title
stringlengths 2
47
| context
stringlengths 51
1.52k
| queries
list |
|---|---|---|
بازوهای مارپیچی
|
بازوهای مارپیچی نقاطی هستند که از مرکز مارپیچی و کهکشانهای مارپیچی بسته کشیده شدهاند. این نواحی باریک به شکل مارپیچ میباشند و از این رو به آنها کهکشانهای مارپیچی میگویند. طبقهبندی متفاوت کهکشانهای مارپیچی بستگی به ساختار بازوهای مشخص در آنهاست. کهکشانهای Sc و SBc به علت بعد مسافت بازوهای شل و آویزانی دارند، در حالی که که کهشانهای Sa و SBa کهکشانهایی با بازوهای تنگ و به هم پیچیده شدهای هستند (با مراجعه به طبقهبندی هابل). در هر دو حالت بازوهای مارپیچی از تعداد بسیار زیادی ستارهٔ آبی و بزرگ و جوان تشکیل شدهاند (ناشی از چگالی جرمی و نرخ بالای شکلگیری ستارگان) بازوها را قابل توجه میسازد.
|
[
"بازوهای مارپیچی چه هستند؟",
"کهکشانهای مارپیچی را تعریف کنید؟",
"طبقهبندی متفاوت کهکشانهای مارپیچی به چه چیزی بستگی دارد؟",
"طبقهبندی هابل چیست؟",
"بازوهای مارپیچی از چه چیزی تشکیل شدهاند؟",
"چه مواردی بازوهای مارپیچی را قابل توجه میسازد؟",
"چگالی جرمی به چه معناست؟"
] |
بازوهای مارپیچی
|
لیند بلد پیشنهاد کرد که بازوها نمایش دهندهٔ مکانهای تقویتکنندهٔ چگالی میباشند (density waves) که باعث میشوند ستارهها و گاز در آنها دوران بسیار اهستهای داشته باشد همانگونه که گاز داخل یک موج چگالی میشود فشار وارد میکند و یک ستارهٔ جدید را درست میکند بعضی از ستارههای ابی جوان که بازوها را روشن میکنند این ایده تحت عنوان density wave theory توسط c.c Lin و frnk Shu، در سال ۱۹۶۴ بسط داده شد آنها پیشنهاد دادند که بازوهای مارپیچی آشکارسازی موج چگالی میباشند تلاش برای توضیح ساختار کشیدگی بزرگ مارپیچها در شرایط تکثیر موجهای کوتاه دامنه با سرعت زاویهای مناسب که با سرعت متفاوت از ستارهها و گازهای کهکشان اطراف کهکشان میچرخند.
|
[
"لیند بلد پیشنهاد کرد که بازوها نمایش دهندهٔ چه چیزی هستند؟",
"چه کسی پیشنهاد کرد که بازوها نمایش دهندهٔ مکانهای تقویتکنندهٔ چگالی میباشند ؟",
"لیند بلد کیست؟",
"مکانهای تقویتکنندهٔ چگالی باعث چه چیزی میشوند؟",
"در سال ۱۹۶۴ در مورد بازوهای مارپیچی چه پیشنهادی داده شد؟"
] |
امپراتوری تیموری
|
امپراتوری تیموری یا امپراتوری گورکانی (۹۱۱-۷۷۱ ق/ 1506-1370م) دودمانی ترکتبار با فرهنگی ایرانی (جوامع ایرانیمآب) بود. بنیانگذار این دودمان تیمور بود که ادعا میکرد نسبش به چنگیز خان میرسد و در قبیلهٔ ترکی-مغولی برلاس به دنیا آمد. تیمور کشوری گسترده و دولتی سترگ ایجاد کرد و سرزمین ماوراءالنهر را به اهمیتی رساند که تا آن زمان هیچگاه بدان پایه نرسیدهبود. او مرزهای خود را نخست در سرتاسر آسیای میانه و آنگاه سراسر خراسان و آنگاه به همهٔ بخشهای ایران و امپراتوری عثمانی و بخشهایی از هندوستان گسترش داد. از آنجایی که فتوحات تیمور بیشتر جنبهٔ یورش و هجوم داشت تا تسخیر واقعی، اغلب این مناطق باز به زودی از تصرف تیموریان خارج شد. با این حال ماوراءالنهر مدتی مرکز دولتی شد که بیشتر ایران و افغانستان را افزون بر ماوراءالنهر در بر میگرفت. هنگامی که کشور گسترده تیموری تجزیه شد، دورهٔ هرج و مرج به پیش آمد. به محض اینکه تیمور مرد، ترکان عثمانی و آل جلایر و ترکمانان درصدد تصرف سرزمینهای ازدسترفتهٔ خود برآمدند. با این همه، فرزندان تیمور موفق شدند که شمال ایران را کم و بیش به مدت یک سده برای خود نگاه دارند. هرچند آنان بیشتر با یکدیگر در کشمکش بودند. سرانجام شاهرخ موفق شد که مناقشات اقوام خود را تا حدی رفع و قدرت و اعتبار کشور را نگهداری کند؛ ولی پس از مرگ او تصرفاتش به قسمتهای کوچکتر مجزا شد و به همین سبب صفویان و امرای شیبانی آنها را به متصرفات خود پیوست کردند. با این همه خاندان تیموری از میان نرفت و نوادگان تیمور پس از چندی بستر فرمانروایی خود را به هندوستان بردند و امپراتوری بزرگ گورکانیان هند را بنیاد گذاردند.
|
[
"بنیانگذار امپراتوری تیموری که بود؟",
"بنیانگذار امپراتوری تیموری ادعا میکرد نسبش به چه کسی میرسد؟",
"بنیانگذار امپراتوری تیموری در کجا بهدنیا آمد؟",
"وقتی که بنیانگذار امپراتوری تیموری فوت شد چه کسانی درصدد تصرف سرزمینهای ازدسترفتهٔ خود برآمدند؟",
"نوادگان تیمور در هندوستان چه امپراطوری را بنیاد گذاردند؟",
"چنگیز خان مغول چه کسی بود؟"
] |
امپراتوری تیموری
|
امیر تیمور پس از ۳۶ سال فرمانروایی و کشورگشایی با بر جای گذاشتن قلمروی گسترده، در ۸۰۷ ه.ق در اُترار درگذشت. از وی ۳۱ پسر، نوه، نبیره و نبیرهزاده باقی ماند از پسران او عمرشیخ و جهانگیر در زمان حیاتش درگذشته بودند و میرانشاه و شاهرخ نیز چون مورد توجه پدر نبودند، به جانشینی انتخاب نشدند و تیمور، پیر محمد پسر میرزا جهانگیر را که در آن زمان والی کابل بود، به جانشینی خود برگزید. اما بهرغم علاقهای که سرداران سپاه تیمور نسبت به اجرای واپسین خواست او مبنی بر جانشینی نوهاش پیرمحمد جهانگیر نشان میدادند، مجالی برای اجرای این وصیت پیدا نشد.
|
[
"امیر تیمور پس از ۳۶ سال فرمانروایی و کشورگشایی با بر جای گذاشتن قلمروی گسترده در چه سالی درگذشت؟",
"امیر تیمور پس از ۳۶ سال فرمانروایی و کشورگشایی با بر جای گذاشتن قلمروی گسترده در کجا درگذشت؟",
"کدامیک از پسران امیر تیمور در زمان حیات او درگذشتند؟",
"امیر تیمور چه کسی را به جانشینی خود برگزید؟",
"اُترار در کدام شهر کنونی قرار دارد؟"
] |
امپراتوری تیموری
|
پیرمحمد که تیمور وصیت کرده بود جانشینش باشد در قندهار بود و نتوانست بهموقع به سمرقند برسد. برخی از امیران تیمور، به بهانهٔ عملی کردن نقشهٔ لشکرکشی تیمور به چین، خلیل سلطان پسر میرانشاه را که در تاشکند بود، بر تخت نشاندند. اما خلیل سلطان با مخالفت سایر امیرانِ قدرتمند تیمور، از جمله امیرشاه ملک و امیرشیخ نورالدین و دیگر مدعیان حکومت روبرو شد. نخستین فرد از خاندان تیمور که مخالفت جدّی خود را با او آشکار کرد، سلطان حسین، نبیرهٔ دختری تیمور، والی ماورای سیحون بود اما نتوانست حمایت لشکریان را جلب کند و ناگزیر به شاهرخ پیوست و سپس در هرات به دستور او به قتل رسید. شاهرخ در هرات خود را وارث تخت پدر نامید و به سبب اقتدار و کفایتش توانست تا اندازهای بر دیگر مدعیان چیره شود. پیرمحمد در شیراز بر خلاف برادرانش، حمایتش را از شاهرخ که ناپدریاش نیز بود، اعلام کرد.
|
[
"سلطان حسین که بود؟",
"برخی از امیران تیمور، به چه بهانهای خلیل سلطان پسر میرانشاه را که در تاشکند بود، بر تخت نشاندند؟",
"نخستین فرد از خاندان تیمور که مخالفت جدّی خود را با خلیل سلطان پسر میرانشاه آشکار کرد که بود؟",
"شاهرخ در کدام شهر خود را وارث تخت تیمور نامید؟",
"سمرقند در کدام شهر کنونی واقع شدهاست؟"
] |
امپراتوری تیموری
|
شاهرخ پس از تسخیر مازندران در ۸۰۹ ه. ق، ماوراءالنهر و مغولستان را در ۸۱۱ ه. ق، بلخ و تخارستان را در ۸۱۲ ه.ق و خوارزم را در ۸۱۵ تحت فرمانروایی خود درآورد. در ۸۱۷ ه.ق عراق عجم و فارس را از اسکندر گرفت و همانند تیمور حکومت این نواحی را میان پسران و نوههایش تقسیم کرد. در این مدت بسیاری از مدعیان حکومت از بین رفتند: عمر در ۸۰۹ ه.ق به دست برادرش ابابکر کشته شد و ابابکر را ایدکو (والی کرمان) کشت، میرانشاه در ۸۱۰ ه.ق به دست قرایوسف ترکمان و پیرمحمد جهانگیر در ۸۱۱ ه.ق به دست وزیرش پیرعلی تاز به قتل رسیدند، خلیل سلطان هم در ۸۱۴ ه.ق به مرگ طبیعی درگذشت.
|
[
"شاهرخ در چه سالی مازندران را به فرمانروایی خود درآورد؟",
"شاهرخ در چه سالی ماوراءالنهر و مغولستان را به فرمانروایی خود درآورد؟",
"شاهرخ در چه سالی بلخ و تخارستان را به فرمانروایی خود درآورد؟",
"شاهرخ در چه سالی خوارزم را به فرمانروایی خود درآورد؟",
"تخارستان در کدام شهر کنونی قرار دارد؟"
] |
امپراتوری تیموری
|
هنگام مرگ شاهرخ از میان پسرانش تنها الغ بیگ میرزا در قید حیات بود، که او هم بیشتر یک محقق و عالم ریاضی بود تا یک فرمانروا. از این رو پس از یک دوره نسبی ثبات، انحطاط خاندان تیموری دوباره آغاز شد و این بار با سرعت بیشتری هم رو به تلاشی و اضمحلال رفت. کشمکش بین بازماندگان شاهرخ ده سالی به طول انجامید تا این که ابوسعید، نواده میرانشاه و پسر میرزا سلطانمحمد مدتی تفوق یافت، اما دیری نپایید که دوران فرمانروایی او نیز به پایان رسید بهطوریکه در یک دهه بعد، به دست میرزا یادگار محمد، نواده بایسنقر که به اردوی آق قویونلو پیوسته بود به قتل رسید. به این ترتیب با مرگ ابوسعید در رجب ۸۷۲ ه.ق / فوریه ۱۴۶۸ م، دوران فرمانروایی تیموریان بهسر آمد.
|
[
"هنگام مرگ شاهرخ از میان پسرانش چه کسی در قید حیات بود؟",
"الغ بیگ میرزا که بود؟",
"در چه تاریخی دوران فرمانروایی تیموریان بهسر آمد؟",
"در چه تاریخی ابوسعید آخرین شاه تیموری فوت شد؟",
"آق قویونلو چه کسانی بودند؟"
] |
امپراتوری تیموری
|
در این دوره ثبات و آرامش نسبی و رونق اقتصادی که در قلمرو تیموریان، بخصوص در شرق ایران فراهم شده بود، از میان رفت. منازعات داخلی بیشتر شد و حریفان قدرتمندی همچون ازبکان از شمال و قراقویونلوها و آق قویونلوها از غرب، حکومت تیموریان را تهدید میکردند. شاهرخ، بر خلاف تیمور، جانشینی برای خود انتخاب نکرد. دو فرزندش، بایسنقر و جوکی میرزا در زمان حیات او درگذشته بودند و فرزند دیگرش، الغ بیگ، بیشتر اوقات در سمرقند بود و به عنوان مهمان به دربار پدر دعوت میشد و در امور سلطنت دخالتی نداشت. بجز الغ بیگ و فرزندش عبداللطیف، دیگر مدعیان جانشینی عبارت بودند از: ابراهیم سلطان، پسر دیگر شاهرخ که در زمان پدر حاکم فارس بود؛ علاءالدوله و سلطان محمد، فرزندان بایسنقر. ابتدا سلطان محمد توانست بر دیگر حریفان چیره شود و علاءالدوله را که از حمایت گوهرشادآغا برخوردار و قائم مقام شاهرخ در هرات بود، از این شهر فراری دهد.
|
[
"چه کسانی حکومت تیموریان را تهدید میکردند؟",
"کدام فرزندان شاهرخ در زمان حیات او درگذشته بودند؟",
"قائم مقام شاهرخ در هرات چه کسی بود؟",
"بجز الغ بیگ و فرزندش عبداللطیف، دیگر مدعیان جانشینی شاهرخ چه کسانی بودند؟",
" قراقویونلوها و آق قویونلوها چه مذهبی داشتند؟"
] |
امپراتوری تیموری
|
در همین زمان جهانشاه قراقویونلو با بهرهگیری از درگیری امیرزادگان تیموری، همدان و قزوین را گرفت و سپس برای مقابله با سلطان محمد به اصفهان رفت، اما پیش از رسیدن به آنجا در جُربادقان (گلپایگان) متوقف شد. با وساطت گوهرشادآغا ـ که به سبب استیلای ابوالقاسم بابر بر خراسان به سلطان محمد پناه آورده بود ـ غائله بدون جنگ خاتمه پذیرفت و حکومت سلطانیه و قزوین و همدان به جهانشاه تعلق گرفت. سلطان محمد نیز پس از توافقی ناپایدار با ابوالقاسم بابر، گرفتار برادر شد و به دستور او در ۸۵۵ ه.ق به قتل رسید. با مرگ سلطانمحمد، قلمرو تیموریان کوچکتر شد، جهانشاه، یزد و عراق عجم و فارس را نیز گرفت و ابوالقاسم بابر به حکومت خراسان بسنده کرد. در این مرحله در خاندان تیموریان، دو مدعی جدید سر برآوردند: سلطان ابوسعید که با کمک ابوالخیرخان ازبک و حمایت نقشبندیان بر ماوراءالنهر مسلط شد و سلطان حسینِ بایقرا که در مرو حکومت تشکیل داد.
|
[
"جُربادقان نام قدیمی کدام شهر است؟",
"سلطان ابوسعید با کمک چه کسانی بر ماوراءالنهر مسلط شد؟",
"جهانشاه قراقویونلو با بهرهگیری از درگیری امیرزادگان تیموری کدام شهرها را تصرف کرد؟",
"با وساطت چه کسی غائله بین جهانشاه قراقویونلو و سلطان محمد بدون جنگ خاتمه پذیرفت؟",
"سلطانیه به کدام شهر امروزی اطلاق میشود؟"
] |
امپراتوری تیموری
|
سلطان ابوسعید در ۸۶۳ ه.ق پس از غلبه بر لشکریان مشترک علاءالدوله و ابراهیم سلطان و سنجر میرزا (نوهٔ عمرشیخ) توانست به استقلال بر خراسان حکومت کند و با مرگِ این مدعیانِ حکومت، سلطان ابوسعید از فتنهٔ آنان آسوده شد و تا ۸۷۳ که به آذربایجان لشکر کشید، از بازماندگان خاندان تیموری، کسی قدرت مقابله با او را نداشت. با کشته شدن جهانشاه به دست سپاهیان اوزون حسن آق قویونلو، اقتدار سلطان ابوسعید با خطری جدّی مواجه شد. اوزون حسن، یادگارمحمد (نوهٔ بایسنقر) را اسماً در آذربایجان بر تخت نشانده بود و خود به نام او حکومت میکرد. سلطان ابوسعید در ۸۷۲ ه.ق با لشکریان بسیار و امید دریافت کمک از شروانشاه (فرخ یسار)، به آذربایجان لشکر کشید، ولی به سبب خیانت اطرافیان، اسیر اوزون حسن گردید و در ۸۷۳ ه.ق کشته شد. با مرگ سلطان ابوسعید و پایان حکومت هجده سالهٔ او و نیز با قدرت گرفتن اوزون حسن در غرب ایران و عراق عجم، خاندان تیموری با سرعت بیشتری رو به زوال رفت. از سلطان ابوسعید ده پسر باقیماند اما هیچکدام اقتدار او را نداشتند.
|
[
"سلطان ابوسعید چند پسر داشت؟",
"شروانشاه کیست؟",
"سلطان ابوسعید در ۸۶۳ ه.ق پس از غلبه بر لشکریان مشترک چه کسانی توانست بر خراسان حکومت کند؟",
"سلطان ابوسعید چند سال حکومت کرد؟",
"عراق عجم شامل کدام شهرها میشد؟"
] |
امپراتوری تیموری
|
هر چند جانشینان تیمور به لحاظ ساختار حکومتی وارث تشکیلاتی بودند که تیمور بر اساس سنتهای مغولی بنا نهاده بود، به سبب نبود حکومتی متمرکز، بخصوص پس از شاهرخ، و تجزیه قلمرو تیمور در نیمهٔ دوم سدهٔ نهم، تشکیلات او نتوانست بر آن اساس باقی بماند. تفاوت اساسی در ساختار حکومتی جانشینان تیمور با خود او، رجحان دادن قوانین اسلامی بر قوانین مغولی (یاسا) بود که پس از آنکه شاهرخ، در ۸۱۵ ه.ق قوانین یاسا را لغو و فقه اسلامی را جانشین آنها کرد، رایج گردید. پس از او نیز بیشتر فرمانروایان تیموری، از جمله ابوسعید و سلطان حسین بایقرا، به رعایت سنتهای اسلامی پایبند ماندند.
|
[
"به قوانین مغولی چه گفته میشد؟",
"ساختار حکومتی تیمور بر چه اساسی بود؟",
"تفاوت اساسی در ساختار حکومتی جانشینان تیمور با خود او، چه بود؟",
"حکومت متمرکز چه شرایطی باید داشته باشد؟"
] |
امپراتوری تیموری
|
تیمور با اینکه بسیار خونریز بود ولی به دانش و هنر علاقه نشان میداد. از اینرو هنرمندان و صنعتگران از کشتارهایش در امان بودند. فرزندان او نیز سیاست بنیانگذار دودمان تیموریان را پی گرفتند ازجمله میتوان به راه اندازی رصدخانه، مسجد و مدرسه اشاره کرد. هنر نگارگری یا نقاشی ایرانی و نیز خوشنویسی در این دوره از تاریخ ایران به شکوفایی قابل توجهی دست یافت. مهمترین شاهد بر پشتیبانی تیمور از هنرها، قطعات و ابزار و اثاثیه آرامگاه احمد یسوی در ترکستان است. هنر این دوره عموماً به دو بخش دورهٔ نخست و دوران متاخر تقسیم کردهاند.
|
[
"چه کسانی از کشتارهای تیمور در امان بودند؟",
"در زمان سلسله تیموریان کدام هنرها به شکوفایی قابل توجهی دست یافتند؟",
"مهمترین شاهد بر پشتیبانی تیمور از هنرها چیست؟",
"هنر در دوره تیموری به چه بخشهایی تقسیم شد؟",
"بخش هنر در دوره نخست سلسله تیموری شامل چه قسمتهایی میشد؟"
] |
امپراتوری تیموری
|
شاهرخ پسر تیمور پیرو جدی علوم و صنایع بود و مسجد گوهرشاد و حرم علی بن موسیالرضا که زیارتگاه شیعیان است از اوست. پسر شاهرخ، الغبیگ فرمان داد زیجی (زیج یا زیگ، جدول یا کتابی است برای تعیین احوال و حرکات ستارگان) ترتیب دادند. برادران الغبیگ یعنی بایسنقر میرزا و تاحدی برادر او ابراهیم میرزا که نوه تیمور بودند خود از خوشنویسان طراز اول و از حامیان هنری مهم در تاریخ ایران بهشمار میروند. خلیل نوهٔ تیمور که هیچگونه شباهتی به وی نداشت، کوشش کامل به رفاه و خوشبختی کشور معطوف داشت و خدماتی به دانش و ادب کرد. حسین بن بایقرا نیز حامی علوم و ادبیات بود. ابوسعید پادشاه توانا، با کفایت، هنردوست این خاندان نیز خود هنرمند بود. او پیرو صوفیگری و اهل عرفان بود و مشایخ صوفیه را گرامی میداشت و بعد او بود که خاندان تیموریان به صوفیگری روی آوردند.
|
[
"مسجد گوهرشاد و حرم علی بن موسیالرضا که زیارتگاه شیعیان است در زمان چه کسی ساخته شد؟",
"زیج یا زیگ چیست؟",
"چه کسی فرمان داد برای تعیین احوال و حرکات ستارگان کتابی (زیج یا زیگ) تهیه شود؟",
"صوفیگری به چه معناست؟"
] |
امپراتوری تیموری
|
اختلاف مهم دیگر در شیوهٔ حکومتی تیمور با بازماندگانش، نحوهٔ واگذاری بخشهای حکومت بود. فرمانروایان تیموری با اینکه خود را سلطان مینامیدند و قدرت مطلقهای برای خود قائل بودند، چون اقتدار تیمور را نداشتند، برای تثبیت قدرت و حفظ قلمروشان، به حمایت لشکریان نیاز داشتند و چون خزاین حکومتی بر اثر درگیریها و اوضاع نابسامان داخلی تهی شده بود، مجبور به دادن سُیورغال به امیران و حاکمان محلی شدند. در اواخر دوره تیموریان این نوع بخشش به علما و هنرمندان و شاعران نیز تعلق گرفت که نه فقط قدرت حاکمان و امیران لشکری را افزایش داد بلکه موجب فقر و نابسامانی اجتماعی و تضعیف قدرت فرمانروایان تیموری و زوال این خاندان نیز شد.
|
[
"سُیورغال به چه معناست؟",
"اختلاف مهم دیگر در شیوهٔ حکومتی تیمور با بازماندگانش، چه بود؟",
"در اواخر دوره تیموریان دادن سُیورغال علاوه بر امیران و حاکمان به چه کسانی تعلق گرفت؟",
"فرمانروایان تیموری خود را چه مینامیدند؟"
] |
تجارت
|
تجارت، بازرگانی یا دادوستد (به انگلیسی: Trade) واگذاری مالکیت کالا و خدمات از کسی یا نهادی (فروشنده) به دیگری در برابرِ دریافت چیزی از خریدار است. رویهمرفته هرگونه کاری (که بتوان سنجید و اندازهگیری کرد) را که مردم در برابر کالا یا خدمتی، کالا یا خدمت یا بهای آن را واگذار نموده و هر دو به هنگام این کار راضی و خوشنود باشند تجارت گفته میشود. تجارت دو بخش تجارت داخلی و تجارت خارجی را دربرمی گیرد. در روال امروزی به داد و ستد کالاها یا خدمات بازرگانی (تجارت) گفته میشود و برای بهتر داد و ستد کردن در زمان اندک نیاز به داده ها و آگاهی ها سرپرستی کردن آن برای رسیدن به هدف است. بازرگانی سازوکاری است که هستهٔ سرمایهداری را میسازد.
|
[
"تجارت نام دیگر چیست؟",
"تجارت به چه معناست؟",
"تجارت چند بخش دارد؟",
"سازوکار بازرگاری باعث ساخت چه میشود؟",
"تجارت داخلی به چه معناست؟",
"تجارت خارجی را تعریف کنید؟"
] |
تجارت
|
بازرگانی جهانی، دادوستد کالا و خدمات در سراسر مرزهای کشورها است. در بیشتر کشورها، نشان دهنده بخش بزرگی از تولید ناخالص داخلی است. با آنکه که بازرگانی جهانی در سراسر تاریخ (جاده یشم، جاده ابریشم، جاده کهربا) برپا بودهاست، ارزش اقتصادی، اجتماعی، سیاسی آن در همین چند سده، بیشتر بدنبال انبوهساز شدن، ترابری پیشرفته، جهانی شدن، شرکتهای چند ملیتی، و صادرات افزایش یافتهاست. در واقع، شاید مایه پیشرفت روزافزون بازرگانی جهانی همین است که بیشتر منظور از اصطلاح "جهانی شدن" است. نشانه پیشرفت در بازرگانی را میتوان در ناسازگاری میان کشورهایی مانند کره جنوبی، که راهبرد انبوهسازی صادرات گرا، و هند، که راهبرد بسته تری دارد در تاریخ دید (گرچه هند باز کردن اقتصاد خود را از سال ۲۰۰۵ آغاز کردهاست،). کره جنوبی بسیار بهتر از ترازهای اقتصادی هند در بیش از پنجاه سال گذشته کارکرد داشته است، اگر چه پیروزی آن نیز با پشتوانه نهادهای دولتی کارساز است.
|
[
"دادوستد کالا و خدمات در سراسر مرزهای کشورها را چه میگویند؟",
"بازرگانی جهانی در بیشتر کشورها، نشان دهنده چیست؟",
"هند باز کردن اقتصاد خود را از چه سالی آغاز کردهاست؟",
"نشانه پیشرفت در بازرگانی را میتوان در ناسازگاری چه کشورهایی در تاریخ دید؟",
"تولید ناخالص داخلی به چه معناست؟"
] |
تجارت
|
جنبش بازرگانیِ برابر، همچنین به نام جنبش برابری بازرگانی شناخته شده و به گسترش بهره گیری از نیروی کار، استانداردهای زیست محیطی و اجتماعی برای ساخت کالاها، به ویژه برای بازیگران اقتصادی از جهان سوم و جهانی دوم می پردازد، چنین باورهایی این گفتمان را آغاز کرد که آیا بازرگانی باید به نام حقوق بشر برنامه ریزی شود؛ واردات از بنگاهی که خودخواسته استانداردهای تجارت منصفانه را دنبال کرده یا دولتها که آنها را از راه آمیزه ای از کار و قانون تجارت به کار میبندند. راهبردهای بازرگانیِ برابر به گونه گستردهای گوناگون است، مانند قدغن بودن یکسان کالاهای ساخته شده با بهره گیری از نیروی کار بردهها با کمترین دستمزد، مانند آنهایی که در ۱۹۸۰ قهوه فراوری می کردند. سازمانهای غیر دولتی نیز نقش بزرگی را در گسترش استانداردهای بازرگانیِ برابر با کارکردی همچون بازرسان خودگردان برای سازگاری با باید و نبایدهای وابسته به این دیدگاه بازی میکنند.
|
[
"کدام سازمانها نقش بزرگی را در گسترش استانداردهای بازرگانیِ برابر بازی میکنند؟",
"جنبش بازرگانیِ برابر به چه نام دیگری شناخته میشود؟",
"جنبش بازرگانیِ برابر باعث گسترش چه چیزی شد؟",
"نمونه ای از راهبردهای بازرگانیِ برابر بیاورید؟",
"در کجا بهره گیری از نیروی کار بردهها با کمترین دستمزد انجام میشد؟",
"حقوق بشر به چه معناست؟"
] |
دانشگاه
|
گفته میشود که قدیمیترین نهادی که به دانشگاههای امروزی شباهت بیشتری داشت، حدود شش و نیم سده پس از برپایی آکادمی افلاطون (که در باغ آکادامه و دره آکادموس آتن گشایش یافت) فعالیت میکرد. نظام دانشگاهی مدرن ریشه در دانشگاه قرون وسطای اروپایی دارد که برای اولین بار در کشور ایتالیا ایجاد شد.
|
[
"آکادمی افلاطون در کجا گشایش یافت؟",
"نظام دانشگاهی مدرن ریشه در کجا دارد؟",
"نظام دانشگاهی مدرن برای اولین بار در کدام کشور ایجاد شد؟",
"قدیمیترین نهادی که به دانشگاههای امروزی شباهت بیشتری داشت در چه زمانی فعالیت میکرد؟",
"قرون وسطی شامل چه زمانی میشود؟"
] |
دانشگاه
|
آموزش در دانشگاه نالاندا در ایالت بیهار در هند در قرن ۵ پیش از میلاد برپا بوده و به دانش آموختگان آن مدرک دانشگاهی اعطا میشدهاست. سومین دانشگاهی که به تازگی ویرانههای آن را یافتهاند، دانشگاه راتناجیری در اوریسا است. دانشگاه الازهر در قرن دهم در قاهره در کشور مصر گشایش یافت. شهرهای باستانی تکشاشیلا نالاندا، ویگراماسیلا و کانچیپورا در هند باستان مراکز بسیار مشهور آموزشی در خاور بودهاند که از سراسر آسیا دانشجو داشتهاند. به ویژه نالاندا که مرکز معروف دانشگاهی بوداگرایی بوده و لذا هزاران اندیشمند و دانشجوی بودایی را از چین، شرق آسیا، آسیای مرکزی و آسیای جنوب شرقی جذب کرده و در کنار آن دانشجویان بسیاری از ایران و خاورمیانه را در خود جای داده بود. در آن زمان اعطای مدرک دانشگاهی چندان مرسوم نبود ولی موسسات آموزش عالی باستانی در چین آکادمیهای (شویان)، یونان، (آکادمی) و ایران نیز وجود داشتند.
|
[
"دانشگاه نالاندا در کجا واقع شده بود؟",
"دانشگاه نالاندا در ایالت بیهار در هند در چه قرنی برپا بودهاست؟",
"سومین دانشگاهی که به تازگی ویرانههای آن را یافتهاند کدام است؟",
"دانشگاه الازهر در کدام کشور گشایش یافت؟",
"دانشگاه الازهر در چه قرنی در کشور مصر گشایش یافت؟",
"مراکز بسیار مشهور آموزشی در خاور کدام شهرهای باستانی بودهاست؟",
"چه رشتههایی در دانشگاه الازهر تدریس میشود؟",
"به کدام مناطق آسیا میگویند؟"
] |
دانشگاه
|
در عصر کارو لینجیان، چارلیماگن نمونهای از آکادمیها را به نام آموزشگاه کاخ یا scola palatina در آخن واقع در آلمان امروزی تأسیس کرد. دانشگاه دیگری که امروزه آکادمی برکساگاتا نام دارد در سال ۷۹۸ توسط یکی از رهبران کارولینجیان تأسیس شده بود. دانشگاه در منطقه نویون که امروزه در خاک فرانسه واقع شده قرار داشت. بهطور کلی میتوان گفت که هدف اندیشمندان، اشخاص طبقه بالا، روحانیون و خود چارلیماگن این بود که کل جامعه بهطور خاص، و فرزندان اشراف بهطور عام آموزش ببینند تا شیوه مدیریت زمینها و حفاظت از سرزمین خود را در برابر تجاوز و استفاده نادرست فرا گیرند.
|
[
"در عصر کارو لینجیان، چارلیماگن نمونهای از آکادمیها را به چه نامی در آخن تأسیس کرد؟",
"آموزشگاه کاخ در آخن واقع در کدام کشور است؟",
"آکادمی برکساگاتا در چه سالی تأسیس شده بود؟",
"منطقه نویون در کدام کشور واقع شدهاست؟",
"عصر کارو لینجیان به چه سالی برمیگردد؟"
] |
دانشگاه
|
نخستین دانشگاه اروپایی قرون وسطی دانشگاه ماگنورا در قسطنطنیه بود (که امروزه در استانبول ترکیه قرار دارد). این دانشگاه در سال ۸۴۹ در زمان سیطره امپراتوری بارداس و میخائیل سوم تأسیس شد و پس از آن در قرن نهم دانشگاه سالرنو، در سال ۱۰۸۸ دانشگاه بولونیا (ایتالیا) و در سال ۱۱۰۰ دانشگاه پاریس در فرانسه (بعداً با دانشگاه سوربن ادغام شد) بنا شدند. بسیاری از دانشگاههای قرون وسطی تحت سیطره کامل کلیسای کاتولیک و پاپها بودند. در اوایل قرون وسطی بیشتر دانشگاههای نو از مدارس و آموزشگاههای پیشین منشعب شدند به ویژه این که گرایش زیادی برای تبدیل شدن به مراکز آموزش عالی داشتند. بسیاری از مورخین معتقدند این دانشگاهها تداوم همین علائق معابد به تحصیل بودهاند.
|
[
"نخستین دانشگاه اروپایی قرون وسطی چه نام دارد؟",
"دانشگاه ماگنورا در کجا بود؟",
"قسطنطنیه در کجا قرار دارد؟",
"دانشگاه ماگنورا در قسطنطنیه در زمان سیطره امپراتوری چه کسانی تأسیس شد؟",
"در چه قرنی دانشگاه سالرنو تأسیس شد؟",
"دانشگاه بولونیا (ایتالیا) در چه سالی تأسیس شد؟",
"دانشگاه پاریس در فرانسه در چه سالی تأسیس شد؟",
"امپراتوری بارداس برای کدام سلسله تاریخی بود؟",
"میخائیل سوم امپراطور کدام حکومت بود؟",
"امپراتوری میخائیل سوم چند سال به طول انجامید؟"
] |
دانشگاه
|
در دوران مدرن نخستین (از حدود اواخر سده پانزدهم تا ۱۸۰۰ میلادی) دانشگاههای اروپا شاهد حجم عظیمی از رشد، تولید و تحقیق نوآورانه بودند. در پایان قرون وسطی، حدود ۴۰۰ سال پس از تأسیس نخستین دانشگاه اروپایی، بیست و نه دانشگاه در سرتاسر اروپا وجود داشت. در سده پانزدهم بیست و هشت دانشگاه جدید تأسیس شدند و بین سالهای ۱۵۰۰ تا ۱۶۲۵ هجده دانشگاه دیگر تأسیس شدند. این سرعت رشد تا پایان سده ۱۸ام ادامه داشت و در پایان سده ۱۸ام ۱۴۳ دانشگاه در اروپا وجود داشتند و بیشترین تراکم دانشگاه مربوط بود به کشورهای امپراتوری آلمان، کشورهای ایتالیایی، فرانسه و اسپانیا بود.
|
[
"دوران مدرن نخستین شامل چه سالهایی میشود؟",
"در سده پانزدهم چند دانشگاه جدید تأسیس شدند؟",
"بین سالهای ۱۵۰۰ تا ۱۶۲۵ چند دانشگاه دیگر تأسیس شدند؟",
"بیشترین تراکم دانشگاه مربوط به کدام کشورها بود؟ ",
"در پایان سده ۱۸ام چند دانشگاه در اروپا وجود داشتند؟",
"بعد از دوران مدرن نخستین چه دورانی شروع شد؟"
] |
دانشگاه
|
آینده دانشگاههای امروزی به صورت ساختمانی سنتی از خشت و گل به چند دلیل در هالهای از ابهام قرار دارد. یک مؤسسه اروپایی یا مسیحی ویژه نخبگان در حرکت به سوی مدل آموزشی همگانی مشکلات قابل توجهی داشتهاست. این مدل باید به دنبال افزایش سطح کیفی پرورش نخبگان و دستیابی به حقایق عینی باشد. استنلی آرونویتز در مطالعه دانشگاههای آمریکا پس از جنگ جهانی دوم («کارخانه دانش») میگوید که دانشگاههای آمریکا تحت تأثیر مسائل مربوط به اشتغال، فشار بر دانشگاههایی که زمین آنها موقوفهاست، و بیتوجهی سیاستمداران و عدم آگاهی دانشگاهها از نیازهای جامعه بودهاند. به صورت نظری تر بیل ریدینگز (مرحوم) در مطالعه ۱۹۵۵ خود با عنوان «ویرانی دانشگاهها» تصریح میکند که دانشگاههای جهان بهطور ناامیدکنندهای در اثر جهانیسازی و بیارزشی تعالی بوروکراتیک تغییر کردهاند. وی معتقد است که دانشگاهها به زندگی مصرف گرایانه و ویرانگر خود ادامه میدهند تا ما به فکر آموزشهای پیشرفته فراملی بیفتیم که فراتر از مسائل ملی و سازمانی حرکت میکنند.
|
[
"مطالعه ویرانی دانشگاهها بر اساس نظر چه کسی نوشته شدهاست؟",
"بیل ریدینگز در مطالعه «ویرانی دانشگاهها» چه نظری دارد؟",
"بوروکراتیک به چه معناست؟",
"مدل آموزشی همگانی باید چگونه باشد؟",
"مطالعه دانشگاههای آمریکا پس از جنگ جهانی دوم توسط استنلی آرونویتز چه نام دارد؟"
] |
دانشگاه
|
اگر چه هر نهاد و موسسهای از سازماندهی ویژه خود برخوردار است، ولی دانشگاهها تقریباً همگی از یک هیئت امنا، یک رئیس، دستکم یک معاون و رؤسای قسمتهای گوناگون تشکیل شدهاند که تصمیمگیریهای گوناگون را عملی میسازند. دانشگاهها معمولاً به تعدادی گروه علمی درون دانشکده تقسیم میشوند. سیستمهای دانشگاه دولتی توسط نهادهای آموزش عالی دولتی اداره میشوند. این نهادها درخواستهای مالی و پیشنهادهای بودجهای را بررسی و پس از تصویب، بودجه یاد شده را به دانشگاه تخصیص میدهند. این نهادها همچنین برنامههای نو آموزشی را تأیید و برنامههای جاری را لغو یا اصلاح مینمایند. به علاوه تدابیر لازم را برای توسعه هماهنگ آموزش عالی در سطح کشور اتخاذ میکنند. اما بسیاری از دانشگاههای دولتی در دنیا تا حدی از استقلال مالی، پژوهشی و آموزشی برخوردارند. دانشگاههای خصوصی بودجه خود را از دولت دریافت نمیکنند و در اتخاذ سیاستهای خود استقلال بیشتری دارند.
|
[
"دانشگاهها تقریباً همگی از چه کسانی تشکیل شدهاند؟",
"دانشگاهها به چه قسمتهایی تقسیم میشوند؟",
"سیستمهای دانشگاه دولتی توسط چه کسانی اداره میشوند؟",
"چه نهادی درخواستهای مالی و پیشنهادهای بودجهای را بررسی و پس از تصویب، بودجه یاد شده را به دانشگاه تخصیص میدهد؟",
"دانشگاههای خصوصی بودجه خود را از چه طریقی تامین میکنند؟"
] |
دانشگاه
|
امروزه در ایالات متحده عموماً از واژه «دانشگاه» برای اشاره به موسسهای استفاده میشود که از چند دانشکده برخوردار است و طیف گستردهای از مدارک تحصیلی عالی را به دانشجویان میدهد (حتی اگر فاقد برنامههای تحصیلی در مقطع دکترا باشد) و موسسات کوچکتر که مدارک کارشناسی و کاردانی اعطا میکنند، «کالج» نامیده میشوند. (به کالجهای عمومی مراجعه کنید). با این وجود برخی دانشگاههای قدیمی تر آمریکا مانند بوستون کالج، دارتموث کالج و کالج ویلیام و مری بنا به دلایل تاریخی لفظ کالج را بر روی نام خود حفظ کردهاند، اگر چه مدارک دانشگاهی عالی متعددی اعطا میکنند.
|
[
"در ایالات متحده موسسات کوچکی که مدارک کارشناسی و کاردانی اعطا میکنند چه نامیده میشوند؟",
"بوستون کالج، دارتموث کالج و کالج ویلیام و مری دانشگاههای کجا هستند؟",
"امروزه در ایالات متحده عموماً از واژه «دانشگاه» برای اشاره به چه موسسهای استفاده میشود؟",
"دانشگاههای قدیمی تر آمریکا مانند بوستون کالج، دارتموث کالج و کالج ویلیام و مری بنا به چه دلایلی لفظ کالج را بر روی نام خود حفظ کردهاند؟",
"دوره تحصیلی کاردانی چه مدت به طول میانجامد؟",
"کالج از نظر لغوی به چه معناست؟"
] |
ویکیپدیا
|
ویکیپدیا (به انگلیسی: Wikipedia) (کوتهنوشت بهصورت «وپ» و «WP») یک دانشنامه برخط چندزبانه مبتنی بر وب با محتوای آزاد و همکاری باز است که با همکاری افراد داوطلب نوشته میشود و هر کسی که به اینترنت و وب دسترسی داشته باشد میتواند مقالات آن را ببیند و ویرایش کند. نام ویکیپدیا واژهای ترکیبی است که از واژههای ویکی (وبگاه مشارکتی) و اِنسایکلوپدیا (Encyclopedia) (دانشنامه یا دائرةالمعارف) گرفته شدهاست. هدف ویکیپدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامه با محتوای آزاد به تمامی زبانهای زندهٔ دنیا است.
|
[
"ویکیپدیا چیست؟",
"هدف ویکیپدیا چیست؟",
" اِنسایکلوپدیا به چه معناست؟",
"ویکیپدیا از ترکیب چه واژههایی ساخته شدهاست؟",
"دائرةالمعارف چیست؟"
] |
ویکیپدیا
|
در میان تمام زبانهای ویکیپدیا تا دسامبر ۲۰۱۵ (آذر ۱۳۹۴) بیش از ۱۴۱ میلیون صفحه وجود دارد که بیش از سی و هفت میلیون عدد از آنها مقاله است. از زبانهای مشهور به ترتیب زبان انگلیسی بیش از ۵ میلیون، سوئدی ۲٫۱ میلیون، آلمانی ۱٫۸ میلیون، هلندی ۱٫۸ میلیون، فرانسوی ۱٫۷ میلیون، روسی ۱٫۲ میلیون، ایتالیایی ۱٫۲ میلیون، اسپانیایی ۱٫۲ میلیون، لهستانی ۱٫۱ میلیون، ویتنامی ۱٫۱ میلیون و ژاپنی و پرتغالی و چینی هر کدام بیش از ۸۵۰ هزار مقاله دارند. تعداد کاربران ثبتنام شده حدود ۵۹ میلیون نفر است که از میان آنها، ۴٫۰۲۲ نفر مدیر هستند. ویکیپدیا دربرگیرندهٔ ۲۸۱ زبان با بیش از ۱۰ مقاله و در کل دارای ۲۹۱ گونهٔ زبان ملل دنیا است.
|
[
"تعداد کاربران ثبتنام شده در ویکیپدیا چند نفر است؟",
"از بین تعداد کاربران ثبتنام شده در ویکیپدیا چند نفر مدیر هستند؟",
"در کل ویکیپدیا دارای چند گونهٔ زبان ملل دنیا است؟",
"کدام کشور بیشترین استفاده را از مقالات ویکیپدیا میکند؟"
] |
ویکیپدیا
|
اعتبار ویکیپدیا دائماً مورد اختلاف بودهاست. برخی آن را بهخاطر انتشار رایگان، ویژگی قابل ویرایش بودن، سیاست بیطرفی و گستردگی عناوین ستودهاند. از سوی دیگر، منتقدین درستی و اعتبار ویکیپدیا را بهخاطر آزادی ویرایش زیر سؤال بردهاند، همچنین ویکیپدیا به خاطر آسیبپذیری در برابر خرابکاری، کیفیت غیریکنواخت، سوگیری نظام مند، بیثباتی و نیز به خاطر ترجیح اجماع بر اعتبار در سبک ویرایش مقالات نقد شدهاست. در مقابل سیاستهای محتوایی و ویکی پروژههای ویکیپدیا توسط کاربرانی تهیه میشود که در پی رفع این نگرانیها هستند. پژوهشگران در دو مطالعهٔ علمی به این نتیجه دست یافتهاند که خرابکاریها عموماً زودگذر هستند و ویکیپدیا نسبتاً به درستی سایر دانشنامهها است.
|
[
"به خاطر چه ویژگیهایی ویکیپدیا را ستودهاند؟",
"ویکیپدیا را بهخاطر چه موردی زیرسوال بردهاند؟",
"ویکیپدیا به چه دلایلی نقد شدهاست؟",
"رقبای ویکیپدیا را نام ببرید؟"
] |
ویکیپدیا
|
ویکیپدیا بر سیاست «دیدگاه بیطرفانه» تأکید میکند. طبق این سیاست دیدگاههایی که توسط شخصیتهای برجسته ارائه شدهاند بدون هیچ تلاشی برای تأیید آنها بهطور خلاصه بیان میشوند. از آن رو که هر داوطلب میتواند مقالهها را به سبک ویکی اضافه یا ویرایش کند، تخریب و عدم اطمینان به صحت همهٔ مطالب از مشکلات همیشگی این دانشنامه بودهاست. با این حال در موارد متعددی مقالههای ویکیپدیا را در رسانههای گروهی و مراکز علمی نقل کردهاند. مقالههای این دانشنامه تحت مجوز حق تألیف آزاد گنو قابل دسترسی هستند. نسخه زبان آلمانی و انگلیسی ویکیپدیا بهوسیله دیسکهای فشرده منتشر شده و نسخههای دیگر آن روی وبگاههای دیگر به صورت Fork یا آینه قرار داده شدهاند. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکیمدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکیواژه، ویکیکتاب، ویکیگفتاورد و ویکیخبر را پدیدآوردند.
|
[
"ویکیپدیا بر چه سیاستی تأکید میکند؟",
"از مشکلات همیشگی دانشنامه ویکیپدیا چه چیزی بودهاست؟",
"چندین پروژهٔ مشابه دیگر در بنیاد ویکیمدیا چیست؟",
"سازنده اولیه ویکیپدیا کیست؟"
] |
ویکیپدیا
|
ویکیپدیا برای نخستین بار در تاریخ ۱۵ ژانویه ۲۰۰۱ (۲۶ دی ۱۳۷۹) و فقط به زبان انگلیسی به نام wikipedia.com به دنیای تازه اینترنت وصل شد. ویکیپدیا از ۱۰ ژانویه یکی از قابلیتهای Nupedia.com بهشمار میرفت. به این صورت که نویسندگان عمومی میتوانستند مقالههای خود را در آن وارد کنند تا پس از مرور در نیوپدیا قرار گیرد؛ ولی پس از آنکه هیئت مشورتی کارشناسان نیوپدیا مدل تولید آن را رد کرد، از وبگاه نیوپدیا برداشته شد. بعد از آن ویکیپدیا به صورت پروژهای جدا از نیوپدیا شروع به کار کرد. سیاست «دیدگاه بیطرفانه» که شبیه به سیاست پیشین «بیطرفی» نیوپدیا بود در همان ماههای اول برنامهریزی شد. ویکیپدیا سریعاً شرکتکنندگانی از نیوپدیا، اسلش دات و راهنماهای موتورهای جستجو بدست آورد. در پایان سال اول به تعداد ۲۰٬۰۰۰ مقاله بین ۱۸ زبان خود رسید. تا پایان سال ۲۰۰۲ تعداد زبانها به ۲۶، پایان سال ۲۰۰۳ به ۴۶ و در پایان ۲۰۰۴ به تعداد ۱۶۱ زبان رسید. نیوپدیا و ویکیپدیا آنقدر کنار هم زیستند تا میزبان (سِرور) نیوپدیا از کار افتاد و در سال ۲۰۰۳ متون آن به ویکیپدیا منتقل شد.
|
[
"ویکیپدیا برای نخستین بار در چه تاریخی به دنیای تازه اینترنت وصل شد؟",
"ویکیپدیا برای نخستین بار به چه زبانی به دنیای تازه اینترنت وصل شد؟",
"ویکیپدیا در پایان سال اول به چه تعداد مقاله رسید؟",
"در چه سالی متون نیوپدیا به ویکیپدیا منتقل شد؟",
"اینترنت در چه تاریخی برای نخستین بار بهدنیا معرفی شد؟"
] |
ویکیپدیا
|
ویلز و سنگر، فکر استفاده از ویکی را به وبگاه ویکیویکیوب متعلق به وارد کانینگهام نسبت میدهند. ویلز اینگونه بیان میدارد که او برای اولین بار در دسامبر ۲۰۰۰ فکر استفاده از ویکی را از جرمی رُزنفیلد که کارمند شرکت بومیس بود و یک ویکی مشابه را به او نشان داده بود شنید؛ اما این واقعه، بعد از آن بود که سنگر، خبر وجود چیزی به نام ویکی را از کوویتز-که یکی از استفادهکنندگان ویکی بود-شنید و پیشنهاد ساخت چیزی مثل ویکی برای نیوپدیا را به ویلز داد؛ از همینجا بود که تاریخ ویکی شروع شد. پروژهای به نام گنوپدیا تحت همان ایدهٔ مطلب آزاد (و نه تولید ویکی) همراه با نیوپدیا شروع به کار کرده بود. این پروژه متعاقباً غیرفعال شد و سازندهٔ آن، ریچارد استالمن-که بنیانگذار بنیاد نرمافزارهای آزاد است-شروع به پشتیبانی از ویکیپدیا کرد.
|
[
"ویلز و سنگر، فکر استفاده از ویکی را به کجا نسبت میدهند؟",
"بنیانگذار بنیاد نرمافزارهای آزاد کیست؟",
"چه کسی پشتیبانی از پروژه ویکیپدیا را شروع کرد؟",
"ویلز فکر استفاده از ویکی را در چه تاریخی از جرمی رُزنفیلد شنید؟",
"چه کسی پیشنهاد ساخت چیزی مثل ویکی برای نیوپدیا را به ویلز داد؟",
"خدمات شرکت بومیس در چه زمینهای است؟"
] |
ویکیپدیا
|
در تاریخ ۲۱ ژوئن ۲۰۰۳ (۳۰ خرداد ۱۳۸۲) بنیاد ویکیمدیا از بین ویکیپدیا و نیوپدیا شکل گرفت. ویکیپدیا و پروژههای خواهرش تا به حال تحت ادارهٔ این سازمان ناسودبر کار کردهاند. اولین پروژه خواهر ویکیپدیا در ماه اکتبر ۲۰۰۲، به یاد حملات ۱۱ سپتامبر برای یادآوری حوادث آن روز ساخته شد. ویکیواژه که پروژهٔ فرهنگ واژهها بود در دسامبر ۲۰۰۲، ویکیگفتاورد که مجموعهای از گفتههای معروف بود درست یک هفته بعد از افتتاح ویکیمدیا و پروژه ویکیکتاب که مجموعهای از کتابهای رایگانی است که با مشارکت همگانی گردآوری شدهاند در ماه بعد به کار افتاد. ویکیمدیا پس از آن شروع به تشکیل پروژههای جدیدی کرد که در زیر توضیح داده خواهند شد.
|
[
"در چه تاریخی بنیاد ویکیمدیا از بین ویکیپدیا و نیوپدیا شکل گرفت؟",
"اولین پروژه خواهر ویکیپدیا در ماه اکتبر ۲۰۰۲، به یاد چه چیزی ساخته شد؟",
"ویکیگفتاورد مجموعهای از چیست؟",
"ویکیکتاب چیست؟",
"حملات ۱۱ سپتامبر در چه تاریخی اتفاق افتاد؟"
] |
ویکیپدیا
|
ویکیپدیا از ابتدا وضعیت خود را با شمارش مقالههایش سنجیدهاست. در دو سال ابتدایی پیدایش خود روزانه در حدود ۱۰۰ مقاله یا کمتر به آن اضافه میشد. ویکیپدیای انگلیسی در تاریخ ۲۲ ژانویه ۲۰۰۳ (۲ بهمن ۱۳۸۱) به سرعت ۱۰۰٬۰۰۰ مقاله رسید. در سال ۲۰۰۴ مقالههای ویکیپدیا به نرخ رشد تقریبی ۱٬۰۰۰ تا ۳٬۰۰۰ مقاله در روز رسیدند. در ۲۵ فوریه ۲۰۰۴ (۶ اسفند ۱۳۸۲) ویکیپدیا در تمامی زبانهای خود به میزان ۵۰۰٬۰۰۰ مقاله دست یافت. در تاریخ ۲۰ سپتامبر ۲۰۰۴ (۲۹ شهریور ۱۳۸۳) مقالههای ویکیپدیا در ۱۰۵ زبان به یک میلیون رسید.
|
[
"ویکیپدیا از ابتدا وضعیت خود را با چه چیزی سنجیدهاست؟",
"در دو سال ابتدایی پیدایش ویکیپدیا روزانه چند مقاله به آن اضافه میشد؟",
"در چه تاریخی ویکیپدیا در تمامی زبانهای خود به میزان ۵۰۰٬۰۰۰ مقاله دست یافت؟",
"بیشترین تعداد مقالات ویکیپدیا در چه زمینهای است؟"
] |
ویکیپدیا
|
دانشنامههای گوناگون دیگری روی اینترنت هستند یا قبلاً وجود داشتهاند. در برخی از آنها مانند دانشنامه فلسفه استانفورد و نیوپدیا (که دیگر وجود ندارد) سیاستهای مقالهنویسی سنتی و مالکیت مقاله وجود دارند. بهطور اتفاقی وبگاههایی مانند h2g2 یا اوریتینگ۲ وجود دارند که به مانند راهنماهایی کلی عمل میکنند و مقالههایشان توسط همگان نوشته و بازنگری میشوند. پروژههایی همچون ویکیپدیا، Susning.nu و Enciclopedia Libre همگی ویکی هستند و در همه آنها مقالهها به دست نویسندههای بیشماری نوشته میشوند و هیچ گونه بازنگری رسمی روی آنها اعمال نمیشود. ویکیپدیا تبدیل به بزرگترین نوع دانشنامه ویکی چه از نظر تعداد مقالهها و چه از نظر تعداد واژهها شدهاست. از بین تمامی دانشنامههای موجود، ویکیپدیا به خاطر داشتن حق تألیف آزاد گنو متمایز گشتهاست.
|
[
" از بین تمامی دانشنامههای موجود، ویکیپدیا به خاطر داشتن چه چیزی متمایز گشتهاست؟",
"بزرگترین نوع دانشنامه ویکی چه از نظر تعداد مقالهها و چه از نظر تعداد واژهها چیست؟",
"ویکیپدیا از چه نظر تبدیل به بزرگترین نوع دانشنامه ویکی شدهاست؟",
"در دانشنامه فلسفه استانفورد چه سیاستی در مورد مقالهها وجود دارد؟",
"وبگاه اوریتینگ۲ را چه کسی تاسیس کردهاست؟"
] |
ویکیپدیا
|
مجوز حق تألیف آزاد گنو (GFDL) که مقالههای ویکیپدیا با استفاده از آن عرضه میشوند یکی از مجموعه «کپیلفت» کپیرایت است که اجازه توزیع دوباره، خلق آثار مشتق شده و استفاده تجاری از مطالب مقالهها به شرط ذکر نام نویسنده و ماندن اثر تحت مجوز GFDL را میدهد. هنگامی که یک نویسنده اصل اثر خود را به پروژه تحویل میدهد، حق تألیف او روی آن اعمال میشود ولی باید قبول کند که اثرش را تحت مجوز GFDL در اختیار عموم بگذارد. ممکن است مطالب موجود در ویکیپدیا روی منابع دیگری که از این مجوز استفاده میکنند قرار بگیرند یا از آن منابع گرفته شده باشند. مطالب ویکیپدیا از طریق انبارهای اطلاعاتی روی صدها منبع به صورت آینه یا fork قرار گرفتهاند. اگر چه تمامی متون عرضه شده در ویکیپدیا از مجوز GFDL استفاده میکنند، درصد بالایی از تصاویر و پروندههای صوتی ویکیپدیا رایگان نیستند. اقلامی چون لوگوی شرکتها، نمونهٔ آهنگها یا تصویرهای دارای حق تألیفِ خبری با درخواست استفاده منصفانه استفاده میشوند. اقلامی نیز وجود دارند که با شرط عدم اشتقاق یا «فقط برای ویکیپدیا» به این دانشنامه داده شدهاند.
|
[
"مقالههای ویکیپدیا با استفاده از چه مجوزی عرضه میشوند؟",
"مجوز حق تألیف آزاد گنو یکی از مجموعههای کجاست؟",
"چه اقلامی در ویکیپدیا با درخواست استفاده منصفانه استفاده میشوند؟",
"شرط عدم اشتقاق به چه معناست؟"
] |
ویکیپدیا
|
ویکیپدیا توسط برنامه متنباز مدیاویکی روی دستهای از میزبانان وب مستقر در فلوریدا اجرا میشود. مدیاویکی نسخه سوم این برنامهاست. در ابتدا ویکیپدیا روی UseModWiki که توسط کلیفورد آدامز (نسخه ۱) نوشته شده بود کار میکرد. در ابتدا برای پیوندهایش از سرهمنویسی نگارش شتری استفاده میکرد ولی بعدها امکان استفاده از کروشه (bracket) هم در آن ایجاد شد. ویکیپدیا ژانویه ۲۰۰۲ در نسخه جدید خود (فاز دوم پروژه) از موتور پیاچپیویکی روی پایگاه داده مایاسکیوال استفاده کرد. این نرمافزار که نسخه دوم به حساب میآمد توسط ماگنوس مانسک و مخصوص دانشنامهٔ ویکیپدیا نوشته شده بود. به خاطر تقاضاهای زیاد به منظور بهبود کیفیت، اصلاحات زیادی روی آن انجام شد. سرانجام این نرمافزار توسط لی دانیل کراکر دوبارهنویسی شد. این نرمافزار که نسخه شماره سه محسوب میشد در ژوئیه ۲۰۰۲ نوشته شد و مدیاویکی نامگذاری گردید. مجوز استفاده از آن تحت گنو است و در تمامی پروژههای ویکیمدیا از آن استفاده میشود.
|
[
"ویکیپدیا توسط چه برنامهای مستقر در فلوریدا اجرا میشود؟",
"مدیاویکی نسخه چندم ویکیپدیا است؟",
"نسخه ۱ ویکیپدیا توسط چه کسی نوشته شده بود؟",
"نسخه دوم ویکیپدیا توسط چه کسی نوشته شده بود؟",
"نسخه شماره سه ویکیپدیا توسط چه کسی دوباره نویسی شده بود؟",
"نگارش شتری چگونه انجام میشد؟"
] |
ویکیپدیا
|
تقاضاهای صفحهٔ وب ابتدا به میزبانان مخزن Squid caching فرستاده میشوند. درخواستهایی که قابلیت انجام شدن در این میزبانها را ندارند به دو میزبان متعادلساز که نرمافزار perlbal روی آنها نصب است فرستاده میشوند. سپس تقاضاها برای یکی از میزبانهای وب آپاچی فرستاده میشوند تا مورد پردازش قرار گیرند. میزبانهای وب، صفحات را به شکل لازم پردازش میکنند. برای افزایش سرعت، صفحاتی که برای کاربران ناشناس پردازش شدهاند در یک فایلسیستم ذخیره (cache) میشوند تا زمانیکه از درجه اعتبار ساقط شوند. این امر باعث عدم پردازش صفحات معمول شده و در نتیجه در زمان و انرژی صرفهجویی میشود. ویکیمدیا ساخت شبکهای جهانی از میزبانان مخزن در کنار ۳ میزبان مخزن خود در فرانسه را آغاز کردهاست تا سرعت پاسخگویی را بالاتر ببرد. در حال حاضر یک گروه میزبان جدید در هلند و در کره جنوبی شروع به کار کردهاند و پاسخگوی بخش بزرگی از ترافیک ویکیپدیا هستند.
|
[
"تقاضاهای صفحه وب برای پردازش به کجا فرستاده میشوند؟",
"ویکیمدیا ساخت شبکهای جهانی از میزبانان مخزن در کنار ۳ میزبان مخزن خود را در کدام کشور آغاز کردهاست؟",
"چرا ویکیمدیا ساخت شبکهای جهانی از میزبانان مخزن در کنار ۳ میزبان مخزن خود را آغاز کردهاست؟",
" در حال حاضر یک گروه میزبان جدید در کدام کشورها شروع به کار کردهاند؟",
"عملکرد میزبانان مخزن چگونه است؟"
] |
ویکیپدیا
|
تقریباً هر کاربری میتواند مقالههای ویکیپدیا را ویرایش کند و تغییرات خود را سریعاً ببیند. فکر ویرایش مقالهها بر این اساس شکل گرفته که همکاری کاربران با یکدیگر میتواند در بهبود کیفیت مقالهها در طول زمان تأثیر به سزایی داشته باشد؛ همانطور که در توسعهٔ نرمافزارهای متنباز داشتهاست. نویسندگان آن نیازی به داشتن مدارک رسمی یا تخصص در زمینهٔ موضوعی که ویرایش میکنند ندارند. به آنها اخطار داده میشود که ممکن است مقالههای آنها توسط هر کس و به هر نحوی که میخواهد، بیرحمانه مورد ویرایش قرار گیرند و توزیع شوند. مقالههای آنها توسط هیچ شخص خاصی یا گروه تحریریهای بازنگری نمیشوند. تصمیمگیری در مورد مطالب و سیاستهای ویرایشی ویکیپدیا با توافق عام و رأیگیری صورت میگیرد.
|
[
"فکر ویرایش مقالهها بر چه اساس شکل گرفتهاست؟",
"تصمیمگیری در مورد مطالب و سیاستهای ویرایشی ویکیپدیا چگونه صورت میگیرد؟",
"چه کسانی مقالههای ویکیپدیا را ویرایش میکنند؟",
"نمونه ای نرمافزارهای متنباز را نام ببرید؟"
] |
ویکیپدیا
|
به دلیل بازبودن ویکیپدیا «جنگهای ویرایشی» (که «جنگهای بازنگری» نیز گفته میشوند) و مشاجرههای طولانی غالباً وقتی اتفاق میافتند که ویرایشگران با نظرات مختلف خود، با هم به توافق نمیرسند. اعضای انجمنهای ویکیپدیا روند ویرایشی آن را یک عمل دستهجمعی و نوعی جریان اجتماعی و تکامل تدریجی داروینی میدانند. مقالهها همیشه در معرض ویرایش قرار دارند بدینگونه که ویکیپدیا هیچگاه مقالهای را تمام شده تلقی نمیکند. تخریب، مشکل دائمی ویکیپدیا بودهاست، امّا در این سایت اگر در مقالهای اقدام به تخریب ویا لجنپراکنی صورت پذیرد بلافاصله با اضافات دیگران تصحیح خواهد شد.
|
[
"به جنگهای ویرایشی چه میگویند؟",
"اعضای انجمنهای ویکیپدیا روند ویرایشی ویکیپدیا را چگونه میدانند؟",
"مقالهها همیشه در معرض ویرایش قرار دارند در مورد ویکیپدیا چگونه اطلاق میشود؟",
"مشکل دائمی ویکیپدیا چیست؟",
"چه انجمنهایی در ویکیپدیا فعال است؟"
] |
ویکیپدیا
|
ویکیپدیا از تمام ویرایشگران خود میخواهد تا هنگام نوشتن «دیدگاه بیطرفانه» ای داشته باشند و پژوهش ابتکاری خود را در ویکیپدیا قرار ندهند. نگاه بیطرفانه که خود سیاستی «غیرقابل بازگشت» است هدف دانشنامه را اینگونه برمیشمرد: «نشان دادن عوامل اختلاف، توصیف آنها به جای وارد شدن در آنها». اگر به این مهم برسیم دیگر ویکیپدیا تنها از یک «دیدگاه بیطرفانه» بیان نشدهاست بلکه حاوی تمامی نظرات بیطرفانه مربوط به یک موضوع خواهد بود. این سیاست بیان میدارد که به هر دیدگاهی بسته به اعتبارش باید بها داد. از این سیاست به خاطر داشتن هدفی غیرقابل دسترس که در مورد آثار بیاعتبار بیمورد است و به دیدگاههای «ضد اخلاقی» اجازهٔ ظهور میدهد انتقاد شدهاست.
|
[
"نگاه بیطرفانه هدف دانشنامه ویکیپدیا چگونه برمیشمرد؟",
"نگاه بیطرفانه ، خود چه نوع سیاستی است؟",
"دیدگاه بیطرفانه چه سیاستی را بیان میکند؟",
"اعتبار هر دیدگاه در نگاه بیطرفانه چطور ارزش گذاری میشود؟"
] |
ویکیپدیا
|
همکاران ویکیپدیا از سیاستها و خطمشیهای متنوع کوچکتری نیز پشتیبانی میکنند. بر خلاف دیگر ویکیهای موجود مانند Ward Cunningham's Portland Pattern Repository، ویکیپدیا به جای قرار دادن بحثهای مربوط به تغییرات مقالهها در درون آنها، صفحاتی جداگانه را به نام «بحث» به این کار اختصاص دادهاست. همکاران ویکیپدیا گاهی مقالههایی را که احساس میکنند مناسب یک دانشنامه نیست، تغییر یا انتقال داده یا حذف میکنند. تعاریف فرهنگ واژهها (dicdefs) یا اصل متنها از اینگونه مقالهها هستند. گاهی ویرایشهای مختلف ویکیپدیا برای خود سبک نوشتاری خاصی ایجاد میکنند.
|
[
"ویکیپدیا برای تغییرات مقالهها صفحاتی جداگانه به چه نامی اختصاص دادهاست؟",
"ویکیهای موجود دیگر با ویکیپدیا در مورد بحثهای مربوط به تغییرات مقاله چه تفاوتی دارند؟",
"چه مقالهای جزو مقالههایی که مناسب یک دانشنامه نیست قرار میگیرد؟",
"سبک نوشتاری در ویکیپدیا به چه صورت است؟"
] |
ویکیپدیا
|
وظایف نگهداری بر عهدهٔ گروههای داوطلبی از توسعهدهندگان، ناظران، مأموران و مدیران است که شمارِ آنان به صدها نفر میرسد. مدیران، بزرگترین گروه بین آنها هستند که توانایی جلوگیری از ویرایش یک مقاله یا جلوگیری از دسترسی کاربران خاص طبق سیاستهای جامعه را دارند. کاربران زیادی تا به حال به صورت اضطراری یا دائم از ویرایش مقاله در ویکیپدیا منع شدهاند. ممکن است تخریب یا تخلف از سیاستها، باعث منع اضطراری یک کاربر گردد. در حالیکه تصمیم اخراج بلندمدت یا همیشگی توسط آقای ویلز یا کمیته داوری تخلفات جدی و دامنهدار اتخاذ میشود.
|
[
"چه کارهایی ممکن است در ویکیپدیا باعث منع اضطراری یک کاربر گردد؟",
"تصمیم اخراج بلندمدت یا همیشگی یک کاربر در ویکیپدیا توسط چه کسی اتخاذ میشود؟",
"وظایف نگهداری در ویکیپدیا بر عهدهٔ کیست؟",
"منع اضطراری یک کاربر در ویکیپدیا چگونه صورت میگیرد؟"
] |
ویکیپدیا
|
رئیس پیشین بخش ویرایش ویکیپدیا، لری سنگر گفتهاست وجود مجوز جیافدیال (GFDL) «بهعنوان ضمانت آزادی، انگیزه خوبی برای کار در یک دانشنامه آزاد است.» پروفسور آندریا سیفولیلی در مطالعه ویکیپدیا بهعنوان یک انجمن، اینطور مطرح میکند که: «هزینههای پایین شرکت در نرمافزار ویکی، خود عامل فروگشایی برای توسعه جمعی است و دیدگاه «ساختِ خلاقانه» میزان شرکتپذیری را بالا میبرد». ویکیپدیا را از منظر تجربهای اجتماعی در آنارشیسم یا دموکراسی نیز مورد بررسی قرار دادهاند. بنیانگذار آن اینگونه پاسخ میدهد که حتماً قرار نیست اینطور باشد اگرچه ممکن است دستاوردش این بوده باشد. در جستجویی که داخل ویکیپدیا انجام شد صفحهای پیدا شد که نویسنده آن اینگونه بیان داشته که ارزش این دانشنامه به خاطر آن است که ویکیپدیا انجمنی اجتماعی است. به این معنا که میتوان از نویسندگان خواست تا از کار خود دفاع کرده یا آن را روشن سازند و بحثها سریعاً قابل مشاهدهاند. ویرایشهای گوناگون ویکیپدیا غالباً دارای میزهای مرجعی هستند که اعضای انجمن در آنجا به پرسشها پاسخ میدهند.
|
[
"پروفسور آندریا سیفولیلی در مطالعه ویکیپدیا بهعنوان یک انجمن چه گفتهاست؟",
"ویرایشهای گوناگون ویکیپدیا غالباً دارای چه هستند؟",
"ویکیپدیا را از منظر تجربهای اجتماعی در چه مباحثی مورد بررسی قرار دادهاند؟",
"دموکراسی به چه معناست؟"
] |
ویکیپدیا
|
ادعای ویکیپدیا مبنی بر دانشنامه بودن یا اینطور نشان دادن، همیشه مایهٔ بحث بودهاست. ویکیپدیا را همیشه به خاطر کمبود محسوس اطمینان، فراگیری و قدرت کنترلکننده، مورد انتقاد قرار دادهاند. بسیاری از کتابداران، دانشگاهیان و نویسندگان دانشنامههایِ رسمیتر بر این باورند که ویکیپدیا بهعنوان یک مرجع کاربردپذیری کمی دارد یا هرگز ندارد. ویکیپدیا دست کم در برخی محیطهای دیگر از نظر کیفی، مقبولیتی کافی دارد. این دانشنامه برنده یک آزمایش مقایسهای توسط مجله آلمانی سِ تِ c't شدهاست. بیشتر ستایش آن به دلیل مطالب آزاد و اجازه ویرایش توسط همگان است.
|
[
"ویکیپدیا را همیشه به خاطر چه مواردی مورد انتقاد قرار دادهاند؟",
"چه کسانی بر این باورند که ویکیپدیا بهعنوان یک مرجع کاربردپذیری کمی دارد یا هرگز ندارد؟",
"کدام دانشنامه برنده یک آزمایش مقایسهای توسط مجله آلمانی سِ تِ شدهاست؟",
"مجله آلمانی سِ تِ در چه زمینهای به چاپ میرسد؟"
] |
ویکیپدیا
|
منتقدین بر این باورند که مجوز ویرایش همگانی، ویکیپدیا را دانشنامهای غیرقابل اعتماد ساختهاست. فیلیپ بردلی در مصاحبهای که با روزنامه گاردین در سال ۲۰۰۴ انجام داد گفت که او هرگز از ویکیپدیا استفاده نمیکند و «هیچ کتابدار دیگری را نمیشناسد که این کار را انجام دهد. مشکل اصلی عدم وجود قدرت کنترلکننده در ویکیپدیا است. در کتب منتشرشده، ناشر باید تضمین کند که اطلاعات کتابش درست است زیرا امرار معاش او بستگی به آن دارد. اما با وجود چیزی مثل ویکیپدیا همه آن بر باد میرود.» تد پاپاس رئیس ویرایشگران دانشنامه بریتانیکا در مصاحبهای با گاردین اینطور میگوید که: «فرضیهٔ ویکیپدیا بر این استوار است که پیشرفت مداوم به کمال میانجامد. این فرضیه هیچگاه ثابت نشدهاست.» دانا بوید در سال ۲۰۰۵ در بحثی پیرامون ویکیپدیا بهعنوان یک منبع دانشگاهی اینطور میگوید که «ویکیپدیا هیچگاه یک دانشنامه نخواهد شد ولی حتماً در آینده تبدیل به منبع گستردهای از دانش میشود که برای اهداف مختلف ارزش زیادی خواهند داشت.» با اینحال هنوز هم دانشنامههای سنتی حق خود میدانند که هیچ مسئولیتی در قبال خطاهای احتمالی به گردن نگیرند.
|
[
"چه کسی در مصاحبهای که با روزنامه گاردین در سال ۲۰۰۴ انجام داده ، گفتهاست ، هرگز از ویکیپدیا استفاده نمیکند؟",
"به گفته فیلیپ بردلی در کتب منتشرشده، ناشر باید چه چیزی را تضمین کند؟",
"رئیس ویرایشگران دانشنامه بریتانیکا کیست؟",
"دانا بوید کیست؟"
] |
ویکیپدیا
|
رابرت مکهنری ویرایشگر سابق بریتانیکا در مقالهای تحت عنوان «دانشنامهٔ مورد اعتماد» ویکیپدیا را مورد انتقاد قرار دادهاست و مینویسد «هر چند که ممکن است مقالهای در ویکیپدیا به درجه اعتبار بالایی دست یابد ولی تا ابد در معرض تغییر دخالتکنندگان بیاطلاع یا کمسواد قرار خواهد داشت.» آرون کرون مقاله تکذیبیهای در رد روشهای مکهنری نوشته و آنها را FUD که نوعی فن تجاری به حساب میآید و در زبان انگلیسی مخفف سه واژه به معنای «ترس، عدم اطمینان و شک» است اطلاق کردهاست. رئیس بخش تحریریهٔ سابق، لَری سَنگر، در اواخر سال ۲۰۰۴ از ویکیپدیا به دلیل داشتن ماهیت «ضد نخبه» که باعث رد بازنگری رسمی میشود و در نتیجه موجب کاهش اعتبار مقالههای آن میگردد انتقاد کرد.
|
[
"چه کسی مقاله تکذیبیهای در رد روشهای مکهنری نوشتهاست؟",
"رابرت مکهنری در کدام مقاله ویکیپدیا را مورد انتقاد قرار دادهاست؟",
"رئیس بخش تحریریهٔ سابق، لَری سَنگر، در اواخر سال ۲۰۰۴ از ویکیپدیا به دلیل داشتن چه ماهیتی انتقاد کرد؟",
"هماکنون ویرایشگر بریتانیکا کیست؟"
] |
زنان
|
زن به انسان بالغ ماده گفته میشود. واژهٔ دختر برای افراد نابالغ و فرزند ماده و گاهی اوقات در زبان عامیانه برای زنان جوان به کار برده میشود. واژه زن برای افراد بالغ استفاده میشود. واژههای دیگری چون «خانم» و «بانو» و در کاربرد قدیمیتر «خاتون» در زبان فارسی برای اشاره به زن کاربرد دارد که از این میان واژه «خانم» بسامد بیشتری داشته و ارجمندانه است. در فرهنگ و ادب فارسی برای محترمانه خطاب کردن، از واژه «سرکار خانم» و یا «بانو» نیز استفاده میشود. همچنین واژهٔ زن یک نام همگانی برای اشاره به انسان ماده است مانند «حقوق زنان».
|
[
"به انسان بالغ ماده چه گفته میشود؟",
"واژهٔ دختر برای چه کسانی به کار برده میشود؟",
"چه واژههایی در زبان فارسی برای اشاره به زن کاربرد دارد؟",
"در فرهنگ و ادب فارسی برای محترمانه خطاب کردن زنان از چه واژهای استفاده میشود؟",
"در زبان کردی به زن چه میگویند؟"
] |
زنان
|
واژهٔ «بانو»، در کتیبههای ساسانی و ادبیات زردشتی پارسی میانه، در لقب برخی از ایزد زنان هند و ایرانی و همراه نام همسران شاهان، امیران و بزرگان دربار دیده میشود. در ادبیات پارسی، به ویژه در دیوانهایی مانند شاهنامه، ویس و رامین و خسرو و شیرین، به معنی زن بزرگ و همسر شاه کاربرد فراوان دارد. قدیمیترین کاربرد این عنوان در یکی از سنگ نوشتههای تخت جمشید به خط عیلامی به صورت ba-nu-ka (شاید با گفتار بانوکا در سنگ نوشته شماره ۱۷۰۸) است که عنوان ملکه آتوسا (Hutaosa، هوتس) دختر کورش، همسر داریوش و مادر خشایارشا بودهاست. در پارسی میانه و پارتی به فرم «بانوگ» دیده میشود. چندین بار در «کتیبه شاپور اول در کعبه زردشت»، در عنوان زنان دربار و به عنوان لقب ناهید، ایزدبانوی نگهبان آب، آمدهاست.
|
[
"واژهٔ «بانو»، در ادبیات پارسی، به ویژه در دیوانهایی مانند شاهنامه، ویس و رامین و خسرو و شیرین، به چه معناست؟",
"قدیمیترین کاربرد واژه بانو در کدام سنگنوشته یافت میشود؟",
"واژه بانوکا در سنگ نوشته شماره ۱۷۰۸ تخت جمشید عنوان چه کسی است؟",
"ملکه آتوسا دختر چه کسی است؟",
"ملکه آتوسا همسر چه کسی است؟",
"مادر خشایارشا چه کسی بود؟",
"واژه بانو در در پارسی میانه و پارتی به چه فرمی دیده میشود؟",
"در کدام سنگنوشتهی تخت جمشید به خط عیلامی واژه بانو آورده شدهاست؟",
"در کدام کتیبه واژه بانو در عنوان زنان دربار و به عنوان لقب ناهید، ایزدبانوی نگهبان آب، آمدهاست؟",
"در کتیبه شاپور اول در کعبه زردشت، واژه بانو به چه عنوان آمدهاست؟",
"تخت جمشید در چه سالی ساختهشد؟",
"کوروش در چند سالگی از دنیا رفت؟",
"داریوش در کجا به دنیا آمد؟"
] |
زنان
|
افزایش رشد قدی در دختران در طی مراحل بلوغ، معمولا قبل از پریود شدن رخ می دهد. در نتیجه دختران بعد از شروع قاعدگی پتانسیل کمی برای رشد قدی دارند زیرا در طی جهش رشدی مرتبط با بلوغ، استخوانهای بلند بدن طویل شده و صفحه رشد غضروف آنها بسته میشود. در مقابل پسران، دو سال بعد از دختران به حداکثر رشد قدی دست می یابند. قد زنان نسبت به مردان بطور معمول، کوتاه تر است. مردان بطور متوسط ۱۰ سانتی متر بلند قامت تر از زنان می باشند. تخمدانها تولید استروژن را در دوران بلوغ افزایش میدهند، که باعث تحریک پلاکتهای رشد استخوانها در نوجوانان می شود که رشد آنها به تقویت طول و عرض استخوانها منجر میشود؛ بر این اساس مشخص میشود که چرا برخی دختران نوجوان بلندقدتر از همسالان پسر خود هستند.
|
[
"افزایش رشد قدی در دختران در چه مرحلهای رخ میدهد؟",
"دختران بعد از چه دورهای پتانسیل کمی برای رشد قدی دارند؟ ",
"به چه علت دختران بعد از شروع قاعدگی پتانسیل کمی برای رشد قدی دارند؟ ",
"پسران، چند سال بعد از دختران به حداکثر رشد قدی دست می یابند؟",
"تخمدانها تولید کدام هورمون را در دوران بلوغ افزایش میدهند؟",
"به چه دلیل برخی دختران نوجوان بلندقدتر از همسالان پسر خود هستند؟",
"به چه دلیل افزایش قد در دوران بلوغ رخ میدهد؟",
"دوران پریودی دختران معمولاً از چه سنی آغاز میشود؟",
"دوران بلوغ پسران از چه سنی آغاز میشود؟",
"دوران بلوغ دختران از چه سنی آغاز میشود؟"
] |
زنان
|
منظور از قالب بدنی زن یا شکل کالبد و بدن انسان ماده، نحوه شکل استخوانبندی، ساختار ماهیچهها و توزیع چربیها در بدن این جنس از انسان میباشد. شکل کامل و ایدئال جثه زن با توجه به در نظر گرفتن دلایل پزشکی و جذابیت جنسی در فرهنگها و ملل گوناگون متفاوت است و از تنوع مختلفی برخوردار است. به صورت طبیعی و از لحاظ فیزیکی، جنس ماده انسان دارای گستره بزرگی میباشد. بهطور کلی شکل بدن (و شکل بدن زن) تحت تأثیر توزیعهای ماهیچه ای، بافتهای چربی و هورمونهای مختلف است. قد متوسط یک زن بالغ حدود ۱٫۶ – ۱٫۷ متر (۵’۲’’ تا ۵’۷’’) است. قد بلند بستگی به ژنتیک و رژیم غذایی افراد دارد. شکل و ترکیب بدن تحت تأثیر عواملی مثل ژنتیک، رژیم غذایی و ورزش قرار دارد.
|
[
"منظور از قالب بدنی زن یا شکل کالبد و بدن انسان ماده چیست؟",
"بهطور کلی شکل بدن (و شکل بدن زن) تحت تأثیر چه توزیعهایی است؟",
" قد متوسط یک زن بالغ چه اندازه است؟",
"قد بلند بستگی به چه عواملی دارد؟",
"شکل و ترکیب بدن تحت تأثیر عواملی است؟",
"قد متوسط یک مرد بالغ چقدر است؟",
"وزن متوسط یک زن بالغ حدوداً چقدر است؟",
"وزن متوسط یک مرد بالغ حدوداً چقدر است؟"
] |
زنان
|
زنان و مردان از لحاظ تغییرهای هورمونی تفاوتهای اساسی با یکدیگر دارند. مهمترین تغییرهای هورمونی در زنان به واسطه چرخه قاعدگی ایجاد میشود. چرخه قاعدگی در زنان چرخهایست که نشان دهنده عملکرد دستگاه تولید مثل است. فعالیت این چرخه ماهانه بدن زن را برای بارداری آماده میکند و در صورتی که تخمک گذاری صورت نگیرد در نهایت دیواره رحم شروع به ریزش میکند که این ریزش منجر به خونریزی در زنان میشود. در طول این چرخه که معمولاً 28 روزه است، زنان با تغییرهای هورمونی متفاوتی مواجه میشوند. این تغییرهای هورمونی معمولاً به تغییرهای اخلاق در آنها میانجامد. برای مثال نوسان های ماهانه هورمونها میتواند باعث افسردگی و یا خوشحالی، خستگی یا پرانرژی بودن، بیعلاقگی به مقاربت و یا افزایش میل جنسی در زنان شود و آنان را به سمت رابطه جنسی بیشتر سوق دهد.
|
[
"مهمترین تغییرهای هورمونی در زنان به واسطه چه عاملی ایجاد میشود؟",
"کدام چرخه در زنان نشاندهنده عملکرد دستگاه تولید مثل است؟",
"به چه علت چرخه قاعدگی منجر به خونریزی در زنان میشود؟",
"چرخه قاعدگی معمولاً چند روزه است؟",
"نوسانهای ماهانه هورمونها در زنان منجر به چه رفتارهایی در آنها میشود؟",
"دوره عادت ماهانه زنان چند روز است؟"
] |
زنان
|
رابطه جنسی باعث کاهش اضطراب، افزایش حس شادی، تقویت سیستم ایمنی، تسکین درد، کاهش روانرنجوری و کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات میشود. افزایش رابطه جنسی در میانسالی ممکن است انسان را باهوشتر کند و اثرات مخرب افزایش سن بر نگهداری و فراخوانی اطلاعات از حافظه را جبران کند. قسمت هیپوکامپ مغز جایی است که در آن حافظه بلندمدت شکل میگیرد. با افزایش سن در پستانداران و از بین رفتن نورونهای این قسمت مغز، آنها دچار انواع «فراموشی»ها میشوند. موشها پس از قرارگرفتن در معرض مداوم و درازمدت رابطه جنسی، عملکرد حافظه و شناختشان بهبود یافتهاست. همچنین بررسیهای مغز این موشها نشان از حضور سلولهای عصبی جدید به ویژه در قسمت هیپوکامپ داشتهاست. رابطه جنسی و سکس به عنوان یک نوع تعامل احساسی و فیزیکی با افراد دیگر، موجب کاهش استرس و افزایش رشد سلولهای ناحیه هیپوکامپ میشود.
|
[
"رابطه جنسی چه فوایدی دارد؟",
"افزایش رابطه جنسی در میانسالی چه فوایدی دارد؟",
"حافظه بلندمدت در کدام قسمت مغز شکل میگیرد؟",
"به چه علت پستانداران در میانسالی دچار انواع فراموشیها میشوند؟",
"عملکرد حافظه موشها پس از قرارگرفتن در معرض مداوم و درازمدت رابطه جنسی چگونه بود؟",
"چرخه واکنشهای جنسی مرد و زن را میتوان به چند مرحله تقسیم کرد؟"
] |
زنان
|
وجود پرده بکارت را نشانه باکرگی میدانند و در بسیاری از مذاهب نشانه پرهیز جنسی، پیمان باکرگی و عفت آنها است. طبق گفته سازمان بهداشت جهانی، آزمایش دوانگشتی یا بکارت، باید هرچه سریعتر در جهان متوقف شود؛ همچنین آزمایش باکرگی هیچگونه جنبه پزشکی و علمی ندارد و عملی تبعیض آمیز و خشونت علیه زنان است. از نظر علمی نشانه دقیقی نیست، چرا که ممکن است پرده بکارت در دخول جنسی از بین نرود یا بهدلیلی غیر از رابطه جنسی از بین رفته باشد. همهٔ زنان با پردهٔ بکارت به دنیا نمیآیند و آنها که با پردهٔ بکارت به دنیا میآیند هم لزوماً در هنگام رابطهٔ جنسی خونریزی نمیکنند.
|
[
"در بسیاری از مذاهب وجود پرده بکارت نشانه چیست؟",
"به چه علت سازمان جهانی بهداشت خواستار توقف آزمایش بکارت است؟",
"به چه علت آزمایش دوانگشتی یا بکارت از نظر علمی نشانه دقیقی نیست؟ ",
"انواع پرده بکارت را نام ببرید؟"
] |
زنان
|
موزا معروف به تئاموزا، ملکه شاهنشاهی اشکانی از سال ۲ پیش از میلاد تا ۴ میلادی بود. او که در اصل یک دختر برده رومی بود، توسط آگوستوس، امپراتور روم، (حکومت از ۲۷ پیش از میلاد تا ۱۴ میلادی) به عنوان هدیه به فرهاد چهارم، پادشاه اشکانی، (حکومت از ۳۷ تا ۲ پیش از میلاد) داده شد. او به سرعت پلههای ترقی را پیمود و تبدیل به ملکه و همسر مورد علاقه فرهاد چهارم شد و فرهادک (فرهاد پنجم) را نیز به دنیا آورد. او سپس در سال ۲ پیش از میلاد، فرهاد چهارم را مسموم کرد و خود به همراه فرهاد پنجم، بر شاهنشاهی فرمان راند.
|
[
"موزا معروف به تئاموزا چه کسی بود؟",
"ملکه شاهنشاهی اشکانی از سال ۲ پیش از میلاد تا ۴ میلادی چه کسی بود؟",
"نام دختر رومی که آگوستوس، امپراتور روم، به عنوان هدیه به فرهاد چهارم، پادشاه اشکانی، داد چه بود؟",
"موزا معروف به تئاموزا، توسط آگوستوس به چه کسی هدیه دادهشد؟",
"موزا در چه سالی فرهاد چهارم را مسموم کرد؟",
"فرهاد پنجم در چه سنی از دنیا رفت؟"
] |
زنان
|
برخی محققین، نقش زنان را در روایات تنخ یهودی کمرنگ دانستهاند؛ استانسون کتاب مقدس را کتابی سرتاسر مردانه دانست. البته در بین اسرائیلیان، شکلی از مادرسالاری وجود داشتهاست که نشاندهندهٔ موقعیت زن در خانوادههای اسرائیلی است. ساره همسر ابراهیم، راحیل و لیه همسران یعقوب، صفورا همسر و میریام خواهر موسی، استر همسر خشایارشاه، مهمترین زنان عهد عتیق هستند. بنا بر روایت تورات، زن از دندهٔ مرد آفریده شدهاست و در باغ عدن، حوا بود که آدم را به خوردن میوه ممنوعه اغوا کرد؛ و به جزای این گناه شوهرش تا ابد بر وی مستولی شد. در بین اسباط یهود، تنها زنی که به داوری رسید، دبوره بودهاست؛ که بر اساس هاگادا و متون میدراش، به وی وحی نمیشده و در نتیجه، شأن پیامبری نداشتهاست. بر اساس هاگادا، تنها زنی که خدا با او سخن گفته، ساره بودهاست. در عهد عتیق، تنها بخشی که به جای «پسران اسرائیل»، عبارت «دختران اسرائیل» به کار رفتهاست، موردی بودهاست که اشعیا دختران صهیون را برای تکبر و خودآرایی سرزنش میکند.
|
[
"چه شکلی از زن نشاندهندهٔ موقعیت زن در خانوادههای اسرائیلی است؟",
"مهمترین زنان عهد عتیق را نام ببرید؟",
"بنابر روایت کدام کتاب دینی زن از دندهٔ مرد آفریده شدهاست؟",
"در بین اسباط یهود، تنها زنی که به داوری رسید چه کسی بود؟",
"بر اساس هاگادا، تنها زنی که خدا با او سخن گفته چه نام داشت؟",
"در عهد عتیق، در کدام بخش به جای «پسران اسرائیل»، عبارت «دختران اسرائیل» به کار رفتهاست؟",
"ابراهیم در کجا متولد شد؟",
"خشایارشا در چه سنی از دنیا رفت؟"
] |
زنان
|
بودیکا قدرتمندترین فرماندهٔ یکی از قبیلههای سلت به نام آی سینی بود. وی پس از مرگ شوهرش، رهبر قبیلهٔ آی سینی شد. اما حاکمان روم در بریتانیا، اعلام کردند که قلمرو آی سینی، باید بخشی از امپراتوری روم محسوب شود، و به همین دلیل، دستور دستگیری وی را صادر کردند. بلافاصله، افراد این قبیله، به رهبری ملکهٔ بلند قد خود، قیام کردند. آنها چند منطقهٔ بسیار بزرگ را به تصرف خود درآوردند و ۷۰٬۰۰۰ رومی و متحدانشان را به قتل رساندند. به دنبال این واقعه، یک ارتش مجهز رومی، قیام را شکست داد و بودیکا مجبور شد خود را مسموم کند. در طول قیام ملکه بودیکا نیمی از مردم بریتانیا در این قیام به وی ملحق شدند.
|
[
"بودیکا قدرتمندترین فرماندهٔ کدام قبیله بود؟",
"قدرتمندترین فرماندهٔ قبیله آی سینی چه نام داشت؟",
"حاکمان کدام سرزمین اعلام کردند که قلمرو آی سینی، باید بخشی از امپراتوری روم محسوب شود؟",
"بودیکا در چه سنی خودش را مسموم کرد؟"
] |
زنان
|
موقعیتِ زنان در دین اسلام، مورد اختلافِ نظر بودهاست. شریعت اسلام، تفاوتهایی برای حقوق، تکالیف، و نقشهای زنان و مردان قائل شدهاست. اسلام، اختلاط بین زنان و مردان نامحرم را ممنوع کردهاست. خلوت کردن زن و مرد بیگانه در اسلام، حرام است. در صدر اسلام خدیجه دختر خویلد مالالتجارهای را به محمد سپرد و آن دو پیش از آن که با یکدیگر ازدواج کنند، با هم مبادلات اقتصادی داشتند. البته جدایی جنسیتی در اسلام، به معنی نفی هرگونه رابطه اجتماعی زنان و مردان و حذف زنان از اجتماع نیست بلکه فقط زنان حق خوانندگی، رفتن به ورزشگاهها و پوشش اختیاری را ندارند و باید مانند مردان از اصول اسلام پیروی کنند.
|
[
"خلوت کردن زن و مرد بیگانه در اسلام چه حکمی دارد؟",
"خدیجه دختر چه کسی بود؟",
"خدیجه با چه کسی ازدواج کرد؟",
"خدیجه در چه سنی با محمد ازدواج کرد؟",
"پوشش زنان از نظر اسلام باید چگونه باشد؟"
] |
زنان
|
وصیعت نامه علی بن ابی طالب به فرزند خود: «از مشورت با زنان خودداری کن زیرا اندیشه ایشان ناتوان و اراده شان سست و ضعیف است و به وسیله پوشش، از دیدار نامحرمان چشم آنان را باز دار، زیرا سخت گیری حجاب برای ایشان نتیجه پایدار دارد و بیرون رفتن ایشان از خانه زیانش کمتر نیست از وارد کردن کسی که در مورد ایشان اطمینان نداری. اگر می توانی کاری کن که زنان، مردان دیگر را نشناسند و زن را بر آنچه به او مربوط نیست مسلط مگردان، زیرا زن همچون گیاهی است خوش بو، نه انسانی قهرمان و در بزرگداشت او از آنچه در حدّ او است تجاوز مکن. او را به طمع می نداز که واسطه دیگران شود و بپرهیز از غیرت ورزیدن نابجا که آن، درستکار را به نادرستی کشاند و پاکدامن را به بد گمانی می خواند.»
|
[
"به چه علت علیبنابیطالب در وصیتنامه خود به فرزندش، او را از مشورت با زنان نهی میکند؟",
"به چه علت علیبنابیطالب در وصیتنامه خود به فرزندش، زنان را به سختگیری در حجاب سفارش میکند؟",
"به چه علت علیبنابیطالب در وصیتنامه خود به فرزندش به او سفارش میکند که از غیرتورزیدن بیجا دوری کند؟",
"علیبنابیطالب در کجا به دنیا آمد؟"
] |
زنان
|
در اسلام، تنها بودن زن و مردی که خویشاوندی نزدیک با هم ندارند (محرم هم شناخته نمیشوند)، ممنوع است؛ اما ارتباط زن و مرد مطلقاً ممنوع نشده است. در قرآن، سخن گفتن موسی با دختران شعیب و سلیمان با بلقیس ملکه سبا؛ نمونههایی از این ارتباط به شمار میرود. در سنت، نیز نمونههایی از ارتباط زن و مرد دیده میشود؛ خدیجه دختر خویلد پیش از ازدواج با محمد، مالالتجارهای را در اختیار او قرار داد و او را برای یک سفر تجاری به شام فرستاد. با این حال در قرآن و حدیث، شواهدی از جدایی جنسیتی موجود است؛ قرآن و سنت محدودیتهایی را برای ارتباط زنان و مردان در نظر گرفتهاند. از جمله این محدودیتها، حجاب برای زنان است؛ که برخی آن را پوشانیدن تمام بدن زن و برخی آن را پوشانیدن بدن زن به جز چهره و کف دست دانستهاند[ارتباط؟ – بحث]. همچنین نظر به نامحرم، در برخی روایتها زنای چشم نامیده شدهاست.
|
[
"در اسلام، تنها بودن زن و مردی که خویشاوندی نزدیک با هم ندارند (محرم هم شناخته نمیشوند)، چه حکمی دارد؟",
"خدیجه دختر خویلد پیش از ازدواج با محمد چه چیزی را در اختیار او قرار داد؟",
"خدیجه دختر خویلد پیش از ازدواج با محمد چه کرد؟",
"خدیجه در چه سنی از دنیا رفت؟"
] |
زنان
|
الیزابت یکم ز ۱۷ نوامبر ۱۵۵۸ تا زمان مرگش ملکهٔ انگلستان و ایرلند بود. سلطنت الیزابت به عنوان «عصر الیزابت» شناخته میشود و مهمتر از همه برای رشد و شکوفایی درام و تئاتر انگلیس که توسط پیشگامانی چون ویلیام شکسپیر و کریستوفر مارلو رهبری میشد و نیز به خاطر قابلیتهای دریانوردی ماجراجویان انگلیسی مانند سر فرانسیس دریک شهرت داشت. بعضی از مورخان در ارزیابی خود کمسخنتر و خوددارتر هستند، آنان الیزابت را فرمانروایی عصبانی و دودل توصیف میکنند که بیشتر از بختش برمیخورد. در اواخر حکومتش، مشکلات نظامی و اقتصادی محبوبیت او را تضعیف کرد. میتوان گفت که الیزابت در عصری که دولت متزلزل و محدود و پادشاهان در کشورهای همسایه با مشکلات داخلی که حتی تختوتاجشان را تهدید میکرد روبرو بودند بازیگری کاریزماتیک و بازماندهای سرسخت بود.
|
[
"الیزابت یکم چه مدت ملکهٔ انگلستان و ایرلند بود؟",
"رشد و شکوفایی درام و تئاتر انگلیس در زمان الیزابت یکم توسط چه کسانی رهبری میشد؟",
"چه مشکلاتی اواخر سلطنت الیزابت محبوبیت او را تضعیف کرد؟",
"الیزابت یکم در چه سنی درگذشت؟"
] |
زنان
|
ماریا ترزا یا ماریای کبیر برای ۴۰ سال فرمانروای (آرکدوشس) اتریش، ملکهٔ مجارستان، کرواسی، بوهم، ایتالیا، لهستان، امپراتریس مقدس روم و حاکم المان بود وی در زمانی به قدرت رسید که اوضاع کشور بسیار بهم ریخته بود و جنگ جانشینی برای به دست آوردن سلطنتش به پا شده بود اما وی با اصلاحات مدرن و تلاش بسیار توانست بر همه این مشکلات پیروز شود و امپراتوری اتریش را به یک کشور مقتدر تبدیل کند. ماریا به عنوان یکی از تاثیرگذارترین و قدرتمندترین امپراتریس های تاریخ امپراتوری مقدس روم شناخته می شود و به دلیل تاثیرات و اقتدار بسیاری که در امپراتوری مقدس روم داشت بیشتر به عنوان امپراتریس ماریا ترزا شناخته می شد. ماریا ترزا در سال ۱۷۸۰ از دنیا رفت و پسرش یوزف جانشین او شد. پس از مرگش، اصلاحات وی با دقت و تدبیر افزونتری توسط پسرش یوزف دوم پیگیری شدند.
|
[
"نام دیگر ماریا ترزا چه بود؟",
"ماریا ترزا فرمانروای چه کشورهایی بود؟",
"ماریا ترزا در چه سالی از دنیا رفت؟",
"چه کسی جانشین ماریا ترزا شد؟",
"ماریا ترزا چند فرزند داشت؟"
] |
زنان
|
کاترین دوم یا کاترین کبیر امپراتریس و تزاریس مشهور روسیه بود و به مدت ۳۴ سال این مقام را داشت. او بیشتر از هر تزار دیگری بر روسیه حکومت کرد و توانست با چندین جنگ بزرگ و موفقیتآمیز و با اصلاحات مدرن به سبک اروپای غربی آن سرزمین را به یک کشور مقتدر و پیشرفته و با ارتشی آموزش دیده و قدرتمند تبدیل نماید. دوران حکومت کاترین کبیر اوج اصلاحات بزرگ و اوج پیشرفت اقتصادی و موفقیت سیاسی و پیروزیهای نظامی و اوج عصر طلایی تاریخ روسیه به حساب میآید همچنین دوران حکومت ملکه کاترین جدا از عصر طلایی بلکه یکی از سیاهترین دورانهای تاریخ این سرزمین بودهاست.
|
[
"نام دیگر کاترین دوم چه بود؟",
"کاترین دوم چند سال امپراتریس و تزاریس مشهور روسیه بود؟",
"دوران حکومت کاترین کبیر چگونه بود؟",
"کاترین دوم در چه سنی از دنیا رفت؟"
] |
زنان
|
سارا بارتمن معروفترین زن از حداقل دو زن خویخویی است که به عنوان جاذبههای نمایشها عجیبالخلقه در قرن نوزده در اروپا تحت عنوان «الهه عشق هوتنتوت» به نمایش گذاشته شدند. بارتمن سرتاسر بریتانیا به نمایش گذاشته میشود و مردم را سرگرم میکند با آنچه به عنوان ویژگی بدنی بسیار عجیب تصور میشد. بارتمن تا زمانی که زنده بود هرگز اجازه نمایش این ویژگی را نداد و یک شرح از ظاهر او در لندن در ۱۸۱۰ آشکار میسازد که او جامه میپوشید اگر چه جامهاش تنگ بود. نمایش او سالهای اندکی پس از گذراندن قانون تجارت برده یک رسوایی خلق کرد.رانی جانسی یکی از چهرههای پیشرو در شورشهای ۱۸۵۷ هند شد و از نمادهای ملی مقاومت علیه استعمار بریتانیا در هند بشمار میرفت.
|
[
"جاذبههای عجیبالخلقه کدام زن در قرن نوزده در اروپا تحت عنوان «الهه عشق هوتنتوت» به نمایش گذاشته شدند؟",
"چه کسی از نمادهای ملی مقاومت علیه استعمار بریتانیا در هند بشمار میرفت؟",
"رانی جانسی که بود؟",
"رانی جانسی در کجا به دنیا آمد؟"
] |
زنان
|
ساتی یک آیین مذهبی در میان جوامع هندی بود که در آن، زنی که شوهرش را به تازگی از دست داده بود، در مراسم ختم شوهرش، خودش را آتش میزد. در هند باستان این رسم اهمیت فرهنگی و دینی بسیاری داشت و نشانه وفاداری زن به شوهر تلقی میشد. هر چند بیشتر ساتیها به صورت داوطلبانه انجام میگرفت اما فشارهای خانوادگی و اجتماعی و اجبارها زن را به شرکت در این مراسم وا میداشت. رسم ساتی هم در بین زنان عادی و هم در بین زنان اشرافی رایج بود و یک فریضه دینی محسوب میشد. این سنت دینی از تاریخ ۱۸۲۹م نادر و غیر قانونی شد.
|
[
"آیین مذهبی ساتی به چه شکل بود؟",
"آیین ساتی از چه تاریخی نادر و غیرقانونی شد؟",
"ساتی، آیین مذهبی کجا بود؟",
"جمعیت هند چقدر است؟"
] |
زنان
|
حقوق زنان بطور قابل توجهی در قرن بیستم فراز و فرودهای زیادی داشته است. حق رأی زنان به معنی حق شرکت زنان در انتخابات است و از مهمترین رویدادهای تکامل اولیهٔ جنبشهای مدافع حقوق زنان بود. هواخواهان حق رأی زنان که سافروجتها نیز نامیده میشدند؛ کسب حق رأی را مقدمهٔ مشارکت سیاسی زنان در جامعه میدانستند. در سال ۱۸۴۸ جنبش حق رأی زنان در ایالات متحده آمریکا به یک جنبش اجتماعی گسترده تبدیل شد. در سال ۱۸۹۳، نیوزیلند نخستین کشوری بود که حق رأی زنان را به رسمیت شناخت. امروزه در میان کشورهایی که مردم میتوانند در تصمیمات سیاسی و حاکمیتی-دولتی رای دهند، تنها کشورهای عربستان سعودی، بوتان، برونئی و واتیکان هستند که حق زنان برای شرکت در انتخابات را به رسمیت نشناختهاند.
|
[
"به چه کسانی سافروجتها گفته میشود؟",
"در چه سالی جنبش حق رأی زنان در ایالات متحده آمریکا به یک جنبش اجتماعی گسترده تبدیل شد؟",
"در چه سالی نیوزیلند حق رأی زنان را به رسمیت شناخت؟",
"نخستین کشوری که حق رأی زنان را به رسمیت شناخت، چه کشوری بود؟",
"جمعیت نیوزیلند چقدر است؟"
] |
زنان
|
مصرف مواد مخدر در زنان در قرن نوزدهم به کرار دیده شد. در اوایل قرن ۱۹ در دوره ادو یا کمی قبلتر از آن، توتون به ژاپن آمده بود و اغلب معتادان به مصرف توتون زنان بودند. صنعت سیگار از سال ۱۹۲۰ در ایالات متحده یک فعالیت تبلیغاتی با هدف قراردادن زنان آغاز کرد. به دلیل جذابیت زنان، این کمپینها با پیشرفت زمان و برجستهتر شدن بازاریابی، تهاجمیتر میشوند. با بازاریابی هدفمند جنسیتی، از جمله بستهبندی و شعارها (به ویژه سیگارهای "باریکتر" و "سبکتر") و تبلیغ زنان سیگاری در فیلمها و برنامههای تلویزیونی معروف، صنعت دخانیات توانست درصد زنان سیگاری را افزایش دهد.
|
[
"در چه قرنی مصرف مواد مخدر در زنان به کرار دیدهشد؟",
"در چه قرنی توتون به ژاپن آمده بود و اغلب معتادان به مصرف توتون زنان بودند؟",
"صنعت سیگار از چه سالی در ایالات متحده یک فعالیت تبلیغاتی با هدف قراردادن زنان آغاز کرد؟",
"صنعت دخانیات چگونه توانست درصد زنان سیگاری را افزایش دهد؟",
"چند درصد از زنان ایالات متحده سیگاری هستند؟"
] |
زنان
|
هنگامی که جنگ در اروپا آغاز شد،او خود را به فرانسه رساند و به عنوان راننده آمبولانس در فرانسه مشغول به خدمت شد، تا اینکه فرانسه در اواسط سال ۱۹۴۰ تسلیم شد.بنابراین او به بریتانیا رفت و به SOE پیوست.او از اوت ۱۹۴۱ تا نوامبر ۱۹۴۲ تحت عنوان گزارشگر روزنامه نیویورک پست و با اسم رمز "ماری" به جاسوسی در فرانسه مشغول بود.هال از پای مصنوعی خود برای مخفی کردن اسناد و مدارک استفاده می کرد.در این مدت او در ایجاد مراکز مقاومت علیه نیروهای ویشی کمک شایانی نمود.در ژوئیه ۱۹۴۳،پس از بازگشت به بریتانیا، بهطور مخفیانه عضو افتخاری نشان امپراتوری بریتانیا شد. در سال ۱۹۴۴،هال به منظور بازگشت به فرانسه به اداره خدمات راهبردی ایالات متحده OSS،شاخه پیشین سازمان سیا پیوست.هال با اسم رمز "دایان" و در نقش پیرزن سالخورده در یک مزرعه به سازماندهی عملیات خرابکاری،پشتیبانی از گروههای مقاومت به صورت اپراتور رادیویی، نقشه برداری از مناطق و خرابکاری در جابجایی ارتش آلمان کمک کرد.
|
[
"هال در چه سالی پس از بازگشت به بریتانیا، بهطور مخفیانه عضو افتخاری نشان امپراتوری بریتانیا شد؟",
"هال در چه سالی به منظور بازگشت به فرانسه به اداره خدمات راهبردی ایالات متحده، شاخه پیشین سازمان سیا پیوست؟",
"اسم رمز هال چه بود؟",
"جمعیت فرانسه چقدر است؟"
] |
ماهی
|
ماهی نام دستهای از جانداران خونسرد آبزی است. آنها به کمک باله در آب حرکت میکنند، هنگام دور زدن از بالههای سینهای و هنگام حرکت سریع از بالهٔ دُمی استفاده میکنند. پوست بدن ماهیها از پولک پوشیده شده و لغزنده است. ماهیها با آبششهای دو طرف سر خود تنفس میکنند. ادامهٔ نسل ماهیها با تخم ریزی در آب صورت میگیرد که از هر تخم یک ماهی متولد میشود. بهطور کلی میتوان گفت ماهیها در دستهٔ آبزیان جای دارند و تخمگذار هستند.
|
[
"ماهی جزء کدام دسته از جانداران محسوب میشود؟",
"ماهیها به کمک چه چیز در آب حرکت میکنند؟",
"ماهیها هنگام دور زدن از کدام بالهها استفاده میکنند؟",
"ماهیها هنگام حرکت سریع از کدام باله استفاده میکنند؟",
"پوست بدن ماهیها از چه چیزی پوشیده شدهاست؟",
"پوست بدن ماهیها به چه شکل است؟",
"ماهیها با چه چیزی تنفس میکنند؟",
"ادامهٔ نسل ماهیها چگونه صورت میگیرد؟",
"از هر تخم ماهی، چند ماهی متولد میشود؟",
"در شمال ایران چند نوع ماهی داریم؟",
"در جنوب ایران چند نوع ماهی داریم؟",
"ماهیهای شمال ایران را نام ببرید؟",
"ماهیهای جنوب ایران را نام ببرید؟"
] |
ماهی
|
ماهی یکی از منابع با اهمیت برای انسانها است بهویژه منبع خوراکی. ماهیگیران عمده یا افرادی که تنها برای گذران زندگی ماهی میگیرند این جانور را از فضای وحش صید میکنند (نگاه کنید به ماهیگیری یا پرورش ماهی) یا از استخرها یا قفسهایی که در اقیانوس کار گذاشتهاند (نگاه کنید به آبزیپروری) ماهی بدست میآورند. همچنین برخی ماهی را برای فروش به عنوان حیوان خانگی صید میکنند و در آکواریومها به نمایش میگذارند. در گذشته در میان برخی فرهنگها، ماهی نقش ایزدی داشت از این رو به عنوان نماد مذهبی یا هنری در برخی کتابها و فیلمها نماد ماهی دیده میشود.
|
[
"ماهیگیران عمده یا افرادی که تنها برای گذران زندگی ماهی میگیرند، چگونه ماهی بهدست میآورند؟",
"ماهیگیران به چه صورت از روش آبزیپروری ماهی بهدست میآورند؟",
"در گذشته در میان برخی فرهنگها، ماهی چه نقشی داشت؟",
"آکواریوم چیست؟"
] |
ماهی
|
نخستین جاندارانی که میتوان گفت در دستهٔ ماهیها جای گرفتند طنابدارانی نرمتن بودند که نخستین بار در دورهٔ کامبرین پدید آمدند. آنها با اینکه یک ستون فقرات کامل نداشتند اما از پشتمازه برخوردار بودند. این پشتمازه به آنها اجازه میداد تا نسبت به جانداران بیمهره چابکتر باشند. ماهیها در دوران دیرینهزیستی هم به تکامل خود ادامه دادند و گوناگونی آنها بیشتر شد. بسیاری از ماهیها در دوران دیرینهزیستی به یک پوستهٔ سخت که مانند یک زره بدن آنها را میپوشاند مجهز شدند (تختهپوستان) این زره از آنها در برابر شکارچیان نگهداری میکرد. نخستین ماهی با آرواره در دوران سیلورین پدیدار شد پس از آن بود که جانورانی مانند کوسه به طبیعت افزوده شد.
|
[
"نخستین جاندارانی که میتوان گفت در دستهٔ ماهیها جای گرفتند به چه شکل بودند؟",
"نخستین جاندارانی که میتوان گفت در دستهٔ ماهیها جای گرفتند نخستین بار در کدام دوره پدید آمدند؟",
"ماهیها در کدام دوران به یک پوستهٔ سخت که مانند یک زره بدن آنها را میپوشاند مجهز شدند؟",
"نخستین ماهی با آرواره در کدام دوران پدیدار شد؟",
"پشتمازه چیست؟"
] |
ماهی
|
ریشهٔ نخستین ماهیها به ۵۳۰ میلیون سال پیش و دورهٔ انفجار کامبرین بازمیگردد. جد نخستین ماهیها یا جانورانی که به ماهیها بسیار همانند بودند، پیکایا، هایکو ایکثیس و مایلوکونمینجیا بودهاست. سنگوارههای پیکایا و هایکو سنگوارهٔ انتقالی میان مهرهداران و بیمهرگان است و میتوان گفت آنها از نخستین طنابدارانند. پیکایا یک پشتمازه اولیه داشت؛ اندامی که بعدها به ستون مهرهها تبدیل شد. برخلاف بسیاری از جانوران دورهٔ کامبرین، این سردهها عناصر پایهٔ ستون مهرهها مانند پشتمازه، مهرههای ابتدایی، سر و دم با هندسهٔ مشخص و روشنی داشتند. اما هیچکدام آرواره نداشتند و خوراک آنها بهصورت فیلتر شده از بستر دریا بدست میآمد. بیآروارگان در شاخهٔ طنابداران و زیرشاخهٔ مهرهدارانند.
|
[
"ریشهٔ نخستین ماهیها به چند سال پیش بازمیگردد؟",
"جد نخستین ماهیها یا جانورانی که به ماهیها بسیار همانند بودند چه بودهاست؟",
"نخستین طنابداران را نام ببرید؟",
"دریاهای ایران را نام ببرید؟"
] |
ماهی
|
گروههای گوناگون ماهیها بیش از نیمی از گونههای مهرهداران را پوشش میدهد. نزدیک به ۲۸٬۰۰۰ گونهٔ شناخته شدهٔ موجود از ماهی داریم که نزدیک به ۲۷٬۰۰۰ گونه ماهی استخوانی، ۹۷۰ گونه غضروفماهیان (شامل کوسه، پرتوماهی و ...) و نزدیک به ۱۰۸ گونه هم مخاطیواران و مکندهماهی است. یک سوم از این گونهها در نُه خانوادهٔ بزرگ تقسیم میشوند، از بزرگ به کوچک این خانوادهها عبارتند از: کپورماهیان، گاوماهیان، سیکلید، کاراسینان، مکندهدهانان، سگماهیان جویباری، هامورماهیان، زمردماهیان و عقربماهیان. نزدیک به ۶۴ خانواده آرایه تکنمونه اند، تنها یک گونه در آنها جای میگیرد. احتمالاً مجموع کل گونههای موجود ماهی (انقراض نیافته) به بیش از ۳۲٬۵۰۰ برسد.
|
[
"چند گونهٔ شناخته شدهٔ موجود از ماهی داریم؟",
"چند گونه ماهی استخوانی داریم؟",
"چند گونه غضروف ماهیان داریم؟",
"چند گونه مخاطیواران و مکندهماهی داریم؟",
"خانوادهی ماهیها را از بزرگ به کوچک نام ببرید؟",
"چند خانواده از ماهیها آرایه تکنمونهاند؟",
"احتمالاً مجموع کل گونههای موجود ماهی به چه تعدادی برسد؟",
"کپورماهیان چه ویژگیهایی دارند؟",
"گاو ماهیان چه ویژگیهایی دارند؟",
"سگماهیان جویباری چه ویژگیهایی دارند؟",
"هامورماهیان چه ویژگیهایی دارند؟",
"عقربماهیان چه ویژگیهایی دارند؟"
] |
ماهی
|
بسیاری از آبزیان که در کاربرد معلوم، به عنوان ماهی معروف شدهاند با توجه به توضیحات بالا دیگر ماهی دانسته نمیشوند از آن جمله میتوان اشاره کرد به: سپیداج، ستاره دریایی، خارچنگ، حلزون صدفدار و عروس دریایی. در گذشته حتی زیستشناسان هم تفاوتی میان انواع آبزیان نمیدیدند و مواردی مانند تمساح، اسب آبی، دوزیستان، نهنگها، خوک دریایی و بسیاری از بیمهرگان دریا را به عنوان ماهی دستهبندی میکردند. اما در دانش امروز همهٔ پستانداران از جمله آب بازسانانی همچون نهنگ و دلفین به عنوان ماهی دانسته نمیشوند.
|
[
"آبزیانی که در کاربرد معلوم، به عنوان ماهی معروف شدهاند اما ماهی دانسته نمیشوند رانام ببرید؟",
"در گذشته زیست شناسان کدام آبزیان که امروزه به عنوان ماهی دانسته نمیشوند را در دسته ماهیها قرار میدادند؟",
"در دانش امروزه کدام آبزیان برخلاف گذشته ماهی دانسته نمیشوند؟",
"پوست تمساح به چه شکل است؟"
] |
ماهی
|
میتوان گفت گوناگونی گونههای ماهی به صورت یکسان میان ماهیهای دریایی و ماهیهای زیستبوم آب شیرین تقسیم میشود. ناحیهٔ هند-آرام مرکز اصلی گوناگونیهای ماهیهای دریایی است در حالی که ماهیهای آبهای شیرین بیشتر در حوضهٔ آبریز رودخانههای بزرگ جنگلهای بارانخیز استوایی گوناگونی دارند به ویژه در بستر رودهای آمازون، کنگو و مکونگ. بیش از ۵۶۰۰ گونهٔ ماهی در آبهای شیرین منطقهٔ گرمسیری قارهٔ آمریکا و منطقهٔ معتدل آمریکای جنوبی وجود دارد (ناحیهٔ نئوتروپیکال). این گونههای ماهی نزدیک به ۱۰٪ همهٔ گونههای مهرهداران را پوشش میدهند. ناحیههای سرشار از مواد خوراکی بستر آمازون مانند کانتائو به تنهایی بیشتر از کل اروپا گوناگونی در ماهیهای آبهای شیرین دارند.
|
[
"مرکز اصلی گوناگونیهای ماهیهای دریایی کجاست؟",
"ماهیهای آبهای شیرین بیشتر در کجا گوناگونی دارند؟",
"چند گونه ماهی در آبهای شیرین منطقهٔ گرمسیری قارهٔ آمریکا و منطقهٔ معتدل آمریکای جنوبی وجود دارد؟",
"کدام ناحیهها به تنهایی بیشتر از کل اروپا گوناگونی در ماهیهای آبهای شیرین دارند؟",
"تولید مثل ماهیها چگونه است؟"
] |
ماهی
|
ماهیهایی که از هوا تنفس میکنند به دو دسته تقسیم میشوند، ماهیهای مجبور به تنفس هوا (obligate air breathers) و ماهیهای مختار به تنفس هوا (facultative air breathers). از جمله ماهیهای مجبور به تنفس هوا میتوان به شُشماهیهای آفریقایی اشاره کرد که مجبورند هوا تنفس کنند وگرنه میمیرند. از جمله ماهیهای مختار به تنفس در هوا، گربهماهی لجنخوار است که تنها زمانی هوا تنفس میکند که لازم باشد در غیر این صورت از آبششهایش استفاده میکند. بیشتر ماهیهایی که از هوا اکسیژن میگیرند به دلخواه این کار را میکنند آنها ترجیح میدهند انرژی خود را صرف سطح آب آمدن نکنند و خود را در معرض خطر شکارچیان قرار ندهند.
|
[
"ماهیهایی که از هوا تنفس میکنند به چند دسته تقسیم میشوند؟",
"شُشماهیهای آفریقایی از نظر تنفس هوا چگونهاند؟",
"گربهماهی لجنخوار از نظر تنفس هوا چگونهاند؟",
"گربهماهی لجنخوار بیشتر در کجا یافت میشود؟"
] |
ماهی
|
دستگاه گردش خون ماهیها به صورت یک حلقهٔ بستهاست. به این معنی که قلب خون را در یک حلقه در سراسر بدن به گردش درمیآورد. در بیشتر ماهیها قلب چهار بخش دارد شامل دو محفظه، یک بخش ورود و یک بخش خروج. بخش نخست که سینوس ونوسوس نام دارد کیسهای با دیوارهٔ نازک است که خون را پیش از آنکه به بخش دوم، دهلیز برسد از سیاهرگ میگیرد. دهلیز خود یک محفظهٔ ماهیچهای بزرگ است که مانند یک راه یکطرفه خون را به بخش سوم، بطن میبرد. بطن دیوارههای ماهیچهای ضخیم دارد و خون را نخست به بخش چهار (یک لولهٔ ماهیچهای بزرگ) و سپس به بیرون قلب پمپ میکند. بخش چهار که پیاز شریانی نام دارد به آئورت متصل است و از این راه خون به آبششها میرسد.
|
[
"دستگاه گردش خون ماهیها به چه صورت است؟",
"دستگاه گردش خون ماهیها چه کاری انجام میدهد؟",
"در بیشتر ماهیها قلب چند بخش دارد؟",
"در بیشتر ماهیها قلب دارای چه بخشهایی است؟",
"بخش نخست قلب ماهیها چه نام دارد؟",
"وظیفهی بخش نخست قلب ماهیها چیست؟",
"بخش چهار قلب ماهی چه نام دارد؟",
"بخش چهار قلب ماهی به کجا متصل است؟",
"از چه راهی خون به آبششهای ماهی میرسد؟",
"زیباترین ماهی چه نام دارد؟",
"بزرگترین ماهی چه نام دارد؟"
] |
ماهی
|
گوارش غذا در ماهی، عملاً از دهان شروع میشود. آنها به کمک دندانهای خود طعمه یا غذای گیاهی را میگیرند و به سمت مری هدایت میکنند. بیشتر ماهیان شکارچی، طعمه خود را درسته قورت میدهند. بعضی از ماهیها، مانند کوسهها، از دندان خود برای کَندن یک قطعه از شکار استفاده میکنند. غذا پس از رسیدن به گلو، از راه مری، که یک لوله ساده با دیوار ماهیچهایست، وارد معده میشود. معدهٔ ماهیهای مختلف، متفاوت است اما در بیشتر ماهیان، معده یک کیسه یا لوله مستقیم یا خمیدهاست که دیوارهٔ ماهیچهای و پوشش غدهای دارد. غذا در معده هضم میشود و در زمان خروج، کاملاً به صورت مایع در میآید. بین معده و روده، مجراهایی از کبد و پانکراس وارد لوله گوارش میشوند. طول روده بسته به نوع ماهی و غذایی که میخورد، متفاوت است. رودهٔ ماهیان گوشتخوار، کوتاهتر و روده گیاهخواران طولانیتر است. مواد غذایی از طریق روده جذب خون ماهی و مواد اضافی و جذب نشده، از راه مقعد، از بدن ماهی خارج میشود.
|
[
"گوارش غذا در ماهی، عملاً از کجا شروع میشود؟",
"ماهیها بعد از اینکه به کمک دندانهای خود طعمه یا غذای گیاهی را میگیرند به کجا هدایت میکنند؟",
"کدام ماهیان طعمه خود را درسته قورت میدهند؟",
"کوسه از کدام عضو بدن خود برای کَندن یک قطعه از شکار استفاده میکند؟",
"در بیشتر ماهیان معده چگونه است؟",
"غذا در بدن ماهی در کجا هضم میشود؟",
"غذا در بدن ماهی در زمان خروج به چه صورت خارج میشود؟",
"طول روده ماهی به چه چیزهایی بستگی دارد؟",
"رودهی کدام ماهیها کوتاهتر است؟",
"رودهی کدام ماهیها طولانیتر است؟",
" مواد غذایی از چه طریق جذب خون ماهی میشود؟ ",
"مواد اضافی و جذب نشده، از چه راهی از بدن ماهی خارج میشود؟",
"ماهیان گوشتخوار بیشتر در کدام مناطق یافت میشوند؟",
"ماهیان گیاهخوار بیشتر در کدام مناطق یافت میشوند؟"
] |
ماهی
|
دستگاه اصلی دفعکننده در ماهیها، مانند سایر مهرهداران، کلیه است. همچنین مقداری از دفع توسط دستگاه گوارش، پوست و آبششها صورت میگیرد. در مقایسه با مهرهداران خشکی، ماهیان در حفظ غلظت ثابت آب و مواد محلول مانند نمکها در بدن خود در دشواریهایی دارند. بهخصوص، ماهیهای آب شور در محیطی زندگی میکنند که غلظت نمک در آن، بیش از حدی است که آنها بتوانند در درون بدن خود تحمل کنند. این وضعیت در ماهیهای آب شیرین، برعکس است و آب محیط غلظت کمتری از بدن ماهی دارد؛ بنابراین سازوکارهای دفع و بهخصوص کلیه، نقش مهمی در حفظ تعادل مواد شیمیایی بدن ماهی بر عهده دارد. مخاط پوست تا حدی مانع پدیدهٔ اسمز –پدیدهای که تمایل دارد غلطت نمک در بدن ماهی را با غلظت آب محیط برابر کند– میشود. کلیه نیز نمکها و آب اضافی را دفع میکند تا غلظت مناسب در بدن ماهی حاصل شود.
|
[
"کدام عضو در بدن ماهی نمکها و آب اضافی را دفع میکند تا غلظت مناسب در بدن ماهی حاصل شود؟\n",
"کدام بخش نقش مهمی در حفظ تعادل مواد شیمیایی بدن ماهی بر عهده دارد؟",
"پدیدهای که تمایل دارد غلطت نمک در بدن ماهی را با غلظت آب محیط برابر کند چه نام دارد؟",
"مخاط پوست تا حدی مانع کدام پدیده در بدن ماهی میشود؟",
"کلیه ماهی به چه شکل است؟"
] |
ماهی
|
در سال ۲۰۰۳ دانشمندان اسکاتلندی دانشگاه ادینبرو و مؤسسهٔ رازلین به این نتیجه رسیدند که قزلآلای رنگینکمان رفتاری مرتبط با درد همانند دیگر حیوانات از خود نشان میدهد. برای این آزمایش زهر زنبور و استیک اسید درون لبهای ماهی تزریق شد و دیده شد که ماهی در پاسخ بدنش را به این سو و آن سو میبرد و لبهایش را به همدیگر و به زمین میمالد؛ این رفتار همانند رفتاری است که پستانداران در برابر این درد انجام میدادند تا از آن رهایی یابند. الگویی که نورونها پیام میفرستادند همانند الگوی نورونهای انسانی بود.
|
[
"در چه سالی دانشمندان اسکاتلندی دانشگاه ادینبرو و مؤسسهٔ رازلین به این نتیجه رسیدند که قزلآلای رنگینکمان رفتاری مرتبط با درد همانند دیگر حیوانات از خود نشان میدهد؟",
"کدام دانشمندان به این نتیجه رسیدند که قزلآلای رنگینکمان رفتاری مرتبط با درد همانند دیگر حیوانات از خود نشان میدهد؟",
"در سال ۲۰۰۳ دانشمندان اسکاتلندی دانشگاه ادینبرو و مؤسسهٔ رازلین به این نتیجه رسیدند که کدام ماهی رفتاری مرتبط با درد همانند دیگر حیوانات از خود نشان میدهد؟",
"قزلآلای رنگینکمان بیشتر در چه مناطقی یافت میشود؟"
] |
ماهی
|
جیمز. دی. رُز از دانشگاه وایومینگ ادعا کرد نتیجهٔ این پژوهشها ایراد دارد چون در آن اثبات نشده که ماهی هشیاری و آگاهی نسبت به درد دارد به ویژه گونهای از هشیاری که در ما دیده میشود. رُز بحث میکند که از آنجایی که مغز ماهیها با انسان بسیار متفاوت است، احتمالاً رفتار ماهی، آگاهانه و ارادی نبوده، از این رو رفتاری که ماهی در برابر درد انجام داده که همانند واکنش انسانی بوده، میتوانسته دلیل دیگری داشته باشد. یک سال پیش از این آزمایش رُز نتایج پژوهشی را منتشر کرده بود مبنی بر این که ماهیها نمیتوانند درد را حس کنند چون در مغز آنها نوقشر وجود ندارد. اما رفتارشناس حیوانات، تمپل گراندین بحث میکند که ماهیها میتوانند هشیاری نسبت به درد داشته باشند هرچند که از نوقشر برخوردار نیستند چون گونههای مختلف یک رفتار یا فرایند یکسان را با بهرهگیری از بخشهای متفاوت مغز انجام میدهند.
|
[
"چه کسی ادعا کرد که پژوهش واکنش عکس العمل قزلآلا رنگینکمان به درد ایراد دارد؟",
"دلیل جیمز. دی. رز به ایراد گرفتن از پژوهش واکنش عکس العمل قزلآلا رنگینکمان به درد چه بود؟",
"چه کسی بحث کرد که ماهیها میتوانند هشیاری نسبت به درد داشته باشند هرچند که از نوقشر برخوردار نیستند؟",
"تمپل گراندین در کجا متولد شدهاست؟"
] |
ماهی
|
برای بیشتر ماهیها، بینایی اهمیت خیلی زیادی دارد. ساختار چشم ماهی، کموبیش شبیه سایر مهرهداران است. چشم بیشتر ماهیانی که در آبهای عمیق و تاریک زندگی میکنند بزرگتر از چشم آنهاست که در آبهای کمعمق و روشنند. بیشتر آنها عدسی کروی دارند و برای تنظیم کردن دیدِ خود روی اشیاء دور یا نزدیک، آن را در کرهٴچشم به حرکت درمیآورند. علیرغم غیرشفاف بودن آب و شکست نور در آن، اغلب ماهیها بهخوبی میبینند. آزمایشهای تجربی نشان میدهد که همه، یا بیشتر ماهیهایی که در آبهای کمعمق زندگی میکنند، دید رنگی دارند. شبکیهٔ چشم ماهی دارای هر دو نوع یاختههای استوانهای و مخروطی است (یاختهٔ مخروطی برای بینایی در نور کافی و تشخیص رنگها و سلولهای استوانهای برای بینایی در نور کم و طول موج کوتاهتر). برخی ماهیها پرتوهای فرابنفش را نیز میبینند و برخی دیگر میتوانند نور قطبی شده را هم ببینند. در میان بیآروارگان، مکندهماهی چشمان پیشرفتهتری دارد درحالی که بیفکماهیها بینایی بسیار ابتدایی دارند. بینایی ماهیها با توجه به محل زندگی آنها سازگاری پیدا کرده برای نمونه ماهیهایی که در بخشهای عمیق اقیانوس زندگی میکنند بینایی آنها با تاریکی سازگاری خوبی پیدا کردهاست.
|
[
"ساختار چشم ماهی شبیه کدام دسته از جانداران است؟",
"چشم کدام دسته از ماهیان بزرگتر است؟",
"کدام ماهیها دید رنگی دارند؟",
"شبکیهٔ چشم ماهی به چه شکل است؟",
"در میان بیآروارگان، کدام ماهی چشمان پیشرفتهتری دارد؟",
"کدام ماهی بینایی بسیارابتدایی دارد؟",
"بینایی کدام ماهیها با تاریکی سازگاری خوبی پیدا کردهاست؟",
"مکنده ماهی بیشتر در کجا یافت میشود؟"
] |
ماهی
|
با اینکه آزمایش میزان شنوایی کوسهها دشوار است، اما احتمالاً شنوایی آنها بسیار خوب است و میتوانند شکار را از چند کیلومتری شناسایی کنند. سوراخهای کوچکی که در هر سوی سر آنها وجود دارد (منظور روزنک نیست) مستقیماً از یک کانال نازک به گوش درونی راه دارد. خط جانبی هم روشی همانند دارد و از راه یک سری سوراخها به نام روزنههای جانبی به فضای بیرون راه دارد. این مطلب نشان میدهد که سرچشمه و بنیاد این دو اندام تشخیص صدا و لرزش که با هم همکاری میکنند یکسان است. خط جانبی در ماهی و دوزیستان آبزی یک دستگاه شناسایی جریان در آب است همچنین نسبت به لرزشهای با بسامد پایین نیز حساس است. دریافتکنندههای مکانیکی یا مکانو رسپتور، سلولهای موییِ تأمینکنندهٔ تعادل و حس شنواییاند این سلولها اطلاعات مکانیکی محیط پیرامون مانند کشش، فشار و جابجایی را در اختیار جانور میگذارند و در درجهٔ نخست در ردیابی، شکار، و حرکت دستهجمعی ماهیها کاربرد دارند. دریافتکنندههای حس الکتریکی، سلولهای مویی اصلاح شده از دستگاه خط جانبیاند.
|
[
"سلولهای موییِ تأمینکنندهٔ تعادل و حس شنوایی ماهی چه نام دارند؟",
"شنوایی کوسه ها چگونه است؟",
"خط جانبی در ماهی و دوزیستان آبزی چیست؟",
"چند نوع کوسه وجود دارد؟"
] |
ماهی
|
دستگاه بویایی شامل اندامها و پیاز بویایی از اندامهای اصلی اند که از فضای پیرامون برای ماهی اطلاعات بدست میآوردند و تأثیر مستقیم در زندگی اجتماعی، یافتن خوراک، جفتگیری و زنده ماندن ماهی از دست شکارچیان دارد. ارتباط مستقیم اندامهای بویایی با فضای بیرون بویژه آلودگیها یا فلزهای سنگین و ... باعث میشود تا این اندامها به راحتی آسیب ببینند اما بدن ماهی چنان طراحی شده که پس از آسیب خیلی زود میتواند آن را بازسازی کند برای نمونه گورخرماهی میتواند حتی نورونهای آسیب دیده را هم از نو بسازد. در بیشتر ماهیها اندامهای بویایی بسیار پیشرفته است و این اندامها در بخش بالایی سر قرار دارد اما در ماهیهای باستانی تر مانند ششماهی اندام بویایی در بخش پایینی سر قرار دارد. هر سوراخ بینی در ماهی دو بخش دارد مسیری که آب از آن وارد میشود با مسیری که آب از آن خارج میشود به این ترتیب که بخش ورودی و خروجی هر سوراخ بینی با یک لایهٔ نازک پوستی از هم جدا شدهاست. در بیشتر ماهیها مجرای بویایی و شنوایی به هم راه ندارد به جز بیفکماهی، موشماهی و برخی پیوستهاستخوانان.
|
[
"کدام دستگاه تأثیر مستقیم در زندگی اجتماعی، یافتن خوراک، جفتگیری و زنده ماندن ماهی از دست شکارچیان دارد؟",
"کدام اندامهای ماهی از اندامهای اصلی اند که از فضای پیرامون برای ماهی اطلاعات بدست میآوردند؟",
"کدام نوع از ماهی میتواند حتی نورونهای آسیب دیده را هم از نو بسازد؟",
"اندامهای بویایی بیشتر ماهیها در کدام قسمت بدنشان قرار دارند؟",
"اندام بویایی کدام ماهی در بخش پایینی سر قرار دارد؟",
"هر سوراخ بینی در ماهی چند بخش دارد؟",
"هر سوراخ بینی در ماهی شامل چه بخشهایی است؟",
"بخش ورودی و خروجی هر سوراخ بینی ماهی چگونه از هم جدا شدهاند؟",
"در کدام ماهیها مجرای بویایی و شنوایی به هم راه دارد؟",
"موشماهی بیشتر در کجا یافت میشود؟",
"ماهیها چند آبشش دارند؟"
] |
ماهی
|
دریافتکنندههای الکتریکی به ماهی این امکان را میدهد تا میدان الکتریکی و جریانهای پیرامونش را احساس کند. برخی ماهیها مانند گربهماهی، کوسه و مارماهی اندامی دارند که به کمک آن میتوانند پتانسیل الکتریکی ضعیف در حد میلی ولت را هم درک کنند. ماهیهای دیگر مانند کاردماهیسانان آمریکای جنوبی جریانهای الکتریکی ضعیفی تولید میکنند که از آن در راهیابی و ارتباط با دیگران بهره میبرند. اندامهای دریافتکنندهٔ الکتریکی در کوسهها، آمپولهای لورنزینی نام دارد شمار آنها بیش از صدها هزار است. کوسه از این اندامها در شناسایی میدان الکترومغناطیسی که همهٔ موجودات زنده تولید میکنند استفاده میکند. کوسهها به ویژه کوسهٔ سرچکشی با کمک این اندامها، شکار خود را پیدا میکند. دستگاه تشخیص الکتریکی کوسه در میان تمام موجودات زنده، بهترین است. کوسه میتواند شکاری که زیر ماسه پنهان شدهاست را با کمک میدان الکتریکی که تولید میکند شناسایی کند. حرکت جریانهای اقیانوسی در میدان مغناطیسی زمین، میدانهای الکتریکی تولید میکند که احتمالاً کوسهها با کمک این میدانها راه خود را پیدا میکنند.
|
[
"چه چیزی به ماهی این امکان را میدهد تا میدان الکتریکی و جریانهای پیرامونش را احساس کند؟",
"دریافتکنندههای الکتریکی به ماهی چه کمکی میکنند؟",
"کدام ماهیها اندامی دارند که به کمک آن میتوانند پتانسیل الکتریکی ضعیف در حد میلی ولت را هم درک کنند؟",
"کدام ماهیها جریانهای الکتریکی ضعیفی تولید میکنند که از آن در راهیابی و ارتباط با دیگران بهره میبرند؟ ",
"اندامهای دریافتکنندهٔ الکتریکی در کوسهها، چه نام دارد؟",
"شمار آمپولهای لورنزینی در بدن کوسهها چقدر است؟",
"کوسه از اندامهای دریافتکنندهٔ الکتریکی خود چه استفادهای میکند؟",
"در میان تمام موجودات زنده، دستگاه تشخیص الکتریکی کدام جاندار از همه بهتر است؟",
"کوسهها چگونه راه خود را پیدا میکنند؟",
"عمر کوسه چقدر است؟",
"کوسهی چشمی در کجا بیشتر یافت میشود؟",
"پوست کوسه چگونه است؟",
"کوسه بیشتر در کدام کشور یافت میشود؟"
] |
ماهی
|
ماهی آزاد، اوایل زندگی خود را در رودخانهها سر میکنند سپس به سوی دریا شنا میکنند و دوران بزرگسالی خود را آنجا سپری میکنند پس از آن دوباره به رودخانه بازمیگردند تا در آنجا تخمریزی کنند. آنها معمولاً به همان رودخانهای بازمیگردند که در آن زاده شدهاند، حتی گاهی دقیقاً همان جایی که تخم شان نخستین بار گذاشته شدهاست را پیدا میکنند. گمان بر این است که هنگامی که آنها در اقیانوساند با کمک دریافتکنندههای مغناطیسی خود جای کلی رودخانهای که در آن زاده شدهاند را پیدا کنند و هنگامی که به رود نزدیک شدند از حس بویایی خود برای پیدا کردن خانهٔ اولیهشان استفاده میکنند. به عبارت دیگر با استفاده از میدان مغناطیسی زمین و دریافتکنندههای شیمیایی (بویایی) راه را پیدا میکنند.
|
[
"ماهی آزاد، اوایل زندگی خود را در کجا سر میکند؟",
"ماهی آزاد، دوران بزرگسالی زندگی خود را در کجا سر میکند؟",
"ماهی آزاد در کجا تخمریزی میکند؟",
"ماهی آزاد برای تخمریزی به کدام رودخانه بازمیگردد؟",
"ماهی آزاد چگونه بارور میشود؟"
] |
ماهی
|
بیشتر ماهیها با حرکت جانبی بدن و استفاده از دُم خود نیروی رانش برای حرکت رو به جلو را ایجاد میکنند و برای سرعتهای کم و ایجاد پایداری بیشتر از بالههای دیگر خود مانند بالهٔ مقعد، پشت و غیره استفاده میکنند. در مقابل، گونههایی از ماهی با کمک جفت بال جلویی و میانی خود شنا میکنند. گروه دوم معمولاً آهستهتر شنا میکنند، اما در صورت نیاز، بهویژه هنگامی که در میان آبسنگ مرجانی باشند، میتوانند سرعت شنای خود را افزایش دهند. با این حال نسبت به ماهیهایی که از دم و بدن خود برای شنا استفاده میکنند آهستهترند.
|
[
"بیشتر ماهیها با استفاده از کدام اندام خود نیروی رانش برای حرکت رو به جلو را ایجاد میکنند؟",
"بیشتر ماهیها برای سرعتهای کم و ایجاد پایداری بیشتر از چه چیز استفاده میکنند؟",
"ماهیها از دم خود چه استفادهای میکنند؟",
"کدام گونه از ماهیها با کمک جفت بال جلویی و میانی خود شنا میکنند؟"
] |
ماهی
|
بیش از ۹۷ درصد ماهیها، تخمگذارند؛ از جمله ماهی آزاد، ماهی قرمز، سیکلید، ماهی تن و مارماهی سانان. تخم ماهی لجهزی معمولاً در آب معلق میماند. بسیاری از ماهیان آب شیرین و ماهیهایی که در سواحل دریا زندگی میکنند، در کف دریا یا لابلای گیاهان دریایی تخم میگذارند و برخی هم تخمهای چسبنده دارند. مرگومیر تخمها و بچهماهیها معمولاً خیلی زیاد است و از صدها، هزاران یا حتی در مواردی میلیونها تخم، تنها تعداد کمی به سن بلوغ میرسند. اندازه تخم ماهیها بسته به گونه، اندازه ماهی و شرایط محیطی متفاوت است. قطر تخم مکندگان و ماهی سفید برابر ۲ میلیمتر، قزلآلا از ۳ تا ۴ میلیمتر و ماهی آزاد ۸ میلیمتر است.
|
[
"چند درصد از ماهیها تخم میگذارند؟",
"تخم کدام ماهی معمولاً در آب معلق میماند؟",
"بسیاری از ماهیان آب شیرین و ماهیهایی که در سواحل دریا زندگی میکنند، در کجا تخم میگذارند؟",
"آمار مرگومیر تخمها و بچهماهیها چقدر است؟",
"کدام ماهیها تخمهای چسبنده دارند؟"
] |
ماهی
|
اندامهای جنسی ماهی شامل بیضهها و تخمدانها است. در بیشتر گونههای ماهی، غدههای جنسی به صورت جفت اند و بزرگی آنها با هم برابر است اما گاهی بخشی از این غدهها یا همهٔ آنها در هم ادغام شدهاند. ماهی نر با استفاده از بیضه، اسپرم را بهصورت یک مایع سفیدرنگ تولید میکند که به آن منی ماهی گفته میشود. تخمک در بدن ماهی ماده، در تخمدان ساخته و از طریق مجرای ادرار به بیرون از بدن ماهی سرازیر میشود. در برخی موارد، تخمکها ابتدا در داخل بدن ماهی ماده بارور میشوند. در برخی از گونهها، تخم تا زمان تولد بچهماهیها در بدن ماهی باقی میماند. به این روش تولید مثل، اصطلاحاً زندهزایی گفته میشود. بعضی از خانوادههای متعلق به چارگوشماهیها، پرتوماهیها و کوسهماهیها زندهزا هستند. همچنین برخی گونههای ماهی زینتی، مانند اعضای خانوادهٔ رنگینماهیان (گوپی، مولی بالهبادبانی و...) نیز زندهزایی میکنند. همچنین گونههای معدودی از ماهیان، در مقطعی از طول زندگی خود، نرماده میشوند؛ یعنی هم قابلیت تولید اسپرم و هم تخمک را پیدا میکنند. با این حال، خودباروری در ماهیان خیلی نادر است.
|
[
"اندامهای جنسی ماهی شامل چه قسمتهایی است؟",
"در بیشتر گونههای ماهی، غدههای جنسی به چه صورت هستند؟",
"ماهی نر با استفاده از کدام قسمت خود اسپرم را بهصورت یک مایع سفیدرنگ تولید میکند؟",
"منی ماهی چیست؟",
"تخمک در بدن ماهی ماده در کجا ساخته میشود؟",
"اصطلاح زندهزایی در ماهیها به چه معناست؟",
"کدام خانواده از ماهیها زندهزا هستند؟",
"نرماده بودن ماهیها به چه معناست؟",
"کدام ماهیها نرماده هستند؟",
"چند درصد از ماهیها نرماده هستند؟",
"ماهیهای نرماده بیشتر در کجا یافت میشوند؟",
"چه ماهیهایی برای نگهداری در آکواریوم مناسبتر هستند؟"
] |
آبادان
|
آبادان شهری در استان خوزستان و جنوب غرب ایران، مرکز شهرستان آبادان و از مناطق آزاد بازرگانی (منطقه آزاد تجاری-صنعتی اروند) ایران است که بر جزیرهای همنام خود در ۵۳ کیلومتری خلیج فارس در نزدیکی با مرزهای عراق و کویت جای گرفتهاست. این شهر همچنین دارای فرودگاه و بندر است و به دلیل داشتن پالایشگاه نفت و پتروشیمی راهبردی بودن و هممرزی با کشور عراق، از زمان جنگ جهانی دوم یکی از مهمترین شهرهای خاورمیانه و ایران بودهاست. یکی از بزرگترین پالایشگاههای نفت جهان (پالایشگاه نفت آبادان) در این شهر قرار دارد. نفت از اغلب مناطق خوزستان با لوله به این شهر میرسد و پس از تصفیه به کلیه جهان صادر میشود. نزدیکترین شهر به آبادان، خرمشهر است که حدود ۱۵ کیلومتر با این شهر فاصله دارد.
|
[
"آبادان در کدام استان واقع شدهاست؟",
"آبادان در کدام قسمت ایران واقع شدهاست؟",
"به چه دلیل آبادان از زمان جنگ جهانی دوم یکی از مهمترین شهرهای خاورمیانه و ایران بودهاست؟",
"یکی از بزرگترین پالایشگاههای نفت جهان در کدام شهر ایران واقع است؟",
"نزدیکترین شهر به آبادان کدام است؟",
"خرمشهر چند کیلومتر با آبادان فاصله دارد؟",
"مساحت خرمشهر چقدر است؟",
"جمعیت خرمشهر چقدر است؟"
] |
آبادان
|
از منابع قرون وسطی، و تا قرن حاضر، نام این جزیره همواره به صورت عربی عَبّادان آمدهاست. این نام گاهی از عَبّاد (به معنی پرستشگر) اشتقاق یافتهاست. بلادری، از سوی دیگر، داستانی را نقل میکند که بر اساس آن شهر به وسیلهٔ عَبّاد بن حسن خابطی که در دوره حکومت ججاج در آنجا پادگانی بنا کرد، بنیان گذاشته شدهاست. فره وشی برای این نام یک ریشهشناسی ایرانی ارائه دادهاست (از آب، و ریشهٔ پا (نگهبانی) بدین ترتیب به معنای ایستگاه نگهبانی ساحل). شواهد احتمالی پشتیبان آن نام آپانا است که بطلمیوس آن را بر جزیرهای در نزدیکی دهانهٔ دجله اطلاق کردهاست. مارسیان، جغرافیدان قرن چهارم، که اطلاعاتش را از بطلمیوس میگیرد، نام آپپادانا را ذکر میکند. بدین ترتیب ممکن است برای اصلاح نام به آبادان مبنایی موجود بوده باشد. این نام بر اساس فرمان رسمی در سال ۱۳۱۴ کاربرد عمومی یافت.
|
[
"عَبّاد به چه معنی است؟",
"طبق داستان نقل شده از بلادری، آبادان به وسیلهی چه کسی بنیان گذاشته شدهاست؟",
"مارسیان، جغرافیدان چه قرنی بود؟",
"نام آبادان در چه سالی کاربرد عمومی یافت؟",
"وضعیت اقتصادی مردم درشهر آبادان چگونه است؟"
] |
آبادان
|
آبادان در دشت واقع شدهاست و به علت همسایگی با صحراهای بزرگ و سوزان نظیر صحرای بزرگ عربستان و عراق، در مجموع هوای گرم و بیابانی دارد. حداقل درجه حرارت آن در سال ۷/۱۷ و حداکثر ۶/۳۲ درجه سانتیگراد است. ایام یخبندان آن حداکثر در طول سال نه روز است. بادهای سرد شمال که بیشتر در فصل زمستان به این منطقه میوزند، گاهی میزان دما را به صفر نزدیک میکنند و گاهی بادهای شمال غربی هم همراه با رطوبت مدیترانه، باعث ریزش نزولات جوی نسبتاً زیادی میشود. حداکثر گرما در آبادان بیش از ۵۰ درجه و شدت آن از تیر تا پایان شهریور ماه است. اختلاف گرمای شب و روز ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد و آب و هوای متغیر و غیرقابل پیشبینی دارد.[نیازمند منبع]
|
[
"به چه علت آبادان هوای گرم و بیابانی دارد؟",
"حداقل و حداکثر درجه حرارت آبادان در سال چند درجه سانتیگراد است؟",
"ایام یخبندان در آبادان حداکثر در طول سال چند روز است؟",
"حداکثر دما در آبادان چقدر است؟",
"شدت گرما در آبادان در چه ماههایی است؟",
"اختلاف گرمای شب و روز در آبادان چند درجه سانتیگراد است؟",
"میانگین بارش سالانه در آبادان چقدر است؟"
] |
آبادان
|
جنوبیترین نقطه خوزستان هفت درجه از مدار رأسالسرطان بالاتر است از این رو اقلیمی مشابه با مناطق استوایی[نیازمند منبع] دارد. خوزستان از زمانهای قدیم به داشتن هوای گرم معروف بودهاست و آبادان نیز که شهری از شهرهای جنوبی خوزستان است، از این ویژگی مانند سایر شهرهای جنوبی استان برخوردار بودهاست. در برخی از کتابها از آن به عنوان شهری که فاقد زمستان است نام بردهاند[نیازمند منبع]، حتی برخی منابع، آبادان را تنها دارای دو فصل تابستان و پائیز میدانند.[نیازمند منبع] محمد بن احمد شمسالدین المقدسی در احسن التقاسیم آن را «اقلیم حاره» خواندهاست.[نیازمند منبع] اما واقعیت این است که آبادان به علت قرارگرفتن در کنار اروندرود، رود بهمنشیر و رود کارون و بهطور کلی در جوار خلیج فارس دارای تابستانی بسیار گرم و زمستانی معتدل و فرحبخش است چنانکه لطافت هوای آن گردشگران زمستانی و نوروزی را به خود جذب میکند.
|
[
"جنوبیترین نقطه خوزستان چند درجه از مدار رأسالسرطان بالاتر است؟",
"به چه دلیل خوزستان اقلیمی مشابه با مناطق استوایی دارد؟",
"در برخی کتابها کدام شهر ایران را فاقد زمستان میدانند؟",
"چه کسی آبادان را اقلیم حاره خواندهاست؟",
"به چه دلیل آبادان دارای تابستانی بسیار گرم و زمستانی معتدل و فرحبخش است؟",
"به چه دلیل آبادان دارای تابستانی بسیار گرم و زمستانی معتدل و فرحبخش است؟",
"در فرهنگ معین آبادان به چه معنی است؟",
"مارکیانوس نام آبادان را به چه صورت آوردهاست؟"
] |
آبادان
|
در سال ۱۳۴۲ انستیتو نفت فرانسه از طریق سازمان برنامه و بودجه مأمور شد تا مکانیابی ایجاد صنایع پتروشیمی در ایران را بررسی کند؛ و با توجه به نزدیکی آبادان به میدانها نفتی و هم چنین وجود خط لولههای نفت از قبل احداث شده برای پالایشگاه آبادان و دسترسی به منابع آب شیرین دائمی به دلیل مجاورت آبادان با رودخانه اروند رود این مطالعات منجر انتخاب شهر آبادان و به تأسیس شرکت سهامی پتروشیمی آبادان با مشارکت ۷۴٪ سهم شرکت ملی پتروشیمی و ۲۶٪ سهم شرکت ب اف گودریج آمریکا گردید؛ و در سال ۱۳۴۶ به دلیل اینکه در داخل کشور هیچگونه تجربه ساخت مجمتعهای پتروشیمی وجود نداشت عملیات ساختمانی مجتمع توسط شرکت لاماس آمریکا آغاز و تنها دو سال بعد در سال۱۳۴۸ رسماً به بهرهبرداری رسید.
|
[
" در چه سالی انستیتو نفت فرانسه از طریق سازمان برنامه و بودجه مأمور شد تا مکانیابی ایجاد صنایع پتروشیمی در ایران را بررسی کند؟",
"در سال ۱۳۴۲ انستیتو نفت فرانسه از طریق سازمان برنامه و بودجه مأمور به انجام چه کاری شد؟",
"چه عواملی منجر به انتخاب شهر آبادان و تأسیس شرکت سهامی پتروشیمی آبادان با مشارکت ۷۴٪ سهم شرکت ملی پتروشیمی و ۲۶٪ سهم شرکت ب اف گودریج آمریکا گردید؟",
"در چه سالی عملیات ساختمانی مجتمع توسط شرکت لاماس آمریکا آغاز شد؟",
"به چه علت در سال 1346، عملیات ساختمانی مجتمع توسط شرکت لاماس آمریکا آغاز شد؟",
"اقتصاد در آبادان عمدتاً بر چه پایهای است؟",
"در سال 57 کدام سینما در آبادان به آتش کشیده شد؟"
] |
آبادان
|
یکی از مهمترین حوادث سال ۵۷ که باعث خشمگین کردن مردم و سرعت بخشیدن به انقلاب ۵۷ شد، به آتش کشیدن سینما رکس آبادان بود. علت خشمگینی مردم، نسبت دادن این فاجعه به عوامل حکومت پهلوی بود؛ که البته عدهای کثیر نیز بر این باورند که انقلابیون بنیادگرا و افراطی اسلامی با هدف ضربه زدن به حکومت پادشاهی بویژه از لحاظ اقتصادی و به تعطیلی کشاندن پالایشگاه آبادان و تهییج مردم آبادان که تا آن زمان نقش چندانی در جریان راهاندازی انقلاب نداشتند، اقدام به آتش زدن سینما کردند. در حدود ساعت ۲۱:۴۵ شب بیست و هشتم مرداد، ۵۳۷ نفر از کسانی که به تماشای فیلم گوزنها در آخرین سانس به سینما رفته بودند در آتش سوختند. تعداد کشتهشدگان بعداً به بیش از ۴۰۰ نفر افزایش یافت.
|
[
"علت خشمگینی مردم نسبت به آتش کشیده شدن سینما رکس آبادان چه بود؟",
"چند نفر در سینما رکس آبادان در آتش سوختند؟",
"در چه تاریخی سینما رکس آبادان به آتش کشیده شد؟",
"شهر آبادان چند سینما دارد؟"
] |
آبادان
|
سینما شیرین آبادان که با قدمتی ۸۰ ساله یکی از چندین سینماهای آبادان در قبل از انقلاب میباشد. در سال ۱۳۱۰ در دوره پهلوی اول با ظرفیت بیش از ۷۰۰ نفر توسط بخش خصوصی و یک تاجر هندی ساخته شد سینما شیرین تنها سینمای غیردولتی در آن زمان بود. این سینما در مرکز تجاری شهر آبادان در منطقه امیری خیابان شهید منتظری (شاپور سابق) قرار دارد. پس از جنگ جهانی دوم، با افزودن دو طبقه دیگر به ساختمان، این سینما به بزرگترین سینمای ایران تبدیل شد .سینما شیرین آبادان در تاریخ ۱۷ خرداد سال ۸۵ به شماره ۱۵۶۲۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
|
[
"قدمت سینما شیرین آبادان چند سال است؟",
"سینما شیرین آبادان در چه سالی ساخته شد؟",
"سینما شیرین آبادان توسط چه کسی ساخته شد؟",
"ظرفیت سینما شیرین آبادان چقدر است؟",
"سینما شیرین آبادان در کدام منطقه آبادان قرار دارد؟",
"پس از جنگ جهانی دوم کدام سینما به بزرگترین سینمای ایران تبدیل شد؟",
"سینما شیرین آبادان در چه تاریخی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید؟",
"سینما نفت در کدام منطقه آبادان قرار گرفتهاست؟",
"معروفترین غذای آبادان چیست؟"
] |
افغانستان
|
افغانستان با نام رسمی جمهوری اسلامی افغانستان (به پشتو: د افغانستان اسلامی جمهوریت) کشور محصور در خشکی در آسیای جنوبی است. این کشور حدفاصل آسیای میانه، آسیای شرقی و آسیای غربی(خاورمیانه) می باشد و پایتخت آن کابُل است. همسایگان افغانستان، ایران در غرب، پاکستان در جنوب و شرق، تاجیکستان و ازبکستان و ترکمنستان در شمال و چین در شمال شرقی هستند.
|
[
"افغانستان در کجا واقع شدهاست؟",
"پایتخت افغانستان کدام شهر است؟",
"همسایگان افغانستان را نام ببرید؟",
"جمعیت افغانستان چقدر است؟"
] |
افغانستان
|
تاریخ سیاسی دولت مدرن افغانستان با سلسلهٔ درانی در قرن ۱۸ میلادی آغاز شد. (هوتکیان خود را ایرانی و پادشاه سراسر ایران میدانستند نه بخشی از آن مثلاً خراسان یا افغانستان و.... این دودمان توانست بر ترکان صفوی پیروز شود) پایتخت آن در سال ۱۷۷۶ توسط تیمورشاه درانی از قندهار به کابل منتقل شد و بخشی از قلمرو آن به امپراتوریهای همسایه در سال ۱۸۹۳ واگذار شد. در اواخر سده نوزدهم میلادی، افغانستان به یک دولت حائل در «بازی بزرگ» بین امپراتوری بریتانیا و امپراتوری روسیه تبدیل شد. در سال ۱۹۱۹، پس از جنگ سوم افغان و انگلیس و امضای معاهده راولپندی، این کشور دوباره کنترل امور خارجه خود را از بریتانیا پس گرفت و استقلال خود را توسط امانالله شاه اعلام نمود.
|
[
"تاریخ سیاسی دولت مدرن افغانستان با سلسلهٔ درانی در چه قرنی آغاز شد؟",
"پایتخت افغانستان در چه سالی از قندهار به کابل منتقل شد؟",
"پایتخت افغانستان توسط چه کسی از قندهار به کابل منتقل شد؟",
"در چه سدهای افغانستان به یک دولت حائل در «بازی بزرگ» بین امپراتوری بریتانیا و امپراتوری روسیه تبدیل شد؟",
"در چه سالی افغانستان دوباره کنترل امور خارجه خود را از بریتانیا پس گرفت؟",
"پس از کدام جنگ افغانستان دوباره کنترل امور خارجه خود را از بریتانیا پس گرفت و استقلال خود را توسط امانالله شاه اعلام نمود؟",
"مردم افغانستان به چه زبانی صحبت میکنند؟",
"دین مردم افغانستان چیست؟"
] |
افغانستان
|
افغانستان در دههٔ ۱۹۷۰ میلادی پس از انقلاب ثور، که تأثیر یافته از اتحاد جماهیر شوروی بود، به حکومتی سوسیالیست تبدیل شده و شاهد جنگی طولانی با مجاهدین افغان بود که در طول یک دهه، جان بیش از دو میلیون غیرنظامی را گرفت و باعث آواره شدن بیش از پنج میلیون نفر شد. پس از چند کودتای پیدرپی و پیروزی مجاهدین بر دولت محمد نجیبالله جنگ داخلی افغانستان آغاز شد و وارد دورهای از جنگ میان احزاب مختلف مجاهدین شد. طالبان در میانههای دهه ۱۳۷۰ کنترل بیشتر مناطق افغانستان را به دست گرفتند. اما با یورش ائتلاف بینالمللی به رهبری آمریکا در سال ۱۳۸۰ حکومت را از دست دادند. در دسامبر ۲۰۰۱، شورای امنیت سازمان ملل متحد نیروهای بینالمللی کمک به امنیت (ایساف) را مأمور کمک به حفظ امنیت و دولت جدید افغانستان به ریاست حامد کرزی کرد. افغانستان در حال حاضر در عین حال که با مقاومت مسلحانه طالبان و گروههای دیگری همچون شبکه حقانی در پاکستان و داعش درگیر است به کندی و با حمایت جامعه بینالمللی در حال بازسازی است.
|
[
"انقلاب ثور، تأثیر یافته از چه بود؟",
"طالبان چه دههای کنترل بیشتر مناطق افغانستان را بدست گرفتند؟ ",
"طالبان به چه علت در سال ۱۳۸۰ حکومت را از دست دادند؟",
"در چه تاریخی شورای امنیت سازمان ملل متحد نیروهای بینالمللی کمک به امنیت را مأمور کمک به حفظ امنیت و دولت جدید افغانستان کرد؟",
"افغانستان در حال حاضر با چه گروههایی درگیر است؟",
"رئیس جمهور افغانستان در حال حاضر چه کسی است؟",
"مساحت کشور افغانستان چقدر است؟"
] |
افغانستان
|
سرزمین افغانستان امروزی به دلیل قرارگرفتن در مسیر جاده ابریشم محل پیوندگاه تمدنهای بزرگ جهان بوده و در طول سدهها، قشرهای پیاپی از هویتها، فرهنگها و باورها سرزمینی را که امروزه افغانستان نامیده میشود باز شناساندهاند. این موقعیت مهم و حساس ژئواستراتژیکی و ژئوپولیتیکی افغانستان در شکلدادن هماوردی غنی از فرهنگها و تمدنهای بزرگ همچون ایرانی، یونانی، میانرودان و هندی در این کشور نقش مهمی داشتهاست و میراث فرهنگی باستانی این کشور را ترسیم میکند: از پیکرههای یونانی-بودایی گنداره گرفته تا نگارههای دیواری مغارههای بامیان و تا نقوش تذهیب و خوشنویسی که زینتبخش بناهای دوران نخستین اسلامی هستند. از عصر پارینهسنگی و طی دورههای تاریخی، مردم افغانستان، یا همان ایرانیان شرقی، جایگاه عمدهای در معرفی و گسترش ادیان جهانی و نقش مهمی در بازرگانی و دادوستد داشته و گهگاه کانون مسلط سیاسی و فرهنگی در آسیا بودهاند. از این رو این بخش از ایران بزرگ در طول تاریخ گلوگاه یورش مهاجمین و جهانگشاییان بوده که ردپای آنها هنوز در گوشه و کنار این سرزمین دیده میشود.
|
[
"به چه دلیل سرزمین افغانستان امروزی محل پیوندگاه تمدنهای بزرگ جهان بودهاست؟",
"از چه عصری مردم افغانستان جایگاه عمدهای در معرفی و گسترش ادیان جهانی و نقش مهمی در بازرگانی و دادوستد داشته و گهگاه کانون مسلط سیاسی و فرهنگی در آسیا بودهاند؟",
" به چه کسانی ایرانیان شرقی گفته میشود؟",
"آداب و رسوم مردم افغانستان در مورد ازدواج چگونه است؟",
"شغل اصلی مردم کابل چیست؟"
] |
افغانستان
|
از روزگار باستان، این سرزمین شاهد فتوحات نظامی بسیاری از جمله توسط اسکندر مقدونی، شاهنشاهی موریا، مسلمان عرب، چنگیزخان و دیگران بودهاست. این سرزمین همچنین محل پاگیری امپراتوریهای متعددی از جمله دولت یونانی بلخ، شاهنشاهی کوشان، ژنبیل (یا زُنبیل یا کابلشاهان)، سامانیان، صفاریان، غزنویان، غوریان، تیموریان و پادشاهی درانی بودهاست. در اواسط سده هفتم (۶۴۲–۸۷۰) پس از اینکه حمله تازیها به ایران با شکست شاهنشاهی ساسانی کامل شد. آنها به سوی خاور ایران (که امروزه آن را افغانستان میگویند) هجوم برده و در سال ۶۴۲ میلادی شهر هرات را تسخیر کردند. عربها شهرهای ایرانی را یکی پس از دیگری اشغال میکردند و کابل نیز مستثنی نبود و در سال ۸۷۰، کابل و تقریباً تمام مناطق شرقی ایران توسط عربها اشغال شدند.
|
[
"فتوحات نظامی افغانستان توسط چه کسانی صورت گرفتهاست؟\n",
"در چه سالی شهر هرات تسخیر شد؟\n",
"در چه سالی تقریباً تمام مناطق شرقی ایران توسط عربها اشغال شدند؟\n",
"اسکندر مقدونی در کجا متولد شدهاست؟",
"ژنبیل به چه نامهای دیگری خوانده میشود؟\n",
"ژنبیل به چه نامهای دیگری خوانده میشود؟"
] |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.