text
stringlengths
0
2.74k
Olaylar İlk sürat teknesi Baltimore’da yapıldı. Doğumlar 23 Ocak - Édouard Manet), Fransız ressam (ö. 1883) 2 Ekim - Edward Burnett Tylor, Britanyalı antropolog (ö. 1917) 16 Ağustos - Wilhelm Wundt, Alman psikolog (ö. 1920) 15 Aralık - Gustave Eiffel, Eyfel Kulesinin yapımcısı Agah Efendi Louisa May Alcott Alfred von Waldersee Arminius Vambery Arthur Hughes (sanatçı) Björnstjerne Björnson Bozcaadalı Hasan Hüsnü Paşa Lewis Carroll Cenanizade Mehmed Kadri Paşa Pavel Petrovich Çistiakov William Crookes Fevzi Bey Gustave Doré Harilaos Trikupis Hüseyin Tevfik Paşa Nikolay Pavloviç İgnatyev Jose Echegaray Jules Ferry I. Maximilian (Meksika) Mihail Nikolayeviç Romanov Hippolyte Moulin Muhsinzade Abdullah Hamdi Efendi Osman Nuri Paşa (asker) Antonin Proust Thomas Belt Andrew Dickson White Ölümler 4 Mart - Jean-François Champollion, Fransız eski Yunan ve Latin edebiyatı âlimi, filolog, doğu bilimci ve mısırbilimci. (d. 1790) 12 Kasım - Barnaba Oriani 10 Mart - Muzio Clementi 31 Ağustos - Everard Home, İngiliz cerrah (d. 1756) Frederich Kuhlau Georges Cuvier Johann Wolfgang von Goethe Jeremy Bentham Mustafa Behçet Efendi Müştak Baba Rasmus Christian Rask Sadi Carnot Jean-Baptiste Say Walter Scott Solomon Tshekisho Plaatje Évariste Galois Kaynakça
Olaylar 14 Mayıs - Kütahya Antlaşması: 1831-1833 Osmanlı-Mısır Savaşı sona erdi. 8 Temmuz – Osmanlı İmparatorluğu ile Çarlık Rusyası arasında Hünkâr İskelesi Antlaşması imzalandı. 23 Ağustos – İngiliz parlamentosunun aldığı kararla tüm İngiliz kolonilerinde kölelik kaldırıldı Osmanlı döneminde Kıbrıs Adasında Kıbrıs ayaklanmaları gerçekleşti. Doğumlar 28 Şubat - Alfred Graf von Schlieffen, Alman general. 7 Mayıs, Alman besteci Johannes Brahms (ö. 1897) 11 Ağustos, Robert G. Ingersoll 21 Ekim , İsveçli kimyacı ve mühendis Alfred Berhard Nobel (ö. 1896) Ölümler ? - Abbas Mirza Kaçar, Kaçarlar hükümdarı (d. 1787)
Olaylar Halley kuyruklu yıldızı, Dünya'nın yakınından geçti. (önceki: 1758 ; sonraki : 1910) Güney Afrika'da Hollanda asıllı çiftçiler İngilizlerin köleleri serbet bırakması sonucu Orange ve Vaal nehirlerini geçerek Transvaal Cumhuriyeti ve Özgür Orange Devleti’ni kurdular Avustralya'da Melbourne şehri kuruldu. İlk biçerdöver, ABD'de Hiram Moore tarafından icat edildi. Doğumlar Abdürrezzak Abdi Efendi, Osmanlı Devleti tuluat sahnesinin önemli temsilcisi (ö. 1914) 29 Kasım, İmparatoriçe Cixi, Çin Qing Hanedanlığı üyesi (ö. 1908) 21 Ekim, Christiana Haag, Gregoryen takvimine göre hayali bir günde öldüğü iddia edilen ilk insan (ö. 1869) Ölümler 2 Mart - Son Kutsal Roma İmparatoru ve Avusturya İmparatoru II. Francis öldü yerine I. Ferdinand (1793-1875) geçti
Olaylar 3 Mart – ABD Teksas'ın bağımsızlığını tanıdı. Michigan 26. eyalet olarak ABD birliğine katıldı. IV. William'ın ölümü üzerine Victoria, Birleşik Krallık tahtının başına geçti. Kanada'da Yukarı Kanada Ayaklanması gerçekleşti. Doğumlar Ocak 17 Ocak - Vasili Vasilyeviç Radlof 19 Ocak - William Williams Keen Şubat Mart 18 Mart - Grover Cleveland Nisan 17 Nisan - John Pierpont Morgan Mayıs 27 Mayıs - Wild Bill Hickok Haziran 7 Haziran - Alois Hitler 22 Haziran - Paul Morphy Temmuz 4 Temmuz - Carolus-Duran Ağustos 25 Ağustos - Bret Harte Eylül 14 Eylül - Nikolay Vasilyeviç Bugayev Ekim 28 Ekim - Tokugawa Yoşinobu Kasım 23 Kasım - Johannes Diderik van der Waals 26 Kasım - John Alexander Reina Newlands Aralık 24 Aralık - Elisabeth 25 Aralık - Cosima Wagner Doğum günü ve ayı bilinmeyenler Dikran Çuhacıyan Feride Hanım Hagop Balyan J. Cleaveland Cady Mübarek el-Sabah Ölümler 19 Şubat - Georg Büchner, Alman oyun yazarı (d. 17 Ekim 1813) Mayıs - Tsultrim Gyatso, 10. Dalay Lama (d. 1816) 6 Haziran - Diego Portales, Şili'yi diktatörlükle yöneten siyaset adamı (d. 1793). 20 Haziran – IV. William, Birleşik Krallık kralı. ? - Ōshio Chūsai, Neokonfüçyüsçü filozof (d. 1794)
Olaylar 6 Ocak - Samuel Morse kendi geliştirdiği Mors alfabesini ilan etti. 16 Aralık – Güney Afrika’da Boer’ler Zuluları yenilgiye uğrattılar. On dört bin çeroki Kızılderilisi Georgia’daki evlerinden batıya kızılderili bölgesine sürüldüler. Bu olaya Gözyaşı Yolu denir. Doğumlar 25 Ekim - Georges Bizet, Fransız besteci (ö. 1875) 7 Aralık - Mathias Villiers de l'Isle-Adam, Fransız yazar. Doğduğu gün ve ay bilinmeyenler José Ruiz y Blasco, İspanyol ressam (ö. 1913) Ali Suavi, Osmanlı düşünürü ve yazarı. (ö.1878) Ölümler
Olaylar 2 Ocak - Fotoğrafın mucitlerinden biri olan Fransız fotoğrafçı Louis Daguerre ayın ilk fotoğrafını çekti. 3 Kasım - Çin ile Birleşik Krallık arasında Afyon Savaşı başladı. 3 Kasım - Gülhane Hattı Hümayunu ilan edildi; Tanzimat Devri başladı. Doğumlar 9 Ocak - Paul Cézanne, Fransız ressam (ö. 1906) 11 Şubat - J. Willard Gibbs, Amerikalı bilim insanı (ö. 1903) 1 Kasım - Gazi Ahmet Muhtar Paşa - Osmanlı sadrazamı (ö. 21 Mart 1919) Ölümler 2 Temmuz - II. Mahmud, 30.Osmanlı Padişahı
1840 (MDCCCXL) çarşamba günü başlayan bir artık yıldır. Olaylar Termokimya biliminin temeli Hess yasası açıklandı 7 Şubat - Hacı Karandıqo Berzeg komutasında ''Karadeniz Kıyı Hattına'' yönelik operasyonlar başladı Doğumlar Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs 7 Mayıs - Pyotr Ilyich Tschaikovsky, Rus besteci (ö. 1893) 13 Mayıs - Alphonse Daudet, Fransız yazar (ö. 1897) Haziran Temmuz Ağustos Eylül 7 Eylül - Kral Sisowath, Kamboçya Kralı (ö. 1927) 21 Eylül - V. Murat, 33. Osmanlı padişahı (ö. 1904) 30 Eylül - Jehan Georges Vibert, Fransız ressam (ö. 1902) Ekim Kasım 14 Kasım - Claude Monet, Fransız empresyonist ressam (ö. 1926) Aralık 21 Aralık - Namık Kemal, vatan şairi (ö. 1888) Tarihi bilinmeyenler: Sırpuhi Düsap, Ermeni yazar (ö. 1901) Ölümler 7 Haziran – Prusya kralı III. Friedrich Wilhelm öldü. Yerine IV. Friedrich Wilhelm (1795-1861) geçti. Kaynakça
Olaylar Charles Dickens'in Antikacı Dükkanı isimli romanının kitap olarak basılması. 4 Mart – William Henry Harrison (1773-1841) ABD’nin 9. başkanı oldu John Tyler (1790-1862) ABD'nin 10. başkanı oldu. 20 Nisan - İlk dedektif öyküsü Morgue Sokağı Cinayetleri yayımlandı. Edgar Allan Poe'nun eserinde Paris'li Bay C. Auguste Dupin'in seri cinayetleri ortaya çıkarmadaki çözümleyici zekası betimleniyordu. Yeni Zelanda Britanyalı kolonisi oldu. Afyon Savaşı'nda Birleşik Krallık Hong Kong'u eline geçirdi. Doğumlar Ocak Şubat Mart Nisan 1 Nisan - Arabi Paşa (ö. 1911) Mayıs Haziran 26 Haziran - Paul Wallot, Alman mimar (ö. 1912) Temmuz Ağustos Eylül 8 Eylül - Antonín Dvořák, Çek besteci (ö. 1904) Ekim Kasım Aralık Tarihi bilinmeyenler Ali Rıza Efendi, Atatürk'ün babası (ö. 1888) Şeker Ahmet Paşa, Osmanlı ressam Ölümler Konstantinos Nikolopoulos - Yunan besteci, arkeolojist, filolojist (d. 1768)
Olaylar Abdaliye Devleti'nin Afgan Devleti emiri Dost Muhammed Han tarafından ortadan kaldırılması. Ses dalgalarındaki Doppler etkisi açıklandı 9 Ağustos – Webster Ashburton Antlaşması ile Kanada ABD sınırı belirlendi 29 Ağustos – Nanking Antlaşması ile Hong Kong İngilizlere devredildi Türkiye'de veteriner hekimliği öğretiminin başlaması Doğumlar Ocak 11 Ocak - William James, Amerikalı yazar ve ruh bilimci (ö. 1910) Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül 7 Eylül - Johannes Zukertort, Leh-Alman-İngiliz satranç oyuncusu (ö. 1888) 21 Eylül - II. Abdülhamid, Osmanlı padişahı Ekim Kasım Aralık 2 Aralık - C. W. Alcock, İngiliz futbolcu, futbol hakemi, kriketçi, gazeteci, yazar ve spor yöneticisi (ö. 1907) Ölümler
Olaylar 19 Temmuz – Transatlantik olarak kabul edilebilecek ilk gemi SS Great Britain suya indirildi Osmanlıların "Kaime" adındaki ilk banknotu basıldı. Doğumlar 15 Nisan - Henry James, Amerikalı yazar. 21 Mayıs - Charles Albert Gobat, Nobel Barış Ödülü sahibi İsviçreli yazar. 15 Haziran - Edvard Grieg, Norveçli besteci. Abidin Paşa, Osmanlı Devleti veziri Mesnevi yorumcusu (ö. 1906). Ölümler 3 Mart - David Porter), Amerika Birleşik Devletleri Donanması'nda görev yapmış bir amiral (d. 1780). 4 Haziran - Ippolito Rosellini, İtalyan mısırbilimci (d. 1800).
Olaylar 1 Eylül - Sultanahmet'te Darülfünun binasının temeli atıldı. 15 Haziran - Sainte-Pulchérie Fransız Lisesi, Şefkat Rahibeleri tarafından kuruldu. 23 Eylül - Neptün keşfedildi. Doğumlar 21 Ekim - Edmondo De Amicis, İtalyan yazar. (ö.1908) Kölemen Abdullah Paşa Osmanlı Devleti harbiye nazırı, müşir (ö.1937) Ölümler Hammâmîzâde İsmâil Dede Efendi Osmanlı Devleti bestekâr (d.1778) Abbas Kulu Ağa Azeri şair ve tarihçi (d.1794)
Olaylar Dersim'deki ilk ayaklanma başladı. 21 Mayıs - Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (Defterhane-iş Amire Kalemi) kuruldu. 26 Temmuz - Liberya bağımsızliğını ilan etti. Komünist Manifesto yayınlandı. Doğumlar 5 Eylül - Jesse James, Amerikalı haydut (ö. 1882) 11 Şubat - Amerikalı mucit Thomas Alva Edison (ö. 1931) 3 Mart - Amerikalı mucit, sanayici Alexander Graham Bell (ö. 1922) 11 Nisan - Ebbe Hertzberg, Norveçli tarihçi. (ö. 1912) 26 Kasım - Maria Fyodorovna, Rusya'nın imparatoriçesi (ö. 1928) Ölümler 30 Mart - Jules Auguste Armand Marie de Polignac, Fransız siyasetçi (d. 1780). 4 Kasım - Avusturyalı besteci Felix Mendelssohn Bartholdy (d. 1809). Athanasios Kristopulos - Yunan şair (d. 1772)
Olaylar 2 Şubat – Meksika-Amerika Savaşı, Guadelupe-Hidalgo Antlaşması’nın imzalanması ile sona erdi. 22 Şubat - Paris Ayaklanması ve 1848 Devrimleri başladı. 26 Şubat - Fransa’da İkinci Cumhuriyet ilan edildi. 2 Aralık - I. Franz Joseph, Avusturya İmparatoru oldu. Zachary Taylor, ABD’nin 12. başkanı oldu Wisconsin ABD birliğine 30. eyalet olarak katıldı. Kaliforniya'da altına hücum başladı. Servet arayan Çinli göçmenlerle dolu ilk gemi San Francisco'ya vardı. Doğumlar Ocak Şubat 4 Şubat - Jean Aicard Fransız şair, yazar Mart 19 Mart - Wyatt Earp, Amerikalı kanun adamı. (ö. 1929) Nisan Mayıs Haziran 7 Haziran - Paul Gaugin, Fransız ressam (ö. 1903) Temmuz Ağustos Eylül 8 Eylül - Viktor Meyer, Alman kimyacı (ö. 1897) Ekim Kasım Aralık Tarihi bilinmeyen Ahmed Süreyya Emin Bey dünyada ilk olarak seri atışlı sahra topu mucidi. Ölümler 18 Aralık - Bernhard Bolzano İtalyan asıllı Çek filozof ve matematikçi.
Olaylar Doğumlar 14 Eylül - Ivan Pavlov, Rus fizyolog ve Nobel Tıp veya Fizyoloji Ödülü sahibi (ö. 1936) Ölümler 8 Şubat - France Prešeren, Sloven şair 15 Mart - Giuseppe Caspar Mezzofanti, İtalyan Katolik kardanali, ünlü dilbilimci ve hiperpoliglot (d. 1774) 23 Ağustos - Edward Hicks, Amerikalı ressam ve din adamı (d. 1780) 14 Eylül - Ivan Pavlov, Rus fizyolog (ö. 1936) 6 Ekim - Lajos Batthyány, Macar devlet adamı (d. 1806) 7 Ekim - Edgar Allan Poe, Amerikalı yazar 18 Ekim - Frédéric Chopin, Polonya asıllı Fransız besteci, piyanist (ö. 1810) 27 Aralık - Jacques-Laurent Agasse, İsviçreli ressam (d. 24 Nisan 1767) Yesarizade Mustafa İzzet, Türk hattat (d. 1776).
Olaylar Millard Fillmore, ABD'nin 13. başkanı oldu. Çin'de Taiping Ayaklanması başladı. Valide Sultan Mektebi adi ile ilk sivil lise kuruldu. Bugünkü adıyla Cağaloğlu Anadolu Lisesi (21 Mart) Jules Gabriel Verne yazmaya 1850 yılında başladı. Doğumlar 7 Mart - Tomáš Garrigue Masaryk, Çekoslovakya'nın kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı (ö. 1937) 5 Ağustos - Guy de Maupassant, Fransız yazar. Ölümler 28 Mart - Bernt Michael Holmboe, Norveçli matematikçi (d. 1795) 16 Nisan - Marie Tussaud, Madame Tussaud Müzesi'nin Fransız asıllı kurucusu (d. 1761) 1 Mayıs - Henri Marie Ducrotay de Blainville, Fransız bilim insanı (d. 1777) 18 Ağustos - Honoré de Balzac, Fransız yazar (d. 1799)
1852 (MDCCCLII) perşembe günü başlayan bir artık yıldır. Olaylar Tufts Üniversitesi kuruldu. Gazlardaki Joule Thomson Etkisi açıklandı Amerikalı mucit Elisha Graves Otis (1811-1861) yeterli koruyucu tertibata sahip ilk mekanik asansörü yaptı Franklin Pierce ABD’nin 14. başkanı oldu. 2 Aralık - Louis Napolyon kendisine III. Napolyon unvanını vererek II. İmparatorluğu ilan etti. Doğumlar Ocak 2 Ocak - Abdülhak Hamit Tarhan Türk şair ve oyun yazarı (ö.1937) Şubat Mart Nisan 1 Nisan - Edwin Austin Abbey, Amerikalı ressam (ö. 1911) Mayıs 31 Mayıs - Francisco Pascasio Moreno, kaşif, antropolog ve jeolog Haziran Temmuz Ağustos Eylül 8 Eylül - Gojong, Joseon Krallığı'nın 26. kralı ve Kore'nin ilk imparatoru (ö. 1919) Ekim Kasım Aralık 15 Aralık - Henri Becquerel, Fransız fizikçi (ö. 1908) Tarihi bilinmeyenler J. Elfreth Watkins, Amerikalı inşaat mühendisi (ö. 1903) Salih Butka, Arnavut şair (ö. 1938) Ölümler 6 Ocak - Louis Braille, Fransız mucit (d. 1809) 25 Şubat - Thomas Moore, İrlandalı şair. 4 Mart - Nikolay Gogol, Rus yazar (d. 1809) 23 Eylül - John Vanderlyn, Amerikalı ressam (d. 1775)
Olaylar 12 Ocak - Taiping Ayaklanması: Taiping ordusu Wuchang'ı işgal etti. İngiliz mühendis George Cayley aerodinamik olarak rüzgarla uçabilen planör’ü yaptı. 30 Aralık – Gadsden Alımı ile ABD Meksika sınırı bugünkü haline geldi. Doğumlar 28 Ocak - Jose Marti, Küba bağımsızlık mücadelesinin öncüsü, şair, yazar (ö. 1895) 6 Şubat - Ignacij Klemenčič, Sloven fizikçi (ö. 1901) 30 Mart - Vincent van Gogh, Hollandalı ressam (ö. 1890) 7 Temmuz - Albert Vandal, Fransız tarihçisi (ö. 1910) ? - Lucy Parsons, Amerikalı sendikacı (ö. 1942) Ölümler 2 Mayıs - Bezmiâlem Valide Sultan, Osmanlı Padişahı II. Mahmud'un ikinci eşi ve padişah Abdülmecid'in annesi
Olaylar 28 Mart – Kırım Savaşı başladı 31 Mart – Japonya Kanagawa Antlaşması’nı imzalayarak iki limanını Amerikan ticaretine açtı. 30 Mayıs – ABD’de Kansas-Nebrasya Kanunu kabul edildi ve 1820 Uzlaşması’na son verildi. 3 Aralık - Florence Nightingale Üsküdar'da. Osmanlı Devleti ilk dış borcunu aldı Doğumlar 7 Temmuz - Nikolay Morozov, Rus bilim insanı ve Yeni Kronoloji'nin kurucusu (ö. 1946) 24 Temmuz - Konstantin Josef Jireček, Çek tarihçi, diplomat ve Slavist (ö. 1918) ? - Çerkes Kabasakal Mehmed Paşa, Osmanlı paşası (ö.1909) Ölümler 31 Ocak - Silvio Pellico, İtalyan yurtsever, şair ve oyun yazarı (d. 1788).
Olaylar 28 Şubat - "Küçük Kıyamet" olarak adlandırılan 1855 Bursa Depremi Doğumlar Ocak Şubat 17 Şubat - Otto Liman von Sanders Mart 12 Mayıs - Anatoli Lyadov, Rus besteci (ö. 1914) Nisan Mayıs 21 Mayıs - Émile Verhaeren, Belçikalı şair Haziran Temmuz Ağustos Eylül 7 Eylül - William Friese-Greene, İngiliz mucit ve profesyonel fotoğrafçı (ö. 1921) 9 Eylül - Houston Stewart Chamberlain, İngiliz yazar ve filozof (ö. 1927) Ekim Kasım Aralık Gün ve Ayı bilinmeyen ? - Mehmed Şemseddin Paşa, Osmanlı dönemi devlet adamı Ölümler 26 Ocak - Gerard de Nerval, Fransız şair (d. 1808) 2 Mart - Rus çarı I. Nikolay öldü. Yerine II. Aleksandr geçti
Olaylar 1 Şubat - Paris Antlaşması ile Kırım Savaşı sona erdi 18 Şubat - Islahat Fermanı ABD’de James Buchanan 15. başkan oldu 7 Haziran - Dolmabahçe Sarayı kullanıma açıldı. Gözleve Muharebesi'nın bitişi TCDD kuruldu. Gregor Mendel genetik üzerine yaptığı araştırmalara başladı. 12 Ekim - Girit'te 7,7 Mw  ile 8,3 Mw arasında bir deprem meydana geldi. Süregelen olaylar İngiltere-İran Savaşı Kırım Savaşı II. Afyon Savaşı Taiping Ayaklanması Doğumlar 6 Mayıs - Sigmund Freud, Avusturyalı nörolog (ö. 1939) 10 Temmuz - Nicola Tesla, Sırp asıllı fizikçi, mucit, makine mühendisi ve elektrik mühendisi (ö. 1943). 29 Kasım - Theobald von Bethmann Hollweg, Alman şansölyesi (ö. 1921) 28 Aralık - Woodrow Wilson, ABD'nin 28. başkanı Ölümler 31 Ocak - Khedrup Gyatso, 11. Dalay Lama (d. 1838) 12 Şubat - Giuseppe Donizetti (Donizetti Paşa), İtalyan müzisyen (d. 1788). 24 Şubat - Nikolay İvanoviç Lobaçevski, Rus matematikçi (d. 1792). 3 Mayıs - Adolphe Adam, Fransız besteci (d. 1803) 21 Temmuz - Emil Aarestrup, Danimarkalı erotik şair (d. 1800) 29 Temmuz - Robert Schumann, Alman besteci (d. 1810) ? - Abdullah Paşa, Osmanlı Devleti valisi (d. 1795)
Olaylar 8 Mart - ABD'nin New York kentinde 40.000 dokuma işçisi insanca çalışma koşulları istemiyle greve başladı. Ancak polis grevcilere saldırdı ve çıkan yangında çoğu kadın 129 işçi can verdi. 10 Mayıs – Hindistan'da İngilizlere karşı Sepoy İsyanı başladı Doğumlar Ocak Şubat 22 Şubat - Heinrich Hertz, Alman fizikçi (ö. 1894) Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz 24 Temmuz - Henrik Pontoppidan, Danimarkalı yazar (ö. 1943) Ağustos Eylül 8 Eylül - Georg Michaelis, Almanya Şansölyesi (ö. 1936) Ekim Kasım 27 Kasım - Charles Scott Sherrington, İngiliz nörofizyolog, histolog, bakteriyolog ve patolog (ö. 1952) Aralık Doğduğu gün ve ay bilinmeyenler Zübeyde Hanım, Mustafa Kemal Atatürk'ün annesi (ö. 1923) Ölümler 26 Ocak - Trinley Gyatso, 12. Dalay Lama (ö. 1875) 5 Eylül - Auguste Comte, Fransız sosyolog, matematikçi ve filozof. Sosyolojinin babası olarak tanımlanmaktadır (d. 1798). 26 Kasım - Joseph Freiherr von Eichendorff (Joseph Karl Benedikt von Eichendorff), Alman romantizm'in önemli lirik şair ve düzyazı yazarlarındandır (d. 1788).
Olaylar 29 Temmuz - ABD ve Japonya Harris Antlaşması'nı imzaladı. Minnesota 32. eyalet olarak ABD birliğine katıldı. İlk başarılı Atlantik aşırı telgraf kablosunu döşeyen gemi olan Great Eastern suya indirildi. Babür İmparatorluğu, Birleşik Krallık tarafından yıkıldı ve yerine koloni olarak Britanya Hindistanı kuruldu. Osmanlı İmparatorluğu Eşcinselliği serbest bıraktı Doğumlar 18 Mart - Rudolf Diesel, Alman mucit (ö. 1913) 4 Nisan - Remy de Gourmont, Fransız şair (ö. 1915) 23 Nisan - Max Planck, Alman fizikçi, Nobel Ödülü sahibi (ö. 1947) 16 Haziran - John Peter Russell, Avustralyalı ressam. (ö. 1930) 27 Ekim - Theodore Roosevelt, ABD Başkanı 30 Ekim - Duiliu Zamfirescu, Rumen yazar 20 Kasım - Selma Lagerlöf, Alman Yazar. (ö. 16 Mart 1940) Mehmet Ubeydullah Hatipoğlu, Osmanlı ve Türk siyasetçi Kāng Yǒuwéi (), Neokonfüçyüsçü filozof, Kanton yakınlarında doğdu. Louise Abbema, Fransız ressam (ö. 1927) Hoca Ali Rıza (ö. 1930 Üsküdar), Türk ressam Kaynakça
1860 (MDCCCLX) pazar günü başlayan bir artık yıldır. Olaylar 21 Mayıs 1864'te Çerkes Sürgünü başladı. Sezyum elementi keşfedildi Çalışan bir içten yanmalı motor Jean Joseph Etienne Lenoir tarafından yapıldı Fransa'da Ren Nehri üzerindeki Karlsruhe'de ilk uluslararası bilimsel konferans kimyagerler tarafından düzenlendi. Konferansta Avogadro Hipotezi kabul edildi Abraham Lincoln ABD'nin 16. başkanı oldu 22 Ekim - Türkiye'nin ilk Gazetesi olan Tercüman-ı Ahval basıldı 20 Aralık – Güney Karolina, ABD birliğinden ayrıldı Doğumlar 3 Ocak - Kato Takaaki, Japonya başbakanı (d. 1926) 29 Ocak - Anton Çehov, Rus yazar (ö. 1904) 25 Mayıs - James McKeen Cattell, Amerikalı bilim insanı (ö. 1944) 29 Mayıs - Isaac Albéniz, İspanyol besteci ve piyanist (ö. 1909) Doğduğu gün ve ay bilinmeyenler Frédéric Courtois, Fransız misyoner ve doğa bilimci (ö. 1928) Miralay Sadık Bey, Türk asker ve siyaset adamı. (ö. 1941) Florence Esté, Amerikalı Ressam. (ö. 1926) Ölümler 29 Haziran - Thomas Addison, İngiliz hekim (d. 1793). 21 Eylül - Arthur Schopenhauer, Alman filozof ve düşünür (d. 1788). 24 Ekim - Élie Louis Decazes (ve Glücksberg Dükü), Fransız siyasetçi (d. 1780).
Olaylar Kuş olma sürecine girmiş yarı sürüngen yarı kuş dinozor fosili Archaeopteryx fosili bulundu. Talyum elementi keşfedildi. 29 Ocak – Kansas, ABD birliğine 34. eyalet olarak katıldı. 4 Şubat – ABD birliğinden ayrılan köleci eyaletler Montgomery, Alabama'da toplanarak Amerika Konfedere Devletleri birliğini kurdular. Jefferson Davis bu birliğin ilk başkanı oldu. 17 Mart – İtalya Krallığı ilan edildi. 12 Nisan – Amerikan İç Savaşı başladı. Doğumlar 4 Ocak – Vahidettin, son Osmanlı padişahı (ö. 1926) 10 Nisan – Edmund Allenby, Britanyalı mareşal (ö. 1936) 2 Kasım – Maurice Blondel, Fransız düşünür (ö. 1949) 29 Aralık – Necip Asım Yazıksız, Türk dilbilimci, tarihçi, siyasetçi (ö. 1935) Doğduğu gün ve ay bilinmeyenler Corci Zeydan, Mısırlı Arap yazar (ö. 1914) Ölümler 2 Ocak – Prusya kralı IV. Friedrich Wilhelm öldü, yerine I. Wilhelm geçti. 2 Haziran – Mehmet İskender Paşa 25 Haziran – Abdülmecid, 31. Osmanlı padişahı 14 Aralık - Albert, Kraliçe Victoria'nın eşi
Olaylar Emily Dickinson Massachusetts eyaletindeki Amherst kentinde bulunan evine kapanarak, 24 yıl sonraki ölümüne değin bir daha dışarı çıkmadı ve ölümünden sonra kendisini üne kavuşturan 1.800 şiiri yazdı. 1 Ocak – ABD'de Özgürlük Bildirisi yayınlandı. 19 Haziran - ABD'de kölelik resmi olarak kaldırıldı. Doğumlar 24 Ocak - Edith Wharton, Amerikalı yazar ve moda tasarımcısı. 22 Ağustos - Claude Debussy, Fransız besteci (ö. 1918) 11 Eylül - O. Henry, Amerikalı öykü yazarı (ö. 5 Haziran 1910) 9 Ekim - Fatma Aliye Hanım, Türk edebiyatının ilk kadın romancısı (ö. 1936) Doğduğu gün ve ay bilinmeyenler Nabizâde Nâzım, Tanzimat dönemi Osmanlı-Türk yazarı. (ö. 6 Ağustos 1893) Augustine Sackett, Alçıpanın yaratıcısı. Ölümler 10 Ocak - Samuel Colt, Amerikalı kâşif ve sanayici. 24 Temmuz - Martin Van Buren, 8. ABD başkanı (d. 5 Aralık 1782) 7 Kasım - Bahadır Şah II, Son Babür hükümdarı, şair, müzisyen ve hattat (d. 1775)
Olaylar 10 Ocak - Dünyanın ilk metro sistemi olan Londra Metrosu, Metropolitan hattı Paddington ile Farringdon arasında ilk kez hizmete girdi. 13 Ocak - Darülfünun, Kimyager Derviş Paşa'nın verdiği halka açık fizik dersi ile eğitim hayatına başladı. 1 Temmuz -3 Temmuz – ABD birliği ile Konfedere birlik arasında Gettysburg Savaşı 16 Eylül - Robert Koleji dört öğrenci ile eğitime başladı. Ziraat Bankası'nın kuruluşu Londra metrosu açıldı. Alman kimyager Adolf von Baeyer barbitürik asiti keşfetti Doğumlar 1 Ocak - Pierre de Coubertin, Fransız Olimpiyat Oyunları kurucusu (ö. 1937) 19 Ocak - Werner Sombart, Alman iktisatçı ve sosyolog (ö. ?) 1954) ? - Hans Aanrud, Norveç'li yazar (ö. 1953 Eylül 8 Eylül - Mary of the Divine Heart, Almanya doğumlu, soylu kadın ve Katoliktir 22 Eylül - Ferenc Herczeg, Macar oyun yazarı (ö. Ölümler 9 Haziran - Dost Muhammed Han, Afganistan hükümdarı (1826-1863) ve Barakzay hanedanının kurucusu (d. 1793). 13 Ağustos - Eugène Delacroix, Fransız ressam (d. 26 Nisan 1798) 17 Eylül - Alfred de Vigny, Fransız şair, oyun ve roman yazarı 21 Aralık - Giuseppe Gioacchino Belli, Romalı şair
Olaylar Nevada ABD birliğine 36. eyalet olarak girdi 7 Mart 1864, Ruslara yenilen ve Türkiye'ye gönderilmekte olan Adige Şapsığlara verilen süre doldu ve Şapsığ köyleri istisnasız Rus askerlerince ateşe verilip yakılmaya başlandı. 8 Ekim - Osmanlının yeni vilayet sistemine geçmesi Tuna Vilayeti'nin kurulması Çin'de Taiping Ayaklanması bastırıldı. 21 Mayıs - Çerkes Sürgünü Doğumlar Ocak 1 Ocak - Alfred Stieglitz, Amerikalı fotoğrafçı (ö. 1946) Şubat Mart Nisan 2 Nisan - Max Weber, ünlü Alman sosyolog ve ekonomist (ö. 1920) Mayıs 15 Mayıs - Vilhelm Hammershøi, Danimarkalı ressam Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim 30 Ekim - Theodor Wiegand, Alman arkeolog (ö. 1936) Kasım Aralık 14 Aralık - Frank Campeau, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 1943) Doğum ay ve günü bilinemeyenler Einar Benediktsson, İzlandalı şair ve avukat (ö. 1940) Salih Zeki, Osmanlı- Türk matematik bilgini (ö. 1921) Ölümler 8 Aralık - George Boole, İngiliz matematikçi ve filozof.
Olaylar 15 Nisan - Andrew Johnson ABD’nin 17. başkanı oldu Karamuklu köyü kuruldu Amerikan İç Savaşı sona erdi Maxwell Denklemleri geliştirildi Möbius Şeridi Dolunay ilk kez semada görülmedi. (Şubat) Doğumlar 17 Mart - Gabriel Narutowicz, seçilen ilk Polonya devlet başkanı (ö. 16 Aralık 1922) 13 Haziran - William Butler Yeats, İrlandalı şair, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1939) 24 Eylül - Mollie McConnell, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 1920) Ölümler 15 Nisan – Abraham Lincoln ABD başkanı suikast sonucu öldürüldü (d. 1809) 30 Nisan - Robert FitzRoy İngiliz meteorolog ve denizci (d. 1805) 12 Kasım - Elizabeth Gaskell, İngiliz romancı (d. 29 Eylül 1810)
Olaylar Şubat - Artvin'in Borçka ilçesinde Lazistan Yangını başladı. 24 Kasım - Türkiye'nin ilk mizah gazetesi Diyojen yayımlandı 12 Aralık - Güney Karolinalı Joseph H. Rainey, ABD Kongresi'ne seçilen ilk siyahi oldu. Doğumlar 22 Nisan - Vladimir İlyiç Ulyanov Lenin, SSCB'nin kurucusu Annibale Rigotti, İtalyan mimar (ö. 1968) Ölümler 9 Haziran - Charles Dickens, İngiliz yazar ve toplum eleştirmeni (d. 1812)
Olaylar 18 Ocak – Alman İmparatorluğu 2. Reich adı ile kuruldu 1 Mart – Fransa’nın son kralı III. Napolyon sürgüne gönderildi. Adolphe Thiers’in başkan olmasıyla üçüncü cumhuriyet kuruldu. 18 Mart - Paris Komünü ilan edildi 29 Haziran - İlk sendikacılık yasası, Birleşik Krallık Parlamentosu’nda onaylandı. 1871 Versay Antlaşması Tarihi bilinmeyenler Charles Darwin İnsan Soyunun Aslı kitabını yayınladı Doğumlar 15 Ocak - Ahatanhel Krımski, Ukraynalı bilim insanı ve akademisyen (ö. 1942) 22 Haziran - William McDougall, İngiliz psikolog (ö. 1938) 10 Temmuz - Marcel Proust, Fransız yazar. 29 Ağustos - Jack Butler Yeats, İrlandalı ressam (ö. 1957). 17 Ekim - Dénes Berinkey, Macar siyasetçi, hukukçu. (ö. 1944) Doğduğu ay ve gün bilinmeyenler Sütçü İmam, Türktür. Türk Bağımsızlık Savaşının kahramanlarındandır (ö. 25 Kasım 1922). Mehmet Güneşdoğdu (ö. 23 Şubat 1946) TBMM 4. ve 5. dönem Samsun milletvekili. Vahan Şahinyan, Osmanlı Ermenisi tiyatro oyuncusu (ö. 1946) Ölümler 17 Şubat - Şeyh Şamil, Kuzey Kafkasya halklarının, Avar kökenli politik ve dini önderi 13 Eylül - Şinasi, Türk yazar ve gazeteci
Olaylar 6 Nisan - Pertevniyal Lisesi, Mahmudiye Rüştiyesi adı altında eğitim-öğretime başladı. 23 Aralık - Vefa Lisesinde eğitime başlandı. Tarihi bilinmeyenler Dünya futbol tarihinin ilk resmi maçı İngiltere - İskoçya arasında oynandı. İnsanlığın günümüze kalan en eski edebi eseri olan Gılgamış Destanı arkeolojik bir kazıda ortaya çıkarıldı Mısır'da, Thebes yıkıntılarında Ebers Papirüsü bulundu. Türkiye'de ilk defa Türkçe eğitim veren lise olan Vefa Lisesi kuruldu. Kasım - İlk Türk romanı Şemseddin Sami'nin Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat'ı Hadîka gazetesinde tefrika edilmeye başlandı. Doğumlar 22 Nisan - Henning Berger, İsveçli yazar (ö. 1924) 6 Mayıs - Ahmet Cemal Paşa, Osmanlı asker ve siyaset adamı (ö. 1922). 15 Temmuz - Arşak Çobanyan, Osmanlı Ermenisi şair, yazar, dilbilimci ve çevirmen (ö. 9 Haziran 1954) Hattat Aziz Efendi, Türk hattat (ö. 1934). Ölümler
Olaylar 1873 ekonomik krizi 1 Nisan - Namık Kemal'in Vatan Yahut Silistre adlı tiyatro oyununun ilk temsili Gedikpaşa Tiyatrosu'nda yapıldı. Tarihi bilinmeyenler San Francisco’da kablo ile çekilen ilk tramvaylar hizmete girdi Doğumlar Ocak 31 Ocak - İsmail Saip Sencer, Türk kütüphaneci (ö. 1940) Şubat Mart Nisan 1 Nisan - Rus besteci Sergey Rahmaninov (ö. 1943) Mayıs Haziran Temmuz 1 Temmuz - Alice Guy-Blaché, Fransız film yönetmeni ve yapımcısı (ö. 1968) Ağustos Eylül 1 Eylül - İvan Kliun, Rus ressam (ö. 1943) 8 Eylül Alfred Jarry, Fransız oyun yazarı, romancı ve şair (ö. 1907) David O. McKay, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin 9. başkanı (ö. 1970) Ekim 4 Ekim - Gheorghe Țițeica, Rumen matematikçi (ö. 1939) 14 Ekim - Jules Rimet, Fransız FIFA başkanı (ö. 1956) Kasım Aralık 20 Aralık - Mehmet Âkif Ersoy (ö. 1936) Ölümler 9 Ocak – III. Napolyon (Birleşik Krallık'ta sürgünde öldü) 14 Aralık - Louis Agassiz, Amerikalı zoolog, glasiyolog ve jeolog
Olaylar Galyum elementi keşfedildi Bandırma'da büyük yangın oldu İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi kuruldu Doğumlar Ocak 25 Ocak - W. Somerset Maugham, İngiliz oyun, roman ve hikâye yazarı (ö. 16 Aralık 1965) Şubat Mart 24 Mart - illüzyonist Harry Houdini (ö.1926) Nisan 24 Nisan - John Russell Pope Amerikalı mimar. (ö. 27 Ağustos 1937) Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül 13 Eylül - Avusturyalı besteci Arnold Schönberg (ö. 1951) Ekim Kasım 30 Kasım - İngiliz siyaset adamı Sir Winston Churchill (ö. 1965) Aralık Doğduğu gün ve ay bilinmeyenler Ahmet Mazhar Müfit Kansu, Türk devlet adamı, vali, milletvekili ve yönetici. (ö. 1948, İstanbul) Abdulla Avlani, Özbek şair (ö. 1934). Louis Allyn, Amerikalı kimyager (ö. 1940) Savarş Boğos Karakaş, Türkiye Ermenisi tiyatro sanatçısı (ö. 3 Mart 1941) Ölümler 9 Şubat - Jules Michelet, Fransız tarihçisi (d. 1798). 12 Temmuz - Fritz Reuter, Alman romancı (d. 1810). Ferik Abdullah Paşa Osmanlı Devleti asker ve haritacı (d. ?)
Olaylar 17 Ocak - Karaköy - Beyoğlu arasındaki Tünel hizmete girdi. Tünel dünyanın en eski ikinci ve en küçük metrosuydu. Tarihi bilinmeyenler Demiryolları ve tramvaylarda ırk ayrımını benimseyen ilk yasa olan Jim Crow yasaları Tennessee'de (ABD) kabul edildi. Osmanlı İmparatorluğu'nun hazinesinin iflas ettiği açıklandı. Doğumlar 2 Şubat - Fritz Kreisler, Avusturyalı besteci (ö. 1962) 2 Mart - Oszkár Jászi, Macar sosyal bilimci ve siyasetçi (ö. 1957) 20 Mart - Gottfried Bernhardy, Alman filolog ve tarihçi (ö. 1875) 26 Mart - Aleksey Uhtomskiy, Rus devrimci ve Sosyalist Devrimci Parti önderlerinden (ö. 1905) 22 Eylül - Mikalojus Konstantinas Čiurlionis, Litvan ressam, besteci ve yazar (ö. 1911) 29 Ekim - Rebeca Matte Bello, Şilili heykeltıraş (ö. 1929) 4 Aralık - Rainer Maria Rilke, Alman şair (ö. 1926) 19 Aralık - Mileva Marić, Sırp fizikçi (ö. 1948) Doğduğu gün ve ay bilinmeyenler İskilipli Mehmed Âtıf, Türk din adamı (ö. 4 Şubat 1926) Maurice Ravel, Fransız besteci (ö. 1937) Ölümler 23 Ocak - Charles Kingsley, İngiliz yazar (d. 1819). 25 Nisan - Trinley Gyatso, 12. Dalay Lama (d. 1933) 3 Haziran - Georges Bizet, Fransız besteci (d. 1838)
Olaylar Şubat – Science dergisi ilk olarak ABD'de Thomas Edison'un mali desteğiyle yayınlandı. 2 Şubat - Cadde ve sokakların gece aydınlatılması uygulamasına ilk defa ABD'nin Wabash şehrinde başlandı. 24 Şubat - Ampulün ilk kullanımına SS Columbia gemisinde başlandı. 29 Haziran - Fransa Tahiti'yi ilhak etti. 22 Temmuz - Abdurrahman Han, Afganistan emiri oldu. 1 Temmuz - O Canada Kanada'da ilk kez söylendi. 4 Kasım - İlk yazar kasanın patenti ABD'nin Dayton şehrinde alındı. 9 Kasım - Zagreb'de büyük bir deprem meydana geldi ve Zagreb Katedrali dahil birçok binayı yıkıldı. 1 Aralık - Manuel González Flores (1833-1893) Meksika'nın 31. cumhurbaşkanı oldu. Tarihi bilinmeyenler Gadolinyum elementi keşfedildi ABD’de James Abram Garfield 21. başkan oldu Thomas Alva Edison 40 saat dayanabilen ampulü icat etti Doğumlar 12 Ocak - Fahrettin Altay, Kurtuluş Savaşı komutanı 27 Haziran - Helen Keller, Amerikalı pedagog 23 Ağustos - Aleksandr Grin, Rus yazar (ö. 1932) 6 Eylül - Aleksandr Şotman, Sovyet devlet adamı (ö. 1937) 1 Kasım - Alfred Luthar Wegener, kıta kayması kuramını ortaya koyan Alman yerbilimci 5 Kasım - Mihail Sadoveanu, Rumen yazar, şair ve politikacı (ö. 1961) 8 Kasım - Miheil Cavahişvili, Gürcü yazar 30 Kasım - Adam Czerniaków, Polonyalı mühendis ve senatör (ö. 1942) Ölümler 8 Mayıs - Gustave Flaubert Fransız romancı 17 Mayıs - Ziya Paşa, Türk edebiyatı öncülerinden 5 Ekim - Jacques Offenbach, Alman asıllı Fransız müzisyen (d. 1819).
Olaylar 10 Mayıs - Cezzar Ahmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, Akka'da Napolyon Bonapart'ın komutasındaki Fransız ordusunu yenilgiye uğrattı. 15 Temmuz - Mısır'da Reşit (Rosetta) Taşı bulundu. Osmanlı-İngiliz ittifak antlaşması imzalandı. Alaska, Rusya tarafından alındı. Napolyon, Fransa'da askerî darbeyle yönetime el koydu. Doğumlar 22 Nisan - Jean Louis Marie Poiseuille, Fransız doktor 20 Mayıs - Honoré de Balzac, Fransız yazar (ö. 1850) Doğduğu ay ve gün bilinmeyenler Barutçubaşı Hovannes Bey Dadyan, Ermeni asıllı mühendis ve müteşebbis (ö. 1869) Ölümler 3 Ocak - Şeyh Galip, Türk divan edebiyatı şairi, mutasavvıf (d. 1757) 24 Şubat - Georg Christoph Lichtenberg, Alman doğa bilimleri, astronomi ve matematik profesörü, yazar, eleştirmen (d. 1742) 14 Aralık - George Washington, ABD eski başkanı
Olaylar Fransız orduları İsviçreyi işgal etti. Doğumlar 19 Ocak - Auguste Comte, Fransız sosyolog, matematikçi ve filozof. Sosyolojinin babası olarak tanımlanmaktadır (ö. 1857). 17 Şubat - 26 Nisan - Eugène Delacroix, Fransız ressam (ö. 13 Ağustos 1863). 21 Ağustos - Jules Michelet, Fransız tarihçisi (ö. 1874). 12 Ekim - I. Pedro, Brezilya İmparatorluğu'nun kurucusu (ö. 1834). Ölümler 4 Haziran - Giacomo Casanova, İtalyan yazar (d. 1725) 4 Aralık - Luigi Galvani, İtalyan fizikçi (d. 1737). Öldüğü gün ve ay bilinmeyenler Abdullah Birri Efendi, Osmanlı Devleti devlet adamı (d. 1743)
Olaylar 17 Ekim – Fransa ile Avusturya arasında Campo Formio Antlaşması imzalandı Venedik Cumhuriyeti yıkıldı. Doğumlar 31 Ocak - Franz Schubert, Avusturyalı besteci (ö.1828) ? - Şeyh Şamil'in doğumu 3 Mart - Gotthilf Heinrich Ludwig Hagen, Alman fizikçi ve mühendis (ö. 1884) 27 Mart - Alfred de Vigny, Fransız şair, oyun ve roman yazarı 30 Ağustos - Mary Shelley, İngiliz yazar. 13 Aralık - Heinrich Heine, Alman romantik şair ve yazar (ö. 1856) Ölümler 10 Eylül - Mary Wollstonecraft, İngiliz yazar (d. 1759) 27 Mayıs - François-Noël Babeuf, Fransız şair ve yazar (d. 1760) 10 Kasım – Rusya Çariçesi II. Yekaterina öldü. Yerine I. Paul (1754-1801) geçti. 16 Kasım – Prusya kralı II. Friedrich Wilhelm öldü yerine III. Friedrich Wilhelm (1770-1840) geçti Öldüğü ay ve gün bilinmeyenler Tatarcık Abdullah Efendi Osmanlı Devleti devlet adamı (d.1730)
Olaylar 1 Haziran – Tennessee onaltıncı eyalet olarak ABD birliğine katıldı. 4 Kasım – Osmanlı Devleti, Trablus Antlaşması sonucunda Amerika Birleşik Devletleri'nden vergi almaya başladı. (Bitişi:1812) Doğumlar Ölümler 8 Aralık - Petro Aleksandroviç Rumyantsev, (d. 4 Ocak 1725) Çariçe II. Katerina'nın emrinde 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşına kumandanlık etmiş Rus generali
Olaylar Fransız Ordusu Hollanda’yı istila etti, Hollanda donanmasını esir aldı ve Batavia Cumhuriyetini kurdu. Polonya (Lehistan)'nın Rusya, Prusya ve Avusturya arasında bölünmesi. Doğumlar Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül 7 Eylül - John William Polidori, İngiliz yazar ve doktor (ö.1821) Ekim Kasım Aralık Ölümler Abdullah Paşa Osmanlı Devleti valisi (ö.1856)
Olaylar 4 Şubat - Birinci Fransız Cumhuriyeti meclisi köleliği kaldırdı. Haziran-Temmuz - İtalya'da Vezüv Yanardağı patladı; Torre del Greco kasabasını yok etti. Doğumlar Abbad Kulu Ağa Azeri şâir ve târihçi (ö. 1846) Ōshio Chūsai (), Neokonfüçyüsçü filozof (ö. 1837) Ölümler 25 Ağustos - Leopold August Abel, Alman kemancı ve besteci (d. 1717)
Olaylar 9 Ocak - Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya arasında 5 yıllık savaşın ardından Yaş Anlaşması imzalanmıştır. Osmanlı Devleti Kırım'ın Rusya'ya ait olduğunu resmen kabul etmiştir. Yaş Anlaşması ile Osmanlı Devleti'nin yıkılış dönemi başladı. Doğumlar 28 Şubat - Gioacchino Rossini, İtalyan besteci (ö. 1868). 1 Aralık - Nikolay İvanoviç Lobaçevski, Rus matematikçi (ö. 1856). Ölümler Richard Arkwright Denis Fonvizin Ange-Jacques Gabriel John Paul Jones Joshua Reynolds George Brydges Rodney Kalafat Mehmed Paşa II. Leopold (Kutsal Roma İmparatoru) Mekkî Mehmet Efendi
Olaylar Amerika kolonileri bir araya gelerek ABD'yi kurup, İskoçya ile dostluk antlaşması imzalandı. Osmanlı İmparatorluğu ve Prusya Krallığı arasında Osmanlı-Prusya İttifakı imzalandı. Doğumlar 21 Nisan - Manuel Blanco Encalada, Şili'nin ilk devlet başkanı (ö. 1876) 21 Ekim - Alphonse de Lamartine (Alphonse-Marie-Louis de Prat de Lamartine), Fransız yazar, şair ve politikacı (ö. 1869). 23 Aralık - Jean-François Champollion, Fransız eski Yunan ve Latin edebiyatı âlimi, filolog, doğu bilimci ve mısırbilimci. Ölümler 20 Şubat – II. Joseph, Kutsal Roma İmparatoru (Yerine kardeşi II. Leopold (1747-1792) geçti). 17 Nisan - Benjamin Franklin, Philadelphia ABD (d. 1706) 17 Temmuz - Adam Smith, İskoç ahlak felsefesi, mantık, hukuk profesörü (d. 1723) Öldüğü ay ve gün bilinmeyenler Gelenbevi İsmail Efendi, Osmanlı Devleti matematikçi (d. 1730)
Olaylar 4 Şubat - George Washington, ABD'nin ilk başkanı olarak seçildi. 7 Mayıs - III. Selim Osmanlı tahtına çıktı. 14 Temmuz - Paris hapishanesi Bastille düştü. Bu olay Fransız Devrimi'nin başlangıcı kabul edilir. 26 Ağustos - Fransa Meclisi, İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi'ni kabul etti. 21 Kasım - Kuzey Karolina, Amerika Birleşik Devletleri anayasasını onaylayan 12. eyalet oldu. Tarihi bilinmeyenler İlk anayasa ABD'de kabul edildi. Lavoisier'nin, 33 elementi sıraladığı ve bu elementlerin adlandırılması ile ilgili modern sistemi sunduğu Traité Élémentaire de Chimie yayımlandı. Doğumlar 6 Ağustos - Friedrich List, Alman ekonomist (ö. 1849) Kavalalı İbrahim Paşa, Mısır ve Sudan valisi (ö. 1848) Ölümler 28 Mart - I. Abdülhamid, Osmanlı padişahı (d. 1725)
Olaylar Bağımsızlıklarını ilan eden koloniler, içişlerinde serbest eyaletlerden oluşan ABD'yi (Amerika Birleşik Devletleri) kurmuşlardır. 7 Aralık - Delaware Amerika Birleşik Devletleri anayasasını onaylayan 1. eyalet oldu. 12 Aralık - Pensilvanya Amerika Birleşik Devletleri anayasasını onaylayan 2. eyalet oldu. 18 Aralık - New Jersey Amerika Birleşik Devletleri anayasasını onaylayan 3. eyalet oldu. Doğumlar 26 Ağustos - (Prens) Aleksandr Menşikov, Kırım Savaşı'nın ilk iki yılında Rus kuvvetlerinin komutanı (ö. 1869). Doğduğu ay ve gün bilinmeyenler Abbas Mirza Kaçar, Kaçarlar hükümdarı (ö. 1833). Basmacı Abdi Efendi, Osmanlı Devleti bestekârı (ö. 1851). Ölümler Şahin Giray, Son Kırım hanı.
Olaylar 27 Nisan - İngiliz astronom William Herschel keşiflerinin ilk listesini içeren Bin Yeni Nebula Kataloğu ve Yıldız Kümeleri'ni yayınladı. 1 Mayıs – Mozart'ın Figaro'nun Düğünü operasının galası Viyana'da yapıldı. 10 Haziran - Çin'in Siçuan eyaletindeki Dadu Nehri üzerindeki bir baraj, bir depremin neden olduğu heyelan nedeniyle çökerek 100.000 kişinin ölümüne neden oldu. 23 Ekim - Hicri 13. yüzyıl, hicri takvime göre 1 Muharrem 1201'de başladı. Yapıtlar 22 Haziran - Kıbrıs'ta Bellapais Kilisesi, Papa 3. Seneus tarafından açıldı. Doğumlar 21 Mayıs - Carl Wilhelm Scheele, İsveç asıllı Alman eczacı ve kimyager (d. 1742) Ölümler 17 Ağustos – II. Friedrich, Prusya kralı
Olaylar 7 Ocak - Fransız Jean-Pierre Blanchard ve Amerikalı John Jeffries, bir hidrojen gazı balonuyla İngiltere'nin Dover kentinden Fransa'nın Calais kentine seyahat ederek Manş Denizi'ni hava yoluyla geçen ilk kişiler oldular. 28 Aralık - NGC 2022 bulutsusu Frederick William Herschel tarafından keşfedildi. Doğumlar 4 Ocak - Jacob Grimm, Alman hukukçu ve dil bilimci. 10 Şubat - Claude-Louis Navier, Fransız mühendis ve fizikçi. 27 Mart - XVII. Louis, Kral XVI. Louis ile Kraliçe Marie Antoinette'nin ikinci oğlu. XVI. Louis'in idam edilmesinin ardından kralcılar tarafından tahtın varisi olarak ilan edilmiş ve 1793'ten ölümüne değin Fransa Kralı unvanı taşımıştır (ö. 1795) 26 Nisan - John James Audubon, Amerikalı ornitolog, doğa bilimci, avcı, ve ressam. 20 Temmuz - II. Mahmut, 30. Osmanlı padişahı (ö. 1839) 17 Ekim - José Miguel Carrera, Güney Amerikalı millî kahraman ve Şilili politikacıdır. Tarihi bilinmeyenler Nicholas Aylward Vigors, Zoological Society of London'ın ortak-kurucusu. Ölümler 3 Ocak – Baldassare Galuppi, İtalyan besteci (d. 1706) 20 Şubat - Halil Hamid Paşa, Osmanlı sadrazamı (d. 1736) 28 Ağustos – Jean-Baptiste Pigalle, Fransız heykeltıraş (d. 1714) Ölüm günü ve ayı bilinmeyenler Denis Çiçerin - Çiçerin ailesi mensubu Rus korgeneral, Sibirya Krallığı valisi. (d. 1720) Faustina Pignatelli, İtalyan matematikçi (d. 1705)
17. yüzyıl | 18. yüzyıl | 19. yüzyıl | 1779 | 1780 | 1781 | 1782 | 1783 | 1784 | 1785 | 1786 | 1787 | 1788 | 1789 Olaylar 6 Ocak - Osmanlı İmparatorluğu, Rusya'nın Kırım'ı ilhakını kabul etti . Doğumlar 24 Kasım – Zachary Taylor, 12. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (ö. 1850) Ölümler
Olaylar 8 Nisan – 1441'den beri varlığını sürdüren Kırım Hanlığı, II. Katerina'nın emriyle Rus İmparatorluğu tarafından ilhak edildi. 27 Ağustos - Jacques Charles ile Robert kardeşler tarafından tasarlanan hidrojenle dolu ilk gaz balonunun ilk uçuşu gerçekleştirildi. 3 Eylül – Paris Antlaşması ile Büyük Britanya, Amerika Birleşik Devletleri'nin bağımsızlığını tanıdı. Doğumlar Ocak Şubat Mart Nisan 3 Nisan - Washington Irving, Amerikalı yazar Mayıs Haziran Temmuz 24 Temmuz - Simón Bolívar, Güney Amerikalı El Liberdator -veya Liberator- lakaplı aristokrat, devrim önderi, on bir yıl boyunca yönettiği Büyük Kolombiya'nın kurucusu ve ilk devlet başkanı Ağustos Eylül 8 Eylül - N. F. S. Grundtvig, Danimarkalı filozof, din bilgini, öğretmen, tarihçi ve şair (ö. 1872) Ekim Kasım Aralık Ölümler 18 Eylül - Leonhard Euler, İsviçreli matematikçi ve fizikçi. 27 Temmuz - Johann Kirnberger, Alman besteci ve kuramcı.(d. 1721)
Olaylar 18 Haziran - İsviçre'de Anna Göldi büyücülükten ölüm cezasına çarptırıldı (bu son yasal büyücülük cezasıdır). 16 Temmuz – Mozart'ın Saraydan Kız Kaçırma operası ilk olarak Viyana'da icra edildi. 21 Ağustos - İstanbul'da akşam saatlerinde çıkan ve iki buçuk gün süren bir yangın binlerce binayı ve şehrin yarısını yok etti. Yüzlerce insan öldü. 14 Aralık - Montgolfier Kardeşler ilk kez Fransa'da bir sıcak hava balonunu yaklaşık 2 km uçurdu. Doğumlar 5 Aralık - Martin Van Buren, 8. ABD başkanı (ö. 24 Temmuz 1862). Ölümler
Olaylar 5 Ocak - Amerikan Bağımsızlık Savaşı: Richmond-Virginia, Benedict Arnold komutasındaki İngiliz deniz kuvvetleri tarafından yakıldı. 13 Mart - Astronom William Herschel, İngiltere'nin Bath şehrinde, kendi inşa ettiği teleskobuyla yeni bir gök cismi keşfetti. Gördüğünün yeni bir Kuyruklu yıldız olduğunu düşündü, fakat daha sonraki gözlemler, bu cismin yeni bir gezegen olduğunu ortaya çıkardı. Gezegene Uranüs adı verildi. Mason'luğun bu yılda doğduğu kabul edilmektedir. 9 Nisan - Astronom Charles Messier Sombrero Gökadası'nı keşfetti. Doğumlar 5 Ekim - Bernhard Bolzano, İtalyan asıllı bir Çek filozof ve matematikçi Ölümler Abılay Han, Kazak Türkleri önderi Orta Cüz Hanı
Olaylar 10-16 Ekim - Karayipler'de gerçekleşen kasırgada en az 22.000 kişi öldü. 16 Aralık - Kōkaku Japonya imparatoru oldu. Doğumlar Atçalı Kel Mehmet Efe Yeoryos Karaiskakis Mehmed Emin Rauf Paşa Karl Nesselrode Miloš Obrenović José Joaquín de Olmedo Pierre-Jean de Béranger Reşid Mehmed Paşa Tudor Vladimirescu Şüca Şah Dürrani 29 Nisan - Jean-Charles-Emmanuel Nodier, Fransız yazar (ö. 1844). 1 Şubat - David Porter), Amerika Birleşik Devletleri Donanması'nda görev yapmış bir amiral (ö. 1843). 4 Nisan - Edward Hicks, Amerikalı ressam ve din adamı (ö. 1849). 1 Haziran - Carl Philipp Gottlieb von Clausewitz, Prusyalı general ve entelektüel (ö. 1831). 14 Mayıs - Jules Auguste Armand Marie de Polignac, Fransız siyasetçi (ö. 1847). 18 Eylül - Élie Louis Decazes (ve Glücksberg Dükü), Fransız siyasetçi (ö. 1860). 29 Ağustos - Jean Auguste Dominique Ingres, Fransız ressam (ö. 1867). Ölümler Damat Abdullah Paşa, Osmanlı Devleti valisi ve hattat (d. ?) Feyzullah Abid, Osmanlı Devleti Divan edebiyatı şair'i (d. ?) 22 Haziran - Erzurumlu İbrahim Hakkı, Osmanlı Devleti fikir adamı (d. 18 Mayıs 1703)
Olaylar 14 Şubat - James Cook, Hawaii Adaları'nda öldürüldü. 10 Mart - Osmanlı ve Rusya imparatorlukları arasında Kırım Hanlığı'na ilişkin Aynalıkavak Antlaşması imzalandı. 21 Haziran - İspanya Kralı III. Carlos, Büyük Britanya'ya savaş ilan etti. Doğumlar Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs 28 Mayıs - Thomas Moore, İrlandalı şair (ö. 1852) Haziran Temmuz Ağustos Eylül 8 Eylül - Osmanlı padişahı IV. Mustafa (ö. 1808) Ekim Kasım Aralık Ölümler 20 Ocak - David Garrick, İngiliz oyuncu, oyun yazarı, tiyatro yöneticisi ve yapımcısı (d. 19 Şubat 1717) 14 Şubat - James Cook, denizci kâşif (d. 1728)
1778 (MDCCLXXVIII) perşembe günü başlayan bir yıldır. Olaylar 18 Ocak - İngiliz kâşif James Cook, Hawaii'ye ulaştı. 6 Şubat – Fransa, Amerika Birleşik Devletleri’ni tanıdı ve dostluk anlaşması yaptı. Doğumlar Ocak 9 Ocak - Hammâmîzâde İsmâil Dede Efendi - Türk besteci Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül 9 Eylül - Clemens Brentano, Alman yazar (ö. 1842) Ekim Kasım Aralık Doğduğu Gün ve Ay belli olmayanlar George Drouillard, Amerikalı çevirmen (ö. 1809) Luigi Zandomeneghi, İtalyan heykeltıraş (ö. 1850) Ölümler 2 Temmuz - Jean-Jacques Rousseau, Cenevreli filozof ve yazar
17. yüzyıl | 18. yüzyıl | 19. yüzyıl | 1772 | 1773 | 1774 | 1775 | 1776 | 1777 | 1778 | 1779 | 1780 | 1781 | 1782 Olaylar 21 Haziran - Encyclopædia Britannica'nın ikinci baskısı Edinburgh'da yayınlanmaya başladı. 24 Aralık - İngiliz kaşif James Cook, Kiritimati'yi (Christmas Adası) keşfetti. Doğumlar 12 Eylül - Henri Marie Ducrotay de Blainville, Fransız bilim insanı (ö. 1850) 18 Ekim - Heinrich von Kleist, Alman yazar (ö. 1811) 23 Aralık - I. Aleksandr, Rus çarı (ö. 1825) Ölümler İvazzade Halil Paşa, Osmanlı devlet adamı (d. 1724).
Olaylar 1 Mayıs - İlluminati'nin kuruluşu. 4 Temmuz - Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi. Doğumlar Ölümler Kral Yeongjo 25 Ağustos – David Hume, İskoç filozof (d. 1711).
Olaylar Doğumlar 10 Şubat - Ádám Récsey, 1848 Macar Devrimi sırasında 4 gün başbakanlık görevi yürüten Macar politikacı ve general 20 Ocak - André-Marie Ampère, Fransız fizikçi 18 Ekim - John Vanderlyn, Amerikalı ressam (ö. 1852) 24 Ekim - Bahadır Şah II, Son Babür hükümdarı, şair, müzisyen ve hattat (ö. 1862) tarihi bilinmeyen John Augustus Atkinson, İngiliz sanatçı, oymacı ve suluboya ressamı (ö. 1830) Ölümler
Olaylar 21 Ocak - I. Abdülhamid'in tahta geçişi 31 Mart - Amerikan Bağımsızlık Savaşı: Büyük Britanya hükûmeti Boston, Massachusetts limanını kapattı. 10 Mayıs – Fransa kralı XV. Louis öldü. Yerine XVI. Louis ile Kraliçe Marie Antoinette geçti 21 Temmuz - Küçük Kaynarca Antlaşması, Osmanlı ve Rusya İmparatorlukları arasında imzalandı 1 Ağustos - Oksijenin varlığı kesin olarak kanıtlandı 5 Eylül - Birinci Kıtasal Kongre, Philadelphia'da toplandı Doğumlar Eylül 8 Eylül - Anne Catherine Emmerich, Alman Augustinian kanonluğu, mistik, Marian vizyon sahibi, kendinden geçmiş ve damgalayıcı 17 Eylül - Giuseppe Caspar Mezzofanti, İtalyan Katolik kardanali, ünlü dilbilimci ve hiperpoliglot Ölümler 21 Ocak - Osmanlı padişahı III. Mustafa, (d. 1717) 4 Nisan - Oliver Goldsmith İrlandalı şair, yazar 10 Mayıs - XV. Louis, Fransa kralı ? - Giambattista Vico, İtalyan düşünür
Olaylar 16 Aralık - Boston Çay Partisi - Boston’da Samuel Adams (1722-1803) ve John Hancock (1737-1793) tarafından örgütlenmiş bir grup radikal Kızılderililer gibi giyinerek çay taşıyan gemilere çıkıp 342 sandık çayı denize attılar . Mühendishane-i Bahr-i Hümayun (İstanbul Teknik Üniversitesi, Deniz Harp Okulu ve Deniz Lisesi) kuruldu. Doğumlar 13 Haziran - Thomas Young, İngiliz fizikçi 9 Şubat - William Henry Harrison, ABD devlet başkanı Ölümler Abdaliye Devleti hükümdarlarından Ahmed Han'ın ölümü.
Olaylar 27 Temmuz - Polonya ilk kez bölündü. Doğumlar 2 Mayıs - Novalis, Alman yazar (ö. 25 Mart 1801) ? - Athanasios Kristopulos, Yunan şair (ö. 1847) ? - Satō Issai (), Neokonfüçyüsçü filozof (ö. 1859) Ölümler
Olaylar Britannica Ansiklopedisi’nin ilk baskısı üç cilt olarak çıktı Doğumlar 13 Nisan - Richard Trevithick, İngiliz mucit ve maden mühendisi. 15 Ağustos - Walter Scott, İskoç tarihi roman yazarı,şair. Ölümler
Olaylar 5 Mart – İngiliz askerlerinin Boston’da kolonicilere ateş açması sonucu Boston Katliamı adı verilen olay yaşandı 16 Mayıs – Marie Antoinette ve Louis-Auguste ile evlendi. (daha sonra Fransa kralı XVI.Louis olacaktır) 12 Temmuz – Ruslar Çeşme'yi ve limanı bastılar. 14 Temmuz – Çeşme'de Osmanlı donanması yakıldı. Doğumlar 27 Ağustos - Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Alman felsefeci (ö. 1831) 16 Aralık - Ludwig van Beethoven, Alman besteci (ö. 1827) Ölümler 27 Mart - Giovanni Battista Tiepolo, İtalyan ressam (d. 1696) 13 Kasım - George Grenville, Britanyalı politikacı, başbakan.
Olaylar Doğumlar 15 Ağustos - Napolyon Bonapart, Fransız asker, devlet adamı (ö. 1821) 14 Eylül - Alexander von Humboldt, Doğabilim'ci ve kâşif (ö. 1859) ? - Dürrizade Seyit Abdullah Efendi, Osmanlı Devleti şeyhülislam (ö. 1828) ? - Yağlıkçızade Nişancı Hacı Mehmed Emin Paşa, Osmanlı devlet adamı (d. 1724). Ölümler ? - Altunizade Abdi, Osmanlı Devleti divan şairi (d. ?) ? - Abdi İstanbullu, Osmanlı Devleti divan şairi (d. 1706)
Olaylar 25 Ağustos - James Cook ilk yolculuğuna başladı. 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı başladı ve 1768-74 yılları arasında sürdü ve Küçük Kaynarca Antlaşması ile son buldu. Doğumlar 21 Mart - Jean-Baptiste Joseph Fourier ? - Konstantinos Nikolopoulos, Yunan besteci, arkeolojist, filolojist (ö. 1841) ? - Nakşidil Sultan, Osmanlı padişahı II. Mahmut'un annesi, Valide Sultan ve I. Abdülhamit'in eşi (ö. 22 Ağustos 1817). Ölümler 25 Kasım - Franz Georg Hermann, Alman ressam (d. 1692) ? - Haşmet, Türk şair
Olaylar İngiliz astronom Charles Mason (1728-1786) ve harita uzmanı Jeremiah Dixon (ö. 1777) Pensilvanya ile Maryland arasındaki sonradan Mason-Dixon Çizgisi adı verilen sınırın haritasını tamamladılar. Doğumlar Ocak Şubat Mart Nisan 24 Nisan - Jacques-Laurent Agasse, İsviçreli ressam (ö. 27 Aralık 1849) Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül 8 Eylül - August Wilhelm Schlegel, Alman edebiyat tarihçisi, çevirmen ve yazar (ö. 1845) Ekim Kasım Aralık Ölümler 25 Haziran, Alman besteci Georg Philipp Telemann (d. 1681)
Olaylar 22 Mayıs - 1766 Büyük İstanbul Depremi Doğumlar 13 Şubat - Thomas Robert Malthus, İngiliz nüfusbilimci ve ekonomi politik teorisyeni 22 Nisan - Anne Louise Germaine de Staël, Fransız yazar Ölümler 3 Kasım - Thomas Abbt, Alman yazar (d. 1738)
Olaylar Doğumlar 8 Aralık - Elias (Eli) Whitney, Amerikalı mucit ve sanayiciydi (ö 8 Ocak 1825, Connecticut). Ölümler
Olaylar Doğumlar 22 Ağustos - Josef Abel, Avusturyalı ressam (ö. 4 Ekim 1818) 28 Mart - Nikolay Rezanov, Rusya'nın Alaska ve Kaliforniya'yı kolonileştirmesi projesini destekleyen Rus soylusu ve devlet adamı (ö. 1807). Ölümler 26 Ekim - William Hogarth, İngiliz ressam (d. 10 Kasım 1697) 12 Eylül - Jean-Philippe Rameau, Avrupa'da barok müzik dönemine Fransız besteci ve müzik teorisyenidir (d. 1683) Mühürdar Abdi Efendi Osmanlı Devleti devlet adamı ve şair (d.1699)
Olaylar Yedi Yıl Savaşı'nın bitmesi için 10 Şubat'ta Paris Antlaşması 15 Şubat'ta Hubertusburg Antlaşması imzalandı. 28 Haziran - Macaristan'da deprem oldu. Ön üç koloni kuruldu ve ABD'nin temelleri atılmaya başladı. Rus-Çerkes Savaşı başladı. Doğumlar 9 Mart - William Cobbett, İngiliz gazeteci. 23 Mart - Fyodor Rostopçin, Rus subay,devlet adamı. 27 Mayıs - Osman bin Ali, Tunus Beyi 23 Haziran - Josephine de Beauharnais, Napolyon Bonapart'nın eşi. 25 Aralık - Claude Chappe, Fransız mucit. Tarihi bilinmeyen doğumlar Antoine Ignace Melling, Fransız seyyah, mimar, ressam. Jose Bonifacio de Andrada e Silva, Brezilyalı devlet adamı, doğabilimci, jeolog Ölümler 8 Nisan - Koca Mehmed Ragıp Paşa Cao Xueqin Feth Ali Han Afşar Yi Ik
1762 (MDCCLXII) cuma günü başlayan bir yıldır. Olaylar 4 Ocak - Britanya Yedi Yıl Savaşı'na girdi. Doğumlar 29 Nisan - Jean-Baptiste Jourdan, Fransız asker (ö. 1833) Ölümler 12 Temmuz - Sado, Joseon veliaht prensi (d. 1735) Günü bilinmeyen İbrahim Has, Osmanlı mutasavvıfı
Olaylar Faber-Castell'in kuruluşu Doğumlar 1 Aralık - Marie Tussaud, Londra'da, balmumundan figürlerin yer aldığı Madame Tussaud Müzesi'nin Fransız asıllı kurucusu (ö. 16 Nisan 1850). 24 Aralık - III. Selim, 28. Osmanlı padişahı Ölümler ? - Boynueğri Seyyid Abdullah Paşa, Osmanlı Devleti sadrazam (d. ?) ? - Abdullah Vassaf Efendi, Osmanlı Devleti Şeyhülislam şair hattat (d. 1662)
Olaylar 25 Ekim – İngiltere kralı II. George öldü yerine torunu III. George geçti Safevi Devleti yıkıldı. İran'da istikrarsızlık oluştu. Doğumlar 26 Haziran- I. Johann, Lihtenştayn Prensi (ö. 1836) 23 Kasım - François-Noël Babeuf, Fransız şair ve yazar (ö. 1797) Ölümler ? - Çeteci Abdullah Paşa, Osmanlı Devleti vezir ve hattat (d. ?) 25 Ekim - II. George, tam adı George Augustus, Cambridge Markisi ve Dükü, Büyük Britanya kralı ve Hannover elektörü (d. 1683).
Olaylar Doğumlar Mary Wollstonecraft, İngiliz yazar (ö. 1797). Ölümler 14 Nisan, Alman besteci Georg Friedrich Händel (d. 1685)
Olaylar Halley kuyruklu yıldızı, Dünya'nın yakınından geçti. (önceki: 1682 ; sonraki : 1835) 1 Ocak - Zoolojik isimlendirme sisteminin başlangıç tarihi. 25 Ağustos – Prusya kralı II. Friedrich, Zorndorff Savaşı’nda Rusları yendi. Doğumlar 28 Nisan - James Monroe, 5. ABD Başkanı. 20 Eylül - Jean-Jacques Dessalines, Haiti imparatoru (ö. 1806) ? - Bostancıbaşı Hafız İsmail Paşa, III. Selim saltanatında bir yıl altı ay yirmi gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır (ö. 1807). ? - Jamphel Gyatso, 8. Dalay Lama (ö. 1815) Ölümler Naili Abdullah Paşa Osmanlı Devleti Sadrazam ve şair (d.1698)
Olaylar Yedi Yıl Savaşı kapsamında Plassey Muharebesi gerçekleşti. Doğumlar Şeyh Galip - Türk divan edebiyatı şairi ve mutasavvıf (ö. 1799) Ölümler 30 Ekim - III. Osman, Osmanlı padişahı (d. 1699)
Olaylar Fransa Krallığı'nın Kuzey Amerika'daki sömürgelerini kaybettiği Yedi Yıl Savaşı başladı. Doğumlar 27 Ocak, Avusturyalı besteci Wolfgang Amadeus Mozart (ö. 1791) 6 Mayıs - Everard Home, İngiliz cerrah (ö. 1832) Ölümler
Olaylar 4 Ocak - Haliç'in donması 1 Kasım – Lizbon şehri deprem sonucu yıkıldı. Doğumlar 2 Kasım - Marie Antoinette, Fransa kraliçesi (ö. 1793) 3 Aralık - Gilbert Stuart, Amerikalı ressam (ö. 1828) Ölümler
Olaylar 3 Eylül - Büyük İstanbul Depremi 13 Aralık - Osmanlı padişahı III. Osman tahta çıktı Doğumlar 2 Şubat - Charles Maurice de Talleyrand-Périgord, Fransız siyaset adamı, Dışişleri Bakanı (ö. 1838) 23 Ağustos - XVI. Louis, Fransa Kralı. Marie Antoinette'nin kocası (ö. 1793) Ölümler 13 Aralık - Osmanlı padişahı I. Mahmut (d.1696)
Olaylar İsveç Gregoryen Takvimi'ne geçti. Büyük Britanya ve kolonileri, 1 Ocak tarihinin yeni yılın ilk günü olmasını kabul etti. Britanya parlamentosu Yahudilere de vatandaşlık hakkı tanıdı. Doğumlar Ölümler
Olaylar 30 Ekim - Osmanlı İmparatorluğu'ğu tahtına III. Osman'ın ölümü üzerine III. Mustafa çıktı. Doğumlar James Madison Maria Anna Mozart Parmalı Maria Luisa George Shaw Ölümler Petro Lassi Julien Offray de La Mettrie
Olaylar Doğumlar 29 Ocak - Bailey Bartlett, Amerikalı siyasetçi (ö. 1830) Hayvan doğumları Adwaitya(?) - 256 yıllık ömrü ile en uzun yaşayan hayvan (ö. 22 Mart 2006) Ölümler 17 Mayıs - Georg Engelhard Schröder, İsveçli ressam (d. 1684) 28 Temmuz - Johann Sebastian Bach, Alman besteci (d. 1685)
Olaylar Doğumlar Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs 17 Mayıs - Edward Jenner, İngiliz hekim (ö. 1823) Haziran Temmuz Ağustos 28 Ağustos - Johann Wolfgang von Goethe, Alman yazar (ö. 1809) Eylül 8 Eylül Yolande de Polastron, Fransa Çocukları Mürebbiyesi (ö. 1793) Marie-Thérèse-Louise de Savoie, İtalyan asıllı Fransız soylu ve prens (ö. 1792) Ekim Kasım 17 Kasım - Nicolas Appert (ö. 1841) Aralık Ölümler Muhsinzade Abdullah Paşa Osmanlı Devleti sadrazamı (d. ?) Joseph van Aken, Flaman ressam (d. 1699)
Olaylar 18 Ekim – Avusturya Taht Savaşı, Aix-la-Chapelle Antlaşmasının imzalanmasıyla sona erdi. Doğumlar 6 Şubat - Adam Weishaupt, Illuminati'nin kurucusu. 7 Mayıs - Olympe de Gouges, Fransız feminist yazar (ö. 1793) 30 Ağustos - Jacques-Louis David, Fransız ressam (ö. 1825) Ölümler 1 Ocak - Johann Bernoulli, İsviçreli matematikçi (d. 1667)
Olaylar Abdaliye Devleti hükümdarı Ahmed Hanın Kandahar'ı ele geçirerek hükümdarlığını ilan etmesi. Doğumlar Ölümler 19 Haziran - Nadir Şah, 1736-1747 yılları arasında İran şahı ve Afşar Hanedanı'nın kurucusu (d. 1688) 4 Ekim - Amaro Rodríguez Felipe, İspanyol korsan (d. 1678)
Olaylar 16 Nisan – Kuzeybatı İskoçyada Culloden Moor Savaşı yapıldı. Bu İngiliz topraklarındaki son kara savaşıdır. Kerden Antlaşması (II. Kasr-ı Şirin Antlaşması) Doğumlar Ölümler
Olaylar Doğumlar 18 Şubat Alessandro Volta İtalyan Fizik ve Kimya Bilgini (ö. 5 Mart 1827) Ölümler Mart 18 Mart - Robert Walpole, İngiliz politikacı, ilk İngiltere başbakanı. Ekim 19 Ekim - Jonathan Swift, İrlandalı şair, yazar ve siyasetçi (d. 1667).
Olaylar Doğumlar Ölümler Miwa Shissai (), Neokonfüçyüsçü filozof (d. 1669) 30 Mayıs - Alexander Pope, İngiliz şair (d. 1688)
Olaylar 27 Haziran – II. George Dettingen Savaşı’nda Fransızları yendi. Doğumlar 11 Eylül - Nikolaj Abraham Abildgaard, Danimarkalı ressam (ö. 4 Haziran 1809) Abdullah Birri Efendi Osmanlı Devleti devlet adamı (ö.1798) Ölümler Yenişehirli Abdullah Efendi Osmanlı Devleti şeyhülislam (d. ?)
Olaylar 1742-1746 Osmanlı-İran Savaşı başladı. 1742 İzmir Yangını Silezya, Prusya'nın eline geçti. Doğumlar 1 Haziran - Georg Christoph Lichtenberg, Alman doğa bilimleri, astronomi ve matematik profesörü, yazar, eleştirmen (ö. 1799). 6 Aralık - Nicolas Leblanc, Fransız fizikçi, cerrah ve kimyacı (ö. 1806). 9 Aralık - Carl Wilhelm Scheele, İsveç asıllı Alman eczacı ve kimyager (ö. 1786). Ölümler 14 Temmuz - Richard Bentley, İngiliz ilahiyatçı ve eleştirmen (d. 1662).
Olaylar Doğumlar 21 Mayıs, İtalyan besteci Andrea Luchesi (ö. 1801) Ölümler 28 Temmuz, İtalyan besteci Antonio Vivaldi (d. 1678)
Olaylar 18 Eylül – Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında Belgrad Antlaşması imzalandı. 3 Ekim – Osmanlı Devleti ile Rusya arasında Belgrad Antlaşması imzalandı Doğumlar Ölümler
Olaylar Doğumlar 16 Nisan – Henry Clinton, Britanyalı komutan (d. 1795) 4 Haziran - III. George ya da George William Frederick Büyük Britanya ve İrlanda Kralı (ö. 1820). 15 Kasım – William Herschel, Almanya doğumlu gök bilimci (ö. 1822) 25 Kasım – Thomas Abbt, Alman yazar (ö. 1766) 31 Aralık - Charles Cornwallis, İngiliz general (ö. 1805) Ölümler
Olaylar Doğumlar Ocak 12 Ocak – John Hancock; Tüccar, devlet adamı ve Amerikan Devrimi'nde önde gelen kişilerden (ö. 1793) 29 Ocak – Thomas Paine, İngiliz asıllı Amerikalı siyasetçi (ö. 1809) Şubat Mart Nisan 27 Nisan – Edward Gibbon, İngiliz tarihçi (ö. 1794) Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül 9 Eylül – Luigi Galvani, İtalyan hekim ve fizikçi (ö. 1798) Ekim Kasım Aralık Ölümler Dilhayat Kalfa, besteci 18 Aralık – Antonio Stradivari, İtalyan müzik aletleri yapımcısı (d. 1644).
Olaylar Safevi Devleti yıkıldı. Doğumlar 25 Ocak - Joseph-Louis Lagrange, İtalyan matematikçi (ö. 1813) 14 Haziran - Charles Augustin de Coulomb, Fransız fizikçi (ö. 1806) Li Ching Yuen? - Uzun yaşam iddiası (ö.1933-1992) Ölümler 1 Temmuz - Osmanlı padişahı III. Ahmet (d. 1673). 16 Eylül - Daniel Gabriel Fahrenheit, Alman fizikçi (d. 1686).
Olaylar 1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı başladı. Doğumlar Veliaht Prens Sado Ölümler 8 Nisan - Francis II Rákóczi, Macar bağımsızlık hareketinin önderi (d. 1676) Köprülüzade Abdullah Paşa Osmanlı Devleti vezir ve serasker (d. ?)
Olaylar Doğumlar Ölümler Abdi Paşa, Osmanlı denizcisi kaptanıderya (d. ?) Muro Kyūsō (), Neokonfüçyüsçü filozof (d. 1658)
Olaylar Doğumlar 13 Mart – Joseph Priestley, İngiliz bilim ve devlet adamı (ö. 1804) 4 Mayıs – Jean-Charles de Borda, Fransız matematikçi, doktor, siyaset bilimci ve denizci (ö. 1799) 27 Temmuz – Jeremiah Dixon, İngiliz mimar ve gök bilimci (ö. 1779) 18 Eylül – George Read, Amerikalı avukat ve Birleşik Devletler Bağımsızlık Beyannamesi'nin imza sahibi (ö. 1798) 14 Ekim – François Sebastien Charles Joseph de Croix, Clerfayt Kontu, Avusturya Mareşali (ö. 1798) 16 Kasım – Siraj ud-Daulah, Bölünmemiş Hindistan Bengal'inin son bağımsız lideri (ö. 1757) Ölümler 25 Ocak – Gilbert Heathcote, Londra Belediye Başkanı (d. 1652) 27 Ocak – Thomas Woolston, İngiliz tanrıbilimci (d. 1668) 1 Şubat – August II Polonya kralı (d. 1670) 4 Mart – Claude de Forbin, Fransız amiral (d. 1656) 19 Nisan – Elizabeth Villiers, William III'ün metresi (d. 1657) 10 Mayıs – Barton Booth, İngiliz oyuncu (d. 1681) 18 Mayıs – Georg Böhm, Alman orgcu (d. 1661) 23 Haziran – Johann Jakob Scheuchzer, İsviçreli bilim insanı (d. 1672) 16 Ağustos – Matthew Tindal, İngiliz deist (d. 1657) 12 Eylül – François Couperin, Fransız besteci (d. 1668) 25 Ekim – Giovanni Girolamo Saccheri, İtalyan matematikçi (d. 1667) 31 Ekim – Eberhard Ludwig, Württemberg dükü(d. 1676)
1729 (MDCCXXIX) cumartesi günü başlayan bir yıldır. Olaylar 31 Ocak - İbrahim Müteferrika, Vankulu Lugatı'nın dizgisini bitirdi ve bastı. 29 Mayıs - Tuhfetü'l-Kibar 1000 kopya basıldı. Doğumlar Ocak 12 Ocak – Lazzaro Spallanzani, İtalyan biolojist (d. 1799) 12 Ocak – Edmund Burke, İrlandalı filozof (ö. 1797) 22 Ocak – Gotthold Ephraim Lessing, Alman yazar ve filozof (ö. 1781) Şubat Mart Nisan 18 Nisan – Gaetano Vestris, Fransız bale dansçısı 21 Nisan – Catherine the Great Rus (ö. 1796) Mayıs Haziran Temmuz Ağustos 10 Ağustos – William Howe, 5th Viscount Howe, İngiliz general (ö. 1814) Eylül Ekim Kasım 12 Kasım – Louis Antoine de Bougainville, French navigator and military commander (d. 1811) 17 Kasım – Maria Antonietta, (ö. 1785) 21 Kasım – Josiah Bartlett, Second Signer of the Declaration of Independence (ö. 1795) 24 Kasım – Alexander Suvorov, Rus general (ö. 1800) Aralık Doğum ay ve günü bilinemeyenler John Jones, (ö.1791) Samuel Barrington, British admiral (d. 1800) Elizabeth Woollat, wife of Jedediah Strutt (d. 1774) Ölümler
Olaylar Doğumlar 9 Ocak – Thomas Warton, İngiliz şair (ö. 1790) 21 Şubat – III. Peter, Rus çarı, II. Catherine 'in kocası (ö. 1762) 25 Şubat – John Wood, the Younger, İngiliz mimar (ö. 1782) 16 Nisan – Joseph Black, Scottish physicist and chemist (ö. 1799) 26 Ağustos – Johann Heinrich Lambert; Alman fizikçi, matematikçi ve gök bilimcidir. (ö. 1777) 14 Eylül – Mercy Otis Warren, American playwright (ö. 1814) 7 Ekim – Caesar Rodney, Amerikalı politikacı ve hukukçu (ö. 1784) 27 Ekim – James Cook; İngiliz denizci, kâşif (ö. 1779) 10 Kasım – Oliver Goldsmith; İrlandalı şair, yazar (ö. 1774) Ölümler 12 Şubat – Agostino Steffani, İtalyan diplomat ve besteci (d. 1654) 13 Şubat – Cotton Mather, İngiliz bakan (d. 1663) 4 Mart – Anna Petrovna, Rus prenses (d. 1708) 3 Nisan – James Anderson, İskoç avukat, tarihçi ve siyasetçi (d. 1662) 14 Mayıs – Louise Marie d'Orléans, Mademoiselle, Fransız prenses (d. 1726) 15 Ağustos – Marin Marais, Fransız besteci (d. 1656) 26 Ağustos – Anne Marie d'Orléans, Kraliçe (d. 1669) 19 Kasım – Leopold (prens), Alman prens (d. 1694) tarih bilinmiyor – I. Serfoji, Bhonsle hanedanı 4. Raja (d. 1675)
Olaylar 16 Aralık - İlk Türk matbaacısı İbrahim Müteferrika, Damat İbrahim Paşa'nın yardımıyla Vankulu Lugatı'ni dizgiye hazırlamaya başladı. Hemedan Antlaşması - 1723-1727 Osmanlı-İran Savaşını sona erdiren Osmanlı-Safevî Antlaşması imzalandı. Doğumlar 2 Ocak – James Wolfe, İngiliz general (d. 1759) 10 Mayıs – Anne Robert Turgot, Fransız devlet adamı (d. 1781) 14 Mayıs – Thomas Gainsborough, İngiliz sanatçı (d. 1788) 14 Ağustos – Henriette-Anne (ö. 1752) ve Louise-Élisabeth (ö. 1759),Kral XV. Louis'in ikiz kızları 26 Kasım – Artemas Ward, American general (d. 1800) 6 Aralık – Johann Gottfried Zinn (ö. 1757) 27 Aralık – Arthur Murphy, İrlandalı yazar (ö. 1805) tarihi bilinmeyen – Xiao-Yi, Çin imparatoru (ö. 1775) Ölümler 31 Mart - Isaac Newton, İngiliz fizikçi, matematikçi, astronom, mucit, filozof ve simyacı (d. 1642). 10 Haziran – I. George, İngiltere kralı.