Dataset Viewer
Auto-converted to Parquet Duplicate
text
stringlengths
1
2k
image
imagewidth (px)
512
512
font_path
stringlengths
32
66
bg_color
listlengths
3
3
font_color
listlengths
3
3
font_size
int64
12
12
image_width
int64
512
512
image_height
int64
512
512
image_dpi
int64
72
72
text_vertical_alignment
stringclasses
1 value
text_horizontal_alignment
stringclasses
1 value
paragraph_bboxes
listlengths
1
8
transformation
dict
Þó að túnið væri alt selt þessu verði, mundi þessi litli blettur kosta um eða yfir 300 þús. kr. Og þætti það allgott verð í heild, fyrir ekki stærra svæði. En nú má búast við að matsverðið mundi verða hærra, eins og eg hefi tekið fram, og þá líklega miklum mun hærra á sumum svæðum við sjóinn. Eg er ekki sérstaklega á móti því, að skipuð sé nefnd í málið, en eg sé enga ástæðu til að halda svo fast í þessa lóð, að hún verði landsjóði arðlaus eign áfram, eins og hún má heita hingað til. Það er dýrt að fresta sölunni mjög lengi. Menn verða að muna, að það er ekki alllítið árlegt rentutap, sem hér er um að ræða, og þyrfti mikla verðhækkun til þess að bæta það upp. Hugsunin í lögunum um byggingarsjóðinn er góð og rétt, nefl. að breyta þessum gamla embættisbústað í opinberar stórbyggingar, og það má ekki gera þá hugsun að hégóma, með því að rígbinda sig við ímyndun um »dýrmæti«, sem menn ekki virðast hafa fengið fyr en eftir að byggingarsjóðsfrumvarpið kom fram. Jens Pálsson Eg vil svara ræðu hins hæstv. ráðh. að eins með því að minna á, að þeir, sem líta þessa lóð girndarauga, mundu velja þann tíma, þegar lóðir væru í lágu verði. Og eg verð að halda fast við það, að þessi blettur sé afar dýrmætur, því að hann er hjartastaður Reykjavíkur, og þar með hjartastaður alls landsins. Gunnar Ólafsson Eg tel það viðsjárvert, að láta þetta frumvarp verða að lögum. Ef lækkað er verð á þeirri lóð, sem flestir vilja, þá hlyti það að hafa þau áhrif, að verð á lóðum annarstaðar í bænum, lækkar að sama skapi. En þar af leiðir það, að lánstraust lóðareigenda minkar. Eg tel það enga nauðsyn að lækka verðið á þessari lóð fyrst um sinn, heldur nota heimild þá er gefin er í 5. gr. laga um stofnun byggingarsjóðs, til þess að taka lán í viðlagasjóði til þess að borga skuld þá er byggingarsjóður stendur nú í við landsjóð. Mér er það sama, þótt frumv. sé sett í nefnd, en falla á það hér í deildinni, að því er mér virðist. Ráðherra (H. H.) Eg veit ekki við hvað hv. þm G.-K.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Trebuchet MS Bold Italic.ttf
[ 241, 242, 225 ]
[ 53, 82, 168 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 44, 3, 332, 508 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Þó að túnið væri alt selt þessu verði, mundi þessi litli blettur kosta um eða yfir 300 þús. kr. Og þætti það allgott verð í heild, fyrir ekki stærra svæði. En nú má búast við að matsverðið mundi verða hærra, eins og eg hefi tekið fram, og þá líklega miklum mun hærra á sumum svæðum við sjóinn. Eg er ekki sérstaklega á móti því, að skipuð sé nefnd í málið, en eg sé enga ástæðu til að halda svo fast í þessa lóð, að hún verði landsjóði arðlaus eign áfram, eins og hún má heita hingað til. Það er dýrt að fresta sölunni mjög lengi. Menn verða að muna, að það er ekki alllítið árlegt rentutap, sem hér er um að ræða, og þyrfti mikla verðhækkun til þess að bæta það upp. Hugsunin í lögunum um byggingarsjóðinn er góð og rétt, nefl. að breyta þessum gamla embættisbústað í opinberar stórbyggingar, og það má ekki gera þá hugsun að hégóma, með því að rígbinda sig við ímyndun um »dýrmæti«, sem menn ekki virðast hafa fengið fyr en eftir að byggingarsjóðsfrumvarpið kom fram." }, { "bbox": [ 154, 3, 396, 508 ], "column": 1, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Jens Pálsson Eg vil svara ræðu hins hæstv. ráðh. að eins með því að minna á, að þeir, sem líta þessa lóð girndarauga, mundu velja þann tíma, þegar lóðir væru í lágu verði. Og eg verð að halda fast við það, að þessi blettur sé afar dýrmætur, því að hann er hjartastaður Reykjavíkur, og þar með hjartastaður alls landsins." }, { "bbox": [ 265, 3, 506, 508 ], "column": 2, "paragraph_index": 4, "paragraph_text": "Gunnar Ólafsson Eg tel það viðsjárvert, að láta þetta frumvarp verða að lögum. Ef lækkað er verð á þeirri lóð, sem flestir vilja, þá hlyti það að hafa þau áhrif, að verð á lóðum annarstaðar í bænum, lækkar að sama skapi. En þar af leiðir það, að lánstraust lóðareigenda minkar. Eg tel það enga nauðsyn að lækka verðið á þessari lóð fyrst um sinn, heldur nota heimild þá er gefin er í 5. gr. laga um stofnun byggingarsjóðs, til þess að taka lán í viðlagasjóði til þess að borga skuld þá er byggingarsjóður stendur nú í við landsjóð. Mér er það sama, þótt frumv. sé sett í nefnd, en falla á það hér í deildinni, að því er mér virðist." }, { "bbox": [ 396, 263, 491, 300 ], "column": 3, "paragraph_index": 6, "paragraph_text": "Ráðherra (H. H.) Eg veit ekki við hvað hv. þm G.-K." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": -0.085, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "skew", "type": null, "vertical_offset": null }
kosnl., að kosning þingmanns geti því að eins verið tekin gild, að hann hafi kjörbréf. Kjörbréf er alls ekki skilyrði fyrir Því, að kosningin verði gild, heldur að eins »legitimation«. Mér er persónulega þetta mál kunnugt, þar sem eg hefi ekki kjörbréf, heldur að eins kjörbókarútskrift. En þingið hefir látið sér nægja þenna kjörbókarútdrátt, enda að vísu ekki hægt annað. Eg vil að eins svara 5. kgk. því, að það er sjálfsagt að setja nefnd í málið og því næst leggur þingið sinn úrskurð á það, þar sem það er, ef svo má að orði kveða, almáttugt í þessu atriði. Kristján Jónsson Út af fyrirspurn frá hæstv. ráðh. vil eg leyfa mér að lesa upp kæru Björns Þorlákssonar, er nefndin fékk ásamt öðrum skjölum snertandi hana. því að þar stendur það berum orðum, að hann krefst þess, að þingið ónýti kosningu dr. Valtýs, og úrskurði hann Lárus H. Bjarnason Eg vil að
/System/Library/Fonts/Supplemental/Trebuchet MS Italic.ttf
[ 235, 228, 209 ]
[ 53, 68, 135 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 179, 3, 330, 300 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "kosnl., að kosning þingmanns geti því að eins verið tekin gild, að hann hafi kjörbréf. Kjörbréf er alls ekki skilyrði fyrir Því, að kosningin verði gild, heldur að eins »legitimation«. Mér er persónulega þetta mál kunnugt, þar sem eg hefi ekki kjörbréf, heldur að eins kjörbókarútskrift. En þingið hefir látið sér nægja þenna kjörbókarútdrátt, enda að vísu ekki hægt annað. Eg vil að eins svara 5. kgk. því, að það er sjálfsagt að setja nefnd í málið og því næst leggur þingið sinn úrskurð á það, þar sem það er, ef svo má að orði kveða, almáttugt í þessu atriði." }, { "bbox": [ 179, 328, 330, 469 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Kristján Jónsson Út af fyrirspurn frá hæstv. ráðh. vil eg leyfa mér að lesa upp kæru Björns Þorlákssonar, er nefndin fékk ásamt öðrum skjölum snertandi hana. því að þar stendur það berum orðum, að hann krefst þess, að þingið ónýti kosningu dr. Valtýs, og úrskurði hann" }, { "bbox": [ 179, 497, 331, 508 ], "column": 0, "paragraph_index": 4, "paragraph_text": "Lárus H. Bjarnason Eg vil að eins geta þess, að þar sem kjörbókarútskrift án kjörbréfs hefir verið tekin gild, þá hefir þess alt af verið getið í kjörbókarútskriftinni, að kjörbréf hafi verið útgefið. Það er ekki dæmi til þess, að kosning hafi verið tekin gild, þar sem hvorki hefir legið fyrir kjörbókarútskrift með yfirlýsingu um kosningarúrslit né kjörbréf." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": 3, "horizontal_inset": null, "intensity": 0.066, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "dusty-paper", "type": null, "vertical_offset": null }
einir séu færir til þess að ráða lögum landsins, enda er það vitanlegt, að marga skortir vit og þroska til þess að stjórn og löggjöf fari vel úr hendi. Að lokum vil eg gera það að till. minni, að máli þessu verði vísað til sömu nefndar, sem kosin var til að íhuga sambandsmálið. Ráðherrann (H. H.) Mér finst hv.þm. Barð. (B. J.) gera hinum kgk. þm. rangt til. Það er vitanlegt, að margir þeirra hafa engu síður borið heill og hag landsins fyrir brjósti og sýnt ættjarðarást og þjóðrækni, en hinir þjóðkjörnu þm.; og eg verð að taka það skýrt fram, að ástæðan fyrir því, að eg tók þetta ákvæði upp í frumv.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Georgia Bold.ttf
[ 249, 245, 248 ]
[ 5, 133, 184 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 115, 12, 246, 220 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "einir séu færir til þess að ráða lögum landsins, enda er það vitanlegt, að marga skortir vit og þroska til þess að stjórn og löggjöf fari vel úr hendi. Að lokum vil eg gera það að till. minni, að máli þessu verði vísað til sömu nefndar, sem kosin var til að íhuga sambandsmálið." }, { "bbox": [ 115, 250, 242, 500 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Ráðherrann (H. H.) Mér finst hv.þm. Barð. (B. J.) gera hinum kgk. þm. rangt til. Það er vitanlegt, að margir þeirra hafa engu síður borið heill og hag landsins fyrir brjósti og sýnt ættjarðarást og þjóðrækni, en hinir þjóðkjörnu þm.; og eg verð að taka það skýrt fram, að ástæðan fyrir því, að eg tók þetta ákvæði upp í frumv." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": 1, "horizontal_inset": null, "intensity": 0.097, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "dusty-paper", "type": null, "vertical_offset": null }
Stjórnin hefir þrisvar, á alþingi 1891, 1893 og 1903, lagt fram frumvörp um líkskoðun, en málið hefir verið felt eða óútrætt, og þótti það hafa of mikil umsvif í för með sér. Í þess stað kom þá fram fyrst 1903, síðar 1907, frumv. um dánarskýrslur, og var í bæði skiftin samþykt í Nd. Stjórnarráðinu hefir ekki þótt þurfa neina efnisbreytingu á frumv., er Nd. samþykti í fyrra, og leggur það nú óbreytt að efni til fyrir þetta þing. Með því að það mun vera rétt, að það hafi verið nokkuð sérstakar ástæður, sem voru þess valdandi, að frumv. féll í Ed. í fyrra, og nú eru hér nýir kraftar, þá vona eg að það eigi í þetta skifti betri byr fyrir höndum hjá hinni háttv. deild. Jens Pálsson Þar sem þetta frv. hefir þótt athugavert á síðasta þingi, þá bendir það í þá átt, að eitthvað muni vera í því, sem þyrfti nánari umhugsunar eða umbóta, og skal eg því leyfa mér að stinga upp á því, að málið verði látið ganga til 2. umr., og nefnd skipuð í málið. Ráðherrann (H. H.) Í fjárl.frv. þessu eru tekjur landsins áætlaðar 2,612,530 kr. á fjárhagstímabilinu 1910-11, og er það 311 þús. kr. lægra, en tekjurnar reyndust 1908-9, og um 100 þús. kr. lægra en reyndist 1906-7. Gjöldin eru áætluð 2961004 kr., og því gert ráð fyrir um 348 þús. kr. tekjuhalla. En þann tekjuhalla er gert ráð fyrir, að jafna með bráðabirgðarhækkun á aðflutningsgjaldi, sem annað frv. stjórnarinnar hljóðar um, og þyrfti jafnvel eigi á neinni slíkri hækkun að halda, ef treysta mætti því, að tekjurnar færu eins fram úr áætluninni, eins og þær hafa gert undanfarin 4 ár. En jafnvel þótt tekjurnar séu í þessu frumv. svo varlega áætlaðar, að t. d. aðflutningsgjald er sett um 146 þús. kr. lægra, heldur en búast mætti við eftir meðaltali 3 síðustu ára, þá hefir ekki þótt undir því eigandi. Þessi áætlaði tekjuhalli stafar engan veginn eingöngu af framkvæmd nýrra fyrirtækja, heldur af vaxandi árlegum kostnaði til landsþarfa, þarfa, sem hljóta að vaxa með vaxandi menningarviðleitni.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Krungthep.ttf
[ 243, 233, 224 ]
[ 146, 120, 139 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 42, 25, 171, 488 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Stjórnin hefir þrisvar, á alþingi 1891, 1893 og 1903, lagt fram frumvörp um líkskoðun, en málið hefir verið felt eða óútrætt, og þótti það hafa of mikil umsvif í för með sér. Í þess stað kom þá fram fyrst 1903, síðar 1907, frumv. um dánarskýrslur, og var í bæði skiftin samþykt í Nd. Stjórnarráðinu hefir ekki þótt þurfa neina efnisbreytingu á frumv., er Nd. samþykti í fyrra, og leggur það nú óbreytt að efni til fyrir þetta þing. Með því að það mun vera rétt, að það hafi verið nokkuð sérstakar ástæður, sem voru þess valdandi, að frumv. féll í Ed. í fyrra, og nú eru hér nýir kraftar, þá vona eg að það eigi í þetta skifti betri byr fyrir höndum hjá hinni háttv. deild." }, { "bbox": [ 191, 51, 320, 230 ], "column": 1, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Jens Pálsson Þar sem þetta frv. hefir þótt athugavert á síðasta þingi, þá bendir það í þá átt, að eitthvað muni vera í því, sem þyrfti nánari umhugsunar eða umbóta, og skal eg því leyfa mér að stinga upp á því, að málið verði látið ganga til 2. umr., og nefnd skipuð í málið." }, { "bbox": [ 191, 25, 471, 488 ], "column": 1, "paragraph_index": 4, "paragraph_text": "Ráðherrann (H. H.) Í fjárl.frv. þessu eru tekjur landsins áætlaðar 2,612,530 kr. á fjárhagstímabilinu 1910-11, og er það 311 þús. kr. lægra, en tekjurnar reyndust 1908-9, og um 100 þús. kr. lægra en reyndist 1906-7. Gjöldin eru áætluð 2961004 kr., og því gert ráð fyrir um 348 þús. kr. tekjuhalla. En þann tekjuhalla er gert ráð fyrir, að jafna með bráðabirgðarhækkun á aðflutningsgjaldi, sem annað frv. stjórnarinnar hljóðar um, og þyrfti jafnvel eigi á neinni slíkri hækkun að halda, ef treysta mætti því, að tekjurnar færu eins fram úr áætluninni, eins og þær hafa gert undanfarin 4 ár. En jafnvel þótt tekjurnar séu í þessu frumv. svo varlega áætlaðar, að t. d. aðflutningsgjald er sett um 146 þús. kr. lægra, heldur en búast mætti við eftir meðaltali 3 síðustu ára, þá hefir ekki þótt undir því eigandi. Þessi áætlaði tekjuhalli stafar engan veginn eingöngu af framkvæmd nýrra fyrirtækja, heldur af vaxandi árlegum kostnaði til landsþarfa, þarfa, sem hljóta að vaxa með vaxandi menningarviðleitni." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": [ 1024, 1024 ], "coeffs": [ 0.9843750000000001, -1.5518460010997326e-18, 7.999999999999993, 3.8567988606456246e-17, 0.9726562500000002, 13.999999999999936, 1.1146817516316832e-19, 0 ], "crop_box": [ 237, 234, 786, 789 ], "crop_size": [ 549, 555 ], "curve_intensity": 0.028, "dst_points": [ [ 260, 263 ], [ 764, 263 ], [ 764, 761 ], [ 260, 761 ] ], "grain_size": null, "horizontal_inset": 4, "intensity": null, "pad": 256, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": [ [ 256, 256 ], [ 768, 256 ], [ 768, 768 ], [ 256, 768 ] ], "target_size": [ 512, 512 ], "transformation": "perspective", "type": "book_curve", "vertical_offset": 14 }
Annars er mér óskiljanlegt, að það geti á nokkurn hátt rýrt það sjálfstæði eða haggað þeirri afstöðu Íslands gagnvart Danmörku, sem önnur ákvæði frumv. tryggja því, þó landhelgissvæðið við Ísland sé ekki sérstaklega nefnt »hið íslenzka landhelgissvæði« í lögum þessum fremur en það haggar sjálfstæði Danmerkur, þó landhelgissvæðið við Danmörk sé ekki sérstaklega nefnt »danskt« í frumv. Þetta eru orð, orð og ekki annað.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Zapfino.ttf
[ 245, 238, 233 ]
[ 176, 74, 148 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 132, 0, 376, 512 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Annars er mér óskiljanlegt, að það geti á nokkurn hátt rýrt það sjálfstæði eða haggað þeirri afstöðu Íslands gagnvart Danmörku, sem önnur ákvæði frumv. tryggja því, þó landhelgissvæðið við Ísland sé ekki sérstaklega nefnt »hið íslenzka landhelgissvæði« í lögum þessum fremur en það haggar sjálfstæði Danmerkur, þó landhelgissvæðið við Danmörk sé ekki sérstaklega nefnt »danskt« í frumv. Þetta eru orð, orð og ekki annað." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": 1, "horizontal_inset": null, "intensity": 0.085, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "dusty-paper", "type": null, "vertical_offset": null }
Þingræður haldnar á Alþingi Íslendinga Ráðherra (H. H.) Eg ímynda mér að menn geti komið sér saman um það, hve þýðingarmikið það er fyrir annan aðalatvinnuveg landsins, fiskiveiðarnar, að fá örugga og góða vátrygging fyrir skip og báta. Auðvitað hafa nokkur félög myndast í þessu skyni á síðari árum, en flest þessi félög eru ófullkomin, áhættan mikil, en trygging ekki sem skyldi. Stjórnin hefir því tekið þetta mál til íhugunar, og fékk í fyrra menn nokkra til að ganga í nefnd til þess að athuga, hvernig koma mætti á samvinnu milli félaganna, aðallega í þeim tilgangi að auka trygginguna með því að dreifa áhættunni. Mennirnir voru þessir: Tryggvi Gunnarsson, Ágúst Flygenring, skrifstofustjóri Eggert Briem og G. Trolle sjóliðsforingi, sem kom til Íslands í fyrra og bauð stjórninni liðveizlu sína í þessu. Nefnd þessi kom síðan fram með álitsskjal, er þinginu verður gefinn kostur á að kynnast, og leggur hún það til, að stofnað verði samábyrgðarfélag fyrir íslenzk skip og báta, en landsjóður ábyrgist að nokkru leyti. Nefndin vill ekki að haggað sé við vátryggingarfélögum þeim, er þegar eru á fót komin á ýmsum stöðum, því að þeim sé kunnast um eigin hag og ástand, og af þeim kunnugleika og því eftirliti, er félagsmenn geti haft hver með öðrum sé góður stuðningur, - heldur skuli markmið hins nýja félags vera, að styrkja annars vegar hin félögin, með því að taka að sér endurtrygging að nokkru fyrir þau, og þannig takmarka áhættu þeirra, og hins vegar að takast á hendur vátrygging skipa og báta, er eigi geta fengið trygging í hinum félögunum. Stjórnarráðið hefir að mestu leyti getað fallist á tillögur nefndarinnar, einnig að því leyti, að byggja skuli á sjálfstæði þeirra félaga, er þegar eru á legg komin, og hefir tekið upp í frumvarp þetta aðal ákvæðin úr nefndaruppkastinu um fyrirkomulag félagsins, en ætlast til að ýms nánari ákvæði, er í því eru, komi fram í reglugjörð félagsins.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Tahoma.ttf
[ 250, 242, 227 ]
[ 8, 47, 150 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 3, 232, 14 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Þingræður haldnar á Alþingi Íslendinga" }, { "bbox": [ 26, 3, 481, 508 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Ráðherra (H. H.) Eg ímynda mér að menn geti komið sér saman um það, hve þýðingarmikið það er fyrir annan aðalatvinnuveg landsins, fiskiveiðarnar, að fá örugga og góða vátrygging fyrir skip og báta. Auðvitað hafa nokkur félög myndast í þessu skyni á síðari árum, en flest þessi félög eru ófullkomin, áhættan mikil, en trygging ekki sem skyldi. Stjórnin hefir því tekið þetta mál til íhugunar, og fékk í fyrra menn nokkra til að ganga í nefnd til þess að athuga, hvernig koma mætti á samvinnu milli félaganna, aðallega í þeim tilgangi að auka trygginguna með því að dreifa áhættunni. Mennirnir voru þessir: Tryggvi Gunnarsson, Ágúst Flygenring, skrifstofustjóri Eggert Briem og G. Trolle sjóliðsforingi, sem kom til Íslands í fyrra og bauð stjórninni liðveizlu sína í þessu. Nefnd þessi kom síðan fram með álitsskjal, er þinginu verður gefinn kostur á að kynnast, og leggur hún það til, að stofnað verði samábyrgðarfélag fyrir íslenzk skip og báta, en landsjóður ábyrgist að nokkru leyti. Nefndin vill ekki að haggað sé við vátryggingarfélögum þeim, er þegar eru á fót komin á ýmsum stöðum, því að þeim sé kunnast um eigin hag og ástand, og af þeim kunnugleika og því eftirliti, er félagsmenn geti haft hver með öðrum sé góður stuðningur, - heldur skuli markmið hins nýja félags vera, að styrkja annars vegar hin félögin, með því að taka að sér endurtrygging að nokkru fyrir þau, og þannig takmarka áhættu þeirra, og hins vegar að takast á hendur vátrygging skipa og báta, er eigi geta fengið trygging í hinum félögunum. Stjórnarráðið hefir að mestu leyti getað fallist á tillögur nefndarinnar, einnig að því leyti, að byggja skuli á sjálfstæði þeirra félaga, er þegar eru á legg komin, og hefir tekið upp í frumvarp þetta aðal ákvæðin úr nefndaruppkastinu um fyrirkomulag félagsins, en ætlast til að ýms nánari ákvæði, er í því eru, komi fram í reglugjörð félagsins." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": 1, "horizontal_inset": null, "intensity": 0.081, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "dusty-paper", "type": null, "vertical_offset": null }
En úr því að talað hefir verið um hér í deildinni að menn hafi gengið í hópum að kjörborðinu svo á sig komnir, að þeir hafi ekki vitað fótum sínum forráð við kosningarnar, þá er það vel skiljanlegt, að seðlarnir urðu gallaðir, og þá sé eg ekki betur en að réttmæt afleiðing þessa sé, að gengið verði til kosninga á ný í þessu kjördæmi. Það hefir hér verið talað all mikið um, að kjörstjórnirnar fengju eftir þessum úrslitum of mikið vald samkv. kosningarlögunum, en það verður að muna eftir því að önnur lög eru til, er ætla má að haldi kjörstjórnunum
/System/Library/Fonts/Supplemental/Zapfino.ttf
[ 248, 244, 233 ]
[ 108, 79, 246 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 91, 0, 417, 512 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "En úr því að talað hefir verið um hér í deildinni að menn hafi gengið í hópum að kjörborðinu svo á sig komnir, að þeir hafi ekki vitað fótum sínum forráð við kosningarnar, þá er það vel skiljanlegt, að seðlarnir urðu gallaðir, og þá sé eg ekki betur en að réttmæt afleiðing þessa sé, að gengið verði til kosninga á ný í þessu kjördæmi. Það hefir hér verið talað all mikið um, að kjörstjórnirnar fengju eftir þessum úrslitum of mikið vald samkv. kosningarlögunum, en það verður að muna eftir því að önnur lög eru til, er ætla má að haldi kjörstjórnunum á réttri braut. Það má búast við því, að í kjörstjórnum eigi ekki aðrir sæti en góðir og heiðarlegir menn; eg ætlast til að þessir menn óttist hegningarlögin, bæði hegningarákvæði kosningarlaganna og hin almennu hegningarlög. Og eg treysti því að vér eigum svo góða menn í kjörstjórnunum að vér þurfum ekki að óttast að þeir geri nokkuð það, sem væri ósamboðið heiðarlegum sæmdarmönnum. En vér verðum að gæta sóma alþingis til hins ítrasta. Þingmenn verða ekki flengdir eða sektaðir, þótt þingið brjóti lög með úrskurði sínum. Því að enginn dómari er skipaður yfir þingið til þess. Þingmenn verða að fara varlega og gætilega í þessu máli. Eg óttaðist lagabrot og vildi ekki byrja þetta þing með lagabroti. Þess vegna var eg með kosningu dr. Valtýs Guðmundssonar, er mér þótti eigi svo gölluð, að nægileg ástæða væri til að ónýta hana. En nú vil eg enn síður setja annan mann inn á þingið með meirihluta atkvæðamagni þvert ofan í lög." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": 5, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "ink_splashes", "type": null, "vertical_offset": null }
Þannig löguð nefnd væri á móti þingsköpunum. Þyki þurfa að rannsaka kosninguna frekar, þá væri vegurinn sá að fresta því að kveða á um gildi kosningarinnar, en þá kemur málið af sjálfu sér til nefndar þeirrar, er síðar á að skipa eftir þingsköpunum til þess að rannsaka kjörbréf, hinnar svonefndu kjörbréfanefndar. Mér fyrir mitt leyti er alveg sama, hvort kosning dr. Valtýs Guðmundssonar er tekin gild í dag eða á morgun; en mér finst óþarfi að vera að eyða tíma þingsins með frestun, því að í mínum augum er enginn efi á því, að það eigi að samþykkja eða taka gilda kosninguna. Björn Jónsson Það hefir ekki verið talað um annað en að fresta málinu og setja síðan nefnd til að rannsaka það ítarlega. Eg ber fult traust til þess að tillaga framsögumanns kjördeildarinnar sé rétt, en þykir þó réttara að kjósa nefnd. Það ætti ekki að tefja meira en einn sólarhring fyrir úrslitunum. Það er rólegra að fjalla um málið í nefnd heldur en í því fumi, sem hlýtur að vera í deildinni. Kristján Jónsson Eg lít svo á, að þingið hafi alt vald í þessu máli, samkvæmt því, sem fyrir er mælt í 4. gr. þingskapanna í fyrstu málsgrein. Þingið er alls ekki bundið við að kært hafi verið, til þess að geta tekið kosninguna til rannsóknar. Og þingið getur tekið ályktun um að skipa sérstaka nefnd í málið ef því þykir þess þörf. Eg held að þetta sé rétt skilið, og samkvæmt þingvenju alt frá því 1875. Skúli Thoroddsen Eg skal láta í ljós, að mér þykir réttara, að ekki sé flanað að þessu máli. Eg leit á 4 kosningarseðla, og hafði kjördeildin dæmt 3 af þeim gilda. En eg get ekki betur séð, en að 3 séu ógildir, og að eins einn, sem telja mætti gildan. Krossinn á öllum þessum seðlum er svo, að það kemur í bága við ákvæði þau, sem sett hafa verið, og miða að Því, að koma í veg fyrir, að atkvæðaseðlar séu gerðir auðkennilegir. Eg hefi, sem fyr getur, athugað seðla þessa, en meiri hluti þingmanna hefir ekki átt kost á að kynna sér þetta ennþá.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Arial Italic.ttf
[ 249, 245, 247 ]
[ 84, 135, 216 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 3, 245, 209 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Þannig löguð nefnd væri á móti þingsköpunum. Þyki þurfa að rannsaka kosninguna frekar, þá væri vegurinn sá að fresta því að kveða á um gildi kosningarinnar, en þá kemur málið af sjálfu sér til nefndar þeirrar, er síðar á að skipa eftir þingsköpunum til þess að rannsaka kjörbréf, hinnar svonefndu kjörbréfanefndar. Mér fyrir mitt leyti er alveg sama, hvort kosning dr. Valtýs Guðmundssonar er tekin gild í dag eða á morgun; en mér finst óþarfi að vera að eyða tíma þingsins með frestun, því að í mínum augum er enginn efi á því, að það eigi að samþykkja eða taka gilda kosninguna." }, { "bbox": [ 26, 237, 246, 365 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Björn Jónsson Það hefir ekki verið talað um annað en að fresta málinu og setja síðan nefnd til að rannsaka það ítarlega. Eg ber fult traust til þess að tillaga framsögumanns kjördeildarinnar sé rétt, en þykir þó réttara að kjósa nefnd. Það ætti ekki að tefja meira en einn sólarhring fyrir úrslitunum. Það er rólegra að fjalla um málið í nefnd heldur en í því fumi, sem hlýtur að vera í deildinni." }, { "bbox": [ 26, 3, 465, 508 ], "column": 0, "paragraph_index": 4, "paragraph_text": "Kristján Jónsson Eg lít svo á, að þingið hafi alt vald í þessu máli, samkvæmt því, sem fyrir er mælt í 4. gr. þingskapanna í fyrstu málsgrein. Þingið er alls ekki bundið við að kært hafi verið, til þess að geta tekið kosninguna til rannsóknar. Og þingið getur tekið ályktun um að skipa sérstaka nefnd í málið ef því þykir þess þörf. Eg held að þetta sé rétt skilið, og samkvæmt þingvenju alt frá því 1875." }, { "bbox": [ 266, 42, 486, 222 ], "column": 1, "paragraph_index": 6, "paragraph_text": "Skúli Thoroddsen Eg skal láta í ljós, að mér þykir réttara, að ekki sé flanað að þessu máli. Eg leit á 4 kosningarseðla, og hafði kjördeildin dæmt 3 af þeim gilda. En eg get ekki betur séð, en að 3 séu ógildir, og að eins einn, sem telja mætti gildan. Krossinn á öllum þessum seðlum er svo, að það kemur í bága við ákvæði þau, sem sett hafa verið, og miða að Því, að koma í veg fyrir, að atkvæðaseðlar séu gerðir auðkennilegir. Eg hefi, sem fyr getur, athugað seðla þessa, en meiri hluti þingmanna hefir ekki átt kost á að kynna sér þetta ennþá." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": 3, "horizontal_inset": null, "intensity": 0.07, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "dusty-paper", "type": null, "vertical_offset": null }
ofan í lögin. Út af því, sem virðul. framsm.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Silom.ttf
[ 248, 237, 220 ]
[ 230, 52, 175 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 77, 250, 347, 262 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "ofan í lögin. Út af því, sem virðul. framsm." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": 1, "horizontal_inset": null, "intensity": 0.054, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "dusty-paper", "type": null, "vertical_offset": null }
Biskup hefir skýrt svo frá, að í næstu fardögum verði ekki sextugir fleiri en 15 af öllum prestum á landinu. Af þeim mundu svo líklega 7 njóta góðs af breytingunni. Eg skal svo leyfa mér að mæla með því að háttv. þingdeild taki máli þessu vel, og komi þessum ákvæðum laganna í samræmi. Sigurður Stefánsson Eins og hæstv. ráðherra tók fram, er þessi grein í prestlaunalögunum miður réttlát, og varð, eins og hæstv. ráðherra líka tók fram, ekki nægilega athuguð vegna naumleika tímans á síðasta þingi. Eg hafði hugsað mér að kom fram með frumv. á þessu þingi um breytingar á sóknartekjum, og þess vegna er það, að meiri hlutinn mun leggja til, að nefnd verði skipuð í þetta mál, er þá gæti athugað önnur frumvörp, er fram kynnu að koma og snerta prestamálið. Sóknarnefndir og almenningur finna til þess, hvað sóknartekjurnar eru ranglátar. Innheimtuskylda presta hefir verið hvimleið, en hún er sóknarnefndunum líka hvimleið sökum þess, hve þessi gjöld eru úrelt og ranglát. Milliþinganefndin í skattamálinu hefir samið frumvarp um algerða breyting á þessum gjöldum, sem er mjög til bóta. Eg get ekki álitið, að tekið sé fram fyrir hendurnar á hinni háttv. stjórn eða skattamálanefndinni, þó að frumv. þetta kæmi nú fram á þinginu. Eg skal í nafni meiri hlutans leyfa mér að leggja til, að 5 manna nefnd verði skipuð í málið. Ráðherra (H. H.) Sams konar frumv. lá fyrir Nd. á síðasta þingi og var þar samþykt með miklum atkvæðamun. En þegar frumv. kom hingað til Ed. var það felt. Stjórnarráðið hefir verið þeirrar skoðunar, að frumv. væri gagnlegt, og að með ákvæðum þess mundi nást allgóður árangur í tilætlaða átt, með tiltölulega mjög litlum kostnaði og erfiðleikum. Læknar, og sérstaklega landlæknir, hafa lagt mikla áherzlu á að fengist gætu skýrslur um dauðaorsakir manna hér á landi, og hefir oft verið reynt að fá því framgengt.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Impact.ttf
[ 244, 238, 220 ]
[ 75, 2, 54 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 41, 6, 143, 191 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Biskup hefir skýrt svo frá, að í næstu fardögum verði ekki sextugir fleiri en 15 af öllum prestum á landinu. Af þeim mundu svo líklega 7 njóta góðs af breytingunni. Eg skal svo leyfa mér að mæla með því að háttv. þingdeild taki máli þessu vel, og komi þessum ákvæðum laganna í samræmi." }, { "bbox": [ 25, 6, 264, 494 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Sigurður Stefánsson Eins og hæstv. ráðherra tók fram, er þessi grein í prestlaunalögunum miður réttlát, og varð, eins og hæstv. ráðherra líka tók fram, ekki nægilega athuguð vegna naumleika tímans á síðasta þingi. Eg hafði hugsað mér að kom fram með frumv. á þessu þingi um breytingar á sóknartekjum, og þess vegna er það, að meiri hlutinn mun leggja til, að nefnd verði skipuð í þetta mál, er þá gæti athugað önnur frumvörp, er fram kynnu að koma og snerta prestamálið. Sóknarnefndir og almenningur finna til þess, hvað sóknartekjurnar eru ranglátar. Innheimtuskylda presta hefir verið hvimleið, en hún er sóknarnefndunum líka hvimleið sökum þess, hve þessi gjöld eru úrelt og ranglát. Milliþinganefndin í skattamálinu hefir samið frumvarp um algerða breyting á þessum gjöldum, sem er mjög til bóta. Eg get ekki álitið, að tekið sé fram fyrir hendurnar á hinni háttv. stjórn eða skattamálanefndinni, þó að frumv. þetta kæmi nú fram á þinginu. Eg skal í nafni meiri hlutans leyfa mér að leggja til, að 5 manna nefnd verði skipuð í málið." }, { "bbox": [ 139, 12, 373, 500 ], "column": 1, "paragraph_index": 4, "paragraph_text": "Ráðherra (H. H.) Sams konar frumv. lá fyrir Nd. á síðasta þingi og var þar samþykt með miklum atkvæðamun. En þegar frumv. kom hingað til Ed. var það felt. Stjórnarráðið hefir verið þeirrar skoðunar, að frumv. væri gagnlegt, og að með ákvæðum þess mundi nást allgóður árangur í tilætlaða átt, með tiltölulega mjög litlum kostnaði og erfiðleikum. Læknar, og sérstaklega landlæknir, hafa lagt mikla áherzlu á að fengist gætu skýrslur um dauðaorsakir manna hér á landi, og hefir oft verið reynt að fá því framgengt." } ]
{ "angle": 3.04, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "rotate", "type": null, "vertical_offset": null }
Þau hafa verið skilin svo, sem í þeim felist einhver óbein viðurkenning á rétti Dana yfir landinu. Þessi orð eru runnin frá Íslendingum í nefndinni - öllum -, en ekki sett þar eftir ósk dönsku nefndarmannanna. Þau eru tekin eftir sambandslögum Svía og Norðmanna 1814, og tilgangurinn með þeim var að slá því föstu, að Ísland væri ríki, en ekki eign eða hjálenda, sem Danmörk eða Dana konungur sem slíkur gæti ráðstafað. Þetta var sett og samþykt, áður en við fengum framgengt eða vissum, hvort við mundum geta fengið framgengt ýmsum öðrum ákvæðum, sem einnig slá þessu föstu, og merkir að eins frekari áherzlu á orðunum »frjálst og sjálfstætt land«, sem á undan þeim eru. 2. Orðin »veldi Dana konungs« og »det samlede Danske Rige« í danska textanum áttu að vera nýnefni um hið nýja samband milli Danmerkur og Íslands. Tilgangurinn var, að finna annað heiti en hingað til hefir verið notað um Danmörk og Ísland, annað en »den danske Stat«, sem Ísland eftir stöðulögunum á að vera hluti af. Þetta er heiti á hinu nýja ríkjasambandi, en táknar ekki og hefir aldrei átt að tákna neins konar innlimun Íslands í hið danska ríki, heldur þvert á móti. Ef til vill hefði orðið »Monarki« farið betur, en sumir voru á móti því, af því að í því heiti gæti verið sérstök söguleg merking. 3. Orðin í 3. gr. 2. lið: »er snertir Ísland sérstaklega« þýða hið sama eins og þar stæði: »er snerta málefni Íslands, sem ekki er farið með sem sameiginleg mál eftir lögum þessum«; undantekningin nær þannig til allra ríkjasamninga, sem á einhvern hátt koma við mál, sem Ísland sjálft framkvæmir hið æzta vald yfir. 4. Orðið »samþykki« í sama lið þýðir, að íslenzk stjórnarvöld hafi fult synjunarvald, að því er Ísland snertir gagnvart öllum ákvæðum í ríkissamningum, er koma við þessi nýnefndu mál. Það er að eins fyrir máltízku sakir, að orðið »Medvirkning« er notað í danska textanum í þessu sambandi í staðinn fyrir »Samtykke« en þýðir sama.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Verdana Bold Italic.ttf
[ 247, 239, 237 ]
[ 40, 167, 151 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 56, 25, 457, 488 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Þau hafa verið skilin svo, sem í þeim felist einhver óbein viðurkenning á rétti Dana yfir landinu. Þessi orð eru runnin frá Íslendingum í nefndinni - öllum -, en ekki sett þar eftir ósk dönsku nefndarmannanna. Þau eru tekin eftir sambandslögum Svía og Norðmanna 1814, og tilgangurinn með þeim var að slá því föstu, að Ísland væri ríki, en ekki eign eða hjálenda, sem Danmörk eða Dana konungur sem slíkur gæti ráðstafað. Þetta var sett og samþykt, áður en við fengum framgengt eða vissum, hvort við mundum geta fengið framgengt ýmsum öðrum ákvæðum, sem einnig slá þessu föstu, og merkir að eins frekari áherzlu á orðunum »frjálst og sjálfstætt land«, sem á undan þeim eru. 2. Orðin »veldi Dana konungs« og »det samlede Danske Rige« í danska textanum áttu að vera nýnefni um hið nýja samband milli Danmerkur og Íslands. Tilgangurinn var, að finna annað heiti en hingað til hefir verið notað um Danmörk og Ísland, annað en »den danske Stat«, sem Ísland eftir stöðulögunum á að vera hluti af. Þetta er heiti á hinu nýja ríkjasambandi, en táknar ekki og hefir aldrei átt að tákna neins konar innlimun Íslands í hið danska ríki, heldur þvert á móti. Ef til vill hefði orðið »Monarki« farið betur, en sumir voru á móti því, af því að í því heiti gæti verið sérstök söguleg merking. 3. Orðin í 3. gr. 2. lið: »er snertir Ísland sérstaklega« þýða hið sama eins og þar stæði: »er snerta málefni Íslands, sem ekki er farið með sem sameiginleg mál eftir lögum þessum«; undantekningin nær þannig til allra ríkjasamninga, sem á einhvern hátt koma við mál, sem Ísland sjálft framkvæmir hið æzta vald yfir. 4. Orðið »samþykki« í sama lið þýðir, að íslenzk stjórnarvöld hafi fult synjunarvald, að því er Ísland snertir gagnvart öllum ákvæðum í ríkissamningum, er koma við þessi nýnefndu mál. Það er að eins fyrir máltízku sakir, að orðið »Medvirkning« er notað í danska textanum í þessu sambandi í staðinn fyrir »Samtykke« en þýðir sama." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": [ 1024, 1024 ], "coeffs": [ 0.889614502895753, -0.061776061776061784, 56.517374517374506, 6.013708050052931e-17, 0.8471283783783785, 38.98069498069492, 9.808998108026784e-20, -0.00012065637065637066 ], "crop_box": [ 218, 232, 805, 790 ], "crop_size": [ 587, 558 ], "curve_intensity": 0.033, "dst_points": [ [ 277, 264 ], [ 747, 264 ], [ 763, 760 ], [ 261, 760 ] ], "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": 256, "perspective_strength": 0.064, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": [ [ 256, 256 ], [ 768, 256 ], [ 768, 768 ], [ 256, 768 ] ], "target_size": [ 512, 512 ], "transformation": "perspective", "type": "combined", "vertical_offset": null }
ó að eg gerði slíkt hið sama. Bjarni Jónsson Eg vil gera þá aths. um þann samanburð, er hér hefir gerður verið á sambandi þess meiri hluta, sem nú er á þingi, við þann minni hluta, sem var á síðasta þingi, að meiri hlutinn, sem nú er, tekur hvorki við lofi né lasti um minni hlutann, sem áður var. Björn Sigfússon Eg er samþykkur þeirri tillögu, sem áðan kom fram, að þessu frumv. verði vísað til nefndarinnar í sambandslagafrumv., því að sú nefnd er svo fjölmenn og vel skipuð, að vænta má, að málið verði vel athugað. Eg vil leyfa mér að gefa nefndinni nokkrar bendingar, einkum út af orðum háttv.þm. Barðstr. (B. J.). Eg er honum ekki samdóma um það, að hentugra sé að hafa þingið óskift en að hafa það í tveim deildum. Það mætti máske búa svo um, að verkdrýgra væri með þeim hætti. En mér finst margt benda á það, að betra sé að hafa þingið tvískift og þykist hafa nokkura reynslu í því efni, að málin skýrast betur og verða betur athuguð við það að ganga í gegnum 2 deildir. Málin munu oftar græða en tapa á því. Þetta atriði vona eg að nefndin athugi vandlega. Annað atriði er það og, sem eg vil biðja nefndina að athuga, en það er, hvort ekki sé ástæða til að skilja stjórnarskrárbreytingarnar frá sambandslagafrumv. Þar er í boði lækkun aldurstakmarks fyrir kosningarrétti, afnám konungkjörinna þingmanna og kosningarréttur kvenna.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Times New Roman.ttf
[ 242, 236, 231 ]
[ 47, 97, 26 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 5, 161, 17 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "ó að eg gerði slíkt hið sama." }, { "bbox": [ 26, 47, 166, 199 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Bjarni Jónsson Eg vil gera þá aths. um þann samanburð, er hér hefir gerður verið á sambandi þess meiri hluta, sem nú er á þingi, við þann minni hluta, sem var á síðasta þingi, að meiri hlutinn, sem nú er, tekur hvorki við lofi né lasti um minni hlutann, sem áður var." }, { "bbox": [ 26, 5, 325, 507 ], "column": 0, "paragraph_index": 4, "paragraph_text": "Björn Sigfússon Eg er samþykkur þeirri tillögu, sem áðan kom fram, að þessu frumv. verði vísað til nefndarinnar í sambandslagafrumv., því að sú nefnd er svo fjölmenn og vel skipuð, að vænta má, að málið verði vel athugað. Eg vil leyfa mér að gefa nefndinni nokkrar bendingar, einkum út af orðum háttv.þm. Barðstr. (B. J.). Eg er honum ekki samdóma um það, að hentugra sé að hafa þingið óskift en að hafa það í tveim deildum. Það mætti máske búa svo um, að verkdrýgra væri með þeim hætti. En mér finst margt benda á það, að betra sé að hafa þingið tvískift og þykist hafa nokkura reynslu í því efni, að málin skýrast betur og verða betur athuguð við það að ganga í gegnum 2 deildir. Málin munu oftar græða en tapa á því. Þetta atriði vona eg að nefndin athugi vandlega. Annað atriði er það og, sem eg vil biðja nefndina að athuga, en það er, hvort ekki sé ástæða til að skilja stjórnarskrárbreytingarnar frá sambandslagafrumv. Þar er í boði lækkun aldurstakmarks fyrir kosningarrétti, afnám konungkjörinna þingmanna og kosningarréttur kvenna." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": 3, "horizontal_inset": null, "intensity": 0.11, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "dusty-paper", "type": null, "vertical_offset": null }
tur Jónsson Eg skal ekki fjölyrða um það, hvort það sé löglegt, að skjóta þessari tillögu til nefndarinnar eða ekki, en eg vil skjóta því til forseta, hvort málið, ef það er felt frá nefnd, þá má álítast fallið. Það eru 3 vegir: 1. að samþykkja strax ósk sr. Björns Þorlákssonar; 2. að vísa málinu til nefndar, og 3.
/System/Library/Fonts/Supplemental/BigCaslon.ttf
[ 235, 226, 209 ]
[ 79, 121, 83 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 208, 244, 304 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "tur Jónsson Eg skal ekki fjölyrða um það, hvort það sé löglegt, að skjóta þessari tillögu til nefndarinnar eða ekki, en eg vil skjóta því til forseta, hvort málið, ef það er felt frá nefnd, þá má álítast fallið. Það eru 3 vegir: 1. að samþykkja strax ósk sr. Björns Þorlákssonar; 2. að vísa málinu til nefndar, og 3." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": 0.17, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "blur", "type": null, "vertical_offset": null }
Hvað snertir spurninguna um það, að taka ákvæði um almennan kosningarrétt og kjörgengi kvenna nú upp í stjórnarskrána, skal eg taka það fram, að mér er als ekki kappsmál að halda óbreyttum till. frumv. um það efni. Þau eru sett til þess að gefa löggjafarvaldinu frjálsari hendur til þess að haga sér eftir kringumstæðunum, og því ástandi sem er. En treystist þingið að stíga sporið alt í einu, þá skal eg ekki beitast móti því, jafnvel þótt eg verði að halda því föstu, að það er ekki rétt að leggja slíka breyting alveg að jöfnu við aukning á kosningarétti karlmanna; karlmenn hafa vitað það þegar frá unga aldri, að þar muni koma, að þeim beri réttur og skylda til þess að taka þátt í stjórnmálum, og hafa því getað haft ástæðu til að búa sig undir það á ýmsan hátt. Kvenfólkið hefir ekki haft ástæðu til að búa sig undir þau mál, og mun þar af leiðandi allur fjöldinn lítið hafa um þau hugsað. Eg verð því að álíta, að heppilegra sé að láta þær öðlast þennan rétt, smátt og smátt, eftir aldursflokkum, til þess að þær geti vanist við störfin, og það vildi eg ekki fyrirgirða með stjórnarskrárákvæði. Skúli Thoroddsen Það er einatt fallegt að vilja, sem hinn hæstv. ráðh. (H. H.), skapa ánægju og gleði í landinu. En mér virðist, að þeim tilgangi mundi hann hafa náð miklu betur, hefðu ekki stjórnarskrárbreytingarnar verið samtvinnaðar sambandslagafrumvarpinu, sem hæstv. ráðh. (H.H.) veit, að ekki nær fram að ganga, fyr en hver veit hve nær. Að því er snertir ákvæði frumv. um það, að skapa »konservativa« efri deild virðast mér þau alt annað en frjálsleg, og vil eg vona, að þingið aðhyllist ekki það fyrirkomulag. Enn fremur finst mér, að hæstv. ráðh. (H. H.) hafi ekki komið frjálslega fram gagnvart kvenfólkinu, þar sem hann ekki hefir viljað fara lengra, en svo, að taka upp í stjórnarskrána ákvæði um það, að veita mætti kvenfólki kosningarrétt með sérstökum lögum, og vil eg leyfa mér að lesa upp kafla úr athugasemdunum við frumv.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Comic Sans MS.ttf
[ 234, 236, 220 ]
[ 39, 57, 31 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 5, 338, 505 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Hvað snertir spurninguna um það, að taka ákvæði um almennan kosningarrétt og kjörgengi kvenna nú upp í stjórnarskrána, skal eg taka það fram, að mér er als ekki kappsmál að halda óbreyttum till. frumv. um það efni. Þau eru sett til þess að gefa löggjafarvaldinu frjálsari hendur til þess að haga sér eftir kringumstæðunum, og því ástandi sem er. En treystist þingið að stíga sporið alt í einu, þá skal eg ekki beitast móti því, jafnvel þótt eg verði að halda því föstu, að það er ekki rétt að leggja slíka breyting alveg að jöfnu við aukning á kosningarétti karlmanna; karlmenn hafa vitað það þegar frá unga aldri, að þar muni koma, að þeim beri réttur og skylda til þess að taka þátt í stjórnmálum, og hafa því getað haft ástæðu til að búa sig undir það á ýmsan hátt. Kvenfólkið hefir ekki haft ástæðu til að búa sig undir þau mál, og mun þar af leiðandi allur fjöldinn lítið hafa um þau hugsað. Eg verð því að álíta, að heppilegra sé að láta þær öðlast þennan rétt, smátt og smátt, eftir aldursflokkum, til þess að þær geti vanist við störfin, og það vildi eg ekki fyrirgirða með stjórnarskrárákvæði." }, { "bbox": [ 215, 7, 504, 507 ], "column": 2, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Skúli Thoroddsen Það er einatt fallegt að vilja, sem hinn hæstv. ráðh. (H. H.), skapa ánægju og gleði í landinu. En mér virðist, að þeim tilgangi mundi hann hafa náð miklu betur, hefðu ekki stjórnarskrárbreytingarnar verið samtvinnaðar sambandslagafrumvarpinu, sem hæstv. ráðh. (H.H.) veit, að ekki nær fram að ganga, fyr en hver veit hve nær. Að því er snertir ákvæði frumv. um það, að skapa »konservativa« efri deild virðast mér þau alt annað en frjálsleg, og vil eg vona, að þingið aðhyllist ekki það fyrirkomulag. Enn fremur finst mér, að hæstv. ráðh. (H. H.) hafi ekki komið frjálslega fram gagnvart kvenfólkinu, þar sem hann ekki hefir viljað fara lengra, en svo, að taka upp í stjórnarskrána ákvæði um það, að veita mætti kvenfólki kosningarrétt með sérstökum lögum, og vil eg leyfa mér að lesa upp kafla úr athugasemdunum við frumv." } ]
{ "angle": 0.73, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "rotate", "type": null, "vertical_offset": null }
enda á, að löggildingin getur orðið öðrum til hagnaðar en félaginu. Reykjavík á engin hafnartæki, Uppskipun kola, salts og önnur afferming er miklu dýrari hér en í Viðey og legst sá kostnaður á kaupendurna. Fiskiskipin gætu t. d. fengið kol, salt og aðrar þungavörur ódýrari, og kæmi það þá miklu fleirum í hag. Reyndar myndi Reykjavík missa dálítið af hafnartollum, en þó ekki svo mjög, sem þm. Rvk. gera orð á. En hafnartollar Reykjavíkur eru goldnir fyrir ekki neitt. Jón Jónsson (S.-Múl.): Síðasti ræðum. benti með réttu á, að fleiri en félagið hefðu hagnað af löggildingunni, en hins vegar er það hreint ekki svo víst, að hafnarsjóður Reykjavíkur muni hafa skaða af því, þótt frumv.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Arial Unicode.ttf
[ 237, 237, 216 ]
[ 135, 63, 232 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 55, 166, 313 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "enda á, að löggildingin getur orðið öðrum til hagnaðar en félaginu. Reykjavík á engin hafnartæki, Uppskipun kola, salts og önnur afferming er miklu dýrari hér en í Viðey og legst sá kostnaður á kaupendurna. Fiskiskipin gætu t. d. fengið kol, salt og aðrar þungavörur ódýrari, og kæmi það þá miklu fleirum í hag. Reyndar myndi Reykjavík missa dálítið af hafnartollum, en þó ekki svo mjög, sem þm. Rvk. gera orð á. En hafnartollar Reykjavíkur eru goldnir fyrir ekki neitt." }, { "bbox": [ 26, 341, 164, 456 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Jón Jónsson (S.-Múl.): Síðasti ræðum. benti með réttu á, að fleiri en félagið hefðu hagnað af löggildingunni, en hins vegar er það hreint ekki svo víst, að hafnarsjóður Reykjavíkur muni hafa skaða af því, þótt frumv." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": 3, "horizontal_inset": null, "intensity": 0.076, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "dusty-paper", "type": null, "vertical_offset": null }
Þingræður haldnar á Alþingi Íslendinga Ráðherrann (H. H.) Það þarf ekki að skýra frá því, hvernig frumv. er til orðið. Texti þess er hinn sami eins og í frumvarpsuppkasti því, sem sambandslaganefndin eða réttara sagt 19/20 hlutar hennar urðu ásáttir um, eftir að hinir dönsku nefndarmenn höfðu með mannúð og velvild slakað til í öllum meginatriðum í óskum og kröfum Íslendinga, eftir því sem ítrast var unt, ef konungssambandið skyldi haldast. Munurinn er að eins sá, að nú er uppkastið orðið stjórnarfrumv., sem konungurinn lætur leggja fyrir alþingi og ríkisþingið samtímis, og málið er nú endanlega komið úr höndum sambandslaganefndarinnar og hennar manna til þinganna og þeirra nefnda, sem þingin væntanlega setja til þess að íhuga það. Aðalbreyting frv. frá því sem nú er, er í stuttu máli þessi: Í stað þess að stjórnarskipun landsins, sú sem nú er í gildi, er bygð á ráðstöfun (delegation) af hálfu hins danska ríkisvalds á löggjöf og stjórn tiltekinna sérmála í óaðskiljanlegum ríkishluta, verður stjórnarskipunin, ef þessi sambandslög verða samþ. eftirleiðis bygð á ráðstöfun Íslands sjálfs, er það gerir sem sérstakt ríki um alla hagi sína, þar á meðal einnig um meðferð þeirra mála, sem í þessu sambandslagafrumv. eru talin sameiginleg og að meira eða minna leyti falin umsjá sambandslandsins fyrir Íslands hönd. Það vald, sem dönsk stjórnarvöld fá til meðferðar í þeim málum, er léð þeim af Íslandi. Þetta kemur og skýrt fram í frumv. því til nýrrar stjórnarskrár fyrir Ísland sem ríki, sem fylgir sambandslagafrumv. frá stjórnarinnar hendi. Eg álít tilgangslaust fyrir mig að fjölyrða um þetta mál að svo stöddu. En áður en það fer til nefndar þeirrar, sem væntanlega fær það til meðferðar, vil eg nefna nokkur atriði, sem hafa orðið fyrir misskilningi í umr. um málið á undan þingkosningunum í haust, og skýra frá því, hvern skilning höfundar frumv. leggja í þau. 1. Fyrst eru orðin »er eigi verður af hendi látið«, í 1. gr. frumv.
/System/Library/Fonts/Supplemental/DIN Condensed Bold.ttf
[ 237, 230, 220 ]
[ 150, 103, 22 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 125, 5, 230, 27 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Þingræður haldnar á Alþingi Íslendinga" }, { "bbox": [ 125, 5, 387, 507 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Ráðherrann (H. H.) Það þarf ekki að skýra frá því, hvernig frumv. er til orðið. Texti þess er hinn sami eins og í frumvarpsuppkasti því, sem sambandslaganefndin eða réttara sagt 19/20 hlutar hennar urðu ásáttir um, eftir að hinir dönsku nefndarmenn höfðu með mannúð og velvild slakað til í öllum meginatriðum í óskum og kröfum Íslendinga, eftir því sem ítrast var unt, ef konungssambandið skyldi haldast. Munurinn er að eins sá, að nú er uppkastið orðið stjórnarfrumv., sem konungurinn lætur leggja fyrir alþingi og ríkisþingið samtímis, og málið er nú endanlega komið úr höndum sambandslaganefndarinnar og hennar manna til þinganna og þeirra nefnda, sem þingin væntanlega setja til þess að íhuga það. Aðalbreyting frv. frá því sem nú er, er í stuttu máli þessi: Í stað þess að stjórnarskipun landsins, sú sem nú er í gildi, er bygð á ráðstöfun (delegation) af hálfu hins danska ríkisvalds á löggjöf og stjórn tiltekinna sérmála í óaðskiljanlegum ríkishluta, verður stjórnarskipunin, ef þessi sambandslög verða samþ. eftirleiðis bygð á ráðstöfun Íslands sjálfs, er það gerir sem sérstakt ríki um alla hagi sína, þar á meðal einnig um meðferð þeirra mála, sem í þessu sambandslagafrumv. eru talin sameiginleg og að meira eða minna leyti falin umsjá sambandslandsins fyrir Íslands hönd. Það vald, sem dönsk stjórnarvöld fá til meðferðar í þeim málum, er léð þeim af Íslandi. Þetta kemur og skýrt fram í frumv. því til nýrrar stjórnarskrár fyrir Ísland sem ríki, sem fylgir sambandslagafrumv. frá stjórnarinnar hendi. Eg álít tilgangslaust fyrir mig að fjölyrða um þetta mál að svo stöddu. En áður en það fer til nefndar þeirrar, sem væntanlega fær það til meðferðar, vil eg nefna nokkur atriði, sem hafa orðið fyrir misskilningi í umr. um málið á undan þingkosningunum í haust, og skýra frá því, hvern skilning höfundar frumv. leggja í þau. 1. Fyrst eru orðin »er eigi verður af hendi látið«, í 1. gr. frumv." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": 5, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "ink_splashes", "type": null, "vertical_offset": null }
miðar »hjartastað« bæjarins og landsins. Ef hann ekki á við eitthvað, sem er of háfleygt fyrir almennan skilning, þá hygg eg að hann tali hér ekki af nægum kunnugleika, því að vissulega eru til þeir skikar aust-norðantil á Arnarhólseigninni og víðar á því svæði, sem engum mundi detta í hug að nefna slíku nafni, frá verzlunar- og viðskiftasjónarmiði eða fyrir sakir annara kosta; talsvert af því hefir fátt um fram aðra staði í Skuggahverfinu. Mér dylst það ekki, að háttv.þm. halda að lóðir séu hér í hærra verði en raun er á. Stórar lóðir hér í bæ, er fyrir tveim árum var haldið í 3 kr. ? al., eru nú í orði kveðnu seldar á 2kr., en í rauninni aðeins á 1 kr. ? al. Lóðarverðið fyrir 2 árum síðan var óeðlilegt. Það var spent upp gengdarlaust, og oft aðeins á pappírnum. Hefir það alls ekki verið neinum til góðs, en orðið til þess að »villa heimildir« á viðskiftum og verðmæti. Það er óholt og getur aðeins aflað einstöku mönnum augnabliks ávinnings, en er almenningi tilskaða og getur ekki orðið til frambúðar. Ráðherrann (H. H.) Eins og eg tók fram í gær við 1. umr. fjárlagafrv., er ómögulegt með sæmilega varkárri áætlun að fá tekjurnar til þess að nægja til nauðsynlegra árlegra útgjalda, og því síður til þeirra framkvæmda og fyrirtækja, sem þjóðin þarfnast og nýmæli eru. Þjóðin hefir gert svo mikils um verðar kröfur til endurbóta á samgöngumálum, mentamálum o. fl., og þær kröfur eru svo réttmætar, að þingið getur ekki dregið að sér höndina í þessum efnum án tilfinnanlegs hnekkis. Milliþinganefndin
/System/Library/Fonts/Supplemental/Chalkduster.ttf
[ 233, 222, 211 ]
[ 206, 0, 236 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 25, 0, 363, 510 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "miðar »hjartastað« bæjarins og landsins. Ef hann ekki á við eitthvað, sem er of háfleygt fyrir almennan skilning, þá hygg eg að hann tali hér ekki af nægum kunnugleika, því að vissulega eru til þeir skikar aust-norðantil á Arnarhólseigninni og víðar á því svæði, sem engum mundi detta í hug að nefna slíku nafni, frá verzlunar- og viðskiftasjónarmiði eða fyrir sakir annara kosta; talsvert af því hefir fátt um fram aðra staði í Skuggahverfinu. Mér dylst það ekki, að háttv.þm. halda að lóðir séu hér í hærra verði en raun er á. Stórar lóðir hér í bæ, er fyrir tveim árum var haldið í 3 kr. ? al., eru nú í orði kveðnu seldar á 2kr., en í rauninni aðeins á 1 kr. ? al. Lóðarverðið fyrir 2 árum síðan var óeðlilegt. Það var spent upp gengdarlaust, og oft aðeins á pappírnum. Hefir það alls ekki verið neinum til góðs, en orðið til þess að »villa heimildir« á viðskiftum og verðmæti. Það er óholt og getur aðeins aflað einstöku mönnum augnabliks ávinnings, en er almenningi tilskaða og getur ekki orðið til frambúðar." }, { "bbox": [ 265, 1, 508, 511 ], "column": 2, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Ráðherrann (H. H.) Eins og eg tók fram í gær við 1. umr. fjárlagafrv., er ómögulegt með sæmilega varkárri áætlun að fá tekjurnar til þess að nægja til nauðsynlegra árlegra útgjalda, og því síður til þeirra framkvæmda og fyrirtækja, sem þjóðin þarfnast og nýmæli eru. Þjóðin hefir gert svo mikils um verðar kröfur til endurbóta á samgöngumálum, mentamálum o. fl., og þær kröfur eru svo réttmætar, að þingið getur ekki dregið að sér höndina í þessum efnum án tilfinnanlegs hnekkis. Milliþinganefndin í skattamálum landsins hefir lokið störfum sínum og sent stjórnarráðinu álitsskjal sitt um málið með 17 frumv. En þess hefir nefndin getið, að hún hafi ekki lokið við málið til fullnustu. Því hafa frv. þessi ekki verið lögð undir þetta þing, enda komu þau svo seint frá nefndinni, að stjórnarráðinu var ómögulegt að athuga til hlítar tillögurnar og taka afstöðu til þeirra." } ]
{ "angle": 0.18, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "rotate", "type": null, "vertical_offset": null }
En eins og eg hefi áður bent á, er það algerlega á móti lögunum. Til þess að þingið fari að kjósa þingmann eða lýsa þingmann kosinn, þarf að breyta lögunum í þessu efni, en það vona eg nú reyndar að aldrei verði. Eftir núgildandi lögum liggur ekkert annað fyrir í þessu máli, en að nýjar kosningar fari fram í kjördæminu. Annars hefði aldrei átt til þess að koma að þetta atriði kæmi einu sinni til umræðu hér, því eins og eg hefi þegar bent á, finst mér lögin algerlega ótvíræð í þessu efni. Framsögumaður minni hlutans (Skúli Thoroddsen) Mig furðar mjög á því, að menn skuli þurfa að eyða orðum um þetta mál, jafn ljóst og greinilegt eins og það virðist vera. Spurningin er um það, hver sé réttkjörinn þingmaður Seyðf., og þá getur mér ekki blandazt hugur um það, að sá sem flest atkv. kjósenda fékk sé í raun og veru rétt kjörinn, og það er ómótmælanlegt, að Björn prestur Þorláksson hefir 10. sept. síðastl. fengið fleiri atkv. en dr. Valtýr. Það sem veldur því, að hann ekki fær kjörbréf, er athugaleysi yfirkjörstjórnarinnar, og er furða, að nokkur kjörstjórn skuli bafa tekið þá seðla gilda, er ágreiningurinn hefir risið út af. Eg fæ ekki betur séð, en að það sé bein afleiðing af ógildingu kosningar dr. Valtýs, að síra Björn sé viðurkendur löglega kjörinn þingmaður kjördæmisins, því að af 29. gr. stjórnarskrárinnar verður ekki séð, að það, að geta sýnt kjörbréf, sé óhjákvæmilegt skilyrði, heldur er sá rétt kjörinn, sem flest hefir atkv. fengið. Gæti þingið eigi réttar hins kjörna manns, Björns Þorlákssonar, eða kjósenda hans, en afsali sér valdi sínu í hendur kjörstjórna, þá skerðir það mjög þau réttindi, er það hefir; en það getur orðið stórháskalegt, því afleiðingin getur orðið sú, að ef einhver yfirkjörstjórn hefir eitthvað á móti þingmannsefni, þá þarf hún ekki annað en að gera fleiri eða færri af seðlum hans að vafaseðlum og verða þess þannig valdandi, að kjósa verði að nýju.
/System/Library/Fonts/Supplemental/BigCaslon.ttf
[ 252, 248, 249 ]
[ 50, 188, 183 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 104, 19, 405, 129 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "En eins og eg hefi áður bent á, er það algerlega á móti lögunum. Til þess að þingið fari að kjósa þingmann eða lýsa þingmann kosinn, þarf að breyta lögunum í þessu efni, en það vona eg nú reyndar að aldrei verði. Eftir núgildandi lögum liggur ekkert annað fyrir í þessu máli, en að nýjar kosningar fari fram í kjördæminu. Annars hefði aldrei átt til þess að koma að þetta atriði kæmi einu sinni til umræðu hér, því eins og eg hefi þegar bent á, finst mér lögin algerlega ótvíræð í þessu efni." }, { "bbox": [ 104, 159, 406, 493 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Framsögumaður minni hlutans (Skúli Thoroddsen) Mig furðar mjög á því, að menn skuli þurfa að eyða orðum um þetta mál, jafn ljóst og greinilegt eins og það virðist vera. Spurningin er um það, hver sé réttkjörinn þingmaður Seyðf., og þá getur mér ekki blandazt hugur um það, að sá sem flest atkv. kjósenda fékk sé í raun og veru rétt kjörinn, og það er ómótmælanlegt, að Björn prestur Þorláksson hefir 10. sept. síðastl. fengið fleiri atkv. en dr. Valtýr. Það sem veldur því, að hann ekki fær kjörbréf, er athugaleysi yfirkjörstjórnarinnar, og er furða, að nokkur kjörstjórn skuli bafa tekið þá seðla gilda, er ágreiningurinn hefir risið út af. Eg fæ ekki betur séð, en að það sé bein afleiðing af ógildingu kosningar dr. Valtýs, að síra Björn sé viðurkendur löglega kjörinn þingmaður kjördæmisins, því að af 29. gr. stjórnarskrárinnar verður ekki séð, að það, að geta sýnt kjörbréf, sé óhjákvæmilegt skilyrði, heldur er sá rétt kjörinn, sem flest hefir atkv. fengið. Gæti þingið eigi réttar hins kjörna manns, Björns Þorlákssonar, eða kjósenda hans, en afsali sér valdi sínu í hendur kjörstjórna, þá skerðir það mjög þau réttindi, er það hefir; en það getur orðið stórháskalegt, því afleiðingin getur orðið sú, að ef einhver yfirkjörstjórn hefir eitthvað á móti þingmannsefni, þá þarf hún ekki annað en að gera fleiri eða færri af seðlum hans að vafaseðlum og verða þess þannig valdandi, að kjósa verði að nýju." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": 4, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "ink_splashes", "type": null, "vertical_offset": null }
höfðingja, hefði ef til vill mátt nota þetta orð. »Statsforbindelse« er víðtækara orð og innibindur það sem hér er átt við, realunion, en er alls ekki til rýrðar sett.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Arial Bold.ttf
[ 244, 243, 244 ]
[ 146, 4, 55 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 192, 133, 320 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "höfðingja, hefði ef til vill mátt nota þetta orð. »Statsforbindelse« er víðtækara orð og innibindur það sem hér er átt við, realunion, en er alls ekki til rýrðar sett." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": 5, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "ink_splashes", "type": null, "vertical_offset": null }
Þó er eg á því, að rétt sé að rannsaka þetta mál í nefnd til þess að upp verði kveðinn alveg órengjanlegur úrskurður, einkum vegna þess, að svo mikið umtal hefir orðið um þessa kosningu, að full nauðsyn er á, að gera alt til þess, að eyða allri tortryggni. Hin rétta aðferð er sú, að fresta þessu máli að sinni, og síðar, þegar kosinn hefir verið forseti í sam. þing, að kjósa þá nefnd, samkv. 3. gr. þingskapanna. Það má að vísu segja, að all hart sé fyrir þingmanninn að þurfa að bíða nokkra daga, án þess að vita, hvort hann er »keyptur eða seldur«, eins og kallað er. En flýta má málinu svo sem hægt er, og lúka því á einum degi. Eg geri ráð fyrir, að nefndin komist að sömu niðurstöðu eins og kjörbréfadeildin, en eigi að síður legg eg til, að hún sé skipuð. Eg legg því til, að þessi aðferð sé höfð svo engan efa sé hægt að draga á gildi kosningarinnar. Steingrímur Jónsson Eg skal leyfa mér að láta það álit mitt í ljós, að eg er mótfallinn því að þetta mál sé sett í sérstaka nefnd. Með þeim ákvæðum í þingsköpunum að þingið gangi í 3 deildir til þess að rannsaka kosningar þingmanna skoða eg að nefnd sé þegar skipuð í málið. Þessi nefnd er að vísu öðru vísi kosin, sem sé með hlutkesti en ekki með hlutfallskosningu og er því alveg óháð politískri flokkaskipting. Þessi nefnd, sem skipuð er samkv. þingsköpunum, hefir haft öll þau sömu gögn og skilríki til rannsóknar og ný nefnd, sem kosin yrði, getur haft. Það væri öðru máli að gegna ef ný gögn væru til eða gætu komið fram í málinu. Eg álít að þingið eigi að samþykkja þessa kosningu til að koma í veg fyrir að kjördæmið verði þingmannslaust á þessu þingi, því gallarnir eru lítilfjörlegir. Kristján Jónsson Það er ekki vafi á, að réttast er, að skipa sérstaka nefnd í málið, ef þingmönnum þykir ítarlegri rannsókn nauðsynleg. Spurningin er því sú, hvort þingið æskir frekari athugunar á málinu eða ekki. Jón Magnússon Eg er á sama máli og þeir háttv. þingmenn, sem enga nefnd vilja kjósa sérstaklega í þessu máli.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Comic Sans MS Bold.ttf
[ 250, 245, 243 ]
[ 29, 123, 40 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 31, 19, 456, 185 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Þó er eg á því, að rétt sé að rannsaka þetta mál í nefnd til þess að upp verði kveðinn alveg órengjanlegur úrskurður, einkum vegna þess, að svo mikið umtal hefir orðið um þessa kosningu, að full nauðsyn er á, að gera alt til þess, að eyða allri tortryggni. Hin rétta aðferð er sú, að fresta þessu máli að sinni, og síðar, þegar kosinn hefir verið forseti í sam. þing, að kjósa þá nefnd, samkv. 3. gr. þingskapanna. Það má að vísu segja, að all hart sé fyrir þingmanninn að þurfa að bíða nokkra daga, án þess að vita, hvort hann er »keyptur eða seldur«, eins og kallað er. En flýta má málinu svo sem hægt er, og lúka því á einum degi. Eg geri ráð fyrir, að nefndin komist að sömu niðurstöðu eins og kjörbréfadeildin, en eigi að síður legg eg til, að hún sé skipuð. Eg legg því til, að þessi aðferð sé höfð svo engan efa sé hægt að draga á gildi kosningarinnar." }, { "bbox": [ 10, 215, 423, 367 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Steingrímur Jónsson Eg skal leyfa mér að láta það álit mitt í ljós, að eg er mótfallinn því að þetta mál sé sett í sérstaka nefnd. Með þeim ákvæðum í þingsköpunum að þingið gangi í 3 deildir til þess að rannsaka kosningar þingmanna skoða eg að nefnd sé þegar skipuð í málið. Þessi nefnd er að vísu öðru vísi kosin, sem sé með hlutkesti en ekki með hlutfallskosningu og er því alveg óháð politískri flokkaskipting. Þessi nefnd, sem skipuð er samkv. þingsköpunum, hefir haft öll þau sömu gögn og skilríki til rannsóknar og ný nefnd, sem kosin yrði, getur haft. Það væri öðru máli að gegna ef ný gögn væru til eða gætu komið fram í málinu. Eg álít að þingið eigi að samþykkja þessa kosningu til að koma í veg fyrir að kjördæmið verði þingmannslaust á þessu þingi, því gallarnir eru lítilfjörlegir." }, { "bbox": [ 2, 397, 416, 437 ], "column": 0, "paragraph_index": 4, "paragraph_text": "Kristján Jónsson Það er ekki vafi á, að réttast er, að skipa sérstaka nefnd í málið, ef þingmönnum þykir ítarlegri rannsókn nauðsynleg. Spurningin er því sú, hvort þingið æskir frekari athugunar á málinu eða ekki." }, { "bbox": [ 0, 467, 390, 493 ], "column": 0, "paragraph_index": 6, "paragraph_text": "Jón Magnússon Eg er á sama máli og þeir háttv. þingmenn, sem enga nefnd vilja kjósa sérstaklega í þessu máli." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": 0.126, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "skew", "type": null, "vertical_offset": null }
Annars álít eg, að óþarfi sé fyrir okkur að vera að sækja þingmenn til annara landa (Jón Þorkelsson: annara ríkja) , já, til annara ríkja, enda verð eg að álíta, að þessi maður hafi verið fullu verði keyptur, og að aldrei hafi þurft að sækja hann þangað; væri enda tilvinnandi að borga honum eitthvað nú, ef vissa væri fyrir, að það væri I í síðasta sinni, sem landsjóður greiddi honum þingfararkaup. Jón Magnússon Eg vil leyfa mér að mótmæla því, að háttv. þingm. Árnesinga hafi rétt til að ámæla kjósendum fyrir það, að þeir kusu þennan þm. Þetta ámæli er mjög óviðeigandi; úr því dr. V. G. hafði kjörgengi, höfðu kjósendur fullan rétt til að kjósa hann. Vér þingmenn höfum engan rétt til að setja kjósendum þessa lands stólinn fyrir dyrnar að þessu leyti. Auk þess er að minsta kosti óþarft að vera að færa að dr. V. G. fjarverandi. Lárus H. Bjarnason Eg get ekki séð að nein hætta geti verið að fela háttv. forsetum að annast um þetta mál, og sízt nú, jafn »forsetalega« og háttv. 1. þm. Árn. mælti. Hann sýndi það ljóslega, að honum er trúandi til að gæta hagsmuna landsjóðs gagnvart dr. V. G. Kristján Jónsson Mér finst, eins og eg hefi áður tekið fram, að réttasti vegurinn í þessu máli sé að vísa því til forsetanna eða nefndar, en álít engan vafa á því, að dr. Valtýr Guðmundsson eigi að fá sinn kostnað endurgoldinn, og það án þess hann sé dreginn á því langan tíma. Stefán Stefánsson (6. kgk. þm.): Eg álít, að háttv.þm. Árn. hefði verið sæmra að láta þau orð ótöluð, er hann lét sér um munn fara í garð dr. Valtýs, því það gæti gefið mönnum ýmsar hugmyndir um af hverjum ástæðum háttv.þm. hefir greitt atkv. með því að ónýta kosninguna. Hinn háttv.þm. talaði hér auðsjáanlega sem Hannes Þorsteinsson, en ekki sem forseti neðri deildar, ekki sem þeim manni sæmir, er skipar hið virðulegasta sæti þingsins. Viðvíkjandi því, að
/System/Library/Fonts/Supplemental/Comic Sans MS Bold.ttf
[ 242, 242, 222 ]
[ 82, 102, 70 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 47, 5, 173, 297 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Annars álít eg, að óþarfi sé fyrir okkur að vera að sækja þingmenn til annara landa (Jón Þorkelsson: annara ríkja) , já, til annara ríkja, enda verð eg að álíta, að þessi maður hafi verið fullu verði keyptur, og að aldrei hafi þurft að sækja hann þangað; væri enda tilvinnandi að borga honum eitthvað nú, ef vissa væri fyrir, að það væri I í síðasta sinni, sem landsjóður greiddi honum þingfararkaup." }, { "bbox": [ 47, 5, 318, 507 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Jón Magnússon Eg vil leyfa mér að mótmæla því, að háttv. þingm. Árnesinga hafi rétt til að ámæla kjósendum fyrir það, að þeir kusu þennan þm. Þetta ámæli er mjög óviðeigandi; úr því dr. V. G. hafði kjörgengi, höfðu kjósendur fullan rétt til að kjósa hann. Vér þingmenn höfum engan rétt til að setja kjósendum þessa lands stólinn fyrir dyrnar að þessu leyti. Auk þess er að minsta kosti óþarft að vera að færa að dr. V. G. fjarverandi." }, { "bbox": [ 193, 187, 319, 395 ], "column": 1, "paragraph_index": 4, "paragraph_text": "Lárus H. Bjarnason Eg get ekki séð að nein hætta geti verið að fela háttv. forsetum að annast um þetta mál, og sízt nú, jafn »forsetalega« og háttv. 1. þm. Árn. mælti. Hann sýndi það ljóslega, að honum er trúandi til að gæta hagsmuna landsjóðs gagnvart dr. V. G." }, { "bbox": [ 193, 5, 458, 507 ], "column": 1, "paragraph_index": 6, "paragraph_text": "Kristján Jónsson Mér finst, eins og eg hefi áður tekið fram, að réttasti vegurinn í þessu máli sé að vísa því til forsetanna eða nefndar, en álít engan vafa á því, að dr. Valtýr Guðmundsson eigi að fá sinn kostnað endurgoldinn, og það án þess hann sé dreginn á því langan tíma." }, { "bbox": [ 339, 159, 464, 507 ], "column": 2, "paragraph_index": 8, "paragraph_text": "Stefán Stefánsson (6. kgk. þm.): Eg álít, að háttv.þm. Árn. hefði verið sæmra að láta þau orð ótöluð, er hann lét sér um munn fara í garð dr. Valtýs, því það gæti gefið mönnum ýmsar hugmyndir um af hverjum ástæðum háttv.þm. hefir greitt atkv. með því að ónýta kosninguna. Hinn háttv.þm. talaði hér auðsjáanlega sem Hannes Þorsteinsson, en ekki sem forseti neðri deildar, ekki sem þeim manni sæmir, er skipar hið virðulegasta sæti þingsins. Viðvíkjandi því, að ferðakostnaðarreikningur dr." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": 2, "horizontal_inset": null, "intensity": 0.137, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "dusty-paper", "type": null, "vertical_offset": null }
jördæmum t. d. Reykjavík. Það hefir verið regla þingsins til þessa, að ógilda ekki kosningu þó að einhverjar formlegar misfellur hafi á verið, ef ekki hefir verið vafi á, að vilji kjósenda hafi þó komið í ljós. - Þingmenn ættu að fá að líta á þessa seðla. Framsögumaður (Kristján Jónsson) Verði seðlarnir látnir ganga á milli þingmanna, ríður á að gæta þess, að þeim verði ekki ruglað í umslögunum. Stefán Stefánsson 6. kgk. þm: Mér er ekki ljóst hvað þingið vinnur við það, að kjósa nefnd í málið. Þegar hún hefir athugað vafa-seðla þá sem hér er um að ræða verða þeir engu að síður að ganga meðal allra þingmanna til athugunar svo þeir geti greitt atkvæði um gildi þeirra.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Chalkduster.ttf
[ 240, 231, 219 ]
[ 58, 136, 174 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 153, 57, 383, 183 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "jördæmum t. d. Reykjavík. Það hefir verið regla þingsins til þessa, að ógilda ekki kosningu þó að einhverjar formlegar misfellur hafi á verið, ef ekki hefir verið vafi á, að vilji kjósenda hafi þó komið í ljós. - Þingmenn ættu að fá að líta á þessa seðla." }, { "bbox": [ 172, 217, 401, 295 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Framsögumaður (Kristján Jónsson) Verði seðlarnir látnir ganga á milli þingmanna, ríður á að gæta þess, að þeim verði ekki ruglað í umslögunum." }, { "bbox": [ 186, 329, 418, 455 ], "column": 0, "paragraph_index": 4, "paragraph_text": "Stefán Stefánsson 6. kgk. þm: Mér er ekki ljóst hvað þingið vinnur við það, að kjósa nefnd í málið. Þegar hún hefir athugað vafa-seðla þá sem hér er um að ræða verða þeir engu að síður að ganga meðal allra þingmanna til athugunar svo þeir geti greitt atkvæði um gildi þeirra." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": -0.137, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "skew", "type": null, "vertical_offset": null }
Þegar sjóðunum vex fiskur um hrygg, má færa út kvíarnar. En þegar um réttláta takmörkun er að ræða, virðist réttast að byrja á því að styrkja heiðarlega elli, og því er frv. nú lagt fyrir þingið aftur, í öllum aðalatriðum samhljóða stjórnarfrv. 1907. Eg skal ekki tefja fundinn frekar í þetta skifti, og leyfi mér að eins að skírskota til þess, sem fram kom í málinu á síðasta þingi, og þeirra athugasemda, sem nú fylgja frv., um leið og eg læt í ljósi þá von mína, að háttv. þingdeild aðhyllist stefnu þess, viðurkenni góðan tilgang þess og leyfi því fram að ganga. Sigurður Stefánsson Eg skal leyfa mér að stinga upp á 3 manna nefnd. Ráðherra (H. H.) Þegar frumv. um laun sóknarpresta var til síðustu umræðu í Nd. á síðasta alþingi, var samþykt breyt.till. um að gefa sextugum prestum, sem sitja í þeim prestaköllum, þar sem kostur er á að koma þegar á breytingum eftir hinum nýju prestakallaskipunarlögum þau hlunnindi, að mega kjósa um það, að fá laun sín eftir gömlu reglunum eða eftir nýju lögunum, jafnvel þó að þeir vilji ekki ganga að breytingunum. Aftur á móti ná þessi hlunnindi ekki til sextugra presta, sem sitja í prestaköllum, þar sem hin nýja skipun getur ekki komist á, þótt þeir fegnir vildu. Með öðrum orðum: Rétturinn til þess að verða hlunnindanna aðnjótandi er látinn vera kominn undir atvikum, sem hlutaðeigendum eru ósjálfráð, og getur það komið mjög ósanngjarnlega niður. Þetta er misrétti, sem hefir orðið af því, að breyt.till. um þetta kom mjög á áliðnu þingi, svo að háttv. þingm. hefir ekki gefist nægur tími á að átta sig á henni eða hugsa hana út í æsar, enda mun naumast hafa verið tími til þess að gera breytingu aftur þegar málið kom upp í Ed. aftur, ef það átti að geta gengið fram. Nú hefir biskup borið fram þá till., að þessi hlunnindi næðu til allra sextugra presta. Það er enn frekari ástæða fyrir þingið að verða við þessari sanngjörnu kröfu, þar sem hún verður landsjóði útlátalítil.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Arial Narrow Italic.ttf
[ 247, 245, 243 ]
[ 12, 23, 125 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 3, 126, 352 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Þegar sjóðunum vex fiskur um hrygg, má færa út kvíarnar. En þegar um réttláta takmörkun er að ræða, virðist réttast að byrja á því að styrkja heiðarlega elli, og því er frv. nú lagt fyrir þingið aftur, í öllum aðalatriðum samhljóða stjórnarfrv. 1907. Eg skal ekki tefja fundinn frekar í þetta skifti, og leyfi mér að eins að skírskota til þess, sem fram kom í málinu á síðasta þingi, og þeirra athugasemda, sem nú fylgja frv., um leið og eg læt í ljósi þá von mína, að háttv. þingdeild aðhyllist stefnu þess, viðurkenni góðan tilgang þess og leyfi því fram að ganga." }, { "bbox": [ 26, 380, 121, 430 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Sigurður Stefánsson Eg skal leyfa mér að stinga upp á 3 manna nefnd." }, { "bbox": [ 26, 3, 365, 508 ], "column": 0, "paragraph_index": 4, "paragraph_text": "Ráðherra (H. H.) Þegar frumv. um laun sóknarpresta var til síðustu umræðu í Nd. á síðasta alþingi, var samþykt breyt.till. um að gefa sextugum prestum, sem sitja í þeim prestaköllum, þar sem kostur er á að koma þegar á breytingum eftir hinum nýju prestakallaskipunarlögum þau hlunnindi, að mega kjósa um það, að fá laun sín eftir gömlu reglunum eða eftir nýju lögunum, jafnvel þó að þeir vilji ekki ganga að breytingunum. Aftur á móti ná þessi hlunnindi ekki til sextugra presta, sem sitja í prestaköllum, þar sem hin nýja skipun getur ekki komist á, þótt þeir fegnir vildu. Með öðrum orðum: Rétturinn til þess að verða hlunnindanna aðnjótandi er látinn vera kominn undir atvikum, sem hlutaðeigendum eru ósjálfráð, og getur það komið mjög ósanngjarnlega niður. Þetta er misrétti, sem hefir orðið af því, að breyt.till. um þetta kom mjög á áliðnu þingi, svo að háttv. þingm. hefir ekki gefist nægur tími á að átta sig á henni eða hugsa hana út í æsar, enda mun naumast hafa verið tími til þess að gera breytingu aftur þegar málið kom upp í Ed. aftur, ef það átti að geta gengið fram. Nú hefir biskup borið fram þá till., að þessi hlunnindi næðu til allra sextugra presta. Það er enn frekari ástæða fyrir þingið að verða við þessari sanngjörnu kröfu, þar sem hún verður landsjóði útlátalítil." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": 0.28, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "blur", "type": null, "vertical_offset": null }
síður ætti þeim að vera frumv.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Andale Mono.ttf
[ 248, 239, 228 ]
[ 210, 22, 162 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 46, 239, 130, 273 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "síður ætti þeim að vera frumv." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": -0.046, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "skew", "type": null, "vertical_offset": null }
konung einan. Nú ber honum að skila af sér réttindum þeim, er við léðum honum, skila þeim úr sínum eigin höndum beint okkur í hendur, en als ekki gegnum hendur annara. Samningsaðilinn er hér á aðra hönd ríkið Ísland og hins vegar konungur. Þykist eg vita, að ráðherrann muni þessu fyllilega samþykkur, þegar hann íhugar málið betur. Þegar Ísland gekkst einveldinu á hönd, varð staða þess nákvæmlega sú sama og Noregs, og enda Danmerkur. Enginn neitar því, að Noregur hafi altaf verið konungsríki. Norskum málum var stjórnað eins og íslenzkum af stjórnarráðunum dönsku. Noregur varð að vísu ekki betur úti en Ísland, en það losaðist fyrr undan erlenda valdinu.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Arial Unicode.ttf
[ 244, 241, 235 ]
[ 241, 31, 70 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 39, 63, 212, 449 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "konung einan. Nú ber honum að skila af sér réttindum þeim, er við léðum honum, skila þeim úr sínum eigin höndum beint okkur í hendur, en als ekki gegnum hendur annara. Samningsaðilinn er hér á aðra hönd ríkið Ísland og hins vegar konungur. Þykist eg vita, að ráðherrann muni þessu fyllilega samþykkur, þegar hann íhugar málið betur. Þegar Ísland gekkst einveldinu á hönd, varð staða þess nákvæmlega sú sama og Noregs, og enda Danmerkur. Enginn neitar því, að Noregur hafi altaf verið konungsríki. Norskum málum var stjórnað eins og íslenzkum af stjórnarráðunum dönsku. Noregur varð að vísu ekki betur úti en Ísland, en það losaðist fyrr undan erlenda valdinu." } ]
{ "angle": null, "angle_type": "right", "canvas_size": [ 1024, 1024 ], "coeffs": [ 1.5842696629213486, 2.0816681711721685e-17, -112.17977528089892, 0.29213483146067426, 1.1460674157303372, -74.78651685393265, 0.0005705758426966294, 0 ], "crop_box": [ 241, 176, 782, 847 ], "crop_size": [ 541, 671 ], "curve_intensity": null, "dst_points": [ [ 256, 256 ], [ 768, 308 ], [ 768, 716 ], [ 256, 768 ] ], "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": 256, "perspective_strength": 0.103, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": [ [ 256, 256 ], [ 768, 256 ], [ 768, 768 ], [ 256, 768 ] ], "target_size": [ 512, 512 ], "transformation": "perspective", "type": "camera_angle", "vertical_offset": null }
Og virðast þær þó ekki verða skildar nema á einn veg. Minni hlutanum hefir ekki tekist að styðja mál sitt og hefði því ekki átt að hreyfa þessu frekar en komið var. Það er ekki rétt, að úrskurður alþ. um ógildingkosningar dr. V. G. sanni það, að síra B. Þ. hafi þá fengið í raun og veru fleiri gild atkvæði við kosninguna en annars kemur það ekki málinu við. Og hefi eg þá ekki fleiru við að bæta. Kristján Jónsson Eg vil að eins gera örstutta athugasemd út af þeim orðum, sem háttv.þm. Vestm. sagði í þá átt, að mál þetta væri komið á ranga leið. Eg lagði það um daginn til að málinu yrði vísað til nefndar einmitt af því, að þá þótti mér sanni næst, að báðar hliðar þess yrðu viðunanlega ræddar og að menn þá íhuguðu það með gætni og hlutdrægnislaust. Nefndarálitið skýrir málið fyrir hv. þingmönnum og gerir það alt ljósara, og er þá mikið unnið. Eigi vantaði kæru í þessu máli frá B. Þ., sem nauðsynlegan grundvöll þess, því að hann hafði einmitt sent þinginu rækilega kæru og kröfu um viðurkenningu til þingsetu, og þessa kæru hafði nefndin til meðferðar. Nefndin ætti miklu fremur þakkir skilið fyrir starfa sinn en ákúrur. Forseti (B. J.) Eg vil leita álits hins háttv. þings um það, hvort beri að ræða þetta mál. Eg vil því bera það undir atkvæði hins háttv. þings, hvort það vill leyfa að málið sé tekið á dagakrá. Kristján Jónsson Eg skal láta þess getið að það var fyrir mína tilstuðlan, að mál þetta var tekið á dagskrá. Þegar reikningurinn var sýndur mér sem forseta til ávísunar, lagði eg það til að hann yrði lagður fyrir sameinað þing til álita. Eg lít svo á, að málinu þurfi að flýta svo mikið, að eigi geti komið til mála að láta reikninginn bíða þangað til að búið er að kjósa venjulega ferðakostnaðarreikninganefnd, sem allajafna er eigi kosin fyr en undir þinglok. Hinsvegar mætti kjósa sérstaka nefnd til þess að athuga reikninginn eða þá að vísa málinu til forsetanna til úrlausnar.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Times New Roman Italic.ttf
[ 248, 246, 244 ]
[ 185, 9, 185 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 25, 13, 167, 220 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Og virðast þær þó ekki verða skildar nema á einn veg. Minni hlutanum hefir ekki tekist að styðja mál sitt og hefði því ekki átt að hreyfa þessu frekar en komið var. Það er ekki rétt, að úrskurður alþ. um ógildingkosningar dr. V. G. sanni það, að síra B. Þ. hafi þá fengið í raun og veru fleiri gild atkvæði við kosninguna en annars kemur það ekki málinu við. Og hefi eg þá ekki fleiru við að bæta." }, { "bbox": [ 25, 9, 331, 506 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Kristján Jónsson Eg vil að eins gera örstutta athugasemd út af þeim orðum, sem háttv.þm. Vestm. sagði í þá átt, að mál þetta væri komið á ranga leið. Eg lagði það um daginn til að málinu yrði vísað til nefndar einmitt af því, að þá þótti mér sanni næst, að báðar hliðar þess yrðu viðunanlega ræddar og að menn þá íhuguðu það með gætni og hlutdrægnislaust. Nefndarálitið skýrir málið fyrir hv. þingmönnum og gerir það alt ljósara, og er þá mikið unnið. Eigi vantaði kæru í þessu máli frá B. Þ., sem nauðsynlegan grundvöll þess, því að hann hafði einmitt sent þinginu rækilega kæru og kröfu um viðurkenningu til þingsetu, og þessa kæru hafði nefndin til meðferðar. Nefndin ætti miklu fremur þakkir skilið fyrir starfa sinn en ákúrur." }, { "bbox": [ 185, 159, 310, 270 ], "column": 1, "paragraph_index": 4, "paragraph_text": "Forseti (B. J.) Eg vil leita álits hins háttv. þings um það, hvort beri að ræða þetta mál. Eg vil því bera það undir atkvæði hins háttv. þings, hvort það vill leyfa að málið sé tekið á dagakrá." }, { "bbox": [ 181, 4, 498, 502 ], "column": 1, "paragraph_index": 6, "paragraph_text": "Kristján Jónsson Eg skal láta þess getið að það var fyrir mína tilstuðlan, að mál þetta var tekið á dagskrá. Þegar reikningurinn var sýndur mér sem forseta til ávísunar, lagði eg það til að hann yrði lagður fyrir sameinað þing til álita. Eg lít svo á, að málinu þurfi að flýta svo mikið, að eigi geti komið til mála að láta reikninginn bíða þangað til að búið er að kjósa venjulega ferðakostnaðarreikninganefnd, sem allajafna er eigi kosin fyr en undir þinglok. Hinsvegar mætti kjósa sérstaka nefnd til þess að athuga reikninginn eða þá að vísa málinu til forsetanna til úrlausnar." } ]
{ "angle": -1.58, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "rotate", "type": null, "vertical_offset": null }
Mér finst sú trygging nauðalítil, hvort maðurinn er 10 árum eldri eða yngri, enda geta menn verið þjóðkunnir af ýmsum ástæðum góðum og miður góðum. Mín einlæg sannfæring er sú, að deildaskiftingin ætti að afnemast með öllu. Mér finst það vera vottur um framfaraviðleitni, að stjórnin vill veita konum kosningarrétt, en eg get ekki séð af hvaða ástæðum hún hefir ekki viljað taka það beint upp í sjálfa stjórnarskrána, en vera ekki að veita vilyrði fyrir að það verði. Það getur farið allavega um efndir á því, svo sem dæmin sýna, þar sem eru hinar mörgu fyrirheitisgreinar í grundvallarlögum Dana sumar óefndar enn eftir tvo mannsaldra. Mín sannfæring er sú, að mesti hégómi sé að láta kynferði valda stjórnréttindamun, að annað kynið ætti eftir því að vera ver af guði gert. Konum eru ætlaðar sömu skyldur og körlum, en þegar til réttindanna kemur, er alt öðru máli að gegna. - Það er vitanlegt, að margur hver karlmaður er ekki annarar handar maður við sumar konur, hvorki líkamlega né að andlegri atgervi, nema miður sé. - En þetta er, eins og margt annað, apað eftir löggjöf annara landa. Það hefir verið sagt, að kvenþjóðin hefði lítinn stjórnmálaþroska, en þá held eg að karlmennirnir sumir hverjir mættu stinga hendinni í sinn eigin barm og spyrja sjálfa sig, hvort þeir hafi þeim mun meiri þroska, að þeir
/System/Library/Fonts/Supplemental/Skia.ttf
[ 253, 247, 245 ]
[ 167, 44, 205 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 158, 4, 354, 507 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Mér finst sú trygging nauðalítil, hvort maðurinn er 10 árum eldri eða yngri, enda geta menn verið þjóðkunnir af ýmsum ástæðum góðum og miður góðum. Mín einlæg sannfæring er sú, að deildaskiftingin ætti að afnemast með öllu. Mér finst það vera vottur um framfaraviðleitni, að stjórnin vill veita konum kosningarrétt, en eg get ekki séð af hvaða ástæðum hún hefir ekki viljað taka það beint upp í sjálfa stjórnarskrána, en vera ekki að veita vilyrði fyrir að það verði. Það getur farið allavega um efndir á því, svo sem dæmin sýna, þar sem eru hinar mörgu fyrirheitisgreinar í grundvallarlögum Dana sumar óefndar enn eftir tvo mannsaldra. Mín sannfæring er sú, að mesti hégómi sé að láta kynferði valda stjórnréttindamun, að annað kynið ætti eftir því að vera ver af guði gert. Konum eru ætlaðar sömu skyldur og körlum, en þegar til réttindanna kemur, er alt öðru máli að gegna. - Það er vitanlegt, að margur hver karlmaður er ekki annarar handar maður við sumar konur, hvorki líkamlega né að andlegri atgervi, nema miður sé. - En þetta er, eins og margt annað, apað eftir löggjöf annara landa. Það hefir verið sagt, að kvenþjóðin hefði lítinn stjórnmálaþroska, en þá held eg að karlmennirnir sumir hverjir mættu stinga hendinni í sinn eigin barm og spyrja sjálfa sig, hvort þeir hafi þeim mun meiri þroska, að þeir einir séu færir til þess að ráða lögum landsins, enda er það vitanlegt, að marga skortir vit og þroska til þess að stjórn og löggjöf fari vel úr hendi. Að lokum vil eg gera það að till. minni, að máli þessu verði vísað til sömu nefndar, sem kosin var til að íhuga sambandsmálið." } ]
{ "angle": -0.23, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "rotate", "type": null, "vertical_offset": null }
Í lögbók vorri (Jónsbók) segir svo: Ef lögréttumenn verða ekki á eitt sáttir um nokkurt mál, þá er það lög, sem þingið samþykkir. Það vantar mikið á að þingið hafi eða eigi að fá þennan rétt í »praxis«, en vér eigum hann samt sem áður, því að vér höfum aldrei afsalað oss honum. Víða er frv. þetta óhafandi óheilt og tvírætt, enda er það eftirtektavert, að athuga það, hvernig því hefir verið tekið. Stjórnin hafði áður fjölmennan flokk, mikinn meiri hluta þjóðarinnar með sér, en þegar frv. kemur, rís þjóðin svo eindregið á móti, að slíks eru ekki dæmi til fyrr hér á landi. Sá fjölmenni flokkur er nú orðinn að miklum minni hluta. Og alstaðar hafa Íslendingar tekið frumv. á sama hátt, hvar sem þeir eru jarðarinnar. Frá Vesturheimi hafa oss borist einbeittar áskoranir um að hafna því. Hafa Vestur-Íslendingar í því sýnt, að þjóðrækni þeirra og þjóðernistilfinning er vakandi, og að þeir geta ekki orða bundist, þegar þeir halda að hætta sé búin frændum þeirra austan hafs og íslenzkum kynstofni, - enda er það alkunnugt, að menn muna fult svo glögt til ættjarðarinnar úr langdvöl í öðru landi sem við heimagættirnar. Eg skal ekki leggja harðan dóm á aðgerðir íslenzku nefndarmannanna í milliríkjanefndinni. En sárt þykir mér að sjá það, að ekki er annað að merkja en að taflinu sé nú svo snúið við, að þekkingin sé orðin Dana megin á þessu máli, en vanþekkingin Íslendinga megin. Hvað hörðum höndum Íslendingar hafi unnið í nefndinni, læt eg ósagt. En borist hefir mér til eyrna sú saga, að dr. Knud Berlin hafi skorað á einn af íslenzku nefndarmönnunum - og það einn af þeim, sem ekki er hvað minstur fyrir sér, að minsta kosti að hans eigin áliti - að svara hinni síðari ritgerð sinni, er fylgir gerðum nefndarinnar. Hafi þá maður þessi afsakað sig með því, að hann mætti ekki vera að því, af því að hann væri boðinn í miðdegisverði á 26 stöðum, og þá mætti hann ekki undir höfuð leggjast.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Georgia Italic.ttf
[ 245, 241, 230 ]
[ 189, 54, 163 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 5, 486, 507 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Í lögbók vorri (Jónsbók) segir svo: Ef lögréttumenn verða ekki á eitt sáttir um nokkurt mál, þá er það lög, sem þingið samþykkir. Það vantar mikið á að þingið hafi eða eigi að fá þennan rétt í »praxis«, en vér eigum hann samt sem áður, því að vér höfum aldrei afsalað oss honum. Víða er frv. þetta óhafandi óheilt og tvírætt, enda er það eftirtektavert, að athuga það, hvernig því hefir verið tekið. Stjórnin hafði áður fjölmennan flokk, mikinn meiri hluta þjóðarinnar með sér, en þegar frv. kemur, rís þjóðin svo eindregið á móti, að slíks eru ekki dæmi til fyrr hér á landi. Sá fjölmenni flokkur er nú orðinn að miklum minni hluta. Og alstaðar hafa Íslendingar tekið frumv. á sama hátt, hvar sem þeir eru jarðarinnar. Frá Vesturheimi hafa oss borist einbeittar áskoranir um að hafna því. Hafa Vestur-Íslendingar í því sýnt, að þjóðrækni þeirra og þjóðernistilfinning er vakandi, og að þeir geta ekki orða bundist, þegar þeir halda að hætta sé búin frændum þeirra austan hafs og íslenzkum kynstofni, - enda er það alkunnugt, að menn muna fult svo glögt til ættjarðarinnar úr langdvöl í öðru landi sem við heimagættirnar. Eg skal ekki leggja harðan dóm á aðgerðir íslenzku nefndarmannanna í milliríkjanefndinni. En sárt þykir mér að sjá það, að ekki er annað að merkja en að taflinu sé nú svo snúið við, að þekkingin sé orðin Dana megin á þessu máli, en vanþekkingin Íslendinga megin. Hvað hörðum höndum Íslendingar hafi unnið í nefndinni, læt eg ósagt. En borist hefir mér til eyrna sú saga, að dr. Knud Berlin hafi skorað á einn af íslenzku nefndarmönnunum - og það einn af þeim, sem ekki er hvað minstur fyrir sér, að minsta kosti að hans eigin áliti - að svara hinni síðari ritgerð sinni, er fylgir gerðum nefndarinnar. Hafi þá maður þessi afsakað sig með því, að hann mætti ekki vera að því, af því að hann væri boðinn í miðdegisverði á 26 stöðum, og þá mætti hann ekki undir höfuð leggjast." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": 0.21, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "blur", "type": null, "vertical_offset": null }
Og það því fremur, sem þessi deild hefir áður felt málið, og mundi með því að samþykkja það nú gera sig seka í ósamkvæmni. (Nokkrir þingm.: Þingmenn eru ekki þeir sömu nú og á síðasta þingi) . Margir þeir sömu. Þar við bætist, að eg sé ekki, að neinar nýjar ástæður hafi komið fram í málinu, nema að síður sé. Að félagið hefir ráðist í að byggja hús og bryggju á staðnum eru léttvægar ástæður, og sízt til þess fallnar, að þingið geti tekið hið minsta tillit til þeirra, fremur en bygginga annara prívatmanna eða félaga. Löggilding þessi getur heldur ekki komið landsmönnum til neinna nota, því ekki þarf að gera ráð fyrir, að Mosfellingar, eða þær sveitir, sem næst liggja, muni fremur sækja verzlun sína til Viðeyjar, þótt löggildingin komist á heldur en án hennar. Það mun einnig álit flestra mætra manna, að þingið eigi að hafa heill lands og þjóðar fyrir augum í þessu máli sem öðrum, en ekki fara eftir því, sem einstakir menn eða félög álíta sér bezt gagna. Það er og heldur eigi nein ósamkvæmni af þinginu að neita þessari löggildingu, borið saman við fyrri löggildingar, því að hér stendur svo sérlega á, að staður þessi (Viðey), liggur undir handarjaðri höfuðstaðar Íslands, og alt önnur skilyrði fyrir hendi en vant er. Löggildingin mundi skaða bæinn mjög svo tilfinnanlega, með því að Reykjavík þá mundi meðal annars missa mikið af þeim hafnartollum, sem nú borgast til bæjarins. Hins vegar kemur það engan veginn tilfinnanlega niður á félaginu, þótt það fái ekki staðinn löggiltan; félagið getur alveg eftir sem áður haldið áfram að reka þar verzlun, og menn utan að munu engu síður sækja til verzlunar í Viðey, ef þeim þætti viðskifti þar eftirsóknarverð. Eg sé því enga ástæðu til að veita löggilding þessa á kostnað bæjarins, en hálfútlendu félagi að eins í hag. Enn fremur skal eg geta þess, að höfnin er hreint ekki svo góð, sem ráðherrann (H. H.) lét í veðri vaka. Þegar austanstormur er á, er t. d. mjög ilt að liggja þar; en annars skal eg ekki fara fleiri orðum um þetta frumv.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Brush Script.ttf
[ 239, 237, 233 ]
[ 4, 25, 254 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 25, 3, 328, 504 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Og það því fremur, sem þessi deild hefir áður felt málið, og mundi með því að samþykkja það nú gera sig seka í ósamkvæmni. (Nokkrir þingm.: Þingmenn eru ekki þeir sömu nú og á síðasta þingi) . Margir þeir sömu. Þar við bætist, að eg sé ekki, að neinar nýjar ástæður hafi komið fram í málinu, nema að síður sé. Að félagið hefir ráðist í að byggja hús og bryggju á staðnum eru léttvægar ástæður, og sízt til þess fallnar, að þingið geti tekið hið minsta tillit til þeirra, fremur en bygginga annara prívatmanna eða félaga. Löggilding þessi getur heldur ekki komið landsmönnum til neinna nota, því ekki þarf að gera ráð fyrir, að Mosfellingar, eða þær sveitir, sem næst liggja, muni fremur sækja verzlun sína til Viðeyjar, þótt löggildingin komist á heldur en án hennar. Það mun einnig álit flestra mætra manna, að þingið eigi að hafa heill lands og þjóðar fyrir augum í þessu máli sem öðrum, en ekki fara eftir því, sem einstakir menn eða félög álíta sér bezt gagna. Það er og heldur eigi nein ósamkvæmni af þinginu að neita þessari löggildingu, borið saman við fyrri löggildingar, því að hér stendur svo sérlega á, að staður þessi (Viðey), liggur undir handarjaðri höfuðstaðar Íslands, og alt önnur skilyrði fyrir hendi en vant er. Löggildingin mundi skaða bæinn mjög svo tilfinnanlega, með því að Reykjavík þá mundi meðal annars missa mikið af þeim hafnartollum, sem nú borgast til bæjarins. Hins vegar kemur það engan veginn tilfinnanlega niður á félaginu, þótt það fái ekki staðinn löggiltan; félagið getur alveg eftir sem áður haldið áfram að reka þar verzlun, og menn utan að munu engu síður sækja til verzlunar í Viðey, ef þeim þætti viðskifti þar eftirsóknarverð. Eg sé því enga ástæðu til að veita löggilding þessa á kostnað bæjarins, en hálfútlendu félagi að eins í hag. Enn fremur skal eg geta þess, að höfnin er hreint ekki svo góð, sem ráðherrann (H. H.) lét í veðri vaka. Þegar austanstormur er á, er t. d. mjög ilt að liggja þar; en annars skal eg ekki fara fleiri orðum um þetta frumv." } ]
{ "angle": 1.07, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "rotate", "type": null, "vertical_offset": null }
á réttri braut. Það má búast við því, að í kjörstjórnum eigi ekki aðrir sæti en góðir og heiðarlegir menn; eg ætlast til að þessir menn óttist hegningarlögin, bæði hegningarákvæði kosningarlaganna og hin almennu hegningarlög. Og eg treysti því að vér eigum svo góða menn í kjörstjórnunum að vér þurfum ekki að óttast að þeir geri nokkuð það, sem væri ósamboðið heiðarlegum sæmdarmönnum. En vér verðum að gæta sóma alþingis til hins ítrasta. Þingmenn verða ekki flengdir eða sektaðir, þótt þingið brjóti lög með úrskurði sínum. Því að enginn dómari er skipaður yfir þingið til þess. Þingmenn verða að fara varlega og gætilega í þessu máli. Eg óttaðist lagabrot og vildi ekki byrja þetta þing með lagabroti. Þess vegna var eg með kosningu dr. Valtýs Guðmundssonar, er mér þótti eigi svo gölluð, að nægileg ástæða væri til að ónýta hana. En nú vil eg enn síður setja annan mann inn á þingið með meirihluta atkvæðamagni þvert ofan í lög. Ari Jónsson Mig langar til að taka fram ástæðurnar fyrir atkvæðisgreiðslu minni í þessu máli, og tek því til máls, þó að málið hafi nú þegar verið allítarlega rætt hér. Eg lít svo á, að þingið hafi í þessu máli lagaheimild að eins til þess að úrskurða um gildi kosningar; hvort sá sé löglega kosinn eða eigi, er yfirkjörstjórn hefir úrskurðað kosinn þingmann. Annað mál er það að þingið getur farið út fyrir lagaheimild þá, er það hefir og tekið sér vald til þess að úrskurða frekar í málinu.
/System/Library/Fonts/Monaco.ttf
[ 248, 246, 247 ]
[ 174, 80, 189 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 5, 323, 507 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "á réttri braut. Það má búast við því, að í kjörstjórnum eigi ekki aðrir sæti en góðir og heiðarlegir menn; eg ætlast til að þessir menn óttist hegningarlögin, bæði hegningarákvæði kosningarlaganna og hin almennu hegningarlög. Og eg treysti því að vér eigum svo góða menn í kjörstjórnunum að vér þurfum ekki að óttast að þeir geri nokkuð það, sem væri ósamboðið heiðarlegum sæmdarmönnum. En vér verðum að gæta sóma alþingis til hins ítrasta. Þingmenn verða ekki flengdir eða sektaðir, þótt þingið brjóti lög með úrskurði sínum. Því að enginn dómari er skipaður yfir þingið til þess. Þingmenn verða að fara varlega og gætilega í þessu máli. Eg óttaðist lagabrot og vildi ekki byrja þetta þing með lagabroti. Þess vegna var eg með kosningu dr. Valtýs Guðmundssonar, er mér þótti eigi svo gölluð, að nægileg ástæða væri til að ónýta hana. En nú vil eg enn síður setja annan mann inn á þingið með meirihluta atkvæðamagni þvert ofan í lög." }, { "bbox": [ 186, 5, 483, 507 ], "column": 1, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Ari Jónsson Mig langar til að taka fram ástæðurnar fyrir atkvæðisgreiðslu minni í þessu máli, og tek því til máls, þó að málið hafi nú þegar verið allítarlega rætt hér. Eg lít svo á, að þingið hafi í þessu máli lagaheimild að eins til þess að úrskurða um gildi kosningar; hvort sá sé löglega kosinn eða eigi, er yfirkjörstjórn hefir úrskurðað kosinn þingmann. Annað mál er það að þingið getur farið út fyrir lagaheimild þá, er það hefir og tekið sér vald til þess að úrskurða frekar í málinu." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": 3, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "ink_splashes", "type": null, "vertical_offset": null }
skömmu síðar. Loks er vottorð frá öðrum undirkjörstjórnarmanni, þar sem hann býðst til að votta undir eið að innsiglin hafi verið með nákvæmlega sömu ummerkjum þegar hann sá kassann opnaðan af yfirkjörstjóra og þau höfðu verið, þegar innsiglin voru sett fyrir á kjörstaðnum. Hér skiftir það mestu máli, að atkvæðin í þessum kassa voru svo fá, að þótt þau hefðu öll verið fölsuð, þá gat það engin áhrif haft á kosninguna, eftir því sem atkvæðamunurinn var milli þeirra kosnu þingmanna og þeirra sem næstir voru. Deildinni þykir því ekkert að athuga við gildi kosningarinnar.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Arial Bold Italic.ttf
[ 252, 243, 241 ]
[ 48, 49, 220 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 30, 81, 173, 430 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "skömmu síðar. Loks er vottorð frá öðrum undirkjörstjórnarmanni, þar sem hann býðst til að votta undir eið að innsiglin hafi verið með nákvæmlega sömu ummerkjum þegar hann sá kassann opnaðan af yfirkjörstjóra og þau höfðu verið, þegar innsiglin voru sett fyrir á kjörstaðnum. Hér skiftir það mestu máli, að atkvæðin í þessum kassa voru svo fá, að þótt þau hefðu öll verið fölsuð, þá gat það engin áhrif haft á kosninguna, eftir því sem atkvæðamunurinn var milli þeirra kosnu þingmanna og þeirra sem næstir voru. Deildinni þykir því ekkert að athuga við gildi kosningarinnar." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": -0.013, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "skew", "type": null, "vertical_offset": null }
Þetta ákvæði takmarkar svo mjög »delegationina« á meðferð utanríkismálanna, að engan veginn er hægt að segja, að þau séu algerlega sameiginleg. 5. Þar sem stendur í 4. lið 3. gr., að aukning á strandvörnum af Íslands hálfu skuli vera »eftir samkomulagi við Danmörku«, þá á það að eins við hið nánara fyrirkomulag á eftirlitinu. Meðan Danir eftir sambandslögum hafa strandvörzluna á hendi, bera ábyrgð á henni gagnvart öðrum löndum, er nauðsynlegt að samræmi sé í þeim vörnum, er þeir halda uppi fyrir vora hönd og þeim, sem vér gerum út sjálfir. Þetta og ekki annað merkja orðin. 6. Orðið »jafnrétti« í 5. gr. þýðir sama og »sami réttur að öðru jöfnu«, eins og tekið er fram í athugasemdum nefndarinnar við frumv. Það merkir, að þjóðernið út af fyrir sig skuli ekki valda rnisrétti, en að báðir verði að öðru leyti jafnt að fullnægja öllum skilyrðum landslaganna fyrir því, að verða réttindanna aðnjótandi. 7. Ákvæðin í 9. gr. um uppsögn sameiginlegra mála, sem mér fyrir mitt leyti virðast vera full-ljós, merkja, að konungur kveður á um sambandsslit í hinum sameiginlegu málum, sem þar eru nefnd, alt samkvæmt hinni framkomnu tillögu um það, eða, ef bæði alþingi og ríkisþingið gera tillögur um þetta efni, þá samkvæmt þeirri tillögunni, sem lengra fer. Eftir samkomulagi milli Neergaards forsætisráðherra og mín býst eg við að þjóðþingið hafi sett nefnd í þetta mál, og sé hér sett nefnd í dag geta nefndirnar upp frá þessu með ritsímaskeytum borið sig saman um það, sem vafasamt kann að þykja, og leitað samkomulags, ef svo ber undir, Eg ætla því ekki að tala um málið frekara að sinni; eg vona fastlega, að það verði af öllum hlutaðeigendum tekið til rólegrar og stillilegrar yfirvegunar, og alt sem að því lýtur athugað með gætni og glöggu auga, án ofurkapps og hleypidóma; vona eg að háttv.
/System/Library/Fonts/Supplemental/DIN Condensed Bold.ttf
[ 240, 236, 227 ]
[ 29, 38, 207 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 5, 326, 507 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Þetta ákvæði takmarkar svo mjög »delegationina« á meðferð utanríkismálanna, að engan veginn er hægt að segja, að þau séu algerlega sameiginleg. 5. Þar sem stendur í 4. lið 3. gr., að aukning á strandvörnum af Íslands hálfu skuli vera »eftir samkomulagi við Danmörku«, þá á það að eins við hið nánara fyrirkomulag á eftirlitinu. Meðan Danir eftir sambandslögum hafa strandvörzluna á hendi, bera ábyrgð á henni gagnvart öðrum löndum, er nauðsynlegt að samræmi sé í þeim vörnum, er þeir halda uppi fyrir vora hönd og þeim, sem vér gerum út sjálfir. Þetta og ekki annað merkja orðin. 6. Orðið »jafnrétti« í 5. gr. þýðir sama og »sami réttur að öðru jöfnu«, eins og tekið er fram í athugasemdum nefndarinnar við frumv. Það merkir, að þjóðernið út af fyrir sig skuli ekki valda rnisrétti, en að báðir verði að öðru leyti jafnt að fullnægja öllum skilyrðum landslaganna fyrir því, að verða réttindanna aðnjótandi. 7. Ákvæðin í 9. gr. um uppsögn sameiginlegra mála, sem mér fyrir mitt leyti virðast vera full-ljós, merkja, að konungur kveður á um sambandsslit í hinum sameiginlegu málum, sem þar eru nefnd, alt samkvæmt hinni framkomnu tillögu um það, eða, ef bæði alþingi og ríkisþingið gera tillögur um þetta efni, þá samkvæmt þeirri tillögunni, sem lengra fer. Eftir samkomulagi milli Neergaards forsætisráðherra og mín býst eg við að þjóðþingið hafi sett nefnd í þetta mál, og sé hér sett nefnd í dag geta nefndirnar upp frá þessu með ritsímaskeytum borið sig saman um það, sem vafasamt kann að þykja, og leitað samkomulags, ef svo ber undir, Eg ætla því ekki að tala um málið frekara að sinni; eg vona fastlega, að það verði af öllum hlutaðeigendum tekið til rólegrar og stillilegrar yfirvegunar, og alt sem að því lýtur athugað með gætni og glöggu auga, án ofurkapps og hleypidóma; vona eg að háttv." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": 3, "horizontal_inset": null, "intensity": 0.066, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "dusty-paper", "type": null, "vertical_offset": null }
Valtýs Guðmundssonar ógilda, og þar með er hlutverki þingsins í þessu máli lokið. Það getur eigi lögum samkvæmt úrskurðað annan mann rétt kjörinn þingmann kjördæmisins. Eg lagði það til þessa máls um daginn, að nefnd yrði skipuð til þess að rannsaka það frá rótum og ítarlega, og öll þau gögn, sem að því lytu, þar á meðal einkanlega kæru- og kröfubréf sr. Björns Þorlákssonar. Nú hefir það verið gjört, og eg hefi skýrt þinginu frá mínu áliti á málavöxtum og leyfi mér innvirðulega að minna þingið á, að halda nú lög. Sá háttv. herra, sem hér á hlut að máli, á auðvitað sama rétt á að njóta laga, eins og aðrir borgarar landsins, og ef til vill hefir hann orðið fyrir skakkafalli í þessu máli. En borgarar í Seyðisfjarðarkaupstað eiga líka sinn rétt. Og samkvæmt þeim rétti er nú svo komið, að kosning verður að fara fram að nýju í kjördæminu. Kjósendur þar eiga heimtingu á því. Það má gera margt til þess, að kosning á Seyðisfirði geti farið sem fyrst fram á ný. Nú er ritsíminn til afnota. Landsstjórnin getur stytt alla
/System/Library/Fonts/Supplemental/STIXTwoText.ttf
[ 249, 245, 235 ]
[ 242, 34, 46 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 193, 3, 389, 508 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Valtýs Guðmundssonar ógilda, og þar með er hlutverki þingsins í þessu máli lokið. Það getur eigi lögum samkvæmt úrskurðað annan mann rétt kjörinn þingmann kjördæmisins. Eg lagði það til þessa máls um daginn, að nefnd yrði skipuð til þess að rannsaka það frá rótum og ítarlega, og öll þau gögn, sem að því lytu, þar á meðal einkanlega kæru- og kröfubréf sr. Björns Þorlákssonar. Nú hefir það verið gjört, og eg hefi skýrt þinginu frá mínu áliti á málavöxtum og leyfi mér innvirðulega að minna þingið á, að halda nú lög. Sá háttv. herra, sem hér á hlut að máli, á auðvitað sama rétt á að njóta laga, eins og aðrir borgarar landsins, og ef til vill hefir hann orðið fyrir skakkafalli í þessu máli. En borgarar í Seyðisfjarðarkaupstað eiga líka sinn rétt. Og samkvæmt þeim rétti er nú svo komið, að kosning verður að fara fram að nýju í kjördæminu. Kjósendur þar eiga heimtingu á því. Það má gera margt til þess, að kosning á Seyðisfirði geti farið sem fyrst fram á ný. Nú er ritsíminn til afnota. Landsstjórnin getur stytt alla fresti og með því móti ætti kosningin að nýju að geta verið um garð gengin á 3 vikna fresti. Annað þingmannsefnið er hér enn í bænum og getur beðið hér úrslita kosningarinnar, ef honum lýst svo. Það verður að mínu áliti að taka aðallega tillit til kjósenda kjördæmisins í þessu máli, því að ef þingið úrskurðar að síra Björn Þorláksson sé réttur þingmaður kjördæmisins, þá mundi það verða sagt af mönnum þar eystra, að þeir væru bornir lögum, væru ólögum beittir. Og eftir því sem eg hefi sagt nú á undan, væri það rétt mælt. Þetta væri mér mjög á móti skapi, einkum af því að eg telst til meirihlutaflokksins hér á þingi. Meirihlutaflokkur verður um fram alt að varast að beita valdi sínu móti lögunum. Svo eg minnist enn á kjörseðlana, sem kært var yfir, þá var það álitamál, hvað gallarnir væru stórir á þeim. Það má vel vera að þeir hafi verið nægir til þess að ónýta kosninguna, eins og gert var." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": -0.161, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "skew", "type": null, "vertical_offset": null }
Sérstaklega hefir aukist mjög kostnaður til mentamála, en einnig önnur gjöld hafa aukist mjög á síðari árum, svo sem ljóst má sjá á töflu þeirri, sem prentuð er í athugasemdunum við tollhækkunarfrumv., og sýnir samanburð á gjöldum landsjóðs eftir fjárlögunum fyrir þau fjárhagstímabil, sem af eru 20. öldinni við þetta fjárlagafrumvarp, að því er snertir einstaka málaflokka. Sem dæmi má nefna, að á þessu stutta tímabili aukast gjöldin til 1900-1901. Nú. Læknamálefna úr l97 þús. uppí 283 þús. Vegamála - 166 - - 252 - Samgangna á sjó - 121 - - 169 - Ritsíma og talsíma 377 - Vita úr 14 - - 85 - Kirkjumála - 47 - - 91 - Kenslumála - 204 - - 382 - Um þessa síðustu upphæð er þó það að athuga, að við hana ætti að bæta gjöldunum til bændaskóla, iðnskóla o. fl., sem nú telst með útgjöldum til verklegra framkvæmda, þá yrði kenslumálakostnaðurinn á frv. 513 þús. kr. til móts við 232 þús. kr. árin 1900-1901. Til vísinda og bókmenta gengur nú 122 þús. kr., þá 58 þús. Til verklegra fyrirtækja nú 395 þús. kr., þá 109 þús. kr., eða ef frá er dregið það, sem að réttu lagi heyrir til kenslumála, nú 264 þús. kr., þá 82 þús. kr. Yfirleitt stafar útgjaldaaukinn af nýjum lagafyrirmælum og umbótum í helztu velferðarmálum þjóðarinnar. Það er misskilningur, að hann stafi mest af samgöngumálakostnaði. Þess verður að gæta, að samgöngufyrirtæki gefa af sér beinar tekjur, sem draga verður frá gjöldunum til þeirra. - Þannig er í frumv. landssjóðs taldar tekjur af póstferðum, ritsímum og talsímum, svo og vitagjaldi: 345 þúsund krónur, og heggur það stórt skarð í kostnaðinn. En gjaldaaukningin skiftist niður á ýmsa aðra liði, og skal eg nefna nokkur ný gjöld og viðbætur við gjöld fram yfir það, sem nú nægir á yfirstandandandi fjárhagstímabili: 1. Afborgun og vextir af láni landssjóðs 89911 kr. með jöfnum greiðslum í 15 ár.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Sathu.ttf
[ 240, 233, 231 ]
[ 212, 31, 105 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 56, 24, 456, 490 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Sérstaklega hefir aukist mjög kostnaður til mentamála, en einnig önnur gjöld hafa aukist mjög á síðari árum, svo sem ljóst má sjá á töflu þeirri, sem prentuð er í athugasemdunum við tollhækkunarfrumv., og sýnir samanburð á gjöldum landsjóðs eftir fjárlögunum fyrir þau fjárhagstímabil, sem af eru 20. öldinni við þetta fjárlagafrumvarp, að því er snertir einstaka málaflokka. Sem dæmi má nefna, að á þessu stutta tímabili aukast gjöldin til 1900-1901. Nú. Læknamálefna úr l97 þús. uppí 283 þús. Vegamála - 166 - - 252 - Samgangna á sjó - 121 - - 169 - Ritsíma og talsíma 377 - Vita úr 14 - - 85 - Kirkjumála - 47 - - 91 - Kenslumála - 204 - - 382 - Um þessa síðustu upphæð er þó það að athuga, að við hana ætti að bæta gjöldunum til bændaskóla, iðnskóla o. fl., sem nú telst með útgjöldum til verklegra framkvæmda, þá yrði kenslumálakostnaðurinn á frv. 513 þús. kr. til móts við 232 þús. kr. árin 1900-1901. Til vísinda og bókmenta gengur nú 122 þús. kr., þá 58 þús. Til verklegra fyrirtækja nú 395 þús. kr., þá 109 þús. kr., eða ef frá er dregið það, sem að réttu lagi heyrir til kenslumála, nú 264 þús. kr., þá 82 þús. kr. Yfirleitt stafar útgjaldaaukinn af nýjum lagafyrirmælum og umbótum í helztu velferðarmálum þjóðarinnar. Það er misskilningur, að hann stafi mest af samgöngumálakostnaði. Þess verður að gæta, að samgöngufyrirtæki gefa af sér beinar tekjur, sem draga verður frá gjöldunum til þeirra. - Þannig er í frumv. landssjóðs taldar tekjur af póstferðum, ritsímum og talsímum, svo og vitagjaldi: 345 þúsund krónur, og heggur það stórt skarð í kostnaðinn. En gjaldaaukningin skiftist niður á ýmsa aðra liði, og skal eg nefna nokkur ný gjöld og viðbætur við gjöld fram yfir það, sem nú nægir á yfirstandandandi fjárhagstímabili: 1. Afborgun og vextir af láni landssjóðs 89911 kr. með jöfnum greiðslum í 15 ár." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": [ 1024, 1024 ], "coeffs": [ 0.8864354723282443, -0.0687022900763359, 58.14503816793892, 7.401486830834377e-17, 0.8444060114503817, 35.866412213740404, 9.538578645923382e-20, -0.00013418416030534352 ], "crop_box": [ 218, 235, 805, 787 ], "crop_size": [ 587, 552 ], "curve_intensity": 0.021, "dst_points": [ [ 277, 261 ], [ 747, 261 ], [ 765, 763 ], [ 259, 763 ] ], "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": 256, "perspective_strength": 0.074, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": [ [ 256, 256 ], [ 768, 256 ], [ 768, 768 ], [ 256, 768 ] ], "target_size": [ 512, 512 ], "transformation": "perspective", "type": "combined", "vertical_offset": null }
Heimild sú, sem þingið hefir hér samkv. lögunum, er nákvæmlega ákveðin í 29. gr. stjórnskipulaga Ísl. og ýmsum ákvæðum í kosningalögunum. Samkv. því skal alþingi skera úr hvort þm. þess séu löglega kosnir. En lengra nær lagaheimildin ekki. Orðið »þingmenn« verður að skiljast svo að hér sé átt við þá, er úrskurðaðir hafa verið þingmenn af yfirkjörstjórn. Annars er úrskurður yfirkjörstjórnar um það, hver sé rétt kosinn þingmaður, tilgangslítill. Dómur eða úrskurður yfirkjörstjórnar verður að gilda, þar til þingið hefir ónýtt hann. En þegar þingið er búið að ógilda dóm yfirkjörstjórnar um það hver sé löglega kosinn, þá eru um leið ónýttir úrskurðir yfirkjörstjórnar við kosninguna, þar á meðal þeir úrskurðir yfirkjörstjórnar, hverjir atkvæðaseðlar séu gildir og hverjir ógildir. Til þess að þingið geti dæmt frekar í málinu eftir fullu sannsýni og réttlæti þyrftu eigi að eins allir ágreiningsseðlar, heldur allir kjörseðlar, að liggja fyrir þinginu, en samkv kosnl. koma eigi nema ágreiningsseðlarnir fyrir þingið. Það gæti því verið full ástæða til þess, að þingið færi eigi lengra í dómum sinum, en það hefir fulla lagaheimild. Hverjar yrðu nú afleiðingarnar af því, ef þingið færi hér eigi lengra í dómum sínum, en lagaheimild er til, eða ef það færi út fyrir lagaheimildarsviðið og myndaði »Praxis« eða »Præcedens«, þar sem lagaákvæði vantaði um dómsvald þess í þessu máli. Haldi þingið sér fast við lagaheimildina um dómsvald sitt og taki eigi til greina óskir síra Björns Þorlákssonar, eða úrskurði eigi neitt um kröfur hans, þá verður afleiðingin sú, að ný kosning fer fram í kjördæminu. Málinu er vísað til kjósenda aftur, svo að þeir fái að njóta réttar síns, þegar dómur yfirkjörstjórnar er ónýttur. Þetta virðist eigi mjög ranglátt. En spurningin verður þá, hvort réttar frambjóðandans, Björns prests Þorlákssonar, er fyllilega gætt. Það er að sjálfsögðu, að lögin hafa eigi gætt hans réttar fyllilega, og þarf þá breytingu með á þeim.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Arial Black.ttf
[ 233, 229, 209 ]
[ 23, 112, 202 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 3, 520, 508 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Heimild sú, sem þingið hefir hér samkv. lögunum, er nákvæmlega ákveðin í 29. gr. stjórnskipulaga Ísl. og ýmsum ákvæðum í kosningalögunum. Samkv. því skal alþingi skera úr hvort þm. þess séu löglega kosnir. En lengra nær lagaheimildin ekki. Orðið »þingmenn« verður að skiljast svo að hér sé átt við þá, er úrskurðaðir hafa verið þingmenn af yfirkjörstjórn. Annars er úrskurður yfirkjörstjórnar um það, hver sé rétt kosinn þingmaður, tilgangslítill. Dómur eða úrskurður yfirkjörstjórnar verður að gilda, þar til þingið hefir ónýtt hann. En þegar þingið er búið að ógilda dóm yfirkjörstjórnar um það hver sé löglega kosinn, þá eru um leið ónýttir úrskurðir yfirkjörstjórnar við kosninguna, þar á meðal þeir úrskurðir yfirkjörstjórnar, hverjir atkvæðaseðlar séu gildir og hverjir ógildir. Til þess að þingið geti dæmt frekar í málinu eftir fullu sannsýni og réttlæti þyrftu eigi að eins allir ágreiningsseðlar, heldur allir kjörseðlar, að liggja fyrir þinginu, en samkv kosnl. koma eigi nema ágreiningsseðlarnir fyrir þingið. Það gæti því verið full ástæða til þess, að þingið færi eigi lengra í dómum sinum, en það hefir fulla lagaheimild. Hverjar yrðu nú afleiðingarnar af því, ef þingið færi hér eigi lengra í dómum sínum, en lagaheimild er til, eða ef það færi út fyrir lagaheimildarsviðið og myndaði »Praxis« eða »Præcedens«, þar sem lagaákvæði vantaði um dómsvald þess í þessu máli. Haldi þingið sér fast við lagaheimildina um dómsvald sitt og taki eigi til greina óskir síra Björns Þorlákssonar, eða úrskurði eigi neitt um kröfur hans, þá verður afleiðingin sú, að ný kosning fer fram í kjördæminu. Málinu er vísað til kjósenda aftur, svo að þeir fái að njóta réttar síns, þegar dómur yfirkjörstjórnar er ónýttur. Þetta virðist eigi mjög ranglátt. En spurningin verður þá, hvort réttar frambjóðandans, Björns prests Þorlákssonar, er fyllilega gætt. Það er að sjálfsögðu, að lögin hafa eigi gætt hans réttar fyllilega, og þarf þá breytingu með á þeim." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": 0.18, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "blur", "type": null, "vertical_offset": null }
sést eigi, að vara-biskupi sé ætlað annað að gera en vígja hinn nýja biskup, og ef til vill presta í hans forföllum. Annars álít eg það eigi ekki við, að setja laun þessa vara-biskups í samband við launakjör presta alment, og eigi heldur í samband við neinn sérstakan mann. Vil eg því sem sagt skjóta því til nefndar þeirrar, sem sett verður í málið, að hún finni heppilegan veg til þess, að komast hjá auknum kostnaði, án þess þó að fella málið. Ráðherrann (H. H.) Eins og kunnugt er var samskonar frumv. lagt fyrir síðasta alþingi, og var það samþ. Í Ed en felt í Nd. P. J. Thorsteinsson & Co. hefir nú á ný farið fram á að fá þennan stað löggiltan. Síðan á síðasta þingi hafa komið fram nýjar ástæður og atriði, sem mæla með slíkri beiðni. Félagið hefir t. d. látið gera mannvirki mikil í eynni. Auk húsa hefir það látið byggja stóra hafskipabryggju, þar sem gufuskip, bæði fiskiskip og flutningaskip geta legið við og fermt og affermt eftir þörfum. Öll þessi mannvirki hefir félagið látið gera í því trausti, að alþingi synji ekki löggildingarinnar, og það því fremur hefir það ástæðu til þess, sem alþingi að undanförnu hefir fylgt þeirri reglu, að synja ekki um löggilding verzlunarstaða, og það jafnvel þótt ástæðurnar hafi ekki alt af verið sem veigamestar. Um þessa höfn má með sanni segja, að hún er fyrirtaks höfn, og það er meira en sagt verður um marga staði, sem löggiltir hafa verið og löggiltir munu verða, væntanlega einnig á þessu þingi. Eg get reyndar búast við, að sumir finni máli þessu til foráttu, að það sé Reykjavíkurbæ til baga, en slíkt mun þó naumast vera rétt, ef vel er athugað, og ef þetta frumv. nær ekki samþykki þingsins, virðist félag það, sem komið hefir upp hafnarmannvirkjunum í Viðey, beitt misrétti, sem ekkert tillit til hafnarsjóðs Reykjavíkur getur réttlætt. Eg vonast því til, að hin háttv. deild sýni þá samkvæmni, að samþ. þetta frumvarp. Magnús Blöndahl Eg verð að viðurkenna að mér brá í brún, er eg sá frumv. þetta lagt fram hér í deildinni.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Arial Narrow Bold Italic.ttf
[ 232, 227, 211 ]
[ 73, 118, 236 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 3, 164, 209 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "sést eigi, að vara-biskupi sé ætlað annað að gera en vígja hinn nýja biskup, og ef til vill presta í hans forföllum. Annars álít eg það eigi ekki við, að setja laun þessa vara-biskups í samband við launakjör presta alment, og eigi heldur í samband við neinn sérstakan mann. Vil eg því sem sagt skjóta því til nefndar þeirrar, sem sett verður í málið, að hún finni heppilegan veg til þess, að komast hjá auknum kostnaði, án þess þó að fella málið." }, { "bbox": [ 26, 3, 324, 508 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Ráðherrann (H. H.) Eins og kunnugt er var samskonar frumv. lagt fyrir síðasta alþingi, og var það samþ. Í Ed en felt í Nd. P. J. Thorsteinsson & Co. hefir nú á ný farið fram á að fá þennan stað löggiltan. Síðan á síðasta þingi hafa komið fram nýjar ástæður og atriði, sem mæla með slíkri beiðni. Félagið hefir t. d. látið gera mannvirki mikil í eynni. Auk húsa hefir það látið byggja stóra hafskipabryggju, þar sem gufuskip, bæði fiskiskip og flutningaskip geta legið við og fermt og affermt eftir þörfum. Öll þessi mannvirki hefir félagið látið gera í því trausti, að alþingi synji ekki löggildingarinnar, og það því fremur hefir það ástæðu til þess, sem alþingi að undanförnu hefir fylgt þeirri reglu, að synja ekki um löggilding verzlunarstaða, og það jafnvel þótt ástæðurnar hafi ekki alt af verið sem veigamestar. Um þessa höfn má með sanni segja, að hún er fyrirtaks höfn, og það er meira en sagt verður um marga staði, sem löggiltir hafa verið og löggiltir munu verða, væntanlega einnig á þessu þingi. Eg get reyndar búast við, að sumir finni máli þessu til foráttu, að það sé Reykjavíkurbæ til baga, en slíkt mun þó naumast vera rétt, ef vel er athugað, og ef þetta frumv. nær ekki samþykki þingsins, virðist félag það, sem komið hefir upp hafnarmannvirkjunum í Viðey, beitt misrétti, sem ekkert tillit til hafnarsjóðs Reykjavíkur getur réttlætt. Eg vonast því til, að hin háttv. deild sýni þá samkvæmni, að samþ. þetta frumvarp." }, { "bbox": [ 186, 432, 326, 482 ], "column": 1, "paragraph_index": 4, "paragraph_text": "Magnús Blöndahl Eg verð að viðurkenna að mér brá í brún, er eg sá frumv. þetta lagt fram hér í deildinni." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": 3, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "ink_splashes", "type": null, "vertical_offset": null }
Menn hafa nú á síðari árum farið að gefa sig að barnakenslu sem aðalatvinnu; hefir þannig myndast sérstök stétt barnakennara, eða að minsta kosti vísir til hennar. Eins og kunnugt mun vera, eru kjör barnakennara mjög erfið, launin afar-lítil, og er því ekki nema sanngjarnt, að hagur þeirra sé að nokkru bættur. Framlag það, sem beiðst er eftir af landssjóði, 5000 kr. í upphafi, og síðan 1000 kr. árlega, er svo hóflegt, að varla verður sagt að það muni landssjóð neinu. Annars er lagafrumv. þetta að mestu samhljóða frumv. því, sem stjórn kennarafélagsins hefir samið og sent stjórnarráðinu. Um leið og eg legg þetta frumvarp fyrir hina háttv. þingd., leyfi eg mér að gefa því beztu meðmæli mín. Ráðherrann (H. H.) Tilgangurinn með frumv. þessu er að tryggja það, að biskupsvígsla geti ávalt framvegis farið fram hér á landi. Eins og kunnugt er, þá leyfði konungsbréf 14. ág. 1789, að biskuparnir á Íslandi gætu vígt hvor annan. En rétt á eftir var annað biskupsembættið lagt niður, og síðan hafa allir biskupar vorir verið vígðir í Danmörku nema hinn núverandi biskup, sem vígður var af fyrirrennara sínum í embættinu, eins og kunnugt er. En það stóð mjög tæpt, að það gæti lánast, og sé engin ráðstöfun gerð, þá má búast við því, að aftur reki að því, að leita verði út úr landinu um biskupsvígslu. Í frumv. er séð fyrir því, að alt af sé til maður á Íslandi, sem geti vígt hinn nýja biskup, og gert ráð fyrir því, að þessi maður, - vara biskup gæti hann kallast - verði einhver af hinum helztu kennimönnum landsins, sem eru í embætti eða hafa verið í embætti í kirkjunnar þjónustu. Því er ekki farið fram á hærri laun en 500 kr. þóknun á ári, og er það að vísu rífleg borgun fyrir ekki meira starf, en vara-biskupi er ætlað, en gæti hins vegar orðið makleg launaviðbót fyrir einhvern merkan kennimann kirkjunnar. Skúli Thoroddsen Frumv.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Georgia Italic.ttf
[ 247, 241, 240 ]
[ 41, 168, 194 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 5, 166, 451 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Menn hafa nú á síðari árum farið að gefa sig að barnakenslu sem aðalatvinnu; hefir þannig myndast sérstök stétt barnakennara, eða að minsta kosti vísir til hennar. Eins og kunnugt mun vera, eru kjör barnakennara mjög erfið, launin afar-lítil, og er því ekki nema sanngjarnt, að hagur þeirra sé að nokkru bættur. Framlag það, sem beiðst er eftir af landssjóði, 5000 kr. í upphafi, og síðan 1000 kr. árlega, er svo hóflegt, að varla verður sagt að það muni landssjóð neinu. Annars er lagafrumv. þetta að mestu samhljóða frumv. því, sem stjórn kennarafélagsins hefir samið og sent stjórnarráðinu. Um leið og eg legg þetta frumvarp fyrir hina háttv. þingd., leyfi eg mér að gefa því beztu meðmæli mín." }, { "bbox": [ 26, 5, 486, 507 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Ráðherrann (H. H.) Tilgangurinn með frumv. þessu er að tryggja það, að biskupsvígsla geti ávalt framvegis farið fram hér á landi. Eins og kunnugt er, þá leyfði konungsbréf 14. ág. 1789, að biskuparnir á Íslandi gætu vígt hvor annan. En rétt á eftir var annað biskupsembættið lagt niður, og síðan hafa allir biskupar vorir verið vígðir í Danmörku nema hinn núverandi biskup, sem vígður var af fyrirrennara sínum í embættinu, eins og kunnugt er. En það stóð mjög tæpt, að það gæti lánast, og sé engin ráðstöfun gerð, þá má búast við því, að aftur reki að því, að leita verði út úr landinu um biskupsvígslu. Í frumv. er séð fyrir því, að alt af sé til maður á Íslandi, sem geti vígt hinn nýja biskup, og gert ráð fyrir því, að þessi maður, - vara biskup gæti hann kallast - verði einhver af hinum helztu kennimönnum landsins, sem eru í embætti eða hafa verið í embætti í kirkjunnar þjónustu. Því er ekki farið fram á hærri laun en 500 kr. þóknun á ári, og er það að vísu rífleg borgun fyrir ekki meira starf, en vara-biskupi er ætlað, en gæti hins vegar orðið makleg launaviðbót fyrir einhvern merkan kennimann kirkjunnar." }, { "bbox": [ 346, 173, 484, 185 ], "column": 2, "paragraph_index": 4, "paragraph_text": "Skúli Thoroddsen Frumv." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": 2, "horizontal_inset": null, "intensity": 0.137, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "dusty-paper", "type": null, "vertical_offset": null }
En þá kemur að hinu atriðinu, hvort réttar frambjóðanda verði betur gætt með því að þingið taki sér vald í hendur og úrskurði frekar í málinu um hans kosningu. Ef þingið tekur sér vald - og það getur þingið - til að mynda »præcedens«, þar sem lagaheimild vantar, og úrskurðar eigi að eins samkv. lögunum, hvort þingmenn séu löglega eða ólöglega kosnir, heldur dæmir líka um, hver af öðrum frambjóðendum kjördæmisins hafi réttmætasta heimtingu á að vera kjörinn þingmaður, þá er dómsvaldsvið þingsins orðið ærið umfangsmikið, takmörk valdsins óákveðin, svo að slíkt getur orðið varhugavert. Erlendis er á einum eða jafnvel tveim stöðum, sem eg veit til, gerður greinarmunur á ógildingarvaldi löggjafarþinga um kosningarúrslit, eins og lagaheimild alþingis veitir hér, og hins vegar úrskurðarvaldi um aðra frambjóðendur og atvik við kosninguna, sem á þessum stöðum eru í höndum sérstaks dómstóls. Þar hafa menn haft augun opin fyrir því, að óhyggilegt væri að láta löggjafarþingið hafa ótakmarkað dómsvald um kosningarúrslit. Ef þingið byrjaði þessa braut, þá yrði það að halda þeim »praxis« áfram, ef það vildi gæta sóma síns og samræmis í gjörðum sínum. En eg efast um það, að réttar frambjóðenda yrði betur gætt, ef þingið hefir úrskurðarvald ótakmarkað um kosningarúrslit, heldur en ef kjósendur fá að nota rétt sinn aftur, þegar ógiltur er dómur yfirkjörstjórnar um atkvæðaseðlana. Rangsleitni er hugsanlegt að gæti komið fram hjá þinginu, ekki sízt þar sem flest mál á þingi hafa oftast verið gerð að flokksmálum. Ef eg kæmi til þings eftir nokkur ár með óviss kosningarúrslit og væri í minnihluta flokk, mundi eg miklu síður vilja eiga von á æðsta dómi úrslitanna hjá þinginu, heldur en hjá kjósendum mínum. Flokksfylgið gæti haft þau áhrif, að réttar míns væri betur gætt með því að skjóta málinu til kjósendanna, heldur en að hafa ótakmarkað dómsvald þingsins yfir höfði mér.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Trebuchet MS Bold.ttf
[ 248, 246, 242 ]
[ 89, 66, 194 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 3, 485, 508 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "En þá kemur að hinu atriðinu, hvort réttar frambjóðanda verði betur gætt með því að þingið taki sér vald í hendur og úrskurði frekar í málinu um hans kosningu. Ef þingið tekur sér vald - og það getur þingið - til að mynda »præcedens«, þar sem lagaheimild vantar, og úrskurðar eigi að eins samkv. lögunum, hvort þingmenn séu löglega eða ólöglega kosnir, heldur dæmir líka um, hver af öðrum frambjóðendum kjördæmisins hafi réttmætasta heimtingu á að vera kjörinn þingmaður, þá er dómsvaldsvið þingsins orðið ærið umfangsmikið, takmörk valdsins óákveðin, svo að slíkt getur orðið varhugavert. Erlendis er á einum eða jafnvel tveim stöðum, sem eg veit til, gerður greinarmunur á ógildingarvaldi löggjafarþinga um kosningarúrslit, eins og lagaheimild alþingis veitir hér, og hins vegar úrskurðarvaldi um aðra frambjóðendur og atvik við kosninguna, sem á þessum stöðum eru í höndum sérstaks dómstóls. Þar hafa menn haft augun opin fyrir því, að óhyggilegt væri að láta löggjafarþingið hafa ótakmarkað dómsvald um kosningarúrslit. Ef þingið byrjaði þessa braut, þá yrði það að halda þeim »praxis« áfram, ef það vildi gæta sóma síns og samræmis í gjörðum sínum. En eg efast um það, að réttar frambjóðenda yrði betur gætt, ef þingið hefir úrskurðarvald ótakmarkað um kosningarúrslit, heldur en ef kjósendur fá að nota rétt sinn aftur, þegar ógiltur er dómur yfirkjörstjórnar um atkvæðaseðlana. Rangsleitni er hugsanlegt að gæti komið fram hjá þinginu, ekki sízt þar sem flest mál á þingi hafa oftast verið gerð að flokksmálum. Ef eg kæmi til þings eftir nokkur ár með óviss kosningarúrslit og væri í minnihluta flokk, mundi eg miklu síður vilja eiga von á æðsta dómi úrslitanna hjá þinginu, heldur en hjá kjósendum mínum. Flokksfylgið gæti haft þau áhrif, að réttar míns væri betur gætt með því að skjóta málinu til kjósendanna, heldur en að hafa ótakmarkað dómsvald þingsins yfir höfði mér." } ]
{ "angle": 0, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "rotate", "type": null, "vertical_offset": null }
Það hefir þó ekki þótt tiltækilegt, að banna með lögum alla sauðfjárbeit í skógum og kjarri frá hausti til vors, því slíkt bann mundi rýra tilfinnanlega eignarrétt manna, þar sem vetrarbeit í skógum og kjarri eru aðalkostir margra jarða, og bann gegn beitinni mundi gera sumar jarðir jafnvel lítt byggilegar eins og búskap nú er hagað. Hins vegar virðist mega með nokkrum árangri gefa ákvæði um högg í skógunum og meðferð þeirra að öðru leyti, sérstaklega eftir að skipaðir eru skógræktarstjóri og skógarverðir, sem sérstaklega þekking hafa á þessum málum, enda er það aðaltilgangurinn með ákvæðum lagafrumvarps þessa, að fá þeim vald í hendur, til þess að þeir geti framkvæmt ráðstafanir þessu viðvíkjandi, sem ekki geta talist ganga of nærri umráðarétti eigenda og notenda. Loks hefir það ekki þótt athugavert, að banna með öllu að rífa lyng og mosa; það hefir þrásinnis og úr ýmsum áttum verið kvartað yfir því spelli, sem af rifi þessa gróðurs geti stafað, og það verður ekki séð, að þarfir almennings útheimti það, að þessi illa meðferð á landinu sé látin óátalin. Eftirlitið með því, að ákvæðum frumvarpsins verði hlýtt, er ætlast til að hvíli á skógræktarstjóra og skógarvörðunum með aðstoð hreppstjóra. Skógræktarstjóra er í því skyni gert að skyldu, að fara um landið til eftirlits, og skógarvörðunum, hverjum í sínu umdæmi; skógræktarstjóri hefir stungið upp á, að kosnar væru nefndir í hverri sýslu, til þess að hafa eftirlitið og gera aðrar ráðstafanir viðvíkjandi skógum og kjarri, en það mundi verða bæði vafningasamt og kostnaðarsamt, enda naumast gera eftirlitið tryggilegra. Um hinar einstöku greinar frumvarpsins leyfi eg mér að vísa til hinna prentuðu athugasemda. Kristinn Daníelsson Þetta er mjög mikilvægt mál, og leyfi eg mér því að stinga upp á nefnd í það. Að vísu mætti koma málinu fram án nefndar, en þó kunna að vera atriði, sem þyrfti að athuga. Eg veit það sjálfur, hve mikið er gert að því að rífa lyng og mosa, og eg veit hversu mjög það spillir landinu.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Verdana Italic.ttf
[ 246, 247, 241 ]
[ 80, 1, 209 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 39, 41, 468, 471 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Það hefir þó ekki þótt tiltækilegt, að banna með lögum alla sauðfjárbeit í skógum og kjarri frá hausti til vors, því slíkt bann mundi rýra tilfinnanlega eignarrétt manna, þar sem vetrarbeit í skógum og kjarri eru aðalkostir margra jarða, og bann gegn beitinni mundi gera sumar jarðir jafnvel lítt byggilegar eins og búskap nú er hagað. Hins vegar virðist mega með nokkrum árangri gefa ákvæði um högg í skógunum og meðferð þeirra að öðru leyti, sérstaklega eftir að skipaðir eru skógræktarstjóri og skógarverðir, sem sérstaklega þekking hafa á þessum málum, enda er það aðaltilgangurinn með ákvæðum lagafrumvarps þessa, að fá þeim vald í hendur, til þess að þeir geti framkvæmt ráðstafanir þessu viðvíkjandi, sem ekki geta talist ganga of nærri umráðarétti eigenda og notenda. Loks hefir það ekki þótt athugavert, að banna með öllu að rífa lyng og mosa; það hefir þrásinnis og úr ýmsum áttum verið kvartað yfir því spelli, sem af rifi þessa gróðurs geti stafað, og það verður ekki séð, að þarfir almennings útheimti það, að þessi illa meðferð á landinu sé látin óátalin. Eftirlitið með því, að ákvæðum frumvarpsins verði hlýtt, er ætlast til að hvíli á skógræktarstjóra og skógarvörðunum með aðstoð hreppstjóra. Skógræktarstjóra er í því skyni gert að skyldu, að fara um landið til eftirlits, og skógarvörðunum, hverjum í sínu umdæmi; skógræktarstjóri hefir stungið upp á, að kosnar væru nefndir í hverri sýslu, til þess að hafa eftirlitið og gera aðrar ráðstafanir viðvíkjandi skógum og kjarri, en það mundi verða bæði vafningasamt og kostnaðarsamt, enda naumast gera eftirlitið tryggilegra. Um hinar einstöku greinar frumvarpsins leyfi eg mér að vísa til hinna prentuðu athugasemda." }, { "bbox": [ 380, 174, 474, 416 ], "column": 3, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Kristinn Daníelsson Þetta er mjög mikilvægt mál, og leyfi eg mér því að stinga upp á nefnd í það. Að vísu mætti koma málinu fram án nefndar, en þó kunna að vera atriði, sem þyrfti að athuga. Eg veit það sjálfur, hve mikið er gert að því að rífa lyng og mosa, og eg veit hversu mjög það spillir landinu." } ]
{ "angle": null, "angle_type": "left", "canvas_size": [ 1024, 1024 ], "coeffs": [ 0.7996289424860853, -5.204170427930421e-18, 38.47124304267162, -0.10018552875695734, 0.849721706864564, 76.94248608534322, -0.00019567486085343228, 0 ], "crop_box": [ 241, 211, 782, 812 ], "crop_size": [ 541, 601 ], "curve_intensity": null, "dst_points": [ [ 256, 283 ], [ 768, 256 ], [ 768, 768 ], [ 256, 741 ] ], "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": 256, "perspective_strength": 0.053, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": [ [ 256, 256 ], [ 768, 256 ], [ 768, 768 ], [ 256, 768 ] ], "target_size": [ 512, 512 ], "transformation": "perspective", "type": "camera_angle", "vertical_offset": null }
og verður hún að skoðast sem krafa. Sigurður Stefánsson Mig vantar einnig svar upp á fyrirspurn ráðh. um það, hvort þinginu hefði borizt ósk frá Birni Þorlákssyni um það, að hans kosning yrði tekin gild, ef kosning dr. Valtýs yrði ónýtt. Ef Björn Þorláksson hefir ekki látið þessa ósk í ljósi, þá er nóg ástæða til fyrir þingið, að hreyfa ekki því máli. Þingið getur vafalaust skorið úr um gildi kosningar dr. Valtýs Guðmundssonar, en hitt er miklu meira vafamál, hvort það hefir nokkra heimild að lögum til að úrskurða nokkuð um það, hvort síra Björn Þorláksson sé rétt kosinn þingmaður, ef kosning dr. Valtýs verður ónýtt. Lárus H. Bjarnason Þingmaður Dal. vitnaði í, að 2 seðlar dr. Valtýs færu í bága við lögskipað fyrirkomulag atkvæðaseðla og því bæri að ógilda þá. En úr því að löghlýðni réði atkv.háttv.þm. og annara meirihl. manna um ógilding þessara atkv.seðla, vona eg að sömu hvatir stjórni atkv. þeirra um það atriði úr erindi síra Björns Þorlákssonar, sem nú er rætt um. Það er enginn vafi á Því, að krafan um þingsetu handa síra B. Þ. er ekki á dagskrá, og því þegar af þeirri ástæðu ólöglegt að taka nokkra ályktun um hana. Og í annan stað er það jafnáreiðanlegt, að krafa hans nær engri átt, af því að hann hefir ekkert kjörbréf. 50. gr. kosn.l. krefst þess, að sá þm., sem skoða eigi sem kosinn, hafi kjörbréf, og stjórnarskrá og þingsköp gjöra ráð fyrir hinu sama. Það er því nægilegt svar upp á það, hvort kosning Björns Þorlákssonar geti verið tekin gild, að hann hefir ekkert kjörbréf. Ef kosning Björns Þorlákssonar verður tekin gild, er það hnefarétturinn sem ræður. Þeir menn, sem skoðast eiga þingmenn, verða að hafa kjörbréf. Þingið getur ekkj veitt B. Þ. kjörbréf og ekki heldur skyldað kjörstjórn Seyðisfjarðar til að gefa honum kjörbréf að svo vöxnu máli. Skúli Thoroddsen Það er ekkert vafamál, að það er það æskilegasta að vísa málinu til nefndar. Eg mótmæli því gersamlega, að það felist í 50. gr.
/System/Library/Fonts/Supplemental/STIXTwoText-Italic.ttf
[ 249, 245, 242 ]
[ 178, 35, 125 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 25, 6, 147, 31 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "og verður hún að skoðast sem krafa." }, { "bbox": [ 26, 57, 167, 353 ], "column": 0, "paragraph_index": 2, "paragraph_text": "Sigurður Stefánsson Mig vantar einnig svar upp á fyrirspurn ráðh. um það, hvort þinginu hefði borizt ósk frá Birni Þorlákssyni um það, að hans kosning yrði tekin gild, ef kosning dr. Valtýs yrði ónýtt. Ef Björn Þorláksson hefir ekki látið þessa ósk í ljósi, þá er nóg ástæða til fyrir þingið, að hreyfa ekki því máli. Þingið getur vafalaust skorið úr um gildi kosningar dr. Valtýs Guðmundssonar, en hitt er miklu meira vafamál, hvort það hefir nokkra heimild að lögum til að úrskurða nokkuð um það, hvort síra Björn Þorláksson sé rétt kosinn þingmaður, ef kosning dr. Valtýs verður ónýtt." }, { "bbox": [ 25, 4, 328, 508 ], "column": 0, "paragraph_index": 4, "paragraph_text": "Lárus H. Bjarnason Þingmaður Dal. vitnaði í, að 2 seðlar dr. Valtýs færu í bága við lögskipað fyrirkomulag atkvæðaseðla og því bæri að ógilda þá. En úr því að löghlýðni réði atkv.háttv.þm. og annara meirihl. manna um ógilding þessara atkv.seðla, vona eg að sömu hvatir stjórni atkv. þeirra um það atriði úr erindi síra Björns Þorlákssonar, sem nú er rætt um. Það er enginn vafi á Því, að krafan um þingsetu handa síra B. Þ. er ekki á dagskrá, og því þegar af þeirri ástæðu ólöglegt að taka nokkra ályktun um hana. Og í annan stað er það jafnáreiðanlegt, að krafa hans nær engri átt, af því að hann hefir ekkert kjörbréf. 50. gr. kosn.l. krefst þess, að sá þm., sem skoða eigi sem kosinn, hafi kjörbréf, og stjórnarskrá og þingsköp gjöra ráð fyrir hinu sama. Það er því nægilegt svar upp á það, hvort kosning Björns Þorlákssonar geti verið tekin gild, að hann hefir ekkert kjörbréf. Ef kosning Björns Þorlákssonar verður tekin gild, er það hnefarétturinn sem ræður. Þeir menn, sem skoðast eiga þingmenn, verða að hafa kjörbréf. Þingið getur ekkj veitt B. Þ. kjörbréf og ekki heldur skyldað kjörstjórn Seyðisfjarðar til að gefa honum kjörbréf að svo vöxnu máli." }, { "bbox": [ 183, 3, 484, 506 ], "column": 1, "paragraph_index": 6, "paragraph_text": "Skúli Thoroddsen Það er ekkert vafamál, að það er það æskilegasta að vísa málinu til nefndar. Eg mótmæli því gersamlega, að það felist í 50. gr." } ]
{ "angle": -0.62, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "rotate", "type": null, "vertical_offset": null }
Eins og eg sagði áðan, átti markmið félagsins að vera tvennskonar, annars vegar að samtengja og styrkja vátryggingarfélögin sem á stofn eru komin, með því að takast á hendur endurtrygging fyrir þau, og þannig minka áhættuna fyrir hvert þeirra um sig, og hinsvegar að hafa á hendi vátrygging fyrir skip þau og báta, er ekki eiga kost tryggingar í þeim félögum. Það verður auðvitað að vera skilyrði fyrir endurtrygging af hálfu félagsins fyrir vátryggingarfélög þau, sem það ætlar að vera í samvinnu við, að þeim sé tryggilega fyrir komið, svo að vissa sé t. d. fyrir því, að það geti fengið inn aukaiðgjöld þau, er jafna yrði niður, þegar illa gengur. Skilyrði fyrir samvinnu verður því að vera, að stjórnarráðið hafi samþykt reglugjörðir hlutaðeigandi félaga, og að slíkt samþykki fáist eigi, nema félaginu sé eigi aðeins yfirleitt tryggilega fyrir komið, heldur bjóði það og vátryggjendum sanngjarna vátryggingarkosti, þannig, að t. d. veðhafar séu vissir um borgun enda þótt eigandi týndi rétti sínum til vátryggingarfjárins. Með því að gera slíkar kröfur til félaganna gæti hið nýja félag haft gagnleg áhrif yfirleitt á starfsemi þeirra og viðskiftalífið. Það ætti að vera aðalreglan, að hið nýja félag tæki aðeins að sér beina vátrygging á þeim skipum og bátum, er eigi geta komist í héraðafélögin, sem til eru og það endurtryggir fyrir. Þessi starfsgrein þess getur eins fyrir það orðið æði viðfangsmikil, einkum að því er gufuskip snertir, og verður félagið þegar þeirra vegna að kosta endurtrygging í útlendum félögum á töluverðum hluta áhættunnar. Eg hefi ástæðu til að ætla, eftir því sem komið hefir í ljós við bráðabirgðamálaleitanir í því efni, að hægt verði fyrir félag með því fyrirkomulagi, sem ráðgert er í frumvarpi þessu, að komast í endurtryggingarsamninga við útlend félög með sanngjörnum kjörum.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Skia.ttf
[ 250, 246, 244 ]
[ 144, 51, 99 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 3, 326, 508 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Eins og eg sagði áðan, átti markmið félagsins að vera tvennskonar, annars vegar að samtengja og styrkja vátryggingarfélögin sem á stofn eru komin, með því að takast á hendur endurtrygging fyrir þau, og þannig minka áhættuna fyrir hvert þeirra um sig, og hinsvegar að hafa á hendi vátrygging fyrir skip þau og báta, er ekki eiga kost tryggingar í þeim félögum. Það verður auðvitað að vera skilyrði fyrir endurtrygging af hálfu félagsins fyrir vátryggingarfélög þau, sem það ætlar að vera í samvinnu við, að þeim sé tryggilega fyrir komið, svo að vissa sé t. d. fyrir því, að það geti fengið inn aukaiðgjöld þau, er jafna yrði niður, þegar illa gengur. Skilyrði fyrir samvinnu verður því að vera, að stjórnarráðið hafi samþykt reglugjörðir hlutaðeigandi félaga, og að slíkt samþykki fáist eigi, nema félaginu sé eigi aðeins yfirleitt tryggilega fyrir komið, heldur bjóði það og vátryggjendum sanngjarna vátryggingarkosti, þannig, að t. d. veðhafar séu vissir um borgun enda þótt eigandi týndi rétti sínum til vátryggingarfjárins. Með því að gera slíkar kröfur til félaganna gæti hið nýja félag haft gagnleg áhrif yfirleitt á starfsemi þeirra og viðskiftalífið. Það ætti að vera aðalreglan, að hið nýja félag tæki aðeins að sér beina vátrygging á þeim skipum og bátum, er eigi geta komist í héraðafélögin, sem til eru og það endurtryggir fyrir. Þessi starfsgrein þess getur eins fyrir það orðið æði viðfangsmikil, einkum að því er gufuskip snertir, og verður félagið þegar þeirra vegna að kosta endurtrygging í útlendum félögum á töluverðum hluta áhættunnar. Eg hefi ástæðu til að ætla, eftir því sem komið hefir í ljós við bráðabirgðamálaleitanir í því efni, að hægt verði fyrir félag með því fyrirkomulagi, sem ráðgert er í frumvarpi þessu, að komast í endurtryggingarsamninga við útlend félög með sanngjörnum kjörum." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": 4, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "ink_splashes", "type": null, "vertical_offset": null }
Jafnvel þótt eigi þyki enn næg ástæða til þess að fastbinda það í stjórnarskrá, að ráðherrarnir skuli vera fleiri en einn, þá þótti þó hins vegar rétt að opna veg til þess, að hægt væri að gera þá breytingu, ef þurfa þætti, án þess að raska stjórnarskránni, og vísa eg í þessu efni til athugasemda við frumvarpið. Aðal-ástæðan fyrir því að fjölga þurfi ráðherrum er ekki sú, að störf ráðherra séu svo mikil, að einn maður geti ekki afkastað þeim, heldur hitt, að störfin eru svo margskonar og ólík hvert öðru, að það er nálega óhugsandi, að einn maður hafi svo fjölhæfa þekkingu, að hann geti gegnt öllum ráðherra-störfunum með sömu alúð og þekking. Það þykir sjálfsagt, þegar ráðherrarnir eru orðnir fleiri en einn, að þeir ræði með sér öll mál, þau er mikilsvarðandi eru, í ráðherra-stefnu. Hins vegar þótti ekki fært að fastbinda það í stjórnarskránni, heldur er ætlast til þess, að lög þau er ákveða fjölgun ráðherra setji einnig ákvæði um ráðherra-stefnur. Önnur aðal-breytingin er um skipun efri deildar. Fyrst og fremst er lagt til, að konungkjör þingmanna sé afnumið. En til þess að ná því marki, að þroskaðir og gætnir menn með nægilegri sérþekking á hinum ýmsu málum skipi efri deild, eins og verið hefir meiningin með skipun konungkjörinna þingmanna, eru ýmsar leiðir hugsanlegar; en stjórnin hefir aðhylst þá leið, að láta alla efri deild vera kosna með hlutfallskosningu í einu kjördæmi, er tekur yfir alt landið, og að setja aldurstakmörkin fyrir kosningarrétti og kjörgengi til efri deildar, þannig, að þau séu bundin við 40 ára aldur. Með því móti virðist, að nokkur trygging muni fást fyrir því, að til efri deildar verði yfirleitt kosnir menn með alment viðurkendri þekkingu og dugnaði, þjóðkunnir menn, vanir hluttöku í opinberum störfum, sem því ættu að hafa öll skilyrði til þess að hafa þroskaðar skoðanir á málunum. Loks eru ákvæði um það að veita megi konum kjörgengi og kosningarétt með einföldum lögum, ef þær að öðru leyti fullnægi sömu skilyrðum og karlmenn.
/System/Library/Fonts/Supplemental/DIN Alternate Bold.ttf
[ 248, 244, 238 ]
[ 146, 30, 45 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 59, 27, 450, 487 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Jafnvel þótt eigi þyki enn næg ástæða til þess að fastbinda það í stjórnarskrá, að ráðherrarnir skuli vera fleiri en einn, þá þótti þó hins vegar rétt að opna veg til þess, að hægt væri að gera þá breytingu, ef þurfa þætti, án þess að raska stjórnarskránni, og vísa eg í þessu efni til athugasemda við frumvarpið. Aðal-ástæðan fyrir því að fjölga þurfi ráðherrum er ekki sú, að störf ráðherra séu svo mikil, að einn maður geti ekki afkastað þeim, heldur hitt, að störfin eru svo margskonar og ólík hvert öðru, að það er nálega óhugsandi, að einn maður hafi svo fjölhæfa þekkingu, að hann geti gegnt öllum ráðherra-störfunum með sömu alúð og þekking. Það þykir sjálfsagt, þegar ráðherrarnir eru orðnir fleiri en einn, að þeir ræði með sér öll mál, þau er mikilsvarðandi eru, í ráðherra-stefnu. Hins vegar þótti ekki fært að fastbinda það í stjórnarskránni, heldur er ætlast til þess, að lög þau er ákveða fjölgun ráðherra setji einnig ákvæði um ráðherra-stefnur. Önnur aðal-breytingin er um skipun efri deildar. Fyrst og fremst er lagt til, að konungkjör þingmanna sé afnumið. En til þess að ná því marki, að þroskaðir og gætnir menn með nægilegri sérþekking á hinum ýmsu málum skipi efri deild, eins og verið hefir meiningin með skipun konungkjörinna þingmanna, eru ýmsar leiðir hugsanlegar; en stjórnin hefir aðhylst þá leið, að láta alla efri deild vera kosna með hlutfallskosningu í einu kjördæmi, er tekur yfir alt landið, og að setja aldurstakmörkin fyrir kosningarrétti og kjörgengi til efri deildar, þannig, að þau séu bundin við 40 ára aldur. Með því móti virðist, að nokkur trygging muni fást fyrir því, að til efri deildar verði yfirleitt kosnir menn með alment viðurkendri þekkingu og dugnaði, þjóðkunnir menn, vanir hluttöku í opinberum störfum, sem því ættu að hafa öll skilyrði til þess að hafa þroskaðar skoðanir á málunum. Loks eru ákvæði um það að veita megi konum kjörgengi og kosningarétt með einföldum lögum, ef þær að öðru leyti fullnægi sömu skilyrðum og karlmenn." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": [ 1024, 1024 ], "coeffs": [ 0.869309971098266, -0.07321772639691718, 66.91329479768787, 3.932039878880763e-17, 0.8173621146435455, 47.01734104046237, 9.630559078374304e-20, -0.0001430033718689788 ], "crop_box": [ 213, 229, 810, 792 ], "crop_size": [ 597, 563 ], "curve_intensity": 0.042, "dst_points": [ [ 281, 266 ], [ 743, 266 ], [ 762, 758 ], [ 262, 758 ] ], "grain_size": null, "horizontal_inset": null, "intensity": null, "pad": 256, "perspective_strength": 0.077, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": [ [ 256, 256 ], [ 768, 256 ], [ 768, 768 ], [ 256, 768 ] ], "target_size": [ 512, 512 ], "transformation": "perspective", "type": "combined", "vertical_offset": null }
verðir verra né betra. Mig furðaði á því að heyra af munni virðulegs þm.N.-Ísf. (Sk. Th.), að sambandslagafrv. ætti ekki að ganga í gegn á þessu þingi, það því fremur sem mér skildist á virðulegum þm. Barð. (B. J.), að stjórnarskrárfrv. mundi heldur ekki fá framgang fyr en eftir 8-10 ár. Eg bjóst við, að meiri hlutinn, sem nú er á þingi, mundi hraða sem mest stjórnarskrárbreytingum; svo mikið kapp lagði sá flokkur á það mál á síðastliðnu þingi, en flokkurinn er hinn sami, þó að um suma menn hafi skipt. En þá sagði virðulegur þm.N.-Ísf. (Sk. Th.), að ekki mætti bíða einu sinni tvö ár eftir stjórnarskrárbreytingum; svo brýn væri lífsnauðsyn þjóðarinnar á að fá
/System/Library/Fonts/Supplemental/Comic Sans MS.ttf
[ 244, 243, 245 ]
[ 79, 141, 96 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 198, 5, 341, 507 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "verðir verra né betra. Mig furðaði á því að heyra af munni virðulegs þm.N.-Ísf. (Sk. Th.), að sambandslagafrv. ætti ekki að ganga í gegn á þessu þingi, það því fremur sem mér skildist á virðulegum þm. Barð. (B. J.), að stjórnarskrárfrv. mundi heldur ekki fá framgang fyr en eftir 8-10 ár. Eg bjóst við, að meiri hlutinn, sem nú er á þingi, mundi hraða sem mest stjórnarskrárbreytingum; svo mikið kapp lagði sá flokkur á það mál á síðastliðnu þingi, en flokkurinn er hinn sami, þó að um suma menn hafi skipt. En þá sagði virðulegur þm.N.-Ísf. (Sk. Th.), að ekki mætti bíða einu sinni tvö ár eftir stjórnarskrárbreytingum; svo brýn væri lífsnauðsyn þjóðarinnar á að fá þeim þegar í stað framgengt. Og þetta undirskrifaði hver einasti flokksmaður hans í Nd. þá. Það er því undarlegt að vilja bíða með þær breytingar nú. (Björn Jónsson: Eg sagði, ef stjórnarskrárbreytingar ættu að bíða sambandslagafrumv.) ." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": 2, "horizontal_inset": null, "intensity": 0.111, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "dusty-paper", "type": null, "vertical_offset": null }
Eg verð að líta svo á, að til þess að forseti geti ávísað ferðakostnaðarreikningum þingmanna, þurfi nefnd sú, er kosin er jafnan á þingi til að úrskurða slíka reikninga, að hafa fjallað um það mál. Réttasta leiðin virðist mér því vera sú, að kjósa nú þegar þessa reikninganefnd, eða láta málið bíða, þangað til sú nefnd er skipuð, vísa málinu til nefndarinnar, og þegar hún hefir látið uppi álit sitt um það, hvort reikningurinn sé sanngjarn, þá og fyr ekki getur forseti ávísað reikningnum. Eg fæ sem sé ekki séð, að reikningur dr. Valtýs sé sanngjarn. Hvers vegna kom hann t. d. ekki beina leið með »Sterling«; það hefði þá tekið styttri tíma. En þótt dr. Valtýr þyrfti að bregða sér til Seyðisfjarðar, til þess að tala við kjósendur sína, eða honum hafi fundist þörf á því, að verða þingmönnum samferða kring um land, þá verður að líta svo á, að það hafi verið í hans eigin hag, og að honum þess vegna beri sjálfum að borga það ferðalag, en ekki landsjóði. Ef þingmenn gerðu kröfu til að fá borgaðar af landsjóði ferðir þær, er þeir fara um kjördæmi sitt til að halda þar þingmálafundi, þá mundi það þykja harla kynlegt. Reikningur dr. Valtýs er mjög hár, á 6. hundrað króna. Og til þess að fá hann greiddan, verður hann að minsta kosti að sanna, að hann hafi alls ekki getað farið með »Sterling«, en orðið að fara með »Ceres« kring um land. Eg lýsi því hér með yfir, að eg álít að eg hafi enga heimild til þess að úrskurða reikninginn réttan og ávísa honum, fyr en nefnd sú, er eg álít að eigi að skipa í málið, hefir látið uppi álit sitt um það, hvort dr. Valtý beri sá ferðakostnaður, er hann reiknar.
/System/Library/Fonts/Supplemental/Chalkduster.ttf
[ 250, 247, 241 ]
[ 224, 22, 210 ]
12
512
512
72
center
left
[ { "bbox": [ 26, 1, 485, 511 ], "column": 0, "paragraph_index": 0, "paragraph_text": "Eg verð að líta svo á, að til þess að forseti geti ávísað ferðakostnaðarreikningum þingmanna, þurfi nefnd sú, er kosin er jafnan á þingi til að úrskurða slíka reikninga, að hafa fjallað um það mál. Réttasta leiðin virðist mér því vera sú, að kjósa nú þegar þessa reikninganefnd, eða láta málið bíða, þangað til sú nefnd er skipuð, vísa málinu til nefndarinnar, og þegar hún hefir látið uppi álit sitt um það, hvort reikningurinn sé sanngjarn, þá og fyr ekki getur forseti ávísað reikningnum. Eg fæ sem sé ekki séð, að reikningur dr. Valtýs sé sanngjarn. Hvers vegna kom hann t. d. ekki beina leið með »Sterling«; það hefði þá tekið styttri tíma. En þótt dr. Valtýr þyrfti að bregða sér til Seyðisfjarðar, til þess að tala við kjósendur sína, eða honum hafi fundist þörf á því, að verða þingmönnum samferða kring um land, þá verður að líta svo á, að það hafi verið í hans eigin hag, og að honum þess vegna beri sjálfum að borga það ferðalag, en ekki landsjóði. Ef þingmenn gerðu kröfu til að fá borgaðar af landsjóði ferðir þær, er þeir fara um kjördæmi sitt til að halda þar þingmálafundi, þá mundi það þykja harla kynlegt. Reikningur dr. Valtýs er mjög hár, á 6. hundrað króna. Og til þess að fá hann greiddan, verður hann að minsta kosti að sanna, að hann hafi alls ekki getað farið með »Sterling«, en orðið að fara með »Ceres« kring um land. Eg lýsi því hér með yfir, að eg álít að eg hafi enga heimild til þess að úrskurða reikninginn réttan og ávísa honum, fyr en nefnd sú, er eg álít að eigi að skipa í málið, hefir látið uppi álit sitt um það, hvort dr. Valtý beri sá ferðakostnaður, er hann reiknar." } ]
{ "angle": null, "angle_type": null, "canvas_size": null, "coeffs": null, "crop_box": null, "crop_size": null, "curve_intensity": null, "dst_points": null, "grain_size": 1, "horizontal_inset": null, "intensity": 0.147, "pad": null, "perspective_strength": null, "radius": null, "skew_factor": null, "splashes": null, "src_points": null, "target_size": null, "transformation": "dusty-paper", "type": null, "vertical_offset": null }
End of preview. Expand in Data Studio
README.md exists but content is empty.
Downloads last month
17