english
stringlengths
1
1.63k
non_english
stringlengths
0
1.42k
language
stringclasses
28 values
It began with the repression of bloggers and ended the year by killing one of them.
Yıl, bloggerların baskı altına alınması ile başladı ve içlerinden birinin öldürülmesi ile sona erdi.
en-tr
Bloggers in Chains
Kelepçeli Bloggerlar
en-tr
Sattar Beheshti, a blogger who was tortured to death
Sattar Beheshti, a blogger who was tortured to death
en-tr
There are many brave cyber activists in Iran, but there is one name that shines brighter than others and marked 2012: Sattar Beheshti, 35, was a blogger from Robat-Karim, south-west of Tehran, who was arrested for criticizing the government in October and tortured to death in Evin prison.
İran'da bir çok cesur siber aktivist varö fakat içlerinden birinin ismi diğerlerinden daha fazla öne çıktı ve 2012'ye damgasını vurdu: Sattar Beheshti, Tahran'ın güneybatısında ki Robot-Karim köyünden 35 yaşında bir bloggerdı, ekim ayında devleti eleştirdiği için tutuklandı ve Evin Cezaevi'nde işkence ile öldürüldü.
en-tr
Iranian netizens launched a major online storm after the shocking news of Beheshti's death, and according to officials in Tehran Iran's top cyber police chief was sacked as a result of the death.
Beheshti'nin şok eden ölüm haberinden sonra, İranlı internet kullanıcıları nette büyük bir fırtına kopardılar ve Tahran'da ki resmi yetkillilerin söylediğine göre İran'ın internet polis şefi, işkenceyle ölümün sorumlusu olarak görevden alındı.
en-tr
In January, we learned that a 50-year old Iranian blogger, Mohammad Reza Pour Shajari (aka Seyamek Meher), was charged with “insulting the Prophet of Islam” and “enmity with God” or “waging war against God”, charges that could carry the death penalty in Iran.
Ocak ayında, 50 yaşında ki İranlı blogger Mohammed Reza Pour Shajari'nin (Seyamek Meher olarakta biliniyor), "İslam'ın peygamberini aşağılamak" ve "Allah'a düşmanlık" ya da "Allah'a karşı savaşı kışkırtmak" gibi suçlamalara maruz kaldığını ve bu suçlamaların İran'da idam ile cezalandırıldığını öğrendik.
en-tr
According to Reporters Without Borders, 18 netizens are still imprisoned in Iran and it seems no virtual activity is safe in the country as cyber police "proudly" announced several times that it arrested various Facebook administrators.
Sınır Tanımayan Gazetecilere göre, 18 internet kullanıcısı hala tutuklu halde ve hiçbir sanal eylem güvenli gözükmüyor, zira internet polisi bir çok sefer "gururlu" bir şekilde çeşitli Facebook kullanıcılarını tutukladığını duyurmuştu.
en-tr
Even one blogger favorable to President Mahmoud Ahmadinejad faced a jail sentence, and several others were censored as rivalries between governing factions has grown.
Hatta Başkan Mahmud Ahmedinejad yanlısı bir blogger bile tutuklanarak hapse kondu, ayrıca diğer bir çok kişi devlet içindeki büyüyen muhalefet yüzünden sansürlendi.
en-tr
Big Night
Büyük Gece
en-tr
Bloggers, like millions of Iranians, celebrated when Asghar Farhadi's feature film "A Separation" won Iran's first Oscar award.
Bloggerlar, milyonlarca İranlı gibi, Asgar Ferhadi'nin "Bir Ayrılık" filminin aldığı Oscar'ı kutladılar.
en-tr
Netizens participated in an outpouring of celebration, and some fans also created posters for “A Separation” for different tastes.
İnternet kullacıları da kutlamalarda yer aldı, ve bazı hayranlar farklı "Bir Ayrılık" posterleri tasarladılar.
en-tr
They also criticized pro-regime Fars News when it embellished on Farhadi's Oscar acceptance speech and changed his words to: "Iranian people respect all cultures despite the western hostility with Iranian nuclear program."
Ayrıca rejimin kanalı Fars News'i Ferhadi'nin Oscar konuşmasını şu şekilde süslediği ve değiştirdiği için eleştirdiler: "İran halkı İran'ın nükleer programına düşmanlık gösteren batının dışında ki tüm kültürlere saygı duymaktadır."
en-tr
Israel-Iran Virtual love affair
İsrail-İran Sanal Aşk İlişkisi
en-tr
Israelis and Iranians exchanging messages of love sounds stranger than fiction in these tense years, when the Iranian and Israeli governments threaten each other with military might.
İran ve İsrail hükümetleri birbirlerini askeri göçleri ile tehdit ederken, İsrailliler ve İranlılar gergin zamanlarda birbirleriyle aşk mesajları paylaştılar.
en-tr
An Israeli Facebook campaign that said “We will never bomb your country.
İsrailli bir Facebook şirketi “Asla ülkenizi bombalamayacağız.
en-tr
We love you” to Iranians, received an answer from Iranians in the form a corresponding Facebook campaign that said to Israelis, “We are your friends.”
Sizi seviyoruz.” şeklinde bir mektubu iranlılara gönderdi, ve cevaben iranlı bir Facebook grubundan, “Biz sizin dostunuz.” yazan bir mektup aldılar.
en-tr
Strike in Tehran
Tahran'da Grev
en-tr
Demonstrations and strikes were rare in 2012 but when they happened, cyber activists were there to report.
2012'de grev ve gösteriler azınlıkta olsa da, siber aktivistler bilgileri aktarmak için oradaydılar.
en-tr
Shopkeepers went on strike at the Bazaar in Tehran in early October as Iran's financial situation deteriorated due to international sanctions.
Ekim başlarında Tahran Pazar'ında ki esnaflar uluslararası kısıtlamalar yüzünden kötüleşen İran ekonomisini protesto ettiler.
en-tr
Protesters clashed with security forces in Istanbul Square in Tehran and chanted “Down with Syria!”.
Protestocular Tahran'da ki İstanbul Meydanı'nda polisle çatışarak “Suriye İle Beraber Sen de Yıkıl!” sloganları attılar.
en-tr
This slogan was most likely inspired by the fact that many Iranians blame the Iranian government for (allegedly) supporting the Syrian regime financially at a moment when their own country is in need of cash.
Bu sloganın sebebi İran hükümetinin kendi ülkesinin paraya ihtiyacı varken el altından Suriye rejimine finansal destek vermesiydi.
en-tr
Supporting Political Prisoners
Siyasi Tutuklulara Destek
en-tr
Bloggers campaigned and supported several political prisoners including Nasrin Sotoudeh, jailed human rights activist when she went on hunger strike.
Bloggerlar, açlık grevi yaparken tutuklanan insan hakları aktivisti Nasrin Sotoudeh'i de içeren bir çok siyasi tutukluiçin kampanyalar düzenleyip onlara destek verdiler.
en-tr
Finally after 49 days of hunger strike, the government lifted a travel ban imposed on Sotoudeh's teenage daughter.
49 günlük açlık grevinin sonucunda, devlet Sotoudeh'in 13 yaşında ki kızına uygulanan seyahat yasaşını kaldırdı.
en-tr
Controlling Internet
İnterneti Kontrol Etmek
en-tr
Islamic State continues its "crusade" to control more and more the Iranian internet world.
İslam Devleti İran'ın internet dünyası üzerindeki haçlı seferini sürdürüyor.
en-tr
On Sunday, September 23, 2012, the regime surprised many by filtering Google and Gmail for a short period of time.
On Sunday, 23 Eylül 2012, pazar günü rejim Google ve Gmail'i kısa süreliğine sansürleyerek birçok kişiyi şaşırttı.
en-tr
Regime called its decision based on a request by the public to oppose an anti-Islam film on YouTube.
Rejim bunun gerekçesinin ise Youtube üzerindeki bir İslam karşıtı film olduğunu belirtti.
en-tr
Many interpret this filtering as another step towards controlling the internet or launching "clean internet" as was promised by Iranian officials earlier in 2012.
Birçokları bunun interneti kontrol etmek ve İranlı yetkililerin 2012 başlarında sözünü verdiği "temiz" internet için atılmış bir adım olduğuna kanaat getirdi.
en-tr
Having the infrastructure for a skeleton Iran-only Internet in place would give the Iranian government greater power to shut off access to the Internet at times of civil unrest.
Sadece İran temelli bir internet yetkililere herhangi bir sivil ayaklanma sırasında internet erişimini kolalıkla engelleme gücü verecektir.
en-tr
Beyond Politics
Siyaset Dışı
en-tr
Iranian netizens did not focus only on political issues but also covered several environmental and humanitarian issues:
İranlı internet kullanıcıları sadece siyasi konulara değil, bir çok çevresel ve insani soruna da değindiler:
en-tr
Saving a Lake - On May 21, 2012, once again people in Urmia and several other cities in the Azerbaijan region of Iran called on the government to save the dying Lake Urmia, one of the world's largest salt water lakes.
Bir Gölü Kurtarmak - 21 Mayıs 2012'de, bir kez daha Urmiye ve İran'ın Azerbaycan bölgesinde ki bir çok şehrindeki diğer insanlar, devleti dünyanın en büyük tuz göllerinden Urmiye Gölü'nün kurumasını engellemesi için göreve çağırdılar.
en-tr
Blood Donations - Two powerful earthquakes hit the northwest region in Iran, East Azarbaijan province on August 11, killing 250 people and injuring around 1,800.
Kan Bağışları - 11 Ağustosta İran'ın Doğu Azerbaycan bölgesi iki büyük depremle sallandı ve 250 kişi öldü, yaklaşık 1800 kişi yaralandı.
en-tr
The earthquakes measured 6.4 and 6.3 in magnitude, leaving a trail of destruction and suffering.
Geride büyük bir yıkım ve acı bırakan, depremlerin büyüklüğü 6.4 ve 6.3 olarak ölçüldü.
en-tr
Iranians flocked to the Internet to mourn the victims and to appeal for blood donations and help.
İranlılar hayatını kaybedenleri anmak ve yardım etmek için internete koştular.
en-tr
Empty Pockets for Healthcare - Arseh Sevom reported on the immediate results of unprecedented sanctions on the lives of millions of patients in Iran.
Sağlık Sigortası için Boş Cepler - Arseh Sevom İran'daki milyonlarca hasta üzerinde eşi benzeri görülmemiş yaptırımlar uygulandığını bildirdi.
en-tr
"There is not a single day when we do not hear a new story about medicine shortages in Iran and how it adversely affects Iranians, especially those requiring uninterrupted medication," writes the human rights organisation.
"Tek bir gün dahi yok ki İran'da ilaç kıtlığı yaşanmasın ve bu kıtlık İranlıları, özellikle sürekli ilaç kullanması gereken İranlı hastaları etkkilemesin" diye belirtti insan hakları örgütlerine.
en-tr
We approach 2013 as a challenging moment for all Iranians with an upcoming presidential election and growing despair due to sanctions.
2013 yılına girerken İranlılar için gelecek başkanlık seçimleri ve yaptırımlar yüzünden artan ümitsizlikle ile zorlu bir yıl onları bekliyor olacak.
en-tr
Cyber activists have played a crucial role in reporting and commenting, transcending both political correctness and repression.
Siber aktivistler yaptıkları yorumlar, paylaştıkları haberlerle, politik doğruları ve yanlışları bildirmede kritik bir rol üstlendiler bu yıl.
en-tr
On her Twitter account, Pınar Selek called her supporters to the gates of the court during a break before the announcement for the final verdict, by tweeting: A break given before the final verdict.
Pınar Selek kendi twitter hesabında karar öncesi verilen arada mahkeme kapısı önünde toplanmaya çağırdı:
en-tr
Just like the numb, cold body of our sister, have we also become numb?
Hissiz, aynı kız kardeşimizin cansız bedeni gibi, biz de hissiz miyiz?
en-tr
India protested vehemently against recent gang-rapes, Imphal cried out for justice against sexual harassment of a girl.
Hindistan yakın zamanda ki toplu tecavüz olaylarını öfkeyle protesto etti, İmphal şehri bir kız cinsel saldırıya uğradığı zaman adalet için haykırdı.
en-tr
What should be our protests?
Bizim protesto şeklimiz ne olmalı?
en-tr
Only one procession?
Sadece bir yürüyüş mü?
en-tr
Then becoming quiet and numb again!
Sonrasında gene sessiz ve hissiz olmaya devam!
en-tr
The Police have failed to arrest even a single perpetrator!
Polis tek bir kişiyi bile yakalayamadı!
en-tr
Yemen: A Year of Assassinations, Explosions and Drones · Global Voices
Yemen: Suikastler, Patlamalar ve İnsansız Uçaklarla Dolu Bir Yıl
en-tr
After a long year of revolution in Yemen, former President Ali Abdullah Saleh was "toppled" and replaced by President Abd-Rabbu Mansour Hadi on February 27, 2012, through a one-man-election.
Yemen'de yıl boyunca süren devrimin sonunda, eski başkan Ali Abdullah Saleh "devrildi" ve 27 Şubat 2012'de yapılan seçimle tek aday olan Abd-Rabbu Mansour Hadi başkanlık görevini devraldı.
en-tr
Nevertheless, Yemen witnessed a year of instability and violence.
Buna rağmen, Yemen istikrarsızlık ve şiddet dolu bir yıl yaşadı.
en-tr
The year 2012 was a year of unprecedented numbers of suicide bombs, explosive cars, targeted killings, explosions of gas pipelines and electricity cables, besides the constant and frequent US drone attacks.
2012 yılı daha önce eşi benzeri görülmemiş intihar bombaları, patlayıcı yüklü araçlar, suikastler, petrol borularına ve elektrik hatlarına yapılan saldırılara ve ayrıca sık sık tekrar eden Amerikan insansız hava araçlarının saldırılarına sahne oldu.
en-tr
Below is a month by month account of the major events that shook Yemen.
Aşağıda, Yemen'i sarsan olayların ay be ay sıralnmasını görebilirsiniz.
en-tr
* Five killed as Yemen police, protesters clash in south.
* Güney bölgesinde Yemen polisi ve protestocular arasındaki çatışmada 5 kişi öldü.
en-tr
The protesters were calling for secession and rejecting a Gulf-brokered plan granting President Ali Abdullah Saleh immunity from prosecution when he steps down.
Protestocular Başkan Ali Abdullah Saleh'in görevden ayrılmasını ve başkanın yargılanmasını engelleyecek olan planın reddini istiyorlar.
en-tr
Three protesters were killed and 18 others were wounded, in addition two policemen were killed and five others were wounded.
Üç protestocu öldürüldü ve 18 protestocu yaralandı, ayrıca iki polis öldürüldü ve beş polis yaralandı.
en-tr
* Overnight drone strike in Yemen kills 15, including 'at least four Al Qaeda leaders'.
* Yemen'de gece yapılan insansız hava aracı saldırısında dört El Kaide liderinin de olduğu 15 kişi öldürüldü.
en-tr
Up to 15 militants, including four Al Qaeda leaders, were killed in an overnight airstrike in the city of Loder in Abyan province, southern Yemen.
Yemen'in güneydoğusundaki Abyan bölgesinin Loder şehrinde gece yapılan saldırıda içlerinde dört El Kaide liderinin de bulunduğu 15 militan öldürüldü.
en-tr
February:
Şubat:
en-tr
* Yemen army kills two anti-election protest.
* Yemen ordusu iki seçim karşıtını öldürdü.
en-tr
Yemeni troops killed two people when they opened fire on a rally in the southern province of Dalea calling for boycotting the election to replace outgoing President Ali Abdullah Saleh.
Yemen ordusuna bağlı birliklerin, Dalea'nın güneydoğu bölgesinde, eski başkan Ali Abdullah Saleh'in yerine gelecek yeni başkan için yapılacak olan seçimleri boykot çağrısında bulunan gruba karşı açtığı ateş sonucunda iki kişi öldü.
en-tr
* Yemen's One Man Election
* Yemen'in Tek Adaylı Seçimleri
en-tr
March:
Mart:
en-tr
* Suicide bomber kills four Yemeni soldiers.
* İntihar bombacısı dört Yemenli askeri öldürdü.
en-tr
At least four Yemeni soldiers were killed when a suicide bomber detonated a vehicle full of explosives near a checkpoint in the southern city of al-Bayda.
Al-Bayda'nın güneydoğusunda askeri kontrol bölgesine bomba yüklü araçla yapılan intihar saldırısında en az dört Yemenli asker yaşamını yitirdi.
en-tr
April:
Nisan:
en-tr
* Gunmen attack Yemen’s major airport.
* Yemen'in en büyük havaalanına silahlı saldırı.
en-tr
Gunmen loyal to Yemen’s ousted president blasted buildings at the country’s main airport with anti-aircraft guns, forcing authorities to shut it down.
Yemen'in devrik başkanına bağlı birlikler ülkenin en önemli havaalanına uçaksavarlarla yaptıkları saldırılarla havaalanının birgün süre ile kapatılmasına sebep oldu.
en-tr
A day after Yemen’s new President Abed Rabbo Mansour Hadi fired key security officials appointed by ex-president Ali Abdullah Saleh, including his half brother, the air force commander Mohammed Saleh al-Ahmar, and his nephew, Tariq, who headed the presidential guard.
Bir gün sonra yeni başkan Abed Rabbo Mansour al-Hadi, atamaları eski başkan tarafından yapılmış, içlerinde Ali Abdullah Saleh'in üvey kardeşi, hava kuvvetleri komutanı Mohammed Saleh al-Ahmar ve yeğeni başkanlık koruması şefi Tarık'ın da olduğu, önemli askeri yetkilileri görevden aldı.
en-tr
*Yemen electricity supply hit in power plant attack Tribesmen attacked a main power plant in Marib causing the capital Sanaa and cities Taiz, Hudaida and Ibb to suffer reduced electricity due to the attack.
Kabile üyelerinin Marib'de ki elektrik santraline yaptıkları saldırı Başkent San'a ve Taiz, Hudaida, İbb gibi şehirlerde elektrik kesintilerine sebep oldu.
en-tr
May:
Mayıs:
en-tr
*Suicide blast on eve of Unification Anniversary, nearly 100 people were killed and at least 200 were injured.
*Birleşme Yıldönümü arifesinde yapılan intihar saldırıları, yaklaşık 100 kişinin ölmesine en az 200 kişinin yaralanmasına neden oldu.
en-tr
*Anger at expansion of US drone war
*Amerikan insansız hava araçlarının kullanımındaki artışa öfke
en-tr
The use of drones on Yemeni soil to kill “suspected” al Qaeda leaders, the unjustified killing of a teenager and many other innocent civilians commonly referred to as “collateral damage” and the illegal detention of a journalist, has fostered more animosity towards the US.
Yemen topraklarında, El Kaide lideri olduklarından "şüphelenilen" kişilerin öldürülmesine yönelik yapılan, insansız hava aracı saldırılarında ölen çocukların ve diğer sivillerin "sivil zayiat" olarak nitelenmesi ve bir gazetecinin kanun dışı tutuklanması, ABD'ye karşı olan düşmanlığı kuvvetlendirdi.
en-tr
The US clearly needs to re-evaluate its counter-terrorism policy in Yemen by addressing the socio-economic underlying causes that produce terror, rather than focusing its aid solely in the fight against al “Qaeda” and continuing with the drone attacks which kills innocent people, alienates, angers and aggravates the general Yemeni public, giving extremists a motive to join militant groups.
Amerika Birleşik Devletleri'nin anti terör politikalırını yeniden gözden geçirmesi ve direkt olarak "El Kaide" ile savaşmak ve insansız hava aracı saldırıları ile sivilleri öldürüp, Yemen halkının öfkesini çekip, onların militan gruplara katılmasına sebep olmak yerine, terörün sosyo-ekonomik ve toplumsal nedenlerini irdelemesi gerekmektedir.
en-tr
*Yemeni al-Qaeda leader 'killed in drone strike'.
*Yemenli El Kaide Lideri 'insansız hava aracı saldırısında' öldürüldü.
en-tr
Fahd al-Quso was hit by missiles fired from an unmanned drone.
Fahd al-Quso insansız hava aracının füzeleriyle vurularak öldürüldü.
en-tr
His death and another man's was confirmed by al-Qaeda and Yemen's embassy in the US.
Onun ve diğer bir üyenin ölümü El Kaide ve Amerika'daki Yemen Büyükelçiliği tarafından doğrulandı.
en-tr
At least 20 soldiers had been killed by militants in revenge for the attack.
En az 20 asker militanların yaptığı intikam saldırısında hayatını kaybetti.
en-tr
June:
Haziran:
en-tr
*Attacks on Southern Yemen jeopardize National Dialogue
*Yemen'in güneydoğusundaki saldırılar Ulusal Diyaloğu tehlikeye atıyor
en-tr
While a National Dialogue is under way to discuss many of Yemen's issues, central security forces attacked Mansoura's square, where separatist activists staged sit-in protests for over a year, destroying their tents and using live ammunition to disperse them, killing and injuring some.
Yemen'in sorunlarını tartışmak için Ulusal Diyalog gündemde iken, merkeze bağlı birlikler, Mansoura Meydanı'nı bir yılı aşkın süredir işgal eden ayrılıkçı aktivistlere karşı saldırdı, çadırlarını tahrip edip, üzerlerinde gerçek mermi kullanarak bazılarının ölmelerine ve yaralanmalarına sebep oldu.
en-tr
*Electricity Woes in Yemen
*Yemen'de Elektrik Sıkıntıları
en-tr
July:
Temmuz:
en-tr
*Another suicide blast rocks Sanaa.
*Bir başka intihar saldırısı Sana'yı sarsıyor.
en-tr
A suicide bomber detonated himself at the southern gate of the Ministry of Interior killing nine and injuring 15.
Bir başka intihar bombacısı içişleri bakanlığının güneydoğu kapısında üzerindeki bombaları patlatarak dokuz kişiyi öldürdü ve 15 kişiyi yaraladı.
en-tr
August:
Ağustos:
en-tr
*Yemen Republican Guard in deadly clashes in Sanaa.
*Yemen Cumhuriyet Muhafızları Sana'da ölümcül çatışmaların içinde.
en-tr
Five people were killed and at least nine were wounded, near the defence ministry.
Savunma bakanlığının yanındaki çatışmalarda beş kişi öldü ve en az dokuz kişi yaralandı.
en-tr
September:
Eylül:
en-tr
*Yemen minister survives assassination attempt.
*Yemenli bakan suikast girişiminden sağ kurtuldu.
en-tr
Maj Gen Muhammad Nasir Ahmad, Yemen's defense minister survived an assassination attempt, which killed seven bodyguards and five civilians in the heart of the capital, Sanaa.
Yemen savunma bakanı, Orgeneral Muhammad Nasir Ahmad, başkent Sana'nın merkezinde, yedi korumasının ve beş sivilin hayatını kaybettiği saldırıdan sağ olarak kurtuldu.
en-tr
*Anger as 13 civilians killed by US drone strikes A US drone missile missed it's target and according to local reports 13 civilians, including three women, were killed as a result.
*Amerikan insansız hava aracının saldırılarında 13 kişinin ölmesine öfke. Amerikan insansız hava aracının saldırısında füzelerden birinin hedeften şaşması sonucu aralarında üç kadının bulunduğu 13 sivil yaşamını yitirdi.
en-tr
*29 Dead in 8 Days as U.S. Puts Yemen Drone War in Overdrive.
*Son 8 günde yaşanan 29 sivil ölümü bile Yemen'deki Amerikan insansız hava aracı saldırılarını yavaşlatamadı.
en-tr
Not even the killing of 10 civilians over the weekend seems to have slowed the pace in the United States’ secretive, undeclared war.
Haftasonunda ki saldırılarda 10 sivilin hayatını kaybetmesi bile Amerika Birleşik Devletleri'nin gizli ve gayrı resmi savaşını durdurmuş gibi gözükmüyor.
en-tr
*Yemenis march demanding prosecution of ex-leader.
*Yemenliler eski başkanlarının idamı için yürüdüler.
en-tr
Tens of thousands of Yemenis took to the streets of the capital Sanaa demanding the prosecution of Saleh, who stepped down in February after a year-long uprising, demonstrators marched also in other Yemeni cities.
Onbinlerce yemenli geçtiğimiz şubat ayında artan ayaklanmalar karşısında görevden ayrılan Saleh'in idamı için başkent Sana'da yürüyüşler düzenledi, ayrıca diğer şehirlerde de yürüyüşler düzenlendi.
en-tr
October:
Ekim:
en-tr
*Deadly blast rocks Yemen military base.
*Ölümcül saldırı Yemen askeri üssünü sarstı.
en-tr
Militants drove a vehicle loaded with explosives into the base in Abyan province.
Militanlar Abyan bölgesindeki askeri üsse bomba yüklü araçla saldırdı.
en-tr
At least 15 Yemeni troops were killed and more than a dozen injured.
En az 15 asker öldü ve bir düzineden fazlası yaralandı.
en-tr