text
stringlengths 0
2.74k
|
|---|
Olaylar
Karakoyunlu Devleti kuruldu (dağılışı 1469).
Dubrovnik Muharebesi gerçekleşti (veya 1381).
Doğumlar
Celaleddin Han, Altın Orda Hanı Toktamış Han'ın oğlu (ö. 1412)
Gıyaseddin Cemşid, hekim, matematikçi ve gök bilimci (ö. 1429)
İnal, Mısır Memlûk Sultanı (ö. 1461)
İsa Çelebi, Osmanlı Sultanı Yıldırım Bayezid ile Devlet Şah Hatun'un oğlu (ö. 1406)
Konstantin Kosteneçki, ya da Filozof Konstantin, Orta Çağda yaşamış Bulgar yazar ve tarihçi (ö. 1431 sonrası)
Thomas Kempis, Rönesans dönemi katolik keşiş ve yazar (ö. 1471)
Ölümler
Şubat - VI. Haakon, Norveç Kralı, Magnus VII Eriksson’un oğlu ve halefi (d. 1340)
10 Nisan - Manuil Kantakuzinos, Mora Despotluğu valisi (d. y. 1326)
26 Temmuz - İmparator Kōmyō, Japonya'da Nanboku-chō dönemi sırasında ikinci Kuzey Talibi (d. 1322)
16 Eylül - V. Charles, Fransa Kralı (d. 1338)
tarihi bilinmeyen
Bayram Hoca, Karakoyunlu Devleti'nin kurucusu
|
Olaylar
Erzincan Beyliği kuruldu (dağılışı 1410).
Moskova Knezi, Dmitri Donskoi Estonya'ya saldırdı.
Oxford New College kuruldu.
İngiltere'de Wisbech Gramer okulu kuruldu.
Doğumlar
Gigliola da Carrara, Padova lordu Francesco Novello da Carrara'nın kızı, Ferrara markizi (ö. 1416)
Ölümler
|
Olaylar
Teorik olarak Halley kuyruklu yıldızı, Dünya'nın yakınından geçti (önceki: 1301-1302 ; sonraki : 1456).
Avignon Papalığı dönemi sona erdi.
Raseborg Kalesi kuruldu.
Doğumlar
16 Ağustos - İmparator Hongxi, Çin'in Ming Hanedanı'nın dördüncü imparatoru (ö. 1425)
31 Aralık - III. Callixtus, papa (ö. 1458)
tarihi bilinmeyen
Lorenzo Ghiberti, Rönesans öncesi dönemde heykel ve metal çalışmaları ile bilinen İtalyan sanatçı (ö. 1455)
Zhou Man, Çinli amiral ve kaşif
Ölümler
27 Mart - XI. Gregorius, papa (d. y. 1329)
29 Kasım - IV. Karl, onbirinci Bohemya kralı, Lüksemburg Hanedanı'ndan Kutsal Roma İmparatoru (d. 1316)
|
Olaylar
Toktamış, Deşt-i Kıpçak'a egemen oldu.
Ulm Katedrali'nin yapımına başlandı.
Doğumlar
1 Ağustos - Go-Komatsu, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 100. imparatoru (ö. 1433)
20 Ağustos - Şahruh, Timur İmparatorluğu üçüncü hükümdarı (ö. 1447)
5 Kasım - Jianwen, Çin'in Ming Hanedanı'nın ikinci imparatoru (ö. 1402)
tarihi bilinmeyen
Đurađ Branković, Sırbistan Despotu (ö. 1456)
Filippo Brunelleschi, İtalyan rönesans temsilcilerinden Floransalı sanatçı (ö. 1446)
Ladislao
Süleyman Çelebi, Osmanlı şehzadesi (ö. 1411) (Fetret Devri'nde Edirne'de Sultanlığını ilan edip padişahlık yapmıştır, ancak Osmanlı ve yabancı tarihlerde istinasız olarak Osmanlı padişahları listelerine alınmamaktadır)
Ölümler
21 Haziran - III. Edward, İngiltere kralı (d. 1312)
tarihi bilinmeyen
I. Bukka Raya, Vijayanagar İmparatorluğu'nu yöneten, Sangama Hanedanı'ndan ikinci hükümdar
II. Şâban, veya Zeyneddin Şaban, Mısır Memlûk Sultanı (d. y. 1351)
|
1376 (MCCCLXXVI) Jülyen takviminde salı günü başlayan bir artık yıldır.
Olaylar
31 Mart - Papa XI. Gregorius, Floransa hükûmetini feshetti.
28 Nisan - İngiltere'de Kraliyet Konseyi'ni çağdaşlaştırma amacı güden Hayırlı Parlamento göreve başladı.
10 Temmuz - Hayırlı Parlamento dağıldı.
Gelibolu Sancağı kuruldu (kaldırılışı 1920).
Konstantinopolis Kuşatması gerçekleşti.
Doğumlar
III. Yusuf, Granada sultanı (ö. 1417)
Bavaryalı Sophia, Bohemya kraliçesi (ö. 1425)
Gihwa, Koreli Budist din adamı (ö. 1433)
Ölümler
8 Haziran - Kara Prens Edward, İngiltere Kralı III. Edward'ın küçük oğlu, Galler Prensi ve Akvitanya Dükü (d. 1330)
22 Temmuz - Simon Langham, Canterbury başpiskoposu (d. 1310)
1 Eylül - Philip, Orléans dükü (d. 1336)
|
Olaylar
14 Nisan - Memlükler, Kilikya Ermeni Krallığına son verdi. Kral esir alınarak Kahire'ye götürüldü, daha sonra fidye karşılığı serbest bırakıldı.
Doğumlar
Ölümler
21 Aralık - Giovanni Boccaccio, İtalyan yazar ve şair (d. 1313)
tarihi bilinmeyen
İbn eş-Şatir, Arap gök bilimci (d. 1304)
|
Olaylar
Portekiz ile İngiltere arasında ittifak yapıldı. Bu ittifak günümüzde de devam etmekte ve muhtemelen tarihin en uzun ittifakı sayılmaktadır.
Doğumlar
23 Haziran - II. Giovanna, Napoli Kraliçesi (ö. 1435)
tarihi bilinmeyen
Polonyalı Jadwiga, Polonya Kraliçesi, Polonya Krallığı'nın ilk kadın hükümdarı (ö. 1399)
Ölümler
İbn Kesir, Suriyeli muhaddis, müfessir ve tarihçi (d. 1301)
|
Olaylar
22 Haziran - Fransızlar, La Rochelle Muharebesi'nde İngilizleri bozguna uğrattı.
Doğumlar
18 Şubat - İbn Hacer el-Askalanî, Arap hadis, fıkıh ve tefsir bilgini (ö. 1449)
13 Mart - Louis of Valois, Orléans Dükü V. Charles'ın oğlu (ö. 1407)
Ekim - John Hastings (ö. 1389)
tarihi bilinmeyen
Helena Dragaš, Bizans İmparatoru II. Manuil'un karısı (ö. 1450)
Jan Hus, Hristiyan reformcu teolog, papaz ve bir dönem Prag Üniversitesi'nin rektörü (ö. 1415)
Olivera Despina Hatun, Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezid'in onuncu eşi (ö. 1444)
Zahir Çakmak, Mısır Memlûk Sultanı (ö. 1453)
Ölümler
11 Ocak - Eleanor of Lancaster, İngiliz soylu kadın (d. 1318)
21 Mart - Rudolf VI, Margrave of Baden
24 Ağustos - Casimir III, Duke of Pomerania (d. 1348)
31 Ağustos - Ralph Stafford, 1st Earl of Stafford, İngiliz asker (d. 1301)
tarihi bilinmeyen
I. Bagrat, İmereti Krallığının son kralı
Shi Nai'an, Çinli yazar (d. 1296)
|
Olaylar
26 Eylül - Çirmen Muharebesi gerçekleşti.
Samaku Muharebesi gerçekleşti.
Sırp İmparatorluğu yıkıldı (kuruluşu 1346).
Sırbistan’ın Orta Çağ’daki en önde gelen hanedanı olan Nemanjić Hanedanı sona erdi (kuruluşu 1166).
Doğumlar
28 Mayıs - Jean de Bourgogne, ya da Korkusuz Jean, Burgonya dükü (ö. 1419)
21 Eylül - Frederick I, Brandenburg seçmeni (ö. 1440)
30 Aralık - I. Vasili, Moskova Büyük Prensi (ö. 1425)
tarihi bilinmeyen
IV. Leopold , Avusturya dükü (ö. 1411)
Isabeau de Bavière, Fransa kralı VI. Charles'ın kraliçesi (ö. 1435)
Litvanyalı Sophia, Litvanya kral naibi (ö. 1453)
Zheng He, Çinli denizci, amiral ve kâşif (ö. 1433)
Ölümler
17 Şubat - İvan Aleksandr, İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı
22 Şubat - II. David, İskoçya kralı ve Bruce Hanedanının son hanedan üyesi (d. 1324)
26 Eylül - Vukašin Mrnjavčević, soylu Sırp ailesi Mrnjavčević ailesine mensup despot, Zayıf Uroš döneminde imparatora eşdeğer hükümdar (d. y. 1320)
Aralık - V. Stefan Uroš, Nemanjić Hanedanı'ndan gelen Sırp Kralı (d. 1337)
|
Olaylar
22 Nisan - Fransa Kralı V. Charles'ın emriyle Bastille kalesinin yapımına başlandı.
Timur, Timur İmparatorluğu'nu kurdu.
Limoges Katliamı gerçekleşti.
Doğumlar
VII. İoannis, Bizans İmparatoru (ö. 1408)
Cennino Cennini, İtalyan ressam (ö. 1440)
Kerim Berdi, Altın Orda Han'ı, Toktamış'ın oğlu (ö. 1414)
Leonardo Bruni, İtalyan hümanist, tarihçi, devlet adamı (ö. 1444)
Ölümler
23 Mayıs - Togon Temür, Çin'de Yuan Hanedanının (Moğol) son imparatoru (d. 1320)
19 Aralık - V. Urbanus, papa (d. 1310)
tarihi bilinmeyen
Jean de Roquetaillade, Fransız fransiskan simyacı (d. 1310)
|
Olaylar
Timur, Semerkant şehrini imparatorluğun başkenti olarak belirledi.
Osmanlılar, Bulgaristan üzerine sefer düzenlemeye başladılar.
Tay şehir devletlerinden Ayutthaya Krallığı, Kamboçya'yı ikinci kez fethetti.
Doğumlar
I. Konstantine, Gürcü kralı (ö. 1411 / 1412)
Nesîmî, Türk divan şairi (ö. 1417)
Sultan Barsbay, Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memluk Devleti hükümdarı (ö. 1438)
Şeyh el-Mahmûdî, Çerkes kökenli Burci Hanedanı'ndan Memluk Devleti hükümdarı (ö. 1421)
Ölümler
İbn Battuta, Orta Çağın en büyük seyyahı ve Rıhlet-ü İbn Battûta diye bilinen seyahatnâmenin yazarı (d. 1304)
Ramathibodi, Ayutthaya'nın ilk kralı (d. 1314)
|
Olaylar
Yuan Hanedanı sona erdi (kuruluşu 1271).
Ming Hanedanı kuruldu (dağılışı 1644).
İnançoğulları Beyliği dağıldı (kuruluşu 1261).
Avusturya Millî Kütüphanesi kuruldu.
Doğumlar
14 Şubat - Sigismund, Kutsal Roma imparatoru ve Lüksemburg Hanedanı'nın son imparatoru (ö. 1437)
3 Aralık - VI. Charles, Fransa Kralı (ö. 1422)
tarihi bilinmeyen
V. Martinus, papa (ö. 1431)
Aba-Puş Balı Sultan, mutasavvıf şair ve Mevlevi şeyhi (ö. 1485)
Emir Sultan, İslam ve tasavvuf dünyasında tanınmış düşünce adamı (ö. 1429)
Ölümler
29 Mart - İmparator Go-Murakami, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 97. imparatoru (d. 1328)
|
Olaylar
Doğumlar
6 Ocak - II. Richard, İngiltere kralı (ö. 1400)
3 Nisan - IV. Henry, İngiltere ve İrlanda kralı (ö. 1413)
13 Haziran - Taejong, Joseon Krallığı'nın üçüncü kralı (ö. 1422)
tarihi bilinmeyen
Alâeddin Ali, Mısır Memlûk Sultanı
Ölümler
18 Ocak - I. Pedro, Portekiz kralı (d. 1320)
|
1366 (MCCCLXVI) perşembe günü başlayan bir yıldır.
Olaylar
II. Henry, Kastilya kralı oldu.
Doğumlar
11 Mayıs - Bohemyalı Anne, İngiltere kraliçesi (ö. 1394)
28 Ağustos - Jean Le Maingre, Fransız mareşal (ö. 1421)
tarihi bilinmeyen
Miranşah, Timur'un oğlu, askeri komutanı ve Azerbaycan valisi (ö. 1408)
Ölümler
26 Nisan - Simon Islip, İngiliz başpiskopos
tarihi bilinmeyen
Elena Megali Komnini, Gürcü Kralı V. Bagrat'ın ilk eşi
Ming Yuzhen, Çinli asker
|
Olaylar
Viyana Üniversitesi kuruldu.
Doğumlar
25 Temmuz - U, Goryeo Krallığı'nın 34. hükümdarı (ö. 1389)
tarihi bilinmeyen
Abdülkerim el-Cili, tasavvufun İbn Arabi okulundan sufi
Devletşah Hatun, Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezid'in üçüncü eşi, Germiyanoğlu Süleyman Şah'ın kızı (ö. 1414)
Ölümler
27 Temmuz - IV. Rudolf, Avusturya Dükü (d. 1339)
tarihi bilinmeyen
Anna, Bizans İmparatoru III. Andronikos'un imparatoriçe eşi (d. 1306)
|
Olaylar
28 Temmuz - Cascina Muharebesi gerçekleşti.
26 Eylül - 11.000 kişilik Osmanlı Ordusu ile 60.000 kişilik Haçlı Ordusu, Sırpsındığı Muharebesi'nde karşılaştı.
Bulgaristan'ın Filibe ilinde Osmanlı İmparatorluğu'nun sembolü olacak şekilde Hüdavendigâr Camii inşa edildi.
Jagiellon Üniversitesi kuruldu.
Doğumlar
16 Aralık - III. Manuil, Trabzon İmparatorluğu imparatoru (ö. 1417)
tarihi bilinmeyen
Makrîzî, Memlûk Sultanlığı'nda yaşamış Mısır'lı tarihçi, muhaddis (ö. 1442)
Ölümler
8 Nisan - II. Jean, Fransa Kralı (d. 1319)
5 Ağustos - Kōgon, Japonya'da Nanboku-chō dönemi sırasında ilk Kuzey Talibi (d. 1313)
|
Olaylar
Doğumlar
11 Eylül - Christine de Pisan, Orta çağ kültüründeki kadın düşmanlığı ile mücadele eden kadın yazar, şair ve filozof (ö. 1430)
tarihi bilinmeyen
Zeami, ya da Kanze Motokiyo, Noh tiyatrosunu ciddi bir sanat dalı olarak kabul ettiren Japon aktör ve oyun yazarı (ö. 1443)
Ölümler
Matteo Villani, İtalyan tarihçi ve yazar
|
Olaylar
Edirne, Osmanlı Devleti tarafından fethedildi.
Yeniçeri Ocağı kuruldu.
Doğumlar
II. Władysław Jagiełło, Büyük Litvanya Grandükü (ö. 1434)
Ölümler
Mart - Orhan Gazi, 2. Osmanlı padişahı (d. 1281).
12 Eylül - VI. Innocentius, papa (d. 1282 / 1295)
tarihi bilinmeyen
I. Mutazıd, Abbasi hanedanına mensup İslam halifesi
III. İoannis, Trabzon İmparatorluğu imparatoru (d. y. 1321)
İlyas Bey, Saruhanoğulları Beyi
Şehzade Halil, Orhan Gazi'nin beşinci karısı Theodora Hatun'dan olan oğlu (d. 1346)
|
Olaylar
Osmanlılar Edirne'yi fethetti.
Süleyman Bey'in ölümünün ardından Karesi Beyliği, Osmanlı topraklarına katıldı.
Pavia Üniversitesi kuruldu.
Doğumlar
Ölümler
Hasan, Mısır Memlûk Sultanı (d. 1334)
Süleyman Bey, Karesi Beyliği'nin son beyi
|
Olaylar
Doğumlar
2 Mayıs - Yongle, Çin'in Ming Hanedanının üçüncü imparatoru (ö. 1424)
tarihi bilinmeyen
Abdülkadir Meragi, Türk kökenli besteci ve müzik bilgini (ö. 1435).
Ölümler
I. Selâhaddin, Mısır Memlûk Sultanı (d. 1337)
IX. Davit, Bagrat hanedanına mensup Gürcü Kralı
Adil Bey, Candaroğulları Beyliği hükümdarı
Ahmed Eflâkî, Horasan erenlerinden din ve astronomi âlimi
Nikiforos Grigoras, Bizans astronom, tarihçi, eğitim ve din konularında polemik adamı (d. 1295).
|
Olaylar
Arta Despotluğu kuruldu.
Doğumlar
11 Ocak - Go-En'yū, Japonya'da Nanboku-chō dönemi sırasında beşinci Kuzey Talibi (ö. 1393)
Şeyh Bedreddin, Şeyh Bedreddin İsyanı diye bilinen dini ve siyasi ayaklanmanın lideri (ö. 1420)
Ölümler
13 Kasım - II. İvan, lakabı Kızıl İvan, Moskova ve Vladimir büyük prensi (d. 1326)
tarihi bilinmeyen
II. Nikeforos Orsini, Epir Despotluğu hükümdarı (d. 1328)
Aziz Gregori Palamas, Selanik başpiskoposu (d. 1296)
|
Olaylar
Fransa'nın kuzeydoğusunda köylülerin soylulara karşı giriştiği Jacquerie Ayaklanması gerçekleşti.
Ragusa Cumhuriyeti kuruldu (dağılışı 1808).
Doğumlar
25 Eylül - Ashikaga Yoshimitsu, Ashikaga şogunluğunun üçüncü şogunu (ö. 1408)
Ölümler
7 Haziran - Ashikaga Takauji, Ashikaga şogunluğunu kuran savaşçı ve devlet adamı (d. 1305)
22 Ağustos - Isabelle, Fransa kralı IV. Philippe'in kızı, İngiltere kralı II. Edward'ın karısı (d. 1295)
tarihi bilinmeyen
Jean Buridan, Fransız rahip, filozof (d. 1300)
|
Olaylar
1352'de başlayan Bizans İç Savaşı sona erdi.
Doğumlar
6 Nisan - Anna Megali Komnini, Gürcü Kralı V. Bagrat'ın ikinci eşi (ö. 1406 sonrası)
18 Temmuz - Jeongjong, Kore Joseon Krallığı'nın ikinci kralı (ö. 1419)
tarihi bilinmeyen
Kara Yusuf, Karakoyunlu Devleti hükümdarı (ö. 1420)
Ölümler
Anuşirvan, İlhanlı hanı
Canibeg, Altınordu Devleti Hanı
Süleyman Paşa, Orhan Gazi'nin oğlu (d. 1316)
|
Olaylar
18 Ekim - İsviçre'nin Basel kentinde deprem oldu. Şehir yıkıldı.
Saksonya Elektörlüğü kuruldu (dağılışı 1806).
Ebu İnaniye medresesi'nin yapımı tamamlandı.
Doğumlar
Ölümler
I. Harihara, Vijayanagar İmparatorluğu'nun kurucusu ve hükümdarı
Hasan Büzurg, Celâyirî devletinin kurucusu ve ilk sultanı
Toktoa, Çin'in Yuan hanedanından devlet adamı (d. 1314)
Zheng Yunduan, Çinli şair
|
Olaylar
V. Stefan Uroš, Sırp İmparatorluğu tahtına çıktı.
Doğumlar
Plethon, Bizanslı Yeni Platoncu filozof (ö. 1452)
Ölümler
20 Aralık - Stefan Dušan, Sırp İmparatorluğu imparatoru (d. 1308)
|
Olaylar
Ceneviz donanmasıyla Venedik donanması arasındaki bir deniz savaşı olan Sapienza Deniz Muharebesi gerçekleşti.
Osmanlı Devleti, Gelibolu'yu fethetti.
Osmanlı Devleti, Ankara'yı fethetti.
Ölümler
Avesnesli Marie, Fransız soylu kadın; Clermont-en-Beauvaisis kontesi ile Bourbon düşesi (d. 1280)
|
Olaylar
Doğumlar
Mart - I. Margaret, Danimarka, Norveç, İsveç Kraliçesi ve bir yüzyılı aşkın süre boyunca İskandinav ülkelerini bir araya getiren Kalmar Birliği'nin kurucusu (ö. 1412)
Ölümler
27 Nisan - Simeon Ivanovich Gordiy, Moskova Büyük Prensi (d. 1316)
11 Aralık - Zeyneddin Karaca Bey, Dulkadiroğulları Beyliği'nin kurucusu
|
Olaylar
4 Haziran - Glarus, İsviçre birliğine katıldı.
27 Haziran - Zug, İsviçre birliğine katıldı.
Bizans İç Savaşı başladı.
Süleyman Paşa, Çimpe Kalesi'ni aldı. Osmanlılar Avrupa'da ilk hakimiyetini sağladı. (Gelibolu'nun Fethi)
Ramazanoğulları Beyliği kuruldu (dağılışı 1608).
Her yıl Ağustos, Eylül aylarında düzenlenen Elmalı Yeşilyayla Yağlı Güreşleri'nin birincisi düzenlendi.
Corpus Christi College kuruldu.
Doğumlar
Hacı Bayram-ı Veli, Türk mutasavvıf ve şair (ö. 1430)
Ölümler
13 Mart - Ashikaga Tadayoshi, Aşikaga şogunluğunun kurucusu Japon yönetici ve asker (d. 1306)
6 Aralık - VI. Clemens, papa (d. y. 1291)
tarihi bilinmeyen
II. Hâkim, Abbasi hanedanına mensup İslam halifesi
|
Olaylar
Büyük Veba Salgını sona erdi.
Ayutthaya Krallığı kuruldu (dağılışı 1767).
Doğumlar
II. Şâban, Mısır Memlûk Sultanı (ö. 1377)
Süleyman Çelebi, imam, mutasavvıf, Türkçe kaleme alınmış mevlidlerin ilki ve en meşhuru olan "Vesîletü’n-necât"ın müellifi (ö. 1422)
Ölümler
|
Olaylar
Doğumlar
27 Haziran - II. Manuil, Bizans İmparatoru (ö. 1425)
12 Ekim - Dmitriy Donskoy, Moskova Büyük Prensi (ö. 1389)
30 Kasım - İbn-i Cezerî, İslam alimi, tarihçi ve yazar (ö. 1429)
tarihi bilinmeyen
Johannes von Tepl, Alman şair, şehir yazmanı ve noter (ö. 1415)
Molla Fenari, din alimi, bilim insanı, müderris, Osmanlı Devleti'nin ilk şeyhülislamı (ö. 1430)
Vytautas, Litvanya Büyük Dükü (ö. 1430)
Ölümler
26/27 Mart - XI. Alfonso, Kastilya ve Leon Kralı (d. 1311)
22 Ağustos - VI. Philippe, Fransa Kralı (d. 1293)
23 Eylül - İbn Kayyim el-Cevziyye, Arap tefsir ve fıkıh bilgini (d. 1292)
tarihi bilinmeyen
Dâvûd-i Kayserî, İran'lı mutasavvıf, filozof ve yazar (d. 1260)
Tacuddin Kurdi, İslam alimi
|
1349 (MCCCXLIX) perşembe günü başlayan bir yıldır.
Olaylar
Büyük Veba Salgını, Norveç'te ilk defa görüldü.
Mora Despotluğu kuruldu (dağılışı 1460).
Doğumlar
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
9 Eylül - III. Albert, Habsburg Hanedanı üyesi Avusturya dükü (ö. 1395)
Ekim
Kasım
Aralık
Ölümler
|
Olaylar
528 yılında inşa edilen Galata Kulesi, Cenevizliler tarafından yeniden yapıldı.
Gonville and Caius College, Gonville Hall ismiyle kuruldu.
Prag Üniversitesi kuruldu.
Doğumlar
2 Nisan - IV. Andronikos, Bizans İmparatoru (ö. 1385)
tarihi bilinmeyen
Bulgar Keratsa, Bulgaristan Çarı İvan Aleksandr ile Yahudilikten dönme ikinci karısı Sarah'ın kızı (ö. 1390)
Ölümler
4 Şubat - Zehebî, Suriyeli hadis hafızı, tarihçi ve kıraat alimi (d. 1274)
1 Haziran - Barlaam, İtalyan bilgin, din adamı, hümanist, filolog ve ilahiyatçı (d. 1290)
2 Aralık - Hanazono, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 95. imparatoru (d. 1297)
tarihi bilinmeyen
Andrea Pisano, İtalyan heykeltıraş (d. 1290)
Umur Bey, Aydınoğulları Beyliği’nin ikinci ve en ünlü beyi
|
Olaylar
Avrupa'da büyük yıkıma yol açan Büyük Veba Salgını başladı.
Doğumlar
İmparator Go-Kameyama, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 99. imparatoru (ö. 1424)
Ölümler
11 Ekim - IV. Ludwig, Kutsal Roma imparatoru (d. 1282)
tarihi bilinmeyen
I. Hacı, ya da Seyfeddin Hacı, Mısır Memlûk Sultanı
XIV. İoannis, Ortodoks Patriği (d. y. 1282)
Fatma Hatun, Osmanlı Devletinin kurucusu olan Osman Bey ile Malhun Hatun'ın tek kızı (d. 1284)
Ockhamlı William, İngiliz Fransiskan papazı ve skolastik filozof (d. 1287)
|
Olaylar
İngilizler, Fransızları Crecy Savaşı'nda büyük bir yenilgiye uğrattı.
Tâceddinoğulları Beyliği kuruldu (dağılışı 1425).
Bir Japon kalesi olan Himeji Kalesi, yeniden inşa amacıyla yıkıldı. Kale, 1993'te UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak tescillendi.
Doğumlar
Şehzade Halil, Orhan Gazi'nin beşinci karısı Theodora Hatun'dan olan oğlu (ö. 1362)
Ölümler
I. Şâban, Mısır Memlûk Sultanı
V. Giorgi, Bagrationi Hanedanına mensup Gürcü Krallığı hükümdarı (d. 1286 / 1289)
|
Olaylar
Notre Dame Katedrali'nin yapımı tamamlandı.
Doğumlar
Kadı Burhaneddin, Türk devlet adamı, alim ve Azeri edebiyatı ve Divan edebiyatı şairi (ö. 1398)
Vuk Branković, orta çağda yaşamış Sırp soylu (ö. 1397)
Ölümler
7 Temmuz - Momchil, Bulgar yönetici
tarihi bilinmeyen
Alâaddin Küçük, Mısır Memlûk Sultanı (d. 1334)
Aleksios Apokaukos, Bizanslı devlet adamı ve asker
İmadeddin İsmail, Mısır Memlûk Sultanı (d. 1325)
İoannis Apokaukos, Aleksios Apokaukos'un oğlu, Bizanslı Megadük
Satıbey Hatun, Olcaytu Han'ın kızı, İlhanlı Devleti hükümdarı (d. 1316)
Süleyman Han, İlhanlı hanı
|
Olaylar
Doğumlar
Ölümler
I. Ahmed, Mısır Memlûk Sultanı (d. 1318)
I. Amda Seyon, Etiyopya'da hüküm sürmüş bir hükümdar (d. 1314)
|
Olaylar
Floransa'da ekono-politik halk isyanı çıktı.
Pisa Üniversitesi kuruldu.
Doğumlar
Geoffrey Chaucer, İngiltere'nin ve İngilizce edebiyatın ilk büyük şairi (ö. 1400)
İmparator Chōkei, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 98. imparatoru (ö. 1394)
Saray Mülk Hanım, Timur İmparatorluğu'nun kurucusu Timur'un ikinci eşi (ö. 1406)
Ölümler
Nicolas Bonet, Fransiskanlar tarikatı üyesi, ilahiyatçı, misyoner ve Malta piskoposu (d. 1280)
William Bell, St Andrews piskoposu
|
Olaylar
Nagy Lajos, Macaristan Kralı oldu.
Memlûk sultanı Melikü'l-Eşref Sultan Alaüddin Kiçik tahttan indirildi. Yerine Melikü'n-Nasır Sultan Şihabüddin Ahmed geçti.
Doğumlar
John Trevisa, Kernevekeli yazar ve tercüman (ö. 1402)
Ölümler
25 Nisan - XII. Benedictus, papa (d. 1285)
16 Temmuz - I. Károly, Macaristan Kralı (d. 1288)
tarihi bilinmeyen
Anna Anakutlu Megali Komnini, Trabzon İmparatorluğu imparatoriçesi, II. Aleksios'un kızı
|
Olaylar
Osmanlı Devleti'nin Anadolu Eyaleti sınırları içindeki sancaklarından biri olan Karesi Sancağı kuruldu.
Doğumlar
4 Ocak - Wat Tyler, İngiltere'de reformlara önayak olan ve sonunda öldürülan İngiliz devrimci lider (ö. 1381)
tarihi bilinmeyen
Kaygusuz Abdal, Alevî-Bektaşî halk ozanı (ö. 1444)
Ölümler
15 Haziran - III. Andronikos, Bizans İmparatoru (d. 1296)
Aralık - Gediminas, Litvanya Büyük Dükü (d. 1275)
tarihi bilinmeyen
I. Muhammed, ya da Muhammed bin Kalavun, Mısır Memlûk Sultanı (d. 1285)
I. Vâsik, Abbasi hanedanına mensup İslam halifesi
Seyfüddin Ebu Bekir, Mısır Memlûk Sultanı
|
Olaylar
24 Haziran - Yüz Yıl Savaşı'nın dönüm noktalarından biri olan Sluys Savaşı gerçekleşti.
Celâyir Sultanlığı kuruldu (dağılışı 1432).
Doğumlar
24 Şubat - Seyid Şerif Curcânî, Fars fıkıh, kelâm ve Arap dili bilgini (ö. 1413)
Ekim - Geert Groote, Hollandalı vaiz ve Brethren Ortak Yaşam Topluluğu'nun kurucusu (ö. 1384)
tarihi bilinmeyen
VI. Haakon, Norveç Kralı, Magnus VII Eriksson’un oğlu ve halefi (ö. 1380)
Theodora Kantakuzini, III. Aleksios'un imparatoriçe eşi (ö. 1390 sonrası)
Ölümler
31 Mart - I. İvan, Moskova Büyük Prensi (d. 1288)
6 Nisan - Basileios Megas Komnenos, Trabzon İmparatorluğu imparatoru, II. Aleksios ile Djiadjak Jaqeli'nın en küçük oğlu
tarihi bilinmeyen
I. Müstekfî, Abbasi hanedanına mensup İslam halifesi
Özbek Han, Altın Orda Devleti’nin dokuzuncu hanı (d. 1282)
|
1339 yılı Jülyen takviminin Cuma günü başlayan ortak yılıdır.
Olaylar
21 Haziran - Laupen Savaşı gerçekleşti.
18 Eylül - Emperor Go-Murakami, Japonya'da tahta çıktı.
23 Eylül - Doge of Genoa, ilk Simone Boccanegra seçildi.
Dulkadiroğulları Beyliği kuruldu (dağılışı 1515).
Doğumlar
1 Kasım - IV. Rudolf, Avusturya Dükü (ö. 1365)
tarihi bilinmeyen
V. Alexander, papa (ö. 1410)
V. John (ö. 1399)
Ali ibn Mohammed al-Jurjani (ö. 1414)
Aydınlı Hacı Paşa, Türk doktor ve din bilgini (ö. 1413)
Erik Magnusson (ö. 1359)
Frederick (ö. 1393)
Juana Manuel of Castile (ö. 1381)
Ölümler
17 Şubat - Avusturya Dükü (d. 1301)
26 Mayıs - Aldona Ona, Polonya Kraliçesi (d. 1309)
16 Ağustos - Azzone Visconti, Milan devletinin kurucusu (d. 1302)
25 Ağustos - Henry de Cobham, 1. Kral Cobham (d. 1260)
1 Eylül - XIV. Henry, Bavyera Dükü (d. 1305)
18 Eylül - Go-Daigo, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 96. imparatoru (d. 1288)
29 Ekim - Aleksandr Mikhailovich, Tver prensi ve Vladimir-Suzdal Knezliği knezi (d. 1301)
|
Olaylar
Doğumlar
4 Ocak - V. Muhammed, Gırnata emiri (ö. 1391)
21 Ocak - V. Charles, Fransa Kralı (ö. 1380)
23 Mart - İmparator Go-Kōgon, Japonya'da Nanboku-chō dönemi sırasında dördüncü Kuzey Talibi (ö. 1374)
5 Ekim - III. Aleksios, Trabzon İmparatorluğu imparatoru (ö. 1390)
tarihi bilinmeyen
I. Tvrtko, Bosna Krallığı hükümdarı
Ölümler
|
Olaylar
İzmit Kuşatması sona erdi. Osmanlılar İzmit'i ele geçirdi.
Yüz Yıl Savaşları başladı (1337-1453).
Serbedârîler Devleti kuruldu.
Doğumlar
I. Selâhaddin, Mısır Memlûk Sultanı (ö. 1360)
V. Stefan Uroš, Nemanjić Hanedanı'ndan gelen Sırp Kralı (ö. 1371)
Ölümler
8 Ocak - Giotto di Bondone, Rönesans resminin öncüsü İtalyan ressam (d. 1267)
tarihi bilinmeyen
I. Musa, Mali İmparatorluğu'nun yükseliş dönemindeki imparatoru
Muhammed Bin Abdullah El-Mürşidî, evliya, fıkıh ve kırâat âlimi
|
Olaylar
İlhanlı Devleti yıkıldı (kuruluşu 1256).
Doğumlar
8 Nisan - Timur, Türk-Moğol kökenli komutan ve hükümdar, Timur İmparatorluğu'nun kurucusu (ö. 1405)
tarihi bilinmeyen
VII. Innocentius, papa (ö. 1406)
Ölümler
17 Mayıs - Go-Fushimi, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 93. imparatoru (d. 1288)
tarihi bilinmeyen
Arpa Han, İlhanlı hükümdarı
Ramon Muntaner, Katalan asker, kendi hayatından bahseden "Crònica" eseri ile bilinen yazar (d. 1265)
Alâüddevle Semnâni, Horasanlı mutasavvıf (d. 1261)
|
1335 (MCCCXXXV) pazar günü başlayan bir yıldır.
Olaylar
30 Kasım - Culblean Muharebesi gerçekleşti.
İsveç'te kölelik kaldırıldı.
Eretna Beyliği kuruldu (dağılışı 1381).
Doğumlar
24 Mayıs - Bohemyalı Margaret, Macaristan kraliçesi (ö. 1349)
27 Ekim - Taejo, Kore Joseon Krallığı'nın kurucusu ve ilk kralı (ö. 1408)
tarihi bilinmeyen
Cirencesterli Richard, tarihçi yazar ve Westminster Abbey'de cemaat üyesi (ö. 1401)
Ölümler
12 Ağustos - Moriyoshi, Japon şogun (d. 1308)
30 Kasım - Ebu Said Bahadır, Olcaytu'nun oğlu ve İlhanlı Devleti'nin 9. hükümdarı (d. 1305)
tarihi bilinmeyen
Bağdat Hatun, İlhanlı Devleti hükümdarı Ebû Said Bahadır'ın eşi
|
1334 (MCCCXXXIV) cumartesi günü başlayan bir yıldır.
Olaylar
30 Aralık - XII. Benedictus papalık görevini XXII. İoannes'ten devraldı.
Doğumlar
13 Ocak - II. Henry, Kastilya kralı (ö. 1379)
25 Mayıs - Sukō, Japonya'da Nanboku-chō dönemi sırasında üçüncü Kuzey Talibi (ö. 1398)
tarihi bilinmeyen
Ahmedî, divan şairi ve hekim (ö. 1413)
Alâaddin Küçük, Mısır Memlûk Sultanı (ö. 1345)
Hasan, Mısır Memlûk Sultanı (ö. 1361)
Ölümler
4 Aralık - XXII. İoannes, papa (d. 1249)
tarihi bilinmeyen
Alaaddin Tarmaşirin, Duva Temür’den sonra başa geçen Çağatay Hanı
Safiyüddin Erdebilî, Safevi Devleti'nin kurucusu Şah İsmail'in atası, Safevi Hanedanına ismini veren kişi (d. 1252)
Sirgiannis Paleologos, Kuman ve Yunan karışımı kökenli Bizans aristokrat ve general (d. y. 1290)
|
Olaylar
İzmit Kuşatması başladı.
Kamakura şogunluğu sona erdi.
Kırşehir'de, Sivas Hükümdarı Eratna Bey'in veziri Ali Şah Ruhi tarafından Âşık Paşa Türbesi yaptırıldı.
El Hamra Sarayı, Gırnata Sultanı I. Yusuf tarafından hükümdarlık sarayına dönüştürüldü.
Doğumlar
Eleni, Bizans İmparatoru V. İoannis'un imparator eşi (ö. 1396)
Ölümler
2 Mart - I. Władysław, Polonya kralı (d. 1261)
Temmuz - Ermenistanlı Rita, Kilikya Ermeni Krallığı Kralı II. Levon'un kızı, Bizans ortak imparatoru IX. Mihail'un karısı (d. 1278)
3 Kasım - Âşık Paşa, Türk şâir ve mutasavvıf (d. 1272)
tarihi bilinmeyen
II. Manuil Megas Komnenos, Trabzon İmparatorluğu imparatoru, III. Andronikos'un muhtemelen gayrı meşru çocuğu (d. y. 1324)
|
Olaylar
İzmir Beyi Umur'un ilk Balkan seferi gerçekleşti.
Doğumlar
27 Mayıs - İbn-i Haldun, modern historiyografinin, sosyolojinin ve iktisatın öncülerinden kabul edilen 14. yüzyıl düşünürü, devlet adamı ve tarihçisi (ö. 1406).
18 Haziran - V. İoannis, Bizans İmparatoru (ö. 1391)
tarihi bilinmeyen
Theodora Hatun, Bizans prensesi, İmparator VI. İoannis'in kızı, Osmanlı Sultanı Orhan Gazi'nin beşinci eşi (ö. 1381 sonrası)
Ölümler
13 Şubat - II. Andronikos, Bizans İmparatoru (d. 1259).
tarihi bilinmeyen
III. Andronikos, Trabzon imparatoru (d. 1310)
Kerimüddin Mahmud-i Aksarayî, Selçuklu memuru, şair, yazar
Metokhites, Bizanlı filozof, yazar (d. 1270)
|
Olaylar
Nikea Kuşatması sona erdi. Osmanlılar İznik'i ele geçirdi.
Doğumlar
Karl Thopia, Arnavut prensi (ö. 1388)
Somuncu Baba, ya da Şeyh Hamid-i Veli, Osmanlı kuruluş dönemi ünlü mutasavvıfı ve alim (ö. 1412)
Ölümler
27 Ekim - Ebü'l-Fidâ, Eyyubiler Hama Emîri (d. 1273)
|
Olaylar
Doğumlar
15 Haziran - Kara Prens Edward, İngiltere Kralı III. Edward'ın küçük oğlu, Galler Prensi ve Akvitanya Dükü (ö. 1376)
tarihi bilinmeyen
Altichiero, Verona okulunun kurucusu İtalyan ressam (ö. 1390)
Ni‘metullāh-ı Velî, Nimetullahilik tarikatının kurucusu ve mutasavvıf şair (ö. 1431)
Nicolas Flamel, Fransız simyacı (ö. 1418)
Ölümler
31 Temmuz - Mihail Şişman, ya da III. Mihail Asen, İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı (d. 1280'den sonra)
Aralık - II. Aleksios, Trabzon İmparatorluğu imparatoru (d. 1282)
tarihi bilinmeyen
Karesi Bey, Karesi Beyliği'nin ilk beyi ve Kalem Bey'in oğlu
|
Olaylar
10-11 Haziran - Pelekanon Muharebesi'nde Orhan Bey, III. Andronikos'u bozguna uğrattı.
Doğumlar
XI. Gregorius, papa (ö. 1378)
Lazar Hrebeljanović, Sırp prensi (ö. 1389)
Muhammed Firuzabadî, İranlı dil, edebiyat, hadis, fıkıh ve tefsir alimi (ö. 1414)
Ölümler
7 Haziran - I. Robert, İskoçya kralı (d. 1274)
tarihi bilinmeyen
Abdurrahman Gazi, Osmanlı Devletinin kuruluşunda büyük hizmetleri geçmiş kumandan, Aydos Kalesi'nin fatihi
Abdürrezzak Kaşanî, Ekberî (Muhyiddin Arabi öğretisi) geleneğinin önemli yazarlarından
Mikeli, İmereti Krallığı hükümdarı
|
Olaylar
Nikea Kuşatması başladı.
Doğumlar
21 Ekim - Zhu Yuanzhang, Çin'in Ming Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatoru (ö. 1398)
tarihi bilinmeyen
II. Nikeforos Orsini, Epir Despotluğu hükümdarı (ö. 1359)
İmparator Go-Murakami, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 97. imparatoru (ö. 1368)
John Wycliffe, İngiliz skolastik filozofu, ilahiyatçı, Kutsal Kitap tercümanı, reformcu (ö. 1384)
Ölümler
1 Şubat - IV. Charles, Fransa Kralı (d. 1294)
26 Eylül - İbn Teymiye, İslam alimi ve düşünür (d. 1263)
tarihi bilinmeyen
Ali Râmitenî, Türk kökenli mutasavvıf
Meister Eckhart, veya Eckhart von Hochheim, Alman teolog, filozof ve mistik (d. 1260)
Timurtaş, İlhanlı Anadolu valisi
|
1327 (MCCCXXVII) perşembe günü başlayan bir yıldır.
Olaylar
25 Ocak - III. Edward, 14 yaşındayken İngiltere tahtına çıktı.
14 Haziran - Güney Yutland ile Norveç arasında bir barış antlaşması imzalandı.
Sâhib Ataoğulları Beyliği dağıldı (kuruluşu 1277).
Doğumlar
30 Ekim - Andrew, Calabria dükü (ö. 1345)
tarihi bilinmeyen
Baldus de Ubaldis, İtalyan yargıç (ö. 1400)
Philippe de Mézières, şövalye, şansölye, kral danışmanı (ö. 1405)
Ölümler
21 Eylül - II. Edward, İngiltere kralı (d. 1284)
26 Eylül - Cecco d'Ascoli, İtalyan hekim ve şair (d. 1257)
tarihi bilinmeyen
I. Konstantine, Bagrationi hanedanı mensubu, İmereti Krallığı kralı
El-Dimeşkî, Orta Çağ Arap coğrafyacısı (d. 1256)
Emir Çoban, İlhanlı emiri
|
Olaylar
6 Nisan - Orhan Bey, kuşatma altında tutulan Bursa'yı Bizanslılardan aldı. Bursa, 1326-1361 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu'na başkentlik yaptı.
Orhan Gazi, babası Osman Gazi'nin vefatının ardından Osmanlı tahtına çıktı.
Bursa Kuşatması gerçekleşti.
Eşrefoğulları Beyliği dağıldı (kuruluşu 1280).
Doğumlar
5 Mart - I. Louis, Macaristan ve Hırvatistan kralı (ö. 1382)
30 Mart - II. İvan, Moskova ve Vladimir büyük prensi (ö. 1359)
tarihi bilinmeyen
I. Murad, veya Murad-ı Hüdavendigâr, 3. Osmanlı padişahı (ö. 1389)
Manuil Kantakuzinos, Mora Despotluğu valisi (ö. 1380)
Ölümler
15 Eylül - Dimitri Mikhayloviç, Moskova Büyük Prensi ve Vladimir Büyük Dükü (d. 1299)
Kasım - Malhun Hatun
tarihi bilinmeyen
II. Süleyman, son Eşrefoğulları beyi
Feleküddin Dündar Bey, Hamitoğulları Beyliğinin kurucusu
|
Olaylar
7 Ocak - IV. Afonso, Portekiz kralı oldu.
Şubat - Muhammed bin Tuğluk, babası Gıyaseddin Tuğluk'un ölümü üzerine Delhi Sultanı oldu.
tarihi bilinmeyen
Stefan Dragutin'in Krallığı dağıldı (kuruluşu 1282).
İbn Battuta, dünya seyahatine başladı.
Bolu, Osmanlı tarafından fethedildi.
Mansa Musa, Hac ziyaretini tamamladı.
Doğumlar
5 Mayıs - Zeynüddin Irâkî, Kürt yazar, fıkıh ve hadis bilgini (ö. 1404)
tarihi bilinmeyen
Abraham Cresques, Yahudi bilgin, kartograf (ö. 1387)
İmadeddin İsmail, Mısır Memlûk Sultanı (ö. 1345)
Matheos, Bizans imparatoru (ö. 1383 / 1391)
Ölümler
7 Ocak - I. Diniz, Portekiz Krallığı'nın 6. kralı (d. 1261)
21 Kasım - III. Yuri, Moskova Büyük Prensi (d. 1281)
tarihi bilinmeyen
İbnü'l-Mutahhar el-Hillî, Iraklı Şii usul ilmi âlimi (d. 1250)
Nizameddin Evliya, Hindistan sufilerinden (d. 1238)
|
Olaylar
Doğumlar
5 Mart - II. David, İskoçya kralı ve Bruce Hanedanının son hanedan üyesi (ö. 1371)
tarihi bilinmeyen
II. Manuil Megas Komnenos, Trabzon İmparatorluğu imparatoru, III. Andronikos'un muhtemelen gayrı meşru çocuğu (ö. 1333)
Ölümler
8 Ocak - Marco Polo, ünlü İtalyan gezgin, ünlü kâşif ve tüccar Niccolo Polo'nun oğlu (d. 1254)
16 Temmuz - Go-Uda, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 91. imparatoru (d. 1267)
16/17 Ağustos - Brunswick'li İrini, III. Andronikos'un ilk eşi ve Bizans İmparatoriçesi (d. y. 1293)
31 Ağustos - II. Henri, Kudüs ve Kıbrıs Kralı (d. 1270)
|
Olaylar
Epir Despotluğu'nda Nicholas Orsini dönemi sona erdi.
Vladimir-Suzdal Knezliği, Karelya'nın doğu kesimini ele geçirdi. O dönemden bu yana Rusya'nın bir parçasıdır.
Kerimüddin Mahmud-i Aksarayî, Müsâmeretü'l-Ahbâr adlı eserini tamamladı.
Olbia, İspanya'dan gelen Aragon Krallığı güçlerince ele geçirildi.
Kakatiya İmparatorluğu sona erdi.
I. Edouardo, Savoie Hanedanı kontu oldu.
Thomas Aquinas, azizlik mertebesine yükseltildi.
Doğumlar
Ölümler
3 Mart - Andrew Harclay, İngiliz askeri komutan
tarihi bilinmeyen
II. Georgi Terter, İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı
V. Amadeo, Savoie Hanedanı kontu
|
Olaylar
16 Mart - Boroughbridge Savaşı gerçekleşti. İngiltere Kralı II. Edward, bazı baronların isyanını bastırdı.
28 Eylül - Mühldorf Savaşı gerçekleşti. Bavyera, Avusturya'yı yendi.
Pervâneoğulları Beyliği, Candaroğulları tarafından ele geçirilerek beyliğe son verildi (kuruluşu 1277).
Doğumlar
11 Ocak - İmparator Kōmyō, Japonya'da Nanboku-chō dönemi sırasında ikinci Kuzey Talibi (ö. 1380)
tarihi bilinmeyen
Teftâzânî, Fars mutasavvıf ve İslam düşünürü (ö. 1390)
Ölümler
3 Ocak - V. Philippe, Fransa Kralı (d. 1292)
tarihi bilinmeyen
Seyyid Kutbiddîn, Abdulkadir Geylani'nin torunu, İslam alimi
Todor Svetoslav, Bulgaristan Çarı (d. 1270'ler)
Zhao Mengfu, Yuan Hanedanı döneminde yaşamış Çinli ressam ve akademisyen (d. 1254)
|
Olaylar
Dante Alighieri, İlahi Komedya'sını muhtemelen 1308-1321 yılları arasında yazdı.
Tekeoğulları Beyliği kuruldu (dağılışı 1423).
Doğumlar
II. Selâhaddin, Mısır Memlûk Sultanı
III. İoannis, Trabzon İmparatorluğu imparatoru (ö. 1362)
Ölümler
14 Eylül - Dante Alighieri, ahirete yapılan bir yolculuğu anlattığı İlahi Komedya (La Divina Commedia) adlı eseri ile tanınan ünlü İtalyan şair ve siyasetçi (d. 1265)
29 Ekim - II. Stefan Uroš Milutin, Sırbistan kralı (d. 1253)
tarihi bilinmeyen
Yunus Emre, Anadolu'da Türkçe şiirin öncüsü olan tasavvuf ve halk şairi (d. 1238)
|
Olaylar
Alâeddin Paşa, ilk Osmanlı veziri oldu.
Doğumlar
8 Nisan - I. Pedro, Portekiz kralı (ö. 1367)
25 Mayıs - Togon Temür, Çin'de Yuan Hanedanının (Moğol) son imparatoru (ö. 1370)
tarihi bilinmeyen
Lalla-Ded, Keşmirli Brahman azize (ö. 1390)
Mihail Panaretos, Bizanslı tarihçi (ö. y. 1390)
Şâtıbî, Endülüslü Malikî fıkıhçısı, dil bilgini (ö. 1388)
Ölümler
1 Mart - Ayurbarvada Buyantu Han, 8. Moğol Hanı, Yuan hanedanının 4. İmparatoru ve Çin imparatoru (d. 1285)
12 Ekim - IX. Mihail, Bizans İmparatoru (d. 1277)
|
Olaylar
23 Temmuz - Hospitalier Şövalyeleri, Aydınoğulları filosunu Sakız yakınlarında mağlup etti.
Doğumlar
16 Nisan - II. Jean, Fransa Kralı (ö. 1364)
5 Eylül - IV. Pedro, Aragon kralı (ö. 1387)
tarihi bilinmeyen
Haydar Amuli, İran kökenli Şii sufi, filozof ve mistik (ö. 1385)
Ölümler
Haakon Magnusson, Norveç Kralı (d. 1207)
Kemaleddin el-Farisi, İranlı matematikçi ve fizikçi (d. 1267)
|
Olaylar
Sultan en-Nâsır Muhammed Camii'nin yapımı tamamlandı.
Doğumlar
I. Ahmed, Mısır Memlûk Sultanı (ö. 1344)
VI. Urbanus, papa (ö. 1389)
Giovanni de Dondi, Astrarium adındaki dünyanın ilk astronomik saatini geliştiren İtalyan bilim insanı (ö. 1389)
Ölümler
17 Temmuz - Reşîdüddîn Fazlullah-ı Hemedânî, Pers Yahudisi kökenli Müslüman hekim, yazar, tarihçi, İlhanlılar'ın bir veziri (d. 1247 - 1250)
22 Kasım - Mihail, Tver prensi, Vladimir prensi (d. 1271)
tarihi bilinmeyen
Duccio di Buoninsegna, İtalyan ressam (d. 1255)
|
Olaylar
Doğumlar
Muhammed Bahâeddîn, Nakşibendi tarîkatının isim babası, mutasavvıf evliya (ö. 1389)
Ölümler
8 Ekim - Fushimi, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 92. imparatoru (d. 1265)
tarihi bilinmeyen
Montferratlı İrini, Bizans İmparatoru II. Andronikos'un ikinci eşi ve Montferrat Kontluğu'nun yasal varisi (d. 1274)
|
Olaylar
Sallanan Minare'nin yapımı tamamlandı.
Doğumlar
14 Mayıs - IV. Karl, onbirinci Bohemya kralı, Lüksemburg Hanedanı'ndan Kutsal Roma İmparatoru (ö. 1378)
7 Kasım - Simeon Ivanovich Gordiy, Moskova Büyük Prensi (ö. 1353)
14 Kasım - I. Jean, Fransa kralı X. Louis'in ölümünden sonra doğmuş olan, doğar doğmaz Fransa ve Navarra Kralı ilan edilen oğlu (ö. 1316)
tarihi bilinmeyen
Satıbey Hatun, Olcaytu Han'ın kızı, İlhanlı Devleti hükümdarı (ö. 1345)
Ölümler
12 Mart - Stefan Dragutin, Sırbistan Kralı
5 Haziran - X. Louis, Fransa ve Navarra Kralı (d. 1289)
19 Kasım - I. Jean, Fransa kralı X. Louis'in ölümünden sonra doğmuş olan, doğar doğmaz Fransa ve Navarra Kralı ilan edilen oğlu (d. 1316)
13 Aralık - Olcaytu, İlhanlı hükümdarı (d. 1282)
tarihi bilinmeyen
Alaeddin Halaci, Delhi Sultanlığı'nda iktidarda olan Halaci Hanedanına mensup Türk sultan
|
Olaylar
15 Kasım - Morgarten Muharebesi gerçekleşti.
Doğumlar
İrini, Trabzon İmparatorluğu imparatoriçesi, Bizans İmparatoru III. Andronikos'un gayrı meşru kızı (ö. 1341'den sonra)
Ölümler
Giovanni Pisano, İtalyan heykeltıraş, ressam ve mimar (d. y. 1250)
|
1314 (MCCCXIV) salı günü başlayan bir yıldır.
Olaylar
18 Mart - Son Tapınak Şövalyesi Jacques de Molay, Paris'te yakıldı.
4 Nisan - Oxford Üniversitesi'ne bağlı Exeter College kuruldu.
23 - 24 Haziran - Bannockburn Muharebesi gerçekleşti.
Vacidiye Medresesi'nin yapımı tamamlandı.
Doğumlar
24 Haziran - Hainaultlu Philippa, İngiltere kraliçesi (ö. 1369)
tarihi bilinmeyen
I. Amda Seyon, Etiyopya'da hüküm sürmüş bir hükümdar (ö. 1344)
III. Valdemar, Danimarka kralı (ö. 1364)
Toktoa, Çin'in Yuan hanedanından devlet adamı (ö. 1356)
Ölümler
8 Şubat - Anjoulu Helen, Sırbistan kraliçesi (d. 1236)
18 Mart - Jacques de Molay, son Tapınak Şövalyesi (d. y. 1244)
20 Nisan - V. Clemens, papa (d. y. 1264)
25 Kasım - John Balliol, İskoçya Kralı (d. y. 1249)
29 Kasım - IV. Philippe, Fransa kralı (d. 1268)
|
Olaylar
Saruhan Türkleri Manisa'yı fethetti.
Saruhanoğulları Beyliği kuruldu (dağılışı 1412).
Doğumlar
16 Haziran - Giovanni Boccaccio, İtalyan yazar ve şair (ö. 1375)
1 Ağustos - Kōgon, Japonya'da Nanboku-chō dönemi sırasında ilk Kuzey Talibi (ö. 1364)
16 Kasım - Lisannüddin bin Hatip, Gırnata Emirliğinde yaşamış şair, yazar, tarihçi, filozof, fizikçi ve siyasetçi (ö. 1374)
Ölümler
24 Ağustos - VII. Heinrich, Kutsal Roma imparatoru (d. 1275)
tarihi bilinmeyen
VI. Giorgi, Bagrationi Hanedanına mensup çocuk Gürcü Kralı (d. 1308)
Arnaldus de Villa Nova, Katalan bir aileden geldiği düşünülen simyacı, gök bilimci ve fizikçi (d. y. 1235)
Guglielmo Agnelli, İtalyan heykeltıraş ve mimar (d. y. 1238)
|
1312 (MCCCXII) cumartesi günü başlayan bir yıldır.
Olaylar
15 Haziran - Rozgony Muharebesi gerçekleşti.
29 Haziran - VII. Heinrich, Kutsal Roma İmparatoru oldu.
Doğumlar
13 Kasım - III. Edward, İngiltere kralı (ö. 1377)
tarihi bilinmeyen
II. William, Atina dükü (ö. 1338)
Ölümler
7 Eylül - IV. Ferdinand, Kastilya kralı (d. 1285)
9 Kasım - III. Otto, Bavyera dükü (d. 1261)
11 Kasım - Sultan Veled, Mevlana Celaleddin Rumi'nin oğlu, Mevlevîliğin asıl kurucusu ve ikinci piri (d. 1226)
|
1311 (MCCCXI) cuma günü başlayan bir yıldır.
Olaylar
15 Mart - Halmyros Muharebesi gerçekleşti.
16 Ekim - Vienne Konsili başladı.
Bellver Kalesi'nin yapımı tamamlandı.
Doğumlar
1 Temmuz - Liu Bowen, Çinli asker (ö. 1375)
13 Ağustos - XI. Alfonso, Kastilya ve Leon Kralı (ö. 1350)
Ölümler
7 Şubat - Kutbeddin Şirazî, İranlı din ve astronomi bilgini (d. 1236)
29 Mayıs - II. James, Majorca kralı (d. 1243)
5 Eylül - Amadeus Aba, Macar hükümdar
tarihi bilinmeyen
VIII. Davit, Bagrationi Hanedanına mensup Gürcü Kralı (d. 1273)
Külüg Han, 7. ve Son Moğol imparatoru ve 3. Yuan hanedanı imparatoru, Çin imparatoru (d. 1281)
|
Olaylar
3 Aralık - Bohemya Kralı Bohemyalı Henry, Prag'ı işgal eden kardeşi Bohemyalı John tarafından tahttan indirildi.
Doğumlar
30 Nisan - III. Kazimir, Polonya Kralı (ö. 1368)
30 Kasım - II. Frederick, Meissen Markgrafı (ö. 1349)
tarihi bilinmeyen
III. Andronikos, Trabzon imparatoru (ö. 1332)
V. Urbanus, papa (ö. 1370)
Jean de Roquetaillade, Fransız fransiskan simyacı (ö. 1366 - 1370)
Gil Alvarez De Albornoz, İspanyol kardinal
Guillaume Tirel, şef (ö. 1395)
Ölümler
1 Haziran - Marguerite Porete, Fransız mistik
1 Ekim - Burgonyalı Béatrice, Fransız soylu kadın, Bourbon hanımefendisi ve Clermont-en-Beauvaisis kontesi (d. 1257)
19 Ekim - Gottfried von Hohenlohe, Töton Tarikatı'nın 14. Büyük Üstadı (d. 1265)
tarihi bilinmeyen
II. Baybars, kısa bir süre için Mısır Memlûk Sultanı
Burchard von Schwanden, Töton Tarikatı'nın 12. Büyük Üstadı
Ebü’l-Berekât Nesefî, Hanefi fıkıh, kelam ve tefsir alimi (d. 1223)
Yeoryos Pahimeris, Bizanslı tarihçi, yazar (d. 1242)
|
Olaylar
15 Ağustos - Hospitalier Şövalyeleri, Rodos'u aldı.
Çobanoğulları Beyliği dağıldı (kuruluşu 1227).
Doğumlar
Firuz Şah Tuğluk, Delhi Sultanlığı'nın yöneten Tuğluklu hükümdarı (ö. 1388)
Ölümler
Matteo Polo, Venedikli tüccar ve kâşif (d. 1230)
Foligno'lu Angela, italyan, mistik ve yazar (d. 1248)
|
Olaylar
Türkiye Selçuklu Devleti yıkıldı (kuruluşu 1075).
Aydınoğulları Beyliği kuruldu (dağılışı 1426).
Doğumlar
VI. Giorgi, Bagrationi Hanedanına mensup çocuk Gürcü Kralı (ö. 1313)
Stefan Dušan, Sırpların, Yunanların, Bulgarların ve Arnavutların imparator ve otokratı (ö. 1355)
Ölümler
10 Eylül - Go-Nijō, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 94. imparatoru (d. 1285)
tarihi bilinmeyen
I. Albrecht, Avusturya dükü ve Germen imparatoru (d. 1255)
II. Mesud, son Anadolu Selçuklu Sultanı ve II. İzzeddin Keykavus'un oğlu
III. Vahtang, Bagrationi Hanedanına mensup Gürcü Kralı (d. 1276)
John Duns Scotus, İskoç düşünür (d. 1265)
|
Olaylar
12 Ekim - Tapınak Şövalyeleri, Fransa kralı tarafından tutuklandı.
Doğumlar
Ölümler
10 Şubat - Temür Olcaytu Han, Çin imparatoru ve Moğol İmparatorluğu'nun büyük hanı (d. 1265)
1 Haziran - Fra Dolcino, 1300lü yıllarda bilhassa Kuzey İtalya'da yayılan ancak Katolik Kilisesince sapkın kabul edilen Dolcinoculuk akımının lideri (d. 1250)
7 Temmuz - I. Edward, İngiltere Kralı (d. 1239)
tarihi bilinmeyen
I. Benedetto Zaccaria, Ceneviz Cumhuriyeti'nin bir İtalyan amirali (d. y. 1235)
Barak Baba, ünlü bir Babai dervişi (d. 1257)
Kalem Bey, Karesi Bey'in babası
|
Olaylar
Pendik, İstanbul Osmanlı beyliği hakimiyetine girdi.
Kınık, İzmir Karesi beyliği hakimiyetine girdi.
Osman Bey, Dinboz'da Bizans tekfurlarının kuvvetlerini mağlup etti. Kestel, Kete ve Ulubad kaleleri Osmanlı'nın eline geçti.
Ulubad tekfuruyla ilk askeri antlaşma imzalandı, antlaşmaya göre: mülteci Kite tekfuru Osmanlılara iade edilecekti, Türkler Ulubad Nehri'ni geçmeyecekti.
Doğumlar
Anna, Bizans İmparatoru III. Andronikos'un imparatoriçe eşi (ö. 1365)
Ashikaga Tadayoshi, Aşikaga şogunluğunun kurucusu Japon yönetici ve asker (ö. 1352)
Ölümler
5 Mayıs - Konstantinos Paleologos, Paleologos Hanedanı'ndan Bizanslı prens (d. 1261)
4 Ağustos - III. Wenceslaus, Macaristan ve Hırvatistan kralı (d. 1289)
tarihi bilinmeyen
Adam de la Halle, şair, müzisyen, ve Fransız seküler tiyatrosunun erken yenilikçilerinden (d. 1250)
|
Olaylar
Doğumlar
2 Haziran - Ebû Said Bahadır, Olcaytu'nun oğlu ve İlhanlı Devleti'nin 9. hükümdarı (ö. 1335)
tarihi bilinmeyen
Ashikaga Takauji, imparatorluk hükûmetini devirerek 1338'den 1573'e değin Japonya'ya egemen olan Ashikaga şogunluğunu kuran savaşçı ve devlet adamı (ö. 1358)
Sadreddin Musa, Şeyh Safiyüddin İshak Erdebili'nin halefi ve oğlu (ö. 1391)
Ölümler
30 Nisan - Roger de Flor, başta Sicilya ve Bizans İmparatorluğu olmak üzere Akdeniz kıyılarında ve Anadolu topraklarında faaliyetlerde bulunmuş olan paralı asker (condottiere) (d. 1267)
23 Ağustos - William Wallace, Kral I. Edward döneminde İngiltere'ye karşı yapılan direnişte vatandaşlarına önderlik eden İskoç şövalye (d. 1272)
4 Ekim - İmparator Kameyama, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 90. imparatoru (d. 1249)
tarihi bilinmeyen
IV. İoannis, İznik İmparatoru (d. 1250)
Qian Xuan, Çinli ressam (d. 1235)
|
Olaylar
Osman Bey, Lefke, Akhisar, Mekece ve Geyveyi fethetti.
Doğumlar
24 Şubat - İbn Battuta, Orta Çağın en büyük seyyahı ve Rıhlet-ü İbn Battûta diye bilinen seyahatnâmenin yazarı (ö. 1369)
20 Temmuz - Petrarca, döneminin en büyük bilgini sayılan İtalyan hümanist ve şair (ö. 1374)
tarihi bilinmeyen
İbn eş-Şatir, Arap gök bilimci (ö. 1375)
Ölümler
17 Mayıs - Gazan Han, Moğol İmparatorluğunun İran'daki İlhanlı bölümünün 7. hükümdarı (d. 1272)
7 Temmuz - XI. Benedictus, papa (d. 1240)
27 Temmuz - Andrey, Rus prens, Aleksandr Nevskiy'nin oğlu (d. 1255)
17 Ağustos - İmparator Go-Fukakusa, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 89. imparatoru (d. 1243)
|
Olaylar
Fransa ile İngiltere arasında Paris Antlaşması imzalandı.
Roma La Sapienza Üniversitesi kuruldu.
1303 Girit depremi meydana geldi.
Doğumlar
Ölümler
11 Ekim - VIII. Bonifacius, papa (d. y. 1235)
tarihi bilinmeyen
III. Alâeddin Keykubad, Anadolu Selçuklu Sultanı ve II. İzzeddin Keykavus'un torunu
|
Olaylar
1301-1302, Halley kuyruklu yıldızı, Dünya'nın yakınından geçti (önceki: 1222 ; sonraki: 1378).
Osman Gazi, Koyunhisar Savaşı'nı kazandı. Bu savaş, Osmanlı Beyliği'nin Bizans'la ilk savaşıdır.
Bafeus Muharebesi gerçekleşti. Halil İnalcık'a göre Osmanlı Beyliği’nin kuruluşu bu muharebeyle başlamıştır.
Germiyanoğulları Beyliği kuruldu (dağılışı 1428).
Doğumlar
Ölümler
tarihi bilinmeyen
I. Hâkim, Abbâsî Halifesi
|
Olaylar
15 Haziran - Bilbao şehri kuruldu.
Çin'de nüfus sayımı yapıldı: Ülkenin o zamanlardaki nüfusu 60 milyondur.
Tarasca devleti kuruldu (dağılışı 1530).
Amsterdam şehri kuruldu.
Doğumlar
21 Mart - Henry Suso (d. 1366)
tarihi bilinmeyen
Chihab Addine Abul-Abbas Ahmad ben Fadhl Al-Umari, Arap tarihçi (d. 1384)
Dionigi di Borgo San Sepolcro, keşiş (d. 1342)
Filotheos Kokkinos, Konstantinopolis Patriği (ö. 1377 / 1378)
Geoffroi de Charny, Fransız şövalye ve yazar (d. 1356)
Jean Buridan, Fransız rahip, filozof (d. 1358)
John of Winterthur, İsveçli ressam
Laurence Minot, İngiliz şair (d. 1352)
Richard FitzRalph, Başpiskopos (d. 1360)
Taddeo Gaddi, İtalyan ressam ve mimar (d. 1366)
Ölümler
2 Mayıs - Blanche of Artois, Navarre hükümdarı
18 Temmuz - Gerard Segarelli
29 Ağustos - Guido Cavalcanti, İtalyan şair, Dolce Stil Nuovo (Tatlı Yeni Üslup) akımının önde gelen şairlerinden (b. 1255)
tarihi bilinmeyen
Çaka Nogay, İkinci Bulgar İmparatorluğu çarı (d. 1256)
Guillaume de Nangis, keşiş
Jacob van Maerlant, Hollandalı şair
Munio de Zamora
Mühezzebüddin Mesud, Pervâneoğulları beyi
Richard Middleton, İngiliz teolog ve filozof
Tran Hung Dao, Vietnamlı general
William of Nangis
|
Tatarca veya İdil Tatarcası (Tatarca: татар теле veya татарча), Türk dillerinin Kıpçak grubuna bağlı bir dildir. Aynı aileden bir lehçe olan Kırım Tatarcasından ayırmak için “Kazan Tatarcası” olarak da adlandırılır. Çoğunluğu, Rusya Federasyonu içindeki Tataristan'da yaşayan Tatarlar tarafından konuşulur. Tataristan Cumhuriyeti'nin Rusça ile birlikte iki resmî dilinden biridir.
Örnek
Äye – He/evet
Yuq – Yok/hayır
İsänme(sez)/sawmı(sız) – Merhaba/esen misiniz
Sälâm – Selam
Saw bul(ığız)/xuş(ığız) – Güle güle
Zínhar öçen – Lütfen
Räxmät – Teşekkür ederim/sağ olun
Ğafu it(egez) – Affedersiniz
Min – Ben
Sin – Sen
Ul – O
Bez – Biz
Sez – Siz
Alar – Onlar
Millät – Millet
İngiliz(çä) – İngilizce
Sesler
Sesli harfler kullanılan alfabeye göre değişir.
Tatarca ve Kırımca
Tatarca ve Kırım Tatarcası iki farklı dildir, ancak her ikisi de Kıpçak dillerine aittir.
Resimler
Ayrıca bakınız
Kırım Tatar Türkçesi
Kaynakça
http://www.linguistlist.org
https://web.archive.org/web/20071222225212/http://tugan-tel.noka.ru/
Dış bağlantılar
http://www.tatarcasozluk.com – Online Tatarca - Türkçe - İngilizce Sözlük
Tatarca - Türkçe Sözlük
https://web.archive.org/web/20120829014707/http://www.kirimtatar.net/tatarca/dil.html - Kırım Tatarcası
http://alparslanfatih2007.googlepages.com/kirilalfabesi - Tataristan Kiril Alfabesi
İdil Tatarları
Kıpçak grubu
|
Dama, iki kişinin karşı karşıya oynadığı bir masa oyunudur. Genellikle 8×8, 10×10 ya da 12×12'lik dama tahtaları üzerinde oynanır. Satrancın aksine bütün taşlar aynı biçimde hareket eder.
Çapraz damanın oynanışı
Taşlar, ancak üzerlerinde bulundukları koyu karelerde, yani çapraz olarak ve her hamlede birer kare gidecek şekilde hareket ederler. Yol üzerinde kendi renklerinden bir taş varsa bu yol, o taş çekilene kadar kapalıdır. Karşı tarafın bir taşı bulunursa ve arkasındaki kare de boşsa bu taşın üzerinden atlayıp karşı tarafın taşını tahtadan uzaklaştırabilir. Eğer taşlardan biri tahtanın karşı tarafına ulaşırsa üzerine bir tane taş daha konarak bir dama elde edilir. Dama, normal taşların aksine çaprazlar üzerinde her hamlede birden fazla kare kat ederek hareket edebilir, normal taş gibi tahtadan uzaklaştırılabilir. İki taraftan kimin bütün taşları tahtadan önce uzaklaştırılırsa oyunu kaybetmiş olur.
Türk damasının oynanışı
Taşlar bir kare ileri, sağa ve sola doğru hareket edebilir. 1. ve 8. yataya ulaşan taşlar üzerine bir taş daha koyarak dama niteliği kazanır. Dama taşı istenilen yönde istenilen kadar kare ilerler (çapraz hariç).
Dış bağlantılar
Dünya Dama Federasyonu
|
Nisan, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 4. ayı olup 30 gün çeker.
Nisan sözcüğünün, Farsça (Nisan), Süryanice (Nisanna), Sümerce (Nisag = ilk meyveler), Akadca (Nisānu) ve İbranice (nîsān) sözcüklerinden alındığı söylenebilir.
Nisan adının İngilizcesi olan April sözcüğünün Latince aprilis'den geldiği rivayet olunur. Klasik etimolojiye göre, Latince aperire (açmak); ağaçların çiçek açmaya başladığı mevsimi ima eder. Aynı tez, modern Yunancada ilkbahar anlamına gelen ἁνοιξις (açmak) ile de destek bulmaktadır.
|
Mayıs, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 5. ayı olup 31 gün çeker.
Mayıs adı, Roma bereket Tanrıçası Bona Dea ile birlikte tanımlanan, Yunan Tanrıçası "Maia'nın ayı" anlamında Latince maius mensis'ten gelmektedir.
|
Ağustos, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 8. ayı olup 31 gün çeker. Türkçede bu aya "Harman ayı", "Lobut ayı" da denir. Kimi yerlerde bu ay için "Temmuz" ayı gibi "Orak ayı" dendiği de olur.
Ağustos adının İngilizce karşılığı olan "August", bir rivayete göre, Roma İmparatoru Caesar Augustus’a ithafendir. Bir rivayete göre, Augustus da, tıpkı Julius Caesar’ın ayı Temmuz gibi (Julius’dan kaynaklanan July: Temmuz) kendi ayının da 31 gün çekmesini istediği için Ağustos ayında 31 gün vardır. Augustus, Cleopatra’nın öldüğü zamana denk geldiği için, bu ayın, takvimde bulunduğu yere yerleştirilmesini istemiştir. Augustus bu aya adını vermeden önce Ağustos ayı, Mart ayı ile başlayan Roma takviminin altıncı ayı olduğu için, Latince "Sextilis" olarak adlandırılmaktaydı.
Latinceden Türkçeye geçen sözcükler
|
Eylül, Jülyen ve Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 9. ayı olup 30 gün çeker.
Etimoloji ve diğer isimler
Türkçe'de yer alan Eylül isminin kökeni Arapçadır. Arapça eylûl (أيلول), Süryanice Arami/Süryani takviminin altıncı ayına atıfta bulunan ˀelūl (אלול) kelimesinden alıntıdır. Bu isim ise köken açısından Akadca hasat festivali ve bu festivalin yapıldığı ayı tanımlayan elūlu/elūnu kelimesinden türemiştir.
Hristiyanlar bu aya "istavroz ayı", "haç ayı" ya da Karadeniz'de değiştirilerek "istavrit ayı" olarak telaffuz ederler. Avram Galanti Bodrumlu yaptığı araştırmalar ile Türklük İncelemeleri kitabında Akadlıların altıncı ayı olduğunu ve "sevinçten haykırmak" anlamına geldiğini savunmuştur. Eylül adının İngilizce karşılığı olan "September", Latince "7" anlamına gelen "septem" den gelir. Eylül, M.Ö. 153'e kadar, eski Roma takviminde 7. ay idi. Roma imparatoru Septimius Severus ile aynı anlama gelir.
İbrani takvimine göre resmî yılın on ikinci ayı ve dini yılın ise altıncı ayıdır. Elul olarak geçen Eylül ayı, bir yılın sonunda kendinle hesaplaşma, hatalardan dolayı pişman olma ve özür ayı olarak biliniyor.
Kaynakça
|
Aralık, Gregoryen takvime göre yılın 12. ve son ayı olup 31 gün çeker.
Etimoloji
Türkiye'de, Atatürk devrimine değin Arapçada "Ocak" anlamına gelen "kânûn كانون" sözcüğünden Kânûn-i Evvel, Kanunuevvel, Kanunievvel, Kânunuevvel olan ayın adı Cumhuriyet'ten sonra İlk Kânun, İlkkânun olarak kullanıldı; 10 Ocak 1945'te kabul edilip 15 Ocak 1945'te yürürlüğe giren ve dört ayın adlarını değiştiren yasa ile ayın adı aralık yapıldı.
Aralık adının İngilizce karşılığı olan 'December', Latince 10 anlamına gelen "decem"den gelir. Aylara bölünmemiş kış mevsimi, ocak ve Şubat arasında bölünene kadar eski Roma takviminde aralık ayı 10. ay idi.
|
Ekim, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 10. ayı olup 31 gün çeker.
Türkiye'de, Atatürk devrimine değin Sümer-Babil-İbrani-Süryani-Arami ad Tişri den gelme Teşrin-i Evvel olan ayın adı Cumhuriyet'ten sonra da İlk Teşrin, İlkteşrin ya da Birinci Teşrin, Birinciteşrin olarak kullanıldı, 10 Ocak 1945'te kabul edilen 15 Ocak 1945'te yürürlüğe giren ve dört ayın adlarını değiştiren yasa ile ayın adı ekim yapıldı. Türkçe "ekme" eyleminden türemiş olup tarlaların sürülüp ekildiği ay anlamındadır. Anadolu'da bu ay için "Gazel ayı" dendiği de olur, "gazel" "kuru yaprak" anlamına gelir. Bu ay için "Avara" diyenler de vardır. Gagauzca gibi Türkçenin kimi lehçelerinde bu aya "kasım" denir. Bu fark; Julien yöntemi Güneş takvimi ile Gregorien yöntemi Güneş takviminin bu yüzyıl (20. yüzyıl) için 13 gün farkı olması yüzündendir. "Kasım" adı "Yahya" peygamberin takma adı olduğundan, Gagauzlar bu iki Güneş takviminin gün farkından dolayı, "kasım" adını bu aya daha yakın görmüşlerdir.
Ekim adının İngilizce karşılığı olan "October", Latince 8 anlamına gelen "octo" dan gelir. Aylara bölünmemiş kış süreci, Ocak ve Şubat arasında bölünene kadar eski Roma takviminde Ekim ayı 8. ay idi.
|
Uludağ (Ulusal Dağıtım), TÜBİTAK bünyesinde başlatılmış bir projedir. Hedefleri arasında bilişim okur-yazarlarına yönelik Linux dağıtımı geliştirmek, proje etrafında otonom bir sistem oluşturmak vardır. Şu anda 2009 sürümü sunulan Pardus dağıtımı, kullanıcı dostu olması ile ulusal işletim sistemi olma yolunda ilerlemektedir.
Pisi, Çomar ve YALI gibi bileşenlerle Linux dünyasında kullanıcıların sıkıntı çektiği birçok soruna çözüm getirilmesi planlanmakta. Ayrıca KDE4 masaüstü ortamını kullanarak kullanıcılarına eşsiz bir masaüstü deneyimi sunuyor.
İlgili Sayfalar
Zemberek
Müdür
Dış bağlantılar
Uludağ projesi (Pardus)
Linux
Türkiye'deki projeler
|
Penguen ile şu maddeler kastedilmiş olabilir:
Penguen, Güney Yarımküre'de yaşayan bir kuş türüdür.
Penguen (dergi), Türkiye'de yayımlanan bir mizah dergisidir.
Tux, Linux işletim sisteminin sembolü ve maskotudur.
|
Eylemsizlik ya da atalet, cisimlerin hareket durumlarını koruma eğilimleridir. Burada "hareket durumu" ile anlatılmak istenen, cismin diğer bir cisme göre sabit hızla hareket etmesi veya durağan halde bulunmasıdır. Maddeler için ortak özelliktir. Newton tarafından 1. hareket yasası olarak ifade edilmiştir. Bu yasa, bir cisim üzerine etkiyen dış kuvvetlerin bileşkesi (net kuvvet) sıfır olduğu zaman cismin hareket durumunun değişmeyeceğini söyler.
Doğrusal harekette cismin eylemsizliği kütlesiyle doğru orantılıdır. Newton'un ikinci hareket kanunu olan bunu bize göstermektedir. Kütleleri farklı olan iki cisme aynı kuvveti uyguladığımızda, kütlesi büyük olan cisim daha yavaş hızlanır.
Düzgün dairesel harekette ise cismin eylemsizliği eylemsizlik momentiyle doğru orantılıdır. Eylemsizlik momenti büyük cisimlere açısal ivme kazandırmak daha zordur. Dairesel harekette ise
eşitliği vardır.
τ:Tork
I:Eylemsizlik momenti
α:Açısal ivme
|
Arthur Cecil Pigou (18 Kasım 1877 – 7 Mart 1959), İngiliz iktisatçısı. 1902'de Cambridge Üniversitesi'nde öğretim üyesi oldu. İktisatta "Cambridge Okulu" nun ileri gelenlerindendir.
Bilimsel çalışmalarında Marshall teorisini geliştirmeye çalışmıştır.
Genel bir değer teorisi üzerinde çalışmakla beraber marjinal fayda
teorisini çeşitli ekonomik konulara başarı ile uygulamış, diğer taraftan Klasik Okul'un serbest ticaret ilkelerinin savunucusu olmuştur.
Ekonomi tarihine "Pigou Etkisi" olarak geçen kavram, Pigou'nun istihdam hakkındaki açıklamasıdır. Pigou burada istihdam hacmi ile ücret değişimleri arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Buna göre gelir seviyesi ve ücret ödemelerine ayrılan kısmın gelire oranı aynı kalır, ücret seviyesi düşerse ülkede istihdam seviyesi artar.
Pigou, 1912 yılında yayımladığı Servet ve Refah adlı eserini 1920'de genişleterek Refah Ekonomisi adıyla çıkarmıştır. 1933'te İstihdam Teorisi'ni, 1935'te Statik Ekonomi Tahlilleri'ni yayınlamıştır.
1940'ta ise İstihdam ve İstikrar Arasındaki İlişkiler adlı kitabını yazmış, bunun ardından da Tam İstihdamdan Sapmalar konulu araştırmalarını bir kitapta toplamıştır.
Ayrıca kamu faaliyetlerinin optimal düzeyinin belirlenmesinde kaynakların özel ve kamu kesimi arasındaki dağılımının, düşük marjinal fayda sağlayandan yüksek marjinal fayda sağlayan üretim alanlarına aktarılmasıyla optimal üretim düzeyine ulaşılacağını ileri süren yaklaşım da 'Pigou Yaklaşımı'dır
Ayrıca bakınız
Pigou vergisi
1877 doğumlular
Wight Adası doğumlular
1959 yılında ölenler
İngiliz ekonomistler
İngiliz dağcılar
Cambridge Üniversitesinde öğrenim görenler
Cambridge Üniversitesi öğretim üyeleri
|
Bir işletmede nakit hareketlerini takip etmek için açılan hesaba kasa hesabı adı verilir.
Bu hesabın borçlu tarafına işletmeye giren paralar, alacaklı tarafına
da işletmeden çıkan paralar yazılır. Kasa hesabı doğrudan doğruya kasa
ile ilgili ödeme ve tahsilatların kaydedildiği hesaptır.
Kasaya giren paralar kasanın borcu, kasadan ödenen veya çıkan paralar
da kasanın alacağı demektir. Buna göre hesabın borç ve alacak toplamları
birbirine eşit olursa kasada mevcut olmadığı anlaşılır. Hesabın borç toplamı
alacak toplamından fazla ise aradaki fark kasada bulunması gereken
mevcudu gösterir. Hesabın alacak toplamı ise borç toplamından fazla
olamaz, zira kasaya giren ve çıkan paralar hesaba aynı değerler ile
kaydedildiğinden giren paradan çıkan paranın fazla olması imkânsızdır.
Muhasebe
|
Ordino, Konşimentoda yazılı malların kısım kısım çekilebilmesini temin etmek üzere hazırlanan emir veya talimattır. Bir malı yükleme veya boşaltmadan önce vapur ve nakliye acentelerinden kaptana ya da nakliyeciye hitaben bir ordino (emir mektubu) verilir. Buna "teslim emri" de denir. Malı yükletecek veya boşaltacak olan mal sahibi bu ordino ile vapurun kaptanına ya da nakliyeciye başvurarak işlemin tamamlanmasını sağlar. Mal noksansız yüklendikten sonra kaptan ordino yerine mal sahibine konşimento adlı bir belge verir. Ordino aynı zamanda eski 1615 sayılı Gümrük Kanununa göre konşimentoya karşılık eşyanın çekilmesi için talimat idi. Ancak 2000 yılında yürürlüğe giren 4458 sayılı Türk Gümrük Mevzuatı zorunlu uygulamasına göre ordino kaldırılmış yerine konşimentonun ibrazı esası getirilmiştir.
Kaynakça
Denizcilik terimleri
Muhasebe
|
Semaver (, "kendi-demlenir"), çay demlemek ve demli çayın bardakta açılması için gerekecek sıcak suyun kaynatılmasında kullanılan ve içinde kömür (günümüzde elektrik) yanan ocağı bulunan musluklu kap.
Anayurdu Rusya veya Orta Asya olan ve özellikle Rus evlerinin çoğunda nostaljik olarak yer alan bu metal kabın ismi, Rusça'daki sama ve varit olan, yani 'kendi kendine kaynamak' anlamına gelen kelimelerden türeyerek oluşmuştur. Bakır, pirinç, tunç veya sacdan imal edilen semaverler silindir veya dikdörtgen prizması şeklinde yapılır.
Alt tarafta delikli ve ızgaralı kömür yanan kısım ve yukarıya doğru uzanan baca ile, bunun etrafında ısınan suyun bulunduğu su haznesi yer alır. Altta, su almak için musluk vardır.
Resimler
Ayrıca bakınız
Çaydanlık
Kaynakça
Pişirme aygıtları
Çay
Rus icatları
Rusçadan Türkçeye geçen sözcükler
Yemek pişirme aletleri
|
Vilfredo Frederico Damaso Pareto (15 Temmuz 1848, Paris – 19 Ağustos 1923, Cenova), İtalyan iktisatçı ve sosyolog.
Fizik ve matematik öğrenimi gördükten sonra 1869'da Torino Teknik Üniversitesi'nde fizik doktorası aldı. Demir çelik sanayisinde çalıştı ve ekonomik konularda makaleler yazdı. 1874'te Coğrafya Akademisi'ne seçildi ve 1877'den itibaren ekonomik teorilerle ilgili eserlerini yayınlamaya, 1894'te Lozan Üniversitesi'nde Leon Walras'dan boşalan ekonomi politik kürsüsünde ders vermeye başladı.
1912'ye kadar iktisadi konularda yazan Pareto, Walras'la birlikte Lozan Ekolü'nün kurucusu olarak bilinir. İktisat Teorisi'ne matematik analiz metotlarını uygulamıştır. Maliyetler, üretim ve değer teorilerine yeni anlayışlar getirmiştir. Zaman ve mekana bağlı olmaksızın bütün ülkelerde gelir dağılımını gösteren eğrilerin üst kademelerindeki eğiminin hep aynı kaldığını ifade eden Pareto Kanunu'nu tanımlamıştır.
Eserleri
Seçkinlerin Yükselişi ve Düşüşü (1901) ISBN 975-8717-14-6
Sosyalist Sistemler (1902-1903)
Ekonomi Politik Elkitabı (1906)
Genel Sosyoloji Dersleri (1916)
Ayrıca bakınız
Pareto verimliliği
Dış bağlantılar
Pareto Prensibi Örnek Uygulaması
1848 doğumlular
Paris doğumlular
1923 yılında ölenler
20. yüzyıl filozofları
İtalyan ekonomistler
İtalyan filozoflar
İtalyan sosyologlar
Medya kurucuları
Devrim teorisyenleri
Kalite
Elit teorisi
|
Şu'ara Suresi (Arapça: سورة الشعراء, Sūretu'ş Şuarā'a) Kur'an'ın 26. suresidir. Sure 227 ayetten oluşur.
Sure ismini, 224. ayette geçen ve şairler anlamına gelen “eş-Şu’ara” kelimesinden almıştır. Mekke döneminde indirildiğine inanılır
Konuları
Surede Tanrı'dan Rahmân olarak bahsedilir. Ayrıca şairlerin kötülüğünden ve yalancı oluşlarından bahsedilmesinin yanında Musa, Harun, Firavun mücadelesi, İbrahim, Nuh, Hûd, Salih, Lut ve Şuayb gibi peygamber kıssaları anlatılmaktadır. Paganların, Kur’an’ın vahiy dışı bir kaynağa dayalı olduğu iddialarına karşılık, onun bir vahiy eseri olduğu vurgulanmakta, söz konusu kaynakların Kur’an üzerinde hiçbir etkisinin bulunamayacağı ifade edilmektedir.
Kaynakça
Sureler
|
Neml Suresi (Arapça: سورة النّمل) Kur'an'ın 27. suresidir. Sure 93 ayetten oluşur.
İki kez besmele geçen tek sure Neml suresidir.
Sure ismini 18. ayetinde Süleyman'ın ordusunun geçeceği karınca vadisindeki karıncaların konuşmalarının anlatıldığı karınca anlamına gelen neml kelimesinden almıştır.
''Nihayet karınca vadisine geldikleri vakit bir karınca, "Ey karıncalar! Yuvalarınıza girin, Süleyman ve ordusu farkına varmadan sizi ezmesinler" (18. ayet meali)
Mekke'de indirildiğine inanılır.
Neml suresi’nde namaz, zekât, ahiret hayatı gibi konulardan bahsedilir. Musa, Davut, Lut ve Salih’in hikâyeleri kısaca Süleyman ve Belkıs'ın hikâyesi ise ayrıntılı olarak anlatılır. Surede geçen Dabbe kelimesi ile ilgili değişik yorumlar yapılmıştır.
Ayrıca bakınız
Belkıs
Süleyman
İslam mitolojisi
Kaynakça
Sureler
|
Hale Gür, (d. 1951;İzmir) Türk halk müziği ses sanatçısı.
1951'de Kemalpaşa'lı bir ailenin çocuğu olarak İzmir'de doğdu. İlkokuldan sonra ortaokulu Kız Meslek Lisesi'nde okudu. Daha sonra bu lisenin yüksek okul olarak devamı sayılabilecek Ankara Kız Teknik Öğretmen Okulu'nun sınavını kazanmasına rağmen okulun Ankara'da olması nedeniyle babası tarafından bu okula gönderilmedi.
Ege Üniversitesi'nin iki yıllık Sekreterlik Okulu'na devam etti ve buradan mezun oldu. 1970'te memur olarak girdiği TRT'de kazandığı sınavdan sonra 1974'te ses sanatçısı olarak görev yapmaya başladı. Talip Özkan'dan dersler aldı. Hâlen İzmir Radyosu'nda ses sanatçısı, koro şefi ve merkez repertuvar kurulu üyesi olarak görev yapmaktadır.
Kaynakça
Türkülere Gönül Verenler - Hale Gür
İzmir doğumlu kadın şarkıcılar
1951 doğumlular
Türk halk müziği sanatçıları
Yaşayan insanlar
Ege Üniversitesinde öğrenim görenler
|
Sıfırdan Linux (LFS Linux From Scratch), kendi Linux işletim sisteminizi geliştirme projesidir. Aslında LFS bir dağıtım değil uzmanlar ve öğrenciler için Çekirdekten bir Linux sistemi ortaya çıkarma projesidir.
LFS projesi'nin kitabı başta Gerard Beekmans olmak üzere pek çok geliştirici tarafından yazılmıştır. Son çıkan tam sürümü 11.3'dır.
Dış bağlantılar
Linux From Scratch
Linux From Scratch , Türkiye/Türkçe sitesi.
Linux dağıtımları
|
Eflatun'un kurduğu "Akademia" (Akademi) bilinen ilk uzman yetiştirme kurumudur. Günümüzde Akademia yeryüzündeki ilk üniversite olarak kabul görür. Eflatun'un öğrencisi ve uzmanlık eğitimi öncesindeki baz eğitimin yetersiz olduğunu öngören Aristoteles ise bir dönem sonra Eflatun ile yollarını ayırarak "Lyceum" (Lise) 'yi kurar. Lise eğitimin o dönemdeki başlıca amacı, o dönemde öğrenilmiş olması varsayılmasına rağmen baz eğitimi tekrar sunmak ve hatırlatmak; uzmanlık öncesinde genel kültür dersleri vermektir. Bu vesile ile, Aristo Politika da başta olmak üzere birçok konuda konuya düz mantık ile bakarak açıklamış ve halen uzmanlık adayları için müthiş bir eğitim kaynağı olmuştur. Geleneksel eğitim sırasıyla;
Anaokulu
İlkokul
Ortaokul
Lise
Üniversitede verilmektedir.
Eğitim tarihi
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.