Datasets:
xri
/
KonongoNMT

Dataset card Data Studio Files
xet
Community
id
int64
0
8k
source
stringlengths
1
286
target
stringlengths
1
314
split
stringclasses
3 values
0
Alimkumbusha kila mtu kufikiria juu ya mustakabali wake wa baadaye, kama mojawapo ya mada zilizojadiliwa na kuweka kipaumbele chake kwa usahihi.
Ndɨmwɨzʉkɨzya mtʉ onse ɨlllyakwɨka hɨgʉlya kwɨlɨ zʉmakwɨkɨzya lkaakwe lya kʉmbele, katɨ hamwi ni mada zɨzyo zɨtʉɨlɨlwe ɨbhanza kwɨitʉʉla ʉkapanga wa soolo kaakwe ya n'hana.
train
1
Msimamiaji alifagia sakafu huku akichagua habari za kusambaza kuhusu umuhimu wa ushiriki wa jamii.
Ʉmwɨlɨzɨ ndɨapyagʉla iiseesa ɨkʉ akʉsagʉla ɨmpola zya isambazya iibha ʉkapaanga wa ɨsʉngela wa mbhantʉ.
train
2
Siku hiyo kichwa kilimuuma mchungaji aliponena kwa lugha kwa muda mrefu hadi mapacha walipomwambia akapumzike.
Ʉlusɨkʉ lɨlo ʉmdɨmɨ ndɨ asatɨwa ni mtwe haaho ndɨayomba kʉlʉga ngekwɨ kwɨitʉngo ɨlɨhu mpaaka ɨmapasa ndɨbhambhaalɨla akasʉhe.
train
3
Watawala wabaya kwenye mlima waliacha pamba ichafuke, kuonyesha tabia yao mbaya.
Ɨbhakʉlʉ bhabhɨ kʉlʉmʉlɨ ndɨbhaleka pamba ɨɨchafuke, ilangɨsha ɨɨnsembo ɨzyaao mbɨɨ.
train
4
Baada ya kutumia mafuta hayo yaliyopatikana kwenye mapishi yake, mpishi huyo aliamua kulala na kupumzika.
paapo ndɨatʉmɨla ɨɨmafuta gaago ndlyayɨgela kʉ ʉteekɨ lkaakwe, mteekɨ bheeyo ndɨ akola ɨlaala kwɨ ɨsuhaa.
train
5
Alisihi na kufanya hata baraka kwa kila mmoja anaeishi katika jamii yetu.
Ndɨalomba ni bhezya kwɨɨnga ɨmpemba kʉ mntʉ wonse akwɨlɨlikala kʉ bhantʉ bhɨɨsʉ.
train
6
Hata hakuna aliyesimama tu kuangalia; wote walifika moja kwa moja kwenye nguo zilizopunguzwa bei.
Nɨnga kʉdʉhʉ aɨmɨle dʉhʉ ilɨngɨlɨla,' wonse ndɨbhaafika vu kʉ i ɨmwenda zɨpʉngʉzyaiwe beyɨ.
train
7
Wanaona ni muhimu kwa namna ya unyenyekevu kuonyesha kila kosa la askari linaloonekana.
Ndɨbhaona vyakapanga kʉchɨtɨle ɨɨchawʉkondelezu ilangisha wonse ʉkenagʉzɨ wabhasilikaale ɨlɨle ndɨlɨkwigela.
train
8
Waliikaribia kazi yao wakiwa na ahadi ya kuhakikisha kwamba wanapata matokeo mema kutoka kwenye kesi hiyo ngumu.
Ndɨbhaasʉngela ʉmɨlɨlɨmo lnaao iikʉ bhaalaganaga lya lyangaɨlɨla iibha bhaakʉpata gaafumɨle masooga iiikʉfuma kʉ msaango gʉʉgo ʉmlambʉ.
train
9
Kwetu, kila mvuvi anafuata zingine za mila za kiroho.
Kʉwɨsʉ, onse mzʉbhɨ akʉlonda ndaka yɨɨngɨ yamwego yakʉʉmungu.
train
10
Mjumbe kijana alisafiri mahali pote, na baadaye, alishiriki uzoefu wake kama mwanafunzi kutoka kila mahali alipotembelea.
Ʉmkombe ʉmsʉmba ndɨayʉmbɨla hamalwande onse, ni haangɨ, ndɨasʉngela ni ʉlendelele wakwe kaatɨ mhemba ikʉfuma hamalwande onse lɨlo ndɨayʉmbɨlaa.
train
11
Alifundisha kuwa njia ya kuendelea kushikamana na injili, ijapo kuwa magumu yangetukia, ni kuukumbatia wema na mtu asiache kufanya hivyo.
Ndamhembeka ibha nzɨɨla ɨyendeliye ɨbha hamwi nni gambo ɨyakʉmgu, niga ibha imalambʉ mbe dlyafumɨle, sanga mkuungatɨla ʉsooga wamntʉ akaalekaga bhezya vivyone
train
12
Katika hema la ibada, kila mtu angesema vile anavyojiona siku za usoni na kuuliza maswali mazito.
Kwɨsansa lyalɨsengaa, onse mtʉ mbe ndɨayombe iivyo aɨwɨne kwɨnsɨkʉ zya kʉmbele kwɨʉʉzya maswalɨ matɨmbʉ.
train
13
Mnyororo wa vitendo vya uhasama kati ya nchi hatimaye huamua hatma ya roho ya ushirikiano na kusababisha uharibifu kwa pande zote mbili.
Ʉmnyololo gwaɨnsembo ya nsɨka kʉnsɨ kʉmbele ɨkʉkola ndaka ya mwego gwa hamwi kwɨɨletelezya ʉbhɨ kʉmahamalwande lyonse abhɨlɨ.
train
14
Licha ya utajiri wake, John alianza kutambua kwamba upendo ulikuwa haupo maishani mwake, na kasoro hii ilimfanya kutaka mawasiliano ya kweli.
Nɨnga ʉtofi lkaakwe, ʉjookwɨ ndɨ alamla imanya ibha ʉtogwe ndɨʉlɨhadʉhʉ kʉmayɨsha gaakwe, ni ʉbhɨ ʉ ndɨwambhezya ikola ʉhamwi wa kapanga.
train
15
Kwa namna kubwa, nakemea vitendo hivi kwa sababu vinaakisi vibaya kanuni zangu.
Kʉ ʉwʉ ʉkʉlʉ, kʉkakwɨzya ɨnsembo zɨ kʉnguno viikʉsoola viɨbhɨ ʉʉpaange waane,
train
16
Aliamua kuacha kuwa mwoga, awe jasiri, na atumie akiba yake kwa elimu zaidi badala ya kuolewa haraka.
Ndɨakoola iileka iibha kwɨobhaa, abhe kwɨʉgimʉ, kwɨ tʉmɨla mbɨka yaakwe kʉ ɨmasala makʉlʉ mbaaga atoolwe waangʉ.
train
17
Mbweha mwenye roho ya kiuaji, akitambua makosa yake, aliamua kumwomba msamaha mbele ya ukuu wa simba.
Ɨlɨmbwe ɨlya mwego ʉgwawʉlagɨ,ndɨlyamanya ʉʉkenagʉzɨ walyo,ndɨlyamʉwa ilomba ifwɨlwa ɨkɨsa kʉmbele ya mkʉlʉ wa nsimba.
train
18
Mzee huyo alitia kalamu kwenye wino na kuandika laana kwa ajili ya waovu, wala hakuwakuwaonea huruma waonevu wala wadanganyifu.
Ʉmdɨke bheeyo ndɨayɨtɨla kalamʉ kʉwɨno nitona ɨlapɨlɨzɨwa kʉnguno ya bhabhɨɨ, kwɨɨnga lɨbhafwɨla kɨsa bhaakʉonela kwɨɨnga bhafiɨ.
train
19
Ili kuwatambua Waishmaeli ungehitaji kuangalia alama iliyo katika pindo za nguo zao.
Mangʉ ɨlɨbhamanya ɨbhayɨshɨmaelɨ ndɨ ɨkʉkoliwa ɨlɨnga lʉmanyilo lɨlo lɨlɨ kʉʉpɨnde wa ɨi ɨmwenda zyaao.
train
20
Baada ya kukamilisha vitendawili vya ramani, waliamua kushikana na faida yao wamzike tena na hazina hiyo baada ya kurekodi mahali pake.
Papo bhagelakwɨzya ʉtʉmgakwɨ twa ramakwɨ, ndɨbhamʉa ɨlidima nipata lwaawo bhamzyike haangɨ mbɨɨka yɨɨle paapo ndɨbharekodi ʉʉʉhamalwande ʉzkaakwe.
train
21
Kwa aibu, walitoa vuno la kwanza katika ngome, ambapo meli zao zingeonekana zikipeperushwa mabawa yake kwa upepo.
Kʉ nsookwɨ, ndafumya lyɨmbʉlo lya nyanzyo kʉ ngomwa, kʉ meelɨ zyaao ndɨɨzyagazɨigeele zɨɨkʉlaalaamʉka manana gaakwe kʉ mʉyaagaa.
train
22
Ubishi huo ulipamba moto alipokataa kabisa kutoa ushahidi mpaka watakapomfikisha mahakamani.
Ɨlɨkakwɨla ɨlɨlo ndɨlyabhaka ɨmoto haaho ndɨ akaana ɨvikamu ɨfumya gaago ndɨagaona kwɨɨnga bhamfikye kʉmahakama.
train
23
Bibi harusi alipokuwa akijiandaa, mpinzani wake alimtazama kwa dharau, akishindwa kabisa kuficha dharau yake.
Ʉnya wɨnga haaho ndɨakwigelakwɨzya, akaakʉmzʉmya ʉmsabha ndɨmlinga kwibhyeda, ndɨapotwa ʉ n'hana ibhɨɨsa ibhyeda lkaakwe.
train
24
Hawakubali kiongozi dhaifu ambaye siku yake ya kuzaliwa ilitumiwa kama kisingizio cha kuiangusha serikali iliyopo.
Ndɨbhakasigila ɨbhatongelezɨ ɨbhagandʉ bhele nsɨkʉ vkaakwe ɨzyaiwʉtwa ndɨzyatʉmama katɨ ɨlembekenzyo lyalɨyigwisha ɨselekali ɨyakabhita
train
25
Watu wengi walikuwa wanatembea chini ya upinde mzima wa mvua wakati ghafla uliwageuza kuwa taswira za mwanga.
Ibhantʉ ɨbhingi ndɨbhabha bhaakʉyʉmba hisɨlɨlɨ itabhangwa ɨligelanile ɨlyamvula ɨitʉngo haahone ndɨlyabhagalʉʉzya ibha ʉlʉmlɨ lwawape.
train
26
Mzee huyo mkuu, na usoni wake kukiwa na alama za wakati, aliheshimiwa na kila mtu.
Ʉmdɨke bheeyo ʉmkʉlʉ, niʉshu wakwe ndɨkʉlɨ ʉlʉmanyilo lwakae, ndɨbhaakʉmtʉkwɨla wonse i bhantʉ.
train
27
Binti alishauriwa azidi katika uzalishaji wake, asiingie katika kazi zisizo za lazima, na alilipwa pesa kuzidi juhudi zake.
Ʉmhala ndɨayangʉlwa ɨbhɨta kʉ ʉʉti lkaakwe, akingɨlaga kʉ mɨlɨ ɨmo zɨzyo zɨkakʉkoliwa, ni iibha ndɨalɨpwa ɨɨmpya ɨbhɨta ɨɨkatampa kakwe.
train
28
Jumla ya kengele zilizowekwa katika nyumba hiyo haipaswi kuharibu muonekano wake, lakini zinapaswa kuwa na sauti ya kutosha kuwaarifu wote.
Jumla ya makɨnda ndlyatʉlwa halɨgo lɨlo ɨkaakʉkoliwa inonanga ʉmlingo glkaakwe, eelo zɨikʉkoliwa ɨbha ni mzwi gwa itosha lɨbhaapa ɨmpola wonse.
train
29
Ilikuwa ni aibu, jinsi desturi hizi, ambazo zilikuwa mwanzo kabisa zimekufa, hazikuwa tena sehemu ya jamii yetu ya kisasa.
Ndɨkʉbha nsoni, kʉmɨzɨmʉ ɨzɨ, ɨzyo hambʉkɨ ʉ n'hana ndɨfwa, ndɨzɨlʉdʉhu haangɨ ʉhamalwande ʉlwa bhantʉ visʉ ibha bhalʉno.
train
30
Katika sherehe hiyo, kila mshiriki hugeukia matendo yake ya zamani, hupokea tampa ya kipekee, na shela ya sherehe hufunikwa juu yao.
Kʉmayeeye gago, onse alɨhamwi akʉgalʉkɨla ɨɨnsembo yaakwe yakaale, akʉpokela tampa ya kɨ heke ni shela ya mayeeye ɨkʉvimbilwa hɨgʉlya yaao
train
31
Alijiahidiwa kwamba, ikiwa angefuata uamuzi wa kiongozi wake wa kiroho, na kuendelea na safari yake bila kurudia makosa ya zamani aliyoyajua, basi angethawabisha sana na Mungu.
Ndɨailagana iibha, mbe alonde iloma lya mkʉlʉ wakwe a kʉ ʉmungu, ni lyendeleya ni ʉlʉgendo zkaakwe kwɨɨnga isʉbhɨɨla ʉʉnonangɨ wa kaale aʉmanyɨle, eelo mbe apiwe kʉmpasɨkɨ ɨvikamu ni ʉmungu.
train
32
Mzee huyo mwenye umri mkubwa, hakutaka matatizo zaidi na mkaa.
Ʉmdɨke bheeyo alɨ kwɨ msɨɨɨmo mkʉlʉ ndɨakakwɨɨle mɨsɨka ɨvikamu ni mkalaa.
train
33
Taasisi ilisaidia kufadhili programu hiyo mpya iliyozinduliwa, iliyoundwa kuhamasisha utu wema katika mazoea.
Ɨtaasisi ndɨyabhagwasha ɨfumya ʉmpaango gʉʉgo ʉgwalʉno gʉgondɨbhazya, gʉgondibhezya ikomakwɨzya ʉ wʉntʉ ʉsoga kʉmtanda.
train
34
Katika harusi yake mwenyewe alitamani kufanya mambo mengi lakini alikuwa na muda mchache.
Kʉwɨnga wakwe ʉmkola ndatogwa ɨnozya imagambo gakwɨlɨle eelo ndɨalɨkwɨitʉngo ɨdoo.
train
35
Padri alipata furaha kubwa kwa kujinyima raha na kujitumbukiza katika vitabu vitakatifu.
Padri ndapandɨka nitogwa ɨvikamu kʉliima ʉ ndebha nlidumbuklizya kʉvitabu ɨvisondo.
train
36
Alijitokeza kuongoza mkutano, akijaribu kutengeneza picha akilini mwao ili kuwasaidia kutoa mawazo yaliyopotoka kwa kueleza jinsi anga safi linaweza kuboresha maisha yetu kwa kiasi kikubwa.
Ndɨayɨfumya ɨlondola ɨbhanza, akʉgema ibhegelezya ɨpɨɨcha mɨmasala vnaao maangʉ ɨlɨbhambɨlɨzya ɨfumya mɨlyakwɨko gaago gatagɨɨke kwɨɨtenda viɨle ɨlʉnde ɨsoso lɨnakoola itʉʉla mɨkalo gɨɨsʉ vyakapanga kʉhamalwande lʉkʉlʉ.
train
37
Mtu huyo alijitwika jukumu la kukubaliana na muundo fulani ambapo mkanganyiko ulitawala miongoni mwa watu na kuwafanya kuvurugika kwenye makundi yao.
Ʉmntʉ bheeyo ndaitwɨka ʉɨlɨmo ndɨbhaizumɨlɨzya ʉlʉwʉmbo ʉlʉkamanyɨka haaho ɨlɨkamanyɨka ndɨlyatema kʉbhamwi i bhantʉ na ni lɨbhabhezya ɨsambala kʉmadale gao.
train
38
Ulipofika wakati ulioshuhudia ishara ya kosa lako, ilikuwa ni wakati muhimu.
Papo ndɨlyafika ɨitʉngo ndɨwalinga ʉlʉmanyilo lwa ɨbhɨpya lyako, ndɨ ɨitʉngo ɨlɨkʉkoliwa.
train
39
Wakiongozwa na hekima za zamani, wakazi hao wanaishi kwa umoja, ambapo rasilimali zinapatikana kwa wingi, wanakula kutoka ardhini, na hulala kwa amani kila usiku.
haaho bhaakʉlondolwa kwɨʉtekaanʉ wa kɨnakaale, ɨbhaamɨkalo bhaao bhaakwɨlɨlikala kʉhamwiɨ, haaho nsaao zɨɨkwɨgela kʉwɨngɨ, bhaakʉlya ikʉfuma haasɨ, haangɨ bhaakʉlala kwihola kʉnsɨkʉ zyonse.
train
40
Ili ufanikiwe, lazima uziweke rasilimali zako salama, ushambulie wakati inahitajika, na uharibu miundo yoyote inayokutishia popote pale.
Mangʉ ʉpatee,yɨkolwa ʉzɨtʉle ɨnsaao zyako hawʉpangaa, ʉgʉme kwɨitʉngo ɨlɨkʉkoliwa, na ʉbhɨpye nzɨɨla zyonse ɨyɨkʉkʉsʉpɨka ponse paale.
train
41
Unafanya kazi yako vizuri, tafadhali niombe uweze kuendelea kujitahidi kwa ubora.
Ʉkʉtʉmama ʉmɨlɨlɨmo gwako visoogaa, nkʉlomba wendele mwɨnozya ɨkatampa kʉʉsoga.
train
42
Ingawa ilikuwa ngumu kwake, ilibidi atoe ushahidi, ushahidi ambao ulikuwa hitaji lisilokwepeka na ulileta faraja kwa familia hiyo iliyokuwa inaomboleza.
Ninga iivyo ndɨvilambʉ kʉlkaakwe, ndɨkʉkoliwa afumye ʉkɨsindɨ, ʉkɨsindɨ bhʉbho ndɨ ʉkʉkoliwa ʉkaakwihegwa ni leta itogwa kʉkʉmgana gʉʉgo ɨndɨ kʉkonkolezya.
train
43
Mvua kubwa iliponyesha, kila mtu alilazimika kuteremka kwenda kwenye sinagogi ili kuweka sadaka iliyohakikisha shamba lake litaendelea kuwa na uwezo wa kuzaa matunda baada ya janga.
Ɨmvula nkʉlʉ haaho ndɨyatonya, ʉmtʉ onse ndakoliwa ɨsooka kwɨɨya kwɨsengelo maangʉ ɨlɨkafumya sadaka yɨɨle ndɨyatʉla ʉkapanga wa mgʉnda gwakwe gʉkandelea iiibha kwɨ ngʉzu ɨwayɨʉta mayaao haaho mabhɨ gafumɨla.
train
44
John angeweza kujifunza zaidi kuhusu kundi la kijeshi ikiwa kama mwanahistoria angelijibu swali lake.
Ʉjonh mbe ndɨ akakoole ɨlihembeka mno kwɨdale ɨlya bhashɨlɨkaale mbe akabhe mʉkʉmʉke mbe ndɨajɨbʉ ɨswali lkaakwe.
train
45
Walitafuta msaada baada ya mafuta kwisha kwenye gari yao wakimsihi kila atakayepita hapo awasaidie lifti.
Ndɨbhakola ɨlyambɨlɨzɨwa iibha dʉhʉ ɨmafuta gamala kʉmtʉka lnaao bhaakʉmlomba onse mtʉ bheeyo akʉbhɨta haaho maangʉ abhambɨlɨzye mlɨbhapakɨla kʉmtʉka.
train
46
Chini ya hali zuri, rubani alifanya kazi takatifu aliyopewa na mungu katika hekalu.
Haasɨ ni ɨitʉngo ɨsogaa, ʉrʉbakwɨ ndɨanozya ʉmɨlɨlɨmo ʉmsondo gʉʉgo ndɨ apɨbhɨlwe ni ʉmungu hɨsengelo.
train
47
Njoo uone nguo zilizotandazwa mbele ya nyasi na uweze kusema na muuzaji.
Iiza ʉʉone i ɨmwenda zɨisambazɨiwe kʉmbele kwɨ maasɨ kwɨ ʉkoole iitenda kwɨ mgʉʉzɨ.
train
48
Ghafla, mnyama mwenye ukali alionekana, na katika hofu yake ya kuepuka kuumia, John aliokota fimbo kubwa kujilinda, akiomba asiliwe.
Ɨtʉkwɨkɨla, ɨndimu ndakɨ ndɨyaaoneka, kwɨɨsʉpa lkaakwe lyayɨkwepa ɨlʉmɨla, ʉjookwɨ ndɨakʉga ɨlaanga ɨkʉlʉ mlɨkɨngɨlɨzya, akʉlomba akalɨwagwa.
train
49
Alikuwa tayari kufundisha sehemu yake kwenye tamasha baada ya kusoma somo lake kwa makini.
Ndalɨtayali ihembeka kʉlwende zkaakwe kʉ mayeeye haaho ndasoma isoɨmo lkaakwe kʉtonto.
train
50
Katika jaribio la kuepuka hukumu, alisema madai ya kweli kwamba hakuwa karibu na eneo la tukio.
Kwigemelo lya lɨlezya kwilapɨlɨzyo, ndɨatenda itondwa lya ʉ n'hana ibha ndɨakalɨ bhɨhi ni hamalwande kʉlyafumila
train
51
Katika kila hatari, ni muhimu kuweka kipaumbele kwenye ustawi wa jamii na kujilinda dhidi ya wale wanaoweza kutumia nguvu vibaya.
Kʉwonse ʉlʉgʉ vyakapanga itʉʉla aineine kʉtise wabhantʉ ɨlilinda kʉnguno bhaale i wakowile itʉmɨla ɨngʉzu ɨvibhi.
train
52
Kila mtu alisimama huku akiwa uchi, masikio yake yakiwa makini, imara bila nguo.
o se bhantʉ ndaimɨlile kwɨɨkʉ ibha alɨwazɨ, ɨmatwi gaakwe ndlyabha gangalile, gaywa niga i ɨmwenda.
train
53
Alifahamishwa kuwa ni muhimu kueleza kwa kina namna siku zinavyogeuka na kuingia giza.
Ndɨabhabhaalɨla ibha ɨkʉkoliwa ɨlyeleza kʉ ʉtekaanʉ ibha nsɨkʉ iivyo zɨikʉgalʉka nilingɨla kʉkiti.
train
54
Usikae tu bila kufanya chochote, bali tafuta uelewaji na ujaribu kupata uzoefu ambao hatimaye utakushangaza.
Ʉkɨlɨlikalaga dʉhʉ bɨla ibhezya lyoselyose, visooga kobha iimanya kwɨɨgema ipandɨka ɨlendelela ʉʉo ɨitʉngo lya hawʉtongɨ lɨkaakʉbhezya ʉkʉmye.
train
55
Katikati ya duara la watazamaji, watu wote walitazama kwa makini, huku wakipeana hisia kali za umiliki wa pamoja.
Hagatɨ ni mpɨɨlɨmo ya bhalolelɨ, bhantʉ wonse ndɨbhalolela kʉʉkapangaa, kwɨɨkʉ bhaakwɨpa halɨ ndakɨ zya ʉdɨmɨlɨlɨ wa hamwiɨ.
train
56
Kila mtu anapaswa kuona kwamba kuteswa kwa watu kunazidi katika msimu wa kiangazi.
o se i bhantʉ ndɨbhaakʉkoliwa ɨwona mwibha ʉlʉsʉsho kʉbhantʉ kʉkwɨɨnga ɨyakɨpwa.
train
57
Angali anawasikia, wanaeleza upinzani wao kwa sauti kubwa dhidi ya kanuni mpya.
Akaalɨ akʉbhapʉlɨka, bhaakʉyombela ɨbhakakʉzʉmya bhaao kʉ mɨzwɨ mkʉlʉ hɨgʉlʉ ni mɨlahɨ mɨgekwɨ.
train
58
Shujaa alitumia ujuzi wake kumuachilia shetani kutoka kwenye mkono uliolaaniwa.
Ʉmgɨmʉ ndɨatʉmɨla ʉmanyɨ wakwe lɨmlekʉlɨla ʉshetakwɨ ikʉfuma kwɨ wooko lɨlapɨlɨzyaiwe.
train
59
Wakati wa sherehe hiyo, walisherehekea jumla hiyo kamili, kila mshiriki akijivunia kwa fahari huku akitafuta utakatifu kupitia mila za kujitakasa.
Iɨitʉngo lya mayeeye gago, ndɨbhaasaapa wonse katɨiivyo bhaalɨ, kɨɨla ndɨafika aakʉʉlɨnga kʉ ʉtoofiɨ ɨkʉ akʉʉlela ʉʉsondo kwɨibhɨtɨla ɨmɨzɨimʉ zya kwiozya.
train
60
Kocha mzuri mwenye ufahamu hutuambia wakati wote turudishe fikira zetu kwenye wakati uliopo, jambo hilo litatufikisha mbali.
Ʉkoɨcha msoga alɨkwɨɨmasala akʉkʉbhaalɨla ɨitʉngo lyonse kʉsʉbhye ɨlllyakwɨka ɨlɨsʉ kwɨitʉngo lɨlɨ hoo, lyambo ɨlɨlo lɨkaakʉfiɨkya kʉtalɨ.
train
61
Aliumia alipokuwa akishika gizani, akijaribu kukubali aibu iliyoingizwa ndani yake.
Ndavulalɨka haaho ndadkʉdima kʉkiti, ndakʉgema ɨzumya ɨnsoni yɨɨle ndɨyaigɨzɨwa mkatɨ kaakwe.
train
62
Alitoa damu ya mgonjwa ili kufahamu matatizo yaliyojificha ambayo wenda aliyapatia ulingoni.
Ndafumya ɨmagazɨ gabhalwile mangu amnye ɨmalwɨle ɨndɨgibhisile gaago wenda nadagapatɨla ɨmpeleko kaakwe.
train
63
Watu wa nchi hiyo walizoea kufukiza uvumba kuwa ishara ya bahati njema.
Ɨbhanʉ bhansɨ yɨɨle ndɨbhalendeɨlɨle itima ʉvumba ibha lʉmanyilo ʉɨsoga
train
64
Nashukuru sana ulivyokuja kunileta ndani na kuniosha tope lote lililokuwa bichi.
Kʉdehelezya mno ndɨwayɨza ndɨwandetela mgati kwɨlɨ kwɨozya ɨtope ɨlɨlo ndɨ ibhɨsi.
train
65
Wakati walipoanza kujenga ujuzi wa kuandaa salmoni, wengi walianza kusinzia kutokana na uwepo wa mpangilio tulivu wa kazi za mapishi.
Itungo ndɨbhanzya ɨzyenga ʉmanyɨ wa ɨgelakwɨzya salɨmoni, ibhɨngi ndɨbhanzya ɨpukwɨla ikʉfuma kʉmpaango ʉmtekanʉ ʉgwa mʉlɨ ɨmo ʉgwa ʉteki.
train
66
Kila rafiki aliyekuwepo kwenye mkusanyiko huo alipenda kunywa na kubadilishana maswali kuhusu nani waliyekutana naye maishani mwao.
Ʉmnwakwɨ onse bheeyo ndɨalɨko kwɨdale ɨlɨle ndatogwa inywa kwɨlɨ galʉzɨzya ɨmaswalɨ iibha oyɨɨ ndɨbhasangya nankwe mmɨkalo gao.
train
67
Mwanangu, kama ambavyo mara nyingi ngurumo hufuatwa na mvua nzuri, kumbuka kwamba kama mwanaume ambaye hajaoa, utakabiliana na changamoto nyingi kabla hujaonja asali ya mafanikio ya kweli.
Mwanane, katiivyoyili kabhilɨ igilima ɨlɨkʉlondwa nivula ɨnsogaa, izʉkɨla mwibha katɨ mugosi bheeyo akatolile,ʉkasanje ni malambʉ ɨnyingi haaho ʉkalyʉwonje ʉwʉkɨ ʉwaipata ʉ n'hana.
train
68
Siku ya tatu, sheria ziliwekwa kwamba chochote kisipotee au kuachwa nyuma, na kila mtu alipaswa kuzifuata.
Ʉlʉsɨkʉ lwa ʉtatʉ, imalapɨlɨzyo ndlyatʉlwa ibha chonse chonse kɨkayagaga kwɨɨnga ɨlekwa kʉnyʉma na onse ʉmntʉ ndɨkʉkoliwa ɨlɨzɨlonda.
train
69
Mkunga alisema kilio cha maskini kinadumu milele.
Ʉmwingɨ ndatenda ɨkɨlɨlo ɨɨchakʉmpɨna kɨkaakʉmalaga nsɨkʉ zyonse.
train
70
Uvumilivu ni msingi wa mwanzo ambao walimu wanatujengea tunapaswa kuvumilia.
Ʉkondeenezʉ ni mwɨɨɨmo gwa soolo gʉʉgo bhaahembekɨ bhaakʉkʉzengela kʉkolɨwa iikondelela.
train
71
Katika juhudi za kusafisha mazingira ya jangwa, watu waliojitolea walifanya kazi kwa bidii kuondoa kila alama ya gundi iliyoshika kwenye mawe na mchanga.
Kʉ ɨkatampa ka iseselela kʉʉle kwape, i bhantʉ ndɨbhaayɨfumya bhezya ʉʉmɨlɨlɨmo kʉɨkatampa ɨsɨkwɨa tente zyonse zya wɨlembo ʉʉdɨmɨle kʉ ɨmawe kwɨ kʉmseenga.
train
72
Kusanyiko sahihi la usiku wa manane lilijumuisha toaji ya ishara kusherehekea umoja wa jamii.
Idale lya kapaanga lya ʉsɨkʉ wa hakatɨ lɨlɨ hamwi iɨfumya lʉtente iisapa hamwi kwɨ bhantʉ.
train
73
Ingawa aliamliwa asitende, alifikiria kutenda dhambi mwituni.
Nɨnga ndɨalagɨkɨzɨwa akabheezyagaa, ndɨayllyakwɨka bhezya ʉnonangɨ mwɨɨpolʉ.
train
74
Katika mazingira haya yasiyo ya kawaida, kuhani alisimamia kibanda cha kusaidia wale waliozama katika umaskini.
Kʉmahamalwande ga gakalɨ ga nsikʉ zyonse, ʉmdɨmɨ ndɨayɨmɨlɨla ɨsansa ɨcha lyambɨlɨzya bhaale i bhazyamɨle kʉʉpɨna.
train
75
Mara kwa mara wao hutembelea pwani hii kushindana katika mechi za mpira wa wavu na kunywa kokteli baridi.
iitʉngo lyonse ɨbhakola bhaakʉyʉmbɨla kwɨpwakwɨ lɨ mlɨkɨndya kʉʉsapa ʉ wa mpɨra ɨwa wavu kwɨinywa koktelɨ ya nyete.
train
76
Miongoni mwetu, tunawakaribisha watu kwa moyo mkunjufu na kuagana kwa dhati.
Bhamwi kʉwisu, kʉkʉbhakaibisha i bhantʉ kɨmyego ʉmgololokʉ ɨlidahya kʉɨkatampa.
train
77
Hata hivyo, katika moja ya muda huo wa siri, alipokuwa amejificha nyuma ya ghala la zamani, alihisi hasira ikimpanda.
Nɨnga vivyo, kʉ lɨmwi lya ɨitʉngo ɨlɨlo lya ʉgʉndʉgʉndʉ, haaho ndɨaibhɨɨsile kʉnyʉma ni nkʉgʉgʉ ɨya kaalee, ndaona kɨsɨla kɨkʉmlɨna.
train
78
Katika hadithi yangu, tulipanda mlima na tukapigwa kama mtihani wa azma yetu.
Kʉkamgakwɨ kaane, ndɨkwalɨna mlɨma kwɨɨgʉmwa katɨ mtɨhakwɨ gwa ndaka yɨtʉ.
train
79
Waliwahimiza kila mtu kutoa hadithi zao binafsi kwenye kibanda, wakiongeza kwenye mkusanyiko wa uzoefu ulioshirikishwa.
Ndɨabhaakomakwɨzya mntʉ wonse ɨfumya mlyakwɨ zyaao wɨneene kwɨ sansaa, bhaakʉongezya kʉ wɨkʉmɨnge wa ʉlendelele ʉdimɨɨlɨlwe.
train
80
Wakati kamati inaposisitiza vikali kuhusu vigezo vilivyopo, kila mtu anapaswa kufikiri kwa makini kuhusu mchango wake atakaousema ili kuepuka hisia za uchoyo wakati washindi watakapopewa tuzo.
Itungo kayɨdale kaakʉbhakomakwɨzya kʉdaki mwibha ɨvitʉlilwe ivyɨhoo, wonse i bhantʉ ɨkobhilwe aigakwɨke kʉɨmasala mwibha ɨnsomezɨ vkaakwe gʉʉgo akaatenda maangʉ alilezya niligakwɨka kʉgʉndʉgʉndʉ ɨitʉngo ɨbhaakɨndaga ɨbhabha bhaakʉpokela ɨnkʉpa sikɨɨ.
train
81
Yule mvulana aliyapenda yote kabisa.
Bheele ʉmsʉmba ndɨagatogwa lyonse vikamu.
train
82
Wanataka mungu kamili ajibu maombi yao haraka.
Bhaakʉkoola ʉʉmungu akaapanga ajɨbʉ ilomba lwaawo waangʉ.
train
83
Mzee alikalia kiti juu ya pali, akimlezi mtoto aliyekuwa akilia kwa upole.
Ʉmdiike ndɨakaɨlɨle hiisʉmbɨ hɨgʉlʉ ɨya palɨ, akʉmlela ʉmwana bheeyo ndɨakʉɨlɨla kʉ ʉʉteekanʉ.
train
84
Anaweza kuongeza miti shamba na kufanya matambiko ili kuwaponya wagonjwa wake.
Akowile ɨlyongezya ɨmitɨ kʉmgʉnda ni bhezya ɨmisengo maangʉ mlɨbhapɨzya ɨbhalwile bhakwe.
train
85
Anamtongoza kwa mapenzi ya dhati, ingawa hivyo, aibu yake inaonekana wazi baada ya kumfanya kama mateka wa moyo wake na kumkataa.
Akʉmʉyanza kʉ wɨtogwe ʉkʉlʉ, kwɨɨnga viivyo, ɨnsookwɨ yaakwe ɨkwɨɨgela wanga haaho ndɨmbheezya kaatɨ mateeka wa mwego gwakwe kwɨ lɨmkanaa.
train
86
Mlinzi wa zoo alilazimika kuamua jinsi ya kujihadhari na mtoto wa dubu na kuendelea na majukumu yake mengine.
Ʉmlɨndɨzɨ wa zo ndɨkʉkoliwa ɨlyamʉa ɨnamna ya likɨnga ni lyana lya dubu ni lyendeleya ni mɨlɨ ɨmo vkaakwe ɨzɨngɨɨ.
train
87
Watu wanaotoka mataifa mbalimbali wameweka sifa zao kwa mkulima huyo ambaye amekamilisha kazi yake ya msimu mzima.
Ibhantʉ ɨbhakʉfuma mnsɨ heke heke ndɨbhatʉla ideha lwaawo kwamlɨmi bhele ɨndamala ɨmiɨlɨmo vkaakwe kʉkwɨɨnga yonsee.
train
88
Wale walioweza kutembea wenyewe walifuata njia nyembamba inayoenda pwani.
Bhaao ndɨbhakoola ɨyʉmba ɨbhakola ndɨbhaakola nzɨɨla kwɨekwɨengezʉ ɨyɨle mpaaka kʉmpwakwɨ
train
89
Watawala waliamua kuwa ni muhimu kugawa majukumu kati yao, kuwa imara kwenye ahadi zao, na kupumzika vya kutosha ili kudumisha ufanisi.
Ɨbhami ndɨbhaona ibha vyakapanga igaula ɨmiɨlɨmo mukati yaao, iibha kwɨgʉzu kʉ malagono gao, isuha ɨvikamu ni kʉʉzya ʉmanye.
train
90
Kutoka mbele ya jukwaa, ujanja wake ungeweza kuwaokoa ili wasiwaache watu wale kwenye hatari.
Ɨikʉfuma kʉmbele ya kawʉlɨngaa, ʉkamanyɨ wakwe mbe ndɨwambɨɨlɨzye maangʉ bhakabhaleka i bhantʉ bhaale i kʉhabhɨɨ.
train
91
Kwanza, lete maelekezo hapa na hakikisha unaonekana vizuri.
Soolo, leeta malagɨɨkɨɨzyo ha kwɨɨnga ʉʉkaaleka ʉʉkwɨgela visooga.
train
92
Katika moja ya sehemu, mtunza bustani alitumia mchanganyiko kamilifu wa mbolea kumwagilia maua yenye thamani kubwa ya ufalme.
Kʉ yɨmwi ya hamalwande ʉmtunzya bustani ndɨatumɨla isanganya kʉʉtekaanʉ ɨmbolea ɨlitɨlɨla ɨmawʉa iga kapanga ɨkɨkʉlʉ ɨɨcha wami
train
93
Aliamua ilikuwa wakati wa kuniambia hadithi ya maisha yake, kuwa nione yale aliyokuwa ameficha.
Ndɨaloma ndɨɨbha ɨitʉngo lya lɨmbalɨla mlyakwɨ ɨya mɨkalo gaakwe, iibha mboone gaale ndɨabhɨɨsɨle.
train
94
Walisisitiza haja ya kusafirisha nafaka kwa ufanisi na kusikiliza kila jambo muhimu linalohusiana na usalama wa chakula, hata ijapokuwa kama changamoto zitajitokeza.
Ndɨbhakomakwɨzya ɨtwala mbɨyʉ kʉʉtekaanʉ kwɨɨtegeleka vyakapanga ɨlondekana kwɨʉpanga wa kɨlɨ wa, ningayiivyo lʉsʉʉsho lʉkayɨgela.
train
95
Jambo hili lilikuwa ni kuwa kila mwizi aliburutwa kwenye gunia mmoja baada ya mwingine
Igambo lɨ ndɨ iibha ʉmsaambo onse akʉkɨlamlwa mwɨ lobota lɨmwi kwɨɨnga ni yʉʉngɨ.
train
96
Akiwa anafanya kazi ya kuonyesha michongo ya zamani kwenye mnara, alikasirikia alipokuwa baada ya kuona grafiti iliyoharibu uso wake.
Haho ndɨakʉbhezya ʉʉmɨlɨlɨmo ʉgwailangɨsha ʉʉpʉnzɨ wa kaale kʉ mnara, ndɨagaya haaho ndaona kwɨitʉngo grafiti ɨyo ndɨyanonanga ʉʉʉshʉ gaakwe.
train
97
Katika mikusanyiko hii, wazazi husaidiana mbele ya wengine, jambo ambalo husababisha kujengwa kwa uhusiano imara zaidi wa jamii.
Kʉlikʉngania alaalɨ i bhausi bhaakwiyambɨlɨzya kʉmbele ya bhageni, igombo ɨlɨlo ɨlɨkʉtʉla ʉzyengono nilitogwa vyakapanga ɨvikamu kʉ bhantʉ.
train
98
Askari wakaja kwa mwanamume huyo mwenye hekima kutafuta shauri lake kuhusiana na jinsi ya kupata kipande cha dhahabu.
Ɨɨ wasilikaale ndɨbhaza kwamgosi bheeyo alɨniɨmasala ndɨbhaya ʉmsango gwakwe mibwha iivyo ndapandɨka ɨbhale ɨlyalʉsusho.
train
99
Inatikiwa kuepuka vitendo vinavyotia katika cha uasherati.
Ikʉkoolɨwa lɨpagʉla ɨnsembo zɨɨkʉbhaatʉʉla kʉ labhaa.
train