Split (3)

train · 9.55k rows

instruction stringlengths 9 478	input float64	output stringlengths 6 612k	input_text float64	output_text stringlengths 6 612k	merged_input_tokens stringlengths 16 730	merged_input_khmer_count int64 5 233	merged_output_tokens stringlengths 9 924k	merged_output_khmer_count int64 2 296k	ref_input_tokens stringlengths 17 680	ref_input_khmer_count int64 4 201	ref_output_tokens stringlengths 8 892k	ref_output_khmer_count int64 1 280k
តើក្នុងវិស័យសង្គមរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ពឹងផ្អែកលើវិស័យអ្វីខ្លះ	null	ក្នុងវិស័យសង្គមរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ពឹងផ្អែកលើវិស័យ ទទួលរ៉ាប់រងជំងឺការងារ មនុស្សគ្មានការងារអ្វី ចាស់ជរា ស្រ្តីមានគ៍ភ ដោយដោះស្រាយការងារសម្រាប់ស្រ្តីចាប់ពី ១៥ឆ្នាំ រហូតដល់ ៥០ឆ្នាំ លើកស្ទួយបញ្ជាសុខភាព ធ្វើឲ្យមនុស្សមានសុខភាពល្អ និងអាយុវែង រដ្ឋជាអ្នកឩបត្ថម្ភក្នុងការរៀនសូត្រដល់សិស្សចាប់ពីអាយុ ១០ឆ្នាំ ដល់ ១៨ឆ្នាំ	null	ក្នុងវិស័យសង្គមរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ពឹងផ្អែកលើវិស័យ ទទួលរ៉ាប់រងជំងឺការងារ មនុស្សគ្មានការងារអ្វី ចាស់ជរា ស្រ្តីមានគ៍ភ ដោយដោះស្រាយការងារសម្រាប់ស្រ្តីចាប់ពី ១៥ឆ្នាំ រហូតដល់ ៥០ឆ្នាំ លើកស្ទួយបញ្ជាសុខភាព ធ្វើឲ្យមនុស្សមានសុខភាពល្អ និងអាយុវែង រដ្ឋជាអ្នកឩបត្ថម្ភក្នុងការរៀនសូត្រដល់សិស្សចាប់ពីអាយុ ១០ឆ្នាំ ដល់ ១៨ឆ្នាំ	ត ើក ្ន ុង វិ ស ័យ សង ្ គម រដ្ឋ ា ភិ បាល អា ល្ល ឺ ម៉ង់ ព ឹង ផ្ អ ែក លើ វិ ស ័យ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	32	ក្នុង វិ ស ័យ សង ្ គម រដ្ឋ ា ភិ បាល អា ល្ល ឺ ម៉ង់ ព ឹង ផ្ អ ែក លើ វិ ស ័យ Ġ ទទួល រ៉ា ប់ រ ង ជំ ង ឺ ការងារ Ġ ម នុ ស្ស គ ្ម ាន ការងារ អ ្វី Ġ ច ាស់ ជ រា Ġ ស្រ ្ត ី មាន គ ៍ ភ Ġ ដោយ ដ ោះ ស្រ ាយ ការងារ សម ្រា ប់ ស្រ ្ត ី ច ាប់ ពី Ġ ១ ៥ ឆ្នាំ Ġ រ ហ ូត ដល់ Ġ ៥០ ឆ្នាំ Ġ លើក ស្ទ ួយ បញ្ជា សុខ ភាព Ġ ធ ្វ ើ ឲ្យ ម នុ ស្ស មាន សុខ ភាព ល្អ Ġ និង អា យ ុ វ ែង Ġ រដ្ឋ ជា អ្នក ឩ ប ត្ថ ម្ភ ក្នុង ការ រ ៀន ស ូត ្រ ដល់ សិ ស្ស ច ាប់ ពី អា យ ុ Ġ ១០ ឆ្នាំ Ġ ដល់ Ġ ១ ៨ ឆ្នាំ	129	▁តើ ក្នុង វិ ស ័យ ស ង្គ ម រ ដ្ឋា ភិ បាល អា ល្ល ឺ ម៉ង់ ព ឹង ផ្ អ ែក លើ វិ ស ័យ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	30	▁ក្នុង វិ ស ័យ ស ង្គ ម រ ដ្ឋា ភិ បាល អា ល្ល ឺ ម៉ង់ ព ឹង ផ្ អ ែក លើ វិ ស ័យ ▁ទទួល រ៉ា ប់ រ ង ជំ ង ឺ ការងារ ▁មនុស្ស គ ្ មាន ការងារ អ ្វី ▁ចាស់ ជ រា ▁ស្រ ្ត ី មាន គ ៍ ភ ▁ដោយ ដ ោះ ស្រ ាយ ការងារ ស ម្រ ាប់ ស្រ ្ត ី ច ាប់ ពី ▁១៥ ឆ្នាំ ▁រហូតដល់ ▁៥០ ឆ្នាំ ▁លើកស្ទួយ បញ្ជា សុខ ភាព ▁ធ្វើឲ្យ ម នុ ស្ស មាន សុខ ភាព ល្អ ▁និង អ ាយ ុ វ ែង ▁រដ្ឋ ជា អ្នក ឩ ប ត្ថ ម្ភ ក្នុង ការ រ ៀន ស ូ ត្រ ដល់ សិ ស្ស ច ាប់ ពី អ ាយ ុ ▁១០ឆ្នាំ ▁ដល់ ▁១៨ ឆ្នាំ	115
តើប្រទេសដែលជាសមាជិកអាស៊ានមានតួនាទីដូចម្តេចខ្លះ	null	ប្រទេសដែលជាសមាជិកអាស៊ានមានតួនាទី ការបង់ភាគទានជាសមាជិកក្នុងទឹកប្រាក់មួយលានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកបង់មូលនិធីវិទ្យាសាស្ត្រប្រាំម៉ីដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកបង់ថ្លៃចំណាយរដ្ឋបាល ប្រហែលជិត ៣០០លើកក្នុងមួយឆ្នាំ ភារកិច្ចចំពោះមុខរបស់អាស៊ាន អភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចសេរី និងការប្រឹងប្រែងជម្រុងល្បឿននៃដំណើរ កំណែទម្រង់ និងទំនើបកម្ម សម្រាប់លើកស្ទួយវឌ្ឍនភាពសេដ្ឋកិច្ច ទំនាក់ទំនងល្អរវាងប្រទេស អាស៊ាននិងមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ដូចជាជប៉ុន សហរដ្ឋ អាមេរិកសហគមន៍ អ៊ឺរ៉ុប និងអូស្រ្តាលីជាដើម លើកទឹកចិត្តប្រទេសមានឱ្យជួយប្រទេសក្រីក្រ	null	ប្រទេសដែលជាសមាជិកអាស៊ានមានតួនាទី ការបង់ភាគទានជាសមាជិកក្នុងទឹកប្រាក់មួយលានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកបង់មូលនិធីវិទ្យាសាស្ត្រប្រាំម៉ីដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកបង់ថ្លៃចំណាយរដ្ឋបាល ប្រហែលជិត ៣០០លើកក្នុងមួយឆ្នាំ ភារកិច្ចចំពោះមុខរបស់អាស៊ាន អភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចសេរី និងការប្រឹងប្រែងជម្រុងល្បឿននៃដំណើរ កំណែទម្រង់ និងទំនើបកម្ម សម្រាប់លើកស្ទួយវឌ្ឍនភាពសេដ្ឋកិច្ច ទំនាក់ទំនងល្អរវាងប្រទេស អាស៊ាននិងមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ដូចជាជប៉ុន សហរដ្ឋ អាមេរិកសហគមន៍ អ៊ឺរ៉ុប និងអូស្រ្តាលីជាដើម លើកទឹកចិត្តប្រទេសមានឱ្យជួយប្រទេសក្រីក្រ	ត ើប ្រ ទេស ដ ែល ជា សម ា ជ ិក អា ស៊ ាន មាន ត ួន ា ទី ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ	26	ប្រ ទេស ដ ែល ជា សម ា ជ ិក អា ស៊ ាន មាន ត ួន ា ទី Ġ ការ បង់ ភាគ ទាន ជា សម ា ជ ិក ក្នុង ទឹក ប្រា ក់ មួយ លាន ដុល្លារ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក បង់ ម ូល និ ធី វិទ្យាសាស្ត្រ ប្រា ំ ម៉ ី ដុល្លារ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក បង់ ថ្លៃ ចំ ណា យ រដ្ឋ បាល Ġ ប្រ ហ ែល ជ ិត Ġ ៣០ ០ លើក ក្នុង មួយ ឆ្នាំ Ġ ភា រក ិច ្ច ចំ ព ោះ មុខ រ ប ស់ អា ស៊ ាន Ġ អភិវឌ្ឍ ន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច សេ រី Ġ និង ការ ប្រ ឹង ប្រ ែង ជ ម្រ ុង ល ្ប ឿន នៃ ដំណើរ Ġ កំ ណ ែ ទ ម្រ ង់ Ġ និង ទំ ន ើប កម្ម Ġ សម ្រា ប់ លើក ស្ទ ួយ វ ឌ ្ឍ ន ភាព សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ ទំ នាក់ ទំ ន ង ល្អ រ វា ង ប្រ ទេស Ġ អា ស៊ ាន និង ម ហា អ ំណ ា ច សេ ដ្ឋ កិច្ច ពិ ភព លោក Ġ ដូច ជា ជ ប៉ ុន Ġ ស ហ រដ្ឋ Ġ អា មេ រិក ស ហ គមន៍ Ġ អ៊ ឺ រ៉ ុប Ġ និង អូ ស្រ ្ត ាល ី ជា ដើម Ġ លើក ទឹក ចិត្ត ប្រ ទេស មាន ឱ្យ ជ ួយ ប្រ ទេស ក្រ ី ក្រ	201	▁តើ ប្រ ទេស ដ ែល ជា ស មា ជ ិក អា ស៊ ាន មាន ត ួ នាទី ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	24	▁ប្រទេស ដ ែល ជា ស មា ជ ិក អា ស៊ ាន មាន ត ួ នាទី ▁ការ បង់ ភាគ ទាន ជា ស មា ជ ិក ក្នុង ទឹក ប្រ ាក់ មួយ លាន ដុល្លារ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក បង់ ម ូល និ ធី វិទ្យាសាស្ត្រ ប្រ ាំ ម៉ ី ដុល្លារ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក បង់ ថ្លៃ ច ំណ ាយ រដ្ឋ បាល ▁ប្រហែល ជ ិត ▁៣០០ លើក ក្នុង មួយ ឆ្នាំ ▁ភារកិច្ច ច ំព ោះ មុខ រ ប ស់ អា ស៊ ាន ▁អភិវឌ្ឍន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច សេ រី ▁និង ការ ប្រ ឹង ប្រ ែង ជ ម្រ ុង ល ្ប ឿន នៃ ដំណើរ ▁កំណែទម្រង់ ▁និង ទំ ន ើប កម្ម ▁សម្រាប់ លើក ស្ទ ួយ វ ឌ ្ឍ ន ភាព សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁ទំនាក់ទំនង ល្អ រ វ ាង ប្រ ទេស ▁អាស៊ាន និង ម ហា អ ំ ណា ច សេ ដ្ឋ កិច្ច ពិ ភព លោក ▁ដូចជា ជ ប៉ ុន ▁សហរដ្ឋ ▁អាមេរិក ស ហ គមន៍ ▁អ៊ឺរ៉ុប ▁និង អូ ស្រ ្ត ាល ី ជា ដើម ▁លើកទឹកចិត្ត ប្រ ទេស មាន ឱ្យ ជ ួយ ប្រ ទេស ក្រ ី ក្រ	169
តើប្រទេសកម្ពុជាយើង មានទីតាំងស្ថិតនៅចន្លោះខ្សែរស្របនិងខ្សែបណ្តោយទីប៉ុន្មាន	null	ទីតាំងនៃប្រទេសកម្ពុជាយើងគឺប្រទេសកម្ពុជាយើងមានទីតាំងស្ថិតនៅចន្លោះខ្សែស្របទី ១០ និង ទីក១៥ នៃរយៈទទឹងខាងជើង និងចន្លោះខ្សែបណ្តោយទី ១០២ និងទី ១០៨នៃរយៈបណ្តោយខាងកើត	null	ទីតាំងនៃប្រទេសកម្ពុជាយើងគឺប្រទេសកម្ពុជាយើងមានទីតាំងស្ថិតនៅចន្លោះខ្សែស្របទី ១០ និង ទីក១៥ នៃរយៈទទឹងខាងជើង និងចន្លោះខ្សែបណ្តោយទី ១០២ និងទី ១០៨នៃរយៈបណ្តោយខាងកើត	ត ើប ្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា យ ើង Ġ មាន ទី តាំង ស្ ថ ិត នៅ ច ន្ ល ោះ ខ្ ស ែរ ស្រ ប និង ខ្ ស ែប ណ្ត ោយ ទី ប៉ ុន ្ម ាន Ġ	37	ទី តាំង នៃ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា យ ើង គ ឺ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា យ ើង មាន ទី តាំង ស្ ថ ិត នៅ ច ន្ ល ោះ ខ្ ស ែ ស្រ បទ ី Ġ ១០ Ġ និង Ġ ទី ក ១ ៥ Ġ នៃ រយ ៈ ទ ទ ឹង ខា ង ជើង Ġ និង ច ន្ ល ោះ ខ្ ស ែប ណ្ត ោយ ទី Ġ ១០ ២ Ġ និង ទី Ġ ១០ ៨ នៃ រយ ៈ បណ្ត ោយ ខា ង កើត	78	▁តើ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជ ាយ ើង ▁មាន ទី តាំង ស ្ថ ិត នៅ ច ន ្ល ោះ ខ្ ស ែរ ស្រ ប និង ខ្ ស ែ បណ្ត ោយ ទី ប៉ ុន ្ មាន ▁	36	▁ទីតាំង នៃ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជ ាយ ើង គ ឺ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជ ាយ ើង មាន ទី តាំង ស ្ថ ិត នៅ ច ន ្ល ោះ ខ្ ស ែ ស្រ ប ទី ▁១០ ▁និង ▁ទី ក ១ ៥ ▁នៃ រយ ៈ ទ ទ ឹង ខា ង ជើង ▁និង ច ន ្ល ោះ ខ្ ស ែ បណ្ត ោយ ទី ▁១០ ២ ▁និង ទី ▁១០ ៨ នៃ រយ ៈ បណ្ត ោយ ខា ង កើត	77
តើមីនជាអ្វី ប្រើសម្រាប់ធ្វើអ្វី	null	មីនជាគ្រឿងផ្ទះម្យ៉ាងសម្រាប់យកទៅប្រើប្រាស់នៅក្នុងពេល សង្គ្រាម ដើម្បីកម្ទេចវត្ថុផ្សេង	null	មីនជាគ្រឿងផ្ទះម្យ៉ាងសម្រាប់យកទៅប្រើប្រាស់នៅក្នុងពេល សង្គ្រាម ដើម្បីកម្ទេចវត្ថុផ្សេង	ត ើម ីន ជា អ ្វី Ġ ប្រ ើស ម្រ ាប់ ធ ្វ ើ អ ្វី Ġ	15	មី ន ជា គ្រឿង ផ្ ទ ះ ម្ យ៉ាង សម ្រា ប់ យក ទៅ ប្រ ើប ្រា ស់ នៅ ក្នុង ពេល Ġ សង ្ គ្រ ាម Ġ ដើម ្ប ី ក ម្ ទេ ច វ ត្ថ ុ ផ្ សេ ង	38	▁តើ មី ន ជា អ ្វី ▁ប្រើ ស ម្រ ាប់ ធ ្វ ើ អ ្វី ▁	15	▁មីន ជា គ្រឿង ផ្ ទ ះ ម្ យ៉ាង ស ម្រ ាប់ យក ទៅ ប្រ ើ ប្រ ាស់ នៅ ក្នុង ពេល ▁សង្គ្រាម ▁ដើម្បី ក ម្ ទ េច វ ត្ថ ុ ផ្ ស េង	32
នៅឆ្នាំ ១៩៩៧ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនាទី ក្រុង ដេនវ័រ តើមេដឹកនាំ G7 បានទទួលស្គាល់ថាដូចម្ដេច	null	នៅឆ្នាំ ១៩៩៧ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនាទី ក្រុង ដេនវ័រ មេដឹកនាំ G បានទទួលស្គាល់ ថាក្រុមភារវរកអន្តរជាតិ ជានិច្ចកាលបានផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងស្ថានភាពប្រែប្រួលនៃសកលលោកបានលឿនជាងរដ្ឋាភិបាលទៅទៀត	null	នៅឆ្នាំ ១៩៩៧ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនាទី ក្រុង ដេនវ័រ មេដឹកនាំ G បានទទួលស្គាល់ ថាក្រុមភារវរកអន្តរជាតិ ជានិច្ចកាលបានផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងស្ថានភាពប្រែប្រួលនៃសកលលោកបានលឿនជាងរដ្ឋាភិបាលទៅទៀត	នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩ ៧ Ġ នៅ ក្នុង កិច្ច ប្រជុំ នាទី Ġ ក្រុង Ġ ដ េន វ ័រ Ġ ត ើម េ ដ ឹក នាំ ĠG 7 Ġ បាន ទទួល ស្ គ ាល់ ថា ដូច ម្ ដ េច Ġ	31	នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩ ៧ Ġ នៅ ក្នុង កិច្ច ប្រជុំ នាទី Ġ ក្រុង Ġ ដ េន វ ័រ Ġ មេ ដ ឹក នាំ ĠG Ġ បាន ទទួល ស្ គ ាល់ Ġ ថា ក្រុម ភា រ វរ ក អ ន្ត រ ជាតិ Ġ ជា និ ច្ច កាល បាន ផ្ សារ ភ្ជាប់ ទៅ នឹង ស្ថាន ភាព ប្រ ែប ្រ ួល នៃ ស ក ល លោក បាន ល ឿន ជា ង រដ្ឋ ា ភិ បាល ទៅ ទៀត	66	▁នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៩ ៧ ▁នៅក្នុង កិច្ច ប្រជុំ នាទី ▁ក្រុង ▁ដេ ន វ ័រ ▁តើ មេ ដ ឹក នាំ ▁G 7 ▁បាន ទទួល ស្ គ ាល់ ថា ដូច ម្ ដ េច ▁	29	▁នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៩ ៧ ▁នៅក្នុង កិច្ច ប្រជុំ នាទី ▁ក្រុង ▁ដេ ន វ ័រ ▁មេដឹកនាំ ▁G ▁បាន ទទួល ស្ គ ាល់ ▁ថា ក្រុម ភា រ វរ ក អ ន្ត រ ជាតិ ▁ជានិច្ច កាល បាន ផ្ សារ ភ្ជាប់ ទៅ នឹង ស្ថាន ភាព ប្រ ែ ប្រ ួល នៃ ស ក ល លោក បាន ល ឿន ជា ង រ ដ្ឋា ភិ បាល ទៅ ទៀត	60
តើសន្ធិសន្ដិសុខមាននៅថ្នាក់ណាខ្លះ តើនរណាខ្លះជាខ្មាំងសត្រូវរបស់អង្គការ	null	សន្ដិសុខមាននៅថ្នាក់ឃុំ តំបន់ និងភូមិភាគ សត្រូវរបស់អង្គការមានដូចជាសត្រូវខាងក្នុង អ្នករាជការក្នុងរបបចាស់របស់ លន់នល់ ជនជាតិភាគតិច ខ្មែរ ឥស្លាម ជនជាតិវៀតណាម បញ្ញវ័ន្ត ជាដើមសត្រូវខាងក្រៅ មានសហរដ្ឋអាមេរិក សេអ៊ីនអាថៃ វៀតណាម សហភាពសូវៀតនិង KGR	null	សន្ដិសុខមាននៅថ្នាក់ឃុំ តំបន់ និងភូមិភាគ សត្រូវរបស់អង្គការមានដូចជាសត្រូវខាងក្នុង អ្នករាជការក្នុងរបបចាស់របស់ លន់នល់ ជនជាតិភាគតិច ខ្មែរ ឥស្លាម ជនជាតិវៀតណាម បញ្ញវ័ន្ត ជាដើមសត្រូវខាងក្រៅ មានសហរដ្ឋអាមេរិក សេអ៊ីនអាថៃ វៀតណាម សហភាពសូវៀតនិង KGR	ត ើស ន្ធ ិស ន្ ដ ិស ុ ខ មាន នៅ ថ្ន ាក់ ណា ខ្ ល ះ Ġ ត ើន រណ ា ខ្ ល ះ ជា ខ្ មា ំ ង ស ត្រូវ រ ប ស់ អង្គ ការ Ġ	36	ស ន្ ដ ិស ុ ខ មាន នៅ ថ្ន ាក់ ឃ ុំ Ġ ត ំ ប âĢĭ ន់ Ġ និង ភ ូម ិ ភាគ Ġ ស ត្រូវ រ ប ស់ អង្គ ការ មាន ដូច ជា ស ត្រូវ ខា ង ក្នុង Ġ អ្នក រាជ ការ ក្នុង រ ប ប ច ាស់ រ ប ស់ Ġ ល ន់ ន ល់ Ġ ជន ជាតិ ភាគ តិ ច Ġ ខ្ ម ែរ Ġ ឥ ស្ លា ម Ġ ជន ជាតិ វ ៀត ណា ម Ġ ប ញ្ញ វ ័ន ្ត Ġ ជា ដើម ស ត្រូវ ខា ង ក្រ ៅ Ġ មាន ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក Ġ សេ អ៊ី ន អា ថ ៃ Ġ វ ៀត ណា ម Ġ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត និង ĠK GR	107	▁តើ ស ន្ធ ិស ន្ ដ ិ សុខ មាន នៅ ថ្ន ាក់ ណា ខ្ ល ះ ▁តើ ន រ ណា ខ្ ល ះ ជា ខ្ ម ាំង ស ត្រូវ រ ប ស់ អង្គ ការ ▁	34	▁សន្ ដ ិ សុខ មាន នៅ ថ្ន ាក់ ឃ ុំ ▁តំ ប ▁ ន់ ▁និង ភ ូម ិ ភាគ ▁សត្រូវ រ ប ស់ អង្គ ការ មាន ដូច ជា ស ត្រូវ ខា ង ក្នុង ▁អ្នក រាជ ការ ក្នុង រ ប ប ច ាស់ រ ប ស់ ▁ល ន់ ន ល់ ▁ជនជាតិ ភាគ ត ិច ▁ខ្មែរ ▁ឥស្លាម ▁ជនជាតិ វ ៀត ណា ម ▁ប ញ្ញ វ ័ ន្ត ▁ជាដើម ស ត្រូវ ខា ង ក្រ ៅ ▁មាន ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ▁សេ អ៊ី ន អា ថ ៃ ▁វៀតណាម ▁សហភាព ស ូវ ៀត និង ▁K GR	90
តើអ្នកណាជាអ្នកសម្រេចថាជនណាខ្លះនឹងត្រូវកាត់សេចក្តី តើអ្នកណាជាអ្នកសម្រេចថាពួកគេនឹងត្រូវចោទប្រកាន់ពីបទអ្វី	null	អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញមានសហព្រះរាជអាជ្ញាពីររូប កម្ពុជាមួយរូប និងអន្តរជាតិមួយរូប ជាអ្នករៀបចំបញ្ជីឈ្មោះជនសង្ស័យ និងប្រមូលភ័ស្តុតាងបឋមនៃបទឧក្រិដ្ឋដែលត្រូវបានចោទថាបានប្រព្រឹត្តសហព្រះរាជអាជ្ញានឹងបញ្ជូនសំណុំរឿងក្តីទៅសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតពីររូប កម្ពុជាមួយរូប និងអន្តរជាតិមួយរូបសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតនឹងពិនិត្យពិច័យព័ត៌មានដែលទទួលបានពីសហព្រះរាជអាជ្ញា និងអនុវត្តកិច្ចស៊ើបសួរដោយឯករាជ្យនិងមិនលម្អៀង មុននឹងធ្វើការសម្រេចចោទប្រកាន់ប្រសិនបើការស៊ើបអង្កេតបង្ហាញភ័ស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ តុលាការនឹងបន្តជំនុំជម្រះក្តីលើសំណុំរឿងនោះ	null	អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញមានសហព្រះរាជអាជ្ញាពីររូប កម្ពុជាមួយរូប និងអន្តរជាតិមួយរូប ជាអ្នករៀបចំបញ្ជីឈ្មោះជនសង្ស័យ និងប្រមូលភ័ស្តុតាងបឋមនៃបទឧក្រិដ្ឋដែលត្រូវបានចោទថាបានប្រព្រឹត្តសហព្រះរាជអាជ្ញានឹងបញ្ជូនសំណុំរឿងក្តីទៅសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតពីររូប កម្ពុជាមួយរូប និងអន្តរជាតិមួយរូបសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតនឹងពិនិត្យពិច័យព័ត៌មានដែលទទួលបានពីសហព្រះរាជអាជ្ញា និងអនុវត្តកិច្ចស៊ើបសួរដោយឯករាជ្យនិងមិនលម្អៀង មុននឹងធ្វើការសម្រេចចោទប្រកាន់ប្រសិនបើការស៊ើបអង្កេតបង្ហាញភ័ស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ តុលាការនឹងបន្តជំនុំជម្រះក្តីលើសំណុំរឿងនោះ	ត ើ âĢĭ អ្នក ណា âĢĭ ជា អ្នក âĢĭ សម ្រ េច âĢĭ ថា ជន ណា ខ្ ល ះ âĢĭ នឹង âĢĭ ត្រូវ âĢĭ កាត់ សេ ច ក្តី Ġ ត ើ អ្នក ណា âĢĭ ជា អ្នក âĢĭ សម ្រ េច âĢĭ ថា âĢĭ ព ួ ក គ េ âĢĭ នឹង âĢĭ ត្រូវ âĢĭ ច ោទ ប្រ កាន់ âĢĭ ពី បទ អ ្វី Ġ	46	អង្គ ជំ នុ ំ ជម្រះ វិ សា ម ញ្ញ មាន ស ហ ព្រ ះ រាជ អា ជ្ញ ា ពី រ រូប Ġ ក ម្ព ុ ជា មួយ រូប Ġ និង អ ន្ត រ ជាតិ មួយ រូប Ġ ជា អ្នក រៀបចំ ប ញ្ជ ី ឈ្មោះ ជន សង្ស័យ Ġ និង ប្រ ម ូល ភ ័ ស្ត ុត ាង ប ឋ ម នៃ បទ ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ ដ ែល ត្រូវ បាន ច ោទ ថា បាន ប្រ ព្រ ឹត ្ត ស ហ ព្រ ះ រាជ អា ជ្ញ ាន ឹង ប ញ្ជ ូន សំ ណ ុំ រឿង ក្តី ទៅ ស ហ ច ៅ ក្រ ម ស៊ ើប អ ង្ក េត ពី រ រូប Ġ ក ម្ព ុ ជា មួយ រូប Ġ និង អ ន្ត រ ជាតិ មួយ រូប ស ហ ច ៅ ក្រ ម ស៊ ើប អ ង្ក េត នឹង ពិ និ ត ្យ ពិ ច ័យ ព័ត៌មាន ដ ែល ទទួលបាន ពី ស ហ ព្រ ះ រាជ អា ជ្ញ ា Ġ និង អនុ វត្ត កិច្ច ស៊ ើប ស ួរ ដោយ ឯក រាជ ្យ និង ម ិន លម្អ ៀង Ġ ម ុន នឹង ធ ្វ ើក ារ សម ្រ េច ច ោទ ប្រ កាន់ ប្រ សិ ន ប ើក ារ ស៊ ើប អ ង្ក េត បង ្ហ ាញ ភ ័ ស្ត ុត ាង គ្រ ប់ គ្រ ាន់ Ġ ត ុល ាក ារ នឹង ប ន្ត ជំ នុ ំ ជម្រះ ក្តី លើ សំ ណ ុំ រឿង ន ោះ	223	▁តើ ▁អ្នកណា ▁ជា អ្នក ▁សម្រេច ▁ថា ជន ណា ខ្ ល ះ ▁នឹង ▁ត្រូវ ▁កាត់ ស េច ក្តី ▁តើ អ្នក ណា ▁ជា អ្នក ▁សម្រេច ▁ថា ▁ពួកគេ ▁នឹង ▁ត្រូវ ▁ចោទប្រកាន់ ▁ពី បទ អ ្វី ▁	32	▁អង្គ ជំ ន ុំ ជម្រះ វិ ស ាម ញ្ញ មាន ស ហ ព្រ ះ រាជ អា ជ្ញ ា ពី រ រូប ▁កម្ពុជា មួយ រូប ▁និង អ ន្ត រ ជាតិ មួយ រូប ▁ជា អ្នក រៀបចំ ប ញ្ជ ី ឈ្មោះ ជន សង្ស័យ ▁និង ប្រ ម ូល ភ ័ ស្ត ុត ាង ប ឋ ម នៃ បទ ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ ដ ែល ត្រូវ បាន ច ោទ ថា បាន ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ស ហ ព្រ ះ រាជ អា ជ្ញ ា នឹង ប ញ្ជ ូន ស ំណ ុំ រឿង ក្តី ទៅ ស ហ ច ៅ ក្រ ម ស៊ ើប អ ង្ក េត ពី រ រូប ▁កម្ពុជា មួយ រូប ▁និង អ ន្ត រ ជាតិ មួយ រូប ស ហ ច ៅ ក្រ ម ស៊ ើប អ ង្ក េត នឹង ព ិន ិត ្យ ព ិច ័យ ព័ត៌មាន ដ ែល ទទួលបាន ពី ស ហ ព្រ ះ រាជ អា ជ្ញ ា ▁និង អនុ វត្ត កិច្ច ស៊ ើប ស ួរ ដោយ ឯក រាជ ្យ និង ម ិន លម្អ ៀង ▁មុននឹង ធ ្វ ើ ការ ស ម្រ េច ច ោទ ប្រ កាន់ ប្រ ស ិន ប ើ ការ ស៊ ើប អ ង្ក េត ប ង្ហ ាញ ភ ័ ស្ត ុត ាង គ្រ ប់ គ្រ ាន់ ▁តុលាការ នឹង ប ន្ត ជំ ន ុំ ជម្រះ ក្តី លើ ស ំណ ុំ រឿង ន ោះ	212
តើ ATF ធ្លាប់បានប្រារព្ធនៅទីក្រុងភ្នំពេញដែរ ឬទេ ប្រើធ្លាប់ តើបានធ្វើនៅថ្ងៃខែឆ្នាំណា មានគោលបំណងអ្វីខ្លះ	null	ATF ធ្លាក់បានប្រារព្ធនៅទីក្រុងភ្នំពេញនៅថ្ងៃទី២០ ដល់ ២៨ មករា ឆ្នាំ២០០៣ គោលបំណងរបស់ ATF នៅភ្នំពេញគឺពង្រឹងអត្តសញ្ញា អាស៊ានបង្កើត និងបង្កើនការទទួលភ្ញៀវ ទេសចរណ៍ជំរុញការផ្សព្វផ្សាយ និងការហូរចូលនៃភ្ញៀវទេសចរណ៍អាស៊ានជំរុញ និងសំរបសំរួលដល់ការធ្វើដំណើរក្នុងប្រទេសអាស៊ានពង្រឹងទំនាក់ទំនង សហប្រតិបត្តិការរវាងក្រុមហ៊ុន ស្ថាប័នសាធារណៈ និងឯកជន នៃបណ្តាប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានជំរុញសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ដើម្បីអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍អាស៊ាន	null	ATF ធ្លាក់បានប្រារព្ធនៅទីក្រុងភ្នំពេញនៅថ្ងៃទី២០ ដល់ ២៨ មករា ឆ្នាំ២០០៣ គោលបំណងរបស់ ATF នៅភ្នំពេញគឺពង្រឹងអត្តសញ្ញា អាស៊ានបង្កើត និងបង្កើនការទទួលភ្ញៀវ ទេសចរណ៍ជំរុញការផ្សព្វផ្សាយ និងការហូរចូលនៃភ្ញៀវទេសចរណ៍អាស៊ានជំរុញ និងសំរបសំរួលដល់ការធ្វើដំណើរក្នុងប្រទេសអាស៊ានពង្រឹងទំនាក់ទំនង សហប្រតិបត្តិការរវាងក្រុមហ៊ុន ស្ថាប័នសាធារណៈ និងឯកជន នៃបណ្តាប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានជំរុញសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ដើម្បីអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍អាស៊ាន	ត ើ ĠATF Ġ ធ ្លា ប់ បាន ប្រា រ ព្ ធ នៅ ទី ក្រុង ភ្នំពេញ ដ ែរ Ġ ឬ ទេ Ġ ប្រ ើ ធ ្លា ប់ Ġ ត ើប ាន ធ ្វ ើន ៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា Ġ មាន គោ ល ប ំណ ង អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	47	AT F Ġ ធ ្លា ក់ បាន ប្រា រ ព្ ធ នៅ ទី ក្រុង ភ្នំពេញ នៅ ថ ្ង ៃ ទី ២០ Ġ ដល់ Ġ ២ ៨ Ġ មក រា Ġ ឆ្នាំ ២០ ០ ៣ Ġ គោ ល ប ំណ ង រ ប ស់ ĠATF Ġ នៅ ភ្នំពេញ គ ឺ ពង្រឹង អ ត្ត ស ញ្ញា Ġ អា ស៊ ាន បង ្ក ើត Ġ និង បង ្ក ើន ការ ទទួល ភ ្ញ ៀវ Ġ ទេស ចរ ណ៍ ជំ រ ុញ ការ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ Ġ និង ការ ហ ូរ ចូល នៃ ភ ្ញ ៀវ ទេស ចរ ណ៍ អា ស៊ ាន ជំ រ ុញ Ġ និង សំ រ ប សំ រ ួល ដល់ ការ ធ ្វ ើ ដំណើរ ក្នុង ប្រ ទេស អា ស៊ ាន ពង្រឹង ទំ នាក់ ទំ ន ង Ġ សហប្រតិបត្តិការ រ វា ង ក្រុម ហ៊ ុន Ġ ស្ ថា ប ័ន សា ធា រណៈ Ġ និង ឯក ជន Ġ នៃ បណ្ត ាប ្រ ទេស ជា សម ា ជ ិក អា ស៊ ាន ជំ រ ុញ សហប្រតិបត្តិការ ក្នុង ត ំ ប ន់ ដើម ្ប ី អភិវឌ្ឍ ទេស ចរ ណ៍ អា ស៊ ាន	162	▁តើ ▁AT F ▁ធ្លាប់ បាន ប្រ ារ ព្ ធ នៅ ទី ក្រុង ភ្នំពេញ ដ ែរ ▁ឬ ទេ ▁ប្រើ ធ ្ល ាប់ ▁តើ បាន ធ ្វ ើ នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា ▁មាន គ ោល ប ំណ ង អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	42	▁AT F ▁ធ្លាក់ បាន ប្រ ារ ព្ ធ នៅ ទី ក្រុង ភ្នំពេញ នៅ ថ ្ង ៃ ទី ២០ ▁ដល់ ▁២៨ ▁មករា ▁ឆ្នាំ ២ ០០ ៣ ▁គោលបំណង រ ប ស់ ▁AT F ▁នៅ ភ្នំពេញ គ ឺ ពង្រឹង អ ត្ត ស ញ្ញា ▁អាស៊ាន ប ង្ក ើត ▁និង ប ង្ក ើន ការ ទទួល ភ ្ញ ៀវ ▁ទេសចរណ៍ ជំ រ ុញ ការ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ▁និង ការ ហ ូរ ចូល នៃ ភ ្ញ ៀវ ទេស ចរ ណ៍ អា ស៊ ាន ជំ រ ុញ ▁និង សំ រ ប សំ រ ួល ដល់ ការ ធ ្វ ើ ដំណើរ ក្នុង ប្រ ទេស អា ស៊ ាន ពង្រឹង ទំ នាក់ ទំ ន ង ▁សហប្រតិបត្តិការ រ វ ាង ក្រុម ហ៊ ុន ▁ស្ថាប័ន សា ធា រណៈ ▁និង ឯក ជន ▁នៃ បណ្ត ា ប្រ ទេស ជា ស មា ជ ិក អា ស៊ ាន ជំ រ ុញ សហប្រតិបត្តិការ ក្នុង ត ំ ប ន់ ដើម ្ប ី អភិវឌ្ឍ ទេស ចរ ណ៍ អា ស៊ ាន	147
តើសហគ្រាសអាមេរិកឈានមុខគេលើផ្នែកសកម្មភាពអ្វីខ្លះ	null	សហគ្រាសអាមេរិកឈានមុខគេលើផ្នែកសកម្មភាពឧស្សាហកម្មនិងសេវាកម្ម	null	សហគ្រាសអាមេរិកឈានមុខគេលើផ្នែកសកម្មភាពឧស្សាហកម្មនិងសេវាកម្ម	ត ើស ហ គ្រ ាស អា មេ រិក ឈ ាន មុខ គ េ លើ ផ្ ន ែក ស កម្ម ភាព អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	25	ស ហ គ្រ ាស អា មេ រិក ឈ ាន មុខ គ េ លើ ផ្ ន ែក ស កម្ម ភាព ឧ ស្សា ហ កម្ម និង សេ វា កម្ម	27	▁តើ ស ហ គ្រ ាស អា មេ រិក ឈ ាន មុខ គ េ លើ ផ្ ន ែក ស កម្ម ភាព អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	25	▁សហគ្រាស អា មេ រិក ឈ ាន មុខ គ េ លើ ផ្ ន ែក ស កម្ម ភាព ឧ ស្សា ហ កម្ម និង សេ វា កម្ម	24
តើនយោបាយមហាអំណាចអាឡឺម៉ង់ និងអ៊ីតាលីផ្តល់វិវត្តិដូចម្តេចពីឆ្នាំ ១៩៣៣-១៩៣៥	null	នយោបាយមហាអំណាចអាឡឺម៉ង់ និងអ៊ីតាលីផ្តល់វិវត្តិដូចម្តេចពីឆ្នាំ ១៩៣៣១៩៣៥ ដូចខាក្រោម ក អាឡឺម៉ង់ដំណាក់កាលពីឆ្នាំ ១៩៣៣១៩៣៥ បន្ទាប់ពីអ៊ីត្លែឡើងកាន់អំណាចមក ទិសដៅដ៏សំខាន់របស់បក្សណាស៊ី គឺលុបបំបាត់បំរាម ការផលិតសព្វាវុធរបស់អាឡឺម៉ង់ដែលមានចែងក្នុងសន្ធិសញ្ញាសែសៃដោយរំលោភបំពានលើសន្ធិសញ្ញាវែសៃ នៅឆ្នាំ ១៩៣៥ អាឡឺម៉ង់បានអនុម័តច្បាប់បរិច្ចាគកិច្ចយោធា រួមទាំងឱ្យប្រជាជនអាឡឺម៉ង់រស់នៅតំបន់សារធ្វើប្រជាមិត ភ្ជាប់តំបន់នេះមកទឹកដីអាឡឺម៉ង់វិញដូច្នេះក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ១៩៣៣១៩៣៥ អាឡឺម៉ង់បានផលិតសព្វាវុធនិងពង្រីកទ័ពរបស់ខ្លួនឡើងវិញ ដើម្បីត្រៀមប្រយុទ្ធជាទ្រង់ទ្រាយធំក្នុងនយោបាយឈ្លានពានរបស់ខ្លួន អ៊ីតាលី ដោយសំអាងទៅលើសិទ្ធិគ្រប់គ្រងប្រទេសអាណានិគមនៅឆ្នាំ ១៩៣៥ កងទ័ពអ៊ីតាលីបានវាយលុបប្រទេសអេត្យូពីពួកផាស៊ីសបោះជំហានដំបូងរបស់ខ្លួន ក្នុងការធ្វើសង្គ្រាមមហាអំណាចដោយចំហនៅឆ្នាំ ១៩៣៩ សង្រ្គាមបានបញ្ចប់ដោយអ៊ីតាលីបានទទួលជ័យជំនះ	null	នយោបាយមហាអំណាចអាឡឺម៉ង់ និងអ៊ីតាលីផ្តល់វិវត្តិដូចម្តេចពីឆ្នាំ ១៩៣៣១៩៣៥ ដូចខាក្រោម ក អាឡឺម៉ង់ដំណាក់កាលពីឆ្នាំ ១៩៣៣១៩៣៥ បន្ទាប់ពីអ៊ីត្លែឡើងកាន់អំណាចមក ទិសដៅដ៏សំខាន់របស់បក្សណាស៊ី គឺលុបបំបាត់បំរាម ការផលិតសព្វាវុធរបស់អាឡឺម៉ង់ដែលមានចែងក្នុងសន្ធិសញ្ញាសែសៃដោយរំលោភបំពានលើសន្ធិសញ្ញាវែសៃ នៅឆ្នាំ ១៩៣៥ អាឡឺម៉ង់បានអនុម័តច្បាប់បរិច្ចាគកិច្ចយោធា រួមទាំងឱ្យប្រជាជនអាឡឺម៉ង់រស់នៅតំបន់សារធ្វើប្រជាមិត ភ្ជាប់តំបន់នេះមកទឹកដីអាឡឺម៉ង់វិញដូច្នេះក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ១៩៣៣១៩៣៥ អាឡឺម៉ង់បានផលិតសព្វាវុធនិងពង្រីកទ័ពរបស់ខ្លួនឡើងវិញ ដើម្បីត្រៀមប្រយុទ្ធជាទ្រង់ទ្រាយធំក្នុងនយោបាយឈ្លានពានរបស់ខ្លួន អ៊ីតាលី ដោយសំអាងទៅលើសិទ្ធិគ្រប់គ្រងប្រទេសអាណានិគមនៅឆ្នាំ ១៩៣៥ កងទ័ពអ៊ីតាលីបានវាយលុបប្រទេសអេត្យូពីពួកផាស៊ីសបោះជំហានដំបូងរបស់ខ្លួន ក្នុងការធ្វើសង្គ្រាមមហាអំណាចដោយចំហនៅឆ្នាំ ១៩៣៩ សង្រ្គាមបានបញ្ចប់ដោយអ៊ីតាលីបានទទួលជ័យជំនះ	ត ើន យោ បា យ ម ហា អ ំណ ា ច អា ឡ ឺ ម៉ង់ Ġ និង អ៊ី តា លី ផ្ ត ល់ វិ វត្ត ិ ដូច ម្ ត េច ពី ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៣ ៣ - ១៩ ៣ ៥ Ġ	37	ន យោ បា យ ម ហា អ ំណ ា ច អា ឡ ឺ ម៉ង់ Ġ និង អ៊ី តា លី ផ្ ត ល់ វិ វត្ត ិ ដូច ម្ ត េច ពី ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៣ ៣ ១៩ ៣ ៥ Ġ ដូច ខា ក្រោម Ġ ក Ġ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ដំ ណា ក់ កាល ពី ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៣ ៣ ១៩ ៣ ៥ Ġ បន្ទាប់ ពី អ៊ី ត ្ល ែ ឡើង កាន់ អ ំណ ា ច មក Ġ ទិ ស ដ ៅ ដ ៏ សំ ខា ន់ រ ប ស់ ប ក្ស ណា ស៊ី Ġ គ ឺ ល ុប ប ំ បា ត់ ប ំ រា ម Ġ ការ ផល ិត ស ព្វ ាវ ុ ធរ ប ស់ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ដ ែល មាន ច ែង ក្នុង ស ន្ធ ិស ញ្ញា ស ែ ស ៃ ដោយ រំ ល ោ ភ ប ំព ាន លើ ស ន្ធ ិស ញ្ញា វ ែ ស ៃ Ġ នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៣ ៥ Ġ អា ឡ ឺ ម៉ង់ បាន អនុ ម ័ត ច្ បា ប់ បរ ិច ្ច ា គ កិច្ច យោ ធា Ġ រួម ទ ាំង ឱ្យ ប្រ ជា ជន អា ឡ ឺ ម៉ង់ រស់ នៅ ត ំ ប ន់ សារ ធ ្វ ើប ្រ ជា ម ិត Ġ ភ្ជាប់ ត ំ ប ន់ នេះ មក ទឹក ដ ី អា ឡ ឺ ម៉ង់ វិញ ដូច ្ន េះ ក្នុង អ ំ ឡ ុង ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៣ ៣ ១៩ ៣ ៥ Ġ អា ឡ ឺ ម៉ង់ បាន ផល ិត ស ព្វ ាវ ុ ធ និង ព ង ្រី ក ទ ័ ពរ ប ស់ ខ្លួន ឡើង វិញ Ġ ដើម ្ប ីត ្រ ៀម ប្រ យ ុទ្ធ ជា ទ្រ ង់ ទ្រ ាយ ធ ំ ក្នុង ន យោ បា យ ឈ ្លា ន ពា ន រ ប ស់ ខ្លួន Ġ អ៊ី តា លី Ġ ដោយ សំ អា ង ទៅ លើ សិ ទ្ធិ គ្រ ប់ គ្រ ង ប្រ ទេស អា ណា និ គម នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៣ ៥ Ġ ក ង ទ ័ ព អ៊ី តា លី បាន វា យ ល ុប ប្រ ទេស អ េត ្យូ ពី ព ួ ក ផ ាស ៊ី ស ប ោះ ជំ ហាន ដំ បូ ង រ ប ស់ ខ្លួន Ġ ក្នុង ការ ធ ្វ ើស ង្គ ្រា ម ម ហា អ ំណ ា ច ដោយ ចំ ហ នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៣ ៩ Ġ សង ្រ ្ គ ាម បាន បញ្ច ប់ ដោយ អ៊ី តា លី បាន ទទួល ជ ័យ ជំ ន ះ	379	▁តើ ន យោ ប ាយ ម ហា អ ំ ណា ច អា ឡ ឺ ម៉ង់ ▁និង អ៊ី តា លី ផ្ ត ល់ វិ វ ត្តិ ដូច ម ្ត េច ពី ឆ្នាំ ▁១៩ ៣ ៣ - ១៩ ៣ ៥ ▁	37	▁នយោបាយ ម ហា អ ំ ណា ច អា ឡ ឺ ម៉ង់ ▁និង អ៊ី តា លី ផ្ ត ល់ វិ វ ត្តិ ដូច ម ្ត េច ពី ឆ្នាំ ▁១៩ ៣ ៣ ១៩ ៣ ៥ ▁ដូច ខា ក្រោម ▁ក ▁អា ឡ ឺ ម៉ង់ ដ ំណ ាក់ កាល ពី ឆ្នាំ ▁១៩ ៣ ៣ ១៩ ៣ ៥ ▁បន្ទាប់ពី អ៊ី ត ្ល ែ ឡើង កាន់ អ ំ ណា ច មក ▁ទិសដៅ ដ ៏ សំ ខ ាន់ រ ប ស់ ប ក្ស ណា ស៊ី ▁គឺ ល ុប ប ំ ប ាត់ ប ំ រ ាម ▁ការផលិត ស ព ្វា វុធ រ ប ស់ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ដ ែល មាន ច ែង ក្នុង ស ន្ធ ិស ញ្ញា ស ែ ស ៃ ដោយ រំ ល ោ ភ ប ំព ាន លើ ស ន្ធ ិស ញ្ញា វ ែ ស ៃ ▁នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៣ ៥ ▁អា ឡ ឺ ម៉ង់ បាន អនុ ម ័ត ច ្ប ាប់ ប រិ ច្ច ា គ កិច្ច យោ ធា ▁រួមទាំង ឱ្យ ប្រ ជា ជន អា ឡ ឺ ម៉ង់ រស់ នៅ ត ំ ប ន់ សារ ធ ្វ ើ ប្រ ជា ម ិត ▁ភ្ជាប់ ត ំ ប ន់ នេះ មក ទឹក ដ ី អា ឡ ឺ ម៉ង់ វិញ ដូច ្ នេះ ក្នុង អ ំ ឡ ុង ឆ្នាំ ▁១៩ ៣ ៣ ១៩ ៣ ៥ ▁អា ឡ ឺ ម៉ង់ បាន ផល ិត ស ព ្វា វុធ និង ព ង ្រី ក ទ ័ ពរ ប ស់ ខ្លួន ឡើង វិញ ▁ដើម្បី ត្រ ៀម ប្រ យ ុទ្ធ ជា ទ្រ ង់ ទ្រ ាយ ធ ំ ក្នុង ន យោ ប ាយ ឈ ្លា ន ព ាន រ ប ស់ ខ្លួន ▁អ៊ីតាលី ▁ដោយ សំ អា ង ទៅ លើ សិ ទ្ធិ គ្រ ប់ គ្រ ង ប្រ ទេស អា ណា និ គម នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៣ ៥ ▁កងទ័ព អ៊ី តា លី បាន វ ាយ ល ុប ប្រ ទេស អ េត ្យូ ពី ព ួ ក ផ ា ស៊ី ស ប ោះ ជំ ហាន ដំ បូ ង រ ប ស់ ខ្លួន ▁ក្នុង ការ ធ ្វ ើស ង្គ ្រា ម ម ហា អ ំ ណា ច ដោយ ចំ ហ នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៣ ៩ ▁សង ្រ ្ គ ាម បាន បញ្ច ប់ ដោយ អ៊ី តា លី បាន ទទួល ជ ័យ ជំ ន ះ	358
តើនៅប្រទេសកម្ពុជាមានសន្ធិសញ្ញានិងកិច្ចព្រមព្រៀងអ្វីខ្លះចូរនិយាយពីខ្លឹមសារសន្ធិសញ្ញានីមួយៗ	null	ប្រទេសកម្ពុជាមានសន្ធិសញ្ញានិងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្ធិសញ្ញាអាណាព្យាបាលបារាំង ១១ សីហា ១៨៦៣ខ្លឹមសារៈ បារាំងជួយការពារប្រទេសកម្ពុជា ដោយរក្សាទឹកដី មិនអោយមានការបាត់បង់តទៅទៀត កិច្ចព្រមព្រៀងដកសិទ្ធិរបស់ស្តេចដើម្បីអោយបារាំងធ្វើជាអាណាព្យាបាលលើប្រទេសខ្មែរទាំងមូលប្រទេសកម្ពុជានៅក្រោមអាណានិគមរបស់បារាំង ខ្លឹមសារៈស្តេចត្រូវតែទទួលកំណែប្រែផ្នែករដ្ឋបាល តុលាការ ហិរញ្ញវត្ថុ សេដ្ឋកិច្ចដែលរដ្ឋមន្រ្តីសាធារណរដ្ឋបារាំងបានសំរេចថានិងធ្វើត្រូវខិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់បារាំង ភ្នាក់ងាររាជការខ្មែរមានចៅហ្វាយខេត្តិ និងមេក្រសួងជាដើមក្រសួងគយ សាធារណការ និងក្រសួងទៀត ឋិតនៅក្រោមការចាត់ចែងរបស់បារាំងផ្ទាល់ស្តេចត្រូវតែទទួលតំណាងបារាំងតាមសេចក្តីស្នើសុំចំណាយសំរាប់រាជការ និងសំរាប់អាណានិគមបារាំងជាបន្ទុករបស់ប្រទេសខ្មែរកិច្ចព្រមព្រៀងបារាំងខ្មែរៈប្រគល់សិទ្ធិនិងតួនាទីអោយព្រះមហាក្សត្រ និងមន្រ្តីរាជការវិញ ១៨៨៨១៨៨៩ កិច្ចព្រមព្រៀងរដ្ឋបាលបារាំងជាមួយព្រះមហាក្សត្រនរោត្តម អោយព្រះមហាក្សត្រប្រគល់អំណាចទៅអោយបារាំងវិញ ២៣ មីនា ១៩០៧ សន្ធិសញ្ញាបារាំង សៀមៈបារាំងយកខេត្តបាត់ដំបង និងមហានគរ មកអោយខ្មែរិញសៀមប្រគល់ខេត្ត ម្លូរព្រៃ ទន្លរពៅ និងកោះកុងអោយខ្មែរវិញ ១៩៤៩ កិច្ចព្រមព្រៀងបារាំងនិងព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជារដ្ឋឯករាជ្យមួយស្ថិតនៅក្នុងសហព័ន្ធឥណ្ឌចិនបារាំង ២៦ មេសា ១៩៥៤ សន្ធិសញ្ញាក្រុងសឺណែវៈកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការបញ្ឈប់បាញ់គ្នានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសេចក្តីប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អំពីសិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងការបោះឆ្នោតសេចក្តីប្រកាសទាក់ទង និងសម្ព័ន្ធភាពយោធាការតែងតាំងមូលដ្ឋានទ័ពបរទេសនិងការជួយឧបត្ថម្ភកំលាំងយោធាពីបរទេសសេចក្តីប្រកាសរបស់បារាំង ស្តីពីការដកកងទ័ពបារាំងចេញពីទឹកដីឥណ្ឌូចិន និងគោរពដាក់ឯករាជ្យ អធិបតេយ្យនៃប្រេទេសឥណ្ឌូចិនសេចក្តីថ្លែការរបស់សន្និសិទ្ធទាក់ទងនិងកិច្ចព្រមព្រៀងសឺណែវសេចក្តីថ្លែងការណ៍បិទសន្និសិទ ក្នុងសេចក្តីប្រកាសបិទសន្និសិទសមាជិកទាំងអស់បានប្រកាសអំពីកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនគោរពនូវឯករាជ្យនិងអធិបតេយ្យភាពរបស់ប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងឥណ្ឌូចិន	null	ប្រទេសកម្ពុជាមានសន្ធិសញ្ញានិងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្ធិសញ្ញាអាណាព្យាបាលបារាំង ១១ សីហា ១៨៦៣ខ្លឹមសារៈ បារាំងជួយការពារប្រទេសកម្ពុជា ដោយរក្សាទឹកដី មិនអោយមានការបាត់បង់តទៅទៀត កិច្ចព្រមព្រៀងដកសិទ្ធិរបស់ស្តេចដើម្បីអោយបារាំងធ្វើជាអាណាព្យាបាលលើប្រទេសខ្មែរទាំងមូលប្រទេសកម្ពុជានៅក្រោមអាណានិគមរបស់បារាំង ខ្លឹមសារៈស្តេចត្រូវតែទទួលកំណែប្រែផ្នែករដ្ឋបាល តុលាការ ហិរញ្ញវត្ថុ សេដ្ឋកិច្ចដែលរដ្ឋមន្រ្តីសាធារណរដ្ឋបារាំងបានសំរេចថានិងធ្វើត្រូវខិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់បារាំង ភ្នាក់ងាររាជការខ្មែរមានចៅហ្វាយខេត្តិ និងមេក្រសួងជាដើមក្រសួងគយ សាធារណការ និងក្រសួងទៀត ឋិតនៅក្រោមការចាត់ចែងរបស់បារាំងផ្ទាល់ស្តេចត្រូវតែទទួលតំណាងបារាំងតាមសេចក្តីស្នើសុំចំណាយសំរាប់រាជការ និងសំរាប់អាណានិគមបារាំងជាបន្ទុករបស់ប្រទេសខ្មែរកិច្ចព្រមព្រៀងបារាំងខ្មែរៈប្រគល់សិទ្ធិនិងតួនាទីអោយព្រះមហាក្សត្រ និងមន្រ្តីរាជការវិញ ១៨៨៨១៨៨៩ កិច្ចព្រមព្រៀងរដ្ឋបាលបារាំងជាមួយព្រះមហាក្សត្រនរោត្តម អោយព្រះមហាក្សត្រប្រគល់អំណាចទៅអោយបារាំងវិញ ២៣ មីនា ១៩០៧ សន្ធិសញ្ញាបារាំង សៀមៈបារាំងយកខេត្តបាត់ដំបង និងមហានគរ មកអោយខ្មែរិញសៀមប្រគល់ខេត្ត ម្លូរព្រៃ ទន្លរពៅ និងកោះកុងអោយខ្មែរវិញ ១៩៤៩ កិច្ចព្រមព្រៀងបារាំងនិងព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជារដ្ឋឯករាជ្យមួយស្ថិតនៅក្នុងសហព័ន្ធឥណ្ឌចិនបារាំង ២៦ មេសា ១៩៥៤ សន្ធិសញ្ញាក្រុងសឺណែវៈកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការបញ្ឈប់បាញ់គ្នានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសេចក្តីប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អំពីសិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងការបោះឆ្នោតសេចក្តីប្រកាសទាក់ទង និងសម្ព័ន្ធភាពយោធាការតែងតាំងមូលដ្ឋានទ័ពបរទេសនិងការជួយឧបត្ថម្ភកំលាំងយោធាពីបរទេសសេចក្តីប្រកាសរបស់បារាំង ស្តីពីការដកកងទ័ពបារាំងចេញពីទឹកដីឥណ្ឌូចិន និងគោរពដាក់ឯករាជ្យ អធិបតេយ្យនៃប្រេទេសឥណ្ឌូចិនសេចក្តីថ្លែការរបស់សន្និសិទ្ធទាក់ទងនិងកិច្ចព្រមព្រៀងសឺណែវសេចក្តីថ្លែងការណ៍បិទសន្និសិទ ក្នុងសេចក្តីប្រកាសបិទសន្និសិទសមាជិកទាំងអស់បានប្រកាសអំពីកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនគោរពនូវឯករាជ្យនិងអធិបតេយ្យភាពរបស់ប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងឥណ្ឌូចិន	ត ើន ៅ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា មាន ស ន្ធ ិស ញ្ញា និង កិច្ច ព្រមព្រៀង អ ្វី ខ្ ល ះ ច ូរ និ យា យ ពី ខ្ ល ឹម សារ ស ន្ធ ិស ញ្ញា នី មួយ ៗ Ġ	39	ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា មាន ស ន្ធ ិស ញ្ញា និង កិច្ច ព្រមព្រៀង ស ន្ធ ិស ញ្ញា អា ណា ព្យា បាល បា រា ំ ង Ġ ១ ១ Ġ សី ហា Ġ ១ ៨ ៦ ៣ ខ្ ល ឹម សារ ៈ âĢĭ Ġ បា រា ំ ង ជ ួយ ការពារ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា Ġ ដោយ រក ្សា ទឹក ដ ី Ġ ម ិន អោយ មាន ការ បា ត់ បង់ ត ទៅ ទៀត Ġ កិច្ច ព្រមព្រៀង ដ ក សិ ទ្ធិ រ ប ស់ ស្ត េច ដើម ្ប ី អោយ បា រា ំ ង ធ ្វ ើ ជា អា ណា ព្យា បាល លើ ប្រ ទេស ខ្ ម ែរ ទ ាំង ម ូល ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា នៅ ក្រោម អា ណា និ គម រ ប ស់ បា រា ំ ង Ġ ខ្ ល ឹម សារ ៈ âĢĭ ស្ត េច ត្រូវ តែ ទទួល កំ ណ ែប ្រ ែ ផ្ ន ែក រដ្ឋ បាល Ġ ត ុល ាក ារ Ġ ហ ិ រ ញ្ញ âĢĭ វ ត្ថ ុ Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច ដ ែល រដ្ឋ ម ន្ រ ្ត ី សា ធា រណ រដ្ឋ បា រា ំ ង បាន សំ រ េច ថា និង ធ ្វ ើត ្រ ូវ ខ ិត នៅ ក្រោម ការ ត្រ ួត ត្រា រ ប ស់ បា រា ំ ង Ġ ភ ្នា ក់ ងារ រាជ ការ ខ្ ម ែរ មាន ច ៅ ហ្វ ាយ ខ េត ្តិ Ġ និង មេ ក្រ ស ួង ជា ដើម ក្រ ស ួង គ យ Ġ សា ធា រណ ការ Ġ និង ក្រ ស ួង ទៀត Ġ ឋ ិត នៅ ក្រោម ការ ច ាត់ ច ែង រ ប ស់ បា រា ំ ង ផ្ ទ ាល់ ស្ត េច ត្រូវ តែ ទទួល ត ំណ ាង បា រា ំ ង តា ម សេ ច ក្តី ស្ន ើស ុំ ចំ ណា យ សំ រា ប់ រាជ ការ Ġ និង សំ រា ប់ អា ណា និ គម បា រា ំ ង ជា ប ន្ទ ុក រ ប ស់ ប្រ ទេស ខ្ ម ែរ កិច្ច ព្រមព្រៀង បា រា ំ ង ខ្ ម ែរ ៈ ប្រ គ ល់ សិ ទ្ធិ និង ត ួន ា ទី អោយ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ Ġ និង ម ន្ រ ្ត ី រាជ ការ វិញ Ġ ១ ៨៨ ៨ ១ ៨៨ ៩ Ġ កិច្ច ព្រមព្រៀង រដ្ឋ បាល បា រា ំ ង ជា មួយ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ន រ ោត ្ត ម Ġ អោយ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ប្រ គ ល់ អ ំណ ា ច ទៅ អោយ បា រា ំ ង វិញ Ġ ២ ៣ Ġ មី នា Ġ ១៩ ០ ៧ Ġ ស ន្ធ ិស ញ្ញា បា រា ំ ង Ġ ស ៀម ៈ បា រា ំ ង យក ខ េត ្ត បា ត់ ដំ បង Ġ និង ម ហាន គរ Ġ មក អោយ ខ្ ម ែរ ិញ ស ៀម ប្រ គ ល់ ខ េត ្ត Ġ ម្ល ូរ ព្រ ៃ Ġ ទ ន្ ល រ ព ៅ Ġ និង ក ោះ ក ុង អោយ ខ្ ម ែរ វិញ Ġ ១៩ ៤ ៩ Ġ កិច្ច ព្រមព្រៀង បា រា ំ ង និង ព្រ ះ បាទ Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា Ġ ជា រដ្ឋ ឯក រាជ ្យ មួយ ស្ ថ ិត នៅ ក្នុង ស ហ ព ័ន ្ ធ ឥ ណ្ឌ ច ិន បា រា ំ ង Ġ ២ ៦ Ġ មេ សា Ġ ១៩ ៥ ៤ Ġ ស ន្ធ ិស ញ្ញា ក្រុង ស ឺ ណ ែ វៈ កិច្ច ព្រមព្រៀង ស្ត ី ពី ការ ប ញ ្ឈ ប់ បា ញ ់ គ្នា នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា សេ ច ក្តី ប្រ កាស រ ប ស់ រដ្ឋ ា ភិ បាល ក ម្ព ុ ជា Ġ អ ំព ី សិ ទ្ធិ រ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ Ġ និង ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត សេ ច ក្តី ប្រ កាស ទ ាក់ ទ ង Ġ និង សម ្ ព ័ន ្ ធ ភាព យោ ធា ការ តែ ង តាំង ម ូល ដ្ឋាន ទ ័ ព បរ ទេស និង ការ ជ ួយ ឧ ប ត្ថ ម្ភ កំ លា ំ ង យោ ធា ពី បរ ទេស សេ ច ក្តី ប្រ កាស រ ប ស់ បា រា ំ ង Ġ ស្ត ី ពី ការ ដ ក ក ង ទ ័ ព បា រា ំ ង ចេញ ពី ទឹក ដ ី ឥ ណ្ឌ ូច ិន Ġ និង គោ រ ព ដា ក់ ឯក រាជ ្យ Ġ អ ធិបតេយ្យ នៃ ប្រ េ ទេស ឥ ណ្ឌ ូច ិន សេ ច ក្តី ថ ្ល ែក ារ រ ប ស់ ស ន្ន ិស ិទ្ធ ទ ាក់ ទ ង និង កិច្ច ព្រមព្រៀង ស ឺ ណ ែ វ សេ ច ក្តី ថ ្ល ែង ការណ៍ ប ិ ទ ស ន្ន ិស ិ ទ Ġ ក្នុង សេ ច ក្តី ប្រ កាស ប ិ ទ ស ន្ន ិស ិ ទ សម ា ជ ិក ទ ាំង អ ស់ បាន ប្រ កាស អ ំព ី កា ត ព្វ កិច្ច រ ប ស់ ខ្លួន គោ រ ព ន ូវ ឯក រាជ ្យ និង អ ធិបតេយ្យ ភាព រ ប ស់ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា នៅ ក្នុង ឥ ណ្ឌ ូច ិន	797	▁តើ នៅ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា មាន ស ន្ធ ិស ញ្ញា និង កិច្ច ព្រមព្រៀង អ ្វី ខ្ ល ះ ច ូរ ន ិយ ាយ ពី ខ្ ល ឹម សារ ស ន្ធ ិស ញ្ញា នី មួយ ៗ ▁	38	▁ប្រទេស ក ម្ព ុ ជា មាន ស ន្ធ ិស ញ្ញា និង កិច្ច ព្រមព្រៀង ស ន្ធ ិស ញ្ញា អា ណា ព្យា បាល ប ារ ាំង ▁១១ ▁សីហា ▁១៨ ៦ ៣ ខ្ ល ឹម សារ ៈ ▁បារាំង ជ ួយ ការពារ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ▁ដោយ រក ្សា ទឹក ដ ី ▁មិន អោយ មាន ការ ប ាត់ បង់ ត ទៅ ទៀត ▁កិច្ចព្រមព្រៀង ដ ក សិ ទ្ធិ រ ប ស់ ស្ត េច ដើម ្ប ី អោយ ប ារ ាំង ធ ្វ ើ ជា អា ណា ព្យា បាល លើ ប្រ ទេស ខ្ ម ែរ ទ ាំង ម ូល ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា នៅ ក្រោម អា ណា និ គម រ ប ស់ ប ារ ាំង ▁ខ្លឹមសារ ៈ ▁ស្តេច ត្រូវ តែ ទទួល ក ំណ ែ ប្រ ែ ផ្ ន ែក រដ្ឋ បាល ▁តុលាការ ▁ហិ រ ញ្ញ ▁វត្ថុ ▁សេដ្ឋកិច្ច ដ ែល រដ្ឋ ម ន ្រ ្ត ី សា ធា រណ រដ្ឋ ប ារ ាំង បាន សំ រ េច ថា និង ធ ្វ ើ ត្រូវ ខ ិត នៅ ក្រោម ការ ត្រ ួត ត្រា រ ប ស់ ប ារ ាំង ▁ភ្នាក់ងារ រាជ ការ ខ្ ម ែរ មាន ច ៅ ហ្វ ាយ ខ េ ត្តិ ▁និង មេ ក្រ ស ួង ជា ដើម ក្រ ស ួង គ យ ▁សាធារណការ ▁និង ក្រ ស ួង ទៀត ▁ឋិត នៅ ក្រោម ការ ច ាត់ ច ែង រ ប ស់ ប ារ ាំង ផ្ ទ ាល់ ស្ត េច ត្រូវ តែ ទទួល ត ំណ ាង ប ារ ាំង ត ាម ស េច ក្តី ស្ន ើស ុំ ច ំណ ាយ សំ រ ាប់ រាជ ការ ▁និង សំ រ ាប់ អា ណា និ គម ប ារ ាំង ជា ប ន្ទ ុក រ ប ស់ ប្រ ទេស ខ្ ម ែរ កិច្ច ព្រមព្រៀង ប ារ ាំង ខ្ ម ែរ ៈ ប្រ គ ល់ សិ ទ្ធិ និង ត ួ នាទី អោយ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ▁និង ម ន ្រ ្ត ី រាជ ការ វិញ ▁១៨ ៨៨ ១ ៨៨ ៩ ▁កិច្ចព្រមព្រៀង រដ្ឋ បាល ប ារ ាំង ជា មួយ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ន រ ោ ត្ត ម ▁អោយ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ប្រ គ ល់ អ ំ ណា ច ទៅ អោយ ប ារ ាំង វិញ ▁២៣ ▁មីនា ▁១៩ ០ ៧ ▁សន្ធិសញ្ញា ប ារ ាំង ▁សៀម ៈ ប ារ ាំង យក ខ េ ត្ត ប ាត់ ដំ បង ▁និង ម ហាន គរ ▁មក អោយ ខ្ ម ែរ ិញ ស ៀម ប្រ គ ល់ ខ េ ត្ត ▁ ម្ល ូរ ព្រ ៃ ▁ទ ន ្ល រ ព ៅ ▁និង ក ោះ ក ុង អោយ ខ្ ម ែរ វិញ ▁១៩ ៤ ៩ ▁កិច្ចព្រមព្រៀង ប ារ ាំង និង ព្រ ះ បាទ ▁នរោត្តម ▁សីហនុ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ▁ជា រដ្ឋ ឯក រាជ ្យ មួយ ស ្ថ ិត នៅ ក្នុង ស ហ ព ័ ន្ធ ឥ ណ្ឌ ច ិន ប ារ ាំង ▁២៦ ▁មេសា ▁១៩ ៥ ៤ ▁សន្ធិសញ្ញា ក្រុង ស ឺ ណ ែ វៈ កិច្ច ព្រមព្រៀង ស្ត ី ពី ការ ប ញ ្ឈ ប់ ប ាញ់ គ្នា នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ស េច ក្តី ប្រ កាស រ ប ស់ រ ដ្ឋា ភិ បាល ក ម្ព ុ ជា ▁អំពី សិ ទ្ធិ រ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ▁និង ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ស េច ក្តី ប្រ កាស ទ ាក់ ទ ង ▁និង ស ម្ព ័ ន្ធ ភាព យោ ធា ការ ត ែង តាំង ម ូល ដ្ឋាន ទ ័ ព បរ ទេស និង ការ ជ ួយ ឧ ប ត្ថ ម្ភ កំ ល ាំង យោ ធា ពី បរ ទេស ស េច ក្តី ប្រ កាស រ ប ស់ ប ារ ាំង ▁ស្តីពី ការ ដ ក ក ង ទ ័ ព ប ារ ាំង ចេញ ពី ទឹក ដ ី ឥ ណ្ឌ ូច ិន ▁និង គ ោរ ព ដ ាក់ ឯក រាជ ្យ ▁អ ធិបតេយ្យ នៃ ប្រ េ ទេស ឥ ណ្ឌ ូច ិន ស េច ក្តី ថ ្ល ែ ការ រ ប ស់ ស ន្ន ិស ិទ្ធ ទ ាក់ ទ ង និង កិច្ច ព្រមព្រៀង ស ឺ ណ ែ វ ស េចក្តីថ្លែងការណ៍ ប ិ ទ ស ន្ន ិ សិ ទ ▁ក្នុង ស េច ក្តី ប្រ កាស ប ិ ទ ស ន្ន ិ សិ ទ ស មា ជ ិក ទ ាំង អ ស់ បាន ប្រ កាស អ ំព ី ក ាត ព្វ កិច្ច រ ប ស់ ខ្លួន គ ោរ ព ន ូវ ឯក រាជ ្យ និង អ ធិបតេយ្យ ភាព រ ប ស់ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា នៅ ក្នុង ឥ ណ្ឌ ូច ិន	716
ព្រះតេមិយ ស្ថិតក្នុងជាតិកំណើតទី១ របស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធត្រូវបានព្រះបិតាធ្វើការពិសោធ តើការពិសោធន៍ នោះរួមមានអ្វីខ្លះ	null	ការពិសោធន៍នោះរួមមាន១៦យ៉ាងពិសោធន៍នំចំណីពិសោធន៍ផល្លានុផលពិសោធន៍គ្រឿងកីឡាពិសោធន៍ភោជនពិសោធន៍ភ្លើងពិសោធន៍ដំរីចុះប្រេងពិសោធន៍ពស់ពិសោធន៍មហោស្រពពិសោធន៍គ្រឿងសាស្ត្រវុធពិសោធន៍សូរសព្ទត្រែស័ង្ខពិសោធន៍ពន្លឺភ្លើងប្រទីបពិសោធន៍រុយពិសោធន៍គ្រឿសំអុយពិសោធន៍ដុតភ្លើងឆ្អើរពិសោធន៍មាតុគ្រាម ស្រីរូបស្អាត	null	ការពិសោធន៍នោះរួមមាន១៦យ៉ាងពិសោធន៍នំចំណីពិសោធន៍ផល្លានុផលពិសោធន៍គ្រឿងកីឡាពិសោធន៍ភោជនពិសោធន៍ភ្លើងពិសោធន៍ដំរីចុះប្រេងពិសោធន៍ពស់ពិសោធន៍មហោស្រពពិសោធន៍គ្រឿងសាស្ត្រវុធពិសោធន៍សូរសព្ទត្រែស័ង្ខពិសោធន៍ពន្លឺភ្លើងប្រទីបពិសោធន៍រុយពិសោធន៍គ្រឿសំអុយពិសោធន៍ដុតភ្លើងឆ្អើរពិសោធន៍មាតុគ្រាម ស្រីរូបស្អាត	ព្រ ះ ត េ ម ិយ Ġ ស្ ថ ិត ក្នុង ជាតិ កំ ណ ើត ទី១ Ġ រ ប ស់ ព្រ ះ សម ្ម ាស ម្ព ុទ្ធ ត្រូវ បាន ព្រ ះ ប ិត ា ធ ្វ ើក ារ ពិ ស ោ ធ Ġ ត ើក ារ ពិ ស ោ ធ ន៍ Ġ ន ោះ រួម មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	57	ការ ពិ ស ោ ធ ន៍ ន ោះ រួម មាន ១ ៦ យ៉ាង ពិ ស ោ ធ ន៍ ន ំ ចំ ណី ពិ ស ោ ធ ន៍ ផល ្លា នុ ផល ពិ ស ោ ធ ន៍ គ្រឿង ក ី ឡា ពិ ស ោ ធ ន៍ ភ ោ ជន ពិ ស ោ ធ ន៍ ភ្លើង ពិ ស ោ ធ ន៍ ដំ រី ច ុះ ប្រ េង ពិ ស ោ ធ ន៍ ព ស់ ពិ ស ោ ធ ន៍ ម ហ ោស ្រ ព ពិ ស ោ ធ ន៍ គ្រឿង សាស្ត្រ វុធ ពិ ស ោ ធ ន៍ ស ូរ ស ព្ ទ ត្រ ែ ស ័ ង ្ខ ពិ ស ោ ធ ន៍ ព ន្ ល ឺ ភ្លើង ប្រ ទី ប ពិ ស ោ ធ ន៍ រ ុយ ពិ ស ោ ធ ន៍ គ្រ ឿ សំ អ ុយ ពិ ស ោ ធ ន៍ ដ ុត ភ្លើង ឆ្ អ ើរ ពិ ស ោ ធ ន៍ មា ត ុ គ្រ ាម Ġ ស្រី រូប ស្ អា ត	162	▁ព្រះ ត េ ម ិយ ▁ស្ថិត ក្នុង ជាតិ ក ំណ ើត ទី១ ▁របស់ ព្រ ះ ស ម្ម ាស ម្ព ុទ្ធ ត្រូវ បាន ព្រ ះ ប ិត ា ធ ្វ ើ ការ ពិ ស ោ ធ ▁តើ ការ ពិ ស ោ ធ ន៍ ▁នោះ រួម មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	50	▁ការ ពិ ស ោ ធ ន៍ ន ោះ រួម មាន ១ ៦ យ៉ាង ពិ ស ោ ធ ន៍ ន ំ ចំ ណី ពិ ស ោ ធ ន៍ ផល ្ល ានុ ផល ពិ ស ោ ធ ន៍ គ្រឿង ក ី ឡា ពិ ស ោ ធ ន៍ ភ ោ ជន ពិ ស ោ ធ ន៍ ភ្លើង ពិ ស ោ ធ ន៍ ដំ រី ច ុះ ប្រ េង ពិ ស ោ ធ ន៍ ព ស់ ពិ ស ោ ធ ន៍ ម ហ ោ ស្រ ព ពិ ស ោ ធ ន៍ គ្រឿង សាស្ត្រ វុធ ពិ ស ោ ធ ន៍ ស ូរ ស ព្ ទ ត្រ ែ ស ័ ង ្ខ ពិ ស ោ ធ ន៍ ព ន ្ល ឺ ភ្លើង ប្រ ទី ប ពិ ស ោ ធ ន៍ រ ុយ ពិ ស ោ ធ ន៍ គ្រ ឿ សំ អ ុយ ពិ ស ោ ធ ន៍ ដ ុត ភ្លើង ឆ្ អ ើរ ពិ ស ោ ធ ន៍ ម ាត ុ គ្រ ាម ▁ស្រី រូប ស ្អ ាត	162
តើនៅខេត្តសៀមរាបនាថ្ងៃ ១២ មិថុនា១៩៥៣ សម្តេចសីហនុបានប្រកាសយ៉ាងដូចម្តេច	null	នៅខេត្តសៀមរាបនាថ្ងៃ ១២មិថុនា១៩៥៣ សម្តេច សីហនុ បានប្រកាសយ៉ាងឧឡារិកថាប្រជាជាតិខ្មែរទាំងមូលបានសម្តេងនូវទឹកចិត្តដ៏មោះមុត ក្នុងការទាមទារឯករាជ្យពីបារាំងឲ្យបានដាច់ខាតទោះបីជាបារាំងពុំមានឆន្ទៈក្នុងការប្រគល់ឯករាជ្យយើងក៏ដោយ	null	នៅខេត្តសៀមរាបនាថ្ងៃ ១២មិថុនា១៩៥៣ សម្តេច សីហនុ បានប្រកាសយ៉ាងឧឡារិកថាប្រជាជាតិខ្មែរទាំងមូលបានសម្តេងនូវទឹកចិត្តដ៏មោះមុត ក្នុងការទាមទារឯករាជ្យពីបារាំងឲ្យបានដាច់ខាតទោះបីជាបារាំងពុំមានឆន្ទៈក្នុងការប្រគល់ឯករាជ្យយើងក៏ដោយ	ត ើន ៅ ខ េត ្ត ស ៀម រា ប នា ថ ្ង ៃ Ġ ១ ២ Ġ ម ិ ថ ុន ា ១៩ ៥ ៣ Ġ សម ្ត េច សី ហ នុ បាន ប្រ កាស យ៉ាង ដូច ម្ ត េច Ġ	38	នៅ ខ េត ្ត ស ៀម រា ប នា ថ ្ង ៃ Ġ ១ ២ âĢĭ ម ិ ថ ុន ា âĢĭ ១៩ ៥ ៣ Ġ សម ្ត េច Ġ សី ហ នុ Ġ បាន ប្រ កាស យ៉ាង ឧ ឡា រិក ថា ប្រ ជា ជាតិ ខ្ ម ែរ ទ ាំង ម ូល បាន សម ្ត េង ន ូវ ទឹក ចិត្ត ដ ៏ ម ោះ ម ុត Ġ ក្នុង ការ ទ ាម ទ ារ ឯក រាជ ្យ ពី បា រា ំ ង ឲ្យ បាន ដា ច ់ ខា ត ទ ោះ បី ជា បា រា ំ ង ពុ ំ មាន ឆ ន្ទ ៈ ក្នុង ការ ប្រ គ ល់ ឯក រាជ ្យ យ ើង ក ៏ ដោយ	108	▁តើ នៅ ខ េ ត្ត ស ៀម រ ាប នា ថ ្ង ៃ ▁១២ ▁មិថុនា ១៩ ៥ ៣ ▁សម្តេច សី ហ នុ បាន ប្រ កាស យ៉ាង ដូច ម ្ត េច ▁	30	▁នៅ ខ េ ត្ត ស ៀម រ ាប នា ថ ្ង ៃ ▁១២ ▁មិថុនា ▁១៩ ៥ ៣ ▁សម្តេច ▁សីហនុ ▁បាន ប្រ កាស យ៉ាង ឧ ឡា រិក ថា ប្រ ជា ជាតិ ខ្ ម ែរ ទ ាំង ម ូល បាន សម ្ត េង ន ូវ ទឹក ចិត្ត ដ ៏ ម ោះ ម ុត ▁ក្នុង ការ ទ ាម ទ ារ ឯក រាជ ្យ ពី ប ារ ាំង ឲ្យ បាន ដ ាច់ ខា ត ទ ោះ បី ជា ប ារ ាំង ព ុំ មាន ឆ ន្ទ ៈ ក្នុង ការ ប្រ គ ល់ ឯក រាជ ្យ យ ើង ក ៏ ដោយ	96
ហេតុអ្វីបានជាសាធារណរដ្ឋទី៤ ដួលរលំ	null	វិវាទរវាងពួកកុំមុយនីស្ត និងរដ្ឋាភិបាលបាតុកម្មពាសពេញប្រទេសសង្គ្រាមឥណ្ឌូចិនចំណែកលោក សាលដឺហ្គោល បានឃោសនាប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល ហើយចោទពួកកុំមុយនីស្តថា ចង់ផ្តាច់ខ្លួនបម្រើផលប្រយោជន៍សូវៀត	null	វិវាទរវាងពួកកុំមុយនីស្ត និងរដ្ឋាភិបាលបាតុកម្មពាសពេញប្រទេសសង្គ្រាមឥណ្ឌូចិនចំណែកលោក សាលដឺហ្គោល បានឃោសនាប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល ហើយចោទពួកកុំមុយនីស្តថា ចង់ផ្តាច់ខ្លួនបម្រើផលប្រយោជន៍សូវៀត	ហេតុ អ ្វី បាន ជា សា ធា រណ រដ្ឋ ទី ៤ Ġ ដ ួល រ លំ Ġ	15	វិ វា ទ រ វា ង ព ួ ក ក ុំ ម ុយ នី ស្ត Ġ និង រដ្ឋ ា ភិ បាល បា ត ុក ម្ម ពា ស ព េញ ប្រ ទេស សង ្ គ្រ ាម ឥ ណ្ឌ ូច ិន ចំ ណ ែក លោក Ġ សា ល ដ ឺ ហ្គោ ល Ġ បាន ឃ ោស នា ប្រ ឆ ាំង រដ្ឋ ា ភិ បាល Ġ ហើយ ច ោទ ព ួ ក ក ុំ ម ុយ នី ស្ត ថា Ġ ច ង់ ផ្ តា ច ់ âĢĭ ខ្លួន ប ម្រ ើ ផល ប្រ យោ ជន ៍ ស ូវ ៀត	90	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា សា ធា រណ រដ្ឋ ទី ៤ ▁ដួល រ លំ ▁	14	▁វិវាទ រ វ ាង ព ួ ក ក ុំ ម ុយ នី ស្ត ▁និង រ ដ្ឋា ភិ បាល ប ាត ុ កម្ម ពា ស ព េញ ប្រ ទេស ស ង្គ ្រា ម ឥ ណ្ឌ ូច ិន ច ំណ ែក លោក ▁សាល ដ ឺ ហ្គោ ល ▁បាន ឃ ោស នា ប្រ ឆ ាំង រ ដ្ឋា ភិ បាល ▁ហើយ ច ោទ ព ួ ក ក ុំ ម ុយ នី ស្ត ថា ▁ចង់ ផ្ ត ាច់ ▁ខ្លួន ប ម្រ ើ ផល ប្រ យោ ជ ន៍ ស ូវ ៀត	85
តើអ្នកបើកបរយានយន្តគ្រប់ប្រភេទ ត្រូវមានឥរិយាបថ និងសុជីវធម៌ក្នុងពេលកំពុងបើកបរដូចម្តចខ្លះ	null	អ្នកបើកបរយានយន្តគ្រប់ប្រភេទត្រូវមានឥរិយាបថ និងសុជីវធម៌ ដូចតទៅ សុវជីធម៌ក្នុងការបើកបរ ត្រូវបន្ថយល្បឿននៅពេលដែលមានយានយន្តដទៃទៀតសុំជែង ត្រូវអែបស្តាំទុកលទ្ធភាពឱ្យយានយន្តដែលនៅក្រោមមានធុរៈប្រញាប់ទៅមុន នោកន្លែងមានទឹកដក់ ឬភក់ជ្រាំ មានធូលីហុយ ឬដល់ទីប្រជុំជនយើងត្រូវបន្ថយល្បឿនដើម្បីកុំឱ្យភក់ ឬទឹក ខ្ទាចប្រឡាក់អ្នកដំណើរដែលនៅជិតនោះ មិនត្រូវខាកស្តោះ ឬបោះសម្រាមចេញក្រៅ ដែលជាហេតុនាំឱ្យប៉ះពាល់ ឬរំខានដល់អ្នកដំណើរដូចគ្នាទេ ឥរិយាបថក្នុងការបើកបរ ត្រូវចេះអត់ឳន ឬអនុគ្រោះចំពោះការខុសឆ្គងបន្តិចបន្តួច នៃអ្នកបើកបរដូចគ្នាត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់នូវអាកប្បកិរិយាស្ងប់ស្ងៀម ខន្តី អត់ធ្មត់ ចិត្តទូលាយ និងរាក់ទាក់ទោះជាយើងស្ថិតក្នុងសភាពត្រូវច្បាប់ក៏ដោយ មិនត្រូវប្រកាន់ទិដ្ឋិមាន រឹងតឹ្អងអាងយកតែត្រូវ ឬប្រើអំពើហិង្សាឡើយគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍មិនប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹងក្នុងពេលបើកបរ	null	អ្នកបើកបរយានយន្តគ្រប់ប្រភេទត្រូវមានឥរិយាបថ និងសុជីវធម៌ ដូចតទៅ សុវជីធម៌ក្នុងការបើកបរ ត្រូវបន្ថយល្បឿននៅពេលដែលមានយានយន្តដទៃទៀតសុំជែង ត្រូវអែបស្តាំទុកលទ្ធភាពឱ្យយានយន្តដែលនៅក្រោមមានធុរៈប្រញាប់ទៅមុន នោកន្លែងមានទឹកដក់ ឬភក់ជ្រាំ មានធូលីហុយ ឬដល់ទីប្រជុំជនយើងត្រូវបន្ថយល្បឿនដើម្បីកុំឱ្យភក់ ឬទឹក ខ្ទាចប្រឡាក់អ្នកដំណើរដែលនៅជិតនោះ មិនត្រូវខាកស្តោះ ឬបោះសម្រាមចេញក្រៅ ដែលជាហេតុនាំឱ្យប៉ះពាល់ ឬរំខានដល់អ្នកដំណើរដូចគ្នាទេ ឥរិយាបថក្នុងការបើកបរ ត្រូវចេះអត់ឳន ឬអនុគ្រោះចំពោះការខុសឆ្គងបន្តិចបន្តួច នៃអ្នកបើកបរដូចគ្នាត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់នូវអាកប្បកិរិយាស្ងប់ស្ងៀម ខន្តី អត់ធ្មត់ ចិត្តទូលាយ និងរាក់ទាក់ទោះជាយើងស្ថិតក្នុងសភាពត្រូវច្បាប់ក៏ដោយ មិនត្រូវប្រកាន់ទិដ្ឋិមាន រឹងតឹ្អងអាងយកតែត្រូវ ឬប្រើអំពើហិង្សាឡើយគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍មិនប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹងក្នុងពេលបើកបរ	ត ើ អ្នក ប ើក បរ យា ន យ ន្ត គ្រ ប់ ប្រ ភ េ ទ Ġ ត្រូវ មាន ឥ រិយា ប ថ Ġ និង សុ ជីវ ធម៌ ក្នុង ពេល កំ ពុ ង ប ើក បរ ដូច ម្ ត ច ខ្ ល ះ Ġ	41	អ្នក ប ើក បរ យា ន យ ន្ត គ្រ ប់ ប្រ ភ េ ទ ត្រូវ មាន ឥ រិយា ប ថ Ġ និង សុ ជីវ ធម៌ Ġ ដូច ត ទៅ Ġ សុ វ ជី ធម៌ ក្នុង ការ ប ើក បរ Ġ ត្រូវ បន្ថយ ល ្ប ឿន នៅ ពេល ដ ែល មាន យា ន យ ន្ត ដ ទ ៃ ទៀត សុ ំ ជ ែង Ġ ត្រូវ អ ែប ស្តា ំ ទុក ល ទ្ធ ភាព ឱ្យ យា ន យ ន្ត ដ ែល នៅ ក្រោម មាន ធ ុរ ៈ ប្រ ញ ាប់ ទៅ ម ុន Ġ ន ោក ន្ លែង មាន ទឹក ដ ក់ Ġ ឬ ភ ក់ ជ្រ ាំ Ġ មាន ធ ូល ី ហ ុយ Ġ ឬ ដល់ ទី ប្រជុំ ជន យ ើង ត្រូវ បន្ថយ ល ្ប ឿន ដើម ្ប ី ក ុំ ឱ្យ ភ ក់ Ġ ឬ ទឹក Ġ ខ្ ទ ា ច ប្រ ឡា ក់ អ្នក ដំណើរ ដ ែល នៅ ជ ិត ន ោះ Ġ ម ិន ត្រូវ ខា ក ស្ត ោះ Ġ ឬ ប ោះ សម ្រា ម ចេញ ក្រ ៅ Ġ ដ ែល ជា ហេតុ នាំ ឱ្យ ប៉ ះ ពា ល់ Ġ ឬ រំ ខា ន ដល់ អ្នក ដំណើរ ដូច គ្នា ទេ Ġ ឥ រិយា ប ថ ក្នុង ការ ប ើក បរ Ġ ត្រូវ ច េះ អ ត់ ឳ ន Ġ ឬ អនុ គ្រ ោះ ចំ ព ោះ ការ ខុស ឆ្ គ ង ប ន្ត ិច ប ន្ត ួច Ġ នៃ អ្នក ប ើក បរ ដូច គ្នា ត្រូវ ប្រ កាន់ ខ្ ជាប់ ន ូវ អា ក ប្ប ក ិ រិយា ស្ ង ប់ ស្ ង ៀម Ġ ខ ន្ត ី Ġ អ ត់ ធ ្ម ត់ Ġ ចិត្ត ទូ លា យ Ġ និង រា ក់ ទ ាក់ ទ ោះ ជា យ ើង ស្ ថ ិត ក្នុង ស ភាព ត្រូវ ច្ បា ប់ ក ៏ ដោយ Ġ ម ិន ត្រូវ ប្រ កាន់ ទិ ដ្ឋ ិម ាន Ġ រ ឹង ត ឹ ្អ ង អា ង យក តែ ត្រូវ Ġ ឬ ប្រ ើ អ ំព ើ ហ ិ ង្ស ា ឡ ើយ គោ រ ព ច្ បា ប់ ចរ ា ចរ ណ៍ ម ិន ប្រ ើ âĢĭ ប្រា ស់ គ្រឿង ស្រ វ ឹង ក្នុង ពេល ប ើក បរ	331	▁តើ អ្នក ប ើក ប រយ ាន យ ន្ត គ្រ ប់ ប្រ ភ េ ទ ▁ត្រូវ មាន ឥ រិយា ប ថ ▁និង សុ ជីវ ធម៌ ក្នុង ពេល ក ំព ុង ប ើក បរ ដូច ម ្ត ច ខ្ ល ះ ▁	40	▁អ្នកបើកបរ យ ាន យ ន្ត គ្រ ប់ ប្រ ភ េ ទ ត្រូវ មាន ឥ រិយា ប ថ ▁និង សុ ជីវ ធម៌ ▁ដូច ត ទៅ ▁សុ វ ជី ធម៌ ក្នុង ការ ប ើក បរ ▁ត្រូវ បន្ថយ ល ្ប ឿន នៅ ពេល ដ ែល មាន យ ាន យ ន្ត ដ ទ ៃ ទៀត ស ុំ ជ ែង ▁ត្រូវ អ ែប ស្ត ាំ ទុក ល ទ្ធ ភាព ឱ្យ យ ាន យ ន្ត ដ ែល នៅ ក្រោម មាន ធ ុរ ៈ ប្រ ញ ាប់ ទៅ ម ុន ▁ន ោ កន្លែង មាន ទឹក ដ ក់ ▁ឬ ភ ក់ ជ្រ ាំ ▁មាន ធ ូ លី ហ ុយ ▁ឬ ដល់ ទី ប្រជុំ ជន យ ើង ត្រូវ បន្ថយ ល ្ប ឿន ដើម ្ប ី ក ុំ ឱ្យ ភ ក់ ▁ឬ ទឹក ▁ខ្ទ ា ច ប្រ ឡា ក់ អ្នក ដំណើរ ដ ែល នៅ ជ ិត ន ោះ ▁មិន ត្រូវ ខា ក ស្ត ោះ ▁ឬ ប ោះ ស ម្រ ាម ចេញ ក្រ ៅ ▁ដែល ជា ហេតុ នាំ ឱ្យ ប៉ ះ ព ាល់ ▁ឬ រំ ខា ន ដល់ អ្នក ដំណើរ ដូច គ្នា ទេ ▁ឥរិយាបថ ក្នុង ការ ប ើក បរ ▁ត្រូវ ច េះ អ ត់ ឳ ន ▁ឬ អនុ គ្រ ោះ ច ំព ោះ ការ ខុស ឆ្ គ ង ប ន្ត ិច ប ន្ត ួច ▁នៃ អ្នក ប ើក បរ ដូច គ្នា ត្រូវ ប្រ កាន់ ខ្ ជាប់ ន ូវ អា ក ប្ប ក ិ រិយា ស្ ង ប់ ស្ ង ៀម ▁ខ ន្ត ី ▁អត់ ធ ្ម ត់ ▁ចិត្ត ទ ូល ាយ ▁និង រ ាក់ ទ ាក់ ទ ោះ ជ ាយ ើង ស ្ថ ិត ក្នុង ស ភាព ត្រូវ ច ្ប ាប់ ក ៏ ដោយ ▁មិន ត្រូវ ប្រ កាន់ ទិ ដ្ឋ ិ មាន ▁រឹង ត ឹ ្អ ង អា ង យក តែ ត្រូវ ▁ឬ ប្រ ើ អ ំព ើ ហ ិ ង ្សា ឡ ើយ គ ោរ ព ច ្ប ាប់ ច រា ចរ ណ៍ ម ិន ប្រ ើ ▁ប្រ ាស់ គ្រឿង ស្រ វ ឹង ក្នុង ពេល ប ើក បរ	318
តើបទនគររាជ នរណាជាអ្នកនិពន្ធ នៅថ្ងៃខែឆ្នាំណា	null	បទនគររាជ ជាស្នាព្រះហស្ថរបស់សម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត ព្រះអង្គបានព្រះរាជនិពន្ធនៅថ្ងៃទី ២០ កក្កដា ១៩៤១	null	បទនគររាជ ជាស្នាព្រះហស្ថរបស់សម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត ព្រះអង្គបានព្រះរាជនិពន្ធនៅថ្ងៃទី ២០ កក្កដា ១៩៤១	ត ើប ទ ន គរ រាជ Ġ ន រណ ា ជា អ្នក និ ពន្ធ Ġ នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា Ġ	20	បទ ន គរ រាជ Ġ ជា ស្ន ា ព្រ ះ ហ ស្ ថ រ ប ស់ សម ្ត េច ព្រ ះ សង ្ ឃ រាជ Ġ ជ ួន Ġ ណា ត Ġ ព្រ ះ អង្គ បាន ព្រ ះ រាជ និ ពន្ធ នៅ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ២០ Ġ ក ក្ក ដា Ġ ១៩ ៤ ១	49	▁តើ បទ ន គរ រាជ ▁នរណា ជា អ្នក និ ពន្ធ ▁នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា ▁	17	▁បទ ន គរ រាជ ▁ជា ស្ន ា ព្រ ះ ហ ស ្ថ រ ប ស់ សម ្ត េច ព្រ ះ សង ្ ឃ រាជ ▁ជួន ▁ណា ត ▁ព្រះអង្គ បាន ព្រ ះ រាជ និ ពន្ធ នៅ ថ ្ង ៃ ទី ▁២០ ▁កក្កដា ▁១៩ ៤ ១	44
ចូរបង្ហាញពីពណ៌ទាំងបីរបស់ទង់ជាតិ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា	null	ទង់ជាតិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើង មានលក្ខណៈពណ៌ខៀវជាំ ជានិមិត្តរូបទឹកដីដ៏ធំទូលាយ សំបូរស្តុកស្តម្ភដោយសម្បត្តិធម្មជាតិ និងសម្បត្តិវប្បធម៌ ពណ៌ក្រហមឈាម តំណាងនៃសេចក្តីអង់អាចក្លាហានរបស់ជាតិខ្មែរ ក្នុងការការពារនិងកសាងមាតុភូមិ ពណ៌ស តំណាង នៃសម្បត្តិវប្បធម៌ កេតនភ័ណ្ឌ និងសេចក្តីរុងរឿងរបស់ជាតិខ្មែរ	null	ទង់ជាតិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើង មានលក្ខណៈពណ៌ខៀវជាំ ជានិមិត្តរូបទឹកដីដ៏ធំទូលាយ សំបូរស្តុកស្តម្ភដោយសម្បត្តិធម្មជាតិ និងសម្បត្តិវប្បធម៌ ពណ៌ក្រហមឈាម តំណាងនៃសេចក្តីអង់អាចក្លាហានរបស់ជាតិខ្មែរ ក្នុងការការពារនិងកសាងមាតុភូមិ ពណ៌ស តំណាង នៃសម្បត្តិវប្បធម៌ កេតនភ័ណ្ឌ និងសេចក្តីរុងរឿងរបស់ជាតិខ្មែរ	ច ូរ បង ្ហ ាញ ពី ព ណ៌ ទ ាំង បី រ ប ស់ ទ ង់ ជាតិ Ġ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា Ġ	28	ទ ង់ ជាតិ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា យ ើង Ġ មាន ល ក្ខ ណៈ ព ណ៌ ខ ៀវ ជា ំ Ġ ជា និ ម ិត្ត រូប ទឹក ដ ី ដ ៏ ធ ំ ទូ លា យ Ġ សំ បូ រស ្ត ុក ស្ត ម្ភ ដោយ សម្បត្តិ ធម្ម ជាតិ Ġ និង សម្បត្តិ វ ប្ប ធម៌ Ġ ព ណ៌ ក្រ ហ ម ឈ ាម Ġ ត ំណ ាង នៃ សេ ច ក្តី អ ង់ អា ច ក្លា ហាន រ ប ស់ ជាតិ ខ្ ម ែរ Ġ ក្នុង ការ ការពារ និង ក សា ង មា ត ុ ភ ូម ិ Ġ ព ណ៌ ស Ġ ត ំណ ាង Ġ នៃ សម្បត្តិ វ ប្ប ធម៌ Ġ ក េត ន ភ ័ណ្ឌ Ġ និង សេ ច ក្តី រ ុង រឿង រ ប ស់ ជាតិ ខ្ ម ែរ	128	▁ចូរ ប ង្ហ ាញ ពី ព ណ៌ ទ ាំង បី រ ប ស់ ទ ង់ ជាតិ ▁ព្រះរាជាណាចក្រ ក ម្ព ុ ជា ▁	21	▁ទ ង់ ជាតិ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជ ាយ ើង ▁មាន ល ក្ខ ណៈ ព ណ៌ ខ ៀវ ជ ាំ ▁ជា និ ម ិត្ត រូប ទឹក ដ ី ដ ៏ ធ ំ ទ ូល ាយ ▁សំបូរ ស្ត ុក ស្ត ម្ភ ដោយ សម្បត្តិ ធម្ម ជាតិ ▁និង សម្បត្តិ វ ប្ប ធម៌ ▁ពណ៌ ក្រ ហ ម ឈ ាម ▁តំណាង នៃ ស េច ក្តី អ ង់ អា ច ក្លា ហាន រ ប ស់ ជាតិ ខ្ ម ែរ ▁ក្នុង ការ ការពារ និង ក សា ង ម ាត ុ ភ ូម ិ ▁ពណ៌ ស ▁តំណាង ▁នៃ សម្បត្តិ វ ប្ប ធម៌ ▁កេត ន ភ ័ណ្ឌ ▁និង ស េច ក្តី រ ុង រឿង រ ប ស់ ជាតិ ខ្ ម ែរ	119
តើព្រហ្មញ្ញសាសនានិងព្រះពុទ្ធសាសនាមានប្រកបនៅប្រទេសណា សាសនាទាំងនេះបានចូលមកប្រទេសកម្ពុជានៅប្រទេសនៅសម័យណា ហើយតាមរយៈអ្វី	null	ព្រះពុទ្ធសាសនា និង ព្រហ្មញ្ញសាសនាដែលមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេស កម្ពុជាមានការវិវត្តដូចជាខាងក្រោមនេះក្នុងសម័យនគរភ្នំ សវ ទី ១ ដល់សវទី ៦ អ្នកខ្លះគោរពព្រហ្មញ្ញសាសនានិងអ្នកខ្លះគោរពពុទ្ធសាសនា ខាងព្រហ្មញ្ញសាសនាគេ គោរពនិកាយថេរវាទ ហីនយាន តែនៅសវទី ២ ពុទ្ធសាសនាលុតលាស់ជាងព្រហ្មញ្ញសាសនា ក្នុងសម័យចេនាឡា សវទី ៦ ទី ៨ ព្រហ្មញ្ញសាសនដលូតលាស់ជាងពុទ្ធសាសនា ពុទ្ធសាសនា ហីនយានដែលសាបរលាបបន្ដិចម្ដងៗ ដល់ចុងសវទី ៧ និងដើមសវទី ៨ ព្រះពុទ្ធ សាសនាមហាយានបានចូលមកដល់និងការរីកចម្រើន នៅសម័យអង្គរសម័យអង្គរសវទី ៩ ដល់ សវទី ១៤ នៅសវទី ៩ ព្រហ្មញ្ញសាសនាកាន់តែលូតលាស់ដោយគោរពនិកាយឥសូរជាធំ ពិធីទេវរាជត្រូវបានចាត់ចែងធ្វើឡើងដោយព្រះបាទទយសោវរ័្មយនទី ២ ចុងសវទី ៩ គស ៨៨៩ ការគោរពងនិកាយឥសូរជាធំនៅដដែល តែព្រះរាជានាពេលនោះគឺព្រះបាទយសោវរ័្មយទី ១ បានប្រោសប្រណីដល់ពុទ្ធសាសនាដែរ ដល់ចុង សវទី ១២ ក្នុងរាជព្រះបាទសុវិយាវរ័្មនទី នៅ សវទី ៣ ពុទ្ធសាសនាចំរើនលូតលាស់ម្ដងវិញ ពិធីទេវរាជត្រូវជំនួយដោយពិធីពុទ្ធរាជ តែសាសនាដទៃទៀតក៏នៅតែមានវត្តមានដែរ គ្រាន់តែពុំសូវមានអានុភាព ដល់ចុងសវ ទី ១៣ ពុទ្ធសាសនាមហាយានសាបរលាបទៅរហូតដល់សវទី ១៤ ព្រហ្មញ្ញសាសនាក៏សាបរលាយបាត់បង់ទៅទៀត នៅសល់តែពិធីខ្លះនៅក្នុងព្រះរាជវាំង ពុទ្ធសាសនាហីនយានដែលបានចូលមកដល់តាំងពីសវទី ១២ ក៏ចាប់លូតលាស់ដុះដាល់រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ សព្វថ្ងៃនេះទោះបីព្រហ្មញ្ញសាសនាពុំមានអត្ថិភាពក៏ដោយក៏ឥទិ្ធពលនៃសាសនានេះមាននៅតែមានក្នុងទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីជនជាតិខ្មែរ មិនតែប៉ុណ្ណោះព្រហ្មញ្ញសាសនាបានជិះឥទ្ធិពល និងរលាយចូលទៅក្នុងអារាម និងទំនៀមទម្លាប់ ខាងព្រះពុទ្ធសាសនាថែមទៀតផង	null	ព្រះពុទ្ធសាសនា និង ព្រហ្មញ្ញសាសនាដែលមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេស កម្ពុជាមានការវិវត្តដូចជាខាងក្រោមនេះក្នុងសម័យនគរភ្នំ សវ ទី ១ ដល់សវទី ៦ អ្នកខ្លះគោរពព្រហ្មញ្ញសាសនានិងអ្នកខ្លះគោរពពុទ្ធសាសនា ខាងព្រហ្មញ្ញសាសនាគេ គោរពនិកាយថេរវាទ ហីនយាន តែនៅសវទី ២ ពុទ្ធសាសនាលុតលាស់ជាងព្រហ្មញ្ញសាសនា ក្នុងសម័យចេនាឡា សវទី ៦ ទី ៨ ព្រហ្មញ្ញសាសនដលូតលាស់ជាងពុទ្ធសាសនា ពុទ្ធសាសនា ហីនយានដែលសាបរលាបបន្ដិចម្ដងៗ ដល់ចុងសវទី ៧ និងដើមសវទី ៨ ព្រះពុទ្ធ សាសនាមហាយានបានចូលមកដល់និងការរីកចម្រើន នៅសម័យអង្គរសម័យអង្គរសវទី ៩ ដល់ សវទី ១៤ នៅសវទី ៩ ព្រហ្មញ្ញសាសនាកាន់តែលូតលាស់ដោយគោរពនិកាយឥសូរជាធំ ពិធីទេវរាជត្រូវបានចាត់ចែងធ្វើឡើងដោយព្រះបាទទយសោវរ័្មយនទី ២ ចុងសវទី ៩ គស ៨៨៩ ការគោរពងនិកាយឥសូរជាធំនៅដដែល តែព្រះរាជានាពេលនោះគឺព្រះបាទយសោវរ័្មយទី ១ បានប្រោសប្រណីដល់ពុទ្ធសាសនាដែរ ដល់ចុង សវទី ១២ ក្នុងរាជព្រះបាទសុវិយាវរ័្មនទី នៅ សវទី ៣ ពុទ្ធសាសនាចំរើនលូតលាស់ម្ដងវិញ ពិធីទេវរាជត្រូវជំនួយដោយពិធីពុទ្ធរាជ តែសាសនាដទៃទៀតក៏នៅតែមានវត្តមានដែរ គ្រាន់តែពុំសូវមានអានុភាព ដល់ចុងសវ ទី ១៣ ពុទ្ធសាសនាមហាយានសាបរលាបទៅរហូតដល់សវទី ១៤ ព្រហ្មញ្ញសាសនាក៏សាបរលាយបាត់បង់ទៅទៀត នៅសល់តែពិធីខ្លះនៅក្នុងព្រះរាជវាំង ពុទ្ធសាសនាហីនយានដែលបានចូលមកដល់តាំងពីសវទី ១២ ក៏ចាប់លូតលាស់ដុះដាល់រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ សព្វថ្ងៃនេះទោះបីព្រហ្មញ្ញសាសនាពុំមានអត្ថិភាពក៏ដោយក៏ឥទិ្ធពលនៃសាសនានេះមាននៅតែមានក្នុងទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីជនជាតិខ្មែរ មិនតែប៉ុណ្ណោះព្រហ្មញ្ញសាសនាបានជិះឥទ្ធិពល និងរលាយចូលទៅក្នុងអារាម និងទំនៀមទម្លាប់ ខាងព្រះពុទ្ធសាសនាថែមទៀតផង	ត ើ ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា និង ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា âĢĭ មាន ប្រ ក ប នៅ ប្រ ទេស ណា Ġ សា ស នា ទ ាំង នេះ បាន ចូល មក ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា នៅ ប្រ ទេស នៅ សម័យ ណា Ġ ហើយ តា ម រយ ៈ អ ្វី Ġ	52	ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា Ġ និង Ġ ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា ដ ែល មាន វត្ត មាន នៅ ក្នុង ប្រ ទេស Ġ ក ម្ព ុ ជា មាន ការ វិ វត្ត ដូច ជា ខា ង ក្រោម នេះ ក្នុង សម័យ ន គរ ភ្នំ Ġ ស វ Ġ ទី Ġ ១ Ġ ដល់ ស វ ទី âĢĭ Ġ ៦ Ġ អ្នក ខ្ ល ះ âĢĭ គោ រ ព ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា និង អ្នក ខ្ ល ះ គោ រ ព ពុ ទ្ធ សា ស នា Ġ ខា ង ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា គ េ Ġ គោ រ ព និ កាយ ថ េរ វា ទ Ġ ហ ីន យា ន Ġ តែ នៅ ស វ ទី Ġ ២ Ġ ពុ ទ្ធ សា ស នា ល ុត លាស់ ជា ង ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា Ġ ក្នុង សម័យ ច េន ា ឡា Ġ ស វ ទី âĢĭ Ġ ៦ Ġ ទី Ġ ៨ Ġ ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស ន ដ ល ូត លាស់ ជា ង ពុ ទ្ធ សា ស នា Ġ ពុ ទ្ធ សា ស នា Ġ ហ ីន យា ន ដ ែល សា បរ លា ប ប ន្ ដ ិច ម្ ដង ៗ Ġ ដល់ ច ុង ស វ ទី Ġ ៧ Ġ និង ដើម ស វ ទី Ġ ៨ Ġ ព្រ ះ ពុ ទ្ធ Ġ សា ស នា ម ហា យា ន បាន ចូល មក ដល់ និង ការ រី ក ចម្រ ើន Ġ នៅ សម័យ អង្គ រស ម ័យ អង្គ រស វ ទី âĢĭ Ġ ៩ Ġ ដល់ Ġ ស វ ទី Ġ ១ ៤ Ġ នៅ ស វ ទី Ġ ៩ Ġ ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា កាន់ តែ ល ូត លាស់ ដោយ គោ រ ព និ កាយ ឥ ស ូរ ជា ធ ំ Ġ ពិ ធី ទេ វរ ា ជ ត្រូវ បាន ច ាត់ ច ែង ធ ្វ ើ ឡើង ដោយ ព្រ ះ បាទ ទ យ ស ោ វរ ័ ្ម យ ន ទី Ġ ២ Ġ ច ុង ស វ ទី Ġ ៩ Ġ គ ស âĢĭ Ġ ៨៨ ៩ Ġ ការ គោ រ ព ង និ កាយ ឥ ស ូរ ជា ធ ំ នៅ ដ ដ ែល Ġ តែ ព្រ ះ រាជ ាន ា ពេល ន ោះ គ ឺ ព្រ ះ បាទ យ ស ោ វរ ័ ្ម យ ទី âĢĭ Ġ ១ Ġ បាន ប្រ ោស ប្រ ណី ដល់ ពុ ទ្ធ សា ស នា ដ ែរ Ġ ដល់ ច ុង Ġ ស វ ទី Ġ ១ ២ ÂłĠ ក្នុង រាជ ព្រ ះ បាទ សុ វិ យា វរ ័ ្ម ន ទី Ġ នៅ Ġ ស វ ទី Ġ ៣ Ġ ពុ ទ្ធ សា ស នា ចំ រ ើន ល ូត លាស់ ម្ ដង វិញ Ġ ពិ ធី ទេ វរ ា ជ ត្រូវ ជំ ន ួយ ដោយ ពិ ធី ពុ ទ្ធ រាជ Ġ តែ សា ស នា ដ ទ ៃ ទៀត ក ៏ នៅ តែ មាន វត្ត មាន ដ ែរ Ġ គ្រ ាន់ តែ ពុ ំ ស ូវ មាន អាន ុ ភាព Ġ ដល់ ច ុង ស វ Ġ ទី Ġ ១ ៣ Ġ ពុ ទ្ធ សា ស នា ម ហា យា ន សា បរ លា បទ ៅ រ ហ ូត ដល់ ស វ ទី Ġ ១ ៤ Ġ ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា ក ៏ សា បរ លា យ បា ត់ បង់ ទៅ ទៀត Ġ នៅ ស ល់ តែ ពិ ធី ខ្ ល ះ នៅ ក្នុង ព្រ ះ រាជ វា ំ ង Ġ ពុ ទ្ធ សា ស នា ហ ីន យា ន ដ ែល បាន ចូល មក ដល់ តាំង ពី ស វ ទី âĢĭ Ġ ១ ២ Ġ ក ៏ ច ាប់ ល ូត លាស់ ដ ុះ ដា ល់ រ ហ ូត មក ដល់ ស ព្វ ថ ្ង ៃ Ġ ស ព្វ ថ ្ង ៃ នេះ ទ ោះ បី ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា ពុ ំ មាន អ ត្ថ ិ ភាព ក ៏ ដោយ ក ៏ ឥ ទិ ្ ធ ពល នៃ សា ស នា នេះ មាន នៅ តែ មាន ក្នុង ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ ប្រ ព ៃ ណី ជន ជាតិ ខ្ ម ែរ ĠâĢĭ Ġ ម ិន តែ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា បាន ជ ិះ ឥ ទ្ធិ ពល Ġ និង រ លា យ ចូល ទៅ ក្នុង អា រា ម Ġ និង ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ Ġ ខា ង ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា ថ ែម ទៀត ផ ង	645	▁តើ ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា និង ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស នា ▁មាន ប្រ ក ប នៅ ប្រ ទេស ណា ▁សាសនា ទ ាំង នេះ បាន ចូល មក ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា នៅ ប្រ ទេស នៅ សម័យ ណា ▁ហើយ ត ាម រយ ៈ អ ្វី ▁	49	▁ព្រះពុទ្ធ សា ស នា ▁និង ▁ព្រហ្ម ញ្ញ សា ស នា ដ ែល មាន វត្ត មាន នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ▁កម្ពុជា មាន ការ វិ វត្ត ដូច ជា ខា ង ក្រោម នេះ ក្នុង សម័យ ន គរ ភ្នំ ▁ស វ ▁ទី ▁១ ▁ដល់ ស វ ទី ▁៦ ▁អ្នក ខ្ ល ះ ▁គោរព ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា និង អ្នក ខ្ ល ះ គ ោរ ព ព ុទ្ធ សា ស នា ▁ខាង ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា គ េ ▁គោរព និ កាយ ថ េរ វា ទ ▁ហ ីន យ ាន ▁តែ នៅ ស វ ទី ▁២ ▁ពុទ្ធ សា ស ន ាល ុត លាស់ ជា ង ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា ▁ក្នុង សម័យ ច េន ា ឡា ▁ស វ ទី ▁៦ ▁ទី ▁៨ ▁ព្រហ្ម ញ្ញ សា ស ន ដ ល ូត លាស់ ជា ង ព ុទ្ធ សា ស នា ▁ពុទ្ធ សា ស នា ▁ហ ីន យ ាន ដ ែល សា បរ ល ាប ប ន្ ដ ិច ម្ ដង ៗ ▁ដល់ ច ុង ស វ ទី ▁៧ ▁និង ដើម ស វ ទី ▁៨ ▁ព្រះពុទ្ធ ▁សាសនា ម ហ ាយ ាន បាន ចូល មក ដល់ និង ការ រី ក ចម្រ ើន ▁នៅ សម័យ អង្គ រ សម័យ អង្គ រស វ ទី ▁៩ ▁ដល់ ▁ស វ ទី ▁១៤ ▁នៅ ស វ ទី ▁៩ ▁ព្រហ្ម ញ្ញ សា ស នា កាន់ ត ែល ូត លាស់ ដោយ គ ោរ ព និ កាយ ឥ ស ូរ ជា ធ ំ ▁ពិធី ទេ វ រាជ ត្រូវ បាន ច ាត់ ច ែង ធ ្វ ើ ឡើង ដោយ ព្រ ះ បាទ ទ យ ស ោ វរ ័ ្ម យ ន ទី ▁២ ▁ចុង ស វ ទី ▁៩ ▁គ ស ▁ ៨៨ ៩ ▁ការគោរព ង និ កាយ ឥ ស ូរ ជា ធ ំ នៅ ដ ដ ែល ▁តែ ព្រ ះ រាជ ាន ា ពេល ន ោះ គ ឺ ព្រ ះ បាទ យ ស ោ វរ ័ ្ម យ ទី ▁១ ▁បាន ប្រ ោស ប្រ ណី ដល់ ព ុទ្ធ សា ស នា ដ ែរ ▁ដល់ ច ុង ▁ស វ ទី ▁១២ ▁ក្នុង រាជ ព្រ ះ បាទ សុ វិ យា វរ ័ ្ម ន ទី ▁នៅ ▁ស វ ទី ▁៣ ▁ពុទ្ធ សា ស នា ចំ រ ើន ល ូត លាស់ ម្ ដង វិញ ▁ពិធី ទេ វ រាជ ត្រូវ ជំ ន ួយ ដោយ ពិ ធី ព ុទ្ធ រាជ ▁តែ សា ស នា ដ ទ ៃ ទៀត ក ៏ នៅ តែ មាន វត្ត មាន ដ ែរ ▁គ្រាន់តែ ព ុំ ស ូវ មាន អាន ុ ភាព ▁ដល់ ច ុង ស វ ▁ទី ▁១៣ ▁ពុទ្ធ សា ស ន ាម ហ ាយ ាន សា បរ ល ាប ទៅ រ ហ ូត ដល់ ស វ ទី ▁១៤ ▁ព្រហ្ម ញ្ញ សា ស នា ក ៏ សា បរ ល ាយ ប ាត់ បង់ ទៅ ទៀត ▁នៅសល់ តែ ពិ ធី ខ្ ល ះ នៅ ក្នុង ព្រ ះ រាជ វ ាំង ▁ពុទ្ធ សា ស នា ហ ីន យ ាន ដ ែល បាន ចូល មក ដល់ តាំង ពី ស វ ទី ▁១២ ▁ក៏ ច ាប់ ល ូត លាស់ ដ ុះ ដ ាល់ រ ហ ូត មក ដល់ ស ព្វ ថ ្ង ៃ ▁សព្វ ថ ្ង ៃ នេះ ទ ោះ បី ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា ព ុំ មាន អ ត្ថ ិ ភាព ក ៏ ដោយ ក ៏ ឥ ទិ ្ ធ ពល នៃ សា ស នា នេះ មាន នៅ តែ មាន ក្នុង ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ ប្រ ព ៃ ណី ជន ជាតិ ខ្ ម ែរ ▁មិន តែ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា បាន ជ ិះ ឥ ទ្ធិ ពល ▁និង រ ល ាយ ចូល ទៅ ក្នុង អា រ ាម ▁និង ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ ▁ខាង ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស នា ថ ែម ទៀត ផ ង	597
តើខេត្តណាខ្លះដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅជាប់នឹងតំបន់សមុទ្រ តើខេត្តទាំងនោះមានភោគទ្រព្យធម្មជាតិអ្វីខ្លះដែលទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍សំខាន់ជាងគេ	null	ខេត្តដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅជាប់ និងតំបន់មាត់សមុទ្រមាន ខេត្តកែប កំពត កោះកុង និងព្រះសីហនុ ខេត្តទាំងនោះមានភោគទ្រព្យ ទេសចរណ៍ធម្មជាតិទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍សំខាន់់ៗជាងគេគឺ ឆ្នេរសមុទ្រ ខ្យល់អាកាសបរិសុទ្ធ ព្រៃភ្នំ ព្រៃកោងកាង ទឹកធ្លាក់	null	ខេត្តដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅជាប់ និងតំបន់មាត់សមុទ្រមាន ខេត្តកែប កំពត កោះកុង និងព្រះសីហនុ ខេត្តទាំងនោះមានភោគទ្រព្យ ទេសចរណ៍ធម្មជាតិទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍សំខាន់់ៗជាងគេគឺ ឆ្នេរសមុទ្រ ខ្យល់អាកាសបរិសុទ្ធ ព្រៃភ្នំ ព្រៃកោងកាង ទឹកធ្លាក់	ត ើ ខ េត ្ត ណា ខ្ ល ះ ដ ែល មាន ទី តាំង ស្ ថ ិត នៅ ជាប់ នឹង ត ំ ប ន់ សម ុ ទ្រ Ġ ត ើ ខ េត ្ត ទ ាំង ន ោះ មាន ភោគ ទ្រ ព្យ ធម្ម ជាតិ អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល ទ ាក់ ទ ាញ ភ ្ញ ៀវ ទេស ចរ ណ៍ សំ ខា ន់ ជា ង គ េ Ġ	66	ខ េត ្ត ដ ែល មាន ទី តាំង ស្ ថ ិត នៅ ជាប់ Ġ និង ត ំ ប ន់ មា ត់ សម ុ ទ្រ មាន Ġ ខ េត ្ត ក ែប Ġ កំ ព ត Ġ ក ោះ ក ុង Ġ និង ព្រ ះ សី ហ នុ Ġ ខ េត ្ត ទ ាំង ន ោះ មាន ភោគ ទ្រ ព្យ Ġ ទេស ចរ ណ៍ ធម្ម ជាតិ ទ ាក់ ទ ាញ ភ ្ញ ៀវ ទេស ចរ ណ៍ សំ ខា ន់ ់ ៗ ជា ង គ េ គ ឺ Ġ ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ Ġ ខ្ យ ល់ អា កាស បរ ិស ុទ្ធ Ġ ព្រ ៃ ភ្នំ Ġ ព្រ ៃ ក ោង កា ង Ġ ទឹក ធ ្លា ក់	106	▁តើ ខ េ ត្ត ណា ខ្ ល ះ ដ ែល មាន ទី តាំង ស ្ថ ិត នៅ ជាប់ នឹង ត ំ ប ន់ សម ុ ទ្រ ▁តើ ខ េ ត្ត ទ ាំង ន ោះ មាន ភោគ ទ្រ ព្យ ធម្ម ជាតិ អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល ទ ាក់ ទ ាញ ភ ្ញ ៀវ ទេស ចរ ណ៍ សំ ខ ាន់ ជា ង គ េ ▁	64	▁ខេត្ត ដ ែល មាន ទី តាំង ស ្ថ ិត នៅ ជាប់ ▁និង ត ំ ប ន់ ម ាត់ សម ុ ទ្រ មាន ▁ខេត្ត ក ែប ▁កំពត ▁កោះកុង ▁និង ព្រ ះ សី ហ នុ ▁ខេត្ត ទ ាំង ន ោះ មាន ភោគ ទ្រ ព្យ ▁ទេសចរណ៍ ធម្ម ជាតិ ទ ាក់ ទ ាញ ភ ្ញ ៀវ ទេស ចរ ណ៍ សំ ខ ាន់ ់ ៗ ជា ង គ េ គ ឺ ▁ឆ្នេរសមុទ្រ ▁ខ្យល់ អា កាស បរ ិស ុទ្ធ ▁ព្រៃ ភ្នំ ▁ព្រៃ ក ោង ក ាង ▁ទឹក ធ ្ល ាក់	84
តើកំណើតរបស់របាំអប្សរាកើតឡើងនៅពេលណា	null	កើតពីការកូសមុទ្រទឹកដោះរវាងពួកទេវតានិងពួកយក្ខដោយមាននាគវាសុកិធ្វើជាខ្សែព្រ័ទគឺនៅលើកទី៥ពេលដែលពួកយក្ខទាញបានទឹកអំរិតនោះបានមកចំពួក យក្ខវិញពួកយក្ខបានក្បង់ទឹកនោះបំរុងនឹងផឹកស្រាតែផុសចេញអប្សរារាប់ម៉ឺនអង្គពេញលំហអាកាសពួកយក្ខក្លឹករហូតភ្លេចទឹកអំរិត ហើយក៏បានពួកទេវតាទាញយកមកផឹកវិញក្លាយជាជីវតអមតៈ តាំងពីពេលនោះមកពួកអប្សរាទាំងនោះត្រូវប្រគល់អោយព្រះឥន្ធធ្វើជាស្រីរបាំសួរ របាំអប្សរាមានជាលើកទី១នៅលើសមុទ្រកូរទឹកដោះ មានឈ្មោះថារបាំទឹកអំរិត ដែលអ្នករាំតែងតែកាន់ផ្កាបាណង្គជាតិដែលតំនាងឱ្យសុភមង្គលនឹងភាពរុងរឿងរបស់សត្តនិកគ្រប់ឋានទាំងអស់ រាល់ការរបាំអប្សរាសុទ្ធតែដកស្រង់ក្បាច់បាទជាមូលដ្ឋានតាមចំលាក់នៅប្រាសាទខ្មែរដែលឆ្លាក់នៅជាប់ជញ្ជាំង ម៉្យាងទៀតកាយវិការនៃរបាំនេះមានមា្រមដៃដងខ្លួននិងក្បាលសុទ្ធតែជានិមិត្តរូបនៃសត្វ នាគដែលជាបុព្វការីជនរបស់ខ្មែរគឺព្រះនាងនាគ របាំនេះជារបាំដំណើរពស់មានសភាពទន់ភ្លន់ដូចជាពួនលូន តែមានភាពរឹងមាំរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ របាំនេះជាព្រលឹងជាតិរបស់ខ្មែរតំនាងអោយស្រ្តីនិងអាណាចក្ររបស់ខ្មែរដែលធ្លាប់រុងរឿងពីបុរាណ	null	កើតពីការកូសមុទ្រទឹកដោះរវាងពួកទេវតានិងពួកយក្ខដោយមាននាគវាសុកិធ្វើជាខ្សែព្រ័ទគឺនៅលើកទី៥ពេលដែលពួកយក្ខទាញបានទឹកអំរិតនោះបានមកចំពួក យក្ខវិញពួកយក្ខបានក្បង់ទឹកនោះបំរុងនឹងផឹកស្រាតែផុសចេញអប្សរារាប់ម៉ឺនអង្គពេញលំហអាកាសពួកយក្ខក្លឹករហូតភ្លេចទឹកអំរិត ហើយក៏បានពួកទេវតាទាញយកមកផឹកវិញក្លាយជាជីវតអមតៈ តាំងពីពេលនោះមកពួកអប្សរាទាំងនោះត្រូវប្រគល់អោយព្រះឥន្ធធ្វើជាស្រីរបាំសួរ របាំអប្សរាមានជាលើកទី១នៅលើសមុទ្រកូរទឹកដោះ មានឈ្មោះថារបាំទឹកអំរិត ដែលអ្នករាំតែងតែកាន់ផ្កាបាណង្គជាតិដែលតំនាងឱ្យសុភមង្គលនឹងភាពរុងរឿងរបស់សត្តនិកគ្រប់ឋានទាំងអស់ រាល់ការរបាំអប្សរាសុទ្ធតែដកស្រង់ក្បាច់បាទជាមូលដ្ឋានតាមចំលាក់នៅប្រាសាទខ្មែរដែលឆ្លាក់នៅជាប់ជញ្ជាំង ម៉្យាងទៀតកាយវិការនៃរបាំនេះមានមា្រមដៃដងខ្លួននិងក្បាលសុទ្ធតែជានិមិត្តរូបនៃសត្វ នាគដែលជាបុព្វការីជនរបស់ខ្មែរគឺព្រះនាងនាគ របាំនេះជារបាំដំណើរពស់មានសភាពទន់ភ្លន់ដូចជាពួនលូន តែមានភាពរឹងមាំរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ របាំនេះជាព្រលឹងជាតិរបស់ខ្មែរតំនាងអោយស្រ្តីនិងអាណាចក្ររបស់ខ្មែរដែលធ្លាប់រុងរឿងពីបុរាណ	ត ើក ំណ ើត រ ប ស់ រ បា ំ អ ប្ ស រា កើត ឡើង នៅ ពេល ណា Ġ	19	កើត ពី ការ កូ សម ុ ទ្រ ទឹក ដ ោះ រ វា ង ព ួ ក ទេ វ តា និង ព ួ ក យក ្ខ ដោយ មាន នា គ វា សុ ក ិ ធ ្វ ើ ជា ខ្ ស ែ ព្រ ័ ទ គ ឺន ៅ លើក ទី ៥ ពេល ដ ែល ព ួ ក យក ្ខ ទ ាញ បាន ទឹក អ ំ រិ ត ន ោះ បាន មក ចំ ព ួ ក Ġ យក ្ខ វិញ ព ួ ក យក ្ខ បាន ក្ បង់ ទឹក ន ោះ ប ំ រ ុង នឹង ផ ឹក ស្រ ាត ែ ផ ុស ចេញ អ ប្ ស រា រា ប់ ម៉ឺន អង្គ ព េញ លំ ហ អា កាស ព ួ ក យក ្ខ ក្ ល ឹក រ ហ ូត ភ្ល េច ទឹក អ ំ រិ ត Ġ ហើយ ក ៏ បាន ព ួ ក ទេ វ តា ទ ាញ យក មក ផ ឹក វិញ ក្លា យ ជា ជីវ ត អ ម ត ៈ Ġ តាំង ពី ពេល ន ោះ មក ព ួ ក អ ប្ ស រា ទ ាំង ន ោះ ត្រូវ ប្រ គ ល់ អោយ ព្រ ះ ឥ ន្ធ ធ ្វ ើ ជា ស្រី រ បា ំ ស ួរ Ġ រ បា ំ អ âĢĭ ប្ ស រា មាន ជា លើក ទី១ នៅ លើ សម ុ ទ្រ កូ រ ទឹក ដ ោះ Ġ មាន ឈ្មោះ ថា រ បា ំ ទឹក អ ំ រិ ត Ġ ដ ែល អ្នក រា ំ តែ ង តែ កាន់ ផ្ កា បា ណ ង្គ ជាតិ ដ ែល ត ំ នា ង ឱ្យ សុ ភ ម ង្គ ល នឹង ភាព រ ុង រឿង រ ប ស់ ស ត្ត និ ក គ្រ ប់ ឋ ាន ទ ាំង អ ស់ Ġ រា ល់ ការ រ បា ំ អ ប្ ស រា សុ ទ្ធ តែ ដ ក ស្រ ង់ ក្ បា ច ់ បាទ ជា ម ូល ដ្ឋាន តា ម ចំ លា ក់ នៅ ប្រា សា ទ ខ្ ម ែរ ដ ែល ឆ្ លា ក់ នៅ ជាប់ ជ ញ្ជ ាំង Ġ ម៉ ្យា ង ទៀត កាយ វិ ការ នៃ រ បា ំ នេះ មាន មា ្រ ម ដៃ ដង ខ្លួន និង ក្ បាល សុ ទ្ធ តែ ជា និ ម ិត្ត រូប នៃ ស ត ្វ Ġ នា គ ដ ែល ជា ប ុ ព្វ ការ ី ជន រ ប ស់ ខ្ ម ែរ គ ឺ ព្រ ះ នា ង នា គ Ġ រ បា ំ នេះ ជា រ បា ំ ដំណើរ ព ស់ មាន ស ភាព ទ ន់ ភ្ល ន់ ដូច ជា ព ួន ល ូន Ġ តែ មាន ភាព រ ឹង មា ំ រ ហ ូត មក ដល់ ស ព្វ ថ ្ង ៃ Ġ រ បា ំ នេះ ជា ព្រ ល ឹង ជាតិ រ ប ស់ ខ្ ម ែរ ត ំ នា ង អោយ ស្រ ្ត ីន ិ ង អា ណា ច ក្រ រ ប ស់ ខ្ ម ែរ ដ ែល ធ ្លា ប់ រ ុង រឿង ពី ប ុរ ា ណ	469	▁តើ ក ំណ ើត រ ប ស់ រ ប ាំ អ ប ្ស រា កើត ឡើង នៅ ពេល ណា ▁	19	▁កើត ពី ការ កូ សម ុ ទ្រ ទឹក ដ ោះ រ វ ាង ព ួ ក ទេ វ តា និង ព ួ ក យ ក្ខ ដោយ មាន នា គ វា ស ុក ិ ធ ្វ ើ ជា ខ្ ស ែ ព្រ ័ ទ គ ឺ នៅ លើក ទី ៥ ពេល ដ ែល ព ួ ក យ ក្ខ ទ ាញ បាន ទឹក អ ំ រ ិត ន ោះ បាន មក ច ំព ួ ក ▁យក ្ខ វិញ ព ួ ក យ ក្ខ បាន ក្ បង់ ទឹក ន ោះ ប ំ រ ុង នឹង ផ ឹក ស្រ ា តែ ផ ុស ចេញ អ ប ្ស រ ារ ាប់ ម៉ឺន អង្គ ព េញ លំ ហ អា កាស ព ួ ក យ ក្ខ ក ្ល ឹក រ ហ ូត ភ្ល េច ទឹក អ ំ រ ិត ▁ហើយក៏ បាន ព ួ ក ទេ វ តា ទ ាញ យក មក ផ ឹក វិញ ក្លា យ ជា ជីវ ត អ ម ត ៈ ▁តាំងពី ពេល ន ោះ មក ព ួ ក អ ប ្ស រា ទ ាំង ន ោះ ត្រូវ ប្រ គ ល់ អោយ ព្រ ះ ឥ ន្ធ ធ ្វ ើ ជា ស្រី រ ប ាំ ស ួរ ▁របាំ អ ▁ប ្ស រា មាន ជា លើក ទី១ នៅ លើ សម ុ ទ្រ ក ូរ ទឹក ដ ោះ ▁មាន ឈ្មោះ ថា រ ប ាំ ទឹក អ ំ រ ិត ▁ដែល អ្នក រ ាំ ត ែង តែ កាន់ ផ្ កា បា ណ ង្គ ជាតិ ដ ែល ត ំ ន ាង ឱ្យ សុ ភ ម ង្គ ល នឹង ភាព រ ុង រឿង រ ប ស់ ស ត្ត ន ិក គ្រ ប់ ឋ ាន ទ ាំង អ ស់ ▁រាល់ ការ រ ប ាំ អ ប ្ស រ ាស ុទ្ធ តែ ដ ក ស្រ ង់ ក ្ប ាច់ បាទ ជា ម ូល ដ្ឋាន ត ាម ចំ ល ាក់ នៅ ប្រា សា ទ ខ្ ម ែរ ដ ែល ឆ្ ល ាក់ នៅ ជាប់ ជ ញ្ជ ាំង ▁ម៉ ្យា ង ទៀត កាយ វិ ការ នៃ រ ប ាំ នេះ មាន មា ្រ ម ដៃ ដង ខ្លួន និង ក្ បាល ស ុទ្ធ តែ ជា និ ម ិត្ត រូប នៃ ស ត ្វ ▁នាគ ដ ែល ជា ប ុ ព្វ ការ ី ជន រ ប ស់ ខ្ ម ែរ គ ឺ ព្រ ះ ន ាង នា គ ▁របាំ នេះ ជា រ ប ាំ ដំណើរ ព ស់ មាន ស ភាព ទ ន់ ភ្ល ន់ ដូច ជា ព ួន ល ូន ▁តែ មាន ភាព រ ឹង ម ាំ រ ហ ូត មក ដល់ ស ព្វ ថ ្ង ៃ ▁របាំ នេះ ជា ព្រ ល ឹង ជាតិ រ ប ស់ ខ្ ម ែរ ត ំ ន ាង អោយ ស្រ ្ត ី និង អា ណា ច ក្រ រ ប ស់ ខ្ ម ែរ ដ ែល ធ ្ល ាប់ រ ុង រឿង ពី ប ុរ ា ណ	455
អ្វីហៅថា “សារិកា”NEP មានន័យពេញលេញជាភាសាជាតិយើងដូចម្តេច	null	ក សារិកា Sharia គឺជាច្បាប់អ៊ីស្លាមយកចេញពីគម្ពីរកូរ៉ាន និងប្រពៃណីអ៊ីស្លាមខ NEP មកពីពាក្យ New Economic Policy មានន័យជាភាសាខ្មែរយើងថា នយោបាយយសេដ្ឋកិច្ចថ្មី	null	ក សារិកា Sharia គឺជាច្បាប់អ៊ីស្លាមយកចេញពីគម្ពីរកូរ៉ាន និងប្រពៃណីអ៊ីស្លាមខ NEP មកពីពាក្យ New Economic Policy មានន័យជាភាសាខ្មែរយើងថា នយោបាយយសេដ្ឋកិច្ចថ្មី	អ ្វី ហ ៅ ថា ĠâĢľ សារ ិកា âĢĿ NE P Ġ មាន ន ័យ ព េញ ល េញ ជា ភា សា ជាតិ យ ើង ដូច ម្ ត េច Ġ	24	ក Ġ សារ ិកា ĠSharia Ġ គ ឺ ជា ច្ បា ប់ អ៊ី ស្ លា ម យក ចេញ ពី គម ្ ពី រក ូរ ៉ ាន Ġ និង ប្រ ព ៃ ណី អ៊ី ស្ លា ម ខ ĠNE P Ġ មក ពី ពាក្យ ĠNew ĠEconomic ĠPolicy Ġ មាន ន ័យ ជា ភា សា ខ្ ម ែរ យ ើង ថា Ġ ន យោ បា យ យ សេ ដ្ឋ កិច្ច ថ ្ម ី	59	▁អ្វី ហ ៅ ថា ▁ “ សារ ិកា ” NE P ▁មាន ន ័យ ព េញ ល េញ ជា ភា សា ជាតិ យ ើង ដូច ម ្ត េច ▁	23	▁ក ▁សារ ិកា ▁Sha ria ▁គឺជា ច ្ប ាប់ អ៊ី ស ្លា ម យក ចេញ ពី គ ម្ព ី រ កូ រ៉ា ន ▁និង ប្រ ព ៃ ណី អ៊ី ស ្លា ម ខ ▁NE P ▁មកពី ពាក្យ ▁New ▁Economic ▁Policy ▁មាន ន ័យ ជា ភា សា ខ្ ម ែរ យ ើង ថា ▁នយោបាយ យ សេ ដ្ឋ កិច្ច ថ ្ម ី	53
តើរញ្ជួយដីកើតេឡើងនៅកន្លែងណាខ្លះ	null	រញ្ជួយដី កើតនៅតាមព្រំដែនផ្លាកតិចនិចទង្គិចគ្នារអិលប៉ះគ្នាឬរសាត់ចេញពីគ្នា សិលានៅតាមបណ្តោយស្នាមប្រេះមានលក្ខណៈពីរយ៉ាងគឺ លក្ខណៈប្លាស្ទិចនិងលក្ខណៈយឺត កំហូចទ្រងល់ទ្រាយក្នុ្ងងលក្ខណៈយឺត បណ្តាលឲ្យស្រទាប់សិលារួញចូល ហើយរលាស់បង្កើតបានជារញ្ជួញដី	null	រញ្ជួយដី កើតនៅតាមព្រំដែនផ្លាកតិចនិចទង្គិចគ្នារអិលប៉ះគ្នាឬរសាត់ចេញពីគ្នា សិលានៅតាមបណ្តោយស្នាមប្រេះមានលក្ខណៈពីរយ៉ាងគឺ លក្ខណៈប្លាស្ទិចនិងលក្ខណៈយឺត កំហូចទ្រងល់ទ្រាយក្នុ្ងងលក្ខណៈយឺត បណ្តាលឲ្យស្រទាប់សិលារួញចូល ហើយរលាស់បង្កើតបានជារញ្ជួញដី	ត ើរ ញ្ជ ួយ ដ ី កើត េ ឡើង នៅ កន្លែង ណា ខ្ ល ះ Ġ	15	រ ញ្ជ ួយ ដ ី Ġ កើត នៅ តា ម ព្រ ំ ដ ែន ផ្ល ាក តិ ច និ ច ទ ង្គ ិច គ្នា រ âĢĭ អ ិល ប៉ ះ គ្នា ឬ រស ាត់ ចេញ ពី គ្នា Ġ សិ លាន ៅ តា ម បណ្ត ោយ ស្ន ាម ប្រ េះ មាន ល ក្ខ ណៈ ពី រយ ៉ ាង គ ឺ Ġ ល ក្ខ ណៈ ប្ លា ស្ទ ិច និង ល ក្ខ ណៈ យ ឺត Ġ កំ ហ ូច ទ្រ ង ល់ ទ្រ ាយ ក្ នុ ្ង ង ល ក្ខ ណៈ យ ឺត Ġ បណ្ត ាល ឲ្យ ស្រ ទ ាប់ សិ លា រ ួញ ចូល Ġ ហើយ រ លាស់ បង ្ក ើត បាន ជា រ ញ្ជ ួញ ដ ី	110	▁តើ រ ញ្ជ ួយ ដ ី កើត េ ឡើង នៅ កន្លែង ណា ខ្ ល ះ ▁	15	▁រញ្ជួយ ដ ី ▁កើត នៅ ត ាម ព្រ ំ ដ ែន ផ្ល ាក ត ិច ន ិច ទ ង្គ ិច គ្នា រ ▁អិល ប៉ ះ គ្នា ឬ រស ាត់ ចេញ ពី គ្នា ▁សិ លាន ៅ ត ាម បណ្ត ោយ ស្ន ាម ប្រ េះ មាន ល ក្ខ ណៈ ពី រ យ៉ាង គ ឺ ▁លក្ខណៈ ប ្លា ស្ទ ិច និង ល ក្ខ ណៈ យ ឺត ▁កំ ហ ូច ទ្រ ង ល់ ទ្រ ាយ ក្ នុ ្ង ង ល ក្ខ ណៈ យ ឺត ▁បណ្តាលឲ្យ ស្រ ទ ាប់ ស ិល ារ ួញ ចូល ▁ហើយ រ លាស់ ប ង្ក ើត បាន ជា រ ញ្ជ ួញ ដ ី	102
តើការប្រកួតប្រជែងសំខាន់ ក្នុងវិស័យឩស្សាហកម្ម រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងជប៉ុន កើតមានលើផលិតកម្មអ្វីខ្លះហេតុអ្វីបានជាជប៉ុនអាចដណ្តើមទីផ្សារជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកបាន	null	ការប្រកួតប្រជែងសំខាន់ ក្នុងវិស័យឩស្សាហកម្ម រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងជប៉ុន កើតមានលើផលិតកម្ម ដូចជា ផលិតកម្មរថយន្ត,ផលិតកម្មគ្រឿងអេឡិចត្រូនិច ម៉ាញ៉េ ទូរទូស្សន៍ កុំព្យូទ័រ ម៉ាស៊ីនចាក់ស៊ីឌី ជប៉ុនអាចដណ្តើមទីផ្សារជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកបាន ព្រោះ ផលិតកម្មជប៉ុន មានលក្ខណៈទំនើបកម្មនៃបច្ចេកទេសវិទ្យាថ្មីៗ និងប្រកបដោយសោភ័ណភាព,ផលិតកម្មបានច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់, មានតម្លៃថោកជាងផលិតកម្មសហរដ្ឋអាមេរិក, មានគុណភាពល្អ និងមិនចាញ់ផលិតកម្មសហរដ្ឋអាមេរិក, ប្រើយុទ្ធសាស្រ្ត បំបែកឩស្សាហកម្មទៅក្រៅប្រទេស មិនពិបាកជញ្ជូនផលិតផលទៅឆ្ងាយ ប្រើវត្ថុធាតុដើមមានតម្លៃថោក និងចំណាយលើកកម្លាំងអពលកម្មមានប្រាក់បៀវត្ស, ពលករជប៉ុនមានស្នាដៃប្រកបដោយទេពកោសល្ប និងគំនិតច្នៃប្រឌិតខ្ពស់ហើយធ្វើការសិក្សាល្អិតល្អន់ពីចិត្តសាស្រ្ត និងចំណង់ចំណូលចិត្តអ្នកប្រើប្រាស់	null	ការប្រកួតប្រជែងសំខាន់ ក្នុងវិស័យឩស្សាហកម្ម រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងជប៉ុន កើតមានលើផលិតកម្ម ដូចជា ផលិតកម្មរថយន្ត,ផលិតកម្មគ្រឿងអេឡិចត្រូនិច ម៉ាញ៉េ ទូរទូស្សន៍ កុំព្យូទ័រ ម៉ាស៊ីនចាក់ស៊ីឌី ជប៉ុនអាចដណ្តើមទីផ្សារជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកបាន ព្រោះ ផលិតកម្មជប៉ុន មានលក្ខណៈទំនើបកម្មនៃបច្ចេកទេសវិទ្យាថ្មីៗ និងប្រកបដោយសោភ័ណភាព,ផលិតកម្មបានច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់, មានតម្លៃថោកជាងផលិតកម្មសហរដ្ឋអាមេរិក, មានគុណភាពល្អ និងមិនចាញ់ផលិតកម្មសហរដ្ឋអាមេរិក, ប្រើយុទ្ធសាស្រ្ត បំបែកឩស្សាហកម្មទៅក្រៅប្រទេស មិនពិបាកជញ្ជូនផលិតផលទៅឆ្ងាយ ប្រើវត្ថុធាតុដើមមានតម្លៃថោក និងចំណាយលើកកម្លាំងអពលកម្មមានប្រាក់បៀវត្ស, ពលករជប៉ុនមានស្នាដៃប្រកបដោយទេពកោសល្ប និងគំនិតច្នៃប្រឌិតខ្ពស់ហើយធ្វើការសិក្សាល្អិតល្អន់ពីចិត្តសាស្រ្ត និងចំណង់ចំណូលចិត្តអ្នកប្រើប្រាស់	ត ើក ារ ប្រកួត ប្រ ជ ែង សំ ខា ន់ Ġ ក្នុង វិ ស ័យ ឩ ស្សា ហ កម្ម Ġ រ វា ង ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក Ġ និង ជ ប៉ ុន Ġ កើត មាន លើ ផល ិត កម្ម អ ្វី ខ្ ល ះ ហេតុ អ ្វី បាន ជា ជ ប៉ ុន អា ច ដ ណ្ត ើម ទី ផ្ សារ ជា មួយ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក បាន Ġ	67	ការ ប្រកួត ប្រ ជ ែង សំ ខា ន់ Ġ ក្នុង វិ ស ័យ ឩ ស្សា ហ កម្ម Ġ រ វា ង ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក Ġ និង ជ ប៉ ុន Ġ កើត មាន លើ ផល ិត កម្ម Ġ ដូច ជា Ġ ផល ិត កម្ម រ ថ យ ន្ត , ផល ិត កម្ម គ្រឿង អ េ ឡ ិច ត្រ ូន ិច Ġ ម៉ា ញ ៉ េ Ġ ទូ រ ទូ ស្ស ន៍ Ġ ក ុំ ព្យ ូ ទ័រ Ġ ម៉ា ស៊ី ន ច ាក់ ស៊ី ឌី Ġ ជ ប៉ ុន អា ច ដ ណ្ត ើម ទី ផ្ សារ ជា មួយ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក បាន Ġ ព្រ ោះ Ġ ផល ិត កម្ម ជ ប៉ ុន Ġ មាន ល ក្ខ ណៈ ទំ ន ើប កម្ម នៃ ប ច្ច េក ទេស វិទ្យា ថ ្ម ី ៗ Ġ និង ប្រ ក ប ដោយ ស ោ ភ ័ ណ ភាព , ផល ិត កម្ម បាន ច្ រ ើន ស ន្ធ ឹក ស ន្ធ ាប់ , Ġ មាន ត ម្ល ៃ ថ ោក ជា ង ផល ិត កម្ម ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក , Ġ មាន គុណ ភាព ល្អ Ġ និង ម ិន ច ាញ់ ផល ិត កម្ម ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក , Ġ ប្រ ើយ ុទ្ធ សា ស្រ ្ត Ġ ប ំ បែក ឩ ស្សា ហ កម្ម ទៅ ក្រ ៅ ប្រ ទេស Ġ ម ិន ពិ បា ក ជ ញ្ជ ូន ផល ិត ផល ទៅ ឆ្ ង ាយ Ġ ប្រ ើ វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម មាន ត ម្ល ៃ ថ ោក Ġ និង ចំ ណា យ លើក ក ម្ល ាំង អ ពល កម្ម មាន ប្រា ក់ ប ៀវ ត ្ស , Ġ ពល ករ ជ ប៉ ុន មាន ស្ន ា ដៃ ប្រ ក ប ដោយ ទេ ព ក ោស ល ្ប Ġ និង គ ំ និ ត ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត ខ្ ព ស់ ហើយ ធ ្វ ើក ារ សិ ក្ស ាល ្អ ិត ល្អ ន់ ពី ចិត្ត សា ស្រ ្ត Ġ និង ចំ ណ ង់ ចំ ណូ ល ចិត្ត អ្នក ប្រ ើប ្រា ស់	307	▁តើ ការ ប្រកួត ប្រ ជ ែង សំ ខ ាន់ ▁ក្នុង វិ ស ័យ ឩ ស្សា ហ កម្ម ▁រវាង ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ▁និង ជ ប៉ ុន ▁កើតមាន លើ ផល ិត កម្ម អ ្វី ខ្ ល ះ ហេតុ អ ្វី បាន ជា ជ ប៉ ុន អា ច ដ ណ្ត ើម ទី ផ្ សារ ជា មួយ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក បាន ▁	63	▁ការប្រកួតប្រជែង សំ ខ ាន់ ▁ក្នុង វិ ស ័យ ឩ ស្សា ហ កម្ម ▁រវាង ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ▁និង ជ ប៉ ុន ▁កើតមាន លើ ផល ិត កម្ម ▁ដូចជា ▁ផលិតកម្ម រ ថ យ ន្ត , ផល ិត កម្ម គ្រឿង អ េ ឡ ិច ត្រ ូន ិច ▁ម៉ា ញ ៉ េ ▁ទូរ ទូ ស្ស ន៍ ▁កុំព្យូទ័រ ▁ម៉ាស៊ីន ច ាក់ ស៊ី ឌី ▁ជប៉ុន អា ច ដ ណ្ត ើម ទី ផ្ សារ ជា មួយ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក បាន ▁ព្រោះ ▁ផលិតកម្ម ជ ប៉ ុន ▁មាន ល ក្ខ ណៈ ទំ ន ើប កម្ម នៃ ប ច្ច េក ទេស វិទ្យា ថ ្ម ី ៗ ▁និង ប្រ ក ប ដោយ ស ោ ភ ័ ណ ភាព , ផល ិត កម្ម បាន ច ្រ ើន ស ន្ធ ឹក ស ន្ធ ាប់ , ▁មាន ត ម្ល ៃ ថ ោក ជា ង ផល ិត កម្ម ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក , ▁មាន គុណ ភាព ល្អ ▁និង ម ិន ច ាញ់ ផល ិត កម្ម ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក , ▁ប្រើ យ ុទ្ធ សា ស្រ ្ត ▁បំបែក ឩ ស្សា ហ កម្ម ទៅ ក្រ ៅ ប្រ ទេស ▁មិន ពិ ប ាក ជ ញ្ជ ូន ផល ិត ផល ទៅ ឆ្ ង ាយ ▁ប្រើ វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម មាន ត ម្ល ៃ ថ ោក ▁និង ច ំណ ាយ លើក ក ម្ល ាំង អ ពល កម្ម មាន ប្រ ាក់ ប ៀវ ត ្ស , ▁ពលករ ជ ប៉ ុន មាន ស្ន ា ដៃ ប្រ ក ប ដោយ ទេ ព ក ោស ល ្ប ▁និង គ ំ ន ិត ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត ខ្ ព ស់ ហើយ ធ ្វ ើ ការ ស ិក ្សា ល្អ ិត ល្អ ន់ ពី ចិត្ត សា ស្រ ្ត ▁និង ច ំណ ង់ ច ំណ ូល ចិត្ត អ្នក ប្រ ើ ប្រ ាស់	280
តើសហព័ន្ធអាឡឺម៉ងយកចិត្តទុកដាក់ដល់វិស័យសង្គមដែរឬទេ ព្រោះអ្វី	null	សហព័ន្ធអាឡឺម៉ងជាប្រទេសដែលយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងវិស័យសង្គមបានល្អជាងគេនៅទ្វីបអឺរ៉ុបព្រោះមានផ្តល់ប្រាក់ធានារ៉ាប់រង់ជម្ងឺ ការងារ អ្នកឥតការងារធ្វើ មនុស្សវ័យជរាស្រ្តីមានសិទ្ធិស្មើនិងបុរសតាមច្បាប់ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះត្រូវឈប់សម្រាកចំនួន៦ខែយកចិត្តទុកដាក់ផ្នែកសុខភាពកសាងមន្ទីរពេទ្យ និងបង្កើនចំនូនវេជ្ជបណ្ឌិត សាងសង់ផ្ទះសំបែងជាច្រើនពាន់ខ្នង ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាជម្រកយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការបណ្តុះបណ្តាលសិស្ស និស្សិត ជាពិសេសតម្រង់ទិសវិជ្ជាជីវៈដោយកសាងសាលាបច្ចេកទេស និងសកលវិទ្យាល័យជាច្រើន	null	សហព័ន្ធអាឡឺម៉ងជាប្រទេសដែលយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងវិស័យសង្គមបានល្អជាងគេនៅទ្វីបអឺរ៉ុបព្រោះមានផ្តល់ប្រាក់ធានារ៉ាប់រង់ជម្ងឺ ការងារ អ្នកឥតការងារធ្វើ មនុស្សវ័យជរាស្រ្តីមានសិទ្ធិស្មើនិងបុរសតាមច្បាប់ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះត្រូវឈប់សម្រាកចំនួន៦ខែយកចិត្តទុកដាក់ផ្នែកសុខភាពកសាងមន្ទីរពេទ្យ និងបង្កើនចំនូនវេជ្ជបណ្ឌិត សាងសង់ផ្ទះសំបែងជាច្រើនពាន់ខ្នង ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាជម្រកយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការបណ្តុះបណ្តាលសិស្ស និស្សិត ជាពិសេសតម្រង់ទិសវិជ្ជាជីវៈដោយកសាងសាលាបច្ចេកទេស និងសកលវិទ្យាល័យជាច្រើន	ត ើស ហ ព ័ន ្ ធ អា ឡ ឺ ម៉ ង យកចិត្តទុកដាក់ ដល់ វិ ស ័យ សង ្ គម ដ ែរ ឬ ទេ Ġ ព្រ ោះ អ ្វី Ġ	28	ស ហ ព ័ន ្ ធ អា ឡ ឺ ម៉ ង ជា ប្រ ទេស ដ ែល យកចិត្តទុកដាក់ ក្នុង វិ ស ័យ សង ្ គម បាន ល្អ ជា ង គ េន ៅ ទ ្វី ប អ ឺ រ៉ ុប ព្រ ោះ មាន ផ្ ត ល់ ប្រា ក់ ធាន ារ៉ា ប់ រ ង់ ជ ម្ ង ឺ Ġ ការងារ Ġ អ្នក ឥ ត ការងារ ធ ្វ ើ Ġ ម នុ ស្ស វ ័យ ជ រា ស្រ ្ត ី មាន សិ ទ្ធិ ស្ម ើន ិ ង ប ុរ ស តា ម ច្ បា ប់ ស្រ ្ត ី មាន ផ្ ទ ៃ ព ោះ ត្រូវ ឈ ប់ សម ្រា ក ចំ ន ួន ៦ ខែ យកចិត្តទុកដាក់ ផ្ ន ែក សុខ ភាព ក សា ង ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ Ġ និង បង ្ក ើន ចំ ន ូន វេ ជ្ជ បណ្ឌិត Ġ សា ង សង ់ ផ្ ទ ះ សំ ប ែង ជា ច្ រ ើន ពាន់ ខ្នង Ġ ដើម ្ប ី ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា ជ ម្រ ក យកចិត្តទុកដាក់ ក្នុង ការ បណ្ត ុះ បណ្ត ាល សិ ស្ស Ġ និ ស្ស ិត Ġ ជា ពិ សេ ស ត ម្រ ង់ ទិ ស វិជ្ជា ជីវ ៈ ដោយ ក សា ង សា លា ប ច្ច េក ទេស Ġ និង ស ក ល វិទ្យា ល័យ ជា ច្ រ ើន	206	▁តើ ស ហ ព ័ ន្ធ អា ឡ ឺ ម៉ ង យកចិត្តទុកដាក់ ដល់ វិ ស ័យ ស ង្គ ម ដ ែរ ឬ ទេ ▁ព្រោះ អ ្វី ▁	26	▁សហព័ន្ធ អា ឡ ឺ ម៉ ង ជា ប្រ ទេស ដ ែល យកចិត្តទុកដាក់ ក្នុង វិ ស ័យ ស ង្គ ម បាន ល្អ ជា ង គ េន ៅ ទ ្វី ប អ ឺ រ៉ ុប ព្រ ោះ មាន ផ្ ត ល់ ប្រ ាក់ ធាន ារ៉ា ប់ រ ង់ ជ ម្ ង ឺ ▁ការងារ ▁អ្នក ឥ ត ការងារ ធ ្វ ើ ▁មនុស្ស វ ័យ ជ រា ស្រ ្ត ី មាន សិ ទ្ធិ ស្ម ើ និង ប ុរ ស ត ាម ច ្ប ាប់ ស្រ ្ត ី មាន ផ្ ទ ៃ ព ោះ ត្រូវ ឈ ប់ ស ម្រ ាក ចំ ន ួន ៦ ខែ យកចិត្តទុកដាក់ ផ្ ន ែក សុខ ភាព ក សា ង ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ ▁និង ប ង្ក ើន ចំ ន ូន វេ ជ្ជ បណ្ឌិត ▁សាងសង់ ផ្ ទ ះ សំ ប ែង ជា ច ្រ ើន ពាន់ ខ្នង ▁ដើម្បី ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា ជ ម្រ ក យកចិត្តទុកដាក់ ក្នុង ការ បណ្ត ុះ បណ្ត ាល សិ ស្ស ▁និស្សិត ▁ជាពិសេស ត ម្រ ង់ ទិ ស វិជ្ជា ជីវ ៈ ដោយ ក សា ង ស ាល ាប ច្ច េក ទេស ▁និង ស ក ល វិទ្យា ល័យ ជា ច ្រ ើន	188
តើគណៈមហាយាន និងហីនយាន មានលក្ខណៈសម្គាល់ដូចម្តេចខ្លះ	null	លក្ខណៈសម្គាល់ព្រះពុទ្ធសាសនា ហីនយាននមស្សការចំពោះព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ ព្រះសង្ឃពុទ្ធរូប១អង្គ និងបញ្ចាវគ្គីភិក្ខុទាំង៥បដិមា ឬគំនូ ព្រះពុទ្ធរូបទាំង៥ព្រះអង្គគោរពប្រតិបត្តិតាមគម្ពីរព្រះត្រៃបិដកព្រះពុទ្ធរូបចូលនិព្វានការប្រាថ្នាយកនុព្វានជាធំនិយាយពីអនិច្ចំ ទុក្ខំ អនត្តាគម្ពីរ សាសនាប្រើភាសាបាលីព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយាន នមស្សការចំពោះ ព្រះពុទ្ធ ព្រះពោធិសត្វអវលោកកេស្វរៈព្រះនាងប្រាជ្ញាបារមីតា សមន្តភ ហេវជ្រសត្វ បដិមាមានព្រះពុទ្ធរូប អមិតាភៈតូចនៅលើភ្នួងសក់មានព្រះពោធិសត្វច្រើនអង្គ ដែលមានព្រះពុទ្ធអមិតាភៈតូចនៅលើភ្នួងសក់មានព្រះពោធិសត្វច្រើន ចាំជួយមនុស្សលោកក្តីប្រាថ្នា យកត្រឹមឋានសួគ៌និងព្រះពោធិសត្វមានគម្ពីរផ្ទាល់ខ្លួនដូចជា គម្ពីរសុវណ៌ប្រភាសសទ្ធបុណ្ឌរីកលង្កាវតា ប្រាជ្ញាបារមីតា ជាដើមគម្ពីរសាសនា ប្រើភាសាសំស្ត្រឹត	null	លក្ខណៈសម្គាល់ព្រះពុទ្ធសាសនា ហីនយាននមស្សការចំពោះព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ ព្រះសង្ឃពុទ្ធរូប១អង្គ និងបញ្ចាវគ្គីភិក្ខុទាំង៥បដិមា ឬគំនូ ព្រះពុទ្ធរូបទាំង៥ព្រះអង្គគោរពប្រតិបត្តិតាមគម្ពីរព្រះត្រៃបិដកព្រះពុទ្ធរូបចូលនិព្វានការប្រាថ្នាយកនុព្វានជាធំនិយាយពីអនិច្ចំ ទុក្ខំ អនត្តាគម្ពីរ សាសនាប្រើភាសាបាលីព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយាន នមស្សការចំពោះ ព្រះពុទ្ធ ព្រះពោធិសត្វអវលោកកេស្វរៈព្រះនាងប្រាជ្ញាបារមីតា សមន្តភ ហេវជ្រសត្វ បដិមាមានព្រះពុទ្ធរូប អមិតាភៈតូចនៅលើភ្នួងសក់មានព្រះពោធិសត្វច្រើនអង្គ ដែលមានព្រះពុទ្ធអមិតាភៈតូចនៅលើភ្នួងសក់មានព្រះពោធិសត្វច្រើន ចាំជួយមនុស្សលោកក្តីប្រាថ្នា យកត្រឹមឋានសួគ៌និងព្រះពោធិសត្វមានគម្ពីរផ្ទាល់ខ្លួនដូចជា គម្ពីរសុវណ៌ប្រភាសសទ្ធបុណ្ឌរីកលង្កាវតា ប្រាជ្ញាបារមីតា ជាដើមគម្ពីរសាសនា ប្រើភាសាសំស្ត្រឹត	ត ើ គ ណៈ ម ហា យា ន Ġ និង ហ ីន យា ន Ġ មាន ល ក្ខ ណៈ សម ្ គ ាល់ ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ	28	ល ក្ខ ណៈ សម ្ គ ាល់ ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា Ġ ហ ីន យា ន ន ម ស្ស ការ ចំ ព ោះ ព្រ ះ ពុ ទ្ធ Ġ ព្រ ះ ធម៌ Ġ ព្រ ះ សង ្ ឃ ពុ ទ្ធ រូប ១ អង្គ Ġ និង បញ្ច ាវ គ្គ ី ភិ ក្ខ ុ ទ ាំង ៥ ប ដ ិម ា Ġ ឬ គ ំ ន ូ Ġ ព្រ ះ ពុ ទ្ធ រូប ទ ាំង ៥ ព្រ ះ អង្គ គោ រ ព ប្រ តិ ប ត្តិ តា ម គម ្ ពី រ ព្រ ះ ត្រ ៃ ប ិ ដ ក ព្រ ះ ពុ ទ្ធ រូប ចូល និ ព្វ ាន ការ ប្រា ថ្ន ាយ ក នុ ព្វ ាន ជា ធ ំ និ យា យ ពី អ និ ច្ច ំ Ġ ទុក្ខ ំ Ġ អ ន ត្ត ា គម ្ ពី រ Ġ សា ស នា ប្រ ើ ភា សា បាល ី âĢĭ ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា ម ហា យា ន Ġ ន ម ស្ស ការ ចំ ព ោះ Ġ ព្រ ះ ពុ ទ្ធ Ġ ព្រ ះ ព ោ ធិ ស ត ្វ អ វ លោក ក េស ្វ រៈ ព្រ ះ នា ង ប្រា ជ្ញ ាប ារ មី តា Ġ សម ន្ត ភ Ġ ហ េ វ ជ្រ ស ត ្វ Ġ ប ដ ិម ាម ាន ព្រ ះ ពុ ទ្ធ រូប Ġ អ ម ិត ា ភ ៈ តូ ច នៅ លើ ភ ្ន ួង ស ក់ មាន ព្រ ះ ព ោ ធិ ស ត ្វ ច្ រ ើន អង្គ Ġ ដ ែល មាន ព្រ ះ ពុ ទ្ធ អ ម ិត ា ភ ៈ តូ ច នៅ លើ ភ ្ន ួង ស ក់ មាន ព្រ ះ ព ោ ធិ ស ត ្វ ច្ រ ើន Ġ ច ាំ ជ ួយ ម នុ ស្ស លោក ក្តី ប្រា ថ្ន ា Ġ យក ត្រ ឹម ឋ ាន ស ួ គ ៌ និង ព្រ ះ ព ោ ធិ ស ត ្វ មាន គម ្ ពី រ ផ្ ទ ាល់ ខ្លួន ដូច ជា Ġ គម ្ ពី រស ុ វ ណ៌ ប្រ ភា ស ស ទ្ធ ប ុ ណ្ឌ រី ក លង ្ក ាវ តា Ġ ប្រា ជ្ញ ាប ារ មី តា Ġ ជា ដើម គម ្ ពី រស ាស នា Ġ ប្រ ើ ភា សា សំ ស្ត្រ ឹត	353	▁តើ គ ណៈ ម ហ ាយ ាន ▁និង ហ ីន យ ាន ▁មាន ល ក្ខ ណៈ ស ម្ គ ាល់ ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	27	▁លក្ខណៈ ស ម្ គ ាល់ ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស នា ▁ហ ីន យ ាន ន ម ស្ស ការ ច ំព ោះ ព្រ ះ ព ុទ្ធ ▁ព្រះ ធម៌ ▁ព្រះសង្ឃ ព ុទ្ធ រូប ១ អង្គ ▁និង បញ្ច ាវ គ្គ ី ភិ ក្ខ ុ ទ ាំង ៥ ប ដ ិ មា ▁ឬ គ ំ ន ូ ▁ព្រះពុទ្ធ រូប ទ ាំង ៥ ព្រ ះ អង្គ គ ោរ ព ប្រ តិ ប ត្តិ ត ាម គ ម្ព ី រ ព្រ ះ ត្រ ៃ ប ិ ដ ក ព្រ ះ ព ុទ្ធ រូប ចូល និ ព្វ ាន ការ ប្រា ថ្ន ាយ ក នុ ព្វ ាន ជា ធ ំ ន ិយ ាយ ពី អ និ ច្ច ំ ▁ទុក្ខ ំ ▁អន ត្ត ា គ ម្ព ី រ ▁សាសនា ប្រ ើ ភា សា បាល ី ▁ព្រះពុទ្ធ សា ស ន ាម ហ ាយ ាន ▁ន ម ស្ស ការ ច ំព ោះ ▁ព្រះពុទ្ធ ▁ព្រះ ព ោ ធិ ស ត ្វ អ វ លោក ក េស ្វ រៈ ព្រ ះ ន ាង ប្រា ជ្ញ ាប ារ មី តា ▁សម ន្ត ភ ▁ហេ វ ជ្រ ស ត ្វ ▁បដិ មា មាន ព្រ ះ ព ុទ្ធ រូប ▁អម ិត ា ភ ៈ ត ូច នៅ លើ ភ ្ន ួង ស ក់ មាន ព្រ ះ ព ោ ធិ ស ត ្វ ច ្រ ើន អង្គ ▁ដែល មាន ព្រ ះ ព ុទ្ធ អ ម ិត ា ភ ៈ ត ូច នៅ លើ ភ ្ន ួង ស ក់ មាន ព្រ ះ ព ោ ធិ ស ត ្វ ច ្រ ើន ▁ចាំ ជ ួយ ម នុ ស្ស លោក ក្តី ប្រា ថ្ន ា ▁យក ត្រ ឹម ឋ ាន ស ួ គ ៌ និង ព្រ ះ ព ោ ធិ ស ត ្វ មាន គ ម្ព ី រ ផ្ ទ ាល់ ខ្លួន ដូច ជា ▁គម្ពីរ សុ វ ណ៌ ប្រ ភា ស ស ទ្ធ ប ុ ណ្ឌ រី ក ល ង្ក ាវ តា ▁ប្រាជ្ញា ប ារ មី តា ▁ជាដើម គ ម្ព ី រស ាស នា ▁ប្រើ ភា សា សំ ស្ត្រ ឹត	321
តើទស្សនៈវិស័យអាស៊ានឆ្នាំ២០២០ធ្វើឡើងនៅឯណាថ្ងៃ ខែ ឆ្នាំណា	null	ទស្សនៈវិស័យអាស៊ានឆ្នាំ២០២០ ធ្វើឡើងនៅកូរឡាឡាំពួ ថ្ងៃទី១៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៩៧	null	ទស្សនៈវិស័យអាស៊ានឆ្នាំ២០២០ ធ្វើឡើងនៅកូរឡាឡាំពួ ថ្ងៃទី១៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៩៧	ត ើ ទ ស្ស នៈ វិ ស ័យ អា ស៊ ាន ឆ្នាំ ២០ ២០ ធ ្វ ើ ឡើង នៅ ឯ ណា ថ ្ង ៃ Ġ ខែ Ġ ឆ្នាំ ណា Ġ	27	ទ ស្ស នៈ វិ ស ័យ អា ស៊ ាន ឆ្នាំ ២០ ២០ Ġ ធ ្វ ើ ឡើង នៅ កូ រ ឡា ឡា ំព ួ Ġ ថ ្ង ៃ ទី១ ៥ Ġ ខែ ធ្នូ Ġ ឆ្នាំ ១៩ ៩ ៧	34	▁តើ ទ ស្ស នៈ វិ ស ័យ អា ស៊ ាន ឆ្នាំ ២០ ២០ ធ ្វ ើ ឡើង នៅ ឯ ណា ថ ្ង ៃ ▁ខែ ▁ឆ្នាំ ណា ▁	26	▁ទស្សនៈ វិ ស ័យ អា ស៊ ាន ឆ្នាំ ២០ ២០ ▁ធ្វើឡើង នៅ ក ូរ ឡា ឡា ំព ួ ▁ថ្ងៃទី ១ ៥ ▁ខែធ្នូ ▁ឆ្នាំ ១៩ ៩ ៧	26
តើតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញសម័យនោះ តើសមាជជាតិជាអ្វី	null	តាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញសម័យនោះសមាជជាតិគឺជាស្ថាប័ននយោបាយរដ្ឋ ដែលទាមទារឲ្យមានជំនួបប្រជាពលរដ្ឋជាមួយមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលដើម្បីពិភាក្សាអំពីប្រយោជន៍ជាតិរួម	null	តាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញសម័យនោះសមាជជាតិគឺជាស្ថាប័ននយោបាយរដ្ឋ ដែលទាមទារឲ្យមានជំនួបប្រជាពលរដ្ឋជាមួយមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលដើម្បីពិភាក្សាអំពីប្រយោជន៍ជាតិរួម	ត ើត ាម រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ សម័យ ន ោះ Ġ ត ើស មា ជ ជាតិ ជា អ ្វី Ġ	18	តា ម រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ សម័យ ន ោះ សម ា ជ ជាតិ គ ឺ ជា ស្ ថា ប ័ន ន យោ បា យ រដ្ឋ Ġ ដ ែល ទ ាម ទ ារ ឲ្យ មាន ជំ ន ួ ប ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ជា មួយ ម ន្ រ ្ត ី រដ្ឋ ា ភិ បាល ដើម ្ប ី ពិ ភា ក្ស ា អ ំព ី ប្រ យោ ជន ៍ ជាតិ រួម	68	▁តើ ត ាម រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ សម័យ ន ោះ ▁តើ ស មា ជ ជាតិ ជា អ ្វី ▁	18	▁តាម រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ សម័យ ន ោះ ស មា ជ ជាតិ គ ឺ ជា ស្ ថា ប ័ន ន យោ ប ាយ រដ្ឋ ▁ដែល ទ ាម ទ ារ ឲ្យ មាន ជំ ន ួ ប ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ជា មួយ ម ន ្រ ្ត ី រ ដ្ឋា ភិ បាល ដើម ្ប ី ពិ ភា ក ្សា អ ំព ី ប្រ យោ ជ ន៍ ជាតិ រួម	66
ដើម្បីឱ្យកុមារមានការអភិវឌ្ឍពេញលេញ និងសមស្របតាមបុគ្គលិកលក្ខណៈ តើគ្រួសារសាលារៀននិងសមត្ថកិច្ចសាធារណៈត្រូវយកចិត្តទុកដាក់នឹងទទួលខុសត្រូវដូចម្តេចខ្លះ	null	ដើម្បីសម្រេចបានសិទ្ធិទទួលបានការអប់រំរបស់កុមារសាមីខ្លួនកុមារ និងស្ថាប័នដែលពាក់ព័ន្ធត្រូវមានភារកិច្ចដូចជា សាមីខ្លួនកុមារ ត្រូវខិតខំរៀនសូត្រត្រូវគោរពបទបញ្ជា និងវិន័យរបស់សាលាស្តាប់តាមការទូន្មានប្រៀបប្រដៅរបស់ឪពុកម្តាយលោកគ្រូអ្នកគ្រូសេពគប់មិត្តភក្រ្កល្អៗមិនប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ស្ថាប័នដែលពាក់ព័ន្ធ មាតាបិតា មាតាបិតាត្រូវតែបញ្ជូនកូនប្រុសស្រីទាំងអស់ទៅសាលារៀន ហើយមិនត្រូវឱ្យកូនឈប់រៀនមុនពេលកូនបញ្ចប់ថ្នាក់មធ្យមសិក្សាឡើយ ការបញ្ឈប់កូនមិនឱ្យរៀនតទៅទៀតគឺជាការរំលោភសិទ្ធិរបស់កុមារ សាលារៀន សាលារៀនត្រូវមានលក្ខណៈសមស្របទៅតាមនិយាមគរុកោសល្យ ដើម្បីជួយឱ្យក្មេងអាចទទួលចំណេះដឹងបាននដោយពុំប៉ះពាល់ដល់សុខភាពនិងការរីកលូតលាស់របស់កុមារ រដ្ឋាភិបាល រដ្ឋអំណាចថ្មាក់ជាតិ ថ្នាក់ខេត្ត ថ្នាក់ស្រុក ឃុំ និងភូមិ មានកាតព្វកិច្ចរៀបចំ និងផ្តល់ទីកន្លែងសមស្របសម្រាប់ការសិក្សា ដូចជា ការសង់សាលារៀន ការផ្តល់គ្រូបង្រៀន និងការផ្តល់សម្ភារសិក្សាគ្រប់គ្រាន់ជាដើម វត្តអារាម វត្តអារាមមានកាតព្វកិច្ចរួមចំណែកក្នុងវិស័យអប់រំបណ្តុះបណ្តាលចំណេះដឹងដល់មនុស្សគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ដែរ គួរបង្កលក្ខណៈឱ្យព្រះសង្ឃជួយក្នុងវិស័យនេះឱ្យបានច្រើន សមាគមន៍មាតាបិតាសិស្ស សមាគមមាតាបិតាសិស្សគួរគិតគូរដល់កុមារដែលជាកូនអ្នកក្រីក្រផងដែរត្រូវរកវិធីជួយសម្រាលបន្ទុកអ្នកក្រីក្រដោយជួយជាវិភាគទានក្នុងការសិក្សានៃកូនអ្នកទាំងនោះផង	null	ដើម្បីសម្រេចបានសិទ្ធិទទួលបានការអប់រំរបស់កុមារសាមីខ្លួនកុមារ និងស្ថាប័នដែលពាក់ព័ន្ធត្រូវមានភារកិច្ចដូចជា សាមីខ្លួនកុមារ ត្រូវខិតខំរៀនសូត្រត្រូវគោរពបទបញ្ជា និងវិន័យរបស់សាលាស្តាប់តាមការទូន្មានប្រៀបប្រដៅរបស់ឪពុកម្តាយលោកគ្រូអ្នកគ្រូសេពគប់មិត្តភក្រ្កល្អៗមិនប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ស្ថាប័នដែលពាក់ព័ន្ធ មាតាបិតា មាតាបិតាត្រូវតែបញ្ជូនកូនប្រុសស្រីទាំងអស់ទៅសាលារៀន ហើយមិនត្រូវឱ្យកូនឈប់រៀនមុនពេលកូនបញ្ចប់ថ្នាក់មធ្យមសិក្សាឡើយ ការបញ្ឈប់កូនមិនឱ្យរៀនតទៅទៀតគឺជាការរំលោភសិទ្ធិរបស់កុមារ សាលារៀន សាលារៀនត្រូវមានលក្ខណៈសមស្របទៅតាមនិយាមគរុកោសល្យ ដើម្បីជួយឱ្យក្មេងអាចទទួលចំណេះដឹងបាននដោយពុំប៉ះពាល់ដល់សុខភាពនិងការរីកលូតលាស់របស់កុមារ រដ្ឋាភិបាល រដ្ឋអំណាចថ្មាក់ជាតិ ថ្នាក់ខេត្ត ថ្នាក់ស្រុក ឃុំ និងភូមិ មានកាតព្វកិច្ចរៀបចំ និងផ្តល់ទីកន្លែងសមស្របសម្រាប់ការសិក្សា ដូចជា ការសង់សាលារៀន ការផ្តល់គ្រូបង្រៀន និងការផ្តល់សម្ភារសិក្សាគ្រប់គ្រាន់ជាដើម វត្តអារាម វត្តអារាមមានកាតព្វកិច្ចរួមចំណែកក្នុងវិស័យអប់រំបណ្តុះបណ្តាលចំណេះដឹងដល់មនុស្សគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ដែរ គួរបង្កលក្ខណៈឱ្យព្រះសង្ឃជួយក្នុងវិស័យនេះឱ្យបានច្រើន សមាគមន៍មាតាបិតាសិស្ស សមាគមមាតាបិតាសិស្សគួរគិតគូរដល់កុមារដែលជាកូនអ្នកក្រីក្រផងដែរត្រូវរកវិធីជួយសម្រាលបន្ទុកអ្នកក្រីក្រដោយជួយជាវិភាគទានក្នុងការសិក្សានៃកូនអ្នកទាំងនោះផង	ដើម ្ប ី ឱ្យ ក ុម ារ មាន ការ អភិវឌ្ឍ ព េញ ល េញ Ġ និង សម ស្រ ប តា ម ប ុ គ្គ ល ិក ល ក្ខ ណៈ Ġ ត ើ គ្រួសារ សា លា រ ៀន និង សម ត្ថ កិច្ច សា ធា រណៈ ត្រូវ យកចិត្តទុកដាក់ នឹង ទទួល ខុស ត្រូវ ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ	55	ដើម ្ប ី សម ្រ េច បាន សិ ទ្ធិ ទទួលបាន ការ អ ប់ រំ រ ប ស់ ក ុម ារ សា មី ខ្លួន ក ុម ារ Ġ និង ស្ ថា ប ័ន ដ ែល ពាក់ ព ័ន ្ ធ ត្រូវ មាន ភា រក ិច ្ច ដូច ជា Ġ សា មី ខ្លួន ក ុម ារ Ġ ត្រូវ ខ ិត ខ ំ រ ៀន ស ូត ្រ ត្រូវ គោ រ ព បទ បញ្ជា Ġ និង វិ ន ័យ រ ប ស់ សា លា ស្តា ប់ តា មក ារ ទូ ន្ មាន ប្រ ៀប ប្រ ដ ៅ រ ប ស់ ឪ ពុ ក ម្ តា យ លោក គ្រ ូ អ្នក គ្រ ូស េ ព គ ប់ ម ិត្ត ភ ក្រ ្ក ល្អ ៗ ម ិន ប្រ ើប ្រា ស់ គ្រឿង ញ ៀន Ġ ស្ ថា ប ័ន ដ ែល ពាក់ ព ័ន ្ ធ Ġ មា តា ប ិត ា Ġ មា តា ប ិត ាត ្រ ូវ តែ ប ញ្ជ ូន កូ ន ប្រ ុស ស្រី ទ ាំង អ ស់ ទៅ សា លា រ ៀន Ġ ហើយ ម ិន ត្រូវ ឱ្យ កូ ន ឈ ប់ រ ៀន ម ុន ពេល កូ ន បញ្ច ប់ ថ្ន ាក់ ម ធ ្យ ម សិ ក្ស ា ឡ ើយ Ġ ការ ប ញ ្ឈ ប់ កូ ន ម ិន ឱ្យ រ ៀន ត ទៅ ទៀត គ ឺ ជា ការ រំ ល ោ ភ សិ ទ្ធិ រ ប ស់ ក ុម ារ Ġ សា លា រ ៀន Ġ សា លា រ ៀន ត្រូវ មាន ល ក្ខ ណៈ សម ស្រ បទ ៅ តា ម និ យា ម គរ ុក ោស ល ្យ Ġ ដើម ្ប ី ជ ួយ ឱ្យ ក្ មេ ង អា ច ទទួល ចំ ណេ ះ ដ ឹង បាន ន ដោយ ពុ ំ ប៉ ះ ពា ល់ ដល់ សុខ ភាព និង ការ រី ក ល ូត លាស់ រ ប ស់ ក ុម ារ Ġ រដ្ឋ ា ភិ បាល Ġ រដ្ឋ អ ំណ ា ច ថ ្ម ាក់ ជាតិ Ġ ថ្ន ាក់ ខ េត ្ត Ġ ថ្ន ាក់ ស្រ ុក Ġ ឃ ុំ Ġ និង ភ ូម ិ Ġ មាន កា ត ព្វ កិច្ច រៀបចំ Ġ និង ផ្ ត ល់ ទី កន្លែង សម ស្រ ប សម ្រា ប់ ការ សិ ក្ស ា Ġ ដូច ជា Ġ ការ សង ់ សា លា រ ៀន Ġ ការ ផ្ ត ល់ គ្រ ូប ង ្រ ៀន Ġ និង ការ ផ្ ត ល់ សម ្ ភា រស ិក ្សា គ្រ ប់ គ្រ ាន់ ជា ដើម Ġ វត្ត អា រា ម Ġ វត្ត អា រា ម មាន កា ត ព្វ កិច្ច រួម ចំ ណ ែក ក្នុង វិ ស ័យ អ ប់ រំ បណ្ត ុះ បណ្ត ាល ចំ ណេ ះ ដ ឹង ដល់ ម នុ ស្ស គ្រ ប់ ជា ន់ ថ្ន ាក់ ដ ែរ Ġ គ ួរ បង ្ក ល ក្ខ ណៈ ឱ្យ ព្រ ះ សង ្ ឃ ជ ួយ ក្នុង វិ ស ័យ នេះ ឱ្យ បាន ច្ រ ើន Ġ សម ា គមន៍ មា តា ប ិត ាស ិស ្ស Ġ សម ា គម មា តា ប ិត ាស ិស ្ស គ ួរ គ ិត គូ រ ដល់ ក ុម ារ ដ ែល ជា កូ ន អ្នក ក្រ ី ក្រ ផ ង ដ ែរ ត្រូវ រក វិ ធី ជ ួយ សម ្រា ល ប ន្ទ ុក អ្នក ក្រ ី ក្រ ដោយ ជ ួយ ជា វិ ភាគ ទាន ក្នុង ការ សិ ក្ស ាន ៃ កូ ន អ្នក ទ ាំង ន ោះ ផ ង	531	▁ដើម្បីឱ្យ ក ុម ារ មាន ការ អភិវឌ្ឍ ព េញ ល េញ ▁និង សម ស្រ ប ត ាម ប ុ គ្គ ល ិក ល ក្ខ ណៈ ▁តើ គ្រួសារ ស ាល ារ ៀន និង សម ត្ថ កិច្ច សា ធា រណៈ ត្រូវ យកចិត្តទុកដាក់ នឹង ទទួល ខុស ត្រូវ ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	51	▁ដើម្បី ស ម្រ េច បាន សិ ទ្ធិ ទទួលបាន ការ អ ប់ រំ រ ប ស់ ក ុម ារ សា មី ខ្លួន ក ុម ារ ▁និង ស្ ថា ប ័ន ដ ែល ពាក់ ព ័ ន្ធ ត្រូវ មាន ភា រ កិច្ច ដូច ជា ▁សាម ី ខ្លួន ក ុម ារ ▁ត្រូវ ខ ិត ខ ំ រ ៀន ស ូ ត្រ ត្រូវ គ ោរ ព បទ បញ្ជា ▁និង វ ិន ័យ រ ប ស់ សា លា ស្ត ាប់ ត ាម ការ ទូ ន្ មាន ប្រ ៀប ប្រ ដ ៅ រ ប ស់ ឪ ព ុក ម ្ត ាយ លោក គ្រ ូ អ្នក គ្រ ូស េ ព គ ប់ ម ិត្ត ភ ក្រ ្ក ល្អ ៗ ម ិន ប្រ ើ ប្រ ាស់ គ្រឿង ញ ៀន ▁ស្ថាប័ន ដ ែល ពាក់ ព ័ ន្ធ ▁មាតា ប ិត ា ▁មាតា ប ិត ា ត្រូវ តែ ប ញ្ជ ូន ក ូន ប្រ ុស ស្រី ទ ាំង អ ស់ ទៅ ស ាល ារ ៀន ▁ហើយ ម ិន ត្រូវ ឱ្យ ក ូន ឈ ប់ រ ៀន ម ុន ពេល ក ូន បញ្ច ប់ ថ្ន ាក់ ម ធ ្យ ម ស ិក ្សា ឡ ើយ ▁ការប ញ ្ឈ ប់ ក ូន ម ិន ឱ្យ រ ៀន ត ទៅ ទៀត គ ឺ ជា ការ រំ ល ោ ភ សិ ទ្ធិ រ ប ស់ ក ុម ារ ▁សាលារៀន ▁សាលារៀន ត្រូវ មាន ល ក្ខ ណៈ សម ស្រ ប ទៅ ត ាម ន ិយ ាម គរ ុក ោស ល ្យ ▁ដើម្បី ជ ួយ ឱ្យ ក ្ម េង អា ច ទទួល ច ំណ េះ ដ ឹង បាន ន ដោយ ព ុំ ប៉ ះ ព ាល់ ដល់ សុខ ភាព និង ការ រី ក ល ូត លាស់ រ ប ស់ ក ុម ារ ▁រដ្ឋាភិបាល ▁រដ្ឋ អ ំ ណា ច ថ ្ម ាក់ ជាតិ ▁ថ្នាក់ ខ េ ត្ត ▁ថ្នាក់ ស្រ ុក ▁ឃុំ ▁និង ភ ូម ិ ▁មាន ក ាត ព្វ កិច្ច រៀបចំ ▁និង ផ្ ត ល់ ទី កន្លែង សម ស្រ ប ស ម្រ ាប់ ការ ស ិក ្សា ▁ដូចជា ▁ការស ង់ ស ាល ារ ៀន ▁ការផ្តល់ គ្រ ូប ង ្រ ៀន ▁និង ការ ផ្ ត ល់ ស ម្ភ ារ ស ិក ្សា គ្រ ប់ គ្រ ាន់ ជា ដើម ▁វត្ត អា រ ាម ▁វត្ត អា រ ាម មាន ក ាត ព្វ កិច្ច រួម ច ំណ ែក ក្នុង វិ ស ័យ អ ប់ រំ បណ្ត ុះ បណ្ត ាល ច ំណ េះ ដ ឹង ដល់ ម នុ ស្ស គ្រ ប់ ជ ាន់ ថ្ន ាក់ ដ ែរ ▁គួរ ប ង្ក ល ក្ខ ណៈ ឱ្យ ព្រ ះ សង ្ ឃ ជ ួយ ក្នុង វិ ស ័យ នេះ ឱ្យ បាន ច ្រ ើន ▁សមាគម ន៍ មា តា ប ិត ា សិ ស្ស ▁សមាគម មា តា ប ិត ា សិ ស្ស គ ួរ គ ិត គ ូរ ដល់ ក ុម ារ ដ ែល ជា ក ូន អ្នក ក្រ ី ក្រ ផ ង ដ ែរ ត្រូវ រក វិ ធី ជ ួយ ស ម្រ ាល ប ន្ទ ុក អ្នក ក្រ ី ក្រ ដោយ ជ ួយ ជា វិ ភាគ ទាន ក្នុង ការ សិ ក្ស ាន ៃ ក ូន អ្នក ទ ាំង ន ោះ ផ ង	496
ចូរនិយាយពីកំណត់កំណើតឥន្ធនៈផូស៊ីល	null	និយាយពីកំណកំណើតឥន្ធនៈផូស៊ីល ឥន្ធនៈផូស៊ីលទាំងអស់កើតឡើងពីសាកសពសារពាង្គកាយចាស់ៗដែលកប់នៅក្នុងដី ឥន្ធនៈផូស៊ីលមានប្រភេទផ្សេងៗគ្នាដែលកើតតាមមធ្យោមផ្សេងៗ និងប្រភេទសារើពាង្គកាយផ្សេងៗគ្នាប្រេងឆៅ និងឧស្ម័នធម្មជាតិ កើតឡើងពីសាកសពនៃសារពាង្គកាយរស់នៅបាតសមុទ្រ នៅពេលសារពាង្គកាយទាំងនេះងាប់ សាកសពរបស់វាធ្លាក់ទៅបាតសមុទ្រ ហើយបំបែកធាតុនិងក្លាយជាផ្នែកមួយនៃកម្ទេចកំណបាតសមុទ្រ អំឡុងពេលដ៏យូរ កម្ទេចកំណបានក្លាយជាសិលាយឺតៗហើយចាប់យកសាកសពបំបែកធាតុទាំងនោះ ឆ្លងតាមការប្រែបួ្រលគីមីរាប់លានឆ្នាំក្រោយមកសាកសពទាំងនេះបានក្លាយទៅជាប្រេងឆៅ និងឧស្ម័ន ក្រោយមកសិលាជាច្រើនបានគ្របពីលើសិលាដែលផ្ទុកឥន្ធនៈផូស៊ីលម្តង បន្តិចៗ ក្រោយមកសម្ពាធដែលសង្កត់ពីលើសិលា និងកម្ទេចកំណកាន់តែកើនឡើង ឥន្ធនៈផុស៊ីលបានជ្រាបចូលតតាមស្នាមប្រេះ និងរន្ធនៃសិលា សិលាជ្រាបទឹកបានក្លាយជាអាងស្តុកប្រេងឆៅ និងឧស្ម័នធម្មជាតិ ធ្យូងថ្មកើតឡើងពីរុក្ខជាតិដែលងាប់ និងកប់នៅក្នុងដីកាលពីរាប់លានឆ្នាំមុន នៅពេលរុក្ខជាតិទាំងនោះងាប់ បន្ទាប់មកវាត្រូវបានប្រមូលផ្តុំ ហើយត្រូវបានគ្របដណ្តប់ដោយកម្ទេចកំណ នៅពេលការចាក់បង្គរនៃកម្ទេចកំណកាន់តែកើនឡើងធ្វើឲ្យសារពាង្គកាយរុក្ខជាតិងាប់ទាំងនោះបំបែកធាតុ ហើយវិវត្តន៍ទៅជាធ្យូងថ្ម	null	និយាយពីកំណកំណើតឥន្ធនៈផូស៊ីល ឥន្ធនៈផូស៊ីលទាំងអស់កើតឡើងពីសាកសពសារពាង្គកាយចាស់ៗដែលកប់នៅក្នុងដី ឥន្ធនៈផូស៊ីលមានប្រភេទផ្សេងៗគ្នាដែលកើតតាមមធ្យោមផ្សេងៗ និងប្រភេទសារើពាង្គកាយផ្សេងៗគ្នាប្រេងឆៅ និងឧស្ម័នធម្មជាតិ កើតឡើងពីសាកសពនៃសារពាង្គកាយរស់នៅបាតសមុទ្រ នៅពេលសារពាង្គកាយទាំងនេះងាប់ សាកសពរបស់វាធ្លាក់ទៅបាតសមុទ្រ ហើយបំបែកធាតុនិងក្លាយជាផ្នែកមួយនៃកម្ទេចកំណបាតសមុទ្រ អំឡុងពេលដ៏យូរ កម្ទេចកំណបានក្លាយជាសិលាយឺតៗហើយចាប់យកសាកសពបំបែកធាតុទាំងនោះ ឆ្លងតាមការប្រែបួ្រលគីមីរាប់លានឆ្នាំក្រោយមកសាកសពទាំងនេះបានក្លាយទៅជាប្រេងឆៅ និងឧស្ម័ន ក្រោយមកសិលាជាច្រើនបានគ្របពីលើសិលាដែលផ្ទុកឥន្ធនៈផូស៊ីលម្តង បន្តិចៗ ក្រោយមកសម្ពាធដែលសង្កត់ពីលើសិលា និងកម្ទេចកំណកាន់តែកើនឡើង ឥន្ធនៈផុស៊ីលបានជ្រាបចូលតតាមស្នាមប្រេះ និងរន្ធនៃសិលា សិលាជ្រាបទឹកបានក្លាយជាអាងស្តុកប្រេងឆៅ និងឧស្ម័នធម្មជាតិ ធ្យូងថ្មកើតឡើងពីរុក្ខជាតិដែលងាប់ និងកប់នៅក្នុងដីកាលពីរាប់លានឆ្នាំមុន នៅពេលរុក្ខជាតិទាំងនោះងាប់ បន្ទាប់មកវាត្រូវបានប្រមូលផ្តុំ ហើយត្រូវបានគ្របដណ្តប់ដោយកម្ទេចកំណ នៅពេលការចាក់បង្គរនៃកម្ទេចកំណកាន់តែកើនឡើងធ្វើឲ្យសារពាង្គកាយរុក្ខជាតិងាប់ទាំងនោះបំបែកធាតុ ហើយវិវត្តន៍ទៅជាធ្យូងថ្ម	ច ូរ និ យា យ ពី កំ ណ ត់ កំ ណ ើត ឥ ន្ធ នៈ ផ ូស ៊ី ល Ġ	19	និ យា យ ពី កំ ណ កំ ណ ើត ឥ ន្ធ នៈ ផ ូស ៊ី ល Ġ ឥ ន្ធ នៈ ផ ូស ៊ី ល ទ ាំង អ ស់ កើត ឡើង ពី សា ក ស ព សារ ពា ង្គ កាយ ច ាស់ ៗ ដ ែល ក ប់ នៅ ក្នុង ដ ី Ġ ឥ ន្ធ នៈ ផ ូស ៊ី ល មាន ប្រ ភ េ ទ ផ្ សេ ង ៗ គ្នា ដ ែល កើត តា ម ម ធ ្យ ោម ផ្ សេ ង ៗ Ġ និង ប្រ ភ េ ទ សារ ើ ពា ង្គ កាយ ផ្ សេ ង ៗ គ្នា âĢĭ ប្រ េង ឆ ៅ Ġ និង ឧ ស្ម ័ន ធម្ម ជាតិ Ġ កើត ឡើង ពី សា ក ស ព នៃ សារ ពា ង្គ កាយ រស់ នៅ បា ត សម ុ ទ្រ Ġ នៅ ពេល សារ ពា ង្គ កាយ ទ ាំង នេះ ង ាប់ Ġ សា ក ស ពរ ប ស់ វា ធ ្លា ក់ ទៅ បា ត សម ុ ទ្រ Ġ ហើយ ប ំ បែក ធាតុ និង ក្លា យ ជា ផ្ ន ែក មួយ នៃ ក ម្ ទេ ច កំ ណ បា ត សម ុ ទ្រ Ġ អ ំ ឡ ុង ពេល ដ ៏ យ ូរ Ġ ក ម្ ទេ ច កំ ណ បាន ក្លា យ ជា សិ លា យ ឺត ៗ ហើយ ច ាប់ យក សា ក ស ព ប ំ បែក ធាតុ ទ ាំង ន ោះ Ġ ឆ្ លង តា មក ារ ប្រ ែប ួ ្រ ល គី មី រា âĢĭ ប់ លាន ឆ្នាំ ក្រ ោយ មក សា ក ស ព ទ ាំង នេះ បាន ក្លា យ ទៅ ជា ប្រ េង ឆ ៅ Ġ និង ឧ ស្ម ័ន Ġ ក្រ ោយ មក សិ លា ជា ច្ រ ើន បាន គ្រ ប ពី លើ សិ លា ដ ែល ផ្ ទុក ឥ ន្ធ នៈ ផ ូស ៊ី ល ម្ ត ង Ġ ប ន្ត ិច ៗ Ġ ក្រ ោយ មក សម ្ ពា ធ ដ ែល សង ្ក ត់ ពី លើ សិ លា Ġ និង ក ម្ ទេ ច កំ ណ កាន់ តែ ក ើន ឡើង Ġ ឥ ន្ធ នៈ ផ ុស ៊ី ល បាន ជ្រ ាប ចូល ត តា ម ស្ន ាម ប្រ េះ Ġ និង រ ន្ធ នៃ សិ លា Ġ សិ លា ជ្រ ាប ទឹក បាន ក្លា យ ជា អា ង ស្ត ុក ប្រ េង ឆ ៅ Ġ និង ឧ ស្ម ័ន ធម្ម ជាតិ Ġ ធ ្យូ ង ថ ្ម កើត ឡើង ពី រ ុក ្ខ ជាតិ ដ ែល ង ាប់ Ġ និង ក ប់ នៅ ក្នុង ដ ី កាល ពី រា ប់ លាន ឆ្នាំ ម ុន Ġ នៅ ពេល រ ុក ្ខ ជាតិ ទ ាំង ន ោះ ង ាប់ Ġ បន្ទាប់ មក វា ត្រូវ បាន ប្រ ម ូល ផ្ ត ុំ Ġ ហើយ ត្រូវ បាន គ្រ ប ដ ណ្ត ប់ ដោយ ក ម្ ទេ ច កំ ណ Ġ នៅ ពេល ការ ច ាក់ បង ្ គរ នៃ ក ម្ ទេ ច កំ ណ កាន់ តែ ក ើន ឡើង ធ ្វ ើ ឲ្យ សារ ពា ង្គ កាយ រ ុក ្ខ ជាតិ ង ាប់ ទ ាំង ន ោះ ប ំ បែក ធាតុ Ġ ហើយ វិ វត្ត ន៍ ទៅ ជា ធ ្យូ ង ថ ្ម	485	▁ចូរ ន ិយ ាយ ពី ក ំណ ត់ ក ំណ ើត ឥ ន្ធ នៈ ផ ូ ស៊ី ល ▁	18	▁និយាយ ពី ក ំណ ក ំណ ើត ឥ ន្ធ នៈ ផ ូ ស៊ី ល ▁ឥ ន្ធ នៈ ផ ូ ស៊ី ល ទ ាំង អ ស់ កើត ឡើង ពី សា ក ស ព សារ ពា ង្គ កាយ ច ាស់ ៗ ដ ែល ក ប់ នៅ ក្នុង ដ ី ▁ឥ ន្ធ នៈ ផ ូ ស៊ី ល មាន ប្រ ភ េ ទ ផ្ ស េង ៗ គ្នា ដ ែល កើត ត ាម ម ធ ្យ ោម ផ្ ស េង ៗ ▁និង ប្រ ភ េ ទ សារ ើ ពា ង្គ កាយ ផ្ ស េង ៗ គ្នា ▁ប្រេង ឆ ៅ ▁និង ឧ ស្ម ័ន ធម្ម ជាតិ ▁កើតឡើង ពី សា ក ស ព នៃ សារ ពា ង្គ កាយ រស់ នៅ ប ាត សម ុ ទ្រ ▁នៅពេល សារ ពា ង្គ កាយ ទ ាំង នេះ ង ាប់ ▁សាកសព រ ប ស់ វា ធ ្ល ាក់ ទៅ ប ាត សម ុ ទ្រ ▁ហើយ ប ំ បែក ធាតុ និង ក្លា យ ជា ផ្ ន ែក មួយ នៃ ក ម្ ទ េច ក ំណ ប ាត សម ុ ទ្រ ▁អំឡុង ពេល ដ ៏ យ ូរ ▁កម្ទេច ក ំណ បាន ក្លា យ ជា ស ិល ាយ ឺត ៗ ហើយ ច ាប់ យក សា ក ស ព ប ំ បែក ធាតុ ទ ាំង ន ោះ ▁ឆ្លង ត ាម ការ ប្រ ែប ួ ្រ ល គី មី រា ▁ ប់ លាន ឆ្នាំ ក្រ ោយ មក សា ក ស ព ទ ាំង នេះ បាន ក្លា យ ទៅ ជា ប្រ េង ឆ ៅ ▁និង ឧ ស្ម ័ន ▁ក្រោយមក សិ លា ជា ច ្រ ើន បាន គ្រ ប ពី លើ សិ លា ដ ែល ផ្ ទុក ឥ ន្ធ នៈ ផ ូ ស៊ី ល ម ្ត ង ▁បន្តិច ៗ ▁ក្រោយមក ស ម្ព ា ធ ដ ែល ស ង្ក ត់ ពី លើ សិ លា ▁និង ក ម្ ទ េច ក ំណ កាន់ ត ែក ើន ឡើង ▁ឥ ន្ធ នៈ ផ ុ ស៊ី ល បាន ជ្រ ាប ចូល ត ត ាម ស្ន ាម ប្រ េះ ▁និង រ ន្ធ នៃ សិ លា ▁សិ លា ជ្រ ាប ទឹក បាន ក្លា យ ជា អា ង ស្ត ុក ប្រ េង ឆ ៅ ▁និង ឧ ស្ម ័ន ធម្ម ជាតិ ▁ធ ្យូ ង ថ ្ម កើត ឡើង ពី រ ុ ក្ខ ជាតិ ដ ែល ង ាប់ ▁និង ក ប់ នៅ ក្នុង ដ ី កាល ពី រ ាប់ លាន ឆ្នាំ ម ុន ▁នៅពេល រ ុ ក្ខ ជាតិ ទ ាំង ន ោះ ង ាប់ ▁បន្ទាប់មក វា ត្រូវ បាន ប្រ ម ូល ផ្ ត ុំ ▁ហើយ ត្រូវ បាន គ្រ ប ដ ណ្ត ប់ ដោយ ក ម្ ទ េច ក ំណ ▁នៅពេល ការ ច ាក់ ប ង្គ រ នៃ ក ម្ ទ េច ក ំណ កាន់ ត ែក ើន ឡើង ធ ្វ ើ ឲ្យ សារ ពា ង្គ កាយ រ ុ ក្ខ ជាតិ ង ាប់ ទ ាំង ន ោះ ប ំ បែក ធាតុ ▁ហើយ វិ វត្ត ន៍ ទៅ ជា ធ ្យូ ង ថ ្ម	462
ក្នុងសង្គមប្រជាធិបតយ្យគេបែងចែកអំណាចសំខាន់ៗដូចម្តេចខ្លះ អំណាចនីមួយៗតំណាងដោយស្ថាប័នណាខ្លះមានតួនាទីដូចម្តេចខ្លះ អំណាចនីមួយមានប្រៀបអំណាចលើអំណាចដទៃទៀតដូចម្តេចខ្លះ	null	ក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ គេបែងចែកអំណាចសំខាន់ៗជាបីគឺ អំណាចនីតិប្បញ្ញត្តិ អំណាចនិតិប្រតិបត្តិ អំណាចនិតិវិនិច្ឆ័យ អំណាចនីមួយៗតំណាងដោយ អំណាចនីតិប្បត្តិ តំណាងដោយរដ្ឋសភានិងព្រឹទ្ធសភាមានតួនាទីកសាងច្បាប់អំណាចនីតិប្រតិបត្តិ តំណាងដោយរដ្ឋាភិបាលមានតួនាទីអនុវត្តនិងការពារច្បាប់អំណាចនីតិវិនិច្ឆ័យ តំណាងដោយសាលាជម្រះក្តីមានតួនាទីរកយុត្តិធម៌ជូនប្រជាជាតិ អំណាចនិមួយៗ មានប្រៀបគឺ សភាមានអំណាចលើរដ្ឋាភិបាលសភាមានអំណាចយល់ព្រមឬមិនយល់ព្រមចំពោះការតែងតាំងរដ្ឋលេខាធិការចៅក្រមទូត និងមុខដំណែងសំខាន់ៗដទៃទៀតដែលរដ្ឋាភិបាលដាក់ស្នើសភាជាអ្នកសម្រេចលើ គម្រោងថវិកាចំណាយដែលរដ្ឋាភិបាលដាក់ស្នើសភាមានសិទ្ធិអំណាចដកបុណយសក្តិមន្រ្តីណាដែលប្រព្រឹត្តល្មើស រដ្ឋាភិបាលមានប្រៀបលើសភារដ្ឋាភិបាលមានសិទ្ធិលអំណាចបដិសេធមិនព្រមទទួលបានច្បាប់ឪ ដែលសភាបានអនុម័តជាលើកទី១រាជរដ្ឋាភិបាលអាចចាប់ខ្លួនសមាជិកសភាណាដែលប្រព្រឹត្តល្មើស រដ្ឋាភិបាលមានប្រៀបលើតុលាការរដ្ឋាភិបាលជាអ្នកតែងតាំងចៅក្រមរដ្ឋាភិបាលមាន សិទ្ធិអំណាចលើកទោសឬសម្រាប់ទោសឲ្យទណ្ឌិតរដ្ឋាភិបាលមានសិទ្ធិអំណាចចាប់ខ្លួនចៅក្រមដែលប្រព្រឹត្តិល្មើស តុលាការមានប្រៀបលើរដ្ឋាភិបាលតុលារការមានអំណាច ចោទប្រកាន់ពេលណាដែលរដ្ឋាភិបាលប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់តុលាការមានអំណាច កាត់ទោសសមាជិករដ្ឋាភិបាលដែលប្រព្រឹត្តល្មើស តុលាការមានប្រៀបលើសភាតុលាការមានសិទ្ធើអំណាច ពិនិត្យសារជាថ្មីលើច្បាប់ទាំងឡាយណា ដែលសភាបានអនុម័តហើយបើឃើញថា មិនសមស្របនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញតុលាការមានសិទ្ធិអំណាចប្រកាសបដិសេធពោលកឺ មានតួនាទីដូចក្រុម ប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញនៅបប្រទេសកម្ពុជាដែរចៅក្រមមានសិទ្ធិអំណាច កាត់ទោសសមាជិកសភាណាដែលប្រព្រឹត្តល្មើស សភាមានប្រៀបទៅលើតុលាការសភាអនុម័តលើសេចក្តីតែងតាំងចៅក្រមសភាមានសិទ្ធិដកបុណ្យសក្តិចៅក្រមណាដែលប្រព្រឹត្តល្មើស	null	ក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ គេបែងចែកអំណាចសំខាន់ៗជាបីគឺ អំណាចនីតិប្បញ្ញត្តិ អំណាចនិតិប្រតិបត្តិ អំណាចនិតិវិនិច្ឆ័យ អំណាចនីមួយៗតំណាងដោយ អំណាចនីតិប្បត្តិ តំណាងដោយរដ្ឋសភានិងព្រឹទ្ធសភាមានតួនាទីកសាងច្បាប់អំណាចនីតិប្រតិបត្តិ តំណាងដោយរដ្ឋាភិបាលមានតួនាទីអនុវត្តនិងការពារច្បាប់អំណាចនីតិវិនិច្ឆ័យ តំណាងដោយសាលាជម្រះក្តីមានតួនាទីរកយុត្តិធម៌ជូនប្រជាជាតិ អំណាចនិមួយៗ មានប្រៀបគឺ សភាមានអំណាចលើរដ្ឋាភិបាលសភាមានអំណាចយល់ព្រមឬមិនយល់ព្រមចំពោះការតែងតាំងរដ្ឋលេខាធិការចៅក្រមទូត និងមុខដំណែងសំខាន់ៗដទៃទៀតដែលរដ្ឋាភិបាលដាក់ស្នើសភាជាអ្នកសម្រេចលើ គម្រោងថវិកាចំណាយដែលរដ្ឋាភិបាលដាក់ស្នើសភាមានសិទ្ធិអំណាចដកបុណយសក្តិមន្រ្តីណាដែលប្រព្រឹត្តល្មើស រដ្ឋាភិបាលមានប្រៀបលើសភារដ្ឋាភិបាលមានសិទ្ធិលអំណាចបដិសេធមិនព្រមទទួលបានច្បាប់ឪ ដែលសភាបានអនុម័តជាលើកទី១រាជរដ្ឋាភិបាលអាចចាប់ខ្លួនសមាជិកសភាណាដែលប្រព្រឹត្តល្មើស រដ្ឋាភិបាលមានប្រៀបលើតុលាការរដ្ឋាភិបាលជាអ្នកតែងតាំងចៅក្រមរដ្ឋាភិបាលមាន សិទ្ធិអំណាចលើកទោសឬសម្រាប់ទោសឲ្យទណ្ឌិតរដ្ឋាភិបាលមានសិទ្ធិអំណាចចាប់ខ្លួនចៅក្រមដែលប្រព្រឹត្តិល្មើស តុលាការមានប្រៀបលើរដ្ឋាភិបាលតុលារការមានអំណាច ចោទប្រកាន់ពេលណាដែលរដ្ឋាភិបាលប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់តុលាការមានអំណាច កាត់ទោសសមាជិករដ្ឋាភិបាលដែលប្រព្រឹត្តល្មើស តុលាការមានប្រៀបលើសភាតុលាការមានសិទ្ធើអំណាច ពិនិត្យសារជាថ្មីលើច្បាប់ទាំងឡាយណា ដែលសភាបានអនុម័តហើយបើឃើញថា មិនសមស្របនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញតុលាការមានសិទ្ធិអំណាចប្រកាសបដិសេធពោលកឺ មានតួនាទីដូចក្រុម ប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញនៅបប្រទេសកម្ពុជាដែរចៅក្រមមានសិទ្ធិអំណាច កាត់ទោសសមាជិកសភាណាដែលប្រព្រឹត្តល្មើស សភាមានប្រៀបទៅលើតុលាការសភាអនុម័តលើសេចក្តីតែងតាំងចៅក្រមសភាមានសិទ្ធិដកបុណ្យសក្តិចៅក្រមណាដែលប្រព្រឹត្តល្មើស	ក្នុង សង ្ គម ប្រ ជា ធិ ប ត យ ្យ គ េ ប ែង ច ែក អ ំណ ា ច សំ ខា ន់ ៗ ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ អ ំណ ា ច âĢĭ នី មួយ ៗ ត ំណ ាង âĢĭâĢĭ ដោយ ស្ ថា ប ័ន ណា ខ្ ល ះ មាន ត ួន ា ទី ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ អ ំណ ា ច នី មួយ មាន ប្រ ៀប អ ំណ ា ច លើ អ ំណ ា ច âĢĭ ដ ទ ៃ ទៀត ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ	92	ក្នុង ស âĢĭ ង្គ ម ប្រ ជា ធិបតេយ្យ Ġ គ េ ប ែង ច ែក អ ំណ ា ច សំ ខា ន់ ៗ ជា បី គ ឺ Ġ អ ំណ ា ច នី តិ ប្ប ញ្ញ ត្តិ Ġ អ ំណ ា ច និ តិ ប្រ តិ ប ត្តិ Ġ អ ំណ ា ច និ តិ វិ និ ច្ឆ ័យ ÂłĠ អ ំណ ា ច នី មួយ ៗ ត ំណ ាង ដោយ Ġ អ ំណ ា ច នី តិ ប្ប ត្តិ Ġ ត ំណ ាង ដោយ រដ្ឋ ស ភា និង ព្រ ឹ ទ្ធ ស ភា មាន ត ួន ា ទី ក សា ង ច្ បា ប់ អ ំណ ា ច នី តិ ប្រ តិ ប ត្តិ Ġ ត ំណ ាង ដោយ រដ្ឋ ា ភិ បាល âĢĭ មាន ត ួន ា ទី អនុ វត្ត និង ការពារ ច្ បា ប់ អ ំណ ា ច នី តិ វិ និ ច្ឆ ័យ Ġ ត ំណ ាង ដោយ សា លា ជម្រះ ក្តី មាន ត ួន ា ទី រក យុត្តិ ធម៌ ជ ូន ប្រ ជា ជាតិ Ġ អ ំណ ា ច និ មួយ ៗ Ġ មាន ប្រ ៀប គ ឺ ÂłĠ ស ភា មាន អ ំណ ា ច លើ រដ្ឋ ា ភិ បាល ស ភា មាន អ ំណ ា ច យ ល់ ព្រ ម ឬ ម ិន យ ល់ ព្រ ម ចំ ព ោះ ការ តែ âĢĭ ង តាំង រដ្ឋ លេខ ា ធិ ការ ច ៅ ក្រ ម ទូ ត Ġ និង មុខ ដំ ណ ែង សំ ខា ន់ ៗ ដ ទ ៃ ទៀត ដ ែល រដ្ឋ ា ភិ បាល ដា ក់ ស្ន ើស ភា ជា អ្នក សម ្រ េច លើ Ġ គម ្រ ោង ថ វិ កា âĢĭ ចំ ណា យ ដ ែល រដ្ឋ ា ភិ បាល ដា ក់ ស្ន ើស ភា âĢĭ មាន សិ ទ្ធិ អ ំណ ា ច ដ ក ប ុ ណ យ ស ក្ត ិម ន្ រ ្ត ី ណា ដ ែល ប្រ ព្រ ឹត ្ត ល ្ម ើស Ġ រដ្ឋ ា ភិ បាល មាន ប្រ ៀប លើ ស ភា រដ្ឋ ា ភិ បាល មាន សិ ទ្ធិ ល អ ំណ ា ច ប ដ ិស េ ធម ិន ព្រ ម ទទួលបាន ច្ បា ប់ ឪ Ġ ដ ែល ស ភា បាន អនុ ម ័ត ជា លើក ទី១ រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល អា ច ច ាប់ ខ្លួន សម ា ជ ិក ស ភា ណា ដ ែល ប្រ ព្រ ឹត ្ត ល ្ម ើស Ġ រដ្ឋ ា ភិ បាល មាន ប្រ ៀប លើ ត ុល ាក ារ រដ្ឋ ា ភិ បាល ជា អ្នក តែ ង តាំង ច ៅ ក្រ ម រដ្ឋ ា ភិ បាល មាន Ġ សិ ទ្ធិ អ ំណ ា ច លើក ទោស ឬ សម ្រា ប់ ទោស ឲ្យ ទ ណ្ឌ ិត រដ្ឋ ា ភិ បាល មាន សិ ទ្ធិ អ ំណ ា ច ច ាប់ ខ្លួន ច ៅ ក្រ ម ដ ែល ប្រ ព្រ ឹត ្តិ ល ្ម ើស Ġ ត ុល ាក ារ មាន ប្រ ៀប លើ រដ្ឋ ា ភិ បាល ត ុល ារ ការ មាន អ ំណ ា ច Ġ ច ោទ ប្រ កាន់ ពេល ណា ដ ែល រដ្ឋ ា ភិ បាល ប្រ ព្រ ឹត ្ត ខុស ច្ បា ប់ ត ុល ាក ារ មាន អ ំណ ា ច Ġ កាត់ ទោស សម ា ជ ិក រដ្ឋ ា ភិ បាល ដ ែល ប្រ ព្រ ឹត ្ត ល ្ម ើស Ġ ត ុល ាក ារ មាន ប្រ ៀប លើ ស ភា ត ុល ាក ារ មាន សិ ទ្ធ ើ អ ំណ ា ច Ġ ពិ និ ត ្យ សារ ជា ថ ្ម ី លើ ច្ បា ប់ ទ ាំង ឡា យ ណា Ġ ដ ែល ស ភា បាន អនុ ម ័ត ហើយ ប ើ ឃើញ ថា Ġ ម ិន សម ស្រ ប នឹង រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ ត ុល ាក ារ មាន សិ ទ្ធិ អ ំណ ា ច ប្រ កាស ប ដ ិស េ ធ ព ោល ក ឺ Ġ មាន ត ួន ា ទី ដូច âĢĭ ក្រុម Ġ ប្រ ឹក ្សា ធម្ម នុ ញ្ញ នៅ ប ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ដ ែរ ច ៅ ក្រ ម មាន សិ ទ្ធិ អ ំណ ា ច Ġ កាត់ ទោស សម ា ជ ិក ស ភា ណា ដ ែល ប្រ ព្រ ឹត ្ត ល ្ម ើស Ġ ស ភា មាន ប្រ ៀប ទៅ លើ ត ុល ាក ារ ស ភា អនុ ម ័ត លើ សេ ច ក្តី តែ ង តាំង ច ៅ ក្រ ម ស ភា មាន សិ ទ្ធិ ដ ក ប ុ ណ ្យ ស ក្ត ិច ៅ ក្រ ម ណា ដ ែល ប្រ ព្រ ឹត ្ត ល ្ម ើស	704	▁ក្នុង ស ង្គ ម ប្រ ជា ធិ ប ត យ ្យ គ េ ប ែង ច ែក អ ំ ណា ច សំ ខ ាន់ ៗ ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁អំណាច ▁នីមួយ ៗ ត ំណ ាង ▁ដោយ ស្ ថា ប ័ន ណា ខ្ ល ះ មាន ត ួ នាទី ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁អំណាច នី មួយ មាន ប្រ ៀប អ ំ ណា ច លើ អ ំ ណា ច ▁ដទៃ ទៀត ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	82	▁ក្នុង ស ▁ ង្គ ម ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ▁គេ ប ែង ច ែក អ ំ ណា ច សំ ខ ាន់ ៗ ជា បី គ ឺ ▁អំណាច នី តិ ប្ បញ្ញត្តិ ▁អំណាច និ តិ ប្រ តិ ប ត្តិ ▁អំណាច និ តិ វិ និ ច្ឆ ័យ ▁អំណាច នី មួយ ៗ ត ំណ ាង ដោយ ▁អំណាច នី តិ ប្ប ត្តិ ▁តំណាង ដោយ រដ្ឋ ស ភា និង ព្រ ឹ ទ្ធ ស ភា មាន ត ួ នាទី ក សា ង ច ្ប ាប់ អ ំ ណា ច នី តិ ប្រ តិ ប ត្តិ ▁តំណាង ដោយ រ ដ្ឋា ភិ បាល ▁មាន ត ួ នាទី អនុ វត្ត និង ការពារ ច ្ប ាប់ អ ំ ណា ច នី តិ វិ និ ច្ឆ ័យ ▁តំណាង ដោយ សា លា ជម្រះ ក្តី មាន ត ួ នាទី រក យុត្តិ ធម៌ ជ ូន ប្រ ជា ជាតិ ▁អំណាច និ មួយ ៗ ▁មាន ប្រ ៀប គ ឺ ▁សភា មាន អ ំ ណា ច លើ រ ដ្ឋា ភិ បាល ស ភា មាន អ ំ ណា ច យ ល់ ព្រ ម ឬ ម ិន យ ល់ ព្រ ម ច ំព ោះ ការ តែ ▁ង តាំង រដ្ឋ លេខ ា ធិ ការ ច ៅ ក្រ ម ទ ូត ▁និង មុខ ដ ំណ ែង សំ ខ ាន់ ៗ ដ ទ ៃ ទៀត ដ ែល រ ដ្ឋា ភិ បាល ដ ាក់ ស្ន ើស ភា ជា អ្នក ស ម្រ េច លើ ▁គម្រោង ថ វ ិកា ▁ចំណាយ ដ ែល រ ដ្ឋា ភិ បាល ដ ាក់ ស្ន ើស ភា ▁មាន សិ ទ្ធិ អ ំ ណា ច ដ ក ប ុ ណ យ ស ក្ត ិម ន ្រ ្ត ី ណា ដ ែល ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ល ្ម ើស ▁រដ្ឋាភិបាល មាន ប្រ ៀប លើ ស ភា រ ដ្ឋា ភិ បាល មាន ស ិទ្ធ ិល អ ំ ណា ច ប ដ ិ សេ ធម ិន ព្រ ម ទទួលបាន ច ្ប ាប់ ឪ ▁ដែល ស ភា បាន អនុ ម ័ត ជា លើក ទី១ រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល អា ច ច ាប់ ខ្លួន ស មា ជ ិក ស ភា ណា ដ ែល ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ល ្ម ើស ▁រដ្ឋាភិបាល មាន ប្រ ៀប លើ ត ុល ា ការ រ ដ្ឋា ភិ បាល ជា អ្នក ត ែង តាំង ច ៅ ក្រ ម រ ដ្ឋា ភិ បាល មាន ▁សិទ្ធិ អ ំ ណា ច លើក ទោស ឬ ស ម្រ ាប់ ទោស ឲ្យ ទ ណ្ឌ ិត រ ដ្ឋា ភិ បាល មាន សិ ទ្ធិ អ ំ ណា ច ច ាប់ ខ្លួន ច ៅ ក្រ ម ដ ែល ប្រ ព្រ ឹ ត្តិ ល ្ម ើស ▁តុលាការ មាន ប្រ ៀប លើ រ ដ្ឋា ភិ បាល ត ុល ារ ការ មាន អ ំ ណា ច ▁ចោទប្រកាន់ ពេល ណា ដ ែល រ ដ្ឋា ភិ បាល ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ខុស ច ្ប ាប់ ត ុល ា ការ មាន អ ំ ណា ច ▁កាត់ទោស ស មា ជ ិក រ ដ្ឋា ភិ បាល ដ ែល ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ល ្ម ើស ▁តុលាការ មាន ប្រ ៀប លើ ស ភា ត ុល ា ការ មាន ស ិទ្ធ ើ អ ំ ណា ច ▁ពិនិត្យ សារ ជា ថ ្ម ី លើ ច ្ប ាប់ ទ ាំង ឡា យ ណា ▁ដែល ស ភា បាន អនុ ម ័ត ហើយ ប ើ ឃើញ ថា ▁មិន សម ស្រ ប នឹង រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ ត ុល ា ការ មាន សិ ទ្ធិ អ ំ ណា ច ប្រ កាស ប ដ ិ សេ ធ ព ោល ក ឺ ▁មាន ត ួ នាទី ដូច ▁ក្រុម ▁ប្រ ឹក ្សា ធម្ម នុ ញ្ញ នៅ ប ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ដ ែរ ច ៅ ក្រ ម មាន សិ ទ្ធិ អ ំ ណា ច ▁កាត់ទោស ស មា ជ ិក ស ភា ណា ដ ែល ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ល ្ម ើស ▁សភា មាន ប្រ ៀប ទៅ លើ ត ុល ា ការ ស ភា អនុ ម ័ត លើ ស េច ក្តី ត ែង តាំង ច ៅ ក្រ ម ស ភា មាន សិ ទ្ធិ ដ ក ប ុ ណ ្យ ស ក្ត ិច ៅ ក្រ ម ណា ដ ែល ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ល ្ម ើស	644
តើប្រទេសភីលីពីនធ្លាប់នៅក្រោមអាណានិគមនិយមណាខ្លះតើអាណានិគមនិយមនីមួយៗមានភាពខុសគ្នាដូចម្តេចហើយអាណានិគមណាដែលប្រសើរជាងគេ	null	ប្រទេសភីលីពីនធ្លាប់នៅក្រោមអាណានិគមនិយមអេស៉្បាញ ជប៉ុន និងសហរដ្ឋអាមេរិកភាពខុសគ្នានៃអាណានិគមនីមួយៗគឺក អេស៉្បាញមានគោលដៅពង្រីកឥទ្ធិពលគ្រិស្តសាសនានៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍មានការប្រកាន់ពូជសាសន៍ដែលនាំឱ្យមានអំពើហិង្សាកាប់ស្លាប់ ពួកមេដឹកនាំសាសនា និងការច្បាប់យកដីធ្លីពីសំណាក់ពួកបព្វជិត ខ អាមេរិកមានទិសដៅពង្រីកឥទ្ធិពលមហាអំណាចខ្លួន តាមរយៈការផ្សព្វផ្សាយ និងការអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដែលគេនិយាយថាជាបេសកម្មប្រជាធិបតេយ្យសហរដ្ឋអាមេរិកលបានចំណាយថវិកាជាច្រើន ដើម្បីជួយប្រទេសភីលីពីនលើវិស័យអប់រំ សុខាភិបាល និងសេដ្ឋឹកិច្ច គ ជប៉ុនដើម្បីគ្រប់គ្រងប្រទេសនៅអាស៊ី ដែលមានពាក្យស្លោកថា ទ្វីបអាស៊ីសម្រាប់ជនជាតិអាស៊ី និង ជប៉ុនជាពន្លឺសម្រាប់ទ្វីបអាស៊ីព្រោះវាស្ថិតក្នុងតំបន់ប្រតិបត្តិការរួមគ្នាអាណានិគមដែលមានលក្ខណៈប្រសើរជាងគេ គឺអាណានិគមអាមេរិក	null	ប្រទេសភីលីពីនធ្លាប់នៅក្រោមអាណានិគមនិយមអេស៉្បាញ ជប៉ុន និងសហរដ្ឋអាមេរិកភាពខុសគ្នានៃអាណានិគមនីមួយៗគឺក អេស៉្បាញមានគោលដៅពង្រីកឥទ្ធិពលគ្រិស្តសាសនានៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍មានការប្រកាន់ពូជសាសន៍ដែលនាំឱ្យមានអំពើហិង្សាកាប់ស្លាប់ ពួកមេដឹកនាំសាសនា និងការច្បាប់យកដីធ្លីពីសំណាក់ពួកបព្វជិត ខ អាមេរិកមានទិសដៅពង្រីកឥទ្ធិពលមហាអំណាចខ្លួន តាមរយៈការផ្សព្វផ្សាយ និងការអនុវត្តលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដែលគេនិយាយថាជាបេសកម្មប្រជាធិបតេយ្យសហរដ្ឋអាមេរិកលបានចំណាយថវិកាជាច្រើន ដើម្បីជួយប្រទេសភីលីពីនលើវិស័យអប់រំ សុខាភិបាល និងសេដ្ឋឹកិច្ច គ ជប៉ុនដើម្បីគ្រប់គ្រងប្រទេសនៅអាស៊ី ដែលមានពាក្យស្លោកថា ទ្វីបអាស៊ីសម្រាប់ជនជាតិអាស៊ី និង ជប៉ុនជាពន្លឺសម្រាប់ទ្វីបអាស៊ីព្រោះវាស្ថិតក្នុងតំបន់ប្រតិបត្តិការរួមគ្នាអាណានិគមដែលមានលក្ខណៈប្រសើរជាងគេ គឺអាណានិគមអាមេរិក	ត ើប ្រ ទេស ភ ី លី ពី ន ធ ្លា ប់ នៅ ក្រោម អា ណា និ គម និយម ណា ខ្ ល ះ ត ើ អា ណា និ គម និយម នី មួយ ៗ មាន ភាព ខុស គ្នា ដូច ម្ ត េច ហើយ អា ណា និ គម ណា ដ ែល ប្រសើរ ជា ង គ េ Ġ	54	ប្រ ទេស ភ ី លី ពី ន ធ ្លា ប់ នៅ ក្រោម អា ណា និ គម និយម អ េស ៉ ្ប ាញ Ġ ជ ប៉ ុន Ġ និង ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ភាព ខុស គ្នា នៃ អា ណា និ គម នី មួយ ៗ គ ឺ ក Ġ អ េស ៉ ្ប ាញ មាន គោ ល ដ ៅ ព ង ្រី ក ឥ ទ្ធិ ពល គ្រ ិស ្ត សា ស នា នៅ អា ស៊ី អា គ ្ន េ យ ៍ មាន ការ ប្រ កាន់ ព ូ ជ សា ស ន៍ ដ ែល នាំ ឱ្យ មាន អ ំព ើ ហ ិ ង្ស ាក ាប់ ស្លាប់ Ġ ព ួ ក មេ ដ ឹក នាំ សា ស នា Ġ និង ការ ច្ បា ប់ យក ដ ី ធ ្ល ី ពី សំ ណា ក់ ព ួ ក ប ព្វ ជ ិត Ġ ខ Ġ អា មេ រិក មាន ទិ ស ដ ៅ ព ង ្រី ក ឥ ទ្ធិ ពល ម ហា អ ំណ ា ច ខ្លួន Ġ តា ម រយ ៈ ការ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ Ġ និង ការ អនុ វត្ត ល ទ្ធិ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ Ġ ដ ែល គ េន ិយ ាយ ថា ជា ប េស កម្ម ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ល បាន ចំ ណា យ ថ វិ កា ជា ច្ រ ើន Ġ ដើម ្ប ី ជ ួយ ប្រ ទេស ភ ី លី ពី ន លើ វិ ស ័យ អ ប់ រំ Ġ សុខ ា ភិ បាល Ġ និង សេ ដ្ឋ ឹក ិច ្ច Ġ គ Ġ ជ ប៉ ុន ដើម ្ប ី គ្រ ប់ គ្រ ង ប្រ ទេស នៅ អា ស៊ី Ġ ដ ែល មាន ពាក្យ ស្ លោក ថា Ġ ទ ្វី ប អា ស៊ី សម ្រា ប់ ជន ជាតិ អា ស៊ី Ġ និង Ġ ជ ប៉ ុន ជា ព ន្ ល ឺ សម ្រា ប់ ទ ្វី ប អា ស៊ី ព្រ ោះ វា ស្ ថ ិត ក្នុង ត ំ ប ន់ ប្រ តិ ប ត្តិ ការ រួម គ្នា អា ណា និ គម ដ ែល មាន ល ក្ខ ណៈ ប្រសើរ ជា ង គ េ Ġ គ ឺ អា ណា និ គម អា មេ រិក	330	▁តើ ប្រ ទេស ភ ី លី ពី ន ធ ្ល ាប់ នៅ ក្រោម អា ណា និ គម និយម ណា ខ្ ល ះ ត ើ អា ណា និ គម និយម នី មួយ ៗ មាន ភាព ខុស គ្នា ដូច ម ្ត េច ហើយ អា ណា និ គម ណា ដ ែល ប្រសើរ ជា ង គ េ ▁	53	▁ប្រទេស ភ ី លី ពី ន ធ ្ល ាប់ នៅ ក្រោម អា ណា និ គម និយម អ េស ៉ ្ប ាញ ▁ជប៉ុន ▁និង ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ភាព ខុស គ្នា នៃ អា ណា និ គម នី មួយ ៗ គ ឺ ក ▁អេស ៉ ្ប ាញ មាន គ ោល ដ ៅ ព ង ្រី ក ឥ ទ្ធិ ពល គ្រ ិ ស្ត សា ស នា នៅ អា ស៊ី អា គ ្ន េ យ ៍ មាន ការ ប្រ កាន់ ព ូ ជ សា ស ន៍ ដ ែល នាំ ឱ្យ មាន អ ំព ើ ហ ិ ង្ស ាក ាប់ ស្លាប់ ▁ពួក មេ ដ ឹក នាំ សា ស នា ▁និង ការ ច ្ប ាប់ យក ដ ី ធ ្ល ី ពី ស ំណ ាក់ ព ួ ក ប ព្វ ជ ិត ▁ខ ▁អាមេរិក មាន ទិ ស ដ ៅ ព ង ្រី ក ឥ ទ្ធិ ពល ម ហា អ ំ ណា ច ខ្លួន ▁តាមរយៈ ការ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ▁និង ការ អនុ វត្ត ល ទ្ធិ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ▁ដែល គ េន ិយ ាយ ថា ជា ប េស កម្ម ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ល បាន ច ំណ ាយ ថ វ ិកា ជា ច ្រ ើន ▁ដើម្បី ជ ួយ ប្រ ទេស ភ ី លី ពី ន លើ វិ ស ័យ អ ប់ រំ ▁សុខាភិបាល ▁និង សេ ដ្ឋ ឹ កិច្ច ▁គ ▁ជប៉ុន ដើម ្ប ី គ្រ ប់ គ្រ ង ប្រ ទេស នៅ អា ស៊ី ▁ដែល មាន ពាក្យ ស្ លោក ថា ▁ទ្វីប អា ស៊ី ស ម្រ ាប់ ជន ជាតិ អា ស៊ី ▁និង ▁ជប៉ុន ជា ព ន ្ល ឺ ស ម្រ ាប់ ទ ្វី ប អា ស៊ី ព្រ ោះ វា ស ្ថ ិត ក្នុង ត ំ ប ន់ ប្រ តិ ប ត្តិ ការ រួម គ្នា អា ណា និ គម ដ ែល មាន ល ក្ខ ណៈ ប្រសើរ ជា ង គ េ ▁គឺ អា ណា និ គម អា មេ រិក	304
តើគេអាចរំដោះខេត្តតាមព្រំដែនមួយចំនួនឱ្យចេញផុតពីភាពដាច់ស្រយាល ដោយមធ្យោបាយណា	null	គេអាចរំដោះខេត្តតាមព្រំដែនមួយចំនួនឱ្យចេញផុតពីភាពដាច់ស្រយាល ដោយមធ្យោបាយធ្វើការពង្រឹងសកម្មភាពពាណិជ្ជកម្ម និង សេវាកម្មឱ្យមានភាពរស់រវើកធ្វើឱ្យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅតំបន់នោះ មានភាពទំនើប	null	គេអាចរំដោះខេត្តតាមព្រំដែនមួយចំនួនឱ្យចេញផុតពីភាពដាច់ស្រយាល ដោយមធ្យោបាយធ្វើការពង្រឹងសកម្មភាពពាណិជ្ជកម្ម និង សេវាកម្មឱ្យមានភាពរស់រវើកធ្វើឱ្យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅតំបន់នោះ មានភាពទំនើប	ត ើ គ េ អា ចរ ំ ដ ោះ ខ េត ្ត តា ម ព្រ ំ ដ ែន មួយ ចំ ន ួន ឱ្យ ចេញ ផ ុត ពី ភាព ដា ច ់ ស្រ យា ល Ġ ដោយ ម ធ ្យ ោ បា យ ណា Ġ	42	គ េ អា ចរ ំ ដ ោះ ខ េត ្ត តា ម ព្រ ំ ដ ែន មួយ ចំ ន ួន ឱ្យ ចេញ ផ ុត ពី ភាព ដា ច ់ ស្រ យា ល Ġ ដោយ ម ធ ្យ ោ បា យ ធ ្វ ើក ារ ពង្រឹង ស កម្ម ភាព ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម Ġ និង Ġ សេ វា កម្ម ឱ្យ មាន ភាព រស់ រ វ ើក ធ ្វ ើ ឱ្យ ហ េ ដ្ឋា រ ច នា សម ្ ព ័ន ្ ធ នៅ ត ំ ប ន់ ន ោះ Ġ មាន ភាព ទំ ន ើប	91	▁តើ គ េ អា ច រំ ដ ោះ ខ េ ត្ត ត ាម ព្រ ំ ដ ែន មួយ ចំ ន ួន ឱ្យ ចេញ ផ ុត ពី ភាព ដ ាច់ ស្រ យ ាល ▁ដោយ ម ធ ្យ ោ ប ាយ ណា ▁	40	▁គេ អា ច រំ ដ ោះ ខ េ ត្ត ត ាម ព្រ ំ ដ ែន មួយ ចំ ន ួន ឱ្យ ចេញ ផ ុត ពី ភាព ដ ាច់ ស្រ យ ាល ▁ដោយ ម ធ ្យ ោ ប ាយ ធ ្វ ើ ការ ពង្រឹង ស កម្ម ភាព ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ▁និង ▁សេវាកម្ម ឱ្យ មាន ភាព រស់ រ វ ើក ធ ្វ ើ ឱ្យ ហ េ ដ្ឋា រ ច នា ស ម្ព ័ ន្ធ នៅ ត ំ ប ន់ ន ោះ ▁មាន ភាព ទំ ន ើប	85
តើសម្ដេច នរោត្តម សីហនុបង្កើតអង្គការសង្គមរាស្រ្ដនិយមនៅថ្ងៃ ខែ ឆ្នាំណា ដោយមូលហេតុអ្វីខ្លះ	null	សម្ដេច នរោត្តម សីហនុ បង្កើតអង្គការសង្គមរាស្រ្ដនិយមនៅថ្ងៃទី ២២ ខែមីនា ឆ្នាំ ១៩៥៥ ដោយមូលហេតុដើម្បីបង្កើតរបបថ្មីមួយក្រោយអាណានិគមកសាងប្រទេសឪ្យមានការរីកចម្រើនដូចអារ្យប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចជាតិកសាងហេដ្ឋាចេនាសម័្ពន្ធ ស្ពាន ថ្នល់ សាលារៀនបង្រួបបង្រួមជាតិ និងដង្ហែតាមព្រះមហាក្សត្រ	null	សម្ដេច នរោត្តម សីហនុ បង្កើតអង្គការសង្គមរាស្រ្ដនិយមនៅថ្ងៃទី ២២ ខែមីនា ឆ្នាំ ១៩៥៥ ដោយមូលហេតុដើម្បីបង្កើតរបបថ្មីមួយក្រោយអាណានិគមកសាងប្រទេសឪ្យមានការរីកចម្រើនដូចអារ្យប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចជាតិកសាងហេដ្ឋាចេនាសម័្ពន្ធ ស្ពាន ថ្នល់ សាលារៀនបង្រួបបង្រួមជាតិ និងដង្ហែតាមព្រះមហាក្សត្រ	ត ើស ម្ ដ េច Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ បង ្ក ើត អង្គ ការ សង ្ គម រា ស្រ ្ ដ និយម នៅ ថ ្ង ៃ Ġ ខែ Ġ ឆ្នាំ ណា Ġ ដោយ ម ូល ហេតុ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	42	សម ្ ដ េច Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ Ġ បង ្ក ើត អង្គ ការ សង ្ គម រា ស្រ ្ ដ និយម នៅ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ២ ២ Ġ ខែ មី នា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៥ ៥ Ġ ដោយ ម ូល ហេតុ ដើម ្ប ី បង ្ក ើត រ ប ប ថ ្ម ី មួយ ក្រ ោយ អា ណា និ គម ក សា ង ប្រ ទេស ឪ ្យ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ដូច អា រ ្យ ប្រ ទេស អភិវឌ្ឍ ន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ជាតិ ក សា ង ហ េ ដ្ឋា ច េន ាស ម ័ ្ ពន្ធ Ġ ស្ព ាន Ġ ថ្ន ល់ Ġ សា លា រ ៀន âĢĭ បង ្រ ួ ប បង ្រ ួ ម ជាតិ Ġ និង ដង ្ហ ែត ាម ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ	127	▁តើ ស ម្ ដ េច ▁នរោត្តម ▁សីហនុ ប ង្ក ើត អង្គ ការ ស ង្គ ម រា ស្រ ្ ដ និយម នៅ ថ ្ង ៃ ▁ខែ ▁ឆ្នាំ ណា ▁ដោយ ម ូល ហេតុ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	36	▁សម្ ដ េច ▁នរោត្តម ▁សីហនុ ▁បង្កើត អង្គ ការ ស ង្គ ម រា ស្រ ្ ដ និយម នៅ ថ ្ង ៃ ទី ▁២២ ▁ខែមីនា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៥ ៥ ▁ដោយ ម ូល ហេតុ ដើម ្ប ី ប ង្ក ើត រ ប ប ថ ្ម ី មួយ ក្រ ោយ អា ណា និ គម ក សា ង ប្រ ទេស ឪ ្យ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ដូច អា រ ្យ ប្រ ទេស អភិវឌ្ឍ ន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ជាតិ ក សា ង ហ េ ដ្ឋា ច េន ាស ម ័ ្ ពន្ធ ▁ស្ពាន ▁ថ្នល់ ▁សាលារៀន ▁បង ្រ ួ ប បង ្ រួម ជាតិ ▁និង ដ ង្ហ ែត ាម ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ	109
ដូចម្តេចដែលហៅថានគរបាលយុត្តិធម៌	null	នគរបាលយុត្តិធម៌ គឺជាភ្នាក់ងារដែលស្វែងរកបទឧក្រិដ្ឋ បទមជ្ឈឹម និងបទលហុព្រមទាំងប្រមូលភស្តុតាងនៃបទល្មើសទាំងនោះ ហើយបញ្ជូនអ្នកប្រព្រឹត្តល្មើសទាំងនោះទៅសាលាជម្រះក្តី ដែលមានសមត្ថកិច្ចផ្តន្ទាទោសជនល្មើសនោះ	null	នគរបាលយុត្តិធម៌ គឺជាភ្នាក់ងារដែលស្វែងរកបទឧក្រិដ្ឋ បទមជ្ឈឹម និងបទលហុព្រមទាំងប្រមូលភស្តុតាងនៃបទល្មើសទាំងនោះ ហើយបញ្ជូនអ្នកប្រព្រឹត្តល្មើសទាំងនោះទៅសាលាជម្រះក្តី ដែលមានសមត្ថកិច្ចផ្តន្ទាទោសជនល្មើសនោះ	ដូច ម្ ត េច ដ ែល ហ ៅ ថា ន គរ បាល យុត្តិ ធម៌ Ġ	14	ន គរ បាល យុត្តិ ធម៌ Ġ គ ឺ ជា ភ ្នា ក់ ងារ ដ ែល ស្ វ ែង រក បទ ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ Ġ បទ ម ជ ្ឈ ឹម Ġ និង បទ ល ហ ុ ព្រ ម ទ ាំង ប្រ ម ូល ភ ស្ត ុត ាង នៃ បទ ល ្ម ើស ទ ាំង ន ោះ Ġ ហើយ ប ញ្ជ ូន អ្នក ប្រ ព្រ ឹត ្ត ល ្ម ើស ទ ាំង ន ោះ ទៅ សា លា ជម្រះ ក្តី Ġ ដ ែល មាន សម ត្ថ កិច្ច ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ជន ល ្ម ើស ន ោះ	91	▁ដូចម្តេច ដ ែល ហ ៅ ថា ន គរ បាល យុត្តិ ធម៌ ▁	11	▁នគរបាល យុត្តិ ធម៌ ▁គឺជា ភ ្ន ាក់ ងារ ដ ែល ស ្វ ែង រក បទ ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ ▁បទ ម ជ ្ឈ ឹម ▁និង បទ ល ហ ុ ព្រ ម ទ ាំង ប្រ ម ូល ភ ស្ត ុត ាង នៃ បទ ល ្ម ើស ទ ាំង ន ោះ ▁ហើយ ប ញ្ជ ូន អ្នក ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ល ្ម ើស ទ ាំង ន ោះ ទៅ សា លា ជម្រះ ក្តី ▁ដែល មាន សម ត្ថ កិច្ច ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ជន ល ្ម ើស ន ោះ	86
តើអង្គការអន្តរជាតិសំខាន់ៗអ្វីខ្លះ ដែលមានតួនាទីធ្វើសមាហរណកម្មសកលលោក និងតំបន់	null	អង្គការអន្តរជាតិដែលមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងការធ្វើសមាហរណកម្មសកលលោកនិងតំបន់មានៈអង្គការសហប្រជាជាតិអង្គការរូបិយប័ណវត្ថុអន្តរជាតិធានាគារពិភណលោកអង្គការរដ្ឋនៃទ្វីបអាមេរិកអង្គការនៃប្រទេសនាំចេញប្រេងកាតអង្គការឯកភាពអាហ្វ្រិកអង្គការសន្តិសិទប្រទេសឥស្លាមសមាគមន៍ប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍សហគមន៍អឺរ៉ុប	null	អង្គការអន្តរជាតិដែលមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងការធ្វើសមាហរណកម្មសកលលោកនិងតំបន់មានៈអង្គការសហប្រជាជាតិអង្គការរូបិយប័ណវត្ថុអន្តរជាតិធានាគារពិភណលោកអង្គការរដ្ឋនៃទ្វីបអាមេរិកអង្គការនៃប្រទេសនាំចេញប្រេងកាតអង្គការឯកភាពអាហ្វ្រិកអង្គការសន្តិសិទប្រទេសឥស្លាមសមាគមន៍ប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍សហគមន៍អឺរ៉ុប	ត ើ អង្គ ការ អ ន្ត រ ជាតិ សំ ខា ន់ ៗ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ដ ែល មាន ត ួន ា ទី ធ ្វ ើស មា ហ រណ កម្ម ស ក ល លោក Ġ និង ត ំ ប ន់ Ġ	40	អង្គ ការ អ ន្ត រ ជាតិ ដ ែល មាន ត ួន ា ទី សំ ខា ន់ ក្នុង ការ ធ ្វ ើស មា ហ រណ កម្ម ស ក ល លោក និង ត ំ ប ន់ មាន ៈ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ អង្គ ការ រូប ិយ ប ័ ណ វ ត្ថ ុ អ ន្ត រ ជាតិ ធាន ា គ ារ ពិ ភ ណ លោក អង្គ ការ រដ្ឋ នៃ ទ ្វី ប អា មេ រិក អង្គ ការ នៃ ប្រ ទេស នាំ ចេញ ប្រ េង កា ត អង្គ ការ ឯក ភាព អា ហ្វ ្រ ិក អង្គ ការ ស ន្ត ិស ិ ទ ប្រ ទេស ឥ ស្ លា ម សម ា គមន៍ ប្រ ជា ជាតិ អា ស៊ី អា គ ្ន េ យ ៍ ស ហ គមន៍ អ ឺ រ៉ ុប	128	▁តើ អង្គ ការ អ ន្ត រ ជាតិ សំ ខ ាន់ ៗ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ដែល មាន ត ួ នាទី ធ ្វ ើស មា ហ រណ កម្ម ស ក ល លោក ▁និង ត ំ ប ន់ ▁	37	▁អង្គការ អ ន្ត រ ជាតិ ដ ែល មាន ត ួ នាទី សំ ខ ាន់ ក្នុង ការ ធ ្វ ើស មា ហ រណ កម្ម ស ក ល លោក និង ត ំ ប ន់ មាន ៈ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ អង្គ ការ រូប ិយ ប ័ ណ វ ត្ថ ុ អ ន្ត រ ជាតិ ធាន ា គ ារ ពិ ភ ណ លោក អង្គ ការ រដ្ឋ នៃ ទ ្វី ប អា មេ រិក អង្គ ការ នៃ ប្រ ទេស នាំ ចេញ ប្រ េង ក ាត អង្គ ការ ឯក ភាព អា ហ្វ ្រ ិក អង្គ ការ ស ន្ត ិ សិ ទ ប្រ ទេស ឥ ស ្លា ម ស មា គមន៍ ប្រ ជា ជាតិ អា ស៊ី អា គ ្ន េ យ ៍ ស ហ គមន៍ អ ឺ រ៉ ុប	126
ចូរនិយាយពីការរលាយនៃអ៉ីដ្រូសែននៅក្នុងព្រះអាទិត្យ	null	ការរលាយនៃអ៉ីដ្រូសែននៅក្នុងព្រះអាទិត្យអ៉ីដ្រូសែនពីរ ប្រូតុង ទង្គិចគ្នា ប្រូតុងមួយបញ្ចេញភាគល្អិត និងថាមពល បន្ទាប់មកក្លាយជាណឺត្រុងមួយ ប្រូតុង និងណឺត្រុងផ្សំគ្នាបង្កើតជាទម្រង់ធ្ងន់មួយនៃអ៉ីដ្រូសែនឈ្មោះថា ដឺតេរ្យ៉ូម ដឺតេរ្យ៉មផ្សំជាមួយស្នូលអ៉ីដ្រូសែនមួយទៀតបង្កើតបានជាអេល្យូមផ្សេងទៀតឈ្មោះថា អេល្យូម ថាមពលជាច្រើនត្រូវបានបញ្ចេញរួមទាំងកាំរស្មីហ្គាម៉ាផងដែរ បន្ទាប់មកអាតូមអេល្យូម ចំនួនពីរផ្សំគ្នាបង្កើតបានអេល្យូម ហើយបញ្ចេញថាមពលជាច្រើន និងស្នូលអ៉ីដ្រូសែនពីរ	null	ការរលាយនៃអ៉ីដ្រូសែននៅក្នុងព្រះអាទិត្យអ៉ីដ្រូសែនពីរ ប្រូតុង ទង្គិចគ្នា ប្រូតុងមួយបញ្ចេញភាគល្អិត និងថាមពល បន្ទាប់មកក្លាយជាណឺត្រុងមួយ ប្រូតុង និងណឺត្រុងផ្សំគ្នាបង្កើតជាទម្រង់ធ្ងន់មួយនៃអ៉ីដ្រូសែនឈ្មោះថា ដឺតេរ្យ៉ូម ដឺតេរ្យ៉មផ្សំជាមួយស្នូលអ៉ីដ្រូសែនមួយទៀតបង្កើតបានជាអេល្យូមផ្សេងទៀតឈ្មោះថា អេល្យូម ថាមពលជាច្រើនត្រូវបានបញ្ចេញរួមទាំងកាំរស្មីហ្គាម៉ាផងដែរ បន្ទាប់មកអាតូមអេល្យូម ចំនួនពីរផ្សំគ្នាបង្កើតបានអេល្យូម ហើយបញ្ចេញថាមពលជាច្រើន និងស្នូលអ៉ីដ្រូសែនពីរ	ច ូរ និ យា យ ពី ការ រ លា យ នៃ អ ៉ី ដ ្រ ូស ែន នៅ ក្នុង ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ Ġ	25	ការ រ លា យ នៃ អ ៉ី ដ ្រ ូស ែន នៅ ក្នុង ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ អ ៉ី ដ ្រ ូស ែន ពី រ Ġ ប្រ ូត ុង Ġ ទ ង្គ ិច គ្នា Ġ ប្រ ូត ុង មួយ បញ្ច េញ ភាគ ល្អ ិត Ġ និង ថា ម ពល Ġ បន្ទាប់ មក ក្លា យ ជា ណ ឺត ្រ ុង មួយ Ġ ប្រ ូត ុង Ġ និង ណ ឺត ្រ ុង ផ្ សំ គ្នា បង ្ក ើត ជា ទ ម្រ ង់ ធ ្ង ន់ មួយ នៃ អ ៉ី ដ ្រ ូស ែន ឈ្មោះ ថា Ġ ដ ឺត េរ ្យ ៉ ូម Ġ ដ ឺត េរ ្យ ៉ ម ផ្ សំ ជា មួយ ស្ន ូល អ ៉ី ដ ្រ ូស ែន មួយ ទៀត បង ្ក ើត បាន ជា អ េ ល ្យូ ម ផ្ សេ ង ទៀត ឈ្មោះ ថា Ġ អ េ ល ្យូ ម Ġ ថា ម ពល ជា ច្ រ ើន ត្រូវ បាន បញ្ច េញ រួម ទ ាំង កា ំ រស ្ម ី ហ្គា ម៉ា ផ ង ដ ែរ Ġ បន្ទាប់ មក អា តូ ម អ េ ល ្យូ ម âĢĭ Ġ ចំ ន ួន ពី រ ផ្ សំ គ្នា បង ្ក ើត បាន អ េ ល ្យូ ម Ġ ហើយ បញ្ច េញ ថា ម ពល ជា ច្ រ ើន Ġ និង ស្ន ូល អ ៉ី ដ ្រ ូស ែន ពី រ	208	▁ចូរ ន ិយ ាយ ពី ការ រ ល ាយ នៃ អ ៉ី ដ ្រ ូស ែន នៅ ក្នុង ព្រ ះ អា ទ ិត ្យ ▁	24	▁ការរ ល ាយ នៃ អ ៉ី ដ ្រ ូស ែន នៅ ក្នុង ព្រ ះ អា ទ ិត ្យ អ ៉ី ដ ្រ ូស ែន ពី រ ▁ប្រ ូត ុង ▁ទ ង្គ ិច គ្នា ▁ប្រ ូត ុង មួយ បញ្ច េញ ភាគ ល្អ ិត ▁និង ថា ម ពល ▁បន្ទាប់មក ក្លា យ ជា ណ ឺ ត្រ ុង មួយ ▁ប្រ ូត ុង ▁និង ណ ឺ ត្រ ុង ផ្ សំ គ្នា ប ង្ក ើត ជា ទ ម្រ ង់ ធ ្ង ន់ មួយ នៃ អ ៉ី ដ ្រ ូស ែន ឈ្មោះ ថា ▁ដ ឺត េរ ្ យ៉ូ ម ▁ដ ឺត េរ ្យ ៉ ម ផ្ សំ ជា មួយ ស្ន ូល អ ៉ី ដ ្រ ូស ែន មួយ ទៀត ប ង្ក ើត បាន ជា អ េ ល ្យូ ម ផ្ ស េង ទៀត ឈ្មោះ ថា ▁អេ ល ្យូ ម ▁ថាមពល ជា ច ្រ ើន ត្រូវ បាន បញ្ច េញ រួម ទ ាំង ក ាំ រ ស្ម ី ហ្គា ម៉ា ផ ង ដ ែរ ▁បន្ទាប់មក អា ត ូម អ េ ល ្យូ ម ▁ចំនួន ពី រ ផ្ សំ គ្នា ប ង្ក ើត បាន អ េ ល ្យូ ម ▁ហើយ បញ្ច េញ ថា ម ពល ជា ច ្រ ើន ▁និង ស្ន ូល អ ៉ី ដ ្រ ូស ែន ពី រ	200
ចូរប្រៀបធៀបធនធានធម្មជាតិកើតឡើងវិញនិងមិនអាចកើតឡើងវិញ បានដោយលើកឧទាហរណ៍បញ្ជាក់	null	ប្រៀបធៀបធម្មជាតិកើតឡើងវិញ និងមិនកើតឡើងវិញធម្មជាតិកើតឡើងវិញ ជាធនធានដែលអាចជំនួសឡើងវិញដោយធម្មជាតិ ឬដោយសកម្មភាពមនុស្សវាជាធនធានដែលប្រើប្រាស់មិនចេះរឹងស្ងួត ឧទាហរណ៍ ព្រៃឈើអាចដាំឡើងវិញបានក្រោយពីប្រមូលផលរួច ឡើងវិញ ជាធនធានដែលអាចប្រើប្រាស់អស់ទាំងស្រុង ឬដល់កំរិតមួយដែលមិនអាចទាញយកមកប្រើប្រាស់វិញបាន ហើយមិនអាចកើតវិញជំនួសដោយធម្មជាតិ ឧទាហរណ៍ ផូស៊ីលឥន្ធនៈ ដូចជា ប្រេង ធ្យូងថ្ម ឧស្ម័នធម្មជាតិ	null	ប្រៀបធៀបធម្មជាតិកើតឡើងវិញ និងមិនកើតឡើងវិញធម្មជាតិកើតឡើងវិញ ជាធនធានដែលអាចជំនួសឡើងវិញដោយធម្មជាតិ ឬដោយសកម្មភាពមនុស្សវាជាធនធានដែលប្រើប្រាស់មិនចេះរឹងស្ងួត ឧទាហរណ៍ ព្រៃឈើអាចដាំឡើងវិញបានក្រោយពីប្រមូលផលរួច ឡើងវិញ ជាធនធានដែលអាចប្រើប្រាស់អស់ទាំងស្រុង ឬដល់កំរិតមួយដែលមិនអាចទាញយកមកប្រើប្រាស់វិញបាន ហើយមិនអាចកើតវិញជំនួសដោយធម្មជាតិ ឧទាហរណ៍ ផូស៊ីលឥន្ធនៈ ដូចជា ប្រេង ធ្យូងថ្ម ឧស្ម័នធម្មជាតិ	ច ូរ ប្រ ៀប ធៀប ធ ន ធាន ធម្ម ជាតិ កើត ឡើង វិញ និង ម ិន អា ច កើត ឡើង វិញ Ġ បាន ដោយ លើក ឧ ទ ា ហ រណ ៍ បញ្ជា ក់ Ġ	32	ប្រ ៀប ធៀប ធម្ម ជា âĢĭ តិ កើត ឡើង វិញ ĠâĢĭ និង ម ិន âĢĭ កើត ឡើង វិញ ធម្ម ជាតិ កើត ឡើង វិញ Ġ ជា ធ ន ធាន ដ ែល អា ច ជំ ន ួស ឡើង វិញ ដោយ ធម្ម ជាតិ Ġ ឬ ដោយ ស កម្ម ភាព ម នុ ស្ស វា ជា ធ ន ធាន ដ ែល ប្រ ើប ្រា ស់ ម ិន ច េះ រ ឹង ស្ ង ួត Ġ ឧ ទ ា ហ រ âĢĭ ណ៍ Ġ ព្រ ៃ ឈ ើ អា ច ដា ំ ឡើង វិញ បាន ក្រ ោយ ពី ប្រ ម ូល ផល រ ួច Ġ ឡើង វិញ Ġ ជា ធ ន ធាន ដ ែល អា ច ប្រ ើប ្រា ស់ អ ស់ ទ ាំង ស្រ ុង âĢĭ Ġ ឬ ដល់ កំ រិ ត មួយ ដ ែល ម ិន អា ច ទ ាញ យក មក ប្រ ើប ្រា ស់ វិញ បាន Ġ ហើយ ម ិន អា ច កើត វិញ ជំ ន ួស ដោយ ធម្ម ជាតិ Ġ ឧ ទ ា ហ រណ ៍ Ġ ផ ូស ៊ី ល ឥ ន្ធ នៈ Ġ ដូច ជា Ġ ប្រ េង Ġ ធ ្យូ ង ថ ្ម Ġ ឧ ស្ម ័ន ធម្ម ជាតិ	172	▁ចូរ ប្រ ៀប ធៀប ធ ន ធាន ធម្ម ជាតិ កើត ឡើង វិញ និង ម ិន អា ច កើត ឡើង វិញ ▁បាន ដោយ លើក ឧ ទ ា ហ រ ណ៍ បញ្ជា ក់ ▁	31	▁ប្រៀបធៀប ធម្ម ជា ▁ តិ កើត ឡើង វិញ ▁និង ម ិន ▁កើតឡើង វិញ ធម្ម ជាតិ កើត ឡើង វិញ ▁ជា ធ ន ធាន ដ ែល អា ច ជំ ន ួស ឡើង វិញ ដោយ ធម្ម ជាតិ ▁ឬ ដោយ ស កម្ម ភាព ម នុ ស្ស វា ជា ធ ន ធាន ដ ែល ប្រ ើ ប្រ ាស់ ម ិន ច េះ រ ឹង ស្ ង ួត ▁ឧ ទ ា ហ រ ▁ ណ៍ ▁ព្រៃឈើ អា ច ដ ាំ ឡើង វិញ បាន ក្រ ោយ ពី ប្រ ម ូល ផល រ ួច ▁ឡើងវិញ ▁ជា ធ ន ធាន ដ ែល អា ច ប្រ ើ ប្រ ាស់ អ ស់ ទ ាំង ស្រ ុង ▁ឬ ដល់ កំ រ ិត មួយ ដ ែល ម ិន អា ច ទ ាញ យក មក ប្រ ើ ប្រ ាស់ វិញ បាន ▁ហើយ ម ិន អា ច កើត វិញ ជំ ន ួស ដោយ ធម្ម ជាតិ ▁ឧទាហរណ៍ ▁ផ ូ ស៊ី ល ឥ ន្ធ នៈ ▁ដូចជា ▁ប្រេង ▁ធ ្យូ ង ថ ្ម ▁ឧស្ម័ន ធម្ម ជាតិ	156
តើនៅសម័យអង្គរមានសាកលវិទ្យាល័យអ្វីខ្លះ ឈ្មោះអ្វីខ្លះ នៅទីណា	null	នៅសម័យអង្គរមានសាកលវិទ្យាល័យ ដូចជា· សាកលវិទ្យាល័យជយស្រី នៅប្រាសាទព្រះខ័ន· សាកលវិទ្យាល័យរាជវិហារ នៅប្រាសាទតាព្រហ្ម· សាកលវិទ្យាល័យ ប្រាសាទបេងមាលា· សតស្រម នៅយោធរតដាក មាន៣គណៈ គណៈសិវៈស្រម ២ គណៈវិស្ណុស្រម ៣ គណៈសៅគតស្រមព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយាន	null	នៅសម័យអង្គរមានសាកលវិទ្យាល័យ ដូចជា· សាកលវិទ្យាល័យជយស្រី នៅប្រាសាទព្រះខ័ន· សាកលវិទ្យាល័យរាជវិហារ នៅប្រាសាទតាព្រហ្ម· សាកលវិទ្យាល័យ ប្រាសាទបេងមាលា· សតស្រម នៅយោធរតដាក មាន៣គណៈ គណៈសិវៈស្រម ២ គណៈវិស្ណុស្រម ៣ គណៈសៅគតស្រមព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយាន	ត ើន ៅ សម័យ អង្គ រ មា âĢĭ ន សា ក ល វិទ្យា ល័យ អ ្វី ខ្ ល ះ ÂłĠ ឈ្មោះ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ នៅ ទី ណា Ġ	27	នៅ សម័យ អង្គ រ មាន សា ក ល វិទ្យា ល័យ Ġ ដូច ជា Â· Ġ សា ក ល វិទ្យា ល័យ ជ យ ស្រី Ġ នៅ ប្រា សា ទ ព្រ ះ ខ ័ន Â· Ġ សា ក ល វិទ្យា ល័យ រាជ វិ ហា រ âĢĭ Ġ នៅ ប្រា សា ទ តា ព្រ ហ្ម Â· Ġ សា ក ល វិទ្យា ល័យ Ġ ប្រា សា ទ ប េង មា លា Â· Ġ ស ត ស្រ ម Ġ នៅ យោ ធរ ត ដា ក Ġ មាន ៣ គ ណៈ Ġ គ ណៈ សិ វៈ ស្រ ម Ġ ២ Ġ គ ណៈ វិ ស្ ណ ុស ្រ ម Ġ ៣ Ġ គ ណៈ ស ៅ គ ត ស្រ ម ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា ម ហា យា ន	105	▁តើ នៅ សម័យ អង្គ រ មា ▁ន សា ក ល វិទ្យា ល័យ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ឈ្មោះ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁នៅ ទី ណា ▁	26	▁នៅ សម័យ អង្គ រ មាន សា ក ល វិទ្យា ល័យ ▁ដូចជា · ▁សាកលវិទ្យាល័យ ជ យ ស្រី ▁នៅ ប្រា សា ទ ព្រ ះ ខ ័ន · ▁សាកលវិទ្យាល័យ រាជ វិ ហា រ ▁នៅ ប្រា សា ទ តា ព្រ ហ្ម · ▁សាកលវិទ្យាល័យ ▁ប្រាសាទ ប េង មា លា · ▁ស ត ស្រ ម ▁នៅ យោ ធរ ត ដា ក ▁មាន ៣ គ ណៈ ▁គណៈ សិ វៈ ស្រ ម ▁២ ▁គណៈ វិ ស្ ណ ុ ស្រ ម ▁៣ ▁គណៈ ស ៅ គ ត ស្រ ម ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស ន ាម ហ ាយ ាន	87
ប្រទេសអ៉ីតាលីសំបូរខាងស្ថាបត្យកម្មបុរាណ តើបច្ចុប្បន្នរីកចម្រើនដែរឬទេព្រោះអ្វី	null	ប្រទេសអ៊ីតាលីសំបូរខាងស្ថាបត្យកម្មបុរាណបច្ចុប្បន្ននេះមានការរីកចម្រើនដែលព្រោះជនជានអ៊ីតាលីមានទេពកោសល្យស្នាដៃក្នុងការកសាងសង់សំនង់ល្បីៗនិងជាប់បានយូរយារណាស់មកហើយចំណេះដឹងទាំងនោះបានបន្តដល់អ្នកជំនាន់ក្រោយម្យ៉ាងទៀតរាលសំណង់ដែលជាមរតកគឺពួកថែក្សាបានយូរឲ្យនល្អដល់សព្វថ្ងៃ	null	ប្រទេសអ៊ីតាលីសំបូរខាងស្ថាបត្យកម្មបុរាណបច្ចុប្បន្ននេះមានការរីកចម្រើនដែលព្រោះជនជានអ៊ីតាលីមានទេពកោសល្យស្នាដៃក្នុងការកសាងសង់សំនង់ល្បីៗនិងជាប់បានយូរយារណាស់មកហើយចំណេះដឹងទាំងនោះបានបន្តដល់អ្នកជំនាន់ក្រោយម្យ៉ាងទៀតរាលសំណង់ដែលជាមរតកគឺពួកថែក្សាបានយូរឲ្យនល្អដល់សព្វថ្ងៃ	ប្រ ទេស អ ៉ី តា លី សំ បូ រ ខា ង ស្ ថា ប ត ្យ កម្ម ប ុរ ា ណ Ġ ត ើប ច្ច ុប ្ប ន្ន រី ក ចម្រ ើន ដ ែរ ឬ ទេ ព្រ ោះ អ ្វី Ġ	39	ប្រ ទេស អ៊ី តា លី សំ បូ រ ខា ង ស្ ថា ប ត ្យ កម្ម ប ុរ ា ណ ប ច្ច ុប ្ប ន្ន នេះ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ដ ែល ព្រ ោះ ជន ជា ន អ៊ី តា លី មាន ទេ ព ក ោស ល ្យ ស្ន ា ដៃ ក្នុង ការ ក សា ង សង ់ សំ ន ង់ ល ្ប ី ៗ និង ជាប់ បាន យ ូរ យា រណ ាស់ មក ហើយ ចំ ណេ ះ ដ ឹង ទ ាំង ន ោះ បាន ប ន្ត ដល់ អ្នក ជំ នា ន់ ក្រ ោយ ម្ យ៉ាង ទៀត រា ល សំ ណ ង់ ដ ែល ជា ម រ ត ក គ ឺ ព ួ ក ថ ែក ្សា បាន យ ូរ ឲ្យ ន ល្អ ដល់ ស ព្វ ថ ្ង ៃ	130	▁ប្រទេស អ ៉ី តា លី សំ ប ូរ ខា ង ស្ ថា ប ត ្យ កម្ម ប ុរ ា ណ ▁តើ ប ច្ច ុ ប្ប ន្ន រី ក ចម្រ ើន ដ ែរ ឬ ទេ ព្រ ោះ អ ្វី ▁	38	▁ប្រទេស អ៊ី តា លី សំ ប ូរ ខា ង ស្ ថា ប ត ្យ កម្ម ប ុរ ា ណ ប ច្ច ុ ប្ប ន្ន នេះ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ដ ែល ព្រ ោះ ជន ជា ន អ៊ី តា លី មាន ទេ ព ក ោស ល ្យ ស្ន ា ដៃ ក្នុង ការ ក សា ង ស ង់ សំ ន ង់ ល ្ប ី ៗ និង ជាប់ បាន យ ូរ យា រណ ាស់ មក ហើយ ច ំណ េះ ដ ឹង ទ ាំង ន ោះ បាន ប ន្ត ដល់ អ្នក ជំ ន ាន់ ក្រ ោយ ម្ យ៉ាង ទៀត រ ាល ស ំណ ង់ ដ ែល ជា ម រ ត ក គ ឺ ព ួ ក ថ ែក ្សា បាន យ ូរ ឲ្យ ន ល្អ ដល់ ស ព្វ ថ ្ង ៃ	129
តើបញ្ហាអ្វីដែលពិភពលោកកំពុងតែមានការយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងសព្វថ្ងៃ	null	បញ្ហាដែលពិភពលោកកំពុងតែមានការយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងសព្វថ្ងៃ គឺមហន្ដរាយនៃបរិស្ថាន	null	បញ្ហាដែលពិភពលោកកំពុងតែមានការយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងសព្វថ្ងៃ គឺមហន្ដរាយនៃបរិស្ថាន	ត ើប ញ ្ហ ា អ ្វី ដ ែល ពិ ភព លោក កំ ពុ ង តែ មាន ការ យកចិត្តទុកដាក់ ខ្ លា ំ ង ស ព្វ ថ ្ង ៃ Ġ	28	ប ញ ្ហ ា ដ ែល ពិ ភព លោក កំ ពុ ង តែ មាន ការ យកចិត្តទុកដាក់ ខ្ លា ំ ង ស ព្វ ថ ្ង ៃ Ġ គ ឺ ម ហ ន្ ដ រា យ នៃ បរ ិស ្ថ ាន	38	▁តើ ប ញ ្ហ ា អ ្វី ដ ែល ពិ ភព លោក ក ំព ុង តែ មាន ការ យកចិត្តទុកដាក់ ខ្ ល ាំង ស ព្វ ថ ្ង ៃ ▁	27	▁បញ្ហា ដ ែល ពិ ភព លោក ក ំព ុង តែ មាន ការ យកចិត្តទុកដាក់ ខ្ ល ាំង ស ព្វ ថ ្ង ៃ ▁គឺ ម ហ ន្ ដ រ ាយ នៃ ប រិ ស្ថាន	32
តើកម្ពុជាមានគុណសម្បត្តិអ្វីខ្លះ ជាមួយនឹងការបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ាន	null	ជាមួយនឹងការបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ានកម្ពុជាមានគុណសម្បត្តិដូចជាការចូលរួមក្នុងសកម្មភាព ពាណិជ្ជកម្មសេរីនៅក្នុងតំបន់អាចអនុញ្ញតឲ្យប្រទេសកម្ពុជាប្រើប្រាស់បាននូវឧត្តមភាព នៃទំហំសេដ្ឋកិច្ចតាមរយៈការឈានចូលទៅក្នុងទីផ្សារ ក្នុងតំបន់និងទីផ្សារអន្តរជាតិប្រទេសកម្ពុជាជាទីតាំងភូមិសាស្រ្តើស្ថិតនៅចំកណ្តាលតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ទីផ្សារនៃតំបន់ ដែលមានប្រជាជនសរុបចូលគ្នាមានទំហំរហូតដល់ទៅ ៦០០លាននាក់ទាក់ទាញឲ្យមានការវិនិយោគផ្ទាល់ ពីបរទេសគឺចំណេញទិ១បង្កើតការងារដល់ប្រជាពលរដ្ឋមកម្ពុជានិងទី២អាចធ្វើឲ្យៀកម្ពុជាដណ្តើមបានការបំណេញខាងកផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា មានគំនិតច្នៃប្រឌិតនិងមានចំណេះដឹងល្អ ហើយបានទទួលបទពិសោធន៍ផ្សេងៗដែលផ្សារភ្ជាប់ពីការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសទីបំផុតយើងនឹងកែប្រែសម្រួលច្បាប់ និងនីតិវិធីទាំងឡាយឲ្យស្របទៅនឹងអាស៊ាននិង AFTA ដែលនិងធ្វើឲ្យយើងកាន់តែរឹងមាំខាងផ្នែកនិតិកម្មនិងមានតម្លាភាពខាងផ្នែកគ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ច និងធ្វើឲ្យប្រទេសយើងក្លាយនីតិរដ្ឋជាមួយនឹងការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសជាជំហានទី១ ប្រទេសកម្ពុជាអាចនឹងសម្រេចបាននូវភាពវិជ្ជមាននៅក្នុងប្រទេសពោលគឺបង្កើតការងារដល់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ជំហានទី២ ប្រទេសកម្ពុជាអាចដណ្តើមបានចំណេញខាងផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា ដោយស្រូបបាននិងផ្សារភ្ជាប់ជាមួយការវិនិយោគ ផ្ទាល់ពីបរទេសនឹងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិការផ្លាស់ប្តូរទំនិញនិងសេវាកម្មអាចអនុញ្ញតឲ្យប្រទេសកម្ពុជាចូលរួមយ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងដំណើរការបែងចែកពលកម្មអន្តរជាតិ បានន័យថាប្រទេសកម្ពុជាអាចនឹងមានលទ្ធភាពប្រមូលផ្តុំនូវថាមពលគ្រប់ផ្នែករបស់ខ្លួនទាំងកាយទាំងប្រាជ្ញានៅលើវិស័យផលិតកម្ម និងសេវាកម្មណាដែលខ្លួនមានឧត្តមភាពរួច ហើយទើបយកផលិតផលរបស់ខ្លួនទៅបណ្តូរពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិដូច្នេះ ការចូលរួមក្នុងការបែងចែកកម្លាំងពលកម្មអន្តរជាតិអាចអនុញ្ញាតឲ្យប្រទេសកម្ពុជារកឃើញ និងប្រើប្រាស់បានអស់លលទ្ធភាពនិងបានប្រៀបធៀបផលប្រយោជន៍ដែលខ្លួនមានជាមួយបរទេសហើយអាចបែងចែកនិងប្រើប្រាស់បានយ៉ាងសមស្របនូវធនធានក្នុងប្រទេស និងក្រៅប្រទេសដែលខ្លួនមាននិងអាចទាក់ទាញបានប្រទេសកម្ពុជាអាចប្រើប្រាស់កាលានុវត្តភាពប្រណាំងប្រជែងជាមួយអន្តរជាតិសម្រាប់បង្កើតនូវផលិតភាព និងកែលំអគុណភាពទំនិញនិងសេវាកម្មនៅក្នុងប្រទេសទៅសម្រេចភាពជាម្ចាស់ការប្រណាំងប្រជែងនៅលើឆាកអន្តរជាតិ	null	ជាមួយនឹងការបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ានកម្ពុជាមានគុណសម្បត្តិដូចជាការចូលរួមក្នុងសកម្មភាព ពាណិជ្ជកម្មសេរីនៅក្នុងតំបន់អាចអនុញ្ញតឲ្យប្រទេសកម្ពុជាប្រើប្រាស់បាននូវឧត្តមភាព នៃទំហំសេដ្ឋកិច្ចតាមរយៈការឈានចូលទៅក្នុងទីផ្សារ ក្នុងតំបន់និងទីផ្សារអន្តរជាតិប្រទេសកម្ពុជាជាទីតាំងភូមិសាស្រ្តើស្ថិតនៅចំកណ្តាលតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ទីផ្សារនៃតំបន់ ដែលមានប្រជាជនសរុបចូលគ្នាមានទំហំរហូតដល់ទៅ ៦០០លាននាក់ទាក់ទាញឲ្យមានការវិនិយោគផ្ទាល់ ពីបរទេសគឺចំណេញទិ១បង្កើតការងារដល់ប្រជាពលរដ្ឋមកម្ពុជានិងទី២អាចធ្វើឲ្យៀកម្ពុជាដណ្តើមបានការបំណេញខាងកផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា មានគំនិតច្នៃប្រឌិតនិងមានចំណេះដឹងល្អ ហើយបានទទួលបទពិសោធន៍ផ្សេងៗដែលផ្សារភ្ជាប់ពីការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសទីបំផុតយើងនឹងកែប្រែសម្រួលច្បាប់ និងនីតិវិធីទាំងឡាយឲ្យស្របទៅនឹងអាស៊ាននិង AFTA ដែលនិងធ្វើឲ្យយើងកាន់តែរឹងមាំខាងផ្នែកនិតិកម្មនិងមានតម្លាភាពខាងផ្នែកគ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ច និងធ្វើឲ្យប្រទេសយើងក្លាយនីតិរដ្ឋជាមួយនឹងការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសជាជំហានទី១ ប្រទេសកម្ពុជាអាចនឹងសម្រេចបាននូវភាពវិជ្ជមាននៅក្នុងប្រទេសពោលគឺបង្កើតការងារដល់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ជំហានទី២ ប្រទេសកម្ពុជាអាចដណ្តើមបានចំណេញខាងផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា ដោយស្រូបបាននិងផ្សារភ្ជាប់ជាមួយការវិនិយោគ ផ្ទាល់ពីបរទេសនឹងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិការផ្លាស់ប្តូរទំនិញនិងសេវាកម្មអាចអនុញ្ញតឲ្យប្រទេសកម្ពុជាចូលរួមយ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងដំណើរការបែងចែកពលកម្មអន្តរជាតិ បានន័យថាប្រទេសកម្ពុជាអាចនឹងមានលទ្ធភាពប្រមូលផ្តុំនូវថាមពលគ្រប់ផ្នែករបស់ខ្លួនទាំងកាយទាំងប្រាជ្ញានៅលើវិស័យផលិតកម្ម និងសេវាកម្មណាដែលខ្លួនមានឧត្តមភាពរួច ហើយទើបយកផលិតផលរបស់ខ្លួនទៅបណ្តូរពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិដូច្នេះ ការចូលរួមក្នុងការបែងចែកកម្លាំងពលកម្មអន្តរជាតិអាចអនុញ្ញាតឲ្យប្រទេសកម្ពុជារកឃើញ និងប្រើប្រាស់បានអស់លលទ្ធភាពនិងបានប្រៀបធៀបផលប្រយោជន៍ដែលខ្លួនមានជាមួយបរទេសហើយអាចបែងចែកនិងប្រើប្រាស់បានយ៉ាងសមស្របនូវធនធានក្នុងប្រទេស និងក្រៅប្រទេសដែលខ្លួនមាននិងអាចទាក់ទាញបានប្រទេសកម្ពុជាអាចប្រើប្រាស់កាលានុវត្តភាពប្រណាំងប្រជែងជាមួយអន្តរជាតិសម្រាប់បង្កើតនូវផលិតភាព និងកែលំអគុណភាពទំនិញនិងសេវាកម្មនៅក្នុងប្រទេសទៅសម្រេចភាពជាម្ចាស់ការប្រណាំងប្រជែងនៅលើឆាកអន្តរជាតិ	ត ើក ម្ព ុ ជា មាន គុណ âĢĭ សម្បត្តិ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ជា មួយ នឹង ការ បង ្ក ើត ត ំ ប ន់ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម សេ រី អា ស៊ ាន Ġ	34	ជា មួយ នឹង ការ បង ្ក ើត ត ំ ប ន់ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម សេ រី អា ស៊ ាន ក ម្ព ុ ជា មាន គុណ សម្បត្តិ ដូច ជា ការ ចូល រួម ក្នុង ស កម្ម ភាព Ġ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម សេ រី នៅ ក្នុង ត ំ ប ន់ អា ច អនុ ញ្ញ ត ឲ្យ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ប្រ ើប ្រា ស់ បាន ន ូវ ឧ ត្ត ម ភាព Ġ នៃ ទំ ហ ំ សេ ដ្ឋ កិច្ច តា ម រយ ៈ ការ ឈ ាន ចូល ទៅ ក្នុង ទី ផ្ សារ âĢĭ Ġ ក្នុង ត ំ ប ន់ និង ទី ផ្ សារ អ ន្ត រ ជាតិ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ជា ទី តាំង ភ ូម ិស ាស ្រ ្ត ើស ្ថ ិត នៅ ចំ ក ណ្ត ាល ត ំ ប ន់ អា ស៊ី អា គ ្ន េ យ ៍ ទី ផ្ សារ នៃ ត ំ ប ន់ Ġ ដ ែល មាន ប្រ ជា ជន ស រ ុប ចូល គ្នា មាន ទំ ហ ំ រ ហ ូត ដល់ ទៅ Ġ ៦០ ០ លាន នាក់ ទ ាក់ ទ ាញ ឲ្យ មាន ការ វិ និ យោគ ផ្ ទ ាល់ Ġ ពី បរ ទេស គ ឺ ចំ ណេ ញ ទិ ១ បង ្ក ើត ការងារ ដល់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ មក ម្ព ុ ជា និង ទី ២ អា ច ធ ្វ ើ ឲ្យ ៀក ម្ព ុ ជា ដ ណ្ត ើម បាន ការ ប ំណ េញ ខា ង ក ផ្ ន ែក ប ច្ច េក វិទ្យា Ġ មាន គ ំ និ ត ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត និង មាន ចំ ណេ ះ ដ ឹង ល្អ Ġ ហើយ បាន ទទួល បទ ពិ ស ោ ធ ន៍ ផ្ សេ ង ៗ ដ ែល ផ្ សារ ភ្ជាប់ ពី ការ វិ និ យោគ ផ្ ទ ាល់ ពី បរ ទេស ទី ប ំ ផ ុត យ ើង នឹង ក ែប ្រ ែ សម ្រ ួល ច្ បា ប់ Ġ និង នី តិ វិ ធី ទ ាំង ឡា យ ឲ្យ ស្រ បទ ៅ នឹង អា ស៊ ាន âĢĭ និង ĠA FTA Ġ ដ ែល និង ធ ្វ ើ ឲ្យ យ ើង កាន់ តែ រ ឹង មា ំ ខា ង ផ្ ន ែក និ តិ កម្ម និង មាន ត ម្ល ា ភាព ខា ង ផ្ ន ែក គ្រ ប់ គ្រ ង សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង ធ ្វ ើ ឲ្យ ប្រ ទេស យ ើង ក្លា យ នី តិ រដ្ឋ ជា មួយ នឹង ការ វិ និ យោគ ផ្ ទ ាល់ ពី បរ ទេស ជា ជំ ហាន ទី១ ĠâĢĭ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា អា ច នឹង សម ្រ េច បាន ន ូវ ភាព វិ ជ្ជ មាន នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ព ោល គ ឺ បង ្ក ើត ការងារ ដល់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ក ម្ព ុ ជា âĢĭ Ġ ជំ ហាន ទី ២ Ġ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា អា ច ដ ណ្ត ើម បាន ចំ ណេ ញ ខា ង ផ្ ន ែក ប ច្ច េក វិទ្យា Ġ ដោយ ស្រ ូប បាន និង ផ្ សារ ភ្ជាប់ ជា មួយ ការ វិ និ យោគ Ġ ផ្ ទ ាល់ ពី បរ ទេស នឹង ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម អ ន្ត រ ជាតិ ការ ផ្ល ាស់ ប្ តូ រ ទំ និ ញ និង សេ វា កម្ម អា ច អនុ ញ្ញ ត ឲ្យ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ចូល រួម យ៉ាង ទូ លំ ទូ លា យ នៅ ក្នុង ដំណើរ ការ ប ែង ច ែក ពល កម្ម អ ន្ត រ ជាតិ ĠâĢĭ បាន ន ័យ ថា ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា អា ច នឹង មាន ល ទ្ធ ភាព ប្រ ម ូល ផ្ ត ុំ ន ូវ ថា ម ពល គ្រ ប់ ផ្ ន ែក រ ប ស់ ខ្លួន ទ ាំង កាយ ទ ាំង ប្រា ជ្ញ ាន ៅ លើ វិ ស ័យ ផល ិត កម្ម Ġ និង សេ វា កម្ម ណា ដ ែល ខ្លួន មាន ឧ ត្ត ម ភាព រ ួច Ġ ហើយ ទ ើប យក ផល ិត ផល រ ប ស់ ខ្លួន ទៅ បណ្ត ូរ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម អ ន្ត រ ជាតិ ដូច ្ន េះ Ġ ការ ចូល រួម ក្នុង ការ ប ែង ច ែក ក ម្ល ាំង ពល កម្ម អ ន្ត រ ជាតិ អា ច អនុ ញ្ញា ត ឲ្យ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា រក ឃើញ Ġ និង ប្រ ើប ្រា ស់ បាន អ ស់ ល ល ទ្ធ ភាព និង បាន ប្រ ៀប ធៀប ផល ប្រ យោ ជន ៍ ដ ែល ខ្លួន មាន ជា មួយ បរ ទេស ហើយ អា ច ប ែង ច ែក និង ប្រ ើប ្រា ស់ បាន យ៉ាង សម ស្រ ប ន ូវ ធ ន ធាន ក្នុង ប្រ ទេស Ġ និង ក្រ ៅ ប្រ ទេស ដ ែល ខ្លួន មាន និង អា ច ទ ាក់ ទ ាញ បាន ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា អា ច ប្រ ើប ្រា ស់ កាល ានុ វត្ត ភាព ប្រ ណា ំ ង ប្រ ជ ែង ជា មួយ អ ន្ត រ ជាតិ សម ្រា ប់ បង ្ក ើត ន ូវ ផល ិត ភាព Ġ និង ក ែល ំ អ គុណ ភាព ទំ និ ញ និង សេ វា កម្ម នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ទៅ សម ្រ េច ភាព ជា ម្ចាស់ ការ ប្រ ណា ំ ង ប្រ ជ ែង នៅ លើ ឆ ាក អ ន្ត រ ជាតិ	819	▁តើ ក ម្ព ុ ជា មាន គុណ ▁សម្បត្តិ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ជាមួយនឹង ការ ប ង្ក ើត ត ំ ប ន់ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម សេ រី អា ស៊ ាន ▁	32	▁ជាមួយនឹង ការ ប ង្ក ើត ត ំ ប ន់ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម សេ រី អា ស៊ ាន ក ម្ព ុ ជា មាន គុណ សម្បត្តិ ដូច ជា ការ ចូល រួម ក្នុង ស កម្ម ភាព ▁ពាណិជ្ជកម្ម សេ រី នៅ ក្នុង ត ំ ប ន់ អា ច អនុ ញ្ញ ត ឲ្យ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ប្រ ើ ប្រ ាស់ បាន ន ូវ ឧ ត្ត ម ភាព ▁នៃ ទំ ហ ំ សេ ដ្ឋ កិច្ច ត ាម រយ ៈ ការ ឈ ាន ចូល ទៅ ក្នុង ទី ផ្ សារ ▁ក្នុង ត ំ ប ន់ និង ទី ផ្ សារ អ ន្ត រ ជាតិ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ជា ទី តាំង ភ ូម ិ សា ស្រ ្ត ើស ្ថ ិត នៅ ចំ ក ណ្ត ាល ត ំ ប ន់ អា ស៊ី អា គ ្ន េ យ ៍ ទី ផ្ សារ នៃ ត ំ ប ន់ ▁ដែល មាន ប្រ ជា ជន ស រ ុប ចូល គ្នា មាន ទំ ហ ំ រ ហ ូត ដល់ ទៅ ▁៦ ០០ លាន នាក់ ទ ាក់ ទ ាញ ឲ្យ មាន ការ វិ និ យោគ ផ្ ទ ាល់ ▁ពី បរ ទេស គ ឺ ច ំណ េញ ទិ ១ ប ង្ក ើត ការងារ ដល់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ មក ម្ព ុ ជា និង ទី ២ អា ច ធ ្វ ើ ឲ្យ ៀក ម្ព ុ ជា ដ ណ្ត ើម បាន ការ ប ំណ េញ ខា ង ក ផ្ ន ែក ប ច្ច េក វិទ្យា ▁មាន គ ំ ន ិត ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត និង មាន ច ំណ េះ ដ ឹង ល្អ ▁ហើយ បាន ទទួល បទ ពិ ស ោ ធ ន៍ ផ្ ស េង ៗ ដ ែល ផ្ សារ ភ្ជាប់ ពី ការ វិ និ យោគ ផ្ ទ ាល់ ពី បរ ទេស ទី ប ំ ផ ុត យ ើង នឹង ក ែ ប្រ ែ ស ម្រ ួល ច ្ប ាប់ ▁និង នី តិ វិ ធី ទ ាំង ឡា យ ឲ្យ ស្រ ប ទៅ នឹង អា ស៊ ាន ▁និង ▁AF TA ▁ដែល និង ធ ្វ ើ ឲ្យ យ ើង កាន់ តែ រ ឹង ម ាំ ខា ង ផ្ ន ែក និ តិ កម្ម និង មាន ត ម្ល ា ភាព ខា ង ផ្ ន ែក គ្រ ប់ គ្រ ង សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁និង ធ ្វ ើ ឲ្យ ប្រ ទេស យ ើង ក្លា យ នី តិ រដ្ឋ ជា មួយ នឹង ការ វិ និ យោគ ផ្ ទ ាល់ ពី បរ ទេស ជា ជំ ហាន ទី១ ▁ប្រទេស ក ម្ព ុ ជា អា ច នឹង ស ម្រ េច បាន ន ូវ ភាព វិ ជ្ជ មាន នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ព ោល គ ឺ ប ង្ក ើត ការងារ ដល់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ក ម្ព ុ ជា ▁ជំហាន ទី ២ ▁ប្រទេស ក ម្ព ុ ជា អា ច ដ ណ្ត ើម បាន ច ំណ េញ ខា ង ផ្ ន ែក ប ច្ច េក វិទ្យា ▁ដោយ ស្ រូប បាន និង ផ្ សារ ភ្ជាប់ ជា មួយ ការ វិ និ យោគ ▁ផ្ទាល់ ពី បរ ទេស នឹង ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម អ ន្ត រ ជាតិ ការ ផ្ល ាស់ ប ្ត ូរ ទំ ន ិញ និង សេ វា កម្ម អា ច អនុ ញ្ញ ត ឲ្យ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ចូល រួម យ៉ាង ទូ លំ ទ ូល ាយ នៅ ក្នុង ដំណើរ ការ ប ែង ច ែក ពល កម្ម អ ន្ត រ ជាតិ ▁បាន ន ័យ ថា ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា អា ច នឹង មាន ល ទ្ធ ភាព ប្រ ម ូល ផ្ ត ុំ ន ូវ ថា ម ពល គ្រ ប់ ផ្ ន ែក រ ប ស់ ខ្លួន ទ ាំង កាយ ទ ាំង ប្រា ជ្ញ ាន ៅ លើ វិ ស ័យ ផល ិត កម្ម ▁និង សេ វា កម្ម ណា ដ ែល ខ្លួន មាន ឧ ត្ត ម ភាព រ ួច ▁ហើយ ទ ើប យក ផល ិត ផល រ ប ស់ ខ្លួន ទៅ បណ្ត ូរ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម អ ន្ត រ ជាតិ ដូច ្ នេះ ▁ការចូលរួម ក្នុង ការ ប ែង ច ែក ក ម្ល ាំង ពល កម្ម អ ន្ត រ ជាតិ អា ច អនុ ញ្ញា ត ឲ្យ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា រក ឃើញ ▁និង ប្រ ើ ប្រ ាស់ បាន អ ស់ ល ល ទ្ធ ភាព និង បាន ប្រ ៀប ធៀប ផល ប្រ យោ ជ ន៍ ដ ែល ខ្លួន មាន ជា មួយ បរ ទេស ហើយ អា ច ប ែង ច ែក និង ប្រ ើ ប្រ ាស់ បាន យ៉ាង សម ស្រ ប ន ូវ ធ ន ធាន ក្នុង ប្រ ទេស ▁និង ក្រ ៅ ប្រ ទេស ដ ែល ខ្លួន មាន និង អា ច ទ ាក់ ទ ាញ បាន ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា អា ច ប្រ ើ ប្រ ាស់ កាល ានុ វត្ត ភាព ប្រ ណ ាំង ប្រ ជ ែង ជា មួយ អ ន្ត រ ជាតិ ស ម្រ ាប់ ប ង្ក ើត ន ូវ ផល ិត ភាព ▁និង ក ែល ំ អ គុណ ភាព ទំ ន ិញ និង សេ វា កម្ម នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ទៅ ស ម្រ េច ភាព ជា ម្ចាស់ ការ ប្រ ណ ាំង ប្រ ជ ែង នៅ លើ ឆ ាក អ ន្ត រ ជាតិ	802
ដូចម្ដេចដែលហៅថារាជកុធភណ្ឌ រួមមានអ្វីខ្លះ	null	ដែលហៅថារាជកុធភណ្ឌ គឺជាគ្រឿងប្រដាប់សម្រាប់ព្រះមហាក្សត្រ គ្រងរាជសម្បត្តិ រាជកុធភណ្ឌរួមមានគ្រឿងសំខាន់ ៥យ៉ាងដូចជាមកុដព្រះខ័នស្វេតឆត្រសុព័ណ៌បាទុក ទ្រទាប់ជើងវាលវីជន៏ ជិតរោមសត្វ	null	ដែលហៅថារាជកុធភណ្ឌ គឺជាគ្រឿងប្រដាប់សម្រាប់ព្រះមហាក្សត្រ គ្រងរាជសម្បត្តិ រាជកុធភណ្ឌរួមមានគ្រឿងសំខាន់ ៥យ៉ាងដូចជាមកុដព្រះខ័នស្វេតឆត្រសុព័ណ៌បាទុក ទ្រទាប់ជើងវាលវីជន៏ ជិតរោមសត្វ	ដូច ម្ ដ េច ដ ែល ហ ៅ ថា រាជ ក ុ ធ ភណ្ឌ Ġ រួម មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	21	ដ ែល ហ ៅ ថា រាជ ក ុ ធ ភណ្ឌ Ġ គ ឺ ជា គ្រឿង ប្រ ដា ប់ សម ្រា ប់ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ Ġ គ្រ ង រាជ សម្បត្តិ Ġ រាជ ក ុ ធ ភណ្ឌ រួម មាន គ្រឿង សំ ខា ន់ Ġ ៥ យ៉ាង ដូច ជា មក ុ ដ ព្រ ះ ខ ័ន ស្ វេ ត ឆ ត្រ សុ ព ័ ណ៌ បាទ ុក Ġ ទ្រ ទ ាប់ ជើង វា ល វី ជន ៏ Ġ ជ ិត រ ោម ស ត ្វ	78	▁ដូច ម្ ដ េច ដ ែល ហ ៅ ថា រាជ ក ុ ធ ភណ្ឌ ▁រួម មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	21	▁ដែល ហ ៅ ថា រាជ ក ុ ធ ភណ្ឌ ▁គឺជា គ្រឿង ប្រ ដ ាប់ ស ម្រ ាប់ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ▁គ្រង រាជ សម្បត្តិ ▁រាជ ក ុ ធ ភណ្ឌ រួម មាន គ្រឿង សំ ខ ាន់ ▁៥ យ៉ាង ដូច ជា មក ុ ដ ព្រ ះ ខ ័ន ស ្វ េត ឆ ត្រ សុ ព ័ ណ៌ បាទ ុក ▁ទ្រ ទ ាប់ ជើង វ ាល វី ជន ៏ ▁ជិត រ ោម ស ត ្វ	73
តើសិប្បកម្មអ្វីខ្លះកំពុងដំណើរការសព្វថ្ងៃ	null	សិប្បកម្មដែលកំពុងដំណើរការសព្វថ្ងៃ មានសិប្បកម្មតំបាញហូលផាមួង សិប្បកម្មក្អមឆ្នាំង សិប្បកម្មគ្រឿងឈើ សិប្បកម្មគ្រឿងលោហៈ	null	សិប្បកម្មដែលកំពុងដំណើរការសព្វថ្ងៃ មានសិប្បកម្មតំបាញហូលផាមួង សិប្បកម្មក្អមឆ្នាំង សិប្បកម្មគ្រឿងឈើ សិប្បកម្មគ្រឿងលោហៈ	ត ើស ិប ្ប កម្ម អ ្វី ខ្ ល ះ កំ ពុ ង ដំណើរ ការ ស ព្វ ថ ្ង ៃ Ġ	20	សិ ប្ប កម្ម ដ ែល កំ ពុ ង ដំណើរ ការ ស ព្វ ថ ្ង ៃ Ġ មាន សិ ប្ប កម្ម ត ំ បា ញ ហ ូល ផ ាម ួង Ġ សិ ប្ប កម្ម ក្ អ ម ឆ្នាំ ង Ġ សិ ប្ប កម្ម គ្រឿង ឈ ើ Ġ សិ ប្ប កម្ម គ្រឿង ល ោ ហ ៈ	50	▁តើ សិ ប្ប កម្ម អ ្វី ខ្ ល ះ ក ំព ុង ដំណើរ ការ ស ព្វ ថ ្ង ៃ ▁	19	▁សិប្បកម្ម ដ ែល ក ំព ុង ដំណើរ ការ ស ព្វ ថ ្ង ៃ ▁មាន សិ ប្ប កម្ម ត ំ ប ាញ ហ ូល ផ ាម ួង ▁សិប្បកម្ម ក ្អ ម ឆ្នាំ ង ▁សិប្បកម្ម គ្រឿង ឈ ើ ▁សិប្បកម្ម គ្រឿង ល ោ ហ ៈ	42
តើតុលាការក្រុងឡាអេបានកាត់ក្តីឲ្យសៀមប្រគល់ប្រាសាទព្រះវិហារមកឲ្យខ្មែរវិញនៅថ្ងៃខែឆ្នាំណាក្នុងរជ្ជកាលព្រះមហាក្សត្រខ្មែរព្រះនាមអ្វី	null	តុលាការឡាអេបានកាត់ក្តីឲ្យសៀមប្រគល់ប្រាសាទព្រះវិហារមកឲ្យខ្មែរវិញនៅថ្ងៃទី ១៥ មិថុនា ១៩៦២ នៅក្នុងរជ្ជកាលម្ចាសក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ កុសមនាររីរតន៍ សិរីវឌ្ឍនាជាព្រះមាតាព្រះបាទនរោត្តមសីហនុ	null	តុលាការឡាអេបានកាត់ក្តីឲ្យសៀមប្រគល់ប្រាសាទព្រះវិហារមកឲ្យខ្មែរវិញនៅថ្ងៃទី ១៥ មិថុនា ១៩៦២ នៅក្នុងរជ្ជកាលម្ចាសក្សត្រីយានី ស៊ីសុវត្ថិ កុសមនាររីរតន៍ សិរីវឌ្ឍនាជាព្រះមាតាព្រះបាទនរោត្តមសីហនុ	ត ើត ុល ាក ារ ក្រុង ឡា អ េ បាន កាត់ ក្តី ឲ្យ ស ៀម ប្រ គ ល់ ប្រា សា ទ ព្រ ះ វិ ហា រ មក ឲ្យ ខ្ ម ែរ វិញ នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា ក្នុង រ ជ្ជ កាល ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ខ្ ម ែរ ព្រ ះ នា ម អ ្វី Ġ	57	ត ុល ាក ារ ឡា អ េ បាន កាត់ ក្តី ឲ្យ ស ៀម ប្រ គ ល់ ប្រា សា ទ ព្រ ះ វិ ហា រ មក ឲ្យ ខ្ ម ែរ វិញ នៅ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ១ ៥ Ġ ម ិ ថ ុន ា Ġ ១៩ ៦ ២ Ġ នៅ ក្នុង រ ជ្ជ កាល ម្ ច ាស ក្សត្រ ី យា នី Ġ ស៊ី សុ វ ត្ថ ិ Ġ ក ុស ម នា រ រី រ ត ន៍ Ġ សិ រី វ ឌ ្ឍ នា ជា ព្រ ះ មា តា ព្រ ះ បាទ ន រ ោត ្ត ម សី ហ នុ	93	▁តើ ត ុល ា ការ ក្រុង ឡា អ េ បាន កាត់ ក្តី ឲ្យ ស ៀម ប្រ គ ល់ ប្រា សា ទ ព្រ ះ វិ ហា រ មក ឲ្យ ខ្ ម ែរ វិញ នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា ក្នុង រ ជ្ជ កាល ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ខ្ ម ែរ ព្រ ះ ន ាម អ ្វី ▁	57	▁តុលាការ ឡា អ េ បាន កាត់ ក្តី ឲ្យ ស ៀម ប្រ គ ល់ ប្រា សា ទ ព្រ ះ វិ ហា រ មក ឲ្យ ខ្ ម ែរ វិញ នៅ ថ ្ង ៃ ទី ▁១៥ ▁មិថុនា ▁១៩ ៦ ២ ▁នៅក្នុង រ ជ្ជ កាល ម្ ច ាស ក្សត្រ ី យា នី ▁ស៊ី សុ វ ត្ថ ិ ▁កុ សម ន ារ រី រ ត ន៍ ▁សិរី វ ឌ ្ឍ នា ជា ព្រ ះ មា តា ព្រ ះ បាទ ន រ ោ ត្ត ម សី ហ នុ	82
តើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ានដើម្បើអភិវឌ្ឍអាងទន្លេមេគង្គត្រូវបានបង្កឡើងជាផ្លូវការនៅក្នុងឆ្នាំណា	null	កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ានដើម្បើអភិវឌ្ឍអាងទន្លេមេគង្គត្រូវបានបង្កឡើងជាផ្លូវការនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៦	null	កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ានដើម្បើអភិវឌ្ឍអាងទន្លេមេគង្គត្រូវបានបង្កឡើងជាផ្លូវការនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៦	ត ើក ិច ្ច សហប្រតិបត្តិការ អា ស៊ ាន ដើម ្ប ើ អភិវឌ្ឍ អា ង ទ ន្ ល េ មេ គ ង្គ ត្រូវ បាន បង ្ក ឡើង ជា ផ្ល ូវ ការ នៅ ក្នុង ឆ្នាំ ណា Ġ	34	កិច្ច សហប្រតិបត្តិការ អា ស៊ ាន ដើម ្ប ើ អភិវឌ្ឍ អា ង ទ ន្ ល េ មេ គ ង្គ ត្រូវ បាន បង ្ក ឡើង ជា ផ្ល ូវ ការ នៅ ក្នុង ឆ្នាំ ១៩ ៩៦	32	▁តើ កិច្ច សហប្រតិបត្តិការ អា ស៊ ាន ដើម ្ប ើ អភិវឌ្ឍ អា ង ទ ន ្ល េ មេ គ ង្គ ត្រូវ បាន ប ង្ក ឡើង ជា ផ្ល ូវ ការ នៅ ក្នុង ឆ្នាំ ណា ▁	32	▁កិច្ច សហប្រតិបត្តិការ អា ស៊ ាន ដើម ្ប ើ អភិវឌ្ឍ អា ង ទ ន ្ល េ មេ គ ង្គ ត្រូវ បាន ប ង្ក ឡើង ជា ផ្ល ូវ ការ នៅ ក្នុង ឆ្នាំ ១៩ ៩៦	32
ប្រសិនបើអ្នកជាថ្នាក់ដឹកនាំ នៃអគ្គនាយដ្ឋានដារតើអ្នកត្រូវធ្វើដូចម្តេច ដើម្បីឱ្យចំណូលពន្ធដារកើនឡើង	null	ប្រសិនជាខ្ញុំ ជាថ្នាក់ដឹកនាំនៃអគ្គនាយកពន្ធដារ ដើម្បីធ្វើ៎ឱ្យចំណូលពន្ធកើនឡើង ខ្ញុំត្រូវកសាងគោលនយោបាយ និងច្បាប់ស្តីពីពន្ធដារឱ្យបានល្អបណ្តុះបណ្តាលមន្ត្រីពន្ធដារឱ្យមានសមត្ថភាព វិជ្ជាជីវៈ និងក្រមសីលធម៍ត្រឹមត្រូវក្នុងការផ្តល់សេវាអប់រំណែនាំឱ្យបានអ្នកជាប់ពន្ធ យល់ច្បាស់អំពីកាត្វកិច្ច និងការបង់ពន្ធរបស់ខ្លួនផ្តល់សេវាឱ្យបានល្អប្រសើរដល់អ្នកជាប់ពន្ធធ្វើសវនកម្ម ដើម្បីធានាភាពត្រឹមត្រូវ នៃការប្រកាសបង់ពន្ធរបស់អ្នកជាប់ពន្ធចាត់វិធានការក្តៅ ត្រជាក់ ដល់អ្នកជាប់ពន្ធដែលជាប់បំណុលពន្ធ ទូទាត់បំណុលឱ្យបានទាន់ពេលចាត់វិធានការក្តៅ ត្រជាក់ ដល់អ្នកជាប់ពន្ធដែលជាប់ពន្ធគេចវេសមិនបង់ពន្ធជូនរដ្ឋ	null	ប្រសិនជាខ្ញុំ ជាថ្នាក់ដឹកនាំនៃអគ្គនាយកពន្ធដារ ដើម្បីធ្វើ៎ឱ្យចំណូលពន្ធកើនឡើង ខ្ញុំត្រូវកសាងគោលនយោបាយ និងច្បាប់ស្តីពីពន្ធដារឱ្យបានល្អបណ្តុះបណ្តាលមន្ត្រីពន្ធដារឱ្យមានសមត្ថភាព វិជ្ជាជីវៈ និងក្រមសីលធម៍ត្រឹមត្រូវក្នុងការផ្តល់សេវាអប់រំណែនាំឱ្យបានអ្នកជាប់ពន្ធ យល់ច្បាស់អំពីកាត្វកិច្ច និងការបង់ពន្ធរបស់ខ្លួនផ្តល់សេវាឱ្យបានល្អប្រសើរដល់អ្នកជាប់ពន្ធធ្វើសវនកម្ម ដើម្បីធានាភាពត្រឹមត្រូវ នៃការប្រកាសបង់ពន្ធរបស់អ្នកជាប់ពន្ធចាត់វិធានការក្តៅ ត្រជាក់ ដល់អ្នកជាប់ពន្ធដែលជាប់បំណុលពន្ធ ទូទាត់បំណុលឱ្យបានទាន់ពេលចាត់វិធានការក្តៅ ត្រជាក់ ដល់អ្នកជាប់ពន្ធដែលជាប់ពន្ធគេចវេសមិនបង់ពន្ធជូនរដ្ឋ	ប្រ សិ ន ប ើ អ្នក ជា ថ្ន ាក់ ដ ឹក នាំ Ġ នៃ អ គ្គ នា យ ដ្ឋាន ដា រ ត ើ អ្នក ត្រូវ ធ ្វ ើ ដូច ម្ ត េច Ġ ដើម ្ប ី ឱ្យ ចំ ណូ ល ពន្ធ ដា រក ើន ឡើង Ġ	43	ប្រ សិ ន ជា ខ្ ញ ុំ Ġ ជា ថ្ន ាក់ ដ ឹក នាំ នៃ អ គ្គ នា យក ពន្ធ ដា រ Ġ ដើម ្ប ី ធ ្វ ើ ៎ ឱ្យ ចំ ណូ ល ពន្ធ âĢĭ ក ើន ឡើង Ġ ខ្ ញ ុំ ត្រូវ ក សា ង គោ ល ន យោ បា យ Ġ និង ច្ បា ប់ ស្ត ី ពី ពន្ធ ដា រ âĢĭ ឱ្យ បាន ល្អ បណ្ត ុះ បណ្ត ាល ម ន្ត ្រី ពន្ធ ដា រ ឱ្យ មាន សម ត្ថ ភាព Ġ វិជ្ជា ជីវ ៈ Ġ និង ក្រ ម សី ល ធម ៍ ត្រ ឹម ត្រូវ ក្នុង ការ ផ្ ត ល់ សេ វា អ ប់ រំ ណ ែន ាំ ឱ្យ បាន អ្នក ជាប់ ពន្ធ Ġ យ ល់ ច្ បា ស់ អ ំព ី កា ត ្វ កិច្ច Ġ និង ការ បង់ ពន្ធ រ ប ស់ ខ្លួន ផ្ ត ល់ សេ វា ឱ្យ បាន ល្អ ប្រសើរ ដល់ អ្នក ជាប់ ពន្ធ ធ ្វ ើស វ ន កម្ម Ġ ដើម ្ប ី ធាន ា ភាព ត្រ ឹម ត្រូវ Ġ នៃ ការ ប្រ កាស បង់ ពន្ធ រ ប ស់ អ្នក ជាប់ ពន្ធ ច ាត់ វិ ធាន ការ ក្ត ៅ Ġ ត្រ ជា ក់ Ġ ដល់ អ្នក ជាប់ ពន្ធ ដ ែល ជាប់ ប ំណ ុល ពន្ធ Ġ ទូ ទ ាត់ ប ំណ ុល ឱ្យ បាន ទាន ់ ពេល ច ាត់ វិ ធាន ការ ក្ត ៅ Ġ ត្រ ជា ក់ Ġ ដល់ អ្នក ជាប់ ពន្ធ ដ ែល ជាប់ ពន្ធ គ េច វេ សម ិន បង់ ពន្ធ ជ ូន រដ្ឋ	228	▁ប្រសិនបើ អ្នក ជា ថ្ន ាក់ ដ ឹក នាំ ▁នៃ អ គ្គ ន ាយ ដ្ឋាន ដា រ ត ើ អ្នក ត្រូវ ធ ្វ ើ ដូច ម ្ត េច ▁ដើម្បីឱ្យ ច ំណ ូល ពន្ធ ដា រក ើន ឡើង ▁	36	▁ប្រសិនជា ខ្ ញ ុំ ▁ជា ថ្ន ាក់ ដ ឹក នាំ នៃ អ គ្គ នា យក ពន្ធ ដា រ ▁ដើម្បី ធ ្វ ើ ៎ ឱ្យ ច ំណ ូល ពន្ធ ▁កើនឡើង ▁ខ្ញុំ ត្រូវ ក សា ង គ ោល ន យោ ប ាយ ▁និង ច ្ប ាប់ ស្ត ី ពី ពន្ធ ដា រ ▁ឱ្យ បាន ល្អ បណ្ត ុះ បណ្ត ាល ម ន្ត ្រី ពន្ធ ដា រ ឱ្យ មាន សម ត្ថ ភាព ▁វិជ្ជាជីវៈ ▁និង ក្រ ម សី ល ធម ៍ ត្រ ឹម ត្រូវ ក្នុង ការ ផ្ ត ល់ សេ វា អ ប់ រ ំណ ែន ាំ ឱ្យ បាន អ្នក ជាប់ ពន្ធ ▁យល់ ច ្ប ាស់ អ ំព ី ក ាត ្វ កិច្ច ▁និង ការ បង់ ពន្ធ រ ប ស់ ខ្លួន ផ្ ត ល់ សេ វា ឱ្យ បាន ល្អ ប្រសើរ ដល់ អ្នក ជាប់ ពន្ធ ធ ្វ ើស វ ន កម្ម ▁ដើម្បី ធាន ា ភាព ត្រ ឹម ត្រូវ ▁នៃ ការ ប្រ កាស បង់ ពន្ធ រ ប ស់ អ្នក ជាប់ ពន្ធ ច ាត់ វិ ធាន ការ ក្ត ៅ ▁ត្រជាក់ ▁ដល់ អ្នក ជាប់ ពន្ធ ដ ែល ជាប់ ប ំណ ុល ពន្ធ ▁ទូទាត់ ប ំណ ុល ឱ្យ បាន ទ ាន់ ពេល ច ាត់ វិ ធាន ការ ក្ត ៅ ▁ត្រជាក់ ▁ដល់ អ្នក ជាប់ ពន្ធ ដ ែល ជាប់ ពន្ធ គ េច វេ សម ិន បង់ ពន្ធ ជ ូន រដ្ឋ	208
តើទីភ្នាក់ងារអន្តររដ្ឋាភិបាលមានទំនាក់ទំនងជាមួយអ្វី	null	ទីភ្នាក់ងារអន្តររដ្ឋាភិបាលមានទំនាក់ទំនងជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិ តាមកិច្ចព្រមព្រៀងដាច់ដោយឡែកមួយ ទីភ្នាក់ងារនេះ ជាអង្គការស្វ័យតធ្វើការងារជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិ និងធ្វើការជាមួយអង្គការស្វ័យតដូចតដូចគ្នាតាមរយៈយន្តការសហប្រតិបត្តិការនៃក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមកិច្ច	null	ទីភ្នាក់ងារអន្តររដ្ឋាភិបាលមានទំនាក់ទំនងជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិ តាមកិច្ចព្រមព្រៀងដាច់ដោយឡែកមួយ ទីភ្នាក់ងារនេះ ជាអង្គការស្វ័យតធ្វើការងារជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិ និងធ្វើការជាមួយអង្គការស្វ័យតដូចតដូចគ្នាតាមរយៈយន្តការសហប្រតិបត្តិការនៃក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមកិច្ច	ត ើ ទីភ្នាក់ងារ អ ន្ត រ រដ្ឋ ា ភិ បាល មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ អ ្វី Ġ	20	ទីភ្នាក់ងារ អ ន្ត រ រដ្ឋ ា ភិ បាល មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ Ġ តា មក ិច ្ច ព្រមព្រៀង ដា ច ់ ដោយ ឡ ែក មួយ Ġ ទីភ្នាក់ងារ នេះ Ġ ជា អង្គ ការ ស្ វ ័យ ត ធ ្វ ើក ារ ងារ ជា មួយ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ Ġ និង ធ ្វ ើក ារ ជា មួយ អង្គ ការ ស្ វ ័យ ត ដូច ត ដូច គ្នា តា ម រយ ៈ យ ន្ត ការ សហប្រតិបត្តិការ នៃ ក្រុម ប្រ ឹក ្សា សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង សង ្ គម កិច្ច ĠâĢĭ	96	▁តើ ទីភ្នាក់ងារ អ ន្ត រ រ ដ្ឋា ភិ បាល មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ អ ្វី ▁	19	▁ ទីភ្នាក់ងារ អ ន្ត រ រ ដ្ឋា ភិ បាល មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ▁តាម កិច្ច ព្រមព្រៀង ដ ាច់ ដោយ ឡ ែក មួយ ▁ ទីភ្នាក់ងារ នេះ ▁ជា អង្គ ការ ស ្វ ័យ ត ធ ្វ ើ ការងារ ជា មួយ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ▁និង ធ ្វ ើ ការ ជា មួយ អង្គ ការ ស ្វ ័យ ត ដូច ត ដូច គ្នា ត ាម រយ ៈ យ ន្ត ការ សហប្រតិបត្តិការ នៃ ក្រុម ប្រ ឹក ្សា សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁និង ស ង្គ ម កិច្ច ▁	92
តើមានមូលហេតុសំខាន់អ្វីខ្លះ ដែលនាំឲ្យសិស្សស្រ្តីកម្ពុជា មិនអាចសម្រេចការសិក្សាដល់ទីបញ្ចប់បាន	null	មូលហេតុមានដូចជាកង្វះសន្តិសុខ និងសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួនបញ្ហាកង្វះជីវភាពសាលារៀនស្ថិតនៅឆ្ងាយពីផ្ទះទំនៀមទំលាប់ប្រពៃណីសាលារៀនមិនគ្រប់កម្រិតថ្នាក់បន្ទុកការងារច្រើន	null	មូលហេតុមានដូចជាកង្វះសន្តិសុខ និងសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួនបញ្ហាកង្វះជីវភាពសាលារៀនស្ថិតនៅឆ្ងាយពីផ្ទះទំនៀមទំលាប់ប្រពៃណីសាលារៀនមិនគ្រប់កម្រិតថ្នាក់បន្ទុកការងារច្រើន	ត ើម ាន ម ូល ហេតុ សំ ខា ន់ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ដ ែល នាំ ឲ្យ សិ ស្ស ស្រ ្ត ី ក ម្ព ុ ជា Ġ ម ិន អា ច សម ្រ េច ការ សិ ក្ស ា ដល់ ទី បញ្ច ប់ បាន Ġ	43	ម ូល ហេតុ មាន ដូច ជា ក ង ្វ ះ ស ន្ត ិស ុ ខ Ġ និង សុ វ ត្ថ ិ ភាព ផ្ ទ ាល់ ខ្លួន ប ញ ្ហ ាក ង ្វ ះ ជីវ ភាព សា លា រ ៀន ស្ ថ ិត នៅ ឆ្ ង ាយ ពី ផ្ ទ ះ ទំ ន ៀម ទំ លា ប់ ប្រ ព ៃ ណី សា លា រ ៀន ម ិន គ្រ ប់ ក ម្រ ិត ថ្ន ាក់ ប ន្ទ ុក ការងារ ច្ រ ើន	79	▁តើ មាន ម ូល ហេតុ សំ ខ ាន់ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ដែល នាំ ឲ្យ សិ ស្ស ស្រ ្ត ី ក ម្ព ុ ជា ▁មិន អា ច ស ម្រ េច ការ ស ិក ្សា ដល់ ទី បញ្ច ប់ បាន ▁	40	▁មូលហេតុ មាន ដូច ជា ក ង ្វ ះ ស ន្ត ិ សុខ ▁និង សុ វ ត្ថ ិ ភាព ផ្ ទ ាល់ ខ្លួន ប ញ ្ហ ាក ង ្វ ះ ជីវ ភាព ស ាល ារ ៀន ស ្ថ ិត នៅ ឆ្ ង ាយ ពី ផ្ ទ ះ ទំ ន ៀម ទំ ល ាប់ ប្រ ព ៃ ណី ស ាល ារ ៀន ម ិន គ្រ ប់ ក ម្រ ិត ថ្ន ាក់ ប ន្ទ ុក ការងារ ច ្រ ើន	76
ចូរនិយាយវិស័យសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមនៅអាឡឺម៉ង់ខាងលិច	null	និយាយវិស័យសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមនៅអាឡឺម៉ង់ខាងលិច វិស័យសេដ្ឋកិច្ចនៅអាឡឺម៉ង់ការរីកចម្រើនខាងសេដ្ឋកិច្ចអាស្រ័យលើកកត្តាអនុគ្រោះមួយចំនួននដូចជា តំបន់ធ្យូថ្មដ៏ធំរបស់អាឡឺម៉ង់ គឺតំបន់រូ ដែលជាប្រភពថាមពលសម្រាប់រោងចក្រធំៗ មានរោងចក្រស្លដែលជាដើម ការសំបូរទៅដោយហត្ថពលករដោយមានប្រាក់កំវៃថាកចាប់ពីឆ្នាំ១៩៥១ ការកសាងទ្វីបអឺរ៉ុបឡើងវិញគឺជាការបើកចំហទីផ្សារអាឡឺម៉ង់ឪ្យកាន់តែធំទូលាយថែមទៀត គេបានពង្រីកតំបន់ឧស្សាហកម្មធំៗជាច្រើនកន្លែងនៅទៅទូទាំងប្រទេសដើម្បីឆ្លើយតបនឹងតម្រូវទីផ្សារ ឧស្សាហកម្មក៏ល្បីល្បាញនាំមុខគេនៅទ្វីបអឺរ៉ុបរបស់អាឡឺម៉ងគឺរោងចក្រគ្រឿងអគ្គិសនី រោងងចក្រគីមី រោងចក្រស្លដែក និងរោងចក្រ ផលិតគ្រឿងម៉ាស៊ីនធំៗអាឡឺម៉ងគឺប្រទេសនាំមុខគេខាងផ្នែកផលិតកសិកម្មផងដែរដូចជាស្ករ ទឹកដោះ សាច់ និងទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់លេខ២ សម្រាប់ការនាំចេញផ្លែឈើនិងដំឡូងបារាំងអាឡឺម៉ងបាននាំចេញនាំមុខគេទៅទ្វឺបខាងផ្នែកផលិតផលគីមី ម៉ាស៊ី និងរថយន្ត ចំណាត់ថ្នាក់លំដាក់ទី៣ នៅលើពិភពលោកបន្ទាប់ពីជប៉ុននិងអាមេរិក វិស័យសង្គមសហព័ន្ធអាឡឺម៉ង់ជាចប្រទេសមួយដែលគិតនៅក្នុងវិស័យសង្គមល្អជាងគេនៅទ្វឺបអឺរ៉ុបចាប់ពីប្រាក់ធានារ៉ាប់រងជំងឺការងារ អ្នកឥតការចូលធ្វើ មនុស្សវ័យជរាស្រ្ដីមានសិទ្ធិស្មើនឹងបុរសដែលមានចែងនៅក្នុងច្បាប់ជាមូលដ្ឋាន ស្ដ្រីចំនួន ១២ ចាប់ពីអាយុ១៥ ឆ្នាំ ដល់ ៥០ ឆ្នាំ ទទួលបានការងារនៅខាងក្រៅផ្ទះតាមច្បាប់ស្រ្ដីមានផ្ទៃពោះត្រូវបានឈប់សម្រាប់នៅផ្ទះចំនួន ៦ ខែ ក្រោយពេលឆ្លងទន្លេថែរក្សាទារក	null	និយាយវិស័យសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមនៅអាឡឺម៉ង់ខាងលិច វិស័យសេដ្ឋកិច្ចនៅអាឡឺម៉ង់ការរីកចម្រើនខាងសេដ្ឋកិច្ចអាស្រ័យលើកកត្តាអនុគ្រោះមួយចំនួននដូចជា តំបន់ធ្យូថ្មដ៏ធំរបស់អាឡឺម៉ង់ គឺតំបន់រូ ដែលជាប្រភពថាមពលសម្រាប់រោងចក្រធំៗ មានរោងចក្រស្លដែលជាដើម ការសំបូរទៅដោយហត្ថពលករដោយមានប្រាក់កំវៃថាកចាប់ពីឆ្នាំ១៩៥១ ការកសាងទ្វីបអឺរ៉ុបឡើងវិញគឺជាការបើកចំហទីផ្សារអាឡឺម៉ង់ឪ្យកាន់តែធំទូលាយថែមទៀត គេបានពង្រីកតំបន់ឧស្សាហកម្មធំៗជាច្រើនកន្លែងនៅទៅទូទាំងប្រទេសដើម្បីឆ្លើយតបនឹងតម្រូវទីផ្សារ ឧស្សាហកម្មក៏ល្បីល្បាញនាំមុខគេនៅទ្វីបអឺរ៉ុបរបស់អាឡឺម៉ងគឺរោងចក្រគ្រឿងអគ្គិសនី រោងងចក្រគីមី រោងចក្រស្លដែក និងរោងចក្រ ផលិតគ្រឿងម៉ាស៊ីនធំៗអាឡឺម៉ងគឺប្រទេសនាំមុខគេខាងផ្នែកផលិតកសិកម្មផងដែរដូចជាស្ករ ទឹកដោះ សាច់ និងទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់លេខ២ សម្រាប់ការនាំចេញផ្លែឈើនិងដំឡូងបារាំងអាឡឺម៉ងបាននាំចេញនាំមុខគេទៅទ្វឺបខាងផ្នែកផលិតផលគីមី ម៉ាស៊ី និងរថយន្ត ចំណាត់ថ្នាក់លំដាក់ទី៣ នៅលើពិភពលោកបន្ទាប់ពីជប៉ុននិងអាមេរិក វិស័យសង្គមសហព័ន្ធអាឡឺម៉ង់ជាចប្រទេសមួយដែលគិតនៅក្នុងវិស័យសង្គមល្អជាងគេនៅទ្វឺបអឺរ៉ុបចាប់ពីប្រាក់ធានារ៉ាប់រងជំងឺការងារ អ្នកឥតការចូលធ្វើ មនុស្សវ័យជរាស្រ្ដីមានសិទ្ធិស្មើនឹងបុរសដែលមានចែងនៅក្នុងច្បាប់ជាមូលដ្ឋាន ស្ដ្រីចំនួន ១២ ចាប់ពីអាយុ១៥ ឆ្នាំ ដល់ ៥០ ឆ្នាំ ទទួលបានការងារនៅខាងក្រៅផ្ទះតាមច្បាប់ស្រ្ដីមានផ្ទៃពោះត្រូវបានឈប់សម្រាប់នៅផ្ទះចំនួន ៦ ខែ ក្រោយពេលឆ្លងទន្លេថែរក្សាទារក	ច ូរ និ យា យ វិ ស ័យ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង សង ្ គម នៅ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង ល ិច Ġ	24	និ យា យ វិ ស ័យ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង សង ្ គម នៅ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង ល ិច Ġ វិ ស ័យ សេ ដ្ឋ កិច្ច នៅ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ការ រី ក ចម្រ ើន ខា ង សេ ដ្ឋ កិច្ច អា ស្រ ័យ លើក ក ត្ត ា អនុ គ្រ ោះ មួយ ចំ ន ួន ន ដូច ជា Ġ ត ំ ប ន់ ធ ្យូ ថ ្ម ដ ៏ ធ ំ រ ប ស់ អា ឡ ឺ ម៉ង់ Ġ គ ឺត ំ ប ន់ រ ូ Ġ ដ ែល ជា ប្រ ភព ថា ម ពល âĢĭ សម ្រា ប់ រ ោង ច ក្រ ធ ំ ៗ Ġ មាន រ ោង ច ក្រ ស្ ល ដ ែល ជា ដើម Ġ ការ សំ បូ រ ទៅ ដោយ ហ ត្ថ ពល ករ ដោយ មាន ប្រា ក់ កំ វ ៃ ថា ក ច ាប់ ពី ឆ្នាំ ១៩ ៥ ១ Ġ ការ ក សា ង ទ ្វី ប អ ឺ រ៉ ុប ឡើង វិញ គ ឺ ជា ការ ប ើក ចំ ហ ទី ផ្ សារ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ឪ ្យ កាន់ តែ ធ ំ ទូ លា យ ថ ែម ទៀត Ġ គ េ បាន ព ង ្រី ក ត ំ ប ន់ ឧ ស្សា ហ កម្ម ធ ំ ៗ ជា ច្ រ ើន កន្លែង នៅ ទៅ ទូ ទ ាំង ប្រ ទេស ដើម ្ប ី ឆ្ លើ យ ត ប នឹង ត ម្រ ូវ ទី ផ្ សារ Ġ ឧ ស្សា ហ កម្ម ក ៏ ល ្ប ី ល ្ប ាញ នាំ មុខ គ េន ៅ ទ ្វី ប អ ឺ រ៉ ុប រ ប ស់ អា ឡ ឺ ម៉ ង គ ឺ រ ោង ច ក្រ គ្រឿង អ គ្គ ិស នី Ġ រ ោង ង ច ក្រ គី មី Ġ រ ោង ច ក្រ ស្ ល ដ ែក Ġ និង រ ោង ច ក្រ Ġ ផល ិត គ្រឿង ម៉ា ស៊ី ន ធ ំ ៗ អា ឡ ឺ ម៉ ង គ ឺ ប្រ ទេស នាំ មុខ គ េ ខា ង ផ្ ន ែក ផល ិត ក សិ កម្ម ផ ង ដ ែរ ដូច ជា ស្ ករ Ġ ទឹក ដ ោះ Ġ សា ច ់ Ġ និង ទទួលបាន ចំ ណា ត់ ថ្ន ាក់ លេខ ២ Ġ សម ្រា ប់ ការ នាំ ចេញ ផ្ល ែ ឈ ើន ិ ង ដំ ឡូ ង បា រា ំ ង អា ឡ ឺ ម៉ ង បាន នាំ ចេញ នាំ មុខ គ េ ទៅ ទ ្វ ឺ ប ខា ង ផ្ ន ែក ផល ិត ផល គី មី Ġ ម៉ា ស៊ី Ġ និង រ ថ យ ន្ត Ġ ចំ ណា ត់ ថ្ន ាក់ លំ ដា ក់ ទី ៣ Ġ នៅ លើ ពិ ភព លោក បន្ទាប់ ពី ជ ប៉ ុន និង អា មេ រិក Ġ វិ ស ័យ សង ្ គម ស ហ ព ័ន ្ ធ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ជា ច ប្រ ទេស មួយ ដ ែល គ ិត នៅ ក្នុង វិ ស ័យ សង ្ គម ល្អ ជា ង គ េន ៅ ទ ្វ ឺ ប អ ឺ រ៉ ុប ច ាប់ ពី ប្រា ក់ ធាន ារ៉ា ប់ រ ង ជំ ង ឺ ការងារ Ġ អ្នក ឥ ត ការ ចូល ធ ្វ ើ Ġ ម នុ ស្ស វ ័យ ជ រា ស្រ ្ ដ ី មាន សិ ទ្ធិ ស្ម ើន ឹង ប ុរ ស ដ ែល មាន ច ែង នៅ ក្នុង ច្ បា ប់ ជា ម ូល ដ្ឋាន Ġ ស្ ដ ្រី ចំ ន ួន Ġ ១ ២ âĢĭ Ġ ច ាប់ ពី អា យ ុ ១ ៥ Ġ ឆ្នាំ Ġ ដល់ Ġ ៥០ Ġ ឆ្នាំ Ġ ទទួលបាន ការងារ នៅ ខា ង ក្រ ៅ ផ្ ទ ះ តា ម ច្ បា ប់ ស្រ ្ ដ ី មាន ផ្ ទ ៃ ព ោះ ត្រូវ បាន ឈ ប់ សម ្រា ប់ នៅ ផ្ ទ ះ ចំ ន ួន Ġ ៦ Ġ ខែ Ġ ក្រ ោយ ពេល ឆ្ លង ទ ន្ ល េ ថ ែរ ក្ស ា ទ ារ ក	601	▁ចូរ ន ិយ ាយ វិ ស ័យ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁និង ស ង្គ ម នៅ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង ល ិច ▁	23	▁និយាយ វិ ស ័យ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁និង ស ង្គ ម នៅ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង ល ិច ▁វិស័យ សេ ដ្ឋ កិច្ច នៅ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ការ រី ក ចម្រ ើន ខា ង សេ ដ្ឋ កិច្ច អា ស្រ ័យ លើក ក ត្ត ា អនុ គ្រ ោះ មួយ ចំ ន ួន ន ដូច ជា ▁តំបន់ ធ ្យូ ថ ្ម ដ ៏ ធ ំ រ ប ស់ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ▁គឺ ត ំ ប ន់ រ ូ ▁ដែល ជា ប្រ ភព ថា ម ពល ▁សម្រាប់ រ ោង ច ក្រ ធ ំ ៗ ▁មាន រ ោង ច ក្រ ស ្ល ដ ែល ជា ដើម ▁ការ សំ ប ូរ ទៅ ដោយ ហ ត្ថ ពល ករ ដោយ មាន ប្រ ាក់ កំ វ ៃ ថា ក ច ាប់ ពី ឆ្នាំ ១៩ ៥ ១ ▁ការកសាង ទ ្វី ប អ ឺ រ៉ ុប ឡើង វិញ គ ឺ ជា ការ ប ើក ចំ ហ ទី ផ្ សារ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ឪ ្យ កាន់ តែ ធ ំ ទ ូល ាយ ថ ែម ទៀត ▁គេ បាន ព ង ្រី ក ត ំ ប ន់ ឧ ស្សា ហ កម្ម ធ ំ ៗ ជា ច ្រ ើន កន្លែង នៅ ទៅ ទូ ទ ាំង ប្រ ទេស ដើម ្ប ី ឆ្ ល ើយ ត ប នឹង ត ម្រ ូវ ទី ផ្ សារ ▁ឧស្សាហកម្ម ក ៏ ល ្ប ី ល ្ប ាញ នាំ មុខ គ េន ៅ ទ ្វី ប អ ឺ រ៉ ុប រ ប ស់ អា ឡ ឺ ម៉ ង គ ឺ រ ោង ច ក្រ គ្រឿង អ គ្គ ិស នី ▁រោង ង ច ក្រ គី មី ▁រោងចក្រ ស ្ល ដ ែក ▁និង រ ោង ច ក្រ ▁ផលិត គ្រឿង ម៉ា ស៊ី ន ធ ំ ៗ អា ឡ ឺ ម៉ ង គ ឺ ប្រ ទេស នាំ មុខ គ េ ខា ង ផ្ ន ែក ផល ិត ក សិ កម្ម ផ ង ដ ែរ ដូច ជា ស្ ករ ▁ទឹកដោះ ▁សាច់ ▁និង ទទួលបាន ច ំណ ាត់ ថ្ន ាក់ លេខ ២ ▁សម្រាប់ ការ នាំ ចេញ ផ្ល ែ ឈ ើ និង ដំ ឡូ ង ប ារ ាំង អា ឡ ឺ ម៉ ង បាន នាំ ចេញ នាំ មុខ គ េ ទៅ ទ ្វ ឺ ប ខា ង ផ្ ន ែក ផល ិត ផល គី មី ▁ម៉ា ស៊ី ▁និង រ ថ យ ន្ត ▁ចំណាត់ថ្នាក់ លំ ដ ាក់ ទី ៣ ▁នៅលើ ពិ ភព លោក បន្ទាប់ ពី ជ ប៉ ុន និង អា មេ រិក ▁វិស័យ ស ង្គ ម ស ហ ព ័ ន្ធ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ជា ច ប្រ ទេស មួយ ដ ែល គ ិត នៅ ក្នុង វិ ស ័យ ស ង្គ ម ល្អ ជា ង គ េន ៅ ទ ្វ ឺ ប អ ឺ រ៉ ុប ច ាប់ ពី ប្រ ាក់ ធាន ារ៉ា ប់ រ ង ជំ ង ឺ ការងារ ▁អ្នក ឥ ត ការ ចូល ធ ្វ ើ ▁មនុស្ស វ ័យ ជ រា ស្រ ្ ដ ី មាន សិ ទ្ធិ ស្ម ើ នឹង ប ុរ ស ដ ែល មាន ច ែង នៅ ក្នុង ច ្ប ាប់ ជា ម ូល ដ្ឋាន ▁ស្ ដ ្រី ចំ ន ួន ▁១២ ▁ចាប់ពី អ ាយ ុ ១ ៥ ▁ឆ្នាំ ▁ដល់ ▁៥០ ▁ឆ្នាំ ▁ទទួលបាន ការងារ នៅ ខា ង ក្រ ៅ ផ្ ទ ះ ត ាម ច ្ប ាប់ ស្រ ្ ដ ី មាន ផ្ ទ ៃ ព ោះ ត្រូវ បាន ឈ ប់ ស ម្រ ាប់ នៅ ផ្ ទ ះ ចំ ន ួន ▁៦ ▁ខែ ▁ក្រោយពេល ឆ្ លង ទ ន ្ល េ ថ ែរ ក ្សា ទ ារ ក	556
តើសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសសិង្ហបុរីពឹងផ្អែកលើវិស័យប៉ុន្មានមានវិស័យអ្វីខ្លះ	null	សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសសឹង្ហបុរីពឹងផ្អែកលើវិស័យៈឧស្សាហកម្មពាណិជ្ជកម្មទេសចរណ៍	null	សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសសឹង្ហបុរីពឹងផ្អែកលើវិស័យៈឧស្សាហកម្មពាណិជ្ជកម្មទេសចរណ៍	ត ើស េ ដ្ឋ កិច្ច ប្រ ទេស សិ ង្ហ ប ុរ ី ព ឹង ផ្ អ ែក លើ វិ ស ័យ ប៉ ុន ្ម ាន មាន វិ ស ័យ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	34	សេ ដ្ឋ កិច្ច ប្រ ទេស ស ឹង ្ហ ប ុរ ី ព ឹង ផ្ អ ែក លើ វិ ស ័យ ៈ ឧ ស្សា ហ កម្ម ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ទេស ចរ ណ៍	33	▁តើ សេ ដ្ឋ កិច្ច ប្រ ទេស សិ ង្ហ ប ុ រី ព ឹង ផ្ អ ែក លើ វិ ស ័យ ប៉ ុន ្ មាន មាន វិ ស ័យ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	33	▁សេដ្ឋកិច្ច ប្រ ទេស ស ឹង ្ហ ប ុ រី ព ឹង ផ្ អ ែក លើ វិ ស ័យ ៈ ឧ ស្សា ហ កម្ម ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ទេស ចរ ណ៍	31
ចូរនិយាយពីជម្លោះរវាង ហង្សាវតី និងអយុធ្យា	null	ហង្សាវតី និងអយុធ្យាគឺជា ភាគីជម្លោះដ៏ខ្លាំងក្លានៅក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ ហង្សាវតី ព្យាយាមដណ្តើមយកអយុធ្យានិងថៃទាំងអស់មកគ្រប់គ្រងទាំងអស់ នៅឆ្នាំ១៥៦០ ១៥៨០ ហង្សាវតីវាយយកឈៀងម៉ៃ និងតំបន់ភាគខាងជើងថៃ និងឡាវភាគខាងជើង នៅឆ្នាំ១៥៦៩ សុខោទ័យបានជួយ ហង្សាវតីក្នុងការវាយយកអយុធ្យា បន្ទាប់មក ហង្សាវតី បានលើកស្តេចនៅសុខោទ័យឲ្យសោយរាជ្យនៅអយុធ្យានាឆ្នាំ១៥៦៩ នេះគឺជាសន្តិវង្សថសថ្មី នៅអយុធ្យា ហើយបានវាយលុកបន្ទាយលង្វែក ២ដង ១៥៧៤៩៣ ចំណែក ឈៀង ម៉ៃ ស្ថិតនៅឆ្ងាយភាគខាងជើងថៃ ហើយក៏ស្ថិតនៅក្រោមការគ្របប់គ្រងរបស់ភូមារហូតដល់សវទី១៨	null	ហង្សាវតី និងអយុធ្យាគឺជា ភាគីជម្លោះដ៏ខ្លាំងក្លានៅក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ ហង្សាវតី ព្យាយាមដណ្តើមយកអយុធ្យានិងថៃទាំងអស់មកគ្រប់គ្រងទាំងអស់ នៅឆ្នាំ១៥៦០ ១៥៨០ ហង្សាវតីវាយយកឈៀងម៉ៃ និងតំបន់ភាគខាងជើងថៃ និងឡាវភាគខាងជើង នៅឆ្នាំ១៥៦៩ សុខោទ័យបានជួយ ហង្សាវតីក្នុងការវាយយកអយុធ្យា បន្ទាប់មក ហង្សាវតី បានលើកស្តេចនៅសុខោទ័យឲ្យសោយរាជ្យនៅអយុធ្យានាឆ្នាំ១៥៦៩ នេះគឺជាសន្តិវង្សថសថ្មី នៅអយុធ្យា ហើយបានវាយលុកបន្ទាយលង្វែក ២ដង ១៥៧៤៩៣ ចំណែក ឈៀង ម៉ៃ ស្ថិតនៅឆ្ងាយភាគខាងជើងថៃ ហើយក៏ស្ថិតនៅក្រោមការគ្របប់គ្រងរបស់ភូមារហូតដល់សវទី១៨	ច ូរ និ យា យ ពី ជ ម្ល ោះ រ វា ង Ġ ហ ង្ស ាវ តី Ġ និង អ យ ុ ធ ្យា Ġ	22	ហ ង្ស ាវ តី Ġ និង អ យ ុ ធ ្យា គ ឺ ជា Ġ ភាគ ី ជ ម្ល ោះ ដ ៏ ខ្ លា ំ ង ក្លា នៅ ក្នុង ការ ធ ្វ ើ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម អ ន្ត រ ជាតិ Ġ ហ ង្ស ាវ តី Ġ ព្យា យា ម ដ ណ្ត ើម យក អ យ ុ ធ ្យា និង ថ ៃ ទ ាំង អ ស់ មក គ្រ ប់ គ្រ ង ទ ាំង អ ស់ Ġ នៅ ឆ្នាំ ១ ៥ ៦០ Ġ ១ ៥ ៨០ Ġ ហ ង្ស ាវ តី វា យ យក ឈ ៀង ម៉ ៃ Ġ និង ត ំ ប ន់ ភាគ ខា ង ជើង ថ ៃ Ġ និង ឡា វ ភាគ ខា ង ជើង Ġ នៅ ឆ្នាំ ១ ៥ ៦ ៩ Ġ សុខ ោទ ័យ បាន ជ ួយ Ġ ហ ង្ស ាវ តី ក្នុង ការ វា យ យក អ យ ុ ធ ្យា Ġ បន្ទាប់ មក Ġ ហ ង្ស ាវ តី Ġ បាន លើក ស្ត េច នៅ សុខ ោទ ័យ ឲ្យ ស ោយ រាជ ្យ នៅ អ យ ុ ធ ្យា នា ឆ្នាំ ១ ៥ ៦ ៩ Ġ នេះ គ ឺ ជា ស ន្ត ិ វង្ស ថ ស ថ ្ម ី Ġ នៅ អ យ ុ ធ ្យា Ġ ហើយ បាន វា យ ល ុក ប ន្ទ ាយ លង ្វ ែក Ġ ២ ដង Ġ ១ ៥ ៧ ៤ ៩ ៣ Ġ ចំ ណ ែក Ġ ឈ ៀង Ġ ម៉ ៃ âĢĭ Ġ ស្ ថ ិត នៅ ឆ្ ង ាយ ភាគ ខា ង ជើង ថ ៃ Ġ ហើយ ក ៏ ស្ ថ ិត នៅ ក្រោម ការ គ្រ ប ប់ គ្រ ង រ ប ស់ ភ ូម ារ ហ ូត ដល់ ស វ ទី១ ៨	252	▁ចូរ ន ិយ ាយ ពី ជ ម្ល ោះ រ វ ាង ▁ហង្ស ាវ តី ▁និង អ យ ុ ធ ្យា ▁	20	▁ហង្ស ាវ តី ▁និង អ យ ុ ធ ្យា គ ឺ ជា ▁ភាគី ជ ម្ល ោះ ដ ៏ ខ្ ល ាំង ក្លា នៅ ក្នុង ការ ធ ្វ ើ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម អ ន្ត រ ជាតិ ▁ហង្ស ាវ តី ▁ព្យាយាម ដ ណ្ត ើម យក អ យ ុ ធ ្យា និង ថ ៃ ទ ាំង អ ស់ មក គ្រ ប់ គ្រ ង ទ ាំង អ ស់ ▁នៅ ឆ្នាំ ១ ៥ ៦០ ▁១៥ ៨០ ▁ហង្ស ាវ តី វ ាយ យក ឈ ៀង ម៉ ៃ ▁និង ត ំ ប ន់ ភាគ ខា ង ជើង ថ ៃ ▁និង ឡា វ ភាគ ខា ង ជើង ▁នៅ ឆ្នាំ ១ ៥ ៦ ៩ ▁សុខ ោទ ័យ បាន ជ ួយ ▁ហង្ស ាវ តី ក្នុង ការ វ ាយ យក អ យ ុ ធ ្យា ▁បន្ទាប់មក ▁ហង្ស ាវ តី ▁បាន លើក ស្ត េច នៅ សុខ ោទ ័យ ឲ្យ ស ោយ រាជ ្យ នៅ អ យ ុ ធ ្យា នា ឆ្នាំ ១ ៥ ៦ ៩ ▁នេះ គ ឺ ជា ស ន្ត ិ វង្ស ថ ស ថ ្ម ី ▁នៅ អ យ ុ ធ ្យា ▁ហើយ បាន វ ាយ ល ុក ប ន្ទ ាយ លង ្វ ែក ▁២ ដង ▁១៥ ៧ ៤ ៩ ៣ ▁ចំណែក ▁ឈ ៀង ▁ម៉ៃ ▁ស្ថិត នៅ ឆ្ ង ាយ ភាគ ខា ង ជើង ថ ៃ ▁ហើយក៏ ស ្ថ ិត នៅ ក្រោម ការ គ្រ ប ប់ គ្រ ង រ ប ស់ ភ ូម ារ ហ ូត ដល់ ស វ ទី១ ៨	233
តើភាតភាពរវាងទេវៈសាគរ និងហនុមាន រវាងហនុមាន និង ព្រះរាមកើតឡើងដោយសារអ្វី មានប្រយោជន៍អ្វីខ្លះ	null	ភាតរភាពរវាងទេរៈសាគរ និងហនុមានកើតឡើងដោយសារ ទេវៈសាគរ ពេញចិត្តនឹងវីរភាព ឥតមានពីររបស់ហនុមាន និងជួយហនុមានដដើម្បីចងមិត្តភាព ទេវៈសាគរសរសើរហនុមានថាក្លាហាន មិនតែប៉ុណ្ណោះទេវៈសាគរបាន បញ្ជាឲ្យមេនកៈងើបពីបាតសមុទ្រមកធ្វើកន្លែងសម្រាប់ហនុមានសំរាក ហើយទេវៈសាគរ ក៏ធ្វើពិសោធមហិទិ្ធរិទ្ធ ហនុមានដោយឲ្យនាង រក្សស្រីកាលាខ្លួនឲ្យធំរារាំងហនុមាន ភាពរភាពរវាងហនុមាន និងព្រះរាម កើតឡើងការចងសម្ព័ន្ធរវាងព្រះរាម និងហនុមាន ហនុមានបានលះបង់ពុះពារ ប្តូរផ្ដាច់ដើម្បីយកនាងសីតាថ្វាយព្រះរាមវិញ ផលប្រយោជន៍នៃភាតរភាពទាំងនេះ គឺធ្វើឲ្យមិត្តភាពកាន់តែរឹងមាំ និងចេះជួយកគ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងគ្រាមានការលំបាក គ្រាអាសន្ន ឬគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងភាតរភាពទាំងនេះ គឺធ្វើឲ្យមិត្តភាពកាន់តែរឹងមាំ និងចេះជួយកគ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងគ្រាមានការលំបាក គ្រាអាសន្ន ឬគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗដូចជា ទេវៈសាគរជួយហនុមាន ហើយហនុមានជួយព្រះរាមជាដើម	null	ភាតរភាពរវាងទេរៈសាគរ និងហនុមានកើតឡើងដោយសារ ទេវៈសាគរ ពេញចិត្តនឹងវីរភាព ឥតមានពីររបស់ហនុមាន និងជួយហនុមានដដើម្បីចងមិត្តភាព ទេវៈសាគរសរសើរហនុមានថាក្លាហាន មិនតែប៉ុណ្ណោះទេវៈសាគរបាន បញ្ជាឲ្យមេនកៈងើបពីបាតសមុទ្រមកធ្វើកន្លែងសម្រាប់ហនុមានសំរាក ហើយទេវៈសាគរ ក៏ធ្វើពិសោធមហិទិ្ធរិទ្ធ ហនុមានដោយឲ្យនាង រក្សស្រីកាលាខ្លួនឲ្យធំរារាំងហនុមាន ភាពរភាពរវាងហនុមាន និងព្រះរាម កើតឡើងការចងសម្ព័ន្ធរវាងព្រះរាម និងហនុមាន ហនុមានបានលះបង់ពុះពារ ប្តូរផ្ដាច់ដើម្បីយកនាងសីតាថ្វាយព្រះរាមវិញ ផលប្រយោជន៍នៃភាតរភាពទាំងនេះ គឺធ្វើឲ្យមិត្តភាពកាន់តែរឹងមាំ និងចេះជួយកគ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងគ្រាមានការលំបាក គ្រាអាសន្ន ឬគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងភាតរភាពទាំងនេះ គឺធ្វើឲ្យមិត្តភាពកាន់តែរឹងមាំ និងចេះជួយកគ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងគ្រាមានការលំបាក គ្រាអាសន្ន ឬគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗដូចជា ទេវៈសាគរជួយហនុមាន ហើយហនុមានជួយព្រះរាមជាដើម	ត ើ ភា ត ភាព រ វា ង ទេ វៈ សា គរ Ġ និង ហ នុ មាន Ġ រ វា ង ហ នុ មាន Ġ និង Ġ ព្រ ះ រា មក ើត ឡើង ដោយ សារ អ ្វី Ġ មាន ប្រ យោ ជន ៍ អ ្វី ខ្ ល ះ ĠĠ	43	ភា ត រ ភាព រ វា ង ទេ រៈ សា គរ Ġ និង ហ នុ មាន កើត ឡើង ដោយ សារ Ġ ទេ វៈ សា គរ Ġ ព េញ ចិត្ត នឹង វី រ ភាព Ġ ឥ ត មាន ពី រ រ ប ស់ ហ នុ មាន Ġ និង ជ ួយ ហ នុ មាន ដ ដើម ្ប ី ច ង ម ិត្ត ភាព Ġ ទេ វៈ សា គរ ស រស ើរ ហ នុ មាន ថា ក្លា ហាន Ġ ម ិន តែ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ទេ វៈ សា គរ បាន Ġ បញ្ជា ឲ្យ មេ ន ក ៈ ង ើប ពី បា ត សម ុ ទ្រ មក ធ ្វ ើក ន្ លែង សម ្រា ប់ ហ នុ មាន សំ រា ក Ġ ហើយ ទេ វៈ សា គរ Ġ ក ៏ ធ ្វ ើ ពិ ស ោ ធម ហ ិ ទិ ្ ធរ ិទ្ធ Ġ ហ នុ មាន ដោយ ឲ្យ នា ង Ġ រក ្ស ស្រី កាល ា ខ្លួន ឲ្យ ធ ំ រា រា ំ ង ហ នុ មាន ĠÂł ភាព រ ភាព រ វា ង ហ នុ មាន Ġ និង ព្រ ះ រា ម Ġ កើត ឡើង ការ ច ង សម ្ ព ័ន ្ ធរ វា ង ព្រ ះ រា ម Ġ និង ហ នុ មាន Ġ ហ នុ មាន បាន ល ះ បង់ ពុ ះ ពារ Ġ ប្ តូ រ ផ្ ដា ច ់ ដើម ្ប ី យក នា ង សី តា ថ ្វា យ ព្រ ះ រា ម វិញ Ġ ផល ប្រ យោ ជន ៍ នៃ ភា ត រ ភាព ទ ាំង នេះ Ġ គ ឺ ធ ្វ ើ ឲ្យ ម ិត្ត ភាព កាន់ តែ រ ឹង មា ំ Ġ និង ច េះ ជ ួយ ក គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក Ġ ក្នុង គ្រ ាម ាន ការ លំបាក Ġ គ្រ ា អា ស ន្ន Ġ ឬ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ផ្ សេ ង ភា ត រ ភាព ទ ាំង នេះ Ġ គ ឺ ធ ្វ ើ ឲ្យ ម ិត្ត ភាព កាន់ តែ រ ឹង មា ំ Ġ និង ច េះ ជ ួយ ក គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក Ġ ក្នុង គ្រ ាម ាន ការ លំបាក Ġ គ្រ ា អា ស ន្ន Ġ ឬ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ផ្ សេ ង ៗ ដូច ជា Ġ ទេ វៈ សា គរ ជ ួយ ហ នុ មាន Ġ ហើយ ហ នុ មាន ជ ួយ ព្រ ះ រា ម ជា ដើម âĢĭ	355	▁តើ ភា ត ភាព រ វ ាង ទេ វៈ សា គរ ▁និង ហ នុ មាន ▁រវាង ហ នុ មាន ▁និង ▁ព្រះ រ ាម កើត ឡើង ដោយ សារ អ ្វី ▁មាន ប្រ យោ ជ ន៍ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	39	▁ភា ត រ ភាព រ វ ាង ទេ រៈ សា គរ ▁និង ហ នុ មាន កើត ឡើង ដោយ សារ ▁ទេ វៈ សា គរ ▁ពេញចិត្ត នឹង វី រ ភាព ▁ឥត មាន ពី រ រ ប ស់ ហ នុ មាន ▁និង ជ ួយ ហ នុ មាន ដ ដើម ្ប ី ច ង ម ិត្ត ភាព ▁ទេ វៈ សា គរ ស រស ើរ ហ នុ មាន ថា ក្លា ហាន ▁មិន តែ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ទេ វៈ សា គរ បាន ▁បញ្ជា ឲ្យ ម េន ក ៈ ង ើប ពី ប ាត សម ុ ទ្រ មក ធ ្វ ើ កន្លែង ស ម្រ ាប់ ហ នុ មាន សំ រា ក ▁ហើយ ទេ វៈ សា គរ ▁ក៏ ធ ្វ ើ ពិ ស ោ ធម ហ ិ ទិ ្ ធ រិទ្ធ ▁ហ នុ មាន ដោយ ឲ្យ ន ាង ▁រ ក្ស ស្រី កាល ា ខ្លួន ឲ្យ ធ ំ រ ារ ាំង ហ នុ មាន ▁ភាព រ ភាព រ វ ាង ហ នុ មាន ▁និង ព្រ ះ រ ាម ▁កើតឡើង ការ ច ង ស ម្ព ័ ន្ធ រ វ ាង ព្រ ះ រ ាម ▁និង ហ នុ មាន ▁ហ នុ មាន បាន ល ះ បង់ ព ុះ ពារ ▁ប្តូរ ផ្ ដ ាច់ ដើម ្ប ី យក ន ាង សី តា ថ ្វា យ ព្រ ះ រ ាម វិញ ▁ផលប្រយោជន៍ នៃ ភា ត រ ភាព ទ ាំង នេះ ▁គឺ ធ ្វ ើ ឲ្យ ម ិត្ត ភាព កាន់ តែ រ ឹង ម ាំ ▁និង ច េះ ជ ួយ ក គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក ▁ក្នុង គ្រ ា មាន ការ លំបាក ▁គ្រា អា ស ន្ន ▁ឬ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ផ្ ស េង ភា ត រ ភាព ទ ាំង នេះ ▁គឺ ធ ្វ ើ ឲ្យ ម ិត្ត ភាព កាន់ តែ រ ឹង ម ាំ ▁និង ច េះ ជ ួយ ក គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក ▁ក្នុង គ្រ ា មាន ការ លំបាក ▁គ្រា អា ស ន្ន ▁ឬ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ផ្ ស េង ៗ ដូច ជា ▁ទេ វៈ សា គរ ជ ួយ ហ នុ មាន ▁ហើយ ហ នុ មាន ជ ួយ ព្រ ះ រ ាម ជា ដើម ▁	335
តើវត្តអារាមមានន័យដូចម្តេច តើវត្តអារាមរីកចម្រើនដោយសារអ្វី	null	ក វត្ត មានន័យថា ជាទីកន្លែងសម្រាប់គោរពបូជា ជាកន្លែងសម្រាប់ព្រសង្ឃគង់នៅ វត្តអារាម ជាទីកន្លែងស្ងប់ស្ងាត់ ត្រជាក់ត្រជុំ ស្អាតបបរិសុទ្ធ ជាសួនឧទ្យានប្រកបដោយព្រឹក្សានិងជាទីស្នាក់អាស្រ័យរបស់អប់រំចិត្តជម្រះកិលេសតណ្ណា ដើម្បីកាត់ផ្តាច់ការជាប់ជំពាក់នឹងជីវភាពរស់នៅរបស់មនុស្ស និងជាទីកន្លែងគោរពបូជា ធ្វើបុណ្យទានផ្សេងៗ វត្តអារាមរីកចម្រើនដោយសារ ប្រជាជនខ្មែរជាពិសេសពុទ្ធសាសនិក មិនអាចរស់នៅដោយគ្មានពុទ្ធសាសនាបានទេ ប្រជាជនខ្មែរយល់ថាការកសាងវត្តអារាម និងទទួលបានកុសលជាបុណ្យនៅជាតិខាងមុខទៀត វត្តអារាមជាទីតាំងនៃព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលជាទីពឹងពំនាក់របស់ប្រជាជនគ្រប់រូប	null	ក វត្ត មានន័យថា ជាទីកន្លែងសម្រាប់គោរពបូជា ជាកន្លែងសម្រាប់ព្រសង្ឃគង់នៅ វត្តអារាម ជាទីកន្លែងស្ងប់ស្ងាត់ ត្រជាក់ត្រជុំ ស្អាតបបរិសុទ្ធ ជាសួនឧទ្យានប្រកបដោយព្រឹក្សានិងជាទីស្នាក់អាស្រ័យរបស់អប់រំចិត្តជម្រះកិលេសតណ្ណា ដើម្បីកាត់ផ្តាច់ការជាប់ជំពាក់នឹងជីវភាពរស់នៅរបស់មនុស្ស និងជាទីកន្លែងគោរពបូជា ធ្វើបុណ្យទានផ្សេងៗ វត្តអារាមរីកចម្រើនដោយសារ ប្រជាជនខ្មែរជាពិសេសពុទ្ធសាសនិក មិនអាចរស់នៅដោយគ្មានពុទ្ធសាសនាបានទេ ប្រជាជនខ្មែរយល់ថាការកសាងវត្តអារាម និងទទួលបានកុសលជាបុណ្យនៅជាតិខាងមុខទៀត វត្តអារាមជាទីតាំងនៃព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលជាទីពឹងពំនាក់របស់ប្រជាជនគ្រប់រូប	ត ើ វត្ត អា រា ម មាន ន ័យ ដូច ម្ ត េច Ġ ត ើ វត្ត អា រា ម រី ក ចម្រ ើន ដោយ សារ អ ្វី Ġ	27	ក Ġ វត្ត Ġ មាន ន ័យ ថា Ġ ជា ទី កន្លែង សម ្រា ប់ គោ រ ព បូ ជា Ġ ជា កន្លែង សម ្រា ប់ ព្រ សង ្ ឃ គ ង់ នៅ Ġ វត្ត អា រា ម Ġ ជា ទី កន្លែង ស្ងប់ស្ងាត់ Ġ ត្រ ជា ក់ ត្រ ជ ុំ Ġ ស្ អា ត ប បរ ិស ុទ្ធ Ġ ជា ស ួន ឧ ទ ្យា ន ប្រ ក ប ដោយ ព្រឹក ្សា និង ជា ទី ស្ន ាក់ អា ស្រ ័យ រ ប ស់ អ ប់ រំ ចិត្ត ជម្រះ ក ិល េស ត ណ្ណ ា Ġ ដើម ្ប ី កាត់ ផ្ តា ច ់ ការ ជាប់ ជំ ពាក់ នឹង ជីវ ភាព រស់ នៅ រ ប ស់ ម នុ ស្ស Ġ និង ជា ទី កន្លែង គោ រ ព បូ ជា Ġ ធ ្វ ើប ុ ណ ្យ ទាន ផ្ សេ ង ៗ âĢĭ Ġ វត្ត អា រា ម រី ក ចម្រ ើន ដោយ សារ Ġ ប្រ ជា ជន ខ្ ម ែរ ជា ពិ សេ ស ពុ ទ្ធ សា ស និ ក Ġ ម ិន អា ចរ ស់ នៅ ដោយ គ ្ម ាន ពុ ទ្ធ សា ស នា បាន ទេ Ġ ប្រ ជា ជន ខ្ ម ែរ យ ល់ ថា ការ ក សា ង វត្ត អា រា ម Ġ និង ទទួលបាន ក ុស ល ជា ប ុ ណ ្យ នៅ ជាតិ ខា ង មុខ ទៀត Ġ វត្ត អា រា ម ជា ទី តាំង នៃ ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា Ġ ដ ែល ជា ទី ព ឹង ព ំ នាក់ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន គ្រ ប់ រូប	237	▁តើ វត្ត អា រ ាម មាន ន ័យ ដូច ម ្ត េច ▁តើ វត្ត អា រ ាម រី ក ចម្រ ើន ដោយ សារ អ ្វី ▁	25	▁ក ▁វត្ត ▁មាន ន ័យ ថា ▁ជា ទី កន្លែង ស ម្រ ាប់ គ ោរ ព បូ ជា ▁ជា កន្លែង ស ម្រ ាប់ ព្រ សង ្ ឃ គ ង់ នៅ ▁វត្ត អា រ ាម ▁ជា ទី កន្លែង ស្ងប់ស្ងាត់ ▁ត្រជាក់ ត្រ ជ ុំ ▁ស្អាត ប បរ ិស ុទ្ធ ▁ជា ស ួន ឧ ទ ្យា ន ប្រ ក ប ដោយ ព្រឹក ្សា និង ជា ទី ស្ន ាក់ អា ស្រ ័យ រ ប ស់ អ ប់ រំ ចិត្ត ជម្រះ ក ិល េស ត ណ្ណ ា ▁ដើម្បី កាត់ ផ្ ត ាច់ ការ ជាប់ ជំ ពាក់ នឹង ជីវ ភាព រស់ នៅ រ ប ស់ ម នុ ស្ស ▁និង ជា ទី កន្លែង គ ោរ ព បូ ជា ▁ធ្វើ ប ុ ណ ្យ ទាន ផ្ ស េង ៗ ▁វត្ត អា រ ាម រី ក ចម្រ ើន ដោយ សារ ▁ប្រជាជន ខ្ ម ែរ ជា ពិ ស េស ព ុទ្ធ សា ស ន ិក ▁មិន អា ច រស់ នៅ ដោយ គ ្ មាន ព ុទ្ធ សា ស នា បាន ទេ ▁ប្រជាជន ខ្ ម ែរ យ ល់ ថា ការ ក សា ង វត្ត អា រ ាម ▁និង ទទួលបាន ក ុស ល ជា ប ុ ណ ្យ នៅ ជាតិ ខា ង មុខ ទៀត ▁វត្ត អា រ ាម ជា ទី តាំង នៃ ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស នា ▁ដែល ជា ទី ព ឹង ព ំ នាក់ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន គ្រ ប់ រូប	223
ខេត្តព្រៃវែងមានចំនួនមនុស្សសរុប៩២៩.៤៣៤នាក់និងមានគ្រួសារ ១៧៦.៥២៣ តើក្នុងនោះចែកជា ស្រុក ឃុំ ភូមិប៉ុន្មាន	null	មាន ៧ស្រុក ១១៦ឃុំ និង១១៣៥ភូមិ	null	មាន ៧ស្រុក ១១៦ឃុំ និង១១៣៥ភូមិ	ខ េត ្ត ព្រ ៃ វ ែង មាន ចំ ន ួន ម នុ ស្ស ស រ ុប ៩ ២ ៩ . ៤ ៣ ៤ នាក់ និង មាន គ្រួសារ Ġ ១ ៧៦ . ៥ ២ ៣ Ġ ត ើក ្ន ុង ន ោះ ច ែក ជា Ġ ស្រ ុក Ġ ឃ ុំ Ġ ភ ូម ិប ៉ ុន ្ម ាន Ġ	52	មាន Ġ ៧ ស្រ ុក Ġ ១ ១ ៦ ឃ ុំ Ġ និង ១ ១ ៣ ៥ ភ ូម ិ	17	▁ខេត្ត ព្រ ៃ វ ែង មាន ចំ ន ួន ម នុ ស្ស ស រ ុប ៩ ២ ៩ . ៤ ៣ ៤ នាក់ និង មាន គ្រួសារ ▁១៧ ៦ . ៥ ២ ៣ ▁តើ ក្នុង ន ោះ ច ែក ជា ▁ស្រុក ▁ឃុំ ▁ភូមិ ប៉ ុន ្ មាន ▁	44	▁មាន ▁៧ ស្រ ុក ▁១១ ៦ ឃ ុំ ▁និង ១ ១ ៣ ៥ ភ ូម ិ	16
ប្រទេសមានមនុស្សជាច្រើនមិនចេះអក្សរ តើបញ្ហាអនក្ខរកម្មនេះ អ្នកណាខ្លះត្រូវទទួលខុសត្រូវ	null	ឳពុកម្តាយ សង្គម វត្តអារាម រដ្ឋាភិបាល អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលជាតិ និងអន្តរជាតិខ្លះដូចជា Unesco និង Unicef ជាដើម	null	ឳពុកម្តាយ សង្គម វត្តអារាម រដ្ឋាភិបាល អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលជាតិ និងអន្តរជាតិខ្លះដូចជា Unesco និង Unicef ជាដើម	ប្រ ទេស មាន ម នុ ស្ស ជា ច្ រ ើន ម ិន ច េះ អ ក្ស រ Ġ ត ើប ញ ្ហ ា អ ន ក្ខ រក ម្ម នេះ Ġ អ្នក ណា ខ្ ល ះ ត្រូវ ទទួល ខុស ត្រូវ Ġ	37	ឳ ពុ ក ម្ តា យ Ġ សង ្ គម Ġ វត្ត អា រា ម Ġ រដ្ឋ ា ភិ បាល Ġ អង្គ ការ ក្រ ៅ រដ្ឋ ា ភិ បាល ជាតិ Ġ និង អ ន្ត រ ជាតិ ខ្ ល ះ ដូច ជា ĠUn esco Ġ និង ĠUn ice f Ġ ជា ដើម	39	▁ប្រទេស មាន ម នុ ស្ស ជា ច ្រ ើន ម ិន ច េះ អ ក្ស រ ▁តើ ប ញ ្ហ ា អ ន ក្ខ រ កម្ម នេះ ▁អ្នកណា ខ្ ល ះ ត្រូវ ទទួល ខុស ត្រូវ ▁	35	▁ ឳ ព ុក ម ្ត ាយ ▁សង្គម ▁វត្ត អា រ ាម ▁រដ្ឋាភិបាល ▁អង្គការ ក្រ ៅ រ ដ្ឋា ភិ បាល ជាតិ ▁និង អ ន្ត រ ជាតិ ខ្ ល ះ ដូច ជា ▁Un esco ▁និង ▁Un ice f ▁ជាដើម	32
ដូចម្តេចដែលហៅថា អង្គការ ( ខ្មែរក្រហម )	null	អង្គការខ្មែរក្រហមគឹជាពាក្យមួយម៉ាតគ្រប់ដណ្តប់ទាំងបក្សកុំមុយនីស្ត ទាំងអង្គការនីតិប្បញ្ញត្តិ នីតិប្រតិបត្តិ និងអំណាចតុលាការ	null	អង្គការខ្មែរក្រហមគឹជាពាក្យមួយម៉ាតគ្រប់ដណ្តប់ទាំងបក្សកុំមុយនីស្ត ទាំងអង្គការនីតិប្បញ្ញត្តិ នីតិប្រតិបត្តិ និងអំណាចតុលាការ	ដូច ម្ ត េច ដ ែល ហ ៅ ថា Ġ អង្គ ការ Ġ( Ġ ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម Ġ) Ġ	17	អង្គ ការ ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម គ ឹ ជា ពាក្យ មួយ ម៉ា ត គ្រ ប់ ដ ណ្ត ប់ ទ ាំង ប ក្ស ក ុំ ម ុយ នី ស្ត Ġ ទ ាំង អង្គ ការ នី តិ ប្ប ញ្ញ ត្តិ Ġ នី តិ ប្រ តិ ប ត្តិ Ġ និង អ ំណ ា ច ត ុល ាក ារ	54	▁ដូចម្តេច ដ ែល ហ ៅ ថា ▁អង្គការ ▁( ▁ខ្មែរ ក្រ ហ ម ▁) ▁	11	▁អង្គការ ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម គ ឹ ជា ពាក្យ មួយ ម៉ា ត គ្រ ប់ ដ ណ្ត ប់ ទ ាំង ប ក្ស ក ុំ ម ុយ នី ស្ត ▁ទាំង អង្គ ការ នី តិ ប្ បញ្ញត្តិ ▁នីតិ ប្រ តិ ប ត្តិ ▁និង អ ំ ណា ច ត ុល ា ការ	50
តើលោកណាដែលបន្ដតំណែងពីលោក ឆឺ ឈីលគាត់មកពីគណបក្សណា	null	អ្នកដែលបន្ដតំណែងពីលោក ឆឺ ឈីល គឺលោក ក្លេមិន អាត់លី គាត់មពីគណបក្សការងារនិយម	null	អ្នកដែលបន្ដតំណែងពីលោក ឆឺ ឈីល គឺលោក ក្លេមិន អាត់លី គាត់មពីគណបក្សការងារនិយម	ត ើ លោក ណា ដ ែល ប ន្ ដ ត ំណ ែង ពី លោក Ġ ឆ ឺ Ġ ឈ ី ល គ ាត់ មក ពី គ ណ ប ក្ស ណា Ġ	28	អ្នក ដ ែល ប ន្ ដ ត ំណ ែង ពី លោក Ġ ឆ ឺ Ġ ឈ ី ល Ġ គ ឺ លោក Ġ ក្ ល េ ម ិន Ġ អា ត់ លី Ġ គ ាត់ ម ពី គ ណ ប ក្ស ការងារ និយម	37	▁តើ លោក ណា ដ ែល ប ន្ ដ ត ំណ ែង ពី លោក ▁ឆ ឺ ▁ឈី ល គ ាត់ មក ពី គ ណ ប ក្ស ណា ▁	26	▁អ្នក ដ ែល ប ន្ ដ ត ំណ ែង ពី លោក ▁ឆ ឺ ▁ឈី ល ▁គឺ លោក ▁ក្ល េ ម ិន ▁អ ាត់ លី ▁គាត់ ម ពី គ ណ ប ក្ស ការងារ និយម	33
តើទីក្រុងសំខាន់នៅសហរដ្ឋអាមេរិកច្រើនស្ថិតនៅតាមតំបន់ណាខ្លះ	null	នៅតាមតំបន់ដូចជា ដងទន្លេ ឆ្នេរសមុទ្រ តំបន់មានផ្លូវដែក តំបន់ដែលមានភោគទ្រព្យរ៉ែ	null	នៅតាមតំបន់ដូចជា ដងទន្លេ ឆ្នេរសមុទ្រ តំបន់មានផ្លូវដែក តំបន់ដែលមានភោគទ្រព្យរ៉ែ	ត ើ ទី ក្រុង សំ ខា ន់ នៅ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ច្ រ ើន ស្ ថ ិត នៅ តា ម ត ំ ប ន់ ណា ខ្ ល ះ Ġ	31	នៅ តា ម ត ំ ប ន់ ដូច ជា Ġ ដង ទ ន្ ល េ Ġ ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ Ġ ត ំ ប ន់ មាន ផ្ល ូវ ដ ែក Ġ ត ំ ប ន់ ដ ែល មាន ភោគ ទ្រ ព្យ រ៉ ែ	41	▁តើ ទី ក្រុង សំ ខ ាន់ នៅ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ច ្រ ើន ស ្ថ ិត នៅ ត ាម ត ំ ប ន់ ណា ខ្ ល ះ ▁	30	▁នៅ ត ាម ត ំ ប ន់ ដូច ជា ▁ដង ទ ន ្ល េ ▁ឆ្នេរសមុទ្រ ▁តំបន់ មាន ផ្ល ូវ ដ ែក ▁តំបន់ ដ ែល មាន ភោគ ទ្រ ព្យ រ៉ ែ	30
ព្រះពុទ្ធតែងបំពេញពុទ្ធកិច្ច ៥ ប្រការជាប្រចាំអស់រយៈពេល ៤៥ ឆ្នាំ តើពុទ្ធកិច្ច ៥ ប្រការនេះមានអ្វីខ្លះ	null	ពុទ្ធកិច្ច៥ ប្រការនេះមានដូចជាពេលព្រឹកទ្រង់និមន្តបិណ្ឌបាត្រពេលរសៀលទ្រង់និមន្តសំដែងធម៌ទេសនាពេលព្រលប់ទ្រង់ប្រគេនឱវាទដល់ភិក្ខុសង្ឃនៅពេលកណ្តាលអាធ្រាត្រទ្រង់ដោះស្រាយប្រស្នាជាមួយពួកទេវតានៅពេលជិតភ្លឺទ្រង់ប្រមើលមើលនូវសត្វលោកដែលមានភព្វនិងឥតភ័ព្វ	null	ពុទ្ធកិច្ច៥ ប្រការនេះមានដូចជាពេលព្រឹកទ្រង់និមន្តបិណ្ឌបាត្រពេលរសៀលទ្រង់និមន្តសំដែងធម៌ទេសនាពេលព្រលប់ទ្រង់ប្រគេនឱវាទដល់ភិក្ខុសង្ឃនៅពេលកណ្តាលអាធ្រាត្រទ្រង់ដោះស្រាយប្រស្នាជាមួយពួកទេវតានៅពេលជិតភ្លឺទ្រង់ប្រមើលមើលនូវសត្វលោកដែលមានភព្វនិងឥតភ័ព្វ	ព្រ ះ ពុ ទ្ធ តែ ង ប ំព េញ ពុ ទ្ធ កិច្ច Ġ ៥ Ġ ប្រ ការ ជា ប្រ ច ាំ អ ស់ រយ ៈ ពេល Ġ ៤ ៥ Ġ ឆ្នាំ Ġ ត ើ ពុ ទ្ធ កិច្ច Ġ ៥ Ġ ប្រ ការ នេះ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	42	ពុ ទ្ធ កិច្ច ៥ Ġ ប្រ ការ នេះ មាន ដូច ជា ពេល ព្រឹក ទ្រ ង់ និ ម ន្ត ប ិ ណ្ឌ បា ត្រ ពេល រស ៀល ទ្រ ង់ និ ម ន្ត សំ ដ ែង ធម៌ ទេស នា ពេល ព្រ ល ប់ ទ្រ ង់ ប្រ គ េន ឱ វា ទ ដល់ ភិ ក្ខ ុស ង ្ ឃ នៅ ពេល ក ណ្ត ាល អា ធ ្រា ត្រ ទ្រ ង់ ដ ោះ ស្រ ាយ ប្រ ស្ន ា ជា មួយ ព ួ ក ទេ វ តា នៅ ពេល ជ ិត ភ្ល ឺ ទ្រ ង់ ប្រ មើល មើល ន ូវ ស ត ្វ លោក ដ ែល មាន ភព ្វ និង ឥ ត ភ ័ ព្វ	109	▁ព្រះពុទ្ធ ត ែង ប ំព េញ ព ុទ្ធ កិច្ច ▁៥ ▁ប្រការ ជា ប្រ ច ាំ អ ស់ រយ ៈ ពេល ▁៤៥ ▁ឆ្នាំ ▁តើ ព ុទ្ធ កិច្ច ▁៥ ▁ប្រការ នេះ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	35	▁ពុទ្ធ កិច្ច ៥ ▁ប្រការ នេះ មាន ដូច ជា ពេល ព្រឹក ទ្រ ង់ និ ម ន្ត ប ិ ណ្ឌ បា ត្រ ពេល រស ៀល ទ្រ ង់ និ ម ន្ត សំ ដ ែង ធម៌ ទេស នា ពេល ព្រ ល ប់ ទ្រ ង់ ប្រ គ េន ឱ វា ទ ដល់ ភិ ក្ខ ុស ង ្ ឃ នៅ ពេល ក ណ្ត ាល អា ធ ្រា ត្រ ទ្រ ង់ ដ ោះ ស្រ ាយ ប្រ ស្ន ា ជា មួយ ព ួ ក ទេ វ តា នៅ ពេល ជ ិត ភ្ល ឺ ទ្រ ង់ ប្រ មើល មើល ន ូវ ស ត ្វ លោក ដ ែល មាន ភ ព្វ និង ឥ ត ភ ័ ព្វ	107
តើលោកប្រេស្នែវ បានជួយអភិវឌ្ឍន៍សង្គមនិងសេដ្ឋកិច្ចសហភាពសូវៀតដូចម្តេចខ្លះ	null	លោកប្រេស្នែវ បានជួយអភិវឌ្ឍន៍សង្គមនិងសេដ្ឋកិច្ចសហភាពសូវៀតដូចជាលោកបានខិតខំដោះស្រាយវិបត្តិដែលកើតមាននៅក្នុងសហភាពសូវៀតដោយអនុវត្តផែនការ៥លើកទី១១ ប៉ុន្តែលទ្ធផលសេដ្ឋកិច្ចទទួលបានតិចតួចមិនអស់ពី៣៥ ដើម្បីបំពេញនូវការខាតបង់នៃជញ្ជិងពាណិជ្ជកម្មសូវៀតបានបង្កើតការនាំចេញនូវឧស្ម័នធម្មជាតិនិងប្រេងកាតដែលមានតម្លៃរហូតដល់១២ពាន់លានដុល្លាអាមេរិចក្នុងមួយឆ្នាំ ចំណែកឯវិស័យសង្គមវិញលោកបានបន្ធូបន្ថយនូវការបង្រ្កាបខ្លះៗចំពោះអ្នកដែលរិះគន់មកលើអ្នកនយោបាយហើយបាននិរទេសអ្នកដែលរិះគន់ទៅតំបន់ឆ្ងាយដោយមិនចាប់ដាក់គុកដូចរបបស្តាលីននោះទេ	null	លោកប្រេស្នែវ បានជួយអភិវឌ្ឍន៍សង្គមនិងសេដ្ឋកិច្ចសហភាពសូវៀតដូចជាលោកបានខិតខំដោះស្រាយវិបត្តិដែលកើតមាននៅក្នុងសហភាពសូវៀតដោយអនុវត្តផែនការ៥លើកទី១១ ប៉ុន្តែលទ្ធផលសេដ្ឋកិច្ចទទួលបានតិចតួចមិនអស់ពី៣៥ ដើម្បីបំពេញនូវការខាតបង់នៃជញ្ជិងពាណិជ្ជកម្មសូវៀតបានបង្កើតការនាំចេញនូវឧស្ម័នធម្មជាតិនិងប្រេងកាតដែលមានតម្លៃរហូតដល់១២ពាន់លានដុល្លាអាមេរិចក្នុងមួយឆ្នាំ ចំណែកឯវិស័យសង្គមវិញលោកបានបន្ធូបន្ថយនូវការបង្រ្កាបខ្លះៗចំពោះអ្នកដែលរិះគន់មកលើអ្នកនយោបាយហើយបាននិរទេសអ្នកដែលរិះគន់ទៅតំបន់ឆ្ងាយដោយមិនចាប់ដាក់គុកដូចរបបស្តាលីននោះទេ	ត ើ លោក ប្រ េស ្ន ែ វ Ġ បាន ជ ួយ អភិវឌ្ឍ ន៍ សង ្ គម និង សេ ដ្ឋ កិច្ច ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ	33	លោក ប្រ េស ្ន ែ វ Ġ បាន ជ ួយ អភិវឌ្ឍ ន៍ សង ្ គម និង សេ ដ្ឋ កិច្ច ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ដូច ជា លោក បាន ខ ិត ខ ំ ដ ោះ ស្រ ាយ វិ ប ត្តិ ដ ែល កើត មាន នៅ ក្នុង ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ដោយ អនុ វត្ត ផ ែន ការ ៥ លើក ទី១ ១ Ġ ប៉ ុន ្ត ែល ទ្ធ ផល សេ ដ្ឋ កិច្ច ទទួលបាន តិ ច ត ួច ម ិន អ ស់ ពី ៣ ៥ Ġ ដើម ្ប ី ប ំព េញ ន ូវ ការ ខា ត បង់ នៃ ជ ញ្ជ ិ ង ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ស ូវ ៀត បាន បង ្ក ើត ការ នាំ ចេញ ន ូវ ឧ ស្ម ័ន ធម្ម ជាតិ និង ប្រ េង កា ត ដ ែល មាន ត ម្ល ៃ រ ហ ូត ដល់ ១ ២ ពាន់ លាន ដ ុល ្លា អា មេ រិ ច ក្នុង មួយ ឆ្នាំ Ġ ចំ ណ ែក ឯ វិ ស ័យ សង ្ គម វិញ លោក បាន ប ន្ធ ូប ន្ ថ យ ន ូវ ការ បង ្រ ្ក ាប ខ្ ល ះ ៗ ចំ ព ោះ អ្នក ដ ែល រិ ះ គ ន់ មក លើ អ្នក ន យោ បា យ ហើយ បាន និ រ ទេស អ្នក ដ ែល រិ ះ គ ន់ ទៅ ត ំ ប ន់ ឆ្ ង ាយ ដោយ ម ិន ច ាប់ ដា ក់ គ ុក ដូច រ ប ប ស្តា លីន ន ោះ ទេ	235	▁តើ លោក ប្រ េ ស្ន ែ វ ▁បាន ជ ួយ អភិវឌ្ឍ ន៍ ស ង្គ ម និង សេ ដ្ឋ កិច្ច ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	32	▁លោក ប្រ េ ស្ន ែ វ ▁បាន ជ ួយ អភិវឌ្ឍ ន៍ ស ង្គ ម និង សេ ដ្ឋ កិច្ច ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ដូច ជា លោក បាន ខ ិត ខ ំ ដ ោះ ស្រ ាយ វិ ប ត្តិ ដ ែល កើត មាន នៅ ក្នុង ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ដោយ អនុ វត្ត ផ ែន ការ ៥ លើក ទី១ ១ ▁ប៉ុន្តែ ល ទ្ធ ផល សេ ដ្ឋ កិច្ច ទទួលបាន ត ិច ត ួច ម ិន អ ស់ ពី ៣ ៥ ▁ដើម្បី ប ំព េញ ន ូវ ការ ខា ត បង់ នៃ ជ ញ្ជ ិ ង ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ស ូវ ៀត បាន ប ង្ក ើត ការ នាំ ចេញ ន ូវ ឧ ស្ម ័ន ធម្ម ជាតិ និង ប្រ េង ក ាត ដ ែល មាន ត ម្ល ៃ រ ហ ូត ដល់ ១ ២ ពាន់ លាន ដ ុល ្លា អា ម េរ ិច ក្នុង មួយ ឆ្នាំ ▁ចំណែកឯ វិ ស ័យ ស ង្គ ម វិញ លោក បាន ប ន្ធ ូ បន្ថយ ន ូវ ការ បង ្រ ្ក ាប ខ្ ល ះ ៗ ច ំព ោះ អ្នក ដ ែល រ ិះ គ ន់ មក លើ អ្នក ន យោ ប ាយ ហើយ បាន និ រ ទេស អ្នក ដ ែល រ ិះ គ ន់ ទៅ ត ំ ប ន់ ឆ្ ង ាយ ដោយ ម ិន ច ាប់ ដ ាក់ គ ុក ដូច រ ប ប ស្តា លីន ន ោះ ទេ	226
តើជនជាតិខ្មែរយើងមានទំនៀមទម្លាប់អ្វីខ្លះ	null	ជនខ្មែរយើងទំនៀមទម្លាប់ដូចជាទំនៀមទម្លាប់ក្នុងពិធីកើតកូនទំនៀមទម្លាប់នៃពិធីរៀងមង្គលការទំនៀមទម្លាប់នៃពិធីរំលាយសពពិធីចូលម្លប់ សព្វថ្ងៃសព្វគ្មានទេ ពិធីកោរជុក សព្វថ្ងៃនៅមានតិច និងមានពិធីបុណ្យផ្សេងៗទៀតដូចជាបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌបុណ្យចូលឆ្នាំបុណ្យកឋិនទានបុណ្យចូលវស្សា ចេញវស្សា បុណ្យមាឃបូជា ពិសាខបូជា	null	ជនខ្មែរយើងទំនៀមទម្លាប់ដូចជាទំនៀមទម្លាប់ក្នុងពិធីកើតកូនទំនៀមទម្លាប់នៃពិធីរៀងមង្គលការទំនៀមទម្លាប់នៃពិធីរំលាយសពពិធីចូលម្លប់ សព្វថ្ងៃសព្វគ្មានទេ ពិធីកោរជុក សព្វថ្ងៃនៅមានតិច និងមានពិធីបុណ្យផ្សេងៗទៀតដូចជាបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌបុណ្យចូលឆ្នាំបុណ្យកឋិនទានបុណ្យចូលវស្សា ចេញវស្សា បុណ្យមាឃបូជា ពិសាខបូជា	ត ើ ជន ជាតិ ខ្ ម ែរ យ ើង មាន ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	21	ជន ខ្ ម ែរ យ ើង ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ ដូច ជា ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ ក្នុង ពិ ធី កើត កូ ន ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ នៃ ពិ ធី រ ៀង ម ង្គ ល ការ ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ នៃ ពិ ធី រំ លា យ ស ព ពិ ធី ចូល ម្ល ប់ Ġ ស ព្វ ថ ្ង ៃ ស ព្វ គ ្ម ាន ទេ Ġ ពិ ធី ក ោរ ជ ុក Ġ ស ព្វ ថ ្ង ៃ នៅ មាន តិ ច âĢĭ Ġ និង មាន ពិ ធី ប ុ ណ ្យ ផ្ សេ ង ៗ ទៀត ដូច ជា ប ុ ណ ្យ ភ ្ ជ ុំ ប ិ ណ្ឌ ប ុ ណ ្យ ចូល ឆ្នាំ ប ុ ណ ្យ ក ឋ ិន ទាន ប ុ ណ ្យ ចូល វ ស្សា Ġ ចេញ វ ស្សា Âł ប ុ ណ ្យ មា ឃ បូ ជា Ġ ពិ សា ខ បូ ជា Ġ	149	▁តើ ជន ជាតិ ខ្ ម ែរ យ ើង មាន ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	20	▁ជន ខ្ ម ែរ យ ើង ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ ដូច ជា ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ ក្នុង ពិ ធី កើត ក ូន ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ នៃ ពិ ធី រ ៀង ម ង្គ ល ការ ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ នៃ ពិ ធី រំ ល ាយ ស ព ពិ ធី ចូល ម្ល ប់ ▁សព្វ ថ ្ង ៃ ស ព្វ គ ្ មាន ទេ ▁ពិធី ក ោរ ជ ុក ▁សព្វ ថ ្ង ៃ នៅ មាន ត ិច ▁និង មាន ពិ ធី ប ុ ណ ្យ ផ្ ស េង ៗ ទៀត ដូច ជា ប ុ ណ ្យ ភ ្ ជ ុំ ប ិ ណ្ឌ ប ុ ណ ្យ ចូល ឆ្នាំ ប ុ ណ ្យ ក ឋ ិន ទាន ប ុ ណ ្យ ចូល វ ស្សា ▁ចេញ វ ស្សា ▁បុណ្យ មា ឃ បូ ជា ▁ពិសា ខ បូ ជា ▁	142
តើរាជភិបាលលោក ក្លេមិន អាត់លីបានធ្វើដូចម្ដេចខ្លះ	null	ក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច រាជរដ្ឋាភិបាលលោក ក្លេមិន អាត់លី បានធ្វើជារូបនីយកម្មចាប់ពីរោងចក្រ ធនាគារ ផ្លូវដែក កំពង់ផែ ធនធានរ៉ែ និងធ្យូងថ្ម ផ្សេងជាច្រើនទៀត	null	ក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច រាជរដ្ឋាភិបាលលោក ក្លេមិន អាត់លី បានធ្វើជារូបនីយកម្មចាប់ពីរោងចក្រ ធនាគារ ផ្លូវដែក កំពង់ផែ ធនធានរ៉ែ និងធ្យូងថ្ម ផ្សេងជាច្រើនទៀត	ត ើរ ា ជ ភិ បាល លោក Ġ ក្ ល េ ម ិន Ġ អា ត់ លី បាន ធ ្វ ើ ដូច ម្ ដ េច ខ្ ល ះ Ġ	26	ក្នុង ការ ដ ោះ ស្រ ាយ វិ ប ត្តិ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល លោក Ġ ក្ ល េ ម ិន Ġ អា ត់ លី Ġ បាន ធ ្វ ើ ជា រូប នី យក ម្ម ច ាប់ ពី រ ោង ច ក្រ Ġ ធ នា គ ារ Ġ ផ្ល ូវ ដ ែក Ġ កំ ព ង់ ផ ែ Ġ ធ ន ធាន រ៉ ែ Ġ និង ធ ្យូ ង ថ ្ម Ġ ផ្ សេ ង ជា ច្ រ ើន ទៀត	74	▁តើ រាជ ភិ បាល លោក ▁ក្ល េ ម ិន ▁អ ាត់ លី បាន ធ ្វ ើ ដូច ម្ ដ េច ខ្ ល ះ ▁	23	▁ក្នុង ការ ដ ោះ ស្រ ាយ វិ ប ត្តិ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល លោក ▁ក្ល េ ម ិន ▁អ ាត់ លី ▁បាន ធ ្វ ើ ជា រូប នី យ កម្ម ច ាប់ ពី រ ោង ច ក្រ ▁ធនាគារ ▁ផ្លូវ ដ ែក ▁កំពង់ផែ ▁ធនធាន រ៉ ែ ▁និង ធ ្យូ ង ថ ្ម ▁ផ្សេង ជា ច ្រ ើន ទៀត	61
តើទំនាក់ទំនងជាដៃគូចរចាចាស់ជាងគេបង្អស់របស់អាស៊ានជានរណា	null	ទំនាក់ទំនងជាដៃគូចរចាចាស់ជាងគេបង្អស់របស់អាស៊ានជាសហគមន៍អឺរ៉ុប	null	ទំនាក់ទំនងជាដៃគូចរចាចាស់ជាងគេបង្អស់របស់អាស៊ានជាសហគមន៍អឺរ៉ុប	ត ើ ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា ដៃ គូ ចរ ច ា ច ាស់ ជា ង គ េ បង ្អ ស់ រ ប ស់ អា ស៊ ាន ជា ន រណ ា Ġ	32	ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា ដៃ គូ ចរ ច ា ច ាស់ ជា ង គ េ បង ្អ ស់ រ ប ស់ អា ស៊ ាន ជា ស ហ គមន៍ អ ឺ រ៉ ុប	34	▁តើ ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា ដៃ គូ ចរ ច ា ច ាស់ ជា ង គ េ បង ្អ ស់ រ ប ស់ អា ស៊ ាន ជា ន រ ណា ▁	31	▁ទំនាក់ទំនង ជា ដៃ គូ ចរ ច ា ច ាស់ ជា ង គ េ បង ្អ ស់ រ ប ស់ អា ស៊ ាន ជា ស ហ គមន៍ អ ឺ រ៉ ុប	30
តើទិវានារីអន្តរជាតិក្រុមបានប្រារព្ធឡើងដំបូងនៅថ្ងៃខែឆ្នាំណា ខួបទីប៉ុន្មាន ដើម្បីអ្វី	null	ទិវានារីអន្តរជាតិក្រុមបានប្រារព្ធឡើងដំបូងនៅថ្ងៃទី០៨ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩១១ ខួបទី១០៧ ការប្រារព្ធពិធីនេះក្នុងន័យតែមួយគត់គឺការគោរព និងស្រលាញ់ស្រ្តី លើកកំពស់ស្រ្តីក្នុងសេដ្ឋកិច្ច ការងារ នយោបាយ និងការចូលរួមកិច្ចការ ក្នុងសង្គមរហូតគេបានចាត់ទុកស្រ្តី ជាមាតារបស់ពិភពលោក	null	ទិវានារីអន្តរជាតិក្រុមបានប្រារព្ធឡើងដំបូងនៅថ្ងៃទី០៨ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩១១ ខួបទី១០៧ ការប្រារព្ធពិធីនេះក្នុងន័យតែមួយគត់គឺការគោរព និងស្រលាញ់ស្រ្តី លើកកំពស់ស្រ្តីក្នុងសេដ្ឋកិច្ច ការងារ នយោបាយ និងការចូលរួមកិច្ចការ ក្នុងសង្គមរហូតគេបានចាត់ទុកស្រ្តី ជាមាតារបស់ពិភពលោក	ត ើ ទិ វា នា រី អ ន្ត រ ជាតិ ក្រុម បាន ប្រា រ ព្ ធ ឡើង ដំ បូ ង នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា Ġ ខ ួ បទ ី ប៉ ុន ្ម ាន Ġ ដើម ្ប ី អ ្វី Ġ	40	ទិ វា នា រី អ ន្ត រ ជាតិ ក្រុម បាន ប្រា រ ព្ ធ ឡើង ដំ បូ ង នៅ ថ ្ង ៃ ទី ០ ៨ Ġ ខែ មី នា Ġ ឆ្នាំ ១៩ ១ ១ Ġ ខ ួ បទ ី ១០ ៧ Ġ ការ ប្រា រ ព្ ធ ពិ ធី នេះ ក្នុង ន ័យ តែ មួយ គ ត់ គ ឺ ការ គោ រ ព Ġ និង ស្រលាញ់ ស្រ ្ត ី Ġ លើក កំ ព ស់ ស្រ ្ត ី ក្នុង សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ ការងារ Ġ ន យោ បា យ Ġ និង ការ ចូល រួម កិច្ច ការ Ġ ក្នុង សង ្ គម រ ហ ូត គ េ បាន ច ាត់ ទុក ស្រ ្ត ី Ġ ជា មា តា រ ប ស់ ពិ ភព លោក ĠâĢĭ	111	▁តើ ទិ វា នា រី អ ន្ត រ ជាតិ ក្រុម បាន ប្រ ារ ព្ ធ ឡើង ដំ បូ ង នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា ▁ខួប ទី ប៉ ុន ្ មាន ▁ដើម្បី អ ្វី ▁	35	▁ទិវា នា រី អ ន្ត រ ជាតិ ក្រុម បាន ប្រ ារ ព្ ធ ឡើង ដំ បូ ង នៅ ថ ្ង ៃ ទី ០ ៨ ▁ខែមីនា ▁ឆ្នាំ ១៩ ១ ១ ▁ខួប ទី ១០ ៧ ▁ការប្រ ារ ព្ ធ ពិ ធី នេះ ក្នុង ន ័យ តែ មួយ គ ត់ គ ឺ ការ គ ោរ ព ▁និង ស្រលាញ់ ស្រ ្ត ី ▁លើក ក ំព ស់ ស្រ ្ត ី ក្នុង សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁ការងារ ▁នយោបាយ ▁និង ការ ចូល រួម កិច្ច ការ ▁ក្នុង ស ង្គ ម រ ហ ូត គ េ បាន ច ាត់ ទុក ស្រ ្ត ី ▁ជា ម ាត ារ ប ស់ ពិ ភព លោក ▁	102
តើមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ប្រទេសកម្ពុជាយើងធ្លាប់មានរដ្ឋធម្មនុញ្ញប៉ុន្មានហើយ ហើយចាប់ពីពេលណាមក	null	ប្រទេសកម្ពុជា ចាប់ពីមានរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នៅពេលដែលព្រះបាទសសម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ព្រះមហាក្សត្រ ព្រះចៅក្រុងកម្ពុជា ជារដ្ឋឯករាជ ជាភាគមួយក្នុងសហភាពបារាំងក្នុងឋានៈជាសមាគតរដ្ឋ ទ្រង់ប្រោសព្រះរាជទានដល់ប្រជារាស្ដ្ររបស់ព្រះអង្គ ក្នុងក្របខ័ណ្ឌសីមានៃសន្ធិសញ្ញាទាំងឡាយ ដែលមានរវាងប្រទេសខ្មែរ និងប្រទេសបារាំងនូវរដ្ឋធម្មនុញ្ញមួយ ដែលព្រះអង្គសព្វព្រះរាជឬទ័យចុះព្រះហស្ដលេខានៅថ្ងៃទី ០៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ ១៩៤៧	null	ប្រទេសកម្ពុជា ចាប់ពីមានរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នៅពេលដែលព្រះបាទសសម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ព្រះមហាក្សត្រ ព្រះចៅក្រុងកម្ពុជា ជារដ្ឋឯករាជ ជាភាគមួយក្នុងសហភាពបារាំងក្នុងឋានៈជាសមាគតរដ្ឋ ទ្រង់ប្រោសព្រះរាជទានដល់ប្រជារាស្ដ្ររបស់ព្រះអង្គ ក្នុងក្របខ័ណ្ឌសីមានៃសន្ធិសញ្ញាទាំងឡាយ ដែលមានរវាងប្រទេសខ្មែរ និងប្រទេសបារាំងនូវរដ្ឋធម្មនុញ្ញមួយ ដែលព្រះអង្គសព្វព្រះរាជឬទ័យចុះព្រះហស្ដលេខានៅថ្ងៃទី ០៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ ១៩៤៧	ត ើម ក ដល់ ប ច្ច ុប ្ប ន្ន នេះ Ġ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា យ ើង ធ ្លា ប់ មាន រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ ប៉ ុន ្ម ាន ហើយ Ġ ហើយ ច ាប់ ពី ពេល ណា មក Ġ	38	ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា Ġ ច ាប់ ពី មាន រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ Ġ នៅ ពេល ដ ែល ព្រ ះ បាទ ស សម ្ ដ េច ព្រ ះ Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ Ġ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ Ġ ព្រ ះ ច ៅ ក្រុង ក ម្ព ុ ជា Ġ ជា រដ្ឋ ឯក រាជ Ġ ជា ភាគ មួយ ក្នុង ស ហ ភាព បា រា ំ ង ក្នុង ឋ ាន ៈ ជា សម ា គ ត រដ្ឋ Ġ ទ្រ ង់ ប្រ ោស ព្រ ះ រាជ ទាន ដល់ ប្រ ជា រា ស្ ដ ្រ រ âĢĭ ប âĢĭ ស់ ព្រ ះ អង្គ Ġ ក្នុង ក្រ ប ខ ័ណ្ឌ សី មាន ៃ ស ន្ធ ិស ញ្ញា ទ ាំង ឡា យ Ġ ដ ែល មាន រ វា ង ប្រ ទេស ខ្ ម ែរ Ġ និង ប្រ ទេស បា រា ំ ង ន ូវ រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ មួយ Ġ ដ ែល ព្រ ះ អង្គ ស ព្វ ព្រ ះ រាជ ឬ ទ ័យ ច ុះ ព្រ ះ ហ ស្ ដ លេខ ាន ៅ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ០ ៦ Ġ ខែ ឧ ស ភា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៤ ៧	174	▁តើ មក ដល់ ប ច្ច ុ ប្ប ន្ន នេះ ▁ប្រទេស ក ម្ព ុ ជ ាយ ើង ធ ្ល ាប់ មាន រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ ប៉ ុន ្ មាន ហើយ ▁ហើយ ច ាប់ ពី ពេល ណា មក ▁	36	▁ប្រទេស ក ម្ព ុ ជា ▁ចាប់ពី មាន រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ ▁នៅពេល ដ ែល ព្រ ះ បាទ ស ស ម្ ដ េច ព្រ ះ ▁នរោត្តម ▁សីហនុ ▁ព្រះមហាក្សត្រ ▁ព្រះចៅ ក្រុង ក ម្ព ុ ជា ▁ជា រដ្ឋ ឯក រាជ ▁ជា ភាគ មួយ ក្នុង ស ហ ភាព ប ារ ាំង ក្នុង ឋ ាន ៈ ជា ស មា គ ត រដ្ឋ ▁ទ្រង់ ប្រ ោស ព្រ ះ រាជ ទាន ដល់ ប្រ ជា រា ស្ ដ ្រ រ ▁ប ▁ ស់ ព្រ ះ អង្គ ▁ក្នុង ក្រ ប ខ ័ណ្ឌ សី មាន ៃ ស ន្ធ ិស ញ្ញា ទ ាំង ឡា យ ▁ដែល មាន រ វ ាង ប្រ ទេស ខ្ ម ែរ ▁និង ប្រ ទេស ប ារ ាំង ន ូវ រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ មួយ ▁ដែល ព្រ ះ អង្គ ស ព្វ ព្រ ះ រាជ ឬ ទ ័យ ច ុះ ព្រ ះ ហ ស្ ដ លេខ ាន ៅ ថ ្ង ៃ ទី ▁០៦ ▁ខែឧសភា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៤ ៧	148
ចូរធ្វើការប្រៀបធៀបរបបនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម រវាងប្លុកខាងលិច និងប្លុកខាងកើត	null	ការប្រៀបធៀបរបបនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម រវាងប្លុកខាងលិច និងប្លុកខាងកើត ប្លុកខាងលិច របបនយោបាយប្រជាធិបតេយ្យសេរីសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី ប្រកួតប្រជែងសង្គមសេរីភាពក្នុងការងារ មានសិទ្ធិគ្រប់បែបយ៉ាង កម្រិតជីវភាពខ្ពស់ ប្លុកខាងកើត របបនយោបាយបក្សតែមួយ បក្សកុំមុយនីស្តសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋបែបផែនការសង្គមផ្តាច់ការ កម្រិតជីវភាពទាប	null	ការប្រៀបធៀបរបបនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម រវាងប្លុកខាងលិច និងប្លុកខាងកើត ប្លុកខាងលិច របបនយោបាយប្រជាធិបតេយ្យសេរីសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី ប្រកួតប្រជែងសង្គមសេរីភាពក្នុងការងារ មានសិទ្ធិគ្រប់បែបយ៉ាង កម្រិតជីវភាពខ្ពស់ ប្លុកខាងកើត របបនយោបាយបក្សតែមួយ បក្សកុំមុយនីស្តសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋបែបផែនការសង្គមផ្តាច់ការ កម្រិតជីវភាពទាប	ច ូរ ធ ្វ ើក ារ ប្រ ៀប ធៀប រ ប ប ន យោ បា យ Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង សង ្ គម Ġ រ វា ង ប្ ល ុក ខា ង ល ិច Ġ និង ប្ ល ុក ខា ង កើត Ġ	40	ការ ប្រ ៀប ធៀប រ ប ប ន យោ បា យ Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង សង ្ គម Ġ រ វា ង ប្ ល ុក ខា ង ល ិច Ġ និង ប្ ល ុក ខា ង កើត Ġ ប្ ល ុក ខា ង ល ិច Ġ រ ប ប ន យោ បា យ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ សេ រី âĢĭ សេ ដ្ឋ កិច្ច ទី ផ្ សារ សេ រី Ġ ប្រកួត ប្រ ជ ែង សង ្ គម សេ រី ភាព ក្នុង ការងារ Ġ មាន សិ ទ្ធិ គ្រ ប់ ប ែប យ៉ាង Ġ ក ម្រ ិត ជីវ ភាព ខ្ ព ស់ Ġ ប្ ល ុក ខា ង កើត Ġ រ ប ប ន យោ បា យ ប ក្ស តែ មួយ Ġ ប ក្ស ក ុំ ម ុយ នី ស្ត សេ ដ្ឋ កិច្ច គ្រ ប់ គ្រ ង ដោយ រដ្ឋ ប ែប ផ ែន ការ សង ្ គម ផ្ តា ច ់ ការ Ġ ក ម្រ ិត ជីវ ភាព ទ ាប	144	▁ចូរ ធ ្វ ើ ការ ប្រ ៀប ធៀប រ ប ប ន យោ ប ាយ ▁សេដ្ឋកិច្ច ▁និង ស ង្គ ម ▁រវាង ប ្ល ុក ខា ង ល ិច ▁និង ប ្ល ុក ខា ង កើត ▁	35	▁ការប្រ ៀប ធៀប រ ប ប ន យោ ប ាយ ▁សេដ្ឋកិច្ច ▁និង ស ង្គ ម ▁រវាង ប ្ល ុក ខា ង ល ិច ▁និង ប ្ល ុក ខា ង កើត ▁ប្លុក ខា ង ល ិច ▁របប ន យោ ប ាយ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ សេ រី ▁សេដ្ឋកិច្ច ទី ផ្ សារ សេ រី ▁ប្រកួតប្រជែង ស ង្គ ម សេ រី ភាព ក្នុង ការងារ ▁មាន សិ ទ្ធិ គ្រ ប់ ប ែប យ៉ាង ▁កម្រិត ជីវ ភាព ខ្ ព ស់ ▁ប្លុក ខា ង កើត ▁របប ន យោ ប ាយ ប ក្ស តែ មួយ ▁បក្ស ក ុំ ម ុយ នី ស្ត សេ ដ្ឋ កិច្ច គ្រ ប់ គ្រ ង ដោយ រដ្ឋ ប ែប ផ ែន ការ ស ង្គ ម ផ្ ត ាច់ ការ ▁កម្រិត ជីវ ភាព ទ ាប	120
តើអង្គការនយោបាយសង្គមរាស្រ្ដនិយមត្រូវបានទទួលការគាំទ្រដូចម្ដេចពីមហាជន	null	អង្គការនយោបាយសង្គមរាស្រ្ដនិយមត្រូវបានទទួលការគាំទ្រផ្នែកហរិញ្ញវត្ថុពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានតាមរយៈការបរិច្ចាកពីសំណាក់សមាជិកនិងអ្នកមានទ្រព្យសម្បតិ្តក្នុងស្រុក	null	អង្គការនយោបាយសង្គមរាស្រ្ដនិយមត្រូវបានទទួលការគាំទ្រផ្នែកហរិញ្ញវត្ថុពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានតាមរយៈការបរិច្ចាកពីសំណាក់សមាជិកនិងអ្នកមានទ្រព្យសម្បតិ្តក្នុងស្រុក	ត ើ អង្គ ការ ន យោ បា យ សង ្ គម រា ស្រ ្ ដ និយម ត្រូវ បាន ទទួល ការ គ ាំ ទ្រ ដូច ម្ ដ េច ពី ម ហា ជន Ġ	31	អង្គ ការ ន យោ បា យ សង ្ គម រា ស្រ ្ ដ និយម ត្រូវ បាន ទទួល ការ គ ាំ ទ្រ ផ្ ន ែក ហ រិ ញ្ញ វ ត្ថ ុ ពី គ្រ ប់ ម ជ ្ឈ ដ្ឋាន តា ម រយ ៈ ការ បរ ិច ្ច ាក ពី សំ ណា ក់ សម ា ជ ិក និង អ្នក មាន ទ្រ ព្យ សម្ប តិ ្ត ក្នុង ស្រ ុក	65	▁តើ អង្គ ការ ន យោ ប ាយ ស ង្គ ម រា ស្រ ្ ដ និយម ត្រូវ បាន ទទួល ការ គ ាំ ទ្រ ដូច ម្ ដ េច ពី ម ហា ជន ▁	30	▁អង្គការ ន យោ ប ាយ ស ង្គ ម រា ស្រ ្ ដ និយម ត្រូវ បាន ទទួល ការ គ ាំ ទ្រ ផ្ ន ែក ហ រិ ញ្ញ វ ត្ថ ុ ពី គ្រ ប់ ម ជ ្ឈ ដ្ឋាន ត ាម រយ ៈ ការ ប រិ ច្ច ាក ពី ស ំណ ាក់ ស មា ជ ិក និង អ្នក មាន ទ្រ ព្យ សម្ប តិ ្ត ក្នុង ស្រ ុក	64
តើប្លុកទាំងពីរមានរបបនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមខុសគ្នាដូចម្តេច	null	ប្លុកនីមួយៗមានរបបនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម ប្លុកខាងលិច របបនយោបាយប្រជាធិបតេយ្យសេរីសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី ប្រកួតប្រជែងសង្គមសេរីភាពក្នុងការងារ មានសិទ្ធិគ្រប់បែបយ៉ាង កម្រិតជីវភាពខ្ពស់ ប្លុកខាងកើត របបនយោបាយបក្សតែមួយ បក្សកុំមុយនីស្តសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋ បែបផែនការសង្គម ផ្តាច់ការ កម្រិតជីវភាពទាប	null	ប្លុកនីមួយៗមានរបបនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម ប្លុកខាងលិច របបនយោបាយប្រជាធិបតេយ្យសេរីសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី ប្រកួតប្រជែងសង្គមសេរីភាពក្នុងការងារ មានសិទ្ធិគ្រប់បែបយ៉ាង កម្រិតជីវភាពខ្ពស់ ប្លុកខាងកើត របបនយោបាយបក្សតែមួយ បក្សកុំមុយនីស្តសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋ បែបផែនការសង្គម ផ្តាច់ការ កម្រិតជីវភាពទាប	ត ើប ្ល ុក ទ ាំង ពី រ មាន រ ប ប ន យោ បា យ Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង សង ្ គម ខុស គ្នា ដូច ម្ ត េច Ġ	29	ប្ ល ុក នី មួយ ៗ មាន រ ប ប ន យោ បា យ Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង សង ្ គម Ġ ប្ ល ុក ខា ង ល ិច Ġ រ ប ប ន យោ បា យ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ សេ រី សេ ដ្ឋ កិច្ច ទី ផ្ សារ សេ រី Ġ ប្រកួត ប្រ ជ ែង សង ្ គម សេ រី ភាព ក្នុង ការងារ Ġ មាន សិ ទ្ធិ គ្រ ប់ ប ែប យ៉ាង Ġ ក ម្រ ិត ជីវ ភាព ខ្ ព ស់ Ġ ប្ ល ុក ខា ង កើត Ġ រ ប ប ន យោ បា យ ប ក្ស តែ មួយ Ġ ប ក្ស ក ុំ ម ុយ នី ស្ត សេ ដ្ឋ កិច្ច គ្រ ប់ គ្រ ង ដោយ រដ្ឋ Ġ ប ែប ផ ែន ការ សង ្ គម Ġ ផ្ តា ច ់ ការ Ġ ក ម្រ ិត ជីវ ភាព ទ ាប	130	▁តើ ប ្ល ុក ទ ាំង ពី រ មាន រ ប ប ន យោ ប ាយ ▁សេដ្ឋកិច្ច ▁និង ស ង្គ ម ខុស គ្នា ដូច ម ្ត េច ▁	27	▁ប្លុក នី មួយ ៗ មាន រ ប ប ន យោ ប ាយ ▁សេដ្ឋកិច្ច ▁និង ស ង្គ ម ▁ប្លុក ខា ង ល ិច ▁របប ន យោ ប ាយ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ សេ រី សេ ដ្ឋ កិច្ច ទី ផ្ សារ សេ រី ▁ប្រកួតប្រជែង ស ង្គ ម សេ រី ភាព ក្នុង ការងារ ▁មាន សិ ទ្ធិ គ្រ ប់ ប ែប យ៉ាង ▁កម្រិត ជីវ ភាព ខ្ ព ស់ ▁ប្លុក ខា ង កើត ▁របប ន យោ ប ាយ ប ក្ស តែ មួយ ▁បក្ស ក ុំ ម ុយ នី ស្ត សេ ដ្ឋ កិច្ច គ្រ ប់ គ្រ ង ដោយ រដ្ឋ ▁បែប ផ ែន ការ ស ង្គ ម ▁ផ្តាច់ការ ▁កម្រិត ជីវ ភាព ទ ាប	105
តើចៅក្រមត្រូវតែងតាំងឡើងយ៉ាងដូចម្តេច	null	ចៅក្រមត្រូវតែងតាំងឡើង ដោយឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម និងព្រះរាជាអាជ្ញាអន្តរជាតិចំនួន ១២ រូបដែលអញ្ជើញមកពីប្រទេស ១០ ផ្សេងៗគ្នាចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញាកម្ពុជាចំនួន១៧រូប ចំនួន សរុប ២៩រូប	null	ចៅក្រមត្រូវតែងតាំងឡើង ដោយឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម និងព្រះរាជាអាជ្ញាអន្តរជាតិចំនួន ១២ រូបដែលអញ្ជើញមកពីប្រទេស ១០ ផ្សេងៗគ្នាចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញាកម្ពុជាចំនួន១៧រូប ចំនួន សរុប ២៩រូប	ត ើ ច ៅ ក្រ ម ត្រូវ តែ ង តាំង ឡើង យ៉ាង ដូច ម្ ត េច Ġ	16	ច ៅ ក្រ ម ត្រូវ តែ ង តាំង ឡើង Ġ ដោយ ឧ ត្ត មក ្រ ុម ប្រ ឹក ្សា នៃ អង្គ ច ៅ ក្រ ម Ġ និង ព្រ ះ រាជ ា អា ជ្ញ ា អ ន្ត រ ជាតិ ចំ ន ួន Ġ ១ ២ Ġ រូប ដ ែល អ ញ្ជ ើ ញ មក ពី ប្រ ទេស Ġ ១០ Ġ ផ្ សេ ង ៗ គ្នា ច ៅ ក្រ ម Ġ និង ព្រ ះ រាជ អា ជ្ញ ាក ម្ព ុ ជា ចំ ន ួន ១ ៧ រូប Ġ ចំ ន ួន Ġ ស រ ុប Ġ ២ ៩ រូប	87	▁តើ ច ៅ ក្រ ម ត្រូវ ត ែង តាំង ឡើង យ៉ាង ដូច ម ្ត េច ▁	15	▁ចៅក្រម ត្រូវ ត ែង តាំង ឡើង ▁ដោយ ឧ ត្ត ម ក្រុម ប្រ ឹក ្សា នៃ អង្គ ច ៅ ក្រ ម ▁និង ព្រ ះ រាជ ា អា ជ្ញ ា អ ន្ត រ ជាតិ ចំ ន ួន ▁១២ ▁រូប ដ ែល អ ញ្ជ ើ ញ មក ពី ប្រ ទេស ▁១០ ▁ផ្សេង ៗ គ្នា ច ៅ ក្រ ម ▁និង ព្រ ះ រាជ អា ជ្ញ ាក ម្ព ុ ជា ចំ ន ួន ១ ៧ រូប ▁ចំនួន ▁សរុប ▁២៩ រូប	75
តើការបោះបង់គ្រួសារត្រូវមានទោសទណ្ឌដូចម្តេច	null	មាត្រាមួយចំនួននៃច្បាប់ស្តីពី ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ឆ្នាំ ២០០៩បានចែងថាមាត្រា ៣២១ បទបោះបង់អនីតិជន អំពើរបស់បុគ្គលមានអំណាចថែររក្សា ដែលបោះបង់អនីតិជនអាយុតិចជាង ១៥ឆ្នាំ ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធធនាគារពី ១ឆ្នាំទៅ៥ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ២០០០ ០០០ រៀលទៅ ១០ ០០០ ០០០ រៀលប្រសិនបើអំពើបោះបង់នោះបណ្តាល ឱ្យអន្តរាយដល់សុខភាព ឬសន្តិសុខរបស់អនីតិជននោះ មាត្រា ៣៣០ បទញុះញង់ឱ្យបោះបង់ទារក អំពើនៅក្នុងគោលដៅចង់បានកម្រៃញុះញង់ដោយផ្ទាល់ដល់ឪពុកម្តាយ ឬដល់ឪពុក ដល់ម្តាយឱ្យបោះបង់ចោលទារកដែលកើតមកហើយ ឬដែលនឹងកើតត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធធនាគារពី ១ខែទៅ ៦ខែ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ១០០ ០០០ រៀលទៅ ១ ០០០ ០០០ រៀល មាត្រា ៣៣១ បទអន្តរកាលរវាងអ្នសុំកូន និងអ្នកបោះបង់កូនអំពើប្រព្រឹត្តទៅក្នុងគោលដៅចង់បានកម្រៃ ធ្វើជាអន្តរការីរវាងបុគ្គលម្នាក់ ឬប្តីប្រពន្ធដែលចង់សុំកូនមកចិញ្ចឹម និងឪពុកម្តាយដែលចង់បោះបង់កូន ដែលកើតមកហើយ ឬដែលនឹងកើតត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធធនាគារពីខែ ១ ទៅ ៦ខែ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ១០០ ០០០រៀល ទៅ១ ០០០ ០០០រៀល	null	មាត្រាមួយចំនួននៃច្បាប់ស្តីពី ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ឆ្នាំ ២០០៩បានចែងថាមាត្រា ៣២១ បទបោះបង់អនីតិជន អំពើរបស់បុគ្គលមានអំណាចថែររក្សា ដែលបោះបង់អនីតិជនអាយុតិចជាង ១៥ឆ្នាំ ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធធនាគារពី ១ឆ្នាំទៅ៥ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ២០០០ ០០០ រៀលទៅ ១០ ០០០ ០០០ រៀលប្រសិនបើអំពើបោះបង់នោះបណ្តាល ឱ្យអន្តរាយដល់សុខភាព ឬសន្តិសុខរបស់អនីតិជននោះ មាត្រា ៣៣០ បទញុះញង់ឱ្យបោះបង់ទារក អំពើនៅក្នុងគោលដៅចង់បានកម្រៃញុះញង់ដោយផ្ទាល់ដល់ឪពុកម្តាយ ឬដល់ឪពុក ដល់ម្តាយឱ្យបោះបង់ចោលទារកដែលកើតមកហើយ ឬដែលនឹងកើតត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធធនាគារពី ១ខែទៅ ៦ខែ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ១០០ ០០០ រៀលទៅ ១ ០០០ ០០០ រៀល មាត្រា ៣៣១ បទអន្តរកាលរវាងអ្នសុំកូន និងអ្នកបោះបង់កូនអំពើប្រព្រឹត្តទៅក្នុងគោលដៅចង់បានកម្រៃ ធ្វើជាអន្តរការីរវាងបុគ្គលម្នាក់ ឬប្តីប្រពន្ធដែលចង់សុំកូនមកចិញ្ចឹម និងឪពុកម្តាយដែលចង់បោះបង់កូន ដែលកើតមកហើយ ឬដែលនឹងកើតត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធធនាគារពីខែ ១ ទៅ ៦ខែ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ១០០ ០០០រៀល ទៅ១ ០០០ ០០០រៀល	ត ើក ារ ប ោះ បង់ គ្រួសារ ត្រូវ មាន ទោស ទ ណ្ឌ ដូច ម្ ត េច Ġ	16	មា ត្រា មួយ ចំ ន ួន នៃ ច្ បា ប់ ស្ត ី ពី Ġ ក្រ ម ព្រ ហ្ម ទ ណ្ឌ Ġ ឆ្នាំ Ġ ២០ ០ ៩ បាន ច ែង ថា មា ត្រា âĢĭ Ġ ៣ ២ ១ Ġ បទ ប ោះ បង់ អ នី តិ ជន Ġ អ ំព ើរ ប ស់ ប ុ គ្គ ល មាន អ ំណ ា ច ថ ែរ រក ្សា Ġ ដ ែល ប ោះ បង់ អ នី តិ ជន អា យ ុត ិច ជា ង Ġ ១ ៥ ឆ្នាំ Ġ ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដា ក់ ពន្ធ ធ នា គ ារ ពី Ġ ១ ឆ្នាំ ទៅ ៥ ឆ្នាំ Ġ និង ពិ ន ័យ ជា ប្រា ក់ ពី Ġ ២០ ០០ Ġ ០០០ Ġ រ ៀល ទៅ Ġ ១០ Ġ ០០០ Ġ ០០០ Ġ រ ៀល ប្រ សិ ន ប ើ អ ំព ើប ោះ បង់ ន ោះ បណ្ត ាល Ġ ឱ្យ អ ន្ត រា យ ដល់ សុខ ភាព Ġ ឬ ស ន្ត ិស ុ ខ រ ប ស់ អ នី តិ ជន ន ោះ Ġ មា ត្រា Ġ ៣ ៣០ Ġ បទ ញ ុះ ញ ង់ ឱ្យ ប ោះ បង់ ទ ារ ក Ġ អ ំព ើន ៅ ក្នុង គោ ល ដ ៅ ច ង់ បាន ក ម្រ ៃ ញ ុះ ញ ង់ ដោយ ផ្ ទ ាល់ ដល់ ឪ ពុ ក ម្ តា យ Ġ ឬ ដល់ ឪ ពុ ក Ġ ដល់ ម្ តា យ ឱ្យ ប ោះ បង់ ចោល ទ ារ ក ដ ែល កើត មក ហើយ Ġ ឬ ដ ែល នឹង កើត ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដា ក់ ពន្ធ ធ នា គ ារ ពី Ġ ១ ខែ ទៅ Ġ ៦ ខែ Ġ និង ពិ ន ័យ ជា ប្រា ក់ ពី Ġ ១០ ០ Ġ ០០០ Ġ រ ៀល ទៅ Ġ ១ Ġ ០០០ Ġ ០០០ Ġ រ ៀល Ġ មា ត្រា Ġ ៣ ៣ ១ Ġ បទ អ ន្ត រក ាល រ វា ង អ ្ន សុ ំ កូ ន Ġ និង អ្នក ប ោះ បង់ កូ ន អ ំព ើប ្រ ព្រ ឹត ្ត ទៅ ក្នុង គោ ល ដ ៅ ច ង់ បាន ក ម្រ ៃ Ġ ធ ្វ ើ ជា អ ន្ត រក ារ ី រ វា ង ប ុ គ្គ ល ម្ នាក់ Ġ ឬ ប្ តី ប្រ ពន្ធ ដ ែល ច ង់ សុ ំ កូ ន មក ច ិញ ្ច ឹម Ġ និង ឪ ពុ ក ម្ តា យ ដ ែល ច ង់ ប ោះ បង់ កូ ន Ġ ដ ែល កើត មក ហើយ Ġ ឬ ដ ែល នឹង កើត ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដា ក់ ពន្ធ ធ នា គ ារ ពី ខែ Ġ ១ Ġ ទៅ Ġ ៦ ខែ Ġ និង ពិ ន ័យ ជា ប្រា ក់ ពី Ġ ១០ ០ Ġ ០០០ រ ៀល Ġ ទៅ ១ Ġ ០០០ Ġ ០០០ រ ៀល	407	▁តើ ការ ប ោះ បង់ គ្រួសារ ត្រូវ មាន ទោស ទ ណ្ឌ ដូច ម ្ត េច ▁	15	▁មាត្រា មួយ ចំ ន ួន នៃ ច ្ប ាប់ ស្ត ី ពី ▁ក្រម ព្រ ហ្ម ទ ណ្ឌ ▁ឆ្នាំ ▁២០០៩ បាន ច ែង ថា មា ត្រា ▁៣២ ១ ▁បទ ប ោះ បង់ អ នី តិ ជន ▁អំពើ រ ប ស់ ប ុ គ្គ ល មាន អ ំ ណា ច ថ ែរ រក ្សា ▁ដែល ប ោះ បង់ អ នី តិ ជន អ ាយ ុត ិច ជា ង ▁១៥ ឆ្នាំ ▁ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដ ាក់ ពន្ធ ធ នា គ ារ ពី ▁១ ឆ្នាំ ទៅ ៥ ឆ្នាំ ▁និង ព ិន ័យ ជា ប្រ ាក់ ពី ▁២ ០០០ ▁ ០០០ ▁រៀល ទៅ ▁១០ ▁ ០០០ ▁ ០០០ ▁រៀល ប្រ ស ិន ប ើ អ ំព ើប ោះ បង់ ន ោះ បណ្ត ាល ▁ឱ្យ អ ន្ត រ ាយ ដល់ សុខ ភាព ▁ឬ ស ន្ត ិ សុខ រ ប ស់ អ នី តិ ជន ន ោះ ▁មាត្រា ▁៣ ៣០ ▁បទ ញ ុះ ញ ង់ ឱ្យ ប ោះ បង់ ទ ារ ក ▁អំពើ នៅ ក្នុង គ ោល ដ ៅ ច ង់ បាន ក ម្រ ៃ ញ ុះ ញ ង់ ដោយ ផ្ ទ ាល់ ដល់ ឪ ព ុក ម ្ត ាយ ▁ឬ ដល់ ឪ ព ុក ▁ដល់ ម ្ត ាយ ឱ្យ ប ោះ បង់ ចោល ទ ារ ក ដ ែល កើត មក ហើយ ▁ឬ ដ ែល នឹង កើត ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដ ាក់ ពន្ធ ធ នា គ ារ ពី ▁១ ខែ ទៅ ▁៦ខែ ▁និង ព ិន ័យ ជា ប្រ ាក់ ពី ▁១០០ ▁ ០០០ ▁រៀល ទៅ ▁១ ▁ ០០០ ▁ ០០០ ▁រៀល ▁មាត្រា ▁៣៣ ១ ▁បទ អ ន្ត រ កាល រ វ ាង អ ្ន ស ុំ ក ូន ▁និង អ្នក ប ោះ បង់ ក ូន អ ំព ើ ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ទៅ ក្នុង គ ោល ដ ៅ ច ង់ បាន ក ម្រ ៃ ▁ធ្វើជា អ ន្ត រ ការ ី រ វ ាង ប ុ គ្គ ល ម្ នាក់ ▁ឬ ប្ តី ប្រ ពន្ធ ដ ែល ច ង់ ស ុំ ក ូន មក ច ិ ញ្ច ឹម ▁និង ឪ ព ុក ម ្ត ាយ ដ ែល ច ង់ ប ោះ បង់ ក ូន ▁ដែល កើត មក ហើយ ▁ឬ ដ ែល នឹង កើត ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដ ាក់ ពន្ធ ធ នា គ ារ ពី ខែ ▁១ ▁ទៅ ▁៦ខែ ▁និង ព ិន ័យ ជា ប្រ ាក់ ពី ▁១០០ ▁ ០០០ រ ៀល ▁ទៅ ១ ▁ ០០០ ▁ ០០០ រ ៀល	381
តើហេតុអ្វីបានជាព្រះពញាយ៉ាតជ្រើសតាំងរាជធានីចតុមុខមង្គល	null	បានជាព្រះពញាយ៉ាតជ្រើសតាំងរាជធានីចតុមុខមង្គល ព្រោះដើម្បីការពារខ្លួនពីសំណាក់សត្រូវសៀមនៅចតុមុខមានទីតាំងល្អ សម្រាប់ស្តារជីវភាពប្រជារាស្រ្តដែលបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុកដោយសារសៀមចូលឈ្លាពានជាច្រើនសាភាគខាងត្បូង មានចំនួនប្រជាជនច្រើនជាងដែលងាយស្រួលក្នុងការប្រមូលកម្លាំងប្រជាជន និងកសាងប្រទេសជាតិដីមានជីជាតិងាយស្រួលក្នុងការបង្កបង្កើនផលនៅតំបន់ចតុមុខងាយស្រួលក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មទាំងផ្លូវ គោក និងផ្លូវទឹក	null	បានជាព្រះពញាយ៉ាតជ្រើសតាំងរាជធានីចតុមុខមង្គល ព្រោះដើម្បីការពារខ្លួនពីសំណាក់សត្រូវសៀមនៅចតុមុខមានទីតាំងល្អ សម្រាប់ស្តារជីវភាពប្រជារាស្រ្តដែលបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុកដោយសារសៀមចូលឈ្លាពានជាច្រើនសាភាគខាងត្បូង មានចំនួនប្រជាជនច្រើនជាងដែលងាយស្រួលក្នុងការប្រមូលកម្លាំងប្រជាជន និងកសាងប្រទេសជាតិដីមានជីជាតិងាយស្រួលក្នុងការបង្កបង្កើនផលនៅតំបន់ចតុមុខងាយស្រួលក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មទាំងផ្លូវ គោក និងផ្លូវទឹក	ត ើ ហេតុ អ ្វី បាន ជា ព្រ ះ ព ញ ាយ ៉ ាត ជ្រ ើស តាំង រាជ ធាន ី ច ត ុម ុ ខ ម ង្គ ល Ġ	28	បាន ជា ព្រ ះ ព ញ ាយ ៉ ាត ជ្រ ើស តាំង រាជ ធាន ី ច ត ុម ុ ខ ម ង្គ ល Ġ ព្រ ោះ ដើម ្ប ី ការពារ ខ្លួន ពី សំ ណា ក់ ស ត្រូវ ស ៀម នៅ ច ត ុម ុ ខ មាន ទី តាំង ល្អ Ġ សម ្រា ប់ ស្តា រ ជីវ ភាព ប្រ ជា រា ស្រ ្ត ដ ែល បាន ធ ្លា ក់ ច ុះ យ៉ាង គ ំ ហ ុក ដោយ សារ ស ៀម ចូល ឈ ្លា ពា ន ជា ច្ រ ើន សា ភាគ ខា ង ត្ប ូង Ġ មាន ចំ ន ួន ប្រ ជា ជន ច្ រ ើន ជា ង ដ ែល ង ាយ ស្រ ួល ក្នុង ការ ប្រ ម ូល ក ម្ល ាំង ប្រ ជា ជន Ġ និង ក សា ង ប្រ ទេស ជាតិ ដ ី មាន ជី ជាតិ ង ាយ ស្រ ួល ក្នុង ការ បង ្ក បង ្ក ើន ផល នៅ ត ំ ប ន់ ច ត ុម ុ ខ ង ាយ ស្រ ួល ក្នុង ការ ធ ្វ ើ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ទ ាំង ផ្ល ូវ Ġ គោ ក Ġ និង ផ្ល ូវ ទឹក	179	▁តើ ហេតុ អ ្វី បាន ជា ព្រ ះ ព ញ ា យ៉ា ត ជ្រ ើស តាំង រាជ ធាន ី ច ត ុ មុខ ម ង្គ ល ▁	26	▁បានជា ព្រ ះ ព ញ ា យ៉ា ត ជ្រ ើស តាំង រាជ ធាន ី ច ត ុ មុខ ម ង្គ ល ▁ព្រោះ ដើម ្ប ី ការពារ ខ្លួន ពី ស ំណ ាក់ ស ត្រូវ ស ៀម នៅ ច ត ុ មុខ មាន ទី តាំង ល្អ ▁សម្រាប់ ស្តា រ ជីវ ភាព ប្រ ជា រា ស្រ ្ត ដ ែល បាន ធ ្ល ាក់ ច ុះ យ៉ាង គ ំ ហ ុក ដោយ សារ ស ៀម ចូល ឈ ្លា ព ាន ជា ច ្រ ើន សា ភាគ ខា ង ត្ប ូង ▁មាន ចំ ន ួន ប្រ ជា ជន ច ្រ ើន ជា ង ដ ែល ង ាយ ស្រ ួល ក្នុង ការ ប្រ ម ូល ក ម្ល ាំង ប្រ ជា ជន ▁និង ក សា ង ប្រ ទេស ជាតិ ដ ី មាន ជី ជាតិ ង ាយ ស្រ ួល ក្នុង ការ ប ង្ក ប ង្ក ើន ផល នៅ ត ំ ប ន់ ច ត ុ មុខ ង ាយ ស្រ ួល ក្នុង ការ ធ ្វ ើ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ទ ាំង ផ្ល ូវ ▁គោក ▁និង ផ្ល ូវ ទឹក	171
តើលោកកាលីឡេអូបានរកឃើញអ្វីខ្លះ ដែលគ្រាំទ្រគំរូព្រះអាទិត្យនៅចំកណ្តាលល តាមរយៈឧបករណ៍ឈ្មោះអ្វី	null	លោកកាលីឡេអូបានរកឃើញភស្តុតាងមួយចំនួនដែលគាំទ្រគំរូព្រះអាទិត្យនៅចំកណ្តាលលរួមមានគាត់បានសង្កេតឃើញនៅលើផ្ទៃព្រះចន្ទមានភ្នំជាច្រើន មានលក្ខណៈដូចជាភ្នំលើផែនដីដែរ ដូច្នេះគាត់បានសន្និដ្ឋានថាព្រះចន្ទពុំមែនជាអង្គចម្លែកនោះទេ គឺវាជាអង្គសិលាមួយដែរ គាត់បានសង្កេតឃើញនៅលើផ្ទៃព្រះអាទិត្យមានស្នាមអុចខ្មៅ ទីតាំងរបស់ស្នាមអុចផ្លាស់ប្តូរជារៀងរាល់ថ្ងៃ របកគំហើញបញ្ជាក់ថាព្រះអាទិត្យពុំមែនជាអង្គមូលក្លំនោះទេនៅលើផ្ទៃមានសកម្មភាព និងមានរង្វិលខ្ញាល់ នៅឆ្នាំ ១៦១០ គាត់បានរកឃើញព្រះចន្ទបួនធ្វើដំណើរជុំវិញភពព្រហស្បិ៍ គាត់បានបញ្ជាក់ថាចលនារបស់ព្រះចន្ទតាំងនេះបង្ហាញថាពុំមែនគ្រប់អង្គទាំងអស់សុទ្ធតែវិលជុំវិញផែនដីនោះទេ គាត់បានសង្កេតកាឡាក់ស៊ីមីលគីវ៉េ និងបានរកឃើញថានៅមានតារាច្រើនទៀតនៅក្នុងសកល លោកកាលីឡេអូបានរកឃើញភស្តុតាងជាច្រើនគាំទ្រ ប្រព័ន្ធគំរូព្រះអាទិត្យនៅចំកណ្តាលតាមរយៈឧបករណ៍ឈ្មោះ តេឡេទស្សន៍	null	លោកកាលីឡេអូបានរកឃើញភស្តុតាងមួយចំនួនដែលគាំទ្រគំរូព្រះអាទិត្យនៅចំកណ្តាលលរួមមានគាត់បានសង្កេតឃើញនៅលើផ្ទៃព្រះចន្ទមានភ្នំជាច្រើន មានលក្ខណៈដូចជាភ្នំលើផែនដីដែរ ដូច្នេះគាត់បានសន្និដ្ឋានថាព្រះចន្ទពុំមែនជាអង្គចម្លែកនោះទេ គឺវាជាអង្គសិលាមួយដែរ គាត់បានសង្កេតឃើញនៅលើផ្ទៃព្រះអាទិត្យមានស្នាមអុចខ្មៅ ទីតាំងរបស់ស្នាមអុចផ្លាស់ប្តូរជារៀងរាល់ថ្ងៃ របកគំហើញបញ្ជាក់ថាព្រះអាទិត្យពុំមែនជាអង្គមូលក្លំនោះទេនៅលើផ្ទៃមានសកម្មភាព និងមានរង្វិលខ្ញាល់ នៅឆ្នាំ ១៦១០ គាត់បានរកឃើញព្រះចន្ទបួនធ្វើដំណើរជុំវិញភពព្រហស្បិ៍ គាត់បានបញ្ជាក់ថាចលនារបស់ព្រះចន្ទតាំងនេះបង្ហាញថាពុំមែនគ្រប់អង្គទាំងអស់សុទ្ធតែវិលជុំវិញផែនដីនោះទេ គាត់បានសង្កេតកាឡាក់ស៊ីមីលគីវ៉េ និងបានរកឃើញថានៅមានតារាច្រើនទៀតនៅក្នុងសកល លោកកាលីឡេអូបានរកឃើញភស្តុតាងជាច្រើនគាំទ្រ ប្រព័ន្ធគំរូព្រះអាទិត្យនៅចំកណ្តាលតាមរយៈឧបករណ៍ឈ្មោះ តេឡេទស្សន៍	ត ើ លោក កាល ី ឡេ អូ បាន រក ឃើញ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ដ ែល គ្រ ាំ ទ្រ គ ំ រ ូ ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ នៅ ចំ ក ណ្ត ាល ល Ġ តា ម រយ ៈ ឧ ប ករណ៍ ឈ្មោះ អ ្វី Ġ	46	លោក កាល ី ឡេ អូ បាន រក ឃើញ ភ ស្ត ុត ាង មួយ ចំ ន ួន ដ ែល គ ាំ ទ្រ គ ំ រ ូ ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ នៅ ចំ ក ណ្ត ាល ល រួម មាន គ ាត់ បាន សង ្ក េត ឃើញ នៅ លើ ផ្ ទ ៃ ព្រ ះ ច ន្ទ មាន ភ្នំ ជា ច្ រ ើន Ġ មាន ល ក្ខ ណៈ ដូច ជា ភ្នំ លើ ផ ែន ដ ី ដ ែរ Ġ ដូច ្ន េះ គ ាត់ បាន ស ន្ន ិ ដ្ឋាន ថា ព្រ ះ ច ន្ទ ពុ ំ ម ែន ជា អង្គ ច ម្ល ែក ន ោះ ទេ Ġ គ ឺ វា ជា អង្គ សិ លា មួយ ដ ែរ Ġ គ ាត់ បាន សង ្ក េត ឃើញ នៅ លើ ផ្ ទ ៃ ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ មាន ស្ន ាម អ ុច ខ្ ម ៅ Ġ ទី តាំង រ ប ស់ ស្ន ាម អ ុច ផ្ល ាស់ ប្ តូ រ ជា រ ៀង រា ល់ ថ ្ង ៃ Ġ រ ប ក គ ំ ហ ើ ញ បញ្ជា ក់ ថា âĢĭ ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ ពុ ំ ម ែន ជា អង្គ ម ូល ក្ លំ ន ោះ ទេ នៅ លើ ផ្ ទ ៃ មាន ស កម្ម ភាព Ġ និង មាន រ ង ្វ ិល ខ្ ញ ាល់ Ġ នៅ ឆ្នាំ âĢĭ Ġ ១ ៦ ១០ Ġ គ ាត់ បាន រក ឃើញ ព្រ ះ ច ន្ទ ប ួន ធ ្វ ើ ដំណើរ ជ ុំ វិញ ភព ព្រ âĢĭ ហ ស្ ប ិ៍ Ġ គ ាត់ បាន បញ្ជា ក់ ថា ច ល នា រ ប ស់ ព្រ ះ ច ន្ទ តាំង នេះ បង ្ហ ាញ ថា ពុ ំ ម ែន គ្រ ប់ អង្គ ទ ាំង អ ស់ សុ ទ្ធ តែ វិ ល ជ ុំ វិញ ផ ែន ដ ីន ោះ ទេ Ġ គ ាត់ បាន សង ្ក េត កា ឡា ក់ ស៊ី មី ល គី វ៉េ Ġ និង បាន រក ឃើញ ថា នៅ មាន តា រា ច្ រ ើន ទៀត នៅ ក្នុង ស ក ល Ġ លោក កាល ី ឡេ អូ បាន រក ឃើញ ភ ស្ត ុត ាង ជា ច្ រ ើន គ ាំ ទ្រ Ġ ប្រ ព ័ន ្ ធ គ ំ រ ូ ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ នៅ ចំ ក ណ្ត ាល តា ម រយ ៈ ឧ ប ករណ៍ ឈ្មោះ Ġ ត េ ឡេ ទស្សន៍	367	▁តើ លោក កាល ី ឡេ អូ បាន រក ឃើញ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ដែល គ្រ ាំ ទ្រ គ ំ រ ូ ព្រ ះ អា ទ ិត ្យ នៅ ចំ ក ណ្ត ាល ល ▁តាមរយៈ ឧ ប ករណ៍ ឈ្មោះ អ ្វី ▁	41	▁លោក កាល ី ឡេ អូ បាន រក ឃើញ ភ ស្ត ុត ាង មួយ ចំ ន ួន ដ ែល គ ាំ ទ្រ គ ំ រ ូ ព្រ ះ អា ទ ិត ្យ នៅ ចំ ក ណ្ត ាល ល រួម មាន គ ាត់ បាន ស ង្ក េត ឃើញ នៅ លើ ផ្ ទ ៃ ព្រ ះ ច ន្ទ មាន ភ្នំ ជា ច ្រ ើន ▁មាន ល ក្ខ ណៈ ដូច ជា ភ្នំ លើ ផ ែន ដ ី ដ ែរ ▁ដូច្នេះ គ ាត់ បាន ស ន្ន ិ ដ្ឋាន ថា ព្រ ះ ច ន្ទ ព ុំ ម ែន ជា អង្គ ច ម្ល ែក ន ោះ ទេ ▁គឺ វា ជា អង្គ សិ លា មួយ ដ ែរ ▁គាត់ បាន ស ង្ក េត ឃើញ នៅ លើ ផ្ ទ ៃ ព្រ ះ អា ទ ិត ្យ មាន ស្ន ាម អ ុច ខ្ ម ៅ ▁ទីតាំង រ ប ស់ ស្ន ាម អ ុច ផ្ល ាស់ ប ្ត ូរ ជា រ ៀង រ ាល់ ថ ្ង ៃ ▁រប ក គ ំ ហ ើ ញ បញ្ជា ក់ ថា ▁ព្រះអាទិត្យ ព ុំ ម ែន ជា អង្គ ម ូល ក្ លំ ន ោះ ទេ នៅ លើ ផ្ ទ ៃ មាន ស កម្ម ភាព ▁និង មាន រ ង ្វ ិល ខ្ ញ ាល់ ▁នៅ ឆ្នាំ ▁១៦ ១០ ▁គាត់ បាន រក ឃើញ ព្រ ះ ច ន្ទ ប ួន ធ ្វ ើ ដំណើរ ជ ុំ វិញ ភព ព្រ ▁ហ ស ្ប ិ៍ ▁គាត់ បាន បញ្ជា ក់ ថា ច ល ន ារ ប ស់ ព្រ ះ ច ន្ទ តាំង នេះ ប ង្ហ ាញ ថា ព ុំ ម ែន គ្រ ប់ អង្គ ទ ាំង អ ស់ ស ុទ្ធ តែ វិ ល ជ ុំ វិញ ផ ែន ដ ីន ោះ ទេ ▁គាត់ បាន ស ង្ក េត កា ឡា ក់ ស៊ី មី ល គី វ៉េ ▁និង បាន រក ឃើញ ថា នៅ មាន តា រា ច ្រ ើន ទៀត នៅ ក្នុង ស ក ល ▁លោក កាល ី ឡេ អូ បាន រក ឃើញ ភ ស្ត ុត ាង ជា ច ្រ ើន គ ាំ ទ្រ ▁ប្រព័ន្ធ គ ំ រ ូ ព្រ ះ អា ទ ិត ្យ នៅ ចំ ក ណ្ត ាល ត ាម រយ ៈ ឧ ប ករណ៍ ឈ្មោះ ▁តេ ឡេ ទស្សន៍	347
និយាយអំពីទម្រង់របស់ផែនដី	null	និយាយពីទម្រង់របស់ផែនដីមធ្យោបាយមួយទៀតក្នុងការសិក្សាអំពីផែនេដីគឺតាមរយៈលក្ខណៈរូបនៃស្រទាប់របស់វា ផែនដីមាន៥ស្រទាប់សំខាន់ៗរួមមាន មណ្ឌលថ្ម មណ្ឌលខាប់ មណ្ឌលកណ្តាល ស្នូលក្រៅ និងស្នូលក្នុង ហើយស្រទាប់នីមួយៗមានលក្ខណៈរូបផ្សេងៗគ្នា មណ្ឌលថ្ម ស្រទាប់រឹងស្ថិតនៅក្រោមគេបំផុត គឺជាមណ្ឌលថ្ម មណ្ឌលនេះកើតឡើង ពីបន្សំនៃសំបកផែនដីនិងផ្នែករឹងខាងលើរបស់ម៉ង់តូ មណ្ឌលថ្មបែកជាបំណែកៗហៅថា ផ្លាកតិចតូនិចនិចមានម្រាស់ពី m ទៅ km មណ្ឌលខាប់មណ្ឌលខាប់គឺជា ស្រទាប់ទន់របស់ម៉ង់តូដែលមានបំណែកនៃមណ្ឌលថ្មធ្វើចលនាពីលើ វាកើតឡើងពីសិលារឹងដែលហូរចូលយ៉ាងយឺតៗមានល្បឿន ប្រហែលនឹងការដុះលូតលាស់នៃក្រចកដៃនឹងមានកម្រាស់ប្រហែល km មណ្ឌលកណ្តាលមណ្ឌលកណ្តាលគឺជា រឹងស្ថិតនៅក្រោមមណ្ឌលខាប់និងជាផ្នែកក្នុងរបស់ម៉ង់តូ មណ្ឌលនេះលាតសន្ធឹងពីផ្នែកខាងក្រោមមណ្ឌលខាប់រហូតដល់ស្នូលផេនដីនិងមានកម្រាស់ប្រហែល km ស្នូលក្រៅស្នូលក្រៅ គឺជាស្រទាប់រាវស្ថិតនៅក្រោមម៉ង់តូ ហើយព័ទ្ធជុំវិញស្នូលក្នុងនិងមានកម្រាស់ប្រហែល km ស្នូលក្នុងរឹង ហើយធ្ងន់ស្ថិតនៅចំកណ្តាលភព លាតសន្ធឹងពីផ្នែកខាងក្រោមនៃស្នូលក្រៅ ទៅដល់ផ្ចិតផែនដីនិងមានកម្រាស់ km	null	និយាយពីទម្រង់របស់ផែនដីមធ្យោបាយមួយទៀតក្នុងការសិក្សាអំពីផែនេដីគឺតាមរយៈលក្ខណៈរូបនៃស្រទាប់របស់វា ផែនដីមាន៥ស្រទាប់សំខាន់ៗរួមមាន មណ្ឌលថ្ម មណ្ឌលខាប់ មណ្ឌលកណ្តាល ស្នូលក្រៅ និងស្នូលក្នុង ហើយស្រទាប់នីមួយៗមានលក្ខណៈរូបផ្សេងៗគ្នា មណ្ឌលថ្ម ស្រទាប់រឹងស្ថិតនៅក្រោមគេបំផុត គឺជាមណ្ឌលថ្ម មណ្ឌលនេះកើតឡើង ពីបន្សំនៃសំបកផែនដីនិងផ្នែករឹងខាងលើរបស់ម៉ង់តូ មណ្ឌលថ្មបែកជាបំណែកៗហៅថា ផ្លាកតិចតូនិចនិចមានម្រាស់ពី m ទៅ km មណ្ឌលខាប់មណ្ឌលខាប់គឺជា ស្រទាប់ទន់របស់ម៉ង់តូដែលមានបំណែកនៃមណ្ឌលថ្មធ្វើចលនាពីលើ វាកើតឡើងពីសិលារឹងដែលហូរចូលយ៉ាងយឺតៗមានល្បឿន ប្រហែលនឹងការដុះលូតលាស់នៃក្រចកដៃនឹងមានកម្រាស់ប្រហែល km មណ្ឌលកណ្តាលមណ្ឌលកណ្តាលគឺជា រឹងស្ថិតនៅក្រោមមណ្ឌលខាប់និងជាផ្នែកក្នុងរបស់ម៉ង់តូ មណ្ឌលនេះលាតសន្ធឹងពីផ្នែកខាងក្រោមមណ្ឌលខាប់រហូតដល់ស្នូលផេនដីនិងមានកម្រាស់ប្រហែល km ស្នូលក្រៅស្នូលក្រៅ គឺជាស្រទាប់រាវស្ថិតនៅក្រោមម៉ង់តូ ហើយព័ទ្ធជុំវិញស្នូលក្នុងនិងមានកម្រាស់ប្រហែល km ស្នូលក្នុងរឹង ហើយធ្ងន់ស្ថិតនៅចំកណ្តាលភព លាតសន្ធឹងពីផ្នែកខាងក្រោមនៃស្នូលក្រៅ ទៅដល់ផ្ចិតផែនដីនិងមានកម្រាស់ km	និ យា យ អ ំព ី ទ ម្រ ង់ រ ប ស់ ផ ែន ដ ី Ġ	16	និ យា យ ពី ទ ម្រ ង់ រ ប ស់ ផ ែន ដ ី ម ធ ្យ ោ បា យ មួយ ទៀត ក្នុង ការ សិ ក្ស ា អ ំព ី ផ ែន េ ដ ី គ ឺត ាម រយ ៈ ល ក្ខ ណៈ រូប នៃ ស្រ ទ ាប់ âĢĭ រ ប ស់ វា Ġ ផ ែន ដ ី មាន ៥ ស្រ ទ ាប់ សំ ខា ន់ ៗ រួម មាន Ġ ម ណ្ឌ ល ថ ្ម Ġ ម ណ្ឌ ល ខា ប់ Ġ ម ណ្ឌ ល ក ណ្ត ាល Ġ ស្ន ូល ក្រ ៅ Ġ និង ស្ន ូល ក្នុង Ġ ហើយ ស្រ ទ ាប់ នី មួយ ៗ មាន ល ក្ខ ណៈ រូប ផ្ សេ ង ៗ គ្នា Ġ ម ណ្ឌ ល ថ ្ម Ġ ស្រ ទ ាប់ រ ឹង ស្ ថ ិត នៅ ក្រោម គ េ ប ំ ផ ុត Ġ គ ឺ ជា ម ណ្ឌ ល ថ ្ម Ġ ម ណ្ឌ ល នេះ កើត ឡើង Ġ ពី ប ន្ សំ នៃ សំ ប ក ផ ែន ដ ីន ិ ង ផ្ ន ែក រ ឹង ខា ង លើ រ ប ស់ ម៉ង់ តូ Ġ ម ណ្ឌ ល ថ ្ម បែក ជា ប ំណ ែក ៗ ហ ៅ ថា Ġ ផ្ល ាក តិ ច តូ និ ច និ ច មាន ម្រ ាស់ ពី Ġm Ġ ទៅ Ġkm Ġ ម ណ្ឌ ល ខា ប់ ម ណ្ឌ ល ខា ប់ គ ឺ ជា Ġ ស្រ ទ ាប់ ទ ន់ រ ប ស់ ម៉ង់ តូ ដ ែល មាន ប ំណ ែក នៃ ម ណ្ឌ ល ថ ្ម ធ ្វ ើ ច ល នា ពី លើ Ġ វា កើត ឡើង ពី សិ លា រ ឹ âĢĭ ង ដ ែល ហ ូរ ចូល យ៉ាង យ ឺត ៗ មាន ល ្ប ឿន Ġ ប្រ ហ ែល នឹង ការ ដ ុះ ល ូត លាស់ នៃ ក្រ ច ក ដៃ នឹង មាន ក ម្រ ាស់ ប្រ ហ ែល Ġkm Ġ ម ណ្ឌ ល ក ណ្ត ាល ម ណ្ឌ ល ក ណ្ត ាល គ ឺ ជា âĢĭ Ġ រ ឹ âĢĭ ង ស្ ថ ិត នៅ ក្រោម ម ណ្ឌ ល ខា ប់ និង ជា ផ្ ន ែក ក្នុង រ ប ស់ ម៉ង់ តូ Ġ ម ណ្ឌ ល នេះ លា ត ស ន្ធ ឹង ពី ផ្ ន ែក ខា ង ក្រោម ម ណ្ឌ ល ខា ប់ រ ហ ូត ដល់ ស្ន ូល ផ េន ដ ីន ិ ង មាន ក ម្រ ាស់ ប្រ ហ ែល Ġkm Ġ ស្ន ូល ក្រ ៅ ស្ន ូល ក្រ ៅ Ġ គ ឺ ជា ស្រ ទ ាប់ រា វ ស្ ថ ិត នៅ ក្រោម ម៉ង់ តូ Ġ ហើយ ព័ទ្ធ ជ ុំ វិញ ស្ន ូល ក្នុង និង មាន ក ម្រ ាស់ ប្រ ហ ែល Ġkm Ġ ស្ន ូល ក្នុង រ ឹង Ġ ហើយ ធ ្ង ន់ ស្ ថ ិត នៅ ចំ ក ណ្ត ាល ភព Ġ លា ត ស ន្ធ ឹង ពី ផ្ ន ែក ខា ង ក្រោម នៃ ស្ន ូល ក្រ ៅ Ġ ទៅ ដល់ ផ្ ច ិត ផ ែន ដ ីន ិ ង មាន ក ម្រ ាស់ Ġkm	454	▁និយាយ អ ំព ី ទ ម្រ ង់ រ ប ស់ ផ ែន ដ ី ▁	14	▁និយាយ ពី ទ ម្រ ង់ រ ប ស់ ផ ែន ដ ី ម ធ ្យ ោ ប ាយ មួយ ទៀត ក្នុង ការ ស ិក ្សា អ ំព ី ផ ែន េ ដ ី គ ឺត ាម រយ ៈ ល ក្ខ ណៈ រូប នៃ ស្រ ទ ាប់ ▁របស់ វា ▁ផែនដី មាន ៥ ស្រ ទ ាប់ សំ ខ ាន់ ៗ រួម មាន ▁មណ្ឌល ថ ្ម ▁មណ្ឌល ខ ាប់ ▁មណ្ឌល ក ណ្ត ាល ▁ស្នូល ក្រ ៅ ▁និង ស្ន ូល ក្នុង ▁ហើយ ស្រ ទ ាប់ នី មួយ ៗ មាន ល ក្ខ ណៈ រូប ផ្ ស េង ៗ គ្នា ▁មណ្ឌល ថ ្ម ▁ស្រទាប់ រ ឹង ស ្ថ ិត នៅ ក្រោម គ េ ប ំ ផ ុត ▁គឺជា ម ណ្ឌ ល ថ ្ម ▁មណ្ឌល នេះ កើត ឡើង ▁ពី ប ន្ សំ នៃ សំ ប ក ផ ែន ដ ី និង ផ្ ន ែក រ ឹង ខា ង លើ រ ប ស់ ម៉ង់ តូ ▁មណ្ឌល ថ ្ម បែក ជា ប ំណ ែក ៗ ហ ៅ ថា ▁ផ្លា ក ត ិច ត ូន ិច ន ិច មាន ម្រ ាស់ ពី ▁m ▁ទៅ ▁km ▁មណ្ឌល ខ ាប់ ម ណ្ឌ ល ខ ាប់ គ ឺ ជា ▁ស្រទាប់ ទ ន់ រ ប ស់ ម៉ង់ តូ ដ ែល មាន ប ំណ ែក នៃ ម ណ្ឌ ល ថ ្ម ធ ្វ ើ ច ល នា ពី លើ ▁វា កើត ឡើង ពី ស ិល ារ ឹ ▁ង ដ ែល ហ ូរ ចូល យ៉ាង យ ឺត ៗ មាន ល ្ប ឿន ▁ប្រហែល នឹង ការ ដ ុះ ល ូត លាស់ នៃ ក្រ ច ក ដៃ នឹង មាន ក ម្រ ាស់ ប្រ ហ ែល ▁km ▁មណ្ឌល ក ណ្ត ាល ម ណ្ឌ ល ក ណ្ត ាល គ ឺ ជា ▁រ ឹ ▁ង ស ្ថ ិត នៅ ក្រោម ម ណ្ឌ ល ខ ាប់ និង ជា ផ្ ន ែក ក្នុង រ ប ស់ ម៉ង់ តូ ▁មណ្ឌល នេះ ល ាត ស ន្ធ ឹង ពី ផ្ ន ែក ខា ង ក្រោម ម ណ្ឌ ល ខ ាប់ រ ហ ូត ដល់ ស្ន ូល ផ េន ដ ី និង មាន ក ម្រ ាស់ ប្រ ហ ែល ▁km ▁ស្នូល ក្រ ៅ ស្ន ូល ក្រ ៅ ▁គឺជា ស្រ ទ ាប់ រ ាវ ស ្ថ ិត នៅ ក្រោម ម៉ង់ តូ ▁ហើយ ព័ទ្ធ ជ ុំ វិញ ស្ន ូល ក្នុង និង មាន ក ម្រ ាស់ ប្រ ហ ែល ▁km ▁ស្នូល ក្នុង រ ឹង ▁ហើយ ធ ្ង ន់ ស ្ថ ិត នៅ ចំ ក ណ្ត ាល ភព ▁លា ត ស ន្ធ ឹង ពី ផ្ ន ែក ខា ង ក្រោម នៃ ស្ន ូល ក្រ ៅ ▁ទៅដល់ ផ្ ច ិត ផ ែន ដ ី និង មាន ក ម្រ ាស់ ▁km	412
អ្នកដឹងទេថា តើពីរ៉ាមីតអាយុប្រជាជនក្នុងប្រទេសលូតលាស់មានទំរង់ដូចម្តេច	null	ពីរ៉ាមីតអាយុប្រជាជនក្នុងប្រទេសលូតលាស់មានបាតក្រោមរួមខ្លាំង ហើយកំពូលរីកជាលំដាប់ដែលគេហៅថា ទំរង់ប្រជាជនចាស់	null	ពីរ៉ាមីតអាយុប្រជាជនក្នុងប្រទេសលូតលាស់មានបាតក្រោមរួមខ្លាំង ហើយកំពូលរីកជាលំដាប់ដែលគេហៅថា ទំរង់ប្រជាជនចាស់	អ្នក ដ ឹង ទេ ថា Ġ ត ើ ពី រ៉ា មី ត អា យ ុប ្រ ជា ជន ក្នុង ប្រ ទេស ល ូត លាស់ មាន ទំ រ ង់ ដូច ម្ ត េច Ġ	31	ពី រ៉ា មី ត អា យ ុប ្រ ជា ជន ក្នុង ប្រ ទេស ល ូត លាស់ មាន បា ត ក្រោម រួម ខ្ លា ំ ង Ġ ហើយ កំ ព ូល រី ក ជា លំ ដា ប់ ដ ែល គ េ ហ ៅ ថា Ġ ទំ រ ង់ ប្រ ជា ជន ច ាស់	50	▁អ្នក ដ ឹង ទេ ថា ▁តើ ពី រ៉ា មី ត អ ាយ ុ ប្រ ជា ជន ក្នុង ប្រ ទេស ល ូត លាស់ មាន ទំ រ ង់ ដូច ម ្ត េច ▁	30	▁ពី រ៉ា មី ត អ ាយ ុ ប្រ ជា ជន ក្នុង ប្រ ទេស ល ូត លាស់ មាន ប ាត ក្រោម រួម ខ្ ល ាំង ▁ហើយ ក ំព ូល រី ក ជា លំ ដ ាប់ ដ ែល គ េ ហ ៅ ថា ▁ទំ រ ង់ ប្រ ជា ជន ច ាស់	49
ហេតុអ្វីបានជា សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាពឹងផ្អែកសំខាន់ទៅលើកសិកម្ម	null	បានជាសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាពឹងផ្អែកសំខាន់ទៅលើកសិកម្មដោយសារប្រជាជនជាង ៨០ ជាកសិករដែលមានជីវភាពពឹងផ្អែកទៅលើវិស័យកសិកម្ម	null	បានជាសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាពឹងផ្អែកសំខាន់ទៅលើកសិកម្មដោយសារប្រជាជនជាង ៨០ ជាកសិករដែលមានជីវភាពពឹងផ្អែកទៅលើវិស័យកសិកម្ម	ហេតុ អ ្វី បាន ជា Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច ក ម្ព ុ ជា ព ឹង ផ្ អ ែក សំ ខា ន់ ទៅ លើក សិ កម្ម Ġ	24	បាន ជា សេ ដ្ឋ កិច្ច ក ម្ព ុ ជា ព ឹង ផ្ អ ែក សំ ខា ន់ ទៅ លើក សិ កម្ម ដោយ សារ ប្រ ជា ជន ជា ង Ġ ៨០ Ġ ជា ក សិ ករ ដ ែល មាន ជីវ ភាព ព ឹង ផ្ អ ែក ទៅ លើ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម	51	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា ▁សេដ្ឋកិច្ច ក ម្ព ុ ជា ព ឹង ផ្ អ ែក សំ ខ ាន់ ទៅ លើក សិ កម្ម ▁	22	▁បានជា សេ ដ្ឋ កិច្ច ក ម្ព ុ ជា ព ឹង ផ្ អ ែក សំ ខ ាន់ ទៅ លើក សិ កម្ម ដោយ សារ ប្រ ជា ជន ជា ង ▁៨០ ▁ជា ក សិ ករ ដ ែល មាន ជីវ ភាព ព ឹង ផ្ អ ែក ទៅ លើ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម	50
តើអ្នកជាប់ពន្ធមានសិទ្ធិអ្វីខ្លះ	null	សិទ្ធរបស់អ្នកជាប់ពន្ធទទួលបានការរក្សាទុនជាការសម្ងាត់នូវរាល់ព័ត៏មានទទួលបានការផ្ដល់សេវាប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈទទួលបានការពន្យល់រាល់សេចក្ដីសម្រេចរដ្ឋបាលសារពើពន្ធប្ដឺងតវ៉ាចំពោះរាល់សេចក្ដីសម្រេចបង់ពន្ធមិនឲលើសមានការទទួលស្គាល់តំណាងស្របច្បាប់របស់អ្នកជាប់ពន្ធទទួលបានការអនុវត្ដប្រកបដោយតម្លាភាពទទួលបានការស្គាល់ភាពស្មោះត្រង់ក្នងការអនុវត្ដកាតព្វ	null	សិទ្ធរបស់អ្នកជាប់ពន្ធទទួលបានការរក្សាទុនជាការសម្ងាត់នូវរាល់ព័ត៏មានទទួលបានការផ្ដល់សេវាប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈទទួលបានការពន្យល់រាល់សេចក្ដីសម្រេចរដ្ឋបាលសារពើពន្ធប្ដឺងតវ៉ាចំពោះរាល់សេចក្ដីសម្រេចបង់ពន្ធមិនឲលើសមានការទទួលស្គាល់តំណាងស្របច្បាប់របស់អ្នកជាប់ពន្ធទទួលបានការអនុវត្ដប្រកបដោយតម្លាភាពទទួលបានការស្គាល់ភាពស្មោះត្រង់ក្នងការអនុវត្ដកាតព្វ	ត ើ អ្នក ជាប់ ពន្ធ មាន សិ ទ្ធិ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	13	សិ ទ្ធ រ ប ស់ អ្នក ជាប់ ពន្ធ ទទួលបាន ការ រក ្សា ទ ុន ជា ការ សម ្ង ាត់ ន ូវ រា ល់ ព ័ត ៏ មាន ទទួលបាន ការ ផ្ ដល់ សេ វា ប្រ ក ប ដោយ វិជ្ជា ជីវ ៈ ទទួលបាន ការ ព ន្ យ ល់ រា ល់ សេ ច ក្ ដ ី សម ្រ េច រដ្ឋ បាល សារ ព ើ ពន្ធ ប្ ដ ឺ ង ត វ៉ា ចំ ព ោះ រា ល់ សេ ច ក្ ដ ី សម ្រ េច បង់ ពន្ធ ម ិន ឲ លើ សម ាន ការ ទទួល ស្ គ ាល់ ត ំណ ាង ស្រ ប ច្ បា ប់ រ ប ស់ អ្នក ជាប់ ពន្ធ ទទួលបាន ការ អនុ វ ត ្ ដ ប្រ ក ប ដោយ ត ម្ល ា ភាព ទទួលបាន ការ ស្ គ ាល់ ភាព ស្ម ោះ ត្រ ង់ ក្ ន ង ការ អនុ វ ត ្ ដ កា ត ព្វ	145	▁តើ អ្នក ជាប់ ពន្ធ មាន សិ ទ្ធិ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	12	▁សិទ្ធ រ ប ស់ អ្នក ជាប់ ពន្ធ ទទួលបាន ការ រក ្សា ទ ុន ជា ការ សម ្ង ាត់ ន ូវ រ ាល់ ព ័ត ៏ មាន ទទួលបាន ការ ផ្ ដល់ សេ វា ប្រ ក ប ដោយ វិជ្ជា ជីវ ៈ ទទួលបាន ការ ព ន ្យ ល់ រ ាល់ ស េច ក្ ដ ី ស ម្រ េច រដ្ឋ បាល សារ ព ើ ពន្ធ ប្ ដ ឺ ង ត វ៉ា ច ំព ោះ រ ាល់ ស េច ក្ ដ ី ស ម្រ េច បង់ ពន្ធ ម ិន ឲ លើ ស មាន ការ ទទួល ស្ គ ាល់ ត ំណ ាង ស្រ ប ច ្ប ាប់ រ ប ស់ អ្នក ជាប់ ពន្ធ ទទួលបាន ការ អនុ វ ត ្ ដ ប្រ ក ប ដោយ ត ម្ល ា ភាព ទទួលបាន ការ ស្ គ ាល់ ភាព ស្ម ោះ ត្រ ង់ ក ្ន ង ការ អនុ វ ត ្ ដ ក ាត ព្វ	144
នៅក្នុងវេទិការាជរដ្ឋាភិបាល និងវិស័យឯកជនលើកទី១៣នាថ្ងៃទី២៣ ខែមេសា ឆ្នាំ ២០០៨ សម្តេចតេជាហ៊ុនសែនបានគូសបញ្ជាក់នូវវិធានការជាក់ស្តែងដែលរាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញសម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហាអតិផរណា ដើម្បីថែរក្សាស្ថេរភាពម៉ាក្រសេដ្ឋកិច្ច និងធានាកំណើន តើវិធានការទាំងនោះរួមមានអ្វីខ្លះ	null	នៅក្នុងវេទិការាជរដ្ឋាភិបាល និងវិស័យឯកជនលើកទី១៣នាថ្ងៃទី២៣ ខែមេសា ឆ្នាំ ២០០៨ សម្តេចតេជាហ៊ុនសែនបានគូសបញ្ជាក់នូវវិធានការជាក់ស្តែងដែលរាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញសម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហាអតិផរណា ដើម្បីថែរក្សាស្ថេរភាពម៉ាក្រសេដ្ឋកិច្ច និងធានាកំណើន វិធានការទាំងនោះរួមមានរាជរដ្ឋាភិបាល បានចេញសេចក្តីណែនាំគ្រប់ក្រសួងស្ថាប័នរដ្ឋទាំងអស់ ត្រូវធ្វើការសន្សំសម្ចៃ ក្នុងការប្រើប្រាស់ប្រេងឥន្ធនៈនិងថាមពលអគ្គិសនីរាជរដ្ឋាភិបាលបានអនុញ្ញតិ ឱ្យមានការនាំចូលប្រភេទម្ហូបអាហារ ដូចជាសាច់ជ្រូកសាច់គោ សាច់មាន់ ប៉ុន្តែត្រូវមានការត្រួតពិនិត្យយ៉ាងត្រឹមត្រូវ ពីបសុពេទ្យមុននឹងធ្វើការនាំចូលរាជរដ្ឋាភិបាល បានហាមឃាត់ជាបណ្តោះអាសន្នក្នុងការនាំចេញ ស្រូវអង្ករសម្រាប់រយៈពេលពីរខែ ដើម្បីទប់ស្កាត់នឹងការឡើង យ៉ាងខ្លាំងនៃថ្លៃស្រូវ និងអង្ករ បន្ថែមប្រាក់ឧបត្ថម្ភប្រចាំខែទាំងស្រុងជូនភរិយាស្វាមីនិងកូនរបស់មន្ត្រីរាជការស៊ីវិល កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ និវត្តជនមន្ត្រីបាត់បង់សមត្ថភាព និងជនពិការជាដើមតម្លើងប្រាក់បៀរវត្ស២០នៅក្នុងឆ្នាំ២០០៨នេះជូនមន្ត្រីរាជការកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគ្រូបង្រៀន និងនិវត្តជនរាជរដ្ឋាភិបាលបានផ្តល់ប្រាក់ឧបត្ថម្ភបណ្តោះអាសន្នដល់ក្រុមហ៊ុនអគ្គិសនីកម្ពុជា ក្នុងការនាំចូលវត្ថុធាតុដើមផ្សេងៗ ដើម្បីធានាក្នុងការប្រើប្រាស់រាជរដ្ឋាភិបាលបាននឹងកំពុងរៀបចំសម្រួលចំពោះលំហូរសាច់ប្រាក់ដល់អ្នកវិនិយោគិនទាំងអស់នៅក្នុងវិស័យកាត់ដេរនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដោយការផ្អាតជាបណ្តោះអាសន្ននូវការអនុវត្តពន្ធឱ្យនៅកម្រិតទាបដើម្បីជាប្រយោជន៍ក្នុងការតម្លើងប្រាក់ខែចំនួន៦ដុល្លារបន្ថែមទៀតជូនដល់កម្មករការិនីរាជរដ្ឋាភិបាលបានផ្តល់ជាសាច់ប្រាក់បង្វិលដល់គ្រប់រោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវ ដែលមានបំណងចង់ប្រមូលទិញស្រូវ អង្ករទុកដើម្បីផ្គត់ផ្គង់តម្រូវការស្រុក	null	នៅក្នុងវេទិការាជរដ្ឋាភិបាល និងវិស័យឯកជនលើកទី១៣នាថ្ងៃទី២៣ ខែមេសា ឆ្នាំ ២០០៨ សម្តេចតេជាហ៊ុនសែនបានគូសបញ្ជាក់នូវវិធានការជាក់ស្តែងដែលរាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញសម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហាអតិផរណា ដើម្បីថែរក្សាស្ថេរភាពម៉ាក្រសេដ្ឋកិច្ច និងធានាកំណើន វិធានការទាំងនោះរួមមានរាជរដ្ឋាភិបាល បានចេញសេចក្តីណែនាំគ្រប់ក្រសួងស្ថាប័នរដ្ឋទាំងអស់ ត្រូវធ្វើការសន្សំសម្ចៃ ក្នុងការប្រើប្រាស់ប្រេងឥន្ធនៈនិងថាមពលអគ្គិសនីរាជរដ្ឋាភិបាលបានអនុញ្ញតិ ឱ្យមានការនាំចូលប្រភេទម្ហូបអាហារ ដូចជាសាច់ជ្រូកសាច់គោ សាច់មាន់ ប៉ុន្តែត្រូវមានការត្រួតពិនិត្យយ៉ាងត្រឹមត្រូវ ពីបសុពេទ្យមុននឹងធ្វើការនាំចូលរាជរដ្ឋាភិបាល បានហាមឃាត់ជាបណ្តោះអាសន្នក្នុងការនាំចេញ ស្រូវអង្ករសម្រាប់រយៈពេលពីរខែ ដើម្បីទប់ស្កាត់នឹងការឡើង យ៉ាងខ្លាំងនៃថ្លៃស្រូវ និងអង្ករ បន្ថែមប្រាក់ឧបត្ថម្ភប្រចាំខែទាំងស្រុងជូនភរិយាស្វាមីនិងកូនរបស់មន្ត្រីរាជការស៊ីវិល កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ និវត្តជនមន្ត្រីបាត់បង់សមត្ថភាព និងជនពិការជាដើមតម្លើងប្រាក់បៀរវត្ស២០នៅក្នុងឆ្នាំ២០០៨នេះជូនមន្ត្រីរាជការកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគ្រូបង្រៀន និងនិវត្តជនរាជរដ្ឋាភិបាលបានផ្តល់ប្រាក់ឧបត្ថម្ភបណ្តោះអាសន្នដល់ក្រុមហ៊ុនអគ្គិសនីកម្ពុជា ក្នុងការនាំចូលវត្ថុធាតុដើមផ្សេងៗ ដើម្បីធានាក្នុងការប្រើប្រាស់រាជរដ្ឋាភិបាលបាននឹងកំពុងរៀបចំសម្រួលចំពោះលំហូរសាច់ប្រាក់ដល់អ្នកវិនិយោគិនទាំងអស់នៅក្នុងវិស័យកាត់ដេរនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដោយការផ្អាតជាបណ្តោះអាសន្ននូវការអនុវត្តពន្ធឱ្យនៅកម្រិតទាបដើម្បីជាប្រយោជន៍ក្នុងការតម្លើងប្រាក់ខែចំនួន៦ដុល្លារបន្ថែមទៀតជូនដល់កម្មករការិនីរាជរដ្ឋាភិបាលបានផ្តល់ជាសាច់ប្រាក់បង្វិលដល់គ្រប់រោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវ ដែលមានបំណងចង់ប្រមូលទិញស្រូវ អង្ករទុកដើម្បីផ្គត់ផ្គង់តម្រូវការស្រុក	នៅ ក្នុង វេ ទិ ការ ា ជ រដ្ឋ ា ភិ បាល Ġ និង វិ ស ័យ ឯក ជន លើក ទី១ ៣ នា ថ ្ង ៃ ទី ២ ៣ Ġ ខែ មេ សា Ġ ឆ្នាំ Ġ ២០ ០ ៨ Ġ សម ្ត េច ត េ ជា ហ៊ ុន សែន បាន គូ ស បញ្ជា ក់ ន ូវ វិ ធាន ការ ជា ក់ ស្ត ែង ដ ែល រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល បាន ដា ក់ ចេញ សម ្រា ប់ ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា អ តិ ផ រណ ា Ġ ដើម ្ប ី ថ ែរ ក្ស ាស ្ថ េរ ភាព ម៉ា ក្រ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង ធាន ាក ំណ ើន Ġ ត ើ វិ ធាន ការ ទ ាំង ន ោះ រួម មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	120	នៅ ក្នុង វេ ទិ ការ ា ជ រដ្ឋ ា ភិ បាល Ġ និង វិ ស ័យ ឯក ជន លើក ទី១ ៣ នា ថ ្ង ៃ ទី ២ ៣ Ġ ខែ មេ សា Ġ ឆ្នាំ Ġ ២០ ០ ៨ Ġ សម ្ត េច ត េ ជា ហ៊ ុន សែន បាន គូ ស បញ្ជា ក់ ន ូវ វិ ធាន ការ ជា ក់ ស្ត ែង ដ ែល រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល បាន ដា ក់ ចេញ សម ្រា ប់ ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា អ តិ ផ រណ ា Ġ ដើម ្ប ី ថ ែរ ក្ស ាស ្ថ េរ ភាព ម៉ា ក្រ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង ធាន ាក ំណ ើន Ġ វិ ធាន ការ ទ ាំង ន ោះ រួម មាន រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល Ġ បាន ចេញ សេ ច ក្តី ណ ែន ាំ គ្រ ប់ ក្រ ស ួង ស្ ថា ប ័ន រដ្ឋ ទ ាំង អ ស់ Ġ ត្រូវ ធ ្វ ើក ារ ស ន្ សំ សម ្ច ៃ Ġ ក្នុង ការ ប្រ ើប ្រា ស់ ប្រ េង ឥ ន្ធ នៈ និង ថា ម ពល អ គ្គ ិស នី រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល បាន អនុ ញ្ញ តិ Ġ ឱ្យ មាន ការ នាំ ចូល ប្រ ភ េ ទ ម្ ហ ូប អា ហា រ Ġ ដូច ជា សា ច ់ ជ្រ ូក សា ច ់ គោ Ġ សា ច ់ មាន ់ Ġ ប៉ ុន ្ត ែត ្រ ូវ មាន ការ ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ យ៉ាង ត្រ ឹម ត្រូវ Ġ ពី ប សុ ពេទ្យ ម ុន នឹង ធ ្វ ើក ារ នាំ ចូល រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល Ġ បាន ហា ម ឃាត ់ ជា បណ្ត ោះ អា ស ន្ន ក្នុង ការ នាំ ចេញ Ġ ស្រ ូវ អ ង្ក រស ម្រ ាប់ រយ ៈ ពេល ពី រ ខែ Ġ ដើម ្ប ី ទ ប់ ស្ កាត់ នឹង ការ ឡើង Ġ យ៉ាង ខ្ លា ំ ង នៃ ថ្លៃ ស្រ ូវ Ġ និង អ ង្ក រ âĢĭ Ġ ប ន្ ថ ែម ប្រា ក់ ឧ ប ត្ថ ម្ភ ប្រ ច ាំ ខែ ទ ាំង ស្រ ុង ជ ូន ភ រិយា ស្ វា មី និង កូ ន រ ប ស់ ម ន្ត ្រី រាជ ការ ស៊ី វិ ល Ġ ក ង ក ម្ល ាំង ប្រដាប់អាវុធ Ġ និ វត្ត ជន ម ន្ត ្រី បា ត់ បង់ សម ត្ថ ភាព Ġ និង ជន ពិ ការ ជា ដើម ត ម្ល ើង ប្រា ក់ ប ៀរ វ ត ្ស ២០ នៅ ក្នុង ឆ្នាំ ២០ ០ ៨ នេះ ជ ូន ម ន្ត ្រី រាជ ការ ក ង ក ម្ល ាំង ប្រដាប់អាវុធ គ្រ ូប ង ្រ ៀន Ġ និង និ វត្ត ជន រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល បាន ផ្ ត ល់ ប្រា ក់ ឧ ប ត្ថ ម្ភ បណ្ត ោះ អា ស ន្ន ដល់ ក្រុម ហ៊ ុន អ គ្គ ិស នី ក ម្ព ុ ជា Ġ ក្នុង ការ នាំ ចូល វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម ផ្ សេ ង ៗ Ġ ដើម ្ប ី ធាន ាក ្ន ុង ការ ប្រ ើប ្រា ស់ រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល បាន នឹង កំ ពុ ង រៀបចំ សម ្រ ួល ចំ ព ោះ លំ ហ ូរ សា ច ់ ប្រា ក់ ដល់ អ្នក វិ និ យោគ ិន ទ ាំង អ ស់ នៅ ក្នុង វិ ស ័យ កាត់ ដ េរ នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ដោយ ការ ផ្ អា ត ជា បណ្ត ោះ អា ស ន្ន ន ូវ ការ អនុ វត្ត ពន្ធ ឱ្យ នៅ ក ម្រ ិត ទ ាប ដើម ្ប ី ជា ប្រ យោ ជន ៍ ក្នុង ការ ត ម្ល ើង ប្រា ក់ ខែ ចំ ន ួន ៦ ដុល្លារ ប ន្ ថ ែម ទៀត ជ ូន ដល់ កម្ម ករ ការ ិន ី រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល បាន ផ្ ត ល់ ជា សា ច ់ ប្រា ក់ បង ្វ ិល ដល់ គ្រ ប់ រ ោង ម៉ា ស៊ី ន ក ិន ស្រ ូវ Ġ ដ ែល មាន ប ំណ ង ច ង់ ប្រ ម ូល ទិ ញ ស្រ ូវ Ġ អ ង្ក រ ទុក ដើម ្ប ី ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង់ ត ម្រ ូវ ការ ស្រ ុក	630	▁នៅក្នុង វេ ទ ិកា រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល ▁និង វិ ស ័យ ឯក ជន លើក ទី១ ៣ នា ថ ្ង ៃ ទី ២ ៣ ▁ខែមេសា ▁ឆ្នាំ ▁២០០៨ ▁សម្តេច ត េ ជា ហ៊ ុន សែន បាន គូ ស បញ្ជា ក់ ន ូវ វិ ធាន ការ ជ ាក់ ស្ត ែង ដ ែល រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល បាន ដ ាក់ ចេញ ស ម្រ ាប់ ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា អ តិ ផ រ ណា ▁ដើម្បី ថ ែរ ក្ស ាស ្ថ េរ ភាព ម៉ា ក្រ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁និង ធាន ាក ំណ ើន ▁តើ វិ ធាន ការ ទ ាំង ន ោះ រួម មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	109	▁នៅក្នុង វេ ទ ិកា រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល ▁និង វិ ស ័យ ឯក ជន លើក ទី១ ៣ នា ថ ្ង ៃ ទី ២ ៣ ▁ខែមេសា ▁ឆ្នាំ ▁២០០៨ ▁សម្តេច ត េ ជា ហ៊ ុន សែន បាន គូ ស បញ្ជា ក់ ន ូវ វិ ធាន ការ ជ ាក់ ស្ត ែង ដ ែល រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល បាន ដ ាក់ ចេញ ស ម្រ ាប់ ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា អ តិ ផ រ ណា ▁ដើម្បី ថ ែរ ក្ស ាស ្ថ េរ ភាព ម៉ា ក្រ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁និង ធាន ាក ំណ ើន ▁វិធានការ ទ ាំង ន ោះ រួម មាន រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល ▁បាន ចេញ ស េច ក្តី ណ ែន ាំ គ្រ ប់ ក្រ ស ួង ស្ ថា ប ័ន រដ្ឋ ទ ាំង អ ស់ ▁ត្រូវ ធ ្វ ើ ការ ស ន្ សំ សម ្ច ៃ ▁ក្នុង ការ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ប្រ េង ឥ ន្ធ នៈ និង ថា ម ពល អ គ្គ ិស នី រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល បាន អនុ ញ្ញ តិ ▁ឱ្យ មាន ការ នាំ ចូល ប្រ ភ េ ទ ម ្ហ ូប អា ហា រ ▁ដូចជា ស ាច់ ជ្រ ូក ស ាច់ គោ ▁សាច់ ម ាន់ ▁ប៉ុន្តែ ត្រូវ មាន ការ ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ យ៉ាង ត្រ ឹម ត្រូវ ▁ពី ប សុ ពេទ្យ ម ុន នឹង ធ ្វ ើ ការ នាំ ចូល រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល ▁បាន ហា ម ឃ ាត់ ជា បណ្ត ោះ អា ស ន្ន ក្នុង ការ នាំ ចេញ ▁ស្រូវ អ ង្ក រស ម្រ ាប់ រយ ៈ ពេល ពី រ ខែ ▁ដើម្បី ទ ប់ ស្ កាត់ នឹង ការ ឡើង ▁យ៉ាង ខ្ ល ាំង នៃ ថ្លៃ ស្រ ូវ ▁និង អ ង្ក រ ▁បន្ថែម ប្រ ាក់ ឧ ប ត្ថ ម្ភ ប្រ ច ាំ ខែ ទ ាំង ស្រ ុង ជ ូន ភ រិយា ស ្វា មី និង ក ូន រ ប ស់ ម ន្ត ្រី រាជ ការ ស៊ី វិ ល ▁កងកម្លាំង ប្រដាប់អាវុធ ▁និ វត្ត ជន ម ន្ត ្រី ប ាត់ បង់ សម ត្ថ ភាព ▁និង ជន ពិ ការ ជា ដើម ត ម្ល ើង ប្រ ាក់ ប ៀរ វ ត ្ស ២០ នៅ ក្នុង ឆ្នាំ ២ ០០ ៨ នេះ ជ ូន ម ន្ត ្រី រាជ ការ ក ង ក ម្ល ាំង ប្រដាប់អាវុធ គ្រ ូប ង ្រ ៀន ▁និង និ វត្ត ជន រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល បាន ផ្ ត ល់ ប្រ ាក់ ឧ ប ត្ថ ម្ភ បណ្ត ោះ អា ស ន្ន ដល់ ក្រុម ហ៊ ុន អ គ្គ ិស នី ក ម្ព ុ ជា ▁ក្នុង ការ នាំ ចូល វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម ផ្ ស េង ៗ ▁ដើម្បី ធាន ា ក្នុង ការ ប្រ ើ ប្រ ាស់ រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល បាន នឹង ក ំព ុង រៀបចំ ស ម្រ ួល ច ំព ោះ លំ ហ ូរ ស ាច់ ប្រ ាក់ ដល់ អ្នក វិ និ យោគ ិន ទ ាំង អ ស់ នៅ ក្នុង វិ ស ័យ កាត់ ដ េរ នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ដោយ ការ ផ្ អា ត ជា បណ្ត ោះ អា ស ន្ន ន ូវ ការ អនុ វត្ត ពន្ធ ឱ្យ នៅ ក ម្រ ិត ទ ាប ដើម ្ប ី ជា ប្រ យោ ជ ន៍ ក្នុង ការ ត ម្ល ើង ប្រ ាក់ ខែ ចំ ន ួន ៦ ដុល្លារ ប ន ្ថ ែម ទៀត ជ ូន ដល់ កម្ម ករ ការ ិន ី រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល បាន ផ្ ត ល់ ជា ស ាច់ ប្រ ាក់ បង ្វ ិល ដល់ គ្រ ប់ រ ោង ម៉ា ស៊ី ន ក ិន ស្រ ូវ ▁ដែល មាន ប ំណ ង ច ង់ ប្រ ម ូល ទ ិញ ស្រ ូវ ▁អង្ករ ទុក ដើម ្ប ី ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង់ ត ម្រ ូវ ការ ស្រ ុក	590
ហេតុអ្វីបានជាចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៤៩មកសហរដ្ឋអាមេរិកបានប្តូរនយោបាយក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រទេសជប៉ុន	null	បានជាចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៤៩មកសហរដ្ឋអាមេរិកបានប្តូរនយោបាយក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រទេសជប៉ុន ព្រោះប្រទេសចិនក្លាយជាកុំមុយនីស្ត	null	បានជាចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៤៩មកសហរដ្ឋអាមេរិកបានប្តូរនយោបាយក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រទេសជប៉ុន ព្រោះប្រទេសចិនក្លាយជាកុំមុយនីស្ត	ហេតុ អ ្វី បាន ជា ច ាប់ ពី ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៤ ៩ មក ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក បាន ប្ តូ រ ន យោ បា យក ្ន ុង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ប្រ ទេស ជ ប៉ ុន Ġ	39	បាន ជា ច ាប់ ពី ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៤ ៩ មក ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក បាន ប្ តូ រ ន យោ បា យក ្ន ុង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ប្រ ទេស ជ ប៉ ុន Ġ ព្រ ោះ ប្រ ទេស ច ិន ក្លា យ ជា ក ុំ ម ុយ នី ស្ត	51	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា ច ាប់ ពី ឆ្នាំ ▁១៩ ៤ ៩ មក ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក បាន ប ្ត ូរ ន យោ ប ាយ ក្នុង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ប្រ ទេស ជ ប៉ ុន ▁	38	▁បានជា ច ាប់ ពី ឆ្នាំ ▁១៩ ៤ ៩ មក ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក បាន ប ្ត ូរ ន យោ ប ាយ ក្នុង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ប្រ ទេស ជ ប៉ ុន ▁ព្រោះ ប្រ ទេស ច ិន ក្លា យ ជា ក ុំ ម ុយ នី ស្ត	48
តើប្អូនយល់យ៉ាងណាចំពោះអំពើដ៏ព្រៃផ្សៃរបស់ពួកខ្មែរក្រហមមកលើប្រជាជនកម្ពុជា	null	ចំពោះអំពើដ៏ព្រៃផ្សៃរបស់ពួកខ្មែរក្រហមមកលើប្រជាជនកម្ពុជានេះ គឺជាអំពើមួយដែលចងបំបាត់ពូជសាសន៍ខ្មែរ ប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរ តែម្តង	null	ចំពោះអំពើដ៏ព្រៃផ្សៃរបស់ពួកខ្មែរក្រហមមកលើប្រជាជនកម្ពុជានេះ គឺជាអំពើមួយដែលចងបំបាត់ពូជសាសន៍ខ្មែរ ប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរ តែម្តង	ត ើប ្អ ូន យ ល់ យ៉ាង ណា ចំ ព ោះ អ ំព ើ ដ ៏ ព្រ ៃ ផ្ ស ៃ រ ប ស់ ព ួ ក ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម មក លើ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា Ġ	42	ចំ ព ោះ អ ំព ើ ដ ៏ ព្រ ៃ ផ្ ស ៃ រ ប ស់ ព ួ ក ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម មក លើ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា នេះ Ġ គ ឺ ជា អ ំព ើម ួយ ដ ែល ច ង ប ំ បា ត់ ព ូ ជ សា ស ន៍ ខ្ ម ែរ Ġ ប្រ ល័យ ព ូ ជ សា ស ន៍ ខ្ ម ែរ Ġ តែ ម្ ត ង	74	▁តើ ប ្អ ូន យ ល់ យ៉ាង ណា ច ំព ោះ អ ំព ើ ដ ៏ ព្រ ៃ ផ្ ស ៃ រ ប ស់ ព ួ ក ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម មក លើ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ▁	42	▁ចំពោះ អ ំព ើ ដ ៏ ព្រ ៃ ផ្ ស ៃ រ ប ស់ ព ួ ក ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម មក លើ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា នេះ ▁គឺជា អ ំព ើ មួយ ដ ែល ច ង ប ំ ប ាត់ ព ូ ជ សា ស ន៍ ខ្ ម ែរ ▁ប្រល័យ ព ូ ជ សា ស ន៍ ខ្ ម ែរ ▁តែម្តង	66
នៅក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ១៩៧៩ តើគណបក្សណាឈ្នះឆ្នោតហើយមាននាយករដ្ឋមន្រ្ដីឈ្មោះអ្វី	null	នៅក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ១៩៧៩ គណបក្សឈ្នះគឺគណបក្សអភិរក្សនិយម ហើយនាយករដ្ឋមន្រ្ដីគឺលោស្រី ម៉ាការ៉េត ថាត់ឆឺ ដែលជាស្រ្ដីលើកដំបូង	null	នៅក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ១៩៧៩ គណបក្សឈ្នះគឺគណបក្សអភិរក្សនិយម ហើយនាយករដ្ឋមន្រ្ដីគឺលោស្រី ម៉ាការ៉េត ថាត់ឆឺ ដែលជាស្រ្ដីលើកដំបូង	នៅ ក្នុង ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ឆ្នាំ ១៩ ៧ ៩ Ġ ត ើ គ ណ ប ក្ស ណា ឈ ្ន ះ ឆ្ ន ោត ហើយ មាន នា យក រដ្ឋ ម ន្ រ ្ ដ ី ឈ្មោះ អ ្វី Ġ	39	នៅ ក្នុង ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ឆ្នាំ ១៩ ៧ ៩ Ġ គ ណ ប ក្ស ឈ ្ន ះ គ ឺ គ ណ ប ក្ស អ ភិ រក ្ស និយម Ġ ហើយ នា យក រដ្ឋ ម ន្ រ ្ ដ ី គ ឺ ល ោស ្រី Ġ ម៉ា ការ ៉ េត Ġ ថា ត់ ឆ ឺ Ġ ដ ែល ជា ស្រ ្ ដ ី លើក ដំ បូ ង	64	▁នៅក្នុង ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ឆ្នាំ ១៩ ៧ ៩ ▁តើ គ ណ ប ក្ស ណា ឈ ្ន ះ ឆ្ ន ោត ហើយ មាន នា យក រដ្ឋ ម ន ្រ ្ ដ ី ឈ្មោះ អ ្វី ▁	37	▁នៅក្នុង ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ឆ្នាំ ១៩ ៧ ៩ ▁គណបក្ស ឈ ្ន ះ គ ឺ គ ណ ប ក្ស អ ភិ រ ក្ស និយម ▁ហើយ នា យក រដ្ឋ ម ន ្រ ្ ដ ី គ ឺ ល ោ ស្រី ▁ម៉ាក ា រ៉េត ▁ថា ត់ ឆ ឺ ▁ដែល ជា ស្រ ្ ដ ី លើក ដំ បូ ង	58
តើចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៣៨ ដល់១៩៣៩ មានវិបត្តិធំៗអ្វីខ្លះ	null	ចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៣៨ ដល់១៩៣៩ មានវិបត្តិធំៗ មានវិបត្តិនៅឆេកូស្លូវ៉ាគីសន្និសទីក្រុងមុយនិច ថ្ងៃទី ២៩ ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៣៨បានលក់ប្រទេសឆេកូស្លូវ៉ាគី ឱ្យអ៊ីត្លែលើខ្នងប្រជារាស្រ្តសន្ធិសញ្ញាមិនឈ្លានពានគ្នាទៅវិញទៅមក រវាងសូវៀត អាឡឺម៉ង់ ត្រូវបានចុះហត្ថលេខានៅលើថ្ងៃទី ២៣ ខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៣៩ ដោយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសនៃប្រទេសទាំងពីរម៉ូឡូតូវ រីបេនត្រូបចំណុចខ្សោយរបស់អង់គ្លេស ចេមបឺលែន និងបារាំង ដាឡាដ្យេ ធ្វើឱ្យអ៊ីត្លែបញ្ជូនទ័ពរបស់ខ្លួនចូលទៅវាយលុកប្រទេសប៉ូឡូញ ថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៣៩	null	ចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៣៨ ដល់១៩៣៩ មានវិបត្តិធំៗ មានវិបត្តិនៅឆេកូស្លូវ៉ាគីសន្និសទីក្រុងមុយនិច ថ្ងៃទី ២៩ ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៣៨បានលក់ប្រទេសឆេកូស្លូវ៉ាគី ឱ្យអ៊ីត្លែលើខ្នងប្រជារាស្រ្តសន្ធិសញ្ញាមិនឈ្លានពានគ្នាទៅវិញទៅមក រវាងសូវៀត អាឡឺម៉ង់ ត្រូវបានចុះហត្ថលេខានៅលើថ្ងៃទី ២៣ ខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៣៩ ដោយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសនៃប្រទេសទាំងពីរម៉ូឡូតូវ រីបេនត្រូបចំណុចខ្សោយរបស់អង់គ្លេស ចេមបឺលែន និងបារាំង ដាឡាដ្យេ ធ្វើឱ្យអ៊ីត្លែបញ្ជូនទ័ពរបស់ខ្លួនចូលទៅវាយលុកប្រទេសប៉ូឡូញ ថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៣៩	ត ើ ច ាប់ ពី ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៣ ៨ Ġ ដល់ ១៩ ៣ ៩ Ġ មាន វិ ប ត្តិ ធ ំ ៗ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	25	ច ាប់ ពី ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៣ ៨ Ġ ដល់ ១៩ ៣ ៩ Ġ មាន វិ ប ត្តិ ធ ំ ៗ Ġ មាន វិ ប ត្តិ នៅ ឆ េក ូស ្ល ូវ ៉ ា គី ស ន្ន ិស ទី ក្រុង ម ុយ និ ច Ġ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ២ ៩ Ġ ខែ Ġ ក ញ្ញា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៣ ៨ បាន ល ក់ ប្រ ទេស ឆ េក ូស ្ល ូវ ៉ ា គី Ġ ឱ្យ អ៊ី ត ្ល ែល ើ ខ្នង ប្រ ជា រា ស្រ ្ត ស ន្ធ ិស ញ្ញា ម ិន ឈ ្លា ន ពា ន គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក Ġ រ វា ង ស ូវ ៀត Ġ អា ឡ ឺ ម៉ង់ Ġ ត្រូវ បាន ច ុះ ហ ត្ថ លេខ ាន ៅ លើ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ២ ៣ Ġ ខែ សី ហា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៣ ៩ Ġ ដោយ រដ្ឋ ម ន្ត ្រី ក្រ ស ួង ការ បរ ទេស នៃ ប្រ ទេស ទ ាំង ពី រ ម៉ូ ឡូ តូ វ Ġ រី ប េន ត្រ ូប ចំណុច ខ្សោយ រ ប ស់ អ ង់ គ ្ល េស Ġ ច េ ម ប ឺ ល ែន Ġ និង បា រា ំ ង Ġ ដា ឡា ដ ្យ េ Ġ ធ ្វ ើ ឱ្យ អ៊ី ត ្ល ែប ញ្ជ ូន ទ ័ ពរ ប ស់ ខ្លួន ចូល ទៅ វា យ ល ុក ប្រ ទេស ប៉ ូ ឡូ ញ Ġ ថ ្ង ៃ ទី១ Ġ ខែ ក ញ្ញា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៣ ៩	220	▁តើ ច ាប់ ពី ឆ្នាំ ▁១៩ ៣ ៨ ▁ដល់ ១៩ ៣ ៩ ▁មាន វិ ប ត្តិ ធ ំ ៗ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	24	▁ចាប់ពី ឆ្នាំ ▁១៩ ៣ ៨ ▁ដល់ ១៩ ៣ ៩ ▁មាន វិ ប ត្តិ ធ ំ ៗ ▁មាន វិ ប ត្តិ នៅ ឆ េក ូស ្ល ូ វ៉ា គី ស ន្ន ិស ទី ក្រុង ម ុយ ន ិច ▁ថ្ងៃទី ▁២៩ ▁ខែ ▁កញ្ញា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៣ ៨ បាន ល ក់ ប្រ ទេស ឆ េក ូស ្ល ូ វ៉ា គី ▁ឱ្យ អ៊ី ត ្ល ែល ើ ខ្នង ប្រ ជា រា ស្រ ្ត ស ន្ធ ិស ញ្ញា ម ិន ឈ ្លា ន ព ាន គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក ▁រវាង ស ូវ ៀត ▁អា ឡ ឺ ម៉ង់ ▁ត្រូវបាន ច ុះ ហ ត្ថ លេខ ាន ៅ លើ ថ ្ង ៃ ទី ▁២៣ ▁ខែសីហា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៣ ៩ ▁ដោយ រដ្ឋ ម ន្ត ្រី ក្រ ស ួង ការ បរ ទេស នៃ ប្រ ទេស ទ ាំង ពី រ ម៉ូ ឡូ ត ូវ ▁រី ប េន ត្រ ូប ចំណុច ខ្សោយ រ ប ស់ អ ង់ គ ្ល េស ▁ចេ ម ប ឺ ល ែន ▁និង ប ារ ាំង ▁ដា ឡា ដ ្យ េ ▁ធ្វើឱ្យ អ៊ី ត ្ល ែប ញ្ជ ូន ទ ័ ពរ ប ស់ ខ្លួន ចូល ទៅ វ ាយ ល ុក ប្រ ទេស ប៉ ូ ឡូ ញ ▁ថ្ងៃទី ១ ▁ខែកញ្ញា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៣ ៩	196
តើសន្ធិសញ្ញាក្រុងប៉ារីសធ្វើឡើងនៅពេលណា ហើយមានអត្ថន័យដូចម្ដេច	null	សន្ទិសញ្ញាទីក្រុងប៉ារីសធ្វើឡើងនៅពេលទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៩៩១ សន្ធិសញ្ញានេះមានអត្ថន័យបញ្ចប់ជម្លោះនយោបាយ សង្រ្គាមស៊ីវិលដ៏រុំារ៉ៃនៅកម្ពុជាជាកិច្ចព្រមព្រៀងសន្ដិភាពរវាងភាគីខ្មែរទាំង៤គឺ ភាគីរដ្ឋកម្ពុជា ហ្វុនស៊ិនប៉ិច រណសិរ្សជាតិរំដោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និងភាគីខ្មែរក្រហម រួមជាមួយប្រទេសចំនួន១៨ទៀតគឺ សហរដ្ឋអាមេរិក បារាំង ចិន ថៃ អង់គ្លេស វៀតណាម ឥណ្ឌូនេស៊ី ឡាវ ជប៉ុន អូស្រ្ដាលី កាណាដា ឥណ្ឌា សិង្ហបុរី រូស្ស៊ី ភីលីពីន ម៉ាឡេស៊ី ប្រុយណេ យូហ្គោស្លាវី រៀបចំការបោះឆ្នោតលើដំបូងនៅឆ្នាំ ១៩៩៣និមិត្តរូបនៃការដោះស្រាយបញ្ហារបស់ខ្មែរក្រោមការជួយជ្រោមជ្រែងពីបរទេស	null	សន្ទិសញ្ញាទីក្រុងប៉ារីសធ្វើឡើងនៅពេលទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៩៩១ សន្ធិសញ្ញានេះមានអត្ថន័យបញ្ចប់ជម្លោះនយោបាយ សង្រ្គាមស៊ីវិលដ៏រុំារ៉ៃនៅកម្ពុជាជាកិច្ចព្រមព្រៀងសន្ដិភាពរវាងភាគីខ្មែរទាំង៤គឺ ភាគីរដ្ឋកម្ពុជា ហ្វុនស៊ិនប៉ិច រណសិរ្សជាតិរំដោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និងភាគីខ្មែរក្រហម រួមជាមួយប្រទេសចំនួន១៨ទៀតគឺ សហរដ្ឋអាមេរិក បារាំង ចិន ថៃ អង់គ្លេស វៀតណាម ឥណ្ឌូនេស៊ី ឡាវ ជប៉ុន អូស្រ្ដាលី កាណាដា ឥណ្ឌា សិង្ហបុរី រូស្ស៊ី ភីលីពីន ម៉ាឡេស៊ី ប្រុយណេ យូហ្គោស្លាវី រៀបចំការបោះឆ្នោតលើដំបូងនៅឆ្នាំ ១៩៩៣និមិត្តរូបនៃការដោះស្រាយបញ្ហារបស់ខ្មែរក្រោមការជួយជ្រោមជ្រែងពីបរទេស	ត ើស ន្ធ ិស ញ្ញា ក្រុង ប៉ា រី ស ធ ្វ ើ ឡើង នៅ ពេល ណា Ġ ហើយ មាន អ ត្ថ ន ័យ ដូច ម្ ដ េច Ġ	26	ស ន្ទ ិស ញ្ញា ទី ក្រុង ប៉ា រី ស ធ ្វ ើ ឡើង នៅ ពេល ទី ២ ៣ Ġ ខែ ត ុល ា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩ ១ Ġ ស ន្ធ ិស ញ្ញា នេះ មាន អ ត្ថ ន ័យ បញ្ច ប់ ជ ម្ល ោះ ន យោ បា យ Ġ សង ្រ ្ គ ាម ស៊ី វិ ល ដ ៏ រ ុំ ារ ៉ៃ នៅ ក ម្ព ុ ជា ជា កិច្ច ព្រមព្រៀង ស ន្ ដ ិ ភាព រ វា ង ភាគ ី ខ្ ម ែរ ទ ាំង ៤ គ ឺ Ġ ភាគ ី រដ្ឋ ក ម្ព ុ ជា Ġ ហ្វ ុន ស៊ ិន ប៉ ិច Ġ រណ សិ រ ្ស ជាតិ រំ ដ ោះ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ខ្ ម ែរ Ġ និង ភាគ ី ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម Ġ រួម ជា មួយ ប្រ ទេស ចំ ន ួន ១ ៨ ទៀត គ ឺ Ġ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក Ġ បា រា ំ ង Ġ ច ិន Ġ ថ ៃ Ġ អ ង់ គ ្ល េស Ġ វ ៀត ណា ម Ġ ឥ ណ្ឌ ូន េស ៊ី Ġ ឡា វ Ġ ជ ប៉ ុន Ġ អូ ស្រ ្ ដា លី Ġ កា ណា ដា Ġ ឥ ណ្ឌ ា Ġ សិ ង្ហ ប ុរ ី Ġ រ ូស ្ស ៊ី Ġ ភ ី លី ពី ន Ġ ម៉ា ឡេ ស៊ី Ġ ប្រ ុយ ណេ Ġ យ ូ ហ្គោ ស្ លា វី Ġ រៀបចំ ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត លើ ដំ បូ ង នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩ ៣ និ ម ិត្ត រូប នៃ ការ ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ារ ប ស់ ខ្ ម ែរ ក្រោម ការ ជ ួយ ជ្រ ោម ជ្រ ែង ពី បរ ទេស	251	▁តើ ស ន្ធ ិស ញ្ញា ក្រុង ប៉ា រី ស ធ ្វ ើ ឡើង នៅ ពេល ណា ▁ហើយ មាន អ ត្ថ ន ័យ ដូច ម្ ដ េច ▁	26	▁សន្ទ ិស ញ្ញា ទី ក្រុង ប៉ា រី ស ធ ្វ ើ ឡើង នៅ ពេល ទី ២ ៣ ▁ខែតុលា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៩ ១ ▁សន្ធិសញ្ញា នេះ មាន អ ត្ថ ន ័យ បញ្ច ប់ ជ ម្ល ោះ ន យោ ប ាយ ▁សង ្រ ្ គ ាម ស៊ី វិ ល ដ ៏ រ ុំ ារ ៉ៃ នៅ ក ម្ព ុ ជា ជា កិច្ច ព្រមព្រៀង ស ន្ ដ ិ ភាព រ វ ាង ភាគ ី ខ្ ម ែរ ទ ាំង ៤ គ ឺ ▁ភាគី រដ្ឋ ក ម្ព ុ ជា ▁ហ្វ ុន ស៊ ិន ប៉ ិច ▁ រណ សិ រ ្ស ជាតិ រំ ដ ោះ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ខ្ ម ែរ ▁និង ភាគ ី ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម ▁រួម ជា មួយ ប្រ ទេស ចំ ន ួន ១ ៨ ទៀត គ ឺ ▁សហរដ្ឋ អា មេ រិក ▁បារាំង ▁ចិន ▁ថៃ ▁អង់គ្លេស ▁វៀតណាម ▁ឥណ្ឌូនេស៊ី ▁ឡាវ ▁ជប៉ុន ▁អូ ស្រ ្ ដា លី ▁កាណាដា ▁ឥណ្ឌា ▁សិង្ហបុរី ▁រ ូ ស្ ស៊ី ▁ភី លី ពី ន ▁ម៉ាឡេស៊ី ▁ប្រ ុយ ណេ ▁យូ ហ្គោ ស ្លា វី ▁រៀបចំ ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត លើ ដំ បូ ង នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៩ ៣ និ ម ិត្ត រូប នៃ ការ ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ារ ប ស់ ខ្ ម ែរ ក្រោម ការ ជ ួយ ជ្រ ោម ជ្រ ែង ពី បរ ទេស	210
តើមូលហេតុអ្វីខ្លះទើបគេប្រើប្រាស់កុមារឪ្យធ្វើការងារ	null	គេប្រើប្រាស់កុមារឪ្យធ្វើការងារ ព្រោះបញ្ហាជីវភាពគ្រួសារ អ្នកមានកូនច្រើនកង្វះការអប់រំចាញ់ការបោកបញ្ឆោតពីអ្នកដទៃចង់មានលុយប្រើប្រាស់ផ្ទាល់ខ្លួន ឃើញគេមានបានការអនុវត្តច្បាស់ទាក់ទងនឹងពលកម្មកុមារ នៅមានភាពធូរលុងនៅឡើយ	null	គេប្រើប្រាស់កុមារឪ្យធ្វើការងារ ព្រោះបញ្ហាជីវភាពគ្រួសារ អ្នកមានកូនច្រើនកង្វះការអប់រំចាញ់ការបោកបញ្ឆោតពីអ្នកដទៃចង់មានលុយប្រើប្រាស់ផ្ទាល់ខ្លួន ឃើញគេមានបានការអនុវត្តច្បាស់ទាក់ទងនឹងពលកម្មកុមារ នៅមានភាពធូរលុងនៅឡើយ	ត ើម ូល ហេតុ អ ្វី ខ្ ល ះ ទ ើប គ េ ប្រ ើប ្រា ស់ ក ុម ារ ឪ ្យ ធ ្វ ើក ារ ងារ Ġ	27	គ េ ប្រ ើប ្រា ស់ ក ុម ារ ឪ ្យ ធ ្វ ើក ារ ងារ Ġ ព្រ ោះ ប ញ ្ហ ា ជីវ ភាព គ្រួសារ Ġ អ្នក មាន កូ ន ច្ រ ើន ក ង ្វ ះ ការ អ ប់ រំ ច ាញ់ ការ ប ោក ប ញ ្ ឆ ោត ពី អ្នក ដ ទ ៃ ច ង់ មាន ល ុយ ប្រ ើប ្រា ស់ ផ្ ទ ាល់ ខ្លួន Ġ ឃើញ គ េ មាន បាន ការ អនុ វត្ត ច្ បា ស់ ទ ាក់ ទ ង នឹង ពល កម្ម ក ុម ារ Ġ នៅ មាន ភាព ធ ូរ ល ុង នៅ ឡ ើយ	99	▁តើ ម ូល ហេតុ អ ្វី ខ្ ល ះ ទ ើប គ េ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ក ុម ារ ឪ ្យ ធ ្វ ើ ការងារ ▁	26	▁គេ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ក ុម ារ ឪ ្យ ធ ្វ ើ ការងារ ▁ព្រោះ ប ញ ្ហ ា ជីវ ភាព គ្រួសារ ▁អ្នក មាន ក ូន ច ្រ ើន ក ង ្វ ះ ការ អ ប់ រំ ច ាញ់ ការ ប ោក ប ញ ្ ឆ ោត ពី អ្នក ដ ទ ៃ ច ង់ មាន ល ុយ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ផ្ ទ ាល់ ខ្លួន ▁ឃើញ គ េ មាន បាន ការ អនុ វត្ត ច ្ប ាស់ ទ ាក់ ទ ង នឹង ពល កម្ម ក ុម ារ ▁នៅ មាន ភាព ធ ូរ ល ុង នៅ ឡ ើយ	96
តើអត្ថន័យនៃវិមានអនុស្សាវរីយ៍ឈ្នះឈ្នះមានន័យដូចម្តេចខ្លះ	null	អត្ថន័យនៃវិមានអនុស្សាវរីយ៍ឈ្នះឈ្នះគឺកំពូលវិមានដែលមានជ្រុងបី កម្ពស់៣៣ម៉ែត្រតំណាងឲ្យនយោបាយគន្លឹះសំខាន់ៗចំនួន៣ដែលនាំឲ្យនយោបាយឈ្នះឈ្នះ ទទួលបានជោគជ័យគឺ ការធានារូបកាយ និងអាយុជីវីតកាធានាអាជីពនិងមុខរបរការធានាកម្មសិទ្ធិ និងទ្រព្យសម្បត្តិ ទាំងចលនទ្រព្យនិងអចលនទ្រព្យតួវិមានដែលមានជ្រុង៥តំណាងឲ្យយុទ្ធសាស្រ្ត DIFIDបំបែក ឯកោ បញ្ចប់ ធ្វើសមាហរណកម្ម និងអភិវឌ្ឍដែលជាយុទ្ធសាស្រ្តរំលាយអង្គការចាត់តាំងនយោបាយនិងយោធាខ្មែរក្រហមតួវិមានមានជ្រុង៧ តំណាងឲ្យកត្តានាំឲ្យនយោបាយឈ្នះឈ្នះទទួលបានជោគជ័យ	null	អត្ថន័យនៃវិមានអនុស្សាវរីយ៍ឈ្នះឈ្នះគឺកំពូលវិមានដែលមានជ្រុងបី កម្ពស់៣៣ម៉ែត្រតំណាងឲ្យនយោបាយគន្លឹះសំខាន់ៗចំនួន៣ដែលនាំឲ្យនយោបាយឈ្នះឈ្នះ ទទួលបានជោគជ័យគឺ ការធានារូបកាយ និងអាយុជីវីតកាធានាអាជីពនិងមុខរបរការធានាកម្មសិទ្ធិ និងទ្រព្យសម្បត្តិ ទាំងចលនទ្រព្យនិងអចលនទ្រព្យតួវិមានដែលមានជ្រុង៥តំណាងឲ្យយុទ្ធសាស្រ្ត DIFIDបំបែក ឯកោ បញ្ចប់ ធ្វើសមាហរណកម្ម និងអភិវឌ្ឍដែលជាយុទ្ធសាស្រ្តរំលាយអង្គការចាត់តាំងនយោបាយនិងយោធាខ្មែរក្រហមតួវិមានមានជ្រុង៧ តំណាងឲ្យកត្តានាំឲ្យនយោបាយឈ្នះឈ្នះទទួលបានជោគជ័យ	ត ើ អ ត្ថ ន ័យ នៃ វិ មាន អនុ ស្សា វរ ីយ៍ ឈ ្ន ះ ឈ ្ន ះ មាន ន ័យ ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ	29	អ ត្ថ ន ័យ នៃ វិ មាន អនុ ស្សា វរ ីយ៍ ឈ ្ន ះ ឈ ្ន ះ គ ឺ កំ ព ូល វិ មាន ដ ែល មាន ជ្រ ុង បី âĢĭ Ġ ក ម្ព ស់ ៣ ៣ ម៉ែត្រ ត ំណ ាង ឲ្យ ន យោ បា យ គ ន្ ល ឹ ះ សំ ខា ន់ ៗ ចំ ន ួន ៣ ដ ែល នាំ ឲ្យ ន យោ បា យ ឈ ្ន ះ ឈ ្ន ះ Ġ ទទួលបាន ជ ោ គ ជ ័យ គ ឺ Ġ ការ ធាន ារ ូប កាយ Ġ និង អា យ ុ ជីវ ីត កា ធាន ា អា ជី ព និង មុខ រ បរ ការ ធាន ាក ម្ម សិ ទ្ធិ Ġ និង ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ Ġ ទ ាំង ច ល ន ទ្រ ព្យ និង អ ច ល ន ទ្រ ព្យ ត ួ វិ មាន ដ ែល មាន ជ្រ ុង ៥ ត ំណ ាង ឲ្យ យ ុទ្ធ សា ស្រ ្ត ĠD IF ID ប ំ បែក Ġ ឯក ោ Ġ បញ្ច ប់ Ġ ធ ្វ ើស មា ហ រណ កម្ម Ġ និង អភិវឌ្ឍ ដ ែល ជា យ ុទ្ធ សា ស្រ ្ត រំ លា យ អង្គ ការ ច ាត់ តាំង ន យោ បា យ និង យោ ធា ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម ត ួ វិ មាន មាន ជ្រ ុង ៧ Ġ ត ំណ ាង ឲ្យ ក ត្ត ាន ាំ ឲ្យ ន យោ បា យ ឈ ្ន ះ ឈ ្ន ះ ទទួលបាន ជ ោ គ ជ ័យ	221	▁តើ អ ត្ថ ន ័យ នៃ វិ មាន អនុ ស្សា វរ ីយ៍ ឈ ្ន ះ ឈ ្ន ះ មាន ន ័យ ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	28	▁អត្ថន័យ នៃ វិ មាន អនុ ស្សា វរ ីយ៍ ឈ ្ន ះ ឈ ្ន ះ គ ឺ ក ំព ូល វិ មាន ដ ែល មាន ជ្រ ុង បី ▁កម្ពស់ ៣ ៣ ម៉ែត្រ ត ំណ ាង ឲ្យ ន យោ ប ាយ គ ន ្ល ឹ ះ សំ ខ ាន់ ៗ ចំ ន ួន ៣ ដ ែល នាំ ឲ្យ ន យោ ប ាយ ឈ ្ន ះ ឈ ្ន ះ ▁ទទួលបាន ជ ោ គ ជ ័យ គ ឺ ▁ការធានា រូប កាយ ▁និង អ ាយ ុ ជីវ ីត កា ធាន ា អា ជី ព និង មុខ រ បរ ការ ធាន ា កម្ម សិ ទ្ធិ ▁និង ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ ▁ទាំង ច ល ន ទ្រ ព្យ និង អ ច ល ន ទ្រ ព្យ ត ួ វិ មាន ដ ែល មាន ជ្រ ុង ៥ ត ំណ ាង ឲ្យ យ ុទ្ធ សា ស្រ ្ត ▁D IF ID ប ំ បែក ▁ឯក ោ ▁បញ្ចប់ ▁ធ្វើ ស មា ហ រណ កម្ម ▁និង អភិវឌ្ឍ ដ ែល ជ ាយ ុទ្ធ សា ស្រ ្ត រំ ល ាយ អង្គ ការ ច ាត់ តាំង ន យោ ប ាយ និង យោ ធា ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម ត ួ វិ មាន មាន ជ្រ ុង ៧ ▁តំណាង ឲ្យ ក ត្ត ាន ាំ ឲ្យ ន យោ ប ាយ ឈ ្ន ះ ឈ ្ន ះ ទទួលបាន ជ ោ គ ជ ័យ	209
អ្វីទៅហៅថា លិខិតបទដ្ឋាន មានសមត្ថកិច្ចដូចម្តេច តើលិខិតបទដ្ឋានមានប៉ុន្មានប្រភេទ អ្វីខ្លះ	null	ដែលហៅថា លិខិតបទដ្ឋាន គឺជាអត្ថបទច្បាប់ បទបញ្ជាលិខិតស្នាម ដែលចេញដោយស្ថាប័នរដ្ឋ ក្រសួង ឬអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល មានសមត្ថកិច្ចក្នុងការគ្រប់គ្រង ឬក្នុងការទាក់ទងការងារគ្នាទៅវិញទៅមកដើម្បីផលប្រយោជន៍ និងក្នុងទិសដៅការងារផ្សេងៗទៅតាមគោលបំណងរបស់ស្ថាប័ននីមួយៗ លិខិតបទដ្ឋានមាន ៣ ប្រភេទគឺលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តលិខិតបទដ្ឋានរដ្ឋបាលលិខិតឯកជន	null	ដែលហៅថា លិខិតបទដ្ឋាន គឺជាអត្ថបទច្បាប់ បទបញ្ជាលិខិតស្នាម ដែលចេញដោយស្ថាប័នរដ្ឋ ក្រសួង ឬអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល មានសមត្ថកិច្ចក្នុងការគ្រប់គ្រង ឬក្នុងការទាក់ទងការងារគ្នាទៅវិញទៅមកដើម្បីផលប្រយោជន៍ និងក្នុងទិសដៅការងារផ្សេងៗទៅតាមគោលបំណងរបស់ស្ថាប័ននីមួយៗ លិខិតបទដ្ឋានមាន ៣ ប្រភេទគឺលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តលិខិតបទដ្ឋានរដ្ឋបាលលិខិតឯកជន	អ ្វី ទៅ ហ ៅ ថា Ġ ល ិ ខ ិត បទ ដ្ឋាន Ġ មាន សម ត្ថ កិច្ច ដូច ម្ ត េច Ġ ត ើ ល ិ ខ ិត បទ ដ្ឋាន មាន ប៉ ុន ្ម ាន ប្រ ភ េ ទ Ġ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	42	ដ ែល ហ ៅ ថា Ġ ល ិ ខ ិត បទ ដ្ឋាន Ġ គ ឺ ជា អ ត្ថ បទ ច្ បា ប់ Ġ បទ បញ្ជា ល ិ ខ ិត ស្ន ាម Ġ ដ ែល ចេញ ដោយ ស្ ថា ប ័ន រដ្ឋ Ġ ក្រ ស ួង Ġ ឬ អង្គ ការ ក្រ ៅ រដ្ឋ ា ភិ បាល Ġ មាន សម ត្ថ កិច្ច ក្នុង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង Ġ ឬ ក្នុង ការ ទ ាក់ ទ ង ការងារ គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក ដើម ្ប ី ផល ប្រ យោ ជន ៍ Ġ និង ក្នុង ទិ ស ដ ៅ ការងារ ផ្ សេ ង ៗ ទៅ តា ម គោ ល ប ំណ ង រ ប ស់ ស្ ថា ប ័ន នី មួយ ៗ Ġ ល ិ ខ ិត បទ ដ្ឋាន មាន Ġ ៣ Ġ ប្រ ភ េ ទ គ ឺ ល ិ ខ ិត បទ ដ្ឋាន គ តិ យ ុត ្ត ល ិ ខ ិត បទ ដ្ឋាន រដ្ឋ បាល ល ិ ខ ិត ឯក ជន	148	▁អ្វី ទៅ ហ ៅ ថា ▁លិខិត បទ ដ្ឋាន ▁មាន សម ត្ថ កិច្ច ដូច ម ្ត េច ▁តើ ល ិ ខ ិត បទ ដ្ឋាន មាន ប៉ ុន ្ មាន ប្រ ភ េ ទ ▁អ្វី ខ្ ល ះ ▁	36	▁ដែល ហ ៅ ថា ▁លិខិត បទ ដ្ឋាន ▁គឺជា អ ត្ថ បទ ច ្ប ាប់ ▁បទបញ្ជា ល ិ ខ ិត ស្ន ាម ▁ដែល ចេញ ដោយ ស្ ថា ប ័ន រដ្ឋ ▁ក្រសួង ▁ឬ អង្គ ការ ក្រ ៅ រ ដ្ឋា ភិ បាល ▁មាន សម ត្ថ កិច្ច ក្នុង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ▁ឬ ក្នុង ការ ទ ាក់ ទ ង ការងារ គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក ដើម ្ប ី ផល ប្រ យោ ជ ន៍ ▁និង ក្នុង ទិ ស ដ ៅ ការងារ ផ្ ស េង ៗ ទៅ ត ាម គ ោល ប ំណ ង រ ប ស់ ស្ ថា ប ័ន នី មួយ ៗ ▁លិខិត បទ ដ្ឋាន មាន ▁៣ ▁ប្រភេទ គ ឺ ល ិ ខ ិត បទ ដ្ឋាន គ តិ យ ុ ត្ត ល ិ ខ ិត បទ ដ្ឋាន រដ្ឋ បាល ល ិ ខ ិត ឯក ជន	132
និតិរដ្ឋមានន័យដូចម្ដេច?	null	និតិរដ្ឋមានន័យថាជាប្រទេសដែលប្រកាន់ឬយកច្បាប់ជាធំ មានលក្ខណះសម្គាល់៤យ៉ាងរដ្ឋអំណាចមានគតិយុត្តិធម៌អនុវត្តច្បាប់គិតពីសិទ្ធពលរដ្ឋមានប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌មានទំនួលខុសត្រូវ	null	និតិរដ្ឋមានន័យថាជាប្រទេសដែលប្រកាន់ឬយកច្បាប់ជាធំ មានលក្ខណះសម្គាល់៤យ៉ាងរដ្ឋអំណាចមានគតិយុត្តិធម៌អនុវត្តច្បាប់គិតពីសិទ្ធពលរដ្ឋមានប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌មានទំនួលខុសត្រូវ	និ តិ រដ្ឋ មាន ន ័យ ដូច ម្ ដ េច ? Ġ	10	និ តិ រដ្ឋ មាន ន ័យ ថា ជា ប្រ ទេស ដ ែល ប្រ កាន់ ឬ យក ច្ បា ប់ ជា ធ ំ Ġ មាន ល ក្ខ ណ ះ សម ្ គ ាល់ ៤ យ៉ាង រដ្ឋ អ ំណ ា ច មាន គ តិ យុត្តិ ធម៌ អនុ វត្ត ច្ បា ប់ គ ិត ពី សិ ទ្ធ ពល រដ្ឋ មាន ប្រ ព ័ន ្ ធ យុត្តិ ធម៌ មាន ទំ ន ួល ខុស ត្រូវ	69	▁និ តិ រដ្ឋ មាន ន ័យ ដូច ម្ ដ េច ? ▁	10	▁និ តិ រដ្ឋ មាន ន ័យ ថា ជា ប្រ ទេស ដ ែល ប្រ កាន់ ឬ យក ច ្ប ាប់ ជា ធ ំ ▁មាន ល ក្ខ ណ ះ ស ម្ គ ាល់ ៤ យ៉ាង រដ្ឋ អ ំ ណា ច មាន គ តិ យុត្តិ ធម៌ អនុ វត្ត ច ្ប ាប់ គ ិត ពី ស ិទ្ធ ពល រដ្ឋ មាន ប្រ ព ័ ន្ធ យុត្តិ ធម៌ មាន ទំ ន ួល ខុស ត្រូវ	68
ចូររៀបរាប់ពីផលប៉ះពាល់ នៃការរប្រើប្រាស់ផូស៊ីលឥន្ធនៈចំពោះបរិស្ថាន	null	រៀបរាប់ពីផលប៉ះពាល់ នៃការប្រើប្រាស់ផូស៉ីលឥន្ធនៈចំពោះបរិស្ថានធ្វើឪ្យអាកាសធាតុប្រែប្រួលបង្កើតបានជាស្ពាន់ធ័រអុកស៊ីតធ្វើឪ្យមានភ្លៀងអាស៊ីត បំផ្លាញអាគារ ជីវិតមនុស្ស និងរុក្ខជាតិ	null	រៀបរាប់ពីផលប៉ះពាល់ នៃការប្រើប្រាស់ផូស៉ីលឥន្ធនៈចំពោះបរិស្ថានធ្វើឪ្យអាកាសធាតុប្រែប្រួលបង្កើតបានជាស្ពាន់ធ័រអុកស៊ីតធ្វើឪ្យមានភ្លៀងអាស៊ីត បំផ្លាញអាគារ ជីវិតមនុស្ស និងរុក្ខជាតិ	ច ូរ រ ៀប រា ប់ ពី ផល ប៉ ះ ពា ល់ Ġ នៃ ការ រ ប្រ ើប ្រា ស់ ផ ូស ៊ី ល ឥ ន្ធ នៈ ចំ ព ោះ បរ ិស ្ថ ាន Ġ	33	រ ៀប រា ប់ ពី ផល ប៉ ះ ពា ល់ Ġ នៃ ការ ប្រ ើប ្រា ស់ ផ ូស ៉ី ល ឥ ន្ធ នៈ ចំ ព ោះ បរ ិស ្ថ ាន ធ ្វ ើ ឪ ្យ អា កាស ធាតុ ប្រ ែប ្រ ួល បង ្ក ើត បាន ជា ស្ព ាន់ ធ ័រ អ ុក ស៊ី ត ធ ្វ ើ ឪ ្យ មាន ភ្ល ៀង អា ស៊ី ត Ġ ប ំ ផ្ល ាញ អា គ ារ Ġ ជីវ ិត ម នុ ស្ស Ġ និង រ ុក ្ខ ជាតិ	83	▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ ពី ផល ប៉ ះ ព ាល់ ▁នៃ ការ រ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ផ ូ ស៊ី ល ឥ ន្ធ នៈ ច ំព ោះ ប រិ ស្ថាន ▁	31	▁រៀបរាប់ ពី ផល ប៉ ះ ព ាល់ ▁នៃ ការ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ផ ូស ៉ី ល ឥ ន្ធ នៈ ច ំព ោះ ប រិ ស្ថាន ធ ្វ ើ ឪ ្យ អា កាស ធាតុ ប្រ ែ ប្រ ួល ប ង្ក ើត បាន ជា ស្ ពាន់ ធ ័រ អ ុក ស៊ី ត ធ ្វ ើ ឪ ្យ មាន ភ្ល ៀង អា ស៊ី ត ▁បំផ្លាញ អា គ ារ ▁ជីវិត ម នុ ស្ស ▁និង រ ុ ក្ខ ជាតិ	75
ហេតុអ្វី បានជាសំណង់របស់ព្រះបាទជយវម៌្មទី៤ មានលក្ខណៈខុសពីសំណងរបស់ព្រះរាជានានា	null	ព្រោះសំណង់ទាំងឡាយ របស់ព្រះបាទជយវម៌្មទី៤មាន លក្ខណៈធំសំម្បើម ដូចជាសិវលិង្គ ដុំថ្មកសាងប្រាសាទចម្លាក់គឺមានលក្ខណៈធំជាងសំណងទាំងឡាយនៅអង្គរ	null	ព្រោះសំណង់ទាំងឡាយ របស់ព្រះបាទជយវម៌្មទី៤មាន លក្ខណៈធំសំម្បើម ដូចជាសិវលិង្គ ដុំថ្មកសាងប្រាសាទចម្លាក់គឺមានលក្ខណៈធំជាងសំណងទាំងឡាយនៅអង្គរ	ហេតុ អ ្វី Ġ បាន ជា សំ ណ ង់ រ ប ស់ ព្រ ះ បាទ ជ យ វ ម ៌្ ម ទី ៤ Ġ មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស ពី សំ ណ ង រ ប ស់ ព្រ ះ រាជ ាន ាន ា Ġ	40	ព្រ ោះ សំ ណ ង់ ទ ាំង ឡា យ Ġ រ ប ស់ ព្រ ះ បាទ ជ យ វ ម ៌្ ម ទី ៤ មាន Ġ ល ក្ខ ណៈ ធ ំ សំ ម្ ប ើម Ġ ដូច ជា សិ វ ល ិ ង្គ Ġ ដ ុំ ថ ្ម ក សា ង ប្រា សា ទ ច ម្ល ាក់ គ ឺ មាន ល ក្ខ ណៈ ធ ំ ជា ង សំ ណ ង ទ ាំង ឡា យ នៅ អង្គ រ	73	▁ហេតុ អ ្វី ▁បានជា ស ំណ ង់ រ ប ស់ ព្រ ះ បាទ ជ យ វ ម ៌្ ម ទី ៤ ▁មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស ពី ស ំណ ង រ ប ស់ ព្រ ះ រាជ ាន ាន ា ▁	39	▁ព្រោះ ស ំណ ង់ ទ ាំង ឡា យ ▁របស់ ព្រ ះ បាទ ជ យ វ ម ៌្ ម ទី ៤ មាន ▁លក្ខណៈ ធ ំ សំ ម ្ប ើម ▁ដូចជា សិ វ ល ិ ង្គ ▁ដុំ ថ ្ម ក សា ង ប្រា សា ទ ច ម្ល ាក់ គ ឺ មាន ល ក្ខ ណៈ ធ ំ ជា ង ស ំណ ង ទ ាំង ឡា យ នៅ អង្គ រ	66
ចូរនិយាយពីទស្សនៈនៅក្នុងសៀវភៅរបស់លោកហ្សក ដេស ប៉ូលប៉េល្យូ និងលោកត្រឹង ងា អំពីការបែកបាក់ចេនឡាជា២	null	ក្នុងសៀវភៅ របស់លោក ហ្សក សឺដេស និងលោក ងា ថា សម័យចេនឡា ដែលបានចាប់ផ្តើមសរសេរនៅរបាយការណ៍ចចិននៅដើមសវទី៨នោះ បានបែងចែកប្រហែលរវាឆ្នំា ៧០៦គស ចិនហៅប្រទេសទាំងពីរថាចេនឡាដីគោក និងចេនឡាទឹកលេច រឿងនេះផ្អែកលើការថ្លែងបញ្ជាក់ ដោយគ្មានភស្តុតាងក្នុងសៀវភៅប្រវត្តិរាស្រ្តថាំងថ្មី ចងក្រងនៅសវទី១១ គ្មានភស្តុតាងពិតប្រាកដ ព្រោះលោក សឺ ដេស មិនបានរៀបរាប់យោងដោយយល់នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តថាំងទេ តែគាត់យោងទៅលើអត្ថបទរបស់លោក ប៉ូលប៉េល្យូត ចំពោះរឿងរ៉ាវនៃការបែកបាក់និងយោងទៅលើឯកកសាររបស់លោក ម៉ាទួនលីន ដែលសរសេរនៅសវទី១៤ ចំពោះឈ្មោះទាំងពីរ ចេនឡាគោក ចេនឡាទឹក ម្យ៉ាងទៀត លោក សឺដេស និយាយថាដោយសារព្រះបាទជយវវម៌្មទី១ ពុំមានបុត្រាស្នងរាជ្យ នាំឲ្យមានការច្របូកច្របល់បន្ទាប់់ពីព្រះអង្គចូលទីវង្គត់ និងក្នុងរាជ្យបុត្រីព្រះអង្គ គឺព្រះនាងជយទេវី ដឹកនាំអំណាច ដែលជាស្តេចស្រីទន់ខ្សោយ	null	ក្នុងសៀវភៅ របស់លោក ហ្សក សឺដេស និងលោក ងា ថា សម័យចេនឡា ដែលបានចាប់ផ្តើមសរសេរនៅរបាយការណ៍ចចិននៅដើមសវទី៨នោះ បានបែងចែកប្រហែលរវាឆ្នំា ៧០៦គស ចិនហៅប្រទេសទាំងពីរថាចេនឡាដីគោក និងចេនឡាទឹកលេច រឿងនេះផ្អែកលើការថ្លែងបញ្ជាក់ ដោយគ្មានភស្តុតាងក្នុងសៀវភៅប្រវត្តិរាស្រ្តថាំងថ្មី ចងក្រងនៅសវទី១១ គ្មានភស្តុតាងពិតប្រាកដ ព្រោះលោក សឺ ដេស មិនបានរៀបរាប់យោងដោយយល់នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តថាំងទេ តែគាត់យោងទៅលើអត្ថបទរបស់លោក ប៉ូលប៉េល្យូត ចំពោះរឿងរ៉ាវនៃការបែកបាក់និងយោងទៅលើឯកកសាររបស់លោក ម៉ាទួនលីន ដែលសរសេរនៅសវទី១៤ ចំពោះឈ្មោះទាំងពីរ ចេនឡាគោក ចេនឡាទឹក ម្យ៉ាងទៀត លោក សឺដេស និយាយថាដោយសារព្រះបាទជយវវម៌្មទី១ ពុំមានបុត្រាស្នងរាជ្យ នាំឲ្យមានការច្របូកច្របល់បន្ទាប់់ពីព្រះអង្គចូលទីវង្គត់ និងក្នុងរាជ្យបុត្រីព្រះអង្គ គឺព្រះនាងជយទេវី ដឹកនាំអំណាច ដែលជាស្តេចស្រីទន់ខ្សោយ	âĢĭ ច ូរ និ យា យ ពី ទ ស្ស នៈ នៅ ក្នុង ស ៀវ ភ ៅ រ ប ស់ លោក âĢĭ ហ្ស ក Ġ ដ េស Ġ ប៉ ូល ប៉ េ ល ្យូ Ġ និង លោក ត្រ ឹង Ġ ង ា Ġ អ ំព ី ការ បែក បា ក់ ច េន ឡា ជា ២ Ġ	47	ក្នុង ស ៀវ ភ ៅ Ġ រ ប ស់ លោក Ġ ហ្ស ក Ġ ស ឺ ដ េស Ġ និង លោក Ġ ង ា Ġ ថា Ġ សម័យ ច េន ឡា Ġ ដ ែល បាន ច ាប់ ផ្ ត ើម ស រស េរ នៅ រ បា យក ារ ណ៍ ច ច ិន នៅ ដើម ស វ ទី ៨ ន ោះ Ġ បាន ប ែង ច ែក ប្រ ហ ែល រ វា ឆ្ ន ំ ា âĢĭ Ġ ៧០ ៦ គ ស Ġ ច ិន ហ ៅ ប្រ ទេស ទ ាំង ពី រ ថា ច េន ឡា ដ ី គោ ក Ġ និង ច េន ឡា ទឹក ល េច Ġ រឿង នេះ ផ្ អ ែក លើក ារ ថ ្ល ែង បញ្ជា ក់ Ġ ដោយ គ ្ម ាន ភ ស្ត ុត ាង ក្នុង ស ៀវ ភ ៅ ប្រ វត្ត ិ រា ស្រ ្ត ថា ំ ង ថ ្ម ី Ġ ច ង ក្រ ង នៅ ស វ ទី១ ១ Ġ គ ្ម ាន ភ ស្ត ុត ាង ពិ ត ប្រា ក ដ Ġ ព្រ ោះ លោក Ġ ស ឺ Ġ ដ េស Ġ ម ិន បាន រ ៀប រា ប់ យោ ង ដោយ យ ល់ នៅ ក្នុង ប្រ វត្ត ិស ាស ្រ ្ត ថា ំ ង ទេ Ġ តែ គ ាត់ យោ ង ទៅ លើ អ ត្ថ បទ រ ប ស់ លោក Ġ ប៉ ូល ប៉ េ ល ្យូ ត Ġ ចំ ព ោះ រឿង រ៉ា វ នៃ ការ បែក បា ក់ និង យោ ង ទៅ លើ ឯក ក សារ រ ប ស់ លោក Ġ ម៉ា ទ ួន លីន Ġ ដ ែល ស រស េរ នៅ ស វ ទី១ ៤ Ġ ចំ ព ោះ ឈ្មោះ ទ ាំង ពី រ Ġ ច េន ឡា គោ ក Ġ ច េន ឡា ទឹក Ġ ម្ យ៉ាង ទៀត Ġ លោក Ġ ស ឺ ដ េស âĢĭ Ġ និ យា យ ថា ដោយ សារ ព្រ ះ បាទ ជ យ វ វ ម ៌្ ម ទី១ Ġ ពុ ំ មាន ប ុត ្រា ស្ន ង រាជ ្យ Ġ នាំ ឲ្យ មាន ការ ច្ រ បូ ក ច្ រ ប ល់ បន្ទាប់ ់ ពី ព្រ ះ អង្គ ចូល ទី វ ង្គ ត់ Ġ និង ក្នុង រាជ ្យ ប ុត ្រី ព្រ ះ អង្គ Ġ គ ឺ ព្រ ះ នា ង ជ យ ទេ វី Ġ ដ ឹក នាំ អ ំណ ា ច Ġ ដ ែល ជា ស្ត េច ស្រី ទ ន់ ខ្សោយ	353	▁ចូរ ន ិយ ាយ ពី ទ ស្ស នៈ នៅ ក្នុង ស ៀវ ភ ៅ រ ប ស់ លោក ▁ហ្ស ក ▁ដេ ស ▁ប៉ូល ប៉ េ ល ្យូ ▁និង លោក ត្រ ឹង ▁ង ា ▁អំពី ការ បែក ប ាក់ ច េន ឡា ជា ២ ▁	43	▁ក្នុង ស ៀវ ភ ៅ ▁របស់ លោក ▁ហ្ស ក ▁ស ឺ ដ េស ▁និង លោក ▁ង ា ▁ថា ▁សម័យ ច េន ឡា ▁ដែល បាន ច ាប់ ផ្ ត ើម ស រស េរ នៅ រ ប ាយ ការណ៍ ច ច ិន នៅ ដើម ស វ ទី ៨ ន ោះ ▁បាន ប ែង ច ែក ប្រ ហ ែល រ វា ឆ្ ន ំ ា ▁៧០ ៦ គ ស ▁ចិន ហ ៅ ប្រ ទេស ទ ាំង ពី រ ថា ច េន ឡា ដ ី គ ោក ▁និង ច េន ឡា ទឹក ល េច ▁រឿង នេះ ផ្ អ ែក លើ ការ ថ ្ល ែង បញ្ជា ក់ ▁ដោយ គ ្ មាន ភ ស្ត ុត ាង ក្នុង ស ៀវ ភ ៅ ប្រ វ ត្តិ រា ស្រ ្ត ថ ាំង ថ ្ម ី ▁ចង ក្រ ង នៅ ស វ ទី១ ១ ▁គ្មាន ភ ស្ត ុត ាង ព ិត ប្រា ក ដ ▁ព្រោះ លោក ▁ស ឺ ▁ដេ ស ▁មិន បាន រ ៀប រ ាប់ យ ោង ដោយ យ ល់ នៅ ក្នុង ប្រ វ ត្តិ សា ស្រ ្ត ថ ាំង ទេ ▁តែ គ ាត់ យ ោង ទៅ លើ អ ត្ថ បទ រ ប ស់ លោក ▁ប៉ូល ប៉ េ ល ្យ ូត ▁ចំពោះ រឿង រ៉ា វ នៃ ការ បែក ប ាក់ និង យ ោង ទៅ លើ ឯក ក សារ រ ប ស់ លោក ▁ម៉ា ទ ួន លីន ▁ដែល ស រស េរ នៅ ស វ ទី១ ៤ ▁ចំពោះ ឈ្មោះ ទ ាំង ពី រ ▁ច េន ឡា គ ោក ▁ច េន ឡា ទឹក ▁ម្យ៉ាងទៀត ▁លោក ▁ស ឺ ដ េស ▁និយាយ ថា ដោយ សារ ព្រ ះ បាទ ជ យ វ វ ម ៌្ ម ទី១ ▁ពុំ មាន ប ុ ត្រា ស្ន ង រាជ ្យ ▁នាំឲ្យ មាន ការ ច ្រ ប ូក ច ្រ ប ល់ បន្ទាប់ ់ ពី ព្រ ះ អង្គ ចូល ទី វ ង្គ ត់ ▁និង ក្នុង រាជ ្យ ប ុត ្រី ព្រ ះ អង្គ ▁គឺ ព្រ ះ ន ាង ជ យ ទេ វី ▁ដឹកនាំ អ ំ ណា ច ▁ដែល ជា ស្ត េច ស្រី ទ ន់ ខ្សោយ	325
តើអាណាព្យាបាលបារាំងពីឆ្នាំ១៨៦៣ ដល់ឆ្នាំ១៩៥៣ មានចំណុចវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមានអ្វីខ្លះសម្រាប់កម្ពុជា	null	ចំណុចវិជ្ជាមាន និងអវិជ្ជមានសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាក្រោមអាណាព្យាបាលបារាំងមាន ចំណុចអវិជ្ជមានបារាំងជួយការពារទឹកដី ពូសាសសន៍ខ្មែរឪ្យគង់វង្សបារាំងបានធ្វើឪ្យរួចផុតពីការឈ្លានពានរបស់យួន និងសៀមបង្កើតភាសាចុងបូព៌ាប្រទេស សិក្សាស្រាវជ្រាវ និងចងក្រងពីអរិយធម៌ប្រវត្តិសាស្រ្ដខ្មែរទុកជាប្រយោជន៍ដល់កូនខ្មែជំនាន់ក្រោយបារាំងជួយកែទម្រង់ផ្នែករដ្ឋបាល សង្គម សេដ្ឋកិច្ចខ្មែរជួយកសាងសាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ ស្ពាន ផ្លូវថ្នល់បារាំងជួយថែរក្សា ជួសជុលប្រាសាទបុរាណខ្មែរ និងកសាងមន្ទីរដើម្បីថែរក្សាថែរក្សាវត្ថុបុរាណឆ្នាំ ១៩០៤ បារាំងបានទាមទារយកខេត្តកោះកុង ម្លូព្រៃ ស្ទឹងត្រែងមកឪ្យខ្មែរវិញឆ្នាំ១៩០៧ បានទាមទារយកខេត្តសៀមរាប បាត់ដំបង់ សេរីសោភ័ណមកឪ្យខ្មែរវិញ ចំណុចវិជ្ជមានបារាំងកាន់តែធ្វើឪ្យខ្មែរក្រីក្រ ដោយបារាំងបានធ្វើការជិះជាន់កេងវ័ញ្ចយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរលើដីខ្មែរបារាំងកេណ្ឌខ្មែរឪ្យទៅជួយច្បាំង ស្លាប់ របួសជួសបារាំងក្នុងសមរភូមិសង្រ្គាមលោកលើកទី២បារាំងបានកាត់ដីខ្មែរឪ្យសៀម និងយួនស្រេចតែចិត្តដូចជានៅឆ្នាំ ១៩៤៧ កាត់ខេត្តត្រួតត្រាឪ្យសៀម ថ្ងៃទី០៤ មិថុនា ១៩៤៩ កាត់ទឹកដីកម្ពុជាក្រោមឪ្យយួន	null	ចំណុចវិជ្ជាមាន និងអវិជ្ជមានសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាក្រោមអាណាព្យាបាលបារាំងមាន ចំណុចអវិជ្ជមានបារាំងជួយការពារទឹកដី ពូសាសសន៍ខ្មែរឪ្យគង់វង្សបារាំងបានធ្វើឪ្យរួចផុតពីការឈ្លានពានរបស់យួន និងសៀមបង្កើតភាសាចុងបូព៌ាប្រទេស សិក្សាស្រាវជ្រាវ និងចងក្រងពីអរិយធម៌ប្រវត្តិសាស្រ្ដខ្មែរទុកជាប្រយោជន៍ដល់កូនខ្មែជំនាន់ក្រោយបារាំងជួយកែទម្រង់ផ្នែករដ្ឋបាល សង្គម សេដ្ឋកិច្ចខ្មែរជួយកសាងសាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ ស្ពាន ផ្លូវថ្នល់បារាំងជួយថែរក្សា ជួសជុលប្រាសាទបុរាណខ្មែរ និងកសាងមន្ទីរដើម្បីថែរក្សាថែរក្សាវត្ថុបុរាណឆ្នាំ ១៩០៤ បារាំងបានទាមទារយកខេត្តកោះកុង ម្លូព្រៃ ស្ទឹងត្រែងមកឪ្យខ្មែរវិញឆ្នាំ១៩០៧ បានទាមទារយកខេត្តសៀមរាប បាត់ដំបង់ សេរីសោភ័ណមកឪ្យខ្មែរវិញ ចំណុចវិជ្ជមានបារាំងកាន់តែធ្វើឪ្យខ្មែរក្រីក្រ ដោយបារាំងបានធ្វើការជិះជាន់កេងវ័ញ្ចយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរលើដីខ្មែរបារាំងកេណ្ឌខ្មែរឪ្យទៅជួយច្បាំង ស្លាប់ របួសជួសបារាំងក្នុងសមរភូមិសង្រ្គាមលោកលើកទី២បារាំងបានកាត់ដីខ្មែរឪ្យសៀម និងយួនស្រេចតែចិត្តដូចជានៅឆ្នាំ ១៩៤៧ កាត់ខេត្តត្រួតត្រាឪ្យសៀម ថ្ងៃទី០៤ មិថុនា ១៩៤៩ កាត់ទឹកដីកម្ពុជាក្រោមឪ្យយួន	ត ើ អា ណា ព្យា បាល បា រា ំ ង ពី ឆ្នាំ ១ ៨ ៦ ៣ Ġ ដល់ ឆ្នាំ ១៩ ៥ ៣ Ġ មាន ចំណុច វិ ជ្ជ មាន Ġ និង អ វិ ជ្ជ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ សម ្រា ប់ ក ម្ព ុ ជា Ġ	43	ចំណុច វិជ្ជា មាន Ġ និង អ វិ ជ្ជ មាន សម ្រា ប់ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ក្រោម អា ណា ព្យា បាល បា រា ំ ង មាន Ġ ចំណុច អ វិ ជ្ជ មាន បា រា ំ ង ជ ួយ ការពារ ទឹក ដ ី Ġ ព ូស ាស ស ន៍ ខ្ ម ែរ ឪ ្យ គ ង់ វង្ស បា រា ំ ង បាន ធ ្វ ើ ឪ ្យ រ ួច ផ ុត ពី ការ ឈ ្លា ន ពា ន រ ប ស់ យ ួន Ġ និង ស ៀម បង ្ក ើត ភា សា ច ុង បូ ព ៌ ាប ្រ ទេស Ġ សិ ក្ស ាស ្រា វ ជ្រ ាវ Ġ និង ច ង ក្រ ង ពី អ រិយ ធម៌ ប្រ វត្ត ិស ាស ្រ ្ ដ ខ្ ម ែរ ទុក ជា ប្រ យោ ជន ៍ ដល់ កូ ន ខ្ ម ែ ជំ នា ន់ ក្រ ោយ បា រា ំ ង ជ ួយ ក ែ ទ ម្រ ង់ ផ្ ន ែក រដ្ឋ បាល Ġ សង ្ គម Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច ខ្ ម ែរ ជ ួយ ក សា ង សា លា រ ៀន Ġ ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ Ġ ស្ព ាន Ġ ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ បា រា ំ ង ជ ួយ ថ ែរ ក្ស ា Ġ ជ ួស ជ ុល ប្រា សា ទ ប ុរ ា ណ ខ្ ម ែរ Ġ និង ក សា ង ម ន្ទ ី រ ដើម ្ប ី ថ ែរ ក្ស ា ថ ែរ ក្ស ាវ ត្ថ ុប ុរ ា ណ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ០ ៤ Ġ បា រា ំ ង បាន ទ ាម ទ ារ យក ខ េត ្ត ក ោះ ក ុង Ġ ម្ល ូ ព្រ ៃ Ġ ស្ទ ឹង ត្រ ែង មក ឪ ្យ ខ្ ម ែរ វិញ ឆ្នាំ ១៩ ០ ៧ Ġ បាន ទ ាម ទ ារ យក ខ េត ្ត ស ៀម រា ប Ġ បា ត់ ដំ បង់ Ġ សេ រី ស ោ ភ ័ ណ មក ឪ ្យ ខ្ ម ែរ វិញ Ġ ចំណុច វិ ជ្ជ មាន បា រា ំ ង កាន់ តែ ធ ្វ ើ ឪ ្យ ខ្ ម ែរ ក្រ ី ក្រ Ġ ដោយ បា រា ំ ង បាន ធ ្វ ើក ារ ជ ិះ ជា ន់ ក េង វ ័ ញ្ច យ៉ាង ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ លើ ដ ី ខ្ ម ែរ បា រា ំ ង ក េ ណ្ឌ ខ្ ម ែរ ឪ ្យ ទៅ ជ ួយ ច្ បា ំ ង Ġ ស្លាប់ Ġ របួស ជ ួស បា រា ំ ង ក្នុង សម រ ភ ូម ិស ង ្រ ្ គ ាម លោក លើក ទី ២ បា រា ំ ង បាន កាត់ ដ ី ខ្ ម ែរ ឪ ្យ ស ៀម Ġ និង យ ួន ស្រ េច តែ ចិត្ត ដូច ជា នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៤ ៧ Ġ កាត់ ខ េត ្ត ត្រ ួត ត្រា ឪ ្យ ស ៀម Ġ ថ ្ង ៃ ទី ០ ៤ Ġ ម ិ ថ ុន ា Ġ ១៩ ៤ ៩ Ġ កាត់ ទឹក ដ ី ក ម្ព ុ ជា ក្រោម ឪ ្យ យ ួន	466	▁តើ អា ណា ព្យា បាល ប ារ ាំង ពី ឆ្នាំ ១ ៨ ៦ ៣ ▁ដល់ ឆ្នាំ ១៩ ៥ ៣ ▁មាន ចំណុច វិ ជ្ជ មាន ▁និង អ វិ ជ្ជ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ស ម្រ ាប់ ក ម្ព ុ ជា ▁	41	▁ចំណុច វិជ្ជា មាន ▁និង អ វិ ជ្ជ មាន ស ម្រ ាប់ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ក្រោម អា ណា ព្យា បាល ប ារ ាំង មាន ▁ចំណុច អ វិ ជ្ជ មាន ប ារ ាំង ជ ួយ ការពារ ទឹក ដ ី ▁ពូ សា ស ស ន៍ ខ្ ម ែរ ឪ ្យ គ ង់ វង្ស ប ារ ាំង បាន ធ ្វ ើ ឪ ្យ រ ួច ផ ុត ពី ការ ឈ ្លា ន ព ាន រ ប ស់ យ ួន ▁និង ស ៀម ប ង្ក ើត ភា សា ច ុង បូ ព ៌ ា ប្រ ទេស ▁សិក្សា ស្រ ាវ ជ្រ ាវ ▁និង ច ង ក្រ ង ពី អ រិយ ធម៌ ប្រ វ ត្តិ សា ស្រ ្ ដ ខ្ ម ែរ ទុក ជា ប្រ យោ ជ ន៍ ដល់ ក ូន ខ្ ម ែ ជំ ន ាន់ ក្រ ោយ ប ារ ាំង ជ ួយ ក ែ ទ ម្រ ង់ ផ្ ន ែក រដ្ឋ បាល ▁សង្គម ▁សេដ្ឋកិច្ច ខ្ ម ែរ ជ ួយ ក សា ង ស ាល ារ ៀន ▁មន្ទីរពេទ្យ ▁ស្ពាន ▁ផ្លូវ ថ្ន ល់ ប ារ ាំង ជ ួយ ថ ែរ ក ្សា ▁ជួសជុល ប្រា សា ទ ប ុរ ា ណ ខ្ ម ែរ ▁និង ក សា ង ម ន្ទ ី រ ដើម ្ប ី ថ ែរ ក ្សា ថ ែរ ក្ស ាវ ត្ថ ុប ុរ ា ណ ឆ្នាំ ▁១៩ ០ ៤ ▁បារាំង បាន ទ ាម ទ ារ យក ខ េ ត្ត ក ោះ ក ុង ▁ ម្ល ូ ព្រ ៃ ▁ស្ទឹងត្រែង មក ឪ ្យ ខ្ ម ែរ វិញ ឆ្នាំ ១ ៩០ ៧ ▁បាន ទ ាម ទ ារ យក ខ េ ត្ត ស ៀម រ ាប ▁បាត់ដំបង ់ ▁សេរី ស ោ ភ ័ ណ មក ឪ ្យ ខ្ ម ែរ វិញ ▁ចំណុច វិ ជ្ជ មាន ប ារ ាំង កាន់ តែ ធ ្វ ើ ឪ ្យ ខ្ ម ែរ ក្រ ី ក្រ ▁ដោយ ប ារ ាំង បាន ធ ្វ ើ ការ ជ ិះ ជ ាន់ ក េង វ ័ ញ្ច យ៉ាង ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ លើ ដ ី ខ្ ម ែរ ប ារ ាំង ក េ ណ្ឌ ខ្ ម ែរ ឪ ្យ ទៅ ជ ួយ ច ្ប ាំង ▁ស្លាប់ ▁របួស ជ ួស ប ារ ាំង ក្នុង សម រ ភ ូម ិស ង ្រ ្ គ ាម លោក លើក ទី ២ ប ារ ាំង បាន កាត់ ដ ី ខ្ ម ែរ ឪ ្យ ស ៀម ▁និង យ ួន ស្រ េច តែ ចិត្ត ដូច ជា នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៤ ៧ ▁កាត់ ខ េ ត្ត ត្រ ួត ត្រា ឪ ្យ ស ៀម ▁ថ្ងៃទី ០ ៤ ▁មិថុនា ▁១៩ ៤ ៩ ▁កាត់ ទឹក ដ ី ក ម្ព ុ ជា ក្រោម ឪ ្យ យ ួន	424
តើអ្នកវិទ្យាសាស្រ្ដកំណត់រឹងនៃរ៉ែដោយមាត្រដ្ឋានអ្វី កំណត់យកសំណាកនៃការអ្វីរឹងប៉ុន្មាន លើរ៉ែអ្វីខ្លះ ចូររៀបរាប់	null	ភាពរឹងនៃរ៉ែកំណត់ដោយមាត្រដ្ឋាន ម៉ូស Mohs Hardness Scale កំណត់យកសំណាក់នៃភាពរឹងពី ១ ដល់ ១០ គឺ ថក Tale ជារ៉ែទន់ជាងគេឆ្កូតក្រចក ម្នាងសិលា Gypsum ងាយឆ្កូតនឹងក្រចក កាល់ស៊ីត Calcite អាចឆ្កូតកាក់ទង់ដែង ភ្លុយអរីត Fluorite ងាយឆ្កូតកាំបិតដែកថែប អាប៉ាទិត Apatie អាចឆ្កូតកាំបិតដែកថែប អាប៉ាទីត Feldspar មិនអាចឆ្កូតកាំបិត ដែកថែប តែអាចឆ្កូត នឹងកញ្ចក់បង្អូច ក្វាត Qtrartzអាចឆ្កូតដែកថែប និងកញ្ចក់រឹង៨ ពេជ្រពណ៌លឿង Topazអាចឆ្កូតក្វាន៩ កូរានដិម Corundum អាចឆ្កូតពេជ្រពណ៌លឿន១០ ពេជ្រជារ៉ែដែលរឹងជាងគេ អាចឆ្កូតគ្រប់សារធាតុទាំងអស់	null	ភាពរឹងនៃរ៉ែកំណត់ដោយមាត្រដ្ឋាន ម៉ូស Mohs Hardness Scale កំណត់យកសំណាក់នៃភាពរឹងពី ១ ដល់ ១០ គឺ ថក Tale ជារ៉ែទន់ជាងគេឆ្កូតក្រចក ម្នាងសិលា Gypsum ងាយឆ្កូតនឹងក្រចក កាល់ស៊ីត Calcite អាចឆ្កូតកាក់ទង់ដែង ភ្លុយអរីត Fluorite ងាយឆ្កូតកាំបិតដែកថែប អាប៉ាទិត Apatie អាចឆ្កូតកាំបិតដែកថែប អាប៉ាទីត Feldspar មិនអាចឆ្កូតកាំបិត ដែកថែប តែអាចឆ្កូត នឹងកញ្ចក់បង្អូច ក្វាត Qtrartzអាចឆ្កូតដែកថែប និងកញ្ចក់រឹង៨ ពេជ្រពណ៌លឿង Topazអាចឆ្កូតក្វាន៩ កូរានដិម Corundum អាចឆ្កូតពេជ្រពណ៌លឿន១០ ពេជ្រជារ៉ែដែលរឹងជាងគេ អាចឆ្កូតគ្រប់សារធាតុទាំងអស់	âĢĭ ត ើ អ្នក វិទ្យា សា ស្រ ្ ដ កំ ណ ត់ រ ឹង នៃ រ៉ ែ ដោយ មា ត្រ ដ្ឋាន អ ្វី Ġ កំ ណ ត់ យក សំ ណា ក នៃ ការ អ ្វី រ ឹង ប៉ ុន ្ម ាន Ġ លើ រ៉ ែ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ច ូរ រ ៀប រា ប់ Ġ	53	ភាព រ ឹង នៃ រ៉ ែក ំណ ត់ ដោយ មា ត្រ ដ្ឋាន Ġ ម៉ូ ស ĠMoh s ĠHard ness ĠScale Ġ កំ ណ ត់ យក សំ ណា ក់ នៃ ភាព រ ឹង ពី Ġ ១ Ġ ដល់ Ġ ១០ Ġ គ ឺ Ġ ថ ក ĠTale Ġ ជា រ៉ ែ ទ ន់ ជា ង គ េ ឆ្ កូ ត ក្រ ច ក Ġ ម្ នា ង សិ លា ĠG ypsum Ġ ង ាយ ឆ្ កូ ត នឹង ក្រ ច ក Ġ កាល ់ ស៊ី ត ĠCalc ite Ġ អា ច ឆ្ កូ ត កា ក់ ទ ង់ ដ ែង Ġ ភ្ល ុយ អ រី ត ĠFlu or ite Ġ ង ាយ ឆ្ កូ ត កា ំ ប ិត ដ ែក ថ ែប Ġ អា ប៉ា ទិ ត ĠA pat ie Ġ អា ច ឆ្ កូ ត កា ំ ប ិត ដ ែក ថ ែប Ġ អា ប៉ា ទី ត ĠFeld spar Ġ ម ិន អា ច ឆ្ កូ ត កា ំ ប ិត Ġ ដ ែក ថ ែប Ġ តែ អា ច ឆ្ កូ ត Ġ នឹង ក ញ្ច ក់ បង ្អ ូច Ġ ក្ វា ត ĠQ tr artz អា ច ឆ្ កូ ត ដ ែក ថ ែប Ġ និង ក ញ្ច ក់ រ ឹង ៨ Ġ ព េ ជ្រ ព ណ៌ ល ឿង ĠTop az អា ច ឆ្ កូ ត ក្ វា ន ៩ Ġ កូ រា ន ដ ិម ĠCor und um Ġ អា ច ឆ្ កូ ត ព េ ជ្រ ព ណ៌ ល ឿន ១០ Ġ ព េ ជ្រ ជា រ៉ ែ ដ ែល រ ឹង ជា ង គ េ Ġ អា ច ឆ្ កូ ត គ្រ ប់ សារ ធាតុ ទ ាំង អ ស់	224	▁តើ អ្នក វិទ្យា សា ស្រ ្ ដ ក ំណ ត់ រ ឹង នៃ រ៉ ែ ដោយ មា ត្រ ដ្ឋាន អ ្វី ▁កំណត់ យក សំ ណា ក នៃ ការ អ ្វី រ ឹង ប៉ ុន ្ មាន ▁លើ រ៉ ែ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ ▁	49	▁ភាព រ ឹង នៃ រ៉ ែក ំណ ត់ ដោយ មា ត្រ ដ្ឋាន ▁ម៉ូ ស ▁Mo h s ▁Hard ness ▁Scale ▁កំណត់ យក ស ំណ ាក់ នៃ ភាព រ ឹង ពី ▁១ ▁ដល់ ▁១០ ▁គឺ ▁ថ ក ▁Tale ▁ជា រ៉ ែ ទ ន់ ជា ង គ េ ឆ្ ក ូត ក្រ ច ក ▁ម ្នា ង សិ លា ▁G y ps um ▁ងាយ ឆ្ ក ូត នឹង ក្រ ច ក ▁ក ាល់ ស៊ី ត ▁Cal c ite ▁អាច ឆ្ ក ូត ក ាក់ ទ ង់ ដ ែង ▁ភ្ល ុយ អ រី ត ▁Flu or ite ▁ងាយ ឆ្ ក ូត ក ាំ ប ិត ដ ែក ថ ែប ▁អា ប៉ា ទ ិត ▁A pat ie ▁អាច ឆ្ ក ូត ក ាំ ប ិត ដ ែក ថ ែប ▁អា ប៉ា ទី ត ▁Fel d s par ▁មិន អា ច ឆ្ ក ូត ក ាំ ប ិត ▁ដែក ថ ែប ▁តែ អា ច ឆ្ ក ូត ▁នឹង ក ញ្ច ក់ បង ្អ ូច ▁ក ្វា ត ▁Q tra r tz អា ច ឆ្ ក ូត ដ ែក ថ ែប ▁និង ក ញ្ច ក់ រ ឹង ៨ ▁ពេជ្រ ព ណ៌ ល ឿង ▁Top az អា ច ឆ្ ក ូត ក ្វា ន ៩ ▁ក ូរ ាន ដ ិម ▁Cor und um ▁អាច ឆ្ ក ូត ព េ ជ្រ ព ណ៌ ល ឿន ១០ ▁ពេជ្រ ជា រ៉ ែ ដ ែល រ ឹង ជា ង គ េ ▁អាច ឆ្ ក ូត គ្រ ប់ សារ ធាតុ ទ ាំង អ ស់	209
តើការបង្កើតនូវការិយាល័យប្រជាពលរដ្ឋ នៅថ្នាក់ក្រុង ស្រុក ខ័ណ្ឌមានគោលបំណងដូចម្ដេច	null	ការបង្កើតនូវការិយាល័យប្រជាពលរដ្ឋ នៅថ្នាក់ក្រុង ស្រុក ខ័ណ្ឌមានគោបំណងដូចជាធ្វើឪ្យរដ្ឋបាលកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព តម្លាភាពគណនេយ្យភាព កាន់បន្ថយអំពើពុករលួយ បង្កើនភាពទុកចិត្ត និងទំនុកចិត្តរបស់ប្រជាពលរដ្ឋចំពោះរដ្ឋបាលក្រុង ស្រុក ខ័ណ្ឌបង្កើននូវយន្ដការការចូលរួមនិងផ្ដល់ឪកាលសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋបញ្ចេញមតិយោបល់ ជាមួយរដ្ឋបាលក្រុង ស្រុក ខ័ណ្ឌធ្វើឪ្យប្រជាពលរដ្ឋទទួកបាននូវអ្នកសម្រុះសម្រួល អព្យាក្រឹត្យមួយដែលជួយពួកគាត់ក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះជាមួយរដ្ឋបាលក្រុង ស្រុកខ័ណ្ឌ	null	ការបង្កើតនូវការិយាល័យប្រជាពលរដ្ឋ នៅថ្នាក់ក្រុង ស្រុក ខ័ណ្ឌមានគោបំណងដូចជាធ្វើឪ្យរដ្ឋបាលកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព តម្លាភាពគណនេយ្យភាព កាន់បន្ថយអំពើពុករលួយ បង្កើនភាពទុកចិត្ត និងទំនុកចិត្តរបស់ប្រជាពលរដ្ឋចំពោះរដ្ឋបាលក្រុង ស្រុក ខ័ណ្ឌបង្កើននូវយន្ដការការចូលរួមនិងផ្ដល់ឪកាលសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋបញ្ចេញមតិយោបល់ ជាមួយរដ្ឋបាលក្រុង ស្រុក ខ័ណ្ឌធ្វើឪ្យប្រជាពលរដ្ឋទទួកបាននូវអ្នកសម្រុះសម្រួល អព្យាក្រឹត្យមួយដែលជួយពួកគាត់ក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះជាមួយរដ្ឋបាលក្រុង ស្រុកខ័ណ្ឌ	ត ើក ារ បង ្ក ើត ន ូវ ការ ិយ ាល ័យ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ Ġ នៅ ថ្ន ាក់ ក្រុង Ġ ស្រ ុក Ġ ខ ័ណ្ឌ មាន គោ ល ប ំណ ង ដូច ម្ ដ េច ĠâĢĭ Ġ	34	ការ បង ្ក ើត ន ូវ ការ ិយ ាល ័យ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ Ġ នៅ ថ្ន ាក់ ក្រុង Ġ ស្រ ុក Ġ ខ ័ណ្ឌ មាន គោ ប ំណ ង ដូច ជា âĢĭ ធ ្វ ើ ឪ ្យ រដ្ឋ បាល កាន់ តែ មាន ប្រ សិ ទ្ធ ភាព Ġ ត ម្ល ា ភាព គ ណ ន េយ្យ ភាព Ġ កាន់ បន្ថយ អ ំព ើ ពុ ករ ល ួយ Ġ បង ្ក ើន ភាព ទុក ចិត្ត Ġ និង ទំ នុ ក ចិត្ត រ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ចំ ព ោះ រដ្ឋ បាល ក្រុង Ġ ស្រ ុក Ġ ខ ័ណ្ឌ បង ្ក ើន âĢĭ ន ូវ យ ន្ ដ ការ ការ ចូល រួម និង ផ្ ដល់ ឪ កាល សម ្រា ប់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ បញ្ច េញ ម តិ យោ ប ល់ Ġ ជា មួយ រដ្ឋ បាល ក្រុង Ġ ស្រ ុក Ġ ខ ័ណ្ឌ ធ ្វ ើ ឪ ្យ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ទ ទ ួ ក បាន ន ូវ អ្នក សម ្រ ុះ សម ្រ ួល Ġ អ ព្យា ក្រ ឹត ្យ មួយ ដ ែល ជ ួយ ព ួ ក គ ាត់ ក្នុង ការ ដ ោះ ស្រ ាយ ជ ម្ល ោះ ជា មួយ រដ្ឋ បាល ក្រុង Ġ ស្រ ុក ខ ័ណ្ឌ	185	▁តើ ការ ប ង្ក ើត ន ូវ កា រិយា ល័យ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ▁នៅ ថ្ន ាក់ ក្រុង ▁ស្រុក ▁ខ ័ណ្ឌ មាន គ ោល ប ំណ ង ដូច ម្ ដ េច ▁	31	▁ការបង្កើត ន ូវ កា រិយា ល័យ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ▁នៅ ថ្ន ាក់ ក្រុង ▁ស្រុក ▁ខ ័ណ្ឌ មាន គោ ប ំណ ង ដូច ជា ▁ធ្វើ ឪ ្យ រដ្ឋ បាល កាន់ តែ មាន ប្រ ស ិទ្ធ ភាព ▁តម្លាភាព គ ណ ន េយ្យ ភាព ▁កាន់ បន្ថយ អ ំព ើ ពុ ករ ល ួយ ▁បង្កើន ភាព ទុក ចិត្ត ▁និង ទំ ន ុក ចិត្ត រ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ច ំព ោះ រដ្ឋ បាល ក្រុង ▁ស្រុក ▁ខ ័ណ្ឌ ប ង្ក ើន ▁នូវ យ ន្ ដ ការ ការ ចូល រួម និង ផ្ ដល់ ឪ កាល ស ម្រ ាប់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ បញ្ច េញ ម តិ យោ ប ល់ ▁ជាមួយ រដ្ឋ បាល ក្រុង ▁ស្រុក ▁ខ ័ណ្ឌ ធ ្វ ើ ឪ ្យ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ទ ទ ួ ក បាន ន ូវ អ្នក ស ម្រ ុះ ស ម្រ ួល ▁អ ព្យា ក្រ ឹត ្យ មួយ ដ ែល ជ ួយ ព ួ ក គ ាត់ ក្នុង ការ ដ ោះ ស្រ ាយ ជ ម្ល ោះ ជា មួយ រដ្ឋ បាល ក្រុង ▁ស្រុក ខ ័ណ្ឌ	168
ចូររាប់ឧបករណ៍ភ្លេងខ្មែរឲ្យបាន១០ប្រភេទ	null	រាប់ឧបករណ៍ភ្លេងខ្មែរឲ្យបាន១០ប្រភេទទ្រអ៊ូទ្រឆេសោគងវង់ធំគង់វង់តូចខ្លុយស្រឡៃរនាតដែករនាតធុងស្គរតូចស្គរធំឃឹមពិណ	null	រាប់ឧបករណ៍ភ្លេងខ្មែរឲ្យបាន១០ប្រភេទទ្រអ៊ូទ្រឆេសោគងវង់ធំគង់វង់តូចខ្លុយស្រឡៃរនាតដែករនាតធុងស្គរតូចស្គរធំឃឹមពិណ	ច ូរ រា ប់ ឧ ប ករណ៍ ភ្ល េង ខ្ ម ែរ âĢĭâĢĭ ឲ្យ បាន ១០ ប្រ ភ េ ទ Ġ	19	រា ប់ ឧ ប ករណ៍ ភ្ល េង ខ្ ម ែរ ឲ្យ បាន ១០ ប្រ ភ េ ទ ទ្រ អ៊ ូ ទ្រ ឆ េស ោ គ ង វ ង់ ធ ំ âĢĭ គ ង់ វ ង់ តូ ច ខ្ ល ុយ ស្រ ឡៃ រ នា ត ដ ែក រ នា ត ធ ុង ស្ គរ តូ ច ស្ គរ ធ ំ ឃ ឹម ពិ ណ	63	▁ចូរ រ ាប់ ឧ ប ករណ៍ ភ្ល េង ខ្ ម ែរ ▁ឲ្យបាន ១០ ប្រ ភ េ ទ ▁	17	▁រាប់ ឧ ប ករណ៍ ភ្ល េង ខ្ ម ែរ ឲ្យ បាន ១០ ប្រ ភ េ ទ ទ្រ អ៊ ូ ទ្រ ឆ េស ោ គ ង វ ង់ ធ ំ ▁គង់ វ ង់ ត ូច ខ្ ល ុយ ស្រ ឡៃ រ នា ត ដ ែក រ នា ត ធ ុង ស្ គរ ត ូច ស្ គរ ធ ំ ឃ ឹម ពិ ណ	61
តើការធ្វើអាជីវកម្មនៅប៉ៃលិននាំមកនូវផលប៉ះពាល់អ្វីខ្លះដល់បរិស្ថាន	null	ការធ្វើអាជីវកម្មនៅប៉ៃលិននាំមកនូវផលប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថានដូចជា ដោយសារការធ្វើអាជីវកម្មដែលប្រើគ្រឿងចក្រ រ៉ែត្បូងត្រូវរេចរឹលអស់ទៅយ៉ាងឆាប់រហ័យ ហើយមិនអាចមានឡើងវិញទៀតទេ ការរុករករ៉ែនាំឱ្យមានការបាត់បង់ផលព្រៃឈើ ព្រោះក្នុងការរុករកគេត្រូវឈូសឆាយយកព្រៃឈើចេញ ដើម្បីជីកកាយឱ្យដល់ស្រទាប់រ៉ែដីស្រទាប់លើដ៏មានជីជាតិ ត្រូវបាត់បង់ដោយការឈូសឆាយ ស្រទាប់ក្រោមដែលជាសិលាត្រូវត្រឡប់មកលើផ្ទៃដី ដែលបង្កការលំបាកដល់ការប្រើប្រាស់ដីដីគ្មានគម្របព្រៃឈើងាយរងសំណឹក ដោយទឹកភ្លៀងហូរច្រោះ ខ្សោយជីជាតិ ខូចខាតគុណភាពការរែងលាងរ៉ែ នាំឱ្យទឹកស្ទឹង ទន្លេល្អក់ ប៉ះពាល់ដល់សុខភាពប្រជាជននិងជីវិតសត្វក្នុងទឹកទឹកល្អក់នេះ ហូរចាក់នៅក្នុងបឹងទន្លេ ហើយកករដីធ្លាក់បង្កជាល្បាប់ដែលធ្វើឱ្យបឹងទន្លេកាន់តែរាក់ទៅៗ ជាហេតុនាំឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវចម្រុះនៃបឹងផ្សែងគ្រឿងចក្រ ការបាត់បង់ព្រៃឈើ ជាកត្តាបង្កើនឩស្ម័នពុលឩស្ម័នកាបូនិចទោក្នុងបរិយាកាស រួមចំណែកក្នុងការបំពុលបរិយាកាសនិងបង្កើនកម្ពៅផែនដីសូរសំឡេងគ្រឿងចក្រ រំខានដល់ការរស់នៅរបស់សត្វព្រៃ ពោលគឺសត្វព្រៃ២ភ័យខ្លាច ហើយផ្លាស់ទីរស់នៅ ជូនកាលឆ្លងដែនទៅរស់នៅក្នុងព្រៃនៃប្រទេសជិតខាង	null	ការធ្វើអាជីវកម្មនៅប៉ៃលិននាំមកនូវផលប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថានដូចជា ដោយសារការធ្វើអាជីវកម្មដែលប្រើគ្រឿងចក្រ រ៉ែត្បូងត្រូវរេចរឹលអស់ទៅយ៉ាងឆាប់រហ័យ ហើយមិនអាចមានឡើងវិញទៀតទេ ការរុករករ៉ែនាំឱ្យមានការបាត់បង់ផលព្រៃឈើ ព្រោះក្នុងការរុករកគេត្រូវឈូសឆាយយកព្រៃឈើចេញ ដើម្បីជីកកាយឱ្យដល់ស្រទាប់រ៉ែដីស្រទាប់លើដ៏មានជីជាតិ ត្រូវបាត់បង់ដោយការឈូសឆាយ ស្រទាប់ក្រោមដែលជាសិលាត្រូវត្រឡប់មកលើផ្ទៃដី ដែលបង្កការលំបាកដល់ការប្រើប្រាស់ដីដីគ្មានគម្របព្រៃឈើងាយរងសំណឹក ដោយទឹកភ្លៀងហូរច្រោះ ខ្សោយជីជាតិ ខូចខាតគុណភាពការរែងលាងរ៉ែ នាំឱ្យទឹកស្ទឹង ទន្លេល្អក់ ប៉ះពាល់ដល់សុខភាពប្រជាជននិងជីវិតសត្វក្នុងទឹកទឹកល្អក់នេះ ហូរចាក់នៅក្នុងបឹងទន្លេ ហើយកករដីធ្លាក់បង្កជាល្បាប់ដែលធ្វើឱ្យបឹងទន្លេកាន់តែរាក់ទៅៗ ជាហេតុនាំឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវចម្រុះនៃបឹងផ្សែងគ្រឿងចក្រ ការបាត់បង់ព្រៃឈើ ជាកត្តាបង្កើនឩស្ម័នពុលឩស្ម័នកាបូនិចទោក្នុងបរិយាកាស រួមចំណែកក្នុងការបំពុលបរិយាកាសនិងបង្កើនកម្ពៅផែនដីសូរសំឡេងគ្រឿងចក្រ រំខានដល់ការរស់នៅរបស់សត្វព្រៃ ពោលគឺសត្វព្រៃ២ភ័យខ្លាច ហើយផ្លាស់ទីរស់នៅ ជូនកាលឆ្លងដែនទៅរស់នៅក្នុងព្រៃនៃប្រទេសជិតខាង	ត ើក ារ ធ ្វ ើ អា ជីវ កម្ម នៅ ប៉ ៃ ល ិន នាំ មក ន ូវ ផល ប៉ ះ ពា ល់ អ ្វី ខ្ ល ះ ដល់ បរ ិស ្ថ ាន Ġ	33	ការ ធ ្វ ើ អា ជីវ កម្ម នៅ ប៉ ៃ ល ិន នាំ មក ន ូវ ផល ប៉ ះ ពា ល់ ដល់ បរ ិស ្ថ ាន ដូច ជា Ġ ដោយ សារ ការ ធ ្វ ើ អា ជីវ កម្ម ដ ែល ប្រ ើ គ្រឿង ច ក្រ Ġ រ៉ ែត ្ប ូង ត្រូវ រ េច រ ឹ ល អ ស់ ទៅ យ៉ាង ឆ ាប់ រ ហ ័យ Ġ ហើយ ម ិន អា ច មាន ឡើង វិញ ទៀត ទេ Âł ការ រ ុក រក រ៉ ែន ាំ ឱ្យ មាន ការ បា ត់ បង់ ផល ព្រ ៃ ឈ ើ Ġ ព្រ ោះ ក្នុង ការ រ ុក រក គ េត ្រ ូវ ឈ ូស ឆ ាយ យក ព្រ ៃ ឈ ើ ចេញ Ġ ដើម ្ប ី ជី ក កាយ ឱ្យ ដល់ ស្រ ទ ាប់ រ៉ ែ ដ ី ស្រ ទ ាប់ លើ ដ ៏ មាន ជី ជាតិ Ġ ត្រូវ បា ត់ បង់ ដោយ ការ ឈ ូស ឆ ាយ Ġ ស្រ ទ ាប់ ក្រោម ដ ែល ជា សិ លា ត្រូវ ត្រ ឡ ប់ មក លើ ផ្ ទ ៃ ដ ី Ġ ដ ែល បង ្ក ការ លំបាក ដល់ ការ ប្រ ើប ្រា ស់ ដ ី ដ ី គ ្ម ាន គម ្រ ប ព្រ ៃ ឈ ើង ាយ រ ង សំ ណ ឹក Ġ ដោយ ទឹក ភ្ល ៀង ហ ូរ ច្ រ ោះ Ġ ខ្សោយ ជី ជាតិ Ġ ខ ូច ខា ត គុណ ភាព ការ រ ែង លា ង រ៉ ែ Ġ នាំ ឱ្យ ទឹក ស្ទ ឹង Ġ ទ ន្ ល េ ល្អ ក់ Ġ ប៉ ះ ពា ល់ ដល់ សុខ ភាព ប្រ ជា ជន និង ជីវ ិត ស ត ្វ ក្នុង ទឹក âĢĭ ទឹក ល្អ ក់ នេះ Ġ ហ ូរ ច ាក់ នៅ ក្នុង ប ឹង ទ ន្ ល េ Ġ ហើយ ក ករ ដ ី ធ ្លា ក់ បង ្ក ជា ល ្ប ាប់ ដ ែល ធ ្វ ើ ឱ្យ ប ឹង ទ ន្ ល េក ាន់ តែ រា ក់ ទៅ ៗ Ġ ជា ហេតុ នាំ ឱ្យ ប៉ ះ ពា ល់ ដល់ ជីវ ចម្រ ុះ នៃ ប ឹង ផ្ ស ែង គ្រឿង ច ក្រ Ġ ការ បា ត់ បង់ ព្រ ៃ ឈ ើ Ġ ជា ក ត្ត ាប ង្ក ើន ឩ ស្ម ័ន ពុ ល ឩ ស្ម ័ន កា បូ និ ច ទ ោក ្ន ុង បរ ិយ ាក ាស Ġ រួម ចំ ណ ែក ក្នុង ការ ប ំព ុល បរ ិយ ាក ាស និង បង ្ក ើន ក ម្ព ៅ ផ ែន ដ ី ស ូរ សំ ឡេ ង គ្រឿង ច ក្រ Ġ រំ ខា ន ដល់ ការ រស់ នៅ រ ប ស់ ស ត ្វ ព្រ ៃ Ġ ព ោល គ ឺ ស ត ្វ ព្រ ៃ ២ ភ ័យ ខ្ លា ច Ġ ហើយ ផ្ល ាស់ ទី រស់ នៅ Ġ ជ ូន កាល ឆ្ លង ដ ែន ទៅ រស់ នៅ ក្នុង ព្រ ៃ នៃ ប្រ ទេស ជ ិត ខា ង	443	▁តើ ការ ធ ្វ ើ អា ជីវ កម្ម នៅ ប៉ ៃ ល ិន នាំ មក ន ូវ ផល ប៉ ះ ព ាល់ អ ្វី ខ្ ល ះ ដល់ ប រិ ស្ថាន ▁	31	▁ការធ្វើ អា ជីវ កម្ម នៅ ប៉ ៃ ល ិន នាំ មក ន ូវ ផល ប៉ ះ ព ាល់ ដល់ ប រិ ស្ថាន ដូច ជា ▁ដោយសារ ការ ធ ្វ ើ អា ជីវ កម្ម ដ ែល ប្រ ើ គ្រឿង ច ក្រ ▁រ៉ែ ត្ប ូង ត្រូវ រ េច រ ឹ ល អ ស់ ទៅ យ៉ាង ឆ ាប់ រ ហ ័យ ▁ហើយ ម ិន អា ច មាន ឡើង វិញ ទៀត ទេ ▁ការរ ុក រក រ៉ ែន ាំ ឱ្យ មាន ការ ប ាត់ បង់ ផល ព្រ ៃ ឈ ើ ▁ព្រោះ ក្នុង ការ រ ុក រក គ េ ត្រូវ ឈ ូស ឆ ាយ យក ព្រ ៃ ឈ ើ ចេញ ▁ដើម្បី ជី ក កាយ ឱ្យ ដល់ ស្រ ទ ាប់ រ៉ ែ ដ ី ស្រ ទ ាប់ លើ ដ ៏ មាន ជី ជាតិ ▁ត្រូវ ប ាត់ បង់ ដោយ ការ ឈ ូស ឆ ាយ ▁ស្រទាប់ ក្រោម ដ ែល ជា សិ លា ត្រូវ ត្រ ឡ ប់ មក លើ ផ្ ទ ៃ ដ ី ▁ដែល ប ង្ក ការ លំបាក ដល់ ការ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ដ ី ដ ី គ ្ មាន គ ម្រ ប ព្រ ៃ ឈ ើង ាយ រ ង ស ំណ ឹក ▁ដោយ ទឹក ភ្ល ៀង ហ ូរ ច ្រ ោះ ▁ខ្សោយ ជី ជាតិ ▁ខូចខាត គុណ ភាព ការ រ ែង ល ាង រ៉ ែ ▁នាំឱ្យ ទឹក ស្ទ ឹង ▁ទន្លេ ល្អ ក់ ▁ប៉ះពាល់ ដល់ សុខ ភាព ប្រ ជា ជន និង ជីវ ិត ស ត ្វ ក្នុង ទឹក ▁ទឹក ល្អ ក់ នេះ ▁ហូរ ច ាក់ នៅ ក្នុង ប ឹង ទ ន ្ល េ ▁ហើយ ក ករ ដ ី ធ ្ល ាក់ ប ង្ក ជា ល ្ប ាប់ ដ ែល ធ ្វ ើ ឱ្យ ប ឹង ទ ន ្ល េ កាន់ តែ រ ាក់ ទៅ ៗ ▁ជា ហេតុ នាំ ឱ្យ ប៉ ះ ព ាល់ ដល់ ជីវ ចម្រ ុះ នៃ ប ឹង ផ្ ស ែង គ្រឿង ច ក្រ ▁ការបាត់បង់ ព្រ ៃ ឈ ើ ▁ជា ក ត្ត ាប ង្ក ើន ឩ ស្ម ័ន ព ុល ឩ ស្ម ័ន កា ប ូន ិច ទ ោ ក្នុង ប រិយា កាស ▁រួមចំណែក ក្នុង ការ ប ំព ុល ប រិយា កាស និង ប ង្ក ើន ក ម្ព ៅ ផ ែន ដ ី ស ូរ សំ ឡេ ង គ្រឿង ច ក្រ ▁រំខាន ដល់ ការ រស់ នៅ រ ប ស់ ស ត ្វ ព្រ ៃ ▁ពោលគឺ ស ត ្វ ព្រ ៃ ២ ភ ័យ ខ ្លា ច ▁ហើយ ផ្ល ាស់ ទី រស់ នៅ ▁ជូន កាល ឆ្ លង ដ ែន ទៅ រស់ នៅ ក្នុង ព្រ ៃ នៃ ប្រ ទេស ជ ិត ខា ង	403
តើច្បាប់ស្តីពីការអប់រំមានប៉ុន្មានជំពូកនិងប៉ុន្មានមាត្រា តើជំពូកទីប៉ុន្មាននិយាយពីសិទ្ធនិងករណីកិច្ចអប់រំ	null	ស្តីពីការអប់រំមាន១០ ជំពូកនិង៥៤មាត្រា ក្នុងជំពូកទី៧និយាយអំពីសិទ្ធិនិងករណីយកិច្ចអប់រំ	null	ស្តីពីការអប់រំមាន១០ ជំពូកនិង៥៤មាត្រា ក្នុងជំពូកទី៧និយាយអំពីសិទ្ធិនិងករណីយកិច្ចអប់រំ	ត ើ ច្ បា ប់ ស្ត ី ពី ការ អ ប់ រំ មាន ប៉ ុន ្ម ាន ជំ ព ូក និង ប៉ ុន ្ម ាន មា ត្រា Ġ ត ើ ជំ ព ូក ទី ប៉ ុន ្ម ាន និ យា យ ពី សិ ទ្ធ និង ករណី កិច្ច អ ប់ រំ Ġ	49	ស្ត ី ពី ការ អ ប់ រំ មាន ១០ Ġ ជំ ព ូក និង ៥ ៤ មា ត្រា Ġ ក្នុង ជំ ព ូក ទី ៧ និ យា យ អ ំព ី សិ ទ្ធិ និង ករណី យក ិច ្ច អ ប់ រំ	39	▁តើ ច ្ប ាប់ ស្ត ី ពី ការ អ ប់ រំ មាន ប៉ ុន ្ មាន ជ ំព ូក និង ប៉ ុន ្ មាន មា ត្រា ▁តើ ជ ំព ូក ទី ប៉ ុន ្ មាន ន ិយ ាយ ពី ស ិទ្ធ និង ករណី កិច្ច អ ប់ រំ ▁	47	▁ស្តីពី ការ អ ប់ រំ មាន ១០ ▁ជំពូក និង ៥ ៤ មា ត្រា ▁ក្នុង ជ ំព ូក ទី ៧ ន ិយ ាយ អ ំព ី សិ ទ្ធិ និង ករណី យ កិច្ច អ ប់ រំ	34
តើប្រទេសណាខ្លះ មានទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចជាមួយប្រទេសថៃ	null	ប្រទេសដែលមានទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចជាមួយប្រទេសថៃមាន ជប៉ុន សហគមន៍អឺរ៉ុប សហរដ្ឋអាមេរិក និងកណ្តាលប្រទេសអាស៊ាន	null	ប្រទេសដែលមានទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចជាមួយប្រទេសថៃមាន ជប៉ុន សហគមន៍អឺរ៉ុប សហរដ្ឋអាមេរិក និងកណ្តាលប្រទេសអាស៊ាន	ត ើប ្រ ទេស ណា ខ្ ល ះ Ġ មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង សេ ដ្ឋ កិច្ច ជា មួយ ប្រ ទេស ថ ៃ Ġ	23	ប្រ ទេស ដ ែល មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង សេ ដ្ឋ កិច្ច ជា មួយ ប្រ ទេស ថ ៃ មាន Ġ ជ ប៉ ុន Ġ ស ហ គមន៍ អ ឺ រ៉ ុប ĠâĢĭ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ĠâĢĭâĢĭ និង ក ណ្ត ាល ប្រ ទេស អា ស៊ ាន	45	▁តើ ប្រ ទេស ណា ខ្ ល ះ ▁មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង សេ ដ្ឋ កិច្ច ជា មួយ ប្រ ទេស ថ ៃ ▁	22	▁ប្រទេស ដ ែល មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង សេ ដ្ឋ កិច្ច ជា មួយ ប្រ ទេស ថ ៃ មាន ▁ជប៉ុន ▁សហគមន៍ អ ឺ រ៉ ុប ▁សហរដ្ឋ អា មេ រិក ▁និង ក ណ្ត ាល ប្រ ទេស អា ស៊ ាន	38
តើអ្វីខ្លះជាគ្រឹះនៃប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយសហរដ្ឋអាមេរិក	null	គ្រឹះនៃប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយសហរដ្ឋអាមេរិកមាន៤គឺ មូលធន,សេរីភាពសហគ្រាស,ប្រជាធិបតេយ្យ,សហព័ន្ធនិយម	null	គ្រឹះនៃប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយសហរដ្ឋអាមេរិកមាន៤គឺ មូលធន,សេរីភាពសហគ្រាស,ប្រជាធិបតេយ្យ,សហព័ន្ធនិយម	ត ើ អ ្វី ខ្ ល ះ ជា គ្រ ឹ ះ នៃ ប្រ ព ័ន ្ ធ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង ន យោ បា យ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក Ġ	31	គ្រ ឹ ះ នៃ ប្រ ព ័ន ្ ធ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង ន យោ បា យ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក មាន ៤ គ ឺ Ġ ម ូល ធ ន , សេ រី ភាព ស ហ គ្រ ាស , ប្រ ជា ធិបតេយ្យ , ស ហ ព ័ន ្ ធ និយម	48	▁តើ អ ្វី ខ្ ល ះ ជា គ្រ ឹ ះ នៃ ប្រ ព ័ ន្ធ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁និង ន យោ ប ាយ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ▁	29	▁គ្រឹះ នៃ ប្រ ព ័ ន្ធ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁និង ន យោ ប ាយ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក មាន ៤ គ ឺ ▁មូល ធ ន , សេ រី ភាព ស ហ គ្រ ាស , ប្រ ជា ធិបតេយ្យ , ស ហ ព ័ ន្ធ និយម	43
តើអ្នកណាជាអ្នកដឹកនាំដ៏ល្បីល្បាញចូរនិយាយអំពីនយោបាយដឹកនាំ	null	អ្នកដឹកនាំដ៏ល្បីល្បាញគឺលោក លីក្វាន់យូ នយោបាយដឹកនាំរបស់លោក លីក្វាន់យូ គឺ ក្រោយពីបានបញ្ចប់ការសិក្សានៅប្រទេសអង់គ្លេសលោក លីក្វាន់យូ បានចូលប្រឡូកក្នុងឆាកនយោបាយនៅឆ្នាំ ១៩៥៤ គាត់បានបង្កតើគណបក្សសកម្មភាពប្រជាជន ជនជាតិចិនមានទំនោរទៅរករបបសង្គមប្រជាធិបតេយ្យលោកលីក្វាន់យូ បានអនុវត្តនយោបាយដាច់ខាតមួយ ដើម្បីសម្រេចនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងត្រូវអ្នកទាំងអស់គ្រាំទ្រការកសាងប្រទេស គឺចាប់ផ្តើមពីចំណុចឩស្សាហកម្ម ដែលមានបីដំណាក់កាលគឺបង្កើតឩស្សាហកម្មដែលស្រូបកម្លាំងពលកម្មច្រើន ដើម្បីគាត់បន្ថយជនឥតការធ្វើបន្ថែមម៉ោងធ្វើការងារអតិបមា ដើម្បីរកប្រាក់ចំណូលឱ្យបានច្រើននិងសន្សំប្រាក់ខ្លះបង្កើតឩស្សាហកម្មដែលប្រើបច្ចេកទេសវិទ្យាខ្ពស់និងទំនើប ដើម្បីផ្តល់ចំណេះដឹងដល់មនុស្សជំនាន់ក្រោយគម្រោងនេះរដ្ឋាភិបាលនឹងអនុវត្តផ្តល់ជំរកថ្មីដល់ពលរដ្ឋឱ្យបាន៩០ និងឈានដល់ ១០០ នៅដើមសតវត្សទី២១ក្នុងវិស័យនេះឱ្យមានការរីកចម្រើនបានយកថវិការដ្ឋ ២០ ដើម្បីជំរុញវិស័យនេះឱ្យមានការរីកចម្រើន គឺបំបាត់គ្រោះមិនចេះអក្សរ តម្រូវឱ្យប្រជាជនសិង្ហបុរីបានចូលរៀនទាំងអស់គ្នាចំណែកស្រ្តីភេទរឹតតែសំខាន់ ត្រូវចូលរៀនសាលារៀនឱ្យចប់ថ្នាក់ឩត្តមសិក្សា ព្រោះស្រ្តីជាអ្នកបន្តពូជវ័យឆ្លាតសម្រាប់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ	null	អ្នកដឹកនាំដ៏ល្បីល្បាញគឺលោក លីក្វាន់យូ នយោបាយដឹកនាំរបស់លោក លីក្វាន់យូ គឺ ក្រោយពីបានបញ្ចប់ការសិក្សានៅប្រទេសអង់គ្លេសលោក លីក្វាន់យូ បានចូលប្រឡូកក្នុងឆាកនយោបាយនៅឆ្នាំ ១៩៥៤ គាត់បានបង្កតើគណបក្សសកម្មភាពប្រជាជន ជនជាតិចិនមានទំនោរទៅរករបបសង្គមប្រជាធិបតេយ្យលោកលីក្វាន់យូ បានអនុវត្តនយោបាយដាច់ខាតមួយ ដើម្បីសម្រេចនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងត្រូវអ្នកទាំងអស់គ្រាំទ្រការកសាងប្រទេស គឺចាប់ផ្តើមពីចំណុចឩស្សាហកម្ម ដែលមានបីដំណាក់កាលគឺបង្កើតឩស្សាហកម្មដែលស្រូបកម្លាំងពលកម្មច្រើន ដើម្បីគាត់បន្ថយជនឥតការធ្វើបន្ថែមម៉ោងធ្វើការងារអតិបមា ដើម្បីរកប្រាក់ចំណូលឱ្យបានច្រើននិងសន្សំប្រាក់ខ្លះបង្កើតឩស្សាហកម្មដែលប្រើបច្ចេកទេសវិទ្យាខ្ពស់និងទំនើប ដើម្បីផ្តល់ចំណេះដឹងដល់មនុស្សជំនាន់ក្រោយគម្រោងនេះរដ្ឋាភិបាលនឹងអនុវត្តផ្តល់ជំរកថ្មីដល់ពលរដ្ឋឱ្យបាន៩០ និងឈានដល់ ១០០ នៅដើមសតវត្សទី២១ក្នុងវិស័យនេះឱ្យមានការរីកចម្រើនបានយកថវិការដ្ឋ ២០ ដើម្បីជំរុញវិស័យនេះឱ្យមានការរីកចម្រើន គឺបំបាត់គ្រោះមិនចេះអក្សរ តម្រូវឱ្យប្រជាជនសិង្ហបុរីបានចូលរៀនទាំងអស់គ្នាចំណែកស្រ្តីភេទរឹតតែសំខាន់ ត្រូវចូលរៀនសាលារៀនឱ្យចប់ថ្នាក់ឩត្តមសិក្សា ព្រោះស្រ្តីជាអ្នកបន្តពូជវ័យឆ្លាតសម្រាប់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ	ត ើ អ្នក ណា ជា អ្នក ដ ឹក នាំ ដ ៏ ល ្ប ី ល ្ប ាញ ច ូរ និ យា យ អ ំព ីន យោ បា យ ដ ឹក នាំ Ġ	31	អ្នក ដ ឹក នាំ ដ ៏ ល ្ប ី ល ្ប ាញ គ ឺ លោក Ġ លី ក្ វា ន់ យ ូ Ġ ន យោ បា យ ដ ឹក នាំ រ ប ស់ លោក Ġ លី ក្ វា ន់ យ ូ Ġ គ ឺ Ġ ក្រ ោយ ពី បាន បញ្ច ប់ ការ សិ ក្ស ាន ៅ ប្រ ទេស អ ង់ គ ្ល េស លោក Ġ លី ក្ វា ន់ យ ូ Ġ បាន ចូល ប្រ ឡូ ក ក្នុង ឆ ាក ន យោ បា យ នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៥ ៤ Ġ គ ាត់ បាន បង ្ក ត ើ គ ណ ប ក្ស ស កម្ម ភាព ប្រ ជា ជន Ġ ជន ជាតិ ច ិន មាន ទំ ន ោរ ទៅ រក រ ប ប សង ្ គម ប្រ ជា ធិបតេយ្យ លោក លី ក្ វា ន់ យ ូ Ġ បាន អនុ វត្ត ន យោ បា យ ដា ច ់ ខា ត មួយ Ġ ដើម ្ប ី សម ្រ េច ន យោ បា យ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង ត្រូវ អ្នក ទ ាំង អ ស់ គ្រ ាំ ទ្រ ការ ក សា ង ប្រ ទេស Ġ គ ឺ ច ាប់ ផ្ ត ើម ពី ចំណុច ឩ ស្សា ហ កម្ម Ġ ដ ែល មាន បី ដំ ណា ក់ កាល គ ឺ បង ្ក ើត ឩ ស្សា ហ កម្ម ដ ែល ស្រ ូប ក ម្ល ាំង ពល កម្ម ច្ រ ើន Ġ ដើម ្ប ី គ ាត់ បន្ថយ ជន ឥ ត ការ ធ ្វ ើប ន្ ថ ែម ម៉ ោង ធ ្វ ើក ារ ងារ អ តិ ប មា Ġ ដើម ្ប ី រក ប្រា ក់ ចំ ណូ ល ឱ្យ បាន ច្ រ ើន និង ស ន្ សំ ប្រា ក់ ខ្ ល ះ បង ្ក ើត ឩ ស្សា ហ កម្ម ដ ែល ប្រ ើប ច្ច េក ទេស វិទ្យា ខ្ ព ស់ និង ទំ ន ើប Ġ ដើម ្ប ី ផ្ ត ល់ ចំ ណេ ះ ដ ឹង ដល់ ម នុ ស្ស ជំ នា ន់ ក្រ ោយ គម ្រ ោង នេះ រដ្ឋ ា ភិ បាល នឹង អនុ វត្ត ផ្ ត ល់ ជំ រក ថ ្ម ី ដល់ ពល រដ្ឋ ឱ្យ បាន ៩០ Ġ និង ឈ ាន ដល់ Ġ ១០ ០ Ġ នៅ ដើម ស ត វ ត ្ស ទី ២ ១ ក្នុង វិ ស ័យ នេះ ឱ្យ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន បាន យក ថ វិ ការ ដ្ឋ Ġ ២០ Ġ ដើម ្ប ី ជំ រ ុញ វិ ស ័យ នេះ ឱ្យ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន Ġ គ ឺ ប ំ បា ត់ គ្រ ោះ ម ិន ច េះ អ ក្ស រ Ġ ត ម្រ ូវ ឱ្យ ប្រ ជា ជន សិ ង្ហ ប ុរ ី បាន ចូល រ ៀន ទ ាំង អ ស់ គ្នា ចំ ណ ែក ស្រ ្ត ី ភ េ ទ រ ឹត តែ សំ ខា ន់ Ġ ត្រូវ ចូល រ ៀន សា លា រ ៀន ឱ្យ ច ប់ ថ្ន ាក់ ឩ ត្ត ម សិ ក្ស ា âĢĭ Ġ ព្រ ោះ ស្រ ្ត ី ជា អ្នក ប ន្ត ព ូ ជ វ ័យ ឆ្ លា ត សម ្រា ប់ ម នុ ស្ស ជំ នា ន់ ក្រ ោយ	476	▁តើ អ្នក ណា ជា អ្នក ដ ឹក នាំ ដ ៏ ល ្ប ី ល ្ប ាញ ច ូរ ន ិយ ាយ អ ំព ីន យោ ប ាយ ដ ឹក នាំ ▁	30	▁អ្នកដឹកនាំ ដ ៏ ល ្ប ី ល ្ប ាញ គ ឺ លោក ▁លី ក ្វា ន់ យ ូ ▁នយោបាយ ដ ឹក នាំ រ ប ស់ លោក ▁លី ក ្វា ន់ យ ូ ▁គឺ ▁ក្រោយពី បាន បញ្ច ប់ ការ ស ិក ្សា នៅ ប្រ ទេស អ ង់ គ ្ល េស លោក ▁លី ក ្វា ន់ យ ូ ▁បាន ចូល ប្រ ឡូ ក ក្នុង ឆ ាក ន យោ ប ាយ នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៥ ៤ ▁គាត់ បាន ប ង្ក ត ើ គ ណ ប ក្ស ស កម្ម ភាព ប្រ ជា ជន ▁ជនជាតិ ច ិន មាន ទំ ន ោរ ទៅ រ ករ ប ប ស ង្គ ម ប្រ ជា ធិបតេយ្យ លោក លី ក ្វា ន់ យ ូ ▁បាន អនុ វត្ត ន យោ ប ាយ ដ ាច់ ខា ត មួយ ▁ដើម្បី ស ម្រ េច ន យោ ប ាយ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁និង ត្រូវ អ្នក ទ ាំង អ ស់ គ្រ ាំ ទ្រ ការ ក សា ង ប្រ ទេស ▁គឺ ច ាប់ ផ្ ត ើម ពី ចំណុច ឩ ស្សា ហ កម្ម ▁ដែល មាន បី ដ ំណ ាក់ កាល គ ឺ ប ង្ក ើត ឩ ស្សា ហ កម្ម ដ ែល ស្ រូប ក ម្ល ាំង ពល កម្ម ច ្រ ើន ▁ដើម្បី គ ាត់ បន្ថយ ជន ឥ ត ការ ធ ្វ ើប ន ្ថ ែម ម៉ ោង ធ ្វ ើ ការងារ អ តិ ប មា ▁ដើម្បី រក ប្រ ាក់ ច ំណ ូល ឱ្យ បាន ច ្រ ើន និង ស ន្ សំ ប្រ ាក់ ខ្ ល ះ ប ង្ក ើត ឩ ស្សា ហ កម្ម ដ ែល ប្រ ើប ច្ច េក ទេស វិទ្យា ខ្ ព ស់ និង ទំ ន ើប ▁ដើម្បី ផ្ ត ល់ ច ំណ េះ ដ ឹង ដល់ ម នុ ស្ស ជំ ន ាន់ ក្រ ោយ គ ម្រ ោង នេះ រ ដ្ឋា ភិ បាល នឹង អនុ វត្ត ផ្ ត ល់ ជំ រក ថ ្ម ី ដល់ ពល រដ្ឋ ឱ្យ បាន ៩០ ▁និង ឈ ាន ដល់ ▁១០០ ▁នៅ ដើម ស ត វ ត ្ស ទី ២ ១ ក្នុង វិ ស ័យ នេះ ឱ្យ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន បាន យក ថ វិ ការ ដ្ឋ ▁២០ ▁ដើម្បី ជំ រ ុញ វិ ស ័យ នេះ ឱ្យ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ▁គឺ ប ំ ប ាត់ គ្រ ោះ ម ិន ច េះ អ ក្ស រ ▁តម្រូវ ឱ្យ ប្រ ជា ជន សិ ង្ហ ប ុ រី បាន ចូល រ ៀន ទ ាំង អ ស់ គ្នា ច ំណ ែក ស្រ ្ត ី ភ េ ទ រ ឹត តែ សំ ខ ាន់ ▁ត្រូវ ចូល រ ៀន ស ាល ារ ៀន ឱ្យ ច ប់ ថ្ន ាក់ ឩ ត្ត ម ស ិក ្សា ▁ព្រោះ ស្រ ្ត ី ជា អ្នក ប ន្ត ព ូ ជ វ ័យ ឆ ្លា ត ស ម្រ ាប់ ម នុ ស្ស ជំ ន ាន់ ក្រ ោយ	446
តើលោក គ្រូតឆូវ បានបង្កើតផែនការសេដ្ឋកិច្ចលើកទី៦នៅឆ្នាំណាដើម្បីអ្វី	null	លោក គ្រូតឆូវ បានបង្កើតផែនការសេដ្ឋកិច្ចលើកទី៦នៅឆ្នាំ១៩៥៩ ដើម្បីជម្រុយការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសឲ្យតាមទាន់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅឆ្នាំ១៩៨០ គឺមានរយៈពេល២០ឆ្នាំ	null	លោក គ្រូតឆូវ បានបង្កើតផែនការសេដ្ឋកិច្ចលើកទី៦នៅឆ្នាំ១៩៥៩ ដើម្បីជម្រុយការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសឲ្យតាមទាន់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅឆ្នាំ១៩៨០ គឺមានរយៈពេល២០ឆ្នាំ	ត ើ លោក Ġ គ្រ ូត ឆ ូវ Ġ បាន បង ្ក ើត ផ ែន ការ សេ ដ្ឋ កិច្ច លើក ទី ៦ នៅ ឆ្នាំ ណា ដើម ្ប ី អ ្វី Ġ	28	លោក Ġ គ្រ ូត ឆ ូវ Ġ បាន បង ្ក ើត ផ ែន ការ សេ ដ្ឋ កិច្ច លើក ទី ៦ នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៥ ៩ Ġ ដើម ្ប ី ជ ម្រ ុយ ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ប្រ ទេស ឲ្យ តា ម ទាន ់ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៨០ Ġ គ ឺ មាន រយ ៈ ពេល ២០ ឆ្នាំ	60	▁តើ លោក ▁គ្រូ ត ឆ ូវ ▁បាន ប ង្ក ើត ផ ែន ការ សេ ដ្ឋ កិច្ច លើក ទី ៦ នៅ ឆ្នាំ ណា ដើម ្ប ី អ ្វី ▁	27	▁លោក ▁គ្រូ ត ឆ ូវ ▁បាន ប ង្ក ើត ផ ែន ការ សេ ដ្ឋ កិច្ច លើក ទី ៦ នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៥ ៩ ▁ដើម្បី ជ ម្រ ុយ ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ប្រ ទេស ឲ្យ ត ាម ទ ាន់ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៨០ ▁គឺ មាន រយ ៈ ពេល ២០ ឆ្នាំ	57
តើកត្តាអ្វីខ្លះដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ដើម្បីលើកម្ពស់គុណភាពអប់រំ	null	កត្តាដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ដើម្បីលើកម្ពស់គុណភាពអប់រំដូចជាគុណវុឌ្ឍរបស់គ្រូបង្រៀន ភាគរយត្រូវដែលទទួលបានការបណ្ដុះបណ្ដាលតាមស្ដង់ដាជាតិ សញ្ញាបត្រកម្រិតជំនាញឯកទេសភាសាបរទេស បច្ចេកវិទ្យា ជំនាញទំនាកទំនង ការជួយសិស្ស ចិត្តសាស្រ្ដ និង គរុកោសល្យ មានឆន្ទៈនិងមនសិការវិជ្ជាជីវៈខ្ពស់ យោងតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការ UNESCO បញ្ជាក់ថា គុណវុឌ្ឍិរបស់គ្រួបង្រៀនមានទំនាក់ទំនងជាមួយលទ្ធផលសិក្សារបស់សិស្ស របាយការណ៍នេះបានលើកឡើងពីយុទ្ធសាស្រ្ដចំនួន ៤ ដើម្បីផ្ដល់គ្រូបំផុតក្នុងគោលបំណងឲ្យកុមារទទួលបាននូវការអប់រំប្រកបដោយគុណភាពគឺ ត្រូវមានការជ្រើសរើសគ្រួដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិសមស្របទៅនឹងលក្ខណៈចម្រុះរបស់កុមារដែលពួកគាត់នឹងបង្រៀន គ្រូត្រូវទទួលបាននូវការបណ្ដុះបណ្ដោលអំពីរបៀបផ្ដល់ការគាំទ្រដល់សិស្ស កុមារ ដែលរៀនខ្សោយជាងគេចាប់ផ្ដើមពីថ្នាក់ដំបូងទៅ មានគោលបំណងជម្ទះវិសមភាពនៅក្នុងការរៀនសូត្រតាមរយៈការពង្រាយគ្រូដែលល្អបំផុតទៅដតាមតំបន់ដែលជួបការលំបាកនៅក្នុងប្រទេស រដ្ឋាភិបាលត្រូវបានផ្ដល់ឪ្យគ្រូនូវការលើកទឹកចិត្តគ្រប់ផ្នែកឪ្យបានសមស្រប ដើម្បីលើកទឹកចិត្តពួកគេឪ្យបន្ដបម្រើការងារនេះ និងធានាថាកុមារគញរប់រូបពិតជាអាចរៀនសូត្របានពិតប្រាកដមិនថាពួកគេស្ថិតនៅក្នុងកាសៈទេសៈណានោះទេ កម្មវិធីសិក្សាកម្មវិធីសិក្សាមានគុណភាពសមស្របតាមតម្រួវការសម្ភារឧបទេសៈឯកសារសម្រាប់សដិក្សាស្រាវជ្រាវសម្បូរបែបបរិស្ថានសិក្សាផលធៀបគ្រូសិស្សគឺជារង្វាស់មួយសម្រាប់សិក្សាធ្វើការវាយតម្លៃវឌ្ឍនភាពគុណភាពអប់រំនិងអគារសិក្សាគ្រប់គ្រាន់តាមស្ដង់ជាគរុកោសល្យធានាឪ្យបាននូវគុណនៃការប្រឡងគ្រប់កម្រិតគោលការណ៍នៃការប្រឡងដូចជាយុទ្ធសាស្រ្ដវាយតម្លៃដើម្បីលើកកម្ពស់សំភារបង្រៀន និងរៀន	null	កត្តាដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ដើម្បីលើកម្ពស់គុណភាពអប់រំដូចជាគុណវុឌ្ឍរបស់គ្រូបង្រៀន ភាគរយត្រូវដែលទទួលបានការបណ្ដុះបណ្ដាលតាមស្ដង់ដាជាតិ សញ្ញាបត្រកម្រិតជំនាញឯកទេសភាសាបរទេស បច្ចេកវិទ្យា ជំនាញទំនាកទំនង ការជួយសិស្ស ចិត្តសាស្រ្ដ និង គរុកោសល្យ មានឆន្ទៈនិងមនសិការវិជ្ជាជីវៈខ្ពស់ យោងតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការ UNESCO បញ្ជាក់ថា គុណវុឌ្ឍិរបស់គ្រួបង្រៀនមានទំនាក់ទំនងជាមួយលទ្ធផលសិក្សារបស់សិស្ស របាយការណ៍នេះបានលើកឡើងពីយុទ្ធសាស្រ្ដចំនួន ៤ ដើម្បីផ្ដល់គ្រូបំផុតក្នុងគោលបំណងឲ្យកុមារទទួលបាននូវការអប់រំប្រកបដោយគុណភាពគឺ ត្រូវមានការជ្រើសរើសគ្រួដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិសមស្របទៅនឹងលក្ខណៈចម្រុះរបស់កុមារដែលពួកគាត់នឹងបង្រៀន គ្រូត្រូវទទួលបាននូវការបណ្ដុះបណ្ដោលអំពីរបៀបផ្ដល់ការគាំទ្រដល់សិស្ស កុមារ ដែលរៀនខ្សោយជាងគេចាប់ផ្ដើមពីថ្នាក់ដំបូងទៅ មានគោលបំណងជម្ទះវិសមភាពនៅក្នុងការរៀនសូត្រតាមរយៈការពង្រាយគ្រូដែលល្អបំផុតទៅដតាមតំបន់ដែលជួបការលំបាកនៅក្នុងប្រទេស រដ្ឋាភិបាលត្រូវបានផ្ដល់ឪ្យគ្រូនូវការលើកទឹកចិត្តគ្រប់ផ្នែកឪ្យបានសមស្រប ដើម្បីលើកទឹកចិត្តពួកគេឪ្យបន្ដបម្រើការងារនេះ និងធានាថាកុមារគញរប់រូបពិតជាអាចរៀនសូត្របានពិតប្រាកដមិនថាពួកគេស្ថិតនៅក្នុងកាសៈទេសៈណានោះទេ កម្មវិធីសិក្សាកម្មវិធីសិក្សាមានគុណភាពសមស្របតាមតម្រួវការសម្ភារឧបទេសៈឯកសារសម្រាប់សដិក្សាស្រាវជ្រាវសម្បូរបែបបរិស្ថានសិក្សាផលធៀបគ្រូសិស្សគឺជារង្វាស់មួយសម្រាប់សិក្សាធ្វើការវាយតម្លៃវឌ្ឍនភាពគុណភាពអប់រំនិងអគារសិក្សាគ្រប់គ្រាន់តាមស្ដង់ជាគរុកោសល្យធានាឪ្យបាននូវគុណនៃការប្រឡងគ្រប់កម្រិតគោលការណ៍នៃការប្រឡងដូចជាយុទ្ធសាស្រ្ដវាយតម្លៃដើម្បីលើកកម្ពស់សំភារបង្រៀន និងរៀន	ត ើក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល ត្រូវ យកចិត្តទុកដាក់ ដើម ្ប ី លើក ម្ព ស់ គុណ ភាព អ ប់ រំ Ġ	24	ក ត្ត ា ដ ែល ត្រូវ យកចិត្តទុកដាក់ ដើម ្ប ី លើក ម្ព ស់ គុណ ភាព អ ប់ រំ ដូច ជា គុណ វ ុ ឌ ្ឍ រ ប ស់ គ្រ ូប ង ្រ ៀន Ġ ភាគ រយ ត្រូវ ដ ែល ទទួលបាន ការ ប ណ ្ ដ ុះ ប ណ ្ ដា ល តា ម ស្ ដង ់ ដា ជាតិ Ġ ស ញ្ញា ប ត្រ ក ម្រ ិត ជំ នា ញ ឯក ទេស ភា សា បរ ទេស Ġ ប ច្ច េក វិទ្យា Ġ ជំ នា ញ ទំ នា ក ទំ ន ង Ġ ការ ជ ួយ សិ ស្ស Ġ ចិត្ត សា ស្រ ្ ដ Ġ និង Ġ គរ ុក ោស ល ្យ Ġ មាន ឆ ន្ទ ៈ និង ម ន សិ ការ វិជ្ជា ជីវ ៈ ខ្ ព ស់ Ġ យោ ង តា ម រ បា យក ារ ណ៍ រ ប ស់ អង្គ ការ ĠUNESCO Ġ បញ្ជា ក់ ថា Ġ គុណ វ ុ ឌ ្ឍ ិ រ ប ស់ គ្រ ួ បង ្រ ៀន មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ ល ទ្ធ ផល សិ ក្ស ារ ប ស់ សិ ស្ស Ġ រ បា យក ារ ណ៍ នេះ បាន លើក ឡើង ពី យ ុទ្ធ សា ស្រ ្ ដ ចំ ន ួន Ġ ៤ Ġ ដើម ្ប ី ផ្ ដល់ គ្រ ូប ំ ផ ុត ក្នុង គោ ល ប ំណ ង ឲ្យ ក ុម ារ ទទួលបាន ន ូវ ការ អ ប់ រំ ប្រ ក ប ដោយ គុណ ភាព គ ឺ ĠâĢĭ ត្រូវ មាន ការ ជ្រ ើស រ ើស គ្រ ួ ដ ែល មាន ល ក្ខ ណៈ សម្បត្តិ សម ស្រ បទ ៅ នឹង ល ក្ខ ណៈ ចម្រ ុះ រ ប ស់ ក ុម ារ ដ ែល ព ួ ក គ ាត់ នឹង បង ្រ ៀន Ġ គ្រ ូត ្រ ូវ ទទួលបាន ន ូវ ការ ប ណ ្ ដ ុះ ប ណ ្ ដ ោល អ ំព ី រ ប ៀប ផ្ ដល់ ការ គ ាំ ទ្រ ដល់ សិ ស្ស Ġ ក ុម ារ Ġ ដ ែល រ ៀន ខ្សោយ ជា ង គ េច ាប់ ផ្ ដើម ពី ថ្ន ាក់ ដំ បូ ង ទៅ Ġ មាន គោ ល ប ំណ ង ជ ម្ ទ ះ វិ សម ភាព នៅ ក្នុង ការ រ ៀន ស ូត ្រ តា ម រយ ៈ ការ ព ង ្រា យ គ្រ ូ ដ ែល ល្អ ប ំ ផ ុត ទៅ ដ តា ម ត ំ ប ន់ ដ ែល ជ ួ ប ការ លំបាក នៅ ក្នុង ប្រ ទេស Ġ រដ្ឋ ា ភិ បាល ត្រូវ បាន ផ្ ដល់ ឪ ្យ គ្រ ូន ូវ ការ លើក ទឹក ចិត្ត គ្រ ប់ ផ្ ន ែក ឪ ្យ បាន សម ស្រ ប Ġ ដើម ្ប ី លើក ទឹក ចិត្ត ព ួ ក គ េ ឪ ្យ ប ន្ ដ ប ម្រ ើក ារ ងារ នេះ Ġ និង ធាន ា ថា ក ុម ារ គ ញ រ ប់ រូប ពិ ត ជា អា ចរ ៀន ស ូត ្រ បាន ពិ ត ប្រា ក ដ ម ិន ថា ព ួ ក គ េស ្ថ ិត នៅ ក្នុង កាស ៈ ទេស ៈ ណា ន ោះ ទេ Ġ កម្ម វិ ធី សិ ក្ស ាក ម្ម វិ ធី សិ ក្ស ាម ាន គុណ ភាព សម ស្រ ប តា ម ត ម្រ ួ វ ការ សម ្ ភា រ ឧ បទ េស ៈ ឯក សារ សម ្រា ប់ ស ដ ិក ្សា ស្រ ាវ ជ្រ ាវ សម្ប ូរ ប ែប បរ ិស ្ថ ាន សិ ក្ស ា ផល ធៀប គ្រ ូស ិស ្ស គ ឺ ជា រ ង ្វា ស់ មួយ សម ្រា ប់ សិ ក្ស ា ធ ្វ ើក ារ វា យ ត ម្ល ៃ វ ឌ ្ឍ ន ភាព គុណ ភាព អ ប់ រំ និង អ គ ារ សិ ក្ស ា គ្រ ប់ គ្រ ាន់ តា ម ស្ ដង ់ ជា គរ ុក ោស ល ្យ ធាន ា ឪ ្យ បាន ន ូវ គុណ នៃ ការ ប្រ ឡ ង គ្រ ប់ ក ម្រ ិត គោ ល ការណ៍ នៃ ការ ប្រ ឡ ង ដូច ជា យ ុទ្ធ សា ស្រ ្ ដ វា យ ត ម្ល ៃ ដើម ្ប ី លើក ក ម្ព ស់ សំ ភា រ បង ្រ ៀន Ġ និង រ ៀន	647	▁តើ ក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល ត្រូវ យកចិត្តទុកដាក់ ដើម ្ប ី លើក ម្ព ស់ គុណ ភាព អ ប់ រំ ▁	24	▁កត្តា ដ ែល ត្រូវ យកចិត្តទុកដាក់ ដើម ្ប ី លើក ម្ព ស់ គុណ ភាព អ ប់ រំ ដូច ជា គុណ វ ុ ឌ ្ឍ រ ប ស់ គ្រ ូប ង ្រ ៀន ▁ភាគរយ ត្រូវ ដ ែល ទទួលបាន ការ ប ណ ្ ដ ុះ ប ណ ្ ដា ល ត ាម ស្ ដ ង់ ដា ជាតិ ▁សញ្ញាបត្រ ក ម្រ ិត ជំ ន ាញ ឯក ទេស ភា សា បរ ទេស ▁បច្ចេកវិទ្យា ▁ជំនាញ ទំ នា ក ទំ ន ង ▁ការជួយ សិ ស្ស ▁ចិត្ត សា ស្រ ្ ដ ▁និង ▁គរ ុក ោស ល ្យ ▁មាន ឆ ន្ទ ៈ និង ម ន សិ ការ វិជ្ជា ជីវ ៈ ខ្ ព ស់ ▁យោង ត ាម រ ប ាយ ការណ៍ រ ប ស់ អង្គ ការ ▁UNESCO ▁បញ្ជាក់ ថា ▁គុណ វ ុ ឌ ្ឍ ិ រ ប ស់ គ្រ ួ បង ្រ ៀន មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ ល ទ្ធ ផល សិ ក្ស ារ ប ស់ សិ ស្ស ▁របាយការណ៍ នេះ បាន លើក ឡើង ពី យ ុទ្ធ សា ស្រ ្ ដ ចំ ន ួន ▁៤ ▁ដើម្បី ផ្ ដល់ គ្រ ូប ំ ផ ុត ក្នុង គ ោល ប ំណ ង ឲ្យ ក ុម ារ ទទួលបាន ន ូវ ការ អ ប់ រំ ប្រ ក ប ដោយ គុណ ភាព គ ឺ ▁ត្រូវ មាន ការ ជ្រ ើស រ ើស គ្រ ួ ដ ែល មាន ល ក្ខ ណៈ សម្បត្តិ សម ស្រ ប ទៅ នឹង ល ក្ខ ណៈ ចម្រ ុះ រ ប ស់ ក ុម ារ ដ ែល ព ួ ក គ ាត់ នឹង បង ្រ ៀន ▁គ្រូ ត្រូវ ទទួលបាន ន ូវ ការ ប ណ ្ ដ ុះ ប ណ ្ ដ ោល អ ំព ី រ ប ៀប ផ្ ដល់ ការ គ ាំ ទ្រ ដល់ សិ ស្ស ▁កុមារ ▁ដែល រ ៀន ខ្សោយ ជា ង គ េច ាប់ ផ្ ដើម ពី ថ្ន ាក់ ដំ បូ ង ទៅ ▁មាន គ ោល ប ំណ ង ជ ម្ ទ ះ វិ សម ភាព នៅ ក្នុង ការ រ ៀន ស ូ ត្រ ត ាម រយ ៈ ការ ព ង ្រ ាយ គ្រ ូ ដ ែល ល្អ ប ំ ផ ុត ទៅ ដ ត ាម ត ំ ប ន់ ដ ែល ជ ួ ប ការ លំបាក នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ▁រដ្ឋាភិបាល ត្រូវ បាន ផ្ ដល់ ឪ ្យ គ្រ ូន ូវ ការ លើក ទឹក ចិត្ត គ្រ ប់ ផ្ ន ែក ឪ ្យ បាន សម ស្រ ប ▁ដើម្បី លើក ទឹក ចិត្ត ព ួ ក គ េ ឪ ្យ ប ន្ ដ ប ម្រ ើ ការងារ នេះ ▁និង ធាន ា ថា ក ុម ារ គ ញ រ ប់ រូប ព ិត ជា អា ចរ ៀន ស ូ ត្រ បាន ព ិត ប្រា ក ដ ម ិន ថា ព ួ ក គ េស ្ថ ិត នៅ ក្នុង កាស ៈ ទេស ៈ ណា ន ោះ ទេ ▁កម្មវិធី ស ិក ្សា កម្ម វិ ធី ស ិក ្សា មាន គុណ ភាព សម ស្រ ប ត ាម ត ម្រ ួ វ ការ ស ម្ភ ារ ឧ ប ទេស ៈ ឯក សារ ស ម្រ ាប់ ស ដ ិក ្សា ស្រ ាវ ជ្រ ាវ សម្ប ូរ ប ែប ប រិ ស្ថាន ស ិក ្សា ផល ធៀប គ្រ ូស ិ ស្ស គ ឺ ជា រ ង ្វ ាស់ មួយ ស ម្រ ាប់ ស ិក ្សា ធ ្វ ើ ការ វ ាយ ត ម្ល ៃ វ ឌ ្ឍ ន ភាព គុណ ភាព អ ប់ រំ និង អ គ ារ ស ិក ្សា គ្រ ប់ គ្រ ាន់ ត ាម ស្ ដ ង់ ជា គរ ុក ោស ល ្យ ធាន ា ឪ ្យ បាន ន ូវ គុណ នៃ ការ ប្រ ឡ ង គ្រ ប់ ក ម្រ ិត គ ោល ការណ៍ នៃ ការ ប្រ ឡ ង ដូច ជ ាយ ុទ្ធ សា ស្រ ្ ដ វ ាយ ត ម្ល ៃ ដើម ្ប ី លើក ក ម្ព ស់ សំ ភា រ បង ្រ ៀន ▁និង រ ៀន	610

Subsets and Splits

No community queries yet

The top public SQL queries from the community will appear here once available.