Split (3)

train · 9.55k rows

instruction stringlengths 9 478	input float64	output stringlengths 6 612k	input_text float64	output_text stringlengths 6 612k	merged_input_tokens stringlengths 16 730	merged_input_khmer_count int64 5 233	merged_output_tokens stringlengths 9 924k	merged_output_khmer_count int64 2 296k	ref_input_tokens stringlengths 17 680	ref_input_khmer_count int64 4 201	ref_output_tokens stringlengths 8 892k	ref_output_khmer_count int64 1 280k
តើតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍មានអាកាសធាតុអ្វីខ្លះ	null	អាស៊ីអាគ្នេយ៍មានអាកាសធាតុត្រូពិចមូសុង និងអាកាសធាតុអេកា្វទ័រ	null	អាស៊ីអាគ្នេយ៍មានអាកាសធាតុត្រូពិចមូសុង និងអាកាសធាតុអេកា្វទ័រ	ត ើត ំ ប ន់ អា ស៊ី អា គ ្ន េ យ ៍ មាន អា កាស ធាតុ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	22	អា ស៊ី អា គ ្ន េ យ ៍ មាន អា កាស ធាតុ ត្រ ូ ពិ ច ម ូស ុង Ġ និង អា កាស ធាតុ អ េក ា ្វ ទ័រ	28	▁តើ ត ំ ប ន់ អា ស៊ី អា គ ្ន េ យ ៍ មាន អា កាស ធាតុ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	22	▁អាស៊ី អា គ ្ន េ យ ៍ មាន អា កាស ធាតុ ត្រ ូ ព ិច ម ូស ុង ▁និង អា កាស ធាតុ អ េ កា ្វ ទ័រ	27
តើកម្ពុជាទទួលបានឯករាជ្យពីបារាំងនៅឆ្នាំណា	null	កម្ពុជាទទួលបានឯករាជ្យពីបារាំងនៅថ្ងៃទី ០៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៥៣	null	កម្ពុជាទទួលបានឯករាជ្យពីបារាំងនៅថ្ងៃទី ០៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៥៣	ត ើក ម្ព ុ ជា ទទួលបាន ឯក រាជ ្យ ពី បា រា ំ ង នៅ ឆ្នាំ ណា Ġ	17	ក ម្ព ុ ជា ទទួលបាន ឯក រាជ ្យ ពី បា រា ំ ង នៅ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ០ ៩ Ġ ខែ វិ ច្ឆ ិកា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៥ ៣	28	▁តើ ក ម្ព ុ ជា ទទួលបាន ឯក រាជ ្យ ពី ប ារ ាំង នៅ ឆ្នាំ ណា ▁	16	▁កម្ពុជា ទទួលបាន ឯក រាជ ្យ ពី ប ារ ាំង នៅ ថ ្ង ៃ ទី ▁០៩ ▁ខែវិច្ឆិកា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៥ ៣	20
ដូចម្តេចដែលហៅថា រដ្ឋសហព័ន្ធ	null	រដ្ឋសហព័ន្ធ គឺជារដ្ឋជាច្រើនរូបរួមគ្នា បង្កើតជាប្រទេសមួយ គឺសហរដ្ឋអាមេរិកមានកំណើតពូជសាសន៍ជាច្រើនប្លែកពីគ្នា	null	រដ្ឋសហព័ន្ធ គឺជារដ្ឋជាច្រើនរូបរួមគ្នា បង្កើតជាប្រទេសមួយ គឺសហរដ្ឋអាមេរិកមានកំណើតពូជសាសន៍ជាច្រើនប្លែកពីគ្នា	ដូច ម្ ត េច ដ ែល ហ ៅ ថា Ġ រដ្ឋ ស ហ ព ័ន ្ ធ Ġ	16	រដ្ឋ ស ហ ព ័ន ្ ធ Ġ គ ឺ ជា រដ្ឋ ជា ច្ រ ើន រូប រួម គ្នា Ġ បង ្ក ើត ជា ប្រ ទេស មួយ Ġ គ ឺ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក មាន កំ ណ ើត ព ូ ជ សា ស ន៍ ជា ច្ រ ើន ប្លែក ពី គ្នា	50	▁ដូចម្តេច ដ ែល ហ ៅ ថា ▁រដ្ឋ ស ហ ព ័ ន្ធ ▁	12	▁រដ្ឋ ស ហ ព ័ ន្ធ ▁គឺជា រដ្ឋ ជា ច ្រ ើន រូប រួម គ្នា ▁បង្កើត ជា ប្រ ទេស មួយ ▁គឺ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក មាន ក ំណ ើត ព ូ ជ សា ស ន៍ ជា ច ្រ ើន ប្លែក ពី គ្នា	44
តើអង់គ្លេសដោះស្រាយដូចម្ដេច	null	វិបត្តិអ៊ុលស្វ័រ ជាវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់អង់គ្លេស តើអង់គ្លេសដោះស្រាយដូចជា រដ្ឋាភិបាលអង់គ្លេសបានបើកកិច្ចចរចាជាមួយ ចលនាកងទ័ពសាធារណរដ្ឋអៀរឡង់ Irish Republic ArmyIRAដើម្បីញ្ចប់ជម្លោះនៅទីក្រុងបែលហ្វានៅឆ្នាំ ១៩៩៨វិបត្តិនេះបានបញ្ចប់ដោយអង់គ្លេសបានបង្កើតរដ្ឋាភិបាលមួយដែលមានសមាជិកពីនិកាយទាំងពីររួមគ្នា កាតូលិក និងប្រូតេស្ដង់	null	វិបត្តិអ៊ុលស្វ័រ ជាវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់អង់គ្លេស តើអង់គ្លេសដោះស្រាយដូចជា រដ្ឋាភិបាលអង់គ្លេសបានបើកកិច្ចចរចាជាមួយ ចលនាកងទ័ពសាធារណរដ្ឋអៀរឡង់ Irish Republic ArmyIRAដើម្បីញ្ចប់ជម្លោះនៅទីក្រុងបែលហ្វានៅឆ្នាំ ១៩៩៨វិបត្តិនេះបានបញ្ចប់ដោយអង់គ្លេសបានបង្កើតរដ្ឋាភិបាលមួយដែលមានសមាជិកពីនិកាយទាំងពីររួមគ្នា កាតូលិក និងប្រូតេស្ដង់	ត ើ អ ង់ គ ្ល េស ដ ោះ ស្រ ាយ ដូច ម្ ដ េច Ġ	15	វិ ប ត្តិ អ៊ ុល ស្ វ ័រ Ġ ជា វិ ប ត្តិ ធ ្ង ន់ ធ ្ង រស ម្រ ាប់ អ ង់ គ ្ល េស Ġ ត ើ អ ង់ គ ្ល េស ដ ោះ ស្រ ាយ ដូច ជា Ġ រដ្ឋ ា ភិ បាល អ ង់ គ ្ល េស បាន ប ើក កិច្ច ចរ ច ា ជា មួយ Ġ ច ល នា ក ង ទ ័ ព សា ធា រណ រដ្ឋ អ ៀរ ឡង់ ĠIrish ĠRepublic ĠArmy IRA ដើម ្ប ី ញ្ច ប់ ជ ម្ល ោះ នៅ ទី ក្រុង ប ែល ហ្វ ាន ៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩៨ វិ ប ត្តិ នេះ បាន បញ្ច ប់ ដោយ អ ង់ គ ្ល េស បាន បង ្ក ើត រដ្ឋ ា ភិ បាល មួយ ដ ែល មាន សម ា ជ ិក ពី និ កាយ ទ ាំង ពី រ រួម គ្នា Ġ កា តូ ល ិក Ġ និង ប្រ ូត េស ្ ដង ់	139	▁តើ អ ង់ គ ្ល េស ដ ោះ ស្រ ាយ ដូច ម្ ដ េច ▁	14	▁វិបត្តិ អ៊ ុល ស ្វ ័រ ▁ជា វិ ប ត្តិ ធ ្ង ន់ ធ ្ង រស ម្រ ាប់ អ ង់ គ ្ល េស ▁តើ អ ង់ គ ្ល េស ដ ោះ ស្រ ាយ ដូច ជា ▁រដ្ឋាភិបាល អ ង់ គ ្ល េស បាន ប ើក កិច្ច ចរ ច ា ជា មួយ ▁ចលនា ក ង ទ ័ ព សា ធា រណ រដ្ឋ អ ៀរ ឡង់ ▁Irish ▁Republic ▁Army I RA ដើម ្ប ី ញ្ច ប់ ជ ម្ល ោះ នៅ ទី ក្រុង ប ែល ហ្វ ាន ៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៩៨ វិ ប ត្តិ នេះ បាន បញ្ច ប់ ដោយ អ ង់ គ ្ល េស បាន ប ង្ក ើត រ ដ្ឋា ភិ បាល មួយ ដ ែល មាន ស មា ជ ិក ពី និ កាយ ទ ាំង ពី រ រួម គ្នា ▁កាត ូល ិក ▁និង ប្រ ូត េ ស្ ដ ង់	130
តើស្ពានណាខ្លះនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដែលបានសាងសង់រួច ចូររៀបរាប់	null	បណ្តាស្ពានដែលត្រូវបានសង់រួចមានស្ពានតេជោមរកតកោះពស់ស្ពានអាកាស ក្បាលថ្នល់ស្ពានព្រះមុនីវង្សស្ពានសេកុងស្ពានស្រែអំបិលស្ពានត្រពាំងរូងស្ពានអណ្តូងទឺកស្ពាន តាតៃស្ពាន ទន្លេបឹងស្ពានព្រែកក្តាមស្ពាន ព្រែកតាមាក់ស្ពានព្រែកព្នៅស្ពានកោះកុង	null	បណ្តាស្ពានដែលត្រូវបានសង់រួចមានស្ពានតេជោមរកតកោះពស់ស្ពានអាកាស ក្បាលថ្នល់ស្ពានព្រះមុនីវង្សស្ពានសេកុងស្ពានស្រែអំបិលស្ពានត្រពាំងរូងស្ពានអណ្តូងទឺកស្ពាន តាតៃស្ពាន ទន្លេបឹងស្ពានព្រែកក្តាមស្ពាន ព្រែកតាមាក់ស្ពានព្រែកព្នៅស្ពានកោះកុង	ត ើស ្ ពា ន ណា ខ្ ល ះ នៅ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ដ ែល បាន សា ង សង ់ រ ួច Ġ ច ូរ រ ៀប រា ប់ Ġ	36	បណ្ត ាស ្ ពា ន ដ ែល ត្រូវ បាន សង ់ រ ួច មាន ស្ព ាន ត េ ជ ោម រក ត ក ោះ ព ស់ ស្ព ាន អា កាស Ġ ក្ បាល ថ្ន ល់ ស្ព ាន ព្រ ះ ម ុន ី វង្ស ស្ព ាន សេ ក ុង ស្ព ាន ស្រ ែ អ ំ ប ិល ស្ព ាន ត្រ ពា ំ ង រ ូង ស្ព ាន អ ណ្ត ូង ទ ឺ ក ស្ព ាន Ġ តា ត ៃ ស្ព ាន Ġ ទ ន្ ល េ ប ឹង ស្ព ាន ព្រ ែក ក្ត ាម ស្ព ាន Ġ ព្រ ែក តា មា ក់ ស្ព ាន ព្រ ែក ព្ នៅ ស្ព ាន ក ោះ ក ុង	109	▁តើ ស្ព ាន ណា ខ្ ល ះ នៅ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ដ ែល បាន សា ង ស ង់ រ ួច ▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ ▁	33	▁បណ្តា ស្ព ាន ដ ែល ត្រូវ បាន ស ង់ រ ួច មាន ស្ព ាន ត េ ជ ោម រក ត ក ោះ ព ស់ ស្ព ាន អា កាស ▁ក្បាល ថ្ន ល់ ស្ព ាន ព្រ ះ ម ុន ី វង្ស ស្ព ាន ស េក ុង ស្ព ាន ស្រ ែ អ ំ ប ិល ស្ព ាន ត្រ ព ាំង រ ូង ស្ព ាន អ ណ្ត ូង ទ ឺ ក ស្ព ាន ▁តា ត ៃ ស្ព ាន ▁ទន្លេ ប ឹង ស្ព ាន ព្រ ែក ក្ត ាម ស្ព ាន ▁ព្រែក ត ាម ាក់ ស្ព ាន ព្រ ែក ព្ នៅ ស្ព ាន ក ោះ ក ុង	101
តើប្រទេសកម្ពុជាចែកជាប៉ុន្មានតំបន់អ្វីខ្លះ	null	ប្រទេសកម្ពុជាចែកជាបួនតំបន់គឺ តំបន់មាត់សមុទ្រ តំបន់ប្រជុំភ្នំ តំបន់ទំនាបកណ្តាល និងតំបន់ខ្ពង់រាប	null	ប្រទេសកម្ពុជាចែកជាបួនតំបន់គឺ តំបន់មាត់សមុទ្រ តំបន់ប្រជុំភ្នំ តំបន់ទំនាបកណ្តាល និងតំបន់ខ្ពង់រាប	ត ើប ្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ច ែក ជា ប៉ ុន ្ម ាន ត ំ ប ន់ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	24	ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ច ែក ជា ប ួន ត ំ ប ន់ គ ឺ Ġ ត ំ ប ន់ មា ត់ សម ុ ទ្រ Ġ ត ំ ប ន់ ប្រជុំ ភ្នំ Ġ ត ំ ប ន់ ទំ នា ប ក ណ្ត ាល Ġ និង ត ំ ប ន់ ខ្ ព ង់ រា ប	52	▁តើ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ច ែក ជា ប៉ ុន ្ មាន ត ំ ប ន់ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	23	▁ប្រទេស ក ម្ព ុ ជា ច ែក ជា ប ួន ត ំ ប ន់ គ ឺ ▁តំបន់ ម ាត់ សម ុ ទ្រ ▁តំបន់ ប្រជុំ ភ្នំ ▁តំបន់ ទំ នា ប ក ណ្ត ាល ▁និង ត ំ ប ន់ ខ្ ព ង់ រ ាប	42
តើជនប្រភេទណាខ្លះដែលមិនអាចចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតបាន	null	ជនដែលមិនអាចចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតមានដូចជាអនិតិជនវិកលចរិកជនពនេចរជនពិរុទ្ធជនអនិកជន	null	ជនដែលមិនអាចចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតមានដូចជាអនិតិជនវិកលចរិកជនពនេចរជនពិរុទ្ធជនអនិកជន	ត ើ ជន ប្រ ភ េ ទ ណា ខ្ ល ះ ដ ែល ម ិន អា ច ច ុះ ឈ្មោះ ប ោះ ឆ្ ន ោត បាន Ġ	26	ជន ដ ែល ម ិន អា ច ច ុះ ឈ្មោះ ប ោះ ឆ្ ន ោត មាន ដូច ជា អ និ តិ ជន វិ ក ល ចរ ិក ជន ព ន េច រ ជន ពិ រ ុទ្ធ ជន អ និ ក ជន	41	▁តើ ជន ប្រ ភ េ ទ ណា ខ្ ល ះ ដ ែល ម ិន អា ច ច ុះ ឈ្មោះ ប ោះ ឆ្ ន ោត បាន ▁	25	▁ជន ដ ែល ម ិន អា ច ច ុះ ឈ្មោះ ប ោះ ឆ្ ន ោត មាន ដូច ជា អ និ តិ ជន វិ ក ល ច រិក ជន ព ន េច រ ជន ពិ រ ុទ្ធ ជន អ ន ិក ជន	41
តើទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋមានអ្វីខ្លះ ចូរបង្ហាញភាពខុសគ្នារវាងទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋនិងទ្រព្យសម្បត្តិឯកជនរបស់រដ្ឋ	null	ទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋមានទ្រព្យធនធានធម្មជាតិ មានជាអាទិ៍ ព្រៃឈើ ផ្លូវទឹក បឹងធម្មជាតិ ច្រាំងទន្លេ និងត្រើយសមុទ្រ ទ្រព្យដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាសាធារណៈមានកំពង់ផែ ផ្លូវទឹក ព្រលានយន្តហោះ ផ្លូវថ្នល់ ផ្លូវលំ ទ្រព្យទាំងឡាយដែលដាក់ឱ្យដំណើរការជាសាធារណៈ ដូចជា សាលារៀន អគាររដ្ឋបាល និង មន្ទីរពេទ្យជាដើម ទ្រព្យផ្សេងទៀតដែលបង្កើតជាដែនបម្រុងធម្មជាតិបេតិកភ័ណ្ឌបុរាណវិទ្យា វប្បធម៌ និងប្រវត្តិសាស្រ្តអចលនវត្ថុជាព្រះរាជទ្រព្យដែលមិនមែនជាទ្រព្យសម្បត្តិឯកជនរបស់ព្រះរាជ្យវង្សានុវង្ស ភាពខុសគ្នារវាងទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋ និងទ្រព្យសម្បត្តិឯកជនរបស់រដ្ឋ ទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋ ជាទ្រព្យដែលមានជាប់ផលប្រយោជន៍សាធារណៈ មិនអាចលក់ដូរ មិនអាចកំណត់អាជ្ញាទ្រព្យសម្បត្តិឯកជនរបស់រដ្ឋ ជាទ្រព្យសម្បត្តិទាំងឡាយដែលមិនស្ថិតនៅក្រោមទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋ និងមិនមែនទ្រព្យជាកម្មសិទ្ធិរបស់ឯកជន ឬសមូហភាព ទ្រព្យសម្បត្តិនេះអាចលក់ដូរ បែងចែក ឬផ្ទេរសិទ្ធិបានតាមការកំណត់ដោយច្បាប់	null	ទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋមានទ្រព្យធនធានធម្មជាតិ មានជាអាទិ៍ ព្រៃឈើ ផ្លូវទឹក បឹងធម្មជាតិ ច្រាំងទន្លេ និងត្រើយសមុទ្រ ទ្រព្យដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាសាធារណៈមានកំពង់ផែ ផ្លូវទឹក ព្រលានយន្តហោះ ផ្លូវថ្នល់ ផ្លូវលំ ទ្រព្យទាំងឡាយដែលដាក់ឱ្យដំណើរការជាសាធារណៈ ដូចជា សាលារៀន អគាររដ្ឋបាល និង មន្ទីរពេទ្យជាដើម ទ្រព្យផ្សេងទៀតដែលបង្កើតជាដែនបម្រុងធម្មជាតិបេតិកភ័ណ្ឌបុរាណវិទ្យា វប្បធម៌ និងប្រវត្តិសាស្រ្តអចលនវត្ថុជាព្រះរាជទ្រព្យដែលមិនមែនជាទ្រព្យសម្បត្តិឯកជនរបស់ព្រះរាជ្យវង្សានុវង្ស ភាពខុសគ្នារវាងទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋ និងទ្រព្យសម្បត្តិឯកជនរបស់រដ្ឋ ទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋ ជាទ្រព្យដែលមានជាប់ផលប្រយោជន៍សាធារណៈ មិនអាចលក់ដូរ មិនអាចកំណត់អាជ្ញាទ្រព្យសម្បត្តិឯកជនរបស់រដ្ឋ ជាទ្រព្យសម្បត្តិទាំងឡាយដែលមិនស្ថិតនៅក្រោមទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋ និងមិនមែនទ្រព្យជាកម្មសិទ្ធិរបស់ឯកជន ឬសមូហភាព ទ្រព្យសម្បត្តិនេះអាចលក់ដូរ បែងចែក ឬផ្ទេរសិទ្ធិបានតាមការកំណត់ដោយច្បាប់	ត ើ ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ សា ធា រណៈ រ ប ស់ រដ្ឋ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ច ូរ បង ្ហ ាញ ភាព ខុស គ្នា រ វា ង ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ សា ធា រណៈ រ ប ស់ រដ្ឋ និង ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ ឯក ជន រ ប ស់ រដ្ឋ Ġ	49	ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ សា ធា រណៈ រ ប ស់ រដ្ឋ មាន ទ្រ ព្យ ធ ន ធាន ធម្ម ជាតិ Ġ មាន ជា អា ទិ ៍ Ġ ព្រ ៃ ឈ ើ Ġ ផ្ល ូវ ទឹក Ġ ប ឹង ធម្ម ជាតិ âĢĭ Ġ ច្ រា ំ ង ទ ន្ ល េ Ġ និង ត្រ ើយ សម ុ ទ្រ Ġ ទ្រ ព្យ ដា ក់ ឱ្យ ប្រ ើប ្រា ស់ ជា សា ធា រណៈ មាន កំ ព ង់ ផ ែ Ġ ផ្ល ូវ ទឹក Ġ ព្រ លាន យ ន្ត ហ ោះ Ġ ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ Ġ ផ្ល ូវ លំ Ġ ទ្រ ព្យ ទ ាំង ឡា យ ដ ែល ដា ក់ ឱ្យ ដំណើរ ការ ជា សា ធា រណៈ Ġ ដូច ជា Ġ សា លា រ ៀន Ġ អ គ ារ រដ្ឋ បាល Ġ និង Ġ ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ ជា ដើម Ġ ទ្រ ព្យ ផ្ សេ ង ទៀត ដ ែល បង ្ក ើត ជា ដ ែន ប ម្រ ុង ធម្ម ជាតិ ប េត ិក ភ ័ណ្ឌ ប ុរ ា ណ វិទ្យា Ġ វ ប្ប ធម៌ âĢĭ Ġ និង ប្រ វត្ត ិស ាស ្រ ្ត អ ច ល ន វ ត្ថ ុ ជា ព្រ ះ រាជ ទ្រ ព្យ ដ ែល ម ិន ម ែន ជា ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ ឯក ជន រ ប ស់ ព្រ ះ រាជ ្យ វង្ស ានុ វង្ស Ġ ភាព ខុស គ្នា រ វា ង ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ សា ធា រណៈ រ ប ស់ រដ្ឋ Ġ និង ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ ឯក ជន រ ប ស់ រដ្ឋ Ġ ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ សា ធា រណៈ រ ប ស់ រដ្ឋ Ġ ជា ទ្រ ព្យ ដ ែល មាន ជាប់ ផល ប្រ យោ ជន ៍ សា ធា រណៈ Ġ ម ិន អា ច ល ក់ ដ ូរ Ġ ម ិន អា ច កំ ណ ត់ អា ជ្ញ ា ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ ឯក ជន រ ប ស់ រដ្ឋ Ġ ជា ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ ទ ាំង ឡា យ ដ ែល ម ិន ស្ ថ ិត នៅ ក្រោម ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ សា ធា រណៈ រ ប ស់ រដ្ឋ Ġ និង ម ិន ម ែន ទ្រ ព្យ ជា កម្ម សិ ទ្ធិ រ ប ស់ ឯក ជន Ġ ឬ សម ូ ហ ភាព Ġ ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ នេះ អា ច ល ក់ ដ ូរ Ġ ប ែង ច ែក Ġ ឬ ផ្ ទេ រស ិទ្ធ ិប ាន តា មក ារ កំ ណ ត់ ដោយ ច្ បា ប់	350	▁តើ ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ សា ធា រណៈ រ ប ស់ រដ្ឋ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ចូរ ប ង្ហ ាញ ភាព ខុស គ្នា រ វ ាង ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ សា ធា រណៈ រ ប ស់ រដ្ឋ និង ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ ឯក ជន រ ប ស់ រដ្ឋ ▁	47	▁ទ្រព្យសម្បត្តិ សា ធា រណៈ រ ប ស់ រដ្ឋ មាន ទ្រ ព្យ ធ ន ធាន ធម្ម ជាតិ ▁មាន ជា អា ទ ិ៍ ▁ព្រៃឈើ ▁ផ្លូវ ទឹក ▁បឹង ធម្ម ជាតិ ▁ច្រាំង ទ ន ្ល េ ▁និង ត្រ ើយ សម ុ ទ្រ ▁ទ្រព្យ ដ ាក់ ឱ្យ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ជា សា ធា រណៈ មាន ក ំព ង់ ផ ែ ▁ផ្លូវ ទឹក ▁ព្រលានយន្តហោះ ▁ផ្លូវ ថ្ន ល់ ▁ផ្លូវ លំ ▁ទ្រព្យ ទ ាំង ឡា យ ដ ែល ដ ាក់ ឱ្យ ដំណើរ ការ ជា សា ធា រណៈ ▁ដូចជា ▁សាលារៀន ▁អគារ រដ្ឋ បាល ▁និង ▁មន្ទីរពេទ្យ ជា ដើម ▁ទ្រព្យ ផ្ ស េង ទៀត ដ ែល ប ង្ក ើត ជា ដ ែន ប ម្រ ុង ធម្ម ជាតិ ប េត ិក ភ ័ណ្ឌ ប ុរ ា ណ វិទ្យា ▁វប្បធម ៌ ▁និង ប្រ វ ត្តិ សា ស្រ ្ត អ ច ល ន វ ត្ថ ុ ជា ព្រ ះ រាជ ទ្រ ព្យ ដ ែល ម ិន ម ែន ជា ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ ឯក ជន រ ប ស់ ព្រ ះ រាជ ្យ វង្ស ានុ វង្ស ▁ភាព ខុស គ្នា រ វ ាង ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ សា ធា រណៈ រ ប ស់ រដ្ឋ ▁និង ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ ឯក ជន រ ប ស់ រដ្ឋ ▁ទ្រព្យសម្បត្តិ សា ធា រណៈ រ ប ស់ រដ្ឋ ▁ជា ទ្រ ព្យ ដ ែល មាន ជាប់ ផល ប្រ យោ ជ ន៍ សា ធា រណៈ ▁មិន អា ច ល ក់ ដ ូរ ▁មិន អា ច ក ំណ ត់ អា ជ្ញ ា ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ ឯក ជន រ ប ស់ រដ្ឋ ▁ជា ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ ទ ាំង ឡា យ ដ ែល ម ិន ស ្ថ ិត នៅ ក្រោម ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ សា ធា រណៈ រ ប ស់ រដ្ឋ ▁និង ម ិន ម ែន ទ្រ ព្យ ជា កម្ម សិ ទ្ធិ រ ប ស់ ឯក ជន ▁ឬ សម ូ ហ ភាព ▁ទ្រព្យសម្បត្តិ នេះ អា ច ល ក់ ដ ូរ ▁បែងចែក ▁ឬ ផ្ ទ េរ សិ ទ្ធិ បាន ត ាម ការ ក ំណ ត់ ដោយ ច ្ប ាប់	309
តើកងទ័ពអាឡឺម៉ង់ និងជប៉ុនបានប្រកាសដាក់អាវុធចុះចាញ់ នៅថ្ងៃណា ខែណា ឆ្នាំណា	null	កងទ័ពអាឡឺម៉ង់ និងជប៉ុនបានប្រកាសដាក់អាវុធចុះចាញ់ នៅថ្ងៃទី ០៨ ខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៤៥	null	កងទ័ពអាឡឺម៉ង់ និងជប៉ុនបានប្រកាសដាក់អាវុធចុះចាញ់ នៅថ្ងៃទី ០៨ ខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៤៥	ត ើក ង ទ ័ ព អា ឡ ឺ ម៉ង់ Ġ និង ជ ប៉ ុន បាន ប្រ កាស ដា ក់ អា វុធ ច ុះ ច ាញ់ Ġ នៅ ថ ្ង ៃ ណា Ġ ខែ ណា Ġ ឆ្នាំ ណា Ġ	34	ក ង ទ ័ ព អា ឡ ឺ ម៉ង់ Ġ និង ជ ប៉ ុន បាន ប្រ កាស ដា ក់ អា វុធ ច ុះ ច ាញ់ Ġ នៅ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ០ ៨ Ġ ខែ សី ហា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៤ ៥	38	▁តើ ក ង ទ ័ ព អា ឡ ឺ ម៉ង់ ▁និង ជ ប៉ ុន បាន ប្រ កាស ដ ាក់ អា វុធ ច ុះ ច ាញ់ ▁នៅ ថ ្ង ៃ ណា ▁ខែ ណា ▁ឆ្នាំ ណា ▁	34	▁កងទ័ព អា ឡ ឺ ម៉ង់ ▁និង ជ ប៉ ុន បាន ប្រ កាស ដ ាក់ អា វុធ ច ុះ ច ាញ់ ▁នៅ ថ ្ង ៃ ទី ▁០៨ ▁ខែសីហា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៤ ៥	31
តើជនជាតិខ្មែរយើងមានសាសនាដែរឬទេ	null	គេតែងសង្កេតឃើញថាកាលណាមានភយន្តរាយ ឬមានបញ្ហាណាមួយកើតឡើង ហើយដែលមនុស្សដោះស្រាយដោយកំលាំងប្រាជ្ញ ឬកំលាំងកាយរបស់ខ្លួនពុំរួចក៏កើតមានជំនឿទៅលើកំលាំងក្រៅខ្លួន ជាមានវត្ថុខ្លាំងពូកែសក្តិសិទ្ធិផ្សេងៗអាចជួយសំរេចគោលបំណងខ្លួនបាន ចំណែកជនជាតិខ្មែរយើងកាលដើមឡើយក៏មានជំនឿបែបនេះដែលគឺនិយមគោរពកំលាំងធម្មជាតិដោយយល់ថា ធម្មជាតិទាំងឡាយសុទ្ធតែមានព្រលឹង និងមានកំលាំងសក្តិសិទ្ធិដែលយើងមើលពុំឃើញ គេបានយកដុំថ្មជាតំណាងកំលាំងធម្មជាតិដែលគេគោរពហើយគេហៅដុំថ្មនោះថា អ្នកតាដូចជាអ្នកតាទឹក អ្នកតាដី អ្នកតាភ្លើង អ្នកតាខ្យល់ អ្នកព្រៃភ្នំជាដើម ក្រៅពីអ្នកតាតំណាងធម្មជាតិ មានអ្នកតាតំណាងមេបា ឬបុព្វបុរសដែលបានស្លាប់ទៅហើយ ហើយនៅចាំថែរក្សា និងផ្តល់សេចក្តីសុខដល់អ្នកស្រុកដូចជាអ្នកតាដំបងដែក អ្នកតាក្រហមក អ្នកតាជំទាវម៉ៅអ្នកតាយាយម៉ៅ សាសនាអ្នកតានិយមនេះពុំសូវលូតលាស់ ព្រោះពុំមានអត្ថបទ គម្ពីរ ដែលកត់ត្រាទស្សនៈ ទ្រឹស្តី ដូចជាសាសនាដទៃទៀតឡើយទោះបីគ្មានការចំរើនលួតលាស់ក៏ដោយ ក៏សាសនាបែបនេះនៅតែរស់នៅបន្តក្នុងចិត្តគំនិត និងក្នុងទំនៀមទំលាប់ខ្មែររហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះដែរ លុះក្រោយមក នៅដើមគ្រិស្តសករាជ ទើបខ្មែរចាប់ផ្តើមទទួលឥទ្ធិពលសាសនាឥណ្ឌាធំៗពីរគឺ ព្រាហ្មណ៍ និងពុទ្ធសាសនា ព្រះសមណគោត្តមវិញទ្រង់ជាមនុស្សដ៏ឧត្តមវិសេសកើតឡើងនៅប្រទេសនេប៉ាល់ដែលស្ថិតនៅខាងជើងប្រទេសឥណ្ឌាក្នុងសតវត្សរ៍ទី៦ មុនគ្រិស្តករាជ ឧត្តមគតិ និងទិសដៅរបស់ព្រះអង្គ នៅត្រង់ការទេសនាប្រដៅមនុស្សលោកឱ្យព្យាយាម ប្រកបការងារល្អដើម្បីស្វែងរកសុខសន្តិភាពក្នុងលោកនេះផងក្នុងលោកខាងមុខផង	null	គេតែងសង្កេតឃើញថាកាលណាមានភយន្តរាយ ឬមានបញ្ហាណាមួយកើតឡើង ហើយដែលមនុស្សដោះស្រាយដោយកំលាំងប្រាជ្ញ ឬកំលាំងកាយរបស់ខ្លួនពុំរួចក៏កើតមានជំនឿទៅលើកំលាំងក្រៅខ្លួន ជាមានវត្ថុខ្លាំងពូកែសក្តិសិទ្ធិផ្សេងៗអាចជួយសំរេចគោលបំណងខ្លួនបាន ចំណែកជនជាតិខ្មែរយើងកាលដើមឡើយក៏មានជំនឿបែបនេះដែលគឺនិយមគោរពកំលាំងធម្មជាតិដោយយល់ថា ធម្មជាតិទាំងឡាយសុទ្ធតែមានព្រលឹង និងមានកំលាំងសក្តិសិទ្ធិដែលយើងមើលពុំឃើញ គេបានយកដុំថ្មជាតំណាងកំលាំងធម្មជាតិដែលគេគោរពហើយគេហៅដុំថ្មនោះថា អ្នកតាដូចជាអ្នកតាទឹក អ្នកតាដី អ្នកតាភ្លើង អ្នកតាខ្យល់ អ្នកព្រៃភ្នំជាដើម ក្រៅពីអ្នកតាតំណាងធម្មជាតិ មានអ្នកតាតំណាងមេបា ឬបុព្វបុរសដែលបានស្លាប់ទៅហើយ ហើយនៅចាំថែរក្សា និងផ្តល់សេចក្តីសុខដល់អ្នកស្រុកដូចជាអ្នកតាដំបងដែក អ្នកតាក្រហមក អ្នកតាជំទាវម៉ៅអ្នកតាយាយម៉ៅ សាសនាអ្នកតានិយមនេះពុំសូវលូតលាស់ ព្រោះពុំមានអត្ថបទ គម្ពីរ ដែលកត់ត្រាទស្សនៈ ទ្រឹស្តី ដូចជាសាសនាដទៃទៀតឡើយទោះបីគ្មានការចំរើនលួតលាស់ក៏ដោយ ក៏សាសនាបែបនេះនៅតែរស់នៅបន្តក្នុងចិត្តគំនិត និងក្នុងទំនៀមទំលាប់ខ្មែររហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះដែរ លុះក្រោយមក នៅដើមគ្រិស្តសករាជ ទើបខ្មែរចាប់ផ្តើមទទួលឥទ្ធិពលសាសនាឥណ្ឌាធំៗពីរគឺ ព្រាហ្មណ៍ និងពុទ្ធសាសនា ព្រះសមណគោត្តមវិញទ្រង់ជាមនុស្សដ៏ឧត្តមវិសេសកើតឡើងនៅប្រទេសនេប៉ាល់ដែលស្ថិតនៅខាងជើងប្រទេសឥណ្ឌាក្នុងសតវត្សរ៍ទី៦ មុនគ្រិស្តករាជ ឧត្តមគតិ និងទិសដៅរបស់ព្រះអង្គ នៅត្រង់ការទេសនាប្រដៅមនុស្សលោកឱ្យព្យាយាម ប្រកបការងារល្អដើម្បីស្វែងរកសុខសន្តិភាពក្នុងលោកនេះផងក្នុងលោកខាងមុខផង	ត ើ ជន ជាតិ ខ្ ម ែរ យ ើង មាន សា ស នា ដ ែរ ឬ ទេ Ġ	17	គ េត ែង សង ្ក េត ឃើញ ថា កាល ណា មាន ភ យ ន្ត រា យ Ġ ឬ មាន ប ញ ្ហ ា ណា មួយ កើត ឡើង Ġ ហើយ ដ ែល ម នុ ស្ស ដ ោះ ស្រ ាយ ដោយ កំ លា ំ ង ប្រា ជ្ញ Ġ ឬ កំ លា ំ ង កាយ រ ប ស់ ខ្លួន ពុ ំ រ ួច ក ៏ កើត មាន ជំ ន ឿ ទៅ លើក ំ លា ំ ង ក្រ ៅ ខ្លួន âĢĭ Ġ ជា មាន វ ត្ថ ុ ខ្ លា ំ ង ព ូក ែ ស ក្ត ិស ិទ្ធ ិ ផ្ សេ ង ៗ អា ច ជ ួយ សំ រ េច គោ ល ប ំណ ង ខ្លួន បាន Ġ ចំ ណ ែក ជន ជាតិ ខ្ ម ែរ យ ើង កាល ដើម ឡ ើយ ក ៏ មាន ជំ ន ឿ ប ែប នេះ ដ ែល គ ឺន ិយ ម គោ រ ព កំ លា ំ ង ធម្ម ជាតិ ដោយ យ ល់ ថា Ġ ធម្ម ជាតិ ទ ាំង ឡា យ សុ ទ្ធ តែ មាន ព្រ ល ឹង Ġ និង មាន កំ លា ំ ង ស ក្ត ិស ិទ្ធ ិ ដ ែល យ ើង មើល ពុ ំ ឃើញ Ġ គ េ បាន យក ដ ុំ ថ ្ម ជា ត ំណ ាង កំ លា ំ ង ធម្ម ជាតិ ដ ែល គ េ គោ រ ព âĢĭ ហើយ គ េ ហ ៅ ដ ុំ ថ ្ម ន ោះ ថា Ġ អ្នក តា ដូច ជា អ្នក តា ទឹក Ġ អ្នក តា ដ ី Ġ អ្នក តា ភ្លើង Ġ អ្នក តា ខ្ យ ល់ Ġ អ្នក ព្រ ៃ ភ្នំ ជា ដើម Ġ ក្រ ៅ ពី អ្នក តា ត ំណ ាង ធម្ម ជាតិ Ġ មាន អ្នក តា ត ំណ ាង មេ បា Ġ ឬ ប ុ ព្វ ប ុរ ស ដ ែល បាន ស្លាប់ ទៅ ហើយ Ġ ហើយ នៅ ច ាំ ថ ែរ ក្ស ា Ġ និង ផ្ ត ល់ សេ ច ក្តី សុខ ដល់ អ្នក ស្រ ុក ដូច ជា អ្នក តា ដំ បង ដ ែក Ġ អ្នក តា ក្រ ហ មក Ġ អ្នក តា ជំ ទ ាវ ម៉ ៅ អ្នក តា យា យ ម៉ ៅ Ġ សា ស នា អ្នក តា និយម នេះ ពុ ំ ស ូវ ល ូត លាស់ Ġ ព្រ ោះ ពុ ំ មាន អ ត្ថ បទ Ġ គម ្ ពី រ Ġ ដ ែល ក ត់ ត្រា ទ ស្ស នៈ Ġ ទ្រ ឹ ស្ត ី Ġ ដូច ជា សា ស នា ដ ទ ៃ ទៀត ឡ ើយ ទ ោះ បី គ ្ម ាន ការ ចំ រ ើន ល ួត លាស់ ក ៏ ដោយ Ġ ក ៏ សា ស នា ប ែប នេះ នៅ តែ រស់ នៅ ប ន្ត ក្នុង ចិត្ត គ ំ និ ត Ġ និង ក្នុង ទំ ន ៀម ទំ លា ប់ ខ្ ម ែរ រ ហ ូត មក ដល់ ស ព្វ ថ ្ង ៃ នេះ ដ ែរ Ġ ល ុះ ក្រ ោយ មក Ġ នៅ ដើម គ្រ ិស ្ត ស ករ ា ជ Ġ ទ ើប ខ្ ម ែរ ច ាប់ ផ្ ត ើម ទទួល ឥ ទ្ធិ ពល សា ស នា ឥ ណ្ឌ ា ធ ំ ៗ ពី រ គ ឺ Ġ ព្រ ា ហ្ម ណ៍ Ġ និង ពុ ទ្ធ សា ស នា Ġ ព្រ ះ សម ណ គោ ត្ត ម វិញ ទ្រ ង់ ជា ម នុ ស្ស ដ ៏ ឧ ត្ត ម វិ សេ ស កើត ឡើង នៅ ប្រ ទេស ន េ ប៉ា ល់ ដ ែល ស្ ថ ិត នៅ ខា ង ជើង ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ាក ្ន ុង ស ត វ ត ្ស រ ៍ ទី ៦ Ġ ម ុន គ្រ ិស ្ត ករ ា ជ Ġ ឧ ត្ត ម គ តិ Ġ និង ទិ ស ដ ៅ រ ប ស់ ព្រ ះ អង្គ Ġ នៅ ត្រ ង់ ការ ទេស នា ប្រ ដ ៅ ម នុ ស្ស លោក ឱ្យ ព្យា យា ម Ġ ប្រ ក ប ការងារ ល្អ ដើម ្ប ី ស្ វ ែង រក សុខ ស ន្ត ិ ភាព ក្នុង លោក នេះ ផ ង ក្នុង លោក ខា ង មុខ ផ ង	607	▁តើ ជន ជាតិ ខ្ ម ែរ យ ើង មាន សា ស នា ដ ែរ ឬ ទេ ▁	16	▁គេ ត ែង ស ង្ក េត ឃើញ ថា កាល ណា មាន ភ យ ន្ត រ ាយ ▁ឬ មាន ប ញ ្ហ ា ណា មួយ កើត ឡើង ▁ហើយ ដ ែល ម នុ ស្ស ដ ោះ ស្រ ាយ ដោយ កំ ល ាំង ប្រា ជ្ញ ▁ឬ កំ ល ាំង កាយ រ ប ស់ ខ្លួន ព ុំ រ ួច ក ៏ កើត មាន ជំ ន ឿ ទៅ លើក ំ ល ាំង ក្រ ៅ ខ្លួន ▁ជា មាន វ ត្ថ ុ ខ្ ល ាំង ព ូក ែ ស ក ្តិ សិ ទ្ធិ ផ្ ស េង ៗ អា ច ជ ួយ សំ រ េច គ ោល ប ំណ ង ខ្លួន បាន ▁ចំណែក ជន ជាតិ ខ្ ម ែរ យ ើង កាល ដើម ឡ ើយ ក ៏ មាន ជំ ន ឿ ប ែប នេះ ដ ែល គ ឺ និយម គ ោរ ព កំ ល ាំង ធម្ម ជាតិ ដោយ យ ល់ ថា ▁ធម្មជាតិ ទ ាំង ឡា យ ស ុទ្ធ តែ មាន ព្រ ល ឹង ▁និង មាន កំ ល ាំង ស ក ្តិ សិ ទ្ធិ ដ ែល យ ើង មើល ព ុំ ឃើញ ▁គេ បាន យក ដ ុំ ថ ្ម ជា ត ំណ ាង កំ ល ាំង ធម្ម ជាតិ ដ ែល គ េ គ ោរ ព ▁ហើយ គ េ ហ ៅ ដ ុំ ថ ្ម ន ោះ ថា ▁អ្នក តា ដូច ជា អ្នក តា ទឹក ▁អ្នក តា ដ ី ▁អ្នក តា ភ្លើង ▁អ្នក តា ខ្ យ ល់ ▁អ្នក ព្រ ៃ ភ្នំ ជា ដើម ▁ក្រៅពី អ្នក តា ត ំណ ាង ធម្ម ជាតិ ▁មាន អ្នក តា ត ំណ ាង មេ បា ▁ឬ ប ុ ព្វ ប ុរ ស ដ ែល បាន ស្លាប់ ទៅ ហើយ ▁ហើយ នៅ ច ាំ ថ ែរ ក ្សា ▁និង ផ្ ត ល់ ស េច ក្តី សុខ ដល់ អ្នក ស្រ ុក ដូច ជា អ្នក តា ដំ បង ដ ែក ▁អ្នក តា ក្រ ហ មក ▁អ្នក តា ជំ ទ ាវ ម៉ ៅ អ្នក ត ាយ ាយ ម៉ ៅ ▁សាសនា អ្នក តា និយម នេះ ព ុំ ស ូវ ល ូត លាស់ ▁ព្រោះ ព ុំ មាន អ ត្ថ បទ ▁គម្ពីរ ▁ដែល ក ត់ ត្រា ទ ស្ស នៈ ▁ទ្រឹស្តី ▁ដូចជា សា ស នា ដ ទ ៃ ទៀត ឡ ើយ ទ ោះ បី គ ្ មាន ការ ចំ រ ើន ល ួត លាស់ ក ៏ ដោយ ▁ក៏ សា ស នា ប ែប នេះ នៅ តែ រស់ នៅ ប ន្ត ក្នុង ចិត្ត គ ំ ន ិត ▁និង ក្នុង ទំ ន ៀម ទំ ល ាប់ ខ្ ម ែរ រ ហ ូត មក ដល់ ស ព្វ ថ ្ង ៃ នេះ ដ ែរ ▁លុះ ក្រ ោយ មក ▁នៅ ដើម គ្រ ិ ស្ត ស ក រាជ ▁ទើប ខ្ ម ែរ ច ាប់ ផ្ ត ើម ទទួល ឥ ទ្ធិ ពល សា ស នា ឥ ណ្ឌ ា ធ ំ ៗ ពី រ គ ឺ ▁ព្រាហ្មណ៍ ▁និង ព ុទ្ធ សា ស នា ▁ព្រះ សម ណ គោ ត្ត ម វិញ ទ្រ ង់ ជា ម នុ ស្ស ដ ៏ ឧ ត្ត ម វិ ស េស កើត ឡើង នៅ ប្រ ទេស ន េ ប៉ ាល់ ដ ែល ស ្ថ ិត នៅ ខា ង ជើង ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ា ក្នុង ស ត វ ត ្ស រ ៍ ទី ៦ ▁មុន គ្រ ិ ស្ត ក រាជ ▁ឧត្តម គ តិ ▁និង ទិ ស ដ ៅ រ ប ស់ ព្រ ះ អង្គ ▁នៅ ត្រ ង់ ការ ទេស នា ប្រ ដ ៅ ម នុ ស្ស លោក ឱ្យ ព្យា យ ាម ▁ប្រកប ការងារ ល្អ ដើម ្ប ី ស ្វ ែង រក សុខ ស ន្ត ិ ភាព ក្នុង លោក នេះ ផ ង ក្នុង លោក ខា ង មុខ ផ ង	567
តើអឌ្ឍគោលខួរនីមួយៗរបស់ខួរធំ មានប៉ុន្មានកំពក? អ្វីខ្លះ?	null	អឌ្ឍគោលខួរនីមួយៗរបស់ខួរធំ មានកំពក ៤ គឺ កំពកថ្ងាស កំពកចំហៀង កំពកសៀតផ្កា និង កំពកពយ	null	អឌ្ឍគោលខួរនីមួយៗរបស់ខួរធំ មានកំពក ៤ គឺ កំពកថ្ងាស កំពកចំហៀង កំពកសៀតផ្កា និង កំពកពយ	ត ើ អ ឌ ្ឍ គោ ល ខ ួរ នី មួយ ៗ រ ប ស់ ខ ួរ ធ ំ Ġ មាន ប៉ ុន ្ម ាន កំ ព ក ? Ġ អ ្វី ខ្ ល ះ ? Ġ	32	អ ឌ ្ឍ គោ ល ខ ួរ នី មួយ ៗ រ ប ស់ ខ ួរ ធ ំ Ġ មាន កំ ព ក Ġ ៤ Ġ គ ឺ Ġ កំ ព ក ថ ្ង ាស Ġ កំ ព ក ចំ ហ ៀង Ġ កំ ព ក ស ៀត ផ្ កា Ġ និង Ġ កំ ព ក ព យ	49	▁តើ អ ឌ ្ឍ គ ោល ខ ួរ នី មួយ ៗ រ ប ស់ ខ ួរ ធ ំ ▁មាន ប៉ ុន ្ មាន ក ំព ក ? ▁អ្វី ខ្ ល ះ ? ▁	30	▁អ ឌ ្ឍ គ ោល ខ ួរ នី មួយ ៗ រ ប ស់ ខ ួរ ធ ំ ▁មាន ក ំព ក ▁៤ ▁គឺ ▁ក ំព ក ថ ្ង ាស ▁ក ំព ក ចំ ហ ៀង ▁ក ំព ក ស ៀត ផ្ កា ▁និង ▁ក ំព ក ព យ	48
តើម៉ិនហាថិន (Manhattan)ជាអ្វីម៉ិនហាថិនចែកចេញជាប៉ុន្មាន ផ្នែក ចូរនិយាយអំពីផ្នែកនីមួយៗ	null	ម៉ិនហាថិន Manhattan ជាមជ្ឈមណ្ឌលអង្គការសហប្រជាជាតិម៉ិនហា ថិនចែកចេញជាពីរផ្នែក ប៉ែកខាងត្បូងមានដោនថោនដែលជាទីតាំងនៃទីផ្សារហាងឆេងញូយ៉កទីស្នាក់ការធនាគារអាមេរិក និងធនាគារសំខាន់មួយចំនួន កណ្តាលប៉ែកកណ្តាលនៃម៉ិនហាថិន មានមីតថោនជា CD ទី២ធ្វើសកម្មភាពលើផ្នែក ទីស្នាក់ការធនាគារនានាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន និងជា មជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌	null	ម៉ិនហាថិន Manhattan ជាមជ្ឈមណ្ឌលអង្គការសហប្រជាជាតិម៉ិនហា ថិនចែកចេញជាពីរផ្នែក ប៉ែកខាងត្បូងមានដោនថោនដែលជាទីតាំងនៃទីផ្សារហាងឆេងញូយ៉កទីស្នាក់ការធនាគារអាមេរិក និងធនាគារសំខាន់មួយចំនួន កណ្តាលប៉ែកកណ្តាលនៃម៉ិនហាថិន មានមីតថោនជា CD ទី២ធ្វើសកម្មភាពលើផ្នែក ទីស្នាក់ការធនាគារនានាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន និងជា មជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌	ត ើម ៉ ិន ហា ថ ិន Ġ( Man hattan ) ជា អ ្វី ម៉ ិន ហា ថ ិន ច ែក ចេញ ជា ប៉ ុន ្ម ាន Ġ ផ្ ន ែក Ġ ច ូរ និ យា យ អ ំព ី ផ្ ន ែក នី មួយ ៗ Ġ	40	ម៉ ិន ហា ថ ិន ĠManhattan Ġ ជា ម ជ ្ឈ ម ណ្ឌ ល អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ម៉ ិន ហា Ġ ថ ិន ច ែក ចេញ ជា ពី រ ផ្ ន ែក Ġ ប៉ ែក ខា ង ត្ប ូង មាន ដ ោន ថ ោន ដ ែល ជា ទី តាំង នៃ ទី ផ្ សារ ហា ង ឆ េង ញ ូ យ៉ ក ទី ស្ន ាក់ ការ ធ នា គ ារ អា មេ រិក Ġ និង ធ នា គ ារ សំ ខា ន់ មួយ ចំ ន ួន Ġ ក ណ្ត ាល ប៉ ែក ក ណ្ត ាល នៃ ម៉ ិន ហា ថ ិន Ġ មាន មី ត ថ ោន ជា ĠCD Ġ ទី ២ ធ ្វ ើស កម្ម ភាព លើ ផ្ ន ែក Ġ ទី ស្ន ាក់ ការ ធ នា គ ារ នា នា ប្រ ព ័ន ្ ធ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ព័ត៌មាន Ġ និង ជា Ġ ម ជ ្ឈ ម ណ្ឌ ល វ ប្ប ធម៌	146	▁តើ ម៉ ិន ហា ថ ិន ▁( Man hat tan ) ជា អ ្វី ម៉ ិន ហា ថ ិន ច ែក ចេញ ជា ប៉ ុន ្ មាន ▁ផ្នែក ▁ចូរ ន ិយ ាយ អ ំព ី ផ្ ន ែក នី មួយ ៗ ▁	36	▁ម៉ ិន ហា ថ ិន ▁Manhattan ▁ជា ម ជ ្ឈ ម ណ្ឌ ល អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ម៉ ិន ហា ▁ថ ិន ច ែក ចេញ ជា ពី រ ផ្ ន ែក ▁ប៉ ែក ខា ង ត្ប ូង មាន ដ ោន ថ ោន ដ ែល ជា ទី តាំង នៃ ទី ផ្ សារ ហា ង ឆ េង ញ ូ យ៉ ក ទី ស្ន ាក់ ការ ធ នា គ ារ អា មេ រិក ▁និង ធ នា គ ារ សំ ខ ាន់ មួយ ចំ ន ួន ▁កណ្តាល ប៉ ែក ក ណ្ត ាល នៃ ម៉ ិន ហា ថ ិន ▁មាន មី ត ថ ោន ជា ▁CD ▁ទី២ ធ ្វ ើស កម្ម ភាព លើ ផ្ ន ែក ▁ទីស្នាក់ការ ធ នា គ ារ នា នា ប្រ ព ័ ន្ធ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ព័ត៌មាន ▁និង ជា ▁មជ្ឈមណ្ឌល វ ប្ប ធម៌	134
តើអ្វីជាកត្តាកំនត់ក្នុងបែបផែនផលិតកម្ម ចូរពន្យល់	null	នៅក្នុងបែបផែនផលិតកម្មគឺកំលាំងផលិតកម្មជាកត្តាកំនត់នៃបំលាស់ប្តូរបែបផែនផលិតកម្ម ព្រោះថាកំលាំងផលិតកម្មវាបង្ខំអោយទំនាក់ទំនងផលិតកម្មចំនុះគ្នា ប៉ុន្តែទំនាក់ទំនងផលិតកម្មជះឥទ្ធិពលខ្លាំងក្លាទៅលើកំលាំងផលិតកម្មវិញដែរធ្វើអោយកំលាំងផលិតកម្មរីកលូតលាស់ឥតឈប់ឈរក្នុងករណីសមស្របនិងរាំងស្ទះការលូតលាស់របស់កំលាំងផលិតកម្មករណីមិនសមស្របក្នុងករណីមិនសមស្រប កំលាំងផលិតកម្មមានតួនាទីបំផ្លាញទំនាក់ទំនងផលិតកម្មចាស់ហួសសម័យនោះចោលបង្កើតទំនាក់ទំនងផលិតកម្មថ្មីមួយដែលសមស្របននិងវាមកជំនយសវិញ ប្រការនេះនាំអោយបំលាស់ប្តូរបែបផែនផលិតកម្មចាស់ជំនួសដោយបែបផែនផលិតកម្មថ្មី ដូចនេះកំលាំងផលិតកម្មជាកត្តាកំនត់នៃបំលាស់ប្តូរទំនាក់ទំនងផលិតកម្មនិងបែបផែនផលិតកម្ម	null	នៅក្នុងបែបផែនផលិតកម្មគឺកំលាំងផលិតកម្មជាកត្តាកំនត់នៃបំលាស់ប្តូរបែបផែនផលិតកម្ម ព្រោះថាកំលាំងផលិតកម្មវាបង្ខំអោយទំនាក់ទំនងផលិតកម្មចំនុះគ្នា ប៉ុន្តែទំនាក់ទំនងផលិតកម្មជះឥទ្ធិពលខ្លាំងក្លាទៅលើកំលាំងផលិតកម្មវិញដែរធ្វើអោយកំលាំងផលិតកម្មរីកលូតលាស់ឥតឈប់ឈរក្នុងករណីសមស្របនិងរាំងស្ទះការលូតលាស់របស់កំលាំងផលិតកម្មករណីមិនសមស្របក្នុងករណីមិនសមស្រប កំលាំងផលិតកម្មមានតួនាទីបំផ្លាញទំនាក់ទំនងផលិតកម្មចាស់ហួសសម័យនោះចោលបង្កើតទំនាក់ទំនងផលិតកម្មថ្មីមួយដែលសមស្របននិងវាមកជំនយសវិញ ប្រការនេះនាំអោយបំលាស់ប្តូរបែបផែនផលិតកម្មចាស់ជំនួសដោយបែបផែនផលិតកម្មថ្មី ដូចនេះកំលាំងផលិតកម្មជាកត្តាកំនត់នៃបំលាស់ប្តូរទំនាក់ទំនងផលិតកម្មនិងបែបផែនផលិតកម្ម	ត ើ អ ្វី ជា ក ត្ត ាក ំ ន ត់ ក្នុង ប ែប ផ ែន ផល ិត កម្ម Ġ ច ូរ ព ន្ យ ល់ Ġ	25	នៅ ក្នុង ប ែប ផ ែន ផល ិត កម្ម គ ឺ កំ លា ំ ង ផល ិត កម្ម ជា ក ត្ត ាក ំ ន ត់ នៃ ប ំ លាស់ ប្ តូ រ ប ែប ផ ែន ផល ិត កម្ម Ġ ព្រ ោះ ថា កំ លា ំ ង ផល ិត កម្ម វា បង ្ខ ំ អោយ ទំ នាក់ ទំ ន ង ផល ិត កម្ម ចំ នុ ះ គ្នា Ġ ប៉ ុន ្ត ែ ទំ នាក់ ទំ ន ង ផល ិត កម្ម ជ ះ ឥ ទ្ធិ ពល ខ្ លា ំ ង ក្លា ទៅ លើក ំ លា ំ ង ផល ិត កម្ម វិញ ដ ែរ ធ ្វ ើ អោយ កំ លា ំ ង ផល ិត កម្ម រី ក ល ូត លាស់ ឥ ត ឈ ប់ ឈ រក ្ន ុង ករណី សម ស្រ ប និង រា ំ ង ស្ទ ះ ការ ល ូត លាស់ រ ប ស់ កំ លា ំ ង ផល ិត កម្ម ករណី ម ិន សម ស្រ ប ក្នុង ករណី ម ិន សម ស្រ ប Ġ កំ លា ំ ង ផល ិត កម្ម មាន ត ួន ា ទី ប ំ ផ្ល ាញ ទំ នាក់ ទំ ន ង ផល ិត កម្ម ច ាស់ ហ ួស សម័យ ន ោះ ចោល បង ្ក ើត ទំ នាក់ ទំ ន ង ផល ិត កម្ម ថ ្ម ី មួយ ដ ែល សម ស្រ ប ន និង វា មក ជំ ន យ ស វិញ Ġ ប្រ ការ នេះ នាំ អោយ ប ំ លាស់ ប្ តូ រ ប ែប ផ ែន ផល ិត កម្ម ច ាស់ ជំ ន ួស ដោយ ប ែប ផ ែន ផល ិត កម្ម ថ ្ម ី Ġ ដូច នេះ កំ លា ំ ង ផល ិត កម្ម ជា ក ត្ត ាក ំ ន ត់ នៃ ប ំ លាស់ ប្ តូ រ ទំ នាក់ ទំ ន ង ផល ិត កម្ម និង ប ែប ផ ែន ផល ិត កម្ម	295	▁តើ អ ្វី ជា ក ត្ត ាក ំ ន ត់ ក្នុង ប ែប ផ ែន ផល ិត កម្ម ▁ចូរ ព ន ្យ ល់ ▁	23	▁នៅក្នុង ប ែប ផ ែន ផល ិត កម្ម គ ឺ កំ ល ាំង ផល ិត កម្ម ជា ក ត្ត ាក ំ ន ត់ នៃ ប ំ លាស់ ប ្ត ូរ ប ែប ផ ែន ផល ិត កម្ម ▁ព្រោះថា កំ ល ាំង ផល ិត កម្ម វា បង ្ខ ំ អោយ ទំ នាក់ ទំ ន ង ផល ិត កម្ម ចំ ន ុះ គ្នា ▁ប៉ុន្តែ ទំ នាក់ ទំ ន ង ផល ិត កម្ម ជ ះ ឥ ទ្ធិ ពល ខ្ ល ាំង ក្លា ទៅ លើក ំ ល ាំង ផល ិត កម្ម វិញ ដ ែរ ធ ្វ ើ អោយ កំ ល ាំង ផល ិត កម្ម រី ក ល ូត លាស់ ឥ ត ឈ ប់ ឈ រ ក្នុង ករណី សម ស្រ ប និង រ ាំង ស្ទ ះ ការ ល ូត លាស់ រ ប ស់ កំ ល ាំង ផល ិត កម្ម ករណី ម ិន សម ស្រ ប ក្នុង ករណី ម ិន សម ស្រ ប ▁កំលាំង ផល ិត កម្ម មាន ត ួ នាទី ប ំ ផ្ល ាញ ទំ នាក់ ទំ ន ង ផល ិត កម្ម ច ាស់ ហ ួស សម័យ ន ោះ ចោល ប ង្ក ើត ទំ នាក់ ទំ ន ង ផល ិត កម្ម ថ ្ម ី មួយ ដ ែល សម ស្រ ប ន និង វា មក ជំ ន យ ស វិញ ▁ប្រការ នេះ នាំ អោយ ប ំ លាស់ ប ្ត ូរ ប ែប ផ ែន ផល ិត កម្ម ច ាស់ ជំ ន ួស ដោយ ប ែប ផ ែន ផល ិត កម្ម ថ ្ម ី ▁ដូចនេះ កំ ល ាំង ផល ិត កម្ម ជា ក ត្ត ាក ំ ន ត់ នៃ ប ំ លាស់ ប ្ត ូរ ទំ នាក់ ទំ ន ង ផល ិត កម្ម និង ប ែប ផ ែន ផល ិត កម្ម	274
តើបច្ឆាមរណនាមរបស់សម្តេចព្រះនរោត្តមសីហុនមានព្រះនាមថាយ៉ាងដូចម្តេច	null	បច្ឆាមរណនាមរបស់សម្តេចព្រះនរោត្តមសីហុនមានព្រះនាមថា បរមរតនកោដ្ឋ	null	បច្ឆាមរណនាមរបស់សម្តេចព្រះនរោត្តមសីហុនមានព្រះនាមថា បរមរតនកោដ្ឋ	ត ើប ច្ឆ ាម រណ នា ម រ ប ស់ សម ្ត េច ព្រ ះ ន រ ោត ្ត ម សី ហ ុន មាន ព្រ ះ នា ម ថា យ៉ាង ដូច ម្ ត េច Ġ	34	ប ច្ឆ ាម រណ នា ម រ ប ស់ សម ្ត េច ព្រ ះ ន រ ោត ្ត ម សី ហ ុន មាន ព្រ ះ នា ម ថា Ġ បរ ម រ ត ន ក ោ ដ្ឋ	36	▁តើ ប ច្ឆ ាម រណ ន ាម រ ប ស់ សម ្ត េច ព្រ ះ ន រ ោ ត្ត ម សី ហ ុន មាន ព្រ ះ ន ាម ថា យ៉ាង ដូច ម ្ត េច ▁	34	▁ប ច្ឆ ាម រណ ន ាម រ ប ស់ សម ្ត េច ព្រ ះ ន រ ោ ត្ត ម សី ហ ុន មាន ព្រ ះ ន ាម ថា ▁បរ ម រ ត ន ក ោ ដ្ឋ	36
តើអ្វីទៅជានយោបាយមហាលោតផ្លោះមហាអស្ចារ្យរបស់ ប៉ុល ពត	null	នយោបាយមហាចលោតផ្លោះមហាអស្ចារ្យរបស់ ប៉ុល ពត គឺជានយោបាយដឹកនាំប្រទេសកុំមុយនីសភ្លាមដោយមិន បាច់ឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលសង្គមនិយមទេ	null	នយោបាយមហាចលោតផ្លោះមហាអស្ចារ្យរបស់ ប៉ុល ពត គឺជានយោបាយដឹកនាំប្រទេសកុំមុយនីសភ្លាមដោយមិន បាច់ឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលសង្គមនិយមទេ	ត ើ អ ្វី ទៅ ជា ន យោ បា យ ម ហា ល ោត ផ្ល ោះ ម ហា អ ស្ ចារ្យ រ ប ស់ Ġ ប៉ ុល Ġ ព ត Ġ	28	ន យោ បា យ ម ហា ច ល ោត ផ្ល ោះ ម ហា អ ស្ ចារ្យ រ ប ស់ Ġ ប៉ ុល Ġ ព ត Âł គ ឺ ជា ន យោ បា យ ដ ឹក នាំ ប្រ ទេស ក ុំ ម ុយ នី ស ភ្ល ាម ដោយ ម ិន Ġ បា ច ់ ឆ្ លង កាត់ ដំ ណា ក់ កាល សង ្ គម និយម ទេ	61	▁តើ អ ្វី ទៅ ជា ន យោ ប ាយ ម ហា ល ោត ផ្ល ោះ ម ហា អ ស្ ចារ្យ រ ប ស់ ▁ប៉ុល ▁ពត ▁	25	▁នយោបាយ ម ហា ច ល ោត ផ្ល ោះ ម ហា អ ស្ ចារ្យ រ ប ស់ ▁ប៉ុល ▁ពត ▁គឺជា ន យោ ប ាយ ដ ឹក នាំ ប្រ ទេស ក ុំ ម ុយ នី ស ភ្ល ាម ដោយ ម ិន ▁បាច់ ឆ្ លង កាត់ ដ ំណ ាក់ កាល ស ង្គ ម និយម ទេ	52
តើមានវិធានការអ្វីខ្លះដើម្បីកាត់បន្ថយសំណល់	null	វិធានការដើម្បីកាត់បន្ថយសំណល់គឺចៀងវាងប្រើប្រាស់ផលិតផលដែលផលិតសំរាមច្រើនដូចជា ក្រដាស កែវជ័រ ចានជ័រ ពិសេសថង់ផ្លាស្ទិច បន្ថយបរិមាណសំណល់រឹងនៅគេហដ្ឋានតាមរយៈការប្រើប្រាស់ផលិតផលដែលបន្ថយសំណល់ សំណល់លំនៅដ្ឋានភាគច្រើនអាចកែច្នៃជាថ្មីបានការប្រើប្រាស់ឡើងវិញគឺប្រើប្រាស់របស់ក្នុងគោលដៅផ្សេងពីគោលដៅដើម ការប្រើប្រាស់ឡើងវិញអាចចៀសវាងការបញ្ចេញសំណល់ចោលទាំងស្រុង ការធ្វើជីកំប៉ុសពីសំណល់សរីរាង្គដូចជាសំណល់បន្លែ ផ្លែឈើ សំបកដូង សំបកពង់មាន់ជាដើម កំប៉ុស្តកម្មអាចកាត់បន្ថយសំណល់រឹងសរីរាង្គដែលត្រូវចាក់ចោល ជីកំប៉ុស្តដែលផលិតបានអាចយកទៅប្រើក្នុងការដាំដំណាំ កុំចោល ឬដុតសំណល់រឹងតាមផ្លូវ ក្បែរផ្ទះ ទុកសំណល់នៅចំណុចប្រមូលផ្តុំក្នុងរយៈពេលខ្លី មុនការប្រមូល ការធ្វើបែបនេះអាចឲ្យសំរាមនៅក្នុងគំនរមិនស្ថិតនៅរាយប៉ាយលើផ្លូវ បើទុកសំរាមចោលនៅគំនរយូរអាចទាក់ទាញសត្វកណ្តុរ និងសត្វចង្រៃដទៃទៀត	null	វិធានការដើម្បីកាត់បន្ថយសំណល់គឺចៀងវាងប្រើប្រាស់ផលិតផលដែលផលិតសំរាមច្រើនដូចជា ក្រដាស កែវជ័រ ចានជ័រ ពិសេសថង់ផ្លាស្ទិច បន្ថយបរិមាណសំណល់រឹងនៅគេហដ្ឋានតាមរយៈការប្រើប្រាស់ផលិតផលដែលបន្ថយសំណល់ សំណល់លំនៅដ្ឋានភាគច្រើនអាចកែច្នៃជាថ្មីបានការប្រើប្រាស់ឡើងវិញគឺប្រើប្រាស់របស់ក្នុងគោលដៅផ្សេងពីគោលដៅដើម ការប្រើប្រាស់ឡើងវិញអាចចៀសវាងការបញ្ចេញសំណល់ចោលទាំងស្រុង ការធ្វើជីកំប៉ុសពីសំណល់សរីរាង្គដូចជាសំណល់បន្លែ ផ្លែឈើ សំបកដូង សំបកពង់មាន់ជាដើម កំប៉ុស្តកម្មអាចកាត់បន្ថយសំណល់រឹងសរីរាង្គដែលត្រូវចាក់ចោល ជីកំប៉ុស្តដែលផលិតបានអាចយកទៅប្រើក្នុងការដាំដំណាំ កុំចោល ឬដុតសំណល់រឹងតាមផ្លូវ ក្បែរផ្ទះ ទុកសំណល់នៅចំណុចប្រមូលផ្តុំក្នុងរយៈពេលខ្លី មុនការប្រមូល ការធ្វើបែបនេះអាចឲ្យសំរាមនៅក្នុងគំនរមិនស្ថិតនៅរាយប៉ាយលើផ្លូវ បើទុកសំរាមចោលនៅគំនរយូរអាចទាក់ទាញសត្វកណ្តុរ និងសត្វចង្រៃដទៃទៀត	ត ើម ាន វិ ធាន ការ អ ្វី ខ្ ល ះ ដើម ្ប ី កាត់ បន្ថយ សំ ណ ល់ Ġ	19	វិ ធាន ការ ដើម ្ប ី កាត់ បន្ថយ សំ ណ ល់ គ ឺ ច ៀង វា ង ប្រ ើប ្រា ស់ ផល ិត ផល ដ ែល ផល ិត សំ រា ម ច្ រ ើន ដូច ជា Ġ ក្រ ដា ស Ġ កែវ ជ ័រ Ġ ច ាន ជ ័រ Ġ ពិ សេ ស ថ ង់ ផ្ល ាស ្ ទិ ច Ġ បន្ថយ បរ ិម ា ណ សំ ណ ល់ រ ឹង នៅ គ េ ហ ដ្ឋាន តា ម រយ ៈ ការ ប្រ ើប ្រា ស់ ផល ិត ផល ដ ែល បន្ថយ សំ ណ ល់ Ġ សំ ណ ល់ លំ នៅ ដ្ឋាន ភាគ ច្ រ ើន អា ច ក ែ ច្ នៃ ជា ថ ្ម ី បាន ការ ប្រ ើប ្រា ស់ ឡើង វិញ គ ឺ ប្រ ើប ្រា ស់ រ ប ស់ âĢĭ ក្នុង គោ ល ដ ៅ ផ្ សេ ង ពី គោ ល ដ ៅ ដើម Ġ ការ ប្រ ើប ្រា ស់ ឡើង វិញ អា ច ច ៀស វា ង ការ បញ្ច េញ សំ ណ ល់ ចោល ទ ាំង ស្រ ុង Ġ ការ ធ ្វ ើ ជី âĢĭ កំ ប៉ ុស ពី សំ ណ ល់ ស រី រា ង្គ ដូច ជា សំ ណ ល់ ប ន្ ល ែ Ġ ផ្ល ែ ឈ ើ Ġ សំ ប ក ដ ូង Ġ សំ ប ក ព ង់ មាន ់ ជា ដើម Ġ កំ ប៉ ុស ្ត កម្ម អា ច កាត់ បន្ថយ សំ ណ ល់ រ ឹង ស រី រា ង្គ ដ ែល ត្រូវ ច ាក់ ចោល Ġ ជី កំ ប៉ ុស ្ត ដ ែល ផល ិត បាន អា ច យក ទៅ ប្រ ើក ្ន ុង ការ ដា ំ ដំ ណា ំ Ġ ក ុំ ចោល Ġ ឬ ដ ុត សំ ណ ល់ រ ឹង តា ម ផ្ល ូវ Ġ ក្ ប ែរ ផ្ ទ ះ Ġ ទុក សំ ណ ល់ នៅ ចំណុច ប្រ ម ូល ផ្ ត ុំ ក្នុង រយ ៈ ពេល ខ្ លី Ġ ម ុន ការ ប្រ ម ូល Ġ ការ ធ ្វ ើប ែប នេះ អា ច ឲ្យ សំ រា ម នៅ ក្នុង គ ំ ន រ ម ិន ស្ ថ ិត នៅ រា យ ប៉ា យ លើ ផ្ល ូវ Ġ ប ើ ទុក សំ រា ម ចោល នៅ គ ំ ន រយ ូរ អា ច ទ ាក់ ទ ាញ ស ត ្វ ក ណ្ត ុរ Ġ និង ស ត ្វ ច ង ្រ ៃ ដ ទ ៃ ទៀត	368	▁តើ មាន វិ ធាន ការ អ ្វី ខ្ ល ះ ដើម ្ប ី កាត់ បន្ថយ ស ំណ ល់ ▁	18	▁វិធានការ ដើម ្ប ី កាត់ បន្ថយ ស ំណ ល់ គ ឺ ច ៀង វ ាង ប្រ ើ ប្រ ាស់ ផល ិត ផល ដ ែល ផល ិត សំ រ ាម ច ្រ ើន ដូច ជា ▁ក្រដាស ▁កែវ ជ ័រ ▁ចាន ជ ័រ ▁ពិសេស ថ ង់ ផ្ល ា ស្ទ ិច ▁បន្ថយ ប រិ មា ណ ស ំណ ល់ រ ឹង នៅ គ េ ហ ដ្ឋាន ត ាម រយ ៈ ការ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ផល ិត ផល ដ ែល បន្ថយ ស ំណ ល់ ▁សំណល់ លំ នៅ ដ្ឋាន ភាគ ច ្រ ើន អា ច ក ែ ច្ នៃ ជា ថ ្ម ី បាន ការ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ឡើង វិញ គ ឺ ប្រ ើ ប្រ ាស់ រ ប ស់ ▁ក្នុង គ ោល ដ ៅ ផ្ ស េង ពី គ ោល ដ ៅ ដើម ▁ការប្រើប្រាស់ ឡើង វិញ អា ច ច ៀស វ ាង ការ បញ្ច េញ ស ំណ ល់ ចោល ទ ាំង ស្រ ុង ▁ការធ្វើ ជី ▁កំ ប៉ ុស ពី ស ំណ ល់ ស រី រា ង្គ ដូច ជា ស ំណ ល់ ប ន ្ល ែ ▁ផ្លែ ឈ ើ ▁សំបក ដ ូង ▁សំបក ព ង់ ម ាន់ ជា ដើម ▁កំ ប៉ ុ ស្ត កម្ម អា ច កាត់ បន្ថយ ស ំណ ល់ រ ឹង ស រី រា ង្គ ដ ែល ត្រូវ ច ាក់ ចោល ▁ជីក ំ ប៉ ុ ស្ត ដ ែល ផល ិត បាន អា ច យក ទៅ ប្រ ើ ក្នុង ការ ដ ាំ ដ ំណ ាំ ▁កុំ ចោល ▁ឬ ដ ុត ស ំណ ល់ រ ឹង ត ាម ផ្ល ូវ ▁ក្បែរ ផ្ ទ ះ ▁ទុក ស ំណ ល់ នៅ ចំណុច ប្រ ម ូល ផ្ ត ុំ ក្នុង រយ ៈ ពេល ខ្ លី ▁មុន ការ ប្រ ម ូល ▁ការធ្វើ ប ែប នេះ អា ច ឲ្យ សំ រ ាម នៅ ក្នុង គ ំ ន រ ម ិន ស ្ថ ិត នៅ រ ាយ ប៉ ាយ លើ ផ្ល ូវ ▁បើ ទុក សំ រ ាម ចោល នៅ គ ំ ន រយ ូរ អា ច ទ ាក់ ទ ាញ ស ត ្វ ក ណ្ត ុរ ▁និង ស ត ្វ ច ង ្រ ៃ ដ ទ ៃ ទៀត	338
តើដែននៃកញ្ចក់ប្លង់មានទំហំដូចម្តេច	null	ដែននៃកញ្ចក់ប្លង់មានទំហំកាន់តែធំកាលណាចំណុចវត្ថុ នៅកាន់តែជិតកញ្ចក់	null	ដែននៃកញ្ចក់ប្លង់មានទំហំកាន់តែធំកាលណាចំណុចវត្ថុ នៅកាន់តែជិតកញ្ចក់	ត ើ ដ ែន នៃ ក ញ្ច ក់ ប្ លង ់ មាន ទំ ហ ំ ដូច ម្ ត េច Ġ	19	ដ ែន នៃ ក ញ្ច ក់ ប្ លង ់ មាន ទំ ហ ំ កាន់ តែ ធ ំ កាល ណា ចំណុច វ ត្ថ ុ Ġ នៅ កាន់ តែ ជ ិត ក ញ្ច ក់	31	▁តើ ដ ែន នៃ ក ញ្ច ក់ ប ្ល ង់ មាន ទំ ហ ំ ដូច ម ្ត េច ▁	18	▁ដែន នៃ ក ញ្ច ក់ ប ្ល ង់ មាន ទំ ហ ំ កាន់ តែ ធ ំ កាល ណា ចំណុច វ ត្ថ ុ ▁នៅ កាន់ តែ ជ ិត ក ញ្ច ក់	30
មហាវិថីម៉ៅសេទុង ត្រូវបានកសាងឡើងឆ្នាំណា	null	នៅឆ្នាំ ១៩៥៨	null	នៅឆ្នាំ ១៩៥៨	ម ហា វិ ថ ី ម៉ ៅ សេ ទ ុង Ġ ត្រូវ បាន ក សា ង ឡើង ឆ្នាំ ណា Ġ	18	នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៥ ៨	5	▁មហាវិថី ម៉ ៅ សេ ទ ុង ▁ត្រូវបាន ក សា ង ឡើង ឆ្នាំ ណា ▁	13	▁នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៥ ៨	5
តើអគ្គនាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍មានភារកិច្ចអ្វីខ្លះ ហើយមាននាយកដ្ឋានចំណុះប៉ុន្មាន អ្វីខ្លះ	null	អគ្គនាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ មានតួនាទីនិងភារកិច្ចដូចខាងក្រោមរៀបចំគោលនយោបាយ ផែនការយុទ្ធសាស្រ្តផែនការសកម្មភាព និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុទ្ធពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រប់គ្រងឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ និងទ្រទ្រង់ចលនាប្រឡងប្រណាំង ទីក្រុងស្អាត រមណីយដ្ឋានស្អាត សេវាល្អប្រមូល វិភាគ ចងក្រងនិងគ្រប់គ្រងទិន្នន័យឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ដោយធ្វើទំនើបកម្ម ស្របតាមការវិវឌ្ឍន៍នៃប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាពិនិត្យលើការផ្តល់អាជ្ញាបណ្ណទេសចរណ៍ដល់មូលដ្ឋានអាជីវកម្មនិងសេវាកម្មផ្សេងៗទៀត ដែលបម្រើឲ្យវិស័យទេសចរណ៍ធានានិងលើកកម្ពស់គុណភាពសេវាកម្មទេសចរណ៍តាមរយៈការបង្កើតប្រព័ន្ធធានាគុណភាព ប្រព័ន្ធចំណាច់ថ្នាក់ប្រព័ន្ធស្តង់ដា និងប្រព័ន្ធផ្សេងទៀតដែលបម្រើឲ្យឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ជំរុញការសិក្សានឹងផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍ក្នុងប្រទេសគ្រប់គ្រងនិងត្រួតពិនិត្យព័ត៌មានទេសចរណ៍ក្នុងប្រទេសរៀបចំផែនការនឹងកម្មវិធីនានា សំដៅគ្រប់គ្រងធនធានមនុស្សក្នុងវិស័យទេសចរណ៍និងការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញវិជ្ជាជីវៈទេសចរណ៍ត្រួតពិនិត្យការទទួលស្គាល់និងតាមដានការអនុវត្ត សាលាបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈទេសចរណ៍គ្រឹះស្ថានអប់រំក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ និងការបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្សក្នុងវិស័យទេសចរណ៍គ្រប់គ្រង ត្រួតពិនិត្យ និងបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្សក្នុងវិស័យទេសចរណ៍រៀបចំផេនការនិងលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងជាសាធារណៈក្នុងវិស័យទេសចរណ៍និងចលនាប្រឡងប្រណាំង ទីក្រុងស្អាត រមណីយដ្ឋានស្អាត សេវាល្អ បដិសណ្ឋារកិច្ចល្អណែនាំផ្នែកជំនាញបច្ចេកទេសដល់មន្ទីរទេសចរណ៍រាជធានី ខេត្តអគ្គនាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងឧស្សាហកម្មតេសចរណ៍ មាននាយកដ្ឋានចំណុះដូចខាងក្រោមនាយកដ្ឋានលគ្រប់គ្រងសេវាកម្មស្នាក់នៅទេសចរណ៍និងម្ហូបអាហារនាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងទីភ្នាក់ងារដឹកជញ្ជូននិងមគ្គុទ្ទេសក៏ទេសចរណ៍នាយកដ្ឋានវាយតម្លៃទីក្រុងស្អាតនាយកដ្ឋានបណ្តុះបណ្តាលជំនាញជីវិជ្ជាជីវៈទេសចរណ៍នាយកដ្ឋានជំរុញទេសចរណ៍ក្នុងស្រុកនិងអប់រំការយល់ដឹងសារធារណៈនាយកដ្ឋានសេវាគាំពារទីក្រុងស្អាតនិងជំរុញការប្រលងប្រណាំង	null	អគ្គនាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ មានតួនាទីនិងភារកិច្ចដូចខាងក្រោមរៀបចំគោលនយោបាយ ផែនការយុទ្ធសាស្រ្តផែនការសកម្មភាព និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុទ្ធពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រប់គ្រងឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ និងទ្រទ្រង់ចលនាប្រឡងប្រណាំង ទីក្រុងស្អាត រមណីយដ្ឋានស្អាត សេវាល្អប្រមូល វិភាគ ចងក្រងនិងគ្រប់គ្រងទិន្នន័យឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ដោយធ្វើទំនើបកម្ម ស្របតាមការវិវឌ្ឍន៍នៃប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាពិនិត្យលើការផ្តល់អាជ្ញាបណ្ណទេសចរណ៍ដល់មូលដ្ឋានអាជីវកម្មនិងសេវាកម្មផ្សេងៗទៀត ដែលបម្រើឲ្យវិស័យទេសចរណ៍ធានានិងលើកកម្ពស់គុណភាពសេវាកម្មទេសចរណ៍តាមរយៈការបង្កើតប្រព័ន្ធធានាគុណភាព ប្រព័ន្ធចំណាច់ថ្នាក់ប្រព័ន្ធស្តង់ដា និងប្រព័ន្ធផ្សេងទៀតដែលបម្រើឲ្យឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ជំរុញការសិក្សានឹងផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍ក្នុងប្រទេសគ្រប់គ្រងនិងត្រួតពិនិត្យព័ត៌មានទេសចរណ៍ក្នុងប្រទេសរៀបចំផែនការនឹងកម្មវិធីនានា សំដៅគ្រប់គ្រងធនធានមនុស្សក្នុងវិស័យទេសចរណ៍និងការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញវិជ្ជាជីវៈទេសចរណ៍ត្រួតពិនិត្យការទទួលស្គាល់និងតាមដានការអនុវត្ត សាលាបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈទេសចរណ៍គ្រឹះស្ថានអប់រំក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ និងការបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្សក្នុងវិស័យទេសចរណ៍គ្រប់គ្រង ត្រួតពិនិត្យ និងបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្សក្នុងវិស័យទេសចរណ៍រៀបចំផេនការនិងលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងជាសាធារណៈក្នុងវិស័យទេសចរណ៍និងចលនាប្រឡងប្រណាំង ទីក្រុងស្អាត រមណីយដ្ឋានស្អាត សេវាល្អ បដិសណ្ឋារកិច្ចល្អណែនាំផ្នែកជំនាញបច្ចេកទេសដល់មន្ទីរទេសចរណ៍រាជធានី ខេត្តអគ្គនាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងឧស្សាហកម្មតេសចរណ៍ មាននាយកដ្ឋានចំណុះដូចខាងក្រោមនាយកដ្ឋានលគ្រប់គ្រងសេវាកម្មស្នាក់នៅទេសចរណ៍និងម្ហូបអាហារនាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងទីភ្នាក់ងារដឹកជញ្ជូននិងមគ្គុទ្ទេសក៏ទេសចរណ៍នាយកដ្ឋានវាយតម្លៃទីក្រុងស្អាតនាយកដ្ឋានបណ្តុះបណ្តាលជំនាញជីវិជ្ជាជីវៈទេសចរណ៍នាយកដ្ឋានជំរុញទេសចរណ៍ក្នុងស្រុកនិងអប់រំការយល់ដឹងសារធារណៈនាយកដ្ឋានសេវាគាំពារទីក្រុងស្អាតនិងជំរុញការប្រលងប្រណាំង	ត ើ អ គ្គ នា យក ដ្ឋាន គ្រ ប់ គ្រ ង ឧ ស្សា ហ កម្ម ទេស ចរ ណ៍ មាន ភា រក ិច ្ច អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ហើយ មាន នា យក ដ្ឋាន ចំ ណ ុះ ប៉ ុន ្ម ាន Ġ អ ្វី ខ្ ល ះ âĢĭ Ġ	45	អ គ្គ នា យក ដ្ឋាន គ្រ âĢĭ ប់ គ្រ ង ឧ ស្សា ហ កម្ម ទេស ចរ ណ៍ Ġ មាន ត ួន ា ទី និង ភា រក ិច ្ច ដូច ខា ង ក្រោម រៀបចំ គោ ល ន យោ បា យ Ġ ផ ែន ការ យ ុទ្ធ សា ស្រ ្ត ផ ែន ការ ស កម្ម ភាព Ġ និង ល ិ ខ ិត បទ ដ្ឋាន គ តិ យ ុទ្ធ ពាក់ ព ័ន ្ ធ នឹង គ្រ ប់ គ្រ ង ឧ ស្សា ហ កម្ម ទេស ចរ ណ៍ Ġ និង ទ្រ ទ្រ ង់ ច ល នា ប្រ ឡ ង ប្រ ណា ំ ង Ġ ទី ក្រុង ស្ អា ត Ġ រ ម ណី យ ដ្ឋាន ស្ អា ត Ġ សេ វា ល្អ ប្រ ម ូល Ġ វិ ភាគ Ġ ច ង ក្រ ង និង គ្រ ប់ គ្រ ង ទិ ន្ន ន ័យ ឧ ស្សា ហ កម្ម ទេស ចរ ណ៍ ដោយ ធ ្វ ើ ទំ ន ើប កម្ម Ġ ស្រ ប តា មក ារ វិ វ ឌ ្ឍ ន៍ នៃ ប្រ ព ័ន ្ ធ ប ច្ច េក វិទ្យា ពិ និ ត ្យ លើក ារ ផ្ ត ល់ អា ជ្ញ ាប ណ្ណ ទេស ចរ ណ៍ âĢĭ ដល់ ម ូល ដ្ឋាន អា ជីវ កម្ម និង សេ វា កម្ម ផ្ សេ ង ៗ ទៀត Ġ ដ ែល ប ម្រ ើ ឲ្យ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ ធាន ាន ិ ង លើក ក ម្ព ស់ គុណ ភាព សេ វា កម្ម ទេស ចរ ណ៍ តា ម រយ ៈ ការ បង ្ក ើត ប្រ ព ័ន ្ ធ ធាន ា គុណ ភាព Ġ ប្រ ព ័ន ្ ធ ចំ ណា ច ់ ថ្ន ាក់ ប្រ ព ័ន ្ ធ ស្ត ង់ ដា Ġ និង ប្រ ព ័ន ្ ធ ផ្ សេ ង ទៀត ដ ែល ប ម្រ ើ ឲ្យ ឧ ស្សា ហ កម្ម ទេស ចរ ណ៍ ជំ រ ុញ ការ សិ ក្ស ាន ឹង ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ទេស ចរ ណ៍ ក្នុង ប្រ ទេស គ្រ ប់ គ្រ ង និង ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ ព័ត៌មាន ទេស ចរ ណ៍ ក្នុង ប្រ ទេស រៀបចំ ផ ែន ការ នឹង កម្ម វិ ធី នា នា Ġ សំ ដ ៅ គ្រ ប់ គ្រ ង ធ ន ធាន âĢĭ ម នុ ស្ស ក្នុង វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ និង ការ បណ្ត ុះ បណ្ត ាល ជំ នា ញ វិជ្ជា ជីវ ៈ ទេស ចរ ណ៍ ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ ការ ទទួល ស្ គ ាល់ និង តាមដាន ការ អនុ វត្ត Ġ សា លា បណ្ត ុះ បណ្ត ាល វិជ្ជា ជីវ ៈ ទេស ចរ ណ៍ គ្រ ឹ ះ ស្ថាន អ ប់ រំ ក្នុង វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ Ġ និង ការ បណ្ត ុះ បណ្ត ាល ធ ន ធាន ម នុ ស្ស ក្នុង វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ គ្រ ប់ គ្រ ង Ġ ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ Ġ និង បណ្ត ុះ បណ្ត ាល ធ ន ធាន ម នុ ស្ស ក្នុង វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ រៀបចំ ផ េន ការ និង លើក ក ម្ព ស់ ការ យ ល់ ដ ឹង ជា សា ធា រណៈ ក្នុង វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ និង ច ល នា ប្រ ឡ ង ប្រ ណា ំ ង Ġ ទី ក្រុង ស្ អា ត Ġ រ ម ណី យ ដ្ឋាន ស្ អា ត Ġ សេ វា ល្អ Ġ ប ដ ិស ណ ្ឋ ារ កិច្ច ល្អ ណ ែន ាំ ផ្ ន ែក ជំ នា ញ ប ច្ច េក ទេស ដល់ ម ន្ទ ី រ ទេស ចរ ណ៍ រាជ ធាន ី Ġ ខ េត ្ត âĢĭ អ គ្គ នា យក ដ្ឋាន គ្រ ប់ គ្រ ង ឧ ស្សា ហ កម្ម ត េស ចរ ណ៍ Ġ មាន នា យក ដ្ឋាន ចំ ណ ុះ ដូច ខា ង ក្រោម នា យក ដ្ឋាន ល គ្រ ប់ គ្រ ង សេ វា កម្ម ស្ន ាក់ នៅ ទេស ចរ ណ៍ និង ម្ ហ ូប អា ហា រ នា យក ដ្ឋាន គ្រ ប់ គ្រ ង ទីភ្នាក់ងារ ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន និង ម គ្គ ុ ទ្ទ េស ក ៏ ទេស ចរ ណ៍ នា យក ដ្ឋាន វា យ ត ម្ល ៃ ទី ក្រុង ស្ អា ត នា យក ដ្ឋាន បណ្ត ុះ បណ្ត ាល ជំ នា ញ ជីវ ិ ជ្ជ ា ជីវ ៈ ទេស ចរ ណ៍ នា យក ដ្ឋាន ជំ រ ុញ ទេស ចរ ណ៍ ក្នុង ស្រ ុក និង អ ប់ រំ ការ យ ល់ ដ ឹង សារ ធា រណៈ នា យក ដ្ឋាន សេ វា គ ាំ ពារ ទី ក្រុង ស្ អា ត និង ជំ រ ុញ ការ ប្រ លង ប្រ ណា ំ ង	694	▁តើ អ គ្គ នា យក ដ្ឋាន គ្រ ប់ គ្រ ង ឧ ស្សា ហ កម្ម ទេស ចរ ណ៍ មាន ភា រ កិច្ច អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ហើយ មាន នា យក ដ្ឋាន ច ំណ ុះ ប៉ ុន ្ មាន ▁អ្វី ខ្ ល ះ ▁	42	▁អគ្គ នា យក ដ្ឋាន គ្រ ▁ ប់ គ្រ ង ឧ ស្សា ហ កម្ម ទេស ចរ ណ៍ ▁មាន ត ួ នាទី និង ភា រ កិច្ច ដូច ខា ង ក្រោម រៀបចំ គ ោល ន យោ ប ាយ ▁ផែនការ យ ុទ្ធ សា ស្រ ្ត ផ ែន ការ ស កម្ម ភាព ▁និង ល ិ ខ ិត បទ ដ្ឋាន គ តិ យ ុទ្ធ ពាក់ ព ័ ន្ធ នឹង គ្រ ប់ គ្រ ង ឧ ស្សា ហ កម្ម ទេស ចរ ណ៍ ▁និង ទ្រ ទ្រ ង់ ច ល នា ប្រ ឡ ង ប្រ ណ ាំង ▁ទីក្រុង ស ្អ ាត ▁រមណីយដ្ឋាន ស ្អ ាត ▁សេវា ល្អ ប្រ ម ូល ▁វិភាគ ▁ចង ក្រ ង និង គ្រ ប់ គ្រ ង ទិ ន្ន ន ័យ ឧ ស្សា ហ កម្ម ទេស ចរ ណ៍ ដោយ ធ ្វ ើ ទំ ន ើប កម្ម ▁ស្រប ត ាម ការ វិ វ ឌ ្ឍ ន៍ នៃ ប្រ ព ័ ន្ធ ប ច្ច េក វិទ្យា ព ិន ិត ្យ លើ ការ ផ្ ត ល់ អា ជ្ញ ាប ណ្ណ ទេស ចរ ណ៍ ▁ដល់ ម ូល ដ្ឋាន អា ជីវ កម្ម និង សេ វា កម្ម ផ្ ស េង ៗ ទៀត ▁ដែល ប ម្រ ើ ឲ្យ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ ធាន ា និង លើក ក ម្ព ស់ គុណ ភាព សេ វា កម្ម ទេស ចរ ណ៍ ត ាម រយ ៈ ការ ប ង្ក ើត ប្រ ព ័ ន្ធ ធាន ា គុណ ភាព ▁ប្រព័ន្ធ ច ំណ ាច់ ថ្ន ាក់ ប្រ ព ័ ន្ធ ស្ត ង់ ដា ▁និង ប្រ ព ័ ន្ធ ផ្ ស េង ទៀត ដ ែល ប ម្រ ើ ឲ្យ ឧ ស្សា ហ កម្ម ទេស ចរ ណ៍ ជំ រ ុញ ការ ស ិក ្សា នឹង ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ទេស ចរ ណ៍ ក្នុង ប្រ ទេស គ្រ ប់ គ្រ ង និង ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ ព័ត៌មាន ទេស ចរ ណ៍ ក្នុង ប្រ ទេស រៀបចំ ផ ែន ការ នឹង កម្ម វិ ធី នា នា ▁សំដៅ គ្រ ប់ គ្រ ង ធ ន ធាន ▁មនុស្ស ក្នុង វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ និង ការ បណ្ត ុះ បណ្ត ាល ជំ ន ាញ វិជ្ជា ជីវ ៈ ទេស ចរ ណ៍ ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ ការ ទទួល ស្ គ ាល់ និង តាមដាន ការ អនុ វត្ត ▁សាលា បណ្ត ុះ បណ្ត ាល វិជ្ជា ជីវ ៈ ទេស ចរ ណ៍ គ្រ ឹ ះ ស្ថាន អ ប់ រំ ក្នុង វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ ▁និង ការ បណ្ត ុះ បណ្ត ាល ធ ន ធាន ម នុ ស្ស ក្នុង វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ គ្រ ប់ គ្រ ង ▁ត្រួតពិនិត្យ ▁និង បណ្ត ុះ បណ្ត ាល ធ ន ធាន ម នុ ស្ស ក្នុង វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ រៀបចំ ផ េន ការ និង លើក ក ម្ព ស់ ការ យ ល់ ដ ឹង ជា សា ធា រណៈ ក្នុង វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ និង ច ល នា ប្រ ឡ ង ប្រ ណ ាំង ▁ទីក្រុង ស ្អ ាត ▁រមណីយដ្ឋាន ស ្អ ាត ▁សេវា ល្អ ▁បដិ ស ណ ្ឋ ារ កិច្ច ល្អ ណ ែន ាំ ផ្ ន ែក ជំ ន ាញ ប ច្ច េក ទេស ដល់ ម ន្ទ ី រ ទេស ចរ ណ៍ រាជ ធាន ី ▁ខេត្ត ▁អគ្គ នា យក ដ្ឋាន គ្រ ប់ គ្រ ង ឧ ស្សា ហ កម្ម ត េស ចរ ណ៍ ▁មាន នា យក ដ្ឋាន ច ំណ ុះ ដូច ខា ង ក្រោម នា យក ដ្ឋាន ល គ្រ ប់ គ្រ ង សេ វា កម្ម ស្ន ាក់ នៅ ទេស ចរ ណ៍ និង ម ្ហ ូប អា ហា រ នា យក ដ្ឋាន គ្រ ប់ គ្រ ង ទីភ្នាក់ងារ ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន និង ម គ្គ ុ ទ្ទ េស ក ៏ ទេស ចរ ណ៍ នា យក ដ្ឋាន វ ាយ ត ម្ល ៃ ទី ក្រុង ស ្អ ាត នា យក ដ្ឋាន បណ្ត ុះ បណ្ត ាល ជំ ន ាញ ជី វិជ្ជា ជីវ ៈ ទេស ចរ ណ៍ នា យក ដ្ឋាន ជំ រ ុញ ទេស ចរ ណ៍ ក្នុង ស្រ ុក និង អ ប់ រំ ការ យ ល់ ដ ឹង សារ ធា រណៈ នា យក ដ្ឋាន សេ វា គ ាំ ពារ ទី ក្រុង ស ្អ ាត និង ជំ រ ុញ ការ ប្រ លង ប្រ ណ ាំង	643
ហេតុអ្វីមានការបង្កើតនូវឡើងនូវអង្គការសហប្រជាជាតិក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី២	null	អង្គការសហប្រជាជាតិត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយសារពិភពកលោកចង់បានសុខសន្ដិភាពសង្រ្គាមលោកលើកទី២ រាលដាលពេញពិភពលោកសង្រ្គាមប្រជាជាតិគ្មានឥទ្ធិពល	null	អង្គការសហប្រជាជាតិត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយសារពិភពកលោកចង់បានសុខសន្ដិភាពសង្រ្គាមលោកលើកទី២ រាលដាលពេញពិភពលោកសង្រ្គាមប្រជាជាតិគ្មានឥទ្ធិពល	ហេតុ អ ្វី មាន ការ បង ្ក ើត ន ូវ ឡើង ន ូវ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ក្រ ោយ សង ្រ ្ គ ាម លោក លើក ទី ២ Ġ	31	អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ត្រូវ បាន បង ្ក ើត ឡើង ដោយ សារ ពិ ភព ក លោក ច ង់ បាន សុខ ស ន្ ដ ិ ភាព សង ្រ ្ គ ាម លោក លើក ទី ២ Ġ រា ល ដា ល ព េញ ពិ ភព លោក សង ្រ ្ គ ាម ប្រ ជា ជាតិ គ ្ម ាន ឥ ទ្ធិ ពល	60	▁ហេតុ អ ្វី មាន ការ ប ង្ក ើត ន ូវ ឡើង ន ូវ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ក្រ ោយ សង ្រ ្ គ ាម លោក លើក ទី ២ ▁	31	▁អង្គការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ត្រូវ បាន ប ង្ក ើត ឡើង ដោយ សារ ពិ ភព ក លោក ច ង់ បាន សុខ ស ន្ ដ ិ ភាព សង ្រ ្ គ ាម លោក លើក ទី ២ ▁រាលដាល ព េញ ពិ ភព លោក សង ្រ ្ គ ាម ប្រ ជា ជាតិ គ ្ មាន ឥ ទ្ធិ ពល	56
ក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រទេស តើព្រះហិររក្សរាមធិបតីអង្គឌួងបានធ្វើឌួងបានកំណែទម្រង់កម្ពុជាយ៉ាងដូចម្ដេចខ្លះ	null	ក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រទេស ព្រះអង្គឌួងបានធ្វើកំណេទម្រង់ដូចជាវិស័យរដ្ឋបាលកែច្បាប់ បន្ធូរបន្ថយវិស័យផ្សេងៗ សេដ្ឋកិច្ច ជម្រុងការស្ដារហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធកសាងផ្លូវគមនាគមន៍ ទំបន់ កំពង់ផែសមុទ្រនៅកំពតបោះពុម្ពប្រាក់សម្រាប់សម្រូលជីវភាពប្រជាជនបន្ថយពន្ធដារ នយោបាយ ដឹកនាំប្រទេសដោយមានប្រជាជនចូលរួមយ៉ាងច្រើនលើកតំកើងវប្បធម៌អក្សរសាស្ដ្រជាតិ	null	ក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រទេស ព្រះអង្គឌួងបានធ្វើកំណេទម្រង់ដូចជាវិស័យរដ្ឋបាលកែច្បាប់ បន្ធូរបន្ថយវិស័យផ្សេងៗ សេដ្ឋកិច្ច ជម្រុងការស្ដារហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធកសាងផ្លូវគមនាគមន៍ ទំបន់ កំពង់ផែសមុទ្រនៅកំពតបោះពុម្ពប្រាក់សម្រាប់សម្រូលជីវភាពប្រជាជនបន្ថយពន្ធដារ នយោបាយ ដឹកនាំប្រទេសដោយមានប្រជាជនចូលរួមយ៉ាងច្រើនលើកតំកើងវប្បធម៌អក្សរសាស្ដ្រជាតិ	ក្នុង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ប្រ ទេស Ġ ត ើ ព្រ ះ ហ ិ រ រក ្ស រា ម ធិ បតី អង្គ ឌ ួង បាន ធ ្វ ើ ឌ ួង បាន កំ ណ ែ ទ ម្រ ង់ ក ម្ព ុ ជា យ៉ាង ដូច ម្ ដ េច ខ្ ល ះ Ġ	49	ក្នុង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ប្រ ទេស Ġ ព្រ ះ អង្គ ឌ ួង បាន ធ ្វ ើក ំណ េ ទ ម្រ ង់ ដូច ជា វិ ស ័យ រដ្ឋ បាល ក ែ ច្ បា ប់ Ġ ប ន្ធ ូរ បន្ថយ វិ ស ័យ ផ្ សេ ង ៗ Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ ជ ម្រ ុង ការ ស្ ដា រ ហ េ ដ្ឋា រ ច នា សម ្ ព ័ន ្ ធ ក សា ង ផ្ល ូវ គម នា គមន៍ Ġ ទំ ប ន់ Ġ កំ ព ង់ ផ ែ សម ុ ទ្រ នៅ កំ ព ត ប ោះ ពុ ម្ព ប្រា ក់ សម ្រា ប់ សម ្រ ូល ជីវ ភាព ប្រ ជា ជន បន្ថយ ពន្ធ ដា រ Ġ ន យោ បា យ Ġ ដ ឹក នាំ ប្រ ទេស ដោយ មាន ប្រ ជា ជន ចូល រួម យ៉ាង ច្ រ ើន លើក ត ំ ក ើង វ ប្ប ធម៌ អ ក្ស រស ាស ្ ដ ្រ ជាតិ	147	▁ក្នុង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ប្រ ទេស ▁តើ ព្រ ះ ហ ិ រ រ ក្ស រ ាម ធិ បតី អង្គ ឌ ួង បាន ធ ្វ ើ ឌ ួង បាន ក ំណ ែ ទ ម្រ ង់ ក ម្ព ុ ជា យ៉ាង ដូច ម្ ដ េច ខ្ ល ះ ▁	48	▁ក្នុង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ប្រ ទេស ▁ព្រះអង្គ ឌ ួង បាន ធ ្វ ើក ំណ េ ទ ម្រ ង់ ដូច ជា វិ ស ័យ រដ្ឋ បាល ក ែ ច ្ប ាប់ ▁ប ន្ធ ូរ បន្ថយ វិ ស ័យ ផ្ ស េង ៗ ▁សេដ្ឋកិច្ច ▁ជ ម្រ ុង ការ ស្ ដា រ ហ េ ដ្ឋា រ ច នា ស ម្ព ័ ន្ធ ក សា ង ផ្ល ូវ គម នា គមន៍ ▁ទំ ប ន់ ▁កំពង់ផែ សម ុ ទ្រ នៅ ក ំព ត ប ោះ ពុ ម្ព ប្រ ាក់ ស ម្រ ាប់ ស ម្រ ូល ជីវ ភាព ប្រ ជា ជន បន្ថយ ពន្ធ ដា រ ▁នយោបាយ ▁ដឹកនាំ ប្រ ទេស ដោយ មាន ប្រ ជា ជន ចូល រួម យ៉ាង ច ្រ ើន លើក ត ំ ក ើង វ ប្ប ធម៌ អ ក្ស រ សា ស្ ដ ្រ ជាតិ	132
ហេតុអ្វីបានជាគេមិនទាន់បានយកចិត្តទុកដាក់ឲ្យបានទូលំទូលាយ ទៅលើការវិនិយោគនៅលើវិស័យកសិកម្ម	null	បានជាគេមិនទាន់បានយកចិត្តទុកដាក់ឲ្យបានទូលំទូលាយ ទៅលើការវិនិយោលគទៅលើវិស័យកសិកម្មព្រោះទីមួយ គឺគេមិនអនុញ្ញាឲ្យធ្វើអាជីវកម្មស្រែចំការនៅលើផ្ទៃដី ឲ្យលើសពី១៥នៃផ្ទៃដីទាំងអស់ទីពីរ គឺបញ្ហាបាត់បង់ធនធានទឹក នៅក្នុងការស្រោចស្រពលើដីដាំ ដំណាំ ដែលបណ្តាលឲ្យមានការអស់ទឺកពីទន្លេ ព្រែក បឹងទីបី គឹដីឆាប់ខ្សោះដោយការប្រើជីគីមី ហើយទីបំផុតដីកសិកម្ម ទាំងនោះនិងក្លាយទៅជាទៅរហោស្ថាន និងត្រូវបោះបង់ចោល	null	បានជាគេមិនទាន់បានយកចិត្តទុកដាក់ឲ្យបានទូលំទូលាយ ទៅលើការវិនិយោលគទៅលើវិស័យកសិកម្មព្រោះទីមួយ គឺគេមិនអនុញ្ញាឲ្យធ្វើអាជីវកម្មស្រែចំការនៅលើផ្ទៃដី ឲ្យលើសពី១៥នៃផ្ទៃដីទាំងអស់ទីពីរ គឺបញ្ហាបាត់បង់ធនធានទឹក នៅក្នុងការស្រោចស្រពលើដីដាំ ដំណាំ ដែលបណ្តាលឲ្យមានការអស់ទឺកពីទន្លេ ព្រែក បឹងទីបី គឹដីឆាប់ខ្សោះដោយការប្រើជីគីមី ហើយទីបំផុតដីកសិកម្ម ទាំងនោះនិងក្លាយទៅជាទៅរហោស្ថាន និងត្រូវបោះបង់ចោល	ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េ ម ិន ទាន ់ បាន យកចិត្តទុកដាក់ ឲ្យ បាន ទូ លំ ទូ លា យ Ġ ទៅ លើក ារ វិ និ យោគ នៅ លើ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម Ġ	34	បាន ជា គ េ ម ិន ទាន ់ បាន យកចិត្តទុកដាក់ ឲ្យ បាន ទូ លំ ទូ លា យ Ġ ទៅ លើក ារ វិ និ យោ ល គ ទៅ លើ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ព្រ ោះ ទី មួយ Ġ គ ឺ គ េ ម ិន អនុ ញ្ញា ឲ្យ ធ ្វ ើ អា ជីវ កម្ម ស្រ ែ ចំ ការ នៅ លើ ផ្ ទ ៃ ដ ី Ġ ឲ្យ លើ ស ពី ១ ៥ នៃ ផ្ ទ ៃ ដ ី ទ ាំង អ ស់ ទី ពី រ Ġ គ ឺ ប ញ ្ហ ាប ាត់ បង់ ធ ន ធាន ទឹក Ġ នៅ ក្នុង ការ ស្រ ោច ស្រ ពល ើ ដ ី ដា ំ Ġ ដំ ណា ំ Ġ ដ ែល បណ្ត ាល ឲ្យ មាន ការ អ ស់ ទ ឺ ក ពី ទ ន្ ល េ Ġ ព្រ ែក Ġ ប ឹង ទី បី Ġ គ ឹ ដ ី ឆ ាប់ ខ្ ស ោះ ដោយ ការ ប្រ ើ ជី គី មី Ġ ហើយ ទី ប ំ ផ ុត ដ ី ក សិ កម្ម Ġ ទ ាំង ន ោះ និង ក្លា យ ទៅ ជា ទៅ រ ហ ោស ្ថ ាន Ġ និង ត្រូវ ប ោះ បង់ ចោល	180	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េ ម ិន ទ ាន់ បាន យកចិត្តទុកដាក់ ឲ្យ បាន ទូ លំ ទ ូល ាយ ▁ទៅ លើ ការ វិ និ យោគ នៅ លើ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ▁	34	▁បានជា គ េ ម ិន ទ ាន់ បាន យកចិត្តទុកដាក់ ឲ្យ បាន ទូ លំ ទ ូល ាយ ▁ទៅ លើ ការ វ ិន ិយ ោល គ ទៅ លើ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ព្រ ោះ ទី មួយ ▁គឺ គ េ ម ិន អនុ ញ្ញា ឲ្យ ធ ្វ ើ អា ជីវ កម្ម ស្រ ែ ចំ ការ នៅ លើ ផ្ ទ ៃ ដ ី ▁ឲ្យ លើ ស ពី ១ ៥ នៃ ផ្ ទ ៃ ដ ី ទ ាំង អ ស់ ទី ពី រ ▁គឺ ប ញ ្ហ ាប ាត់ បង់ ធ ន ធាន ទឹក ▁នៅក្នុង ការ ស្រ ោច ស្រ ព លើ ដ ី ដ ាំ ▁ដំណាំ ▁ដែល បណ្ត ាល ឲ្យ មាន ការ អ ស់ ទ ឺ ក ពី ទ ន ្ល េ ▁ព្រែក ▁បឹង ទី បី ▁គ ឹ ដ ី ឆ ាប់ ខ្ ស ោះ ដោយ ការ ប្រ ើ ជី គី មី ▁ហើយ ទី ប ំ ផ ុត ដ ី ក សិ កម្ម ▁ទាំងនោះ និង ក្លា យ ទៅ ជា ទៅ រ ហ ោ ស្ថាន ▁និង ត្រូវ ប ោះ បង់ ចោល	167
ចូររាប់ឈ្មោះរុក្ខេះជាតិឌីកូទីលេដូនឪ្យបាន ៦	null	រុក្ខជាតិឌីកូលេដូន មានខ្នុរ ក្រូច ស្វាយ ទាប ត្របែកជាដើម	null	រុក្ខជាតិឌីកូលេដូន មានខ្នុរ ក្រូច ស្វាយ ទាប ត្របែកជាដើម	ច ូរ រា ប់ ឈ្មោះ រ ុក ្ខ េះ ជាតិ ឌី កូ ទី ល េ ដ ូន ឪ ្យ បាន Ġ ៦ Ġ	21	រ ុក ្ខ ជាតិ ឌី កូ ល េ ដ ូន Ġ មាន ខ្ នុ រ Ġ ក្រ ូច Ġ ស្ វា យ Ġ ទ ាប Ġ ត្រ បែក ជា ដើម	25	▁ចូរ រ ាប់ ឈ្មោះ រ ុ ក្ខ េះ ជាតិ ឌី កូ ទី ល េ ដ ូន ឪ ្យ បាន ▁៦ ▁	20	▁រុក្ខជាតិ ឌី ក ូល េ ដ ូន ▁មាន ខ្ នុ រ ▁ក្រូច ▁ស្វាយ ▁ទាប ▁ត្រ បែក ជា ដើម	18
ហេតុអ្វីបានជាព្រះបាទអង្គឌួងយល់ឃើញថាប្រទេសកម្ពុជាត្រូវមានអន្ដរាគមន៍ពីមហាអំណាចណាមួយ	null	បានជាព្រះបាទអង្គឌួងយល់ឃើញថាប្រទេសកម្ពុជាត្រូវមានអន្តរាគមន៍ពីមហាអំណាចណាមួយ ពីព្រោះព្រះអង្គបានយល់ឃើញថា ប្រទេសកម្ពុជាបានធ្លាក់ដុនដានទៅៗ និងឈានទៅដល់ការបែងចែកទឹកដីប្រទេសជាពីរដោយប្រទេសសៀម និងយួនដែលយកទន្លេមេគង្គជាព្រំប្រទល់ហើយពេលនោះ ប្រទេសកម្ពុជាយើងនឹងបាត់បង់ពី ផែនទីពិភពលោក	null	បានជាព្រះបាទអង្គឌួងយល់ឃើញថាប្រទេសកម្ពុជាត្រូវមានអន្តរាគមន៍ពីមហាអំណាចណាមួយ ពីព្រោះព្រះអង្គបានយល់ឃើញថា ប្រទេសកម្ពុជាបានធ្លាក់ដុនដានទៅៗ និងឈានទៅដល់ការបែងចែកទឹកដីប្រទេសជាពីរដោយប្រទេសសៀម និងយួនដែលយកទន្លេមេគង្គជាព្រំប្រទល់ហើយពេលនោះ ប្រទេសកម្ពុជាយើងនឹងបាត់បង់ពី ផែនទីពិភពលោក	ហេតុ អ ្វី បាន ជា ព្រ ះ បាទ អង្គ ឌ ួង យល់ឃើញ ថា ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ត្រូវ មាន អ ន្ ដ រា គមន៍ ពី ម ហា អ ំណ ា ច ណា មួយ Ġ	35	បាន ជា ព្រ ះ បាទ អង្គ ឌ ួង យល់ឃើញ ថា ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ត្រូវ មាន អ ន្ត រា គមន៍ ពី ម ហា អ ំណ ា ច ណា មួយ Ġ ពី ព្រ ោះ ព្រ ះ អង្គ បាន យល់ឃើញ ថា Ġ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា បាន ធ ្លា ក់ ដ ុន ដា ន ទៅ ៗ Ġ និង ឈ ាន ទៅ ដល់ ការ ប ែង ច ែក ទឹក ដ ី ប្រ ទេស ជា ពី រ ដោយ ប្រ ទេស ស ៀម Ġ និង យ ួន ដ ែល យក ទ ន្ ល េ មេ គ ង្គ ជា ព្រ ំ ប្រ ទល់ ហើយ ពេល ន ោះ Ġ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា យ ើង នឹង បា ត់ បង់ ពី Ġ ផ ែន ទី ពិ ភព លោក	120	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា ព្រ ះ បាទ អង្គ ឌ ួង យល់ឃើញ ថា ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ត្រូវ មាន អ ន្ ដ រា គមន៍ ពី ម ហា អ ំ ណា ច ណា មួយ ▁	35	▁បានជា ព្រ ះ បាទ អង្គ ឌ ួង យល់ឃើញ ថា ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ត្រូវ មាន អ ន្ត រា គមន៍ ពី ម ហា អ ំ ណា ច ណា មួយ ▁ពីព្រោះ ព្រ ះ អង្គ បាន យល់ឃើញ ថា ▁ប្រទេស ក ម្ព ុ ជា បាន ធ ្ល ាក់ ដ ុន ដា ន ទៅ ៗ ▁និង ឈ ាន ទៅ ដល់ ការ ប ែង ច ែក ទឹក ដ ី ប្រ ទេស ជា ពី រ ដោយ ប្រ ទេស ស ៀម ▁និង យ ួន ដ ែល យក ទ ន ្ល េ មេ គ ង្គ ជា ព្រ ំ ប្រ ទល់ ហើយ ពេល ន ោះ ▁ប្រទេស ក ម្ព ុ ជ ាយ ើង នឹង ប ាត់ បង់ ពី ▁ផែនទី ពិ ភព លោក	113
តើលោកណាខ្លះជាអ្នកស្ថាបនិកឆេកូស្លូវ៉ាគីឡើងប្រទេសនេះមានប្រភពចេញពីទីណាហើយកើតឡើងយ៉ាងដូចម្ដេច	null	អ្នកដែលស្ថាបនិកឆេកូស្លូវ៉ាគី គឺលោក ម៉ា សារីក ព្រមទាំងមេដឹកនាំឆេក និងស្លូវ៉ាគី មួយចំនួនទៀតប្រទេសនេះមានប្រភពចេញពិភពអូទ្រីស ហុងគ្រី ពោលគឺថាប្រទេសនេះបានកើតមានឡើងនៅក្រោយសង្រ្គាមលោកលលើកទី ១ ដែលចក្រភពអូទ្រីស ហុងគ្រី បានដួលរលំ	null	អ្នកដែលស្ថាបនិកឆេកូស្លូវ៉ាគី គឺលោក ម៉ា សារីក ព្រមទាំងមេដឹកនាំឆេក និងស្លូវ៉ាគី មួយចំនួនទៀតប្រទេសនេះមានប្រភពចេញពិភពអូទ្រីស ហុងគ្រី ពោលគឺថាប្រទេសនេះបានកើតមានឡើងនៅក្រោយសង្រ្គាមលោកលលើកទី ១ ដែលចក្រភពអូទ្រីស ហុងគ្រី បានដួលរលំ	ត ើ លោក ណា ខ្ ល ះ ជា អ្នក ស្ ថា ប និ ក ឆ េក ូស ្ល ូវ ៉ ា គី ឡើង ប្រ ទេស នេះ មាន ប្រ ភព ចេញ ពី ទី ណា ហើយ កើត ឡើង យ៉ាង ដូច ម្ ដ េច Ġ	41	អ្នក ដ ែល ស្ ថា ប និ ក ឆ េក ូស ្ល ូវ ៉ ា គី Ġ គ ឺ លោក Ġ ម៉ា Ġ សារ ី ក Ġ ព្រ ម ទ ាំង មេ ដ ឹក នាំ ឆ េក Ġ និង ស្ ល ូវ ៉ ា គី Ġ មួយ ចំ ន ួន ទៀត ប្រ ទេស នេះ មាន ប្រ ភព ចេញ ពិ ភព អូ ទ្រ ី ស Ġ ហ ុង គ្រ ី Ġ ព ោល គ ឺ ថា ប្រ ទេស នេះ បាន កើត មាន ឡើង នៅ ក្រ ោយ សង ្រ ្ គ ាម លោក ល លើក ទី Ġ ១ Ġ ដ ែល ច ក្រ ភព អូ ទ្រ ី ស Ġ ហ ុង គ្រ ី Ġ បាន ដ ួល រ លំ	105	▁តើ លោក ណា ខ្ ល ះ ជា អ្នក ស្ ថា ប ន ិក ឆ េក ូស ្ល ូ វ៉ា គី ឡើង ប្រ ទេស នេះ មាន ប្រ ភព ចេញ ពី ទី ណា ហើយ កើត ឡើង យ៉ាង ដូច ម្ ដ េច ▁	39	▁អ្នក ដ ែល ស្ ថា ប ន ិក ឆ េក ូស ្ល ូ វ៉ា គី ▁គឺ លោក ▁ម៉ា ▁សារ ី ក ▁ព្រមទាំង មេ ដ ឹក នាំ ឆ េក ▁និង ស ្ល ូ វ៉ា គី ▁មួយចំនួន ទៀត ប្រ ទេស នេះ មាន ប្រ ភព ចេញ ពិ ភព អូ ទ្រ ី ស ▁ហុង គ្រ ី ▁ពោលគឺ ថា ប្រ ទេស នេះ បាន កើត មាន ឡើង នៅ ក្រ ោយ សង ្រ ្ គ ាម លោក ល លើក ទី ▁១ ▁ដែល ច ក្រ ភព អូ ទ្រ ី ស ▁ហុង គ្រ ី ▁បាន ដ ួល រ លំ	90
តើក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់មានផែនការដូចម្ដេចទៅលើនគរូបនីយកម្មនៅកម្ពុជានាពេលអនាគត	null	ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ នឹងដឹកនាំការរៀបចំផែនការប្រើប្រាស់ដីធ្លីជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានតាមរយៈដំណាក់កាលនានារួមមាន ការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយអ្នកពាក់ព័ន្ធ ការប្រមូលទិន្នន័យមូលដ្ឋានពីរូបថតពីលើនិងធ្វើការប៉ាន់ប្រមាណសង្គមសេដ្ឋកិច្ចប្រជាសាស្រ្ដ និងសេដ្ឋកិច្ច	null	ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ នឹងដឹកនាំការរៀបចំផែនការប្រើប្រាស់ដីធ្លីជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានតាមរយៈដំណាក់កាលនានារួមមាន ការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយអ្នកពាក់ព័ន្ធ ការប្រមូលទិន្នន័យមូលដ្ឋានពីរូបថតពីលើនិងធ្វើការប៉ាន់ប្រមាណសង្គមសេដ្ឋកិច្ចប្រជាសាស្រ្ដ និងសេដ្ឋកិច្ច	ត ើក ្រ ស ួង រៀបចំ ដ ែន ដ ី Ġ ន គរ ូប នី យក ម្ម Ġ និង សំ ណ ង់ មាន ផ ែន ការ ដូច ម្ ដ េច ទៅ លើ ន គរ ូប នី យក ម្ម នៅ ក ម្ព ុ ជា នា ពេល អ នា គ ត Ġ	47	ក្រ ស ួង រៀបចំ ដ ែន ដ ី Ġ ន គរ ូប នី យក ម្ម Ġ និង សំ ណ ង់ Ġ នឹង ដ ឹក នាំ ការ រៀបចំ ផ ែន ការ ប្រ ើប ្រា ស់ ដ ី ធ ្ល ី ជា មួយ អា ជ្ញ ា ធរ ម ូល ដ្ឋាន តា ម រយ ៈ ដំ ណា ក់ កាល នា នា រួម មាន Ġ ការ ពិគ្រោះយោបល់ ជា មួយ អ្នក ពាក់ ព ័ន ្ ធ Ġ ការ ប្រ ម ូល ទិ ន្ន ន ័យ ម ូល ដ្ឋាន ពី រូប ថ ត ពី លើ និង ធ ្វ ើក ារ ប៉ា ន់ ប្រ មា ណ សង ្ គម សេ ដ្ឋ កិច្ច ប្រ ជា សា ស្រ ្ ដ Ġ និង សេ ដ្ឋ កិច្ច âĢĭ	110	▁តើ ក្រ ស ួង រៀបចំ ដ ែន ដ ី ▁នគរូបនីយកម្ម ▁និង ស ំណ ង់ មាន ផ ែន ការ ដូច ម្ ដ េច ទៅ លើ ន គ រូប នី យ កម្ម នៅ ក ម្ព ុ ជា នា ពេល អ នា គ ត ▁	41	▁ក្រសួង រៀបចំ ដ ែន ដ ី ▁នគរូបនីយកម្ម ▁និង ស ំណ ង់ ▁នឹង ដ ឹក នាំ ការ រៀបចំ ផ ែន ការ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ដ ី ធ ្ល ី ជា មួយ អា ជ្ញ ា ធរ ម ូល ដ្ឋាន ត ាម រយ ៈ ដ ំណ ាក់ កាល នា នា រួម មាន ▁ការ ពិគ្រោះយោបល់ ជា មួយ អ្នក ពាក់ ព ័ ន្ធ ▁ការប្រមូល ទិ ន្ន ន ័យ ម ូល ដ្ឋាន ពី រូប ថ ត ពី លើ និង ធ ្វ ើ ការ ប៉ ាន់ ប្រ មា ណ ស ង្គ ម សេ ដ្ឋ កិច្ច ប្រ ជា សា ស្រ ្ ដ ▁និង សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁	99
តើការិយាល័យនៃកិច្ចការច្បាប់ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិបង្កើតឡើងដើម្បីអ្វី	null	ការិយាល័យនៃកិច្ចការច្បាប់ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានបង្កើតឡើងដើម្បីផ្តល់ការណែនាំខាងវិស័យច្បាប់ដល់អគ្គលេខាធិការរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនិងដើម្បីធ្វើសកម្មភាពក្នុងនាមលោកផ្ទាល់ក្នុងបញ្ហាផ្នែកច្បាប់ ការិយាល័យនេះបម្រើឲ្យលេខាថិការដ្ឋានិងស្ថាប័នរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិដទៃទៀតនូវសេវាកម្មបង្រួបបង្រួមថ្នាក់កណ្តាលខាងផ្នែកច្បាប់ ព្រមទាំងផ្តល់ការណែនាំដល់ស្ថាប័នទាំងនោះលើបញ្ហានៃនីតិសាធារណៈជាតិ និងអន្តរជាតិនីតិឯកជនជាតិ និងអន្តរជាតិនិងនីតិរដ្ឋបាលជាតិនិងអន្តរជាតិ ក្នុងចំណោមកិច្ចការផ្សេងទៀតការិយាល័យនេះបានដោះស្រាយបញ្ហាមួយចំនួនដែលទាក់ទងនឹងបុព្វសិទ្ធិនិងអភ័យឯកសិទ្ធនិងស្ថានការណ៍គតិយុត្តិរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ	null	ការិយាល័យនៃកិច្ចការច្បាប់ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានបង្កើតឡើងដើម្បីផ្តល់ការណែនាំខាងវិស័យច្បាប់ដល់អគ្គលេខាធិការរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនិងដើម្បីធ្វើសកម្មភាពក្នុងនាមលោកផ្ទាល់ក្នុងបញ្ហាផ្នែកច្បាប់ ការិយាល័យនេះបម្រើឲ្យលេខាថិការដ្ឋានិងស្ថាប័នរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិដទៃទៀតនូវសេវាកម្មបង្រួបបង្រួមថ្នាក់កណ្តាលខាងផ្នែកច្បាប់ ព្រមទាំងផ្តល់ការណែនាំដល់ស្ថាប័នទាំងនោះលើបញ្ហានៃនីតិសាធារណៈជាតិ និងអន្តរជាតិនីតិឯកជនជាតិ និងអន្តរជាតិនិងនីតិរដ្ឋបាលជាតិនិងអន្តរជាតិ ក្នុងចំណោមកិច្ចការផ្សេងទៀតការិយាល័យនេះបានដោះស្រាយបញ្ហាមួយចំនួនដែលទាក់ទងនឹងបុព្វសិទ្ធិនិងអភ័យឯកសិទ្ធនិងស្ថានការណ៍គតិយុត្តិរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ	ត ើក ារ ិយ ាល ័យ នៃ កិច្ច ការ ច្ បា ប់ Ġ រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ បង ្ក ើត ឡើង ដើម ្ប ី អ ្វី Ġ	31	ការ ិយ ាល ័យ នៃ កិច្ច ការ ច្ បា ប់ Ġ រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ បាន បង ្ក ើត ឡើង ដើម ្ប ី ផ្ ត ល់ ការ ណ ែន ាំ ខា ង វិ ស ័យ ច្ បា ប់ ដល់ អ គ្គ លេខ ា ធិ ការ រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ និង ដើម ្ប ី ធ ្វ ើស កម្ម ភាព ក្នុង នា ម លោក ផ្ ទ ាល់ ក្នុង ប ញ ្ហ ា ផ្ ន ែក ច្ បា ប់ Ġ ការ ិយ ាល ័យ នេះ ប ម្រ ើ ឲ្យ លេខ ា ថ ិកា រដ្ឋ ាន ិ ង ស្ ថា ប ័ន រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ដ ទ ៃ ទៀត ន ូវ សេ វា កម្ម បង ្រ ួ ប បង ្រ ួ ម ថ្ន ាក់ ក ណ្ត ាល ខា ង ផ្ ន ែក ច្ បា ប់ Ġ ព្រ ម ទ ាំង ផ្ ត ល់ ការ ណ ែន ាំ ដល់ ស្ ថា ប ័ន ទ ាំង ន ោះ លើ ប ញ ្ហ ាន ៃ នី តិ សា ធា រណៈ ជាតិ Ġ និង អ ន្ត រ ជាតិ នី តិ ឯក ជន ជាតិ Ġ និង អ ន្ត រ ជាតិ និង នី តិ រដ្ឋ បាល ជាតិ និង អ ន្ត រ ជាតិ Ġ ក្នុង ចំ ណ ោម កិច្ច ការ ផ្ សេ ង ទៀត ការ ិយ ាល ័យ នេះ បាន ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ាម ួយ ចំ ន ួន ដ ែល ទ ាក់ ទ ង នឹង ប ុ ព្វ សិ ទ្ធិ និង អ ភ ័យ ឯក សិ ទ្ធ និង ស្ថាន ការណ៍ គ តិ យុត្តិ រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ	269	▁តើ កា រិយា ល័យ នៃ កិច្ច ការ ច ្ប ាប់ ▁របស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ប ង្ក ើត ឡើង ដើម ្ប ី អ ្វី ▁	27	▁ការិយាល័យ នៃ កិច្ច ការ ច ្ប ាប់ ▁របស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ បាន ប ង្ក ើត ឡើង ដើម ្ប ី ផ្ ត ល់ ការ ណ ែន ាំ ខា ង វិ ស ័យ ច ្ប ាប់ ដល់ អ គ្គ លេខ ា ធិ ការ រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ និង ដើម ្ប ី ធ ្វ ើស កម្ម ភាព ក្នុង ន ាម លោក ផ្ ទ ាល់ ក្នុង ប ញ ្ហ ា ផ្ ន ែក ច ្ប ាប់ ▁ការិយាល័យ នេះ ប ម្រ ើ ឲ្យ លេខ ា ថ ិ ការ ដ្ឋា និង ស្ ថា ប ័ន រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ដ ទ ៃ ទៀត ន ូវ សេ វា កម្ម បង ្រ ួ ប បង ្ រួម ថ្ន ាក់ ក ណ្ត ាល ខា ង ផ្ ន ែក ច ្ប ាប់ ▁ព្រមទាំង ផ្ ត ល់ ការ ណ ែន ាំ ដល់ ស្ ថា ប ័ន ទ ាំង ន ោះ លើ ប ញ ្ហ ាន ៃ នី តិ សា ធា រណៈ ជាតិ ▁និង អ ន្ត រ ជាតិ នី តិ ឯក ជន ជាតិ ▁និង អ ន្ត រ ជាតិ និង នី តិ រដ្ឋ បាល ជាតិ និង អ ន្ត រ ជាតិ ▁ក្នុង ច ំណ ោម កិច្ច ការ ផ្ ស េង ទៀត កា រិយា ល័យ នេះ បាន ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា មួយ ចំ ន ួន ដ ែល ទ ាក់ ទ ង នឹង ប ុ ព្វ សិ ទ្ធិ និង អ ភ ័យ ឯក ស ិទ្ធ និង ស្ថាន ការណ៍ គ តិ យុត្តិ រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ	255
តើអ្នកយល់យ៉ាងណាដែរ ចំពោះការសិក្សាទស្សនវិជ្ជានៅថ្នាក់ទី១១	null	ការសិក្សាទស្សនវិជ្ជានៅថ្នាក់ទី១១ គឺជាការបើកផ្លូវ ឬត្រួសត្រាយផ្លូវជាលើកដំបូងសំរាប់សិស្ស ព្រោះតាមរយការសិក្សាទស្សនវិជ្ជា សិស្សអាចបានដឹងនិង ស្គាល់មែកធាងទាំងឡាយរបស់ទស្សនវិជ្ជាផង និងមានលក្ខណៈងាយស្រួលក្នុងការឈោងចាប់នូវមុខវិជ្ជាធំៗទាំងឡាយ នៅឧត្តមសិក្សាផង ម៉្យាងទៀតសិស្សអាចមានសមត្ថភាព ត្រិះរិះពិចារណាវែកញែកពិភាក្សាហើយអាចយល់បាននូវបញ្ហាសង្គមថែមទៀតផង	null	ការសិក្សាទស្សនវិជ្ជានៅថ្នាក់ទី១១ គឺជាការបើកផ្លូវ ឬត្រួសត្រាយផ្លូវជាលើកដំបូងសំរាប់សិស្ស ព្រោះតាមរយការសិក្សាទស្សនវិជ្ជា សិស្សអាចបានដឹងនិង ស្គាល់មែកធាងទាំងឡាយរបស់ទស្សនវិជ្ជាផង និងមានលក្ខណៈងាយស្រួលក្នុងការឈោងចាប់នូវមុខវិជ្ជាធំៗទាំងឡាយ នៅឧត្តមសិក្សាផង ម៉្យាងទៀតសិស្សអាចមានសមត្ថភាព ត្រិះរិះពិចារណាវែកញែកពិភាក្សាហើយអាចយល់បាននូវបញ្ហាសង្គមថែមទៀតផង	ត ើ អ្នក យ ល់ យ៉ាង ណា ដ ែរ Ġ ចំ ព ោះ ការ សិ ក្ស ា ទ ស្ស ន វិជ្ជា នៅ ថ្ន ាក់ ទី១ ១ Ġ	25	ការ សិ ក្ស ា ទ ស្ស ន វិជ្ជា នៅ ថ្ន ាក់ ទី១ ១ Ġ គ ឺ ជា ការ ប ើក ផ្ល ូវ Ġ ឬ ត្រ ួស ត្រា យ ផ្ល ូវ ជា លើក ដំ បូ ង សំ រា ប់ សិ ស្ស Ġ ព្រ ោះ តា ម រយ ការ សិ ក្ស ា ទ ស្ស ន វិជ្ជា Ġ សិ ស្ស អា ច បាន ដ ឹង និង Ġ ស្ គ ាល់ ម ែក ធា ង ទ ាំង ឡា យ រ ប ស់ ទ ស្ស ន វិជ្ជា ផ ង Ġ និង មាន ល ក្ខ ណៈ ង ាយ ស្រ ួល ក្នុង ការ ឈ ោង ច ាប់ ន ូវ មុខ វិជ្ជា ធ ំ ៗ ទ ាំង ឡា យ Ġ នៅ ឧ ត្ត ម សិ ក្ស ា ផ ង Ġ ម៉ ្យា ង ទៀត សិ ស្ស អា ច មាន សម ត្ថ ភាព Ġ ត្រ ិះ រិ ះ ពិ ចារ ណា វ ែក ញ ែក ពិ ភា ក្ស ា ហើយ អា ច យ ល់ បាន ន ូវ ប ញ ្ហ ាស ង្គ ម ថ ែម ទៀត ផ ង	160	▁តើ អ្នក យ ល់ យ៉ាង ណា ដ ែរ ▁ចំពោះ ការ ស ិក ្សា ទ ស្ស ន វិជ្ជា នៅ ថ្ន ាក់ ទី១ ១ ▁	22	▁ការសិក្សា ទ ស្ស ន វិជ្ជា នៅ ថ្ន ាក់ ទី១ ១ ▁គឺជា ការ ប ើក ផ្ល ូវ ▁ឬ ត្រ ួស ត្រ ាយ ផ្ល ូវ ជា លើក ដំ បូ ង សំ រ ាប់ សិ ស្ស ▁ព្រោះ ត ាម រយ ការ ស ិក ្សា ទ ស្ស ន វិជ្ជា ▁សិស្ស អា ច បាន ដ ឹង និង ▁ស្គាល់ ម ែក ធ ាង ទ ាំង ឡា យ រ ប ស់ ទ ស្ស ន វិជ្ជា ផ ង ▁និង មាន ល ក្ខ ណៈ ង ាយ ស្រ ួល ក្នុង ការ ឈ ោង ច ាប់ ន ូវ មុខ វិជ្ជា ធ ំ ៗ ទ ាំង ឡា យ ▁នៅ ឧ ត្ត ម ស ិក ្សា ផ ង ▁ម៉ ្យា ង ទៀត សិ ស្ស អា ច មាន សម ត្ថ ភាព ▁ត្រ ិះ រ ិះ ពិ ចារ ណា វ ែក ញ ែក ពិ ភា ក ្សា ហើយ អា ច យ ល់ បាន ន ូវ ប ញ ្ហ ាស ង្គ ម ថ ែម ទៀត ផ ង	151
តើប្រទេសអង់គ្លេសថាប្រទេសឈ្នះឬ ចាញ់នៅក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី២ព្រោះអ្វី	null	ប្រទេសអង់គ្លេសជាប្រទេសឈ្នះនៅក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី២ ព្រោះលោក ឆឺឈីល ជាមេដឹកនាំក្លាហានសហរដ្ឋអាមេរិចចូលរួមក្នុងសង្គ្រាមដោយឈរខាងអង់គ្លេសបន្ទាប់ពីជប៉ុនវាយប្រហារកំពង់ផែពីហាប័រ៧ធ្នូ ១៩៤១ សាមគ្គីភាពរវាងកងទ័ពសហរដ្ឋអាមេរិច បារាំង និងអង់គ្លេសដើម្បីវាយឡើងឆ្នេរ ន័រម៉ង់ឌី១៩៩៤ ចំណែកកងទ័ពសូវៀតជួយវាយអាឡឺម៉ង នៅសមរភូមិខាងកើតឆឺឈីល បានជួយសម្រួលឦឲ្យមានសន្និសិទជាច្រើនដូចជាសិទ្ធិសិទតេអេរ៉ង់ យ៉ាលតាដើម្បីបញ្ចប់សង្គ្រាម	null	ប្រទេសអង់គ្លេសជាប្រទេសឈ្នះនៅក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី២ ព្រោះលោក ឆឺឈីល ជាមេដឹកនាំក្លាហានសហរដ្ឋអាមេរិចចូលរួមក្នុងសង្គ្រាមដោយឈរខាងអង់គ្លេសបន្ទាប់ពីជប៉ុនវាយប្រហារកំពង់ផែពីហាប័រ៧ធ្នូ ១៩៤១ សាមគ្គីភាពរវាងកងទ័ពសហរដ្ឋអាមេរិច បារាំង និងអង់គ្លេសដើម្បីវាយឡើងឆ្នេរ ន័រម៉ង់ឌី១៩៩៤ ចំណែកកងទ័ពសូវៀតជួយវាយអាឡឺម៉ង នៅសមរភូមិខាងកើតឆឺឈីល បានជួយសម្រួលឦឲ្យមានសន្និសិទជាច្រើនដូចជាសិទ្ធិសិទតេអេរ៉ង់ យ៉ាលតាដើម្បីបញ្ចប់សង្គ្រាម	ត ើប ្រ ទេស អ ង់ គ ្ល េស ថា ប្រ ទេស ឈ ្ន ះ ឬ Ġ ច ាញ់ នៅ ក្នុង សង ្ គ្រ ាម លោក លើក ទី ២ ព្រ ោះ អ ្វី Ġ	32	ប្រ ទេស អ ង់ គ ្ល េស ជា ប្រ ទេស ឈ ្ន ះ នៅ ក្នុង សង ្ គ្រ ាម លោក លើក ទី ២ Ġ ព្រ ោះ លោក Ġ ឆ ឺ ឈ ី ល Ġ ជា មេ ដ ឹក នាំ ក្លា ហាន ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិ ច ចូល រួម ក្នុង សង ្ គ្រ ាម ដោយ ឈ រ ខា ង អ ង់ គ ្ល េស បន្ទាប់ ពី ជ ប៉ ុន វា យ ប្រហារ កំ ព ង់ ផ ែ ពី ហា ប ័រ ៧ ធ្នូ Ġ ១៩ ៤ ១ Ġ សា ម គ្គ ី ភាព រ វា ង ក ង ទ ័ ព ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិ ច Ġ បា រា ំ ង Ġ និង អ ង់ គ ្ល េស ដើម ្ប ី វា យ ឡើង ឆ្ ន េរ Ġ ន ័រ ម៉ង់ ឌី ១៩ ៩៤ Ġ ចំ ណ ែក ក ង ទ ័ ព ស ូវ ៀត ជ ួយ វា យ អា ឡ ឺ ម៉ ង Ġ នៅ សម រ ភ ូម ិ ខា ង កើត ឆ ឺ ឈ ី ល Ġ បាន ជ ួយ សម ្រ ួល ឦ ឲ្យ មាន ស ន្ន ិស ិ ទ ជា ច្ រ ើន ដូច ជា សិ ទ្ធិ សិ ទ ត េ អ េរ ៉ ង់ Ġ យ៉ា ល តា ដើម ្ប ី បញ្ច ប់ សង ្ គ្រ ាម	205	▁តើ ប្រ ទេស អ ង់ គ ្ល េស ថា ប្រ ទេស ឈ ្ន ះ ឬ ▁ចាញ់ នៅ ក្នុង ស ង្គ ្រា ម លោក លើក ទី ២ ព្រ ោះ អ ្វី ▁	30	▁ប្រទេស អ ង់ គ ្ល េស ជា ប្រ ទេស ឈ ្ន ះ នៅ ក្នុង ស ង្គ ្រា ម លោក លើក ទី ២ ▁ព្រោះ លោក ▁ឆ ឺ ឈ ី ល ▁ជា មេ ដ ឹក នាំ ក្លា ហាន ស ហ រដ្ឋ អា ម េរ ិច ចូល រួម ក្នុង ស ង្គ ្រា ម ដោយ ឈ រ ខា ង អ ង់ គ ្ល េស បន្ទាប់ ពី ជ ប៉ ុន វ ាយ ប្រហារ ក ំព ង់ ផ ែ ពី ហា ប ័រ ៧ ធ្នូ ▁១៩ ៤ ១ ▁សាមគ្គីភាព រ វ ាង ក ង ទ ័ ព ស ហ រដ្ឋ អា ម េរ ិច ▁បារាំង ▁និង អ ង់ គ ្ល េស ដើម ្ប ី វ ាយ ឡើង ឆ្ ន េរ ▁ន ័រ ម៉ង់ ឌី ១៩ ៩៤ ▁ចំណែក ក ង ទ ័ ព ស ូវ ៀត ជ ួយ វ ាយ អា ឡ ឺ ម៉ ង ▁នៅ សម រ ភ ូម ិ ខា ង កើត ឆ ឺ ឈ ី ល ▁បាន ជ ួយ ស ម្រ ួល ឦ ឲ្យ មាន ស ន្ន ិ សិ ទ ជា ច ្រ ើន ដូច ជា សិ ទ្ធិ សិ ទ ត េ អ េ រ៉ ង់ ▁យ៉ា ល តា ដើម ្ប ី បញ្ច ប់ ស ង្គ ្រា ម	194
ចូរពន្យល់ពីវដ្តអុកស៊ីសែននៅក្នុងមណ្ឌលជីវៈនៃផែនដី	null	ពន្យល់ពីវដ្តអុកស៊ីសែននៅក្នុងមណ្ឌលជីវៈនៃផែនដី រុក្ខជាតិសម្គាល់ការចាប់ផ្តើមនៃវដ្តអុកស៊ីសែន រុក្ខជាតិប្រើប្រាស់ថាមពលព្រះអាទិត្យដើម្បីបំលែងឧស្ម័នកាបូនិច និងទឹកឲ្យទៅជាគ្លុយស៊ីតក្នុងរស្មីសំយោគ រស្មីសំយោគបញ្ចេញអុកស៊ីសែនទៅក្នុងបរិយាកាស សត្វប្រើប្រាស់អុកស៊ីសែននៅក្នុងដំណដង្ហើម និងបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិចដែលសម្រាប់រុក្ខជាតិប្រើប្រាស់វិញ លំនាំនេះកើតឡើងឥតឈប់ឈរបង្កើតបានជាវដ្តអុកស៊ីសែន	null	ពន្យល់ពីវដ្តអុកស៊ីសែននៅក្នុងមណ្ឌលជីវៈនៃផែនដី រុក្ខជាតិសម្គាល់ការចាប់ផ្តើមនៃវដ្តអុកស៊ីសែន រុក្ខជាតិប្រើប្រាស់ថាមពលព្រះអាទិត្យដើម្បីបំលែងឧស្ម័នកាបូនិច និងទឹកឲ្យទៅជាគ្លុយស៊ីតក្នុងរស្មីសំយោគ រស្មីសំយោគបញ្ចេញអុកស៊ីសែនទៅក្នុងបរិយាកាស សត្វប្រើប្រាស់អុកស៊ីសែននៅក្នុងដំណដង្ហើម និងបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិចដែលសម្រាប់រុក្ខជាតិប្រើប្រាស់វិញ លំនាំនេះកើតឡើងឥតឈប់ឈរបង្កើតបានជាវដ្តអុកស៊ីសែន	ច ូរ ព ន្ យ ល់ ពី វ ដ ្ត អ ុក ស៊ី សែន នៅ ក្នុង ម ណ្ឌ ល ជីវ ៈ នៃ ផ ែន ដ ី Ġ	26	ព ន្ យ ល់ ពី វ ដ ្ត អ ុក ស៊ី សែន នៅ ក្នុង ម ណ្ឌ ល ជីវ ៈ នៃ ផ ែន ដ ី ĠâĢĭ រ ុក ្ខ ជាតិ សម ្ គ ាល់ ការ ច ាប់ ផ្ ត ើម នៃ វ ដ ្ត អ ុក ស៊ី សែន Ġ រ ុក ្ខ ជាតិ ប្រ ើប ្រា ស់ ថា ម ពល ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ ដើម ្ប ី ប ំ លែង ឧ ស្ម ័ន កា បូ និ ច âĢĭ Ġ និង ទឹក ឲ្យ ទៅ ជា គ ្ល ុយ ស៊ី ត ក្នុង រស ្ម ី សំ យោគ Ġ រស ្ម ី សំ យោគ បញ្ច េញ អ ុក ស៊ី សែន ទៅ ក្នុង បរ ិយ ាក ាស Ġ ស ត ្វ ប្រ ើប ្រា ស់ អ ុក ស៊ី សែន នៅ ក្នុង ដំ ណ ដង ្ហ ើម Ġ និង បញ្ច េញ ឧ ស្ម ័ន កា បូ និ ច ដ ែល សម ្រា ប់ រ ុក ្ខ ជាតិ ប្រ ើប ្រា ស់ វិញ Ġ លំ នាំ នេះ កើត ឡើង ឥ ត ឈ ប់ ឈ រ បង ្ក ើត បាន ជា វ ដ ្ត អ ុក ស៊ី សែន	174	▁ចូរ ព ន ្យ ល់ ពី វ ដ ្ត អ ុក ស៊ី សែន នៅ ក្នុង ម ណ្ឌ ល ជីវ ៈ នៃ ផ ែន ដ ី ▁	25	▁ពន្យល់ ពី វ ដ ្ត អ ុក ស៊ី សែន នៅ ក្នុង ម ណ្ឌ ល ជីវ ៈ នៃ ផ ែន ដ ី ▁រុក្ខជាតិ ស ម្ គ ាល់ ការ ច ាប់ ផ្ ត ើម នៃ វ ដ ្ត អ ុក ស៊ី សែន ▁រុក្ខជាតិ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ថា ម ពល ព្រ ះ អា ទ ិត ្យ ដើម ្ប ី ប ំ លែង ឧ ស្ម ័ន កា ប ូន ិច ▁និង ទឹក ឲ្យ ទៅ ជា គ ្ល ុយ ស៊ី ត ក្នុង រ ស្ម ី សំ យោគ ▁រស្មី សំ យោគ បញ្ច េញ អ ុក ស៊ី សែន ទៅ ក្នុង ប រិយា កាស ▁សត្វ ប្រ ើ ប្រ ាស់ អ ុក ស៊ី សែន នៅ ក្នុង ដ ំណ ដ ង្ហ ើម ▁និង បញ្ច េញ ឧ ស្ម ័ន កា ប ូន ិច ដ ែល ស ម្រ ាប់ រ ុ ក្ខ ជាតិ ប្រ ើ ប្រ ាស់ វិញ ▁លំ នាំ នេះ កើត ឡើង ឥ ត ឈ ប់ ឈ រ ប ង្ក ើត បាន ជា វ ដ ្ត អ ុក ស៊ី សែន	160
តើប្រទេសថៃបានរំលោភយកខេត្តបាត់ដំបង និងសៀមរាបរបស់ខ្មែរនៅឆ្នាំណា	null	ប្រទេសថៃ បានរំលោភយកខេត្តបាត់ដំបូង និងសៀមរាបនៅឆ្នាំ ១៧៩៥ ហើយប្រគល់ឱ្យខ្មែរវិញនៅឆ្នាំ ១៩៤៧	null	ប្រទេសថៃ បានរំលោភយកខេត្តបាត់ដំបូង និងសៀមរាបនៅឆ្នាំ ១៧៩៥ ហើយប្រគល់ឱ្យខ្មែរវិញនៅឆ្នាំ ១៩៤៧	ត ើប ្រ ទេស ថ ៃ បាន រំ ល ោ ភ យក ខ េត ្ត បា ត់ ដំ បង Ġ និង ស ៀម រា បរ ប ស់ ខ្ ម ែរ នៅ ឆ្នាំ ណា Ġ	32	ប្រ ទេស ថ ៃ Ġ បាន រំ ល ោ ភ យក ខ េត ្ត បា ត់ ដំ បូ ង Ġ និង ស ៀម រា ប នៅ ឆ្នាំ Ġ ១ ៧ ៩ ៥ Ġ ហើយ ប្រ គ ល់ ឱ្យ ខ្ ម ែរ វិញ នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៤ ៧	43	▁តើ ប្រ ទេស ថ ៃ បាន រំ ល ោ ភ យក ខ េ ត្ត ប ាត់ ដំ បង ▁និង ស ៀម រា បរ ប ស់ ខ្ ម ែរ នៅ ឆ្នាំ ណា ▁	31	▁ប្រទេស ថ ៃ ▁បាន រំ ល ោ ភ យក ខ េ ត្ត ប ាត់ ដំ បូ ង ▁និង ស ៀម រ ាប នៅ ឆ្នាំ ▁១៧ ៩ ៥ ▁ហើយ ប្រ គ ល់ ឱ្យ ខ្ ម ែរ វិញ នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៤ ៧	41
ដូចម្តេចដែលហៅថាចំលាក់លិប	null	ចំលាក់លិប គឺក្បាច់ដែលគេឆ្លាក់នៅលើផ្ទាំងថ្មលូកចូលទៅក្នុងផ្ទៃថ្ម មើលទៅមិនសូវឃើញខ្ពស់ ឬផុសចេញខ្លាំងពីផ្ទៃថ្មទេ គេច្រើនធ្វើក្បាច់បែបនេះនៅតាមជញ្ជាំងប្រាសាទ	null	ចំលាក់លិប គឺក្បាច់ដែលគេឆ្លាក់នៅលើផ្ទាំងថ្មលូកចូលទៅក្នុងផ្ទៃថ្ម មើលទៅមិនសូវឃើញខ្ពស់ ឬផុសចេញខ្លាំងពីផ្ទៃថ្មទេ គេច្រើនធ្វើក្បាច់បែបនេះនៅតាមជញ្ជាំងប្រាសាទ	ដូច ម្ ត េច ដ ែល ហ ៅ ថា ចំ លា ក់ ល ិប ĠâĢĭ Ġ	14	ចំ លា ក់ ល ិប Ġ គ ឺ ក្ បា ច ់ ដ ែល គ េ ឆ្ លា ក់ នៅ លើ ផ្ ទ ាំង ថ ្ម ល ូក ចូល ទៅ ក្នុង ផ្ ទ ៃ ថ ្ម Ġ មើល ទៅ ម ិន ស ូវ ឃើញ ខ្ ព ស់ Ġ ឬ ផ ុស ចេញ ខ្ លា ំ ង ពី ផ្ ទ ៃ ថ ្ម ទេ Ġ គ េច ្រ ើន ធ ្វ ើក ្ប ាច់ ប ែប នេះ នៅ តា ម ជ ញ្ជ ាំង ប្រា សា ទ	81	▁ដូចម្តេច ដ ែល ហ ៅ ថា ចំ ល ាក់ ល ិប ▁	11	▁ចំ ល ាក់ ល ិប ▁គឺ ក ្ប ាច់ ដ ែល គ េ ឆ្ ល ាក់ នៅ លើ ផ្ ទ ាំង ថ ្ម ល ូក ចូល ទៅ ក្នុង ផ្ ទ ៃ ថ ្ម ▁មើល ទៅ ម ិន ស ូវ ឃើញ ខ្ ព ស់ ▁ឬ ផ ុស ចេញ ខ្ ល ាំង ពី ផ្ ទ ៃ ថ ្ម ទេ ▁គេច ្រ ើន ធ ្វ ើក ្ប ាច់ ប ែប នេះ នៅ ត ាម ជ ញ្ជ ាំង ប្រា សា ទ	77
តើព្រះនាងជយរាជ្យទេវី ជាអ្នកណា ព្រះនាងឥន្រ្ទទេវីជាអ្នកណា	null	ព្រះនាងជ័យរាជទេវី គឺជាអគ្គមហេសីរបស់ព្រះបាទជយវម៌្មទី៧ បន្ទាប់ព្រះនាងសុគតទៅ ព្រះនាងឥន្រ្ទទេវីដែលជាបងស្រី បានធ្វើជាអគ្គុមហេសីព្រះបាទជយវម៌្មទី៧ម្តងវិញ ជំនួសឲ្យប្អូនស្រីវិញ	null	ព្រះនាងជ័យរាជទេវី គឺជាអគ្គមហេសីរបស់ព្រះបាទជយវម៌្មទី៧ បន្ទាប់ព្រះនាងសុគតទៅ ព្រះនាងឥន្រ្ទទេវីដែលជាបងស្រី បានធ្វើជាអគ្គុមហេសីព្រះបាទជយវម៌្មទី៧ម្តងវិញ ជំនួសឲ្យប្អូនស្រីវិញ	ត ើ ព្រ ះ នា ង ជ យ រាជ ្យ ទេ វី Ġ ជា អ្នក ណា Ġ ព្រ ះ នា ង ឥ ន្ រ ្ ទ ទេ វី ជា អ្នក ណា Ġ	29	ព្រ ះ នា ង ជ ័យ រាជ ទេ វី Ġ គ ឺ ជា អ គ្គ ម ហ េស ី រ ប ស់ ព្រ ះ បាទ ជ យ វ ម ៌្ ម ទី ៧ Ġ បន្ទាប់ ព្រ ះ នា ង សុ គ ត ទៅ Ġ ព្រ ះ នា ង ឥ ន្ រ ្ ទ ទេ វី ដ ែល ជា បង ស្រី Ġ បាន ធ ្វ ើ ជា អ គ្គ ុម ហ េស ី ព្រ ះ បាទ ជ យ វ ម ៌្ ម ទី ៧ ម្ ត ង វិញ Ġ ជំ ន ួស ឲ្យ ប្ អូ ន ស្រី វិញ	92	▁តើ ព្រ ះ ន ាង ជ យ រាជ ្យ ទេ វី ▁ជា អ្នក ណា ▁ព្រះនាង ឥ ន ្រ ្ ទ ទេ វី ជា អ្នក ណា ▁	25	▁ព្រះនាង ជ ័យ រាជ ទេ វី ▁គឺជា អ គ្គ ម ហ េស ី រ ប ស់ ព្រ ះ បាទ ជ យ វ ម ៌្ ម ទី ៧ ▁បន្ទាប់ ព្រ ះ ន ាង សុ គ ត ទៅ ▁ព្រះនាង ឥ ន ្រ ្ ទ ទេ វី ដ ែល ជា បង ស្រី ▁បាន ធ ្វ ើ ជា អ គ្គ ុម ហ េស ី ព្រ ះ បាទ ជ យ វ ម ៌្ ម ទី ៧ ម ្ត ង វិញ ▁ជំនួស ឲ្យ ប ្អ ូន ស្រី វិញ	82
តើការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍នៅកម្ពុជានាំមកនូវការរីកចម្រើនដល់សង្គមជាតិយ៉ាងណាខ្លះ	null	ការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍នៅកម្ពុជានាំកមនូវការរីកចម្រើនដល់សង្គមជាតិដូចជា ផ្តល់ឲ្យប្រជាជនមានការងារធ្វើកកម្រិតជីវភាពប្រជាជនកើនឡើងមានលទ្ធភាពផ្សព្វផ្សាយនូវអរិយធម៍យើងឆាកអន្តរជាតិមានប្រាក់ចំណូលក្នុងថវិកាជាតិសម្រាប់ធ្វើការអភិវឌ្ឍប្រទេសវិស័យទេសចរណ៍ជាឩស្សាហកម្មគ្មានផ្សេងៗ	null	ការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍នៅកម្ពុជានាំកមនូវការរីកចម្រើនដល់សង្គមជាតិដូចជា ផ្តល់ឲ្យប្រជាជនមានការងារធ្វើកកម្រិតជីវភាពប្រជាជនកើនឡើងមានលទ្ធភាពផ្សព្វផ្សាយនូវអរិយធម៍យើងឆាកអន្តរជាតិមានប្រាក់ចំណូលក្នុងថវិកាជាតិសម្រាប់ធ្វើការអភិវឌ្ឍប្រទេសវិស័យទេសចរណ៍ជាឩស្សាហកម្មគ្មានផ្សេងៗ	ត ើក ារ អភិវឌ្ឍ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ នៅ ក ម្ព ុ ជា នាំ មក ន ូវ ការ រី ក ចម្រ ើន ដល់ សង ្ គម ជាតិ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ Ġ	34	ការ អភិវឌ្ឍ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ នៅ ក ម្ព ុ ជា នាំ ក ម ន ូវ ការ រី ក ចម្រ ើន ដល់ âĢĭ សង ្ គម ជាតិ ដូច ជា Ġ ផ្ ត ល់ ឲ្យ ប្រ ជា ជន មាន ការងារ ធ ្វ ើ âĢĭâĢĭ ក ក ម្រ ិត ជីវ ភាព ប្រ ជា ជន ក ើន ឡើង មាន ល ទ្ធ ភាព ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ន ូវ អ រិយ ធម ៍ âĢĭ យ ើង ឆ ាក អ ន្ត រ ជាតិ មាន ប្រា ក់ ចំ ណូ ល ក្នុង ថ វិ កា ជាតិ សម ្រា ប់ ធ ្វ ើក ារ អភិវឌ្ឍ ប្រ ទេស âĢĭ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ ជា ឩ âĢĭâĢĭ ស្សា ហ កម្ម គ ្ម ាន ផ្ សេ ង ៗ	115	▁តើ ការ អភិវឌ្ឍ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ នៅ ក ម្ព ុ ជា នាំ មក ន ូវ ការ រី ក ចម្រ ើន ដល់ ស ង្គ ម ជាតិ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ▁	33	▁ការអភិវឌ្ឍ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ នៅ ក ម្ព ុ ជា នាំ ក ម ន ូវ ការ រី ក ចម្រ ើន ដល់ ▁សង្គមជាតិ ដូច ជា ▁ផ្តល់ ឲ្យ ប្រ ជា ជន មាន ការងារ ធ ្វ ើ ▁ក ក ម្រ ិត ជីវ ភាព ប្រ ជា ជន ក ើន ឡើង មាន ល ទ្ធ ភាព ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ន ូវ អ រិយ ធម ៍ ▁យើង ឆ ាក អ ន្ត រ ជាតិ មាន ប្រ ាក់ ច ំណ ូល ក្នុង ថ វ ិកា ជាតិ ស ម្រ ាប់ ធ ្វ ើ ការ អភិវឌ្ឍ ប្រ ទេស ▁វិស័យ ទេស ចរ ណ៍ ជា ឩ ▁ ស្សា ហ កម្ម គ ្ មាន ផ្ ស េង ៗ	106
ហេតុអ្វីបានជាគេត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះជនជាតិខ្មែរលើ	null	បានជាគេត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះជនជាតិខ្មែរលើព្រោះ ដោយហេតុថា ជនជាតិភាគតិចក៏ជាមនុស្សដូចជនជាតិភាគច្រើនដែរ ដោយអ្នកទាំងនោះសុទ្ធតែមានទេពកោសល្យ ចំណេះដឹងដោយឡែកៗ ដែលមានប្រយោជន៍ដល់សង្គម ហើយពួកគេចង់ឱ្យសង្គមយកចិត្តទុកដាក់ជួយអភិវឌ្ឍន៍តំបន់របស់ពួកគេ ដូចនេះសង្គមត្រូវតែជួយអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ដែលជនជាតិទាំងនោះរស់នៅជាចាំបាច់ បើពុំដូច្នេះទេ ជនជាតិទាំងនោះនៅតែរស់នៅសម្របទៅនឹងធម្មជាតិ	null	បានជាគេត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះជនជាតិខ្មែរលើព្រោះ ដោយហេតុថា ជនជាតិភាគតិចក៏ជាមនុស្សដូចជនជាតិភាគច្រើនដែរ ដោយអ្នកទាំងនោះសុទ្ធតែមានទេពកោសល្យ ចំណេះដឹងដោយឡែកៗ ដែលមានប្រយោជន៍ដល់សង្គម ហើយពួកគេចង់ឱ្យសង្គមយកចិត្តទុកដាក់ជួយអភិវឌ្ឍន៍តំបន់របស់ពួកគេ ដូចនេះសង្គមត្រូវតែជួយអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ដែលជនជាតិទាំងនោះរស់នៅជាចាំបាច់ បើពុំដូច្នេះទេ ជនជាតិទាំងនោះនៅតែរស់នៅសម្របទៅនឹងធម្មជាតិ	ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េត ្រ ូវ យកចិត្តទុកដាក់ ចំ ព ោះ ជន ជាតិ ខ្ ម ែរ លើ Ġ	19	បាន ជា គ េត ្រ ូវ យកចិត្តទុកដាក់ ចំ ព ោះ ជន ជាតិ ខ្ ម ែរ លើ ព្រ ោះ Ġ ដោយ ហេតុ ថា Ġ ជន ជាតិ ភាគ តិ ច ក ៏ ជា ម នុ ស្ស ដូច ជន ជាតិ ភាគ ច្ រ ើន ដ ែរ Ġ ដោយ អ្នក ទ ាំង ន ោះ សុ ទ្ធ តែ មាន ទេ ព ក ោស ល ្យ Ġ ចំ ណេ ះ ដ ឹង ដោយ ឡ ែក ៗ Ġ ដ ែល មាន ប្រ យោ ជន ៍ ដល់ សង ្ គម Ġ ហើយ ព ួ ក គ េច ង់ ឱ្យ សង ្ គម យកចិត្តទុកដាក់ ជ ួយ អភិវឌ្ឍ ន៍ ត ំ ប ន់ រ ប ស់ ព ួ ក គ េ Ġ ដូច នេះ សង ្ គម ត្រូវ តែ ជ ួយ អភិវឌ្ឍ ន៍ ត ំ ប ន់ ដ ែល ជន ជាតិ ទ ាំង ន ោះ រស់ នៅ ជា ចាំបាច់ Ġ ប ើ ពុ ំ ដូច ្ន េះ ទេ Ġ ជន ជាតិ ទ ាំង ន ោះ នៅ តែ រស់ នៅ សម ្រ បទ ៅ នឹង ធម្ម ជាតិ	157	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េ ត្រូវ យកចិត្តទុកដាក់ ច ំព ោះ ជន ជាតិ ខ្ ម ែរ លើ ▁	18	▁បានជា គ េ ត្រូវ យកចិត្តទុកដាក់ ច ំព ោះ ជន ជាតិ ខ្ ម ែរ លើ ព្រ ោះ ▁ដោយ ហេតុ ថា ▁ជនជាតិ ភាគ ត ិច ក ៏ ជា ម នុ ស្ស ដូច ជន ជាតិ ភាគ ច ្រ ើន ដ ែរ ▁ដោយ អ្នក ទ ាំង ន ោះ ស ុទ្ធ តែ មាន ទេ ព ក ោស ល ្យ ▁ចំណេះដឹង ដោយ ឡ ែក ៗ ▁ដែល មាន ប្រ យោ ជ ន៍ ដល់ ស ង្គ ម ▁ហើយ ព ួ ក គ េច ង់ ឱ្យ ស ង្គ ម យកចិត្តទុកដាក់ ជ ួយ អភិវឌ្ឍ ន៍ ត ំ ប ន់ រ ប ស់ ព ួ ក គ េ ▁ដូចនេះ ស ង្គ ម ត្រូវ តែ ជ ួយ អភិវឌ្ឍ ន៍ ត ំ ប ន់ ដ ែល ជន ជាតិ ទ ាំង ន ោះ រស់ នៅ ជា ចាំបាច់ ▁បើ ព ុំ ដូច ្ នេះ ទេ ▁ជនជាតិ ទ ាំង ន ោះ នៅ តែ រស់ នៅ ស ម្រ ប ទៅ នឹង ធម្ម ជាតិ	146
តើរដ្ឋាភិបាលបានយកចិត្តទុកដាក់ដូចម្តេចខ្លះចំពោះវិស័យកសិកម្ម	null	រាជរដ្ឋាភិបាលយកចិត្តទុកដាក់ លើវិស័យកសិកម្ម ដោយពង្រឹកផ្ទៃដីកសិកម្ម ការជ្រើសរើសពូជស្រូវ នយោបាយទឹក និងប្រើប្រាស់ដី	null	រាជរដ្ឋាភិបាលយកចិត្តទុកដាក់ លើវិស័យកសិកម្ម ដោយពង្រឹកផ្ទៃដីកសិកម្ម ការជ្រើសរើសពូជស្រូវ នយោបាយទឹក និងប្រើប្រាស់ដី	ត ើរ ដ្ឋា ភិ បាល បាន យកចិត្តទុកដាក់ ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ ចំ ព ោះ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម Ġ	23	រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល យកចិត្តទុកដាក់ Ġ លើ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម Ġ ដោយ ព ង ្រ ឹក ផ្ ទ ៃ ដ ី ក សិ កម្ម Ġ ការ ជ្រ ើស រ ើស ព ូ ជ ស្រ ូវ Ġ ន យោ បា យ ទឹក Ġ និង ប្រ ើប ្រា ស់ ដ ី	48	▁តើ រ ដ្ឋា ភិ បាល បាន យកចិត្តទុកដាក់ ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ច ំព ោះ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ▁	23	▁រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល យកចិត្តទុកដាក់ ▁លើ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ▁ដោយ ព ង ្រ ឹក ផ្ ទ ៃ ដ ី ក សិ កម្ម ▁ការជ្រើសរើស ព ូ ជ ស្រ ូវ ▁នយោបាយ ទឹក ▁និង ប្រ ើ ប្រ ាស់ ដ ី	41
តើមួយវិនាទីពន្លឺមានចម្ងាយប៉ុន្មានគីឡូម៉ែត្រ	null	មួយវិនាទីពន្លឺមានចម្ងាយ ៣០០០០០ គីឡូម៉ែត្រ	null	មួយវិនាទីពន្លឺមានចម្ងាយ ៣០០០០០ គីឡូម៉ែត្រ	ត ើម ួយ វិ នាទី ព ន្ ល ឺ មាន ច ម្ ង ាយ ប៉ ុន ្ម ាន គីឡូម៉ែត្រ Ġ	19	មួយ វិ នាទី ព ន្ ល ឺ មាន ច ម្ ង ាយ Ġ ៣០ ០០០ ០ Ġ គីឡូម៉ែត្រ	16	▁តើ មួយ វិ នាទី ព ន ្ល ឺ មាន ច ម្ ង ាយ ប៉ ុន ្ មាន គីឡូម៉ែត្រ ▁	18	▁មួយ វិ នាទី ព ន ្ល ឺ មាន ច ម្ ង ាយ ▁៣០០ ០០០ ▁គីឡូម៉ែត្រ	15
តើច្បាប់ និងករណីយកិច្ចមានទំនាកទំនងគ្នាដូចម្តេចខ្លះ	null	ច្បាប់ និងករណីយកិច្ចតាងនូវទិដ្ឋភាពពីរនៃតំលៃដែលបង្គ្រប់គ្នាទៅវិញ ទៅមក ទាំងពីរនេះមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និតបំផុតជាមួយគ្នា កាតព្វកិច្ចរបស់អ្នកដទៃចំពោះខ្ញុំគឺជាចំលើយចំពោះសិទ្ធិរបស់ខ្ញុំ ឯកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្ញុំចំពោះអ្នកដទៃគឺជាចំលើយតបនឹងសិទ្ធិរបស់អ្នកដទៃវិញ	null	ច្បាប់ និងករណីយកិច្ចតាងនូវទិដ្ឋភាពពីរនៃតំលៃដែលបង្គ្រប់គ្នាទៅវិញ ទៅមក ទាំងពីរនេះមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និតបំផុតជាមួយគ្នា កាតព្វកិច្ចរបស់អ្នកដទៃចំពោះខ្ញុំគឺជាចំលើយចំពោះសិទ្ធិរបស់ខ្ញុំ ឯកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្ញុំចំពោះអ្នកដទៃគឺជាចំលើយតបនឹងសិទ្ធិរបស់អ្នកដទៃវិញ	ត ើ ច្ បា ប់ Ġ និង ករណី យក ិច ្ច មាន ទំ នា ក ទំ ន ង គ្នា ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ	25	ច្ បា ប់ Ġ និង ករណី យក ិច ្ច តា ង ន ូវ ទិ ដ្ឋ ភាព ពី រ នៃ ត ំ ល ៃ ដ ែល បង ្ គ្រ ប់ គ្នា ទៅ វិញ Ġ ទៅ មក Ġ ទ ាំង ពី រ នេះ មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង យ៉ាង ជ ិត ស្ន ិត ប ំ ផ ុត ជា មួយ គ្នា Ġ កា ត ព្វ កិច្ច រ ប ស់ អ្នក ដ ទ ៃ ចំ ព ោះ ខ្ ញ ុំ គ ឺ ជា ចំ លើ យ ចំ ព ោះ សិ ទ្ធិ រ ប ស់ ខ្ ញ ុំ Ġ ឯក ាត ព្វ កិច្ច រ ប ស់ ខ្ ញ ុំ ចំ ព ោះ អ្នក ដ ទ ៃ គ ឺ ជា ចំ លើ យ ត ប នឹង សិ ទ្ធិ រ ប ស់ អ្នក ដ ទ ៃ វិញ	126	▁តើ ច ្ប ាប់ ▁និង ករណី យ កិច្ច មាន ទំ នា ក ទំ ន ង គ្នា ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	23	▁ច្បាប់ ▁និង ករណី យ កិច្ច តា ង ន ូវ ទិ ដ្ឋ ភាព ពី រ នៃ ត ំ ល ៃ ដ ែល ប ង្គ ្រ ប់ គ្នា ទៅ វិញ ▁ទៅ មក ▁ទាំង ពី រ នេះ មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង យ៉ាង ជ ិត ស្ន ិត ប ំ ផ ុត ជា មួយ គ្នា ▁កាតព្វកិច្ច រ ប ស់ អ្នក ដ ទ ៃ ច ំព ោះ ខ្ ញ ុំ គ ឺ ជា ចំ ល ើយ ច ំព ោះ សិ ទ្ធិ រ ប ស់ ខ្ ញ ុំ ▁ឯក ាត ព្វ កិច្ច រ ប ស់ ខ្ ញ ុំ ច ំព ោះ អ្នក ដ ទ ៃ គ ឺ ជា ចំ ល ើយ ត ប នឹង សិ ទ្ធិ រ ប ស់ អ្នក ដ ទ ៃ វិញ	119
តើមានសម្បត្តិវប្បធម៌រូបីអ្វីខ្លះ របស់ខ្មែរដែលបានដាក់បញ្ចូលក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិផពលោកចូរបង្ហាញពីកាលបរិច្ឆេទផង ៕	null	សម្បត្តិវប្បធម៌រូបីរបស់ខ្មែរ ដែលបានដាក់បញ្ចូលក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកមានៈប្រាសាទអង្គរវត្តថ្ងៃទី១៤ ខែ ធ្នូ ឆ្នាំ១៩៩២ប្រាសាទព្រះវិហារ ថ្ងៃទី៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០០៨តំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកថ្ងៃទី៨ ខែ កក្កដា ឆ្នាំ ២០១៧	null	សម្បត្តិវប្បធម៌រូបីរបស់ខ្មែរ ដែលបានដាក់បញ្ចូលក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកមានៈប្រាសាទអង្គរវត្តថ្ងៃទី១៤ ខែ ធ្នូ ឆ្នាំ១៩៩២ប្រាសាទព្រះវិហារ ថ្ងៃទី៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០០៨តំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកថ្ងៃទី៨ ខែ កក្កដា ឆ្នាំ ២០១៧	ត ើម ាន សម្បត្តិ វ ប្ប ធម៌ រូប ី អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ រ ប ស់ ខ្ ម ែរ ដ ែល បាន ដា ក់ បញ្ចូល ក្នុង ប ញ្ជ ី ប េត ិក ភណ្ឌ ពិ ផ ពល ោក ច ូរ បង ្ហ ាញ ពី កាល បរ ិច ្ ឆ េ ទ ផ ង Ġ ៕ Ġ	54	សម្បត្តិ វ ប្ប ធម៌ រូប ី រ ប ស់ ខ្ ម ែរ Ġ ដ ែល បាន ដា ក់ បញ្ចូល ក្នុង ប ញ្ជ ី ប េត ិក ភណ្ឌ ពិ ភព លោក មាន ៈ ប្រា សា ទ អង្គ រ វត្ត ថ ្ង ៃ ទី១ ៤ âĢĭ Ġ ខែ Ġ ធ្នូ Ġ ឆ្នាំ ១៩ ៩ ២ ប្រា សា ទ ព្រ ះ វិ ហា រ Ġ ថ ្ង ៃ ទី ៧ Ġ ខែ ក ក្ក ដា Ġ ឆ្នាំ Ġ ២០ ០ ៨ ត ំ ប ន់ ប្រា សា ទ សំ បូ រ ព្រ ៃ គ ុក ថ ្ង ៃ ទី ៨ Ġ ខែ Ġ ក ក្ក ដា Ġ ឆ្នាំ Ġ ២០ ១ ៧	96	▁តើ មាន សម្បត្តិ វ ប្ប ធម៌ រូប ី អ ្វី ខ្ ល ះ ▁របស់ ខ្ ម ែរ ដ ែល បាន ដ ាក់ បញ្ចូល ក្នុង ប ញ្ជ ី ប េត ិក ភណ្ឌ ពិ ផ ព លោក ច ូរ ប ង្ហ ាញ ពី កាល ប រិ ច្ឆ េ ទ ផ ង ▁៕ ▁	50	▁សម្បត្តិ វ ប្ប ធម៌ រូប ី រ ប ស់ ខ្ ម ែរ ▁ដែល បាន ដ ាក់ បញ្ចូល ក្នុង ប ញ្ជ ី ប េត ិក ភណ្ឌ ពិ ភព លោក មាន ៈ ប្រា សា ទ អង្គ រ វត្ត ថ ្ង ៃ ទី១ ៤ ▁ខែ ▁ធ្នូ ▁ឆ្នាំ ១៩ ៩ ២ ប្រា សា ទ ព្រ ះ វិ ហា រ ▁ថ្ងៃទី ៧ ▁ខែកក្កដា ▁ឆ្នាំ ▁២០០៨ ត ំ ប ន់ ប្រា សា ទ សំ ប ូរ ព្រ ៃ គ ុក ថ ្ង ៃ ទី ៨ ▁ខែ ▁កក្កដា ▁ឆ្នាំ ▁២០១៧	83
តើអ្នកបានដឹងពីសង្រ្គាមណាខ្លះដែលប្រទេសមហាអំណាចច្បាំងដណ្តើមទឹកដីអាណានិគមនិយម	null	សង្រ្គាមដែលប្រទេសមហាអំណាចច្បាំងដណ្តើមទឹកដីអាណានិគមនិយម មានសង្គ្រាមអាមេរិកអេស្បាញសង្គ្រាមរវាងចក្រភពអង់គ្លេសនិងសាធារណរដ្ឋប៊ួរសង្គ្រាមរូស៊ីជប៉ុន	null	សង្រ្គាមដែលប្រទេសមហាអំណាចច្បាំងដណ្តើមទឹកដីអាណានិគមនិយម មានសង្គ្រាមអាមេរិកអេស្បាញសង្គ្រាមរវាងចក្រភពអង់គ្លេសនិងសាធារណរដ្ឋប៊ួរសង្គ្រាមរូស៊ីជប៉ុន	ត ើ អ្នក បាន ដ ឹង ពី សង ្រ ្ គ ាម ណា ខ្ ល ះ ដ ែល ប្រ ទេស ម ហា អ ំណ ា ច ច្ បា ំ ង ដ ណ្ត ើម ទឹក ដ ី អា ណា និ គម និយម Ġ	41	សង ្រ ្ គ ាម ដ ែល ប្រ ទេស ម ហា អ ំណ ា ច ច្ បា ំ ង ដ ណ្ត ើម ទឹក ដ ី អា ណា និ គម និយម Ġ មាន សង ្ គ្រ ាម អា មេ រិក អ េស ្ប ាញ សង ្ គ្រ ាម រ វា ង ច ក្រ ភព អ ង់ គ ្ល េស និង សា ធា រណ រដ្ឋ ប៊ ួរ សង ្ គ្រ ាម រ ូស ៊ី ជ ប៉ ុន	74	▁តើ អ្នក បាន ដ ឹង ពី សង ្រ ្ គ ាម ណា ខ្ ល ះ ដ ែល ប្រ ទេស ម ហា អ ំ ណា ច ច ្ប ាំង ដ ណ្ត ើម ទឹក ដ ី អា ណា និ គម និយម ▁	39	▁សង ្រ ្ គ ាម ដ ែល ប្រ ទេស ម ហា អ ំ ណា ច ច ្ប ាំង ដ ណ្ត ើម ទឹក ដ ី អា ណា និ គម និយម ▁មាន ស ង្គ ្រា ម អា មេ រិក អ េស ្ប ាញ ស ង្គ ្រា ម រ វ ាង ច ក្រ ភព អ ង់ គ ្ល េស និង សា ធា រណ រដ្ឋ ប៊ ួរ ស ង្គ ្រា ម រ ូ ស៊ី ជ ប៉ ុន	73
ហេតុអ្វីបានជាបង្កើតសាលាក្ដីកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម	null	បានជាបង្កើតសាលាក្ដីកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងអំពើប្រល័យពូជសាសន៍របស់របបខ្មែរក្រហមដើម្បីទប់ស្ដាត់ការកើតឡើងវិញនូវឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ដើម្បីស្វែងរកយុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះដើម្បីផ្សះផ្សារបួសផ្លូវចិត្តដើម្បីបញ្ចប់និទណ្ឌភាពជាមេរៀនដល់មេដឹកនាំជំនាន់ក្រោយៗទៀត	null	បានជាបង្កើតសាលាក្ដីកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងអំពើប្រល័យពូជសាសន៍របស់របបខ្មែរក្រហមដើម្បីទប់ស្ដាត់ការកើតឡើងវិញនូវឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ដើម្បីស្វែងរកយុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះដើម្បីផ្សះផ្សារបួសផ្លូវចិត្តដើម្បីបញ្ចប់និទណ្ឌភាពជាមេរៀនដល់មេដឹកនាំជំនាន់ក្រោយៗទៀត	ហេតុ អ ្វី បាន ជា បង ្ក ើត សា លា ក្ ដ ី កាត់ ទោស មេ ដ ឹក នាំ ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម Ġ	25	បាន ជា បង ្ក ើត សា លា ក្ ដ ី កាត់ ទោស មេ ដ ឹក នាំ ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម ដើម ្ប ី ឆ្ លើ យ ត បទ ៅ នឹង អ ំព ើប ្រ ល័យ ព ូ ជ សា ស ន៍ រ ប ស់ រ ប ប ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម ដើម ្ប ី ទ ប់ ស្ ដា ត់ ការ កើត ឡើង វិញ ន ូវ ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ កម្ម ប្រ ល័យ ព ូ ជ សា ស ន៍ ដើម ្ប ី ស្ វ ែង រក យុត្តិ ធម៌ ជ ូន ជន រ ង គ្រ ោះ ដើម ្ប ី ផ្ ស ះ ផ្ សារ ប ួស ផ្ល ូវ ចិត្ត ដើម ្ប ី បញ្ច ប់ និ ទ ណ្ឌ ភាព ជា មេ រ ៀន ដល់ មេ ដ ឹក នាំ ជំ នា ន់ ក្រ ោយ ៗ ទៀត	136	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា ប ង្ក ើត សា លា ក្ ដ ី កាត់ ទោស មេ ដ ឹក នាំ ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម ▁	25	▁បានជា ប ង្ក ើត សា លា ក្ ដ ី កាត់ ទោស មេ ដ ឹក នាំ ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម ដើម ្ប ី ឆ្ ល ើយ ត ប ទៅ នឹង អ ំព ើ ប្រ ល័យ ព ូ ជ សា ស ន៍ រ ប ស់ រ ប ប ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម ដើម ្ប ី ទ ប់ ស្ ដ ាត់ ការ កើត ឡើង វិញ ន ូវ ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ កម្ម ប្រ ល័យ ព ូ ជ សា ស ន៍ ដើម ្ប ី ស ្វ ែង រក យុត្តិ ធម៌ ជ ូន ជន រ ង គ្រ ោះ ដើម ្ប ី ផ្ ស ះ ផ្ សា របួស ផ្ល ូវ ចិត្ត ដើម ្ប ី បញ្ច ប់ និ ទ ណ្ឌ ភាព ជា ម េរ ៀន ដល់ មេ ដ ឹក នាំ ជំ ន ាន់ ក្រ ោយ ៗ ទៀត	134
តើអង្គការនយោបាយសង្គមរាស្ដ្រនិយមបានគ្រប់គ្រងអំណាចពីឆ្នាំណាដល់ឆ្នាំណា	null	អង្គការនយោបាយសង្គមរាស្រ្ដនិយមបានគ្រប់គ្រងអំណាចពីឆ្នាំ ១៩៥៥ ដល់ ១៩៧០	null	អង្គការនយោបាយសង្គមរាស្រ្ដនិយមបានគ្រប់គ្រងអំណាចពីឆ្នាំ ១៩៥៥ ដល់ ១៩៧០	ត ើ អង្គ ការ ន យោ បា យ សង ្ គម រា ស្ ដ ្រ និយម បាន គ្រ ប់ គ្រ ង អ ំណ ា ច ពី ឆ្នាំ ណា ដល់ ឆ្នាំ ណា Ġ	31	អង្គ ការ ន យោ បា យ សង ្ គម រា ស្រ ្ ដ និយម បាន គ្រ ប់ គ្រ ង អ ំណ ា ច ពី ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៥ ៥ Ġ ដល់ Ġ ១៩ ៧០ âĢĭ	31	▁តើ អង្គ ការ ន យោ ប ាយ ស ង្គ ម រា ស្ ដ ្រ និយម បាន គ្រ ប់ គ្រ ង អ ំ ណា ច ពី ឆ្នាំ ណា ដល់ ឆ្នាំ ណា ▁	30	▁អង្គការ ន យោ ប ាយ ស ង្គ ម រា ស្រ ្ ដ និយម បាន គ្រ ប់ គ្រ ង អ ំ ណា ច ពី ឆ្នាំ ▁១៩ ៥ ៥ ▁ដល់ ▁១៩ ៧០ ▁	30
ក្នុងនាមជាយុវជនល្អ តើអ្នកត្រូវមានភារកិច្ចនិងអាកប្បកិរិយាបែបណា ចំពោះសិល្បៈវប្បធម៌ជាតិ	null	ក្នុងនាមជាយុវជនល្អត្រូវមានភារកិច្ច និងអាកប្បកិរិយាចំពោះសិល្បៈ វប្បធម៌ជាតិដូចតទៅទប់ស្កាត់នូវវប្បធម៌បរទេសដែលអន់ថយតាមគ្រប់រូបភាពថែរក្សានិងគោរពបូជាចំពោះអត្តសញ្ញាណសិល្បៈ វប្បធម៌ជាតិរួបរួមគ្នាស្រាវជ្រាវ និងការពារសិល្បៈវប្បធម៌ជាតិបណ្តុះនូវទឹកចិត្តស្រលាញ់សិល្បៈវប្បធម៌ជាតិផ្សព្វផ្សាយឱ្យបានច្រើនតាមគ្រប់រូបភាពទាំងក្នុងប្រទេសនិងក្រៅប្រទេសទៅ លើសិល្បៈវប្បធម៌ជាតិគ្រប់គ្នាត្រូវតែនិយមឱ្យតំលៃទៅស្នាដៃជាតិរបស់ខ្លួន	null	ក្នុងនាមជាយុវជនល្អត្រូវមានភារកិច្ច និងអាកប្បកិរិយាចំពោះសិល្បៈ វប្បធម៌ជាតិដូចតទៅទប់ស្កាត់នូវវប្បធម៌បរទេសដែលអន់ថយតាមគ្រប់រូបភាពថែរក្សានិងគោរពបូជាចំពោះអត្តសញ្ញាណសិល្បៈ វប្បធម៌ជាតិរួបរួមគ្នាស្រាវជ្រាវ និងការពារសិល្បៈវប្បធម៌ជាតិបណ្តុះនូវទឹកចិត្តស្រលាញ់សិល្បៈវប្បធម៌ជាតិផ្សព្វផ្សាយឱ្យបានច្រើនតាមគ្រប់រូបភាពទាំងក្នុងប្រទេសនិងក្រៅប្រទេសទៅ លើសិល្បៈវប្បធម៌ជាតិគ្រប់គ្នាត្រូវតែនិយមឱ្យតំលៃទៅស្នាដៃជាតិរបស់ខ្លួន	ក្នុង នា ម ជា យ ុ វ ជន ល្អ Ġ ត ើ អ្នក ត្រូវ មាន ភា រក ិច ្ច និង អា ក ប្ប ក ិ រិយា ប ែប ណា Ġ ចំ ព ោះ សិ ល ្ប ៈ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ Ġ	39	ក្នុង នា ម ជា យ ុ វ ជន ល្អ ត្រូវ មាន ភា រក ិច ្ច Ġ និង អា ក ប្ប ក ិ រិយា ចំ ព ោះ សិ ល ្ប ៈ Ġ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ ដូច ត ទៅ ទ ប់ ស្ កាត់ ន ូវ វ ប្ប ធម៌ បរ ទេស ដ ែល អ ន់ ថ យ តា ម គ្រ ប់ រូប ភាព ថ ែរ ក្ស ាន ិ ង គោ រ ព បូ ជា ចំ ព ោះ អ ត្ត ស ញ្ញា ណ សិ ល ្ប ៈ Ġ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ រ ួ បរ ួ ម គ្នា ស្រ ាវ ជ្រ ាវ Ġ និង ការពារ សិ ល ្ប ៈ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ បណ្ត ុះ ន ូវ ទឹក ចិត្ត ស្រលាញ់ សិ ល ្ប ៈ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ឱ្យ បាន ច្ រ ើន តា ម គ្រ ប់ រូប ភាព ទ ាំង ក្នុង ប្រ ទេស និង ក្រ ៅ ប្រ ទេស ទៅ Ġ លើ សិ ល ្ប ៈ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ គ្រ ប់ គ្នា ត្រូវ តែ និយម ឱ្យ ត ំ ល ៃ ទៅ ស្ន ា ដៃ ជាតិ រ ប ស់ ខ្លួន	176	▁ក្នុង ន ាម ជ ាយ ុ វ ជន ល្អ ▁តើ អ្នក ត្រូវ មាន ភា រ កិច្ច និង អា ក ប្ប ក ិ រិយា ប ែប ណា ▁ចំពោះ ស ិល ្ប ៈ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ ▁	35	▁ក្នុង ន ាម ជ ាយ ុ វ ជន ល្អ ត្រូវ មាន ភា រ កិច្ច ▁និង អា ក ប្ប ក ិ រិយា ច ំព ោះ ស ិល ្ប ៈ ▁វប្បធម ៌ ជាតិ ដូច ត ទៅ ទ ប់ ស្ កាត់ ន ូវ វ ប្ប ធម៌ បរ ទេស ដ ែល អ ន់ ថ យ ត ាម គ្រ ប់ រូប ភាព ថ ែរ ក ្សា និង គ ោរ ព បូ ជា ច ំព ោះ អ ត្ត ស ញ្ញា ណ ស ិល ្ប ៈ ▁វប្បធម ៌ ជាតិ រ ួ ប រួម គ្នា ស្រ ាវ ជ្រ ាវ ▁និង ការពារ ស ិល ្ប ៈ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ បណ្ត ុះ ន ូវ ទឹក ចិត្ត ស្រលាញ់ ស ិល ្ប ៈ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ឱ្យ បាន ច ្រ ើន ត ាម គ្រ ប់ រូប ភាព ទ ាំង ក្នុង ប្រ ទេស និង ក្រ ៅ ប្រ ទេស ទៅ ▁លើស ិល ្ប ៈ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ គ្រ ប់ គ្នា ត្រូវ តែ និយម ឱ្យ ត ំ ល ៃ ទៅ ស្ន ា ដៃ ជាតិ រ ប ស់ ខ្លួន	170
ក្នុងចំណោមប្រទេសទាំងនេះ តើប្រទេសណាដែលមានគុណសម្បត្ដិច្រើនជាងគេនៅក្នុងការបញ្ចប់សង្រ្គាមហេតុអ្វីចូបញ្ជាក់	null	ក្នុងចំណោមប្រទេសទាំងនេះ ប្រទេសដែលមានគុណសម្បត្ដិច្រើនជាងគេនៅក្នុងការបញ្ចប់សង្រ្គាមនេះគេគឺសហភាពសូវៀតពីព្រោះថាសហភាពសូវៀតបាន រំដោះបរិមាណទឹកដិធំជាងគេ ដូចជាអឺរ៉ុបខាងកើត និងអឺរ៉ុបកណ្ដាលចាប់ពិអឺរ៉ុបខាងកើតមកដល់ប្រទេសប៉ូឡូញចំណែកពួកសម្ព័ន្ធមិត្ដ វិញបានរំដោះនៅអឺរ៉ុបបានតែប្រទេសបារាំងមួយគត់	null	ក្នុងចំណោមប្រទេសទាំងនេះ ប្រទេសដែលមានគុណសម្បត្ដិច្រើនជាងគេនៅក្នុងការបញ្ចប់សង្រ្គាមនេះគេគឺសហភាពសូវៀតពីព្រោះថាសហភាពសូវៀតបាន រំដោះបរិមាណទឹកដិធំជាងគេ ដូចជាអឺរ៉ុបខាងកើត និងអឺរ៉ុបកណ្ដាលចាប់ពិអឺរ៉ុបខាងកើតមកដល់ប្រទេសប៉ូឡូញចំណែកពួកសម្ព័ន្ធមិត្ដ វិញបានរំដោះនៅអឺរ៉ុបបានតែប្រទេសបារាំងមួយគត់	ក្នុង ចំ ណ ោម ប្រ ទេស ទ ាំង នេះ Ġ ត ើប ្រ ទេស ណា ដ ែល មាន គុណ សម្ប ត ្ ដ ិច ្រ ើន ជា ង គ េន ៅ ក្នុង ការ បញ្ច ប់ សង ្រ ្ គ ាម ហេតុ អ ្វី ច ូប ញ្ជ ាក់ Ġ	46	ក្នុង ចំ ណ ោម ប្រ ទេស ទ ាំង នេះ Ġ ប្រ ទេស ដ ែល មាន គុណ សម្ប ត ្ ដ ិច ្រ ើន ជា ង គ េន ៅ ក្នុង ការ បញ្ច ប់ សង ្រ ្ គ ាម នេះ គ េ គ ឺ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ពី ព្រ ោះ ថា ស ហ ភាព ស ូវ ៀត បាន Ġ រំ ដ ោះ បរ ិម ា ណ ទឹក ដ ិ ធ ំ ជា ង គ េ Ġ ដូច ជា អ ឺ រ៉ ុប ខា ង កើត Ġ និង អ ឺ រ៉ ុប ក ណ ្ ដា ល ច ាប់ ពិ អ ឺ រ៉ ុប ខា ង កើត មក ដល់ ប្រ ទេស ប៉ ូ ឡូ ញ ចំ ណ ែក ព ួ ក សម ្ ព ័ន ្ ធម ិត ្ ដ Ġ វិញ បាន រំ ដ ោះ នៅ អ ឺ រ៉ ុប បាន តែ ប្រ ទេស បា រា ំ ង មួយ គ ត់	147	▁ក្នុង ច ំណ ោម ប្រ ទេស ទ ាំង នេះ ▁តើ ប្រ ទេស ណា ដ ែល មាន គុណ សម្ប ត ្ ដ ិច ្រ ើន ជា ង គ េន ៅ ក្នុង ការ បញ្ច ប់ សង ្រ ្ គ ាម ហេតុ អ ្វី ច ូ បញ្ជា ក់ ▁	45	▁ក្នុង ច ំណ ោម ប្រ ទេស ទ ាំង នេះ ▁ប្រទេស ដ ែល មាន គុណ សម្ប ត ្ ដ ិច ្រ ើន ជា ង គ េន ៅ ក្នុង ការ បញ្ច ប់ សង ្រ ្ គ ាម នេះ គ េ គ ឺ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ពី ព្រ ោះ ថា ស ហ ភាព ស ូវ ៀត បាន ▁រំដោះ ប រិ មា ណ ទឹក ដ ិ ធ ំ ជា ង គ េ ▁ដូចជា អ ឺ រ៉ ុប ខា ង កើត ▁និង អ ឺ រ៉ ុប ក ណ ្ ដា ល ច ាប់ ពិ អ ឺ រ៉ ុប ខា ង កើត មក ដល់ ប្រ ទេស ប៉ ូ ឡូ ញ ច ំណ ែក ព ួ ក ស ម្ព ័ ន្ធ ម ិត ្ ដ ▁វិញ បាន រំ ដ ោះ នៅ អ ឺ រ៉ ុប បាន តែ ប្រ ទេស ប ារ ាំង មួយ គ ត់	141
ហេតុអ្វីបានជាមានបាតុកម្មរបស់ពួកនិស្សិតនៅទីក្រុងរ៉ង់ហ្គូន ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ពេលលោកនេវិនកាន់អំណាច	null	បានជាមានបាតុកម្មរបស់ពួកនិស្សិតនៅទីក្រុងរ៉ង់ហ្គូន ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ពេលលោកនេវិនកាន់អំណាច ព្រោះ រដ្ឋាភិបាលដឹកនាំប្រទេសពុំគោរពច្បាប់ផ្តាច់ការសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះមានអំពើពុករលួយបង្កើតភាពអយុត្តិធម៍មានភាពក្រីក្រ	null	បានជាមានបាតុកម្មរបស់ពួកនិស្សិតនៅទីក្រុងរ៉ង់ហ្គូន ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ពេលលោកនេវិនកាន់អំណាច ព្រោះ រដ្ឋាភិបាលដឹកនាំប្រទេសពុំគោរពច្បាប់ផ្តាច់ការសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះមានអំពើពុករលួយបង្កើតភាពអយុត្តិធម៍មានភាពក្រីក្រ	ហេតុ អ ្វី បាន ជា មាន បា ត ុក ម្ម រ ប ស់ ព ួ ក និ ស្ស ិត នៅ ទី ក្រុង រ៉ ង់ ហ្គ ូន Ġ ប្រ ទេស មី យ៉ា ន់ ម៉ា Ġ ពេល លោក ន េ វិ ន កាន់ អ ំណ ា ច Ġ	43	បាន ជា មាន បា ត ុក ម្ម រ ប ស់ ព ួ ក និ ស្ស ិត នៅ ទី ក្រុង រ៉ ង់ ហ្គ ូន Ġ ប្រ ទេស មី យ៉ា ន់ ម៉ា Ġ ពេល លោក ន េ វិ ន កាន់ អ ំណ ា ច Ġ ព្រ ោះ Ġ រដ្ឋ ា ភិ បាល ដ ឹក នាំ ប្រ ទេស ពុ ំ គោ រ ព ច្ បា ប់ ផ្ តា ច ់ ការ សេ ដ្ឋ កិច្ច ធ ្លា ក់ ច ុះ មាន អ ំព ើ ពុ ករ ល ួយ បង ្ក ើត ភាព អ យុត្តិ ធម ៍ មាន ភាព ក្រ ី ក្រ	93	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា មាន ប ាត ុ កម្ម រ ប ស់ ព ួ ក និ ស្ស ិត នៅ ទី ក្រុង រ៉ ង់ ហ្គ ូន ▁ប្រទេស មី យ៉ា ន់ ម៉ា ▁ពេល លោក ន េ វ ិន កាន់ អ ំ ណា ច ▁	42	▁បានជា មាន ប ាត ុ កម្ម រ ប ស់ ព ួ ក និ ស្ស ិត នៅ ទី ក្រុង រ៉ ង់ ហ្គ ូន ▁ប្រទេស មី យ៉ា ន់ ម៉ា ▁ពេល លោក ន េ វ ិន កាន់ អ ំ ណា ច ▁ព្រោះ ▁រដ្ឋាភិបាល ដ ឹក នាំ ប្រ ទេស ព ុំ គ ោរ ព ច ្ប ាប់ ផ្ ត ាច់ ការ សេ ដ្ឋ កិច្ច ធ ្ល ាក់ ច ុះ មាន អ ំព ើ ពុ ករ ល ួយ ប ង្ក ើត ភាព អ យុត្តិ ធម ៍ មាន ភាព ក្រ ី ក្រ	86
តើចំណុចណាខ្លះដែលបញ្ជាក់ថាតុលាការមានប្រៀបលើរដ្ឋាភិបាល	null	តុលាការមានប្រៀបលើរដ្ឋាភិបាលត្រង់តុលាការមានអំណាចចោទប្រកាន់ពេលណារដ្ឋាភិបាលប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់តុលាការមានអំណាចកាត់ទោស សមាជិករដ្ឋាភិបាលដែលប្រព្រឹត្តល្មើស	null	តុលាការមានប្រៀបលើរដ្ឋាភិបាលត្រង់តុលាការមានអំណាចចោទប្រកាន់ពេលណារដ្ឋាភិបាលប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់តុលាការមានអំណាចកាត់ទោស សមាជិករដ្ឋាភិបាលដែលប្រព្រឹត្តល្មើស	ត ើ ចំណុច ណា ខ្ ល ះ ដ ែល បញ្ជា ក់ ថា ត ុល ាក ារ មាន ប្រ ៀប លើ រដ្ឋ ា ភិ បាល Ġ	24	ត ុល ាក ារ មាន ប្រ ៀប លើ រដ្ឋ ា ភិ បាល ត្រ ង់ ត ុល ាក ារ មាន អ ំណ ា ច ច ោទ ប្រ កាន់ ពេល ណា រដ្ឋ ា ភិ បាល ប្រ ព្រ ឹត ្ត ខុស ច្ បា ប់ ត ុល ាក ារ មាន អ ំណ ា ច កាត់ ទោស Ġ សម ា ជ ិក រដ្ឋ ា ភិ បាល ដ ែល ប្រ ព្រ ឹត ្ត ល ្ម ើស	69	▁តើ ចំណុច ណា ខ្ ល ះ ដ ែល បញ្ជា ក់ ថា ត ុល ា ការ មាន ប្រ ៀប លើ រ ដ្ឋា ភិ បាល ▁	23	▁តុលាការ មាន ប្រ ៀប លើ រ ដ្ឋា ភិ បាល ត្រ ង់ ត ុល ា ការ មាន អ ំ ណា ច ច ោទ ប្រ កាន់ ពេល ណា រ ដ្ឋា ភិ បាល ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ខុស ច ្ប ាប់ ត ុល ា ការ មាន អ ំ ណា ច កាត់ ទោស ▁សមាជិក រ ដ្ឋា ភិ បាល ដ ែល ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ល ្ម ើស	63
ដើម្បីឱ្យមនុស្សរស់នៅដោយសេចក្តីថ្លៃថ្នូរក្នុងសង្គម តើមនុស្សគ្រប់រូបត្រូវប្រតិបត្តិដូចម្តេចខ្លះ	null	ដើម្បីឱ្យមនុស្សរស់នៅដោយសេចក្តីថ្លៃថ្នូរហើយរស់នៅក្នុងសង្គមទទួលស្គាល់ មនុស្សគ្រប់រូបត្រូវប្រតិបត្តិដូចខាងក្រោមត្រូវវៀរចាកអំពើអបាយមុខ និងសេពគ្រឿងញៀនគ្រប់ប្រភេទ	null	ដើម្បីឱ្យមនុស្សរស់នៅដោយសេចក្តីថ្លៃថ្នូរហើយរស់នៅក្នុងសង្គមទទួលស្គាល់ មនុស្សគ្រប់រូបត្រូវប្រតិបត្តិដូចខាងក្រោមត្រូវវៀរចាកអំពើអបាយមុខ និងសេពគ្រឿងញៀនគ្រប់ប្រភេទ	ដើម ្ប ី ឱ្យ ម នុ ស្ស រស់ នៅ ដោយ សេ ច ក្តី ថ្លៃ ថ្ន ូរ ក្នុង សង ្ គម Ġ ត ើម នុ ស្ស គ្រ ប់ រូប ត្រូវ ប្រ តិ ប ត្តិ ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ	39	ដើម ្ប ី ឱ្យ ម នុ ស្ស រស់ នៅ ដោយ សេ ច ក្តី ថ្លៃ ថ្ន ូរ ហើយ រស់ នៅ ក្នុង សង ្ គម ទទួល ស្ គ ាល់ Ġ ម នុ ស្ស គ្រ ប់ រូប ត្រូវ ប្រ តិ ប ត្តិ ដូច ខា ង ក្រោម ត្រូវ វ ៀរ ច ាក អ ំព ើ អ បា យ មុខ âĢĭ Ġ និង សេ ព គ្រឿង ញ ៀន គ្រ ប់ ប្រ ភ េ ទ	66	▁ដើម្បីឱ្យ ម នុ ស្ស រស់ នៅ ដោយ ស េច ក្តី ថ្លៃ ថ្ន ូរ ក្នុង ស ង្គ ម ▁តើ ម នុ ស្ស គ្រ ប់ រូប ត្រូវ ប្រ តិ ប ត្តិ ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	36	▁ដើម្បីឱ្យ ម នុ ស្ស រស់ នៅ ដោយ ស េច ក្តី ថ្លៃ ថ្ន ូរ ហើយ រស់ នៅ ក្នុង ស ង្គ ម ទទួល ស្ គ ាល់ ▁មនុស្ស គ្រ ប់ រូប ត្រូវ ប្រ តិ ប ត្តិ ដូច ខា ង ក្រោម ត្រូវ វ ៀរ ច ាក អ ំព ើ អ ប ាយ មុខ ▁និង សេ ព គ្រឿង ញ ៀន គ្រ ប់ ប្រ ភ េ ទ	61
ហេតុអ្វីបានជាពុំមានផូស៊ីលនៅក្នុងសិលាភ្នំភ្លើង	null	បានជាពុំមានផូស៊ីលក្នុងសិលាភ្នំភ្លើង ពីព្រោះម៉ាក់ម៉ាក្តៅវាធ្វើឲ្យឆេះគ្រប់អ្វីៗដែលបានប៉ះវា	null	បានជាពុំមានផូស៊ីលក្នុងសិលាភ្នំភ្លើង ពីព្រោះម៉ាក់ម៉ាក្តៅវាធ្វើឲ្យឆេះគ្រប់អ្វីៗដែលបានប៉ះវា	ហេតុ អ ្វី បាន ជា ពុ ំ មាន ផ ូស ៊ី ល នៅ ក្នុង សិ លា ភ្នំ ភ្លើង Ġ	18	បាន ជា ពុ ំ មាន ផ ូស ៊ី ល ក្នុង សិ លា ភ្នំ ភ្លើង Ġ ពី ព្រ ោះ ម៉ា ក់ ម៉ា ក្ត ៅ វា ធ ្វ ើ ឲ្យ ឆ េះ គ្រ ប់ អ ្វី ៗ ដ ែល បាន ប៉ ះ វា	40	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា ព ុំ មាន ផ ូ ស៊ី ល នៅ ក្នុង សិ លា ភ្នំ ភ្លើង ▁	18	▁បានជា ព ុំ មាន ផ ូ ស៊ី ល ក្នុង សិ លា ភ្នំ ភ្លើង ▁ពីព្រោះ ម៉ា ក់ ម៉ា ក្ត ៅ វា ធ ្វ ើ ឲ្យ ឆ េះ គ្រ ប់ អ ្វី ៗ ដ ែល បាន ប៉ ះ វា	37
ប្រសិនបើសមាជិកអាស៊ានចង់ធ្វើវិសោធនកម្ម ត្រូវធ្វើយ៉ាងដូចម្តេច	null	ប្រសិនបើសមាជិកអាស៊ានចង់ធ្វើវិសោធនកម្ម ត្រូវធ្វើដូចតទៅរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាននីមួយៗ មានសិទ្ធិស្នើសុំធ្វើវិសោធនកម្មនេះបានការស្នើសុំធ្វើវិសោធនកម្មធម្មនុញ្ញនេះ ត្រូវដាក់ជូនក្រុមប្រឹក្សាសម្របសម្រួលអាស៊ាន សម្រេចដោយកុងសង់ស៊ីស ដើម្បីដាក់ជូនកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានធ្វើសេចក្តីសម្រេចការធ្វើវិសោធនកម្មធម្មនុញ្ញ ដែលបានឯកភាពដោយកុងសង់ស៊ីសដោយកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន ចាំបាច់ត្រូវផ្តល់សច្ចាប័នពីររដ្ឋសមាជិកទាំងអស់ ដោយអនុលោមតាមមាត្រា៤៧វិសោធនកម្មត្រូវចូលជាធរមានរយៈពេល៣០ថ្ងៃបន្ទាប់ពីថ្ងៃតម្កល់ទុកលិខិតតុបករណ៍សច្ចាប័នចុងក្រោយ ជាមួយអគ្គលេខាធិការអាស៊ាន	null	ប្រសិនបើសមាជិកអាស៊ានចង់ធ្វើវិសោធនកម្ម ត្រូវធ្វើដូចតទៅរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាននីមួយៗ មានសិទ្ធិស្នើសុំធ្វើវិសោធនកម្មនេះបានការស្នើសុំធ្វើវិសោធនកម្មធម្មនុញ្ញនេះ ត្រូវដាក់ជូនក្រុមប្រឹក្សាសម្របសម្រួលអាស៊ាន សម្រេចដោយកុងសង់ស៊ីស ដើម្បីដាក់ជូនកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានធ្វើសេចក្តីសម្រេចការធ្វើវិសោធនកម្មធម្មនុញ្ញ ដែលបានឯកភាពដោយកុងសង់ស៊ីសដោយកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន ចាំបាច់ត្រូវផ្តល់សច្ចាប័នពីររដ្ឋសមាជិកទាំងអស់ ដោយអនុលោមតាមមាត្រា៤៧វិសោធនកម្មត្រូវចូលជាធរមានរយៈពេល៣០ថ្ងៃបន្ទាប់ពីថ្ងៃតម្កល់ទុកលិខិតតុបករណ៍សច្ចាប័នចុងក្រោយ ជាមួយអគ្គលេខាធិការអាស៊ាន	ប្រ សិ ន ប ើស មា ជ ិក អា ស៊ ាន ច ង់ ធ ្វ ើ វិ ស ោ ធ ន កម្ម Ġ ត្រូវ ធ ្វ ើយ ៉ ាង ដូច ម្ ត េច Ġ	32	âĢĭ ប្រ សិ ន ប ើស មា ជ ិក អា ស៊ ាន ច ង់ ធ ្វ ើ វិ ស ោ ធ ន កម្ម Ġ ត្រូវ ធ ្វ ើ ដូច ត ទៅ រដ្ឋ សម ា ជ ិក អា ស៊ ាន នី មួយ ៗ Ġ មាន សិ ទ្ធិ ស្ន ើស ុំ ធ ្វ ើ វិ ស ោ ធ ន កម្ម នេះ បាន ការ ស្ន ើស ុំ ធ ្វ ើ វិ ស ោ ធ ន កម្ម ធម្ម នុ ញ្ញ នេះ Ġ ត្រូវ ដា ក់ ជ ូន ក្រុម ប្រ ឹក ្សា សម ្រ ប សម ្រ ួល អា ស៊ ាន Ġ សម ្រ េច ដោយ ក ុង សង ់ ស៊ី ស Ġ ដើម ្ប ី ដា ក់ ជ ូន កិច្ច ប្រជុំ កំ ព ូល អា ស៊ ាន ធ ្វ ើស េច ក្តី សម ្រ េច ការ ធ ្វ ើ វិ ស ោ ធ ន កម្ម ធម្ម នុ ញ្ញ Ġ ដ ែល បាន ឯក ភាព ដោយ ក ុង សង ់ ស៊ី ស ដោយ កិច្ច ប្រជុំ កំ ព ូល អា ស៊ ាន Ġ ចាំបាច់ ត្រូវ ផ្ ត ល់ ស ច្ច ាប ័ន ពី រ រដ្ឋ សម ា ជ ិក ទ ាំង អ ស់ Ġ ដោយ អនុ ល ោម តា ម មា ត្រា ៤ ៧ វិ ស ោ ធ ន កម្ម ត្រូវ ចូល ជា ធរ មាន រយ ៈ ពេល ៣០ ថ ្ង ៃ បន្ទាប់ ពី ថ ្ង ៃ ត ម្ ក ល់ ទុក ល ិ ខ ិត ត ុប ករណ៍ ស ច្ច ាប ័ន ច ុង ក្រ ោយ Ġ ជា មួយ អ គ្គ លេខ ា ធិ ការ អា ស៊ ាន	243	▁ប្រសិនបើ ស មា ជ ិក អា ស៊ ាន ច ង់ ធ ្វ ើ វិ ស ោ ធ ន កម្ម ▁ត្រូវ ធ ្វ ើ យ៉ាង ដូច ម ្ត េច ▁	28	▁ប្រសិនបើ ស មា ជ ិក អា ស៊ ាន ច ង់ ធ ្វ ើ វិ ស ោ ធ ន កម្ម ▁ត្រូវ ធ ្វ ើ ដូច ត ទៅ រដ្ឋ ស មា ជ ិក អា ស៊ ាន នី មួយ ៗ ▁មាន សិ ទ្ធិ ស្ន ើស ុំ ធ ្វ ើ វិ ស ោ ធ ន កម្ម នេះ បាន ការ ស្ន ើស ុំ ធ ្វ ើ វិ ស ោ ធ ន កម្ម ធម្ម នុ ញ្ញ នេះ ▁ត្រូវ ដ ាក់ ជ ូន ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ម្រ ប ស ម្រ ួល អា ស៊ ាន ▁សម្រេច ដោយ ក ុង ស ង់ ស៊ី ស ▁ដើម្បី ដ ាក់ ជ ូន កិច្ច ប្រជុំ ក ំព ូល អា ស៊ ាន ធ ្វ ើស េច ក្តី ស ម្រ េច ការ ធ ្វ ើ វិ ស ោ ធ ន កម្ម ធម្ម នុ ញ្ញ ▁ដែល បាន ឯក ភាព ដោយ ក ុង ស ង់ ស៊ី ស ដោយ កិច្ច ប្រជុំ ក ំព ូល អា ស៊ ាន ▁ចាំបាច់ ត្រូវ ផ្ ត ល់ ស ច្ច ាប ័ន ពី រ រដ្ឋ ស មា ជ ិក ទ ាំង អ ស់ ▁ដោយ អនុ ល ោម ត ាម មា ត្រា ៤ ៧ វិ ស ោ ធ ន កម្ម ត្រូវ ចូល ជា ធរ មាន រយ ៈ ពេល ៣០ ថ ្ង ៃ បន្ទាប់ ពី ថ ្ង ៃ ត ម្ ក ល់ ទុក ល ិ ខ ិត ត ុប ករណ៍ ស ច្ច ាប ័ន ច ុង ក្រ ោយ ▁ជាមួយ អ គ្គ លេខ ា ធិ ការ អា ស៊ ាន	234
តើប្រាសាទបន្ទាយស្រី កសាងឡើងនៅឆ្នាំណា ដោយអ្នកណា ឧទ្ទិសដល់ទេវអង្គណា	null	ប្រាសាទបន្ទាយស្រី ឬត្រិភូវនមហេស្វរៈ កសាងនៅឆ្នាំ៩៦៧ ដោយព្រាហ្មណ៍ យជ្ញវរាជ ដែលជាព្រះរាជគ្រូព្រះបាទរាជេន្រ្ទវម៌្ម ប្រាសាទនេះឧទ្ទិសដល់អទិទេពត្រឹមមូតិក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនាគឺព្រះសិវៈនៅកណ្តាល ព្រះវិស្ណុនៅខាងស្តាំ និងព្រះព្រហ្មនៅខាងឆ្វេង	null	ប្រាសាទបន្ទាយស្រី ឬត្រិភូវនមហេស្វរៈ កសាងនៅឆ្នាំ៩៦៧ ដោយព្រាហ្មណ៍ យជ្ញវរាជ ដែលជាព្រះរាជគ្រូព្រះបាទរាជេន្រ្ទវម៌្ម ប្រាសាទនេះឧទ្ទិសដល់អទិទេពត្រឹមមូតិក្នុងព្រហ្មញ្ញសាសនាគឺព្រះសិវៈនៅកណ្តាល ព្រះវិស្ណុនៅខាងស្តាំ និងព្រះព្រហ្មនៅខាងឆ្វេង	ត ើប ្រា សា ទ ប ន្ទ ាយ ស្រី Ġ ក សា ង ឡើង នៅ ឆ្នាំ ណា Ġ ដោយ អ្នក ណា Ġ ឧ ទ្ទ ិស ដល់ ទេ វ អង្គ ណា Ġ	27	ប្រា សា ទ ប ន្ទ ាយ ស្រី Ġ ឬ ត្រ ិ ភ ូវ ន ម ហ េស ្វ រៈ Ġ ក សា ង នៅ ឆ្នាំ ៩៦ ៧ Ġ ដោយ ព្រ ា ហ្ម ណ៍ Ġ យ ជ្ញ វរ ា ជ Ġ ដ ែល ជា ព្រ ះ រាជ គ្រ ូ ព្រ ះ បាទ រាជ េន ្រ ្ ទ វ ម ៌្ ម Ġ ប្រា សា ទ នេះ ឧ ទ្ទ ិស ដល់ អ ទិ ទេ ព ត្រ ឹម ម ូត ិក ្ន ុង ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា âĢĭ គ ឺ ព្រ ះ សិ វៈ នៅ ក ណ្ត ាល Ġ ព្រ ះ វិ ស្ ណ ុន ៅ ខា ង ស្តា ំ Ġ និង ព្រ ះ ព្រ ហ្ម នៅ ខា ង ឆ្ វេ ង	112	▁តើ ប្រា សា ទ ប ន្ទ ាយ ស្រី ▁កសាង ឡើង នៅ ឆ្នាំ ណា ▁ដោយ អ្នក ណា ▁ឧ ទ្ទ ិស ដល់ ទេ វ អង្គ ណា ▁	24	▁ប្រាសាទ ប ន្ទ ាយ ស្រី ▁ឬ ត្រ ិ ភ ូវ ន ម ហ េស ្វ រៈ ▁កសាង នៅ ឆ្នាំ ៩៦ ៧ ▁ដោយ ព្រ ា ហ្ម ណ៍ ▁យ ជ្ញ វ រាជ ▁ដែល ជា ព្រ ះ រាជ គ្រ ូ ព្រ ះ បាទ រាជ េន ្រ ្ ទ វ ម ៌្ ម ▁ប្រាសាទ នេះ ឧ ទ្ទ ិស ដល់ អ ទិ ទេ ព ត្រ ឹម ម ូត ិ ក្នុង ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា ▁គឺ ព្រ ះ សិ វៈ នៅ ក ណ្ត ាល ▁ព្រះ វិ ស្ ណ ុន ៅ ខា ង ស្ត ាំ ▁និង ព្រ ះ ព្រ ហ្ម នៅ ខា ង ឆ្ វ េង	101
តើភ្លេងណាមួយដែលបង្កបរិយាកាសសប្បាយរីករាយ គេចូលចិត្តលេងក្នុងពិធីអ្វីខ្លះ	null	ភ្លេងដែលបង្កបរិយាកាសសប្បាយរីករាយគឺភ្លេងឆៃយ៉ាំ គេចូលចិត្តលេងពិធីដូចជាបុណ្យផ្កាបុណ្យកថិនបុណ្យបំបួសនាគ	null	ភ្លេងដែលបង្កបរិយាកាសសប្បាយរីករាយគឺភ្លេងឆៃយ៉ាំ គេចូលចិត្តលេងពិធីដូចជាបុណ្យផ្កាបុណ្យកថិនបុណ្យបំបួសនាគ	ត ើ ភ្ល េង ណា មួយ ដ ែល បង ្ក បរ ិយ ាក ាស សប្បាយ រីករាយ Ġ គ េច ូល ចិត្ត ល េង ក្នុង ពិ ធី អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	30	ភ្ល េង ដ ែល បង ្ក បរ ិយ ាក ាស សប្បាយ រីករាយ គ ឺ ភ្ល េង ឆ ៃ យ៉ា ំ Ġ គ េច ូល ចិត្ត ល េង ពិ ធី ដូច ជា âĢĭ ប ុ ណ ្យ ផ្ កា ប ុ ណ ្យ ក ថ ិន ប ុ ណ ្យ ប ំ ប ួស នា គ	53	▁តើ ភ្ល េង ណា មួយ ដ ែល ប ង្ក ប រិយា កាស សប្បាយ រីករាយ ▁គេ ចូល ចិត្ត ល េង ក្នុង ពិ ធី អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	27	▁ភ្លេង ដ ែល ប ង្ក ប រិយា កាស សប្បាយ រីករាយ គ ឺ ភ្ល េង ឆ ៃ យ៉ា ំ ▁គេ ចូល ចិត្ត ល េង ពិ ធី ដូច ជា ▁បុណ្យ ផ្ កា ប ុ ណ ្យ ក ថ ិន ប ុ ណ ្យ ប ំ ប ួស នា គ	47
តើព្រះបាទនរោត្តមសីហនុមានស្នាព្រះហស្ថសំខាន់ៗអ្វីខ្លះនៅសម័យសង្គមរាស្រ្ដនិយម	null	ព្រះបាទនរោត្តមសីហនុមានស្នាព្រះហស្ថសំខាន់ៗដូចតទៅ ទាមទារឯករាជពីពួកអាណានិគមបារាំងជូនជាតិនិងប្រជាជនខ្មែរ បង្កើតនិងធ្វើឲ្យមានការរីកចម្រើននៅសម័យសង្គមរាស្រ្ដនិយម ទាមទារប្រាសាទព្រះវិហារពីថៃដែលបានចូលទៅកាន់កាប់ដោយខុសច្បាប់នៅឆ្នាំ១៩៥៤បង្កើតសមិទ្ធិផលនៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសង្គមសម័យសង្គមរាស្រ្ដនិយម	null	ព្រះបាទនរោត្តមសីហនុមានស្នាព្រះហស្ថសំខាន់ៗដូចតទៅ ទាមទារឯករាជពីពួកអាណានិគមបារាំងជូនជាតិនិងប្រជាជនខ្មែរ បង្កើតនិងធ្វើឲ្យមានការរីកចម្រើននៅសម័យសង្គមរាស្រ្ដនិយម ទាមទារប្រាសាទព្រះវិហារពីថៃដែលបានចូលទៅកាន់កាប់ដោយខុសច្បាប់នៅឆ្នាំ១៩៥៤បង្កើតសមិទ្ធិផលនៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសង្គមសម័យសង្គមរាស្រ្ដនិយម	ត ើ ព្រ ះ បាទ ន រ ោត ្ត ម សី ហ នុ មាន ស្ន ា ព្រ ះ ហ ស្ ថ សំ ខា ន់ ៗ អ ្វី ខ្ ល ះ នៅ សម័យ សង ្ គម រា ស្រ ្ ដ និយម Ġ	40	ព្រ ះ បាទ ន រ ោត ្ត ម សី ហ នុ មាន ស្ន ា ព្រ ះ ហ ស្ ថ សំ ខា ន់ ៗ ដូច ត ទៅ Ġ ទ ាម ទ ារ ឯក រាជ ពី ព ួ ក អា ណា និ គម បា រា ំ ង ជ ូន ជាតិ និង ប្រ ជា ជន ខ្ ម ែរ Ġ បង ្ក ើត និង ធ ្វ ើ ឲ្យ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន នៅ សម័យ សង ្ គម រា ស្រ ្ ដ និយម Ġ ទ ាម ទ ារ ប្រា សា ទ ព្រ ះ វិ ហា រ ពី ថ ៃ ដ ែល បាន ចូល ទៅ កាន់ កា ប់ ដោយ ខុស ច្ បា ប់ នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៥ ៤ បង ្ក ើត សម ិទ្ធ ិ ផល នៃ ហ េ ដ្ឋា រ ច នា សម ្ ព ័ន ្ ធ សង ្ គម សម័យ សង ្ គម រា ស្រ ្ ដ និយម	143	▁តើ ព្រ ះ បាទ ន រ ោ ត្ត ម សី ហ នុ មាន ស្ន ា ព្រ ះ ហ ស ្ថ សំ ខ ាន់ ៗ អ ្វី ខ្ ល ះ នៅ សម័យ ស ង្គ ម រា ស្រ ្ ដ និយម ▁	39	▁ព្រះបាទ ន រ ោ ត្ត ម សី ហ នុ មាន ស្ន ា ព្រ ះ ហ ស ្ថ សំ ខ ាន់ ៗ ដូច ត ទៅ ▁ទាមទារ ឯក រាជ ពី ព ួ ក អា ណា និ គម ប ារ ាំង ជ ូន ជាតិ និង ប្រ ជា ជន ខ្ ម ែរ ▁បង្កើត និង ធ ្វ ើ ឲ្យ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន នៅ សម័យ ស ង្គ ម រា ស្រ ្ ដ និយម ▁ទាមទារ ប្រា សា ទ ព្រ ះ វិ ហា រ ពី ថ ៃ ដ ែល បាន ចូល ទៅ កាន់ ក ាប់ ដោយ ខុស ច ្ប ាប់ នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៥ ៤ ប ង្ក ើត សម ិ ទ្ធិ ផល នៃ ហ េ ដ្ឋា រ ច នា ស ម្ព ័ ន្ធ ស ង្គ ម សម័យ ស ង្គ ម រា ស្រ ្ ដ និយម	130
ប្រទេសវៀតណាមមានព្រៃឈើប៉ុន្មានភាគរយផ្ទៃប្រទេស	null	ប្រទេសវៀតណាមមានព្រៃឈើ ២៥ នៃផ្ទៃប្រទេស	null	ប្រទេសវៀតណាមមានព្រៃឈើ ២៥ នៃផ្ទៃប្រទេស	ប្រ ទេស វ ៀត ណា ម មាន ព្រ ៃ ឈ ើប ៉ ុន ្ម ាន ភាគ រយ ផ្ ទ ៃ ប្រ ទេស Ġ	22	ប្រ ទេស វ ៀត ណា ម មាន ព្រ ៃ ឈ ើ Ġ ២៥ Ġ នៃ ផ្ ទ ៃ ប្រ ទេស	18	▁ប្រទេស វ ៀត ណា ម មាន ព្រ ៃ ឈ ើ ប៉ ុន ្ មាន ភាគ រយ ផ្ ទ ៃ ប្រ ទេស ▁	21	▁ប្រទេស វ ៀត ណា ម មាន ព្រ ៃ ឈ ើ ▁២៥ ▁នៃ ផ្ ទ ៃ ប្រ ទេស	17
ដូចម្ដេចដែលហៅថាបរិស្ថាន មានអ្វីខ្លះ ចូររៀបរាប់	null	បរិស្ថានគែអ្វីៗដែលនៅជុំវិញខ្លួនយើង ដែលយើងមានទំនាក់ទំនងដោយផ្ទាល់ ឬ ដោយជាមួយវា ហើយជីវិតយើងត្រូវការវាមិនអាចខ្វះបាន បរិស្ថានមានដូចជាបរិស្ថានធម្មជាតិ គឺអ្វីៗដែលកើតដោយឯង ក្រៅពីសកម្មភាពពលកម្មផលិតកម្មរបស់មនុស្ស គឹវាកើតឡើងដោយធម្មជាតិខ្លួនឯងផ្ទាល់ ឧទាហរណ៍ ទឹក ដី ខ្យល់ សត្វព្រៃ បរិស្ថានសង្គមវប្បធម៌ គឺអ្វីៗដែលកើតមានរូបរាងឡើងដើម្បីបម្រើសំណូមពរ និងតម្រូវការក្នុងជីវភាពរស់នៅ ឧទាហរណ៍ អាគារ ផ្លូវ ស្ពាន សាលារៀន វត្តអារាម ប្រឡាយទឹក បរិស្ថានមនុស្ស គឺជាបរិស្ថានមនុស្សមានជីវិត និងបរិស្ថានមនុស្សឥតជីវិត	null	បរិស្ថានគែអ្វីៗដែលនៅជុំវិញខ្លួនយើង ដែលយើងមានទំនាក់ទំនងដោយផ្ទាល់ ឬ ដោយជាមួយវា ហើយជីវិតយើងត្រូវការវាមិនអាចខ្វះបាន បរិស្ថានមានដូចជាបរិស្ថានធម្មជាតិ គឺអ្វីៗដែលកើតដោយឯង ក្រៅពីសកម្មភាពពលកម្មផលិតកម្មរបស់មនុស្ស គឹវាកើតឡើងដោយធម្មជាតិខ្លួនឯងផ្ទាល់ ឧទាហរណ៍ ទឹក ដី ខ្យល់ សត្វព្រៃ បរិស្ថានសង្គមវប្បធម៌ គឺអ្វីៗដែលកើតមានរូបរាងឡើងដើម្បីបម្រើសំណូមពរ និងតម្រូវការក្នុងជីវភាពរស់នៅ ឧទាហរណ៍ អាគារ ផ្លូវ ស្ពាន សាលារៀន វត្តអារាម ប្រឡាយទឹក បរិស្ថានមនុស្ស គឺជាបរិស្ថានមនុស្សមានជីវិត និងបរិស្ថានមនុស្សឥតជីវិត	ដូច ម្ ដ េច ដ ែល ហ ៅ ថា បរ ិស ្ថ ាន Ġ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ច ូរ រ ៀប រា ប់ Ġ	25	បរ ិស ្ថ ាន គ ែ អ ្វី ៗ ដ ែល នៅ ជ ុំ វិញ ខ្លួន យ ើង Ġ ដ ែល យ ើង មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ដោយ ផ្ ទ ាល់ Ġ ឬ Ġ ដោយ ជា មួយ វា Ġ ហើយ ជីវ ិត យ ើង ត្រូវ ការ វា ម ិន អា ច ខ្វ ះ បាន Ġ បរ ិស ្ថ ាន មាន ដូច ជា បរ ិស ្ថ ាន ធម្ម ជាតិ Ġ គ ឺ អ ្វី ៗ ដ ែល កើត ដោយ ឯ ង Ġ ក្រ ៅ ពី ស កម្ម ភាព ពល កម្ម ផល ិត កម្ម រ ប ស់ ម នុ ស្ស Ġ គ ឹ វា កើត ឡើង ដោយ ធម្ម ជាតិ ខ្លួន ឯ ង ផ្ ទ ាល់ Ġ ឧ ទ ា ហ រណ ៍ Ġ ទឹក Ġ ដ ី Ġ ខ្ យ ល់ Ġ ស ត ្វ ព្រ ៃ Ġ បរ ិស ្ថ ាន សង ្ គម វ ប្ប ធម៌ Ġ គ ឺ អ ្វី ៗ ដ ែល កើត មាន រូប រា ង ឡើង ដើម ្ប ី ប ម្រ ើស ំណ ូម ពរ Ġ និង ត ម្រ ូវ ការ ក្នុង ជីវ ភាព រស់ នៅ Ġ ឧ ទ ា ហ រណ ៍ Ġ អា គ ារ Ġ ផ្ល ូវ âĢĭ Ġ ស្ព ាន Ġ សា លា រ ៀន Ġ វត្ត អា រា ម Ġ ប្រ ឡា យ ទឹក Ġ បរ ិស ្ថ ាន ម នុ ស្ស Ġ គ ឺ ជា បរ ិស ្ថ ាន ម នុ ស្ស មាន ជីវ ិត Ġ និង បរ ិស ្ថ ាន ម នុ ស្ស ឥ ត ជីវ ិត	223	▁ដូច ម្ ដ េច ដ ែល ហ ៅ ថា ប រិ ស្ថាន ▁មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ ▁	23	▁បរិស្ថាន គ ែ អ ្វី ៗ ដ ែល នៅ ជ ុំ វិញ ខ្លួន យ ើង ▁ដែល យ ើង មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ដោយ ផ្ ទ ាល់ ▁ឬ ▁ដោយ ជា មួយ វា ▁ហើយ ជីវ ិត យ ើង ត្រូវ ការ វ ាម ិន អា ច ខ្វ ះ បាន ▁បរិស្ថាន មាន ដូច ជា ប រិ ស្ថាន ធម្ម ជាតិ ▁គឺ អ ្វី ៗ ដ ែល កើត ដោយ ឯ ង ▁ក្រៅពី ស កម្ម ភាព ពល កម្ម ផល ិត កម្ម រ ប ស់ ម នុ ស្ស ▁គ ឹ វា កើត ឡើង ដោយ ធម្ម ជាតិ ខ្លួន ឯ ង ផ្ ទ ាល់ ▁ឧទាហរណ៍ ▁ទឹក ▁ដី ▁ខ្យល់ ▁សត្វ ព្រ ៃ ▁បរិស្ថាន ស ង្គ ម វ ប្ប ធម៌ ▁គឺ អ ្វី ៗ ដ ែល កើត មាន រូប រ ាង ឡើង ដើម ្ប ី ប ម្រ ើស ំណ ូម ពរ ▁និង ត ម្រ ូវ ការ ក្នុង ជីវ ភាព រស់ នៅ ▁ឧទាហរណ៍ ▁អាគារ ▁ផ្លូវ ▁ស្ពាន ▁សាលារៀន ▁វត្ត អា រ ាម ▁ប្រឡាយ ទឹក ▁បរិស្ថាន ម នុ ស្ស ▁គឺជា ប រិ ស្ថាន ម នុ ស្ស មាន ជីវ ិត ▁និង ប រិ ស្ថាន ម នុ ស្ស ឥ ត ជីវ ិត	177
តើភាពសាហាវយង់ឃ្នង់របស់កងទ័ពអាឡឺម៉ងមកលើប្រជាជនបារាំងបណ្ដាលឲ្យកើតមានបញ្ហាអ្វីខ្លះ	null	ភាពសាហាវយង់ឃ្នង់របស់កងទ័ពអាឡឺម៉ងមកលើប្រជាជនបារាំងបណ្ដាលឲ្យកើតមានបញ្ហាប្រជាជនមានការភ័យខ្លាចមិនព្រមចុះចូល ហើយបាននាំគ្នារត់ចូលព្រៃលាក់ ខ្លួននៅតាមតំបន់ភ្នំនិងរាយការណ៍ជាសម្ងាត់ដល់ពួកសម្ព័ន្ធមិត្តអំពីសកម្មភាពរបស់កងទ័ពអាឡឺម៉ង់	null	ភាពសាហាវយង់ឃ្នង់របស់កងទ័ពអាឡឺម៉ងមកលើប្រជាជនបារាំងបណ្ដាលឲ្យកើតមានបញ្ហាប្រជាជនមានការភ័យខ្លាចមិនព្រមចុះចូល ហើយបាននាំគ្នារត់ចូលព្រៃលាក់ ខ្លួននៅតាមតំបន់ភ្នំនិងរាយការណ៍ជាសម្ងាត់ដល់ពួកសម្ព័ន្ធមិត្តអំពីសកម្មភាពរបស់កងទ័ពអាឡឺម៉ង់	ត ើ ភាព សា ហា វ យ ង់ ឃ ្ន ង់ រ ប ស់ ក ង ទ ័ ព អា ឡ ឺ ម៉ ង មក លើ ប្រ ជា ជន បា រា ំ ង ប ណ ្ ដា ល ឲ្យ កើត មាន ប ញ ្ហ ា អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	50	ភាព សា ហា វ យ ង់ ឃ ្ន ង់ រ ប ស់ ក ង ទ ័ ព អា ឡ ឺ ម៉ ង មក លើ ប្រ ជា ជន បា រា ំ ង ប ណ ្ ដា ល ឲ្យ កើត មាន ប ញ ្ហ ាប ្រ ជា ជន មាន ការ ភ ័យ ខ្ លា ច ម ិន ព្រ ម ច ុះ ចូល Ġ ហើយ បាន នាំ គ្នា រ ត់ ចូល ព្រ ៃ លា ក់ Ġ ខ្លួន នៅ តា ម ត ំ ប ន់ ភ្នំ និង រា យក ារ ណ៍ ជា សម ្ង ាត់ ដល់ ព ួ ក សម ្ ព ័ន ្ ធម ិត្ត អ ំព ី ស កម្ម ភាព រ ប ស់ ក ង ទ ័ ព អា ឡ ឺ ម៉ង់	118	▁តើ ភាព សា ហា វ យ ង់ ឃ ្ន ង់ រ ប ស់ ក ង ទ ័ ព អា ឡ ឺ ម៉ ង មក លើ ប្រ ជា ជន ប ារ ាំង ប ណ ្ ដា ល ឲ្យ កើត មាន ប ញ ្ហ ា អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	48	▁ភាព សា ហា វ យ ង់ ឃ ្ន ង់ រ ប ស់ ក ង ទ ័ ព អា ឡ ឺ ម៉ ង មក លើ ប្រ ជា ជន ប ារ ាំង ប ណ ្ ដា ល ឲ្យ កើត មាន ប ញ ្ហ ា ប្រ ជា ជន មាន ការ ភ ័យ ខ ្លា ច ម ិន ព្រ ម ច ុះ ចូល ▁ហើយ បាន នាំ គ្នា រ ត់ ចូល ព្រ ៃ ល ាក់ ▁ខ្លួន នៅ ត ាម ត ំ ប ន់ ភ្នំ និង រ ាយ ការណ៍ ជា សម ្ង ាត់ ដល់ ព ួ ក ស ម្ព ័ ន្ធ ម ិត្ត អ ំព ី ស កម្ម ភាព រ ប ស់ ក ង ទ ័ ព អា ឡ ឺ ម៉ង់	115
តើសំណល់ពីការថែទាំវេជ្ជសាស្រ្តគឺជាអ្វី មានអ្វីខ្លះ ប៉ុន្មានភាគរយ	null	សំណល់ពីការថែទាំវេជ្ជសាស្រ្តមានរួមមាន សំណល់ទាំងឡាយណាដែលចេញពីមូលដ្ឋានព្យាបាលនឹងថែទាំសុខភាពដែលរួមទីកន្លែងស្រាវជ្រាវ នឹងមន្ទីរពិសោធន៌ផងដែរ សំណល់ពីរការថែទាំវេជ្ជសាស្រ្តមានពីរប្រភេទគឺសំណល់ទូទៅមាន៨០ និងសំណល់វេជ្ជសាស្រ្តមាន២០	null	សំណល់ពីការថែទាំវេជ្ជសាស្រ្តមានរួមមាន សំណល់ទាំងឡាយណាដែលចេញពីមូលដ្ឋានព្យាបាលនឹងថែទាំសុខភាពដែលរួមទីកន្លែងស្រាវជ្រាវ នឹងមន្ទីរពិសោធន៌ផងដែរ សំណល់ពីរការថែទាំវេជ្ជសាស្រ្តមានពីរប្រភេទគឺសំណល់ទូទៅមាន៨០ និងសំណល់វេជ្ជសាស្រ្តមាន២០	ត ើស ំណ ល់ ពី ការ ថ ែ ទ ាំ វេ ជ្ជ សា ស្រ ្ត គ ឺ ជា អ ្វី Ġ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ប៉ ុន ្ម ាន ភាគ រយ Ġ	32	សំ ណ ល់ ពី ការ ថ ែ ទ ាំ វេ ជ្ជ សា ស្រ ្ត មាន រួម មាន Ġ សំ ណ ល់ ទ ាំង ឡា យ ណា ដ ែល ចេញ ពី ម ូល ដ្ឋាន ព្យា បាល នឹង ថ ែ ទ ាំ សុខ ភាព ដ ែល រួម ទី កន្លែង ស្រ ាវ ជ្រ ាវ Ġ នឹង ម ន្ទ ី រ ពិ ស ោ ធ ន ៌ ផ ង ដ ែរ Ġ សំ ណ ល់ ពី រក ារ ថ ែ ទ ាំ វេ ជ្ជ សា ស្រ ្ត មាន ពី រ ប្រ ភ េ ទ គ ឺ សំ ណ ល់ ទូ ទៅ មាន ៨០ Ġ និង សំ ណ ល់ វេ ជ្ជ សា ស្រ ្ត មាន ២០	107	▁តើ ស ំណ ល់ ពី ការ ថ ែ ទ ាំ វេ ជ្ជ សា ស្រ ្ត គ ឺ ជា អ ្វី ▁មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ប៉ុន្មាន ភាគ រយ ▁	29	▁សំណល់ ពី ការ ថ ែ ទ ាំ វេ ជ្ជ សា ស្រ ្ត មាន រួម មាន ▁សំណល់ ទ ាំង ឡា យ ណា ដ ែល ចេញ ពី ម ូល ដ្ឋាន ព្យា បាល នឹង ថ ែ ទ ាំ សុខ ភាព ដ ែល រួម ទី កន្លែង ស្រ ាវ ជ្រ ាវ ▁នឹង ម ន្ទ ី រ ពិ ស ោ ធ ន ៌ ផ ង ដ ែរ ▁សំណល់ ពី រ ការ ថ ែ ទ ាំ វេ ជ្ជ សា ស្រ ្ត មាន ពី រ ប្រ ភ េ ទ គ ឺ ស ំណ ល់ ទូ ទៅ មាន ៨០ ▁និង ស ំណ ល់ វេ ជ្ជ សា ស្រ ្ត មាន ២០	101
តើភពក្នុងនិងភពប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យមានប៉ុន្មានអ្វីខ្លះ	null	ភពនៅក្នុងប្រព័ន្ទព្រះអាទិត្យមានចំនួនប្រាំបីមានដូចជា ភពពុធ ភពសុក្រ ភពផែនដី ភពអង្គារ ភពព្រហស្បតិ៍ ភពសៅរ៍ ភពអ៊ុយរ៉ានុស និងភពណឺបទូន	null	ភពនៅក្នុងប្រព័ន្ទព្រះអាទិត្យមានចំនួនប្រាំបីមានដូចជា ភពពុធ ភពសុក្រ ភពផែនដី ភពអង្គារ ភពព្រហស្បតិ៍ ភពសៅរ៍ ភពអ៊ុយរ៉ានុស និងភពណឺបទូន	ត ើ ភព ក្នុង និង ភព ប្រ ព ័ន ្ ធ ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ មាន ប៉ ុន ្ម ាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	27	ភព នៅ ក្នុង ប្រ ព ័ន ្ ទ ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ មាន ចំ ន ួន ប្រា ំ បី មាន ដូច ជា Ġ ភព ពុ ធ Ġ ភព សុ ក្រ Ġ ភព ផ ែន ដ ី Ġ ភព អង្គ ារ Ġ ភព ព្រ ហ ស្ ប តិ ៍ Ġ ភព ស ៅ រ ៍ Ġ ភព អ៊ ុយ រ៉ា នុ ស Ġ និង ភព ណ ឺ បទ ូន	62	▁តើ ភព ក្នុង និង ភព ប្រ ព ័ ន្ធ ព្រ ះ អា ទ ិត ្យ មាន ប៉ ុន ្ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	25	▁ភព នៅ ក្នុង ប្រ ព ័ ន្ទ ព្រ ះ អា ទ ិត ្យ មាន ចំ ន ួន ប្រ ាំ បី មាន ដូច ជា ▁ភព ពុ ធ ▁ភព សុ ក្រ ▁ភព ផ ែន ដ ី ▁ភព អង្គ ារ ▁ភព ព្រ ហ ស ្ប ត ិ៍ ▁ភព ស ៅ រ ៍ ▁ភព អ៊ ុយ រ៉ា ន ុស ▁និង ភព ណ ឺ បទ ូន	61
នៅសាធារណៈរដ្ឋប្រធិបតេយ្យអាឡឹម៉ង់ ឬ អាឡឺម៉ងខាងកើតគេបែងចែកដីដាំ ដំណាំជាប៉ុន្មានអ្វីខ្លះចូរបញ្ជាក់	null	នៅសាធារណៈរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យអាឡឺម៉ង ឬ អាឡឺម៉ង់ខាងកើតគេបែងចែកដីដាំ ដំណាំជា ៣ ប្រភេទ ដីដែលមានជីជាតិ គេដាំស្រូវសាលី ដំឡូវសម្រាប់យកស្ករដីដែលមានគុណភាពអន់ គេដាំដំឡូងបារាំងដីសើមសម្រាប់ចិញ្ចឹមសត្វ កសិកម្ម ដែលមានលក្ខណៈ ប្រពលវប្បកម្មដោយប្រើគីមី	null	នៅសាធារណៈរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យអាឡឺម៉ង ឬ អាឡឺម៉ង់ខាងកើតគេបែងចែកដីដាំ ដំណាំជា ៣ ប្រភេទ ដីដែលមានជីជាតិ គេដាំស្រូវសាលី ដំឡូវសម្រាប់យកស្ករដីដែលមានគុណភាពអន់ គេដាំដំឡូងបារាំងដីសើមសម្រាប់ចិញ្ចឹមសត្វ កសិកម្ម ដែលមានលក្ខណៈ ប្រពលវប្បកម្មដោយប្រើគីមី	នៅ សា ធា រណៈ រដ្ឋ ប្រ ធិបតេយ្យ អា ឡ ឹម ៉ ង់ Ġ ឬ Ġ អា ឡ ឺ ម៉ ង ខា ង កើត គ េ ប ែង ច ែក ដ ី ដា ំ Ġ ដំ ណា ំ ជា ប៉ ុន ្ម ាន អ ្វី ខ្ ល ះ ច ូរ បញ្ជា ក់ Ġ	48	នៅ សា ធា រណៈ រដ្ឋ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ អា ឡ ឺ ម៉ ង Ġ ឬ Ġ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង កើត គ េ ប ែង ច ែក ដ ី ដា ំ Ġ ដំ ណា ំ ជា Ġ ៣ Ġ ប្រ ភ េ ទ Ġ ដ ី ដ ែល មាន ជី ជាតិ Ġ គ េ ដា ំ ស្រ ូវ សា លី Ġ ដំ ឡូ វ សម ្រា ប់ យក ស្ ករ ដ ី ដ ែល មាន គុណ ភាព អ ន់ Ġ គ េ ដា ំ ដំ ឡូ ង បា រា ំ ង ដ ី ស ើម សម ្រា ប់ ច ិញ ្ច ឹម ស ត ្វ Ġ ក សិ កម្ម Ġ ដ ែល មាន ល ក្ខ ណៈ Ġ ប្រ ពល វ ប្ប កម្ម ដោយ ប្រ ើ គី មី	117	▁នៅ សា ធា រណៈ រដ្ឋ ប្រ ធិបតេយ្យ អា ឡ ឹ ម៉ង់ ▁ឬ ▁អា ឡ ឺ ម៉ ង ខា ង កើត គ េ ប ែង ច ែក ដ ី ដ ាំ ▁ដំណាំ ជា ប៉ ុន ្ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ច ូរ បញ្ជា ក់ ▁	45	▁នៅ សា ធា រណៈ រដ្ឋ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ អា ឡ ឺ ម៉ ង ▁ឬ ▁អា ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង កើត គ េ ប ែង ច ែក ដ ី ដ ាំ ▁ដំណាំ ជា ▁៣ ▁ប្រភេទ ▁ដី ដ ែល មាន ជី ជាតិ ▁គេ ដ ាំ ស្រ ូវ សា លី ▁ដំ ឡូ វ ស ម្រ ាប់ យក ស្ ករ ដ ី ដ ែល មាន គុណ ភាព អ ន់ ▁គេ ដ ាំ ដំ ឡូ ង ប ារ ាំង ដ ី ស ើម ស ម្រ ាប់ ច ិ ញ្ច ឹម ស ត ្វ ▁កសិកម្ម ▁ដែល មាន ល ក្ខ ណៈ ▁ប្រ ពល វ ប្ប កម្ម ដោយ ប្រ ើ គី មី	105
តើឧស្សាហកម្មនៅតាមសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យអាឡឺម៉ង់ ឬអាឡ៉ម៉ង់ខាងកើតត្រូវបានប្រមូលផ្តុំយ៉ាងដូចម្តេចចូរបង្ហាញ	null	ឧស្សាហកម្មនៅតាមសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យអាឡឺម៉ង់ ឬអាឡ៉ម៉ង់ខាងកើតត្រូវបានប្រមូលផ្តុំទៅតាមផែ្នកផលិតផលដែលមាន ១៣២ កន្លែងទូទាំងប្រទេសដែលបែងចែកជាផ្នែកធំៗរួមមានគីមី គ្រឿងម៉ាស៊ីន អេឡិចត្រូនិចព្រមទាំងរោងចក្រស្លដែកវាយនភ័ណ្ឌ អុបទិច និងរថយន្តនៅក្នុងរោងចក្រនីមួយៗគេត្រូវប្រើមនុស្សយន្តជំនួសមនុស្សដើម្បីបំពេញកង្វះខាតកម្មករជំនាញ	null	ឧស្សាហកម្មនៅតាមសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យអាឡឺម៉ង់ ឬអាឡ៉ម៉ង់ខាងកើតត្រូវបានប្រមូលផ្តុំទៅតាមផែ្នកផលិតផលដែលមាន ១៣២ កន្លែងទូទាំងប្រទេសដែលបែងចែកជាផ្នែកធំៗរួមមានគីមី គ្រឿងម៉ាស៊ីន អេឡិចត្រូនិចព្រមទាំងរោងចក្រស្លដែកវាយនភ័ណ្ឌ អុបទិច និងរថយន្តនៅក្នុងរោងចក្រនីមួយៗគេត្រូវប្រើមនុស្សយន្តជំនួសមនុស្សដើម្បីបំពេញកង្វះខាតកម្មករជំនាញ	ត ើ ឧ ស្សា ហ កម្ម នៅ តា ម សា ធា រណ រដ្ឋ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ អា ឡ ឺ ម៉ង់ Ġ ឬ អា ឡ ៉ ម៉ង់ ខា ង កើត ត្រូវ បាន ប្រ ម ូល ផ្ ត ុំ យ៉ាង ដូច ម្ ត េច ច ូរ បង ្ហ ាញ Ġ	46	ឧ ស្សា ហ កម្ម នៅ តា ម សា ធា រណ រដ្ឋ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ អា ឡ ឺ ម៉ង់ Ġ ឬ អា ឡ ៉ ម៉ង់ ខា ង កើត ត្រូវ បាន ប្រ ម ូល ផ្ ត ុំ ទៅ តា ម ផ ែ ្ន ក ផល ិត ផល ដ ែល មាន Ġ ១ ៣ ២ Ġ កន្លែង ទូ ទ ាំង ប្រ ទេស ដ ែល ប ែង ច ែក ជា ផ្ ន ែក ធ ំ ៗ រួម មាន គី មី Ġ គ្រឿង ម៉ា ស៊ី ន Ġ អ េ ឡ ិច ត្រ ូន ិច ព្រ ម ទ ាំង រ ោង ច ក្រ ស្ ល ដ ែក វា យ ន ភ ័ណ្ឌ Ġ អ ុប ទិ ច Ġ និង រ ថ យ ន្ត នៅ ក្នុង រ ោង ច ក្រ នី មួយ ៗ គ េត ្រ ូវ ប្រ ើម នុ ស្ស យ ន្ត ជំ ន ួស ម នុ ស្ស ដើម ្ប ី ប ំព េញ ក ង ្វ ះ ខា ត កម្ម ករ ជំ នា ញ	152	▁តើ ឧ ស្សា ហ កម្ម នៅ ត ាម សា ធា រណ រដ្ឋ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ▁ឬ អា ឡ ៉ ម៉ង់ ខា ង កើត ត្រូវ បាន ប្រ ម ូល ផ្ ត ុំ យ៉ាង ដូច ម ្ត េច ច ូរ ប ង្ហ ាញ ▁	45	▁ឧស្សាហកម្ម នៅ ត ាម សា ធា រណ រដ្ឋ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ▁ឬ អា ឡ ៉ ម៉ង់ ខា ង កើត ត្រូវ បាន ប្រ ម ូល ផ្ ត ុំ ទៅ ត ាម ផ ែ ្ន ក ផល ិត ផល ដ ែល មាន ▁១៣ ២ ▁កន្លែង ទូ ទ ាំង ប្រ ទេស ដ ែល ប ែង ច ែក ជា ផ្ ន ែក ធ ំ ៗ រួម មាន គី មី ▁គ្រឿង ម៉ា ស៊ី ន ▁អេឡិចត្រូនិច ព្រ ម ទ ាំង រ ោង ច ក្រ ស ្ល ដ ែក វ ាយ ន ភ ័ណ្ឌ ▁អ ុប ទ ិច ▁និង រ ថ យ ន្ត នៅ ក្នុង រ ោង ច ក្រ នី មួយ ៗ គ េ ត្រូវ ប្រ ើម នុ ស្ស យ ន្ត ជំ ន ួស ម នុ ស្ស ដើម ្ប ី ប ំព េញ ក ង ្វ ះ ខា ត កម្ម ករ ជំ ន ាញ	141
តើរ៉ែនិងផូស៊ីលឥន្ទនៈជាអ្វី	null	រ៉ែនិងផូស៊ីលឥន្ទនៈជារ៉ែៈ គឺជាអង្គធាតុរឹងអសរីរាង្គកើតឡើងដោយធម្មជាតិក្នុង សំបកផែនដីមានទម្រង់ជាក្រាម ផូស៊ីលឥន្ធនៈ ការកកើតឡើងពីសំណល់រុក្ខជាតិនិងសត្វ ដែលងាប់រលួយកប់ក្នុងសំបកផែនដីរាប់លានឆ្នាំកន្លងមកហើយនិងមិនកើតឡើងវិញ	null	រ៉ែនិងផូស៊ីលឥន្ទនៈជារ៉ែៈ គឺជាអង្គធាតុរឹងអសរីរាង្គកើតឡើងដោយធម្មជាតិក្នុង សំបកផែនដីមានទម្រង់ជាក្រាម ផូស៊ីលឥន្ធនៈ ការកកើតឡើងពីសំណល់រុក្ខជាតិនិងសត្វ ដែលងាប់រលួយកប់ក្នុងសំបកផែនដីរាប់លានឆ្នាំកន្លងមកហើយនិងមិនកើតឡើងវិញ	ត ើរ ៉ ែន ិ ង ផ ូស ៊ី ល ឥ ន្ទ នៈ ជា អ ្វី Ġ	16	រ៉ ែន ិ ង ផ ូស ៊ី ល ឥ ន្ទ នៈ ជា រ៉ ែ ៈ Ġ គ ឺ ជា អង្គ ធាតុ រ ឹង âĢĭ អ ស រី រា ង្គ កើត ឡើង ដោយ ធម្ម ជាតិ ក្នុង Ġ សំ ប ក ផ ែន ដ ី មាន ទ ម្រ ង់ ជា ក្រ ាម Ġ ផ ូស ៊ី ល ឥ ន្ធ នៈ Ġ ការ ក កើត ឡើង ពី សំ ណ ល់ រ ុក ្ខ ជាតិ និង ស ត ្វ Ġ ដ ែល ង ាប់ រ ល ួយ ក ប់ ក្នុង សំ ប ក ផ ែន ដ ី រា ប់ លាន ឆ្នាំ ក ន្ លង មក ហើយ និង ម ិន កើត ឡើង វិញ	102	▁តើ រ៉ ែ និង ផ ូ ស៊ី ល ឥ ន្ទ នៈ ជា អ ្វី ▁	14	▁រ៉ែ និង ផ ូ ស៊ី ល ឥ ន្ទ នៈ ជា រ៉ ែ ៈ ▁គឺជា អង្គ ធាតុ រ ឹង ▁អស រី រា ង្គ កើត ឡើង ដោយ ធម្ម ជាតិ ក្នុង ▁សំបក ផ ែន ដ ី មាន ទ ម្រ ង់ ជា ក្រ ាម ▁ផ ូ ស៊ី ល ឥ ន្ធ នៈ ▁ការក កើត ឡើង ពី ស ំណ ល់ រ ុ ក្ខ ជាតិ និង ស ត ្វ ▁ដែល ង ាប់ រ ល ួយ ក ប់ ក្នុង សំ ប ក ផ ែន ដ ី រ ាប់ លាន ឆ្នាំ ក ន្ លង មក ហើយ និង ម ិន កើត ឡើង វិញ	93
ហេតុអ្វីបានជាព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើងកំណត់បាវចនាដែលមានឈ្មោះថា ជាតិសាសនា ព្រះមហាក្សត្រ តើបាវចនានេះមានជាប់ទាក់ទងដូចម្តេចខ្លះ តើកត្តាណាជាកត្តាកំណត់សម្រេច ចូរលើកឧទារហណ៍	null	ជាតិ មនុស្សមានអំបូរពូជសាសន៍ដែលរស់នៅលើទឹកដីមួយមានព្រំដែនរួមមួយការគ្រប់គ្រងស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចរួមមួយទំនៀមទំលាប់ភាសារួម សាសនា សាសនមានន័យថាការអប់រំការទូន្មានប្រៀបប្រដៅនាំអោយមានសេចក្តីសុខ ព្រះមហាក្សត្រ ជាម្លប់របស់ប្រជារាស្រ្តជនដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ជានិមិត្តរូបរបស់ប្រទេសជាតិ បាវចនានេះ ចំណងទាក់ទងគ្នាមិនអាចកាត់ផ្តាច់ចេញពីគ្នាទេ ជាតិ គឺជាកត្តាសម្រេច បើមានជាតិនាំអោយមានសាសនាសម្រាប់អប់រំនាំអោយព្រះមហាក្សត្រជានិមិត្តរូប ដូច្នេះបាវចនាជាតិមានន័យថាជាពាក្យជាប្រធានឬជាគោលសម្រាប់ប្រតិបត្តិដើម្បីជាប្រយោជន៍ចំពោះប្រទេសជាតិ	null	ជាតិ មនុស្សមានអំបូរពូជសាសន៍ដែលរស់នៅលើទឹកដីមួយមានព្រំដែនរួមមួយការគ្រប់គ្រងស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចរួមមួយទំនៀមទំលាប់ភាសារួម សាសនា សាសនមានន័យថាការអប់រំការទូន្មានប្រៀបប្រដៅនាំអោយមានសេចក្តីសុខ ព្រះមហាក្សត្រ ជាម្លប់របស់ប្រជារាស្រ្តជនដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ជានិមិត្តរូបរបស់ប្រទេសជាតិ បាវចនានេះ ចំណងទាក់ទងគ្នាមិនអាចកាត់ផ្តាច់ចេញពីគ្នាទេ ជាតិ គឺជាកត្តាសម្រេច បើមានជាតិនាំអោយមានសាសនាសម្រាប់អប់រំនាំអោយព្រះមហាក្សត្រជានិមិត្តរូប ដូច្នេះបាវចនាជាតិមានន័យថាជាពាក្យជាប្រធានឬជាគោលសម្រាប់ប្រតិបត្តិដើម្បីជាប្រយោជន៍ចំពោះប្រទេសជាតិ	ហេតុ អ ្វី បាន ជា ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា យ ើង កំ ណ ត់ បា វ ច នា ដ ែល មាន ឈ្មោះ ថា Ġ ជាតិ សា ស នា Ġ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ Ġ ត ើប ាវ ច នា នេះ មាន ជាប់ ទ ាក់ ទ ង ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ ត ើក ត្ត ា ណា ជា ក ត្ត ាក ំណ ត់ សម ្រ េច Ġ ច ូរ លើក ឧ ទ ារ ហ ណ៍ Ġ	80	ជាតិ Ġ ម នុ ស្ស មាន អ ំ បូ រ ព ូ ជ សា ស ន៍ ដ ែល រស់ នៅ លើ ទឹក ដ ី មួយ មាន ព្រ ំ ដ ែន រួម មួយ ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ស្ថាន ភាព សេ ដ្ឋ កិច្ច រួម មួយ ទំ ន ៀម ទំ លា ប់ ភា សារ ួ ម Ġ សា ស នា Ġ សា ស ន មាន ន ័យ ថា ការ អ ប់ រំ ការ ទូ ន្ មាន ប្រ ៀប ប្រ ដ ៅ នាំ អោយ មាន សេ ច ក្តី សុខ Ġ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ Ġ ជា ម្ល ប់ រ ប ស់ ប្រ ជា រា ស្រ ្ត ជន ដ ៏ ខ្ ព ង់ ខ្ ព ស់ ជា និ ម ិត្ត រូប រ ប ស់ ប្រ ទេស ជាតិ Ġ បា វ ច នា នេះ Ġ ចំ ណ ង ទ ាក់ ទ ង គ្នា ម ិន អា ច កាត់ ផ្ តា ច ់ ចេញ ពី គ្នា ទេ Ġ ជាតិ Ġ គ ឺ ជា ក ត្ត ាស ម្រ េច Ġ ប ើម ាន ជាតិ នាំ អោយ មាន សា ស នា សម ្រា ប់ អ ប់ រំ នាំ អោយ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ជា និ ម ិត្ត រូប Ġ ដូច ្ន េះ បា វ ច នា ជាតិ មាន ន ័យ ថា ជា ពាក្យ ជា ប្រ ធាន ឬ ជា គោ ល សម ្រា ប់ ប្រ តិ ប ត្តិ ដើម ្ប ី ជា ប្រ យោ ជន ៍ ចំ ព ោះ ប្រ ទេស ជាតិ	224	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជ ាយ ើង ក ំណ ត់ ប ាវ ច នា ដ ែល មាន ឈ្មោះ ថា ▁ជាតិ សា ស នា ▁ព្រះមហាក្សត្រ ▁តើ ប ាវ ច នា នេះ មាន ជាប់ ទ ាក់ ទ ង ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁តើ ក ត្ត ា ណា ជា ក ត្ត ាក ំណ ត់ ស ម្រ េច ▁ចូរ លើក ឧ ទ ារ ហ ណ៍ ▁	75	▁ជាតិ ▁មនុស្ស មាន អ ំ ប ូរ ព ូ ជ សា ស ន៍ ដ ែល រស់ នៅ លើ ទឹក ដ ី មួយ មាន ព្រ ំ ដ ែន រួម មួយ ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ស្ថាន ភាព សេ ដ្ឋ កិច្ច រួម មួយ ទំ ន ៀម ទំ ល ាប់ ភា សា រួម ▁សាសនា ▁សា ស ន មាន ន ័យ ថា ការ អ ប់ រំ ការ ទូ ន្ មាន ប្រ ៀប ប្រ ដ ៅ នាំ អោយ មាន ស េច ក្តី សុខ ▁ព្រះមហាក្សត្រ ▁ជា ម្ល ប់ រ ប ស់ ប្រ ជា រា ស្រ ្ត ជន ដ ៏ ខ្ ព ង់ ខ្ ព ស់ ជា និ ម ិត្ត រូប រ ប ស់ ប្រ ទេស ជាតិ ▁បា វ ច នា នេះ ▁ចំណង ទ ាក់ ទ ង គ្នា ម ិន អា ច កាត់ ផ្ ត ាច់ ចេញ ពី គ្នា ទេ ▁ជាតិ ▁គឺជា ក ត្ត ាស ម្រ េច ▁បើ មាន ជាតិ នាំ អោយ មាន សា ស នា ស ម្រ ាប់ អ ប់ រំ នាំ អោយ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ជា និ ម ិត្ត រូប ▁ដូច្នេះ ប ាវ ច នា ជាតិ មាន ន ័យ ថា ជា ពាក្យ ជា ប្រ ធាន ឬ ជា គ ោល ស ម្រ ាប់ ប្រ តិ ប ត្តិ ដើម ្ប ី ជា ប្រ យោ ជ ន៍ ច ំព ោះ ប្រ ទេស ជាតិ	207
តើកត្តាអ្វីខ្លះដែលជំរុញអោយបារំាងធ្វើកំណែទម្រង់ឆ្នាំ១៨៧៧	null	កត្តាដែលធ្វើឲ្យមានការធ្វើកំណែទម្រង់ឆ្នាំ ១៨៧៧មានកត្តាសេដ្ឋកិច្ចចង់អោយប្រទេសកម្ពុជាក្លាយជាទីផ្សាររបស់ខ្លួន និងទាញយកផលចំណេញពីកសិកម្មវត្ថុធាតុដើមនានាកត្តាពាណិជ្ជកម្មចង់អោយប្រជាជនកម្ពុជា គ្រប់គ្រងនៅឥណ្ឌូចិន	null	កត្តាដែលធ្វើឲ្យមានការធ្វើកំណែទម្រង់ឆ្នាំ ១៨៧៧មានកត្តាសេដ្ឋកិច្ចចង់អោយប្រទេសកម្ពុជាក្លាយជាទីផ្សាររបស់ខ្លួន និងទាញយកផលចំណេញពីកសិកម្មវត្ថុធាតុដើមនានាកត្តាពាណិជ្ជកម្មចង់អោយប្រជាជនកម្ពុជា គ្រប់គ្រងនៅឥណ្ឌូចិន	ត ើក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល ជំ រ ុញ អោយ បា រំ ាង ធ ្វ ើក ំណ ែ ទ ម្រ ង់ ឆ្នាំ ១ ៨ ៧៧ Ġ	30	ក ត្ត ា ដ ែល ធ ្វ ើ ឲ្យ មាន ការ ធ ្វ ើក ំណ ែ ទ ម្រ ង់ ឆ្នាំ Ġ ១ ៨ ៧៧ មាន ក ត្ត ាស េ ដ្ឋ កិច្ច ច ង់ អោយ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ក្លា យ ជា ទី ផ្ សារ រ ប ស់ ខ្លួន Ġ និង ទ ាញ យក ផល ចំ ណេ ញ ពី ក សិ កម្ម វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម នា នា ក ត្ត ា ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ច ង់ អោយ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា Ġ គ្រ ប់ គ្រ ង នៅ ឥ ណ្ឌ ូច ិន	95	▁តើ ក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល ជំ រ ុញ អោយ បា រំ ាង ធ ្វ ើក ំណ ែ ទ ម្រ ង់ ឆ្នាំ ១ ៨ ៧៧ ▁	30	▁កត្តា ដ ែល ធ ្វ ើ ឲ្យ មាន ការ ធ ្វ ើក ំណ ែ ទ ម្រ ង់ ឆ្នាំ ▁១៨ ៧៧ មាន ក ត្ត ាស េ ដ្ឋ កិច្ច ច ង់ អោយ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ក្លា យ ជា ទី ផ្ សារ រ ប ស់ ខ្លួន ▁និង ទ ាញ យក ផល ច ំណ េញ ពី ក សិ កម្ម វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម នា នា ក ត្ត ា ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ច ង់ អោយ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ▁គ្រប់គ្រង នៅ ឥ ណ្ឌ ូច ិន	89
តើខេត្តកូសូវ៉ូបានប្រកាសជារដ្ឋឯករាជ្យនៅឆ្នាំណាទទួលស្គាល់ដោយប្រទេសប៉ុន្មាន	null	ខេត្តកូសូវ៉ូបានប្រកាសជារដ្ឋឯករាជ្យមួយឡើងនៅឆ្នាំ ២០០៨ ទទួលស្គាល់ដោយប្រទេស ៦០	null	ខេត្តកូសូវ៉ូបានប្រកាសជារដ្ឋឯករាជ្យមួយឡើងនៅឆ្នាំ ២០០៨ ទទួលស្គាល់ដោយប្រទេស ៦០	ត ើ ខ េត ្ត កូ ស ូវ ៉ ូប ាន ប្រ កាស ជា រដ្ឋ ឯក រាជ ្យ នៅ ឆ្នាំ ណា ទទួល ស្ គ ាល់ ដោយ ប្រ ទេស ប៉ ុន ្ម ាន Ġ	32	ខ េត ្ត កូ ស ូវ ៉ ូប ាន ប្រ កាស ជា រដ្ឋ ឯក រាជ ្យ មួយ ឡើង នៅ ឆ្នាំ Ġ ២០ ០ ៨ Ġ ទទួល ស្ គ ាល់ ដោយ ប្រ ទេស Ġ ៦០	31	▁តើ ខ េ ត្ត ក ូស ូវ ៉ ូ បាន ប្រ កាស ជា រដ្ឋ ឯក រាជ ្យ នៅ ឆ្នាំ ណា ទទួល ស្ គ ាល់ ដោយ ប្រ ទេស ប៉ ុន ្ មាន ▁	31	▁ខេត្ត ក ូស ូវ ៉ ូ បាន ប្រ កាស ជា រដ្ឋ ឯក រាជ ្យ មួយ ឡើង នៅ ឆ្នាំ ▁២០០៨ ▁ទទួលស្គាល់ ដោយ ប្រ ទេស ▁៦០	24
តើអង្គការសំខាន់នៅទ្វីបអឺរ៉ុបមានអ្វីខ្លះ ចូររៀបរាប់	null	អង្គការសំខាន់នៅទ្វីបអឺរ៉ុបមានអង្គការពហុជាតិ និងអង្គការតុលាការ EU	null	អង្គការសំខាន់នៅទ្វីបអឺរ៉ុបមានអង្គការពហុជាតិ និងអង្គការតុលាការ EU	ត ើ អង្គ ការ សំ ខា ន់ នៅ ទ ្វី ប អ ឺ រ៉ ុប មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ច ូរ រ ៀប រា ប់ Ġ	27	អង្គ ការ សំ ខា ន់ នៅ ទ ្វី ប អ ឺ រ៉ ុប មាន អង្គ ការ ព ហ ុ ជាតិ Ġ និង អង្គ ការ ត ុល ាក ារ ĠEU	27	▁តើ អង្គ ការ សំ ខ ាន់ នៅ ទ ្វី ប អ ឺ រ៉ ុប មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ ▁	25	▁អង្គការ សំ ខ ាន់ នៅ ទ ្វី ប អ ឺ រ៉ ុប មាន អង្គ ការ ព ហ ុ ជាតិ ▁និង អង្គ ការ ត ុល ា ការ ▁EU	26
តើបញ្ហាអាឡឹម៉ងអ្វីខ្លះដែលជម្រុញឆ្ពោះទៅរកសង្គ្រាមត្រជាក់	null	ការបែកចែកប្រទេសអាឡឺម៉ងជាពីរអាឡឺម៉ងខាងលិចទទួលយកជំនួយផែនការម៉ាសាល់ នេះជាប្រភពនៃសង្គ្រាមត្រជាក់ការប្រឆាំងគ្នារវាងសហរដ្ឋអាមេរិកមូលធននិងសូវៀតសង្គមនិយមការបង្កើតស្ពានអាកាសដើម្បីបញ្ចៀសពីការហ៊ុនព័ទ្ធរបស់សូវៀត១៩៤៨ ការកសាងជញ្ជាំងក្រុងប៊ែរឡាំង ១៩៦១ ការប្រឈមមុខគ្នារវាងអាឡឺម៉ងខាងកើតនិងខាងលិច	null	ការបែកចែកប្រទេសអាឡឺម៉ងជាពីរអាឡឺម៉ងខាងលិចទទួលយកជំនួយផែនការម៉ាសាល់ នេះជាប្រភពនៃសង្គ្រាមត្រជាក់ការប្រឆាំងគ្នារវាងសហរដ្ឋអាមេរិកមូលធននិងសូវៀតសង្គមនិយមការបង្កើតស្ពានអាកាសដើម្បីបញ្ចៀសពីការហ៊ុនព័ទ្ធរបស់សូវៀត១៩៤៨ ការកសាងជញ្ជាំងក្រុងប៊ែរឡាំង ១៩៦១ ការប្រឈមមុខគ្នារវាងអាឡឺម៉ងខាងកើតនិងខាងលិច	ត ើប ញ ្ហ ា អា ឡ ឹម ៉ ង អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល ជ ម្រ ុញ ឆ្ ព ោះ ទៅ រក សង ្ គ្រ ាម ត្រ ជា ក់ Ġ	32	ការ បែក ច ែក ប្រ ទេស អា ឡ ឺ ម៉ ង ជា ពី រ អា ឡ ឺ ម៉ ង ខា ង ល ិច ទទួល យក ជំ ន ួយ ផ ែន ការ ម៉ា សា ល់ Ġ នេះ ជា ប្រ ភព នៃ សង ្ គ្រ ាម ត្រ ជា ក់ ការ ប្រ ឆ ាំង គ្នា រ វា ង ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ម ូល ធ ន និង ស ូវ ៀត សង ្ គម និយម ការ បង ្ក ើត ស្ព ាន អា កាស ដើម ្ប ី បញ្ច ៀស ពី ការ ហ៊ ុន ព័ទ្ធ រ ប ស់ ស ូវ ៀត ១៩ ៤ ៨ Ġ ការ ក សា ង ជ ញ្ជ ាំង ក្រុង ប៊ ែរ ឡា ំ ង ĠâĢĭ ១៩ ៦ ១ Ġ ការ ប្រ ឈ ម មុខ គ្នា រ វា ង អា ឡ ឺ ម៉ ង ខា ង កើត និង ខា ង ល ិច	137	▁តើ ប ញ ្ហ ា អា ឡ ឹម ៉ ង អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល ជ ម្រ ុញ ឆ្ ព ោះ ទៅ រក ស ង្គ ្រា ម ត្រ ជ ាក់ ▁	32	▁ការ បែក ច ែក ប្រ ទេស អា ឡ ឺ ម៉ ង ជា ពី រ អា ឡ ឺ ម៉ ង ខា ង ល ិច ទទួល យក ជំ ន ួយ ផ ែន ការ ម៉ា ស ាល់ ▁នេះ ជា ប្រ ភព នៃ ស ង្គ ្រា ម ត្រ ជ ាក់ ការ ប្រ ឆ ាំង គ្នា រ វ ាង ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ម ូល ធ ន និង ស ូវ ៀត ស ង្គ ម និយម ការ ប ង្ក ើត ស្ព ាន អា កាស ដើម ្ប ី បញ្ច ៀស ពី ការ ហ៊ ុន ព័ទ្ធ រ ប ស់ ស ូវ ៀត ១ ៩៤ ៨ ▁ការកសាង ជ ញ្ជ ាំង ក្រុង ប៊ ែរ ឡ ាំង ▁១៩ ៦ ១ ▁ការប្រឈម មុខ គ្នា រ វ ាង អា ឡ ឺ ម៉ ង ខា ង កើត និង ខា ង ល ិច	130
តើផ្លូវជាតិសំខាន់ៗមានអ្វីខ្លះ	null	ផ្លូវជាតិសំខាន់ៗមានផ្លូវជាតិលេខ ១ ពីភ្នំពេញទៅព្រំប្រទល់វៀតណាម កាត់តាមអ្នកលឿង និងខេត្តស្វាយរៀងមានប្រវែង ១៦៧ គមផ្លូវជាតិលេខ ២ ពីភ្នំពេញទៅភ្នំដិន ខេត្តតាកែវ ព្រំប្រទល់វៀតណាម កាត់តាមក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្តាល មានប្រវែង១៣៧ គមផ្លូវជាតិលេខ ៣ ពីភ្នំពេញទៅក្រុងព្រះសីហនុ កាត់តាមខេត្តកំពតនិងព្រៃនប់ មានប្រវែង ២៦០ គមផ្លូវជាតិលេខ ៤ ពីភ្នំពេញទៅក្រុងព្រះសីហនុ កាត់តាមខេត្តកំពង់ស្ពឺ មានប្រវែង ២២៦ គមផ្លូវជាតិលេខ ៥ ពីភ្នំពេញទៅអូរជ្រៅ ព្រំប្រទល់ថៃ កាត់តាមកំពង់ឆ្នាំង ពោធិ៍សាត់ បាត់ដំបង និងបន្ទាយមានជ័យ មានប្រវែង ៤០៨ គមផ្លូវជាតិលេខ ៦ ពីភ្នំពេញទៅសេរីសោភ័ណ កាត់តាមកំពង់ធំ និងសៀមរាប មានប្រវែង ៣៨៦ គម គិតពីព្រែកក្តាមទៅសេរីសោភ័ណផ្លូវជាតិលេខ ៧ ពីស្គន់ទៅស្នួល កាត់តាមកំពង់ចាម និ មានប្រវែង ១៨០ គមផ្លូវជាតិលេខ ៨ ពីព្រែកតាមាក់កណ្តាលទៅអន្លង់ជ្រៃកំពង់ចាម មានប្រវែង ១០៩ គមផ្លូវជាតិលេខ ១៣ ពីស្នួលទៅព្រំដែនឡាវ កាត់តាមក្រចេះ និងស្ទឹងត្រែង មានប្រវែង ២៩២ គមផ្លូវជាតិលេខ ១៥ ពីអ្នកលឿនទៅជប់កាត់តាមព្រៃវែង មានប្រវែង ៩០ គមផ្លូវជាតិលេខ ១៩ ពីអូរពងមាន់ស្ទឹងត្រែង ទៅបរកែវ កាត់តាមឡាបានសៀក រតនគិរី មានប្រវែង២០៣ គមផ្លូវជាតិលេខ ២១ ពីតាខ្មៅកណ្តាល ទៅជ្រៃធំ ព្រំប្រទល់វៀតណាម មានប្រវែង ៦៧ គមផ្លូវជាតិលេខ ៤៨ ពីស្រែអំបិលទៅកោះកុង មានប្រវែង ១៣៨ គមផ្លូវជាតិលេខ ៥៧ ពីបាត់ដំបងទៅប៉ៃលិន មានប្រវែង ១០៣៦ គមផ្លូវជាតិលេខ ៦២ ពីកំពង់ធំទៅត្បែងមានជ័យ មានប្រវែង១១៥ គមនិងពីត្បែងមានជ័យទៅប្រាសាទព្រះវិហារមានប្រវែង ១១៥ គមផ្លូវជាតិលេខ ៦៨ ពីក្រឡាញ់សៀមរាប ទៅអូរស្មាច់ឩត្តរមានជ័យមានប្រវែង ១១៧ គមផ្លូវជាតិលេខ ៧៦ ពីស្នួលក្រចេះ ទៅសែនមនោរម្យមណ្ឌលគិរីមានប្រវែង ១២៧ គមផ្លូវជាតិលេខ ៧៨ ពីអូរពងមាន់ស្ទឹងត្រែង ទៅបានលុង រតនគិរីមានប្រវែង១២១១ គម	null	ផ្លូវជាតិសំខាន់ៗមានផ្លូវជាតិលេខ ១ ពីភ្នំពេញទៅព្រំប្រទល់វៀតណាម កាត់តាមអ្នកលឿង និងខេត្តស្វាយរៀងមានប្រវែង ១៦៧ គមផ្លូវជាតិលេខ ២ ពីភ្នំពេញទៅភ្នំដិន ខេត្តតាកែវ ព្រំប្រទល់វៀតណាម កាត់តាមក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្តាល មានប្រវែង១៣៧ គមផ្លូវជាតិលេខ ៣ ពីភ្នំពេញទៅក្រុងព្រះសីហនុ កាត់តាមខេត្តកំពតនិងព្រៃនប់ មានប្រវែង ២៦០ គមផ្លូវជាតិលេខ ៤ ពីភ្នំពេញទៅក្រុងព្រះសីហនុ កាត់តាមខេត្តកំពង់ស្ពឺ មានប្រវែង ២២៦ គមផ្លូវជាតិលេខ ៥ ពីភ្នំពេញទៅអូរជ្រៅ ព្រំប្រទល់ថៃ កាត់តាមកំពង់ឆ្នាំង ពោធិ៍សាត់ បាត់ដំបង និងបន្ទាយមានជ័យ មានប្រវែង ៤០៨ គមផ្លូវជាតិលេខ ៦ ពីភ្នំពេញទៅសេរីសោភ័ណ កាត់តាមកំពង់ធំ និងសៀមរាប មានប្រវែង ៣៨៦ គម គិតពីព្រែកក្តាមទៅសេរីសោភ័ណផ្លូវជាតិលេខ ៧ ពីស្គន់ទៅស្នួល កាត់តាមកំពង់ចាម និ មានប្រវែង ១៨០ គមផ្លូវជាតិលេខ ៨ ពីព្រែកតាមាក់កណ្តាលទៅអន្លង់ជ្រៃកំពង់ចាម មានប្រវែង ១០៩ គមផ្លូវជាតិលេខ ១៣ ពីស្នួលទៅព្រំដែនឡាវ កាត់តាមក្រចេះ និងស្ទឹងត្រែង មានប្រវែង ២៩២ គមផ្លូវជាតិលេខ ១៥ ពីអ្នកលឿនទៅជប់កាត់តាមព្រៃវែង មានប្រវែង ៩០ គមផ្លូវជាតិលេខ ១៩ ពីអូរពងមាន់ស្ទឹងត្រែង ទៅបរកែវ កាត់តាមឡាបានសៀក រតនគិរី មានប្រវែង២០៣ គមផ្លូវជាតិលេខ ២១ ពីតាខ្មៅកណ្តាល ទៅជ្រៃធំ ព្រំប្រទល់វៀតណាម មានប្រវែង ៦៧ គមផ្លូវជាតិលេខ ៤៨ ពីស្រែអំបិលទៅកោះកុង មានប្រវែង ១៣៨ គមផ្លូវជាតិលេខ ៥៧ ពីបាត់ដំបងទៅប៉ៃលិន មានប្រវែង ១០៣៦ គមផ្លូវជាតិលេខ ៦២ ពីកំពង់ធំទៅត្បែងមានជ័យ មានប្រវែង១១៥ គមនិងពីត្បែងមានជ័យទៅប្រាសាទព្រះវិហារមានប្រវែង ១១៥ គមផ្លូវជាតិលេខ ៦៨ ពីក្រឡាញ់សៀមរាប ទៅអូរស្មាច់ឩត្តរមានជ័យមានប្រវែង ១១៧ គមផ្លូវជាតិលេខ ៧៦ ពីស្នួលក្រចេះ ទៅសែនមនោរម្យមណ្ឌលគិរីមានប្រវែង ១២៧ គមផ្លូវជាតិលេខ ៧៨ ពីអូរពងមាន់ស្ទឹងត្រែង ទៅបានលុង រតនគិរីមានប្រវែង១២១១ គម	ត ើ ផ្ល ូវ ជាតិ សំ ខា ន់ ៗ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	15	ផ្ល ូវ ជាតិ សំ ខា ន់ ៗ មាន ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ១ Ġ ពី ភ្នំពេញ ទៅ ព្រ ំ ប្រ ទល់ វ ៀត ណា ម Ġ កាត់ តា ម អ្នក ល ឿង Ġ និង ខ េត ្ត ស្ វា យ រ ៀង មាន ប្រ វ ែង Ġ ១ ៦ ៧ Ġ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ២ Ġ ពី ភ្នំពេញ ទៅ ភ្នំ ដ ិន Ġ ខ េត ្ត តា កែវ Ġ ព្រ ំ ប្រ ទល់ វ ៀត ណា ម Ġ កាត់ តា មក ្រ ុង តា ខ្ ម ៅ Ġ ខ េត ្ត ក ណ្ត ាល Ġ មាន ប្រ វ ែង âĢĭ ១ ៣ ៧ Ġ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ៣ Ġ ពី ភ្នំពេញ ទៅ ក្រុង ព្រ ះ សី ហ នុ Ġ កាត់ តា ម ខ េត ្ត កំ ព ត និង ព្រ ៃ ន ប់ Ġ មាន ប្រ វ ែង Ġ ២ ៦០ Ġ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ៤ Ġ ពី ភ្នំពេញ ទៅ ក្រុង ព្រ ះ សី ហ នុ Ġ កាត់ តា ម ខ េត ្ត កំ ព ង់ ស្ព ឺ Ġ មាន ប្រ វ ែង Ġ ២ ២ ៦ Ġ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ៥ Ġ ពី ភ្នំពេញ ទៅ អូ រ ជ្រ ៅ Ġ ព្រ ំ ប្រ ទល់ ថ ៃ Ġ កាត់ តា មក ំព ង់ ឆ្នាំ ង Ġ ព ោ ធិ ៍ សា ត់ Ġ បា ត់ ដំ បង Ġ និង ប ន្ទ ាយ មាន ជ ័យ Ġ មាន ប្រ វ ែង Ġ ៤០ ៨ Ġ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ៦ Ġ ពី ភ្នំពេញ ទៅ សេ រី ស ោ ភ ័ ណ Ġ កាត់ តា មក ំព ង់ ធ ំ Ġ និង ស ៀម រា ប Ġ មាន ប្រ វ ែង Ġ ៣ ៨ ៦ Ġ គម Ġ គ ិត ពី ព្រ ែក ក្ត ាម ទៅ សេ រី ស ោ ភ ័ ណ ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ៧ Ġ ពី ស្ គ ន់ ទៅ ស្ន ួល Ġ កាត់ តា មក ំព ង់ ច ាម Ġ និ Ġ មាន ប្រ វ ែង Ġ ១ ៨០ Ġ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ៨ Ġ ពី ព្រ ែក តា មា ក់ ក ណ្ត ាល ទៅ អ ន្ លង ់ ជ្រ ៃ កំ ព ង់ ច ាម Ġ មាន ប្រ វ ែង Ġ ១០ ៩ Ġ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ១ ៣ Ġ ពី ស្ន ួល ទៅ ព្រ ំ ដ ែន ឡា វ Ġ កាត់ តា មក ្រ ច េះ Ġ និង ស្ទ ឹង ត្រ ែង Ġ មាន ប្រ វ ែង Ġ ២ ៩ ២ Ġ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ១ ៥ Ġ ពី អ្នក ល ឿន ទៅ ជ ប់ កាត់ តា ម ព្រ ៃ វ ែង Ġ មាន ប្រ វ ែង Ġ ៩០ Ġ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ១៩ Ġ ពី អូ រ ព ង មាន ់ ស្ទ ឹង ត្រ ែង Ġ ទៅ បរ កែវ Ġ កាត់ តា ម ឡា បាន ស ៀក Ġ រ ត ន គ ិ រី Ġ មាន ប្រ វ ែង ២០ ៣ Ġ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ២ ១ Ġ ពី តា ខ្ ម ៅ ក ណ្ត ាល Ġ ទៅ ជ្រ ៃ ធ ំ Ġ ព្រ ំ ប្រ ទល់ វ ៀត ណា ម Ġ មាន ប្រ វ ែង Ġ ៦ ៧ Ġ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ៤ ៨ Ġ ពី ស្រ ែ អ ំ ប ិល ទៅ ក ោះ ក ុង Ġ មាន ប្រ វ ែង Ġ ១ ៣ ៨ Ġ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ៥ ៧ Ġ ពី បា ត់ ដំ បង ទៅ ប៉ ៃ ល ិន Ġ មាន ប្រ វ ែង Ġ ១០ ៣ ៦ Ġ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ៦ ២ Ġ ពី កំ ព ង់ ធ ំ ទៅ ត្ប ែង មាន ជ ័យ Ġ មាន ប្រ វ ែង ១ ១ ៥ Ġ គម និង ពី ត្ប ែង មាន ជ ័យ ទៅ ប្រា សា ទ ព្រ ះ វិ ហា រ មាន ប្រ វ ែង Ġ ១ ១ ៥ Ġ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ៦ ៨ Ġ ពី ក្រ ឡា ញ ់ ស ៀម រា ប Ġ ទៅ អូ រស ្ម ាច់ ឩ ត្ត រ មាន ជ ័យ មាន ប្រ វ ែង Ġ ១ ១ ៧ Ġ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ៧៦ Ġ ពី ស្ន ួល ក្រ ច េះ Ġ ទៅ សែន ម ន ោរ ម្ យ âĢĭ ម ណ្ឌ ល គ ិ រី មាន ប្រ វ ែង Ġ ១ ២ ៧ Ġ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ Ġ ៧ ៨ Ġ ពី អូ រ ព ង មាន ់ ស្ទ ឹង ត្រ ែង Ġ ទៅ បាន ល ុង Ġ រ ត ន គ ិ រី មាន ប្រ វ ែង ១ ២ ១ ១ Ġ គម	657	▁តើ ផ្ល ូវ ជាតិ សំ ខ ាន់ ៗ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	14	▁ផ្លូវ ជាតិ សំ ខ ាន់ ៗ មាន ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁១ ▁ពី ភ្នំពេញ ទៅ ព្រ ំ ប្រ ទល់ វ ៀត ណា ម ▁កាត់ ត ាម អ្នក ល ឿង ▁និង ខ េ ត្ត ស ្វា យ រ ៀង មាន ប្រ វ ែង ▁១៦ ៧ ▁ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁២ ▁ពី ភ្នំពេញ ទៅ ភ្នំ ដ ិន ▁ខេត្ត តា កែវ ▁ព្រំ ប្រ ទល់ វ ៀត ណា ម ▁កាត់ ត ាម ក្រុង តា ខ្ ម ៅ ▁ខេត្ត ក ណ្ត ាល ▁មាន ប្រ វ ែង ▁១៣ ៧ ▁ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁៣ ▁ពី ភ្នំពេញ ទៅ ក្រុង ព្រ ះ សី ហ នុ ▁កាត់ ត ាម ខ េ ត្ត ក ំព ត និង ព្រ ៃ ន ប់ ▁មាន ប្រ វ ែង ▁២ ៦០ ▁ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁៤ ▁ពី ភ្នំពេញ ទៅ ក្រុង ព្រ ះ សី ហ នុ ▁កាត់ ត ាម ខ េ ត្ត ក ំព ង់ ស្ព ឺ ▁មាន ប្រ វ ែង ▁២២ ៦ ▁ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁៥ ▁ពី ភ្នំពេញ ទៅ អ ូរ ជ្រ ៅ ▁ព្រំ ប្រ ទល់ ថ ៃ ▁កាត់ តា មក ំព ង់ ឆ្នាំ ង ▁ពោធិ៍សាត់ ▁បាត់ដំបង ▁និង ប ន្ទ ាយ មាន ជ ័យ ▁មាន ប្រ វ ែង ▁៤០ ៨ ▁ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁៦ ▁ពី ភ្នំពេញ ទៅ សេ រី ស ោ ភ ័ ណ ▁កាត់ តា មក ំព ង់ ធ ំ ▁និង ស ៀម រ ាប ▁មាន ប្រ វ ែង ▁៣៨ ៦ ▁ គម ▁គិត ពី ព្រ ែក ក្ត ាម ទៅ សេ រី ស ោ ភ ័ ណ ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁៧ ▁ពី ស្ គ ន់ ទៅ ស្ន ួល ▁កាត់ តា មក ំព ង់ ច ាម ▁និ ▁មាន ប្រ វ ែង ▁១ ៨០ ▁ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁៨ ▁ពី ព្រ ែក ត ាម ាក់ ក ណ្ត ាល ទៅ អ ន ្ល ង់ ជ្រ ៃ ក ំព ង់ ច ាម ▁មាន ប្រ វ ែង ▁១០ ៩ ▁ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁១៣ ▁ពី ស្ន ួល ទៅ ព្រ ំ ដ ែន ឡា វ ▁កាត់ ត ាម ក្រ ច េះ ▁និង ស្ទ ឹង ត្រ ែង ▁មាន ប្រ វ ែង ▁២៩ ២ ▁ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁១៥ ▁ពី អ្នក ល ឿន ទៅ ជ ប់ កាត់ ត ាម ព្រ ៃ វ ែង ▁មាន ប្រ វ ែង ▁៩០ ▁ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁១៩ ▁ពី អ ូរ ព ង ម ាន់ ស្ទ ឹង ត្រ ែង ▁ទៅ បរ កែវ ▁កាត់ ត ាម ឡា បាន ស ៀក ▁រតនគិរី ▁មាន ប្រ វ ែង ២០ ៣ ▁ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁២១ ▁ពី តា ខ្ ម ៅ ក ណ្ត ាល ▁ទៅ ជ្រ ៃ ធ ំ ▁ព្រំ ប្រ ទល់ វ ៀត ណា ម ▁មាន ប្រ វ ែង ▁៦ ៧ ▁ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁៤៨ ▁ពី ស្រ ែ អ ំ ប ិល ទៅ ក ោះ ក ុង ▁មាន ប្រ វ ែង ▁១៣ ៨ ▁ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁៥ ៧ ▁ពី ប ាត់ ដំ បង ទៅ ប៉ ៃ ល ិន ▁មាន ប្រ វ ែង ▁១០ ៣ ៦ ▁ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁៦ ២ ▁ពី ក ំព ង់ ធ ំ ទៅ ត្ប ែង មាន ជ ័យ ▁មាន ប្រ វ ែង ១ ១ ៥ ▁ គម និង ពី ត្ប ែង មាន ជ ័យ ទៅ ប្រា សា ទ ព្រ ះ វិ ហា រ មាន ប្រ វ ែង ▁១១ ៥ ▁ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁៦ ៨ ▁ពី ក្រ ឡ ាញ់ ស ៀម រ ាប ▁ទៅ អ ូរ ស្ម ាច់ ឩ ត្ត រ មាន ជ ័យ មាន ប្រ វ ែង ▁១១ ៧ ▁ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁ ៧៦ ▁ពី ស្ន ួល ក្រ ច េះ ▁ទៅ សែន ម ន ោ រម្យ ▁មណ្ឌលគិរី មាន ប្រ វ ែង ▁១២ ៧ ▁ គម ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ▁៧ ៨ ▁ពី អ ូរ ព ង ម ាន់ ស្ទ ឹង ត្រ ែង ▁ទៅ បាន ល ុង ▁រតនគិរី មាន ប្រ វ ែង ១ ២ ១ ១ ▁ គម	609
តើចិត្តញាណ និងលើញាណមានទំនាក់ទំនងគ្នាដូចម្តេច	null	សីលញាណនិងចិត្តញាណមានទំនាក់ទំនងនឹងគ្នាយ៉ាងជិតសិទ្ធបំផុត ព្រោះមនុស្សមានចិត្តញាណ ទើបសីលញាណអាចចោទឡើងបាន ធម្មតានៅចំពោះមុខសភាពការណ៍មួយមនុស្សអាចបែងចែកខ្លួនជាពីរគឺប្រធានដែលជាអ្នកសង្កេតពិនិត្យនិងវត្ថុដែលត្រូវបានទទួលការសង្កេតពិនិត្យមានន័យថា អត្ថិភាពនៃចិត្តញាណដែលជាអ្នកទស្សនាជាល័ក្ខខ័ណ្ឌចាំបាច់នៃអត្ថិភាពសីលញាណដែលជាអ្នកវិនិច្ឆ័យ និងបំពេញមុខងាររបស់ខ្លួន	null	សីលញាណនិងចិត្តញាណមានទំនាក់ទំនងនឹងគ្នាយ៉ាងជិតសិទ្ធបំផុត ព្រោះមនុស្សមានចិត្តញាណ ទើបសីលញាណអាចចោទឡើងបាន ធម្មតានៅចំពោះមុខសភាពការណ៍មួយមនុស្សអាចបែងចែកខ្លួនជាពីរគឺប្រធានដែលជាអ្នកសង្កេតពិនិត្យនិងវត្ថុដែលត្រូវបានទទួលការសង្កេតពិនិត្យមានន័យថា អត្ថិភាពនៃចិត្តញាណដែលជាអ្នកទស្សនាជាល័ក្ខខ័ណ្ឌចាំបាច់នៃអត្ថិភាពសីលញាណដែលជាអ្នកវិនិច្ឆ័យ និងបំពេញមុខងាររបស់ខ្លួន	ត ើ ចិត្ត ញ ា ណ Ġ និង លើ ញ ា ណ មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង គ្នា ដូច ម្ ត េច Ġ	22	សី ល ញ ា ណ និង ចិត្ត ញ ា ណ មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង នឹង គ្នា យ៉ាង ជ ិត សិ ទ្ធ ប ំ ផ ុត Ġ ព្រ ោះ ម នុ ស្ស មាន ចិត្ត ញ ា ណ Ġ ទ ើប សី ល ញ ា ណ អា ច ច ោទ ឡើង បាន Ġ ធម្ម តា នៅ ចំ ព ោះ មុខ ស ភាព ការណ៍ មួយ ម នុ ស្ស អា ច ប ែង ច ែក ខ្លួន ជា ពី រ គ ឺ ប្រ ធាន ដ ែល ជា អ្នក សង ្ក េត ពិ និ ត ្យ និង វ ត្ថ ុ ដ ែល ត្រូវ បាន ទទួល ការ សង ្ក េត ពិ និ ត ្យ មាន ន ័យ ថា Ġ អ ត្ថ ិ ភាព នៃ ចិត្ត ញ ា ណ ដ ែល ជា អ្នក ទ ស្ស នា ជា ល ័ ក្ខ ខ ័ណ្ឌ ចាំបាច់ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭâĢĭ âĢĭ នៃ អ ត្ថ ិ ភាព សី ល ញ ា ណ ដ ែល ជា អ្នក វិ និ ច្ឆ ័យ Ġ និង ប ំព េញ មុខ ងារ រ ប ស់ ខ្លួន	161	▁តើ ចិត្ត ញ ា ណ ▁និង លើ ញ ា ណ មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង គ្នា ដូច ម ្ត េច ▁	21	▁សីល ញ ា ណ និង ចិត្ត ញ ា ណ មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង នឹង គ្នា យ៉ាង ជ ិត ស ិទ្ធ ប ំ ផ ុត ▁ព្រោះ ម នុ ស្ស មាន ចិត្ត ញ ា ណ ▁ទើប សី ល ញ ា ណ អា ច ច ោទ ឡើង បាន ▁ធម្មតា នៅ ច ំព ោះ មុខ ស ភាព ការណ៍ មួយ ម នុ ស្ស អា ច ប ែង ច ែក ខ្លួន ជា ពី រ គ ឺ ប្រ ធាន ដ ែល ជា អ្នក ស ង្ក េត ព ិន ិត ្យ និង វ ត្ថ ុ ដ ែល ត្រូវ បាន ទទួល ការ ស ង្ក េត ព ិន ិត ្យ មាន ន ័យ ថា ▁អ ត្ថ ិ ភាព នៃ ចិត្ត ញ ា ណ ដ ែល ជា អ្នក ទ ស្ស នា ជា ល ័ ក្ខ ខ ័ណ្ឌ ចាំបាច់ ▁នៃ អ ត្ថ ិ ភាព សី ល ញ ា ណ ដ ែល ជា អ្នក វិ និ ច្ឆ ័យ ▁និង ប ំព េញ មុខ ងារ រ ប ស់ ខ្លួន	157
តើវិស័យនយោបាយរបស់ប្រទេសប៉ូឡូញបានស្ដារមុខមាត់ដូចម្ដេចខ្លះក្រោមការដួលរលំសហភាពសូវៀត	null	ក្រោមការរដួលលំហសភាសូវៀត វិស័យនយោបាយរបស់ប្រទេសប៉ូឡូញបានស្ដារមុខមាត់ដោយ នៅឆ្នាំ ១៩៩៧ រដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីនៃប្រទេសប៉ូឡូញ បានបញ្ញត្តិប្រទេសនេះទៅជាសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យ ដែលប្រធានាធិបតីមានអាណត្តិ ៥ ឆ្នាំអមដោយនាយករដ្ឋមន្រ្ដីប៉ូឡូញបានក្លាយជាសហជិកអង្គការអូតង់និងជាសមាជិកនៃទីផ្សាររួមអឺរុ៉ុបទៀតផង	null	ក្រោមការរដួលលំហសភាសូវៀត វិស័យនយោបាយរបស់ប្រទេសប៉ូឡូញបានស្ដារមុខមាត់ដោយ នៅឆ្នាំ ១៩៩៧ រដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីនៃប្រទេសប៉ូឡូញ បានបញ្ញត្តិប្រទេសនេះទៅជាសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យ ដែលប្រធានាធិបតីមានអាណត្តិ ៥ ឆ្នាំអមដោយនាយករដ្ឋមន្រ្ដីប៉ូឡូញបានក្លាយជាសហជិកអង្គការអូតង់និងជាសមាជិកនៃទីផ្សាររួមអឺរុ៉ុបទៀតផង	ត ើ វិ ស ័យ ន យោ បា យ រ ប ស់ ប្រ ទេស ប៉ ូ ឡូ ញ បាន ស្ ដា រ មុខ មា ត់ ដូច ម្ ដ េច ខ្ ល ះ ក្រោម ការ ដ ួល រ លំ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត Ġ	44	ក្រោម ការ រ ដ ួល លំ ហ ស ភា ស ូវ ៀត Ġ វិ ស ័យ ន យោ បា យ រ ប ស់ ប្រ ទេស ប៉ ូ ឡូ ញ បាន ស្ ដា រ មុខ មា ត់ ដោយ Ġ នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩ ៧ Ġ រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ ថ ្ម ីន ៃ ប្រ ទេស ប៉ ូ ឡូ ញ Ġ បាន បញ្ញត្តិ ប្រ ទេស នេះ ទៅ ជា សា ធា រណ រដ្ឋ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ Ġ ដ ែល ប្រ ធាន ា ធិ បតី មាន អា ណ ត្តិ Ġ ៥ Ġ ឆ្នាំ អ ម ដោយ នា យក រដ្ឋ ម ន្ រ ្ ដ ី ប៉ ូ ឡូ ញ បាន ក្លា យ ជា ស ហ ជ ិក អង្គ ការ អូ ត ង់ និង ជា សម ា ជ ិក នៃ ទី ផ្ សារ រួម អ ឺ រ ុ ៉ ុប ទៀត ផ ង âĢĭ	131	▁តើ វិ ស ័យ ន យោ ប ាយ រ ប ស់ ប្រ ទេស ប៉ ូ ឡូ ញ បាន ស្ ដា រ មុខ ម ាត់ ដូច ម្ ដ េច ខ្ ល ះ ក្រោម ការ ដ ួល រ លំ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ▁	43	▁ក្រោម ការ រ ដ ួល លំ ហ ស ភា ស ូវ ៀត ▁វិស័យ ន យោ ប ាយ រ ប ស់ ប្រ ទេស ប៉ ូ ឡូ ញ បាន ស្ ដា រ មុខ ម ាត់ ដោយ ▁នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៩ ៧ ▁រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ថ ្ម ីន ៃ ប្រ ទេស ប៉ ូ ឡូ ញ ▁បាន បញ្ញត្តិ ប្រ ទេស នេះ ទៅ ជា សា ធា រណ រដ្ឋ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ▁ដែល ប្រ ធាន ា ធិ បតី មាន អា ណ ត្តិ ▁៥ ▁ឆ្នាំ អ ម ដោយ នា យក រដ្ឋ ម ន ្រ ្ ដ ី ប៉ ូ ឡូ ញ បាន ក្លា យ ជា ស ហ ជ ិក អង្គ ការ អ ូត ង់ និង ជា ស មា ជ ិក នៃ ទី ផ្ សារ រួម អ ឺ រ ុ ៉ ុប ទៀត ផ ង ▁	125
ចូរនិយាយពីកាឡាក់ស៊ីទាំងបីប្រភេទ	null	និយាយពីកាឡាក់ស៊ីទាំងបីប្រភេទកាឡាក់ស៊ីរាងគូថខ្យង ជាកាឡាក់ស៊ីមានរាងប៉ោងនៅចំកណ្តាល និងមានដៃរាងដូចស្លាបកង្ហារ ដៃរបស់វាមានតារាភ្លឺក្មេងៗ ឧស្ម័ន និងធូលីជាច្រើន នៅចំណុចកណ្តាលមានតារាថ្មីមួយចំនួនកំពុងកើតឡើង កាឡាក់ស៊ីរាងពងក្រពើ ជាកាឡាក់ស៊ីមានរាងមូល ឬសំប៉ែតដូចថាស វាមានផ្ទកតារារាប់រយកោដិប៉ុន្តែនៅចន្លោះកណ្តាលមានឧស្ម័ន និងធូលីបន្តិចបន្តួច កាឡាក់ស៊ិរាងពងក្រពើភាគច្រើនមានតែតារាចាស់ៗ កាឡាក់ស៊ិរាងមិនទៀងទាត់ មានរាងមិនទៀងទាត់ និងមានទំហំតូចជាងកាឡាក់ស៊ីពីរប្រភេទទៀត វាមានផ្ទុកតារាថ្មីៗ ហើយមានឧស្ម័ន និងធូលីជាច្រើនដែលងាយស្រួលក្នុងការបង្កើតតារាថ្មី	null	និយាយពីកាឡាក់ស៊ីទាំងបីប្រភេទកាឡាក់ស៊ីរាងគូថខ្យង ជាកាឡាក់ស៊ីមានរាងប៉ោងនៅចំកណ្តាល និងមានដៃរាងដូចស្លាបកង្ហារ ដៃរបស់វាមានតារាភ្លឺក្មេងៗ ឧស្ម័ន និងធូលីជាច្រើន នៅចំណុចកណ្តាលមានតារាថ្មីមួយចំនួនកំពុងកើតឡើង កាឡាក់ស៊ីរាងពងក្រពើ ជាកាឡាក់ស៊ីមានរាងមូល ឬសំប៉ែតដូចថាស វាមានផ្ទកតារារាប់រយកោដិប៉ុន្តែនៅចន្លោះកណ្តាលមានឧស្ម័ន និងធូលីបន្តិចបន្តួច កាឡាក់ស៊ិរាងពងក្រពើភាគច្រើនមានតែតារាចាស់ៗ កាឡាក់ស៊ិរាងមិនទៀងទាត់ មានរាងមិនទៀងទាត់ និងមានទំហំតូចជាងកាឡាក់ស៊ីពីរប្រភេទទៀត វាមានផ្ទុកតារាថ្មីៗ ហើយមានឧស្ម័ន និងធូលីជាច្រើនដែលងាយស្រួលក្នុងការបង្កើតតារាថ្មី	ច ូរ និ យា យ ពី កា ឡា ក់ ស៊ី ទ ាំង បី ប្រ ភ េ ទ Ġ	17	និ យា យ ពី កា ឡា ក់ ស៊ី ទ ាំង បី ប្រ ភ េ ទ កា ឡា ក់ ស៊ី រា ង គូ ថ ខ្ យ ង Ġ ជា កា ឡា ក់ ស៊ី មាន រា ង ប៉ ោង នៅ ចំ ក ណ្ត ាល Ġ និង មាន ដៃ រា ង ដូច ស្ លា ប ក ង្ហ ារ Ġ ដៃ រ ប ស់ វា មាន តា រា ភ្ល ឺ ក្ មេ ង ៗ Ġ ឧ ស្ម ័ន Ġ និង ធ ូល ី ជា ច្ រ ើន Ġ នៅ ចំណុច ក ណ្ត ាល មាន តា រា ថ ្ម ី មួយ ចំ ន ួន កំ ពុ ង កើត ឡើង Ġ កា ឡា ក់ ស៊ី រា ង ព ង ក្រ ព ើ Ġ ជា កា ឡា ក់ ស៊ី មាន រា ង ម ូល Ġ ឬ សំ ប៉ ែត ដូច ថា ស Ġ វា មាន ផ្ ទ ក តា រា រា ប់ រយ ក ោ ដ ិប ៉ ុន ្ត ែន ៅ ច ន្ ល ោះ ក ណ្ត ាល មាន ឧ ស្ម ័ន Ġ និង ធ ូល ី ប ន្ត ិច ប ន្ត ួច Ġ កា ឡា ក់ ស៊ ិ រា ង ព ង ក្រ ព ើ ភាគ ច្ រ ើន មាន តែ តា រា ច ាស់ ៗ Ġ កា ឡា ក់ ស៊ ិ រា ង ម ិន ទ ៀង ទ ាត់ Ġ មាន រា ង ម ិន ទ ៀង ទ ាត់ âĢĭ Ġ និង មាន ទំ ហ ំ តូ ច ជា ង កា ឡា ក់ ស៊ី ពី រ ប្រ ភ េ ទ ទៀត ĠâĢĭ Ġ វា មាន ផ្ ទុក តា រា ថ ្ម ី ៗ Ġ ហើយ មាន ឧ ស្ម ័ន Ġ និង ធ ូល ី ជា ច្ រ ើន ដ ែល ង ាយ ស្រ ួល ក្នុង ការ បង ្ក ើត តា រា ថ ្ម ី	270	▁ចូរ ន ិយ ាយ ពី កា ឡា ក់ ស៊ី ទ ាំង បី ប្រ ភ េ ទ ▁	16	▁និយាយ ពី កា ឡា ក់ ស៊ី ទ ាំង បី ប្រ ភ េ ទ កា ឡា ក់ ស៊ី រ ាង គូ ថ ខ្ យ ង ▁ជា កា ឡា ក់ ស៊ី មាន រ ាង ប៉ ោង នៅ ចំ ក ណ្ត ាល ▁និង មាន ដៃ រ ាង ដូច ស ្លា ប ក ង្ហ ារ ▁ដៃ រ ប ស់ វា មាន តា រា ភ្ល ឺ ក ្ម េង ៗ ▁ឧស្ម័ន ▁និង ធ ូ លី ជា ច ្រ ើន ▁នៅ ចំណុច ក ណ្ត ាល មាន តា រា ថ ្ម ី មួយ ចំ ន ួន ក ំព ុង កើត ឡើង ▁កា ឡា ក់ ស៊ី រ ាង ព ង ក្រ ព ើ ▁ជា កា ឡា ក់ ស៊ី មាន រ ាង ម ូល ▁ឬ សំ ប៉ ែត ដូច ថា ស ▁វា មាន ផ្ ទ ក តា រ ារ ាប់ រ យក ោ ដ ិ ប៉ ុ ន្ត ែន ៅ ច ន ្ល ោះ ក ណ្ត ាល មាន ឧ ស្ម ័ន ▁និង ធ ូ លី ប ន្ត ិច ប ន្ត ួច ▁កា ឡា ក់ ស៊ ិ រ ាង ព ង ក្រ ព ើ ភាគ ច ្រ ើន មាន តែ តា រា ច ាស់ ៗ ▁កា ឡា ក់ ស៊ ិ រ ាង ម ិន ទ ៀង ទ ាត់ ▁មាន រ ាង ម ិន ទ ៀង ទ ាត់ ▁និង មាន ទំ ហ ំ ត ូច ជា ង កា ឡា ក់ ស៊ី ពី រ ប្រ ភ េ ទ ទៀត ▁វា មាន ផ្ ទុក តា រា ថ ្ម ី ៗ ▁ហើយ មាន ឧ ស្ម ័ន ▁និង ធ ូ លី ជា ច ្រ ើន ដ ែល ង ាយ ស្រ ួល ក្នុង ការ ប ង្ក ើត តា រា ថ ្ម ី	266
ក្នុងនាមជាទន្តពេទ្យ តើការប្រើAirwater spray ដែលធ្វើឱ្យត្រជាប់ធ្មេញពេលធ្វើCavity មានប្រយោជន៍អ្វីខ្លះ	null	ក្នុងនាមជាទន្តពេទ្យ ការប្រើAirwater spray ដែលធ្វើឱ្យត្រជាប់ធ្មេញពេលធ្វើCavity មានប្រយោជន៍បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ដល់ pulpបន្ថយកម្តៅធ្វើឱ្យCavity ស្អាតបន្ថយភាពគាំងនៃសម្ភារកាត់ឆាប Cutting instruments	null	ក្នុងនាមជាទន្តពេទ្យ ការប្រើAirwater spray ដែលធ្វើឱ្យត្រជាប់ធ្មេញពេលធ្វើCavity មានប្រយោជន៍បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ដល់ pulpបន្ថយកម្តៅធ្វើឱ្យCavity ស្អាតបន្ថយភាពគាំងនៃសម្ភារកាត់ឆាប Cutting instruments	ក្នុង នា ម ជា ទ ន្ត ពេទ្យ Ġ ត ើក ារ ប្រ ើ Air water Ġspray Ġ ដ ែល ធ ្វ ើ ឱ្យ ត្រ ជាប់ ធ ្ម េញ ពេល ធ ្វ ើ C avity Ġ មាន ប្រ យោ ជន ៍ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	37	ក្នុង នា ម ជា ទ ន្ត ពេទ្យ Ġ ការ ប្រ ើ Air water Ġspray Ġ ដ ែល ធ ្វ ើ ឱ្យ ត្រ ជាប់ ធ ្ម េញ ពេល ធ ្វ ើ C avity Ġ មាន ប្រ យោ ជន ៍ បន្ថយ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ដល់ Ġpulp បន្ថយ ក ម្ ត ៅ ធ ្វ ើ ឱ្យ C avity Ġ ស្ អា ត បន្ថយ ភាព គ ាំង នៃ សម ្ ភា រក ាត់ ឆ ាប ĠCutting Ġinstruments	60	▁ក្នុង ន ាម ជា ទ ន្ត ពេទ្យ ▁តើ ការ ប្រ ើ Air water ▁spray ▁ដែល ធ ្វ ើ ឱ្យ ត្រ ជាប់ ធ ្ម េញ ពេល ធ ្វ ើ C av ity ▁មាន ប្រ យោ ជ ន៍ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	35	▁ក្នុង ន ាម ជា ទ ន្ត ពេទ្យ ▁ការប្រើ Air water ▁spray ▁ដែល ធ ្វ ើ ឱ្យ ត្រ ជាប់ ធ ្ម េញ ពេល ធ ្វ ើ C av ity ▁មាន ប្រ យោ ជ ន៍ បន្ថយ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ដល់ ▁pulp បន្ថយ ក ម ្ត ៅ ធ ្វ ើ ឱ្យ C av ity ▁ស្អាត បន្ថយ ភាព គ ាំង នៃ ស ម្ភ ារ កាត់ ឆ ាប ▁Cutting ▁instruments	54
តើបុត្រាបុត្រីត្រូវមានកាតព្វកិច្ចអ្វីខ្លះចំពោះមាតាបិតា	null	បុត្រាបុត្រីត្រូវមានកាតព្វកិច្ចចំពោះមាតាបិតាត្រូវចិញ្ចឹមត្រូវមានមាតាបិតាឪ្យមានដូចជាពេលដែលលោកចិញ្ចឹមជួយចែករំលែកការលំបាកទាំងឡាយរបស់លោកមើលថែរក្សាពេលដែលលោកមានចិញ្ចឹមខ្លួនថែរក្សាវង្សត្រកូលរបស់មាតាបិតាឪ្យមានកិតិ្ដយលល្អពេលលោកធ្វើមរណៈកាលទៅកូនត្រូវធ្វើបុណ្យជួនលោកឪ្យសម និងសមត្ថភាព	null	បុត្រាបុត្រីត្រូវមានកាតព្វកិច្ចចំពោះមាតាបិតាត្រូវចិញ្ចឹមត្រូវមានមាតាបិតាឪ្យមានដូចជាពេលដែលលោកចិញ្ចឹមជួយចែករំលែកការលំបាកទាំងឡាយរបស់លោកមើលថែរក្សាពេលដែលលោកមានចិញ្ចឹមខ្លួនថែរក្សាវង្សត្រកូលរបស់មាតាបិតាឪ្យមានកិតិ្ដយលល្អពេលលោកធ្វើមរណៈកាលទៅកូនត្រូវធ្វើបុណ្យជួនលោកឪ្យសម និងសមត្ថភាព	ត ើប ុត ្រា ប ុត ្រី ត្រូវ មាន កា ត ព្វ កិច្ច អ ្វី ខ្ ល ះ ចំ ព ោះ មា តា ប ិត ា Ġ	26	ប ុត ្រា ប ុត ្រី ត្រូវ មាន កា ត ព្វ កិច្ច ចំ ព ោះ មា តា ប ិត ាត ្រ ូវ ច ិញ ្ច ឹម ត្រូវ មាន មា តា ប ិត ា ឪ ្យ មាន ដូច ជា ពេល ដ ែល លោក ច ិញ ្ច ឹម ជ ួយ ច ែក រំ ល ែក ការ លំបាក ទ ាំង ឡា យ រ ប ស់ លោក មើល ថ ែរ ក្ស ា ពេល ដ ែល លោក មាន ច ិញ ្ច ឹម ខ្លួន ថ ែរ ក្ស ាវ ង្ស ត្រ កូ ល រ ប ស់ មា តា ប ិត ា ឪ ្យ មាន ក ិត ិ ្ ដ យ ល ល្អ ពេល លោក ធ ្វ ើម រណៈ កាល ទៅ កូ ន ត្រូវ ធ ្វ ើប ុ ណ ្យ ជ ួន លោក ឪ ្យ សម Ġ និង សម ត្ថ ភាព	132	▁តើ ប ុ ត្រា ប ុត ្រី ត្រូវ មាន ក ាត ព្វ កិច្ច អ ្វី ខ្ ល ះ ច ំព ោះ មា តា ប ិត ា ▁	26	▁បុត្រ ាប ុត ្រី ត្រូវ មាន ក ាត ព្វ កិច្ច ច ំព ោះ មា តា ប ិត ា ត្រូវ ច ិ ញ្ច ឹម ត្រូវ មាន មា តា ប ិត ា ឪ ្យ មាន ដូច ជា ពេល ដ ែល លោក ច ិ ញ្ច ឹម ជ ួយ ច ែក រំ ល ែក ការ លំបាក ទ ាំង ឡា យ រ ប ស់ លោក មើល ថ ែរ ក ្សា ពេល ដ ែល លោក មាន ច ិ ញ្ច ឹម ខ្លួន ថ ែរ ក ្សា វង្ស ត្រ ក ូល រ ប ស់ មា តា ប ិត ា ឪ ្យ មាន ក ិត ិ ្ ដ យ ល ល្អ ពេល លោក ធ ្វ ើម រណៈ កាល ទៅ ក ូន ត្រូវ ធ ្វ ើប ុ ណ ្យ ជ ួន លោក ឪ ្យ សម ▁និង សម ត្ថ ភាព	129
តើកាបូនមានសារៈសំខាន់ដូចម្តេចខ្លះ	null	កាបូនមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ជិវីតទាំងអស់ព្រោះកាបូនជាសារធាតុគីមីផ្សំចម្បងនៃអង្គធាតុសរីរាង្គ ពីឥន្ធនៈផូស៊ីលទៅម៉ូលេគុលស្មុគស្មាញ ADNនឹង ARN ដែលគ្របគ្រងសេនេទិចបន្តពូជក្នុងសារពាង្គកាយ	null	កាបូនមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ជិវីតទាំងអស់ព្រោះកាបូនជាសារធាតុគីមីផ្សំចម្បងនៃអង្គធាតុសរីរាង្គ ពីឥន្ធនៈផូស៊ីលទៅម៉ូលេគុលស្មុគស្មាញ ADNនឹង ARN ដែលគ្របគ្រងសេនេទិចបន្តពូជក្នុងសារពាង្គកាយ	ត ើក ាប ូន មាន សារ ៈ សំ ខា ន់ ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ	17	កា បូ ន មាន សារ ៈ សំ ខា ន់ សម ្រា ប់ ជ ិ វី ត ទ ាំង អ ស់ ព្រ ោះ កា បូ ន ជា សារ ធាតុ គី មី ផ្ សំ ច ម្ បង នៃ អង្គ ធាតុ ស រី រា ង្គ Ġ ពី ឥ ន្ធ នៈ ផ ូស ៊ី ល ទៅ ម៉ូ ល េ គ ុល ស្ម ុ គ ស្ម ាញ ĠAD N នឹង ĠAR N Ġ ដ ែល គ្រ ប គ្រ ង សេ ន េ ទិ ច ប ន្ត ព ូ ជ ក្នុង សារ ពា ង្គ កាយ	83	▁តើ កា ប ូន មាន សារ ៈ សំ ខ ាន់ ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	17	▁កា ប ូន មាន សារ ៈ សំ ខ ាន់ ស ម្រ ាប់ ជ ិ វី ត ទ ាំង អ ស់ ព្រ ោះ កា ប ូន ជា សារ ធាតុ គី មី ផ្ សំ ច ម្ បង នៃ អង្គ ធាតុ ស រី រា ង្គ ▁ពី ឥ ន្ធ នៈ ផ ូ ស៊ី ល ទៅ ម៉ូ ល េ គ ុល ស្ម ុ គ ស្ម ាញ ▁A DN នឹង ▁A RN ▁ដែល គ្រ ប គ្រ ង ស េន េ ទ ិច ប ន្ត ព ូ ជ ក្នុង សារ ពា ង្គ កាយ	82
តើគហបតីនៅសង្គមបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មជានរណាចូរបង្ហាញសមាសនៃគហបគីនោះ	null	គហបតីនៅសង្គមបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មគឺជាមនុស្សម្នាក់ដែលមិនមែនជាអភិជន មិនមែនជាកម្មករ និងមិនមែនជាប្រជាកសិករសមាសភាពនៃគហបតីទាំងនោះរួមមាន មន្រ្ដីជាន់ខ្ពស់អភិបាលខេត្ត នាយខុទ្ទកាល័យនៃក្រសួងទាំងឡាយវិស្វករ គូស្តាវ អេហ្វេ អ្នកច្នៃប្រឌិតដូចជា ស៊ុយអេដ័រ ណូបែល ធនាគារិច ហងរី ស៊ែរមុំាង ស្ថាបនិក ឥណទាន លីយ៉ុង អ្នកធ្វើដែក អឺសែន ស្នៃដ័រ និងអាល់ ហ្វ្រែតក្រុប និងអតីតអ្នកលក់ដូចឈ្មោះ អារីស្ទីត ប៊ូស៊ីកូត	null	គហបតីនៅសង្គមបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មគឺជាមនុស្សម្នាក់ដែលមិនមែនជាអភិជន មិនមែនជាកម្មករ និងមិនមែនជាប្រជាកសិករសមាសភាពនៃគហបតីទាំងនោះរួមមាន មន្រ្ដីជាន់ខ្ពស់អភិបាលខេត្ត នាយខុទ្ទកាល័យនៃក្រសួងទាំងឡាយវិស្វករ គូស្តាវ អេហ្វេ អ្នកច្នៃប្រឌិតដូចជា ស៊ុយអេដ័រ ណូបែល ធនាគារិច ហងរី ស៊ែរមុំាង ស្ថាបនិក ឥណទាន លីយ៉ុង អ្នកធ្វើដែក អឺសែន ស្នៃដ័រ និងអាល់ ហ្វ្រែតក្រុប និងអតីតអ្នកលក់ដូចឈ្មោះ អារីស្ទីត ប៊ូស៊ីកូត	ត ើ គ ហ បតី នៅ សង ្ គម ប ដ ិ វត្ត ន៍ ឧ ស្សា ហ កម្ម ជា ន រណ ា ច ូរ បង ្ហ ាញ សម ាស នៃ គ ហ ប គី ន ោះ Ġ	36	គ ហ បតី នៅ សង ្ គម ប ដ ិ វត្ត ន៍ ឧ ស្សា ហ កម្ម គ ឺ ជា ម នុ ស្ស ម្ នាក់ ដ ែល ម ិន ម ែន ជា អ ភិ ជន Ġ ម ិន ម ែន ជា កម្ម ករ Ġ និង ម ិន ម ែន ជា ប្រ ជា ក សិ ករ សម ាស ភាព នៃ គ ហ បតី ទ ាំង ន ោះ រួម មាន Ġ ម ន្ រ ្ ដ ី ជា ន់ ខ្ ព ស់ âĢĭ អ ភិ បាល ខ េត ្ត Ġ នា យ ខ ុ ទ្ទ កាល ័យ នៃ ក្រ ស ួង ទ ាំង ឡា យ វិ ស្ វ ករ Ġ គូ ស្តា វ Ġ អ េ ហ្វ េ Ġ អ្នក ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត ដូច ជា Ġ ស៊ ុយ អ េ ដ ័រ Ġ ណូ ប ែល Ġ ធ នា គ ារ ិច Ġ ហ ង រី Ġ ស៊ ែរ ម ុំ ាង Ġ ស្ ថា ប និ ក âĢĭ Ġ ឥ ណ ទាន Ġ លី យ៉ ុង Ġ អ្នក ធ ្វ ើ ដ ែក Ġ អ ឺ សែន Ġ ស្ន ៃ ដ ័រ Ġ និង អា ល់ Ġ ហ្វ ្រ ែត ក្រ ុប âĢĭ Ġ និង អ តី ត អ្នក ល ក់ ដូច ឈ្មោះ Ġ អា រី ស្ទ ីត Ġ ប៊ ូស ៊ី កូ ត	188	▁តើ គ ហ បតី នៅ ស ង្គ ម ប ដ ិ វត្ត ន៍ ឧ ស្សា ហ កម្ម ជា ន រ ណា ច ូរ ប ង្ហ ាញ ស មាស នៃ គ ហ ប គី ន ោះ ▁	35	▁គ ហ បតី នៅ ស ង្គ ម ប ដ ិ វត្ត ន៍ ឧ ស្សា ហ កម្ម គ ឺ ជា ម នុ ស្ស ម្ នាក់ ដ ែល ម ិន ម ែន ជា អ ភិ ជន ▁មិន ម ែន ជា កម្ម ករ ▁និង ម ិន ម ែន ជា ប្រ ជា ក ស ិក រស មាស ភាព នៃ គ ហ បតី ទ ាំង ន ោះ រួម មាន ▁មន ្រ ្ ដ ី ជ ាន់ ខ្ ព ស់ ▁អភិបាល ខ េ ត្ត ▁នាយ ខ ុ ទ្ទ កាល ័យ នៃ ក្រ ស ួង ទ ាំង ឡា យ វិ ស ្វ ករ ▁គូ ស្តា វ ▁អេ ហ្វ េ ▁អ្នក ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត ដូច ជា ▁ស៊ុយ អ េ ដ ័រ ▁ណូ ប ែល ▁ធនាគារ ិច ▁ហ ង រី ▁ស៊ែរ ម ុំ ាង ▁ស្ថាបនិក ▁ឥណទាន ▁លី យ ៉ុង ▁អ្នកធ្វើ ដ ែក ▁អ ឺ សែន ▁ស្ន ៃ ដ ័រ ▁និង អ ាល់ ▁ហ្វ្រ ែត ក្រ ុប ▁និង អ ត ីត អ្នក ល ក់ ដូច ឈ្មោះ ▁អា រី ស្ទ ីត ▁ប៊ូ ស៊ី ក ូត	166
តើសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោករបស់ខ្មែរមានប៉ុន្មាន អ្វីខ្លះ	null	សម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោករបស់ខ្មែរមានប្រាសាទអង្គរវត្ត ថ្ងៃទី១៤ ធ្នូ ១៩៩២ បេតិកភណ្ឌពិភពលោកប្រាសាទព្រះវិហារ ថ្ងៃទី០៧ កក្កដា ២០០៨ បេតិកភណ្ឌពិភពលោកល្ខោនស្រមោលស្បែកធំ ថ្ងៃទី២៥ វិច្ឆិកា ២០០៥ បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីរបាំព្រះរាជទ្រព្យ ថ្ងៃទី០៧ វិច្ឆិកា ២០០៣ បេតិបភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីបណ្ណសារឧក្រិដ្ឋប្រល័យពូជសាសន៍ទូលស្លែង ថ្ងៃទី២៦ តុលា ២០០៩ បេតិកភណ្ឌនៃការចងចាំល្បែងទាញព្រត្រថ្ងៃទី០២ ធ្នូ ២០១៤ បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបី	null	សម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោករបស់ខ្មែរមានប្រាសាទអង្គរវត្ត ថ្ងៃទី១៤ ធ្នូ ១៩៩២ បេតិកភណ្ឌពិភពលោកប្រាសាទព្រះវិហារ ថ្ងៃទី០៧ កក្កដា ២០០៨ បេតិកភណ្ឌពិភពលោកល្ខោនស្រមោលស្បែកធំ ថ្ងៃទី២៥ វិច្ឆិកា ២០០៥ បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីរបាំព្រះរាជទ្រព្យ ថ្ងៃទី០៧ វិច្ឆិកា ២០០៣ បេតិបភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីបណ្ណសារឧក្រិដ្ឋប្រល័យពូជសាសន៍ទូលស្លែង ថ្ងៃទី២៦ តុលា ២០០៩ បេតិកភណ្ឌនៃការចងចាំល្បែងទាញព្រត្រថ្ងៃទី០២ ធ្នូ ២០១៤ បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបី	ត ើស ម្ ប ត្តិ ប េត ិក ភណ្ឌ ពិ ភព លោក រ ប ស់ ខ្ ម ែរ មាន ប៉ ុន ្ម ាន Ġ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	28	សម្បត្តិ ប េត ិក ភណ្ឌ ពិ ភព លោក រ ប ស់ ខ្ ម ែរ មាន ប្រា សា ទ អង្គ រ វត្ត Ġ ថ ្ង ៃ ទី១ ៤ Ġ ធ្នូ Ġ ១៩ ៩ ២ Ġ ប េត ិក ភណ្ឌ ពិ ភព លោក ប្រា សា ទ ព្រ ះ វិ ហា រ Ġ ថ ្ង ៃ ទី ០ ៧ Ġ ក ក្ក ដា Ġ ២០ ០ ៨ Ġ ប េត ិក ភណ្ឌ ពិ ភព លោក ល ្ខ ោន ស្រ ម ោល ស្ បែក ធ ំ Ġ ថ ្ង ៃ ទី ២៥ Ġ វិ ច្ឆ ិកា Ġ ២០ ០ ៥ Ġ ប េត ិក ភណ្ឌ វ ប្ប ធម៌ អ រូប ី រ បា ំព ្រ ះ រាជ ទ្រ ព្យ Ġ ថ ្ង ៃ ទី ០ ៧ Ġ វិ ច្ឆ ិកា Ġ ២០ ០ ៣ Ġ ប េត ិប ភណ្ឌ វ ប្ប ធម៌ អ រូប ី ប ណ្ណ សារ ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ ប្រ ល័យ ព ូ ជ សា ស ន៍ ទូ ល ស្ លែង Ġ ថ ្ង ៃ ទី ២ ៦ Ġ ត ុល ា Ġ ២០ ០ ៩ âĢĭ Ġ ប េត ិក ភណ្ឌ នៃ ការ ច ង ច ាំ ល ្ប ែង ទ ាញ ព្រ ត្រ ថ ្ង ៃ ទី ០ ២ Ġ ធ្នូ Ġ ២០ ១ ៤ Ġ ប េត ិក ភណ្ឌ វ ប្ប ធម៌ អ រូប ី	193	▁តើ សម្បត្តិ ប េត ិក ភណ្ឌ ពិ ភព លោក រ ប ស់ ខ្ ម ែរ មាន ប៉ ុន ្ មាន ▁អ្វី ខ្ ល ះ ▁	24	▁សម្បត្តិ ប េត ិក ភណ្ឌ ពិ ភព លោក រ ប ស់ ខ្ ម ែរ មាន ប្រា សា ទ អង្គ រ វត្ត ▁ថ្ងៃទី ១ ៤ ▁ធ្នូ ▁១៩ ៩ ២ ▁បេតិកភណ្ឌ ពិ ភព លោក ប្រា សា ទ ព្រ ះ វិ ហា រ ▁ថ្ងៃទី ០ ៧ ▁កក្កដា ▁២០០៨ ▁បេតិកភណ្ឌ ពិ ភព លោក ល ្ខ ោន ស្រ ម ោល ស្ បែក ធ ំ ▁ថ្ងៃទី ២៥ ▁វិច្ឆិកា ▁២០០ ៥ ▁បេតិកភណ្ឌ វ ប្ប ធម៌ អ រូប ី រ ប ាំ ព្រ ះ រាជ ទ្រ ព្យ ▁ថ្ងៃទី ០ ៧ ▁វិច្ឆិកា ▁២០០ ៣ ▁បេ តិ ប ភណ្ឌ វ ប្ប ធម៌ អ រូប ី ប ណ្ណ សារ ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ ប្រ ល័យ ព ូ ជ សា ស ន៍ ទ ូល ស្ លែង ▁ថ្ងៃទី ២ ៦ ▁តុលា ▁២០០៩ ▁បេតិកភណ្ឌ នៃ ការ ច ង ច ាំ ល ្ប ែង ទ ាញ ព្រ ត្រ ថ ្ង ៃ ទី ០ ២ ▁ធ្នូ ▁២០១៤ ▁បេតិកភណ្ឌ វ ប្ប ធម៌ អ រូប ី	148
នៅសម័យសង្គមរាស្រ្តនិយម សមាជជាតិ ជាអ្វី តើសមាជជាតិសម័យសង្គមរាស្រ្តនិយម សម្រេចបានសមិទ្ធផលអ្វីខ្លះ	null	សមាជជាតិ ជាស្ថាប័ននយោបាយរបស់រដ្ឋខ្មែរ ដើម្បីផ្សារភ្ជាប់រវាងរដ្ឋាភិបាល សភា និងប្រជាជន សមាជជាតិសម័យសង្គមរាស្រ្តនិយម សម្រេចបានសមិទ្ធផលដូចជាការប្រឆាំងអំពើពុករលួយការកំណត់ភាសាខ្មែរជាផ្លូវការ	null	សមាជជាតិ ជាស្ថាប័ននយោបាយរបស់រដ្ឋខ្មែរ ដើម្បីផ្សារភ្ជាប់រវាងរដ្ឋាភិបាល សភា និងប្រជាជន សមាជជាតិសម័យសង្គមរាស្រ្តនិយម សម្រេចបានសមិទ្ធផលដូចជាការប្រឆាំងអំពើពុករលួយការកំណត់ភាសាខ្មែរជាផ្លូវការ	នៅ សម័យ សង ្ គម រា ស្រ ្ត និយម Ġ សម ា ជ ជាតិ Ġ ជា អ ្វី Ġ ត ើស មា ជ ជាតិ សម័យ សង ្ គម រា ស្រ ្ត និយម Ġ សម ្រ េច បាន សម ិទ្ធ ផល អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	41	សម ា ជ ជាតិ Ġ ជា ស្ ថា ប ័ន ន យោ បា យ រ ប ស់ រដ្ឋ ខ្ ម ែរ Ġ ដើម ្ប ី ផ្ សារ ភ្ជាប់ រ វា ង រដ្ឋ ា ភិ បាល Ġ ស ភា Ġ និង ប្រ ជា ជន Ġ សម ា ជ ជាតិ សម័យ សង ្ គម រា ស្រ ្ត និយម Ġ សម ្រ េច បាន សម ិទ្ធ ផល ដូច ជា ការ ប្រ ឆ ាំង អ ំព ើ ពុ ករ ល ួយ ការ កំ ណ ត់ ភា សា ខ្ ម ែរ ជា ផ្ល ូវ ការ	84	▁នៅ សម័យ ស ង្គ ម រា ស្រ ្ត និយម ▁សម ា ជ ជាតិ ▁ជា អ ្វី ▁តើ ស មា ជ ជាតិ សម័យ ស ង្គ ម រា ស្រ ្ត និយម ▁សម្រេចបាន សម ិទ្ធ ផល អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	38	▁សម ា ជ ជាតិ ▁ជា ស្ ថា ប ័ន ន យោ ប ាយ រ ប ស់ រដ្ឋ ខ្ ម ែរ ▁ដើម្បី ផ្ សារ ភ្ជាប់ រ វ ាង រ ដ្ឋា ភិ បាល ▁សភា ▁និង ប្រ ជា ជន ▁សម ា ជ ជាតិ សម័យ ស ង្គ ម រា ស្រ ្ត និយម ▁សម្រេចបាន សម ិទ្ធ ផល ដូច ជា ការ ប្រ ឆ ាំង អ ំព ើ ពុ ករ ល ួយ ការ ក ំណ ត់ ភា សា ខ្ ម ែរ ជា ផ្ល ូវ ការ	78
បើសង្គមជាតិមួយសម្បូរអំពើហិង្សាកើតឡើង តើសង្គមជាតិនោះអាចអភិវឌ្ឍប្រទេសបានដែរឬទេ ព្រោះអ្វី	null	បើសង្គមជាតិមួយសម្បូរអំពើហិង្សាកើតឡើងសង្គមជាតិនោះមិនអាចអភិវឌ្ឍប្រទេសបានទេ ព្រោះរដ្ឋាភិបាលត្រូវចំណាយថវិកាជួយរងគ្រោះ និងជួយរកដំណោះស្រាយផ្សេងៗដូចជា ផ្នែកសម្ភារៈ បង់រុំថ្នាំពេទ្យរដ្ឋាភិបាលត្រូវចំណាយថវិកាលើក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ដូចជាក្រសួងសុខាភិបាល ក្រសួងយុត្តិធម៌ ដើម្បីទិញថ្នាំសង្កូវព្យាបាលជនរងគ្រោះ និងចែកថ្នាំដល់ជនរងគ្រោះដោយឥតគិតថ្លៃឬចំណាយលើការជ្រើសរើសបុគ្គលិកពេទ្យបន្ថែម ឬត្រូវសាងសង់អគារមន្ទីរពេទ្យបន្ថែម សង្គមជាតិមានបញ្ហាអសន្តិសុខ អសុវត្ថិភាព បាត់បង់សណ្តាប់ធ្នាប់សង្គម បាត់បង់ធនធានមនុស្សសម្រាប់ជួយអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិប្រជាជនអាចបាត់បង់ការងារធ្វើ នឹងឈានដល់ភាពក្រីក្រ ជំពាក់គេប្រជាជនខ្លះអាចពិការ ឬអាចស្លាប់ខ្លួនប៉ះពាល់ដល់កិត្តិយសប្រទេសជាតិ គ្មានការវិនិយោគពីសំណាក់បរទេស ព្រោះខ្លាចរអារ	null	បើសង្គមជាតិមួយសម្បូរអំពើហិង្សាកើតឡើងសង្គមជាតិនោះមិនអាចអភិវឌ្ឍប្រទេសបានទេ ព្រោះរដ្ឋាភិបាលត្រូវចំណាយថវិកាជួយរងគ្រោះ និងជួយរកដំណោះស្រាយផ្សេងៗដូចជា ផ្នែកសម្ភារៈ បង់រុំថ្នាំពេទ្យរដ្ឋាភិបាលត្រូវចំណាយថវិកាលើក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ដូចជាក្រសួងសុខាភិបាល ក្រសួងយុត្តិធម៌ ដើម្បីទិញថ្នាំសង្កូវព្យាបាលជនរងគ្រោះ និងចែកថ្នាំដល់ជនរងគ្រោះដោយឥតគិតថ្លៃឬចំណាយលើការជ្រើសរើសបុគ្គលិកពេទ្យបន្ថែម ឬត្រូវសាងសង់អគារមន្ទីរពេទ្យបន្ថែម សង្គមជាតិមានបញ្ហាអសន្តិសុខ អសុវត្ថិភាព បាត់បង់សណ្តាប់ធ្នាប់សង្គម បាត់បង់ធនធានមនុស្សសម្រាប់ជួយអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិប្រជាជនអាចបាត់បង់ការងារធ្វើ នឹងឈានដល់ភាពក្រីក្រ ជំពាក់គេប្រជាជនខ្លះអាចពិការ ឬអាចស្លាប់ខ្លួនប៉ះពាល់ដល់កិត្តិយសប្រទេសជាតិ គ្មានការវិនិយោគពីសំណាក់បរទេស ព្រោះខ្លាចរអារ	ប ើស ង្គ ម ជាតិ មួយ សម្ប ូរ អ ំព ើ ហ ិ ង្ស ាក ើត ឡើង Ġ ត ើស ង្គ ម ជាតិ ន ោះ អា ច អភិវឌ្ឍ ប្រ ទេស បាន ដ ែរ ឬ ទេ Ġ ព្រ ោះ អ ្វី Ġ	38	ប ើស ង្គ ម ជាតិ មួយ សម្ប ូរ អ ំព ើ ហ ិ ង្ស ាក ើត ឡើង សង ្ គម ជាតិ ន ោះ ម ិន អា ច អភិវឌ្ឍ ប្រ ទេស បាន ទេ Ġ ព្រ ោះ រដ្ឋ ា ភិ បាល ត្រូវ ចំ ណា យ ថ វិ កា ជ ួយ រ ង គ្រ ោះ Ġ និង ជ ួយ រក ដំ ណ ោះ ស្រ ាយ ផ្ សេ ង ៗ ដូច ជា Ġ ផ្ ន ែក សម ្ ភា រៈ Ġ បង់ រ ុំ ថ្ន ាំ ពេទ្យ រដ្ឋ ា ភិ បាល ត្រូវ ចំ ណា យ ថ វិ កាល ើក ្រ ស ួង ពាក់ ព ័ន ្ ធ Ġ ដូច ជា ក្រ ស ួង សុខ ា ភិ បាល Ġ ក្រ ស ួង យុត្តិ ធម៌ Ġ ដើម ្ប ី ទិ ញ ថ្ន ាំ សង ្ក ូវ ព្យា បាល ជន រ ង គ្រ ោះ Ġ និង ច ែក ថ្ន ាំ ដល់ ជន រ ង គ្រ ោះ ដោយ ឥ ត គ ិត ថ្លៃ ឬ ចំ ណា យ លើក ារ ជ្រ ើស រ ើស ប ុ គ្គ ល ិក ពេទ្យ ប ន្ ថ ែម Ġ ឬ ត្រូវ សា ង សង ់ អ គ ារ ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ ប ន្ ថ ែម Ġ សង ្ គម ជាតិ មាន ប ញ ្ហ ា អ ស ន្ត ិស ុ ខ Ġ អ សុ វ ត្ថ ិ ភាព Ġ បា ត់ បង់ ស ណ្ត ាប់ ធ ្នា ប់ សង ្ គម Ġ បា ត់ បង់ ធ ន ធាន ម នុ ស្ស សម ្រា ប់ ជ ួយ អភិវឌ្ឍ សង ្ គម ជាតិ ប្រ ជា ជន អា ច បា ត់ បង់ ការងារ ធ ្វ ើ Ġ នឹង ឈ ាន ដល់ ភាព ក្រ ី ក្រ Ġ ជំ ពាក់ គ េ ប្រ ជា ជន ខ្ ល ះ អា ច ពិ ការ Ġ ឬ អា ច ស្លាប់ ខ្លួន ប៉ ះ ពា ល់ ដល់ ក ិត្ត ិយ ស ប្រ ទេស ជាតិ Ġ គ ្ម ាន ការ វិ និ យោគ ពី សំ ណា ក់ បរ ទេស Ġ ព្រ ោះ ខ្ លា ចរ អា រ	308	▁បើ ស ង្គ ម ជាតិ មួយ សម្ប ូរ អ ំព ើ ហ ិ ង ្សា កើត ឡើង ▁តើ ស ង្គ ម ជាតិ ន ោះ អា ច អភិវឌ្ឍ ប្រ ទេស បាន ដ ែរ ឬ ទេ ▁ព្រោះ អ ្វី ▁	37	▁បើ ស ង្គ ម ជាតិ មួយ សម្ប ូរ អ ំព ើ ហ ិ ង ្សា កើត ឡើង ស ង្គ ម ជាតិ ន ោះ ម ិន អា ច អភិវឌ្ឍ ប្រ ទេស បាន ទេ ▁ព្រោះ រ ដ្ឋា ភិ បាល ត្រូវ ច ំណ ាយ ថ វ ិកា ជ ួយ រ ង គ្រ ោះ ▁និង ជ ួយ រក ដ ំណ ោះ ស្រ ាយ ផ្ ស េង ៗ ដូច ជា ▁ផ្នែក ស ម្ភ ារ ៈ ▁បង់ រ ុំ ថ្ន ាំ ពេទ្យ រ ដ្ឋា ភិ បាល ត្រូវ ច ំណ ាយ ថ វ ិកា លើក ្រ ស ួង ពាក់ ព ័ ន្ធ ▁ដូចជា ក្រ ស ួង សុខ ា ភិ បាល ▁ក្រសួង យុត្តិ ធម៌ ▁ដើម្បី ទ ិញ ថ្ន ាំ ស ង្ក ូវ ព្យា បាល ជន រ ង គ្រ ោះ ▁និង ច ែក ថ្ន ាំ ដល់ ជន រ ង គ្រ ោះ ដោយ ឥ ត គ ិត ថ្លៃ ឬ ច ំណ ាយ លើ ការ ជ្រ ើស រ ើស ប ុ គ្គ ល ិក ពេទ្យ ប ន ្ថ ែម ▁ឬ ត្រូវ សា ង ស ង់ អ គ ារ ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ ប ន ្ថ ែម ▁សង្គមជាតិ មាន ប ញ ្ហ ា អ ស ន្ត ិ សុខ ▁អ សុ វ ត្ថ ិ ភាព ▁បាត់បង់ ស ណ្ត ាប់ ធ ្ន ាប់ ស ង្គ ម ▁បាត់បង់ ធ ន ធាន ម នុ ស្ស ស ម្រ ាប់ ជ ួយ អភិវឌ្ឍ ស ង្គ ម ជាតិ ប្រ ជា ជន អា ច ប ាត់ បង់ ការងារ ធ ្វ ើ ▁នឹង ឈ ាន ដល់ ភាព ក្រ ី ក្រ ▁ជំពាក់ គ េ ប្រ ជា ជន ខ្ ល ះ អា ច ពិ ការ ▁ឬ អា ច ស្លាប់ ខ្លួន ប៉ ះ ព ាល់ ដល់ ក ិត្ត ិយ ស ប្រ ទេស ជាតិ ▁គ្មាន ការ វិ និ យោគ ពី ស ំណ ាក់ បរ ទេស ▁ព្រោះ ខ ្លា ចរ អា រ	287
ចូរនិយាយពីវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនៅចុងសម័យអង្គរ	null	វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនៅចុងសម័យអង្គរ ក សង្គ្រាមនិងគ្រោះធម្មជាតិ ពេលសង្រ្គាមជាមួយសៀម ពួកវាមិនត្រឹមតែបំផ្លាញ ផ្ទះសំបែងទ្រព្យសម្បត្តិ ផលដំណាំ កាប់សម្លាប់ កៀរប្រជាជនប៉ុណ្ណោះទេ តែថែមទាំងបានបំផ្លាញសេដ្ឋកិច្ចខ្មែរដល់ឬសគល់តែម្ដងដូចជា កម្ទេច បារាយណ៍ ប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្ដ កម្ទេចដីស្រែ ក្នុងពេលនោះតំបន់អង្គរមានការធាតុក្ដៅ និងព្រះធរណីបែកក្រហែង បានជំរុញឪ្យមានប្រតិកម្មយ៉ាងសាហាវ ដែលធ្វើឪ្យប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្ដខ្មែរខូចខាតមិនអាចជួលជុលបាន ហើយដែលគេមិនអាចស្មានបាន ទឹកស្ទឹងដែលជាប្រភពរស់នៅរបស់ប្រជាជនត្រូវរាំងស្ទះដោយសារល្បប់ច្រើនពេកប្រការនេះនាំឪ្យយើងលើករាជធានីទៅតាំងកន្លែងថ្មីទៀត ខ ការខូចខាតធនធានជាតិនិងកង្វះតុល្យភាពពាណិជ្ជកម្ម ការខូចខាតហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ គួបផ្សំនឹងការបាត់បង់ធនធានជាតិដូចជា មាស ប្រាក់ និងវត្ថុមានតម្លៃផ្សេងៗទៀតការថយចំនួនប្រជាជនជាបន្ដបន្ទាប់ដោយសារសង្រ្គាម និងរោគរាតត្បាត ការស្រុតចុះផ្នែកស្មារតីដោយសាររងទុក្ខវេទនាពេលមានចម្បាំងជលទាំងអស់នេះ គីជាកត្តាធ្ងន់ធ្ងរបំផុតដែលធ្វើឪ្យសេដ្ឋកិច្ចជាតិធ្លាក់ចុះ ផ្នែកពាណិជ្ជកម្មក្រៅប្រទេសសម័យនោះ ជំនួញភាគច្រើនធ្វើជាមួយចិនយើងនាំចេញសុទ្ធសឹងជាវត្ថុធាតុដើមដូចជា ដំរី ប្រមូន ភ្លុកដំរី ក្រវាញ ម្រេចលហើយនាំចូលមានមាស ប្រាក់ក្រណាត់គ្រប់ធុន សំណ ថាយ គ្រឿងបារត ឈើក្រអូប ដែលស្ងាន់ ដែលជាគ្រឿងប្រណីត គ្មានតម្រួវការសម្រាប់ប្រជាជនដូច្នេះជញ្ជីង ពាណិជ្ជកម្មចិនមាន ប្រៀបជាងខ្មែរ	null	វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនៅចុងសម័យអង្គរ ក សង្គ្រាមនិងគ្រោះធម្មជាតិ ពេលសង្រ្គាមជាមួយសៀម ពួកវាមិនត្រឹមតែបំផ្លាញ ផ្ទះសំបែងទ្រព្យសម្បត្តិ ផលដំណាំ កាប់សម្លាប់ កៀរប្រជាជនប៉ុណ្ណោះទេ តែថែមទាំងបានបំផ្លាញសេដ្ឋកិច្ចខ្មែរដល់ឬសគល់តែម្ដងដូចជា កម្ទេច បារាយណ៍ ប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្ដ កម្ទេចដីស្រែ ក្នុងពេលនោះតំបន់អង្គរមានការធាតុក្ដៅ និងព្រះធរណីបែកក្រហែង បានជំរុញឪ្យមានប្រតិកម្មយ៉ាងសាហាវ ដែលធ្វើឪ្យប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្ដខ្មែរខូចខាតមិនអាចជួលជុលបាន ហើយដែលគេមិនអាចស្មានបាន ទឹកស្ទឹងដែលជាប្រភពរស់នៅរបស់ប្រជាជនត្រូវរាំងស្ទះដោយសារល្បប់ច្រើនពេកប្រការនេះនាំឪ្យយើងលើករាជធានីទៅតាំងកន្លែងថ្មីទៀត ខ ការខូចខាតធនធានជាតិនិងកង្វះតុល្យភាពពាណិជ្ជកម្ម ការខូចខាតហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ គួបផ្សំនឹងការបាត់បង់ធនធានជាតិដូចជា មាស ប្រាក់ និងវត្ថុមានតម្លៃផ្សេងៗទៀតការថយចំនួនប្រជាជនជាបន្ដបន្ទាប់ដោយសារសង្រ្គាម និងរោគរាតត្បាត ការស្រុតចុះផ្នែកស្មារតីដោយសាររងទុក្ខវេទនាពេលមានចម្បាំងជលទាំងអស់នេះ គីជាកត្តាធ្ងន់ធ្ងរបំផុតដែលធ្វើឪ្យសេដ្ឋកិច្ចជាតិធ្លាក់ចុះ ផ្នែកពាណិជ្ជកម្មក្រៅប្រទេសសម័យនោះ ជំនួញភាគច្រើនធ្វើជាមួយចិនយើងនាំចេញសុទ្ធសឹងជាវត្ថុធាតុដើមដូចជា ដំរី ប្រមូន ភ្លុកដំរី ក្រវាញ ម្រេចលហើយនាំចូលមានមាស ប្រាក់ក្រណាត់គ្រប់ធុន សំណ ថាយ គ្រឿងបារត ឈើក្រអូប ដែលស្ងាន់ ដែលជាគ្រឿងប្រណីត គ្មានតម្រួវការសម្រាប់ប្រជាជនដូច្នេះជញ្ជីង ពាណិជ្ជកម្មចិនមាន ប្រៀបជាងខ្មែរ	ច ូរ និ យា យ ពី វិ ប ត្តិ សេ ដ្ឋ កិច្ច នៅ ច ុង សម័យ អង្គ រ Ġ	18	វិ ប ត្តិ សេ ដ្ឋ កិច្ច នៅ ច ុង សម័យ អង្គ រ ĠâĢĭ ក Ġ សង ្ គ្រ ាម និង គ្រ ោះ ធម្ម ជាតិ Ġ ពេល សង ្រ ្ គ ាម ជា មួយ ស ៀម Ġ ព ួ ក វា ម ិន ត្រ ឹម តែ ប ំ ផ្ល ាញ Ġ ផ្ ទ ះ សំ ប ែង ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ Ġ ផល ដំ ណា ំ Ġ កា ប់ សម ្លា ប់ Ġ ក ៀរ ប្រ ជា ជន ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ទេ Ġ តែ ថ ែម ទ ាំង បាន ប ំ ផ្ល ាញ សេ ដ្ឋ កិច្ច ខ្ ម ែរ ដល់ ឬ ស គ ល់ តែ ម្ ដង ដូច ជា Ġ ក ម្ ទេ ច Ġ បា រា យ ណ៍ ÂłĠ ប្រ ព ័ន ្ ធ ធា រា សា ស្រ ្ ដ Ġ ក ម្ ទេ ច ដ ី ស្រ ែ ĠâĢĭ ក្នុង ពេល ន ោះ ត ំ ប ន់ អង្គ រ មាន ការ ធាតុ ក្ ដ ៅ Ġ និង ព្រ ះ ធរ ណី បែក ក្រ ហ ែង Ġ បាន ជំ រ ុញ ឪ ្យ មាន ប្រ តិ កម្ម យ៉ាង សា ហា វ Ġ ដ ែល ធ ្វ ើ ឪ ្យ ប្រ ព ័ន ្ ធ ធា រា សា ស្រ ្ ដ ខ្ ម ែរ ខ ូច ខា ត ម ិន អា ច ជ ួល ជ ុល បាន Ġ ហើយ ដ ែល គ េ ម ិន អា ច ស្ម ាន បាន Ġ ទឹក ស្ទ ឹង ដ ែល ជា ប្រ ភព រស់ នៅ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ត្រូវ រា ំ ង ស្ទ ះ ដោយ សារ ល ្ប ប់ ច្ រ ើន ព េក ប្រ ការ នេះ នាំ ឪ ្យ យ ើង លើក រាជ ធាន ី ទៅ តាំង កន្លែង ថ ្ម ី ទៀត Ġ ខ Ġ ការ ខ ូច ខា ត ធ ន ធាន ជាតិ និង ក ង ្វ ះ ត ុល ្យ ភាព ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម Ġ ការ ខ ូច ខា ត ហ េ ដ្ឋា រ ច នា សម ្ ព ័ន ្ ធ Ġ គ ួ ប ផ្ សំ នឹង ការ បា ត់ បង់ ធ ន ធាន ជាតិ ដូច ជា Ġ មាស Ġ ប្រា ក់ Ġ និង វ ត្ថ ុម ាន ត ម្ល ៃ ផ្ សេ ង ៗ ទៀត âĢĭ ការ ថ យ ចំ ន ួន ប្រ ជា ជន ជា ប ន្ ដ បន្ទាប់ ដោយ សារ សង ្រ ្ គ ាម Ġ និង រ ោ គរ ាត ត្ប ាត Ġ ការ ស្រ ុត ច ុះ ផ្ ន ែក ស្ម ារ តី ដោយ សារ រ ង ទុក្ខ វេ ទ នា ពេល មាន ច ម្ បា ំ ង ជ ល ទ ាំង អ ស់ នេះ Ġ គី ជា ក ត្ត ា ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ ប ំ ផ ុត ដ ែល ធ ្វ ើ ឪ ្យ សេ ដ្ឋ កិច្ច ជាតិ ធ ្លា ក់ ច ុះ ĠâĢĭ ផ្ ន ែក ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ក្រ ៅ ប្រ ទេស សម័យ ន ោះ Ġ ជំ ន ួញ ភាគ ច្ រ ើន ធ ្វ ើ ជា មួយ ច ិន âĢĭ យ ើង នាំ ចេញ សុ ទ្ធ ស ឹង ជា វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម ដូច ជា Ġ ដំ រី Ġ ប្រ ម ូន Ġ ភ្ល ុក ដំ រី Ġ ក្រ វា ញ Ġ ម្រ េច ល ហើយ នាំ ចូល មាន មាស Ġ ប្រា ក់ ក្រ ណា ត់ គ្រ ប់ ធ ុន Ġ សំ ណ Ġ ថា យ Ġ គ្រឿង បា រ ត Ġ ឈ ើក ្រ អូ ប Ġ ដ ែល ស្ ង ាន់ Ġ ដ ែល ជា គ្រឿង ប្រ ណី ត Ġ គ ្ម ាន ត ម្រ ួ វ ការ សម ្រា ប់ ប្រ ជា ជន ដូច ្ន េះ ជ ញ្ជ ី ង Ġ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ច ិន មាន Ġ ប្រ ៀប ជា ង ខ្ ម ែរ	562	▁ចូរ ន ិយ ាយ ពី វិ ប ត្តិ សេ ដ្ឋ កិច្ច នៅ ច ុង សម័យ អង្គ រ ▁	17	▁វិបត្តិ សេ ដ្ឋ កិច្ច នៅ ច ុង សម័យ អង្គ រ ▁ក ▁សង្គ្រាម និង គ្រ ោះ ធម្ម ជាតិ ▁ពេល សង ្រ ្ គ ាម ជា មួយ ស ៀម ▁ពួកវា ម ិន ត្រ ឹម តែ ប ំ ផ្ល ាញ ▁ផ្ទះ សំ ប ែង ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ ▁ផល ដ ំណ ាំ ▁កាប់ ស ម្ល ាប់ ▁ក ៀរ ប្រ ជា ជន ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ទេ ▁តែ ថ ែម ទ ាំង បាន ប ំ ផ្ល ាញ សេ ដ្ឋ កិច្ច ខ្ ម ែរ ដល់ ឬ ស គ ល់ តែ ម្ ដង ដូច ជា ▁កម្ទេច ▁បា រ ាយ ណ៍ ▁ប្រព័ន្ធ ធា រា សា ស្រ ្ ដ ▁កម្ទេច ដ ី ស្រ ែ ▁ក្នុង ពេល ន ោះ ត ំ ប ន់ អង្គ រ មាន ការ ធាតុ ក្ ដ ៅ ▁និង ព្រ ះ ធរ ណី បែក ក្រ ហ ែង ▁បាន ជំ រ ុញ ឪ ្យ មាន ប្រ តិ កម្ម យ៉ាង សា ហា វ ▁ដែល ធ ្វ ើ ឪ ្យ ប្រ ព ័ ន្ធ ធា រា សា ស្រ ្ ដ ខ្ ម ែរ ខ ូច ខា ត ម ិន អា ច ជ ួល ជ ុល បាន ▁ហើយ ដ ែល គ េ ម ិន អា ច ស្ មាន បាន ▁ទឹក ស្ទ ឹង ដ ែល ជា ប្រ ភព រស់ នៅ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ត្រូវ រ ាំង ស្ទ ះ ដោយ សារ ល ្ប ប់ ច ្រ ើន ព េក ប្រ ការ នេះ នាំ ឪ ្យ យ ើង លើក រាជ ធាន ី ទៅ តាំង កន្លែង ថ ្ម ី ទៀត ▁ខ ▁ការខូចខាត ធ ន ធាន ជាតិ និង ក ង ្វ ះ ត ុល ្យ ភាព ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ▁ការខូចខាត ហ េ ដ្ឋា រ ច នា ស ម្ព ័ ន្ធ ▁គ ួ ប ផ្ សំ នឹង ការ ប ាត់ បង់ ធ ន ធាន ជាតិ ដូច ជា ▁មាស ▁ប្រាក់ ▁និង វ ត្ថ ុ មាន ត ម្ល ៃ ផ្ ស េង ៗ ទៀត ▁ការ ថ យ ចំ ន ួន ប្រ ជា ជន ជា ប ន្ ដ បន្ទាប់ ដោយ សារ សង ្រ ្ គ ាម ▁និង រ ោ គ រាតត្បាត ▁ការ ស្រ ុត ច ុះ ផ្ ន ែក ស្ម ារ តី ដោយ សារ រ ង ទុក្ខ វេ ទ នា ពេល មាន ច ម ្ប ាំង ជ ល ទ ាំង អ ស់ នេះ ▁គី ជា ក ត្ត ា ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ ប ំ ផ ុត ដ ែល ធ ្វ ើ ឪ ្យ សេ ដ្ឋ កិច្ច ជាតិ ធ ្ល ាក់ ច ុះ ▁ផ្នែក ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ក្រ ៅ ប្រ ទេស សម័យ ន ោះ ▁ជំនួញ ភាគ ច ្រ ើន ធ ្វ ើ ជា មួយ ច ិន ▁យើង នាំ ចេញ ស ុទ្ធ ស ឹង ជា វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម ដូច ជា ▁ដំរី ▁ប្រ ម ូន ▁ភ្ល ុក ដំ រី ▁ក្រ វ ាញ ▁ម្រេច ល ហើយ នាំ ចូល មាន មាស ▁ប្រាក់ ក្រ ណ ាត់ គ្រ ប់ ធ ុន ▁សំណ ▁ថា យ ▁គ្រឿង ប ារ ត ▁ឈើ ក្រ អូ ប ▁ដែល ស្ ង ាន់ ▁ដែល ជា គ្រឿង ប្រ ណី ត ▁គ្មាន ត ម្រ ួ វ ការ ស ម្រ ាប់ ប្រ ជា ជន ដូច ្ នេះ ជ ញ្ជ ី ង ▁ពាណិជ្ជកម្ម ច ិន មាន ▁ប្រៀប ជា ង ខ្ ម ែរ	505
មូលហេតុអ្វីខ្លះដែលនាំឲ្យសាធារណរដ្ឋទី៤ដួលរលំ	null	មូលហេតុដែលនាំឲ្យសាធារណរដ្ឋទី៤ដួលរលំគឺសង្គ្រាមឥណ្ឌចិនបាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលធ្វើឡើងគ្រប់ទីកន្លែងដែលឡើងតាមគំនិតគណបក្សកុម្មុយនីស្តពាសពេញបារាំងការប្រឆាំងពីគណបកក្សបង្រួបបង្រួមជាតិដើម្បីរកសំឡេងគាំទ្រលោកដឺហ្វោលសង្គ្រាមនៅអាល់ហ្សេរីនិងសង្គ្រាមរំដោះជាតិនៅតាមតំបន់ផ្សេងៗនៅលើសកលលោក	null	មូលហេតុដែលនាំឲ្យសាធារណរដ្ឋទី៤ដួលរលំគឺសង្គ្រាមឥណ្ឌចិនបាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលធ្វើឡើងគ្រប់ទីកន្លែងដែលឡើងតាមគំនិតគណបក្សកុម្មុយនីស្តពាសពេញបារាំងការប្រឆាំងពីគណបកក្សបង្រួបបង្រួមជាតិដើម្បីរកសំឡេងគាំទ្រលោកដឺហ្វោលសង្គ្រាមនៅអាល់ហ្សេរីនិងសង្គ្រាមរំដោះជាតិនៅតាមតំបន់ផ្សេងៗនៅលើសកលលោក	ម ូល ហេតុ អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល នាំ ឲ្យ សា ធា រណ រដ្ឋ ទី ៤ ដ ួល រ លំ Ġ	22	ម ូល ហេតុ ដ ែល នាំ ឲ្យ សា ធា រណ រដ្ឋ ទី ៤ ដ ួល រ លំ គ ឺ សង ្ គ្រ ាម ឥ ណ្ឌ ច ិន បា ត ុក ម្ម ប្រ ឆ ាំង រដ្ឋ ា ភិ បាល ធ ្វ ើ ឡើង គ្រ ប់ ទី កន្លែង ដ ែល ឡើង តា ម គ ំ និ ត គ ណ ប ក្ស ក ុម ្ម ុយ នី ស្ត ពា ស ព េញ បា រា ំ ង ការ ប្រ ឆ ាំង ពី គ ណ ប ក ក្ស បង ្រ ួ ប បង ្រ ួ ម ជាតិ ដើម ្ប ី រក សំ ឡេ ង គ ាំ ទ្រ លោក ដ ឺ ហ្វ ោល សង ្ គ្រ ាម នៅ អា ល់ ហ្ស េរ ីន ិ ង សង ្ គ្រ ាម រំ ដ ោះ ជាតិ នៅ តា ម ត ំ ប ន់ ផ្ សេ ង ៗ នៅ លើ ស ក ល លោក	144	▁មូលហេតុ អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល នាំ ឲ្យ សា ធា រណ រដ្ឋ ទី ៤ ដ ួល រ លំ ▁	20	▁មូលហេតុ ដ ែល នាំ ឲ្យ សា ធា រណ រដ្ឋ ទី ៤ ដ ួល រ លំ គ ឺ ស ង្គ ្រា ម ឥ ណ្ឌ ច ិន ប ាត ុ កម្ម ប្រ ឆ ាំង រ ដ្ឋា ភិ បាល ធ ្វ ើ ឡើង គ្រ ប់ ទី កន្លែង ដ ែល ឡើង ត ាម គ ំ ន ិត គ ណ ប ក្ស ក ុ ម្ម ុយ នី ស្ត ពា ស ព េញ ប ារ ាំង ការ ប្រ ឆ ាំង ពី គ ណ ប ក ក្ស បង ្រ ួ ប បង ្ រួម ជាតិ ដើម ្ប ី រក សំ ឡេ ង គ ាំ ទ្រ លោក ដ ឺ ហ្វ ោល ស ង្គ ្រា ម នៅ អ ាល់ ហ្ស េ រី និង ស ង្គ ្រា ម រំ ដ ោះ ជាតិ នៅ ត ាម ត ំ ប ន់ ផ្ ស េង ៗ នៅ លើ ស ក ល លោក	139
តើសមាជជាតិមានសារៈសំខាន់អ្វីខ្លះ	null	មានសារៈសំខាន់ដូចជា ស្វែងយល់ពីការលំបាក និងតម្រូវការរបស់រាស្រ្តដើម្បីដោះស្រាយដឹងពីអំពើពុករលួយ បក្សពួកនិយម តាមរយៈបណ្តឹងរបស់រាស្រ្តស្វែងយល់ពីមន្ត្រីចង់ក្បត់ និងមន្ត្រីស្មោះត្រង់ និងអប់រំកែលម្អបើកវេទិកាតម្លាភាព អាចបើកចំហរបញ្ហារួចដើម្បីដោះស្រាយទាំងអស់គ្នាអាចអភិវឌ្ឍន៍ជាតិឲ្យឆាប់រីកចម្រើនព្រោះតំណាងរាស្រ្ត មន្រ្តី និងរាស្រ្តយល់ចិត្ត រួចបង្កើតសាមគ្គីកសាងជាតិ	null	មានសារៈសំខាន់ដូចជា ស្វែងយល់ពីការលំបាក និងតម្រូវការរបស់រាស្រ្តដើម្បីដោះស្រាយដឹងពីអំពើពុករលួយ បក្សពួកនិយម តាមរយៈបណ្តឹងរបស់រាស្រ្តស្វែងយល់ពីមន្ត្រីចង់ក្បត់ និងមន្ត្រីស្មោះត្រង់ និងអប់រំកែលម្អបើកវេទិកាតម្លាភាព អាចបើកចំហរបញ្ហារួចដើម្បីដោះស្រាយទាំងអស់គ្នាអាចអភិវឌ្ឍន៍ជាតិឲ្យឆាប់រីកចម្រើនព្រោះតំណាងរាស្រ្ត មន្រ្តី និងរាស្រ្តយល់ចិត្ត រួចបង្កើតសាមគ្គីកសាងជាតិ	ត ើស មា ជ ជាតិ មាន សារ ៈ សំ ខា ន់ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	16	មាន សារ ៈ សំ ខា ន់ ដូច ជា Ġ ស្ វ ែង យ ល់ ពី ការ លំបាក Ġ និង ត ម្រ ូវ ការ រ ប ស់ រា ស្រ ្ត ដើម ្ប ី ដ ោះ ស្រ ាយ ដ ឹង ពី អ ំព ើ ពុ ករ ល ួយ Ġ ប ក្ស ព ួ ក និយម Ġ តា ម រយ ៈ បណ្ត ឹង រ ប ស់ រា ស្រ ្ត ស្ វ ែង យ ល់ ពី ម ន្ត ្រី ច ង់ ក្ ប ត់ ĠâĢĭ និង ម ន្ត ្រី ស្ម ោះ ត្រ ង់ Ġ និង អ ប់ រំ ក ែល ម្ អ ប ើក វេ ទិ កា ត ម្ល ា ភាព Ġ អា ច ប ើក ចំ ហ រ ប ញ ្ហ ារ ួច ដើម ្ប ី ដ ោះ ស្រ ា âĢĭ យ ទ ាំង អ ស់ គ្នា អា ច អភិវឌ្ឍ ន៍ ជាតិ ឲ្យ ឆ ាប់ រី ក ចម្រ ើន ព្រ ោះ ត ំណ ាង រា ស្រ ្ត Ġ ម ន្ រ ្ត ី Ġ និង រា ស្រ ្ត យ ល់ ចិត្ត Ġ រ ួច âĢĭ បង ្ក ើត សា ម គ្គ ី ក សា ង ជាតិ	171	▁តើ ស មា ជ ជាតិ មាន សារ ៈ សំ ខ ាន់ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	16	▁មាន សារ ៈ សំ ខ ាន់ ដូច ជា ▁ស្វែងយល់ ពី ការ លំបាក ▁និង ត ម្រ ូវ ការ រ ប ស់ រា ស្រ ្ត ដើម ្ប ី ដ ោះ ស្រ ាយ ដ ឹង ពី អ ំព ើ ពុ ករ ល ួយ ▁បក្ស ព ួ ក និយម ▁តាមរយៈ បណ្ត ឹង រ ប ស់ រា ស្រ ្ត ស ្វ ែង យ ល់ ពី ម ន្ត ្រី ច ង់ ក ្ប ត់ ▁និង ម ន្ត ្រី ស្ម ោះ ត្រ ង់ ▁និង អ ប់ រំ ក ែ លម្អ ប ើក វេ ទ ិកា ត ម្ល ា ភាព ▁អាច ប ើក ចំ ហ រ ប ញ ្ហ ារ ួច ដើម ្ប ី ដ ោះ ស្រ ា ▁យ ទ ាំង អ ស់ គ្នា អា ច អភិវឌ្ឍ ន៍ ជាតិ ឲ្យ ឆ ាប់ រី ក ចម្រ ើន ព្រ ោះ ត ំណ ាង រា ស្រ ្ត ▁មន ្រ ្ត ី ▁និង រា ស្រ ្ត យ ល់ ចិត្ត ▁រួច ▁បង្កើត ស ាម គ្គ ី ក សា ង ជាតិ	157
តើប្រទេសបារាំងបានដកខ្លួនចេញពីសមាជិកអង្គការអូរតង់នៅឆ្នាំណា	null	ប្រទេសបារាំងបានដកខ្លួនដកខ្លួនចេញពីសមាជិកអង្គការអូរតង់នៅឆ្នាំ១៩៦៦	null	ប្រទេសបារាំងបានដកខ្លួនដកខ្លួនចេញពីសមាជិកអង្គការអូរតង់នៅឆ្នាំ១៩៦៦	ត ើប ្រ ទេស បា រា ំ ង បាន ដ ក ខ្លួន ចេញ ពី សម ា ជ ិក អង្គ ការ អូ រ ត ង់ នៅ ឆ្នាំ ណា Ġ	27	ប្រ ទេស បា រា ំ ង បាន ដ ក ខ្លួន ដ ក ខ្លួន ចេញ ពី សម ា ជ ិក អង្គ ការ អូ រ ត ង់ នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៦ ៦	30	▁តើ ប្រ ទេស ប ារ ាំង បាន ដ ក ខ្លួន ចេញ ពី ស មា ជ ិក អង្គ ការ អ ូរ ត ង់ នៅ ឆ្នាំ ណា ▁	25	▁ប្រទេស ប ារ ាំង បាន ដ ក ខ្លួន ដ ក ខ្លួន ចេញ ពី ស មា ជ ិក អង្គ ការ អ ូរ ត ង់ នៅ ឆ្នាំ ១ ៩៦ ៦	28
តើស្ពានអ្នកលឿងត្រូវបាន បើកការដ្ឋានសាងសង់នៅពេលណា ដោយថ្នាក់ដឹកនាំរូបណា ចូរនិយាយពីលក្ខណៈ និងផលប្រយោជន៍របស់ស្ពាននេះ	null	ព្រឹកថ្ងៃទី ១២ កុម្ភៈ ២០១១ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី អញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីសម្ពោធបើកការដ្ឋានស្ថាបនាស្ពានអ្នកលឿនឆ្លងកាត់ទន្លេកាត់ទន្លេមេគង្គក្រោមដ៌ធំមួយដែលប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាទន្ទឹងរង់ចាំជាយូរមកហើយព្រោះនេះជាស្ពានពង្រីកភាពលូតលាស់ជាច្រើនវិស័យនាំមកនូវការរីកចំរើនដល់សេដ្ឋដកិច្ចជាតិដ៏ធំផងដែរសូមបញ្ជាក់ថា ស្ពានអ្នកលឿនជាប្រភេទស្ពានហាយវ៉េ ឆ្លងទន្លេគង្គ ភ្ជាប់ពីភេទកណ្តាល ទៅខេត្តព្រៃវែងនិងឆ្ពោះទៅខេត្តស្វាយរៀងដែលគេទន្ទឹងរង់ចាំជាយូរមកហើយនោះតាមគំរោងនឹងត្រូវចាប់ផ្តើមបើកការដ្ឋានសាងសង់នៅថ្ងៃទី ១២ខែកុម្ភៈ២០១១នេះដើម្បីភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយថែមទៀត ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ អ្នកដំណើរ ការដឹកជញ្ជូនភ្ញៀវទេសចរនិងការពង្រីកពាណិជ្ជកម្ម សេដ្ឋកិច្ច ស្ពាននេះធំជាងគេក្នុងចំណោមស្ពានដែលសាងសង់រួច មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះវាវែងជាងគេបំផុត និងខ្ពស់ជាងគេទៀតផងសំរាប់អនុគ្រោះឱ្យកប៉ាល់ដឹកទំនិញស្រួលងាយចូលភ្ញៀវទេសចរចេញញ ដូច្នោះហើយទើបយើងធ្វើការសិក្សាយូរបន្តិច ហើយគ្រោងនឹងកសាងរួចរាល់នៅឆ្នាំ ២០១៥ ចំណាយទឹកប្រាក់អស់ ១៣០លានដុល្លារ ការដេញថ្លៃគឺធ្វើឡើងនៅប្រទេសជប៉ុនទាំងអស់ ដែលវាមិនមែនជាផលប្រយោជន៍សំរាប់ប្រទេសកម្ពុជាមួយមុខទេ គឺជាផលប្រយោជន៍សំរាប់សមាហរណកម្មនៃអនុតំបន់ទន្លេមេគង្គផង និងអាស៊ានផង ព្រោះវាជាស្ពានហាយវ៉េអាស៊ាន ទឹកប្រាក់សាងសង់ចំនួន ១៣០លានដុល្លារជំនួយឥតសំណង់ ប្រទេសជប៉ុនហត្ថលេខាដល់ជំនួយ ថ្ងៃទី ២៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១០ រវាងលោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហោ ណាំហុង ជាមួយនិងលោកម៉ាសាហ្វូ មីគូរូគី ឯកអគ្គរាជទូតជប៉ុន ប្រចាំនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាបើកការដ្ឋានស្ថាបនាឆ ចុងឆ្នាំ ២០១០ ឬដើមឆ្នាំ ២០១១បញ្ចប់ការសាងសង់ ២០១៥បណ្តោយ ២២១០ម៉ែត្រទទឹង ១៣៥ម៉ែត្រកម្ពស់ ៣៧៥ម៉ែត្រ ស្ពាននេះសង់ឡើងកាត់ទន្លេ ដោយតភ្ជាប់ពីផ្លូវជាតិលេខ១ទៅផ្លូវជាតិលេខ១ដូចគ្នា	null	ព្រឹកថ្ងៃទី ១២ កុម្ភៈ ២០១១ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី អញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីសម្ពោធបើកការដ្ឋានស្ថាបនាស្ពានអ្នកលឿនឆ្លងកាត់ទន្លេកាត់ទន្លេមេគង្គក្រោមដ៌ធំមួយដែលប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាទន្ទឹងរង់ចាំជាយូរមកហើយព្រោះនេះជាស្ពានពង្រីកភាពលូតលាស់ជាច្រើនវិស័យនាំមកនូវការរីកចំរើនដល់សេដ្ឋដកិច្ចជាតិដ៏ធំផងដែរសូមបញ្ជាក់ថា ស្ពានអ្នកលឿនជាប្រភេទស្ពានហាយវ៉េ ឆ្លងទន្លេគង្គ ភ្ជាប់ពីភេទកណ្តាល ទៅខេត្តព្រៃវែងនិងឆ្ពោះទៅខេត្តស្វាយរៀងដែលគេទន្ទឹងរង់ចាំជាយូរមកហើយនោះតាមគំរោងនឹងត្រូវចាប់ផ្តើមបើកការដ្ឋានសាងសង់នៅថ្ងៃទី ១២ខែកុម្ភៈ២០១១នេះដើម្បីភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយថែមទៀត ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ អ្នកដំណើរ ការដឹកជញ្ជូនភ្ញៀវទេសចរនិងការពង្រីកពាណិជ្ជកម្ម សេដ្ឋកិច្ច ស្ពាននេះធំជាងគេក្នុងចំណោមស្ពានដែលសាងសង់រួច មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះវាវែងជាងគេបំផុត និងខ្ពស់ជាងគេទៀតផងសំរាប់អនុគ្រោះឱ្យកប៉ាល់ដឹកទំនិញស្រួលងាយចូលភ្ញៀវទេសចរចេញញ ដូច្នោះហើយទើបយើងធ្វើការសិក្សាយូរបន្តិច ហើយគ្រោងនឹងកសាងរួចរាល់នៅឆ្នាំ ២០១៥ ចំណាយទឹកប្រាក់អស់ ១៣០លានដុល្លារ ការដេញថ្លៃគឺធ្វើឡើងនៅប្រទេសជប៉ុនទាំងអស់ ដែលវាមិនមែនជាផលប្រយោជន៍សំរាប់ប្រទេសកម្ពុជាមួយមុខទេ គឺជាផលប្រយោជន៍សំរាប់សមាហរណកម្មនៃអនុតំបន់ទន្លេមេគង្គផង និងអាស៊ានផង ព្រោះវាជាស្ពានហាយវ៉េអាស៊ាន ទឹកប្រាក់សាងសង់ចំនួន ១៣០លានដុល្លារជំនួយឥតសំណង់ ប្រទេសជប៉ុនហត្ថលេខាដល់ជំនួយ ថ្ងៃទី ២៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១០ រវាងលោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហោ ណាំហុង ជាមួយនិងលោកម៉ាសាហ្វូ មីគូរូគី ឯកអគ្គរាជទូតជប៉ុន ប្រចាំនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាបើកការដ្ឋានស្ថាបនាឆ ចុងឆ្នាំ ២០១០ ឬដើមឆ្នាំ ២០១១បញ្ចប់ការសាងសង់ ២០១៥បណ្តោយ ២២១០ម៉ែត្រទទឹង ១៣៥ម៉ែត្រកម្ពស់ ៣៧៥ម៉ែត្រ ស្ពាននេះសង់ឡើងកាត់ទន្លេ ដោយតភ្ជាប់ពីផ្លូវជាតិលេខ១ទៅផ្លូវជាតិលេខ១ដូចគ្នា	ត ើស ្ ពា ន អ្នក ល ឿង ត្រូវ បាន Ġ ប ើក ការ ដ្ឋាន សា ង សង ់ នៅ ពេល ណា Ġ ដោយ ថ្ន ាក់ ដ ឹក នាំ រូប ណា Ġ ច ូរ និ យា យ ពី ល ក្ខ ណៈ Ġ និង ផល ប្រ យោ ជន ៍ រ ប ស់ ស្ព ាន នេះ Ġ	50	ព្រឹក ថ ្ង ៃ ទី Ġ ១ ២ Ġ ក ុម ្ ភ ៈ Ġ ២០ ១ ១ Ġ សម ្ត េច អ គ្គ ម ហា សេ នា បតី ត េ ជ ោ Ġ ហ៊ ុន Ġ សែន Ġ នា យក រដ្ឋ ម ន្ត ្រី Ġ អ ញ្ជ ើ ញ ជា អ ធិ បតី ក្នុង ពិ ធី សម ្ ព ោ ធ ប ើក ការ ដ្ឋាន ស្ ថា ប នា ស្ព ាន អ្នក ល ឿន ឆ្ លង កាត់ ទ ន្ ល េក ាត់ ទ ន្ ល េ មេ គ ង្គ ក្រោម ដ ៌ ធ ំ មួយ ដ ែល ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ក ម្ព ុ ជា ទ ន្ទ ឹង រ ង់ ច ាំ ជា យ ូរ មក ហើយ ព្រ ោះ នេះ ជា ស្ព ាន ព ង ្រី ក ភាព ល ូត លាស់ ជា ច្ រ ើន វិ ស ័យ នាំ មក ន ូវ ការ រី ក ចំ រ ើន ដល់ សេ ដ្ឋ ដ កិច្ច ជាតិ ដ ៏ ធ ំ ផ ង ដ ែរ ស ូម បញ្ជា ក់ ថា Ġ ស្ព ាន អ្នក ល ឿន ជា ប្រ ភ េ ទ ស្ព ាន ហា យ វ៉េ Ġ ឆ្ លង ទ ន្ ល េ គ ង្គ Ġ ភ្ជាប់ ពី ភ េ ទ ក ណ្ត ាល Ġ ទៅ ខ េត ្ត ព្រ ៃ វ ែង និង ឆ្ ព ោះ ទៅ ខ េត ្ត ស្ វា យ រ ៀង ដ ែល គ េ ទ ន្ទ ឹង រ ង់ ច ាំ ជា យ ូរ មក ហើយ ន ោះ តា ម គ ំ រ ោង នឹង ត្រូវ ច ាប់ ផ្ ត ើម ប ើក ការ ដ្ឋាន សា ង សង ់ នៅ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ១ ២ ខែ ក ុម ្ ភ ៈ ២០ ១ ១ នេះ ដើម ្ប ី ភ្ជាប់ ទំ នាក់ ទំ ន ង ឱ្យ កាន់ តែ ទូ លំ ទូ លា យ ថ ែម ទៀត Ġ ដល់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ Ġ អ្នក ដំណើរ Ġ ការ ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន ភ ្ញ ៀវ ទេស ចរ និង ការ ព ង ្រី ក ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ ស្ព ាន នេះ ធ ំ ជា ង គ េក ្ន ុង ចំ ណ ោម ស្ព ាន ដ ែល សា ង សង ់ រ ួច Ġ ម ិន ត្រ ឹម តែ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ វា វ ែង ជា ង គ េ ប ំ ផ ុត Ġ និង ខ្ ព ស់ ជា ង គ េ ទៀត ផ ង សំ រា ប់ អនុ គ្រ ោះ ឱ្យ ក ប៉ា ល់ ដ ឹក ទំ និ ញ ស្រ ួល ង ាយ ចូល ភ ្ញ ៀវ ទេស ចរ ចេញ ញ Ġ ដូច ្ន ោះ ហើយ ទ ើប យ ើង ធ ្វ ើក ារ សិ ក្ស ាយ ូរ ប ន្ត ិច Ġ ហើយ គ្រ ោង នឹង ក សា ង រ ួច រា ល់ នៅ ឆ្នាំ Ġ ២០ ១ ៥ Ġ ចំ ណា យ ទឹក ប្រា ក់ អ ស់ Ġ ១ ៣០ លាន ដុល្លារ Ġ ការ ដ េញ ថ្លៃ គ ឺ ធ ្វ ើ ឡើង នៅ ប្រ ទេស ជ ប៉ ុន ទ ាំង អ ស់ Ġ ដ ែល វា ម ិន ម ែន ជា ផល ប្រ យោ ជន ៍ សំ រា ប់ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា មួយ មុខ ទេ Ġ គ ឺ ជា ផល ប្រ យោ ជន ៍ សំ រា ប់ សម ា ហ រណ កម្ម នៃ អនុ ត ំ ប ន់ ទ ន្ ល េ មេ គ ង្គ ផ ង Ġ និង អា ស៊ ាន ផ ង Ġ ព្រ ោះ វា ជា ស្ព ាន ហា យ វ៉េ អា ស៊ ាន Ġ ទឹក ប្រា ក់ សា ង សង ់ ចំ ន ួន Ġ ១ ៣០ លាន ដុល្លារ ជំ ន ួយ ឥ ត សំ ណ ង់ Ġ ប្រ ទេស ជ ប៉ ុន ហ ត្ថ លេខ ា ដល់ ជំ ន ួយ Ġ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ២ ៣ Ġ ខែ ម ិ ថ ុន ា Ġ ឆ្នាំ Ġ ២០ ១០ Ġ រ វា ង លោក ឧ ប នា យក រដ្ឋ ម ន្ រ ្ត ី Ġ ហ ោ Ġ ណា ំ ហ ុង Ġ ជា មួយ និង លោក ម៉ា សា ហ្វ ូ Ġ មី គូ រ ូ គី Ġ ឯក អ គ្គ រាជ ទូ ត ជ ប៉ ុន Ġ ប្រ ច ាំ នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា នៅ ក្នុង ក្រ ស ួង ការ បរ ទេស ក ម្ព ុ ជា ប ើក ការ ដ្ឋាន ស្ ថា ប នា ឆ Ġ ច ុង ឆ្នាំ Ġ ២០ ១០ Ġ ឬ ដើម ឆ្នាំ Ġ ២០ ១ ១ បញ្ច ប់ ការ សា ង សង ់ Ġ ២០ ១ ៥ បណ្ត ោយ Ġ ២ ២ ១០ ម៉ែត្រ ទ ទ ឹង Ġ ១ ៣ ៥ ម៉ែត្រ ក ម្ព ស់ Ġ ៣ ៧ ៥ ម៉ែត្រ Ġ ស្ព ាន នេះ សង ់ ឡើង កាត់ ទ ន្ ល េ Ġ ដោយ ត ភ្ជាប់ ពី ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ១ ទៅ ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ១ ដូច គ្នា	736	▁តើ ស្ព ាន អ្នក ល ឿង ត្រូវ បាន ▁បើក ការ ដ្ឋាន សា ង ស ង់ នៅ ពេល ណា ▁ដោយ ថ្ន ាក់ ដ ឹក នាំ រូប ណា ▁ចូរ ន ិយ ាយ ពី ល ក្ខ ណៈ ▁និង ផល ប្រ យោ ជ ន៍ រ ប ស់ ស្ព ាន នេះ ▁	46	▁ព្រឹក ថ ្ង ៃ ទី ▁១២ ▁កុម្ភៈ ▁២០១១ ▁សម្តេច អ គ្គ ម ហា សេ នា បតី ត េ ជ ោ ▁ហ៊ុន ▁សែន ▁នាយក រដ្ឋ ម ន្ត ្រី ▁អញ្ជើញ ជា អ ធិ បតី ក្នុង ពិ ធី ស ម្ព ោ ធ ប ើក ការ ដ្ឋាន ស្ ថា ប នា ស្ព ាន អ្នក ល ឿន ឆ្ លង កាត់ ទ ន ្ល េក ាត់ ទ ន ្ល េ មេ គ ង្គ ក្រោម ដ ៌ ធ ំ មួយ ដ ែល ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ក ម្ព ុ ជា ទ ន្ទ ឹង រ ង់ ច ាំ ជ ាយ ូរ មក ហើយ ព្រ ោះ នេះ ជា ស្ព ាន ព ង ្រី ក ភាព ល ូត លាស់ ជា ច ្រ ើន វិ ស ័យ នាំ មក ន ូវ ការ រី ក ចំ រ ើន ដល់ សេ ដ្ឋ ដ កិច្ច ជាតិ ដ ៏ ធ ំ ផ ង ដ ែរ ស ូម បញ្ជា ក់ ថា ▁ស្ពាន អ្នក ល ឿន ជា ប្រ ភ េ ទ ស្ព ាន ហ ាយ វ៉េ ▁ឆ្លង ទ ន ្ល េ គ ង្គ ▁ភ្ជាប់ ពី ភ េ ទ ក ណ្ត ាល ▁ទៅ ខ េ ត្ត ព្រ ៃ វ ែង និង ឆ្ ព ោះ ទៅ ខ េ ត្ត ស ្វា យ រ ៀង ដ ែល គ េ ទ ន្ទ ឹង រ ង់ ច ាំ ជ ាយ ូរ មក ហើយ ន ោះ ត ាម គ ំ រ ោង នឹង ត្រូវ ច ាប់ ផ្ ត ើម ប ើក ការ ដ្ឋាន សា ង ស ង់ នៅ ថ ្ង ៃ ទី ▁១២ ខែ ក ុ ម្ភ ៈ ២០ ១ ១ នេះ ដើម ្ប ី ភ្ជាប់ ទំ នាក់ ទំ ន ង ឱ្យ កាន់ តែ ទូ លំ ទ ូល ាយ ថ ែម ទៀត ▁ដល់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ▁អ្នកដំណើរ ▁ការដឹកជញ្ជូន ភ ្ញ ៀវ ទេស ចរ និង ការ ព ង ្រី ក ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ▁សេដ្ឋកិច្ច ▁ស្ពាន នេះ ធ ំ ជា ង គ េ ក្នុង ច ំណ ោម ស្ព ាន ដ ែល សា ង ស ង់ រ ួច ▁មិន ត្រ ឹម តែ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ វ ាវ ែង ជា ង គ េ ប ំ ផ ុត ▁និង ខ្ ព ស់ ជា ង គ េ ទៀត ផ ង សំ រ ាប់ អនុ គ្រ ោះ ឱ្យ ក ប៉ ាល់ ដ ឹក ទំ ន ិញ ស្រ ួល ង ាយ ចូល ភ ្ញ ៀវ ទេស ចរ ចេញ ញ ▁ដូច្នោះ ហើយ ទ ើប យ ើង ធ ្វ ើ ការ សិ ក្ស ាយ ូរ ប ន្ត ិច ▁ហើយ គ្រ ោង នឹង ក សា ង រ ួច រ ាល់ នៅ ឆ្នាំ ▁២០១៥ ▁ចំណាយ ទឹក ប្រ ាក់ អ ស់ ▁១ ៣០ លាន ដុល្លារ ▁ការ ដ េញ ថ្លៃ គ ឺ ធ ្វ ើ ឡើង នៅ ប្រ ទេស ជ ប៉ ុន ទ ាំង អ ស់ ▁ដែល វ ាម ិន ម ែន ជា ផល ប្រ យោ ជ ន៍ សំ រ ាប់ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា មួយ មុខ ទេ ▁គឺជា ផល ប្រ យោ ជ ន៍ សំ រ ាប់ ស មា ហ រណ កម្ម នៃ អនុ ត ំ ប ន់ ទ ន ្ល េ មេ គ ង្គ ផ ង ▁និង អា ស៊ ាន ផ ង ▁ព្រោះ វា ជា ស្ព ាន ហ ាយ វ៉េ អា ស៊ ាន ▁ទឹកប្រាក់ សា ង ស ង់ ចំ ន ួន ▁១ ៣០ លាន ដុល្លារ ជំ ន ួយ ឥ ត ស ំណ ង់ ▁ប្រទេស ជ ប៉ ុន ហ ត្ថ លេខ ា ដល់ ជំ ន ួយ ▁ថ្ងៃទី ▁២៣ ▁ខែមិថុនា ▁ឆ្នាំ ▁២០១០ ▁រវាង លោក ឧ ប នា យក រដ្ឋ ម ន ្រ ្ត ី ▁ហោ ▁ណា ំ ហ ុង ▁ជាមួយនិង លោក ម៉ា សា ហ្វ ូ ▁មី គ ូរ ូ គី ▁ឯក អ គ្គ រាជ ទ ូត ជ ប៉ ុន ▁ប្រចាំ នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា នៅ ក្នុង ក្រ ស ួង ការ បរ ទេស ក ម្ព ុ ជា ប ើក ការ ដ្ឋាន ស្ ថា ប នា ឆ ▁ចុង ឆ្នាំ ▁២០១០ ▁ឬ ដើម ឆ្នាំ ▁២០១១ បញ្ច ប់ ការ សា ង ស ង់ ▁២០១៥ បណ្ត ោយ ▁២២ ១០ ម៉ែត្រ ទ ទ ឹង ▁១៣ ៥ ម៉ែត្រ ក ម្ព ស់ ▁៣៧ ៥ ម៉ែត្រ ▁ស្ពាន នេះ ស ង់ ឡើង កាត់ ទ ន ្ល េ ▁ដោយ ត ភ្ជាប់ ពី ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ១ ទៅ ផ្ល ូវ ជាតិ លេខ ១ ដូច គ្នា	666
តើគោលនយោបាយក្រៅប្រទេសរបស់បារាំងក្នុងរបបសាធារណរដ្ឋទី៥មានគោលដៅអ្វីខ្លះ	null	នៅសម័យ លោកដឺហ្គោល គឹការគេចចេញពីឧត្តមភាពសហរដ្ឋ អាមេរិច ដូច្នេះបារាំងត្រូវតែមានកម្លាំងបរិមាណូដោយខ្លួនឯងលោកដឺហ្គោល បានរិះគន់ប្រឆាំងនឹងនយោបាយសហរដ្ឋអាមេរិចប្រឆាំងនិងសមាជិកភាពចក្រភពអង់គ្លេសនៅក្នុងទីផ្សាររួមអឺរ៉ុបនៅឆ្នាំ ១៩៦៤ បារាំងបានភ្ជាបទំនាក់ទំនងជាមួយចិនសូវៀត និងប្រទេសអឺរ៉ុប ខាងកើតដកខ្លួនចេញពីអង្គការអូតង់នៅឆ្នាំ ១៩៦៦គាំទ្រចលនារើបំរះពីនឹមអាណានិគម ដូចជាការបាប់បញ្ចប់សង្គ្រាមនៅអាល់ហ្សេរីដើម្បីពង្រីកតួនាទីមហាអំណាច បារាំងបានធ្វើការសាកល្បងអាវុធ បរមាណូនៅកោះមូរ៉ូអាបារាំងចូលរួមធ្វើសង្គ្រាមឈូងសមុទ្រពែក្សជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិចបារាំងគឹជាមហាអំណាចដ៏សំខាន់នៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ដែលមានសិទ្ធិរ៉េតូបារាំងគឹជាមហាអំណាចធុនមធ្យមមួយដែលមានកម្លាំងការពារខ្លួនដោយផ្ទាល់ មិនចាំបាច់ពឹងលើសម្ព័ន្ធភាពនៅមានអាសន្នបារាំងជាប្រទេសហត្ថលេខីនៅក្នុងសន្និសិទម៉ាស្ទិ្រកនៅឆ្នាំ ១៩៩១ និងចូលរួមបង្កើតរូបិយប័ណ្ណរួមឈ្មោះអឺរ៉ូ	null	នៅសម័យ លោកដឺហ្គោល គឹការគេចចេញពីឧត្តមភាពសហរដ្ឋ អាមេរិច ដូច្នេះបារាំងត្រូវតែមានកម្លាំងបរិមាណូដោយខ្លួនឯងលោកដឺហ្គោល បានរិះគន់ប្រឆាំងនឹងនយោបាយសហរដ្ឋអាមេរិចប្រឆាំងនិងសមាជិកភាពចក្រភពអង់គ្លេសនៅក្នុងទីផ្សាររួមអឺរ៉ុបនៅឆ្នាំ ១៩៦៤ បារាំងបានភ្ជាបទំនាក់ទំនងជាមួយចិនសូវៀត និងប្រទេសអឺរ៉ុប ខាងកើតដកខ្លួនចេញពីអង្គការអូតង់នៅឆ្នាំ ១៩៦៦គាំទ្រចលនារើបំរះពីនឹមអាណានិគម ដូចជាការបាប់បញ្ចប់សង្គ្រាមនៅអាល់ហ្សេរីដើម្បីពង្រីកតួនាទីមហាអំណាច បារាំងបានធ្វើការសាកល្បងអាវុធ បរមាណូនៅកោះមូរ៉ូអាបារាំងចូលរួមធ្វើសង្គ្រាមឈូងសមុទ្រពែក្សជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិចបារាំងគឹជាមហាអំណាចដ៏សំខាន់នៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ដែលមានសិទ្ធិរ៉េតូបារាំងគឹជាមហាអំណាចធុនមធ្យមមួយដែលមានកម្លាំងការពារខ្លួនដោយផ្ទាល់ មិនចាំបាច់ពឹងលើសម្ព័ន្ធភាពនៅមានអាសន្នបារាំងជាប្រទេសហត្ថលេខីនៅក្នុងសន្និសិទម៉ាស្ទិ្រកនៅឆ្នាំ ១៩៩១ និងចូលរួមបង្កើតរូបិយប័ណ្ណរួមឈ្មោះអឺរ៉ូ	ត ើ គោ ល ន យោ បា យក ្រ ៅ ប្រ ទេស រ ប ស់ បា រា ំ ង ក្នុង រ ប ប សា ធា រណ រដ្ឋ ទី ៥ មាន គោ ល ដ ៅ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	39	នៅ សម័យ Ġ លោក ដ ឺ ហ្គោ ល Ġ គ ឹក ារ គ េច ចេញ ពី ឧ ត្ត ម ភាព ស ហ រដ្ឋ Ġ អា មេ រិ ច ĠâĢĭ ដូច ្ន េះ បា រា ំ ង ត្រូវ តែ មាន ក ម្ល ាំង បរ ិម ា ណូ ដោយ ខ្លួន ឯ ង លោក ដ ឺ ហ្គោ ល Ġ បាន រិ ះ គ ន់ ប្រ ឆ ាំង នឹង ន យោ បា យ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិ ច ប្រ ឆ ាំង និង សម ា ជ ិក ភាព ច ក្រ ភព អ ង់ គ ្ល េស នៅ ក្នុង ទី ផ្ សារ រួម អ ឺ រ៉ ុប នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៦ ៤ Ġ បា រា ំ ង បាន ភ ្ ជា បទ ំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ ច ិន ស ូវ ៀត Ġ និង ប្រ ទេស អ ឺ រ៉ ុប Ġ ខា ង កើត ដ ក ខ្លួន ចេញ ពី អង្គ ការ អូ ត ង់ នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៦ ៦ គ ាំ ទ្រ ច ល នា រ ើប ំ រ ះ ពី ន ឹម អា ណា និ គម Ġ ដូច ជា ការ បា ប់ បញ្ច ប់ សង ្ គ្រ ាម នៅ អា ល់ ហ្ស េរ ី ដើម ្ប ី ព ង ្រី ក ត ួន ា ទី ម ហា អ ំណ ា ច Ġ បា រា ំ ង បាន ធ ្វ ើក ារ សា ក ល ្ប ង អា វុធ Ġ បរ មា ណូ នៅ ក ោះ ម ូរ ៉ ូ អា បា រា ំ ង ចូល រួម ធ ្វ ើស ង្គ ្រា ម ឈ ូង សម ុ ទ្រ ព ែក ្ស ជា មួយ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិ ច បា រា ំ ង គ ឹ ជា ម ហា អ ំណ ា ច ដ ៏ សំ ខា ន់ នៅ ក្នុង ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ន្ត ិស ុ ខ Ġ ដ ែល មាន សិ ទ្ធិ រ៉េត ូប ារ ាំង គ ឹ ជា ម ហា អ ំណ ា ច ធ ុន ម ធ ្យ ម មួយ ដ ែល មាន ក ម្ល ាំង ការពារ ខ្លួន ដោយ ផ្ ទ ាល់ Ġ ម ិន ចាំបាច់ ព ឹង លើ សម ្ ព ័ន ្ ធ ភាព នៅ មាន អា ស ន្ន បា រា ំ ង ជា ប្រ ទេស ហ ត្ថ លេខ ីន ៅ ក្នុង ស ន្ន ិស ិ ទ ម៉ា ស្ទ ិ ្រ ក នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩ ១ Ġ និង ចូល រួម បង ្ក ើត រូប ិយ ប ័ ណ្ណ រួម ឈ្មោះ អ ឺ រ៉ូ	385	▁តើ គ ោល ន យោ ប ាយ ក្រ ៅ ប្រ ទេស រ ប ស់ ប ារ ាំង ក្នុង រ ប ប សា ធា រណ រដ្ឋ ទី ៥ មាន គ ោល ដ ៅ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	37	▁នៅ សម័យ ▁លោក ដ ឺ ហ្គោ ល ▁គ ឹ ការ គ េច ចេញ ពី ឧ ត្ត ម ភាព ស ហ រដ្ឋ ▁អាមេរិច ▁ដូច្នេះ ប ារ ាំង ត្រូវ តែ មាន ក ម្ល ាំង ប រិ មា ណូ ដោយ ខ្លួន ឯ ង លោក ដ ឺ ហ្គោ ល ▁បាន រ ិះ គ ន់ ប្រ ឆ ាំង នឹង ន យោ ប ាយ ស ហ រដ្ឋ អា ម េរ ិច ប្រ ឆ ាំង និង ស មា ជ ិក ភាព ច ក្រ ភព អ ង់ គ ្ល េស នៅ ក្នុង ទី ផ្ សារ រួម អ ឺ រ៉ ុប នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៦ ៤ ▁បារាំង បាន ភ ្ ជា ប ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ ច ិន ស ូវ ៀត ▁និង ប្រ ទេស អ ឺ រ៉ ុប ▁ខាងកើត ដ ក ខ្លួន ចេញ ពី អង្គ ការ អ ូត ង់ នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៦ ៦ គ ាំ ទ្រ ច ល ន ារ ើប ំ រ ះ ពី ន ឹម អា ណា និ គម ▁ដូចជា ការ ប ាប់ បញ្ច ប់ ស ង្គ ្រា ម នៅ អ ាល់ ហ្ស េ រី ដើម ្ប ី ព ង ្រី ក ត ួ នាទី ម ហា អ ំ ណា ច ▁បារាំង បាន ធ ្វ ើ ការ សា ក ល ្ប ង អា វុធ ▁បរ មា ណូ នៅ ក ោះ ម ូ រ៉ូ អា ប ារ ាំង ចូល រួម ធ ្វ ើស ង្គ ្រា ម ឈ ូង សម ុ ទ្រ ព ែ ក្ស ជា មួយ ស ហ រដ្ឋ អា ម េរ ិច ប ារ ាំង គ ឹ ជា ម ហា អ ំ ណា ច ដ ៏ សំ ខ ាន់ នៅ ក្នុង ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ន្ត ិ សុខ ▁ដែល មាន សិ ទ្ធិ រ៉េត ូប ារ ាំង គ ឹ ជា ម ហា អ ំ ណា ច ធ ុន ម ធ ្យ ម មួយ ដ ែល មាន ក ម្ល ាំង ការពារ ខ្លួន ដោយ ផ្ ទ ាល់ ▁មិន ចាំបាច់ ព ឹង លើ ស ម្ព ័ ន្ធ ភាព នៅ មាន អា ស ន្ន ប ារ ាំង ជា ប្រ ទេស ហ ត្ថ លេខ ី នៅ ក្នុង ស ន្ន ិ សិ ទ ម៉ា ស្ទ ិ ្រ ក នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៩ ១ ▁និង ចូល រួម ប ង្ក ើត រូប ិយ ប ័ ណ្ណ រួម ឈ្មោះ អ ឺ រ៉ូ	360
តើសមាគមពហុសញ្ជាតិក្នុងតំបន់បបានធ្វើសកម្មភាពដោះស្រាយ បញ្ហាអ្វី	null	សមាគមនពហុសញ្ញាតិក្នុងតំបន់បានធ្វើសកម្មភាពដោះស្រាយបញ្ហាមួយចំនួនដូចជា បញ្ហានយោបាយបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចបញ្ហាវប្បធម៌បញ្ហាប្រឆាំងបទឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែនអំពើភេវរកម្មការអនុវឌ្ឍន៍បច្ចេកវិទ្យាល	null	សមាគមនពហុសញ្ញាតិក្នុងតំបន់បានធ្វើសកម្មភាពដោះស្រាយបញ្ហាមួយចំនួនដូចជា បញ្ហានយោបាយបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចបញ្ហាវប្បធម៌បញ្ហាប្រឆាំងបទឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែនអំពើភេវរកម្មការអនុវឌ្ឍន៍បច្ចេកវិទ្យាល	ត ើស មា គម ព ហ ុស ញ្ជ ាត ិក ្ន ុង ត ំ ប ន់ ប បាន ធ ្វ ើស កម្ម ភាព ដ ោះ ស្រ ាយ Ġ ប ញ ្ហ ា អ ្វី Ġ	33	សម ា គម ន ព ហ ុស ញ្ញា តិ ក្នុង ត ំ ប ន់ បាន ធ ្វ ើស កម្ម ភាព ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ាម ួយ ចំ ន ួន ដូច ជា Ġ ប ញ ្ហ ាន យោ បា យ ប ញ ្ហ ាស េ ដ្ឋ កិច្ច ប ញ ្ហ ាវ ប្ប ធម៌ ប ញ ្ហ ាប ្រ ឆ ាំង បទ ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ កម្ម ឆ្ លង ដ ែន អ ំព ើ ភ េ វរ កម្ម ការ អនុ វ ឌ ្ឍ ន៍ ប ច្ច េក វិទ្យា ល	89	▁តើ ស មា គម ព ហ ុស ញ្ជ ា តិ ក្នុង ត ំ ប ន់ ប បាន ធ ្វ ើស កម្ម ភាព ដ ោះ ស្រ ាយ ▁បញ្ហា អ ្វី ▁	29	▁សមាគម ន ព ហ ុស ញ្ញា តិ ក្នុង ត ំ ប ន់ បាន ធ ្វ ើស កម្ម ភាព ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា មួយ ចំ ន ួន ដូច ជា ▁បញ្ហា ន យោ ប ាយ ប ញ ្ហ ាស េ ដ្ឋ កិច្ច ប ញ ្ហ ាវ ប្ប ធម៌ ប ញ ្ហ ា ប្រ ឆ ាំង បទ ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ កម្ម ឆ្ លង ដ ែន អ ំព ើ ភ េ វរ កម្ម ការ អនុ វ ឌ ្ឍ ន៍ ប ច្ច េក វិទ្យា ល	85
តើត្រូវមានការងារពាក់ព័ន្ធគ្នាដូចម្តេចខ្លះ សម្រាប់រាល់ការជីកកប់ ការជីកគាស់ ការចោះខួង ឬសកម្មភាពផ្សេងទៀតសម្រាប់បម្រើការងារអាជីវកម្ម ដែលអាចបង្កឲ្យខូចខាតនិងប៉ះពាល់តួផ្លូវ ទ្រូងផ្លូវ ជាយ ឬចិញ្ចើមផ្លូវ ដីចំណីផ្លូវ និងការតម្លើងផ្ទាំងផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម ឬការលើកតាំងបង្ហាញប៉ាណូផ្សេងៗនៅតាមដងផ្លូវថ្នល់ឬដីចំណីផ្លូវ សម្រាប់ការងារទាំងនោះ តើមានការបង់ថ្លៃឬទេ បើមានការបង់ថ្លៃទ្រូវបង់ទៅណា តើករណី អ្វីខ្លះសម្រាប់រលើកលែងមិនបង់ថ្លៃ	null	រាល់ការជីកកប់ ការជីកគាស់ ការចោះខួង ឬសកម្មភាពផ្សេងទៀតសម្រាប់បម្រើការងារអាជីវកម្ម ដែលអាចបង្កឲ្យខូចខាតនិងប៉ះពាល់តួផ្លូវ ទ្រូងផ្លូវ ជាយឬចិញ្ចើមផ្លូវ ដីចំណីផ្លូវ និង ការតម្លើងផ្ទាំងផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម ឬការលើកតាំងបង្ហាញប៉ាណូផ្សេងៗនៅតាមដងផ្លូវថ្នល់ ឬដីចំណីផ្លូវ ត្រូវមានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរពីសមត្ថកិច្ចគ្រប់គ្រងផ្លូវថ្នល់អ្នកអនុវត្តការងារ ត្រូវចាត់វិធានការសណ្តាប់ធ្នាប់ សម្រួលចរាចរណ៍ ការពារនឹងឧបទ្ទវហេតុផ្សេងៗដែលកើតមានឡើងជាយថាហេតុ ការពារបរិស្ថានឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងត្រូវគោរពតាមការណែនាំរបស់សមត្ថកិច្ចជំនាញអ្នកអនុវត្តការងារបន្ទាប់ពី បញ្ចប់ការងាររបស់ខ្លូន ត្រូវធានាប្រក្រតីភាពផ្លូវថ្នល់ឲ្យមានស្ថានភាពដូចដើមវិញ រាល់សកម្មភាពទាំងអស់នោះ ត្រូវបង់កម្រៃជូនសមត្ថកិច្ចគ្រប់គ្រងផ្លូវថ្នល់ករណីនេះអាចលើកលែង ប្រសិនបើសកម្មភាពទាំងនោះ ប្រព្រឹត្តទៅក្នុងគោលបំណងបម្រើឲ្យផលប្រយោជន៍សាធារណៈដោយមានការអនុញ្ញាតពីរាជរដ្ឋាភិបាល	null	រាល់ការជីកកប់ ការជីកគាស់ ការចោះខួង ឬសកម្មភាពផ្សេងទៀតសម្រាប់បម្រើការងារអាជីវកម្ម ដែលអាចបង្កឲ្យខូចខាតនិងប៉ះពាល់តួផ្លូវ ទ្រូងផ្លូវ ជាយឬចិញ្ចើមផ្លូវ ដីចំណីផ្លូវ និង ការតម្លើងផ្ទាំងផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម ឬការលើកតាំងបង្ហាញប៉ាណូផ្សេងៗនៅតាមដងផ្លូវថ្នល់ ឬដីចំណីផ្លូវ ត្រូវមានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរពីសមត្ថកិច្ចគ្រប់គ្រងផ្លូវថ្នល់អ្នកអនុវត្តការងារ ត្រូវចាត់វិធានការសណ្តាប់ធ្នាប់ សម្រួលចរាចរណ៍ ការពារនឹងឧបទ្ទវហេតុផ្សេងៗដែលកើតមានឡើងជាយថាហេតុ ការពារបរិស្ថានឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងត្រូវគោរពតាមការណែនាំរបស់សមត្ថកិច្ចជំនាញអ្នកអនុវត្តការងារបន្ទាប់ពី បញ្ចប់ការងាររបស់ខ្លូន ត្រូវធានាប្រក្រតីភាពផ្លូវថ្នល់ឲ្យមានស្ថានភាពដូចដើមវិញ រាល់សកម្មភាពទាំងអស់នោះ ត្រូវបង់កម្រៃជូនសមត្ថកិច្ចគ្រប់គ្រងផ្លូវថ្នល់ករណីនេះអាចលើកលែង ប្រសិនបើសកម្មភាពទាំងនោះ ប្រព្រឹត្តទៅក្នុងគោលបំណងបម្រើឲ្យផលប្រយោជន៍សាធារណៈដោយមានការអនុញ្ញាតពីរាជរដ្ឋាភិបាល	ត ើត ្រ ូវ មាន ការងារ ពាក់ ព ័ន ្ ធ គ្នា ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ សម ្រា ប់ រា ល់ ការ ជី ក ក ប់ Ġ ការ ជី ក គ ាស់ Ġ ការ ច ោះ ខ ួង Ġ ឬ ស កម្ម ភាព ផ្ សេ ង ទៀត សម ្រា ប់ ប ម្រ ើក ារ ងារ អា ជីវ កម្ម Ġ ដ ែល អា ច បង ្ក ឲ្យ ខ ូច ខា ត និង ប៉ ះ ពា ល់ ត ួ ផ្ល ូវ Ġ ទ្រ ូង ផ្ល ូវ Ġ ជា យ Ġ ឬ ច ិញ ្ច ើម ផ្ល ូវ Ġ ដ ី ចំ ណី ផ្ល ូវ Ġ និង ការ ត ម្ល ើង ផ្ ទ ាំង ផ្សាយ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម Ġ ឬ ការ លើក តាំង បង ្ហ ាញ ប៉ា ណូ ផ្ សេ ង ៗ នៅ តា ម ដង ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ ឬ ដ ី ចំ ណី ផ្ល ូវ Ġ សម ្រា ប់ ការងារ ទ ាំង ន ោះ Ġ ត ើម ាន ការ បង់ ថ្លៃ ឬ ទេ Ġ ប ើម ាន ការ បង់ ថ្លៃ ទ្រ ូវ បង់ ទៅ ណា Ġ ត ើក រណ ី Ġ អ ្វី ខ្ ល ះ សម ្រា ប់ រ លើក លែង ម ិន បង់ ថ្លៃ Ġ	185	រា ល់ ការ ជី ក ក ប់ Ġ ការ ជី ក គ ាស់ Ġ ការ ច ោះ ខ ួង Ġ ឬ ស កម្ម ភាព ផ្ សេ ង ទៀត សម ្រា ប់ ប ម្រ ើក ារ ងារ អា ជីវ កម្ម Ġ ដ ែល អា ច បង ្ក ឲ្យ ខ ូច ខា ត និង ប៉ ះ ពា ល់ ត ួ ផ្ល ូវ Ġ ទ្រ ូង ផ្ល ូវ Ġ ជា យ ឬ ច ិញ ្ច ើម ផ្ល ូវ Ġ ដ ី ចំ ណី ផ្ល ូវ Ġ និង Ġ ការ ត ម្ល ើង ផ្ ទ ាំង ផ្សាយ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម Ġ ឬ ការ លើក តាំង បង ្ហ ាញ ប៉ា ណូ ផ្ សេ ង ៗ នៅ តា ម ដង ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ Ġ ឬ ដ ី ចំ ណី ផ្ល ូវ Ġ ត្រូវ មាន ការ អនុ ញ្ញា ត ជា លា យ ល ក្ខ ណ៍ អ ក្ស រ ពី សម ត្ថ កិច្ច គ្រ ប់ គ្រ ង ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ អ្នក អនុ វត្ត ការងារ Ġ ត្រូវ ច ាត់ វិ ធាន ការ ស ណ្ត ាប់ ធ ្នា ប់ Ġ សម ្រ ួល ចរ ា ចរ ណ៍ Ġ ការពារ នឹង ឧ បទ ្ ទ វ ហេតុ ផ្ សេ ង ៗ ដ ែល កើត មាន ឡើង ជា យ ថា ហេតុ Ġ ការពារ បរ ិស ្ថ ាន ឲ្យ បាន ត្រ ឹម ត្រូវ Ġ និង ត្រូវ គោ រ ព តា មក ារ ណ ែន ាំ រ ប ស់ សម ត្ថ កិច្ច ជំ នា ញ អ្នក អនុ វត្ត ការងារ បន្ទាប់ ពី Ġ បញ្ច ប់ ការងារ រ ប ស់ ខ្ ល ូន Ġ ត្រូវ ធាន ាប ្រ ក្រ តី ភាព ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ ឲ្យ មាន ស្ថាន ភាព ដូច ដើម វិញ Ġ រា ល់ ស កម្ម ភាព ទ ាំង អ ស់ ន ោះ Ġ ត្រូវ បង់ ក ម្រ ៃ ជ ូន សម ត្ថ កិច្ច គ្រ ប់ គ្រ ង ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ ករណី នេះ អា ច លើក លែង Ġ ប្រ សិ ន ប ើស កម្ម ភាព ទ ាំង ន ោះ Ġ ប្រ ព្រ ឹត ្ត ទៅ ក្នុង គោ ល ប ំណ ង ប ម្រ ើ ឲ្យ ផល ប្រ យោ ជន ៍ សា ធា រណៈ ដោយ មាន ការ អនុ ញ្ញា ត ពី រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល	332	▁តើ ត្រូវ មាន ការងារ ពាក់ ព ័ ន្ធ គ្នា ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁សម្រាប់ រ ាល់ ការ ជី ក ក ប់ ▁ការ ជី ក គ ាស់ ▁ការច ោះ ខ ួង ▁ឬ ស កម្ម ភាព ផ្ ស េង ទៀត ស ម្រ ាប់ ប ម្រ ើ ការងារ អា ជីវ កម្ម ▁ដែល អា ច ប ង្ក ឲ្យ ខ ូច ខា ត និង ប៉ ះ ព ាល់ ត ួ ផ្ល ូវ ▁ទ្រូងផ្លូវ ▁ជា យ ▁ឬ ច ិ ញ្ច ើម ផ្ល ូវ ▁ដី ចំ ណី ផ្ល ូវ ▁និង ការ ត ម្ល ើង ផ្ ទ ាំង ផ្សាយ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ▁ឬ ការ លើក តាំង ប ង្ហ ាញ ប៉ា ណូ ផ្ ស េង ៗ នៅ ត ាម ដង ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ ឬ ដ ី ចំ ណី ផ្ល ូវ ▁សម្រាប់ ការងារ ទ ាំង ន ោះ ▁តើ មាន ការ បង់ ថ្លៃ ឬ ទេ ▁បើ មាន ការ បង់ ថ្លៃ ទ្រ ូវ បង់ ទៅ ណា ▁តើ ករណី ▁អ្វី ខ្ ល ះ ស ម្រ ាប់ រ លើក លែង ម ិន បង់ ថ្លៃ ▁	166	▁រាល់ ការ ជី ក ក ប់ ▁ការ ជី ក គ ាស់ ▁ការច ោះ ខ ួង ▁ឬ ស កម្ម ភាព ផ្ ស េង ទៀត ស ម្រ ាប់ ប ម្រ ើ ការងារ អា ជីវ កម្ម ▁ដែល អា ច ប ង្ក ឲ្យ ខ ូច ខា ត និង ប៉ ះ ព ាល់ ត ួ ផ្ល ូវ ▁ទ្រូងផ្លូវ ▁ជា យ ឬ ច ិ ញ្ច ើម ផ្ល ូវ ▁ដី ចំ ណី ផ្ល ូវ ▁និង ▁ការត ម្ល ើង ផ្ ទ ាំង ផ្សាយ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ▁ឬ ការ លើក តាំង ប ង្ហ ាញ ប៉ា ណូ ផ្ ស េង ៗ នៅ ត ាម ដង ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ ▁ឬ ដ ី ចំ ណី ផ្ល ូវ ▁ត្រូវ មាន ការ អនុ ញ្ញា ត ជា ល ាយ ល ក្ខ ណ៍ អ ក្ស រ ពី សម ត្ថ កិច្ច គ្រ ប់ គ្រ ង ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ អ្នក អនុ វត្ត ការងារ ▁ត្រូវ ច ាត់ វិ ធាន ការ ស ណ្ត ាប់ ធ ្ន ាប់ ▁សម្រួល ច រា ចរ ណ៍ ▁ការពារ នឹង ឧ ប ទ្ទ វ ហេតុ ផ្ ស េង ៗ ដ ែល កើត មាន ឡើង ជ ាយ ថា ហេតុ ▁ការពារ ប រិ ស្ថាន ឲ្យ បាន ត្រ ឹម ត្រូវ ▁និង ត្រូវ គ ោរ ព ត ាម ការ ណ ែន ាំ រ ប ស់ សម ត្ថ កិច្ច ជំ ន ាញ អ្នក អនុ វត្ត ការងារ បន្ទាប់ ពី ▁បញ្ចប់ ការងារ រ ប ស់ ខ្ ល ូន ▁ត្រូវ ធាន ា ប្រ ក្រ តី ភាព ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ ឲ្យ មាន ស្ថាន ភាព ដូច ដើម វិញ ▁រាល់ ស កម្ម ភាព ទ ាំង អ ស់ ន ោះ ▁ត្រូវ បង់ ក ម្រ ៃ ជ ូន សម ត្ថ កិច្ច គ្រ ប់ គ្រ ង ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ ករណី នេះ អា ច លើក លែង ▁ប្រសិនបើ ស កម្ម ភាព ទ ាំង ន ោះ ▁ប្រព្រឹត្តទៅ ក្នុង គ ោល ប ំណ ង ប ម្រ ើ ឲ្យ ផល ប្រ យោ ជ ន៍ សា ធា រណៈ ដោយ មាន ការ អនុ ញ្ញា ត ពី រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល	310
តើអាស៊ានបង្កើតឡើងដំបូងដោយប្រទេសណាខ្លះ នៅទីណា នៅថ្ងៃខែឆ្នាំណា	null	អាស៊ានបង្កើតឡើងដំបូងមានប្រទេស៥ នៅទីក្រុងបាងកក ដែលរួមមាន ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី ភីស៊ីពីន សិង្ហបុរី និងថៃកាលថ្ងៃទី០៨ ខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៦៧	null	អាស៊ានបង្កើតឡើងដំបូងមានប្រទេស៥ នៅទីក្រុងបាងកក ដែលរួមមាន ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី ភីស៊ីពីន សិង្ហបុរី និងថៃកាលថ្ងៃទី០៨ ខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៦៧	ត ើ អា ស៊ ាន បង ្ក ើត ឡើង ដំ បូ ង ដោយ ប្រ ទេស ណា ខ្ ល ះ Ġ នៅ ទី ណា Ġ នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា Ġ	29	អា ស៊ ាន បង ្ក ើត ឡើង ដំ បូ ង មាន ប្រ ទេស ៥ Ġ នៅ ទី ក្រុង បា ង ក ក Ġ ដ ែល រួម មាន Ġ ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ូន េស ៊ី Ġ ម៉ា ឡេ ស៊ី Ġ ភ ី ស៊ី ពី ន Ġ សិ ង្ហ ប ុរ ី Ġ និង ថ ៃ កាល ថ ្ង ៃ ទី ០ ៨ Ġ ខែ សី ហា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៦ ៧	62	▁តើ អា ស៊ ាន ប ង្ក ើត ឡើង ដំ បូ ង ដោយ ប្រ ទេស ណា ខ្ ល ះ ▁នៅ ទី ណា ▁នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា ▁	28	▁អាស៊ាន ប ង្ក ើត ឡើង ដំ បូ ង មាន ប្រ ទេស ៥ ▁នៅ ទី ក្រុង ប ាង ក ក ▁ដែល រួម មាន ▁ប្រទេស ឥ ណ្ឌ ូន េ ស៊ី ▁ម៉ាឡេស៊ី ▁ភី ស៊ី ពី ន ▁សិង្ហបុរី ▁និង ថ ៃ កាល ថ ្ង ៃ ទី ០ ៨ ▁ខែសីហា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៦ ៧	49
ចូរនិយាយពីបេសកកម្មរបស់ អ៊ុនតាក់(UNTAC) នៅកម្ពុជា	null	អាជ្ញាធរបណ្ដោះអាសន្ននៃការអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា ដឹកនាំដោយមន្ដ្រីជប៉ុនម្នាក់ ឈ្មោះយ៉ាស៊ូស៊ី អាកាស៊ីYashusi Akashiទទួលខុសត្រូវរួមលើអំណាចត្រួតត្រាបណ្ដោះអាសន្ននៅកម្ពុជារីឯកងទ័ព វិញស្ថិតនៅក្រោមបញ្ជាការរបស់ឧត្តមសេនីយ៍ជនជាតិអូស្រ្ដាលីម្នាក់ឈ្មោះលោក សង់ឌែសុន Sanderson អ៊ុនតាក់មានទាហាន១៧០០០នាក់និងជនស៊ីវិល ៨០០០នាក់មកពីប្រទេស ២២ អាជ្ញាធរបណ្ដោះអាសន្នមានថវិកាចំនួន ៣០០០លានដុល្លារ ដើម្បីបំពេញបេសកកម្មបួនយ៉ាងគឺដកអាវុធពីកងរដ្ឋកម្ពុជានិងពីកងទ័ពភាគីខ្មែរក្រហម រណសិរ្សជាតិរំដោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរFNLPK និងកងទ័ពរាជានិយមរបស់សម្ដេច នរោត្តម សីហនុបញ្ចូនរដ្ឋអំណាចទាំងសងខាងឪ្យរួមគ្នារដ្ឋកម្ពុជានិងរដ្ឋាភិបាលត្រីភាគីរៀបចំការបោះឆ្នោតដោយសេរីនាំជនភៀសខ្លួនប្រហែល ៣៥០ ០០០នាក់ ត្រឡប់មកមាតុភូមិវិញ	null	អាជ្ញាធរបណ្ដោះអាសន្ននៃការអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា ដឹកនាំដោយមន្ដ្រីជប៉ុនម្នាក់ ឈ្មោះយ៉ាស៊ូស៊ី អាកាស៊ីYashusi Akashiទទួលខុសត្រូវរួមលើអំណាចត្រួតត្រាបណ្ដោះអាសន្ននៅកម្ពុជារីឯកងទ័ព វិញស្ថិតនៅក្រោមបញ្ជាការរបស់ឧត្តមសេនីយ៍ជនជាតិអូស្រ្ដាលីម្នាក់ឈ្មោះលោក សង់ឌែសុន Sanderson អ៊ុនតាក់មានទាហាន១៧០០០នាក់និងជនស៊ីវិល ៨០០០នាក់មកពីប្រទេស ២២ អាជ្ញាធរបណ្ដោះអាសន្នមានថវិកាចំនួន ៣០០០លានដុល្លារ ដើម្បីបំពេញបេសកកម្មបួនយ៉ាងគឺដកអាវុធពីកងរដ្ឋកម្ពុជានិងពីកងទ័ពភាគីខ្មែរក្រហម រណសិរ្សជាតិរំដោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរFNLPK និងកងទ័ពរាជានិយមរបស់សម្ដេច នរោត្តម សីហនុបញ្ចូនរដ្ឋអំណាចទាំងសងខាងឪ្យរួមគ្នារដ្ឋកម្ពុជានិងរដ្ឋាភិបាលត្រីភាគីរៀបចំការបោះឆ្នោតដោយសេរីនាំជនភៀសខ្លួនប្រហែល ៣៥០ ០០០នាក់ ត្រឡប់មកមាតុភូមិវិញ	ច ូរ និ យា យ ពី ប េស ក កម្ម រ ប ស់ Ġ អ៊ ុន តា ក់ ( UNT AC ) Ġ នៅ ក ម្ព ុ ជា Ġ	22	អា ជ្ញ ា ធរ ប ណ ្ ដ ោះ អា ស ន្ន នៃ ការ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ប្រ ច ាំ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា Ġ ដ ឹក នាំ ដោយ ម ន្ ដ ្រី ជ ប៉ ុន ម្ នាក់ Ġ ឈ្មោះ យ៉ា ស៊ូ ស៊ី ÂłĠ អា កាស ៊ី Y ash usi ĠAk ashi ទទួល ខុស ត្រូវ រួម លើ អ ំណ ា ច ត្រ ួត ត្រា ប ណ ្ ដ ោះ អា ស ន្ន នៅ ក ម្ព ុ ជា រី ឯក ង ទ ័ ព Ġ វិញ ស្ ថ ិត នៅ ក្រោម បញ្ជា ការ រ ប ស់ ឧ ត្ត ម សេ នី យ ៍ ជន ជាតិ អូ ស្រ ្ ដា លី ម្ នាក់ ឈ្មោះ លោក Ġ សង ់ ឌ ែ សុ ន ĠSand erson Ġ អ៊ ុន តា ក់ មាន ទ ា ហាន ១ ៧០ ០០ នាក់ និង ជន ស៊ី វិ ល Ġ ៨០ ០០ នាក់ មក ពី ប្រ ទេស Ġ ២ ២ Ġ អា ជ្ញ ា ធរ ប ណ ្ ដ ោះ អា ស ន្ន មាន ថ វិ កា ចំ ន ួន Ġ ៣០ ០០ លាន ដុល្លារ Ġ ដើម ្ប ី ប ំព េញ ប េស ក កម្ម ប ួន យ៉ាង គ ឺ ដ ក អា វុធ ពី ក ង រដ្ឋ ក ម្ព ុ ជា និង ពី ក ង ទ ័ ព ភាគ ី ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម Ġ រណ សិ រ ្ស ជាតិ រំ ដ ោះ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ខ្ ម ែរ FN LP K Ġ និង ក ង ទ ័ ពរ ា ជា និយម រ ប ស់ សម ្ ដ េច Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ បញ្ច ូន រដ្ឋ អ ំណ ា ច ទ ាំង សង ខា ង ឪ ្យ រួម គ្នា រដ្ឋ ក ម្ព ុ ជា និង រដ្ឋ ា ភិ បាល ត្រ ី ភាគ ី រៀបចំ ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ដោយ សេ រី នាំ ជន ភ ៀស ខ្លួន ប្រ ហ ែល Ġ ៣ ៥០ Ġ ០០០ នាក់ Ġ ត្រ ឡ ប់ មក មា ត ុ ភ ូម ិ វិញ	309	▁ចូរ ន ិយ ាយ ពី ប េស ក កម្ម រ ប ស់ ▁អ៊ុន ត ាក់ ( UN TA C ) ▁នៅ ក ម្ព ុ ជា ▁	20	▁អាជ្ញាធរ ប ណ ្ ដ ោះ អា ស ន្ន នៃ ការ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ប្រ ច ាំ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ▁ដឹកនាំ ដោយ ម ន្ ដ ្រី ជ ប៉ ុន ម្ នាក់ ▁ឈ្មោះ យ៉ា ស៊ូ ស៊ី ▁អាកាស ៊ី Y ash us i ▁Ak ashi ទទួល ខុស ត្រូវ រួម លើ អ ំ ណា ច ត្រ ួត ត្រា ប ណ ្ ដ ោះ អា ស ន្ន នៅ ក ម្ព ុ ជា រី ឯក ង ទ ័ ព ▁វិញ ស ្ថ ិត នៅ ក្រោម បញ្ជា ការ រ ប ស់ ឧ ត្ត ម ស េន ីយ៍ ជន ជាតិ អូ ស្រ ្ ដា លី ម្ នាក់ ឈ្មោះ លោក ▁សង់ ឌ ែ ស ុន ▁Sanders on ▁អ៊ុន ត ាក់ មាន ទ ា ហាន ១ ៧ ០០០ នាក់ និង ជន ស៊ី វិ ល ▁៨ ០០០ នាក់ មក ពី ប្រ ទេស ▁២២ ▁អាជ្ញាធរ ប ណ ្ ដ ោះ អា ស ន្ន មាន ថ វ ិកា ចំ ន ួន ▁៣ ០០០ លាន ដុល្លារ ▁ដើម្បី ប ំព េញ ប េស ក កម្ម ប ួន យ៉ាង គ ឺ ដ ក អា វុធ ពី ក ង រដ្ឋ ក ម្ព ុ ជា និង ពី ក ង ទ ័ ព ភាគ ី ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម ▁ រណ សិ រ ្ស ជាតិ រំ ដ ោះ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ខ្ ម ែរ F N LP K ▁និង ក ង ទ ័ ព រាជ ា និយម រ ប ស់ ស ម្ ដ េច ▁នរោត្តម ▁សីហនុ បញ្ច ូន រដ្ឋ អ ំ ណា ច ទ ាំង សង ខា ង ឪ ្យ រួម គ្នា រដ្ឋ ក ម្ព ុ ជា និង រ ដ្ឋា ភិ បាល ត្រ ី ភាគ ី រៀបចំ ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ដោយ សេ រី នាំ ជន ភ ៀស ខ្លួន ប្រ ហ ែល ▁៣ ៥០ ▁ ០០០ នាក់ ▁ត្រឡប់មក ម ាត ុ ភ ូម ិ វិញ	285
ដូចម្តេចដែលហៅថារដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិ	null	រដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិ សំដៅទៅលើរដ្ឋបាលរាជធានី រដ្ឋបាលខេត្ត រដ្ឋបាលស្រុក រដ្ឋបាលខណ្ឌ រដ្ឋបាលឃុំ រដ្ឋបាលសង្កាត់ និងដែលរដ្ឋបាលនីមួយៗមានក្រុមប្រឹក្សាមួយជាតំណាង	null	រដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិ សំដៅទៅលើរដ្ឋបាលរាជធានី រដ្ឋបាលខេត្ត រដ្ឋបាលស្រុក រដ្ឋបាលខណ្ឌ រដ្ឋបាលឃុំ រដ្ឋបាលសង្កាត់ និងដែលរដ្ឋបាលនីមួយៗមានក្រុមប្រឹក្សាមួយជាតំណាង	ដូច ម្ ត េច ដ ែល ហ ៅ ថា រដ្ឋ បាល ថ្ន ាក់ ក្រោម ជាតិ Ġ	15	âĢĭ Ġ រដ្ឋ បាល ថ្ន ាក់ ក្រោម ជាតិ Ġ សំ ដ ៅ ទៅ លើ រដ្ឋ បាល រាជ ធាន ី Ġ រដ្ឋ បាល ខ េត ្ត Ġ រដ្ឋ បាល ស្រ ុក Ġ រដ្ឋ បាល ខ ណ្ឌ Ġ រដ្ឋ បាល ឃ ុំ Ġ រដ្ឋ បាល សង ្ក ាត់ Ġ និង ដ ែល រដ្ឋ បាល នី មួយ ៗ មាន ក្រុម ប្រ ឹក ្សា មួយ ជា ត ំណ ាង	56	▁ដូចម្តេច ដ ែល ហ ៅ ថា រដ្ឋ បាល ថ្ន ាក់ ក្រោម ជាតិ ▁	12	▁រដ្ឋបាល ថ្ន ាក់ ក្រោម ជាតិ ▁សំដៅ ទៅ លើ រដ្ឋ បាល រាជ ធាន ី ▁រដ្ឋបាល ខ េ ត្ត ▁រដ្ឋបាល ស្រ ុក ▁រដ្ឋបាល ខ ណ្ឌ ▁រដ្ឋបាល ឃ ុំ ▁រដ្ឋបាល ស ង្ក ាត់ ▁និង ដ ែល រដ្ឋ បាល នី មួយ ៗ មាន ក្រុម ប្រ ឹក ្សា មួយ ជា ត ំណ ាង	48
តើទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិប្រារព្ធឡើងនៅថ្ងៃខែណាជារៀងរាល់ឆ្នាំ តើយើងទាំងអស់គ្នាគួរធ្វើអ្វីខ្លះ ជាពិសេសគឺស្ថាប័នរដ្ឋ ស្ថាប័នជំនួញ វត្តអារាម និងសាលារៀន	null	ទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិប្រារព្ធឡើងនៅថ្ងៃទី ១០ ធ្នូជារៀងរាល់ឆ្នាំ យើងមានកាតព្វកិច្ចក្នុងការប្រតិបត្តិចំពោះថ្ងៃទី ១០ ធ្នូ តាមមុននាទីរៀងៗខ្លួន ដូចជាស្ថាប័នរដ្ឋតាំងពីមន្ទីររដ្ឋសភាជាតិ ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីគ្រប់ក្រសួងនានាគួរតែចាប់តាំងឱ្យមានពីធីមិទ្ចីញរឭកខួបទិវាសិទ្ធិមនុស្ស ១០ធ្នូ នៅតាមស្ថាប័ននីមួយៗ ដោយផ្សព្វផ្សាយដល់បុគ្គលិករាជាការអំពើខ្លឹមសារនៃទិវានេះឱ្យបានជ្រួតជ្រាបគ្រប់ៗគ្នា យ៉ាងហោចណាស់ ក៏ឱ្យបុគ្គលិកយល់ដឹងពីសិទ្ធិនិងកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន និងសិទ្ធិរបស់អ្នកដទៃដែរ នៅក្នុងស្ថាប័នរបស់ខ្លួនតាមវិទ្យុ ទូរទស្សន៍ គួរមានល្បែងកំសាន្ត កំណាព្យឬសម្តែងល្ខោនអាយ៉ៃ ដែលស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សគួរធ្វើទេយ្យទានចំពោះព្រះសង្ឃឬមជ្ឈមណ្ឌលកុមារកំព្រាជនពិការដោយសង្រ្គាម ជនចាស់ជរាកងទ័ព នគរបាលក៏គួរអនុញ្ញាតឱ្យមានការប្រារព្ធពិធីបុណ្យនេះផងដែរ ព្រោះទាហាន និងប៉ូលីស មានតួនាទី និងកាតព្វកិច្ចដ៏ថ្លៃថ្លាបំផុតចំពោះសាធារណៈជន និងប្រទេសជាតិទាំងមូលនៅតាមស្ថាប័នជំនួញសហគ្រិននានាត្រូវគោរពច្បាប់ការងារសង្គមកិច្ចនិងអតីតយុទ្ធជន គឺត្រូវឱ្យកម្មករបានឈប់សម្រាកពេញមួយថ្ងៃដោយមិនកាត់ប្រាក់ខែ មិនតែប៉ុណ្ណោះត្រូវបង្កលក្ខណៈឱ្យកម្មករបានរៀបចំពិធីរំឭកខួបទិវាសិទ្ធិមនុស្ស គួរឱ្យមានការជួបជុំអ្នកដឹកនាំការងារ និងកម្មករ ដើម្បីសំណេះសំណាលគ្នាក្នុងក្របខ័ណ្ឌបង្កើនការគោរពសិទ្ធិគ្នាទៅវិញទៅមក	null	ទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិប្រារព្ធឡើងនៅថ្ងៃទី ១០ ធ្នូជារៀងរាល់ឆ្នាំ យើងមានកាតព្វកិច្ចក្នុងការប្រតិបត្តិចំពោះថ្ងៃទី ១០ ធ្នូ តាមមុននាទីរៀងៗខ្លួន ដូចជាស្ថាប័នរដ្ឋតាំងពីមន្ទីររដ្ឋសភាជាតិ ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីគ្រប់ក្រសួងនានាគួរតែចាប់តាំងឱ្យមានពីធីមិទ្ចីញរឭកខួបទិវាសិទ្ធិមនុស្ស ១០ធ្នូ នៅតាមស្ថាប័ននីមួយៗ ដោយផ្សព្វផ្សាយដល់បុគ្គលិករាជាការអំពើខ្លឹមសារនៃទិវានេះឱ្យបានជ្រួតជ្រាបគ្រប់ៗគ្នា យ៉ាងហោចណាស់ ក៏ឱ្យបុគ្គលិកយល់ដឹងពីសិទ្ធិនិងកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន និងសិទ្ធិរបស់អ្នកដទៃដែរ នៅក្នុងស្ថាប័នរបស់ខ្លួនតាមវិទ្យុ ទូរទស្សន៍ គួរមានល្បែងកំសាន្ត កំណាព្យឬសម្តែងល្ខោនអាយ៉ៃ ដែលស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សគួរធ្វើទេយ្យទានចំពោះព្រះសង្ឃឬមជ្ឈមណ្ឌលកុមារកំព្រាជនពិការដោយសង្រ្គាម ជនចាស់ជរាកងទ័ព នគរបាលក៏គួរអនុញ្ញាតឱ្យមានការប្រារព្ធពិធីបុណ្យនេះផងដែរ ព្រោះទាហាន និងប៉ូលីស មានតួនាទី និងកាតព្វកិច្ចដ៏ថ្លៃថ្លាបំផុតចំពោះសាធារណៈជន និងប្រទេសជាតិទាំងមូលនៅតាមស្ថាប័នជំនួញសហគ្រិននានាត្រូវគោរពច្បាប់ការងារសង្គមកិច្ចនិងអតីតយុទ្ធជន គឺត្រូវឱ្យកម្មករបានឈប់សម្រាកពេញមួយថ្ងៃដោយមិនកាត់ប្រាក់ខែ មិនតែប៉ុណ្ណោះត្រូវបង្កលក្ខណៈឱ្យកម្មករបានរៀបចំពិធីរំឭកខួបទិវាសិទ្ធិមនុស្ស គួរឱ្យមានការជួបជុំអ្នកដឹកនាំការងារ និងកម្មករ ដើម្បីសំណេះសំណាលគ្នាក្នុងក្របខ័ណ្ឌបង្កើនការគោរពសិទ្ធិគ្នាទៅវិញទៅមក	ត ើ ទិ វា សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស អ ន្ត រ ជាតិ ប្រា រ ព្ ធ ឡើង នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ណា ជា រ ៀង រា ល់ ឆ្នាំ Ġ ត ើយ ើង ទ ាំង អ ស់ គ្នា គ ួរ ធ ្វ ើ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ជា ពិ សេ ស គ ឺ ស្ ថា ប ័ន រដ្ឋ Ġ ស្ ថា ប ័ន ជំ ន ួញ Ġ វត្ត អា រា ម Ġ និង សា លា រ ៀន Ġ	75	ទិ វា សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស អ ន្ត រ ជាតិ ប្រា រ ព្ ធ ឡើង នៅ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ១០ Ġ ធ្នូ ជា រ ៀង រា ល់ ឆ្នាំ Ġ យ ើង មាន កា ត ព្វ កិច្ច ក្នុង ការ ប្រ តិ ប ត្តិ ចំ ព ោះ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ១០ Ġ ធ្នូ Ġ តា ម ម ុន នាទី រ ៀង ៗ ខ្លួន Ġ ដូច ជា ស្ ថា ប ័ន រដ្ឋ តាំង ពី ម ន្ទ ី រ រដ្ឋ ស ភា ជាតិ Ġ ទី ស្ត ី ការ គ ណៈ រដ្ឋ ម ន្ត ្រី គ្រ ប់ ក្រ ស ួង នា នា គ ួរ តែ ច ាប់ តាំង ឱ្យ មាន ពី ធី ម ិ ទ ្ច ី ញ រ ឭ ក ខ ួ បទ ិ វា សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស Ġ ១០ ធ្នូ Ġ នៅ តា ម ស្ ថា ប ័ន នី មួយ ៗ Ġ ដោយ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ដល់ ប ុ គ្គ ល ិក រាជ ាក ារ អ ំព ើ ខ្ ល ឹម សារ នៃ ទិ វា នេះ ឱ្យ បាន ជ្រ ួត ជ្រ ាប គ្រ ប់ ៗ គ្នា Ġ យ៉ាង ហ ោច ណា ស់ Ġ ក ៏ ឱ្យ ប ុ គ្គ ល ិក យ ល់ ដ ឹង ពី សិ ទ្ធិ និង កា ត ព្វ កិច្ច រ ប ស់ ខ្លួន Ġ និង សិ ទ្ធិ រ ប ស់ អ្នក ដ ទ ៃ ដ ែរ Ġ នៅ ក្នុង ស្ ថា ប ័ន រ ប ស់ ខ្លួន តា ម វិ ទ ្យ ុ Ġ ទូ រ ទស្សន៍ Ġ គ ួរ មាន ល ្ប ែង កំសាន្ត Ġ កំ ណា ព្យ ឬ សម ្ត ែង ល ្ខ ោន អា យ៉ ៃ Ġ ដ ែល ស្ត ី ពី សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស គ ួរ ធ ្វ ើ ទេ យ ្យ ទាន ចំ ព ោះ ព្រ ះ សង ្ ឃ ឬ ម ជ ្ឈ ម ណ្ឌ ល ក ុម ារ កំ ព្រ ា ជន ពិ ការ ដោយ សង ្រ ្ គ ាម Ġ ជន ច ាស់ ជ រា ក ង ទ ័ ព Ġ ន គរ បាល ក ៏ គ ួរ អនុ ញ្ញា ត ឱ្យ មាន ការ ប្រា រ ព្ ធ ពិ ធី ប ុ ណ ្យ នេះ ផ ង ដ ែរ Ġ ព្រ ោះ ទ ា ហាន Ġ និង ប៉ ូល ី ស Ġ មាន ត ួន ា ទី Ġ និង កា ត ព្វ កិច្ច ដ ៏ ថ្លៃ ថ ្លា ប ំ ផ ុត ចំ ព ោះ សា ធា រណៈ ជន Ġ និង ប្រ ទេស ជាតិ ទ ាំង ម ូល នៅ តា ម ស្ ថា ប ័ន ជំ ន ួញ ស ហ គ្រ ិន នា នា ត្រូវ គោ រ ព ច្ បា ប់ ការងារ សង ្ គម កិច្ច និង អ តី ត យ ុទ្ធ ជន Ġ គ ឺត ្រ ូវ ឱ្យ កម្ម ករ បាន ឈ ប់ សម ្រា ក ព េញ មួយ ថ ្ង ៃ ដោយ ម ិន កាត់ ប្រា ក់ ខែ Ġ ម ិន តែ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ត្រូវ បង ្ក ល ក្ខ ណៈ ឱ្យ កម្ម ករ បាន រៀបចំ ពិ ធី រំ ឭ ក ខ ួ បទ ិ វា សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស Ġ គ ួរ ឱ្យ មាន ការ ជ ួ ប ជ ុំ អ្នក ដ ឹក នាំ ការងារ Ġ និង កម្ម ករ Ġ ដើម ្ប ី សំ ណេ ះ សំ ណា ល គ្នា ក្នុង ក្រ ប ខ ័ណ្ឌ បង ្ក ើន ការ គោ រ ព សិ ទ្ធិ គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក	522	▁តើ ទិ វា សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស អ ន្ត រ ជាតិ ប្រ ារ ព្ ធ ឡើង នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ណា ជា រ ៀង រ ាល់ ឆ្នាំ ▁តើ យ ើង ទ ាំង អ ស់ គ្នា គ ួរ ធ ្វ ើ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ជាពិសេស គ ឺ ស្ ថា ប ័ន រដ្ឋ ▁ស្ថាប័ន ជំ ន ួញ ▁វត្ត អា រ ាម ▁និង ស ាល ារ ៀន ▁	68	▁ទិវា សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស អ ន្ត រ ជាតិ ប្រ ារ ព្ ធ ឡើង នៅ ថ ្ង ៃ ទី ▁១០ ▁ធ្នូ ជា រ ៀង រ ាល់ ឆ្នាំ ▁យើង មាន ក ាត ព្វ កិច្ច ក្នុង ការ ប្រ តិ ប ត្តិ ច ំព ោះ ថ ្ង ៃ ទី ▁១០ ▁ធ្នូ ▁តាម ម ុន នាទី រ ៀង ៗ ខ្លួន ▁ដូចជា ស្ ថា ប ័ន រដ្ឋ តាំង ពី ម ន្ទ ី រ រដ្ឋ ស ភា ជាតិ ▁ទីស្តីការ គ ណៈ រដ្ឋ ម ន្ត ្រី គ្រ ប់ ក្រ ស ួង នា នា គ ួរ តែ ច ាប់ តាំង ឱ្យ មាន ពី ធី ម ិ ទ ្ច ី ញ រ ឭ ក ខ ួ ប ទិ វា សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ▁១០ ធ្នូ ▁នៅ ត ាម ស្ ថា ប ័ន នី មួយ ៗ ▁ដោយ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ដល់ ប ុ គ្គ ល ិក រាជ ា ការ អ ំព ើ ខ្ ល ឹម សារ នៃ ទិ វា នេះ ឱ្យ បាន ជ្រ ួត ជ្រ ាប គ្រ ប់ ៗ គ្នា ▁យ៉ាងហោចណាស់ ▁ក៏ ឱ្យ ប ុ គ្គ ល ិក យ ល់ ដ ឹង ពី សិ ទ្ធិ និង ក ាត ព្វ កិច្ច រ ប ស់ ខ្លួន ▁និង សិ ទ្ធិ រ ប ស់ អ្នក ដ ទ ៃ ដ ែរ ▁នៅក្នុង ស្ ថា ប ័ន រ ប ស់ ខ្លួន ត ាម វិ ទ ្យ ុ ▁ទូរទស្សន៍ ▁គួរ មាន ល ្ប ែង កំសាន្ត ▁កំណាព្យ ឬ សម ្ត ែង ល ្ខ ោន អ ាយ ៉ៃ ▁ដែល ស្ត ី ពី សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស គ ួរ ធ ្វ ើ ទ េយ្យ ទាន ច ំព ោះ ព្រ ះ សង ្ ឃ ឬ ម ជ ្ឈ ម ណ្ឌ ល ក ុម ារ ក ំព ្រា ជន ពិ ការ ដោយ សង ្រ ្ គ ាម ▁ជន ច ាស់ ជ រា ក ង ទ ័ ព ▁នគរបាល ក ៏ គ ួរ អនុ ញ្ញា ត ឱ្យ មាន ការ ប្រ ារ ព្ ធ ពិ ធី ប ុ ណ ្យ នេះ ផ ង ដ ែរ ▁ព្រោះ ទ ា ហាន ▁និង ប៉ ូ លី ស ▁មាន ត ួ នាទី ▁និង ក ាត ព្វ កិច្ច ដ ៏ ថ្លៃ ថ ្លា ប ំ ផ ុត ច ំព ោះ សា ធា រណៈ ជន ▁និង ប្រ ទេស ជាតិ ទ ាំង ម ូល នៅ ត ាម ស្ ថា ប ័ន ជំ ន ួញ ស ហ គ្រ ិន នា នា ត្រូវ គ ោរ ព ច ្ប ាប់ ការងារ ស ង្គ ម កិច្ច និង អ ត ីត យ ុទ្ធ ជន ▁គឺ ត្រូវ ឱ្យ កម្ម ករ បាន ឈ ប់ ស ម្រ ាក ព េញ មួយ ថ ្ង ៃ ដោយ ម ិន កាត់ ប្រ ាក់ ខែ ▁មិន តែ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ត្រូវ ប ង្ក ល ក្ខ ណៈ ឱ្យ កម្ម ករ បាន រៀបចំ ពិ ធី រំ ឭ ក ខ ួ ប ទិ វា សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ▁គួរឱ្យ មាន ការ ជ ួ ប ជ ុំ អ្នក ដ ឹក នាំ ការងារ ▁និង កម្ម ករ ▁ដើម្បី ស ំណ េះ សំ ណា ល គ្នា ក្នុង ក្រ ប ខ ័ណ្ឌ ប ង្ក ើន ការ គ ោរ ព សិ ទ្ធិ គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក	491
តើការទទួលខុសត្រូវផ្នែកសង្គមចែកកំហុសជាប៉ុន្មាន អ្វីខ្លះ	null	ការទទួលខុសត្រូវផ្នែកសង្គមចែកកំហុស ២ យ៉ាងគឺកំហុសរដ្ឋប្បវេណី ជាកំហុសដែលតំរូវអោយមានការចេញសងនូវការខូចខាតតែមិនចំពោះថាអ្នកណាប្រព្រឹត្ត អ្នកនោះត្រូវតែសងនោះទេ អ្នកដទៃ ឬអ្នកអាណាព្យាបាល អាចចេញសងជំនួសអ្នកប្រព្រឹត្តខុស ក្នុងរូបភាពជួសជុលការខូចខាត ឬជាជំងឺចិត្ត ឧទាហរណ៍ ឆ្កែយើងខាំគេយើងជាម្ចាស់ត្រូវចេញថ្លៃព្យាបាលនិងជំងឺចិត្តឱ្យគេ កំហុសព្រហ្មទណ្ឌ ជាកំហុសដែលមានលក្ខណៈជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌដែលធ្វើឱ្យមានរបូសស្នាមរហូតដល់មានការប្រមាថជីវិតឬសមា្លប់ជីវិត ក្រៅពីនេះនៅមានករណីជាច្រើនទៀតដែលចាត់ចូលក្នុងបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ដូចជាករណីលួចប្លន់ការជួញដូរភេទចាប់រំលោភលួចទ្រព្យសម្បត្តិជាតិ បទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌតម្រូវទៅលើអ្នកប្រព្រឹត្តត្រូវតែទទួលទោសក្នុងករណីជានីតិជន បទល្មើសធ្ងន់ធ្ងរឈានដល់ការសម្លាប់ជីវិតហៅថា បទឧក្រិដ្ឋ	null	ការទទួលខុសត្រូវផ្នែកសង្គមចែកកំហុស ២ យ៉ាងគឺកំហុសរដ្ឋប្បវេណី ជាកំហុសដែលតំរូវអោយមានការចេញសងនូវការខូចខាតតែមិនចំពោះថាអ្នកណាប្រព្រឹត្ត អ្នកនោះត្រូវតែសងនោះទេ អ្នកដទៃ ឬអ្នកអាណាព្យាបាល អាចចេញសងជំនួសអ្នកប្រព្រឹត្តខុស ក្នុងរូបភាពជួសជុលការខូចខាត ឬជាជំងឺចិត្ត ឧទាហរណ៍ ឆ្កែយើងខាំគេយើងជាម្ចាស់ត្រូវចេញថ្លៃព្យាបាលនិងជំងឺចិត្តឱ្យគេ កំហុសព្រហ្មទណ្ឌ ជាកំហុសដែលមានលក្ខណៈជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌដែលធ្វើឱ្យមានរបូសស្នាមរហូតដល់មានការប្រមាថជីវិតឬសមា្លប់ជីវិត ក្រៅពីនេះនៅមានករណីជាច្រើនទៀតដែលចាត់ចូលក្នុងបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ដូចជាករណីលួចប្លន់ការជួញដូរភេទចាប់រំលោភលួចទ្រព្យសម្បត្តិជាតិ បទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌតម្រូវទៅលើអ្នកប្រព្រឹត្តត្រូវតែទទួលទោសក្នុងករណីជានីតិជន បទល្មើសធ្ងន់ធ្ងរឈានដល់ការសម្លាប់ជីវិតហៅថា បទឧក្រិដ្ឋ	ត ើក ារ ទទួល ខុស ត្រូវ ផ្ ន ែក សង ្ គម ច ែក កំ ហ ុស ជា ប៉ ុន ្ម ាន Ġ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	27	ការ ទទួល ខុស ត្រូវ ផ្ ន ែក សង ្ គម ច ែក កំ ហ ុស Ġ ២ Ġ យ៉ាង គ ឺ កំ ហ ុស រដ្ឋ ប្ប វេ ណី Ġ ជា កំ ហ ុស ដ ែល ត ំ រ ូវ អោយ មាន ការ ចេញ សង ន ូវ ការ ខ ូច ខា ត តែ ម ិន ចំ ព ោះ ថា អ្នក ណា ប្រ ព្រ ឹត ្ត Ġ អ្នក ន ោះ ត្រូវ តែ សង ន ោះ ទេ Ġ អ្នក ដ ទ ៃ Ġ ឬ អ្នក អា ណា ព្យា បាល Ġ អា ច ចេញ សង ជំ ន ួស អ្នក ប្រ ព្រ ឹត ្ត ខុស Ġ ក្នុង រូប ភាព ជ ួស ជ ុល ការ ខ ូច ខា ត Ġ ឬ ជា ជំ ង ឺ ចិត្ត Ġ ឧ ទ ា ហ រណ ៍ Ġ ឆ្ ក ែ យ ើង ខា ំ គ េ យ ើង ជា ម្ចាស់ ត្រូវ ចេញ ថ្លៃ ព្យា បាល និង ជំ ង ឺ ចិត្ត ឱ្យ គ េ Ġ កំ ហ ុស ព្រ ហ្ម ទ ណ្ឌ Ġ ជា កំ ហ ុស ដ ែល មាន ល ក្ខ ណៈ ជា បទ ល ្ម ើស ព្រ ហ្ម ទ ណ្ឌ ដ ែល ធ ្វ ើ ឱ្យ មាន រ បូ ស ស្ន ាម រ ហ ូត ដល់ មាន ការ ប្រ មា ថ ជីវ ិត ឬ សម ា ្ល ប់ ជីវ ិត Ġ ក្រ ៅ ពី នេះ នៅ មាន ករណី ជា ច្ រ ើន ទៀត ដ ែល ច ាត់ ចូល ក្នុង បទ ល ្ម ើស ព្រ ហ្ម ទ ណ្ឌ Ġ ដូច ជា ករណី ល ួច ប្ ល ន់ ការ ជ ួញ ដ ូរ ភ េ ទ ច ាប់ រំ ល ោ ភ ល ួច ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ ជាតិ Ġ បទ ល ្ម ើស ព្រ ហ្ម ទ ណ្ឌ ត ម្រ ូវ ទៅ លើ អ្នក ប្រ ព្រ ឹត ្ត ត្រូវ តែ ទទួល ទោស ក្នុង ករណី ជា នី តិ ជន Ġ បទ ល ្ម ើស ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ ឈ ាន ដល់ ការ សម ្លា ប់ ជីវ ិត ហ ៅ ថា Ġ បទ ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ	308	▁តើ ការ ទទួល ខុស ត្រូវ ផ្ ន ែក ស ង្គ ម ច ែក កំ ហ ុស ជា ប៉ ុន ្ មាន ▁អ្វី ខ្ ល ះ ▁	25	▁ការទទួលខុសត្រូវ ផ្ ន ែក ស ង្គ ម ច ែក កំ ហ ុស ▁២ ▁យ៉ាង គ ឺ កំ ហ ុស រដ្ឋ ប្ប វេ ណី ▁ជា កំ ហ ុស ដ ែល ត ំ រ ូវ អោយ មាន ការ ចេញ សង ន ូវ ការ ខ ូច ខា ត តែ ម ិន ច ំព ោះ ថា អ្នក ណា ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ▁អ្នក ន ោះ ត្រូវ តែ សង ន ោះ ទេ ▁អ្នកដទៃ ▁ឬ អ្នក អា ណា ព្យា បាល ▁អាច ចេញ សង ជំ ន ួស អ្នក ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ខុស ▁ក្នុង រូប ភាព ជ ួស ជ ុល ការ ខ ូច ខា ត ▁ឬ ជា ជំ ង ឺ ចិត្ត ▁ឧទាហរណ៍ ▁ឆ្កែ យ ើង ខ ាំ គ េ យ ើង ជា ម្ចាស់ ត្រូវ ចេញ ថ្លៃ ព្យា បាល និង ជំ ង ឺ ចិត្ត ឱ្យ គ េ ▁កំហុស ព្រ ហ្ម ទ ណ្ឌ ▁ជា កំ ហ ុស ដ ែល មាន ល ក្ខ ណៈ ជា បទ ល ្ម ើស ព្រ ហ្ម ទ ណ្ឌ ដ ែល ធ ្វ ើ ឱ្យ មាន រ ប ូស ស្ន ាម រ ហ ូត ដល់ មាន ការ ប្រ មា ថ ជីវ ិត ឬ ស មា ្ល ប់ ជីវ ិត ▁ក្រៅពី នេះ នៅ មាន ករណី ជា ច ្រ ើន ទៀត ដ ែល ច ាត់ ចូល ក្នុង បទ ល ្ម ើស ព្រ ហ្ម ទ ណ្ឌ ▁ដូចជា ករណី ល ួច ប ្ល ន់ ការ ជ ួញ ដ ូរ ភ េ ទ ច ាប់ រំ ល ោ ភ ល ួច ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ ជាតិ ▁បទល្មើស ព្រ ហ្ម ទ ណ្ឌ ត ម្រ ូវ ទៅ លើ អ្នក ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ត្រូវ តែ ទទួល ទោស ក្នុង ករណី ជា នី តិ ជន ▁បទល្មើស ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ ឈ ាន ដល់ ការ ស ម្ល ាប់ ជីវ ិត ហ ៅ ថា ▁បទ ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ	283
ដើម្បីគ្រប់គ្រងរដ្ឋ យើងត្រូវការអ្វីជាគោល	null	ដើម្បីគ្រប់គ្រងរដ្ឋ យើងត្រូវការច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ	null	ដើម្បីគ្រប់គ្រងរដ្ឋ យើងត្រូវការច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ	ដើម ្ប ី គ្រ ប់ គ្រ ង រដ្ឋ Ġ យ ើង ត្រូវ ការ អ ្វី ជា គោ ល Ġ	17	ដើម ្ប ី គ្រ ប់ គ្រ ង រដ្ឋ Ġ យ ើង ត្រូវ ការ ច្ បា ប់ រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ	19	▁ដើម្បី គ្រ ប់ គ្រ ង រដ្ឋ ▁យើង ត្រូវ ការ អ ្វី ជា គ ោល ▁	14	▁ដើម្បី គ្រ ប់ គ្រ ង រដ្ឋ ▁យើង ត្រូវ ការ ច ្ប ាប់ រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ	16
តើព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ជាបុត្ររបស់ព្រះរាជាអង្គណា ព្រះអង្គប្រសូតនៅថ្ងៃខែឆ្នាំណា នៅទីណា បានឡើងសោយរាជ្យនៅថ្ងៃខែឆ្នាំណា ព្រះអង្គមានប្រវត្តិការសិក្សាយ៉ាងដូចម្តេច ចូររៀបរាប់ពន្យល់	null	ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាគឺជាព្រះរាជបុត្រារបស់ ព្រះករុណាព្រះមហាវិរក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ ព្រះវររាជបិតា និងសម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ ព្រះវររាជមាតា ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ប្រសូតនៅថ្ងៃទី ១៤ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ ១៩៥៣ នៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តមសីហមុនី ឡើងគ្រងរាជនៅថ្ងៃទី ២៩ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០០៤ ការសិក្សា ១៩៥៩ដល់១៩៦២ សិក្សានៅសាលាបឋមសិក្សានរោត្តម ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា១៩៦២ដល់ ១៩៦៧ សិក្សានៅសាលាបឋមសិក្សា និងមធ្យមសិក្សា នៅវិទ្យាល័យប្រាគ ក្នុងប្រទេសឆេកូស្លូវ៉ាគី១៩៦៧ដល់ ១៩៧១ សិក្សាផ្នែកសិល្បៈរបាំ តូរ្យតន្រ្តី ល្ខោន នៅវិទ្យាស្ថានអភិរក្សជាតិប្រាគ ក្នុងប្រទេសឆេកូស្លូវ៉ាគី១៩៧០ មធ្យមសិក្សាប័ត្រ នៅទីក្រុងប្រាគ ក្នុងប្រទេសឆេកូស្លូវ៉ាគី និទ្ទេសល្អណាស់១៩៧១ ជ័យលាភីលេខ ១ ផ្នែក របាំបុរាណ នៅវិទ្យាស្ថានអភិរក្សជាតិប្រាគ១៩៧១ដល់១៩៧៥ សិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យ បណ្ឌិតសភាផ្នែកសិល្បៈតន្ត្រីប្រាគ១៩៧៥ បរិញ្ញាប័ត្រជាន់ខ្ពស់នៃបណ្ឌិតសភាផ្នែកសិល្បៈប្រាគ១៩៧៥ ព្រះរាជនិពន្ធនិក្ខេបបទស្តីអំពីទស្សនៈ និងការគ្រប់គ្រងសាលាសិល្បៈនៅប្រទេសកម្ពុជា១៩៧៥ដល់១៩៧៦ ឧត្តមសិក្សាផ្នែកភាពយន្តទៅសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតប្រជាធិបតេយ្យកូរ៉េ១៩៧៦ដល់១៩៧៩ ជាប់ក្រោមការឃុំឃាំងក្នុងរបបខ្មែរក្រហមជាមួយព្រះវររាជបិតា និងព្រះវររាជមាតា និងព្រះអនុជ សម្តេច នរោត្តម នរិន្ទ្រពង្ស១៩៧៩ដល់ ១៩៨០ ព្រះលេខាផ្ទាល់របស់ព្រះវររាជបិតាក្នុងកំឡុងពេលព្រះអង្គគង់ប្រថាប់នៅក្នុងប្រទេសចិន១៩៨១ដល់ ២០០០ សាស្រ្តាចារ្យផ្នែករបាំបុរាណ និងផ្នែកគរុកោសល្យសិល្បៈនៅវិទ្យាស្ថានអភិរក្ស MARIUS PETIPA GABRIEL FAUREនិង WAMOZART១៩៨៤ដល់១៩៨៨ ប្រធានសមាគមន៍ខ្មែរនៅប្រទេសបារាំងនិងជាអគ្គនាយក និងនាយកសិល្បៈនៃក្រុមរបាំបាឡេ១៩៨៨ដល់១៩៩៣ អគ្គនាយក និងនាយកសិល្បៈនៃសាជីវកម្មខេមរភូមិន្ទភាពយន្ត ខេមរាភាពយន្ត១៩៩២ដល់១៩៩៣ តំណាងអចិន្ត្រៃយ៍នៃប្រទេសកម្ពុជាប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិជ្រើសតាំងដោយក្រុមប្រឹក្សាជាតិជាន់ខ្ពស់នៃកម្ពុជា១៩៩៣ដល់២០០៤ ឯកអគ្គរាជទូតវិសាមញ្ញ និងពេញសមត្ថភាពនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានប្រចាំអង្គការយូណេស្កូ២០០៤ សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់នៃបណ្តាប្រទេសនិយាយភាសាបារាំង នាពេលថ្មីៗចុងក្រោយនេះ សម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តមសីហមុនី ទទួលបានសញ្ញាបត្របណ្ឌិតកិត្តិយស Doctor Honoris Causa ពីក្រមប្រឹក្សាសិល្បៈរបស់ Academy of Performing Arts in Prague AMU នៅក្នុងខែ មីនា ឆ្នាំ ២០១០ ហើយសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ក៏បានក្លាយទៅជាព្រះរាជសមាជិកនៃស្ថាប័នកំពូលរបស់បារាំង Academie des Inscriptions et belles lettres AIBL នៅក្នុងខែដដែលនោះផងដែរ ភាសា ក្រៅពីភាសាជាតិ ព្រះករុណា ចេះភាសាបារាំង ភាសាឆេក និងភាសាអង់គ្លេស គ្រឿងឥស្សរិយយស្ស ឥស្សរិយយស្សឹ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ថ្នាក់មហាសេរីវឌ្ឍន៍ ឥស្សរិយស្ស មុនីសាវាភ័ណ្ឌថ្នាក់មហាសេរីវឌ្ឍន៍ Grand Offioer De La Legion Dhonneur នៃសាធារណរដ្ឋបារាំង Medailee Dargent De La Viller De Paris នៃសាធារណរដ្ឋបារាំង ក្រៅពីនេះនៅថ្ងៃទី ០១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៩៩៤ ព្រះករុណា ព្រះមហាវិទ្យាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី បានប្រោសប្រទានតម្លើងព្រះគោរម្យងារជា ស្តេច ក្រុមឃុន នៅថ្ងៃទី១៧ ខែ តុលា ឆ្នាំ ២០០៣ ព្រះករុណា ព្រះមហាវីរក្សត្រ នរោត្តម សីហុ បានប្រោសប្រទានតែងតាំងជាឧត្តមប្រឹក្សាផ្ទាល់ព្រះមហាក្សត្រ នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០០៤ ព្រះករុណាព្រះមហាវីរក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ បានប្រោសប្រទានតម្លើងព្រះគោរម្យងារជា ព្រះបរមនាថ នៅថ្ងៃទី ១៤ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០០៤ សម្តេចព្រះបរមនាថនរោត្តម សីហមុនី ត្រូវបានសមាជិកក្រុមប្រឹក្សារាជសម្បត្តិជ្រើសរើសជាឯកច្ឆន្ទតែងតាំងព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា	null	ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាគឺជាព្រះរាជបុត្រារបស់ ព្រះករុណាព្រះមហាវិរក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ ព្រះវររាជបិតា និងសម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ ព្រះវររាជមាតា ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ប្រសូតនៅថ្ងៃទី ១៤ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ ១៩៥៣ នៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តមសីហមុនី ឡើងគ្រងរាជនៅថ្ងៃទី ២៩ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០០៤ ការសិក្សា ១៩៥៩ដល់១៩៦២ សិក្សានៅសាលាបឋមសិក្សានរោត្តម ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា១៩៦២ដល់ ១៩៦៧ សិក្សានៅសាលាបឋមសិក្សា និងមធ្យមសិក្សា នៅវិទ្យាល័យប្រាគ ក្នុងប្រទេសឆេកូស្លូវ៉ាគី១៩៦៧ដល់ ១៩៧១ សិក្សាផ្នែកសិល្បៈរបាំ តូរ្យតន្រ្តី ល្ខោន នៅវិទ្យាស្ថានអភិរក្សជាតិប្រាគ ក្នុងប្រទេសឆេកូស្លូវ៉ាគី១៩៧០ មធ្យមសិក្សាប័ត្រ នៅទីក្រុងប្រាគ ក្នុងប្រទេសឆេកូស្លូវ៉ាគី និទ្ទេសល្អណាស់១៩៧១ ជ័យលាភីលេខ ១ ផ្នែក របាំបុរាណ នៅវិទ្យាស្ថានអភិរក្សជាតិប្រាគ១៩៧១ដល់១៩៧៥ សិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យ បណ្ឌិតសភាផ្នែកសិល្បៈតន្ត្រីប្រាគ១៩៧៥ បរិញ្ញាប័ត្រជាន់ខ្ពស់នៃបណ្ឌិតសភាផ្នែកសិល្បៈប្រាគ១៩៧៥ ព្រះរាជនិពន្ធនិក្ខេបបទស្តីអំពីទស្សនៈ និងការគ្រប់គ្រងសាលាសិល្បៈនៅប្រទេសកម្ពុជា១៩៧៥ដល់១៩៧៦ ឧត្តមសិក្សាផ្នែកភាពយន្តទៅសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតប្រជាធិបតេយ្យកូរ៉េ១៩៧៦ដល់១៩៧៩ ជាប់ក្រោមការឃុំឃាំងក្នុងរបបខ្មែរក្រហមជាមួយព្រះវររាជបិតា និងព្រះវររាជមាតា និងព្រះអនុជ សម្តេច នរោត្តម នរិន្ទ្រពង្ស១៩៧៩ដល់ ១៩៨០ ព្រះលេខាផ្ទាល់របស់ព្រះវររាជបិតាក្នុងកំឡុងពេលព្រះអង្គគង់ប្រថាប់នៅក្នុងប្រទេសចិន១៩៨១ដល់ ២០០០ សាស្រ្តាចារ្យផ្នែករបាំបុរាណ និងផ្នែកគរុកោសល្យសិល្បៈនៅវិទ្យាស្ថានអភិរក្ស MARIUS PETIPA GABRIEL FAUREនិង WAMOZART១៩៨៤ដល់១៩៨៨ ប្រធានសមាគមន៍ខ្មែរនៅប្រទេសបារាំងនិងជាអគ្គនាយក និងនាយកសិល្បៈនៃក្រុមរបាំបាឡេ១៩៨៨ដល់១៩៩៣ អគ្គនាយក និងនាយកសិល្បៈនៃសាជីវកម្មខេមរភូមិន្ទភាពយន្ត ខេមរាភាពយន្ត១៩៩២ដល់១៩៩៣ តំណាងអចិន្ត្រៃយ៍នៃប្រទេសកម្ពុជាប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិជ្រើសតាំងដោយក្រុមប្រឹក្សាជាតិជាន់ខ្ពស់នៃកម្ពុជា១៩៩៣ដល់២០០៤ ឯកអគ្គរាជទូតវិសាមញ្ញ និងពេញសមត្ថភាពនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានប្រចាំអង្គការយូណេស្កូ២០០៤ សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់នៃបណ្តាប្រទេសនិយាយភាសាបារាំង នាពេលថ្មីៗចុងក្រោយនេះ សម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តមសីហមុនី ទទួលបានសញ្ញាបត្របណ្ឌិតកិត្តិយស Doctor Honoris Causa ពីក្រមប្រឹក្សាសិល្បៈរបស់ Academy of Performing Arts in Prague AMU នៅក្នុងខែ មីនា ឆ្នាំ ២០១០ ហើយសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ក៏បានក្លាយទៅជាព្រះរាជសមាជិកនៃស្ថាប័នកំពូលរបស់បារាំង Academie des Inscriptions et belles lettres AIBL នៅក្នុងខែដដែលនោះផងដែរ ភាសា ក្រៅពីភាសាជាតិ ព្រះករុណា ចេះភាសាបារាំង ភាសាឆេក និងភាសាអង់គ្លេស គ្រឿងឥស្សរិយយស្ស ឥស្សរិយយស្សឹ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ថ្នាក់មហាសេរីវឌ្ឍន៍ ឥស្សរិយស្ស មុនីសាវាភ័ណ្ឌថ្នាក់មហាសេរីវឌ្ឍន៍ Grand Offioer De La Legion Dhonneur នៃសាធារណរដ្ឋបារាំង Medailee Dargent De La Viller De Paris នៃសាធារណរដ្ឋបារាំង ក្រៅពីនេះនៅថ្ងៃទី ០១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ១៩៩៤ ព្រះករុណា ព្រះមហាវិទ្យាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី បានប្រោសប្រទានតម្លើងព្រះគោរម្យងារជា ស្តេច ក្រុមឃុន នៅថ្ងៃទី១៧ ខែ តុលា ឆ្នាំ ២០០៣ ព្រះករុណា ព្រះមហាវីរក្សត្រ នរោត្តម សីហុ បានប្រោសប្រទានតែងតាំងជាឧត្តមប្រឹក្សាផ្ទាល់ព្រះមហាក្សត្រ នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០០៤ ព្រះករុណាព្រះមហាវីរក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ បានប្រោសប្រទានតម្លើងព្រះគោរម្យងារជា ព្រះបរមនាថ នៅថ្ងៃទី ១៤ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០០៤ សម្តេចព្រះបរមនាថនរោត្តម សីហមុនី ត្រូវបានសមាជិកក្រុមប្រឹក្សារាជសម្បត្តិជ្រើសរើសជាឯកច្ឆន្ទតែងតាំងព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា	ត ើ ព្រ ះ ករ ុ ណា Ġ ព្រ ះ បាទ សម ្ត េច ព្រ ះ បរ ម នា ថ Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ ម ុន ី Ġ ជា ប ុត ្រ រ ប ស់ ព្រ ះ រាជ ា អង្គ ណា Ġ ព្រ ះ អង្គ ប្រ ស ូត នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា Ġ នៅ ទី ណា Ġ បាន ឡើង ស ោយ រាជ ្យ នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា Ġ ព្រ ះ អង្គ មាន ប្រ វត្ត ិកា រស ិក ្សា យ៉ាង ដូច ម្ ត េច Ġ ច ូរ រ ៀប រា ប់ ព ន្ យ ល់ Ġ	96	ព្រ ះ ករ ុ ណា ព្រ ះ បាទ សម ្ត េច ព្រ ះ បរ ម នា ថ Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ ម ុន ី Ġ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា គ ឺ ជា ព្រ ះ រាជ ប ុត ្រា រ ប ស់ Ġ ព្រ ះ ករ ុ ណា ព្រ ះ ម ហា វិ រក ្ស ត្រ Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ Ġ ព្រ ះ វរ រាជ ប ិត ា Ġ និង សម ្ត េច ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ី Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ ម ុន ីន ា ថ Ġ សី ហ នុ Ġ ព្រ ះ វរ រាជ មា តា Ġ ព្រ ះ ករ ុ ណា ព្រ ះ បាទ សម ្ត េច ព្រ ះ បរ ម នា ថ Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ ម ុន ី Ġ ប្រ ស ូត នៅ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ១ ៤ Ġ ខែ Ġ ឧ ស ភា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៥ ៣ Ġ នៅ ក្នុង ទី ក្រុង ភ្នំពេញ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា Ġ ព្រ ះ ករ ុ ណា Ġ ព្រ ះ បាទ សម ្ត េច Ġ ព្រ ះ បរ ម នា ថ Ġ ន រ ោត ្ត ម សី ហ ម ុន ី Ġ ឡើង គ្រ ង រាជ នៅ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ២ ៩ Ġ ខែ ត ុល ា Ġ ឆ្នាំ Ġ ២០ ០ ៤ Ġ ការ សិ ក្ស ា Ġ ១៩ ៥ ៩ ដល់ ១៩ ៦ ២ Ġ សិ ក្ស ាន ៅ សា លា ប ឋ ម សិ ក្ស ាន រ ោត ្ត ម Ġ ក្នុង ទី ក្រុង ភ្នំពេញ Ġ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ១៩ ៦ ២ ដល់ Ġ ១៩ ៦ ៧ Ġ សិ ក្ស ាន ៅ សា លា ប ឋ ម សិ ក្ស ា Ġ និង ម ធ ្យ ម សិ ក្ស ា Ġ នៅ វិទ្យា ល័យ ប្រា គ Ġ ក្នុង ប្រ ទេស ឆ េក ូស ្ល ូវ ៉ ា គី ១៩ ៦ ៧ ដល់ Ġ ១៩ ៧ ១ Ġ សិ ក្ស ា ផ្ ន ែក សិ ល ្ប ៈ រ បា ំ Ġ តូ រ ្យ ត ន្ រ ្ត ី Ġ ល ្ខ ោន Ġ នៅ វិទ្យា ស្ថាន អ ភិ រក ្ស ជាតិ ប្រា គ Ġ ក្នុង ប្រ ទេស ឆ េក ូស ្ល ូវ ៉ ា គី ១៩ ៧០ Ġ ម ធ ្យ ម សិ ក្ស ាប ័ត ្រ Ġ នៅ ទី ក្រុង ប្រា គ Ġ ក្នុង ប្រ ទេស ឆ េក ូស ្ល ូវ ៉ ា គី Ġ និ ទ្ទ េស ល្អ ណា ស់ ១៩ ៧ ១ Ġ ជ ័យ លា ភ ី លេខ Ġ ១ Ġ ផ្ ន ែក Ġ រ បា ំ ប ុរ ា ណ Ġ នៅ វិទ្យា ស្ថាន អ ភិ រក ្ស ជាតិ ប្រា គ ១៩ ៧ ១ ដល់ ១៩ ៧ ៥ Ġ សិ ក្ស ាន ៅ សា ក ល វិទ្យា ល័យ Ġ បណ្ឌិត ស ភា ផ្ ន ែក សិ ល ្ប ៈ ត ន្ត ្រី ប្រា គ ១៩ ៧ ៥ Ġ បរ ិញ ្ញ ាប ័ត ្រ ជា ន់ ខ្ ព ស់ នៃ បណ្ឌិត ស ភា ផ្ ន ែក សិ ល ្ប ៈ ប្រា គ ១៩ ៧ ៥ Ġ ព្រ ះ រាជ និ ពន្ធ និ ក្ខ េ ប បទ ស្ត ី អ ំព ី ទ ស្ស នៈ Ġ និង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង សា លា សិ ល ្ប ៈ នៅ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ១៩ ៧ ៥ ដល់ ១៩ ៧៦ Ġ ឧ ត្ត ម សិ ក្ស ា ផ្ ន ែក ភាព យ ន្ត ទៅ សា ធា រណ រដ្ឋ ប្រ ជា មាន ិត ប្រ ជា ធិបតេយ្យ កូ រ៉េ ១៩ ៧៦ ដល់ ១៩ ៧ ៩ Ġ ជាប់ ក្រោម ការ ឃុំឃាំង ក្នុង រ ប ប ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម ជា មួយ ព្រ ះ វរ រាជ ប ិត ា Ġ និង ព្រ ះ វរ រាជ មា តា Ġ និង ព្រ ះ អនុ ជ Ġ សម ្ត េច Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ ន រិន្ទ ្រ ព ង្ស ១៩ ៧ ៩ ដល់ Ġ ១៩ ៨០ Ġ ព្រ ះ លេខ ា ផ្ ទ ាល់ រ ប ស់ ព្រ ះ វរ រាជ ប ិត ាក ្ន ុង កំ ឡ ុង ពេល ព្រ ះ អង្គ គ ង់ ប្រ ថា ប់ នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ច ិន ១៩ ៨ ១ ដល់ Ġ ២០ ០០ Ġ សា ស្រ ្ត ា ចារ្យ ផ្ ន ែក រ បា ំ ប ុរ ា ណ Ġ និង ផ្ ន ែក គរ ុក ោស ល ្យ សិ ល ្ប ៈ នៅ វិទ្យា ស្ថាន អ ភិ រក ្ស ĠM ARI US ĠPET IPA ĠG AB RI EL ĠFA URE និង ĠW AM O Z ART ១៩ ៨ ៤ ដល់ âĢĭ ១៩ ៨៨ Ġ ប្រ ធាន សម ា គមន៍ ខ្ ម ែរ នៅ ប្រ ទេស បា រា ំ ង âĢĭ និង ជា អ គ្គ នា យក Ġ និង នា យក សិ ល ្ប ៈ នៃ ក្រុម រ បា ំ បា ឡេ ១៩ ៨៨ ដល់ ១៩ ៩ ៣ Ġ អ គ្គ នា យក Ġ និង នា យក សិ ល ្ប ៈ នៃ សា ជីវ កម្ម ខ េ ម រ ភ ូម ិន ្ ទ ភាព យ ន្ត Ġ ខ េ ម រា ភាព យ ន្ត ១៩ ៩ ២ ដល់ ១៩ ៩ ៣ ĠâĢĭ Ġ ត ំណ ាង អ ច ិន ្ត ្រ ៃ យ ៍ នៃ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ប្រ ច ាំ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ជ្រ ើស តាំង ដោយ ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ជាតិ ជា ន់ ខ្ ព ស់ នៃ ក ម្ព ុ ជា ១៩ ៩ ៣ ដល់ ២០ ០ ៤ Ġ ឯក អ គ្គ រាជ ទូ ត វិ សា ម ញ្ញ Ġ និង ព េញ សម ត្ថ ភាព នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ន ប្រ ច ាំ អង្គ ការ យ ូ ណេ ស្ កូ ២០ ០ ៤ Ġ សម ា ជ ិក ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ជា ន់ ខ្ ព ស់ នៃ បណ្ត ាប ្រ ទេស និ យា យ ភា សា បា រា ំ ង Ġ នា ពេល ថ ្ម ី ៗ ច ុង ក្រ ោយ នេះ âĢĭ Ġ សម ្ត េច ព្រ ះ បរ ម នា ថ Ġ ន រ ោត ្ត ម សី ហ ម ុន ី Ġ ទទួលបាន ស ញ្ញា ប ត្រ បណ្ឌិត ក ិត្ត ិយ ស ĠDoctor ĠHonor is ĠC aus a Ġ ពី ក្រ ម ប្រ ឹក ្សា សិ ល ្ប ៈ រ ប ស់ ĠAcademy Ġof ĠPerforming ĠArts Ġin ĠPrague ĠAM U Ġ នៅ ក្នុង ខែ Ġ មី នា Ġ ឆ្នាំ Ġ ២០ ១០ Ġ ហើយ សម ្ត េច ព្រ ះ បរ ម នា ថ Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ ម ុន ី Ġ ក ៏ បាន ក្លា យ ទៅ ជា ព្រ ះ រាជ សម ា ជ ិក នៃ ស្ ថា ប ័ន កំ ព ូល រ ប ស់ បា រា ំ ង ĠAcad emie Ġdes ĠIns criptions Ġet Ġbel les Ġlet tres ĠA IB L Ġ នៅ ក្នុង ខែ ដ ដ ែល ន ោះ ផ ង ដ ែរ Ġ ភា សា Ġ ក្រ ៅ ពី ភា សា ជាតិ Ġ ព្រ ះ ករ ុ ណា Ġ ច េះ ភា សា បា រា ំ ង Ġ ភា សា ឆ េក Ġ និង ភា សា អ ង់ គ ្ល េស Ġ គ្រឿង ឥ ស្ស រិយ យ ស្ស Ġ ឥ ស្ស រិយ យ ស្ស ឹ Ġ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា Ġ ថ្ន ាក់ ម ហា សេ រី វ ឌ ្ឍ ន៍ Ġ ឥ ស្ស រិយ ស្ស Ġ ម ុន ី សា វា ភ ័ណ្ឌ ថ្ន ាក់ ម ហា សេ រី វ ឌ ្ឍ ន៍ ĠGrand ĠOff io er ĠDe ĠLa ĠLegion ĠDh onne ur Ġ នៃ សា ធា រណ រដ្ឋ បា រា ំ ង ĠMed a ilee ĠD argent ĠDe ĠLa ĠV iller ĠDe ĠParis Ġ នៃ សា ធា រណ រដ្ឋ បា រា ំ ង Ġ ក្រ ៅ ពី នេះ នៅ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ០ ១ Ġ ខែ ក ុម ្ ភ ៈ Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩៤ Ġ ព្រ ះ ករ ុ ណា Ġ ព្រ ះ ម ហា វិទ្យា ក្សត្រ Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ ម ុន ី Ġ បាន ប្រ ោស ប្រ ទាន ត ម្ល ើង ព្រ ះ គោ រម្យ ងារ ជា âĢĭ Ġ ស្ត េច Ġ ក្រុម ឃ ុន Ġ នៅ ថ ្ង ៃ ទី១ ៧ Ġ ខែ Ġ ត ុល ា Ġ ឆ្នាំ Ġ ២០ ០ ៣ Ġ ព្រ ះ ករ ុ ណា Ġ ព្រ ះ ម ហា វី រក ្ស ត្រ Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ ុ Ġ បាន ប្រ ោស ប្រ ទាន តែ ង តាំង ជា ឧ ត្ត ម ប្រ ឹក ្សា ផ្ ទ ាល់ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ Ġ នៅ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ៣ ១ Ġ ខែ សី ហា Ġ ឆ្នាំ Ġ ២០ ០ ៤ Ġ ព្រ ះ ករ ុ ណា ព្រ ះ ម ហា វី រក ្ស ត្រ âĢĭ Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ Ġ បាន ប្រ ោស ប្រ ទាន ត ម្ល ើង ព្រ ះ គោ រម្យ ងារ ជា Ġ ព្រ ះ បរ ម នា ថ Ġ នៅ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ១ ៤ Ġ ខែ ត ុល ា Ġ ឆ្នាំ Ġ ២០ ០ ៤ Ġ សម ្ត េច ព្រ ះ បរ ម នា ថ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ ម ុន ី Ġ ត្រូវ បាន សម ា ជ ិក ក្រុម ប្រ ឹក ្សា រាជ សម្បត្តិ ជ្រ ើស រ ើស ជា ឯក ច្ឆ ន្ទ តែ ង តាំង ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា	1,374	▁តើ ព្រ ះ ក រុណ ា ▁ព្រះបាទ សម ្ត េច ព្រ ះ បរ ម នា ថ ▁នរោត្តម ▁សីហមុនី ▁ជា ប ុ ត្រ រ ប ស់ ព្រ ះ រាជ ា អង្គ ណា ▁ព្រះអង្គ ប្រ ស ូត នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា ▁នៅ ទី ណា ▁បាន ឡើង ស ោយ រាជ ្យ នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា ▁ព្រះអង្គ មាន ប្រ វត្ត ិកា រស ិក ្សា យ៉ាង ដូច ម ្ត េច ▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ ព ន ្យ ល់ ▁	80	▁ព្រះករុណា ព្រ ះ បាទ សម ្ត េច ព្រ ះ បរ ម នា ថ ▁នរោត្តម ▁សីហមុនី ▁ព្រះមហាក្សត្រ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា គ ឺ ជា ព្រ ះ រាជ ប ុ ត្រា រ ប ស់ ▁ព្រះករុណា ព្រ ះ ម ហា វិ រ ក្សត្រ ▁នរោត្តម ▁សីហនុ ▁ព្រះ វរ រាជ ប ិត ា ▁និង សម ្ត េច ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ី ▁នរោត្តម ▁មុនី នា ថ ▁សីហនុ ▁ព្រះ វរ រាជ មា តា ▁ព្រះករុណា ព្រ ះ បាទ សម ្ត េច ព្រ ះ បរ ម នា ថ ▁នរោត្តម ▁សីហមុនី ▁ប្រ ស ូត នៅ ថ ្ង ៃ ទី ▁១៤ ▁ខែ ▁ឧសភា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៥ ៣ ▁នៅក្នុង ទី ក្រុង ភ្នំពេញ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ▁ព្រះករុណា ▁ព្រះបាទ សម ្ត េច ▁ព្រះបរម នា ថ ▁នរោត្តម សី ហ ម ុន ី ▁ឡើង គ្រ ង រាជ នៅ ថ ្ង ៃ ទី ▁២៩ ▁ខែតុលា ▁ឆ្នាំ ▁២០០ ៤ ▁ការសិក្សា ▁១៩ ៥ ៩ ដល់ ១ ៩៦ ២ ▁សិក្សា នៅ ស ាល ាប ឋ ម សិ ក្ស ាន រ ោ ត្ត ម ▁ក្នុង ទី ក្រុង ភ្នំពេញ ▁ព្រះរាជាណាចក្រ ក ម្ព ុ ជា ១ ៩៦ ២ ដល់ ▁១៩ ៦ ៧ ▁សិក្សា នៅ ស ាល ាប ឋ ម ស ិក ្សា ▁និង ម ធ ្យ ម ស ិក ្សា ▁នៅ វិទ្យា ល័យ ប្រា គ ▁ក្នុង ប្រ ទេស ឆ េក ូស ្ល ូ វ៉ា គី ១ ៩៦ ៧ ដល់ ▁១៩ ៧ ១ ▁សិក្សា ផ្ ន ែក ស ិល ្ប ៈ រ ប ាំ ▁តូ រ ្យ ត ន ្រ ្ត ី ▁ល្ខោន ▁នៅ វិទ្យា ស្ថាន អ ភិ រ ក្ស ជាតិ ប្រា គ ▁ក្នុង ប្រ ទេស ឆ េក ូស ្ល ូ វ៉ា គី ១៩ ៧០ ▁មធ្យមសិក្សា ប ័ ត្រ ▁នៅ ទី ក្រុង ប្រា គ ▁ក្នុង ប្រ ទេស ឆ េក ូស ្ល ូ វ៉ា គី ▁និទ្ទេស ល្អ ណ ាស់ ១៩ ៧ ១ ▁ជ័យលាភី លេខ ▁១ ▁ផ្នែក ▁របាំ ប ុរ ា ណ ▁នៅ វិទ្យា ស្ថាន អ ភិ រ ក្ស ជាតិ ប្រា គ ១៩ ៧ ១ ដល់ ១៩ ៧ ៥ ▁សិក្សា នៅ សា ក ល វិទ្យា ល័យ ▁បណ្ឌិត ស ភា ផ្ ន ែក ស ិល ្ប ៈ ត ន្ត ្រី ប្រា គ ១៩ ៧ ៥ ▁បរិ ញ្ញា ប ័ ត្រ ជ ាន់ ខ្ ព ស់ នៃ បណ្ឌិត ស ភា ផ្ ន ែក ស ិល ្ប ៈ ប្រា គ ១៩ ៧ ៥ ▁ព្រះរាជ និ ពន្ធ និ ក្ខ េ ប បទ ស្ត ី អ ំព ី ទ ស្ស នៈ ▁និង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ស ាល ាស ិល ្ប ៈ នៅ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ១៩ ៧ ៥ ដល់ ១៩ ៧៦ ▁ឧត្តម ស ិក ្សា ផ្ ន ែក ភាព យ ន្ត ទៅ សា ធា រណ រដ្ឋ ប្រ ជា មាន ិត ប្រ ជា ធិបតេយ្យ កូ រ៉េ ១៩ ៧៦ ដល់ ១៩ ៧ ៩ ▁ជាប់ ក្រោម ការ ឃុំឃាំង ក្នុង រ ប ប ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម ជា មួយ ព្រ ះ វរ រាជ ប ិត ា ▁និង ព្រ ះ វរ រាជ មា តា ▁និង ព្រ ះ អនុ ជ ▁សម្តេច ▁នរោត្តម ▁ន រិន្ទ ្រ ព ង្ស ១៩ ៧ ៩ ដល់ ▁១៩ ៨០ ▁ព្រះ លេខ ា ផ្ ទ ាល់ រ ប ស់ ព្រ ះ វរ រាជ ប ិត ា ក្នុង កំ ឡ ុង ពេល ព្រ ះ អង្គ គ ង់ ប្រ ថ ាប់ នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ច ិន ១ ៩៨ ១ ដល់ ▁២ ០០០ ▁សា ស្រ ្ត ា ចារ្យ ផ្ ន ែក រ ប ាំ ប ុរ ា ណ ▁និង ផ្ ន ែក គរ ុក ោស ល ្យ ស ិល ្ប ៈ នៅ វិទ្យា ស្ថាន អ ភិ រ ក្ស ▁MAR I US ▁PET IP A ▁GA B RI EL ▁FA URE និង ▁WA MO Z ART ១ ៩៨ ៤ ដល់ ▁១៩ ៨៨ ▁ប្រធាន ស មា គមន៍ ខ្ ម ែរ នៅ ប្រ ទេស ប ារ ាំង ▁និង ជា អ គ្គ នា យក ▁និង នា យក ស ិល ្ប ៈ នៃ ក្រុម រ ប ាំ បា ឡេ ១៩ ៨៨ ដល់ ១៩ ៩ ៣ ▁អគ្គ នា យក ▁និង នា យក ស ិល ្ប ៈ នៃ សា ជីវ កម្ម ខ េ ម រ ភ ូម ិ ន្ទ ភាព យ ន្ត ▁ខេមរ ា ភាព យ ន្ត ១៩ ៩ ២ ដល់ ១៩ ៩ ៣ ▁តំណាង អ ច ិ ន្ត ្រ ៃ យ ៍ នៃ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ប្រ ច ាំ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ជ្រ ើស តាំង ដោយ ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ជាតិ ជ ាន់ ខ្ ព ស់ នៃ ក ម្ព ុ ជា ១៩ ៩ ៣ ដល់ ២ ០០ ៤ ▁ឯក អ គ្គ រាជ ទ ូត វិ ស ាម ញ្ញ ▁និង ព េញ សម ត្ថ ភាព នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ន ប្រ ច ាំ អង្គ ការ យ ូ ណេ ស្ កូ ២ ០០ ៤ ▁សមាជិក ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ជ ាន់ ខ្ ព ស់ នៃ បណ្ត ា ប្រ ទេស ន ិយ ាយ ភា សា ប ារ ាំង ▁នា ពេល ថ ្ម ី ៗ ច ុង ក្រ ោយ នេះ ▁សម្តេច ព្រ ះ បរ ម នា ថ ▁នរោត្តម សី ហ ម ុន ី ▁ទទួលបាន ស ញ្ញា ប ត្រ បណ្ឌិត ក ិត្ត ិយ ស ▁Doctor ▁Honor is ▁Ca usa ▁ពី ក្រ ម ប្រ ឹក ្សា ស ិល ្ប ៈ រ ប ស់ ▁Academy ▁of ▁Perform ing ▁Arts ▁in ▁Prague ▁AM U ▁នៅក្នុង ខែ ▁មីនា ▁ឆ្នាំ ▁២០១០ ▁ហើយ សម ្ត េច ព្រ ះ បរ ម នា ថ ▁នរោត្តម ▁សីហមុនី ▁ក៏ បាន ក្លា យ ទៅ ជា ព្រ ះ រាជ ស មា ជ ិក នៃ ស្ ថា ប ័ន ក ំព ូល រ ប ស់ ប ារ ាំង ▁A cade mie ▁des ▁In scription s ▁et ▁bell es ▁let t re s ▁AI BL ▁នៅក្នុង ខែ ដ ដ ែល ន ោះ ផ ង ដ ែរ ▁ភាសា ▁ក្រៅពី ភា សា ជាតិ ▁ព្រះករុណា ▁ចេះ ភា សា ប ារ ាំង ▁ភាសា ឆ េក ▁និង ភា សា អ ង់ គ ្ល េស ▁គ្រឿង ឥ ស្ស រិយ យ ស្ស ▁ឥ ស្ស រិយ យ ស្ស ឹ ▁ព្រះរាជាណាចក្រ ក ម្ព ុ ជា ▁ថ្នាក់ ម ហា សេ រី វ ឌ ្ឍ ន៍ ▁ឥ ស្ស រិយ ស្ស ▁មុនី សា វា ភ ័ណ្ឌ ថ្ន ាក់ ម ហា សេ រី វ ឌ ្ឍ ន៍ ▁Grand ▁Off io er ▁De ▁La ▁Leg ion ▁D h onne ur ▁នៃ សា ធា រណ រដ្ឋ ប ារ ាំង ▁Med ail ee ▁Dar gent ▁De ▁La ▁V iller ▁De ▁Paris ▁នៃ សា ធា រណ រដ្ឋ ប ារ ាំង ▁ក្រៅពី នេះ នៅ ថ ្ង ៃ ទី ▁០១ ▁ខែកុម្ភៈ ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៩៤ ▁ព្រះករុណា ▁ព្រះមហា វិទ្យា ក្សត្រ ▁នរោត្តម ▁សីហមុនី ▁បាន ប្រ ោស ប្រ ទាន ត ម្ល ើង ព្រ ះ គោ រម្យ ងារ ជា ▁ស្តេច ▁ក្រុម ឃ ុន ▁នៅ ថ ្ង ៃ ទី១ ៧ ▁ខែ ▁តុលា ▁ឆ្នាំ ▁២០០ ៣ ▁ព្រះករុណា ▁ព្រះមហា វី រ ក្សត្រ ▁នរោត្តម ▁សី ហ ុ ▁បាន ប្រ ោស ប្រ ទាន ត ែង តាំង ជា ឧ ត្ត ម ប្រ ឹក ្សា ផ្ ទ ាល់ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ▁នៅ ថ ្ង ៃ ទី ▁៣១ ▁ខែសីហា ▁ឆ្នាំ ▁២០០ ៤ ▁ព្រះករុណា ព្រ ះ ម ហា វី រ ក្សត្រ ▁នរោត្តម ▁សីហនុ ▁បាន ប្រ ោស ប្រ ទាន ត ម្ល ើង ព្រ ះ គោ រម្យ ងារ ជា ▁ព្រះបរម នា ថ ▁នៅ ថ ្ង ៃ ទី ▁១៤ ▁ខែតុលា ▁ឆ្នាំ ▁២០០ ៤ ▁សម្តេច ព្រ ះ បរ ម នា ថ ន រ ោ ត្ត ម ▁សីហមុនី ▁ត្រូវបាន ស មា ជ ិក ក្រុម ប្រ ឹក ្សា រាជ សម្បត្តិ ជ្រ ើស រ ើស ជា ឯក ច្ឆ ន្ទ ត ែង តាំង ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា	1,131
តើលោកស្រី ម៉ាការ៉េត ថាច់ឆឺជាប់ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីពីឆ្នាំណាដល់ឆ្នាំណា តើគាត់បានដោះស្រាយ	null	លោកស្រី ម៉ាការ៉េតថាច់ឆឺជាប់ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីពីឆ្នាំ ១៩៧៩ដល់ឆ្នាំ ១៩៩០គាត់បានដោះស្រាយបញ្ហាដូចជាវិបត្តិប្រេងឡើងថ្លៃវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចវិបត្តិការកាត់បន្ថយអតិផរណាធ្វើឲ្យមានការគាំទ្រពីគណបក្សប្រឆាំង	null	លោកស្រី ម៉ាការ៉េតថាច់ឆឺជាប់ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីពីឆ្នាំ ១៩៧៩ដល់ឆ្នាំ ១៩៩០គាត់បានដោះស្រាយបញ្ហាដូចជាវិបត្តិប្រេងឡើងថ្លៃវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចវិបត្តិការកាត់បន្ថយអតិផរណាធ្វើឲ្យមានការគាំទ្រពីគណបក្សប្រឆាំង	ត ើ លោក ស្រី Ġ ម៉ា ការ ៉ េត Ġ ថា ច ់ ឆ ឺ ជាប់ ជា នា យក រដ្ឋ ម ន្ត ្រី ពី ឆ្នាំ ណា ដល់ ឆ្នាំ ណា Ġ ត ើ គ ាត់ បាន ដ ោះ ស្រ ាយ Ġ	36	លោក ស្រី Ġ ម៉ា ការ ៉ េត ថា ច ់ ឆ ឺ ជាប់ ជា នា យក រដ្ឋ ម ន្ត ្រី ពី ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៧ ៩ ដល់ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩០ គ ាត់ បាន ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា ដូច ជា វិ ប ត្តិ ប្រ េង ឡើង ថ្លៃ វិ ប ត្តិ សេ ដ្ឋ កិច្ច វិ ប ត្តិ ការ កាត់ បន្ថយ អ តិ ផ រណ ា ធ ្វ ើ ឲ្យ មាន ការ គ ាំ ទ្រ ពី គ ណ ប ក្ស ប្រ ឆ ាំង	82	▁តើ លោក ស្រី ▁ម៉ាក ា រ៉េត ▁ថ ាច់ ឆ ឺ ជាប់ ជា នា យក រដ្ឋ ម ន្ត ្រី ពី ឆ្នាំ ណា ដល់ ឆ្នាំ ណា ▁តើ គ ាត់ បាន ដ ោះ ស្រ ាយ ▁	32	▁លោកស្រី ▁ម៉ាក ា រ៉េត ថ ាច់ ឆ ឺ ជាប់ ជា នា យក រដ្ឋ ម ន្ត ្រី ពី ឆ្នាំ ▁១៩៧៩ ដល់ ឆ្នាំ ▁១៩ ៩០ គ ាត់ បាន ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា ដូច ជា វិ ប ត្តិ ប្រ េង ឡើង ថ្លៃ វិ ប ត្តិ សេ ដ្ឋ កិច្ច វិ ប ត្តិ ការ កាត់ បន្ថយ អ តិ ផ រ ណា ធ ្វ ើ ឲ្យ មាន ការ គ ាំ ទ្រ ពី គ ណ ប ក្ស ប្រ ឆ ាំង	77
តើសម័យសង្គមរាស្រ្តនិយមចាប់ផ្តើម និងបញ្ជាប់នៅឆ្នាំណា	null	សម័យសង្គមរាស្រ្តនិយមចាប់ផ្តើមឆ្នាំ ១៩៥៥ និងបញ្ជាប់នៅឆ្នាំ១៩៧០	null	សម័យសង្គមរាស្រ្តនិយមចាប់ផ្តើមឆ្នាំ ១៩៥៥ និងបញ្ជាប់នៅឆ្នាំ១៩៧០	ត ើស ម ័យ សង ្ គម រា ស្រ ្ត និយម ច ាប់ ផ្ ត ើម Ġ និង បញ្ជា ប់ នៅ ឆ្នាំ ណា Ġ	22	សម័យ សង ្ គម រា ស្រ ្ត និយម ច ាប់ ផ្ ត ើម ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៥ ៥ Ġ និង បញ្ជា ប់ នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៧០	24	▁តើ សម័យ ស ង្គ ម រា ស្រ ្ត និយម ច ាប់ ផ្ ត ើម ▁និង បញ្ជា ប់ នៅ ឆ្នាំ ណា ▁	20	▁សម័យ ស ង្គ ម រា ស្រ ្ត និយម ច ាប់ ផ្ ត ើម ឆ្នាំ ▁១៩ ៥ ៥ ▁និង បញ្ជា ប់ នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៧០	24
ក្រោយពេលទទួលបានឯករាជ្យពីអាណានិគមបារាំង រហូតមកទល់បច្ចុប្បន្នតើប្រទេសបានផ្លាស់ប្តូររបបនយោបាយអ្វីខ្លះ	null	ក្រោយពេលទទួលបានឯករាជ្យពីអាណានិគមបារាំង រហូតមកទល់បច្ចុប្បន្នប្រទេសបានផ្លាស់ប្តូររបបនយោបាយដូចតទៅរបបសង្គមរាស្រ្តនិយម ១៩៥៣ដល់១៩៧០ ដឹកនាំដោយសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ១៩៧០ដល់១៩៧៥ ដឹកនាំដោយសេនាប្រមុខ លន់ នល់របបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ១៩៧៥ដល់១៩៧៩ ដឹកនាំដោយលោក ប៉ុល ពតរបបសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា ១៩៧៩ដល់១៩៨៩ ដឹកនាំដោយលោក ហេង សំរិនរបបរដ្ឋកម្ពុជា ១៩៨៩ដល់១៩៩០ ដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែនរបបអន្តរកាលឬអ៊ុនតាក់ ១៩៩០ដល់១៩៩៣ ដឹកនាំដោយលោក យ៉ាស៊ូស៊ី អាកាស៊ីរបបព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ១៩៩៣ដល់បច្ចុប្បន្ន ប្រមុខរដ្ឋ ព្រះករុណា នរោត្តម សីហមុនី ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល សម្តេចតេជោ ហ៊ុនសែន	null	ក្រោយពេលទទួលបានឯករាជ្យពីអាណានិគមបារាំង រហូតមកទល់បច្ចុប្បន្នប្រទេសបានផ្លាស់ប្តូររបបនយោបាយដូចតទៅរបបសង្គមរាស្រ្តនិយម ១៩៥៣ដល់១៩៧០ ដឹកនាំដោយសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរ ១៩៧០ដល់១៩៧៥ ដឹកនាំដោយសេនាប្រមុខ លន់ នល់របបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ១៩៧៥ដល់១៩៧៩ ដឹកនាំដោយលោក ប៉ុល ពតរបបសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា ១៩៧៩ដល់១៩៨៩ ដឹកនាំដោយលោក ហេង សំរិនរបបរដ្ឋកម្ពុជា ១៩៨៩ដល់១៩៩០ ដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែនរបបអន្តរកាលឬអ៊ុនតាក់ ១៩៩០ដល់១៩៩៣ ដឹកនាំដោយលោក យ៉ាស៊ូស៊ី អាកាស៊ីរបបព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ១៩៩៣ដល់បច្ចុប្បន្ន ប្រមុខរដ្ឋ ព្រះករុណា នរោត្តម សីហមុនី ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល សម្តេចតេជោ ហ៊ុនសែន	ក្រ ោយ ពេល ទទួលបាន ឯក រាជ ្យ ពី អា ណា និ គម បា រា ំ ង Ġ រ ហ ូត មកទល់ ប ច្ច ុប ្ប ន្ន ត ើប ្រ ទេស បាន ផ្ល ាស់ ប្ តូ រ រ ប ប ន យោ បា យ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	47	ក្រ ោយ ពេល ទទួលបាន ឯក រាជ ្យ ពី អា ណា និ គម បា រា ំ ង Ġ រ ហ ូត មកទល់ ប ច្ច ុប ្ប ន្ន ប្រ ទេស បាន ផ្ល ាស់ ប្ តូ រ រ ប ប ន យោ បា យ ដូច ត ទៅ រ ប ប សង ្ គម រា ស្រ ្ត និយម Ġ ១៩ ៥ ៣ ដល់ ១៩ ៧០ Ġ ដ ឹក នាំ ដោយ សម ្ត េច ព្រ ះ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ រ ប ប សា ធា រណ រដ្ឋ ខ្ ម ែរ Ġ ១៩ ៧០ ដល់ ១៩ ៧ ៥ Ġ ដ ឹក នាំ ដោយ សេ នា ប្រ មុខ Ġ ល ន់ Ġ ន ល់ រ ប ប ក ម្ព ុ ជា ប្រ ជា ធិបតេយ្យ Ġ ១៩ ៧ ៥ ដល់ ១៩ ៧ ៩ Ġ ដ ឹក នាំ ដោយ លោក Ġ ប៉ ុល Ġ ព ត រ ប ប សា ធា រណ រដ្ឋ ប្រ ជា មាន ិត ក ម្ព ុ ជា Ġ ១៩ ៧ ៩ ដល់ ១៩ ៨ ៩ Ġ ដ ឹក នាំ ដោយ លោក Ġ ហ េង Ġ សំ រិ ន រ ប បរ ដ្ឋ ក ម្ព ុ ជា Ġ ១៩ ៨ ៩ ដល់ ១៩ ៩០ Ġ ដ ឹក នាំ ដោយ លោក Ġ ហ៊ ុន Ġ សែន រ ប ប អ ន្ត រក ាល ឬ អ៊ ុន តា ក់ Ġ ១៩ ៩០ ដល់ ១៩ ៩ ៣ Ġ ដ ឹក នាំ ដោយ លោក Ġ យ៉ា ស៊ូ ស៊ី Ġ អា កាស ៊ី រ ប ប ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា Ġ ១៩ ៩ ៣ ដល់ ប ច្ច ុប ្ប ន្ន Ġ ប្រ មុខ រដ្ឋ Ġ ព្រ ះ ករ ុ ណា Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ ម ុន ី Ġ ប្រ មុខ រដ្ឋ ា ភិ បាល ĠâĢĭ Ġ សម ្ត េច ត េ ជ ោ Ġ ហ៊ ុន សែន	270	▁ក្រោយពេល ទទួលបាន ឯក រាជ ្យ ពី អា ណា និ គម ប ារ ាំង ▁រហូត មកទល់ ប ច្ច ុ ប្ប ន្ន ត ើ ប្រ ទេស បាន ផ្ល ាស់ ប ្ត ូរ រ ប ប ន យោ ប ាយ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	42	▁ក្រោយពេល ទទួលបាន ឯក រាជ ្យ ពី អា ណា និ គម ប ារ ាំង ▁រហូត មកទល់ ប ច្ច ុ ប្ប ន្ន ប្រ ទេស បាន ផ្ល ាស់ ប ្ត ូរ រ ប ប ន យោ ប ាយ ដូច ត ទៅ រ ប ប ស ង្គ ម រា ស្រ ្ត និយម ▁១៩ ៥ ៣ ដល់ ១៩ ៧០ ▁ដឹកនាំ ដោយ សម ្ត េច ព្រ ះ ន រ ោ ត្ត ម ▁សីហនុ រ ប ប សា ធា រណ រដ្ឋ ខ្ ម ែរ ▁១៩ ៧០ ដល់ ១៩ ៧ ៥ ▁ដឹកនាំ ដោយ សេ នា ប្រ មុខ ▁ល ន់ ▁ន ល់ រ ប ប ក ម្ព ុ ជា ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ▁១៩ ៧ ៥ ដល់ ១៩ ៧ ៩ ▁ដឹកនាំ ដោយ លោក ▁ប៉ុល ▁ពត រ ប ប សា ធា រណ រដ្ឋ ប្រ ជា មាន ិត ក ម្ព ុ ជា ▁១៩៧៩ ដល់ ១ ៩៨ ៩ ▁ដឹកនាំ ដោយ លោក ▁ហេង ▁សំរិន រ ប ប រដ្ឋ ក ម្ព ុ ជា ▁១៩ ៨ ៩ ដល់ ១៩ ៩០ ▁ដឹកនាំ ដោយ លោក ▁ហ៊ុន ▁សែន រ ប ប អ ន្ត រ កាល ឬ អ៊ ុន ត ាក់ ▁១៩ ៩០ ដល់ ១៩ ៩ ៣ ▁ដឹកនាំ ដោយ លោក ▁យ៉ា ស៊ូ ស៊ី ▁អាកាស ៊ី រ ប ប ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ▁១៩ ៩ ៣ ដល់ ប ច្ច ុ ប្ប ន្ន ▁ប្រមុខ រដ្ឋ ▁ព្រះករុណា ▁នរោត្តម ▁សីហមុនី ▁ប្រមុខ រ ដ្ឋា ភិ បាល ▁សម្តេច ត េ ជ ោ ▁ហ៊ុន សែន	225
តើព្រះពុទ្ធសាសនាបានរួមចំណែកអ្វីខ្លះដល់ការកសាងជីវភាពស្មារតីរស់នៅរបស់មនុស្សខ្មែរក្នុងសង្គម	null	ការសិក្សាវប្បធម៌អរិយធម៌ខ្មែរ គឺជាការបន្តុះនូវ គំនិត ឧត្តមគតិ និងអត្តិសញ្ញាណជាតិខ្មែរអោយដល់កូនខ្មែរយើងបានស្គាល់ពី ប្រភពលក្ខណៈនិងតំលៃវប្បធម៌ដែលជាឌួងព្រលឹងរបស់ជាតិខ្មែរ បានច្បាស់លាស់ ការស្គាល់ការដឹងតំលៃនៃអរិយធម៌ជាតិខ្មែរ បានច្បាស់លាស់ ធ្វើអោយកូន ខ្មែរយើងមានមោទនភាព ចំពោះជាតិខ្មែរពោល គឺអត្តសញ្ញាណជាតិនិងឧត្តមភាព ជាតិរបស់កូនខ្មែរយើង	null	ការសិក្សាវប្បធម៌អរិយធម៌ខ្មែរ គឺជាការបន្តុះនូវ គំនិត ឧត្តមគតិ និងអត្តិសញ្ញាណជាតិខ្មែរអោយដល់កូនខ្មែរយើងបានស្គាល់ពី ប្រភពលក្ខណៈនិងតំលៃវប្បធម៌ដែលជាឌួងព្រលឹងរបស់ជាតិខ្មែរ បានច្បាស់លាស់ ការស្គាល់ការដឹងតំលៃនៃអរិយធម៌ជាតិខ្មែរ បានច្បាស់លាស់ ធ្វើអោយកូន ខ្មែរយើងមានមោទនភាព ចំពោះជាតិខ្មែរពោល គឺអត្តសញ្ញាណជាតិនិងឧត្តមភាព ជាតិរបស់កូនខ្មែរយើង	ត ើ ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា បាន រួម ចំ ណ ែក អ ្វី ខ្ ល ះ ដល់ ការ ក សា ង ជីវ ភាព ស្ម ារ តី រស់ នៅ រ ប ស់ ម នុ ស្ស ខ្ ម ែរ ក្នុង សង ្ គម Ġ	44	ការ សិ ក្ស ាវ ប្ប ធម៌ អ រិយ ធម៌ ខ្ ម ែរ Ġ គ ឺ ជា ការ ប ន្ត ុះ ន ូវ Ġ គ ំ និ ត Ġ ឧ ត្ត ម គ តិ Ġ និង អ ត្តិ ស ញ្ញា ណ ជាតិ ខ្ ម ែរ អោយ ដល់ កូ ន ខ្ ម ែរ យ ើង បាន ស្ គ ាល់ ពី Ġ ប្រ ភព ល ក្ខ ណៈ និង ត ំ ល ៃ វ ប្ប ធម៌ ដ ែល ជា ឌ ួង ព្រ ល ឹង រ ប ស់ ជាតិ ខ្ ម ែរ Ġ បាន ច្ បា ស់ លាស់ Ġ ការ ស្ គ ាល់ ការ ដ ឹង ត ំ ល ៃ នៃ អ រិយ ធម៌ ជាតិ ខ្ ម ែរ Ġ បាន ច្ បា ស់ លាស់ Ġ ធ ្វ ើ អោយ កូ ន Ġ ខ្ ម ែរ យ ើង មាន ម ោទ ន ភាព Ġ ចំ ព ោះ ជាតិ ខ្ ម ែរ ព ោល Ġ គ ឺ អ ត្ត ស ញ្ញា ណ ជាតិ និង ឧ ត្ត ម ភាព Ġ ជាតិ រ ប ស់ កូ ន ខ្ ម ែរ យ ើង	160	▁តើ ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស នា បាន រួម ច ំណ ែក អ ្វី ខ្ ល ះ ដល់ ការ ក សា ង ជីវ ភាព ស្ម ារ តី រស់ នៅ រ ប ស់ ម នុ ស្ស ខ្ ម ែរ ក្នុង ស ង្គ ម ▁	43	▁ការសិក្សា វ ប្ប ធម៌ អ រិយ ធម៌ ខ្ ម ែរ ▁គឺជា ការ ប ន្ត ុះ ន ូវ ▁គំនិត ▁ឧត្តម គ តិ ▁និង អ ត្តិ ស ញ្ញា ណ ជាតិ ខ្ ម ែរ អោយ ដល់ ក ូន ខ្ ម ែរ យ ើង បាន ស្ គ ាល់ ពី ▁ប្រភព ល ក្ខ ណៈ និង ត ំ ល ៃ វ ប្ប ធម៌ ដ ែល ជា ឌ ួង ព្រ ល ឹង រ ប ស់ ជាតិ ខ្ ម ែរ ▁បាន ច ្ប ាស់ លាស់ ▁ការស្ គ ាល់ ការ ដ ឹង ត ំ ល ៃ នៃ អ រិយ ធម៌ ជាតិ ខ្ ម ែរ ▁បាន ច ្ប ាស់ លាស់ ▁ធ្វើអោយ ក ូន ▁ខ្មែរ យ ើង មាន ម ោទ ន ភាព ▁ចំពោះ ជាតិ ខ្ ម ែរ ព ោល ▁គឺ អ ត្ត ស ញ្ញា ណ ជាតិ និង ឧ ត្ត ម ភាព ▁ជាតិ រ ប ស់ ក ូន ខ្ ម ែរ យ ើង	141
ហេតុអ្វីបានជាគេហៅ ទន្លេចតុមុខ ពីព្រោះអ្វី	null	បានជាគេហៅ ទន្លេចតុមុខ ពីព្រោះទន្លេនេះជាចំណុច ប្រសព្វនៃទន្លេទាំងបួន ទន្លេប្រសព្វគ្នាមានដូចជាទន្លេមេគង្គលើ ទន្លេធំទន្លេមេគង្គក្រោម ទន្លេក្រៅទន្លេសាប ទន្លេក្នុងទន្លេបាសាក់ ទន្លេក្នុង	null	បានជាគេហៅ ទន្លេចតុមុខ ពីព្រោះទន្លេនេះជាចំណុច ប្រសព្វនៃទន្លេទាំងបួន ទន្លេប្រសព្វគ្នាមានដូចជាទន្លេមេគង្គលើ ទន្លេធំទន្លេមេគង្គក្រោម ទន្លេក្រៅទន្លេសាប ទន្លេក្នុងទន្លេបាសាក់ ទន្លេក្នុង	ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េ ហ ៅ Ġ ទ ន្ ល េច ត ុម ុ ខ Ġ ពី ព្រ ោះ អ ្វី Ġ	22	បាន ជា គ េ ហ ៅ Ġ ទ ន្ ល េច ត ុម ុ ខ Ġ ពី ព្រ ោះ ទ ន្ ល េន េះ ជា ចំណុច Ġ ប្រ ស ព្វ នៃ ទ ន្ ល េ ទ ាំង ប ួន Ġ ទ ន្ ល េ ប្រ ស ព្វ គ្នា មាន ដូច ជា ទ ន្ ល េ មេ គ ង្គ លើ Ġ ទ ន្ ល េ ធ ំ ទ ន្ ល េ មេ គ ង្គ ក្រោម Ġ ទ ន្ ល េក ្រ ៅ ទ ន្ ល េស ាប Ġ ទ ន្ ល េក ្ន ុង ទ ន្ ល េ បា សា ក់ Ġ ទ ន្ ល េក ្ន ុង	99	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េ ហ ៅ ▁ទន្លេ ច ត ុ មុខ ▁ពីព្រោះ អ ្វី ▁	17	▁បានជា គ េ ហ ៅ ▁ទន្លេ ច ត ុ មុខ ▁ពីព្រោះ ទ ន ្ល េ នេះ ជា ចំណុច ▁ប្រ ស ព្វ នៃ ទ ន ្ល េ ទ ាំង ប ួន ▁ទន្លេ ប្រ ស ព្វ គ្នា មាន ដូច ជា ទ ន ្ល េ មេ គ ង្គ លើ ▁ទន្លេ ធ ំ ទ ន ្ល េ មេ គ ង្គ ក្រោម ▁ទន្លេ ក្រ ៅ ទ ន ្ល េស ាប ▁ទន្លេ ក្នុង ទ ន ្ល េ ប ាស ាក់ ▁ទន្លេ ក្នុង	76
តើមានចំណុចណាខ្លះ ដែលបង្ហាញឱ្យឃើញថា ឥទ្ធិពល EU មានការកើនឡើង	null	មានចំណុចដែលបង្ហាញឱ្យឃើញថា ឥទ្ធិពល EU មានការកើនឡើងមាន វាបានពង្រីកដល់ទៅរដ្ឋ និងមានប្រជាជនដល់ទៅជិត លាននាក់ទំហំទឹកដីដល់ទៅជាងលាន KmEU មានប្រព័ន្ធផលិតកម្មមួយយ៉ាងធំសម្បើមGDP សម្រាប់មនុស្សម្នាក់ប្រចាំឆ្នាំ ចំនួនលានដុល្លាបាននាំមុខអាមេរិកក្លាយជាលំហសេដ្ឋកិច្ចមួយខ្លាំងក្លាបំផុតក្នុងលោក	null	មានចំណុចដែលបង្ហាញឱ្យឃើញថា ឥទ្ធិពល EU មានការកើនឡើងមាន វាបានពង្រីកដល់ទៅរដ្ឋ និងមានប្រជាជនដល់ទៅជិត លាននាក់ទំហំទឹកដីដល់ទៅជាងលាន KmEU មានប្រព័ន្ធផលិតកម្មមួយយ៉ាងធំសម្បើមGDP សម្រាប់មនុស្សម្នាក់ប្រចាំឆ្នាំ ចំនួនលានដុល្លាបាននាំមុខអាមេរិកក្លាយជាលំហសេដ្ឋកិច្ចមួយខ្លាំងក្លាបំផុតក្នុងលោក	ត ើម ាន ចំណុច ណា ខ្ ល ះ Ġ ដ ែល បង ្ហ ាញ ឱ្យ ឃើញ ថា Ġ ឥ ទ្ធិ ពល ĠEU Ġ មាន ការ ក ើន ឡើង Ġ	24	មាន ចំណុច ដ ែល បង ្ហ ាញ ឱ្យ ឃើញ ថា Ġ ឥ ទ្ធិ ពល ĠEU Ġ មាន ការ ក ើន ឡើង មាន Ġ វា បាន ព ង ្រី ក ដល់ ទៅ រដ្ឋ Ġ និង មាន ប្រ ជា ជន ដល់ ទៅ ជ ិត Ġ លាន នាក់ ទំ ហ ំ ទឹក ដ ី ដល់ ទៅ ជា ង លាន ĠKm EU Ġ មាន ប្រ ព ័ន ្ ធ ផល ិត កម្ម មួយ យ៉ាង ធ ំ សម្ប ើម G DP Ġ សម ្រា ប់ ម នុ ស្ស ម្ នាក់ ប្រ ច ាំ ឆ្នាំ Ġ ចំ ន ួន លាន ដ ុល ្លា បាន នាំ មុខ អា មេ រិក ក្លា យ ជា លំ ហ សេ ដ្ឋ កិច្ច មួយ ខ្ លា ំ ង ក្លា ប ំ ផ ុត ក្នុង លោក	110	▁តើ មាន ចំណុច ណា ខ្ ល ះ ▁ដែល ប ង្ហ ាញ ឱ្យ ឃើញ ថា ▁ឥទ្ធិពល ▁EU ▁មាន ការ ក ើន ឡើង ▁	20	▁មាន ចំណុច ដ ែល ប ង្ហ ាញ ឱ្យ ឃើញ ថា ▁ឥទ្ធិពល ▁EU ▁មាន ការ ក ើន ឡើង មាន ▁វា បាន ព ង ្រី ក ដល់ ទៅ រដ្ឋ ▁និង មាន ប្រ ជា ជន ដល់ ទៅ ជ ិត ▁លាន នាក់ ទំ ហ ំ ទឹក ដ ី ដល់ ទៅ ជា ង លាន ▁K m EU ▁មាន ប្រ ព ័ ន្ធ ផល ិត កម្ម មួយ យ៉ាង ធ ំ សម្ប ើម G DP ▁សម្រាប់ ម នុ ស្ស ម្ នាក់ ប្រ ច ាំ ឆ្នាំ ▁ចំនួន លាន ដ ុល ្លា បាន នាំ មុខ អា មេ រិក ក្លា យ ជា លំ ហ សេ ដ្ឋ កិច្ច មួយ ខ្ ល ាំង ក្លា ប ំ ផ ុត ក្នុង លោក	102
ចូររាប់ឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណខ្មែរឱ្យបានត្រឹមត្រូវ	null	ឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណខ្មែររួមមានត្រែស្រឡៃតាខេឃឹមទ្រអ៊ូរនាតឯកខ្លុយគងមនចាប៉ីដងវែងស្គរតូចស្គរធំស្គរប៉ីទ្រសោរនាតធុងគងធំគងតូចពិណស្គរយីកេ	null	ឧបករណ៍ភ្លេងបុរាណខ្មែររួមមានត្រែស្រឡៃតាខេឃឹមទ្រអ៊ូរនាតឯកខ្លុយគងមនចាប៉ីដងវែងស្គរតូចស្គរធំស្គរប៉ីទ្រសោរនាតធុងគងធំគងតូចពិណស្គរយីកេ	ច ូរ រា ប់ ឧ ប ករណ៍ ភ្ល េង ប ុរ ា ណ ខ្ ម ែរ ឱ្យ បាន ត្រ ឹម ត្រូវ Ġ	21	ឧ ប ករណ៍ ភ្ល េង ប ុរ ា ណ ខ្ ម ែរ រួម មាន ត្រ ែ ស្រ ឡៃ តា ខ េ ឃ ឹម ទ្រ អ៊ ូរ នា ត ឯក ខ្ ល ុយ គ ង ម ន ច ាប ៉ី ដង វ ែង ស្ គរ តូ ច ស្ គរ ធ ំ ស្ គរ ប៉ ី ទ្រ ស ោរ នា ត ធ ុង គ ង ធ ំ គ ង តូ ច ពិ ណ ស្ គរ យ ី ក េ	77	▁ចូរ រ ាប់ ឧ ប ករណ៍ ភ្ល េង ប ុរ ា ណ ខ្ ម ែរ ឱ្យ បាន ត្រ ឹម ត្រូវ ▁	20	▁ឧបករណ៍ ភ្ល េង ប ុរ ា ណ ខ្ ម ែរ រួម មាន ត្រ ែ ស្រ ឡៃ តា ខ េ ឃ ឹម ទ្រ អ៊ ូរ នា ត ឯក ខ្ ល ុយ គ ង ម ន ច ាប ៉ី ដង វ ែង ស្ គរ ត ូច ស្ គរ ធ ំ ស្ គរ ប៉ ី ទ្រ ស ោរ នា ត ធ ុង គ ង ធ ំ គ ង ត ូច ពិ ណ ស្ គ រយ ី ក េ	75
តើអាស៊ានមានផ្ទៃដីសរុបចំនួនប៉ុន្មាន ហើយមានប្រជាជនចំនួនប៉ុន្មាន	null	អាស៊ានគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដីមានផ្ទៃក្រឡាសរុប ៤៤៦លានគីឡូលម៉ែត្រការ៉េ មានន័យថាស្មើនឹង៣នៃផ្ទៃដីនៃផែនដី ហើយមានប្រជាជនចំនួនជាង ៦០០លាននាក់ ដែលស្មើនឹង៨៨នៃប្រជាជនពិភពលោក	null	អាស៊ានគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដីមានផ្ទៃក្រឡាសរុប ៤៤៦លានគីឡូលម៉ែត្រការ៉េ មានន័យថាស្មើនឹង៣នៃផ្ទៃដីនៃផែនដី ហើយមានប្រជាជនចំនួនជាង ៦០០លាននាក់ ដែលស្មើនឹង៨៨នៃប្រជាជនពិភពលោក	ត ើ អា ស៊ ាន មាន ផ្ ទ ៃ ដ ី ស រ ុប ចំ ន ួន ប៉ ុន ្ម ាន Ġ ហើយ មាន ប្រ ជា ជន ចំ ន ួន ប៉ ុន ្ម ាន Ġ	33	អា ស៊ ាន គ្រ ប ដ ណ្ត ប់ លើ ផ្ ទ ៃ ដ ី មាន ផ្ ទ ៃ ក្រ ឡា ស រ ុប Ġ ៤ ៤ ៦ លាន គី ឡូ ល ម៉ែត្រ ការ ៉ េ Ġ មាន ន ័យ ថា ស្ម ើន ឹង ៣ នៃ ផ្ ទ ៃ ដ ីន ៃ ផ ែន ដ ី Ġ ហើយ មាន ប្រ ជា ជន ចំ ន ួន ជា ង Ġ ៦០ ០ លាន នាក់ Ġ ដ ែល ស្ម ើន ឹង ៨៨ នៃ ប្រ ជា ជន ពិ ភព លោក	80	▁តើ អា ស៊ ាន មាន ផ្ ទ ៃ ដ ី ស រ ុប ចំ ន ួន ប៉ ុន ្ មាន ▁ហើយ មាន ប្រ ជា ជន ចំ ន ួន ប៉ ុន ្ មាន ▁	32	▁អាស៊ាន គ្រ ប ដ ណ្ត ប់ លើ ផ្ ទ ៃ ដ ី មាន ផ្ ទ ៃ ក្រ ឡា ស រ ុប ▁៤៤ ៦ លាន គី ឡូ ល ម៉ែត្រ កា រ៉េ ▁មាន ន ័យ ថា ស្ម ើ នឹង ៣ នៃ ផ្ ទ ៃ ដ ីន ៃ ផ ែន ដ ី ▁ហើយ មាន ប្រ ជា ជន ចំ ន ួន ជា ង ▁៦ ០០ លាន នាក់ ▁ដែល ស្ម ើ នឹង ៨៨ នៃ ប្រ ជា ជន ពិ ភព លោក	75
តើចក្រភពអង់គ្លេសសម្រេចចាកចេញពីទីផ្សារសហភាពអ៊ឺរ៉ុបនៅថ្ងៃខែឆ្នាំណា	null	ចក្រភពអង់គ្លេសសម្រេចចាកចេញពីទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុបនៅថ្ងៃទី២៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៦	null	ចក្រភពអង់គ្លេសសម្រេចចាកចេញពីទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុបនៅថ្ងៃទី២៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៦	ត ើ ច ក្រ ភព អ ង់ គ ្ល េស សម ្រ េច ច ាក ចេញ ពី ទី ផ្ សារ ស ហ ភាព អ៊ ឺ រ៉ ុប នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា Ġ	34	ច ក្រ ភព អ ង់ គ ្ល េស សម ្រ េច ច ាក ចេញ ពី ទី ផ្ សារ ស ហ ភាព អ ឺ រ៉ ុប នៅ ថ ្ង ៃ ទី ២ ៣ Ġ ខែ ម ិ ថ ុន ា Ġ ឆ្នាំ ២០ ១ ៦	42	▁តើ ច ក្រ ភព អ ង់ គ ្ល េស ស ម្រ េច ច ាក ចេញ ពី ទី ផ្ សារ ស ហ ភាព អ៊ ឺ រ៉ ុប នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា ▁	33	▁ចក្រភព អ ង់ គ ្ល េស ស ម្រ េច ច ាក ចេញ ពី ទី ផ្ សារ ស ហ ភាព អ ឺ រ៉ ុប នៅ ថ ្ង ៃ ទី ២ ៣ ▁ខែមិថុនា ▁ឆ្នាំ ២០ ១ ៦	35

Subsets and Splits

No community queries yet

The top public SQL queries from the community will appear here once available.