title
stringlengths
2
47
context
stringlengths
51
1.52k
queries
list
بسکتبال
دیری نگذشت که این ورزش جدید طرفداران زیادی در میان دانشجویان دانشگاه اسپرینگ فیلد و دیگر دانشگاه‌ها یافت. دکتر نای‌اسمیت هم مقررات و قوانین بسکتبال را کامل‌تر کرد و نسخه‌هایی از آن را به هر دانشگاه یا باشگاهی که علاقه‌مند بود ارسال کرد. این مقررات در سال ۱۸۹۲ میلادی به صورت کتابچه‌ای برای استفاده عموم منتشر کرد. در سال ۱۹۳۰ دکتر نای‌اسمیت کتابی دربارهٔ خواص بسکتبال تألیف کرد تا نشان دهد که بازی بسکتبال گرچه بسیار پرتحرک است اما حتی برای سالمندان هم خطری ندارد و آسیبی متوجه اعضای حیاتی بدن (قلب و کلیه) نخواهد شد.
[ "بازی بسکتبال در میان دانشجویان کدام دانشگاه طرفداران زیادی پیدا کرد؟", "چه کسی مقررات و قوانین بازی بسکتبال را کامل‌تر کرد؟", "کتابچه‌ی قوانین بسکتبال دکتر نای‌اسمیت در چه سالی برای استفاده‌ی عموم منتشر شد؟", "دکتر نای‌اسمیت کتاب درباره‌ی خواص بسکتبال را در چه سالی تالیف کرد؟", "دلیل دکتر نای‌اسمیت برای تالیف کتاب درباره‌ی خواص بسکتبال چه بود؟", "رئیس دانشگاه اسپرینگ فیلد که بود؟" ]
بسکتبال
با گذشت زمان قوانینی برای انجام بازی وضع شد. مثلاً تعداد بازیکنان هر تیم ۱۲ نفر تعیین گردید. سپس به ۷ نفر تقلیل یافت و بالاخره این تعداد به ۵ نفر کاهش یافت و تثبیت شد. هر بازیکن می‌توانست در موقع وقوع خطا به جای کلیه بازیکنان تیم خود پرتاب آزاد را انجام دهد. هر تیم می‌توانست از شروع تا پایان بازی توپ را در زمین خود ۸ثانیه به‌طور دلخواه نگهداری نماید. هر بار که توپ گل می‌شد. بازیکنان بلند قد می‌توانستند نزدیک سبد قرار گیرند و توپ را به آرامی در سبد جای دهند (قانون سه ثانیه وجود نداشت). در آن زمان سعی شد توجه مدیران مدارس و مسئولان سازمان‌های ورزشی را به آموزش بسکتبال جلب نمایند. باوجود این تلاش مداوم و پیگیر، آموزش بسکتبال برای مربیان حالت جنبی داشت و اساساً فعالیت آن‌ها در ورزش‌های رقابت‌آمیز دیگری مانند فوتبال آمریکایی یا راگبی
[ "با گذشت زمان روند تغییرات تعداد بازیکنان هر تیم بسکتبال چگونه بود؟", "هر بازیکن در هنگام وقوع خطا اجازه‌ی انجام چه‌کاری را داشت؟", "بیشتر تمرکز مربیان بر روی کدام رشته‌های ورزشی بود؟", "نخستین مسابقه بسکتبال در چه سالی بود؟", "بازی بسکتبال با چه تجهیزاتی انجام می‌شود؟" ]
بسکتبال
مینی بسکتبال ورزشی است که براساس بازی بسکتبال و برای بازیکنان ۱۱ و ۱۲ سال طرح‌ریزی شده‌است. هر تیم شامل ۱۲ بازیکن، یک مربی و یک سرپرست خواهد بود. اندازه زمین ۲۶ در ۱۴ متر می‌باشد. خطوط زمین مینی بسکتبال با آنچه در زمین بسکتبال ترسیم می‌شود مشابه است با این تفاوت که در مینی بسکتبال خط پرتاب ۳ امتیازی وجود ندارد. تخته‌ها به‌طور قائم در انتهای زمین قرار داده شده و با خطوط اصلی موازی است، اندازه تخته ۹۰ × ۱۲۰ سانتی‌متر می‌باشد. ارتفاع حلقه تا زمین ۲۶۰ سانتی‌متر با قطر ۴۵ سانتی‌متر می‌باشد. توپ با محیط ۷۳ سانتی‌متر و وزن ۴۷۵ گرم برای مینی بسکتبال استفاده می‌گردد. زمان بازی ۴ کوارتر ۱۰ دقیقه‌ای است که زمان استراحت بین کوارترهای اول و دوم، سوم و چهارم ۲ دقیقه و زمان استراحت بین دو نیمه بازی ۱۰ دقیقه می‌باشد.
[ "مینی بسکتبال چگونه ورزشی است؟", "در بازی مینی بسکتبال هر تیم شامل چند بازیکن است؟", "اندازه زمین بازی مینی بسکتبال چند متر است؟", "تفاوت زمین بازی مینی بسکتبال با زمین بازی بسکتبال چیست؟", "در بازی مینی بسکتبال ارتفاع حلقه تا زمین چند سانتی‌متر است؟", "در بازی مینی بسکتبال محیط توپ چقدر است؟", "وزن توپ بازی مینی بسکتبال چند گرم است؟", "زمان بازی مینی بسکتبال چند دقیقه است؟", "زمان استراحت بین دو نیمه بازی چند دقیقه است؟", "یکی از محبوب‌ترین و پرطرفدار‌ترین ورزش‌های جهان چیست؟", "نخستین مجموعه رسمی از قوانین بسکتبال توسط چه کسی وضع شد؟" ]
بسکتبال
در دو سال نخست که بازی بسکتبال ابداع شد، توپ فوتبال را برای بازی به کار می‌بردند. اما چون این توپ سبک بود در سال ۱۸۹۴ میلادی اولین توپ مخصوص بسکتبال توسط یک کارخانه دوچرخه‌سازی تولید شد که اندکی از توپ فوتبال بزرگ‌تر بود. در سال ۱۹۳۷ نوع دیگری توپ بزرگ‌تر اما سبک‌تر به بازار آمد و آنگاه در سال ۱۹۴۹ توپی ساخته شد به همین شکل و اندازه و وزن فعلی که هنوز هم مورد استفاده‌است. توپ بزرگتر از توپ‌های معمولی است و آن را از چرم، لاستیک یا پلاستیک می‌سازند و هنگام استفاده آنرا باد می‌کنند. میزان فشار هوای داخل توپ باید به حدی باشد که در صورت رها شدن از ارتفاع ۱٫۸ متری، پس از اصابت به زمین کم‌تر از ۱٫۲ و بیشتر از ۱٫۴ متر از زمین بلند نشود. محیط یک توپ قانونی بسکتبال پس از باد شدن باید حداقل ۷۵ سانتیمتر و حداکثر ۷۸ سانتیمتر باشد. ضمن آنکه در این حال جرم توپ نباید کمتر از ۶۰۰ و بیشتر از ۶۵۰ گرم باشد. توپ این ورزش بزرگ‌ترین توپ بازی‌های دسته‌جمعی است.
[ "در دوسال نخست که بازی بسکتبال ابداع شد از چه توپی استفاده می‌کردند؟", "به چه دلیل اولین توپ مخصوص بسکتبال تولید شد؟", "اولین توپ توسط کدام کارخانه ساخته شد؟", "توپ بسکتبال از چه چیزی می‌سازند؟", "میزان فشار هوای داخل توپ باید در چه حدی باشد؟", "محیط یک توپ قانونی بسکتبال پس از باد شدن باید چند سانتی متر باشد؟", "ورزش بسکتبال نخستین‌بار توسط چه کسی ابداع شد؟", "زادگاه بازی بسکتبال کدام کشور است؟", "بزرگ‌ترین توپ بازی‌های دسته‌جمعی متعلق به کدام ورزش است؟" ]
بسکتبال
مدافع کاملاً روبه‌روی مهاجم با توپ، پشت به حلقه و با فاصلهٔ حدود یک دست از وی قرار می‌گیرد. گاهی مدافع بازیکن آورندهٔ توپ، برای دور نمودن مهاجم از شرایط مطلوب و دلخواه خود و تیم حمله، اقدام به دفاع تعیین جهت مهاجم یا هدایت فنی مهاجم - Push up می‌نماید و در چنین حالتی، یک سمت (راست یا چپ) را کاملاً پوشش می‌دهد تا مهاجم مجبور شود از سمت دیگر که مدافع تمایل دارد به دریبل خود ادامه دهد. در این حالت، مدافع بین حلقه و مهاجم قرار نمی‌گیرد (شکل الف- مهارت دفاع نزدیک در حالات مختلف). دید موانع به سینه و مرکز ثقل بدن مهاجم و توجه وی کاملاً به توپ و مهاجم است (توپ و مهاجم در یک نقطه قرار دارند).
[ "در بازی بسکتبال مدافع کجا قرار می‌گیرد؟", "گاهی مدافع بازیکن برای دور نماندن مهاجم از شرایط مطلوب و دلخواه خود وتیم حمله اقدام به چه کاری می‌کنند؟", "چه کسی باید گل شدن توپ را تعیین کند؟", "در سال 1924 نخستین مسابقات جهانی بین کدام تیم‌های بسکتبال برگزار شد؟", "به کسی که به عنوان پیشه و حرفه خود به ورزش بسکتبال می‌پردازد چه گفته می‌شود؟" ]
بسکتبال
گارد رأس (point guard) یا پست۱ معمولاً بهترین پاس دهندهٔ تیم است و توانایی حمل توپ (ball handling) او از بقیه افراد تیم بیشتر است و معمولاً آمار پاس گل و توپ ربایی او از همهٔ افراد تیم بیشتر است. گارد رأس بازیکنی سریع است که می‌تواند شوت‌های سه امتیازی یا نزدیک (دو امتیازی) بزند. گارد رأس به عنوان مربی زمین شناخته شده و باید بازی را مطالعه کند و ضعف دفاعی را تشخیص دهد. گارد رأس وظیفه رهبری حمله و بردن توپ به زمین طرف مقابل را دارد و بازدهی تیم را با دادن پاس گل افزایش می‌دهد. گارد رأس کوتاه قدترین بازیکن تیم است و معمولاً قدّی بین ۱۸۰ سانتیمتر تا ۱۹۰ سانتیمتر دارد. از گارد رأس‌های مطرح لیگ ان.بی.ای می‌توان به استفن کری، دریک رز، کریس پاول و کایری اروینگ و الن آیورسن و کریس وو و جمال موری اشاره کرد و از گارد رأس‌های ایرانی می‌توان مهدی کامرانی و سجاد مشایخی را نام برد.
[ "معمولا بهترین پاس دهنده تیم بسکتبال کیست؟", "گارد راس با چه عنوانی در زمین شناخته شده است؟", "کوتاه قدترین بازیکن تیم بسکتبال کیست؟", "قد گارد راس معمولا چند سانتی‌متر است؟", "از گارد راس‌های مطرح لیگ ان.بی.ای نام ببرید؟", "از گارد راس‌های ایرانی نام ببرید؟", "نام همسر جمال موری چه بود؟", "نخستین تیم بسکتبال مربوط به کدام دانشگاه بود؟", "اولین گل تاریخ بسکتبال را چه کسی به سبد انداخت؟" ]
بسکتبال
شوتینگ گارد(shooting guard) یا پست ۲ معمولاً بازیکنی به استقامت فروارد و با سرعت گارد رأس است. در کنار مهارت حمل توپ و شوت زدن مهارت پاس خوبی دارد و می‌تواند وظایف گارد رأس را انجام دهد. در بازی، شوتینگ گارد وظیفه دفاع از خطرناک‌ترین تهدید حمله‌ای تیم مقابل را دارد. از بازیکنان معروف این پست در ان.بی. ای می‌توان به دوین وید و کوبی برایانت و اسطوره بسکتبال آمریکا مایکل جردن اشاره کرد. قد شوتینگ گاردها معمولاً از گارد بلندتر است و قدی بین ۱۹۰ سانتیمتر تا ۲ متر دارند. بازیکنان این پست معمولاً می‌توانند به جای فروارد هم بازی کنند.
[ "شوتینگ گارد کیست؟", "شوتینگ گارد چه مهارت‌هایی دارد؟", "در بازی بسکتبال شوتینگ گارد چه وظیفه‌ای دارد؟", "از بازیکنان معروف شوتینگ گارد در ان.بی.ای نام ببرید؟", "قد شوتینگ گاردها چند سانتی‌متر است؟", "در بسکتبال به طور کلی چند پست اصلی وجود دارد؟" ]
بسکتبال
فروارد قدرتی (power forward) یا پست۴ وظیفه‌ای مثل سنتر دارد و باید بتواند زیر حلقه امتیاز بگیرد و در دفاع به قدری بزرگ (اندازهٔ بدنی) باشد که بتواند یار بزرگتر تیم مقابل را دفاع کند و سریع باشد تا یار کوچکتر را هم دفاع کند. پاور فروارد باید بتواند توپ‌های زیادی را ریباند کند و از توانایی بلاک کردن خوبی نیز. برخوردار باشد. قد پاور فروارد از فروارد کوچک بلندتر است و چیزی حدود ۲۰۳ سانتیمتر تا ۲۱۳ سانتیمتر است. از پاور فرواردهای مطرح ان.بی. ای می‌توان به بلیک گریفین و سرجی ایباکا و کوین لاو و کارملو آنتونی اشاره کرد و از پاور فرواردهای ایران نیز می‌توان ارسلان کاظمی را نام برد.
[ "فروارد قدرتی چه وظیفه‌ای دارد؟", "قد پاور فروارد چند سانتی‌متر است؟", "از پاور فرواردهای مطرح ان.بی.ای نام ببرید؟", "پاور فرواردهای ایران را نام ببرید؟", "در بسکتبال رسمی و حرفه‌ای چند پست وجود دارد؟" ]
بسکتبال
سنتر (center) یا پست ۵ یا بیگمن(big-man) یکی از مهم‌ترین پست‌ها است معمولاً نزدیک سبد بازی می‌کند و بلند قامت‌ترین بازیکن تیم است. مهارت‌های آن‌ها در ریباند کردن، امتیاز آوری زیر سبد و درست کردن دیوار برای بازیکنان دیگر برای نفوذ به سبد(setting screen) است. در بسکتبال حرفه‌ای بازیکنان معروف زیادی در گذشته در این پست بازی می‌کردند بازیکنانی مثل حکیم اولاجوان، ویلت چمبرلین، پاتریک اوینگ و شکیل اونیل و در حال حاضر دوایت هاوارد و تیم دانکن و یوکیچ از بهترین‌های این پست هستند که در ان.بی. ای بازی می‌کنند. قد معمول سنترها بلندتر از ۲۱۰ سانتیمتر است. از سنترهای معروف بسکتبال ایران می‌توان حامد حدادی را نام برد.
[ "یکی از مهم‌ترین پست‌ها کدام است؟", "مهارت‌های سنتر در چیست؟", "سنتر در کدام قسمت زمین بازی می‌کند؟", "بلند قامت‌ترین بازیکن تیم کیست؟", "از سنترهای معروف ان.بی.ای را نام ببرید؟", "قد سنترها چند سانتی‌متر است؟", "سنتر معروف بسکتبال ایرانی را نام ببرید؟", "حامد حدادی متولد چه سالی است؟", "نام همسر حامد حدادی چیست؟" ]
بسکتبال
حرفه‌ای‌ترین لیگ بسکتبال ان‌بی‌ای (NBA) می‌باشد. این لیگ بین تیم‌های باشگاه‌های حرفه‌ای آمریکای شمالی (ایالات متحده آمریکا و کانادا) برگزار می‌شود. از دیگر لیگ‌های مطرح بسکتبال جهان می‌توان به یورولیگ در اروپا که بین تیم‌های مطرح اروپایی برگزار می‌شود و لیگ اندسا در اسپانیا و لیگ ان بی ای بانوان(WNBA) در ایالات متحده آمریکا اشاره کرد. مسابقات جام جهانی بسکتبال مردان و زنان هر چهار سال یک بار با حضور تیم‌های ملی صعودکننده به این مسابقات برگزار می‌شود. از دیگر مسابقات مهم ملی در سطح بسکتبال جهان می‌توان به مسابقات یوروبسکت که بین تیم‌های ملی اروپایی و هر دو سال یک بار برگزار می‌شود اشاره کرد.
[ "حرفه‌ای‌ترین تیم لیگ بسکتبال چه تیمی است؟", "لیگ بسکتبال ان‌بی‌ای بین تیم‌های کدام باشگاه‌ها برگزار می‌شود؟", "لیگ‌های مطرح بسکتبال جهان را نام ببرید؟", "مسابقات جام جهانی بسکتبال مردان و زنان چند سال یک بار برگزار می‌شود؟", "از دیگر مسابقات مهم ملی در سطح بسکتبال جهان را نام ببرید؟", "خطاهای عمده‌ای که داوران به آن توجه دارند چیست؟" ]
بسکتبال
دائرةالمعارف بریتانیکا، سال ورود بسکتبال به کشور ایران ۱۹۲۱ میلادی برابر ۱۲۹۹ هجری شمسی بیان کرده‌است. آنچه مسلم است، نخستین نشانه‌های ورود بسکتبال به ایران در سال‌های ۱۳۱۰ و ۱۳۱۱ دیده شده که آن هم توسط کارکنان سفارتخانه‌های خارجی در ایران بوده‌است. در سال ۱۳۱۴، یک مربی ورزش به نام «فریدون شریف‌زاده» ورزش بسکتبال را به دانش آموزان دبیرستان البرز (کالج البرز) تهران معرفی و پایه‌گذاری کرد و کم‌کم دیگر مربیان ورزش به گسترش و آموزش این ورزش پرداختند. در سال ۱۳۲۴، فدراسیون بسکتبال ایران تشکیل شد و نخستین حضور بسکتبال ایران در میدان‌های بین‌المللی، در بازی‌های المپیک لندن (۱۹۴۸) بود. فریدون شریف‌زاده نیز اولین بازیکن دعوت شده به تیم ملی در آن زمان بود
[ "بسکتبال چه سالی وارد ایران شد؟", "نخستین نشانه‌های ورود بسکتبال به ایران در چه سالی دیده شده‌است؟", "نخستین نشانه‌های ورود بسکتبال به ایران توسط چه کسانی دیده شده‌است؟", "چه کسی ورزش بسکتبال را به دانش آموزان دبیرستان البرز تهران معرفی کرد؟", "فریدون شریف‌زاده که بود؟", "چه سالی فدراسیون بسکتبال ابران تشکیل شد؟", "اولین بازیکن دعوت شده به تیم ملی در سال 1324 که بود؟", "نام همسر فریدون شریف‌زاده چه بود؟", "فریدون شریف‌زاده کجا متولد شد؟" ]
پرنده
پَرَنده یا مُرغ به جانوران مهره‌داری گفته می‌شود که بدنی پوشیده از پر دارند، خونگرم اند، بال دارند، بر روی دوپا راه می‌روند و تخم می‌گذارند. بیشتر پرندگان توانایی پرواز دارند. تا کنون حدود ۱۰٬۰۰۰ گونه پرنده در سراسر جهان شناسایی شده و پیشبینی می‌شود که به همین تعداد گونه‌های شناسایی نشده از پرندگان نیز بر روی زمین وجود داشته باشد.
[ "پرنده یا مرغ به چه جانورانی گفته می‌شود؟", "از ویژگی پرنده یا مرغ چیست؟", "توانایی پرندگان در چه زمینه‌ای است؟", "تاکنون چند گونه پرنده در سراسر جهان شناسایی شده است؟", "دمای بدن پرندگان چند درجه است؟" ]
پرنده
همهٔ گونه‌های پرندگان تخم می‌گذارند. بیشتر پرندگان برای تخم‌های خود لانه می‌سازند. تخم پرندگان چند روزی باید گرم نگاه داشته شود تا جوجه در آن تشکیل شود. بیشتر پرندگان با خوابیدن روی تخم، آن را گرم نگه می‌دارند. در بسیاری از پرندگان پدر و مادر به نوبت روی تخم‌ها می‌خوابند. در بعضی دیگر تنها مادر روی تخم می‌خوابد و فقط برای تهیه خوراک لانه را ترک می‌کند. در سرزمین‌های گرم چند نوع از پرندگان تخم‌های خود را در آفتاب قرار می‌دهند تا جوجه‌ها به عمل آیند. بعضی از جوجه‌ها پس از خروج از تخم برهنه‌اند، مانند جوجه سینه‌سرخ و گنجشک. این جوجه‌ها ناتوان نیز هستند. بعضی دیگر از کُرک پوشیده‌اند؛ مانند جوجه‌های مرغ و اردک و می‌توانند به محض خروج از تخم راه رفته و به‌طور مستقل تغذیه کنند.
[ "پرندگان برای گرم نگه داشتن تخم چه کاری انجام می‌دهند؟", "پرنده مادر به چه دلیل لانه را ترک می‌کند؟", "پرندگان در سرزمین‌های گرم برای به عمل آمدن جوجه‌ها چه کاری انجام می‌دهند؟", "کدام جوجه‌ها هنگام خروج از تخم برهنه‌اند؟", "کدام نوع از جوجه‌ها با کرک پوشیده شده‌اند؟", "پرندگان برای انسان چه سودی دارند؟" ]
پرنده
پرندگان پرتنوع‌ترین نوع مهره‌داران چهاراندامی‌اند و از قطب شمال تا قطب جنوب می‌توان گونه‌هایی از پرندگان را پیدا کرد. کوچک‌ترین گونهٔ زنده از پرنده‌ها، مرغ پرزنبوری با طول ۵ سانتی‌متر و بزرگ‌ترین آن‌ها شترمرغ با بزرگی ۲٫۷۵ متر است. فسیل‌ها گواه آن هستند که منشأ پرندگان به دایناسورهای دوپا و نزدیک به ۱۶۰ میلیون سال پیش، در دوران ژوراسیک بازمی‌گردد. دیرین‌شناسان بر این باورند که پرندگان تنها گروه دایناسورها هستند که از رویداد انقراض کرتاسه-پالئوژن در ۶۵٫۵ میلیون سال پیش، جان سالم به در برده‌اند.
[ "پرتنوع‌ترین نوع مهره‌داران چهاراندامی کدام گروه هستند؟", "کدام منطقه می‌شود پرندگان را پیدا کرد؟", "کوچک‌ترین گونه زنده از پرنده‌ها را بگویید؟", "مرغ پرزنبوری چند سانتی‌متر است؟", "بزرگ‌ترین گونه از پرنده‌ها کدام است؟", " شترمرغ چند متر است؟", "غذای شترمرغ‌ها چیست؟", "غذای مرغ پرزنبوری چیست؟" ]
پرنده
امروزه پرندگان با این ویژگی‌ها شناخته می‌شوند: منقار و بدنی پوشیده از پر دارند، دندان ندارند، تخم‌هایی با پوستهٔ سخت می‌گذارند، سوخت‌وساز بالا، قلب چهارحفره‌ای، استخوان‌بندی نیرومند و هم‌زمان سبکی دارند. امروزه تمامی پرندگان زنده دو بال دارند، تنها استثنای این مطلب پرنده‌ای با نام موآ از زلاندنو است که هم‌اکنون منقرض شده. در پرندگان زائده‌های حرکتی پشتی برای راه رفتن، نشستن یا شناکردن سازگاری یافته‌است و زائده‌های حرکتی جلویی به صورت بال تغییر شکل یافته. به این ترتیب بال یک عضو پیشرفته و تکامل یافته‌است و به بیشتر پرندگان توان پرواز می‌دهد. بی‌تیغه‌ها، پنگوئن‌ها و گونه‌های انگشت شماری از پرندگان توان پرواز ندارند. دستگاه گوارش و دستگاه تنفسی پرندگان بسیار ویژه‌است و به خوبی به نیازهای آن‌ها برای پرواز پاسخ می‌دهد. برخی پرندگان مانند کلاغ‌ها و طوطی‌ها در میان باهوش‌ترین گونه‌های جانوران جای می‌گیرند. دیده شده که برخی پرندگان توان ساخت و کاربرد ابزارها را دارند. همچنین بسیاری از گونه‌هایی که زندگی اجتماعی دارند آشکارا دانش خود را در اختیار نسل‌های بعد قرار می‌دهند.
[ "امروزه پرندگان با چه ویژگی‌های شناخته می‌شوند؟", "کدام نوع پرنده دوبال ندارد؟", "موآ در کدام منطقه زندگی می‌کرد؟", "بال به پرندگان چه توانایی‌ای می‌دهد؟", "کدام پرندگان که توانایی پرواز ندارند؟", "از باهوش‌ترین گونه‌های جانوران را نام ببرید؟", "محل زندگی کلاغ‌ها کجاست؟", "کهن‌ترین پرنده شناخته شده را نام ببرید؟", "تنها پرنده‌ای که زبان ندارد چه نام دارد؟" ]
پرنده
گونه‌های زیادی از پرندگان سالانه مهاجرت‌های طولانی دارند و بسیاری هم به جای مهاجرت طولانی، جابجایی‌های کوتاه دارند. بسیاری پرندگان موجوداتی اجتماعی بوده و با همدیگر از راه نشانه‌ها، صداها، آوازها، شرکت در رفتارهای اجتماعی، شکار، جنگ و مبارزه و یورش دسته جمعی به دیگر جانوران (معمولاً برای حفاظت از خود) با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. پرندگان پس از تخم‌گذاری، تخم را در لانه نگهداری می‌کنند و بر روی آن می‌خوابند. بسیاری از جوجه‌ها پس از آنکه از تخم بیرون آمدند باید مدت طولانی مورد حمایت و سرپرستی پدر و مادر خود باشند. پرندگان در کنار پستانداران از تکامل‌یافته‌ترین جانوران می‌باشند.
[ "پرندگان چگونه با هم ارتباط برقرار می‌کنند؟", "پرندگان پس از تخم‌گذاری چه می‌کنند؟", "چه اتفاقی برای جوجه‌ها پس از بیرون آمدن از تخم می‌افتد؟", "از تکامل یافته ترین جانوران پس از پستانداران کدام دسته می‌باشند؟", "برای رده‌بندی تغییرات ظاهری پرندگان از چه سیستمی استفاده می‌شوند؟" ]
پرنده
پرندگان (Aves) و گروه خواهرش، کلاد تمساح‌سانان، شامل تنها اعضای باقی‌مانده از کلاد شاه‌خزندگان هستند. در دهه ۱۹۹۰، پرندگان اغلب از دیدگاه تبارزایشی معرف همهٔ بازماندگان نزدیک‌ترین نیای مشترک پرنده‌های امروزین و کهن‌بالان (Archaeopterygidae) شمرده می‌شد. با این حال تعریفی قدیمی‌تر از ژاک گوتیه طرفداران زیادی از جمله بسیاری از دانشمندان هوادار سامانه فیلوکد در سده ۲۱ میلادی یافت. گوتیه مرغان را تنها شامل گروه‌های نوین پرنده‌ها، گروه تاجی، دانست. چنین چیزی به معنای کنار گذاشتن بیشتر گروه‌های شناخته شده از سنگواره‌ها، و قرار دادن آن‌ها در کلاد Avialae بود. یکی از دلایل او برای انجام چنین کاری دوری از ابهامات مربوط به جایگذاری کهن‌بال در رابطه با جانورانی بود که پیشتر و به صورت سنتی، دایناسورهای دوپا به‌شمار می‌رفتند.
[ "ژاک گوتیه که بود؟", "چه کسی مرغان را تنها شامل گروه‌های نوین پرنده‌ها گروه تاجی دانست؟", "از نظر گوتیه تنها گروه نوین پرنده‌ها چه نام داشت؟", "یکی از دلایل گوتیه برای کنار گذاشتن بیشترگروه‌های شناخته شده از سنگواره چه بود؟", "نخستین طبقه بندی علمی جانداران را چه کسی انجام داد؟", "گوتیه چند روش برای تعریف مرغان مشخص کرده است؟" ]
پرنده
گونهٔ کهن‌بال از گذشته به عنوان یکی از گونه‌های انتقالی شناخته شده در رابطه با پرندگان شناخته می‌شد و از جمله شواهد تاییدکنندهٔ فرگشت در سده ۱۹ میلادی عنوان می‌گشت. کهن‌بال نخستین سنگواره‌ای بود که مشخصا ویژگی‌های موجود در خزندگان چون دندان، ناخن‌های پنجه دار و دمی بلند و مشابه سوسمارها، در کنار بال‌های پروازی همانند آنچه که در پرندگان امروزین وجود دارد، داشت. با آن که این‌گونه به عنوان نیای پرندگان امروزین شناخته نمی‌شود، اما تصور بر این است که خویشاوندی و ارتباط نزدیکی با نیای حقیقی داشته‌است.
[ "یکی از گونه‌های انتقالی شناخته‌ شده در رابطه با پرندگان چیست؟", "کهن‌بال چگونه پرنده ای بود؟", "ویژگی موجود در خزندگان را نام ببرید؟", "کهن‌بال چه ارتباطی با نیای حقیقی دارد؟", "برای شناسایی بهتر موجودات چه کاری باید انجام داد؟", "بزرگ‌ترین مشکل رده‌بندی پرندگان چیست؟" ]
پرنده
اختلاف نظرهای آغازین بر روی خاستگاه پرندگان شامل این می‌شد که آیا پرندگان از دایناسورها فرگشت یافتند یا از شاه‌خزندگان اولیه. در گروه هواداران خاستگاه دایناسوری، اختلاف نظر بر روی این مسئله وجود داشت که کدام یک از پرنده‌کفلان یا ددپایان، نیاکان احتمالی پرندگان بوده‌اند. اگرچه دایناسورهای پرنده‌کفل در داشتن ساختار کفلی یکسان با پرندگان نوین اشتراک داشتند، اما باور بر این است که پرندگان از دایناسورهای خزنده‌کفل فرگشت پیدا کردند و به همین دلیل ساختار کفل آن‌ها مستقل از پرنده‌کفلان فرگشت یافت. در حقیقت، گروه سومی نیز از دایناسورهای با چنین ساختار کفلی یکسانی وجود داشتند که داس‌خزندگان نامیده می‌شوند.
[ "اختلاف نظر های آغازین بر روی خاستگاه پرندگان شامل چه میشد؟", "در گروه هواداران خاستگاه دایناسوری اختلاف نظر بر روی چه چیزی است؟", "دایناسورهای پرنده‌کفل با کدام پرندگان اشتراک داشتند؟", "گروه سوم دایناسورها با ساختار کفلی یکسان چه نام داشت؟", "معمولا پرندگان در کدام نواحی جغرافیایی یافت می‌شوند؟" ]
پرنده
برای شناسایی هرچه بهتر موجودات لازم است که آن‌ها را در دسته‌هایی طبقه‌بندی نمود. بزرگ‌ترین مشکل رده‌بندی پرندگان یکسان بودن ساختار بدنی آن‌ها با یکدیگر است. به عبارت دیگر تحول و تغییراتی را که در جانوران دیگر به ویژه در پستانداران (با وجودی که تعداد گونه‌های آن‌ها نصف گونه‌های پرندگان است) می‌توان مشاهده کرد، در پرندگان چندان قابل مشاهده نیست. از طرف دیگر مطالعات مربوط به آناتومی مقایسه‌ای یا در سطحی نسبتاً ابتدایی بوده تنها در سال‌های اخیر گام‌های مؤثری در جهت شناخت علمی‌تر عادات و رفتار پرندگان برداشته شده‌است؛ و در همین راستا تغییرات فراوانی در نامگذاری و شیوه‌های رده‌بندی داده شده‌است.
[ "برای شناسایی هرچه بهتر موجودات چه‌کاری لازم است؟", "بزرگ‌ترین مشکل رده‌بندی پرندگان چیست؟", " برای شناخت علمی‌تر عادات و رفتار پرندگان چه کاری انجام دادند؟", "کدام نوع پرنده در سراسر کره زمین یافت می‌شود؟", "یکی از پیچیده‌ترین دستگاه تنفسی در میان همه‌ی جانوران متعلق به کیست؟" ]
پرنده
برای رده‌بندی پرندگان از تغییرات ظاهری موجود در سیستم‌های استخوانی و ماهیچه‌های آن‌ها استفاده می‌شود. برخی از دانشمندان هم سعی دارند از روی میزان پروتئین موجود در تخم پرندگان یا از روی عادات و رفتاری که بین پرندگان مشترک است، روابطی برای رده‌بندی آنان پیدا کنند. کارشناسان رده‌بندی در مورد نحوه فرگشت پرندگان در طول حیات آن‌ها در کره زمین، سازگاری آن‌ها با شرایط متفاوت اقلیمی و جغرافیایی، و نیز شرایطی که در آن طبیعت بر روی اندام‌های مختلف پرندگان تأثیر گذاشته و آن‌هایی را که قابلیت سازگاری داشته‌اند بحث بسیاری کرده‌اند. در حال حاضر بهترین شیوه برای مشخص کردن جایگاه و رده‌بندی پرندگان تعیین تغییرات و وضعیت دی‌ان‌آ در پرنده علاوه بر چگونگی شکل ظاهر و ویژگی‌های بوم‌شناختی آن‌هاست. بحث رده‌بندی پرندگان از موارد بسیار با اهمیت در مطالعه پرندگان است و در سال‌های اخیر بر روی آن مطالعات فراوانی صورت گرفته‌است.
[ "چگونه دانشمندان سعی دارند روابطی برای رده‌بندی پرندگان پیدا کنند؟", "در حال حاضر بهترین شیوه برای مشخص کردن جایگاه و رده‌بندی پرندگان چیست؟", "در مطالعه پرندگان کدام بحث اهمیت بالایی دارد؟", "از مهم‌ترین ویژگی پرنده‌ها چیست؟", "کارکرد اصلی پر چیست؟" ]
پرنده
پرندگان از جمله گروه‌هایی از جانوران هستند که در تقریباً همهٔ مناطق خشکی در جهان و نیز درون اقیانوس‌ها یافت می‌شوند. در دورترین نقطهٔ جنوبی، کبوتر دریایی برفی در گروه‌هایی در ۴۴۰ کیلومتری درون خاک جنوبگان تخم‌گذاری می‌کند. بیشترین تنوع پرندگان در جهان در مناطق گرمسیری است. پیشتر گمان می‌رفت که چنین تنوعی برآمده از میزان بیشتر گونه‌زایی در مناطق گرمسیر است، ولی پژوهش‌های جدید نشان داده‌اند که میزان گونه‌زایی در مناطق دورتر از استوا بیشتر است، اما میزان انقراض گونه‌ای نیز در آن مناطق بیشتر از مناطق گرمسیر است. بعضی گونه‌های پرندگان برای زندگی همیشگی بر روی آب اقیانوس‌ها تطابق یافته‌اند. پرندگانی چون مرغان طوفان همهٔ عمر را بر روی آب سپری می‌کنند و تنها برای تخم‌گذاری به کرانه‌ها می‌آیند.
[ "از جمله گروه‌ از جانوران که تقریبا همه مناطق خشکی در جهان و نیز در اقیانوس‌ها یافت می‌شود چیست؟", "در دورترین نقطه جنوبی کدام پرنده درون خاک جنوبگان تخم‌گذاری می‌کنند؟", "کبوتر دریایی برفی کجا تخم‌گذاری می‌کند؟", "بیشترین تنوع پرندگان در جهان در کدام منطقه است؟", "انقراض در کدام مناطق بیشتر از مناطق گرمسیر است؟", "کدام پرنده همه عمر خود را بر روی آب سپری می‌کند؟", "کدام دسته از پرندگان می‌توانند از بال‎‌های خود برای پرواز درون آب بهره گیرند؟" ]
پرنده
در مقایسه با دیگر مهره‌داران، ساختار بدنی پرندگان دارای ویژگی‌های نامتعارفی است که به واسطه نیاز آن‌ها به پرواز پدید آمده‌اند. اسکلت آن‌ها از استخوان‌هایی بسیار سبک ساخته شده‌است. آن‌ها حفره‌ها و فضای خالی زیادی (معروف به حفره‌های هوا) در بدنشان دارند که این فضاها به دلیل ارتباط با دستگاه تنفسی‌شان از هوا پُر شده‌اند. کاسهٔ سر در پرندگان بالغ یکپارچه‌است و هیچ درز جمجمه‌ای در آن وجود ندارد. دو کاسه چشم آن‌ها بزرگ هستند و توسط یک دیواره استخوانی از هم جدا شده‌اند. ستون مهره‌های آن‌ها دارای ناحیه‌های مهره‌های گردنی، سینه‌ای، کمری، و دمی است که از میان آن‌ها مهره‌های گردنی تعداد بسیار متغیری دارند و به ویژه انعطاف‌پذیرند، ولی امکان حرکت در مهره‌های سینه‌ای کاهش می‌یابد. اندک مهره‌های انتهایی به لگن خاصره متصل شده‌اند تا پیوسته‌خاج را تشکیل دهند. دنده‌ها صاف هستند و جناغ چرخش پیدا کرده تا ماهیچه‌های پرواز، به استثنای پرندگان بی‌پرواز، بدان بچسبند. پاهای جلویی (دست‌ها) تبدیل به بال شده‌اند.
[ "ویژگی‌های نامتعارفی در بدن پرندگان به چه دلیل پدید آمده است؟", "اسکلت پرندگان از چه‌چیزی ساخته شده‌است؟", "حفره‌های هوا در بدن پرندگان به چه دلیل از هوا پر شده است؟", "چرا پرندگان اقدام به کوچ می‌کنند؟" ]
پرنده
پر از جمله ویژگی‌های مهم پرندگان و گروهی از دایناسورها است؛ گروهی که هم‌اکنون به عنوان پرندگان راستین به‌شمار آورده نمی‌شوند. پرها باعث آسان شدن پرواز، ایجاد عایق به منظور تنظیم دمایی، و جلوگیری از خیس شدن بدن می‌شوند، و در نمایش در هنگام جفت‌یابی، استتار، و علامت دادن کاربرد دارند. چندین نوع پر وجود دارد که هر یک برای هدف مشخصی هستند. پرها از پوست رشد می‌کنند و تنها در بخش‌های معینی از آن با نام pterylae رشد می‌کنند. الگوی پخش این بخش‌ها به دانش‌مندان در رده‌بندی و طبقه‌بندی علمی گونه‌ها کمک می‌کند. جایگیری و ظاهر پرها بر روی بدن، که پروبال خوانده می‌شود، می‌تواند در میان گونه‌های مختلف بسته به سن، پایگاه اجتماعی، و جنسیت فرق داشته باشد.
[ "از جمله ویژگی‌های مهم پرندگان و گروهی از دایناسورها چیست؟", "دلیل آسان شدن پرواز پرندگان چیست؟", "پرها چه کاربردهایی برای پرندگان دارند؟", "جایگیری و ظاهر پرها بر روی بدن چه نام دارد؟", "پروبال در میان گونه‌های مختلف با توجه به کدام ویژگی‌ها با هم فرق دارند؟", "کدام پرندگان به عنوان حیوان خانگی استفاده می‌شود؟" ]
پرنده
در اکثر پرندگان، کارکرد اصلی پر برای پرواز است. با این حال هنگامی که پرنده به دلایل فرگشتی دیگر نیازی به پرواز نداشته باشد، کارکرد پر نیز تغییر می‌یابد. بری نمونه، پرهای پنگوئن‌ها آنچنان تغییر یافته‌اند که بیشتر شبیه به فلس می‌مانند تا پر؛ همچنین پرهای پرندگان بزرگی چون شترمرغ – که نیاز به سرعت بالا در هنگام دویدن دارند – آنچنان نرم شده‌اند که با آن‌ها نمی‌توان پرواز کرد. در مورد کاسوواری، سه یا چهار پر باقی‌مانده از پرهای پرواز این پرنده شکلی خاردار و تیز پیدا کرده‌اند که تنها برای دفاع به کار می‌روند.
[ "در اکثر پرندگان کارکرد اصلی پر برای چه امری است؟", "در میان پرندگان چه زمانی کارکرد پر تغییر می‌یابد؟", "پنگوئن‌ها در چه موقعیت جفرافیایی زندگی می‌کنند؟", "پنگوئن‌ها در چه آب و هوایی زندگی می‌کنند؟" ]
پرنده
بیشتر پرندگان امروزین می‌توانند پرواز کنند و این توانایی آن‌ها را از تقریباً همهٔ دیگر رده‌های مهره‌داران متمایز می‌کند. پرواز مهم‌ترین روش جابجایی در میان پرندگان است که از آن در هنگام تخم‌گذاری، یافتن غذا، و فرار از دست مهاجمان بهره می‌برند. پرندگان تطابق‌های زیادی برای پیدا کردن توانایی پرواز یافته‌اند؛ از جمله اسکلت سبک‌وزنشان، دو ماهیچه بزرگ پروازی، ماهیچه سینه‌ای بزرگ که ۱۵ درصد از کل وزنشان را تشکیل می‌دهد، و پاهای جلویی (بال‌ها که همانند نوعی ماهی‌واره عمل می‌کنند). شکل بال و اندازه آن در کل چگونگی پرواز گونه را مشخص می‌کند. نزدیک ۶۰ گونه از پرندگان امروزین و بسیاری گونه‌های منقرض شده، ناپرواز هستند. پرندگان ناپرواز اغلب در جزیره‌های منزوی فرگشت یافته‌اند؛ مکان‌هایی که در آن منابع طبیعی محدود است و مهاجمان کمتری حضور دارند. بعضی پرندگان نیز می‌توانند از بال‌های خود برای «پرواز» درون آب بهره گیرند. پنگوئن‌ها، ماهی‌گیرک‌ها، کبوترهای دریایی، و زیر آبروک‌ها از این جمله هستند.
[ "کدام ویژگی پرندگان را از همه‌ی دیگر رده‌های مهره‌داران متمایز می‌کنند؟", "مهم‌ترین روش جابجایی در میان پرندگان چیست؟", "پرندگان از پرواز در چه زمان‌هایی بهره می‌برند؟", "از جمله تطابق‌های پرندگان برای پیدا کردن توانایی پرواز را بگویید؟", "چند گونه از پرندگان امروزین و گونه‌های منقرض شده ناپرواز هستند؟", "پرندگان ناپرواز اغلب در کدام مناطق فرگشت یافته‌اند؟", "کدام پرنده‌ها می‌توانند از بال خود برای پرواز درون آب بهره گیرند؟", "زیر آبروک‌ها در چه نوع آب و هوایی زندگی می‌کنند؟", "بیشترین میزان بوم‌زادی پرندگان متعلق به کدام کشور است؟" ]
پرنده
بعضی پرندگان روش‌های متعددی را برای تغذیه و یافتن غذا به کار می‌برند، اما بعضی دیگر تنها غذای ویژه‌ای به عنوان منبع اصلی غذاییشان دارند. بسیاری پرنده‌ها به شکار حشرات می‌پردازند و آن‌هایی که با خوردن حشرات مزاحم باعث کنترل جمعیت این آفت‌ها می‌شوند از ارزش اقتصادی بالایی برای جوامع کشاورز برخوردار هستند و حضور و نگهداری از آن‌ها در برنامه‌های بازداری زیستی آفت توصیه می‌شود. تغذیه‌کنندگان از شهد دارای زبان‌های به ویژه تطبیق یافته و پرزدار و در بعضی موارد منقارهای شکل‌یافته برای دسترسی بهتر به شهد موجود در گیاهان هم‌فرگشت‌یافته هستند. کیوی‌ها و آبچرها دارای منقارهای بلند هستند که با آن‌ها بی‌مهرگان را از شن‌ها بیرون می‌کشند. غواص‌ها، اردک‌های غواص، پنگوئن‌ها، و ماهی‌گیرک‌ها غذای خود را زیر آب به دست می‌آورند و از بال‌های خود به عنوان پیش‌بنده درون آب بهره می‌گیرند، در حالی که شکارچیان هوایی چون کودن‌ها، ماهی‌خورک‌ها، و پرستوهای دریایی با شیرجه به درون آب اقدام به شکار طعمه می‌کنند. بعضی پرندگان همچون فلامینگوها غذای خود را از راه بیختن (فیلتر کردن) آب دریاچه‌ها و مرداب‌ها به دست می‌آورند. غازها و اردک‌های روی آب چر نیز اغلب چرا می‌کنند.
[ "به چه دلیل حضور و نگهداری از پرندگانی که حشرات را می‌خورند در برنامه‌های بازداری زیستی توصیه می‌شود؟", "کیوی‌ها و آبچرها چه استفاده‌‌ای از منقارهای بلند خود می‌کنند؟", "کدام گونه از پرندگان غذای خود را از زیر آب به دست می‌آورند؟", "کدام گونه از پرندگان با شیرجه به درون آب اقدام به شکار طعمه می‌کنند؟", "فلامینگوها غذای خود را از چه راهی به‌دست می‌آورند؟", "فلامینگوها در چه آب و هوایی می‌زیستند؟" ]
دژ
درباره گستره معنایی واژه دژ هماهنگی نیست، اما آن را جایگاه دارای برج و بارو برای یک پادشاه، فرماندار، مالک یا نجیب‌زاده به‌شمار می‌آورند. دژ از کاخ که برج و بارو ندارد؛ سنگر که جایگاه نجیب‌زادگان نیست؛ و مکان مستحکم که یک پایگاه دفاعی عمومیست، جدا می‌باشد، از این‌رو میان این انواع ساختمان همانندی‌های فراوانی هست. در گذر زمان کاربری این واژه گسترش یافته و ساختمان‌های گوناگونی به این نام خوانده شده اند. در طول بیش از ۹۰۰ سالی که قلعه‌ها ساخته شده‌اند، این سازه‌ها اشکال و ویژگی‌های رنگارنگی را به دست آورده‌اند.
[ "واژه دژ برای چه افرادی به کار می‌برند؟", "چند سال است که قلعه‌ها ساخته شده‌اند؟", "کاخ نسبت به دژ چه چیزی ندارد؟", "بزرگ‌ترین قلعه ایران چه نام دارد؟", "سنگر جایگاه چه کسانی نیست؟", "ریشه واژه دژ متعلق به کدام کشور است؟", "دژ در گویش بهاری به چه معناست؟" ]
دژ
بسیاری از قلعه‌ها در اصل از گل و چوب ساخته شده بودند، اما بعدها با سنگ پایدارتر شدند. قلعه‌های آغازین بیشتر از امکانات دفاعی طبیعی مانند کوهستان و رودخانه و سازه هایی مانند برج‌ها بهره می‌بردند، و بر روی یک برجک دفاعی میانی استوار بودند. در اواخر سده ۱۲ام و اوایل سده ۱۳ام پدافند قلعه‌ها به پیشرفتی علمی دست یافت. این پیشرفت با شگرد پرتاب گلوله توپ از دو سو مایه گسترش برج‌ها شد. بسیاری از دژهای نوین چند ضلعی و برپایه دفاع متمرکز بودند (چندین مرحله از دفاع که به همراه یکدیگر می توانستند همزمان عمل کرده تا قدرت قلعه را به بالاترین برسانند). این تغییرات در دفاع به ترکیب پیشرفت فناوری قلعه‌ها بدنبال تجارب آموخته از شرقیان در جنگ‌های صلیبی، از جمله استحکامات متمرکز، و الهام‌گیری از پدافندهای پیشین مانند پایگاه‌های دفاعی رومی نسبت داده می‌شود. طبیعت تمام عناصر معماری قلعه نظامی نیستند، و مواردی مانند خندق‌ها از هدف اصلی خود (دفاع) به نمادی از قدرت تبدیل شده‌اند. راه دسترسی به برخی قلعه‌های بزرگ، بسیار پیچ‌درپیچند و چشم‌انداز ویژه ای را برای دژنشینان گذشته و بازدیدکنندگان امروزی پدید می آورند.
[ "بسیاری از قلعه‌ها از چه چیزی ساخته شده‌اند؟", "بسیاری از قلعه‌ها با چه چیزی پایدارتر شدند؟", "قلعه‌های آغازین چه امکاناتی داشتند؟", "قلعه‌های آغازین بر روی چه چیزی استوار بودند؟", "کدام سده پدافند قلعه‌ها به پیشرفتی علمی دست یافت؟", "بسیاری از دژهای نوین چند ضلعی بر چه پایه‌ای متمرکز بودند؟ ", "راه دسترسی به برخی قلعه‌های بزرگ چگونه است؟", "محل نگهداری کالا کجا بود؟", "دژ چیست؟" ]
دژ
اگرچه اروپاییان در سده ۱۴ام به باروت دست یافتند، اما چنین دستاوردی تا سده ۱۵ام و هنگامی که توپ‌خانه‌ها به قدری توانمند شدند که از دیوارهای سنگی فراتر روند، چندان بر قلعه‌ها سایه نینداخت. با این که در سده ۱۶ام ساخت قلعه‌ها ادامه یافت، فناوریهای نوین ساخت توپ آن‌ها را به جایی نامطلوب برای زندگی تبدیل کرد؛ قلعه‌ها رها شدند و با قلعه‌های توپخانه‌ای که هیچ نقشی در حکومت مدنی نداشتند، جایگزین گشتند. پس از سده هجدهم، با ساخته شدن قلعه‌های ساختگی، به عنوان بخشی از احیای رمانتیک معماری سده های میانه اروپا، رویکرد به دژ دوباره افزایش یافت، با آنکه دیگر اهداف نظامی دنبال نمی شد.
[ "اروپاییان در چه زمانی به باروت دست یافتند؟", "پس از سده هجدهم قلعه‌های ساختگی به چه عنوانی ساخته شدند؟", "چه زمانی رویکرد به دژ دوباره افزایش یافت؟", "عجیب‌ترین قلعه ساخته شده تاکنون کدام است؟", "اولین بار دژ توسط چه کسی ابداع شد؟ " ]
دژ
در ساده‌ترین شکل تعریف یک قلعه که توسط پژوهشگران مورد پذیرش قرار گرفته‌است، «یک عمارت شخصی مستحکم» می‌باشد. این بنا با استحکامات پیشین مانند بورهای آنگلوساکسون و شهرهای دارای دیوار مانند قسطنطنیه و انطاکیه در خاورمیانه متفاوت است؛ قلعه‌ها ویژه دفاع جمعی نبودند، بلکه برای لردهای فئودال ساخته شده و در اختیار آن‌ها یا پادشاه قرار داشتند. نظام ارباب و رعیت ارتباط میان یک لرد و واسال بود که در آن لرد زمین را به واسال اعطا می‌کرد و در مقابل انتظار وفاداری داشت. در اواخر سده بیستم، تمایل بر این بود تا تعریف قلعه با شامل شدن معیارهای مالکیت فئودال تغییر یابد، که چنین چیزی قلعه‌ها را تنها به دوران سده‌های میانه پیوند می‌داد، اما این موضوع لزوماً واژگان به کار رفته در دوران سده‌های میانه را بازتاب نمی‌داد. در طول نخستین جنگ صلیبی، (۱۰۹۶–۱۰۹۹)، سپاهیان فرانک با شهرک‌ها و استحکاماتی روبه‌رو شدند که همه آن‌ها را بی‌استثنا «دژ» خطاب می‌کردند، اما چنان چیزهایی با آنچه که امروز به عنوان قلعه شناخته می‌شود، تفاوت داشتند.
[ "قلعه را در ساده‌ترین شکل ممکن تعریف کنید؟ ", "چند بنا با استحکامات پیشین در خاورمیانه نام ببرید؟", "قلعه‌ی لردهای فئودال در اختیار چه کسانی قرار داشت؟ ", "نظام ارباب رعیت ارتباط میان چه کسانی است؟", "در طول نخستین جنگ صلیبی سپاهیان فرانک با چه چیزی روبه‌رو شدند؟ ", "در طول نخستین جنگ صلیبی سپاهیان فرانک با شهرک‌هایی روبه‌رو شدند که آنها را چه چیزی خطاب می‌کردند؟", "قلعه‌ها را به چه دلیل می‌ساختند؟" ]
دژ
دژها طیفی از اهداف را برآورده می‌کردند، که مهم‌ترین آن‌ها عبارت بودند از اهداف نظامی، حکومتی و اجرایی. علاوه بر ساختمان دفاعی بودن، دژها ابزاری تهاجمی بودند که ممکن بود از آن‌ها در خاک دشمن به عنوان پایگاه عملیات استفاده شود. برای نمونه، مهاجمان نورمن در انگلستان از قلعه‌ها هم برای اهداف دفاعی و هم برای آرام کردن ساکنین کشور استفاده کردند. زمانی که ویلیام یکم قدرت را در انگلستان به دست گرفت، برای افزایش امنیت منطقه‌ای که انتخاب کرده بود، مکان‌های کلیدی را مستحکم ساخت. او میان سال‌های ۱۰۶۶ و ۱۰۸۷، ۳۶ قلعه، مانند دژ وارویک، را برای محافظت در برابر شورش در سرزمین‌های میانی انگلستان، بنا نهاد.
[ "مهم‌ترین اهداف دژ چه بود؟", "دژها چگونه ابزاری بودند؟", "مهاجمان نورمن در انگلستان برای آرام کردن ساکنین از چه چیزی استفاده می‌کردند؟", "مهاجمان نورمن در انگلستان از قلعه‌ها برای چه چیزی استفاده می‌کردند؟", "چه کسی قدرت را در انگلستان به دست گرفت؟", "ویلیام یکم در طول سال‌های ۱۰۶۶ و ۱۰۸۷ چند قلعه برای محافظت در برابر شورش ساخته‌است؟", "دژ وارویک در کجا واقع شده‌است؟", "ویلیام یکم برای محافظت در برابر شورش چه کرد؟", "ویلیام یکم چه زمانی به پادشاهی منصوب شد؟" ]
دژ
با نزدیک شدن به اواخر سده‌های میانه، به دلیل ظهور توپ‌های نیرومند و استحکامات توپ‌خانه‌ای دائمی، دژها اهمیت نظامی خود را از دست دادند؛ در نتیجه، قلعه‌ها از آن پس به عنوان اقامت‌گاه‌ها و مظاهر قدرت اهمیت یافتند. یک قلعه علاوه بر اینکه می‌توانست به عنوان یک سنگر یا زندان عمل کند، قادر بود مکانی برای سرگرمی یک شوالیه یا لرد و همراهانش باشد. با گذر زمان، از آن‌جا که ظاهر و اندازه دژ به مظهری از اعتبار و قدرت ساکنانش تبدیل شد، زیبایی‌شناسی طراحی قلعه‌ها اهمیت فراوانی یافت. اگرچه در دوران بعد قلعه‌ها هنوز در مقابل سطوح پایین خشونت مقاوم بودند، اما در نهایت جای خود را به عنوان اقامت‌گاه‌های سطح بالا به خانه‌های ویلایی انگلیسی واگذار کردند.
[ "با نزدیک شدن به اواخر سده‌های میانه به چه دلیل دژها اهمیت نظامی خود را از دست دادند؟", "پس از اینکه دژها اهمیت نظامی خود را از دست دادند قلعه‌ها به چه عنوانی اهمیت یافتند؟", " نام یک دژ در انگلستان را بگویید؟", " قلعه‌ها جای خود را به کجا واگذار کردند؟ ", "اواخر سده‌های میانه چه چیزی ظهور کرد؟" ]
دژ
اگرچه واژه دژ به واژه‌ای عمومی برای یک خانه مانور تبدیل نشده‌است، بسیار از این خانه‌ها در نام خود واژه «دژ» را یدک می‌کشند، درحالی که از ویژگی‌های معماری قلعه، عده معدودی را دارا می‌باشند، معمولاً علت اینست که صاحبان آن‌ها علاقه‌مند بودند که با گذشته ارتباط برقرار کنند و احساس می‌کردند که واژه «دژ» تجلی‌گاه قدرت آن‌ها می‌باشد. مطابق مطالعات، همان‌طور که در بالا گفته شد، قلعه به عنوان مفهومی منسجم پذیرفته شده‌است، ریشه آن به اروپا بازمی‌گردد و بعدها صلیبیون آن را به بخش‌هایی از خاورمیانه گسترش داده‌اند. این گروه منسجم یک اصل رایج را به اشتراک می‌گذارند، که با حالتی خاص از جنگ سر و کار دارد، و تأثیرات را رد و بدل می‌کند.
[ "کدام واژه به واژه‌ای عمومی برای یک خانه مانور تبدیل نشده است؟ ", "علت یدک کشیدن واژه‌ی دژ توسط بسیاری از خانه‌ها چیست؟", "ریشه واژه دژ به کجا بازمی‌گردد؟", "واژه قلعه از کدام کشور وارد عربی و ترکی شده است؟" ]
دژ
در مکان‌های مختلف جهان، ساختمان‌های مشابهی دارای ویژگی‌های استحکامی و سایر مشخصات توصیفی مربوط به مفهوم قلعه می‌باشند، اگرچه آن‌ها در دوران و شرایطی متفاوت ایجاد شده و تحولات و تأثیرات مختلفی را تجربه کرده‌اند. برای مثال استفان ترنبول تاریخ‌دان، شیرو در ژاپن را به عنوان یک دژ قلمداد می‌کند، که شامل «یک تاریخ توسعه کاملاً متفاوت می‌باشد، که به روشی کاملاً متفاوت ساخته و برای مقاومت در برابر حمله‌هایی با طبیعت کاملاً متمایز طراحی شده‌است.» درحالی که قلعه‌های اروپایی ساخته شده از اواخر سده ۱۲ام و اوایل سده ۱۳ام به بعد، در اصل سنگی بودند، شیرو تا سده ۱۶ام عمدتاً از چوب ساخته می‌شود.
[ "استفان ترنبول که بود؟", "استفان ترنبول کدام منطقه را به عنوان یک دژ قلمداد می‌کند؟", "قلعه‌های اروپایی ساخته شده از اواخر سده 12ام و اوایل سده 13ام به بعد از چه جنسی بودند؟", "شیرو تا سده 16ام از چه چیزی ساخته می‌شود؟", "استفان ترنبول چه سالی از دنیا رفت؟" ]
دژ
از زمانی که در اواخر سده ۱۶ام، فرهنگ اروپایی و ژاپنی یکدیگر را ملاقات کردند، استحکامات در اروپا پا خود را از دژها فراتر گذاشت و به نوآوری‌های ایتالیایی مانند استحکامات ستاره‌ای روی آورد. استحکامات هندوستان شرایطی مشابه را دارند؛ زمانی که آن‌ها در سده ۱۷ام با بریتانیا روبرو شدند، در اروپا قلعه‌ها از کاربردهای نظامی فاصله گرفته بودند. استحکامات هندوستان، یعنی دورگا یا دورگ نیز همانند شیرو ویژگی‌های مشابهی با قلعه‌های اروپایی داشتند، از جمله به عنوان اقامت‌گاه لرد به کار می‌رفتند و همچنین مستحکم بودند. ساختار آن‌ها نیز با مواردی که در اروپا به عنوان قلعه شناخته می‌شد متفاوت بود.
[ "چه زمانی فرهنگ اروپایی و ژاپنی یکدیگر را ملاقات کردند؟", "زمانی که فرهنگ اروپایی و ژاپنی یکدیگر را ملاقات کردند چه اتفاقی افتاد؟", "چه زمانی در اروپا قلعه‌ها از کاربردهای نظامی فاصله گرفته بودند؟", "کدام استحکامات ویژگی‌های مشابهی با قلعه‌های اروپایی داشتند؟", "بیشتر قلعه‌ها از چه جنسی هستند؟" ]
دژ
بیشه کوچک تپه‌ای خاکی است که بالای آن مسطح می‌باشد. بیشه کوچک اغلب ساختگی می‌باشد، اگرچه گاهی اوقات با یکی از ویژگی‌های طبیعی چشم‌انداز ترکیب می‌شود. حفاری زمین برای ایجاد تپه موجب ایجاد یک حفره در اطراف بیشه کوچک می‌شود که به آن خندق می‌گویند (ممکن است دارای آب یا خشک باشد). ریشه "بیشه کوچک به فرانسوی باستان بازمی‌گردد، و بر این اشاره دارد که این ویژگی‌ها با یکدیگر مرتبطند و برای ساختنشان، به یکدیگر وابسته می‌باشند. اگرچه بیشه کوچک اغلب به همراه حیاط بیرونی یک قلعه بیشه کوچک و حیاط بیرونی را شکل می‌دهد، همواره شرایط این‌گونه نیست و در برخی موارد بیشه کوچک به تنهایی به کار می‌رود.
[ "بیشه کوچک چیست؟", "چه‌چیزی موجب ایجاد یک حفره در اطراف بیشه کوچک می‌شود؟", "خندق یعنی چه؟", "خندق ممکن است چگونه باشد؟", "ریشه بیشه متعلق به کجاست؟", "یکی از بزرگترین خندق‌های اروپای غربی را نام ببرید؟", "هدف از ساختن خندق چیست؟" ]
دژ
حیاط بیرونی، یک محوطه مستحکم است. این یکی از ویژگی‌های رایج قلعه‌ها می‌باشد و اکثر آن‌ها حداقل یک حیاط بیرونی دارند. برجک دفاعی در بالای بیشه کوچک، اقامتگاه لرد مالک قلعه و آخرین سنگر دفاعی بوده، درحالی که حیاط بیرونی خانه سایر خانواده لرد بود و از آن‌ها حفاظت می‌کرد. پادگان، اصطبل، کارگاه، و انبارها اغلب در حیاط بیرونی قرار داشتند. آب از چاه یا مخزن فراهم می‌شد. با گذر زمان تمرکز بر رفاه محل اقامت از برجک دفاعی به حیاط بیرونی گسترش یافت؛ این موجب ایجاد یک حیاط بیرونی دیگر شد که ساختمان‌های لوکس مانند اتاق‌های لرد را از ساختمان‌های کاری مانند کارگاه‌ها و پادگان‌ها متمایز می‌نمود.
[ "یکی از ویژگی‌های رایج قلعه‌ها چیست؟", "حیاط بیرونی چیست؟", "برجک دفاعی در کدام قسمت قلعه قرار دارد؟", "برجک دفاعی در بالای بیشه کوچک اقامتگاه چه کسی است؟", "حیاط بیرونی خانه چه کسانی بود؟", "پادگان اصطبل کارگاه و انبارها در کدام قسمت برجک دفاعی قرار داشتند؟", "آب برجک دفاعی از کجا فراهم می‌شد؟", "چه چیزی موجب ایجاد یک حیاط بیرونی دیگر شد؟", "در قلعه‌ها چه چیزی امنیت را افزایش می‌داد؟" ]
دژ
از اواخر سده ۱۲ام شوالیه‌ها علاقه‌مند شدند که از خانه‌های کوچکی که قبلاً در اختیارشان بود خارج شوند و در خانه‌های مستحکم واقع در حومه شهرها زندگی کنند. این امکان وجود دارد که حیاط‌های بیرونی ساختمان دفاعی مستقلی باشند، اگرچه این موضوع بیشتر مربوط به قلعه‌های «بیشه کوچک و حیاط بیرونی» است. محاط منطقه اصلی دفاعی قلعه است، و واژه‌های «حیاط بیرونی» و «محاط» با یکدیگر مرتبطند. یک قلعه می‌تواند چندین حیاط بیرونی داشته باشد، ولی تعداد محاط‌هایش فقط یکی است. قلعه‌هایی که برجک دفاعی ندارند، اغلب به قلعه‌های محاطی مشهورند. این نوع از قلعه‌ها، از اولین قلعه‌های ساخته شده می‌باشند، که به قبل از رواج برجک دفاعی در سده ۱۰ام بازمی‌گردند.
[ "چه زمانی شوالیه‌ها علاقه‌مند شدند که از خانه‌های کوچکی که قبلا در اختیارشان بود خارج شوند؟", "شوالیه‌ها بعد از خروج از خانه‌های کوچکی که قبلا در اختیارشان بود کجا می‌خواستند زندگی کنند؟", "منطقه اصلی دفاعی قلعه کجاست؟", "واژه‌ی حیاط بیرونی با کدام واژه مرتبط است؟", "کدام قلعه‌ها به قلعه‌های محاطی مشهورند؟", "کدام نوع قلعه از اولین قلعه‌های ساخته شده می‌باشند؟", "برای ساخت قلعه به اجازه‌ی چه کسی نیاز است؟" ]
دژ
برجک دفاعی برجی عظیم است و قبل از رواج دفاع متمرکز، تدافعی‌ترین نقطه قلعه بود. در سده‌های میانه از واژه «برجک دفاعی» استفاده نمی‌شد، از سده ۱۶ام به بعد این واژه به جای واژه "donjon" که به برج عظیم اشاره دارد، به کار رفت. در قلعه‌های بیشه کوچک و حیاط بیرونی، برجک دفاعی در بالای بیشه کوچک قرار داشت. "dumgeon" از مشتقات “donjon” است و به معنای زندان تاریک و نا خوشایند می‌باشد. اگرچه برجک دفاعی اغلب مستحکم‌ترین بخش قلعه و آخرین پناه‌گاه در زمان سقوط دفاع خارجی بود، در زمان حمله خالی نمی‌ماند، بلکه به عنوان اقامت‌گاه لرد مالک قلعه یا مهمانان و نمایندگان استفاده می‌شد.
[ "تدافعی‌ترین نقطه قلعه کجاست؟", "در کدام سده از واژه برجک دفاعی استفاده نمی‌شد؟", "در قلعه‌های بیشه کوچک و حیاط بیرونی برجک دفاعی در کدام قسمت قرار داشت؟", "مستحکم‌ترین بخش قلعه کجاست؟", "آخرین پناه‌گاه در زمان سقوط دفاع خارجی کجا بود؟", "از چه سالی ساخت قلعه شروع شد؟", "معمولا قلعه‌ها چند اتاق دارد؟" ]
دژ
در ابتدا برجک دفاعی تنها در انگلستان رایج بود، بعد از پیروزی نورمن‌ها در سال ۱۰۶۶، فاتحان برای مدتی طولانی در شرایط ثابت هشدار زندگی کردند؛ درجای دیگر همسر لرد یک اقامت‌گاه جدا (domus, aula یا mansio) را اداره نمود که نزدیک برجک دفاعی قرار داشت و برجک دفاعی پادگان و مرکز فرماندهی نظامی بود. این دو ساختمان به تدریج ادغام شدند، و آخرین طبقه مسکونی پنجره‌هایی بزرگ داشت؛ در نتیجه، به سختی می‌توان برای تمام ساختمان‌ها واژه‌ای مناسب پیدا کرد. فضای داخلی بزرگی که در بسیاری از برجک‌های دفاعی به‌جامانده به چشم می‌خورد گمراه‌کننده است؛ آن‌ها همانند ساختمان‌های اداری مدرن، به چند اتاق تقسیم می‌شوند. حتی در برخی از قلعه‌های بزرگ، تالار عظیم تنها به بخش‌های محدودی مانند حجره لرد، اتاق خواب ایشان و گاهی نیز اداره او تقسیم می‌شود.
[ "در ابتدا برجک دفاعی در کدام کشور رایج بود؟", "نورمن‌ها در چه سالی پیروز شدند؟", "تالار عظیم قلعه‌ها به چه بخش‌هایی تقسیم می‌شوند؟", "چه کسی نام قلعه را برای اینگونه ساختمان‌ها انتخاب کرد؟", "تالار عظیم به چه بخش‌هایی تقسیم می‌شود؟" ]
دژ
در هنگام دفاع، اغلب ورودی ضعیف‌ترین بخش بود. برای غلبه بر آن، اتاق نگهبان دروازه توسعه یافته بود تا به افراد داخل قلعه اجازه دهد که جریان و رفت‌وآمد را کنترل کنند. در قصرهای گلی و چوبی، اتاق نگهبان دروازه اولین بخشی بود که با سنگ بازسازی می‌شد. در کنار دروازه یک نقطه کور وجود داشت. به منظور مقابله با این نقطه کور، در هر دو سوی دروازه، برج‌هایی به شیوه رومیان طراحی شده بودند. اتاق نگهبان دروازه شامل مجموعه‌ای از امکانات تدافعی بود که حمله مستقیم را دشوارتر می‌کرد. معمولاً در قلعه‌ها یک یا چند در مشبک (یک در چوبی مشبک مستحکم شده با فلز برای بستن راه) و چند درزپیکان وجود داشت که به سربازان اجازه می‌داد دشمنان را نابود کنند. گذرگاه درون اتاق نگهبان دروازه طولانی بود تا زمان عبور مهاجمین را افزایش دهد و آن‌ها در مکانی محدود مورد حمله قرار گیرند و قادر به عکس‌العمل نشان دادن نباشند.
[ "در هنگام دفاع اغلب ضعیف‌ترین بخش کدام قسمت بود؟", "برای غلبه بر ضعف ورودی چه اتفاقی افتاده بود؟", "اولین بخشی که با سنگ بازسازی شد کجا بود؟", "برای مقابله با نقطه کوری که در کنار دروازه وجود داشت چه اقدامی انجام دادند؟", "اتاق نگهبان دروازه شامل چه مجموعه‌ای میشد؟", "در مشبک چیست؟", "چه مسئله‌ای به سربازان اجازه می‌داد دشمنان را نابود کنند؟", "به چه دلیل می‌خواستند زمان عبور مهاجمین را افزایش دهند؟", "ورودی قلعه کدام قسمت بود؟" ]
دژ
خندق چاله‌ای بزرگ و شیبدار بود که هم می‌توانست خشک باشد و هم پر از آب. هدف آن دو قسم بود؛ جلوگیری از رسیدن تجهیزاتی مانند برج شکاف به دیوار حایل و جلوگیری از از زیر تخریب شدن دیوارها. خندق‌های آبی در مکان‌های کم ارتفاع قرار داشتند و اغلب در آن‌ها از تخته‌پل استفاده می‌شد، اگرچه این‌ها اغلب به وسیله پل‌های سنگی جایگزین می‌شدند. جزایر مستحکم نیز به خندق افزوده می‌شدند و لایه دفاعی دیگری ایجاد می‌کردند. پدافند آبی، مانند خندق‌ها و دریاچه‌های طبیعی این ویژگی را داشتند که مسیر دشمنان به قلعه را دیکته می‌کردند. محل قلعه کائرفیلی در ولز بیش از ۳۰ هکتار را پوشش می‌دهد و پدافند آبی آن، یکی از بزرگترین نونه‌های اروپای غربی است.
[ "خندق چه بود؟", "هدف خندق به چند قسمت تقسیم می‌شد؟", "هدف خندق چه بود؟", "خندق‌های آبی در چه مکان‌هایی قرار داشتند؟", "دو نوع پدافند آبی نام ببرید؟", "پدافند آبی چه ویژگی‌ای داشتند؟", "قلعه کائرفیلی چند هکتار را پوشش می‌دهد؟", "یکی از بزرگترین نمونه‌های پدافند آبی در اروپای غربی را بگویید؟", "خندق‌ها را در چه زمین‌هایی می‌ساختند؟", "پدافند آبی چیست؟" ]
دژ
دیوارهای حایل دیوارهایی دفاعی هستند که حیاط بیرونی را محصور می‌کنند. آن‌ها باید به قدری بلند باشند که نتوان به راحتی با استفاده از نردبان از آن‌ها بالا رفت، و به اندازه‌ای ضخیم باشند که در مقابل بمباران سلاح‌های محاصره که از سده ۱۵ام به بعد شامل باروت توپخانه می‌شدند، مقاوم باشند. یک دیوار معمولی سه متر پهنا و ۱۲ متر ارتفاع داشت، اگرچه این مقدار می‌تواند با توجه به اندازه قلعه متفاوت باشد. گاهی اوقات برای ممانعت از از زیر خراب کردن دیوارهای حایل، دامنه‌ای سنگی در پایه آن‌ها ساخته می‌شد. راه‌روهای بالای دیوارهای حایل به نیروهای تدافعی اجازه می‌داد که مهمات را بر سر دشمنان فرو ریزند، و کنگره‌ها امنیت را افزایش می‌دادند. برج‌های نوک تیز بر فراز دیوارهای حایل امکان شلیک در طول دیوار را فراهم می‌ساختند. تا سده ۱۳ام استفاده از درزپیکان‌ها در اروپا رواج پیدا نکرد، زیرا این ترس وجود داشت که آن‌ها استحکام دیوار را کاهش می‌دهند.
[ "دیوارهای حایل چه نوع دیوار هایی هستند؟", "دیوارهای حایل چه ویژگی باید داشته باشند؟", "یک دیوار معمولی چند متر پهنا داشت؟", "یک دیوار معمولی چند متر ارتفاع داشت؟", "گاهی اوقات برای ممانعت از زیر خراب کردن دیوارهای حایل چه می‌کردند؟", "راه‌روهای بالای دیوارهای حایل چه اجازه‌ای به نیروهای تدافعی می‌داد؟", "چه چیزی امنیت را افزایش می‌داد؟", "برج‌های نوک نیز بر فراز دیوارهای حایل چه چیزی را فراهم می‌کردند؟", "تا چه دوره‌ای استفاده از درزپیکان‌ها در اروپا رواج پیدا نکرد؟", "چرا استفاده از درز پیکان‌ها در اروپا رواج پیدا نکرد؟", "چه کسی ایده‌ی ساخت دیوارهای حایل را داد؟", "چه کسی ارتفاع دیوارهای حایل را تعیین کرد؟" ]
دژ
لانه‌موری اصطلاحی برای نوعی از ساختارهای دفاعی زیرزمینی است، این ساختارها اکنون با یکی از اصطلاحات کمتر شناخته شده "غار / پناهگاه / قلعه / چاله / شهر زیرزمینی" یا اصطلاحات مشابه دیگر شناخته شده اند. این سازه ها که در بسیاری از مناطق ایران و ترکیه دیده شده است، راهروهای پیچ در پیچ و راهروهایی با چندین طبقه و هزارتوی است که به تقلید از لانه مورچه ساخته شده است. طرح این لانه ها چنان پیچیده، تودرتو و تاریک بوده که اگر دشمن یا شخص غریبه یا ناآشنایی وارد آن می شد، در راهروهای تاریک گم می شد و سرانجام توسط بومیان یا تشنگی و گرسنگی و کمبود هوا کشته می شد. نمونه‌های شاخصی از این لانه‌موری‌ها در نیاسر و نوش‌آباد، مورچه‌خورت اصفهان، قلعه آتشگاه و بُناب در آذربایجان غربی شناسایی شده‌اند.
[ "لانه‌موری یعنی چه؟", "ساختارهای دفاعی زیرزمینی اکنون با کدام اصطلاحات مشابه شناخته شده‌اند؟", "لانه‌موری به تقلید از چه چیزی ساخته شده‌است؟", "نمونه‌هایی از این لانه‌موری‌ها در کجا قرار دارند؟", "از ویژگی‌های طرح لانه‌موری چیست؟", "بومیان چه‌کسانی بودند؟", "موقعیت جغرافی نیاسر را بگویید؟" ]
دژ
بر اساس گفته‌های مورخ مشهور، چارلز کولسون، اجتماع ثروت و منابعی مانند غذا، نیاز به ساختمان‌های دفاعی را ایجاد نمود. اولین استحکامات در هلال حاصل‌خیز، دره رود سند، مصر و چین شکل گرفتند، که شهرک‌ها به وسیله دیوارهای بلند محافظت شدند. مردم اروپای شمالی در توسعه ساختمان‌های دفاعی از شرقیان کندتر بودند و تا عصر برنز که استحکامات تپه‌ای توسعه یافتند، و شروع به گسترش در اروپا کردند، این شرایط ادامه یافت. در سده‌های میانه قلعه‌ها تحت تأثیر اشکال قدیمی معماری قرار گرفتند. مهم‌تر از آن زمانی که قلعه‌ها جنبه نظامی داشتند، آن‌ها در دیوارهای خود دارای ساختار مسکونی قابل تشخیصی بودند که استفاده چند-جنبه‌ای این ساختمان‌ها را نشان می‌داد.
[ "چارلز کولسون که بود؟", "چه چیزی نیاز به ساختمان دفاعی را ایجاد کرد؟", "اولین استحکامات در کجا شکل گرفت؟", "شهرک‌ها توسط چه‌چیزی محافظت شدند؟", "مردم اروپای شمالی در توسعه ساختمان‌های دفاعی از چه کسانی کندتر بودند؟", "نام همسر چارلز کولسون چه بود؟", "کولسون فرزند چندم خانواده بود؟", "کولسون چند فرزند داشت؟" ]
دژ
موضوع ظهور قلعه‌ها مطلبی پیچیده بوده که سبب بروز بحث‌های قابل ملاحظه‌ای شده‌است. بحث‌های مختلف توسعه قلعه‌ها را به واکنش به حمله‌های مردم مجار، مسلمانان، و وایکینگ‌ها نسبت داده‌اند. سقوط امپراطوری کارولینگیان موجب تقسیم قدرت شد و لردهای محلی مسئولیتی در قبال اقتصاد و عدالت بر عهده گرفتند. اما، درحالی که قلعه‌ها در سده ۹ام و ۱۰ام تکثیر شدند، ارتباط میان دوره ناامنی و ساختن استحکامات همواره چیز ساده‌ای نیست. برخی تمرکزهای بالا بر قلعه‌ها در مکان‌های امن اتفاق افتاد، درحالی که برخی مناطق مرزی قلعه‌های نسبتاً کمتری داشتند.
[ "چه چیزی سبب بروز بحث‌های قابل ملاحظه شد؟", "سقوط امپراطوری کارولینگیان موجب چه شد؟", "قلعه‌ها در کدام دوره تکثیر شدند؟", "چند منطقه مرزی که در آن قلعه‌های کمی وجود داشت را نام ببرید؟", "اولین قلعه ساخته‌شده در ایران باستان توسط چه‌کسی ساخته شد؟" ]
دژ
این احتمال وجود دارد که دژ تکامل یافته عمل مستحکم‌سازی خانه یک لرد باشد. اگر خانه لرد مطابق معمول چوبی بود، بزرگترین تهدید پیش رویش آتش‌سوزی به حساب می‌آمد. برای جلوگیری از این خطر و سایر تهدیدات، چندین دسته از عمل‌ها وجود داشت: ایجاد سنگری حلقه‌ای برای دورنگه داشتن دشمن؛ ساختن تالار با استفاده از سنگ؛ یا ایجاد آن بر فراز یک تپه مصنوعی، که به «بیشه کوچک» مشهور است تا مانعی برای مهاجمان فراهم آید. درحالی که مفهوم خندق‌ها، باروها و دیوارهای سنگی به عنوان ابزاری دفاعی، تاریخچه‌ای دیرینه دارد، ایجاد بیشه کوچک یکی از نوآوری‌های سده‌های میانه است.
[ "اولین قلعه خشت و گلی ایران چه زمانی ساخته شد؟", "اولین قلعه خشت و گلی ایران توسط چه‌کسی ساخته شد؟", "اگر خانه لرد مطابق معمول چوبی بود بزرگترین تهدید پیش رویش چه بود؟", "برای جلوگیری از خطر آتش‌سوزی و سایر تهدیدات چه کاری باید کرد؟", "یکی از نوآوری‌های سده‌های میانه چیست؟", "چند مورد ابزار دفاعی را نام ببرید؟", "به چه دلیل خانه لرد را چوبی می‌ساختند؟", "چه احتمالی در مورد دژ وجود دارد؟", "مفهوم بارو در قلعه به چه معناست؟" ]
اصفهان
اِصفَهان شهری تاریخی در مرکز ایران است. این شهر مرکز استان اصفهان و نیز شهرستان اصفهان است. اصفهان، سومین شهر بزرگ ایران، سومین شهر پرجمعیت ایران پس از تهران و مشهد و همچنین یکصد و شصت و پنجمین شهر پرجمعیت جهان و نهمین شهر پرجمعیت باختر آسیا به‌شمار می‌رود. کلان‌شهر اصفهان نیز چهاردهمین کلان‌شهر پرجمعیت خاورمیانه
[ "موقعیت جغرافی اصفهان کجاست؟", "مرکز استان اصفهان کجاست؟", "اصفهان چندمین شهر بزرگ ایران است؟", "اصفهان چندمین شهر پرجمعیت جهان است؟", "اصفهان چندمین شهر پرجمعیت باختر آسیا به شمار می‌رود؟", "کلان‌شهر اصفهان چندمین شهر پرجمعیت خاورمیانه است؟", "اصفهان چندسال قدمت دارد؟", "دین مردم اصفهان چیست؟" ]
اصفهان
است. این شهر در بین سال‌های ۱۰۵۰ تا ۱۷۲۲ میلادی به ویژه در سدهٔ شانزدهم میلادی در هنگام پادشاهی صفویان پایتخت ایران شد و رونق فراوانی گرفت. بناهای تاریخی متعددی در شهر وجود دارد که شماری از آن‌ها به عنوان میراث تاریخی در یونسکو به ثبت رسیده‌اند. این شهر به داشتن معماری زیبای ایرانی، پل‌های سرپوشیده، مسجدها و مناره‌های منحصربه‌فردش نام‌آور است. این امر سبب شده تا در فرهنگ عامه، اصفهان نصف جهان، لقب بگیرد. این شهر در آذر ۱۳۹۴ (دسامبر ۲۰۱۵) به همراه رشت به عنوان نخستین شهرهای ایران، به شبکه شهرهای خلاق جهان زیر نظر یونسکو پیوست. براساس استانداردهای یونسکو، شهر خلاق، شهری است که از نوآوری و توانمندی‌های شهروندان در توسعه پایدار شهری بهره می‌برد. میدان نقش جهان نمونه برجسته‌ای از معماری ایرانی است. این شهر دارای پانزده منطقه شهری است. از جمله دیگر آثار تاریخی اصفهان از منارجنبان، سی و سه پل، پل خواجو، کاخ چهل ستون، عمارت عالی قاپو و بسیاری از اماکن تاریخی دیگر می‌توان نام برد.
[ "سبک معماری در اصفهان کدام سبک است؟", "نام دیگر اصفهان چیست؟" ]
اصفهان
از روزگاران قدیم تاکنون به نام‌های: الیهودیه (که وجه تسمیه الیهودیه آن بود که در زمان بخت نصر، یهودیان را از بابل کوچ داده و در این مکان ساکن کرده بودند)، صفاهان، صفویان، جی، گی، رشورجی، سپاهان، دارالمومنین، سپانه، شهرستان، صفاهان، صفاهون، گابا، گابیان، گابیه، گبی، اِسپادانا و نصف جهان سرشناس بوده‌است. پس از فتح توسط اعراب مسلمان و چون در نوشتار عربی فصیح حرف «پ» وجود نداشته به مرور زمان با لهجه و حرف «ص» به صورت «اصفهان» تلفظ گردید.
[ "چه کسی یهودیان را از بابل کوچ داد و در الیهودیه ساکن کرد؟", "چه کسانی در گذشته شهر اصفهان را فتح کرده بودند؟", "در نوشتار عربی فصیح کدام حرف وجود ندارد؟", "موقعیت جغرافی اصفهان بر روی نقشه چگونه است؟", "همسایه‌های اصفهان کدام استان‌ها است؟" ]
اصفهان
بیشتر نویسندگان بر این باورند که چون این ناحیه پیش از اسلام، به‌ویژه در دوران ساسانیان، مرکز گرد آمدن سپاه بود و سپاهیان مناطق جنوبی ایران، مانند فارس، خوزستان، سیستان و… در این ناحیه گرد آمده و به‌سوی محل نبرد حرکت می‌کردند، آن‌جا را اسپهان گفته، سپس معرب شده و به‌صورت اصفهان درآمده‌است.این شهر نام‌های قدیمی تری هم دارد که با نام کنونی آن، هیچ‌گونه پیوندی ندارد، مانند: گابیان، گابیه، جی، گبی، گی، گابا.
[ "گایبان نام قدیم کدامیک از شهرهای ایران است؟", "معرب شده ی اسپهان چیست؟", "نام‌های قدیمی شهر اصفهان را بگویید؟", "سپاهیان مناطق جنوبی ایران کدام استان‌ها بودند؟", "شغل مردم اصفهان در زمان قدیم چه بود؟" ]
اصفهان
بنای اصفهان را به طهمورث، سومین پادشاه از سلسله پیشدادیان نسبت داده‌اند. اصفهان در تاریخ قدیم با نامِ «گِی» در پارس علیا معرفی گردیده و در دورهٔ پس از اسلام به حالت عربی در می‌آید و می‌شود «جِی»، نام آن نیز از آن، تحت عنوان گابای یا تابای نیز نام برده شده‌است. این شهر محلِ تقاطعِ راه‌های عمده و اقامتگاهِ سلطنتی پادشاهانِ هخامنشی نیز بوده‌است. استرابون جغرافی‌دان یونانی، از اصفهان به عنوان مرکز کشور ایران نام برده‌است.
[ "طهمورث که بود؟", "سومین پادشاه از سلسله پیشدادیان که بود؟", "بنای اصفهان را به چه کسی نسبت داده‌اند؟", "اصفهان در پارس علیا با چه نامی معرفی شد؟", "اقامتگاه سلطنتی پادشاهان هخامنشی کدام شهر بود؟", "چه کسی از اصفهان به عنوان مرکز کشور ایران نام برده است؟", "استرابون که بود؟", "دومین پادشاه سلسله پیشدادیان چه کسی بود؟", "فتوحات سلسله پیشدادیان را بیان کنید؟" ]
اصفهان
زمانی که کوروش بزرگ بابِل را گرفت و یهودیان با ریشهٔ عربی عراق امروز را از اسارت نبوکدنصر شاه بابل نجات داد، شماری از یهودیان به فلسطین بازگشتند و شماری دیگر از آن‌ها به اصفهان آمدند و در این منطقه که به دارالیهود یا یهودیه نامگذاری شد، اسکان یافتند. این منطقه در کنار منطقهٔ جی یا گی بود که بعدها این دو منطقه به یکدیگر متصل شد و شهر اصفهان را ایجاد کرد. ابن فقیه همدانی تاریخدان ایرانی قرن دهم میلادی می‌نویسد:
[ "دارالیهود نام کدامیک از شهرهای ایران بود؟", "کوروش کدام شهر را فتح کرد؟", "نام تاریخدان ایرانی قرن دهم میلادی چه بود؟", "ابن فقیه تاریخدان قرن چندم میلادی بود؟", "اصفهان چند رشته‌کوه دارد؟" ]
اصفهان
وقتی یهودیان از اورشلیم مهاجرت کردند و از نبوکدنصر فرار کردند، با خود مقداری از خاک و آب اورشلیم را بردند. آن‌ها در هیچ جا ساکن نشدند بدون اینکه قبل از آن خاک و آب آن را مورد آزمایش قرار دهند. آن‌ها اینکار را ادامه دادند تا به شهر اصفهان رسیدند. در آنجا استراحت کردند و خاک و آب آن را آزمایش کردند و آن را مشابه اورشلیم یافتند. وقتی آنجا ساکن شدند شروع به کاشتن در زمین کردند و فرزندان و نوادگان خود را به دنیا آوردند و امروزه نام این منطقه یهودیه است.
[ "یهودیان از چه شهری مهاجرت کردند؟", "آب و خاک کدام شهر ایران مانند اورشلیم است؟", "کوروش کبیر چندمین پادشاه سلسله هخامنشی است؟", "یهودیان از کجا فرار کردند؟", "تیسفون نام قدیم کدامیک از شهرهای ایران است؟" ]
اصفهان
در دوران ساسانیان به دستور یزدگرد اول یک پادگان نظامی احتیاطی برای آموزش و اعزام نیروی کمکی احداث گردید - بغیر از این پادگان نیز سه مرکز نظامی در مرو و گرگان و تیسفون نیز به‌وجود آمده بود. این مراکز دارای نیروی ثابت بوده و فقط سپاهان برای تعلیم و اعزامِ نیروی کمکی پیش‌بینی شده بود.
[ "در دوره ساسانیان به دستور چه کسی اولین پادگان نظامی احداث شد؟", "چند مرکز نظامی در مرو و گرگان و تیسفون به وجود آمد؟", "مراکز نظامی به چه منظوری ساخته شدند؟", "در کدام دوران اولین پادگان نظامی تاسیس شد؟", "در کدام شهرها در زمان ساسانیان مراکز نظامی تاسیس شد؟", "تیسفون در کدام منطقه جغرافیایی ایران قرار داشت؟", "پادشاهان سلسله ساسانیان را نام ببرید؟" ]
اصفهان
اصفهان کنونی در قدیم گابای (جی) نام داشت و در آغاز مرکز قبیله پَرِتاکِن (که نام فریدن از آن به‌جا مانده) بوده‌است.به نظر می‌آید نام اسپهان (به معنی جایگاه ارتش) از روزگار ساسانیان به بعد جایگزین نام گی شده‌باشد. آن‌گونه که در سرگذشت‌نامه‌ها آمده، سواره‌نظام ساسانی به هنگام صلح در سبزه‌زارهای پیرامون اسپهان به‌ویژه در بخش غربی این شهر تا دامنه‌های کوه‌ها و سرچشمهٔ زاینده‌رود استقرار می‌یافت.
[ "اصفهان مرکز کدام قبیله بود؟", "جی نام قدیم کدام شهر است؟", "معنی اسپهان چیست؟", "مساحت اصفهان در قدیم چند کیلومتر بوده است؟", "زاینده رود در کدام قسمت از شهر اصفهان قرار دارد؟" ]
اصفهان
در زمان ساسانیان گاه اسپهان و گاه ارمنستان ولیعهد نشین شاهنشاهی ایران بود ولی اسپهان این امتیاز دیگر را نیز داشت که نشیمن‌گاه و قلمرو نفوذ واسپوهران یا اعضای هفت خانواده بزرگ ایرانی صاحب نفوذ در پادشاهی نیز بود.هر چند در دوران اسلامی منطقه جغرافیایی اطراف شهر نام اَسپاهان که نام تقسیم‌بندی حکومتی زمان ساسانیان بوده‌است را حفظ کرده‌است. در هنگام حمله اسکندر مقدونی به ایران، این شهر مرکز گابیوها بوده‌است و از آن تحت عنوان گابای یا تابای نام برده شده‌است. معمولاً تصور می‌شود که قسمتِ ساسانی‌نشین اصفهان که جی نام داشت توسط خسرو اول ایجاد شده‌است. از این رو احتمالاً حضور یهودیان در این منطقه قبل از حضور ساسانیان بوده‌است.
[ "شهرهای ولیعهد نشین در زمان ساسانیان کدام مناطق بودند؟", "در زمان حمله اسکندر به ایران مرکز گابیوها کدام شهر بود؟", "اسپوهران را تعریف کنید؟", "قسمت ساسانی نشین اصفهان چه نام داشت؟", "جی توسط کدام پادشاه ایجاد شد؟", "حضور یهودیان در منطقه جی از چه زمانی بود؟", "فتوحات ساسانیان را نام ببرید؟", "اسکندر مقدونی چه کسی بود؟" ]
اصفهان
در سده‌های آغازین اسلامی، منابع اسلامی از دو شهر در مکان فعلی شهر اصفهان نام می‌برند؛ شهری به نام جَی در مکان فعلی محله جی و دیگری شهری در سه کیلومتری غرب جی با نام یهودیه که جمعیتی قابل توجه از یهودیان را در خود جای داده بود. نام جی بعدها به شهرستان و تغییر پیدا کرد و از یهودیه با عنوان جهودستان نیز یاد شده‌است. عرب‌ها اسپهان را در سال ۲۳ هجری تصرف کردند و این شهر نیز مانند دیگر شهرهای ایران تا آغاز سدهٔ چهارم هجری زیر سلطهٔ اعراب قرار داشت. در زمان خلیفه منصور عباسی در دهکدهٔ خشینان (احمدآباد امروزی) کاخی بزرگ بنا شد و بارویی به گرد شهر اصفهان کشیده‌شد و خشینان به جویباره (یهودیه) پیوسته‌شد.
[ "اعراب اسپهان را در سال چندم هجری تصرف کردند؟", "اصفهان تا سده چندم زیر سلطه اعراب قرار داشت؟", "در زمان کدام خلیفه احمدآباد امروزی بنا شد؟", "نام قدیم احمدآباد چه بود؟", "خلفای عباسی را به ترتیب نام ببرید؟", "واژه خشینان را تعریف کنید؟" ]
اصفهان
در سال ۳۱۹ ه‍.ق مردآویج زیاری با سپاهش از گیلان، اصفهان را آزاد کرد و این شهر را به پایتختی برگزید و جشن سده را با شکوه بسیار در این شهر برپا کرد. در سال ۳۲۷ قمری این شهر به دست رکن‌الدوله دیلمی افتاد که وی نیز اصفهان را پایتخت خود قرار داد. پس از آن شهر اصفهان پیشرفت پیشین خود را بازیافت و کانون گرد هم آمدن دانشوران و سرایندگان شد.به نظر دیوارهای قدیم شهر اصفهان در زمان سلطنت امیران آل بویه در قرن دهم میلادی قرن چهار هجری ساخته شدند.
[ "چه کسی اصفهان را آزاد کرد و سپس به پایتختی برگزید؟", "مردآویج با سپاهش از کدام شهر اصفهان را آزاد کرد؟", "جشن سده را چه کسی در اصفهان برگزار کرد؟", "در سال 327قمری چه کسی اصفهان را پایتخت خود قرار داد؟", "دیوارهای قدیم اصفهان در زمان سلطنت چه کسانی ساخته شد؟", "دیوارهای قدیم اصفهان در قرن چندم هجری ساخته شد؟", "چند پادشاه اصفهان را به پایتختی انتخاب کردند؟", "مساحت اصفهان در زمان آل بویه چقدر بود؟" ]
اصفهان
در بهار ۴۴۲ هجری قمری طغرل سلجوقی اصفهان را پس از یک محاصره طولانی و ویرانگر گشود. البته شهر به زودی به تدبیر ابولفتح مظفر نیشابوری که از طرف طغرل به حکومت اصفهان منسوب شده بود، بازسازی شد، ۵۰۰٬۰۰۰ دینار خرج ساخت بناها شد و سه سال از مردم هیچ مالیاتی گرفته نشد. توسعهٔ سریع شهری، مردمی که در جریان درگیری‌ها گریخته بودند را دوباره به شهر کشاند، همچنین طغرل پایتخت حکومتش را از ری به اصفهان منتقل کرد. گسترش شهر در زمان آلب ارسلان نیز ادامه یافت، اما در دوران ملکشاه و وزیر باتدبیرش خواجه نظام الملک طوسی بود که شهر به اوج شکوهش رسید به‌طوری‌که جمعیت شهر دو برابر شد و بناهای بسیاری در آن ساخته شد.
[ "چه کسی اصفهان را پس از یک محاصره طولانی گشود؟", "شهر اصفهان با تدبیر چه کسی بازسازی شد؟", "طغرل چه کسی را به حکومت اصفهان منصوب کرد؟", "طغرل پایتختش را از کدام شهر به اصفهان منتقل کرد؟", "چه دورانی اصفهان به اوج شکوهش رسید؟", "وزیر با تدبیر ملکشاه چه کسی بود؟", "در زمان وزارت خواجه نظام الملک طوسی در اصفهان چه اتفاقی افتاد ؟", "طغرل سلجوقی چند فرزند داشت؟", "خواجه نظام الملک طوسی در چه شهری زاده شد؟" ]
اصفهان
ناصرخسرو قبادیانی در هشتم صفر سنه اربع و اربعین و اربعمائه (۴۴۴ هجری قمری)، دو سال پس از حملهٔ ویرانگر طغرل سلجوقی وارد اصفهان شد. در هنگام ورود وی به شهر، شهر دوباره ساخته شده و بهبودِ نسبی یافته بود. وی دربارهٔ اصفهان چنین می‌گوید:
[ "ناصر خسرو قبادیانی در سال چندم هجری قمری وارد اصفهان شد؟", "ناصرخسرو قبادیانی چندسال پس از حمله طغرل سلجوقی وارد اصفهان شد؟", "در هنگام ورود ناصرخسرو به اصفهان چه اتفاقی افتاد؟", "ناصرخسرو به چند شهر سفر کرد؟", "سفرنامه ناصرخسرو در چه سالی چاپ شد؟" ]
اصفهان
[اصفهان] شهری است بر هامون نهاده، آب و هوایی خوش دارد و هر جا که ده گز چاه فرو برند، آبی سرد و خوش بیرون آید و شهر دیواری حصین بلند دارد در شهر جویهای آب روان و بناهای نیکو و مرتفع و در میان شهر مسجد آدینه بزرگ نیکو و بارویِ شهر را گفتند سه فرسنگ و نیم است.
[ "توصیفات ناصرخسرو در مورد شهر اصفهان چه بود؟", "به گفته ناصرخسرو باروی اصفهان چند فرسنگ است؟", "ناصرخسرو چند فرزند داشت؟", "ناصرخسرو در چه قرنی به دنیا آمد؟", "نام فرزندان ناصرالدین شاه چه بود؟" ]
اصفهان
مسعود میرزا ظل‌السلطان (پسر ناصرالدین‌شاه قاجار) از سال ۱۲۸۸ حاکم اصفهان شد و در سال‌های پس از آن حکومت ایالت‌های فارس، کردستان، لرستان و یزد نیز به او داده شد. او همواره مایل به داشتن نیروی نظامی شخصی بود. در اصفهان فوج‌های نظامی با لباس و اسلحهٔ ارتش اتریش تشکیل داد و برای تعلیم دادن آن‌ها از آلمان معلمان نظامی به خدمت گرفت. ناصرالدین شاه که از خودسری‌های ظل‌السلطان در اصفهان بیم داشت، او را شبانه از تمام حکومت‌های خود عزل کرد و تنها شهر اصفهان را برایش باقی گذاشت.
[ "نام پسر ناصرالدین شاه قاجار چه بود؟", "مسعود میرزا چه سالی حاکم اصفهان شد؟", "حکومت چه شهرهایی به مسعود میرزا داده شد؟", "از جمله تمایلات مسعود میرزا را بیان کنید؟", "مسعود میرزا برای تعلیم نظامیان از چه کشوری معلمان را به خدمت گرفت؟", "ناصرالدین شاه چندمین پادشاه سلسله قاجار بود؟" ]
اصفهان
فرمانروایی سی و چهار ساله مسعود میرزا ظل‌السلطان بر اصفهان، با ویرانی بیش از ۵۰ اثر و بنای تاریخی و باغ ایرانی در این شهر همراه بود. یکی از جهانگردان اروپایی در آن زمان نوشته‌است: «متأسفانه ظل‌السلطان از خیابان خوش‌منظره و فرح‌آور چهارباغ مانند سایر آثار باستانی چیزی باقی نگذاشته، جدول‌های سنگی را پرکرده و حواشی آن‌ها را فروخته و نقاشی‌های تاق‌ها و دیوارها را هم محو کرده‌است. جای قصرها و عمارت‌های خالی صفوی را هم با ایجاد مزارع گرمک و خیار اشغال کرده‌است.»
[ "مسعود میرزا چندسال در اصفهان حکمروایی کرد؟", "جای قصرها و عمارت‌های صفوی در زمان ضل‌السلطان با چه چیزی اشغال شد؟", "در زمان ضل‌السلطان چند بنا ویران شد؟", "ضل‌السلطان چند فرزند داشت؟", "ضل‌السلطان فرزند چندم خانواده بود؟" ]
اصفهان
لرد کرزن هم که در سال‌های پایانی فرمانروایی قاجاریان به ایران آمده بود دربارهٔ این ویرانی‌ها چنین می‌نویسد:«مسجد و عمارت سلطنتی اصفهان را از بیخ و بن کندند. آن عمارت هفت‌دست و آیینه‌خانه و نمکدان با نقشه‌های عجیب و آیینه‌های بزرگ شفاف و حوض‌های یکپارچه که از سنگ‌های مرمر صاف شفاف تراشیده شده و سلاطین با مخارج گزاف بنا نهاده‌اند، تمام خراب و به جای آن‌ها جز تپه‌خاکی غم‌انگیز و ملالت‌خیز باقی نمانده‌است».
[ "لرد کرزن چه زمانی به ایران آمده بود؟", "لرد کرزن درباره‌ی ویرانی‌های اصفهان چه چیزی نوشته بود؟", "لرد کرزن از کدام کشور آمده بود؟", "عمارت سلطنتی اصفهان را چه کسی بنا کرده بود؟" ]
اصفهان
در ۱۴ مرداد ۱۳۵۷ تظاهرکنندگان اصفهانی که برای هفتم کشته شدگان حادثه مشهد به خیابان‌ها آمده بودند و البته برخی شان نیز مسلح بودند بیشتر قسمت‌های شهر را به تصرف درآورند و سید حسین خادمی را که چندی پیش از آن بازداشت شده بود آزاد کردند، ناآرامی‌های دو روزه اصفهان با اعلام حکومت نظامی توسط دولت و با هجوم نیروهای ارتش، پایان یافت. این نخستین بار از سال ۱۳۳۲ بود که در مرکز یک استان حکومت نظامی اعلام می‌شد.
[ "چه کسانی بیشتر قسمت‌های شهر اصفهان را به تصرف در آوردند؟", "به چه علت تظاهرکنندگان اصفهانی به خیابان‌ها آمده بودند؟", "نخستین‌بار در مرکز کدام استان ایران حکومت نظامی اعلام شد؟", "در چه سالی نخستین حکومت نظامی اعلام شد؟", "تظاهرکنندگان موفق به آزاد شدن چه شخصی شدند؟", "سید حسین خادمی به چه دلیل بازداشت شده بود؟", "در حادثه تظاهرات مشهد چند نفر کشته شدند؟" ]
اصفهان
پس از انقلاب ساخت و ساز به شغلی پرسود بدل شد که نتیجه آن جایگزینی خانه‌های سابق با آپارتمان‌های چندین طبقه بود. این امر سبب نزاع دائمی روشنفکران طرفدار حفظ میراث تاریخی و سازندگان و طراحان عملگرا شد، نمونه آن نزاع بر سر برج جهان‌نما و فروش چندین هکتار باغ‌های اطراف کارخانه نساجی به فعالین بخش املاک و مستغلات است.
[ "بعد از انقلاب چه شغلی بسیار پرسود بود؟", "نتیجه ساخت و ساز‌های بعد از انقلاب چه بود؟", "جایگزینی خانه های قدیمی با آپارتمان سبب نزاع چه کسانی شد؟", "طراح برج جهان‌نما چه کسی است؟" ]
اصفهان
از دوره پیش از اسلام، چیزی به جز بقایای آتشکدهای در کوه آتشگاه، اکتشافات اندکی در تپه اشرف و همچنین پل شهرستان (متعلق به دوران ساسانیان) بجا نمانده‌است که از میان آن سه، تنها بنای برپا و برجا پل شهرستان است.
[ "از دوره پیش از اسلام چه بناهایی در اصفهان باقی مانده است؟", "پل شهرستان متعلق به کدام دوران کهن ایران است؟", "بقایای آتشکده در کجا قرار دارد؟", "از دوره بعد از اسلام تا انقلاب چه بناهایی در اصفهان به جای مانده‌است؟", "از دوره پیش از اسلام تنها بنای برپا و برجا چیست؟" ]
تهران
تِهْران ( آوا راهنما·اطلاعات) پرجمعیت‌ترین شهر و پایتخت ایران، مرکز استان تهران و شهرستان تهران است. این شهر با ۸٬۶۹۳٬۷۰۶ تن جمعیت، بیست و چهارمین شهر پرجمعیت جهان و پرجمعیت‌ترین شهر باختر آسیا به‌شمار می‌رود. کلان‌شهر تهران نیز سومین کلان‌شهر پرجمعیت خاورمیانه است.
[ "پرجمعیت‌ترین شهر ایران کدام است؟", "پایتخت ایران کدام شهر است؟", "جمعیت تهران چند نفر است؟", "تهران چندمین شهر پرجمعیت جهان است؟", "کلان‌شهر تهران چندمین کلان‌شهر پرجمعیت خاورمیانه است؟", "رئیس‌جمهوری ایران در حال حاضر چه کسی است؟" ]
تهران
تهران کانون اقتصادی ایران است و نخستین منطقهٔ صنعتی این کشور محسوب می‌شود، اما فعالیت‌های اقتصادی بین‌المللی نقش چندانی در شمار شاغل‌های آن ندارد. بر اساس آمار سال ۱۳۹۵، سهم تهران در کل تولید ناخالص داخلی ایران ۲۱ درصد است و با اختصاص نیمی از بخش صنعت کشور به خود، نقش مهمی در اقتصاد ایران دارد. این شهر یکی از مهم‌ترین مراکز گردشگری ایران به حساب می‌آید و دارای مجموعه‌ای از جاذبه‌های گردشگری است که شامل کاخ‌ها و موزه‌هایش می‌شود. برج آزادی نماد تهران است و از منشور کوروش بزرگ، برای نخستین‌بار در این مکان پرده‌برداری شد. برج میلاد نیز نماد دیگر تهران و بلندترین برج ایران است. تهران با میزبانی بازی‌های آسیایی ۱۹۷۴، نخستین شهر در خاورمیانه بود که میزبان بازی‌های آسیایی شد و مجموعهٔ ورزشی آزادی به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین‌های آن دوران، هم‌زمان با این بازی‌ها در ۱۰ شهریور ۱۳۵۳ گشایش یافت.
[ "کانون اقتصادی ایران کجاست؟", "نخستین منطقهٔ صنعتی ایران کجاست؟", "بر اساس آمار سال 1395 سهم تهران در کل تولید ناخالص داخلی ایران چند درصد است؟", "یکی از مهم‌ترین مراکز گردشگری ایران کدام شهر است؟", "نماد تهران چه چیزی است؟", "بلندترین برج ایران چه نام دارد؟", "آب و هوای شهر تهران چگونه است؟", "شهر تهران به چند بخش تقسیم می‌شود؟" ]
تهران
از نظر اداری، تهران به ۲۲ منطقه و ۱۲۲ ناحیهٔ شهری تقسیم شده‌است و شهرهای تجریش و ری را دربر گرفته‌است. ادارهٔ شهر توسط شهرداری تهران انجام می‌شود. شهردار تهران توسط شورای شهر تهران انتخاب می‌شود و این شورا بر عملکرد شهرداری نظارت کرده و برای ادارهٔ شهر، قانون‌گذاری می‌کند. در سال ۱۳۴۷، نخستین طرح جامع تهران، با افق ۲۵ ساله و با مسئولیت عبدالعزیز فرمانفرمائیان و ویکتور گروئن تهیه شد که تاکنون از مهم‌ترین مبناهای قانونی توسعهٔ شهر تهران بوده‌است. به عنوان یک مرکز سیاسی و اداری، مهم‌ترین نهادهای دولتی و قضایی ایران، همانند وزارتخانه‌ها و مجلس شورای اسلامی که تهران ۳۰ نماینده در آن دارد، در این شهر واقع شده‌است. این شهر دارای دو فرودگاه بین‌المللی امام خمینی و مهرآباد است که از پررفت‌وآمدترین فرودگاه‌ها در ایران هستند.
[ "از نظر اداری تهران چند منطقه دارد؟", "از نظر اداری تهران چند ناحیه شهری دارد؟", "اداره شهر توسط چه کسی انجام می‌شود؟", "شهردار تهران توسط چه کسی انتخاب می‌شود؟", "عبدالعزیز فرمانفرمائیان چه کسی است؟", "ویکتور گروئن کیست؟", "مهم‌ترین نهادهای دولتی و قضایی ایران را بگویید؟", "تهران دارای چند فرودگاه بین‌المللی است؟", "نام فرودگاه‌های بین‌المللی تهران چیست؟", "دو فرودگاه پر رفت و آمد در ایران را بگویید؟", "کم باران‌ترین فصل در تهران کدام فصل است؟", "بیشتر مردم تهران چه دینی دارند؟" ]
تهران
در دوران صفوی بسیار بر اهمیت تهران افزوده شد. در سال ۹۳۳، شاه تهماسب صفوی فرمان ساخت حصاری با چهار دروازه و ۱۱۴ برج را برای تهران داد. این کار که برای پشتیبانی از پایتخت آن زمان کشور، قزوین صورت گرفت، بر اهمیت تهران افزود؛ پس از این نیز بناهایی شامل حمام، تکیه و مدرسهٔ خانم به دستور مهین‌بانو، خواهر شاه تهماسب، ساخته شدند. از دیگر رخدادهای مهم آن دوران، ساخت بازاری برای تهران بود که پس از ساخت حصار انجام شد. تعیین بیگلربیگی برای بلوک تهران توسط شاه عباس صفوی نیز بیش از پیش بر اهمیت تهران افزود.
[ "در چه سالی شاه تهماسب صفوی فرمان ساخت حصاری با چهار دروازه و ۱۱۴ برج را برای تهران داد؟", "دلیل کاری که شاه تهماسب صفوی در سال 933 انجام داد چه بود؟", "میهن‌بانو که بود؟", "از دیگر رخدادهای مهم دوره شاه تهماسب پس از ساخت حصار چه بود؟", "شاه تهماسب صفوی چند همسر داشت؟" ]
تهران
از دلایلی که آقامحمدخان، تهران را به عنوان پایتخت ایران برگزید، می‌توان به موقعیت راهبردی جنگی، خودکفایی تولیدی و اقتصادی تهران آن زمان، نزدیکی به گرگان (مرکز ایل قاجار) و نزدیکی به ری اشاره کرد. پایتخت ایران در زمان قاجاریه پیشرفت قابل توجهی داشت. فتحعلی‌شاه و محمدشاه قاجار اقدامات مهمی در راستای بهبود وضعیت پایتخت انجام دادند؛ با این حال تغییرات بنیادین شهر تهران در دوران ناصری انجام شد؛ این دوران که با اقداماتی همچون تأسیس ادارات، بیمارستان دولتی، دارالفنون، بهبود اساسی راه‌های اصلی و طرح نقشهٔ جدید شهر همراه بود، باعث شد تهران به بزرگ‌ترین شهر ایران با ۲۵۰٬۰۰۰ تن جمعیت تبدیل شود.
[ "از دلایلی که آقامحمدخان تهران را به عنوان پایتخت ایران برگزید چه بود؟", "کدام شاه‌ها اقدامات مهمی در راستای بهبود وضعیت پایتخت انجام دادند؟", "تغییرات بنیادین شهر تهران در دوران ناصری با چه اقداماتی همراه بود؟", "چه چیزی باعث شد تهران به بزرگ‌ترین شهر ایران تبدیل شود؟", "آقامحمدخان که بود؟" ]
تهران
تهران در برابر بسیاری از رخدادها و خطرات طبیعی از جمله زمین‌لرزه آسیب‌پذیر است. بررسی‌های زمین‌شناسی انجام شده بیانگر آن است که شهر تهران روی گسل‌های زیادی قرار دارد. با گسترش فضای شهر، ساخت‌وسازهایی نیز در حریم یا روی گسل‌های بزرگ و لرزه‌خیز انجام شده‌است. افزون بر آن، دشت تهران و شهر ری دارای شکستگی‌هایی است که ممکن است به هنگام لرزش گسل‌های بزرگ، دچار لغزش و جابه‌جایی شوند. با بررسی زمین‌لرزه‌های روی داده در گسترهٔ تهران و پیرامون آن، زمین‌لرزه‌هایی به بزرگی ۷٫۷ درجهٔ ریشتر را می‌توان یافت. همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که گسل‌های مشا در ارتفاعات البرز و گسل گرمسار فعالیت بیشتری داشته‌اند.
[ "تهران در برابر چه خطراتی آسیب‌پذیر است؟", "طی بررسی‌های زمین‌شناسی شهر تهران روی چه چیزی قرار دارد؟", "با بررسی زمین‌لرزه‌های روی داده در گسترهٔ تهران و پیرامون آن چه زمین‌لرزه‌هایی را می‌توان یافت؟", "گسل‌های مشا در کدام ارتفاعات فعالیت بیشتری داشتند؟", "تهران دارای چگونه اقلیمی است؟" ]
تهران
نخستین طرح جامع تهران، در سال ۱۳۴۷ با افق ۲۵ ساله و با مسئولیت عبدالعزیز فرمانفرمائیان و ویکتور گروئن در پنج جلد تهیه شد. این طرح محدود کردن جمعیت تهران به میزان پنج میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در سال ۱۳۷۰ و پذیرش الگوی توسعهٔ خطی (شرقی-غربی) را پیشنهاد کرده بود که تاکنون از مهم‌ترین مبناهای قانونی توسعهٔ شهر تهران بوده‌است. همچنین تأکید بر رعایت ضوابط حریم گسل‌های تهران برای ساخت‌وساز، از دیگر موارد مطرح شده در طرح جامع تهران است که بر این اساس، زمین‌های ساخته نشده‌ای که در محدودهٔ حریم گسل بزرگ شمالی هستند، باید به فضای سبز اختصاص یابند و ساخت‌وساز در این گونه زمین‌ها ممنوع شود؛ مگر ساخت بنا در ارتباط با تأسیسات و تجهیزات شهری که با رعایت اصول فنی مصوب، آزاد اعلام شد.
[ "از مهم‌ترین مبناهای قانونی توسعهٔ شهر تهران چه بود؟", "نخستین طرح جامع تهران در چه سالی تهیه شد؟", "نخستین طرح جامع تهران با مسئولیت چه کسانی تهیه شد؟", "نخستین طرح جامع تهران با مسئولیت عبدالعزیز فرمانفرمائیان و ویکتور گروئن در چند جلد تهیه شد؟", " پرباران‌ترین ماه سال در تهران چه ماهی است؟", "کم‌باران‌ترین فصل در تهران کدام فصل است؟" ]
تهران
بر اساس آمار سال ۱۳۸۵، استان‌هایی که بیشترین مهاجر را به تهران فرستاده‌اند، شامل استان مرکزی با ۲۱/۹ درصد، استان تهران با ۱۵/۷ درصد، استان اصفهان با ۵/۷ درصد و استان آذربایجان شرقی با ۵/۴ درصد از کل مهاجران وارد شده به تهران می‌شود. فراگیرترین دلایل مهاجرت به تهران نیز پیروی از خانواده، جستجوی کار و تحصیل بوده‌است. مقایسهٔ نتایج آمار سال‌های ۱۳۸۵ و ۱۳۹۵ نیز گویای این است که از میزان رشد مهاجرت به مناطق ۲۲ گانهٔ شهر کاسته شده‌است. در میان مناطق تهران، منطقهٔ ۵ بیشترین و منطقهٔ ۱۶ کمترین شمار مهاجران را جای داده‌است.
[ "بر اساس آمار سال ۱۳۸۵، استان‌هایی که بیشترین مهاجر را به تهران فرستاده‌اند، شامل کدام استان‌ها می‌شوند؟", "فراگیرترین دلایل مهاجرت به تهران چیست؟", "مقایسهٔ نتایج آمار سال‌های ۱۳۸۵ و ۱۳۹۵ گویای چیست؟", "در میان مناطق تهران کدام منطقه بیشترین شمار مهاجران را جای داده‌است؟", "در میان مناطق تهران کدام منطقه کمترین شمار مهاجران را جای داده‌است؟", "یکی از شدیدترین بارندگی‌های تهران در چه زمانی اتفاق افتاد؟" ]
تهران
تهران بزرگ‌ترین شهر فارسی‌زبان جهان است. ۹۸ درصد تهرانی‌ها زبان فارسی را می‌فهمند و ۱۰ درصد از آن‌ها توان گفتگو به حداقل یکی از زبان‌های رایج جهان را دارند. لهجهٔ تهرانی، در گذشته گویش خاص مردم تهران بود که در طول زمان کم‌رنگ شد و تغییراتی یافت. لهجهٔ تهرانی تنها دارای واژگان متفاوت نبود و در برخی موارد، دارای قواعد، رسم و ساختار ادبی بوده‌است. در هر بخش از تهران، این لهجه از شهرهای مجاور اثر گرفت و مناطق شمالی مانند ونک و شمیران و تجریش، گویش مازندرانی، مناطق جنوبی تهران که با شهر ری مجاور بوده گویش راجی (رازی) داشته و مناطق غرب تهران به سمت کرج نیز متأثر از تاتی بود.
[ "بزرگ‌ترین شهر فارسی‌زبان جهان کجاست؟", "چند درصد تهرانی‌ها زبان فارسی را می‌فهمند؟", "چند درصد تهرانی‌ها توان گفتگو به حداقل یکی از زبان‌های رایج جهان را دارند؟", "در گذشته گویش خاص مردم تهران چه بود؟", "اکثریت مردم تهران را چه کسانی تشکیل می‌دهند؟" ]
تهران
حسین رحیمی، رئیس پلیس تهران، در سال ۱۳۹۷ اعلام کرد که بیشتر آمار جرم در تهران، به ترتیب، مربوط به دزدی، مواد مخدر و درگیری‌های خیابانی بوده‌است. بیشتر دزدی‌های ثبت شده در ایران، متعلق به تهران هستند. از معتادان متجاهر نیز به عنوان یکی از مشکلات مردم و شهر تهران یاد می‌شود؛ به گزارش خبرگزاری تسنیم، این افراد عامل برخی دزدی‌ها و خرده‌فروشی مواد مخدر در سطح شهر هستند. خشونت و درگیری‌های خیابانی در پایتخت ایران، باعث نگرانی کارشناسان شده‌است که برخی دلایل آن را نابرابری اجتماعی، مشکلات اقتصادی، مشکلات شهری تهران و عدم اطمینان به آینده می‌دانند.
[ "حسین رحیمی کیست؟", "حسین رحیمی در سال 1397 بیشترین آمار جرم در تهران را مربوط به چه چبز اعلام کرد؟", "بیشتر دزدی‌های ثبت شده در ایران متعلق به کدام شهر است؟", "دلیل خشونت و درگیری‌های خیابانی در پایتخت ایران چیست؟", "حسین رحیمی چه اقدامات مفیدی برای کشور انجام داده است؟", "حسین رحیمی چند فرزند دارد؟" ]
تهران
بر اساس آمار سال ۱۳۹۵، سهم تهران در کل تولید ناخالص داخلی ایران ۲۱ درصد است و با اختصاص نیمی از بخش صنعت کشور به خود، نقش مهمی در اقتصاد ایران دارد. صنایع تهران شامل خودروسازی، الکترونیک و تجهیزات الکتریکی، تسلیحات نظامی، منسوجات، شکر، سیمان و محصولات شیمیایی است. همچنین تهران، مرکزی پیشرو در فروش فرش و مبلمان در ایران است. در جنوب حومهٔ تهران نیز یک پالایشگاه نفت به نام پالایشگاه نفت تهران وجود دارد. مقر اصلی شرکت ملی نفت ایران، دومین شرکت بزرگ نفتی جهان در تهران قرار دارد. ایران خودرو نیز به عنوان بزرگ‌ترین خودروساز ایران، در تهران کارخانه دارد و مقر اصلی آن نیز در همین شهر است.
[ "بر اساس آمار سال ۱۳۹۵، سهم تهران در کل تولید ناخالص داخلی ایران چند درصد است؟", "صنایع تهران شامل چه چیزهایی است؟", "تهران مرکز پیشرو فروش چه چیزی در ایران است؟", "مقر اصلی شرکت ملی نفت ایران در کجاست؟", "بزرگ‌ترین خودروساز ایران کدام است؟", "کودکان کار در شهر تهران به چند دسته تقسیم می‌شوند؟", "تهران دارای چند پایانه مسافربری است؟" ]
تهران
تهران به دلیل داشتن آب‌وهوای مناسب و فراوانی آب، معمولاً منطقهٔ سرسبزی بوده و در منابع جغرافیایی قدیم از درختان انبوه و باغ‌های تهران یاد شده‌است. با وجود پیشینهٔ طولانی و تاریخی باغ‌داری در تهران، نخستین باغ‌های معروف تهران، در دوران صفوی و پس از آن در دوران قاجار، در دورهٔ فتحعلی‌شاه پدید آمدند. در دوران ناصرالدین‌شاه قاجار نیز دگرگونی‌های مهمی در شیوهٔ باغ‌داری پایتخت ایجاد شد و باغ‌داری نوین، پس از روبرو شدن اشراف با سبک اروپایی آن و استخدام باغ‌بان‌های خارجی وارد تهران شد. همچنین تهران برای چنارهایش مشهور بوده‌است.
[ "چرا تهران معمولا منطقه سرسبزی بوده‌است؟", "نخستین باغ‌های معروف تهران در چه دوره‌ای پدید آمدند؟", "در چه دوره‌ای دگرگونی‌های مهمی در شیوهٔ باغ‌داری پایتخت ایجاد شد ؟", "تهران به چه چیزی معروف بود؟", "نخستین شرکت سهامی اتوبوسرانی عمومی ایران چه بود؟" ]
تهران
پس از آن‌که آقامحمدخان قاجار در سال ۱۲۰۰ تهران را به پایتختی ایران برگزید و پس از توسعهٔ شهر از زمان فتحعلی‌شاه (۱۲۱۲–۱۲۵۰) به این سو، مدارس و نیز مساجد فراوانی در این شهر بنا شد. در پی‌گیری سیاست توسعهٔ تهران، در دورهٔ محمدشاه و به ویژه با صدارت حاجی میرزا آقاسی، فضلای حوزه‌های دیگر، برای رونق تهران به مهاجرت به این شهر تشویق شدند. بدین ترتیب با روی‌آوردن علما و طلاب علوم دینی به تهران، که در مجاورت شهر مذهبی ری، آرامگاه عبدالعظیم حسنی قرار دارد حوزهٔ علمی بزرگی در پایتخت جدید ایران پی افکنده شد که به سرعت پیشرفت کرد. تداوم مدرسه‌سازی در سرتاسر دورهٔ قاجار در این شهر و نیز جمعیت روزافزون طلاب تهران گواه این پیشرفت است. بنا بر یک گزارش آماری، در دورهٔ ناصرالدین شاه قاجار (۱۲۶۴–۱۳۱۳)، ۴۷ باب مسجد، که بسیاری از آن‌ها مدرسه نیز داشته‌اند، ۳۵ باب مدرسه و ۱۴۳۶ طلبه به ثبت رسیده‌است. دورهٔ مظفرالدین شاه (۱۳۱۳–۱۳۲۴) انجمن طلاب مشروطه‌خواه، که از تشکل‌های حوزوی بود، بیش از هزار عضو داشت. از آن دوره، حوزهٔ تهران یکی از مهم‌ترین حوزه‌های علمیهٔ ایران شد، و طلاب علوم دینی از بسیاری از شهرهای ایران برای تحصیل به تهران می‌آیند.
[ "چه سالی آقامحمدخان قاجار تهران را به پایتختی برگزید؟", "در دورهٔ ناصرالدین شاه قاجار چند باب مسجد به ثبت رسیده‌است؟", "در دورهٔ ناصرالدین شاه قاجار چند باب مدرسه به ثبت رسیده‌است؟", "در دورهٔ ناصرالدین شاه قاجار چند طلبه به ثبت رسیده‌است؟", "اکنون تاکسی‌های تهران به چند گروه تقسیم می‌شوند؟" ]
تهران
پس از انقلاب ۱۳۵۷ نام بسیاری از معابر شهر تهران تغییر کرد و به جای استفاده از نام‌های شخصیت‌های پیش از اسلام، خاندان پهلوی و نزدیکان آن‌ها، از نام‌های افراد مبارز با حکومت پهلوی، جان‌باختگان انقلاب اسلامی، مبارزان صدر اسلام و افراد شهید (با مفهوم اسلامی) استفاده می‌شود. برای نمونه نام خیابان کوروش کبیر به علی شریعتی، خیابان شاه به جمهوری اسلامی و میدان ژاله به شهدا تغییر یافت. تنها از اردیبهشت ۱۳۵۸ تا آبان ۱۳۵۹، نام ۵۰۰ گذرگاه شهر تهران تغییر یافت. مجتبی شاکری، رئیس سابق کمیسیون نام‌گذاری معابر شورای شهر تهران، دلیل عدم استفاده از سیستم عددی را برای نام‌گذاری معابر، عدم امکان انتقال هویت و فرهنگ‌سازی از این طریق اعلام کرد.
[ "چه زمانی نام بسیاری از معابر شهر تهران تغییر کرد؟", "پس از انقلاب 1357 به جای استفده از نام شخصیت‌های پیش از اسلام خاندان پهلوی و نزدیکان آن‌ها از چه نام‌هایی استفاده می‌شود؟", "پس از انقلاب 1357 نام خیابان کوروش کبیر به چه چیزی تغییر کرد؟", "پس از انقلاب 1357 نام خیابان شاه به چه چیزی تغییر پیدا کرد؟", "پس از انقلاب 1357 نام میدان ژاله به چیزی تغییر یافت؟", "مجتبی شاکری که بود؟", "طولانی‌ترین خط متروی شهر تهران کدام است؟", "سه بیمارستان‌ خصوصی تهران را نام ببرید؟" ]
Iran–Iraq
جنگ ایران و عراق یا جنگ هشت‌ساله که در ایران با نام جنگ تحمیلی و دفاع مقدس نیز شناخته می‌شود و در بسیاری از منابع عربی و بعضی منابع غربی از آن با عنوان جنگ اول خلیج یاد شده است و در زمان صدام حسین در عراق با نام قادسیهٔ صدام از ان یاد می‌شد، طولانی‌ترین جنگ متعارف در قرن بیستم میلادی و دومین جنگ طولانی این قرن پس از جنگ ویتنام بود که نزدیک به هشت سال به طول انجامید. جنگ به صورت رسمی در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ برابر ۲۲ سپتامبر ۱۹۸۰ آغاز شد. در این روز درگیری‌های پراکنده مرزی دو کشور با یورش هم‌زمان نیروی هوایی عراق به ده فرودگاه نظامی و غیرنظامی ایران و تهاجم نیروی زمینی این کشور در تمام مرزها به یک جنگ تمام عیار تبدیل شد، هرچند مقامات عراقی معتقد بودند که جنگ از ۱۳ شهریور ۱۳۵۹ برابر با ۴ سپتامبر ۱۹۸۰ با حملات توپخانه‌ای ایران به شهرهای مرزی عراق آغاز شده‌است. این جنگ در نهایت پس از حدود ۸ سال در مرداد ۱۳۶۷ با قبول آتش‌بس از سوی دو طرف و پس از به جا گذاشتن یک میلیون نفر تلفات و ۱۱۹۰ میلیارد دلار خسارات به دو کشور خاتمه یافت. مبادلهٔ اسیران جنگی بین دو کشور از سال ۱۳۶۹ آغاز شد. ایران آخرین گروه از اسرای جنگی عراقی را در سال ۱۳۸۱ به عراق تحویل داد.
[ "جنگ ایران و عراق با چه نام‌های شناخته می‌شود؟", "در بسیاری از منابع عربی وغربی از جنگ تحمیلی با چه عنوانی یاد شده است؟", "جنگ تحمیلی چند سال طول کشید؟", "جنگ تحمیلی به طور رسمی از چه زمانی آغاز شد؟", "جنگ تحمیلی چند میلیون نفر تلفات داد؟", "جنگ ایران و عراق به هر دو کشور چند میلیارد دلار خسارت وارد کرد؟", "مبادله‌‌ی اسیران جنگی بین ایران وعراق از چه سالی آغاز شد؟", "ایران آخرین اسرای عراقی را در چه سالی تحویل داد؟", "فرماندهان ایران در جنگ تحمیلی چند نفر بودند؟", "نام فرمانده عملیات والفجرچه بود؟" ]
Iran–Iraq
صدام حسین مدعی بود که نظام بعثی از همان ابتدای انعقاد قرارداد مرزی ۱۹۷۵ در زمان شاه، خود را مغبون می‌دیده. به نظر می‌رسد که باور عمومی در میان مقامات عراق این بود که پس از انقلاب، ایران دچار ضعف شده و برای عراق فرصت مناسبی فراهم آورده تا توازن قبلی قوا در خلیج فارس را با یک حمله نظامی برهم زده و هم‌زمان راه‌حل جدیدی برای مشکلات عراق با شیعیان جنوب و کردهای شمال این کشور جلوی پای آنان بگذارد. از سوی دیگر تنها دو ماه پیش از آغاز جنگ، صدام حسین و زیبیگنیو برژینسکی در عمان با یکدیگر دیدار کردند. باور بنی صدر این بود که برژینسکی در این ملاقات به صدام اطمینان داده که ایالات متحده مخالفتی با الحاق خوزستان به عراق ندارد.
[ "پیش از جنگ ایران و عراق صدام با چه کسی دیدار کرده بود؟", "صدام حسین در کدام کشوربا برژینسکی ملاقات کرد؟", "باورهای عمومی در میان مقامات عراق چه بود؟", "جنگ ایران و عراق توسط چه کشوری شروع شد؟", "باور بنی صدر دررابطه با ملاقات صدام و برژینسکی چه بود؟" ]
Iran–Iraq
در یک سال اول انقلاب و علی‌الخصوص بعد از وقوع کودتای نوژه، بسیاری از افسران بلندپایه ارتش تصفیه شدند که باعث از بین رفتن ساختار ارتش شد. این مسائل باعث شدند که صدام حسین به این ارزیابی برسد که بر خلاف ۱۰۴ مورد قبلی، این بار ایران توان دفاع دربرابر حملات او را نخواهد داشت و در عرض یک هفته تهران را فتح خواهد کرد. با این محاسبات، عراق در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ برای ۱۰۵ امین بار از سال ۱۳۴۸ به ایران حمله کرد. این جنگ در نهایت پس از حدود ۸ سال در مرداد ۱۳۶۷ با قبول آتش‌بس از سوی دو طرف و پس از به جا گذاشتن یک میلیون نفر تلفات و ۱۱۹۰ میلیارد دلار خسارات به دو کشور خاتمه یافت. مبادلهٔ اسیران جنگی بین دو کشور از سال ۱۳۶۹ آغاز شد. ایران آخرین گروه از اسرای جنگی عراقی را در سال ۱۳۸۱ به عراق تحویل داد.
[ "صدام در عرض یک هفته کدام شهررا می‌خواست فتح کند؟", "عراق در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ برای چندمین بار به ایران حمله کرد؟", "صدام درعرض چه مدتی می خواست تهران را فتح کند؟", "جنگ ایران و عراق چه زمانی به پایان رسید؟", "نام چند فروند از هواپیماهای جنگنده عراقی را بگویید؟" ]
Iran–Iraq
در ابتدای جنگ نیروی هوایی و نیروی دریایی ایران بزرگتر بود و عراق نیز نیروی زمینی بزرگتری در اختیار داشت. اما در طول سال‌های جنگ قدرت نظامی ایران از نظر تجهیزات کاهش و قدرت نظامی عراق افزایش یافت. در آغاز جنگ (سال ۱۹۸۰) ارتش عراق دارای ۴۴۳۰۰۰ نیروی انسانی بود و ایران ۳۹۰۰۰۰ ارتشی داشت. عراق ۲۷۵۰ تانک و ایران ۱۷۳۵ تانک داشت. عراق ۳۳۹ هواپیمای نظامی و ایران ۴۴۷ هواپیما داشتند، هشت سال بعد (سال ۱۹۸۸) عراق دارای یک میلیون نفر نیروی انسانی بود و ایران ششصد هزار نفر در اختیار داشت. عراق ۴۰۰۰ تانک در مقابل ۱۰۰۰ تانک ایران داشت. عراق ۶۰۰ هواپیما و ایران تنها ۵۰ هواپیمای جنگنده قابل پرواز داشت. در پایان جنگ (سال ۱۹۸۸) نیروی هوایی عراق با ۶۰۰ هواپیمای جنگنده از انواع میگ-۲۹، سوخو-۲۴ و داسو میراژ اف۱، به ششمین نیروی هوایی عظیم جهان تبدیل شد.
[ "در ابتدای جنگ تحمیلی نیروی هوایی و دریایی کدام کشور بزرگتر بود؟", "در اوایل جنگ کدام کشور نیروی زمینی بزرگتری در اختیار داشت؟", "در آغاز، جنگ ارتش عراق دارای چند نفر نیروی انسانی بود؟", "در آغاز، جنگ ارتش ایران دارای چند نفر نیروی انسانی بود؟", "در سال 1980عراق دارای چند تانک بود؟", "در سال 1980ایران دارای چند تانک بود؟", "درسال 1988 ایران دارای چند تانک بود؟", "درسال 1988 عراق دارای چند تانک بود؟", "در پایان جنگ تحمیلی کشور عراق به چندمین نیروی هوایی عظیم جهان تبدیل شد؟ ", "یکی از مهمترین مشکلات عراق در جنگ تحمیلی چه بود؟", "خلبانان عراقی از چه ملیت‌های بودند؟" ]
Iran–Iraq
عراق جنگ را در حالی آغاز کرد که زرادخانه‌های این کشور پر از سلاح بود؛ ولی این کشور با بحران کمبود قطعات یدکی مواجه بود و در آغاز جنگ شوروی تنها بخش کوچکی از قطعات مورد نیاز عراق را تأمین می‌کرد؛ ولی پس از شکست عراق در مرحله اول جنگ و از سال ۱۹۸۲، شوروی دوباره به مهم‌ترین متحد نظامی عراق تبدیل شد. تا این مقطع عراق قطعات ساخت شوروی مورد نیاز خود را از کشورهایی مانند کره شمالی، مصر، چین و یوگسلاوی تأمین می‌کرد. هم‌زمان سلاح‌های زیادی از جمله موشک‌های اگزوسه از فرانسه خریداری شد. فرانسه همچنین تا پیش از آنکه تولید نوع مخصوص ضد کشتی هواپیماهای میراژ اف-۱ به پایان رسد، پنج فروند جنگنده ضدکشتی سوپر اتاندارد خود را به عراق اجاره داد که در جنگ نفت‌کش‌ها و حمله به جزیره خارگ مورد استفاده قرار گرفتند.
[ "مهمترین بحران عراق درابتدای جنگ چه بود؟ ", "در آغاز جنگ تحمیلی کدام کشور بخش کوچکی از قطعات عراق را تأمین می‌کرد؟", "فرانسه چند فروند جنگنده ضدکشتی سوپر اتاندارد به عراق اجاره داد؟", "عراق با پنج فروند جنگنده اجاره‌ای خود به کدام جزیره حمله کرد؟", "عملیات والفجر در کدام منطقه رخ داد؟" ]
Iran–Iraq
خلبانان عراقی، دست کم در نبردهای هوایی بسیار پائین‌تر از استانداردهای غربی رفتار می‌کردند. در واقع یکی از مهم‌ترین مشکلات عراق در طول جنگ نداشتن نیروی انسانی کارآزموده برای استفاده از سلاح‌های مدرنی بود که به دست می‌آورد. عراق هیچ‌گاه نتوانست از حداکثر ظرفیت این سلاح‌ها استفاده کند. برای نمونه ۴ سال پس از تحویل هواپیماهای سوخو-۲۴ به عراق، هیچ‌کدام از این هواپیماها بهره‌برداری نشده بودند. حتی امروز نیز نمی‌توان تخمین زد که چه تعداد از عراقی‌های کشته شده در طول جنگ، مستقیم و در اثر رویارویی با ایران کشته شده‌اند و چه تعداد از آنان در اثر ضعف فرماندهی یا اشتباه در استفاده از تسلیحات پیشرفته.
[ "یکی ازمهمترین مشکلات عراق در طول جنگ چه بود؟", " پس ازچند سال از تحویل هواپیماهای سوخو-۲۴ به عراق از این هواپیماها بهره‌برداری نشده بود؟", "خلبانان عراقی درنبردهایی هوایی چگونه رفتار می‌کردند؟", "خلبانان ارشد عراقی را نام ببرید؟" ]
Iran–Iraq
خلبانان ایرانی در طول جنگ ایران و عراق نه تنها با عراقی‌ها می‌جنگیدند، بلکه با خلبانانی با ملیت‌های دیگری از سراسر دنیا روبه‌رو بودند. خلبانان برخی از میگ‌های ۲۱ و میگ‌های ۲۳ عراق مصری بودند و خلبانان برخی از میراژهای اف-۱ بین سال‌های ۱۹۸۵ تا ۱۹۸۶ بلژیکی، آفریقای جنوبی، استرالیایی و در یک مورد حتی آمریکایی نیز بودند، همچنین خلبانانی از شوروی و آلمان شرقی به عنوان خلبان میگ-۲۵ در عملیات‌ها شرکت داشتند. به‌علاوه خلبانان فرانسوی و اردنی نیز به عنوان معلم خلبان کار می‌کردند. بیشتر گزارش‌هایی که دربارهٔ استقرار خلبانان شوروی در عراق است حکایت از آن دارد که این خلبانان دائماً با اف-۱۴ها برخورد داشته و چندین میگ-۲۵ با خلبان روس سرنگون شده‌است. معمولاً شوروی چندین خلبان با تجربه خود را برای این عملیات می‌فرستاد.
[ "ملیت خلبانان میگ‌های ۲۱ و میگ‌های ۲۳ عراق چه بود؟", "خلبانان میگ-۲۵ از کدام کشورها در جنگ شرکت داشتند؟", " خلبانان برخی از میراژهای اف-۱ بین سال‌های ۱۹۸۵ تا ۱۹۸۶ کجایی بودند؟", "آخرین نبرد هوایی ایران و عراق در چه تاریخی رخ داد؟" ]
Iran–Iraq
در طول دهه هفتاد میلادی، ایران یکی از بزرگترین واردکنندگان تجهیزات نظامی بود. بخش عمده‌ای از این تجهیزات پیشرفته همچون هواپیماهای اف-۱۴، تجهیزات الکترونیکی و موشک‌های فونیکس از ایالات متحده وارد می‌شد. آلمان غربی در ساخت بزرگ‌ترین زرادخانه اصفهان مشارکت داشت و انگلستان به ایران اسلحه می‌فروخت. برخی تجهیزات پدافند هوایی و ترابری نظامی ایران نیز از شوروی تأمین می‌شد. این روند با وقوع انقلاب ایران متوقف شد و نیروهای نظامی ایران را در موقعیت دشواری قرار داد. ایران برای دور زدن این تحریم تسلیحاتی روش‌های زیر را به کار گرفت.
[ "درطول کدام دهه ایران یکی از بزرگترین واردکنندگان تجهیزات نظامی بود؟", " هواپیماهای اف-۱۴، تجهیزات الکترونیکی و موشک‌های فونیکس از کدام کشور وارد ایران می‌شد؟", "کدام کشور در ساخت بزرگ‌ترین زرادخانه اصفهان مشارکت داشت؟", "کدام کشور به ایران اسلحه می‌فروخت؟", "برخی تجهیزات پدافند هوایی و ترابری نظامی ایران از کدام کشور تأمین می‌شد؟", "بعد از به وقوع پیوستن انقلاب،ایران تسحیلات هوایی‌اش از کدام کشورتأمین می‌کرد؟" ]
Iran–Iraq
یکی از مشکلات ایران در ابتدای جنگ، مسئله فرماندهان ارتش این کشور بود. از دید حکومت انقلابی ایران و از میان فرماندهان نظامی زمان پهلوی، تنها تعداد معدودی که در زمان دولت ملی محمد مصدق از فرماندهان بودند یا کسانی که مخالف حکومت شاه بودند مناسب پست‌های فرماندهی نظامی بودند. چهل هزار مستشار آمریکایی که به عنوان آموزش با ارتش ایران همکاری می‌کردند با وقوع انقلاب از کشور اخراج شده بودند، تعداد زیادی از فرماندهان نظامی فرار کرده، بازنشسته شده یا برکنار شده بودند، نظام سربازگیری ناکارا شده بود و بخشی از نیروهای نظامی کشور درگیر ناآرامی‌های داخلی (مانند گنبد کاووس) شده بودند. به علاوه برخی مصوبات دولت موقت همچون ضرورت خدمت نیروهای ارتشی در زادگاهشان و نیز اعطای مجوز استعفا به افسران ارتش باعث شد ارتش نتواند از بسیاری قابلیت‌های خود استفاده کند.
[ "از میان فرماندهان نظامی زمان پهلوی چه کسانی مناسب پست‌های فرماندهی و نظامی بودند؟", "چند هزار مستشار آمریکایی به عنوان آموزش با ارتش ایران همکاری می‌کردند؟", "با وقوع انقلاب چند هزار مستشار آمریکایی از ایران اخراج شدند؟", "علت اخراج مستشاران آمریکایی چه بود؟" ]
Iran–Iraq
در فاصله میان بهمن ۱۳۵۷ تا مهر ۱۳۶۱، ده‌ها تیمسار و افسر ارشد نظامی تعویض، کشته یا برکنار شدند. ولی‌الله قرنی در تهران ترور شد. ولی‌الله فلاحی در یک سانحه سقوط هواپیما کشته شد. سپهبد سعید مهدیون به جرم شرکت در کودتای نوژه اعدام و سرلشکر باقری نیز زندانی شد. سرهنگ فکوری که پنجمین فرمانده نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به هنگام شروع جنگ بود همراه با سرتیپ فلاحی کشته شد. دریادار مدنی استعفا داد و از کشور خارج شد و بالاخره دریادار بهرام افضلی که چهارمین فرمانده نیروی دریایی ایران به هنگام شروع جنگ بود و به جرم عضویت در حزب توده ایران در اردیبهشت ۱۳۶۲ دستگیر شد و به اتهام جاسوسی به همراه ۹ نفر دیگر از افسران بلندپایه ارتش در اسفند سال ۱۳۶۲ تیرباران شد نمونه‌هایی از فرماندهان نظامی تعویض شده بودند.
[ "ولی‌الله قرنی در کدام شهر ترور شد؟", "ولی‌الله فلاحی در چه سانحه‌ای کشته شد؟", " سپهبد سعید مهدیون به جرم شرکت در کدام کودتا اعدام شد؟", "بهرام افضلی چندمین فرمانده نیروی دریایی ایران به هنگام شروع جنگ بود؟", "در سال 1362 مهمترین اقدامات ایران علیه عراق چه بود؟" ]
Iran–Iraq
در نخستین روزهای حمله ارتش عراق به خاک ایران، حدود سی هزار کیلومتر مربع از خاک ایران به اشغال ارتش عراق درآمد. طی دو روز نخست حمله، نیروهای عراقی به هیچ یگان نظامی ایرانی که در حد تیپ باشد، برنخوردند. در واقع آن‌زمان ایران فقط دو لشکر از نیروهای مسلح و دو لشکر موتوریزه پیاده‌نظام در غرب کشور داشت که آن‌ها هم همگی از مرزها فاصله گرفته بودند. در این روزها واحدهای گوناگون نیروی زمینی ایران به دلیل از هم پاشیدگی با تأخیر توانستند خود را به جبهه جنوب برسانند. نیروی زمینی ارتش توان مقابله پایاپای را با عراق نداشت. در همین زمان قاسمعلی ظهیرنژاد نظریه دادن زمین در مقابل گرفتن زمان را مطرح کرد که با مخالفت اکثر فرماندهان ارتش روبرو شد.[نیازمند منبع]
[ "در نخستین روزهای حمله ارتش عراق به خاک ایران،چند کیلومتر از خاک ایران اشغال شد؟", "در اوایل جنگ تحمیلی ایران چند لشکر داشت؟", "به چه دلیل نیرو‌های زمینی ایران با تأخیر توانستند خود را به جبهه جنوب برسانند؟", "عراقی ها طی چه زمانی توانستند خرمشهر را به تصرف خود در بیاورند؟" ]
Iran–Iraq
هدف اولیه بخش جنوبی ارتش عراق، تصرف برق‌آسای شهر مرزی خرمشهر و پس از آن آبادان، اهواز، دزفول و سوسنگرد بود. عراق کسب این هدف را یک پیروزی استراتژیک برای خود تلقی می‌کرد؛ ولی سه ستون زرهی عراقی که برای تصرف خرمشهر اعزام شده بودند با مقاومت ناهماهنگ و خودجوش مردم این شهر مواجه شدند و در کمین حدود ۳۰۰۰ غیرنظامی‌ای افتادند که سلاح‌های ناچیزی همچون تفنگ ام۱ گاراند، نارنجک و کوکتل مولوتوفدر مقابل تجاوز ارتش عراق مقاومت می‌کردند. بیشتر نیروهای مقاومت خرمشهر با وجود آموزش نظامی ناچیز انگیزه بسیار زیادی برای جنگیدن داشتند. این نیروها موفق شدند جلوی پیشروی سریع ارتش عراق را بگیرند و عراق در همان مرحله اول جنگ، در رسیدن به اهداف خود ناکام ماند و درگیر یک نبرد خانه به خانه در کوچه‌های خرمشهر شد. تصرف خرمشهر ۱۵ روز به طول انجامید و در درگیری‌ها عراقی‌ها ۵۰۰۰ کشته دادند و پس از آن نیز عراق به مدت سه هفته درگیر نبردهای خیابانی با گردان تکاوران دریایی بوشهر در این شهر بود. در ایران برای مدت‌ها خرمشهر را به احترام مقاومت و نبرد شهروندان این شهر، «خونین‌شهر» نامیده می‌شد.
[ "اولین هدف ارتش عراق تصرف کدام شهر بود؟", "پس از خرمشهر ارتش عراق کدام شهرهای ایران را هدف قرار داده بود؟", " سه ستون زرهی عراق در تصرف خرمشهر، با چه اقدامی ازسوی مردم این شهر مواجه شدند؟", "مردم خرمشهر با چه چیزی مقابل نیروی عراق مقاومت می‌کردند؟", "تصرف خرمشهر چند روز به طول انجامید؟", "در ایران مدتها به چه دلیل به خرمشهر، خونین شهر می‌گفتند؟", "مهمترین اقدام نیروی هوایی ایران برای آزادی خونین شهر چه بود؟", "نیروی هوایی ایران طی چه مدت نیروی هوایی عراق را متوقف کرد؟" ]
Iran–Iraq
در جریان حمله عراق به شرق کارون در اواخر مهرماه نیروی هوایی و هوانیروز ایران با وجود مشکلات اطلاعاتی برای هدف‌گیری، رخنه‌هایی در مواضع عراقی پدیدآورد و بسیاری از خودروهای عراقی را نابود کردند. در این حمله بخش‌هایی از سپاه پنجم مکانیزه و سپاه ششم زرهی عراق با ایجاد سرپل کوچکی در بخش شرقی رود در نزدیکی دارخوین مسیرهای تدارکاتی ایران را در معرض تهدید قرار دادند. آن‌ها از این نقطه می‌توانستند به سمت شمال و شرق پیشروی کرده و دزفول را به محاصره درآورند. در اواخر مهر نیز یک اسکادران اف-۱۴ برتری هوایی را بر فراز میدان جنگ در خوزستان تأمین کرده و با سرنگون کردن حدود ۱۲ جنگنده عراقی تنها در دو روز به نیروهای ایرانی اجازه داد تا پدافند هوایی عراق در منطقه را که شامل چندین پایگاه سام-۶ می‌شد پاکسازی کرده و شبکه تدارکاتی عراق را منهدم کنند.
[ "حمله عراق به شرق کارون در اواخر چه ماهی رخ داد؟", "کدام پایگاه‌های ایرانی با وجود مشکلات اطلاعاتی رخنه‌های در مواضع عراق پدید آوردند؟", "کدام سپاه عراق با ایجاد سر پل کوچکی دربخش شرقی در نزدیکی دارخوین مسیرهای تدارکاتی ایران را در معرض تهدید قرار دادند؟", " چند نمونه از اقدامات نیروی زمینی عراق را بگویید؟" ]
Iran–Iraq
طراحان عملیات عراقی در محاسبات خود توان نیروی هوایی ایران را ناچیز تصور کرده و گمان می‌کردند که با رفتن مستشاران خارجی نیروی هوایی ایران توانایی عملیاتی خود را از دست داده‌است. آن‌ها همچنین امیدوار بودند که با حمله هوایی نخست خود به پایگاه‌های هوایی مهم ایران نیروی هوایی این کشور را زمین‌گیر کنند. اما عملیات نخستین نیروی هوایی عراق پیروزی چشمگیری بدنبال نداشت. نیروی هوایی ایران تنها پس از ۲۴ ساعت به تمام خاک عراق حمله‌ور شد و در نابودسازی خودروهای نظامی، ادوات توپخانه‌ای و تدارکات ارتش عراق موفق بود و توانست آسیب‌های جدی به نیروی زمینی عراق وارد کند. نیروی هوایی ایران تنها پس از سه هفته با نابود کردن بسیاری از تدارکات ارتش عراق و اکثر پایگاه‌های نظامی آن در نزدیکی جبهه پیش‌روی نیروهای عراقی را متوقف کرد. نیروی هوایی و پدافند عراق در شرایطی نبودند که قادر به مقابله با اف-۱۴های نیروی هوایی ایران باشد و حتی در مواجهه با جنگنده‌های اف-۴ و اف-۵ و هلیکوپترهای کبرای نیز مشکلات جدی داشتند.
[ "چه کسانی در محاسبات خود توان نیروی هوایی ایران را ناچیز تصور کرده بودند؟", "بعد از نخستین عملیات عراق، نیروی هوایی ایران پس از چند ساعت به تمام خاک عراق حمله ور شد؟", " نیروی هوایی ایران پس از چند هفته نیرو‌های عراقی را متوقف کرد؟", "عملیات خیبر در چه سالی اتفاق افتاد؟" ]
Iran–Iraq
واحدهای زرهی و مکانیزه ارتش عراق دستور داشتند تا به جای درگیر شدن در جنگ شهری در فاصله بین شهرها پیشروی کرده و ارتباط آن‌ها را قطع کنند اما تلاش آن‌ها بی‌ثمر ماند چراکه برای محاصره شهرهای خوزستان به تدارکات نیاز داشتند و مسیرهای انتقال تدارکات آن‌ها در معرض حملات مداوم و سنگین نیروی هوایی ایران بود. در نتیجه آن‌ها توانستند تنها یک شهر مهم یعنی خرمشهر را در نزدیکی مرز عراق به تصرف خود درآوردند. عراق برای تصرف خرمشهر به جنگ شهری خانه به خانه روی آوردند که نیروی هوایی نمی‌توانست در آن چندان مؤثر باشد. در هنگام بازپس‌گیری خرمشهر توسط نیروهای ایرانی ذخایر نظامی استراتژیک عراق به قدری کاهش یافته بود که آن‌ها تا چندین سال نتوانستند دست به هیچ عملیات هجومی گسترده بزنند.
[ "واحدهای زرهی و مکانیزه ارتش عراق چه دستوری داشتند؟ ", "عراقی ها برای محاصره خوزستان به چه چیزی احتیاج داشتند؟", "مسیر انتقال تدارکات عراق در محاصره خوزستان در معرض چه بود؟", "خرمشهر چه زمانی به تصرف کشور عراق در آمد؟", "هنگام بازپس‌گیری خرمشهر توسط نیروهای ایرانی ذخایر نظامی استراتژیک عراق به چه شکلی در آمده بود؟" ]
Iran–Iraq
در بحبوحهٔ جنگ، نیروهای ایرانی به دلیل کمبود تجهیزات نظامی ولی داشتن نیروهای داوطلبی که حاضر به از خود گذشتگی بودند، شروع به طرح و اجرای یورش موج انسانی کردند. تقریباً همه عملیات‌های تهاجمی ایرانی، چنین آغاز می‌شد که ابتدا نیروهای کمتر آموزش‌دیده بسیجی، بی‌محابا از نقطه‌ای که گمان می‌رفت بتوان به داخل خطوط عراقی نفوذ کرد، به سمت خطوط دشمن هجوم می‌بردند (در برخی موارد آن‌ها حتی از بدن خود برای پاک کردن میدان‌های مین استفاده می‌کردند)؛ پس از آن، نیروهای باتجربه بیشتر که عضو سپاه پاسداران بودند، به سمت همین خطوط تضعیف شدهٔ عراقی حمله می‌کردند. در نهایت، نیروهای ارتش ایران، با استفاده از تجهیزات مکانیزه، عملیات را تکمیل می‌کردند. یورش موج انسانی ایرانی‌ها، پیچیدگی‌های خاص خود را داشت. از جملهٔ آن می‌توان به استفاده از عنصر غافلگیری در تمام عملیات‌های ایران اشاره داشت که این باعث تفاوت عمدهٔ یورش موج انسانی ایرانی‌ها، با عملیات‌های یورش موج انسانی در جنگ جهانی اول می‌شد.
[ "در بحبوحهٔ جنگ، نیروهای ایرانی به دلیل کمبود تجهیزات نظامی ولی داشتن نیروهای داوطلبی که حاضر به از خود گذشتگی بودند، شروع به چه اقدامی کردند؟", "تفاوت عمدهٔ یورش موج انسانی ایرانی‌ها، با عملیات‌های یورش موج انسانی در جنگ جهانی اول چه بود؟" ]
Iran–Iraq
در ابتدای تابستان ۱۳۶۰ با عزل ابوالحسن بنی‌صدر اختلافات سیاسی در پایتخت ایران، تهران، فروکش کرد و در زمینه جنگ در تهران تمرکز تصمیم‌گیری به وجود آمد. از طرفی اختلافات میان ارتش و سپاه نیز تا حدودی کنار گذاشته شد و این دو نیرو آماده همکاری و انجام عملیات مشترک شدند. هم‌زمان فرماندهی کل عملیات نظامی در جبهه‌ها به ولی‌الله فلاحی از امیران باتجربه ارتش سپرده شد. در کنار این مسئله کسب تجربه توسط فرماندهان جوان سپاه، موجب بهبود توان تاکتیکی، برنامه‌ریزی صحیح و اطلاعات و امنیت بهتر عملیات شد. پیروزی‌های ایران از این دوره آغاز شد.
[ "با عزل چه کسی اختلافات سیاسی تهران فروکش کرد؟", "ابوالحسن بنی‌صدر در چه زمانی عزل شد؟", " با عزل ابوالحسن بنی‌صدر اختلاف بین کدام ارگان‌های دولتی تا حدودی کنار گذاشته شد؟", "پیروزی‌های ایران ازکدام دوره آغاز شد؟", "فرماندهی کل عملیات نظامی در جبهه‌ها به چه کسی سپرده شد؟", "خرمشهر در چه تاریخی آزاد شد؟" ]