Split (3)

train · 9.55k rows

instruction stringlengths 9 478	input float64	output stringlengths 6 612k	input_text float64	output_text stringlengths 6 612k	merged_input_tokens stringlengths 16 730	merged_input_khmer_count int64 5 233	merged_output_tokens stringlengths 9 924k	merged_output_khmer_count int64 2 296k	ref_input_tokens stringlengths 17 680	ref_input_khmer_count int64 4 201	ref_output_tokens stringlengths 8 892k	ref_output_khmer_count int64 1 280k
ចូររៀបរាប់ពីបាតុភូតដែលកើតនៅក្នុងស័កនីមួយៗ	null	បាតុភូតដែលកើតនៅក្នុងស័កនីមួយៗគឺស័កសេណូសូអ៉ីច មានបាតុភូត ដូចជាទិដ្ឋភាពនាពេលបច្ចុប្បន្ន នៅពេល ពេលនោះមានសកម្មភាពមនុស្សនៅលើផែនដី ការកកើត និងការរលាយផ្ទាំងទឹកកក និងមានបាតុភូតដូចជា ជួរភ្នំអាល់ ១០លានឆ្នាំ ជួរភ្នំអង់ ១៧ លានឆ្នាំ ខាងលិចសហរដ្ឋអាមេរិច ជួរភ្នំអាល់អង់ និងហិមាល័យកំពុងលងើបឡើង ១៣លានឆ្នាំ សកម្មភាពបន្តពីអូលីកូសែន ១៩លានឆ្នាំ និងការវិវត្តផ្ទៃដីទ្វីបដូចបច្ចុប្បន្ន ៣លានឆ្នាំ មានថនិកសត្វកើតឡើង ថនិកសត្វថ្មីៗជាច្រើនមានលក្ខណៈដូចបច្ចុប្បន្ន ដូចជា ដំរី សេះ អូដ្ឋបូកពីរ សត្វស៊ីស្មៅជាអាហារ និងការរីកចម្រើននៃវត្ថុផ្សេងៗស័កមេសូសូអ៉ីច មានបាតុភូតជាច្រើនដូចជា ជួរភ្នំកូកាសនៅរូស្ស៊ី ៣៥លានឆ្នាំ ផ្ទាំងថ្មនៃជួរភ្នំបានលេចឡើងជាមួយសកម្មភាពភ្នំភ្លើង ៧១លានឆ្នាំ នៅពេលនោះមានជីវីតដំបូងនៃដាយណូស័រ ថនិកសត្វ សត្វស្លាបបានកើតឡើង និងការវិនាសសាបសូន្យដាយណូស័រនិងសត្វផ្សេងៗទៀត ស័កប៉ាលេអូសូអ៉ីច មានបាតុភូតជាច្រើនដូចជា ផ្នែកសមុទ្រត្រូវគ្របដណ្តប់ដោយទ្វីប មានកើតភ្នំដែលមានលក្ខណៈជាភ្នំភ្លើង ៧០ លានឆ្នាំ ភ្នំងើបឡើងកើតផ្កាប៉ប្រះទឹក ៣៥លានឆ្នាំ មានសំណឹករួចហូរចាក់បង្គរក្នុងសមុទ្រ ៥០លានឆ្នាំ ភ្នំគ្របដណ្តប់ដោយទឹកកក ដីទាបគ្របដណ្តប់ដោយវាលភក់ ៦៥លានឆ្នាំ ការលេចឡើងភ្នំអ៊ូរ៉ាល់និងអាប៉ាឡាស ៥៥លានឆ្នាំ ជីវីតសត្វ រុក្ខជាតិនិងត្រីក្នុងសមុទ្របានកើតឡើងហើយក៏មានការវិនាសនៃសត្វឥតឆ្អឹងកងដែរ បុរេកំប៊្រីយៀង មានការវិវត្តនៃសំបកម៉ង់តូនិងស្នូផែនដីចាប់តាំងពី ១៣០០លានឆ្នាំ និងមានបាតុភូតខ្លះទៀតដូចជា ភ្នំភ្លើងនិងកំអែភ្នំភ្លើងជាច្រើន ពេលនោះក៏ចាប់ផ្តើមមានជីវីតកើតឡើង ប៉ុន្តែស្ថិតនៅក្នុងសមុទ្ររួមមានខ្ញែរសមុទ្រដែលមានកំណើតចាប់តាំងពី ៩៣០ លានឆ្នាំ	null	បាតុភូតដែលកើតនៅក្នុងស័កនីមួយៗគឺស័កសេណូសូអ៉ីច មានបាតុភូត ដូចជាទិដ្ឋភាពនាពេលបច្ចុប្បន្ន នៅពេល ពេលនោះមានសកម្មភាពមនុស្សនៅលើផែនដី ការកកើត និងការរលាយផ្ទាំងទឹកកក និងមានបាតុភូតដូចជា ជួរភ្នំអាល់ ១០លានឆ្នាំ ជួរភ្នំអង់ ១៧ លានឆ្នាំ ខាងលិចសហរដ្ឋអាមេរិច ជួរភ្នំអាល់អង់ និងហិមាល័យកំពុងលងើបឡើង ១៣លានឆ្នាំ សកម្មភាពបន្តពីអូលីកូសែន ១៩លានឆ្នាំ និងការវិវត្តផ្ទៃដីទ្វីបដូចបច្ចុប្បន្ន ៣លានឆ្នាំ មានថនិកសត្វកើតឡើង ថនិកសត្វថ្មីៗជាច្រើនមានលក្ខណៈដូចបច្ចុប្បន្ន ដូចជា ដំរី សេះ អូដ្ឋបូកពីរ សត្វស៊ីស្មៅជាអាហារ និងការរីកចម្រើននៃវត្ថុផ្សេងៗស័កមេសូសូអ៉ីច មានបាតុភូតជាច្រើនដូចជា ជួរភ្នំកូកាសនៅរូស្ស៊ី ៣៥លានឆ្នាំ ផ្ទាំងថ្មនៃជួរភ្នំបានលេចឡើងជាមួយសកម្មភាពភ្នំភ្លើង ៧១លានឆ្នាំ នៅពេលនោះមានជីវីតដំបូងនៃដាយណូស័រ ថនិកសត្វ សត្វស្លាបបានកើតឡើង និងការវិនាសសាបសូន្យដាយណូស័រនិងសត្វផ្សេងៗទៀត ស័កប៉ាលេអូសូអ៉ីច មានបាតុភូតជាច្រើនដូចជា ផ្នែកសមុទ្រត្រូវគ្របដណ្តប់ដោយទ្វីប មានកើតភ្នំដែលមានលក្ខណៈជាភ្នំភ្លើង ៧០ លានឆ្នាំ ភ្នំងើបឡើងកើតផ្កាប៉ប្រះទឹក ៣៥លានឆ្នាំ មានសំណឹករួចហូរចាក់បង្គរក្នុងសមុទ្រ ៥០លានឆ្នាំ ភ្នំគ្របដណ្តប់ដោយទឹកកក ដីទាបគ្របដណ្តប់ដោយវាលភក់ ៦៥លានឆ្នាំ ការលេចឡើងភ្នំអ៊ូរ៉ាល់និងអាប៉ាឡាស ៥៥លានឆ្នាំ ជីវីតសត្វ រុក្ខជាតិនិងត្រីក្នុងសមុទ្របានកើតឡើងហើយក៏មានការវិនាសនៃសត្វឥតឆ្អឹងកងដែរ បុរេកំប៊្រីយៀង មានការវិវត្តនៃសំបកម៉ង់តូនិងស្នូផែនដីចាប់តាំងពី ១៣០០លានឆ្នាំ និងមានបាតុភូតខ្លះទៀតដូចជា ភ្នំភ្លើងនិងកំអែភ្នំភ្លើងជាច្រើន ពេលនោះក៏ចាប់ផ្តើមមានជីវីតកើតឡើង ប៉ុន្តែស្ថិតនៅក្នុងសមុទ្ររួមមានខ្ញែរសមុទ្រដែលមានកំណើតចាប់តាំងពី ៩៣០ លានឆ្នាំ	ច ូរ រ ៀប រា ប់ ពី បា ត ុ ភ ូត ដ ែល កើត នៅ ក្នុង ស ័ ក នី មួយ ៗ Ġ	23	បា ត ុ ភ ូត ដ ែល កើត នៅ ក្នុង ស ័ ក នី មួយ ៗ គ ឺ ស ័ ក សេ ណូ ស ូ អ ៉ី ច Ġ មាន បា ត ុ ភ ូត Ġ ដូច ជា ទិ ដ្ឋ ភាព នា ពេល ប ច្ច ុប ្ប ន្ន Ġ នៅ ពេល Ġ ពេល ន ោះ មាន ស កម្ម ភាព ម នុ ស្ស នៅ លើ ផ ែន ដ ី Ġ ការ ក កើត Ġ និង ការ រ លា យ ផ្ ទ ាំង ទឹក ក ក Ġ និង មាន បា ត ុ ភ ូត ដូច ជា Ġ ជ ួរ ភ្នំ អា ល់ Ġ ១០ លាន ឆ្នាំ Ġ ជ ួរ ភ្នំ អ ង់ Ġ ១ ៧ Ġ លាន ឆ្នាំ Ġ ខា ង ល ិច ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិ ច Ġ ជ ួរ ភ្នំ អា ល់ អ ង់ Ġ និង ហ ិម ាល ័យ កំ ពុ ង លង ើប ឡើង Ġ ១ ៣ លាន ឆ្នាំ âĢĭ Ġ ស កម្ម ភាព ប ន្ត ពី អូ លី កូ សែន Ġ ១៩ លាន ឆ្នាំ Ġ និង ការ វិ វត្ត ផ្ ទ ៃ ដ ី ទ ្វី ប ដូច ប ច្ច ុប ្ប ន្ន Ġ ៣ លាន ឆ្នាំ Ġ មាន ថ និ ក ស ត ្វ កើត ឡើង Ġ ថ និ ក ស ត ្វ ថ ្ម ី ៗ ជា ច្ រ ើន មាន ល ក្ខ ណៈ ដូច ប ច្ច ុប ្ប ន្ន Ġ ដូច ជា Ġ ដំ រី Ġ សេ ះ Ġ អូ ដ្ឋ បូ ក ពី រ Ġ ស ត ្វ ស៊ី ស្ម ៅ ជា អា ហា រ Ġ និង ការ រី ក ចម្រ ើន នៃ វ ត្ថ ុ ផ្ សេ ង ៗ ស ័ ក មេ ស ូស ូ អ ៉ី ច Ġ មាន បា ត ុ ភ ូត ជា ច្ រ ើន ដូច ជា Ġ ជ ួរ ភ្នំ កូ កាស នៅ រ ូស ្ស ៊ី Ġ ៣ ៥ លាន ឆ្នាំ Ġ ផ្ ទ ាំង ថ ្ម នៃ ជ ួរ ភ្នំ បាន ល េច ឡើង ជា មួយ ស កម្ម ភាព ភ្នំ ភ្លើង Ġ ៧ ១ លាន ឆ្នាំ âĢĭ Ġ នៅ ពេល ន ោះ មាន ជីវ ីត ដំ បូ ង âĢĭ នៃ ដា យ ណូ ស ័រ Ġ ថ និ ក ស ត ្វ Ġ ស ត ្វ ស្ លា ប បាន កើត ឡើង Ġ និង ការ វិ នា ស សា ប ស ូន ្យ ដា យ ណូ ស ័រ និង ស ត ្វ ផ្ សេ ង ៗ ទៀត Ġ ស ័ ក ប៉ា ល េ អូ ស ូ អ ៉ី ច Ġ មាន បា ត ុ ភ ូត ជា ច្ រ ើន ដូច ជា Ġ ផ្ ន ែក សម ុ ទ្រ ត្រូវ គ្រ ប ដ ណ្ត ប់ ដោយ ទ ្វី ប Ġ មាន កើត ភ្នំ ដ ែល មាន ល ក្ខ ណៈ ជា ភ្នំ ភ្លើង Ġ ៧០ Ġ លាន ឆ្នាំ Ġ ភ្នំ ង ើប ឡើង កើត ផ្ កា ប៉ ប្រ ះ ទឹក Ġ ៣ ៥ លាន ឆ្នាំ Ġ មាន សំ ណ ឹក រ ួច ហ ូរ ច ាក់ បង ្ គរ ក្នុង សម ុ ទ្រ ĠâĢĭ ៥០ លាន ឆ្នាំ âĢĭ Ġ ភ្នំ គ្រ ប ដ ណ្ត ប់ ដោយ ទឹក ក ក Ġ ដ ី ទ ាប គ្រ ប ដ ណ្ត ប់ ដោយ វា ល ភ ក់ Ġ ៦ ៥ លាន ឆ្នាំ âĢĭ Ġ ការ ល េច ឡើង ភ្នំ អ៊ ូរ ៉ ាល់ និង អា ប៉ា ឡា ស Ġ ៥ ៥ លាន ឆ្នាំ Ġ ជីវ ីត ស ត ្វ Ġ រ ុក ្ខ ជាតិ និង ត្រ ី ក្នុង សម ុ ទ្រ បាន កើត ឡើង ហើយ ក ៏ មាន ការ វិ នា ស នៃ ស ត ្វ ឥ ត ឆ្ អ ឹង ក ង ដ ែរ Ġ ប ុរ េក ំ ប៊ ្រី យ ៀង Ġ មាន ការ វិ វត្ត នៃ សំ ប ក ម៉ង់ តូ និង ស្ន ូ ផ ែន ដ ី ច ាប់ តាំង ពី Ġ ១ ៣០ ០ លាន ឆ្នាំ Ġ និង មាន បា ត ុ ភ ូត ខ្ ល ះ ទៀត ដូច ជា Ġ ភ្នំ ភ្លើង និង កំ អ ែ ភ្នំ ភ្លើង ជា ច្ រ ើន Ġ ពេល ន ោះ ក ៏ ច ាប់ ផ្ ត ើម មាន ជីវ ីត កើត ឡើង Ġ ប៉ ុន ្ត ែ ស្ ថ ិត នៅ ក្នុង សម ុ ទ្រ រួម មាន ខ្ ញ ែរ សម ុ ទ្រ ដ ែល មាន កំ ណ ើត ច ាប់ តាំង ពី Ġ ៩ ៣០ Ġ លាន ឆ្នាំ	639	▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ ពី ប ាត ុ ភ ូត ដ ែល កើត នៅ ក្នុង ស ័ ក នី មួយ ៗ ▁	22	▁បាត ុ ភ ូត ដ ែល កើត នៅ ក្នុង ស ័ ក នី មួយ ៗ គ ឺ ស ័ ក សេ ណូ ស ូ អ ៉ី ច ▁មាន ប ាត ុ ភ ូត ▁ដូចជា ទិ ដ្ឋ ភាព នា ពេល ប ច្ច ុ ប្ប ន្ន ▁នៅពេល ▁ពេល ន ោះ មាន ស កម្ម ភាព ម នុ ស្ស នៅ លើ ផ ែន ដ ី ▁ការក កើត ▁និង ការ រ ល ាយ ផ្ ទ ាំង ទឹក ក ក ▁និង មាន ប ាត ុ ភ ូត ដូច ជា ▁ជួរ ភ្នំ អ ាល់ ▁១០ លាន ឆ្នាំ ▁ជួរ ភ្នំ អ ង់ ▁១៧ ▁លាន ឆ្នាំ ▁ខាងលិច ស ហ រដ្ឋ អា ម េរ ិច ▁ជួរ ភ្នំ អ ាល់ អ ង់ ▁និង ហ ិ មា ល័យ ក ំព ុង លង ើប ឡើង ▁១៣ លាន ឆ្នាំ ▁សកម្មភាព ប ន្ត ពី អូ លី កូ សែន ▁១៩ លាន ឆ្នាំ ▁និង ការ វិ វត្ត ផ្ ទ ៃ ដ ី ទ ្វី ប ដូច ប ច្ច ុ ប្ប ន្ន ▁៣ លាន ឆ្នាំ ▁មាន ថ ន ិក ស ត ្វ កើត ឡើង ▁ថ ន ិក ស ត ្វ ថ ្ម ី ៗ ជា ច ្រ ើន មាន ល ក្ខ ណៈ ដូច ប ច្ច ុ ប្ប ន្ន ▁ដូចជា ▁ដំរី ▁សេះ ▁អូ ដ្ឋ ប ូក ពី រ ▁សត្វ ស៊ី ស្ម ៅ ជា អា ហា រ ▁និង ការ រី ក ចម្រ ើន នៃ វ ត្ថ ុ ផ្ ស េង ៗ ស ័ ក ម េស ូស ូ អ ៉ី ច ▁មាន ប ាត ុ ភ ូត ជា ច ្រ ើន ដូច ជា ▁ជួរ ភ្នំ កូ កាស នៅ រ ូ ស្ ស៊ី ▁៣៥ លាន ឆ្នាំ ▁ផ្ទាំង ថ ្ម នៃ ជ ួរ ភ្នំ បាន ល េច ឡើង ជា មួយ ស កម្ម ភាព ភ្នំ ភ្លើង ▁៧ ១ លាន ឆ្នាំ ▁នៅពេល ន ោះ មាន ជីវ ីត ដំ បូ ង ▁នៃ ដ ាយ ណូ ស ័រ ▁ថ ន ិក ស ត ្វ ▁សត្វ ស ្លា ប បាន កើត ឡើង ▁និង ការ វិ នា ស សា ប ស ូន ្យ ដ ាយ ណូ ស ័រ និង ស ត ្វ ផ្ ស េង ៗ ទៀត ▁ស័ក ប៉ា ល េ អូ ស ូ អ ៉ី ច ▁មាន ប ាត ុ ភ ូត ជា ច ្រ ើន ដូច ជា ▁ផ្នែក សម ុ ទ្រ ត្រូវ គ្រ ប ដ ណ្ត ប់ ដោយ ទ ្វី ប ▁មាន កើត ភ្នំ ដ ែល មាន ល ក្ខ ណៈ ជា ភ្នំ ភ្លើង ▁៧០ ▁លាន ឆ្នាំ ▁ភ្នំ ង ើប ឡើង កើត ផ្ កា ប៉ ប្រ ះ ទឹក ▁៣៥ លាន ឆ្នាំ ▁មាន ស ំណ ឹក រ ួច ហ ូរ ច ាក់ ប ង្គ រ ក្នុង សម ុ ទ្រ ▁៥០ លាន ឆ្នាំ ▁ភ្នំ គ្រ ប ដ ណ្ត ប់ ដោយ ទឹក ក ក ▁ដី ទ ាប គ្រ ប ដ ណ្ត ប់ ដោយ វ ាល ភ ក់ ▁៦៥ លាន ឆ្នាំ ▁ការ ល េច ឡើង ភ្នំ អ៊ ូ រ៉ា ល់ និង អា ប៉ា ឡា ស ▁៥៥ លាន ឆ្នាំ ▁ជីវ ីត ស ត ្វ ▁រុក្ខជាតិ និង ត្រ ី ក្នុង សម ុ ទ្រ បាន កើត ឡើង ហើយ ក ៏ មាន ការ វិ នា ស នៃ ស ត ្វ ឥ ត ឆ្ អ ឹង ក ង ដ ែរ ▁បុ រ េក ំ ប៊ ្រី យ ៀង ▁មាន ការ វិ វត្ត នៃ សំ ប ក ម៉ង់ តូ និង ស្ន ូ ផ ែន ដ ី ច ាប់ តាំង ពី ▁១៣ ០០ លាន ឆ្នាំ ▁និង មាន ប ាត ុ ភ ូត ខ្ ល ះ ទៀត ដូច ជា ▁ភ្នំ ភ្លើង និង កំ អ ែ ភ្នំ ភ្លើង ជា ច ្រ ើន ▁ពេល ន ោះ ក ៏ ច ាប់ ផ្ ត ើម មាន ជីវ ីត កើត ឡើង ▁ប៉ុន្តែ ស ្ថ ិត នៅ ក្នុង សម ុ ទ្រ រួម មាន ខ្ ញ ែរ សម ុ ទ្រ ដ ែល មាន ក ំណ ើត ច ាប់ តាំង ពី ▁៩ ៣០ ▁លាន ឆ្នាំ	598
តើចិញ្ចើមផ្លូវនិងផ្លូវថ្មើរជើងត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់គោលបំណងផ្សេងទៀតបានដែរទេ បើប្រើបានតើ ប្រជាពលរដ្ឋ ឬអ្នករៀបចំត្រូវធ្វើដូចម្តេចខ្លះ	null	ចិញ្ចើមផ្លូវនិងផ្លូវថ្មើរជើងអាចយកទៅប្រើប្រាស់សម្រាប់គោលបំណងផ្សេងទៀត បាន ស្របតាមបញ្ញត្តិនៃមាត្រា២៨ នៃច្បាប់ផ្លូវថ្នល់ ហើយអ្នករៀបចំត្រូវលើកសំណើសុំប្រើប្រាស់ផ្លូវថ្នល់ដោយភ្ជាប់ជាមួយគម្រោងការពារសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ទៅរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោម ជាតិ សកម្មភាពនេះអាចប្រព្រឹត្តទៅបាន ក្រោយពេលទទួលបានការអនុញ្ញាតពីរដ្ឋបាលថ្នាក់ ក្រោមជាតិតាមលំដាប់ថ្នាក់ ទៅតាមកម្រិតនៃពិធីនិងតាមភាពចាំបាច់	null	ចិញ្ចើមផ្លូវនិងផ្លូវថ្មើរជើងអាចយកទៅប្រើប្រាស់សម្រាប់គោលបំណងផ្សេងទៀត បាន ស្របតាមបញ្ញត្តិនៃមាត្រា២៨ នៃច្បាប់ផ្លូវថ្នល់ ហើយអ្នករៀបចំត្រូវលើកសំណើសុំប្រើប្រាស់ផ្លូវថ្នល់ដោយភ្ជាប់ជាមួយគម្រោងការពារសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ទៅរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោម ជាតិ សកម្មភាពនេះអាចប្រព្រឹត្តទៅបាន ក្រោយពេលទទួលបានការអនុញ្ញាតពីរដ្ឋបាលថ្នាក់ ក្រោមជាតិតាមលំដាប់ថ្នាក់ ទៅតាមកម្រិតនៃពិធីនិងតាមភាពចាំបាច់	ត ើ ច ិញ ្ច ើម ផ្ល ូវ និង ផ្ល ូវ ថ ្ម ើរ ជើង ត្រូវ ប្រ ើប ្រា ស់ សម ្រា ប់ គោ ល ប ំណ ង ផ្ សេ ង ទៀត បាន ដ ែរ ទេ Ġ ប ើប ្រ ើប ាន ត ើ Ġ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ Ġ ឬ អ្នក រៀបចំ ត្រូវ ធ ្វ ើ ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ ĠĠ	61	ច ិញ ្ច ើម ផ្ល ូវ និង ផ្ល ូវ ថ ្ម ើរ ជើង អា ច យក ទៅ ប្រ ើប ្រា ស់ សម ្រា ប់ គោ ល ប ំណ ង ផ្ សេ ង ទៀត Ġ បាន Ġ ស្រ ប តា ម បញ្ញត្តិ នៃ មា ត្រា ២ ៨ Ġ នៃ ច្ បា ប់ ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ Ġ ហើយ អ្នក រៀបចំ ត្រូវ លើក សំ ណ ើស ុំ ប្រ ើប ្រា ស់ ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ ដោយ ភ្ជាប់ ជា មួយ គម ្រ ោង ការពារ សុ វ ត្ថ ិ ភាព ចរ ា ចរ ណ៍ ទៅ រដ្ឋ បាល ថ្ន ាក់ ក្រោម Ġ ជាតិ Ġ ស កម្ម ភាព នេះ អា ច ប្រ ព្រ ឹត ្ត ទៅ បាន Ġ ក្រ ោយ ពេល ទទួលបាន ការ អនុ ញ្ញា ត ពី រដ្ឋ បាល ថ្ន ាក់ Ġ ក្រោម ជាតិ តា ម លំ ដា ប់ ថ្ន ាក់ Ġ ទៅ តា មក ម្រ ិត នៃ ពិ ធី និង តា ម ភាព ចាំបាច់	140	▁តើ ច ិ ញ្ច ើម ផ្ល ូវ និង ផ្ល ូវ ថ ្ម ើរ ជើង ត្រូវ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ស ម្រ ាប់ គ ោល ប ំណ ង ផ្ ស េង ទៀត បាន ដ ែរ ទេ ▁បើ ប្រ ើ បាន ត ើ ▁ប្រជាពលរដ្ឋ ▁ឬ អ្នក រៀបចំ ត្រូវ ធ ្វ ើ ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	56	▁ចិញ្ចើមផ្លូវ និង ផ្ល ូវ ថ ្ម ើរ ជើង អា ច យក ទៅ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ស ម្រ ាប់ គ ោល ប ំណ ង ផ្ ស េង ទៀត ▁បាន ▁ស្រប ត ាម បញ្ញត្តិ នៃ មា ត្រា ២ ៨ ▁នៃ ច ្ប ាប់ ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ ▁ហើយ អ្នក រៀបចំ ត្រូវ លើក ស ំណ ើស ុំ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ ដោយ ភ្ជាប់ ជា មួយ គ ម្រ ោង ការពារ សុ វ ត្ថ ិ ភាព ច រា ចរ ណ៍ ទៅ រដ្ឋ បាល ថ្ន ាក់ ក្រោម ▁ជាតិ ▁សកម្មភាព នេះ អា ច ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ទៅ បាន ▁ក្រោយពេល ទទួលបាន ការ អនុ ញ្ញា ត ពី រដ្ឋ បាល ថ្ន ាក់ ▁ក្រោម ជាតិ ត ាម លំ ដ ាប់ ថ្ន ាក់ ▁ទៅតាម ក ម្រ ិត នៃ ពិ ធី និង ត ាម ភាព ចាំបាច់	129
តើព្រះបាទជយវម៌្មទី២ យាងមកពីណា ចូរបង្ហាញភស្តុតាង ចាស់និងភស្តុតាងថ្មី	null	រឿងដែលនិយាយថា ព្រះបាទជ័យវម៌្មទី២ យាងមកពីជវាជ្វា គឺមាននៅក្នុងសិលាចារឹកស្តុកកក់ធំ ហេតុនេះនាំឲ្យអ្នកប្រវត្តិវិទូមួយចំនួនបានបកស្រាយថាជ្វាគឺកោះជ្វា នៅឧបទ្វីបម៉ាឡេស៊ី ជ្វា នៅកោះស៊ូម៉ាត្រា ជាដើម បើយើងពីនិត្យឲ្យច្បាស់ទៅជវាជ្វា នេះគឺម្ប៉ាខាងត្បូង គឺជាច្ប៉ាបាណ្ឌុរង្គៈ ដែលនៅជាប់កកម្ពុជា ហើយវាតយកកំពង់ផែតាមសមុទ្រ ព្រោះពេលនោះចិនឥណ្ឌូនេស៊ី និងឥណ្ឌាបានយកកំពង់ផែតាមឆ្នេរខាងត្បូងជាតំបន់់ពាណិជ្ជកម្មសំខាន់សម្រាប់ប្រកួតប្រជែង ចាម្ប៉ានឹងកម្ពុជា តែងតែធ្វើសង្គ្រាមនឹងគ្នាជាញឹកញាប់ ចំណែកជ្វា នៅឥណ្ឌូនេស៊ី ពេលនោះពុំមានសមត្ថភពមកវាយកម្ពុជាទេដូចនេះ ព្រះបាទជ័យវម៌្មទី២ មិនមែនយាងមកពីជ្វា នៃកោះឥណ្ឌូនេស៊ីទេគឺកយាងមកពីចាម្ប៉ាខាងត្បូង បាណ្ឌុរង្គៈនេះឯង	null	រឿងដែលនិយាយថា ព្រះបាទជ័យវម៌្មទី២ យាងមកពីជវាជ្វា គឺមាននៅក្នុងសិលាចារឹកស្តុកកក់ធំ ហេតុនេះនាំឲ្យអ្នកប្រវត្តិវិទូមួយចំនួនបានបកស្រាយថាជ្វាគឺកោះជ្វា នៅឧបទ្វីបម៉ាឡេស៊ី ជ្វា នៅកោះស៊ូម៉ាត្រា ជាដើម បើយើងពីនិត្យឲ្យច្បាស់ទៅជវាជ្វា នេះគឺម្ប៉ាខាងត្បូង គឺជាច្ប៉ាបាណ្ឌុរង្គៈ ដែលនៅជាប់កកម្ពុជា ហើយវាតយកកំពង់ផែតាមសមុទ្រ ព្រោះពេលនោះចិនឥណ្ឌូនេស៊ី និងឥណ្ឌាបានយកកំពង់ផែតាមឆ្នេរខាងត្បូងជាតំបន់់ពាណិជ្ជកម្មសំខាន់សម្រាប់ប្រកួតប្រជែង ចាម្ប៉ានឹងកម្ពុជា តែងតែធ្វើសង្គ្រាមនឹងគ្នាជាញឹកញាប់ ចំណែកជ្វា នៅឥណ្ឌូនេស៊ី ពេលនោះពុំមានសមត្ថភពមកវាយកម្ពុជាទេដូចនេះ ព្រះបាទជ័យវម៌្មទី២ មិនមែនយាងមកពីជ្វា នៃកោះឥណ្ឌូនេស៊ីទេគឺកយាងមកពីចាម្ប៉ាខាងត្បូង បាណ្ឌុរង្គៈនេះឯង	ត ើ ព្រ ះ បាទ ជ យ វ ម ៌្ ម ទី ២ Ġ យា ង មក ពី ណា Ġ ច ូរ បង ្ហ ាញ ភ ស្ត ុត ាង Ġ ច ាស់ និង ភ ស្ត ុត ាង ថ ្ម ី Ġ	37	រឿង ដ ែល និ យា យ ថា Ġ ព្រ ះ បាទ ជ ័យ វ ម ៌្ ម ទី ២ Ġ យា ង មក ពី ជ វា ជ ្វា Ġ គ ឺ មាន នៅ ក្នុង សិ លា ចារ ឹក ស្ត ុក ក ក់ ធ ំ Ġ ហេតុ នេះ នាំ ឲ្យ អ្នក ប្រ វត្ត ិ វិ ទូ មួយ ចំ ន ួន បាន ប ក ស្រ ាយ ថា ជ ្វា គ ឺ ក ោះ ជ ្វា Ġ នៅ ឧ បទ ្វី ប ម៉ា ឡេ ស៊ី Ġ ជ ្វា Ġ នៅ ក ោះ ស៊ូ ម៉ា ត្រា Ġ ជា ដើម Ġ ប ើយ ើង ពី និ ត ្យ ឲ្យ ច្ បា ស់ ទៅ ជ វា ជ ្វា Ġ នេះ គ ឺ ម្ ប៉ា ខា ង ត្ប ូង Ġ គ ឺ ជា ច្ ប៉ា បា ណ្ឌ ុរ ង្គ ៈ Ġ ដ ែល នៅ ជាប់ ក ក ម្ព ុ ជា Ġ ហើយ វា ត យក កំ ព ង់ ផ ែត ាម សម ុ ទ្រ Ġ ព្រ ោះ ពេល ន ោះ ច ិន ឥ ណ្ឌ ូន េស ៊ី Ġ និង ឥ ណ្ឌ ា âĢĭ បាន យក កំ ព ង់ ផ ែត ាម ឆ្ ន េរ ខា ង ត្ប ូង ជា ត ំ ប ន់ ់ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម សំ ខា ន់ សម ្រា ប់ ប្រកួត ប្រ ជ ែង Ġ ច ាម ្ប ៉ ាន ឹង ក ម្ព ុ ជា Ġ តែ ង តែ ធ ្វ ើស ង្គ ្រា ម នឹង គ្នា ជា ញ ឹក ញ ាប់ Ġ ចំ ណ ែក ជ ្វា Ġ នៅ ឥ ណ្ឌ ូន េស ៊ី Ġ ពេល ន ោះ ពុ ំ មាន សម ត្ថ ភព មក វា យក ម្ព ុ ជា ទេ ដូច នេះ Ġ ព្រ ះ បាទ ជ ័យ វ ម ៌្ ម ទី ២ Ġ ម ិន ម ែន យា ង មក ពី ជ ្វា Ġ នៃ ក ោះ ឥ ណ្ឌ ូន េស ៊ី ទេ គ ឺ ក យា ង មក ពី ច ាម ្ប ៉ ា ខា ង ត្ប ូង Ġ បា ណ្ឌ ុរ ង្គ ៈ នេះ ឯ ង ĠâĢĭ	305	▁តើ ព្រ ះ បាទ ជ យ វ ម ៌្ ម ទី ២ ▁យាង មក ពី ណា ▁ចូរ ប ង្ហ ាញ ភ ស្ត ុត ាង ▁ចាស់ និង ភ ស្ត ុត ាង ថ ្ម ី ▁	33	▁រឿង ដ ែល ន ិយ ាយ ថា ▁ព្រះបាទ ជ ័យ វ ម ៌្ ម ទី ២ ▁យាង មក ពី ជ វា ជ ្វា ▁គឺ មាន នៅ ក្នុង សិ លា ចារ ឹក ស្ត ុក ក ក់ ធ ំ ▁ហេតុ នេះ នាំ ឲ្យ អ្នក ប្រ វ ត្តិ វិ ទូ មួយ ចំ ន ួន បាន ប ក ស្រ ាយ ថា ជ ្វា គ ឺ ក ោះ ជ ្វា ▁នៅ ឧ បទ ្វី ប ម៉ា ឡេ ស៊ី ▁ជ ្វា ▁នៅ ក ោះ ស៊ូ ម៉ា ត្រា ▁ជាដើម ▁បើ យ ើង ពី ន ិត ្យ ឲ្យ ច ្ប ាស់ ទៅ ជ វា ជ ្វា ▁នេះ គ ឺ ម្ ប៉ា ខា ង ត្ប ូង ▁គឺជា ច្ ប៉ា បា ណ្ឌ ុរ ង្គ ៈ ▁ដែល នៅ ជាប់ ក ក ម្ព ុ ជា ▁ហើយ វ ាត យក ក ំព ង់ ផ ែត ាម សម ុ ទ្រ ▁ព្រោះ ពេល ន ោះ ច ិន ឥ ណ្ឌ ូន េ ស៊ី ▁និង ឥ ណ្ឌ ា ▁បាន យក ក ំព ង់ ផ ែត ាម ឆ្ ន េរ ខា ង ត្ប ូង ជា ត ំ ប ន់ ់ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម សំ ខ ាន់ ស ម្រ ាប់ ប្រកួត ប្រ ជ ែង ▁ចា ម្ ប៉ា នឹង ក ម្ព ុ ជា ▁តែងតែ ធ ្វ ើស ង្គ ្រា ម នឹង គ្នា ជា ញ ឹក ញ ាប់ ▁ចំណែក ជ ្វា ▁នៅ ឥ ណ្ឌ ូន េ ស៊ី ▁ពេល ន ោះ ព ុំ មាន សម ត្ថ ភព មក វា យក ម្ព ុ ជា ទេ ដូច នេះ ▁ព្រះបាទ ជ ័យ វ ម ៌្ ម ទី ២ ▁មិន ម ែន យ ាង មក ពី ជ ្វា ▁នៃ ក ោះ ឥ ណ្ឌ ូន េ ស៊ី ទេ គ ឺ ក យ ាង មក ពី ច ា ម្ ប៉ា ខា ង ត្ប ូង ▁បា ណ្ឌ ុរ ង្គ ៈ នេះ ឯ ង ▁	286
ដូចម្តេចដែលហៅថា ទំនាក់ទំនងខាងក្នុង និងទំនាងទំនងខាងក្រៅ	null	ទំនាក់ទំនងខាងក្នុង គឺជាទំនាក់ទនងរវាងបណ្តាលផ្នែកបណ្តាកកត្តាដែលមាននៅក្នុងវត្ថុបាតុភូតតែមួយទំនាក់ទំនងខាងក្រៅ គឺជាទំនាក់ទំនងរវាងបណ្តាវត្ថុ បាតុភុតផ្សេងគ្នា	null	ទំនាក់ទំនងខាងក្នុង គឺជាទំនាក់ទនងរវាងបណ្តាលផ្នែកបណ្តាកកត្តាដែលមាននៅក្នុងវត្ថុបាតុភូតតែមួយទំនាក់ទំនងខាងក្រៅ គឺជាទំនាក់ទំនងរវាងបណ្តាវត្ថុ បាតុភុតផ្សេងគ្នា	ដូច ម្ ត េច ដ ែល ហ ៅ ថា Ġ ទំ នាក់ ទំ ន ង ខា ង ក្នុង Ġ និង ទំ នា ង ទំ ន ង ខា ង ក្រ ៅ Ġ	28	ទំ នាក់ ទំ ន ង ខា ង ក្នុង Ġ គ ឺ ជា ទំ នាក់ ទ ន ង រ វា ង បណ្ត ាល ផ្ ន ែក បណ្ត ាក ក ត្ត ា ដ ែល មាន នៅ ក្នុង វ ត្ថ ុប ាត ុ ភ ូត តែ មួយ ទំ នាក់ ទំ ន ង ខា ង ក្រ ៅ Ġ គ ឺ ជា ទំ នាក់ ទំ ន ង រ វា ង បណ្ត ាវ ត្ថ ុ Ġ បា ត ុ ភ ុត ផ្ សេ ង គ្នា	76	▁ដូចម្តេច ដ ែល ហ ៅ ថា ▁ទំនាក់ទំនង ខា ង ក្នុង ▁និង ទំ ន ាង ទំ ន ង ខា ង ក្រ ៅ ▁	21	▁ទំនាក់ទំនង ខា ង ក្នុង ▁គឺជា ទំ នាក់ ទ ន ង រ វ ាង បណ្ត ាល ផ្ ន ែក បណ្ត ាក ក ត្ត ា ដ ែល មាន នៅ ក្នុង វ ត្ថ ុប ាត ុ ភ ូត តែ មួយ ទំ នាក់ ទំ ន ង ខា ង ក្រ ៅ ▁គឺជា ទំ នាក់ ទំ ន ង រ វ ាង បណ្ត ាវ ត្ថ ុ ▁បាត ុ ភ ុត ផ្ ស េង គ្នា	67
តើពោតរុក្ខជាតិម៉ូណូកូទីលេដូន រឺ ឌីកូទីលេដូន ពីព្រោះអ្វី	null	ពោតរុក្ខជាតិម៉ូណូកូទីលេដូនពីព្រោះគ្រាប់មានកូទីលេដុងមួយស្លឹកវែងមានទ្រនុងស្របផ្កាមាន ៣ ស្រទាប់ ពហុគុណនៃ ៣ឬសជាឬសស្ញែដើមមានចាច់សរសៃរនាំស្ថិតនៅរាយប៉ាយ	null	ពោតរុក្ខជាតិម៉ូណូកូទីលេដូនពីព្រោះគ្រាប់មានកូទីលេដុងមួយស្លឹកវែងមានទ្រនុងស្របផ្កាមាន ៣ ស្រទាប់ ពហុគុណនៃ ៣ឬសជាឬសស្ញែដើមមានចាច់សរសៃរនាំស្ថិតនៅរាយប៉ាយ	ត ើ ព ោត រ ុក ្ខ ជាតិ ម៉ូ ណូ កូ ទី ល េ ដ ូន Ġ រ ឺ Ġ ឌី កូ ទី ល េ ដ ូន Ġ ពី ព្រ ោះ អ ្វី Ġ	30	ព ោត រ ុក ្ខ ជាតិ ម៉ូ ណូ កូ ទី ល េ ដ ូន ពី ព្រ ោះ គ្រាប់ មាន កូ ទី ល េ ដ ុង មួយ ស្ ល ឹក វ ែង មាន ទ្រ នុ ង ស្រ ប ផ្ កា មាន Ġ ៣ ĠâĢĭ ស្រ ទ ាប់ Ġ ព ហ ុ គុណ នៃ Ġ ៣ ឬ ស ជា ឬ ស ស្ ញ ែ ដើម មាន ច ាច់ ស រស ៃ រ នាំ ស្ ថ ិត នៅ រា យ ប៉ា យ	75	▁តើ ព ោត រ ុ ក្ខ ជាតិ ម៉ូ ណូ កូ ទី ល េ ដ ូន ▁រឺ ▁ឌី កូ ទី ល េ ដ ូន ▁ពីព្រោះ អ ្វី ▁	26	▁ព ោត រ ុ ក្ខ ជាតិ ម៉ូ ណូ កូ ទី ល េ ដ ូន ពី ព្រ ោះ គ្រាប់ មាន កូ ទី ល េ ដ ុង មួយ ស ្ល ឹក វ ែង មាន ទ្រ ន ុង ស្រ ប ផ្ កា មាន ▁៣ ▁ស្រទាប់ ▁ពហុ គុណ នៃ ▁៣ ឬ ស ជា ឬ ស ស ្ញ ែ ដើម មាន ច ាច់ ស រស ៃ រ នាំ ស ្ថ ិត នៅ រ ាយ ប៉ ាយ	71
តើប្រជាពលរដ្ឋត្រូវជ្រើសរើសតំណាងរាស្រ្ដ គណបក្សដោយលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យដោយប្រៀបណា	null	ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រ គណបក្សអោយលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យដោយរបៀបដូចខាងក្រោមតំណាងរាស្ត្រ ឬគណបក្សដែលពេញចិត្ត គឺចេះគិតគួរផលប្រយោជន៍ដល់ប្រជាពលរដ្ឋប្រទេសជាតិយល់ដឹងពីតម្រូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋស្គាល់សុខទុក្ខប្រជាពលរដ្ឋ កម្លាំងកាយចិត្ត សម្ភារៈ ហើយរមានអាសន្នមិនរត់ចោលស្រុកតំណាងរាស្ត្រដែលមានសុខភាពល្អ មានសមត្ថភាព មានចំណេះដឹងខ្ពស់មានគុណធម៌ ព្រហ្មវិហារធម៌ សពិធរាជធម៍សីលធម៌រស់នៅល្អមានប្រជាប្រិយភាពគណបក្សដែលបានដាក់ចុះគោលនយោបាយស្របតាមបំណងប្រាថ្នារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ បេក្ខជនឈរឈ្មោះក្នុងគណបក្សសំបូរទៅដោយអ្នកមានសមត្តភាព គុណធម៌ សុខភាពល្អ ហើយគណបក្សនេះ បានអនុវត្តបានគោលនយោបាយដែលខ្លួនបានផ្សព្វផ្សាយ មិនបោះបង់ប្រជាពលរដ្ឋពេលឈ្នះឆ្នោត ក៏ហ៊ានអនុវត្តការថា ការសន្យា ពេលយុទ្ធនាការ និងហ៊ានទទួលខុសត្រូវ	null	ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រ គណបក្សអោយលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យដោយរបៀបដូចខាងក្រោមតំណាងរាស្ត្រ ឬគណបក្សដែលពេញចិត្ត គឺចេះគិតគួរផលប្រយោជន៍ដល់ប្រជាពលរដ្ឋប្រទេសជាតិយល់ដឹងពីតម្រូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋស្គាល់សុខទុក្ខប្រជាពលរដ្ឋ កម្លាំងកាយចិត្ត សម្ភារៈ ហើយរមានអាសន្នមិនរត់ចោលស្រុកតំណាងរាស្ត្រដែលមានសុខភាពល្អ មានសមត្ថភាព មានចំណេះដឹងខ្ពស់មានគុណធម៌ ព្រហ្មវិហារធម៌ សពិធរាជធម៍សីលធម៌រស់នៅល្អមានប្រជាប្រិយភាពគណបក្សដែលបានដាក់ចុះគោលនយោបាយស្របតាមបំណងប្រាថ្នារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ បេក្ខជនឈរឈ្មោះក្នុងគណបក្សសំបូរទៅដោយអ្នកមានសមត្តភាព គុណធម៌ សុខភាពល្អ ហើយគណបក្សនេះ បានអនុវត្តបានគោលនយោបាយដែលខ្លួនបានផ្សព្វផ្សាយ មិនបោះបង់ប្រជាពលរដ្ឋពេលឈ្នះឆ្នោត ក៏ហ៊ានអនុវត្តការថា ការសន្យា ពេលយុទ្ធនាការ និងហ៊ានទទួលខុសត្រូវ	ត ើប ្រ ជា ពល រដ្ឋ ត្រូវ ជ្រ ើស រ ើស ត ំណ ាង រា ស្រ ្ ដ Ġ គ ណ ប ក្ស ដោយ ល ក្ខ ណៈ វិ និ ច្ឆ ័យ ដោយ ប្រ ៀប ណា Ġ	34	ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ត្រូវ ជ្រ ើស រ ើស ត ំណ ាង រា ស្ត្រ Ġ គ ណ ប ក្ស អោយ ល ក្ខ ណៈ វិ និ ច្ឆ ័យ ដោយ រ ប ៀប ដូច ខា ង ក្រោម ត ំណ ាង រា ស្ត្រ Ġ ឬ គ ណ ប ក្ស ដ ែល ព េញ ចិត្ត Ġ គ ឺ ច េះ គ ិត គ ួរ ផល ប្រ យោ ជន ៍ ដល់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ប្រ ទេស ជាតិ យ ល់ ដ ឹង ពី ត ម្រ ូវ ការ រ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ស្ គ ាល់ សុខ ទុក្ខ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ Ġ ក ម្ល ាំង កាយ ចិត្ត Ġ សម ្ ភា រៈ Ġ ហើយ រ មាន អា ស ន្ន ម ិន រ ត់ ចោល ស្រ ុក ត ំណ ាង រា ស្ត្រ ដ ែល មាន សុខ ភាព ល្អ Ġ មាន សម ត្ថ ភាព Ġ មាន ចំ ណេ ះ ដ ឹង ខ្ ព ស់ មាន គុណ ធម៌ Ġ ព្រ ហ្ម វិ ហា រ ធម៌ Ġ ស ពិ ធរ ា ជ ធម ៍ សី ល ធម៌ រស់ នៅ ល្អ មាន ប្រ ជា ប្រ ិយ ភាព គ ណ ប ក្ស ដ ែល បាន ដា ក់ ច ុះ គោ ល ន យោ បា យ ស្រ ប តា ម ប ំណ ង ប្រា ថ្ន ារ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ Ġ ប េក ្ខ ជន ឈ រ ឈ្មោះ ក្នុង គ ណ ប ក្ស សំ បូ រ ទៅ ដោយ អ្នក មាន សម ត្ត ភាព Ġ គុណ ធម៌ Ġ សុខ ភាព ល្អ Ġ ហើយ គ ណ ប ក្ស នេះ Ġ បាន អនុ វត្ត បាន គោ ល ន យោ បា យ ដ ែល ខ្លួន បាន ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ Ġ ម ិន ប ោះ បង់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ពេល ឈ ្ន ះ ឆ្ ន ោត Ġ ក ៏ ហ៊ ាន អនុ វត្ត ការ ថា Ġ ការ ស ន្ យា Ġ ពេល យ ុទ្ធ នា ការ Ġ និង ហ៊ ាន ទទួល ខុស ត្រូវ	292	▁តើ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ត្រូវ ជ្រ ើស រ ើស ត ំណ ាង រា ស្រ ្ ដ ▁គណបក្ស ដោយ ល ក្ខ ណៈ វិ និ ច្ឆ ័យ ដោយ ប្រ ៀប ណា ▁	30	▁ប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវ ជ្រ ើស រ ើស ត ំណ ាង រា ស្ត្រ ▁គណបក្ស អោយ ល ក្ខ ណៈ វិ និ ច្ឆ ័យ ដោយ រ ប ៀប ដូច ខា ង ក្រោម ត ំណ ាង រា ស្ត្រ ▁ឬ គ ណ ប ក្ស ដ ែល ព េញ ចិត្ត ▁គឺ ច េះ គ ិត គ ួរ ផល ប្រ យោ ជ ន៍ ដល់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ប្រ ទេស ជាតិ យ ល់ ដ ឹង ពី ត ម្រ ូវ ការ រ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ស្ គ ាល់ សុខ ទុក្ខ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ▁កម្លាំង កាយ ចិត្ត ▁សម្ភារៈ ▁ហើយ រ មាន អា ស ន្ន ម ិន រ ត់ ចោល ស្រ ុក ត ំណ ាង រា ស្ត្រ ដ ែល មាន សុខ ភាព ល្អ ▁មាន សម ត្ថ ភាព ▁មាន ច ំណ េះ ដ ឹង ខ្ ព ស់ មាន គុណ ធម៌ ▁ព្រហ្ម វិ ហា រ ធម៌ ▁ស ពិ ធ រាជ ធម ៍ សី ល ធម៌ រស់ នៅ ល្អ មាន ប្រ ជា ប្រ ិយ ភាព គ ណ ប ក្ស ដ ែល បាន ដ ាក់ ច ុះ គ ោល ន យោ ប ាយ ស្រ ប ត ាម ប ំណ ង ប្រា ថ្ន ារ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ▁បេក្ខជន ឈ រ ឈ្មោះ ក្នុង គ ណ ប ក្ស សំ ប ូរ ទៅ ដោយ អ្នក មាន សម ត្ត ភាព ▁គុណ ធម៌ ▁សុខភាព ល្អ ▁ហើយ គ ណ ប ក្ស នេះ ▁បាន អនុ វត្ត បាន គ ោល ន យោ ប ាយ ដ ែល ខ្លួន បាន ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ▁មិន ប ោះ បង់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ពេល ឈ ្ន ះ ឆ្ ន ោត ▁ក៏ ហ៊ ាន អនុ វត្ត ការ ថា ▁ការស ន ្យា ▁ពេល យ ុទ្ធ នា ការ ▁និង ហ៊ ាន ទទួល ខុស ត្រូវ	271
ចូររាប់ឈ្មោះឆ្នេរសមុទ្រកំពូលចំនួន១០នៃឆ្នេរសមុទ្រស្អាតបំផុតនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍	null	លំដាប់ថ្នាក់កំពូលចំនួន១០នៃឆ្នេរសមុទ្រស្អាតបំផុតនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដោយមានឆ្នេរសមុទ្រអូលូវ៉េលី របស់ប្រទេសម៉ាល់ឌីវ ស្ថិតនៅលំដាប់ទី១ខណៈពេលឆ្នេរសមុទ្ររបស់ថៃក៏ជាប់ក្នុងលំដាប់ថ្នាក់ទាំង១០ខាងលើចំនួន៣កន្លែងផងដែរ ចំណែកលំដាប់ទី២ គឺឆ្នេរខ្សាច់ ប៉ាតង ក្នុងខេត្តភូសាកេតប្រទេសថៃ ខណៈដែលលំដាប់ ៣ទី៣ គឺឆ្នេរសមុទ្រទឹកថ្លា បូរ៉ាស៊ីក្នុងប្រទេស ហ្វីលីពីន ៤៥ សម្រាប់លំដាប់ទី៨ និងទី៥ គឺឆ្នេរសមុទ្រ កោះក្រាដាន ខណៈដែលលំដាប់ ៣ទី៣ គឺឆ្នេរសមុទ្រទឹកថ្លា បូរ៉ាស៊ីក្នុងប្រទេស ហ្វីលីពីន ៤៥ សម្រាប់លំដាប់ទី៨ និងទី៥ គឺឆ្នេរសមុទ្រ កោះក្រាដាន ខេត្តត្រាំង និងឆ្នេរសមុទ្រ ឆាឋង នៅលើកោះសាមុយប្រទេសថៃ សម្រាប់លំដាប់ថ្នាក់ទី៦រហូតគឺឆ្នេរខ្សាច់ ជីមបារែន ៧៨សម្រាប់លំដាប់ថ្នាក់ទី៧និងលេខ៨គឺ ឆ្នេរខ្សាច់ គូតា និងឆ្នេរខ្សាច់ សាណ័រ របស់ឥណ្ឌូណេស៊ី ខ្សាច់ឆ្នេរ ៩ ប៉ានតាយឆេណាង របស់ម៉ាឡេស៊ី ១០ និងឆ្នេរសមុទ្រ បូរ៉ាកាយ របស់ហ្វីលីពីន	null	លំដាប់ថ្នាក់កំពូលចំនួន១០នៃឆ្នេរសមុទ្រស្អាតបំផុតនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដោយមានឆ្នេរសមុទ្រអូលូវ៉េលី របស់ប្រទេសម៉ាល់ឌីវ ស្ថិតនៅលំដាប់ទី១ខណៈពេលឆ្នេរសមុទ្ររបស់ថៃក៏ជាប់ក្នុងលំដាប់ថ្នាក់ទាំង១០ខាងលើចំនួន៣កន្លែងផងដែរ ចំណែកលំដាប់ទី២ គឺឆ្នេរខ្សាច់ ប៉ាតង ក្នុងខេត្តភូសាកេតប្រទេសថៃ ខណៈដែលលំដាប់ ៣ទី៣ គឺឆ្នេរសមុទ្រទឹកថ្លា បូរ៉ាស៊ីក្នុងប្រទេស ហ្វីលីពីន ៤៥ សម្រាប់លំដាប់ទី៨ និងទី៥ គឺឆ្នេរសមុទ្រ កោះក្រាដាន ខណៈដែលលំដាប់ ៣ទី៣ គឺឆ្នេរសមុទ្រទឹកថ្លា បូរ៉ាស៊ីក្នុងប្រទេស ហ្វីលីពីន ៤៥ សម្រាប់លំដាប់ទី៨ និងទី៥ គឺឆ្នេរសមុទ្រ កោះក្រាដាន ខេត្តត្រាំង និងឆ្នេរសមុទ្រ ឆាឋង នៅលើកោះសាមុយប្រទេសថៃ សម្រាប់លំដាប់ថ្នាក់ទី៦រហូតគឺឆ្នេរខ្សាច់ ជីមបារែន ៧៨សម្រាប់លំដាប់ថ្នាក់ទី៧និងលេខ៨គឺ ឆ្នេរខ្សាច់ គូតា និងឆ្នេរខ្សាច់ សាណ័រ របស់ឥណ្ឌូណេស៊ី ខ្សាច់ឆ្នេរ ៩ ប៉ានតាយឆេណាង របស់ម៉ាឡេស៊ី ១០ និងឆ្នេរសមុទ្រ បូរ៉ាកាយ របស់ហ្វីលីពីន	ច ូរ រា ប់ ឈ្មោះ ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ កំ ព ូល ចំ ន ួន ១០ នៃ ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ស្ អា ត ប ំ ផ ុត នៅ ក្នុង ត ំ ប ន់ អា ស៊ី អា គ ្ន េ យ ៍ Ġ	46	លំ ដា ប់ ថ្ន ាក់ កំ ព ូល ចំ ន ួន ១០ នៃ ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ស្ អា ត ប ំ ផ ុត នៅ ក្នុង ត ំ ប ន់ អា ស៊ី អា គ ្ន េ យ ៍ Ġ ដោយ មាន ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ អូ ល ូវ ៉ េ លី Ġ រ ប ស់ ប្រ ទេស ម៉ា ល់ ឌី វ Ġ ស្ ថ ិត នៅ លំ ដា ប់ ទី១ ខ ណៈ ពេល ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ រ ប ស់ ថ ៃ ក ៏ ជាប់ ក្នុង លំ ដា ប់ ថ្ន ាក់ ទ ាំង ១០ ខា ង លើ ចំ ន ួន ៣ កន្លែង ផ ង ដ ែរ Ġ ចំ ណ ែក លំ ដា ប់ ទី ២ Ġ គ ឺ ឆ្ ន េរ ខ្ សា ច ់ Ġ ប៉ា ត ង Ġ ក្នុង ខ េត ្ត ភ ូស ាក េត ប្រ ទេស ថ ៃ Ġ ខ ណៈ ដ ែល លំ ដា ប់ Ġ ៣ ទី ៣ Ġ គ ឺ ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ទឹក ថ ្លា Ġ បូ រ៉ា ស៊ី ក្នុង ប្រ ទេស Ġ ហ្វ ី លី ពី ន Ġ ៤ ៥ Ġ សម ្រា ប់ លំ ដា ប់ ទី ៨ Ġ និង ទី ៥ Ġ គ ឺ ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ Ġ ក ោះ ក្រ ា ដា ន Ġ ខ ណៈ ដ ែល លំ ដា ប់ Ġ ៣ ទី ៣ Ġ គ ឺ ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ទឹក ថ ្លា Ġ បូ រ៉ា ស៊ី ក្នុង ប្រ ទេស Ġ ហ្វ ី លី ពី ន Ġ ៤ ៥ Ġ សម ្រា ប់ លំ ដា ប់ ទី ៨ Ġ និង ទី ៥ Ġ គ ឺ ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ Ġ ក ោះ ក្រ ា ដា ន Ġ ខ េត ្ត ត្រា ំ ង Ġ និង ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ Ġ ឆ ា ឋ ង Ġ នៅ លើក ោះ សា ម ុយ ប្រ ទេស ថ ៃ Ġ សម ្រា ប់ លំ ដា ប់ ថ្ន ាក់ ទី ៦ រ ហ ូត គ ឺ ឆ្ ន េរ ខ្ សា ច ់ Ġ ជី ម បា រ ែន Ġ ៧ ៨ សម ្រា ប់ លំ ដា ប់ ថ្ន ាក់ ទី ៧ និង លេខ ៨ គ ឺ Ġ ឆ្ ន េរ ខ្ សា ច ់ Ġ គូ តា Ġ និង ឆ្ ន េរ ខ្ សា ច ់ Ġ សា ណ ័រ Ġ រ ប ស់ ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី Ġ ខ្ សា ច ់ ឆ្ ន េរ Ġ ៩ Ġ ប៉ា ន តា យ ឆ េ ណា ង Ġ រ ប ស់ ម៉ា ឡេ ស៊ី Ġ ១០ Ġ និង ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ Ġ បូ រ៉ា កាយ Ġ រ ប ស់ ហ្វ ី លី ពី ន	399	▁ចូរ រ ាប់ ឈ្មោះ ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ក ំព ូល ចំ ន ួន ១០ នៃ ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ស ្អ ាត ប ំ ផ ុត នៅ ក្នុង ត ំ ប ន់ អា ស៊ី អា គ ្ន េ យ ៍ ▁	45	▁លំដាប់ថ្នាក់ ក ំព ូល ចំ ន ួន ១០ នៃ ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ស ្អ ាត ប ំ ផ ុត នៅ ក្នុង ត ំ ប ន់ អា ស៊ី អា គ ្ន េ យ ៍ ▁ដោយ មាន ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ អ ូល ូ វ៉េ លី ▁របស់ ប្រ ទេស ម៉ា ល់ ឌី វ ▁ស្ថិត នៅ លំ ដ ាប់ ទី១ ខ ណៈ ពេល ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ រ ប ស់ ថ ៃ ក ៏ ជាប់ ក្នុង លំ ដ ាប់ ថ្ន ាក់ ទ ាំង ១០ ខា ង លើ ចំ ន ួន ៣ កន្លែង ផ ង ដ ែរ ▁ចំណែក លំ ដ ាប់ ទី ២ ▁គឺ ឆ្ ន េរ ខ្ ស ាច់ ▁ប៉ា ត ង ▁ក្នុង ខ េ ត្ត ភ ូស ាក េត ប្រ ទេស ថ ៃ ▁ខណៈ ដ ែល លំ ដ ាប់ ▁៣ ទី ៣ ▁គឺ ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ទឹក ថ ្លា ▁បូ រ៉ា ស៊ី ក្នុង ប្រ ទេស ▁ហ្វីលីពីន ▁៤៥ ▁សម្រាប់ លំ ដ ាប់ ទី ៨ ▁និង ទី ៥ ▁គឺ ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ▁កោះ ក្រ ា ដា ន ▁ខណៈ ដ ែល លំ ដ ាប់ ▁៣ ទី ៣ ▁គឺ ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ទឹក ថ ្លា ▁បូ រ៉ា ស៊ី ក្នុង ប្រ ទេស ▁ហ្វីលីពីន ▁៤៥ ▁សម្រាប់ លំ ដ ាប់ ទី ៨ ▁និង ទី ៥ ▁គឺ ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ▁កោះ ក្រ ា ដា ន ▁ខេត្ត ត្រ ាំង ▁និង ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ▁ឆា ឋ ង ▁នៅលើ ក ោះ ស ាម ុយ ប្រ ទេស ថ ៃ ▁សម្រាប់ លំ ដ ាប់ ថ្ន ាក់ ទី ៦ រ ហ ូត គ ឺ ឆ្ ន េរ ខ្ ស ាច់ ▁ជី ម ប ារ ែន ▁៧ ៨ ស ម្រ ាប់ លំ ដ ាប់ ថ្ន ាក់ ទី ៧ និង លេខ ៨ គ ឺ ▁ឆ្នេរ ខ្ ស ាច់ ▁គូ តា ▁និង ឆ្ ន េរ ខ្ ស ាច់ ▁សា ណ ័រ ▁របស់ ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី ▁ខ្សាច់ ឆ្ ន េរ ▁៩ ▁ប៉ា ន ត ាយ ឆ េ ណា ង ▁របស់ ម៉ា ឡេ ស៊ី ▁១០ ▁និង ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ▁បូ រ៉ា កាយ ▁របស់ ហ្វ ី លី ពី ន	344
តើច្បាប់ស្តីពីការប្រឆាំងការសំអាតប្រាក់និងហិរញ្ញប្បទាន ភារវកម្មមានគោលបំណងយ៉ាងដូចម្តេច	null	គោលបំណងនៃច្បាប់ស្តីពីការប្រឆាំងការសំអាតប្រាក់ និងហិរញ្ញប្បទានភារវកម្មគឺៈដាក់នូវវិធានការដើម្បីប្រឆាំងការសំអាតប្រាក់និង ហិរញ្ញទានភេរវកម្មព្រមទាំងរៀបចំចាត់ចែងនិងត្រួតពិនិត្យការប្រតិបតត្តិទាំងនេះ	null	គោលបំណងនៃច្បាប់ស្តីពីការប្រឆាំងការសំអាតប្រាក់ និងហិរញ្ញប្បទានភារវកម្មគឺៈដាក់នូវវិធានការដើម្បីប្រឆាំងការសំអាតប្រាក់និង ហិរញ្ញទានភេរវកម្មព្រមទាំងរៀបចំចាត់ចែងនិងត្រួតពិនិត្យការប្រតិបតត្តិទាំងនេះ	ត ើ ច្ បា ប់ ស្ត ី ពី ការ ប្រ ឆ ាំង ការ សំ អា ត ប្រា ក់ និង ហ ិ រ ញ្ញ ប្ប ទាន Ġ ភា រ វ កម្ម មាន គោ ល ប ំណ ង យ៉ាង ដូច ម្ ត េច Ġ	40	គោ ល ប ំណ ង នៃ ច្ បា ប់ ស្ត ី ពី ការ ប្រ ឆ ាំង ការ សំ អា ត ប្រា ក់ Ġ និង ហ ិ រ ញ្ញ ប្ប ទាន ភា រ វ កម្ម គ ឺ ៈ ដា ក់ ន ូវ វិ ធាន ការ ដើម ្ប ី ប្រ ឆ ាំង ការ សំ អា ត ប្រា ក់ និង Ġ ហ ិ រ ញ្ញ ទាន ភ េរ វ កម្ម ព្រ ម ទ ាំង រៀបចំ ច ាត់ ច ែង និង ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ ការ ប្រ តិ ប ត ត្តិ ទ ាំង នេះ	90	▁តើ ច ្ប ាប់ ស្ត ី ពី ការ ប្រ ឆ ាំង ការ សំ អា ត ប្រ ាក់ និង ហ ិ រ ញ្ញ ប្ប ទាន ▁ភា រ វ កម្ម មាន គ ោល ប ំណ ង យ៉ាង ដូច ម ្ត េច ▁	39	▁គោលបំណង នៃ ច ្ប ាប់ ស្ត ី ពី ការ ប្រ ឆ ាំង ការ សំ អា ត ប្រ ាក់ ▁និង ហ ិ រ ញ្ញ ប្ប ទាន ភា រ វ កម្ម គ ឺ ៈ ដ ាក់ ន ូវ វិ ធាន ការ ដើម ្ប ី ប្រ ឆ ាំង ការ សំ អា ត ប្រ ាក់ និង ▁ហិ រ ញ្ញ ទាន ភ េរ វ កម្ម ព្រ ម ទ ាំង រៀបចំ ច ាត់ ច ែង និង ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ ការ ប្រ តិ ប ត ត្តិ ទ ាំង នេះ	85
តើផ្លាកតិចតូនិចធ្វើចលនាលឿន ឬយឺតអាស្រ័យដោយកត្តាអ្វីខ្លះ	null	អនុសញ្ញាអន្តរជាតិ១៩៩៨ ព្រះរាជតិណាចក្រកម្ពុជាបានចូលជាសមាជិកនៃអនុសញ្ញាអន្តរជាតិស្តីពីវិស័យបរិស្ថានមានដូចជាអនុសញ្ញាស្តីពីតំបន់ដីសើមអន្តរជាតិនៅថ្ងៃទី២២ខែតុលាឆ្នាំ១៩៩៦អនិសញ្ញាស្តីពីជីវះចំរុះនៅថ្ងៃទី៩ខែកុម្ភះឆ្នាំ១៩៩៥អនិសញ្ញាស្ពីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនៅថ្ងៃទី១៨ខែធ្នូឆ្នាំ១៩៩៥អនុសញ្ញាស្តីពីការបំពុលសមុទ្រថោយនាវានៅខែវិច្ចិកាឆ្នាំ១៩៩៤អនុសញ្ញាស្ថីពីច្បាប់សមុទ្ររបស់អង្កការសហប្រជាជាតិនៅឆ្នាំ១៩៩៦អនុសញ្ញារីយ៉ែននិងពិធីសាម៉ុងរ៉េអាល់ស្តីពីធាតុបំពុលស្រទាប់អូសូនថ្ងៃទី២៧ខែមិថុនាឆ្នាំ២០០១អនុសញាស្តីពីការធ្វើពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិសត្វព្រៃនិងរុក្ខជាតិថ្ងៃទី០២ខែតុលាឆ្នាំ១៩៩៧អនុសញ្ញាស្តុកខូមស្តីពីសារធាតុពុលសរីរាង្គមិនបំបែកធាតុនៅថ្ងៃទី២៣ខែឧសភាឆ្នាំ២០០១អនុសញ្ញាស្តីពីការប្រឆាំងនឹងរហោរស្ថានកម្មនៅថ្ងៃទី៣០ខែមិថុនាឆ្នាំ២០០៣អនុសញ្ញាបិតិភណ្ឌ័ធម្មជាតិពិភពលោក ដែនជុំរកសត្វព្រៃ ភ្នំសំកុល ឪរាល់ គូលែន ព្រហ្មទេព ឋបនីយជីវមណ្ឌបឹងទន្លេសាបនៅថ្ងៃទី១០ខែមេសាឆ្នាំ២០០១	null	អនុសញ្ញាអន្តរជាតិ១៩៩៨ ព្រះរាជតិណាចក្រកម្ពុជាបានចូលជាសមាជិកនៃអនុសញ្ញាអន្តរជាតិស្តីពីវិស័យបរិស្ថានមានដូចជាអនុសញ្ញាស្តីពីតំបន់ដីសើមអន្តរជាតិនៅថ្ងៃទី២២ខែតុលាឆ្នាំ១៩៩៦អនិសញ្ញាស្តីពីជីវះចំរុះនៅថ្ងៃទី៩ខែកុម្ភះឆ្នាំ១៩៩៥អនិសញ្ញាស្ពីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនៅថ្ងៃទី១៨ខែធ្នូឆ្នាំ១៩៩៥អនុសញ្ញាស្តីពីការបំពុលសមុទ្រថោយនាវានៅខែវិច្ចិកាឆ្នាំ១៩៩៤អនុសញ្ញាស្ថីពីច្បាប់សមុទ្ររបស់អង្កការសហប្រជាជាតិនៅឆ្នាំ១៩៩៦អនុសញ្ញារីយ៉ែននិងពិធីសាម៉ុងរ៉េអាល់ស្តីពីធាតុបំពុលស្រទាប់អូសូនថ្ងៃទី២៧ខែមិថុនាឆ្នាំ២០០១អនុសញាស្តីពីការធ្វើពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិសត្វព្រៃនិងរុក្ខជាតិថ្ងៃទី០២ខែតុលាឆ្នាំ១៩៩៧អនុសញ្ញាស្តុកខូមស្តីពីសារធាតុពុលសរីរាង្គមិនបំបែកធាតុនៅថ្ងៃទី២៣ខែឧសភាឆ្នាំ២០០១អនុសញ្ញាស្តីពីការប្រឆាំងនឹងរហោរស្ថានកម្មនៅថ្ងៃទី៣០ខែមិថុនាឆ្នាំ២០០៣អនុសញ្ញាបិតិភណ្ឌ័ធម្មជាតិពិភពលោក ដែនជុំរកសត្វព្រៃ ភ្នំសំកុល ឪរាល់ គូលែន ព្រហ្មទេព ឋបនីយជីវមណ្ឌបឹងទន្លេសាបនៅថ្ងៃទី១០ខែមេសាឆ្នាំ២០០១	ត ើ ផ្ល ាក តិ ច តូ និ ច ធ ្វ ើ ច ល នា ល ឿន Ġ ឬ យ ឺត អា ស្រ ័យ ដោយ ក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	32	អនុ ស ញ្ញា អ ន្ត រ ជាតិ ១៩ ៩៨ Ġ ព្រ ះ រាជ តិ ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា បាន ចូល ជា សម ា ជ ិក នៃ អនុ ស ញ្ញា អ ន្ត រ ជាតិ ស្ត ី ពី វិ ស ័យ បរ ិស ្ថ ាន មាន ដូច ជា អនុ ស ញ្ញា ស្ត ី ពី ត ំ ប ន់ ដ ី ស ើម អ ន្ត រ ជាតិ នៅ ថ ្ង ៃ ទី ២ ២ ខែ ត ុល ា ឆ្នាំ ១៩ ៩៦ អ និ ស ញ្ញា ស្ត ី ពី ជីវ ះ ចំ រ ុះ នៅ ថ ្ង ៃ ទី ៩ ខែ ក ុម ្ ភ ះ ឆ្នាំ ១៩ ៩ ៥ អ និ ស ញ្ញា ស្ព ី ពី ការ ប្រ ែប ្រ ួល អា កាស ធាតុ នៅ ថ ្ង ៃ ទី១ ៨ ខែ ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩ ៩ ៥ អនុ ស ញ្ញា ស្ត ី ពី ការ ប ំព ុល សម ុ ទ្រ ថ ោយ នា វា នៅ ខែ វិ ច្ច ិកា ឆ្នាំ ១៩ ៩៤ អនុ ស ញ្ញា ស្ ថ ី ពី ច្ បា ប់ សម ុ ទ្រ រ ប ស់ អ ង្ក ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៩៦ អនុ ស ញ្ញា រី យ៉ ែន និង ពិ ធី សា ម៉ ុង រ៉េ អា ល់ ស្ត ី ពី ធាតុ ប ំព ុល ស្រ ទ ាប់ អូ ស ូន ថ ្ង ៃ ទី ២ ៧ ខែ ម ិ ថ ុន ា ឆ្នាំ ២០ ០ ១ អនុ ស ញ ាស ្ត ី ពី ការ ធ ្វ ើ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម អ ន្ត រ ជាតិ ស ត ្វ ព្រ ៃ និង រ ុក ្ខ ជាតិ ថ ្ង ៃ ទី ០ ២ ខែ ត ុល ា ឆ្នាំ ១៩ ៩ ៧ អនុ ស ញ្ញា ស្ត ុក ខ ូម ស្ត ី ពី សារ ធាតុ ពុ ល ស រី រា ង្គ ម ិន ប ំ បែក ធាតុ នៅ ថ ្ង ៃ ទី ២ ៣ ខែ ឧ ស ភា ឆ្នាំ ២០ ០ ១ អនុ ស ញ្ញា ស្ត ី ពី ការ ប្រ ឆ ាំង នឹង រ ហ ោរ ស្ថាន កម្ម នៅ ថ ្ង ៃ ទី ៣០ ខែ ម ិ ថ ុន ា ឆ្នាំ ២០ ០ ៣ អនុ ស ញ្ញា ប ិត ិ ភណ្ឌ ័ ធម្ម ជាតិ ពិ ភព លោក Ġ ដ ែន ជ ុំ រក ស ត ្វ ព្រ ៃ Ġ ភ្នំ សំ ក ុល Ġ ឪ រា ល់ Ġ គូ ល ែន Ġ ព្រ ហ្ម ទេ ព Ġ ឋ ប នី យ ជីវ ម ណ្ឌ ប ឹង ទ ន្ ល េស ាប នៅ ថ ្ង ៃ ទី១ ០ ខែ មេ សា ឆ្នាំ ២០ ០ ១	411	▁តើ ផ្ល ាក ត ិច ត ូន ិច ធ ្វ ើ ច ល ន ាល ឿន ▁ឬ យ ឺត អា ស្រ ័យ ដោយ ក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	31	▁អនុ ស ញ្ញា អ ន្ត រ ជាតិ ១៩ ៩៨ ▁ព្រះរាជ តិ ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា បាន ចូល ជា ស មា ជ ិក នៃ អនុ ស ញ្ញា អ ន្ត រ ជាតិ ស្ត ី ពី វិ ស ័យ ប រិ ស្ថាន មាន ដូច ជា អនុ ស ញ្ញា ស្ត ី ពី ត ំ ប ន់ ដ ី ស ើម អ ន្ត រ ជាតិ នៅ ថ ្ង ៃ ទី ២ ២ ខែ ត ុល ា ឆ្នាំ ១៩ ៩៦ អ និ ស ញ្ញា ស្ត ី ពី ជីវ ះ ចំ រ ុះ នៅ ថ ្ង ៃ ទី ៩ ខែ ក ុ ម្ភ ះ ឆ្នាំ ១៩ ៩ ៥ អ និ ស ញ្ញា ស្ព ី ពី ការ ប្រ ែ ប្រ ួល អា កាស ធាតុ នៅ ថ ្ង ៃ ទី១ ៨ ខែ ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩ ៩ ៥ អនុ ស ញ្ញា ស្ត ី ពី ការ ប ំព ុល សម ុ ទ្រ ថ ោយ នា វា នៅ ខែ វិ ច្ច ិកា ឆ្នាំ ១៩ ៩៤ អនុ ស ញ្ញា ស ្ថ ី ពី ច ្ប ាប់ សម ុ ទ្រ រ ប ស់ អ ង្ក ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៩៦ អនុ ស ញ្ញា រី យ៉ ែន និង ពិ ធី សា ម៉ ុង រ៉េ អ ាល់ ស្ត ី ពី ធាតុ ប ំព ុល ស្រ ទ ាប់ អូ ស ូន ថ ្ង ៃ ទី ២ ៧ ខែ ម ិ ថ ុន ា ឆ្នាំ ២ ០០ ១ អនុ ស ញ ា ស្ត ី ពី ការ ធ ្វ ើ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម អ ន្ត រ ជាតិ ស ត ្វ ព្រ ៃ និង រ ុ ក្ខ ជាតិ ថ ្ង ៃ ទី ០ ២ ខែ ត ុល ា ឆ្នាំ ១៩ ៩ ៧ អនុ ស ញ្ញា ស្ត ុក ខ ូម ស្ត ី ពី សារ ធាតុ ព ុល ស រី រា ង្គ ម ិន ប ំ បែក ធាតុ នៅ ថ ្ង ៃ ទី ២ ៣ ខែ ឧ ស ភា ឆ្នាំ ២ ០០ ១ អនុ ស ញ្ញា ស្ត ី ពី ការ ប្រ ឆ ាំង នឹង រ ហ ោរ ស្ថាន កម្ម នៅ ថ ្ង ៃ ទី ៣០ ខែ ម ិ ថ ុន ា ឆ្នាំ ២ ០០ ៣ អនុ ស ញ្ញា ប ិត ិ ភណ្ឌ ័ ធម្ម ជាតិ ពិ ភព លោក ▁ដែន ជ ុំ រក ស ត ្វ ព្រ ៃ ▁ភ្នំ សំ ក ុល ▁ឪ រ ាល់ ▁គូ ល ែន ▁ព្រហ្ម ទេ ព ▁ ឋ ប នី យ ជីវ ម ណ្ឌ ប ឹង ទ ន ្ល េស ាប នៅ ថ ្ង ៃ ទី ១០ ខែ មេ សា ឆ្នាំ ២ ០០ ១	405
តើការបង្កើតគោលនយោបាយសាធារណៈរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនាំមកនូមវផលប្រយោជន៍អ្វីខ្លះ ជូនដល់សង្គមជាតិ	null	ការបង្កើតគោលនយោបាយសាធារណៈរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល នាំមកនូលផលប្រយោជន៍ជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍ឲ្យកាន់តែរីកចម្រើនគោរពសិទ្ធិសេរីភាព ធានាយុត្តិធម៌ សមធម៌ពង្រឹងពង្រីកនីតិរដ្ឋប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការរំលោភច្បាប់សង្គមប្រកបដោយតម្លាភាពប្រសិទ្ធិភាព	null	ការបង្កើតគោលនយោបាយសាធារណៈរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល នាំមកនូលផលប្រយោជន៍ជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍ឲ្យកាន់តែរីកចម្រើនគោរពសិទ្ធិសេរីភាព ធានាយុត្តិធម៌ សមធម៌ពង្រឹងពង្រីកនីតិរដ្ឋប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការរំលោភច្បាប់សង្គមប្រកបដោយតម្លាភាពប្រសិទ្ធិភាព	ត ើក ារ បង ្ក ើត គោ ល ន យោ បា យ សា ធា រណៈ រ ប ស់ រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល នាំ មក ន ូម វ ផល ប្រ យោ ជន ៍ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ជ ូន ដល់ សង ្ គម ជាតិ Ġ	45	ការ បង ្ក ើត គោ ល ន យោ បា យ សា ធា រណៈ រ ប ស់ រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល Ġ នាំ មក ន ូល ផល ប្រ យោ ជន ៍ ជំ រ ុញ ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ ឲ្យ កាន់ តែ រី ក ចម្រ ើន គោ រ ព សិ ទ្ធិ សេ រី ភាព Ġ ធាន ាយ ុត ្តិ ធម៌ Ġ សម ធម៌ ពង្រឹង ព ង ្រី ក នី តិ រដ្ឋ ប្រ យ ុទ្ធ ប្រ ឆ ាំង នឹង ការ រំ ល ោ ភ ច្ បា ប់ សង ្ គម ប្រ ក ប ដោយ ត ម្ល ា ភាព ប្រ សិ ទ្ធិ ភាព	96	▁តើ ការ ប ង្ក ើត គ ោល ន យោ ប ាយ សា ធា រណៈ រ ប ស់ រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល នាំ មក ន ូម វ ផល ប្រ យោ ជ ន៍ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ជូន ដល់ ស ង្គ ម ជាតិ ▁	43	▁ការបង្កើត គ ោល ន យោ ប ាយ សា ធា រណៈ រ ប ស់ រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល ▁នាំមក ន ូល ផល ប្រ យោ ជ ន៍ ជំ រ ុញ ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ ឲ្យ កាន់ តែ រី ក ចម្រ ើន គ ោរ ព សិ ទ្ធិ សេ រី ភាព ▁ធានា យុត្តិ ធម៌ ▁សម ធម៌ ពង្រឹង ព ង ្រី ក នី តិ រដ្ឋ ប្រ យ ុទ្ធ ប្រ ឆ ាំង នឹង ការ រំ ល ោ ភ ច ្ប ាប់ ស ង្គ ម ប្រ ក ប ដោយ ត ម្ល ា ភាព ប្រ សិ ទ្ធិ ភាព	90
តើការគ្រប់គ្រងអំនាចមជ្ឈការគឺជាអ្វី	null	ការគ្រប់គ្រងអំនាចមជ្ឈការគឺជា ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលដែលរាល់អំនាចសម្រេចកិច្ចការទាំងអស់ធ្វើឡើងដោយរដ្ឋបាលកណ្ដាលតែមួយគត់ អាជ្ញាធរដែលចាត់តាំងឡើងដោយរដ្ឋបាលកណ្ដាល ហៅថា អាជ្ញាធររដ្ឋ គឺជាអ្នកទទួលយកការសម្រេចរបស់រដ្ឋបាលកណ្ដាលទៅអនុវត្តន៍ ក្នុងប្រព័ន្ធមជ្ឈការមានតែរដ្ឋទេដែលមានចំនាចកណ្ដាលគឺរដ្ឋ	null	ការគ្រប់គ្រងអំនាចមជ្ឈការគឺជា ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលដែលរាល់អំនាចសម្រេចកិច្ចការទាំងអស់ធ្វើឡើងដោយរដ្ឋបាលកណ្ដាលតែមួយគត់ អាជ្ញាធរដែលចាត់តាំងឡើងដោយរដ្ឋបាលកណ្ដាល ហៅថា អាជ្ញាធររដ្ឋ គឺជាអ្នកទទួលយកការសម្រេចរបស់រដ្ឋបាលកណ្ដាលទៅអនុវត្តន៍ ក្នុងប្រព័ន្ធមជ្ឈការមានតែរដ្ឋទេដែលមានចំនាចកណ្ដាលគឺរដ្ឋ	ត ើក ារ គ្រ ប់ គ្រ ង អ ំ នា ច ម ជ ្ឈ ការ គ ឺ ជា អ ្វី Ġ	20	âĢĭ ការ គ្រ ប់ គ្រ ង អ ំ នា ច ម ជ ្ឈ ការ គ ឺ ជា Ġ ប្រ ព ័ន ្ ធ គ្រ ប់ គ្រ ង រដ្ឋ បាល ដ ែល រា ល់ អ ំ នា ច សម ្រ េច កិច្ច ការ ទ ាំង អ ស់ ធ ្វ ើ ឡើង ដោយ រដ្ឋ បាល ក ណ ្ ដា ល តែ មួយ គ ត់ Ġ អា ជ្ញ ា ធរ ដ ែល ច ាត់ តាំង ឡើង ដោយ រដ្ឋ បាល ក ណ ្ ដា ល Ġ ហ ៅ ថា Ġ អា ជ្ញ ា ធរ រដ្ឋ Ġ គ ឺ ជា អ្នក ទទួល យក ការ សម ្រ េច រ ប ស់ រដ្ឋ បាល ក ណ ្ ដា ល ទៅ អនុ វត្ត ន៍ Ġ ក្នុង ប្រ ព ័ន ្ ធម ជ ្ឈ ការ មាន តែ រដ្ឋ ទេ ដ ែល មាន ចំ នា ច ក ណ ្ ដា ល គ ឺ រដ្ឋ	137	▁តើ ការ គ្រ ប់ គ្រ ង អ ំ នា ច ម ជ ្ឈ ការ គ ឺ ជា អ ្វី ▁	19	▁ការគ្រប់គ្រង អ ំ នា ច ម ជ ្ឈ ការ គ ឺ ជា ▁ប្រព័ន្ធ គ្រ ប់ គ្រ ង រដ្ឋ បាល ដ ែល រ ាល់ អ ំ នា ច ស ម្រ េច កិច្ច ការ ទ ាំង អ ស់ ធ ្វ ើ ឡើង ដោយ រដ្ឋ បាល ក ណ ្ ដា ល តែ មួយ គ ត់ ▁អាជ្ញាធរ ដ ែល ច ាត់ តាំង ឡើង ដោយ រដ្ឋ បាល ក ណ ្ ដា ល ▁ហៅ ថា ▁អាជ្ញាធរ រដ្ឋ ▁គឺជា អ្នក ទទួល យក ការ ស ម្រ េច រ ប ស់ រដ្ឋ បាល ក ណ ្ ដា ល ទៅ អនុ វត្ត ន៍ ▁ក្នុង ប្រ ព ័ ន្ធ ម ជ ្ឈ ការ មាន តែ រដ្ឋ ទេ ដ ែល មាន ចំ នា ច ក ណ ្ ដា ល គ ឺ រដ្ឋ	120
ចូរបង្ហាញពីត្រៃលក្ខណ៍តាមទស្សនៈនៃពុទ្ធនិយម	null	ត្រៃលក្ខណ៍តាមទស្សនៈនៃពុទ្ធនិយមហៅថាលក្ខណៈបីយ៉ាងនៃធម្មជាតិ ទស្សនៈនៃពុទ្ធលទិ្ធបានអះអាងជាមនុស្សក្ដី សត្វក្ដី ធម្មជាតិក្ដី លោកៈក្ដី សុទ្ធតែស្ថិតក្នុងលក្ខណៈបីយ៉ាងគឺអនិច្ចំ ប្រែថាមិនទៀតទាត់ មិនស្ថិតស្ថេរទុក្ខំ ជាទុក្ខលំបាក វេទនាពិបាកនឹងទ្រាំអនត្តា ពុំស្តាប់បង្គាប់ មិនមែនជារបស់ខ្លួន	null	ត្រៃលក្ខណ៍តាមទស្សនៈនៃពុទ្ធនិយមហៅថាលក្ខណៈបីយ៉ាងនៃធម្មជាតិ ទស្សនៈនៃពុទ្ធលទិ្ធបានអះអាងជាមនុស្សក្ដី សត្វក្ដី ធម្មជាតិក្ដី លោកៈក្ដី សុទ្ធតែស្ថិតក្នុងលក្ខណៈបីយ៉ាងគឺអនិច្ចំ ប្រែថាមិនទៀតទាត់ មិនស្ថិតស្ថេរទុក្ខំ ជាទុក្ខលំបាក វេទនាពិបាកនឹងទ្រាំអនត្តា ពុំស្តាប់បង្គាប់ មិនមែនជារបស់ខ្លួន	ច ូរ បង ្ហ ាញ ពី ត្រ ៃ ល ក្ខ ណ៍ តា ម ទ ស្ស នៈ នៃ ពុ ទ្ធ និយម Ġ	20	ត្រ ៃ ល ក្ខ ណ៍ តា ម ទ ស្ស នៈ នៃ ពុ ទ្ធ និយម ហ ៅ ថា ល ក្ខ ណៈ បី យ៉ាង នៃ ធម្ម ជាតិ Ġ ទ ស្ស នៈ នៃ ពុ ទ្ធ ល ទិ ្ ធ បាន អ ះ អា ង ជា ម នុ ស្ស ក្ ដ ី Ġ ស ត ្វ ក្ ដ ី Ġ ធម្ម ជាតិ ក្ ដ ី Ġ លោក ៈ ក្ ដ ី Ġ សុ ទ្ធ តែ ស្ ថ ិត ក្នុង ល ក្ខ ណៈ បី យ៉ាង គ ឺ អ និ ច្ច ំ Ġ ប្រ ែ ថា ម ិន ទៀត ទ ាត់ Ġ ម ិន ស្ ថ ិត ស្ ថ េរ ទុក្ខ ំ Ġ ជា ទុក្ខ លំបាក Ġ វេ ទ នា ពិ បា ក នឹង ទ្រ ាំ អ ន ត្ត ា Ġ ពុ ំ ស្តា ប់ បង ្ គ ាប់ Ġ ម ិន ម ែន ជា រ ប ស់ ខ្លួន	132	▁ចូរ ប ង្ហ ាញ ពី ត្រ ៃ ល ក្ខ ណ៍ ត ាម ទ ស្ស នៈ នៃ ព ុទ្ធ និយម ▁	19	▁ត្រ ៃ ល ក្ខ ណ៍ ត ាម ទ ស្ស នៈ នៃ ព ុទ្ធ និយម ហ ៅ ថា ល ក្ខ ណៈ បី យ៉ាង នៃ ធម្ម ជាតិ ▁ទស្សនៈ នៃ ព ុទ្ធ ល ទិ ្ ធ បាន អ ះ អា ង ជា ម នុ ស្ស ក្ ដ ី ▁សត្វ ក្ ដ ី ▁ធម្មជាតិ ក្ ដ ី ▁លោក ៈ ក្ ដ ី ▁សុទ្ធតែ ស ្ថ ិត ក្នុង ល ក្ខ ណៈ បី យ៉ាង គ ឺ អ និ ច្ច ំ ▁ប្រែ ថា ម ិន ទៀត ទ ាត់ ▁មិន ស ្ថ ិត ស ្ថ េរ ទុក្ខ ំ ▁ជា ទុក្ខ លំបាក ▁វេទនា ពិ ប ាក នឹង ទ្រ ាំ អ ន ត្ត ា ▁ពុំ ស្ត ាប់ ប ង្គ ាប់ ▁មិន ម ែន ជា រ ប ស់ ខ្លួន	118
តើអាជ្ញាធរបណ្តោះអាសន្នរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជាបំពេញបេសកម្មអ្វីខ្លះ	null	អាជ្ញាធរបណ្តោះអាសន្នរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជាបំពេញបេសកម្ម៤យ៉ាងគឺដកអាវុធពីកងទ័ពកម្ពុជា និងពីកងទ័ពភាគីខ្មែរក្រហមណេសិរ្សជាតិរំដោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនិងកងទ័ពរាជានិយមរបស់សម្តេចព្រះនរោត្តមសីហនុបញ្ចូលរដ្ឋអំណាចទាំងសងខាងឲ្យរួមគ្នារដ្ឋកម្ពុជាដនិងរដ្ឋាភិបាលត្រីភាគី រៀបចំបោះឆ្នោតដោយសេរីនាំជនភៀសខ្លួនប្រហែល ៣៥០ ០០០នាក់ ត្រឡប់មកមាតុភូមិវិញ	null	អាជ្ញាធរបណ្តោះអាសន្នរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជាបំពេញបេសកម្ម៤យ៉ាងគឺដកអាវុធពីកងទ័ពកម្ពុជា និងពីកងទ័ពភាគីខ្មែរក្រហមណេសិរ្សជាតិរំដោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនិងកងទ័ពរាជានិយមរបស់សម្តេចព្រះនរោត្តមសីហនុបញ្ចូលរដ្ឋអំណាចទាំងសងខាងឲ្យរួមគ្នារដ្ឋកម្ពុជាដនិងរដ្ឋាភិបាលត្រីភាគី រៀបចំបោះឆ្នោតដោយសេរីនាំជនភៀសខ្លួនប្រហែល ៣៥០ ០០០នាក់ ត្រឡប់មកមាតុភូមិវិញ	ត ើ អា ជ្ញ ា ធរ បណ្ត ោះ អា ស ន្ន រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ នៅ ក ម្ព ុ ជា ប ំព េញ ប េស កម្ម អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	37	អា ជ្ញ ា ធរ បណ្ត ោះ អា ស ន្ន រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ នៅ ក ម្ព ុ ជា ប ំព េញ ប េស កម្ម ៤ យ៉ាង គ ឺ ដ ក អា វុធ ពី ក ង ទ ័ ព ក ម្ព ុ ជា Ġ និង ពី ក ង ទ ័ ព ភាគ ី ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម ណេ សិ រ ្ស ជាតិ រំ ដ ោះ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ខ្ ម ែរ និង ក ង ទ ័ ពរ ា ជា និយម រ ប ស់ សម ្ត េច ព្រ ះ ន រ ោត ្ត ម សី ហ នុ បញ្ចូល រដ្ឋ អ ំណ ា ច ទ ាំង សង ខា ង ឲ្យ រួម គ្នា រដ្ឋ ក ម្ព ុ ជា ដ និង រដ្ឋ ា ភិ បាល ត្រ ី ភាគ ី Ġ រៀបចំ ប ោះ ឆ្ ន ោត ដោយ សេ រី នាំ ជន ភ ៀស ខ្លួន ប្រ ហ ែល Ġ ៣ ៥០ Ġ ០០០ នាក់ Ġ ត្រ ឡ ប់ មក មា ត ុ ភ ូម ិ វិញ	164	▁តើ អា ជ្ញ ា ធរ បណ្ត ោះ អា ស ន្ន រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ នៅ ក ម្ព ុ ជា ប ំព េញ ប េស កម្ម អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	36	▁អាជ្ញាធរ បណ្ត ោះ អា ស ន្ន រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ នៅ ក ម្ព ុ ជា ប ំព េញ ប េស កម្ម ៤ យ៉ាង គ ឺ ដ ក អា វុធ ពី ក ង ទ ័ ព ក ម្ព ុ ជា ▁និង ពី ក ង ទ ័ ព ភាគ ី ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម ណេ សិ រ ្ស ជាតិ រំ ដ ោះ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ខ្ ម ែរ និង ក ង ទ ័ ព រាជ ា និយម រ ប ស់ សម ្ត េច ព្រ ះ ន រ ោ ត្ត ម សី ហ នុ បញ្ចូល រដ្ឋ អ ំ ណា ច ទ ាំង សង ខា ង ឲ្យ រួម គ្នា រដ្ឋ ក ម្ព ុ ជា ដ និង រ ដ្ឋា ភិ បាល ត្រ ី ភាគ ី ▁រៀបចំ ប ោះ ឆ្ ន ោត ដោយ សេ រី នាំ ជន ភ ៀស ខ្លួន ប្រ ហ ែល ▁៣ ៥០ ▁ ០០០ នាក់ ▁ត្រឡប់មក ម ាត ុ ភ ូម ិ វិញ	158
ដោយផ្អែកលើលក្ខណៈរូបតើផែនដីមានប៉ុន្មានស្រទាប់	null	ដោយផ្អែកលើលក្ខណៈរូបផែនដីមាន ប្រាំស្រទាប់គឺមណ្ឌលថ្មមណ្ឌលខាប់មណ្ឌលកណ្តាលស្នូលក្រៅនិងស្នូលក្នុង	null	ដោយផ្អែកលើលក្ខណៈរូបផែនដីមាន ប្រាំស្រទាប់គឺមណ្ឌលថ្មមណ្ឌលខាប់មណ្ឌលកណ្តាលស្នូលក្រៅនិងស្នូលក្នុង	ដោយ ផ្ អ ែក លើ ល ក្ខ ណៈ រូប ត ើ ផ ែន ដ ី មាន ប៉ ុន ្ម ាន ស្រ ទ ាប់ Ġ	23	ដោយ ផ្ អ ែក លើ ល ក្ខ ណៈ រូប ផ ែន ដ ី មាន Ġ ប្រា ំ ស្រ ទ ាប់ គ ឺ ម ណ្ឌ ល ថ ្ម ម ណ្ឌ ល ខា ប់ ម ណ្ឌ ល ក ណ្ត ាល ស្ន ូល ក្រ ៅ និង ស្ន ូល ក្នុង	45	▁ដោយ ផ្ អ ែក លើ ល ក្ខ ណៈ រូប ត ើ ផ ែន ដ ី មាន ប៉ ុន ្ មាន ស្រ ទ ាប់ ▁	23	▁ដោយ ផ្ អ ែក លើ ល ក្ខ ណៈ រូប ផ ែន ដ ី មាន ▁ប្រាំ ស្រ ទ ាប់ គ ឺ ម ណ្ឌ ល ថ ្ម ម ណ្ឌ ល ខ ាប់ ម ណ្ឌ ល ក ណ្ត ាល ស្ន ូល ក្រ ៅ និង ស្ន ូល ក្នុង	44
អ្វីជាគោលបំណងនៃផែនការយុទ្ធសាស្រ្តនារីរតនៈទី៤	null	ក្នុងគោលដៅដើម្បីលើកកំពស់សមភាពយេនឌ័រ និងបង្កើនភាពអង់អាចដល់ស្រ្តី ក្នុងបរិបទ កំណើនសេដ្ឋកិច្ច ការអភិវឌ្ឍន៍សង្គម និងអភិបាលកិច្ច នារីរតនៈទី៤ មានគោលបំណងសំខាន់ៗដូចខាងក្រោមជំរុញឱ្យមានបរិយាកាសអំណាយផល ដើម្បីបង្កើនលទ្ធភាពដល់ស្រ្តីក្នុងការទទួលបាននូវជំនាញ ការងារធនធានផលិតកម្ម កិច្ចគាំពារសង្គម សម្លេង និងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចបង្កើនលទ្ធភាពរបស់ស្រ្តី និងកុមារី ក្នុងការទទួលបានសេវាកម្មអប់រំតាមរយៈការលើកម្ពស់ការចូលរួម ការយល់ដឹង និងការបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់ស្រ្តី និងក្មេងស្រ្តី ក្នុងការទទួលបានសេវាលើកកម្ពស់សមភាពយេនឌ័រ ក្នុងការផ្តល់ និងទទួលបានសេវាសុខាភិបាល ស្របតាមតម្រូវការជាក់ស្តែងធានាសុវត្ថិភាពដល់ស្រ្តី ក្នុងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តនូវគ្រប់កម្រិត តាមរយៈការបង្កើនចំនួនមន្ត្រីរាជការជាស្រ្តី ការពង្រឹងសមត្ថភាព និងតម្លើងឋានៈតួនាទី នៅគ្រប់កម្រិតបង្កើនប្រសិទ្ធភាពជំនួយ និងចរីភាពនៃកិច្ចអភិវឌ្ឍ តាមរយៈការពង្រឹងសមត្ថភាពស្ថាប័ន ភាពជាម្ចាស់ និងភាពជាដៃគូ	null	ក្នុងគោលដៅដើម្បីលើកកំពស់សមភាពយេនឌ័រ និងបង្កើនភាពអង់អាចដល់ស្រ្តី ក្នុងបរិបទ កំណើនសេដ្ឋកិច្ច ការអភិវឌ្ឍន៍សង្គម និងអភិបាលកិច្ច នារីរតនៈទី៤ មានគោលបំណងសំខាន់ៗដូចខាងក្រោមជំរុញឱ្យមានបរិយាកាសអំណាយផល ដើម្បីបង្កើនលទ្ធភាពដល់ស្រ្តីក្នុងការទទួលបាននូវជំនាញ ការងារធនធានផលិតកម្ម កិច្ចគាំពារសង្គម សម្លេង និងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចបង្កើនលទ្ធភាពរបស់ស្រ្តី និងកុមារី ក្នុងការទទួលបានសេវាកម្មអប់រំតាមរយៈការលើកម្ពស់ការចូលរួម ការយល់ដឹង និងការបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់ស្រ្តី និងក្មេងស្រ្តី ក្នុងការទទួលបានសេវាលើកកម្ពស់សមភាពយេនឌ័រ ក្នុងការផ្តល់ និងទទួលបានសេវាសុខាភិបាល ស្របតាមតម្រូវការជាក់ស្តែងធានាសុវត្ថិភាពដល់ស្រ្តី ក្នុងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តនូវគ្រប់កម្រិត តាមរយៈការបង្កើនចំនួនមន្ត្រីរាជការជាស្រ្តី ការពង្រឹងសមត្ថភាព និងតម្លើងឋានៈតួនាទី នៅគ្រប់កម្រិតបង្កើនប្រសិទ្ធភាពជំនួយ និងចរីភាពនៃកិច្ចអភិវឌ្ឍ តាមរយៈការពង្រឹងសមត្ថភាពស្ថាប័ន ភាពជាម្ចាស់ និងភាពជាដៃគូ	អ ្វី ជា គោ ល ប ំណ ង នៃ ផ ែន ការ យ ុទ្ធ សា ស្រ ្ត នា រី រ ត នៈ ទី ៤ Ġ	24	ក្នុង គោ ល ដ ៅ ដើម ្ប ី លើក កំ ព ស់ សម ភាព យ េន ឌ ័រ Ġ និង បង ្ក ើន ភាព អ ង់ អា ច ដល់ ស្រ ្ត ី Ġ ក្នុង បរ ិប ទ Ġ កំ ណ ើន សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ សង ្ គម Ġ និង អ ភិ បាល កិច្ច Ġ នា រី រ ត នៈ ទី ៤ Ġ មាន គោ ល ប ំណ ង សំ ខា ន់ ៗ ដូច ខា ង ក្រោម ជំ រ ុញ ឱ្យ មាន បរ ិយ ាក ាស អ ំណ ាយ ផល Ġ ដើម ្ប ី បង ្ក ើន ល ទ្ធ ភាព ដល់ ស្រ ្ត ី ក្នុង ការ ទទួលបាន ន ូវ ជំ នា ញ Ġ ការងារ ធ ន ធាន ផល ិត កម្ម Ġ កិច្ច គ ាំ ពារ សង ្ គម Ġ សម ្ល េង Ġ និង ការ ធ ្វ ើស េច ក្តី សម ្រ េច ចិត្ត ក្នុង វិ ស ័យ សេ ដ្ឋ កិច្ច បង ្ក ើន ល ទ្ធ ភាព រ ប ស់ ស្រ ្ត ី Ġ និង ក ុម ារ ី Ġ ក្នុង ការ ទទួលបាន សេ វា កម្ម អ ប់ រំ តា ម រយ ៈ ការ លើក ម្ព ស់ ការ ចូល រួម Ġ ការ យ ល់ ដ ឹង Ġ និង ការ បង ្ក ល ក្ខ ណៈ ង ាយ ស្រ ួល ដល់ ស្រ ្ត ី Ġ និង ក្ មេ ង ស្រ ្ត ី ĠâĢĭ ក្នុង ការ ទទួលបាន សេ វា លើក ក ម្ព ស់ សម ភាព យ េន ឌ ័រ Ġ ក្នុង ការ ផ្ ត ល់ Ġ និង ទទួលបាន សេ វា សុខ ា ភិ បាល Ġ ស្រ ប តា ម ត ម្រ ូវ ការ ជា ក់ ស្ត ែង ធាន ាស ុ វ ត្ថ ិ ភាព ដល់ ស្រ ្ត ី Ġ ក្នុង ការ ធ ្វ ើស េច ក្តី សម ្រ េច ចិត្ត ន ូវ គ្រ ប់ ក ម្រ ិត ĠâĢĭ តា ម រយ ៈ ការ បង ្ក ើន ចំ ន ួន ម ន្ត ្រី រាជ ការ ជា ស្រ ្ត ី Ġ ការ ពង្រឹង សម ត្ថ ភាព Ġ និង ត ម្ល ើង ឋ ាន ៈ ត ួន ា ទី Ġ នៅ គ្រ ប់ ក ម្រ ិត បង ្ក ើន ប្រ សិ ទ្ធ ភាព ជំ ន ួយ Ġ និង ចរ ី ភាព នៃ កិច្ច អភិវឌ្ឍ Ġ តា ម រយ ៈ ការ ពង្រឹង សម ត្ថ ភាព ស្ ថា ប ័ន Ġ ភាព ជា ម្ចាស់ Ġ និង ភាព ជា ដៃ គូ	355	▁អ្វី ជា គ ោល ប ំណ ង នៃ ផ ែន ការ យ ុទ្ធ សា ស្រ ្ត នា រី រ ត នៈ ទី ៤ ▁	23	▁ក្នុង គ ោល ដ ៅ ដើម ្ប ី លើក ក ំព ស់ សម ភាព យ េន ឌ ័រ ▁និង ប ង្ក ើន ភាព អ ង់ អា ច ដល់ ស្រ ្ត ី ▁ក្នុង ប រិ បទ ▁កំណើន សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁ការអភិវឌ្ឍន៍ ស ង្គ ម ▁និង អ ភិ បាល កិច្ច ▁នារី រ ត នៈ ទី ៤ ▁មាន គ ោល ប ំណ ង សំ ខ ាន់ ៗ ដូច ខា ង ក្រោម ជំ រ ុញ ឱ្យ មាន ប រិយា កាស អ ំណ ាយ ផល ▁ដើម្បី ប ង្ក ើន ល ទ្ធ ភាព ដល់ ស្រ ្ត ី ក្នុង ការ ទទួលបាន ន ូវ ជំ ន ាញ ▁ការងារ ធ ន ធាន ផល ិត កម្ម ▁កិច្ច គ ាំ ពារ ស ង្គ ម ▁សម្លេង ▁និង ការ ធ ្វ ើស េច ក្តី ស ម្រ េច ចិត្ត ក្នុង វិ ស ័យ សេ ដ្ឋ កិច្ច ប ង្ក ើន ល ទ្ធ ភាព រ ប ស់ ស្រ ្ត ី ▁និង ក ុម ារ ី ▁ក្នុង ការ ទទួលបាន សេ វា កម្ម អ ប់ រំ ត ាម រយ ៈ ការ លើក ម្ព ស់ ការ ចូល រួម ▁ការយល់ដឹង ▁និង ការ ប ង្ក ល ក្ខ ណៈ ង ាយ ស្រ ួល ដល់ ស្រ ្ត ី ▁និង ក ្ម េង ស្រ ្ត ី ▁ក្នុង ការ ទទួលបាន សេ វា លើក ក ម្ព ស់ សម ភាព យ េន ឌ ័រ ▁ក្នុង ការ ផ្ ត ល់ ▁និង ទទួលបាន សេ វា សុខ ា ភិ បាល ▁ស្រប ត ាម ត ម្រ ូវ ការ ជ ាក់ ស្ត ែង ធាន ាស ុ វ ត្ថ ិ ភាព ដល់ ស្រ ្ត ី ▁ក្នុង ការ ធ ្វ ើស េច ក្តី ស ម្រ េច ចិត្ត ន ូវ គ្រ ប់ ក ម្រ ិត ▁តាមរយៈ ការ ប ង្ក ើន ចំ ន ួន ម ន្ត ្រី រាជ ការ ជា ស្រ ្ត ី ▁ការ ពង្រឹង សម ត្ថ ភាព ▁និង ត ម្ល ើង ឋ ាន ៈ ត ួ នាទី ▁នៅ គ្រ ប់ ក ម្រ ិត ប ង្ក ើន ប្រ ស ិទ្ធ ភាព ជំ ន ួយ ▁និង ច រី ភាព នៃ កិច្ច អភិវឌ្ឍ ▁តាមរយៈ ការ ពង្រឹង សម ត្ថ ភាព ស្ ថា ប ័ន ▁ភាព ជា ម្ចាស់ ▁និង ភាព ជា ដៃ គូ	333
តើកត្ដាអ្វីខ្លះ ដែលបង្កឪ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរ តើអ្នកមានវិធានយ៉ាងណាខ្លះ ដើម្បីបង្ការគ្រោះថ្នាក់នោះ	null	កត្តាដែលបង្កឪ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរ គឺមិនចេះគោរពច្បាប់ចរាចរ មិនគោរពច្បាប់ចរាចរប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនឬ គ្រឿងស្រវឹងបើកបរហួសល្បឿនកំណត់ ពិសេសនៅក្នុងទីប្រជុំជនអ្នកបើកបរមិនទាន់គ្រប់អាយុប្រើប្រាស់យាន្ដយន្ដផ្ទុកឥវ៉ាន់ ឬ ទំនិញធ្ងន់់់ហួសកំណត់មិនគោរពសិទ្ធិអាទិកភាព មិនខយោគយល់អធ្យាស្រ័យគ្នាធ្វេសប្រហែសមិនបានត្រួវពិនិត្យសុវត្តិភាពយានយន្តមុនពេលបើកបរឪ្យបានម៉ត់ចត់ហេដ្ឋារចនាសម័្ពន្ធមិនអាចសមស្រមវិធានការបង្ការគ្រោះថ្នាក់បណ្ដុះបណ្ដាលនិងបង្រៀនច្បាប់ថ្នាក់ចរាចរឲ្យបានទូលំទូលាយដល់គ្រប់ស្រទាប់ប្រជាជនជាពិសេសនៅតាមសាលារៀននិងសហគមន៍ពង្រីងការគោរពច្បាប់ចរាចរឪ្យបានតឹងតែងចាត់វិធានការយ៉ាងតឹងតែងក្នុងការត្រួតពិនិត្យប័ណ្ណបើកបរ និងមូកសុវត្ថិភាពសដម្រាប់អ្នកបើកបរទោចក្រយានយន្ដពិន័យដល់យានយន្ដនាដែលផ្ទុកឥវ៉ាន ឬដាក់មនុស្សធ្ងនឪហួសកំណត់ពិន័យដល់អ្នកបើកបរណាដែលបើកហួសល្បឿនកំណត់ពិន័យដល់អ្នកបើកបរណាដែលមិនទាន់គ្រប់អាយុប្រើប្រាស់យានយន្ដពិន័យយ៉ាងតឹងរឹងដល់ជនណាដែលប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទនៅពេលកំពុងបើកបរយាន្ដយន្ដគោរពសិទ្ធិអាទិភាពនិងយោគយល់អធ្យាស្រ័យគ្នាត្រួតពិនិត្យសុវត្ថិភាបយាន្តយន្ដមុនពេលបើកបរឪ្យបានម៉ត់ចត់ ជួសជុល សា្ថបនា ហេដ្ឋារចនាសម័្ធន្ធដឹកនាំជញ្ជូនឪ្យបានសមស្រប និងដាក់ផ្លាក់សញ្ញាឪ្យបានត្រឹមត្រូវតាមបទដ្ឋានបច្ចេកទេសនៃច្បាប់ចរាចរ	null	កត្តាដែលបង្កឪ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរ គឺមិនចេះគោរពច្បាប់ចរាចរ មិនគោរពច្បាប់ចរាចរប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនឬ គ្រឿងស្រវឹងបើកបរហួសល្បឿនកំណត់ ពិសេសនៅក្នុងទីប្រជុំជនអ្នកបើកបរមិនទាន់គ្រប់អាយុប្រើប្រាស់យាន្ដយន្ដផ្ទុកឥវ៉ាន់ ឬ ទំនិញធ្ងន់់់ហួសកំណត់មិនគោរពសិទ្ធិអាទិកភាព មិនខយោគយល់អធ្យាស្រ័យគ្នាធ្វេសប្រហែសមិនបានត្រួវពិនិត្យសុវត្តិភាពយានយន្តមុនពេលបើកបរឪ្យបានម៉ត់ចត់ហេដ្ឋារចនាសម័្ពន្ធមិនអាចសមស្រមវិធានការបង្ការគ្រោះថ្នាក់បណ្ដុះបណ្ដាលនិងបង្រៀនច្បាប់ថ្នាក់ចរាចរឲ្យបានទូលំទូលាយដល់គ្រប់ស្រទាប់ប្រជាជនជាពិសេសនៅតាមសាលារៀននិងសហគមន៍ពង្រីងការគោរពច្បាប់ចរាចរឪ្យបានតឹងតែងចាត់វិធានការយ៉ាងតឹងតែងក្នុងការត្រួតពិនិត្យប័ណ្ណបើកបរ និងមូកសុវត្ថិភាពសដម្រាប់អ្នកបើកបរទោចក្រយានយន្ដពិន័យដល់យានយន្ដនាដែលផ្ទុកឥវ៉ាន ឬដាក់មនុស្សធ្ងនឪហួសកំណត់ពិន័យដល់អ្នកបើកបរណាដែលបើកហួសល្បឿនកំណត់ពិន័យដល់អ្នកបើកបរណាដែលមិនទាន់គ្រប់អាយុប្រើប្រាស់យានយន្ដពិន័យយ៉ាងតឹងរឹងដល់ជនណាដែលប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទនៅពេលកំពុងបើកបរយាន្ដយន្ដគោរពសិទ្ធិអាទិភាពនិងយោគយល់អធ្យាស្រ័យគ្នាត្រួតពិនិត្យសុវត្ថិភាបយាន្តយន្ដមុនពេលបើកបរឪ្យបានម៉ត់ចត់ ជួសជុល សា្ថបនា ហេដ្ឋារចនាសម័្ធន្ធដឹកនាំជញ្ជូនឪ្យបានសមស្រប និងដាក់ផ្លាក់សញ្ញាឪ្យបានត្រឹមត្រូវតាមបទដ្ឋានបច្ចេកទេសនៃច្បាប់ចរាចរ	ត ើក ត ្ ដា អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ដ ែល បង ្ក ឪ ្យ មាន គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ចរ ា ចរ Ġ ត ើ អ្នក មាន វិ ធាន យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ Ġ ដើម ្ប ី បង ្ក ារ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ន ោះ Ġ	47	ក ត្ត ា ដ ែល បង ្ក ឪ ្យ មាន គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ចរ ា ចរ Ġ គ ឺ ម ិន ច េះ គោ រ ព ច្ បា ប់ ចរ ា ចរ Ġ ម ិន គោ រ ព ច្ បា ប់ ចរ ា ចរ ប្រ ើប ្រា ស់ គ្រឿង ញ ៀន ឬ Ġ គ្រឿង ស្រ វ ឹង ប ើក បរ ហ ួស ល ្ប ឿន កំ ណ ត់ Ġ ពិ សេ ស នៅ ក្នុង ទី ប្រជុំ ជន អ្នក ប ើក បរ ម ិន ទាន ់ គ្រ ប់ អា យ ុប ្រ ើប ្រា ស់ យា ន្ ដ យ ន្ ដ ផ្ ទុក ឥ វ៉ាន់ Ġ ឬ Ġ ទំ និ ញ ធ ្ង ន់ ់ ់ ហ ួស កំ ណ ត់ ម ិន គោ រ ព សិ ទ្ធិ អា ទិ ក ភាព Ġ ម ិន ខ យោគ យ ល់ អ ធ ្យា ស្រ ័យ គ្នា ធ ្វ េស ប្រ ហ ែ សម ិន បាន ត្រ ួ វ ពិ និ ត ្យ សុ វត្ត ិ ភាព យា ន យ ន្ត ម ុន ពេល ប ើក បរ ឪ ្យ បាន ម៉ ត់ ច ត់ ហ េ ដ្ឋា រ ច នា សម ័ ្ ពន្ធ ម ិន អា ច សម ស្រ ម វិ ធាន ការ បង ្ក ារ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ប ណ ្ ដ ុះ ប ណ ្ ដា ល និង បង ្រ ៀន ច្ បា ប់ ថ្ន ាក់ ចរ ា ចរ ឲ្យ បាន ទូ លំ ទូ លា យ ដល់ គ្រ ប់ ស្រ ទ ាប់ ប្រ ជា ជន ជា ពិ សេ ស នៅ តា ម សា លា រ ៀន និង ស ហ គមន៍ ព ង ្រី ង ការ គោ រ ព ច្ បា ប់ ចរ ា ចរ ឪ ្យ បាន ត ឹង តែ ង ច ាត់ វិ ធាន ការ យ៉ាង ត ឹង តែ ង ក្នុង ការ ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ ប ័ ណ្ណ ប ើក បរ Ġ និង ម ូក សុ វ ត្ថ ិ ភាព ស ដ ម្រ ាប់ អ្នក ប ើក បរ ទ ោច ក្រ យា ន យ ន្ ដ ពិ ន ័យ ដល់ យា ន យ ន្ ដ នា ដ ែល ផ្ ទុក ឥ វ៉ា ន Ġ ឬ ដា ក់ ម នុ ស្ស ធ ្ង ន ឪ ហ ួស កំ ណ ត់ ពិ ន ័យ ដល់ អ្នក ប ើក បរ ណា ដ ែល ប ើក ហ ួស ល ្ប ឿន កំ ណ ត់ ពិ ន ័យ ដល់ អ្នក ប ើក បរ ណា ដ ែល ម ិន ទាន ់ គ្រ ប់ អា យ ុប ្រ ើប ្រា ស់ យា ន យ ន្ ដ ពិ ន ័យ យ៉ាង ត ឹង រ ឹង ដល់ ជន ណា ដ ែល ប្រ ើប ្រា ស់ ទូ រស ័ ព្ ទ នៅ ពេល កំ ពុ ង ប ើក បរ យា ន្ ដ យ ន្ ដ គោ រ ព សិ ទ្ធិ អា ទិ ភាព âĢĭ និង យោគ យ ល់ អ ធ ្យា ស្រ ័យ គ្នា ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ សុ វ ត្ថ ិ ភា ប យា ន្ត យ ន្ ដ ម ុន ពេល ប ើក បរ ឪ ្យ បាន ម៉ ត់ ច ត់ Ġ ជ ួស ជ ុល Ġ សា ្ថ ប នា Ġ ហ េ ដ្ឋា រ ច នា សម ័ ្ ធ ន្ធ ដ ឹក នាំ ជ ញ្ជ ូន ឪ ្យ បាន សម ស្រ ប Ġ និង ដា ក់ ផ្ល ាក់ ស ញ្ញា ឪ ្យ បាន ត្រ ឹម ត្រូវ តា ម បទ ដ្ឋាន ប ច្ច េក ទេស នៃ ច្ បា ប់ ចរ ា ចរ	549	▁តើ ក ត ្ ដា អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ដែល ប ង្ក ឪ ្យ មាន គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ច រា ចរ ▁តើ អ្នក មាន វិ ធាន យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ▁ដើម្បី ប ង្ក ារ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ន ោះ ▁	43	▁កត្តា ដ ែល ប ង្ក ឪ ្យ មាន គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ច រា ចរ ▁គឺ ម ិន ច េះ គ ោរ ព ច ្ប ាប់ ច រា ចរ ▁មិន គ ោរ ព ច ្ប ាប់ ច រា ចរ ប្រ ើ ប្រ ាស់ គ្រឿង ញ ៀន ឬ ▁គ្រឿងស្រវឹង ប ើក បរ ហ ួស ល ្ប ឿន ក ំណ ត់ ▁ពិសេស នៅ ក្នុង ទី ប្រជុំ ជន អ្នក ប ើក បរ ម ិន ទ ាន់ គ្រ ប់ អ ាយ ុ ប្រ ើ ប្រ ាស់ យា ន្ ដ យ ន្ ដ ផ្ ទុក ឥ វ៉ាន់ ▁ឬ ▁ទំនិញ ធ ្ង ន់ ់ ់ ហ ួស ក ំណ ត់ ម ិន គ ោរ ព សិ ទ្ធិ អា ទ ិក ភាព ▁មិន ខ យោគ យ ល់ អ ធ ្យា ស្រ ័យ គ្នា ធ ្វ េស ប្រ ហ ែ សម ិន បាន ត្រ ួ វ ព ិន ិត ្យ សុ វ ត្តិ ភាព យ ាន យ ន្ត ម ុន ពេល ប ើក បរ ឪ ្យ បាន ម៉ ត់ ច ត់ ហ េ ដ្ឋា រ ច នា សម ័ ្ ពន្ធ ម ិន អា ច សម ស្រ ម វិ ធាន ការ ប ង្ក ារ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ប ណ ្ ដ ុះ ប ណ ្ ដា ល និង បង ្រ ៀន ច ្ប ាប់ ថ្ន ាក់ ច រា ចរ ឲ្យ បាន ទូ លំ ទ ូល ាយ ដល់ គ្រ ប់ ស្រ ទ ាប់ ប្រ ជា ជន ជា ពិ ស េស នៅ ត ាម ស ាល ារ ៀន និង ស ហ គមន៍ ព ង ្រី ង ការ គ ោរ ព ច ្ប ាប់ ច រា ចរ ឪ ្យ បាន ត ឹង ត ែង ច ាត់ វិ ធាន ការ យ៉ាង ត ឹង ត ែង ក្នុង ការ ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ ប ័ ណ្ណ ប ើក បរ ▁និង ម ូក សុ វ ត្ថ ិ ភាព ស ដ ម្រ ាប់ អ្នក ប ើក បរ ទ ោច ក្រ យ ាន យ ន្ ដ ព ិន ័យ ដល់ យ ាន យ ន្ ដ នា ដ ែល ផ្ ទុក ឥ វ៉ា ន ▁ឬ ដ ាក់ ម នុ ស្ស ធ ្ង ន ឪ ហ ួស ក ំណ ត់ ព ិន ័យ ដល់ អ្នក ប ើក បរ ណា ដ ែល ប ើក ហ ួស ល ្ប ឿន ក ំណ ត់ ព ិន ័យ ដល់ អ្នក ប ើក បរ ណា ដ ែល ម ិន ទ ាន់ គ្រ ប់ អ ាយ ុ ប្រ ើ ប្រ ាស់ យ ាន យ ន្ ដ ព ិន ័យ យ៉ាង ត ឹង រ ឹង ដល់ ជន ណា ដ ែល ប្រ ើ ប្រ ាស់ ទូ រស ័ ព្ ទ នៅ ពេល ក ំព ុង ប ើក បរ យា ន្ ដ យ ន្ ដ គ ោរ ព សិ ទ្ធិ អា ទិ ភាព ▁និង យោគ យ ល់ អ ធ ្យា ស្រ ័យ គ្នា ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ សុ វ ត្ថ ិ ភា ប យា ន្ត យ ន្ ដ ម ុន ពេល ប ើក បរ ឪ ្យ បាន ម៉ ត់ ច ត់ ▁ជួសជុល ▁សា ្ថ ប នា ▁ហេ ដ្ឋា រ ច នា សម ័ ្ ធ ន្ធ ដ ឹក នាំ ជ ញ្ជ ូន ឪ ្យ បាន សម ស្រ ប ▁និង ដ ាក់ ផ្ល ាក់ ស ញ្ញា ឪ ្យ បាន ត្រ ឹម ត្រូវ ត ាម បទ ដ្ឋាន ប ច្ច េក ទេស នៃ ច ្ប ាប់ ច រា ចរ	533
ដើម្បីប្រឆាំងនឹងពួកណាស៊ី អាឡឺម៉ង់ តើប្រទេសប៉ូឡូញ បានធ្វើដូចម្ដេច	null	ដើម្បីប្រឆាំងនឹងពួកណាស៊ីអាឡឺម៉ង ប្រទេសប៉ូឡូញបានបង្កើតចលនាតស៊ូ ២ ក្រុម ក្រុមទី១ មានកងទ័ពចំនួន ២០០០ ពាក់នាក់ ច្បាំងនៅសមរភូមិ ខាងលិច ដើម្បីគាំទ្រដល់រដ្ឋាភិបាលបណ្ដោះអាសន្ន ក្រុមទី២ មានកងទ័ពចំនួន ៤០០ ពាន់នាក់ ដែលរួមកំលាំង ជាមួយសហភាពសូវៀត	null	ដើម្បីប្រឆាំងនឹងពួកណាស៊ីអាឡឺម៉ង ប្រទេសប៉ូឡូញបានបង្កើតចលនាតស៊ូ ២ ក្រុម ក្រុមទី១ មានកងទ័ពចំនួន ២០០០ ពាក់នាក់ ច្បាំងនៅសមរភូមិ ខាងលិច ដើម្បីគាំទ្រដល់រដ្ឋាភិបាលបណ្ដោះអាសន្ន ក្រុមទី២ មានកងទ័ពចំនួន ៤០០ ពាន់នាក់ ដែលរួមកំលាំង ជាមួយសហភាពសូវៀត	ដើម ្ប ី ប្រ ឆ ាំង នឹង ព ួ ក ណា ស៊ី Ġ អា ឡ ឺ ម៉ង់ Ġ ត ើប ្រ ទេស ប៉ ូ ឡូ ញ Ġ បាន ធ ្វ ើ ដូច ម្ ដ េច Ġ	32	ដើម ្ប ី ប្រ ឆ ាំង នឹង ព ួ ក ណា ស៊ី អា ឡ ឺ ម៉ ង Ġ ប្រ ទេស ប៉ ូ ឡូ ញ បាន បង ្ក ើត ច ល នា ត ស៊ូ Ġ ២ Ġ ក្រុម Ġ ក្រុម ទី១ Ġ មាន ក ង ទ ័ ព ចំ ន ួន Ġ ២០ ០០ Ġ ពាក់ នាក់ Ġ ច្ បា ំ ង នៅ សម រ ភ ូម ិ Ġ ខា ង ល ិច Ġ ដើម ្ប ី គ ាំ ទ្រ ដល់ រដ្ឋ ា ភិ បាល ប ណ ្ ដ ោះ អា ស ន្ន Ġ ក្រុម ទី ២ Ġ មាន ក ង ទ ័ ព ចំ ន ួន Ġ ៤០ ០ Ġ ពាន់ នាក់ Âł ដ ែល រួម កំ លា ំ ង Ġ ជា មួយ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត	113	▁ដើម្បី ប្រ ឆ ាំង នឹង ព ួ ក ណា ស៊ី ▁អា ឡ ឺ ម៉ង់ ▁តើ ប្រ ទេស ប៉ ូ ឡូ ញ ▁បាន ធ ្វ ើ ដូច ម្ ដ េច ▁	29	▁ដើម្បី ប្រ ឆ ាំង នឹង ព ួ ក ណា ស៊ី អា ឡ ឺ ម៉ ង ▁ប្រទេស ប៉ ូ ឡូ ញ បាន ប ង្ក ើត ច ល នា ត ស៊ូ ▁២ ▁ក្រុម ▁ក្រុម ទី១ ▁មាន ក ង ទ ័ ព ចំ ន ួន ▁២ ០០០ ▁ពាក់ នាក់ ▁ច ្ប ាំង នៅ សម រ ភ ូម ិ ▁ខាងលិច ▁ដើម្បី គ ាំ ទ្រ ដល់ រ ដ្ឋា ភិ បាល ប ណ ្ ដ ោះ អា ស ន្ន ▁ក្រុម ទី ២ ▁មាន ក ង ទ ័ ព ចំ ន ួន ▁៤០០ ▁ពាន់ នាក់ ▁ដែល រួម កំ ល ាំង ▁ជាមួយ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត	100
តើពុទ្ធសាសនានៅកម្ពុជាមានតួនាទីសំខាន់យ៉ាងណាខ្លះក្នុងការចូលរួមចំណែកកសាងកម្ពុជាជាតិឪ្យបានរីកចម្រើន	null	ពុទ្ធសាសនានៅកម្ពុជាមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងការចូលរួមចំណែកកសាងសង្គមជាតិឪ្យបានរីកចម្រើន តួនាទីសំខាន់ៗមានដូចជា អប់រំសីលធម៌ ទ្រឹស្ដីព្រះពុទ្ធសាសនាអប់រំមនុស្ស ដើរផ្លូវល្អគ្រប់យ៉ាងជំនួយដល់ច្បាប់រដ្ឋទូន្មានព្រះបំពេញកុសល ស្រឡាញ់សន្ដិភាព សាមគ្គីភាព ជឿលើខ្លួនឯង បំបាត់វណ្ណៈសង្គមធម៌ រស់នៅល្អក្នុងសង្គម កសាងសង្គម វត្តអារាមជាឃ្លាំងនៃវប្បធម៌ជាតិមជ្ឈមណ្ឌលរក្សាទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណី អក្សរ ភាសា តម្ភល់ និងរក្សានូវឯកសារផ្សេងៗជាកន្លែងពង្រីងនូវចំណេះដឹង ចំណេះធ្វើ វិជ្ជាជីវៈជាជំរកសម្រាប់អ្នកក្រខ្សត់ អ្នកគ្មានទីពឹង និងជាសាលារៀនព្រះសង្ឃជាវិស្វករ ជាបង្រៀន ជាគ្រូពេទ្យ	null	ពុទ្ធសាសនានៅកម្ពុជាមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងការចូលរួមចំណែកកសាងសង្គមជាតិឪ្យបានរីកចម្រើន តួនាទីសំខាន់ៗមានដូចជា អប់រំសីលធម៌ ទ្រឹស្ដីព្រះពុទ្ធសាសនាអប់រំមនុស្ស ដើរផ្លូវល្អគ្រប់យ៉ាងជំនួយដល់ច្បាប់រដ្ឋទូន្មានព្រះបំពេញកុសល ស្រឡាញ់សន្ដិភាព សាមគ្គីភាព ជឿលើខ្លួនឯង បំបាត់វណ្ណៈសង្គមធម៌ រស់នៅល្អក្នុងសង្គម កសាងសង្គម វត្តអារាមជាឃ្លាំងនៃវប្បធម៌ជាតិមជ្ឈមណ្ឌលរក្សាទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណី អក្សរ ភាសា តម្ភល់ និងរក្សានូវឯកសារផ្សេងៗជាកន្លែងពង្រីងនូវចំណេះដឹង ចំណេះធ្វើ វិជ្ជាជីវៈជាជំរកសម្រាប់អ្នកក្រខ្សត់ អ្នកគ្មានទីពឹង និងជាសាលារៀនព្រះសង្ឃជាវិស្វករ ជាបង្រៀន ជាគ្រូពេទ្យ	ត ើ ពុ ទ្ធ សា ស នា នៅ ក ម្ព ុ ជា មាន ត ួន ា ទី សំ ខា ន់ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ក្នុង ការ ចូលរួមចំណែក ក សា ង ក ម្ព ុ ជា ជាតិ ឪ ្យ បាន រី ក ចម្រ ើន Ġ	43	âĢĭ Ġ ពុ ទ្ធ សា ស នា នៅ ក ម្ព ុ ជា មាន ត ួន ា ទី សំ ខា ន់ ក្នុង ការ ចូលរួមចំណែក ក សា ង សង ្ គម ជាតិ ឪ ្យ បាន រី ក ចម្រ ើន Ġ ត ួន ា ទី សំ ខា ន់ ៗ មាន ដូច ជា Ġ អ ប់ រំ សី ល ធម៌ Ġ ទ្រ ឹ ស្ ដ ី ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា អ ប់ រំ ម នុ ស្ស Ġ ដ ើរ ផ្ល ូវ ល្អ គ្រ ប់ យ៉ាង ជំ ន ួយ ដល់ ច្ បា ប់ រដ្ឋ ទូ ន្ មាន ព្រ ះ ប ំព េញ ក ុស ល Ġ ស្រ ឡា ញ ់ ស ន្ ដ ិ ភាព Ġ សា ម គ្គ ី ភាព Ġ ជ ឿ លើ ខ្លួន ឯ ង Ġ ប ំ បា ត់ វ ណ្ណ ៈ សង ្ គម ធម៌ Ġ រស់ នៅ ល្អ ក្នុង សង ្ គម Ġ ក សា ង សង ្ គម Ġ វត្ត អា រា ម ជា ឃ្លា ំ ង នៃ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ ម ជ ្ឈ ម ណ្ឌ ល រក ្សា ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ Ġ ប្រ ព ៃ ណី Ġ អ ក្ស រ Ġ ភា សា Ġ ត ម្ភ ល់ Ġ និង រក ្សា ន ូវ ឯក សារ ផ្ សេ ង ៗ ជា កន្លែង ព ង ្រី ង ន ូវ ចំ ណេ ះ ដ ឹង Ġ ចំ ណេ ះ ធ ្វ ើ Ġ វិជ្ជា ជីវ ៈ ជា ជំ រក សម ្រា ប់ អ្នក ក្រ ខ្ ស ត់ Ġ អ្នក គ ្ម ាន ទី ព ឹង Ġ និង ជា សា លា រ ៀន ព្រ ះ សង ្ ឃ ជា វិ ស្ វ ករ Ġ ជា បង ្រ ៀន Ġ ជា គ្រ ូ ពេទ្យ	255	▁តើ ព ុទ្ធ សា ស នា នៅ ក ម្ព ុ ជា មាន ត ួ នាទី សំ ខ ាន់ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ក្នុង ការ ចូលរួមចំណែក ក សា ង ក ម្ព ុ ជា ជាតិ ឪ ្យ បាន រី ក ចម្រ ើន ▁	41	▁ពុទ្ធ សា ស នា នៅ ក ម្ព ុ ជា មាន ត ួ នាទី សំ ខ ាន់ ក្នុង ការ ចូលរួមចំណែក ក សា ង ស ង្គ ម ជាតិ ឪ ្យ បាន រី ក ចម្រ ើន ▁តួនាទី សំ ខ ាន់ ៗ មាន ដូច ជា ▁អប់រំ សី ល ធម៌ ▁ទ្រ ឹ ស្ ដ ី ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស នា អ ប់ រំ ម នុ ស្ស ▁ដើរ ផ្ល ូវ ល្អ គ្រ ប់ យ៉ាង ជំ ន ួយ ដល់ ច ្ប ាប់ រដ្ឋ ទូ ន្ មាន ព្រ ះ ប ំព េញ ក ុស ល ▁ស្រឡាញ់ ស ន្ ដ ិ ភាព ▁សាមគ្គីភាព ▁ជឿ លើ ខ្លួន ឯ ង ▁បំបាត់ វ ណ្ណ ៈ ស ង្គ ម ធម៌ ▁រស់ នៅ ល្អ ក្នុង ស ង្គ ម ▁កសាង ស ង្គ ម ▁វត្ត អា រ ាម ជា ឃ្លា ំ ង នៃ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ ម ជ ្ឈ ម ណ្ឌ ល រក ្សា ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ ▁ប្រពៃណី ▁អក្សរ ▁ភាសា ▁ត ម្ភ ល់ ▁និង រ ក្ស ាន ូវ ឯក សារ ផ្ ស េង ៗ ជា កន្លែង ព ង ្រី ង ន ូវ ច ំណ េះ ដ ឹង ▁ចំណេះ ធ ្វ ើ ▁វិជ្ជាជីវៈ ជា ជំ រក ស ម្រ ាប់ អ្នក ក្រ ខ្ ស ត់ ▁អ្នក គ ្ មាន ទី ព ឹង ▁និង ជា ស ាល ារ ៀន ព្រ ះ សង ្ ឃ ជា វិ ស ្វ ករ ▁ជា បង ្រ ៀន ▁ជា គ្រ ូ ពេទ្យ	224
តើថ្មពិលនិងអាគុយមានលក្ខណៈដូចគ្នានិងលក្ខណៈខុសគ្នាដូចម្តេច	null	ថ្មពិលនិងអាគុយមានលក្ខណៈលក្ខណៈដូចគ្នា ក្នុងថ្មពិលនិងអាគុយមានប្រតិកម្មអុកស៊ីរេដុកកម្មដូចគ្នាថ្មពិលនិងអាគុយជាជនិតាអេឡិចត្រូគីមីដែលបំលែងថាមពលគីមីទៅជាថាមពលអគ្គិសនីដូចគ្នាថ្មពិលនិងអាគុយជាជនិតាចរន្តជាប់ដូចគ្នា លក្ខណៈគ្នាខុសគ្នា នៅក្នុងថ្មពិលបាតុភូតទាំងឡាយពុំមានលក្ខណៈរេវេស៊ីបទែ វាជាប្រភពថ្មផ្តល់អគ្គិសនី តែមិនអាចជាគ្រឿងទទួលអគ្គិសនីទេ នៅក្នុងអាគុយបាតុភូតទាំងឡាយមានលក្ខណៈរេវេស៊ីប វាជាប្រភពផ្តល់អគ្គិសនីផង និងជាគ្រឿងទទួលអគ្គិសនីផង នៅក្នុងថ្មពិលបាតុភូតទាំងឡាយពុំមានលក្ខណៈរេវេស៊ីបទេ វាជាប្រភពផ្តល់អគ្គិសនី តែមិនអាចជាគ្រឿងទទួលអគ្គិសនីទេ	null	ថ្មពិលនិងអាគុយមានលក្ខណៈលក្ខណៈដូចគ្នា ក្នុងថ្មពិលនិងអាគុយមានប្រតិកម្មអុកស៊ីរេដុកកម្មដូចគ្នាថ្មពិលនិងអាគុយជាជនិតាអេឡិចត្រូគីមីដែលបំលែងថាមពលគីមីទៅជាថាមពលអគ្គិសនីដូចគ្នាថ្មពិលនិងអាគុយជាជនិតាចរន្តជាប់ដូចគ្នា លក្ខណៈគ្នាខុសគ្នា នៅក្នុងថ្មពិលបាតុភូតទាំងឡាយពុំមានលក្ខណៈរេវេស៊ីបទែ វាជាប្រភពថ្មផ្តល់អគ្គិសនី តែមិនអាចជាគ្រឿងទទួលអគ្គិសនីទេ នៅក្នុងអាគុយបាតុភូតទាំងឡាយមានលក្ខណៈរេវេស៊ីប វាជាប្រភពផ្តល់អគ្គិសនីផង និងជាគ្រឿងទទួលអគ្គិសនីផង នៅក្នុងថ្មពិលបាតុភូតទាំងឡាយពុំមានលក្ខណៈរេវេស៊ីបទេ វាជាប្រភពផ្តល់អគ្គិសនី តែមិនអាចជាគ្រឿងទទួលអគ្គិសនីទេ	âĢĭ ត ើ ថ ្ម ពិ ល និង អា គ ុយ មាន ល ក្ខ ណៈ ដូច គ្នា និង ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា ដូច ម្ ត េច Ġ	26	ថ ្ម ពិ ល និង អា គ ុយ មាន ល ក្ខ ណៈ ល ក្ខ ណៈ ដូច គ្នា Ġ ក្នុង ថ ្ម ពិ ល និង អា គ ុយ មាន ប្រ តិ កម្ម អ ុក ស៊ី រ េ ដ ុក កម្ម ដូច គ្នា ថ ្ម ពិ ល និង អា គ ុយ ជា ជន ិត ា អ េ ឡ ិច ត្រ ូ គី មី ដ ែល ប ំ លែង ថា ម ពល គី មី ទៅ ជា ថា ម ពល អ គ្គ ិស នី ដូច គ្នា âĢĭ ថ ្ម ពិ ល និង អា គ ុយ ជា ជន ិត ា ចរ ន្ត ជាប់ ដូច គ្នា Ġ ល ក្ខ ណៈ គ្នា ខុស គ្នា Ġ នៅ ក្នុង ថ ្ម ពិ ល បា ត ុ ភ ូត ទ ាំង ឡា យ ពុ ំ មាន ល ក្ខ ណៈ រ េ វេ ស៊ី បទ ែ Ġ វា ជា ប្រ ភព ថ ្ម ផ្ ត ល់ អ គ្គ ិស នី Ġ តែ ម ិន អា ច ជា គ្រឿង ទទួល អ គ្គ ិស នី ទេ Ġ នៅ ក្នុង អា គ ុយ បា ត ុ ភ ូត ទ ាំង ឡា យ មាន ល ក្ខ ណៈ រ េ វេ ស៊ី ប Ġ វា ជា ប្រ ភព ផ្ ត ល់ អ គ្គ ិស នី ផ ង Ġ និង ជា គ្រឿង ទទួល អ គ្គ ិស នី ផ ង Ġ នៅ ក្នុង ថ ្ម ពិ ល បា ត ុ ភ ូត ទ ាំង ឡា យ ពុ ំ មាន ល ក្ខ ណៈ រ េ វេ ស៊ី បទ េ Ġ វា ជា ប្រ ភព ផ្ ត ល់ អ គ្គ ិស នី Ġ តែ ម ិន អា ច ជា គ្រឿង ទទួល អ គ្គ ិស នី ទេ	254	▁តើ ថ ្ម ពិ ល និង អា គ ុយ មាន ល ក្ខ ណៈ ដូច គ្នា និង ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា ដូច ម ្ត េច ▁	25	▁ថ្ម ពិ ល និង អា គ ុយ មាន ល ក្ខ ណៈ ល ក្ខ ណៈ ដូច គ្នា ▁ក្នុង ថ ្ម ពិ ល និង អា គ ុយ មាន ប្រ តិ កម្ម អ ុក ស៊ី រ េ ដ ុក កម្ម ដូច គ្នា ថ ្ម ពិ ល និង អា គ ុយ ជា ជន ិត ា អ េ ឡ ិច ត្រ ូ គី មី ដ ែល ប ំ លែង ថា ម ពល គី មី ទៅ ជា ថា ម ពល អ គ្គ ិស នី ដូច គ្នា ▁ថ្ម ពិ ល និង អា គ ុយ ជា ជន ិត ា ចរ ន្ត ជាប់ ដូច គ្នា ▁លក្ខណៈ គ្នា ខុស គ្នា ▁នៅក្នុង ថ ្ម ពិ ល ប ាត ុ ភ ូត ទ ាំង ឡា យ ព ុំ មាន ល ក្ខ ណៈ រ េ វេ ស៊ី បទ ែ ▁វា ជា ប្រ ភព ថ ្ម ផ្ ត ល់ អ គ្គ ិស នី ▁តែ ម ិន អា ច ជា គ្រឿង ទទួល អ គ្គ ិស នី ទេ ▁នៅក្នុង អា គ ុយ ប ាត ុ ភ ូត ទ ាំង ឡា យ មាន ល ក្ខ ណៈ រ េ វេ ស៊ី ប ▁វា ជា ប្រ ភព ផ្ ត ល់ អ គ្គ ិស នី ផ ង ▁និង ជា គ្រឿង ទទួល អ គ្គ ិស នី ផ ង ▁នៅក្នុង ថ ្ម ពិ ល ប ាត ុ ភ ូត ទ ាំង ឡា យ ព ុំ មាន ល ក្ខ ណៈ រ េ វេ ស៊ី ប ទេ ▁វា ជា ប្រ ភព ផ្ ត ល់ អ គ្គ ិស នី ▁តែ ម ិន អា ច ជា គ្រឿង ទទួល អ គ្គ ិស នី ទេ	247
តើភូមិវិទ្យាមជ្ឈមណ្ឌលជំរុញសេដ្ឋកិច្ចកកើតឡើងដោយផ្អែកលើ មូលដ្ឋាន អ្វីខ្លះ	null	ភូមិវិទ្យាមជ្ឈមណ្ឌលជំរុញសេដ្ឋកិច្ចកកើតឡើងដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋានវឌ្ឍនភាពខាងដឹកជញ្ជូនដែលអាចផ្តល់ការផ្គត់ផ្គង់ថាមពលបានគ្រប់ទីកន្លែង រូបធាតុដើមមានតម្លៃថោក និងដោយសារការវិវត្តផ្នែកទូរគមនាគមន៍	null	ភូមិវិទ្យាមជ្ឈមណ្ឌលជំរុញសេដ្ឋកិច្ចកកើតឡើងដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋានវឌ្ឍនភាពខាងដឹកជញ្ជូនដែលអាចផ្តល់ការផ្គត់ផ្គង់ថាមពលបានគ្រប់ទីកន្លែង រូបធាតុដើមមានតម្លៃថោក និងដោយសារការវិវត្តផ្នែកទូរគមនាគមន៍	ត ើ ភ ូម ិ វិទ្យា ម ជ ្ឈ ម ណ្ឌ ល ជំ រ ុញ សេ ដ្ឋ កិច្ច ក កើត ឡើង ដោយ ផ្ អ ែក លើ Ġ ម ូល ដ្ឋាន Ġ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	34	ភ ូម ិ វិទ្យា ម ជ ្ឈ ម ណ្ឌ ល ជំ រ ុញ សេ ដ្ឋ កិច្ច ក កើត ឡើង ដោយ ផ្ អ ែក លើ ម ូល ដ្ឋាន វ ឌ ្ឍ ន ភាព ខា ង ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន ដ ែល អា ច ផ្ ត ល់ ការ ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង់ ថា ម ពល បាន គ្រ ប់ ទី កន្លែង Ġ រូប ធាតុ ដើម មាន ត ម្ល ៃ ថ ោក Ġ និង ដោយ សារ ការ វិ វត្ត ផ្ ន ែក ទូ រ គម នា គមន៍	84	▁តើ ភ ូម ិ វិទ្យា ម ជ ្ឈ ម ណ្ឌ ល ជំ រ ុញ សេ ដ្ឋ កិច្ច ក កើត ឡើង ដោយ ផ្ អ ែក លើ ▁មូលដ្ឋាន ▁អ្វី ខ្ ល ះ ▁	30	▁ភូមិ វិទ្យា ម ជ ្ឈ ម ណ្ឌ ល ជំ រ ុញ សេ ដ្ឋ កិច្ច ក កើត ឡើង ដោយ ផ្ អ ែក ល ើម ូល ដ្ឋាន វ ឌ ្ឍ ន ភាព ខា ង ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន ដ ែល អា ច ផ្ ត ល់ ការ ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង់ ថា ម ពល បាន គ្រ ប់ ទី កន្លែង ▁រូប ធាតុ ដើម មាន ត ម្ល ៃ ថ ោក ▁និង ដោយ សារ ការ វិ វត្ត ផ្ ន ែក ទ ូរ គម នា គមន៍	82
តើសង្រ្គាមនៅឥណ្ឌាចិនចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំណាដល់ឆ្នាំណា	null	សង្រ្គាមនៅឥណ្ឌាចិនចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំ១៩៤៦ ដល់ឆ្នាំ១៩៥៤	null	សង្រ្គាមនៅឥណ្ឌាចិនចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំ១៩៤៦ ដល់ឆ្នាំ១៩៥៤	ត ើស ង ្រ ្ គ ាម នៅ ឥ ណ្ឌ ា ច ិន ច ាប់ ផ្ ដើម ពី ឆ្នាំ ណា ដល់ ឆ្នាំ ណា Ġ	23	សង ្រ ្ គ ាម នៅ ឥ ណ្ឌ ា ច ិន ច ាប់ ផ្ ដើម ពី ឆ្នាំ ១៩ ៤ ៦ Ġ ដល់ ឆ្នាំ ១៩ ៥ ៤	25	▁តើ សង ្រ ្ គ ាម នៅ ឥ ណ្ឌ ា ច ិន ច ាប់ ផ្ ដើម ពី ឆ្នាំ ណា ដល់ ឆ្នាំ ណា ▁	22	▁សង ្រ ្ គ ាម នៅ ឥ ណ្ឌ ា ច ិន ច ាប់ ផ្ ដើម ពី ឆ្នាំ ១ ៩៤ ៦ ▁ដល់ ឆ្នាំ ១៩ ៥ ៤	25
ក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី២ តើហេតុអ្វីបានជាគេថាសហភាពសូរៀតក្លាយជាមហាអំណាចមួយថ្មី	null	ក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី២ បានជាគេថាសហភាពសូរៀតក្លាយជាមហាអំណាចមួយថ្មីពីព្រោះសហភាពសូវៀតបានទទួលជ័យជម្នះយ៉ាងធំធេងហើយសូម្បីតែប្រទេសនៅអឺរ៉ុបខាងលិចក៏បានលើកសរសើរនិងជំនឿជឿជាក់យ៉ាងខ្លាំងលើសហភាពសូវៀតផងដែរ	null	ក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី២ បានជាគេថាសហភាពសូរៀតក្លាយជាមហាអំណាចមួយថ្មីពីព្រោះសហភាពសូវៀតបានទទួលជ័យជម្នះយ៉ាងធំធេងហើយសូម្បីតែប្រទេសនៅអឺរ៉ុបខាងលិចក៏បានលើកសរសើរនិងជំនឿជឿជាក់យ៉ាងខ្លាំងលើសហភាពសូវៀតផងដែរ	ក្រ ោយ សង ្រ ្ គ ាម លោក លើក ទី ២ Ġ ត ើ ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េ ថា ស ហ ភាព ស ូរ ៀត ក្លា យ ជា ម ហា អ ំណ ា ច មួយ ថ ្ម ី Ġ	40	ក្រ ោយ សង ្រ ្ គ ាម លោក លើក ទី ២ Ġ បាន ជា គ េ ថា ស ហ ភាព ស ូរ ៀត ក្លា យ ជា ម ហា អ ំណ ា ច មួយ ថ ្ម ី ពី ព្រ ោះ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត បាន ទទួល ជ ័យ ជ ម្ ន ះ យ៉ាង ធ ំ ធ េង ហើយ ស ូម ្ប ីត ែប ្រ ទេស នៅ អ ឺ រ៉ ុប ខា ង ល ិច ក ៏ បាន លើក ស រស ើរ និង ជំ ន ឿ ជ ឿ ជា ក់ យ៉ាង ខ្ លា ំ ង លើ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ផ ង ដ ែរ	105	▁ក្រោយ សង ្រ ្ គ ាម លោក លើក ទី ២ ▁តើ ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េ ថា ស ហ ភាព ស ូរ ៀត ក្លា យ ជា ម ហា អ ំ ណា ច មួយ ថ ្ម ី ▁	38	▁ក្រោយ សង ្រ ្ គ ាម លោក លើក ទី ២ ▁បានជា គ េ ថា ស ហ ភាព ស ូរ ៀត ក្លា យ ជា ម ហា អ ំ ណា ច មួយ ថ ្ម ី ពី ព្រ ោះ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត បាន ទទួល ជ ័យ ជ ម ្ន ះ យ៉ាង ធ ំ ធ េង ហើយ ស ូម ្ប ី តែ ប្រ ទេស នៅ អ ឺ រ៉ ុប ខា ង ល ិច ក ៏ បាន លើក ស រស ើរ និង ជំ ន ឿ ជ ឿ ជ ាក់ យ៉ាង ខ្ ល ាំង លើ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ផ ង ដ ែរ	102
តើកត្តាអ្វីខ្លះដែលធ្វើឪ្យសម័យអង្គររុងរឿងបំផុតនៃប្រវត្តិសាស្រ្ដខ្មែរ	null	កត្តាដែលធ្វើឪ្យសម័យអង្គររុងរឿងបំផុតនៃប្រវត្តិសាស្រ្ដខ្មែរ គឺពិធីទេវរាជ ជាពិធីមួយធ្វើឪ្យប្រជាពលរដ្ឋមានឯកភាពជាតិ មានទំនុកចិត្តនិងគោរពចំពោះព្រះមហាក្សត្រ ព្រះមហាក្សត្រជាអាទិទេព អាទិទេពគឺជាស្ដេច រាល់បទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់ព្រះមហាក្សត្រមានលទ្ធភាពក្នុងការគ្រប់គ្រង និងការកសាងប្រាសាទធំៗ វិស័យយោធា កងទ័ពសម័យអង្គរជាកងទ័ពខ្លាំងពូកែ ព្រះរាជាជាអ្នកបញ្ជាកងទ័ពផ្ទាល់ ពេលប្រយុទ្ធជាមួយខ្មាំងសត្រូវ ព្រះមហាក្សត្រចេញផ្ទាល់ព្រះអង្គ ព្រះគម្រូដ៏ល្អនេះបានធ្វើឪ្យកងទ័ពឈានសេចក្តីក្លាហាន និងខ្លាំងពូកែ វិស័យរដ្ឋបាល មានការរៀបចំ និងការគ្រប់គ្រងត្រឹមត្រូវតាំងពីថ្នាក់លើរហូតដល់ក្រោម វិស័យតុលាការ យុត្តិធម៌ សង្កមត្រូវបានធានា ព្រះរាជាទ្រង់បានកាត់សេចក្ដីជូនប្រជាពលរដ្ឋ វិស័យកសិកម្ម មានការរីកចម្រើនដោយសារ ធ្វើទំនប់ទឹក ប្រលាយទឹកដើម្បីបម្រើវិស័យកសិកម្ម ផលត្រូវត្រូវបាននាំចេញទៅប្រទេសក្រៅ វិស័យសេដ្ឋកិច្ច មានការរីកចម្រើនដោយនាំទិន្នផលយកទៅលក់នៅក្រៅប្រទេស វិស័យវប្បធម៌ មានការរីកចម្រើនរហូតដល់សកលវិទ្យាល័យ ក្រៅពីកត្តាដូចបានរៀបរាប់ខាងលើនៅមានកត្តាផ្សេងៗ ទៀតដលបង្កលក្ខណៈធ្វើឪ្យសម័យអង្គរបានប្រកាន់នយោបាយពង្រីកទឹកដីលើរដ្ឋតូចតាចហើយចងសម័្ពន្ធជាមួយប្រទេសធំ នយោបាយនេះមានលទ្ធភាពអាចប្រមូលទ្រព្យសម្បត្តិពីបណ្ដារដ្ឋតូចតាចដើម្បីកសាងប្រទេស ម្យ៉ាងទៀតសម័យអង្គរមានលក្ខណៈងាយស្រួលក្នុងការកសាងប្រទេសជាតិដោយសារទីក្រុងនៃសម័យនោះនៅចំកលណ្ដាលប្រទេសហើយជនជាតិជិតខាថនៃយើងពុំទាន់មានលទ្ធភាពបង្ការំខានដល់ការកសាងជាតិរបស់យើងនៅឡើយ	null	កត្តាដែលធ្វើឪ្យសម័យអង្គររុងរឿងបំផុតនៃប្រវត្តិសាស្រ្ដខ្មែរ គឺពិធីទេវរាជ ជាពិធីមួយធ្វើឪ្យប្រជាពលរដ្ឋមានឯកភាពជាតិ មានទំនុកចិត្តនិងគោរពចំពោះព្រះមហាក្សត្រ ព្រះមហាក្សត្រជាអាទិទេព អាទិទេពគឺជាស្ដេច រាល់បទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់ព្រះមហាក្សត្រមានលទ្ធភាពក្នុងការគ្រប់គ្រង និងការកសាងប្រាសាទធំៗ វិស័យយោធា កងទ័ពសម័យអង្គរជាកងទ័ពខ្លាំងពូកែ ព្រះរាជាជាអ្នកបញ្ជាកងទ័ពផ្ទាល់ ពេលប្រយុទ្ធជាមួយខ្មាំងសត្រូវ ព្រះមហាក្សត្រចេញផ្ទាល់ព្រះអង្គ ព្រះគម្រូដ៏ល្អនេះបានធ្វើឪ្យកងទ័ពឈានសេចក្តីក្លាហាន និងខ្លាំងពូកែ វិស័យរដ្ឋបាល មានការរៀបចំ និងការគ្រប់គ្រងត្រឹមត្រូវតាំងពីថ្នាក់លើរហូតដល់ក្រោម វិស័យតុលាការ យុត្តិធម៌ សង្កមត្រូវបានធានា ព្រះរាជាទ្រង់បានកាត់សេចក្ដីជូនប្រជាពលរដ្ឋ វិស័យកសិកម្ម មានការរីកចម្រើនដោយសារ ធ្វើទំនប់ទឹក ប្រលាយទឹកដើម្បីបម្រើវិស័យកសិកម្ម ផលត្រូវត្រូវបាននាំចេញទៅប្រទេសក្រៅ វិស័យសេដ្ឋកិច្ច មានការរីកចម្រើនដោយនាំទិន្នផលយកទៅលក់នៅក្រៅប្រទេស វិស័យវប្បធម៌ មានការរីកចម្រើនរហូតដល់សកលវិទ្យាល័យ ក្រៅពីកត្តាដូចបានរៀបរាប់ខាងលើនៅមានកត្តាផ្សេងៗ ទៀតដលបង្កលក្ខណៈធ្វើឪ្យសម័យអង្គរបានប្រកាន់នយោបាយពង្រីកទឹកដីលើរដ្ឋតូចតាចហើយចងសម័្ពន្ធជាមួយប្រទេសធំ នយោបាយនេះមានលទ្ធភាពអាចប្រមូលទ្រព្យសម្បត្តិពីបណ្ដារដ្ឋតូចតាចដើម្បីកសាងប្រទេស ម្យ៉ាងទៀតសម័យអង្គរមានលក្ខណៈងាយស្រួលក្នុងការកសាងប្រទេសជាតិដោយសារទីក្រុងនៃសម័យនោះនៅចំកលណ្ដាលប្រទេសហើយជនជាតិជិតខាថនៃយើងពុំទាន់មានលទ្ធភាពបង្ការំខានដល់ការកសាងជាតិរបស់យើងនៅឡើយ	ត ើក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល ធ ្វ ើ ឪ ្យ សម័យ អង្គ រ រ ុង រឿង ប ំ ផ ុត នៃ ប្រ វត្ត ិស ាស ្រ ្ ដ ខ្ ម ែរ Ġ	37	ក ត្ត ា ដ ែល ធ ្វ ើ ឪ ្យ សម័យ អង្គ រ រ ុង រឿង ប ំ ផ ុត នៃ ប្រ វត្ត ិស ាស ្រ ្ ដ ខ្ ម ែរ Ġ គ ឺ ពិ ធី ទេ វរ ា ជ Ġ ជា ពិ ធី មួយ ធ ្វ ើ ឪ ្យ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ មាន ឯក ភាព ជាតិ Ġ មាន ទំ នុ ក ចិត្ត និង គោ រ ព ចំ ព ោះ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ âĢĭ Ġ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ជា អា ទិ ទេ ព Ġ អា ទិ ទេ ព គ ឺ ជា ស្ ដ េច Ġ រា ល់ បទ បញ្ជា ទ ាំង ឡា យ រ ប ស់ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ មាន ល ទ្ធ ភាព ក្នុង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង Ġ និង ការ ក សា ង ប្រា សា ទ ធ ំ ៗ Ġ វិ ស ័យ យោ ធា Ġ ក ង ទ ័ ព សម័យ អង្គ រ ជា ក ង ទ ័ ព ខ្ លា ំ ង ព ូក ែ Ġ ព្រ ះ រាជ ា ជា អ្នក បញ្ជា ក ង ទ ័ ព ផ្ ទ ាល់ Ġ ពេល ប្រ យ ុទ្ធ ជា មួយ ខ្ មា ំ ង ស ត្រូវ Ġ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ចេញ ផ្ ទ ាល់ ព្រ ះ អង្គ Ġ ព្រ ះ គម ្រ ូ ដ ៏ ល្អ នេះ បាន ធ ្វ ើ ឪ ្យ ក ង ទ ័ ព ឈ ាន សេ ច ក្តី ក្លា ហាន Ġ និង ខ្ លា ំ ង ព ូក ែ Ġ វិ ស ័យ រដ្ឋ បាល Ġ មាន ការ រៀបចំ Ġ និង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ត្រ ឹម ត្រូវ តាំង ពី ថ្ន ាក់ លើ រ ហ ូត ដល់ ក្រោម Ġ វិ ស ័យ ត ុល ាក ារ Ġ យុត្តិ ធម៌ Ġ សង ្ក ម ត្រូវ បាន ធាន ា Ġ ព្រ ះ រាជ ា ទ្រ ង់ បាន កាត់ សេ ច ក្ ដ ី ជ ូន ប្រ ជា ពល រដ្ឋ Ġ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម Ġ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ដោយ សារ Ġ ធ ្វ ើ ទំ ន ប់ ទឹក Ġ ប្រ លា យ ទឹក ដើម ្ប ី ប ម្រ ើ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម âĢĭ Ġ ផល ត្រូវ ត្រូវ បាន នាំ ចេញ ទៅ ប្រ ទេស ក្រ ៅ Ġ វិ ស ័យ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ដោយ នាំ ទិ ន្ន ផល យក ទៅ ល ក់ នៅ ក្រ ៅ ប្រ ទេស Ġ វិ ស ័យ វ ប្ប ធម៌ Ġ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន រ ហ ូត ដល់ ស ក ល វិទ្យា ល័យ ĠâĢĭ ក្រ ៅ ពី ក ត្ត ា ដូច បាន រ ៀប រា ប់ ខា ង លើ នៅ មាន ក ត្ត ា ផ្ សេ ង ៗ Ġ ទៀត ដ ល បង ្ក ល ក្ខ ណៈ ធ ្វ ើ ឪ ្យ សម័យ អង្គ រ បាន ប្រ កាន់ ន យោ បា យ ព ង ្រី ក ទឹក ដ ី លើ រដ្ឋ តូ ច តា ច ហើយ ច ង សម ័ ្ ពន្ធ ជា មួយ ប្រ ទេស ធ ំ Ġ ន យោ បា យ នេះ មាន ល ទ្ធ ភាព អា ច ប្រ ម ូល ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ ពី ប ណ ្ ដា រដ្ឋ តូ ច តា ច ដើម ្ប ី ក សា ង ប្រ ទេស Ġ ម្ យ៉ាង ទៀត សម័យ អង្គ រ មាន ល ក្ខ ណៈ ង ាយ ស្រ ួល ក្នុង ការ ក សា ង ប្រ ទេស ជាតិ ដោយ សារ ទី ក្រុង នៃ សម័យ ន ោះ នៅ ចំ ក ល ណ ្ ដា ល ប្រ ទេស ហើយ ជន ជាតិ ជ ិត ខា ថ នៃ យ ើង ពុ ំ ទាន ់ មាន ល ទ្ធ ភាព បង ្ក ារ ំ ខា ន âĢĭ ដល់ ការ ក សា ង ជាតិ រ ប ស់ យ ើង នៅ ឡ ើយ	573	▁តើ ក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល ធ ្វ ើ ឪ ្យ សម័យ អង្គ រ រ ុង រឿង ប ំ ផ ុត នៃ ប្រ វ ត្តិ សា ស្រ ្ ដ ខ្ ម ែរ ▁	37	▁កត្តា ដ ែល ធ ្វ ើ ឪ ្យ សម័យ អង្គ រ រ ុង រឿង ប ំ ផ ុត នៃ ប្រ វ ត្តិ សា ស្រ ្ ដ ខ្ ម ែរ ▁គឺ ពិ ធី ទេ វ រាជ ▁ជា ពិ ធី មួយ ធ ្វ ើ ឪ ្យ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ មាន ឯក ភាព ជាតិ ▁មាន ទំ ន ុក ចិត្ត និង គ ោរ ព ច ំព ោះ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ▁ព្រះមហាក្សត្រ ជា អា ទិ ទេ ព ▁អា ទិ ទេ ព គ ឺ ជា ស្ ដ េច ▁រាល់ បទ បញ្ជា ទ ាំង ឡា យ រ ប ស់ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ មាន ល ទ្ធ ភាព ក្នុង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ▁និង ការ ក សា ង ប្រា សា ទ ធ ំ ៗ ▁វិស័យ យោ ធា ▁កងទ័ព សម័យ អង្គ រ ជា ក ង ទ ័ ព ខ្ ល ាំង ព ូក ែ ▁ព្រះរាជា ជា អ្នក បញ្ជា ក ង ទ ័ ព ផ្ ទ ាល់ ▁ពេល ប្រ យ ុទ្ធ ជា មួយ ខ្ ម ាំង ស ត្រូវ ▁ព្រះមហាក្សត្រ ចេញ ផ្ ទ ាល់ ព្រ ះ អង្គ ▁ព្រះ គ ម្រ ូ ដ ៏ ល្អ នេះ បាន ធ ្វ ើ ឪ ្យ ក ង ទ ័ ព ឈ ាន ស េច ក្តី ក្លា ហាន ▁និង ខ្ ល ាំង ព ូក ែ ▁វិស័យ រដ្ឋ បាល ▁មាន ការ រៀបចំ ▁និង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ត្រ ឹម ត្រូវ តាំង ពី ថ្ន ាក់ លើ រ ហ ូត ដល់ ក្រោម ▁វិស័យ ត ុល ា ការ ▁យុត្តិធម៌ ▁សង្ក ម ត្រូវ បាន ធាន ា ▁ព្រះរាជា ទ្រ ង់ បាន កាត់ ស េច ក្ ដ ី ជ ូន ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ▁វិស័យ ក សិ កម្ម ▁មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ដោយ សារ ▁ធ្វើ ទំ ន ប់ ទឹក ▁ប្រ ល ាយ ទឹក ដើម ្ប ី ប ម្រ ើ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ▁ផល ត្រូវ ត្រូវ បាន នាំ ចេញ ទៅ ប្រ ទេស ក្រ ៅ ▁វិស័យ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ដោយ នាំ ទិ ន្ន ផល យក ទៅ ល ក់ នៅ ក្រ ៅ ប្រ ទេស ▁វិស័យ វ ប្ប ធម៌ ▁មាន ការ រី ក ចម្រ ើន រ ហ ូត ដល់ ស ក ល វិទ្យា ល័យ ▁ក្រៅពី ក ត្ត ា ដូច បាន រ ៀប រ ាប់ ខា ង លើ នៅ មាន ក ត្ត ា ផ្ ស េង ៗ ▁ទៀត ដ ល ប ង្ក ល ក្ខ ណៈ ធ ្វ ើ ឪ ្យ សម័យ អង្គ រ បាន ប្រ កាន់ ន យោ ប ាយ ព ង ្រី ក ទឹក ដ ី លើ រដ្ឋ ត ូច តា ច ហើយ ច ង សម ័ ្ ពន្ធ ជា មួយ ប្រ ទេស ធ ំ ▁នយោបាយ នេះ មាន ល ទ្ធ ភាព អា ច ប្រ ម ូល ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ ពី ប ណ ្ ដា រដ្ឋ ត ូច តា ច ដើម ្ប ី ក សា ង ប្រ ទេស ▁ម្យ៉ាងទៀត សម័យ អង្គ រ មាន ល ក្ខ ណៈ ង ាយ ស្រ ួល ក្នុង ការ ក សា ង ប្រ ទេស ជាតិ ដោយ សារ ទី ក្រុង នៃ សម័យ ន ោះ នៅ ចំ ក ល ណ ្ ដា ល ប្រ ទេស ហើយ ជន ជាតិ ជ ិត ខា ថ នៃ យ ើង ព ុំ ទ ាន់ មាន ល ទ្ធ ភាព ប ង្ក ារ ំ ខា ន ▁ដល់ ការ ក សា ង ជាតិ រ ប ស់ យ ើង នៅ ឡ ើយ	523
តើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់សម្ដេចនរោត្តមសីហនុ កើតឡើងនៅឆ្នាំណា រដ្ឋប្រហារនេះបាននាំមកនូវអ្វីខ្លះដល់កម្ពុជា	null	រដ្ឋប្រហារទម្លាក់សម្ដេចនរោត្តមសីហនុ កើតឡើងនៅឆ្នាំ ១៨ មីនា ១៩៧០ រដ្ឋប្រហារនេះបានាំមកនូវការប្ដូររបបរាជានិយមមកសាធារណរដ្ឋប្រទេសបែងចែកជាពីរបក្សក្នុងក្រុងសំរី ជនបទបក្សកុំមុយនីស្ដនៅក្រុងប៉ែកាំងសម្ដេចសីហនុបង្កើតរដ្ឋាភិបាលនិទេសខ្លួនអំពាវនាវឪ្យប្រជាជនចូលព្រៃម៉ាគឺ ដើម្បីប្រឆាំងរបបសាធារណៈរដ្ឋខ្មែរ លន់ នល់ មានសង្រ្គាមស៊ីវិលធ្វើឪ្យមនុស្សស្លាប់ និងរបួសច្រើនការកើនឡើងនៃអំពើពុកេរលួយទីក្រុងភ្នំពេញឡោមព័ទ្ធដោយពួកខ្មែរក្រហមប្រជាជនរស់ដោយគ្មានជម្រកដោយខ្វះស្បៀងអាហារ និងខ្វះសុខមាលភាពប្រជាជនរស់ដោយបនៅទីក្រុងភ្នំពេញដោយការភ័យខ្លាចា គ្រឹះស្ថានមួយចំនួនគ្រូបិទទ្វារព្រោះលោកគ្រូមួយចំនួនរត់ភៀសខ្លួនកើតមានសង្រ្គាមត្រជាក់សេរី និង កុំមុយនីស្ដខ្មែរក្រហមមានឪកាសឡើងកាន់អំណាច	null	រដ្ឋប្រហារទម្លាក់សម្ដេចនរោត្តមសីហនុ កើតឡើងនៅឆ្នាំ ១៨ មីនា ១៩៧០ រដ្ឋប្រហារនេះបានាំមកនូវការប្ដូររបបរាជានិយមមកសាធារណរដ្ឋប្រទេសបែងចែកជាពីរបក្សក្នុងក្រុងសំរី ជនបទបក្សកុំមុយនីស្ដនៅក្រុងប៉ែកាំងសម្ដេចសីហនុបង្កើតរដ្ឋាភិបាលនិទេសខ្លួនអំពាវនាវឪ្យប្រជាជនចូលព្រៃម៉ាគឺ ដើម្បីប្រឆាំងរបបសាធារណៈរដ្ឋខ្មែរ លន់ នល់ មានសង្រ្គាមស៊ីវិលធ្វើឪ្យមនុស្សស្លាប់ និងរបួសច្រើនការកើនឡើងនៃអំពើពុកេរលួយទីក្រុងភ្នំពេញឡោមព័ទ្ធដោយពួកខ្មែរក្រហមប្រជាជនរស់ដោយគ្មានជម្រកដោយខ្វះស្បៀងអាហារ និងខ្វះសុខមាលភាពប្រជាជនរស់ដោយបនៅទីក្រុងភ្នំពេញដោយការភ័យខ្លាចា គ្រឹះស្ថានមួយចំនួនគ្រូបិទទ្វារព្រោះលោកគ្រូមួយចំនួនរត់ភៀសខ្លួនកើតមានសង្រ្គាមត្រជាក់សេរី និង កុំមុយនីស្ដខ្មែរក្រហមមានឪកាសឡើងកាន់អំណាច	ត ើរ ដ្ឋ ប្រហារ ទ ម្ល ាក់ សម ្ ដ េច ន រ ោត ្ត ម សី ហ នុ Ġ កើត ឡើង នៅ ឆ្នាំ ណា Ġ រដ្ឋ ប្រហារ នេះ បាន នាំ មក ន ូវ អ ្វី ខ្ ល ះ ដល់ ក ម្ព ុ ជា Ġ	42	រដ្ឋ ប្រហារ ទ ម្ល ាក់ សម ្ ដ េច ន រ ោត ្ត ម សី ហ នុ Ġ កើត ឡើង នៅ ឆ្នាំ Ġ ១ ៨ Ġ មី នា Ġ ១៩ ៧០ Ġ រដ្ឋ ប្រហារ នេះ បាន ាំ មក ន ូវ ការ ប្ ដ ូរ រ ប បរ ា ជា និយម មក សា ធា រណ រដ្ឋ ប្រ ទេស ប ែង ច ែក ជា ពី រ ប ក្ស ក្នុង ក្រុង សំ រី Ġ ជន បទ ប ក្ស ក ុំ ម ុយ នី ស្ ដ នៅ ក្រុង ប៉ ែក ាំង សម ្ ដ េច សី ហ នុ បង ្ក ើត រដ្ឋ ា ភិ បាល និ ទេស ខ្លួន អ ំព ាវ នា វ ឪ ្យ ប្រ ជា ជន ចូល ព្រ ៃ ម៉ា គ ឺ Ġ ដើម ្ប ី ប្រ ឆ ាំង រ ប ប សា ធា រណៈ រដ្ឋ ខ្ ម ែរ Ġ ល ន់ Ġ ន ល់ Ġ មាន សង ្រ ្ គ ាម ស៊ី វិ ល ធ ្វ ើ ឪ ្យ ម នុ ស្ស ស្លាប់ Ġ និង របួស ច្ រ ើន ការ ក ើន ឡើង នៃ អ ំព ើ ពុ ក េរ ល ួយ ទី ក្រុង ភ្នំពេញ ឡ ោម ព័ទ្ធ ដោយ ព ួ ក âĢĭ ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម ប្រ ជា ជន រស់ ដោយ គ ្ម ាន ជ ម្រ ក ដោយ ខ្វ ះ ស្ ប ៀង អា ហា រ Ġ និង ខ្វ ះ សុខ មា ល ភាព ប្រ ជា ជន âĢĭâĢĭ រស់ ដោយ ប នៅ ទី ក្រុង ភ្នំពេញ ដោយ ការ ភ ័យ ខ្ លា ច ា Ġ គ្រ ឹ ះ ស្ថាន មួយ ចំ ន ួន គ្រ ូប ិ ទ ទ ្វា រ ព្រ ោះ លោក គ្រ ូម ួយ ចំ ន ួន រ ត់ ភ ៀស ខ្លួន កើត មាន សង ្រ ្ គ ាម ត្រ ជា ក់ សេ រី Ġ និង Ġ ក ុំ ម ុយ នី ស្ ដ ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម មាន ឪ កាស ឡើង កាន់ អ ំណ ា ច	295	▁តើ រដ្ឋ ប្រហារ ទ ម្ល ាក់ ស ម្ ដ េច ន រ ោ ត្ត ម សី ហ នុ ▁កើតឡើង នៅ ឆ្នាំ ណា ▁រដ្ឋប្រហារ នេះ បាន នាំ មក ន ូវ អ ្វី ខ្ ល ះ ដល់ ក ម្ព ុ ជា ▁	39	▁រដ្ឋប្រហារ ទ ម្ល ាក់ ស ម្ ដ េច ន រ ោ ត្ត ម សី ហ នុ ▁កើតឡើង នៅ ឆ្នាំ ▁១៨ ▁មីនា ▁១៩ ៧០ ▁រដ្ឋប្រហារ នេះ បាន ាំ មក ន ូវ ការ ប្ ដ ូរ រ ប ប រាជ ា និយម មក សា ធា រណ រដ្ឋ ប្រ ទេស ប ែង ច ែក ជា ពី រ ប ក្ស ក្នុង ក្រុង សំ រី ▁ជនបទ ប ក្ស ក ុំ ម ុយ នី ស្ ដ នៅ ក្រុង ប៉ ែក ាំង ស ម្ ដ េច សី ហ ន ុប ង្ក ើត រ ដ្ឋា ភិ បាល និ ទេស ខ្លួន អ ំព ាវ ន ាវ ឪ ្យ ប្រ ជា ជន ចូល ព្រ ៃ ម៉ា គ ឺ ▁ដើម្បី ប្រ ឆ ាំង រ ប ប សា ធា រណៈ រដ្ឋ ខ្ ម ែរ ▁ល ន់ ▁ន ល់ ▁មាន សង ្រ ្ គ ាម ស៊ី វិ ល ធ ្វ ើ ឪ ្យ ម នុ ស្ស ស្លាប់ ▁និង របួស ច ្រ ើន ការ ក ើន ឡើង នៃ អ ំព ើ ព ុក េរ ល ួយ ទី ក្រុង ភ្នំពេញ ឡ ោម ព័ទ្ធ ដោយ ព ួ ក ▁ខ្មែរ ក្រ ហ ម ប្រ ជា ជន រស់ ដោយ គ ្ មាន ជ ម្រ ក ដោយ ខ្វ ះ ស ្ប ៀង អា ហា រ ▁និង ខ្វ ះ សុខ ម ាល ភាព ប្រ ជា ជន ▁រស់ ដោយ ប នៅ ទី ក្រុង ភ្នំពេញ ដោយ ការ ភ ័យ ខ ្លា ច ា ▁គ្រឹះស្ថាន មួយ ចំ ន ួន គ្រ ូប ិ ទ ទ ្វា រ ព្រ ោះ លោក គ្រ ូ មួយ ចំ ន ួន រ ត់ ភ ៀស ខ្លួន កើត មាន សង ្រ ្ គ ាម ត្រ ជ ាក់ សេ រី ▁និង ▁កុំ ម ុយ នី ស្ ដ ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម មាន ឪ កាស ឡើង កាន់ អ ំ ណា ច	281
តើគេបានផ្តល់ផលប្រយោជន៍អ្វីខ្លះ ដល់ស្រុកកំណើតរបស់ខ្លួន	null	ជនជាតិចិនចំណាកស្រុកទាំងនោះ ផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ស្រុកកំណើតរបស់គេ ជួយកសាងសង្គម និងផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៍ផ្តល់ទុនវិនិយោគមួយភាគធំដល់ប្រទេសពួកគេ	null	ជនជាតិចិនចំណាកស្រុកទាំងនោះ ផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ស្រុកកំណើតរបស់គេ ជួយកសាងសង្គម និងផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៍ផ្តល់ទុនវិនិយោគមួយភាគធំដល់ប្រទេសពួកគេ	ត ើ គ េ បាន ផ្ ត ល់ ផល ប្រ យោ ជន ៍ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ដល់ ស្រ ុក កំ ណ ើត រ ប ស់ ខ្លួន Ġ	28	ជន ជាតិ ច ិន ចំ ណា ក ស្រ ុក ទ ាំង ន ោះ Ġ ផ្ ត ល់ ផល ប្រ យោ ជន ៍ ដល់ ស្រ ុក កំ ណ ើត រ ប ស់ គ េ Ġ ជ ួយ ក សា ង សង ្ គម Ġ និង ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ វ ប្ប ធម ៍ ផ្ ត ល់ ទ ុន វិ និ យោគ មួយ ភាគ ធ ំ ដល់ ប្រ ទេស ព ួ ក គ េ	69	▁តើ គ េ បាន ផ្ ត ល់ ផល ប្រ យោ ជ ន៍ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ដល់ ស្រ ុក ក ំណ ើត រ ប ស់ ខ្លួន ▁	27	▁ជនជាតិ ច ិន ចំ ណា ក ស្រ ុក ទ ាំង ន ោះ ▁ផ្តល់ ផល ប្រ យោ ជ ន៍ ដល់ ស្រ ុក ក ំណ ើត រ ប ស់ គ េ ▁ជួយ ក សា ង ស ង្គ ម ▁និង ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ វ ប្ប ធម ៍ ផ្ ត ល់ ទ ុន វិ និ យោគ មួយ ភាគ ធ ំ ដល់ ប្រ ទេស ព ួ ក គ េ	65
ដូចម្តេចដែលហៅថា បាតុភុតសូរ្យគ្រាស និងចន្ទគ្រាស	null	បាតុភូតសូរ្យគ្រាសគឺជា បាតុភូតដែលកើតឡើងនៅពេលព្រះចន្ទស្ថិតនៅចន្លោះភពផែនដី និងព្រះអាទិត្យហើយស្រមោលរបស់ព្រះចន្ទចោលមកលើផ្នែកណាមួយនៃភពផែនដី ចន្ទគ្រាសគឺជា បាតុភូតដែលកើតឡើងនៅពេលផែនដីស្ថិតនៅចន្លើព្រះអាទិត្យ និងព្រះចន្ទហើយស្រមោលងងឹតរបស់ផែនដីចោលមកលើផ្ទៃព្រះអាទិត្យ	null	បាតុភូតសូរ្យគ្រាសគឺជា បាតុភូតដែលកើតឡើងនៅពេលព្រះចន្ទស្ថិតនៅចន្លោះភពផែនដី និងព្រះអាទិត្យហើយស្រមោលរបស់ព្រះចន្ទចោលមកលើផ្នែកណាមួយនៃភពផែនដី ចន្ទគ្រាសគឺជា បាតុភូតដែលកើតឡើងនៅពេលផែនដីស្ថិតនៅចន្លើព្រះអាទិត្យ និងព្រះចន្ទហើយស្រមោលងងឹតរបស់ផែនដីចោលមកលើផ្ទៃព្រះអាទិត្យ	ដូច ម្ ត េច ដ ែល ហ ៅ ថា Ġ បា ត ុ ភ ុត ស ូរ ្យ គ្រ ាស Ġ និង ច ន្ទ គ្រ ាស Ġ	24	បា ត ុ ភ ូត ស ូ âĢĭ រ ្យ គ្រ ាស គ ឺ ជា Ġ បា ត ុ ភ ូត ដ ែល កើត ឡើង âĢĭ នៅ ពេល ព្រ ះ ច ន្ទ ស្ ថ ិត នៅ ច ន្ ល ោះ ភព ផ ែន ដ ី Ġ និង ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ ហើយ ស្រ ម ោល រ ប ស់ ព្រ ះ ច ន្ទ ចោល មក លើ ផ្ ន ែក ណា មួយ នៃ ភព ផ ែន ដ ី Ġ ច ន្ទ គ្រ ាស គ ឺ ជា Ġ បា ត ុ ភ ូត ដ ែល កើត ឡើង នៅ ពេល ផ ែន ដ ី ស្ ថ ិ âĢĭ ត នៅ ច ន្ លើ ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ Ġ និង ព្រ ះ ច ន្ទ ហើយ ស្រ ម ោល ង ង ឹត រ ប ស់ ផ ែន ដ ី ចោល មក លើ ផ្ ទ ៃ ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ	141	▁ដូចម្តេច ដ ែល ហ ៅ ថា ▁បាត ុ ភ ុត ស ូរ ្យ គ្រ ាស ▁និង ច ន្ទ គ្រ ាស ▁	20	▁បាត ុ ភ ូត ស ូ ▁រ ្យ គ្រ ាស គ ឺ ជា ▁បាត ុ ភ ូត ដ ែល កើត ឡើង ▁នៅពេល ព្រ ះ ច ន្ទ ស ្ថ ិត នៅ ច ន ្ល ោះ ភព ផ ែន ដ ី ▁និង ព្រ ះ អា ទ ិត ្យ ហើយ ស្រ ម ោល រ ប ស់ ព្រ ះ ច ន្ទ ចោល មក លើ ផ្ ន ែក ណា មួយ នៃ ភព ផ ែន ដ ី ▁ចន្ទ គ្រ ាស គ ឺ ជា ▁បាត ុ ភ ូត ដ ែល កើត ឡើង នៅ ពេល ផ ែន ដ ី ស ្ថ ិ ▁ត នៅ ច ន្ លើ ព្រ ះ អា ទ ិត ្យ ▁និង ព្រ ះ ច ន្ទ ហើយ ស្រ ម ោល ង ង ឹត រ ប ស់ ផ ែន ដ ី ចោល មក លើ ផ្ ទ ៃ ព្រ ះ អា ទ ិត ្យ	136
តើផលិតកម្មក្នុងវិស័យកសិកម្ម អាចបម្រើឱ្យផលប្រយោជន៍វិស័យទេសចរណ៍ដែរ ឬទេ ហេតុអ្វី	null	ផលិតកម្មកម្មក្នុងវិស័យកសិកម្មអាចបម្រើឱ្យផលប្រយោជន៍វិស័យទេសចរណ៍តាមរយៈយន្តការនិងចលនា ភូមិមួយផលិតផលមួយ បានធ្វើឱ្យចលនាផលិតនូវផលិតផលកសិកម្មមានសកម្មភាពផុលផុស ផលិតផលដាំដុះ បន្លែបង្ការ ផ្លែឈើដែលមិនប្រើជីគីមីសាច់ និងស៊ុតសម្រាប់ផ្គត់ផ្គងដល់ឩស្សាហកម្មទេសចរណ៍មានដូចជា ប៉េងប៉ោះ ត្រលក់ក្រូចថ្លុង់ ត្រសក់ស្រូវ ស្រកានាគ សាវម៉ាវ មង្ឃុត ទុរេន ស្វាយ ផ្កាអ័រគីដេ ស៊ុតមាន់ការផលិតស្រាសំប៉ាញទឹកត្នោត បានចាប់ផ្តើមជំនួសឱ្យការនាំចូលមួយចំនួនធំ សណ្ឋាគារភោជនីដ្ឋានភាគច្រើនប្រើប្រាស់ផលិតផលក្នុងស្រុក ផលិតផលសិប្បកម្មជាច្រើនបានឈាមដល់ការវេចខ្ចប់យ៉ាងល្អ ក្នុងនោះ ក៏មានវត្ថុអនុស្សាវីរយ៏ដែលផលិតចេញពីវត្ថុធាតុដើមជាផលិតផលធម្មជាតិក្នុងស្រុក ទាំងនេះអាចធ្វើឱ្យប្រជាជនមានការងារធ្វើនិងទទួលផលចំណេញដោយប្រយោលពីវិស័យទេសចរណ៍	null	ផលិតកម្មកម្មក្នុងវិស័យកសិកម្មអាចបម្រើឱ្យផលប្រយោជន៍វិស័យទេសចរណ៍តាមរយៈយន្តការនិងចលនា ភូមិមួយផលិតផលមួយ បានធ្វើឱ្យចលនាផលិតនូវផលិតផលកសិកម្មមានសកម្មភាពផុលផុស ផលិតផលដាំដុះ បន្លែបង្ការ ផ្លែឈើដែលមិនប្រើជីគីមីសាច់ និងស៊ុតសម្រាប់ផ្គត់ផ្គងដល់ឩស្សាហកម្មទេសចរណ៍មានដូចជា ប៉េងប៉ោះ ត្រលក់ក្រូចថ្លុង់ ត្រសក់ស្រូវ ស្រកានាគ សាវម៉ាវ មង្ឃុត ទុរេន ស្វាយ ផ្កាអ័រគីដេ ស៊ុតមាន់ការផលិតស្រាសំប៉ាញទឹកត្នោត បានចាប់ផ្តើមជំនួសឱ្យការនាំចូលមួយចំនួនធំ សណ្ឋាគារភោជនីដ្ឋានភាគច្រើនប្រើប្រាស់ផលិតផលក្នុងស្រុក ផលិតផលសិប្បកម្មជាច្រើនបានឈាមដល់ការវេចខ្ចប់យ៉ាងល្អ ក្នុងនោះ ក៏មានវត្ថុអនុស្សាវីរយ៏ដែលផលិតចេញពីវត្ថុធាតុដើមជាផលិតផលធម្មជាតិក្នុងស្រុក ទាំងនេះអាចធ្វើឱ្យប្រជាជនមានការងារធ្វើនិងទទួលផលចំណេញដោយប្រយោលពីវិស័យទេសចរណ៍	ត ើ ផល ិត កម្ម ក្នុង វិ ស ័យ ក សិ កម្ម Ġ អា ច ប ម្រ ើ ឱ្យ ផល ប្រ យោ ជន ៍ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ ដ ែរ Ġ ឬ ទេ Ġ ហេតុ អ ្វី Ġ	36	ផល ិត កម្ម កម្ម ក្នុង វិ ស ័យ ក សិ កម្ម អា ច ប ម្រ ើ ឱ្យ ផល ប្រ យោ ជន ៍ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ តា ម រយ ៈ យ ន្ត ការ និង ច ល នា Ġ ភ ូម ិម ួយ ផល ិត ផល មួយ Ġ បាន ធ ្វ ើ ឱ្យ ច ល នា ផល ិត ន ូវ ផល ិត ផល ក សិ កម្ម មាន ស កម្ម ភាព ផ ុល ផ ុស Ġ ផល ិត ផល ដា ំ ដ ុះ Ġ ប ន្ ល ែប ង្ក ារ Ġ ផ្ល ែ ឈ ើ ដ ែល ម ិន ប្រ ើ ជី គី មី សា ច ់ Ġ និង ស៊ ុត សម ្រា ប់ ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង ដល់ ឩ ស្សា ហ កម្ម ទេស ចរ ណ៍ មាន ដូច ជា Ġ ប៉ េង ប៉ ោះ Ġ ត្រ ល ក់ ក្រ ូច ថ ្ល ុង ់ Ġ ត្រ ស ក់ ស្រ ូវ Ġ ស្រ កា នា គ Ġ សា វ ម៉ា វ Ġ ម ង ្ ឃ ុត Ġ ទ ុរ េន Ġ ស្ វា យ Ġ ផ្ កា អ ័រ គី ដ េ Ġ ស៊ ុត មាន ់ ការ ផល ិត ស្រ ាស ំ ប៉ា ញ ទឹក ត ្ន ោត Ġ បាន ច ាប់ ផ្ ត ើម ជំ ន ួស ឱ្យ ការ នាំ ចូល មួយ ចំ ន ួន ធ ំ Ġ ស ណ ្ឋ ា គ ារ ភ ោ ជន ី ដ្ឋាន ភាគ ច្ រ ើន ប្រ ើប ្រា ស់ ផល ិត ផល ក្នុង ស្រ ុក Ġ ផល ិត ផល សិ ប្ប កម្ម ជា ច្ រ ើន បាន ឈ ាម ដល់ ការ វេ ច ខ្ ច ប់ យ៉ាង ល្អ Ġ ក្នុង ន ោះ Ġ ក ៏ មាន វ ត្ថ ុ អនុ ស្សា វី រយ ៏ ដ ែល ផល ិត ចេញ ពី វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម ជា ផល ិត ផល ធម្ម ជាតិ ក្នុង ស្រ ុក Ġ ទ ាំង នេះ អា ច ធ ្វ ើ ឱ្យ ប្រ ជា ជន មាន ការងារ ធ ្វ ើន ិ ង ទទួល ផល ចំ ណេ ញ ដោយ ប្រ យោ ល ពី វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍	320	▁តើ ផល ិត កម្ម ក្នុង វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ▁អាច ប ម្រ ើ ឱ្យ ផល ប្រ យោ ជ ន៍ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ ដ ែរ ▁ឬ ទេ ▁ហេតុ អ ្វី ▁	34	▁ផលិតកម្ម កម្ម ក្នុង វិ ស ័យ ក សិ កម្ម អា ច ប ម្រ ើ ឱ្យ ផល ប្រ យោ ជ ន៍ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ ត ាម រយ ៈ យ ន្ត ការ និង ច ល នា ▁ភូមិ មួយ ផល ិត ផល មួយ ▁បាន ធ ្វ ើ ឱ្យ ច ល នា ផល ិត ន ូវ ផល ិត ផល ក សិ កម្ម មាន ស កម្ម ភាព ផ ុល ផ ុស ▁ផលិតផល ដ ាំ ដ ុះ ▁បន្លែ ប ង្ក ារ ▁ផ្លែ ឈ ើ ដ ែល ម ិន ប្រ ើ ជី គី មី ស ាច់ ▁និង ស៊ ុត ស ម្រ ាប់ ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង ដល់ ឩ ស្សា ហ កម្ម ទេស ចរ ណ៍ មាន ដូច ជា ▁ប៉េង ប៉ ោះ ▁ត្រ ល ក់ ក្រ ូច ថ ្ល ុ ង់ ▁ត្រ ស ក់ ស្រ ូវ ▁ស្រ កា នា គ ▁សាវ ម៉ា វ ▁ម ង ្ ឃ ុត ▁ទុ រ េន ▁ស្វាយ ▁ផ្កា អ ័រ គី ដ េ ▁ស៊ុត ម ាន់ ការ ផល ិត ស្រ ា សំ ប៉ា ញ ទឹក ត ្ន ោត ▁បាន ច ាប់ ផ្ ត ើម ជំ ន ួស ឱ្យ ការ នាំ ចូល មួយ ចំ ន ួន ធ ំ ▁សណ្ឋាគារ ភ ោ ជ នី ដ្ឋាន ភាគ ច ្រ ើន ប្រ ើ ប្រ ាស់ ផល ិត ផល ក្នុង ស្រ ុក ▁ផលិតផល សិ ប្ប កម្ម ជា ច ្រ ើន បាន ឈ ាម ដល់ ការ វ េច ខ្ ច ប់ យ៉ាង ល្អ ▁ក្នុង ន ោះ ▁ក៏ មាន វ ត្ថ ុ អនុ ស្សា វី រយ ៏ ដ ែល ផល ិត ចេញ ពី វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម ជា ផល ិត ផល ធម្ម ជាតិ ក្នុង ស្រ ុក ▁ទាំងនេះ អា ច ធ ្វ ើ ឱ្យ ប្រ ជា ជន មាន ការងារ ធ ្វ ើ និង ទទួល ផល ច ំណ េញ ដោយ ប្រ យោ ល ពី វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍	293
នៅកម្ពុជា តើមានភោគទ្រព្យទេសចរណ៍អ្វីខ្លះ	null	ភោគទ្រព្យទេសចរណ៍មាន ភោគទ្រព្យទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្រ្ត និងវប្បធម៍	null	ភោគទ្រព្យទេសចរណ៍មាន ភោគទ្រព្យទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្រ្ត និងវប្បធម៍	នៅ ក ម្ព ុ ជា Ġ ត ើម ាន ភោគ ទ្រ ព្យ ទេស ចរ ណ៍ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	19	ភោគ ទ្រ ព្យ ទេស ចរ ណ៍ មាន Ġ ភោគ ទ្រ ព្យ ទេស ចរ ណ៍ ប្រ វ âĢĭâĢĭ ត្តិ សា ស្រ ្ត Ġ និង វ ប្ប ធម ៍	24	▁នៅ ក ម្ព ុ ជា ▁តើ មាន ភោគ ទ្រ ព្យ ទេស ចរ ណ៍ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	18	▁ ភោគ ទ្រ ព្យ ទេស ចរ ណ៍ មាន ▁ ភោគ ទ្រ ព្យ ទេស ចរ ណ៍ ប្រ វ ▁ ត្តិ សា ស្រ ្ត ▁និង វ ប្ប ធម ៍	24
ក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ១៩៩៣ តើឩស្សាហកម្មប្រទេស មានបំលាស់ប្តូរអ្វីខ្លះ និងមានការលូតលាស់យ៉ាងណាដែរ	null	ក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ១៩៩៣ ឩស្សាហកម្មយើងបានផ្លាស់ប្តូរពីការគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋនៅជាការគ្រប់គ្រងដោយឯកជនតាមបែបសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី និងមានការលូតលាស់គួរចាប់អារម្មណ៍ ដោយមានសិប្បកម្ម និងឩស្សាហកម្មតូចប្រមាណ ៣០០ ០០០ ប្រើកំលាំងកម្មករប្រមាណ ៧៥ ០០០នាក់	null	ក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ១៩៩៣ ឩស្សាហកម្មយើងបានផ្លាស់ប្តូរពីការគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋនៅជាការគ្រប់គ្រងដោយឯកជនតាមបែបសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី និងមានការលូតលាស់គួរចាប់អារម្មណ៍ ដោយមានសិប្បកម្ម និងឩស្សាហកម្មតូចប្រមាណ ៣០០ ០០០ ប្រើកំលាំងកម្មករប្រមាណ ៧៥ ០០០នាក់	ក្រ ោយ ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩ ៣ Ġ ត ើ ឩ ស្សា ហ កម្ម ប្រ ទេស Ġ មាន ប ំ លាស់ ប្ តូ រ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ និង មាន ការ ល ូត លាស់ យ៉ាង ណា ដ ែរ Ġ	42	ក្រ ោយ ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩ ៣ Ġ ឩ ស្សា ហ កម្ម âĢĭ យ ើង បាន ផ្ល ាស់ ប្ តូ រ ពី ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ដោយ រដ្ឋ នៅ ជា ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ដោយ ឯក ជន âĢĭ តា ម ប ែប សេ ដ្ឋ កិច្ច ទី ផ្ សារ សេ រី Ġ និង មាន ការ ល ូត លាស់ គ ួរ ច ាប់ អារម្មណ៍ Ġ ដោយ មាន សិ ប្ប កម្ម Ġ និង ឩ ស្សា ហ កម្ម តូ ច ប្រ មា ណ Ġ ៣០ ០ Ġ ០០០ Ġ ប្រ ើក ំ លា ំ ង កម្ម ករ ប្រ មា ណ Ġ ៧ ៥ Ġ ០០០ នាក់	98	▁ក្រោយ ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ឆ្នាំ ▁១៩ ៩ ៣ ▁តើ ឩ ស្សា ហ កម្ម ប្រ ទេស ▁មាន ប ំ លាស់ ប ្ត ូរ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁និង មាន ការ ល ូត លាស់ យ៉ាង ណា ដ ែរ ▁	40	▁ក្រោយ ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ឆ្នាំ ▁១៩ ៩ ៣ ▁ ឩ ស្សា ហ កម្ម ▁យើង បាន ផ្ល ាស់ ប ្ត ូរ ពី ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ដោយ រដ្ឋ នៅ ជា ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ដោយ ឯក ជន ▁តាម ប ែប សេ ដ្ឋ កិច្ច ទី ផ្ សារ សេ រី ▁និង មាន ការ ល ូត លាស់ គ ួរ ច ាប់ អារម្មណ៍ ▁ដោយ មាន សិ ប្ប កម្ម ▁និង ឩ ស្សា ហ កម្ម ត ូច ប្រ មា ណ ▁៣០០ ▁ ០០០ ▁ប្រើ កំ ល ាំង កម្ម ករ ប្រ មា ណ ▁៧ ៥ ▁ ០០០ នាក់	92
តើអាឡឺម៉ង់ទាំង ២ គឺខាងលិច និងខាងកើត បានប្រឈមមុខដាក់គ្នាខ្លាំងនៅឆ្នាំ ណាដោយសារមូលហេតុអ្វី	null	អាឡឺម៉ងទាំង ២ គឺខាងលិចនិងខាងកើតបានប្រឈមមុខដាក់គ្នាខ្លាំងនៅឆ្នាំ ១៩៥០ គឺដោយសារតែមហាអំណាចលោកខាងលិចបានចាប់ផ្តើមបំពាក់អាវុធដល់កងទ័ពអាឡឺម៉ង់ និងការបញ្ចូលប្រទេសនេះជាសមាជិកទី ១៥ នៃអង្គការអូតង់ ឬ ណាតូ នៅឆ្នាំ ១៩៥៥	null	អាឡឺម៉ងទាំង ២ គឺខាងលិចនិងខាងកើតបានប្រឈមមុខដាក់គ្នាខ្លាំងនៅឆ្នាំ ១៩៥០ គឺដោយសារតែមហាអំណាចលោកខាងលិចបានចាប់ផ្តើមបំពាក់អាវុធដល់កងទ័ពអាឡឺម៉ង់ និងការបញ្ចូលប្រទេសនេះជាសមាជិកទី ១៥ នៃអង្គការអូតង់ ឬ ណាតូ នៅឆ្នាំ ១៩៥៥	ត ើ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ទ ាំង Ġ ២ Ġ គ ឺ ខា ង ល ិច Ġ និង ខា ង កើត Ġ បាន ប្រ ឈ ម មុខ ដា ក់ គ្នា ខ្ លា ំ ង នៅ ឆ្នាំ Ġ ណា ដោយ សារ ម ូល ហេតុ អ ្វី Ġ	41	អា ឡ ឺ ម៉ ង ទ ាំង Ġ ២ Ġ គ ឺ ខា ង ល ិច និង ខា ង កើត បាន ប្រ ឈ ម មុខ ដា ក់ គ្នា ខ្ លា ំ ង នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៥០ Ġ គ ឺ ដោយ សារ តែ ម ហា អ ំណ ា ច លោក ខា ង ល ិច បាន ច ាប់ ផ្ ត ើម ប ំព ាក់ អា វុធ ដល់ ក ង ទ ័ ព អា ឡ ឺ ម៉ង់ Ġ និង ការ បញ្ចូល ប្រ ទេស នេះ ជា សម ា ជ ិក ទី Ġ ១ ៥ Ġ នៃ អង្គ ការ អូ ត ង់ Ġ ឬ Ġ ណា តូ Ġ នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៥ ៥	99	▁តើ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ទ ាំង ▁២ ▁គឺ ខា ង ល ិច ▁និង ខា ង កើត ▁បាន ប្រ ឈ ម មុខ ដ ាក់ គ្នា ខ្ ល ាំង នៅ ឆ្នាំ ▁ណា ដោយ សារ ម ូល ហេតុ អ ្វី ▁	38	▁អា ឡ ឺ ម៉ ង ទ ាំង ▁២ ▁គឺ ខា ង ល ិច និង ខា ង កើត បាន ប្រ ឈ ម មុខ ដ ាក់ គ្នា ខ្ ល ាំង នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៥០ ▁គឺ ដោយ សារ តែ ម ហា អ ំ ណា ច លោក ខា ង ល ិច បាន ច ាប់ ផ្ ត ើម ប ំព ាក់ អា វុធ ដល់ ក ង ទ ័ ព អា ឡ ឺ ម៉ង់ ▁និង ការ បញ្ចូល ប្រ ទេស នេះ ជា ស មា ជ ិក ទី ▁១៥ ▁នៃ អង្គ ការ អ ូត ង់ ▁ឬ ▁ណា តូ ▁នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៥ ៥	95
តើភស្ដុតាងណាខ្លះដែលបញ្ជាក់ថាព្រះពុទ្ធសាសនាចូលមកប្រតិស្ឋានក្នុងប្រទេសកម្ពុជា	null	ភស្ដុតាងណាខ្លះដែលបណ្ជាក់ថាព្រះពុទ្ធសាសនាចូលមកប្រតិស្ឋានក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើងគឺតាមរយៈសិលាចារិកវ៉ូកាញ់កម្ពុជាក្រោម នាសវទី២ នៃគសក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទស្រីមារៈសន្និដ្ឋានជាព្រះពុទ្ធសាសនាចូលមកប្រតិស្ឋានចក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើងតាំងពីសវទី ២ នៃគសមកម្ល៉េះ	null	ភស្ដុតាងណាខ្លះដែលបណ្ជាក់ថាព្រះពុទ្ធសាសនាចូលមកប្រតិស្ឋានក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើងគឺតាមរយៈសិលាចារិកវ៉ូកាញ់កម្ពុជាក្រោម នាសវទី២ នៃគសក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទស្រីមារៈសន្និដ្ឋានជាព្រះពុទ្ធសាសនាចូលមកប្រតិស្ឋានចក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើងតាំងពីសវទី ២ នៃគសមកម្ល៉េះ	ត ើ ភ ស្ ដ ុត ាង ណា ខ្ ល ះ ដ ែល បញ្ជា ក់ ថា ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា ចូល មក ប្រ តិ ស្ ឋ ាន ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា Ġ	37	ភ ស្ ដ ុត ាង ណា ខ្ ល ះ ដ ែល ប ណ ្ ជា ក់ ថា ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា ចូល មក ប្រ តិ ស្ ឋ ាន ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា យ ើង គ ឺត ាម រយ ៈ សិ លា ចារ ិក វ ៉ ូក ាញ់ ក ម្ព ុ ជា ក្រោម Ġ នា ស វ ទី âĢĭ ២ Ġ នៃ គ ស ក្នុង រ ជ្ជ កាល ព្រ ះ បាទ ស្រី មា រៈ ស ន្ន ិ ដ្ឋាន ជា ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា ចូល មក ប្រ តិ ស្ ឋ ាន ច ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា យ ើង តាំង ពី ស វ ទី Ġ ២ Ġ នៃ គ សម ក ម្ល ៉ េះ	118	▁តើ ភ ស្ ដ ុត ាង ណា ខ្ ល ះ ដ ែល បញ្ជា ក់ ថា ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស នា ចូល មក ប្រ តិ ស ្ឋ ាន ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ▁	36	▁ភ ស្ ដ ុត ាង ណា ខ្ ល ះ ដ ែល ប ណ ្ ជ ាក់ ថា ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស នា ចូល មក ប្រ តិ ស ្ឋ ាន ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជ ាយ ើង គ ឺត ាម រយ ៈ សិ លា ចារ ិក វ ៉ ូក ាញ់ ក ម្ព ុ ជា ក្រោម ▁នា ស វ ទី ▁២ ▁នៃ គ ស ក្នុង រ ជ្ជ កាល ព្រ ះ បាទ ស្រី មា រៈ ស ន្ន ិ ដ្ឋាន ជា ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស នា ចូល មក ប្រ តិ ស ្ឋ ាន ច ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជ ាយ ើង តាំង ពី ស វ ទី ▁២ ▁នៃ គ ស មក ម្ល ៉ េះ	118
តាមជំនឿរបស់ខ្មែរយើងមួយចំនួនថា មានព្រះបាទធម្មិកមកជួយស្រោចស្រង់ប្រទេសខ្មែរឲ្យបានសុខ តើពាក្យថា “ព្រះបាទធម្មិក” នោះមានន័យពិតប្រាកដដូចម្តេចខ្លះ	null	ពាក្យថា ព្រះបាទធម្មិក គឺសំដៅយកព្រះរាជា ឬថ្នាក់ដឹកនាំណា ដែលប្រកាន់គោលការណ៏ ៣ យ៉ាងយកធម៏ ឬយកច្បាប់ជាធំ ធម្មាធិបតេយ្យគោរពធម៏ គឺគោរពច្បាប់តម្កល់ធម៏ជាមាត្រដ្ឋាន គឺយកច្បាប់ជាទីតាំងសម្រាប់វាស់សេចក្តីសុខទុក្ខរបស់រាស្រ្ត	null	ពាក្យថា ព្រះបាទធម្មិក គឺសំដៅយកព្រះរាជា ឬថ្នាក់ដឹកនាំណា ដែលប្រកាន់គោលការណ៏ ៣ យ៉ាងយកធម៏ ឬយកច្បាប់ជាធំ ធម្មាធិបតេយ្យគោរពធម៏ គឺគោរពច្បាប់តម្កល់ធម៏ជាមាត្រដ្ឋាន គឺយកច្បាប់ជាទីតាំងសម្រាប់វាស់សេចក្តីសុខទុក្ខរបស់រាស្រ្ត	តា ម ជំ ន ឿ រ ប ស់ ខ្ ម ែរ យ ើង មួយ ចំ ន ួន ថា Ġ មាន ព្រ ះ បាទ ធម្ម ិក មក ជ ួយ ស្រ ោច ស្រ ង់ ប្រ ទេស ខ្ ម ែរ ឲ្យ បាន សុខ Ġ ត ើ ពាក្យ ថា ĠâĢľ ព្រ ះ បាទ ធម្ម ិក âĢĿ Ġ ន ោះ មាន ន ័យ ពិ ត ប្រា ក ដ ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ	65	ពាក្យ ថា Ġ ព្រ ះ បាទ ធម្ម ិក Ġ គ ឺ សំ ដ ៅ យក ព្រ ះ រាជ ា Ġ ឬ ថ្ន ាក់ ដ ឹក នាំ ណា Ġ ដ ែល ប្រ កាន់ គោ ល ការ ណ ៏ Ġ ៣ Ġ យ៉ាង យក ធម ៏ Ġ ឬ យក ច្ បា ប់ ជា ធ ំ Ġ ធម្ម ា ធិបតេយ្យ គោ រ ព ធម ៏ Ġ គ ឺ គោ រ ព ច្ បា ប់ ត ម្ ក ល់ ធម ៏ ជា មា ត្រ ដ្ឋាន Ġ គ ឺ យក ច្ បា ប់ ជា ទី តាំង សម ្រា ប់ វា ស់ សេ ច ក្តី សុខ ទុក្ខ រ ប ស់ រា ស្រ ្ត	97	▁តាម ជំ ន ឿ រ ប ស់ ខ្ ម ែរ យ ើង មួយ ចំ ន ួន ថា ▁មាន ព្រ ះ បាទ ធម្ម ិក មក ជ ួយ ស្រ ោច ស្រ ង់ ប្រ ទេស ខ្ ម ែរ ឲ្យ បាន សុខ ▁តើ ពាក្យ ថា ▁ “ ព្រ ះ បាទ ធម្ម ិក ” ▁នោះ មាន ន ័យ ព ិត ប្រា ក ដ ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	62	▁ពាក្យ ថា ▁ព្រះបាទ ធម្ម ិក ▁គឺ សំ ដ ៅ យក ព្រ ះ រាជ ា ▁ឬ ថ្ន ាក់ ដ ឹក នាំ ណា ▁ដែល ប្រ កាន់ គ ោល ការ ណ ៏ ▁៣ ▁យ៉ាង យក ធម ៏ ▁ឬ យក ច ្ប ាប់ ជា ធ ំ ▁ធម្ម ា ធិបតេយ្យ គ ោរ ព ធម ៏ ▁គឺ គ ោរ ព ច ្ប ាប់ ត ម្ ក ល់ ធម ៏ ជា មា ត្រ ដ្ឋាន ▁គឺ យក ច ្ប ាប់ ជា ទី តាំង ស ម្រ ាប់ វ ាស់ ស េច ក្តី សុខ ទុក្ខ រ ប ស់ រា ស្រ ្ត	91
តើតារានិងភពខុសគ្នាដូចម្តេចខ្លះ	null	តារានិងភពខុសគ្នាត្រង់តារាភាគច្រើនបញ្ចេញពន្លឺដោយខ្លួនឯង គឺជាតារាដែលស្ថិតននៅក្រៅប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យភព ស្ថិតនៅក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ហើយដែលទទួលពន្លឺពីព្រះអាទិត្យ យើងអាចមើលឃើញពួកវាដូចជាតារាដែលបញ្ចេញពន្លឺដោយខ្លួនឯង	null	តារានិងភពខុសគ្នាត្រង់តារាភាគច្រើនបញ្ចេញពន្លឺដោយខ្លួនឯង គឺជាតារាដែលស្ថិតននៅក្រៅប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យភព ស្ថិតនៅក្នុងប្រព័ន្ធព្រះអាទិត្យ ហើយដែលទទួលពន្លឺពីព្រះអាទិត្យ យើងអាចមើលឃើញពួកវាដូចជាតារាដែលបញ្ចេញពន្លឺដោយខ្លួនឯង	ត ើត ារ ាន ិ ង ភព ខុស គ្នា ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ	16	តា រា និង ភព ខុស គ្នា ត្រ ង់ តា រា ភាគ ច្ រ ើន បញ្ច េញ ព ន្ ល ឺ ដោយ ខ្លួន ឯ ង Ġ គ ឺ ជា តា រា ដ ែល ស្ ថ ិត ន នៅ ក្រ ៅ ប្រ ព ័ន ្ ធ ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ ភព Ġ ស្ ថ ិត នៅ ក្នុង ប្រ ព ័ន ្ ធ ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ Ġ ហើយ ដ ែល ទទួល ព ន្ ល ឺ ពី ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ Ġ យ ើង អា ច មើល ឃើញ ព ួ ក វា ដូច ជា តា រា ដ ែល បញ្ច េញ ព ន្ ល ឺ ដោយ ខ្លួន ឯ ង	107	▁តើ តា រា និង ភព ខុស គ្នា ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	14	▁តារា និង ភព ខុស គ្នា ត្រ ង់ តា រា ភាគ ច ្រ ើន បញ្ច េញ ព ន ្ល ឺ ដោយ ខ្លួន ឯ ង ▁គឺជា តា រា ដ ែល ស ្ថ ិត ន នៅ ក្រ ៅ ប្រ ព ័ ន្ធ ព្រ ះ អា ទ ិត ្យ ភព ▁ស្ថិត នៅ ក្នុង ប្រ ព ័ ន្ធ ព្រ ះ អា ទ ិត ្យ ▁ហើយ ដ ែល ទទួល ព ន ្ល ឺ ពី ព្រ ះ អា ទ ិត ្យ ▁យើង អា ច មើល ឃើញ ព ួ ក វា ដូច ជា តា រា ដ ែល បញ្ច េញ ព ន ្ល ឺ ដោយ ខ្លួន ឯ ង	99
តើភ្លៀងអាស៊ីតបង្កផលប៉ះពាល់អ្វីខ្លះ	null	ភ្លៀងអាស៊ីតបង្កផលប៉ះពាល់ដូចតទៅភ្លៀងអាស៊ីតធ្វើឲ្យស្លឹករុក្ខជាតិខ្លោចរោលក្លាយជាពណ៌លឿង បន្ទាប់មកងាប់ភ្លៀងអាស៊ីតបណ្តុះអាលុយមីញូមពីក្នុងដី នាំឲ្យថយចុះសារធាតុផ្សេងៗទៀតដូចជា ម៉ាញេស្យូម កាល់ស្យូម អាលុយមីញូមបានចមូលទៅផ្តុំគ្នានៅក្នុងទឹកស្ទឹង បឹង ទន្លេ និងផ្តុំនៅក្នុងស្រកីត្រីបណ្តាលឲ្យត្រីថប់ដង្ហើមងាប់ ភ្លៀងអាស៊ីតច្រោះយកកាល់ស្យូមពីដីធ្វើឲ្យបាត់បង់បរិមាណកាល់ស្យូមសម្រាប់រុក្ខជាតិស្រូបយក នាំឲ្យរុក្ខជាតិខ្វះកាល់ស្យូម ចំណែកឯសត្វខ្យងដែលស៊ីរុក្ខជាតិក៏ទៅជាខ្វះកាល់ស្យូមដែរ ធ្វើឲ្យពងរបស់វាមានសំបវកខុសប្រក្រតី ភ្លៀងអាស៊ីតធ្វើប្រតិកម្មជាមួយសម្ភារៈសំណង់ ថ្មកំបោរ ថ្មកែវ ឬថ្មម៉ាប ព្រោះសារធាតុទាំងនេះមានរ៉ែកាល់ស្យូមកាបូណាត លទ្ធផលនៃប្រតិកម្មគីមីរវាងភ្លៀងអាស៊ីតនិង រ៉ែកាល់ស្យូមកាបូណាត នាំឲ្យអគារ និងសំណង់ផ្សេងៗរងនូវកំណូត បន្ទាប់មកក៏បានបាក់បែកខូចខាត	null	ភ្លៀងអាស៊ីតបង្កផលប៉ះពាល់ដូចតទៅភ្លៀងអាស៊ីតធ្វើឲ្យស្លឹករុក្ខជាតិខ្លោចរោលក្លាយជាពណ៌លឿង បន្ទាប់មកងាប់ភ្លៀងអាស៊ីតបណ្តុះអាលុយមីញូមពីក្នុងដី នាំឲ្យថយចុះសារធាតុផ្សេងៗទៀតដូចជា ម៉ាញេស្យូម កាល់ស្យូម អាលុយមីញូមបានចមូលទៅផ្តុំគ្នានៅក្នុងទឹកស្ទឹង បឹង ទន្លេ និងផ្តុំនៅក្នុងស្រកីត្រីបណ្តាលឲ្យត្រីថប់ដង្ហើមងាប់ ភ្លៀងអាស៊ីតច្រោះយកកាល់ស្យូមពីដីធ្វើឲ្យបាត់បង់បរិមាណកាល់ស្យូមសម្រាប់រុក្ខជាតិស្រូបយក នាំឲ្យរុក្ខជាតិខ្វះកាល់ស្យូម ចំណែកឯសត្វខ្យងដែលស៊ីរុក្ខជាតិក៏ទៅជាខ្វះកាល់ស្យូមដែរ ធ្វើឲ្យពងរបស់វាមានសំបវកខុសប្រក្រតី ភ្លៀងអាស៊ីតធ្វើប្រតិកម្មជាមួយសម្ភារៈសំណង់ ថ្មកំបោរ ថ្មកែវ ឬថ្មម៉ាប ព្រោះសារធាតុទាំងនេះមានរ៉ែកាល់ស្យូមកាបូណាត លទ្ធផលនៃប្រតិកម្មគីមីរវាងភ្លៀងអាស៊ីតនិង រ៉ែកាល់ស្យូមកាបូណាត នាំឲ្យអគារ និងសំណង់ផ្សេងៗរងនូវកំណូត បន្ទាប់មកក៏បានបាក់បែកខូចខាត	ត ើ ភ្ល ៀង អា ស៊ី ត បង ្ក ផល ប៉ ះ ពា ល់ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	19	ភ្ល ៀង អា ស៊ី ត បង ្ក ផល ប៉ ះ ពា ល់ ដូច ត ទៅ ភ្ល ៀង អា ស៊ី ត ធ ្វ ើ ឲ្យ ស្ ល ឹក រ ុក ្ខ ជាតិ ខ្ ល ោច រ ោល ក្លា យ ជា ព ណ៌ ល ឿង Ġ បន្ទាប់ មក ង ាប់ ភ្ល ៀង អា ស៊ី ត បណ្ត ុះ អា ល ុយ មី ញ ូម ពី ក្នុង ដ ី Ġ នាំ ឲ្យ ថ យ ច ុះ សារ ធាតុ ផ្ សេ ង ៗ ទៀត ដូច ជា Ġ ម៉ា ញ េស ្យូ ម Ġ កាល ់ ស្ យ ូម Ġ អា ល ុយ មី ញ ូម បាន ច ម ូល ទៅ ផ្ ត ុំ គ្នា នៅ ក្នុង ទឹក ស្ទ ឹង Ġ ប ឹង Ġ ទ ន្ ល េ Ġ និង ផ្ ត ុំ នៅ ក្នុង ស្រ ក ីត ្រី បណ្ត ាល ឲ្យ ត្រ ី ថ ប់ ដង ្ហ ើម ង ាប់ Ġ ភ្ល ៀង អា ស៊ី ត ច្ រ ោះ យក កាល ់ ស្ យ ូម ពី ដ ី ធ ្វ ើ ឲ្យ បា ត់ បង់ បរ ិម ា ណ កាល ់ ស្ យ ូម សម ្រា ប់ រ ុក ្ខ ជាតិ ស្រ ូប យក Ġ នាំ ឲ្យ រ ុក ្ខ ជាតិ ខ្វ ះ កាល ់ ស្ យ ូម Ġ ចំ ណ ែក ឯ ស ត ្វ ខ្ យ ង ដ ែល ស៊ី រ ុក ្ខ ជាតិ ក ៏ ទៅ ជា ខ្វ ះ កាល ់ ស្ យ ូម ដ ែរ Ġ ធ ្វ ើ ឲ្យ ព ង រ ប ស់ វា មាន សំ ប វ ក ខុស ប្រ ក្រ តី Ġ ភ្ល ៀង អា ស៊ី ត ធ ្វ ើប ្រ តិ កម្ម ជា មួយ សម ្ ភា រៈ សំ ណ ង់ Ġ ថ ្ម âĢĭ កំ ប ោរ âĢĭ Ġ ថ ្ម កែវ Ġ ឬ ថ ្ម ម៉ា ប Ġ ព្រ ោះ សារ ធាតុ ទ ាំង នេះ មាន រ៉ ែក ាល់ ស្ យ ូម កា បូ ណា ត Ġ ល ទ្ធ ផល នៃ ប្រ តិ កម្ម គី មី រ វា ង ភ្ល ៀង អា ស៊ី ត និង Ġ រ៉ ែក ាល់ ស្ យ ូម កា បូ ណា ត Ġ នាំ ឲ្យ អ គ ារ Ġ និង សំ ណ ង់ ផ្ សេ ង ៗ រ ង ន ូវ កំ ណូ ត Ġ បន្ទាប់ មក ក ៏ បាន បា ក់ បែក ខ ូច ខា ត	353	▁តើ ភ្ល ៀង អា ស៊ី ត ប ង្ក ផល ប៉ ះ ព ាល់ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	18	▁ភ្លៀង អា ស៊ី ត ប ង្ក ផល ប៉ ះ ព ាល់ ដូច ត ទៅ ភ្ល ៀង អា ស៊ី ត ធ ្វ ើ ឲ្យ ស ្ល ឹក រ ុ ក្ខ ជាតិ ខ្ ល ោច រ ោល ក្លា យ ជា ព ណ៌ ល ឿង ▁បន្ទាប់មក ង ាប់ ភ្ល ៀង អា ស៊ី ត បណ្ត ុះ អា ល ុយ មី ញ ូម ពី ក្នុង ដ ី ▁នាំឲ្យ ថ យ ច ុះ សារ ធាតុ ផ្ ស េង ៗ ទៀត ដូច ជា ▁ម៉ា ញ េស ្យូ ម ▁ក ាល់ ស ្យូ ម ▁អា ល ុយ មី ញ ូម បាន ច ម ូល ទៅ ផ្ ត ុំ គ្នា នៅ ក្នុង ទឹក ស្ទ ឹង ▁បឹង ▁ទន្លេ ▁និង ផ្ ត ុំ នៅ ក្នុង ស្រ ក ីត ្រី បណ្ត ាល ឲ្យ ត្រ ី ថ ប់ ដ ង្ហ ើម ង ាប់ ▁ភ្លៀង អា ស៊ី ត ច ្រ ោះ យក ក ាល់ ស ្យូ ម ពី ដ ី ធ ្វ ើ ឲ្យ ប ាត់ បង់ ប រិ មា ណ ក ាល់ ស ្យូ ម ស ម្រ ាប់ រ ុ ក្ខ ជាតិ ស្ រូប យក ▁នាំឲ្យ រ ុ ក្ខ ជាតិ ខ្វ ះ ក ាល់ ស ្យូ ម ▁ចំណែកឯ ស ត ្វ ខ្ យ ង ដ ែល ស៊ី រ ុ ក្ខ ជាតិ ក ៏ ទៅ ជា ខ្វ ះ ក ាល់ ស ្យូ ម ដ ែរ ▁ធ្វើឲ្យ ព ង រ ប ស់ វា មាន សំ ប វ ក ខុស ប្រ ក្រ តី ▁ភ្លៀង អា ស៊ី ត ធ ្វ ើ ប្រ តិ កម្ម ជា មួយ ស ម្ភ ារ ៈ ស ំណ ង់ ▁ថ្ម ▁កំ ប ោរ ▁ថ្ម កែវ ▁ឬ ថ ្ម ម៉ា ប ▁ព្រោះ សារ ធាតុ ទ ាំង នេះ មាន រ៉ ែក ាល់ ស ្យូ មក ាប ូ ណា ត ▁លទ្ធផល នៃ ប្រ តិ កម្ម គី មី រ វ ាង ភ្ល ៀង អា ស៊ី ត និង ▁រ៉ែ ក ាល់ ស ្យូ មក ាប ូ ណា ត ▁នាំឲ្យ អ គ ារ ▁និង ស ំណ ង់ ផ្ ស េង ៗ រ ង ន ូវ ក ំណ ូត ▁បន្ទាប់មក ក ៏ បាន ប ាក់ បែក ខ ូច ខា ត	330
តើប្រទេសណាជាអ្នកដឹកនាំប្លុកទីមួយៗ	null	ប្លុកនីមួយៗប្លុកសេរីនិយម ដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិកប្លុកសង្គមនិយម ដឹកនាំដោយសហភាពសូវៀត	null	ប្លុកនីមួយៗប្លុកសេរីនិយម ដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិកប្លុកសង្គមនិយម ដឹកនាំដោយសហភាពសូវៀត	ត ើប ្រ ទេស ណា ជា អ្នក ដ ឹក នាំ ប្ ល ុក ទី មួយ ៗ Ġ	16	ប្ ល ុក នី មួយ ៗ ប្ ល ុក សេ រី និយម Ġ ដ ឹក នាំ ដោយ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ប្ ល ុក សង ្ គម និយម Ġ ដ ឹក នាំ ដោយ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត	39	▁តើ ប្រ ទេស ណា ជា អ្នក ដ ឹក នាំ ប ្ល ុក ទី មួយ ៗ ▁	15	▁ប្លុក នី មួយ ៗ ប ្ល ុក សេ រី និយម ▁ដឹកនាំ ដោយ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ប ្ល ុក ស ង្គ ម និយម ▁ដឹកនាំ ដោយ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត	33
ហេតុអ្វីបានជាសហព័ន្ធម៉ាលេស្យាសំបូរព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃ	null	បានជាសហព័ន្ធម៉ាលេស្យាសំបូរព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃដោយសារអាកាសធាតុក្តៅសើម ដែលប្រហាក់ប្រហែលនិងអាកាសធាតុអេក្វាទ័រ	null	បានជាសហព័ន្ធម៉ាលេស្យាសំបូរព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃដោយសារអាកាសធាតុក្តៅសើម ដែលប្រហាក់ប្រហែលនិងអាកាសធាតុអេក្វាទ័រ	ហេតុ អ ្វី បាន ជា ស ហ ព ័ន ្ ធម ៉ ាល េស ្យា សំ បូ រ ព្រ ៃ ឈ ើ Ġ និង ស ត ្វ ព្រ ៃ Ġ	28	បាន ជា ស ហ ព ័ន ្ ធម ៉ ាល េស ្យា សំ បូ រ ព្រ ៃ ឈ ើ Ġ និង ស ត ្វ ព្រ ៃ ដោយ សារ អា កាស ធាតុ ក្ត ៅ ស ើម Ġ ដ ែល ប្រ ហា ក់ ប្រ ហ ែល និង អា កាស ធាតុ អ េក ្វា ទ័រ	50	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា ស ហ ព ័ ន្ធ ម៉ា ល េស ្យា សំ ប ូរ ព្រ ៃ ឈ ើ ▁និង ស ត ្វ ព្រ ៃ ▁	27	▁បានជា ស ហ ព ័ ន្ធ ម៉ា ល េស ្យា សំ ប ូរ ព្រ ៃ ឈ ើ ▁និង ស ត ្វ ព្រ ៃ ដោយ សារ អា កាស ធាតុ ក្ត ៅ ស ើម ▁ដែល ប្រ ហ ាក់ ប្រ ហ ែល និង អា កាស ធាតុ អ េក ្វា ទ័រ	47
ចូរពន្យល់ពីការគ្រប់គ្រងជនបរទេស	null	ពន្យល់ពីការគ្រប់គ្រងជនបរទេសការធ្វើដំណើរឬផ្លាស់ប្តូរលំនៅឋានពីប្រទេសមួយទៅប្រទេសមួយផ្សេងទៀត ត្រូវបានគាំពារដោយច្បាប់ ឬលិខិតស្នាមរដ្ឋបាលផ្សេងៗ សម្រាប់សុវត្ថិភាព និងស្ថិរភាព ដើម្បីគ្រប់គ្រងបាននូវបញ្ហាការធ្វើដំណើរ ឬការផ្លាស់ប្តូរប្រទេស បណ្តាប្រទេសទាំងអស់ក្នុងសកលលោក បានរៀបចំជាច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍សម្រាប់គ្រប់គ្រងលើជនដែលធ្វើដំណើរ ឬើផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅឋានជាដើម រីឯជនបរទេសដែលចូលមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជាត្រូវមានអត្តសញ្ញាណច្បាស់លាស់ ដោយត្រូវមានលិខិតឆ្លងដែនឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ពោលគឺត្រូវគោរពច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍របស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា	null	ពន្យល់ពីការគ្រប់គ្រងជនបរទេសការធ្វើដំណើរឬផ្លាស់ប្តូរលំនៅឋានពីប្រទេសមួយទៅប្រទេសមួយផ្សេងទៀត ត្រូវបានគាំពារដោយច្បាប់ ឬលិខិតស្នាមរដ្ឋបាលផ្សេងៗ សម្រាប់សុវត្ថិភាព និងស្ថិរភាព ដើម្បីគ្រប់គ្រងបាននូវបញ្ហាការធ្វើដំណើរ ឬការផ្លាស់ប្តូរប្រទេស បណ្តាប្រទេសទាំងអស់ក្នុងសកលលោក បានរៀបចំជាច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍សម្រាប់គ្រប់គ្រងលើជនដែលធ្វើដំណើរ ឬើផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅឋានជាដើម រីឯជនបរទេសដែលចូលមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជាត្រូវមានអត្តសញ្ញាណច្បាស់លាស់ ដោយត្រូវមានលិខិតឆ្លងដែនឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ពោលគឺត្រូវគោរពច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍របស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា	ច ូរ ព ន្ យ ល់ ពី ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ជន បរ ទេស ĠâĢĭ Ġ	15	ព ន្ យ ល់ ពី ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ជន បរ ទេស ការ ធ ្វ ើ ដំណើរ ឬ ផ្ល ាស់ ប្ តូ រ លំ នៅ ឋ ាន ពី ប្រ ទេស មួយ ទៅ ប្រ ទេស មួយ ផ្ សេ ង ទៀត Ġ ត្រូវ បាន គ ាំ ពារ ដោយ ច្ បា ប់ Ġ ឬ ល ិ ខ ិត ស្ន ាម រដ្ឋ បាល ផ្ សេ ង ៗ Ġ សម ្រា ប់ សុ វ ត្ថ ិ ភាព Ġ និង ស្ ថ ិ រ ភាព Ġ ដើម ្ប ី គ្រ ប់ គ្រ ង បាន ន ូវ ប ញ ្ហ ាក ារ ធ ្វ ើ ដំណើរ Ġ ឬ ការ ផ្ល ាស់ ប្ តូ រ ប្រ ទេស Ġ បណ្ត ាប ្រ ទេស ទ ាំង អ ស់ ក្នុង ស ក ល លោក Ġ បាន រៀបចំ ជា ច្ បា ប់ អ ន្ត ោ ប្រ វេ ស ន៍ សម ្រា ប់ គ្រ ប់ គ្រ ង លើ ជន ដ ែល ធ ្វ ើ ដំណើរ Ġ ឬ ើ ផ្ល ាស់ ប្ តូ រ ទី លំ នៅ ឋ ាន ជា ដើម Ġ រី ឯ ជន បរ ទេស ដ ែល ចូល មក ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ត្រូវ មាន អ ត្ត ស ញ្ញា ណ ច្ បា ស់ លាស់ Ġ ដោយ ត្រូវ មាន ល ិ ខ ិត ឆ្ លង ដ ែន ឱ្យ បាន ត្រ ឹម ត្រូវ Ġ ព ោល គ ឺត ្រ ូវ គោ រ ព ច្ បា ប់ អ ន្ត ោ ប្រ វេ ស ន៍ រ ប ស់ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា	235	▁ចូរ ព ន ្យ ល់ ពី ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ជន បរ ទេស ▁	14	▁ពន្យល់ ពី ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ជន បរ ទេស ការ ធ ្វ ើ ដំណើរ ឬ ផ្ល ាស់ ប ្ត ូរ លំ នៅ ឋ ាន ពី ប្រ ទេស មួយ ទៅ ប្រ ទេស មួយ ផ្ ស េង ទៀត ▁ត្រូវបាន គ ាំ ពារ ដោយ ច ្ប ាប់ ▁ឬ ល ិ ខ ិត ស្ន ាម រដ្ឋ បាល ផ្ ស េង ៗ ▁សម្រាប់ សុ វ ត្ថ ិ ភាព ▁និង ស ្ថ ិ រ ភាព ▁ដើម្បី គ្រ ប់ គ្រ ង បាន ន ូវ ប ញ ្ហ ា ការ ធ ្វ ើ ដំណើរ ▁ឬ ការ ផ្ល ាស់ ប ្ត ូរ ប្រ ទេស ▁បណ្តា ប្រ ទេស ទ ាំង អ ស់ ក្នុង ស ក ល លោក ▁បាន រៀបចំ ជា ច ្ប ាប់ អ ន្ត ោ ប្រ វ េស ន៍ ស ម្រ ាប់ គ្រ ប់ គ្រ ង លើ ជន ដ ែល ធ ្វ ើ ដំណើរ ▁ឬ ើ ផ្ល ាស់ ប ្ត ូរ ទី លំ នៅ ឋ ាន ជា ដើម ▁រីឯ ជន បរ ទេស ដ ែល ចូល មក ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ត្រូវ មាន អ ត្ត ស ញ្ញា ណ ច ្ប ាស់ លាស់ ▁ដោយ ត្រូវ មាន ល ិ ខ ិត ឆ្ លង ដ ែន ឱ្យ បាន ត្រ ឹម ត្រូវ ▁ពោលគឺ ត្រូវ គ ោរ ព ច ្ប ាប់ អ ន្ត ោ ប្រ វ េស ន៍ រ ប ស់ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា	221
តើអ្នកចាប់អារម្មណ៍អ្វីខ្លះ ចំពោះការបែងចែកស្យង់របស់អូគុសកុង	null	អូគុសកុង បានចែកជាស្យង់ជា៦ក្រុម គឺ គណិតវិទ្យា តារាវិទ្យា រូបវិទ្យា គីមីវិទ្យា ជីវវិទ្យា និងសង្គមវិទ្យា ចំពោះបំនែងចែកនេះ យើងសង្កេតឃើញថាពីគណីតវិទ្យាទៅសង្គមវិទ្យា ចំនែកថ្នាក់ស្យង់ត្រូលវបានចែកពីស្យង់ងាយទៅស្យង់ពិបាក ពីស្យង់រូបីទៅស្យង់អរូបី ចំណែកថ្នាក់នេះ គោរពទៅតាមពេលវេលា ដេលស្យង់នីមួយៗបានកើតឡើងគឺ គណិតវិទ្យា និងតារាវិទ្យា កើតឡើងនិងរំដោះផុតពីទស្សនវិជ្ចានៅសតវត្សទី៣ មុនគសដោយអឺគ្លីត រូបវិទ្យាបានឯករាជ្យនៅសតវត្សទី១៧ ដោយកាលីលេនិង ញូតុនគីមីវិទ្យាទៅជាស្យង់ នៅសតវត្សទី១៨ ជំនាន់ឡាវ័រស្យេជីវីវិទ្យាក្លាយជាស្យង់ នៅសតវត្សទី១៩ដោយឡាម៉ាក់ និងក្លូតប៊ែរណាសង្គមវិទ្យាក្លាយជាស្យង់ នៅសតវត្សទី១៩ ដោយអូគូសកុងដំបូងកម្មវត្ថុរបស់ស្យង់ត្រូវការគ្នាទៅវិញទៅមក ដើម្បីស្គាល់វិធីស្យង់ ត្រូវស្គាល់វិធីស្យង់មួយ ត្រូវស្គាល់វិធីស្យង់ទាំងអស់ដែលនៅមុនវាក្នុងចំណែកថ្នាក់សរុបមកការបែងចែកស្យង់របស់អូគុសកុងមានលក្ខណៈល្អត្រង់មានភាពងាយស្រួលភាពច្បាស់លាស់ និងចក្កភាពប៉ុន្តែចំណែកថ្នាក់នេះក៏មានលក្ខណៈមិនល្អមួយ ដោយអុគុសកុងបដិសេធចិត្តវិទ្យា និងសង្គមវិទ្យា ម៉្យាងទៀតទោះបីស្យង់ពិបាកត្រូវការចាំបាច់ស្យង់ងាយក៏ដោយ ក៏គេមិនអាចធ្វើអនុមានរួមទាញយកស្យង់ពិបាក ចេញពីស្យង់ងាយឬបង្រួមបញ្ចូលស្យង់ងាយទៅក្នុងស្យង់ពិបាកបានឡើយ ព្រោះថាបាតុភូតគីមី រូបវិទ្យា ជាលក្ខឡ័ខណ្ឌរបស់បាតុភូតជីវវិទ្យាមែនតែជីវវិទ្យាមិនមែនជាគីមីសរីរាង្គទេ	null	អូគុសកុង បានចែកជាស្យង់ជា៦ក្រុម គឺ គណិតវិទ្យា តារាវិទ្យា រូបវិទ្យា គីមីវិទ្យា ជីវវិទ្យា និងសង្គមវិទ្យា ចំពោះបំនែងចែកនេះ យើងសង្កេតឃើញថាពីគណីតវិទ្យាទៅសង្គមវិទ្យា ចំនែកថ្នាក់ស្យង់ត្រូលវបានចែកពីស្យង់ងាយទៅស្យង់ពិបាក ពីស្យង់រូបីទៅស្យង់អរូបី ចំណែកថ្នាក់នេះ គោរពទៅតាមពេលវេលា ដេលស្យង់នីមួយៗបានកើតឡើងគឺ គណិតវិទ្យា និងតារាវិទ្យា កើតឡើងនិងរំដោះផុតពីទស្សនវិជ្ចានៅសតវត្សទី៣ មុនគសដោយអឺគ្លីត រូបវិទ្យាបានឯករាជ្យនៅសតវត្សទី១៧ ដោយកាលីលេនិង ញូតុនគីមីវិទ្យាទៅជាស្យង់ នៅសតវត្សទី១៨ ជំនាន់ឡាវ័រស្យេជីវីវិទ្យាក្លាយជាស្យង់ នៅសតវត្សទី១៩ដោយឡាម៉ាក់ និងក្លូតប៊ែរណាសង្គមវិទ្យាក្លាយជាស្យង់ នៅសតវត្សទី១៩ ដោយអូគូសកុងដំបូងកម្មវត្ថុរបស់ស្យង់ត្រូវការគ្នាទៅវិញទៅមក ដើម្បីស្គាល់វិធីស្យង់ ត្រូវស្គាល់វិធីស្យង់មួយ ត្រូវស្គាល់វិធីស្យង់ទាំងអស់ដែលនៅមុនវាក្នុងចំណែកថ្នាក់សរុបមកការបែងចែកស្យង់របស់អូគុសកុងមានលក្ខណៈល្អត្រង់មានភាពងាយស្រួលភាពច្បាស់លាស់ និងចក្កភាពប៉ុន្តែចំណែកថ្នាក់នេះក៏មានលក្ខណៈមិនល្អមួយ ដោយអុគុសកុងបដិសេធចិត្តវិទ្យា និងសង្គមវិទ្យា ម៉្យាងទៀតទោះបីស្យង់ពិបាកត្រូវការចាំបាច់ស្យង់ងាយក៏ដោយ ក៏គេមិនអាចធ្វើអនុមានរួមទាញយកស្យង់ពិបាក ចេញពីស្យង់ងាយឬបង្រួមបញ្ចូលស្យង់ងាយទៅក្នុងស្យង់ពិបាកបានឡើយ ព្រោះថាបាតុភូតគីមី រូបវិទ្យា ជាលក្ខឡ័ខណ្ឌរបស់បាតុភូតជីវវិទ្យាមែនតែជីវវិទ្យាមិនមែនជាគីមីសរីរាង្គទេ	ត ើ អ្នក ច ាប់ អារម្មណ៍ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ចំ ព ោះ ការ ប ែង ច ែក ស្ យ ង់ រ ប ស់ អូ គ ុស ក ុង Ġ	30	អូ គ ុស ក ុង Ġ បាន ច ែក ជា ស្ យ ង់ ជា ៦ ក្រុម Ġ គ ឺ Ġ គ ណ ិត វិទ្យា Ġ តា រា វិទ្យា Ġ រូប វិទ្យា Ġ គី មី វិទ្យា Ġ ជីវ វិទ្យា Ġ និង សង ្ គម វិទ្យា Ġ ចំ ព ោះ ប ំ ន ែង ច ែក នេះ Ġ យ ើង សង ្ក េត ឃើញ ថា ពី គ ណី ត វិទ្យា ទៅ សង ្ គម វិទ្យា Ġ ចំ ន ែក ថ្ន ាក់ ស្ យ ង់ ត្រ ូល វ បាន ច ែក ពី ស្ យ ង់ ង ាយ ទៅ ស្ យ ង់ ពិ បា ក Ġ ពី ស្ យ ង់ រូប ី ទៅ ស្ យ ង់ អ រូប ី Ġ ចំ ណ ែក ថ្ន ាក់ នេះ Ġ គោ រ ព ទៅ តា ម ពេល វេ លា Ġ ដ េ ល ស្ យ ង់ នី មួយ ៗ បាន កើត ឡើង គ ឺ Ġ គ ណ ិត វិទ្យា Ġ និង តា រា វិទ្យា Ġ កើត ឡើង និង រំ ដ ោះ ផ ុត ពី ទ ស្ស ន វិ ជ ្ច ាន ៅ ស ត វ ត ្ស ទី ៣ Ġ ម ុន គ ស ដោយ អ ឺ គ ្ល ីត Ġ រូប វិទ្យា បាន ឯក រាជ ្យ នៅ ស ត វ ត ្ស ទី១ ៧ Ġ ដោយ កាល ី ល េន ិ ង Ġ ញ ូត ុន គី មី វិទ្យា ទៅ ជា ស្ យ ង់ Ġ នៅ ស ត វ ត ្ស ទី១ ៨ Ġ ជំ នា ន់ ឡា វ ័រ ស្ យ េ ជីវ ី វិទ្យា ក្លា យ ជា ស្ យ ង់ Ġ នៅ ស ត វ ត ្ស ទី១ ៩ ដោយ ឡា ម៉ា ក់ Ġ និង ក្ ល ូត ប៊ ែរ ណា សង ្ គម វិទ្យា ក្លា យ ជា ស្ យ ង់ Ġ នៅ ស ត វ ត ្ស ទី១ ៩ Ġ ដោយ អូ គូ ស ក ុង ដំ បូ ង កម្ម វ ត្ថ ុរ ប ស់ ស្ យ ង់ ត្រូវ ការ គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក Ġ ដើម ្ប ី ស្ គ ាល់ វិ ធី ស្ យ ង់ Ġ ត្រូវ ស្ គ ាល់ វិ ធី ស្ យ ង់ មួយ Ġ ត្រូវ ស្ គ ាល់ វិ ធី ស្ យ ង់ ទ ាំង អ ស់ ដ ែល នៅ ម ុន វា ក្នុង ចំ ណ ែក ថ្ន ាក់ ស រ ុប មក ការ ប ែង ច ែក ស្ យ ង់ រ ប ស់ អូ គ ុស ក ុង មាន ល ក្ខ ណៈ ល្អ ត្រ ង់ មាន ភាព ង ាយ ស្រ ួល ភាព ច្ បា ស់ លាស់ Ġ និង ច ក្ក ភាព ប៉ ុន ្ត ែ ចំ ណ ែក ថ្ន ាក់ នេះ ក ៏ មាន ល ក្ខ ណៈ ម ិន ល្អ មួយ Ġ ដោយ អ ុ គ ុស ក ុង ប ដ ិស េ ធ ចិត្ត វិទ្យា Ġ និង សង ្ គម វិទ្យា Ġ ម៉ ្យា ង ទៀត ទ ោះ បី ស្ យ ង់ ពិ បា ក ត្រូវ ការ ចាំបាច់ ស្ យ ង់ ង ាយ ក ៏ ដោយ Ġ ក ៏ គ េ ម ិន អា ច ធ ្វ ើ អនុ មាន រួម ទ ាញ យក ស្ យ ង់ ពិ បា ក Ġ ចេញ ពី ស្ យ ង់ ង ាយ ឬ បង ្រ ួ ម បញ្ចូល ស្ យ ង់ ង ាយ ទៅ ក្នុង ស្ យ ង់ ពិ បា ក បាន ឡ ើយ Ġ ព្រ ោះ ថា បា ត ុ ភ ូត គី មី Ġ រូប វិទ្យា Ġ ជា ល ក្ខ ឡ ័ ខ ណ្ឌ រ ប ស់ បា ត ុ ភ ូត ជីវ វិទ្យា ម ែន តែ ជីវ វិទ្យា ម ិន ម ែន ជា គី មី ស រី រា ង្គ ទេ	543	▁តើ អ្នក ច ាប់ អារម្មណ៍ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ចំពោះ ការ ប ែង ច ែក ស ្យ ង់ រ ប ស់ អូ គ ុស ក ុង ▁	27	▁អូ គ ុស ក ុង ▁បាន ច ែក ជា ស ្យ ង់ ជា ៦ ក្រុម ▁គឺ ▁គណិតវិទ្យា ▁តារា វិទ្យា ▁រូប វិទ្យា ▁គីមី វិទ្យា ▁ជីវ វិទ្យា ▁និង ស ង្គ ម វិទ្យា ▁ចំពោះ ប ំ ន ែង ច ែក នេះ ▁យើង ស ង្ក េត ឃើញ ថា ពី គ ណី ត វិទ្យា ទៅ ស ង្គ ម វិទ្យា ▁ចំន ែក ថ្ន ាក់ ស ្យ ង់ ត្រ ូល វ បាន ច ែក ពី ស ្យ ង់ ង ាយ ទៅ ស ្យ ង់ ពិ ប ាក ▁ពី ស ្យ ង់ រូប ី ទៅ ស ្យ ង់ អ រូប ី ▁ចំណែក ថ្ន ាក់ នេះ ▁គោរព ទៅ ត ាម ពេល វេ លា ▁ដេ ល ស ្យ ង់ នី មួយ ៗ បាន កើត ឡើង គ ឺ ▁គណិតវិទ្យា ▁និង តា រា វិទ្យា ▁កើតឡើង និង រំ ដ ោះ ផ ុត ពី ទ ស្ស ន វិ ជ ្ច ាន ៅ ស ត វ ត ្ស ទី ៣ ▁មុន គ ស ដោយ អ ឺ គ ្ល ីត ▁រូប វិទ្យា បាន ឯក រាជ ្យ នៅ ស ត វ ត ្ស ទី១ ៧ ▁ដោយ កាល ី ល េ និង ▁ញ ូត ុន គី មី វិទ្យា ទៅ ជា ស ្យ ង់ ▁នៅ ស ត វ ត ្ស ទី១ ៨ ▁ជំនាន់ ឡា វ ័រ ស ្យ េ ជីវ ី វិទ្យា ក្លា យ ជា ស ្យ ង់ ▁នៅ ស ត វ ត ្ស ទី១ ៩ ដោយ ឡា ម៉ា ក់ ▁និង ក ្ល ូត ប៊ ែរ ណា ស ង្គ ម វិទ្យា ក្លា យ ជា ស ្យ ង់ ▁នៅ ស ត វ ត ្ស ទី១ ៩ ▁ដោយ អូ គូ ស ក ុង ដំ បូ ង កម្ម វ ត្ថ ុរ ប ស់ ស ្យ ង់ ត្រូវ ការ គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក ▁ដើម្បី ស្ គ ាល់ វិ ធី ស ្យ ង់ ▁ត្រូវ ស្ គ ាល់ វិ ធី ស ្យ ង់ មួយ ▁ត្រូវ ស្ គ ាល់ វិ ធី ស ្យ ង់ ទ ាំង អ ស់ ដ ែល នៅ ម ុន វា ក្នុង ច ំណ ែក ថ្ន ាក់ ស រ ុប មក ការ ប ែង ច ែក ស ្យ ង់ រ ប ស់ អូ គ ុស ក ុង មាន ល ក្ខ ណៈ ល្អ ត្រ ង់ មាន ភាព ង ាយ ស្រ ួល ភាព ច ្ប ាស់ លាស់ ▁និង ច ក្ក ភាព ប៉ ុ ន្ត ែ ច ំណ ែក ថ្ន ាក់ នេះ ក ៏ មាន ល ក្ខ ណៈ ម ិន ល្អ មួយ ▁ដោយ អ ុ គ ុស ក ុង ប ដ ិ សេ ធ ចិត្ត វិទ្យា ▁និង ស ង្គ ម វិទ្យា ▁ម៉ ្យា ង ទៀត ទ ោះ បី ស ្យ ង់ ពិ ប ាក ត្រូវ ការ ចាំបាច់ ស ្យ ង់ ង ាយ ក ៏ ដោយ ▁ក៏ គ េ ម ិន អា ច ធ ្វ ើ អនុ មាន រួម ទ ាញ យក ស ្យ ង់ ពិ ប ាក ▁ចេញពី ស ្យ ង់ ង ាយ ឬ បង ្ រួម បញ្ចូល ស ្យ ង់ ង ាយ ទៅ ក្នុង ស ្យ ង់ ពិ ប ាក បាន ឡ ើយ ▁ព្រោះថា ប ាត ុ ភ ូត គី មី ▁រូប វិទ្យា ▁ជា ល ក្ខ ឡ ័ ខ ណ្ឌ រ ប ស់ ប ាត ុ ភ ូត ជីវ វិទ្យា ម ែន តែ ជីវ វិទ្យា ម ិន ម ែន ជា គី មី ស រី រា ង្គ ទេ	513
លំនឹងចែកចេញជាប៉ុន្មានយ៉ាង អ្វីខ្លះ	null	លំនឹកចែកចេញជា២ពោលគឺលំនឹងទម្លាប់ គឺជាលំនឹកផ្ទួនៗ ដើម្បីឪ្យចាំនូវ ប្រវត្តិការណ៍មួយលំនឹកសុទ្ធសាធ គឺជាការផ្ដិតរូបភាព ឬ ប្រវត្តិការណ៍ឪ្យជាប់ជាប្រចាំនៅក្នុងចិត្តគំនិតដោយគិតបានប្រើការស្ទួនញយៗឡើយ	null	លំនឹកចែកចេញជា២ពោលគឺលំនឹងទម្លាប់ គឺជាលំនឹកផ្ទួនៗ ដើម្បីឪ្យចាំនូវ ប្រវត្តិការណ៍មួយលំនឹកសុទ្ធសាធ គឺជាការផ្ដិតរូបភាព ឬ ប្រវត្តិការណ៍ឪ្យជាប់ជាប្រចាំនៅក្នុងចិត្តគំនិតដោយគិតបានប្រើការស្ទួនញយៗឡើយ	លំ នឹង ច ែក ចេញ ជា ប៉ ុន ្ម ាន យ៉ាង Ġ អ ្វី ខ្ ល ះ âĢĭ Ġ	16	លំ ន ឹក ច ែក ចេញ ជា ២ ព ោល គ ឺ លំ នឹង ទ ម្ល ាប់ Ġ គ ឺ ជា លំ ន ឹក ផ្ ទ ួន ៗ Ġ ដើម ្ប ី ឪ ្យ ច ាំ ន ូវ Ġ ប្រ វត្ត ិកា រណ ៍ មួយ លំ ន ឹក សុ ទ្ធ សា ធ Ġ គ ឺ ជា ការ ផ្ ដ ិត រូប ភាព Ġ ឬ Ġ ប្រ វត្ត ិកា រណ ៍ ឪ ្យ ជាប់ ជា ប្រ ច ាំ នៅ ក្នុង ចិត្ត គ ំ និ ត ដោយ គ ិត បាន ប្រ ើក ារ ស្ទ ួន ញ យ ៗ ឡ ើយ	92	▁លំ នឹង ច ែក ចេញ ជា ប៉ ុន ្ មាន យ៉ាង ▁អ្វី ខ្ ល ះ ▁	15	▁លំ ន ឹក ច ែក ចេញ ជា ២ ព ោល គ ឺ លំ នឹង ទ ម្ល ាប់ ▁គឺជា លំ ន ឹក ផ្ ទ ួន ៗ ▁ដើម្បី ឪ ្យ ច ាំ ន ូវ ▁ប្រវត្តិ ការណ៍ មួយ លំ ន ឹក ស ុទ្ធ សា ធ ▁គឺជា ការ ផ្ ដ ិត រូប ភាព ▁ឬ ▁ប្រវត្តិ ការណ៍ ឪ ្យ ជាប់ ជា ប្រ ច ាំ នៅ ក្នុង ចិត្ត គ ំ ន ិត ដោយ គ ិត បាន ប្រ ើ ការ ស្ទ ួន ញ យ ៗ ឡ ើយ	80
តើចម្រៀងជាតិនៅសម័យកម្ពុជា ប្រជាធិតេយ្យមានឈ្មោះថាដូចម្ដេចនិពន្ធដោយនរណា	null	ចម្រៀងជាតិនៅសម័យកម្ពុជា ប្រជាធិតេយ្យមានឈ្មោះថា ១៧មេសា មហាជោគជ័យដែលនិពន្ធដោយ ប៉ុល ពត	null	ចម្រៀងជាតិនៅសម័យកម្ពុជា ប្រជាធិតេយ្យមានឈ្មោះថា ១៧មេសា មហាជោគជ័យដែលនិពន្ធដោយ ប៉ុល ពត	ត ើ ចម្រ ៀង ជាតិ នៅ សម័យ ក ម្ព ុ ជា Ġ ប្រ ជា ធិ ត េយ្យ មាន ឈ្មោះ ថា ដូច ម្ ដ េច និ ពន្ធ ដោយ ន រណ ា Ġ	29	ចម្រ ៀង ជាតិ នៅ សម័យ ក ម្ព ុ ជា Ġ ប្រ ជា ធិ ត េយ្យ មាន ឈ្មោះ ថា Ġ ១ ៧ មេ សា Ġ ម ហា ជ ោ គ ជ ័យ ដ ែល និ ពន្ធ ដោយ Ġ ប៉ ុល Ġ ព ត	37	▁តើ ចម្រ ៀង ជាតិ នៅ សម័យ ក ម្ព ុ ជា ▁ប្រជា ធ ិត េយ្យ មាន ឈ្មោះ ថា ដូច ម្ ដ េច និ ពន្ធ ដោយ ន រ ណា ▁	27	▁ចម្រៀង ជាតិ នៅ សម័យ ក ម្ព ុ ជា ▁ប្រជា ធ ិត េយ្យ មាន ឈ្មោះ ថា ▁១៧ មេ សា ▁មហា ជ ោ គ ជ ័យ ដ ែល និ ពន្ធ ដោយ ▁ប៉ុល ▁ពត	31
ហេតុអ្វីបានជាគេនិយាយថាគ្រូបង្រៀនជាវិស្វករនៃព្រលឹង	null	បានជាគេនិយាយថាគ្រូបង្រៀនជាវិស្វករនៃព្រលឹង ព្រោះវិស្វករគឺជាអ្នកដែលធ្វើអោយសម្រេចការងារពលកម្មនិងបច្ចេកទេសគ្រប់បេបយ៉ាងរឺ ហៅថាអ្នកដែលមានគំនិតច្នៃបប្រឌិតបង្កើតថ្មីវិស្វករនៃប្រលឹងគឺជាអ្នកធ្វើអោយបញ្ញាញាណរបស់មនុស្សមានការរីកចម្រើនឈ្លាសវៃបានគេនិយាយថាគ្រូបង្រៀនជាវិស្វករនៃព្រលឹងព្រោះ គ្រូបង្រៀនជាអ្នកអប់រំកសាងបញ្ញារបស់មនុស្សជាតិគ្រូបង្រៀនជាអ្នកបង្ហាញប្រាប់សេចក្តីសុខនិងការរីកចម្រើននៃការរស់នៅរបស់មនុស្សគ្រូង្រៀនជាគ្រូពេទ្យព្យាបាលភាពល្ងង់ខ្លៅដល់មនុស្សជាតិគ្រូបង្រៀនជាខ្លាំងនៃបញ្ញាញាណ	null	បានជាគេនិយាយថាគ្រូបង្រៀនជាវិស្វករនៃព្រលឹង ព្រោះវិស្វករគឺជាអ្នកដែលធ្វើអោយសម្រេចការងារពលកម្មនិងបច្ចេកទេសគ្រប់បេបយ៉ាងរឺ ហៅថាអ្នកដែលមានគំនិតច្នៃបប្រឌិតបង្កើតថ្មីវិស្វករនៃប្រលឹងគឺជាអ្នកធ្វើអោយបញ្ញាញាណរបស់មនុស្សមានការរីកចម្រើនឈ្លាសវៃបានគេនិយាយថាគ្រូបង្រៀនជាវិស្វករនៃព្រលឹងព្រោះ គ្រូបង្រៀនជាអ្នកអប់រំកសាងបញ្ញារបស់មនុស្សជាតិគ្រូបង្រៀនជាអ្នកបង្ហាញប្រាប់សេចក្តីសុខនិងការរីកចម្រើននៃការរស់នៅរបស់មនុស្សគ្រូង្រៀនជាគ្រូពេទ្យព្យាបាលភាពល្ងង់ខ្លៅដល់មនុស្សជាតិគ្រូបង្រៀនជាខ្លាំងនៃបញ្ញាញាណ	ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េន ិយ ាយ ថា គ្រ ូប ង ្រ ៀន ជា វិ ស្ វ ករ នៃ ព្រ ល ឹង Ġ	24	បាន ជា គ េន ិយ ាយ ថា គ្រ ូប ង ្រ ៀន ជា វិ ស្ វ ករ នៃ ព្រ ល ឹង Ġ ព្រ ោះ âĢĭ វិ ស្ វ ករ គ ឺ ជា អ្នក ដ ែល ធ ្វ ើ អោយ សម ្រ េច ការងារ ពល កម្ម និង ប ច្ច េក ទេស គ្រ ប់ ប េ ប យ៉ាង រ ឺ Ġ ហ ៅ ថា អ្នក ដ ែល មាន គ ំ និ ត ច្ នៃ ប ប្រ ឌ ិត បង ្ក ើត ថ ្ម ី វិ ស្ វ ករ âĢĭ នៃ ប្រ ល ឹង គ ឺ ជា អ្នក ធ ្វ ើ អោយ ប ញ្ញា ញ ា ណ រ ប ស់ ម នុ ស្ស មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ឈ ្លា ស វ ៃ បាន គ េន ិយ ាយ ថា គ្រ ូប ង ្រ ៀន ជា វិ ស្ វ ករ នៃ ព្រ ល ឹង ព្រ ោះ Ġ គ្រ ូប ង ្រ ៀន ជា អ្នក អ ប់ រំ ក សា ង ប ញ្ញា រ ប ស់ ម នុ ស្ស ជាតិ គ្រ ូ âĢĭ បង ្រ ៀន ជា អ្នក បង ្ហ ាញ ប្រា ប់ សេ ច ក្តី សុខ និង ការ រី ក ចម្រ ើន នៃ ការ រស់ នៅ រ ប ស់ ម នុ ស្ស គ្រ ូង ្រ ៀន ជា គ្រ ូ ពេទ្យ ព្យា បាល ភាព ល ្ង âĢĭ ង់ âĢĭ ខ្ ល ៅ ដល់ ម នុ ស្ស ជាតិ គ្រ ូប ង ្រ ៀន ជា ខ្ លា ំ ង នៃ ប ញ្ញា ញ ា ណ	231	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េន ិយ ាយ ថា គ្រ ូប ង ្រ ៀន ជា វិ ស ្វ ករ នៃ ព្រ ល ឹង ▁	24	▁បានជា គ េន ិយ ាយ ថា គ្រ ូប ង ្រ ៀន ជា វិ ស ្វ ករ នៃ ព្រ ល ឹង ▁ព្រោះ ▁វិ ស ្វ ករ គ ឺ ជា អ្នក ដ ែល ធ ្វ ើ អោយ ស ម្រ េច ការងារ ពល កម្ម និង ប ច្ច េក ទេស គ្រ ប់ ប េ ប យ៉ាង រ ឺ ▁ហៅ ថា អ្នក ដ ែល មាន គ ំ ន ិត ច្ នៃ ប ប្រ ឌ ិត ប ង្ក ើត ថ ្ម ី វិ ស ្វ ករ ▁នៃ ប្រ ល ឹង គ ឺ ជា អ្នក ធ ្វ ើ អោយ ប ញ្ញា ញ ា ណ រ ប ស់ ម នុ ស្ស មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ឈ ្លា ស វ ៃ បាន គ េន ិយ ាយ ថា គ្រ ូប ង ្រ ៀន ជា វិ ស ្វ ករ នៃ ព្រ ល ឹង ព្រ ោះ ▁គ្រូបង្រៀន ជា អ្នក អ ប់ រំ ក សា ង ប ញ្ញា រ ប ស់ ម នុ ស្ស ជាតិ គ្រ ូ ▁បង្រៀន ជា អ្នក ប ង្ហ ាញ ប្រ ាប់ ស េច ក្តី សុខ និង ការ រី ក ចម្រ ើន នៃ ការ រស់ នៅ រ ប ស់ ម នុ ស្ស គ្រ ូង ្រ ៀន ជា គ្រ ូ ពេទ្យ ព្យា បាល ភាព ល ្ង ▁ ង់ ▁ខ្ល ៅ ដល់ ម នុ ស្ស ជាតិ គ្រ ូប ង ្រ ៀន ជា ខ្ ល ាំង នៃ ប ញ្ញា ញ ា ណ	220
តើសិទ្ធិពិសេសជាអប្បបរមាសម្រាប់អ្នកទោសស្រ្តីមានអ្វីខ្លះ	null	សិទ្ធិពិសេសជាអប្បបរមាសម្រាប់អ្នកទោសស្រ្តីមានសិទ្ធិនៅដាច់ដោយឡែកពីអ្នកទោសបុរសសិទ្ធិមានតែភ្នាក់ងារនារីតែប៉ុណ្ណោះចូលត្រួតពិនិត្យសិទ្ធិមានសេវាកម្មពេទ្យសម្រាប់អនាម័យស្រ្តីភេទ	null	សិទ្ធិពិសេសជាអប្បបរមាសម្រាប់អ្នកទោសស្រ្តីមានសិទ្ធិនៅដាច់ដោយឡែកពីអ្នកទោសបុរសសិទ្ធិមានតែភ្នាក់ងារនារីតែប៉ុណ្ណោះចូលត្រួតពិនិត្យសិទ្ធិមានសេវាកម្មពេទ្យសម្រាប់អនាម័យស្រ្តីភេទ	ត ើស ិទ្ធ ិ ពិ សេ ស ជា អ ប្ប បរ មាស ម្រ ាប់ អ្នក ទោស ស្រ ្ត ី មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	25	សិ ទ្ធិ ពិ សេ ស ជា អ ប្ប បរ មាស ម្រ ាប់ អ្នក ទោស ស្រ ្ត ី មាន សិ ទ្ធិ នៅ ដា ច ់ ដោយ ឡ ែក ពី អ្នក ទោស ប ុរ ស សិ ទ្ធិ មាន តែ ភ ្នា ក់ ងារ នា រី តែ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ចូល ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ សិ ទ្ធិ មាន សេ វា កម្ម ពេទ្យ សម ្រា ប់ អ នា ម ័យ ស្រ ្ត ី ភ េ ទ	75	▁តើ សិ ទ្ធិ ពិ ស េស ជា អ ប្ប បរ មាស ម្រ ាប់ អ្នក ទោស ស្រ ្ត ី មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	24	▁សិទ្ធិ ពិ ស េស ជា អ ប្ប បរ មាស ម្រ ាប់ អ្នក ទោស ស្រ ្ត ី មាន សិ ទ្ធិ នៅ ដ ាច់ ដោយ ឡ ែក ពី អ្នក ទោស ប ុរ ស សិ ទ្ធិ មាន តែ ភ ្ន ាក់ ងារ នា រី តែ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ចូល ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ សិ ទ្ធិ មាន សេ វា កម្ម ពេទ្យ ស ម្រ ាប់ អ ន ាម ័យ ស្រ ្ត ី ភ េ ទ	73
តើធុរកិច្ច និងសិទ្ធិមនុស្សខុសប្លែកគ្នាពីការទទួលខុសត្រូវចំពោះសង្គមរបស់សាជីវកម្មយ៉ាងដូចម្តេច	null	នៅក្នុងអតីតកាល សហគ្រាសពាណិជ្ជកម្មនានាមាននិន្នាការដោះស្រាយញ្ហាសង្គម តាមរយៈកម្មវិធីទទួលខុសត្រូវរបស់សាជីវកម្មចំពោះសង្គម CSR របស់ខ្លួន ការទទួលខុសត្រូវរបស់សាជីវកម្ម ចំពោះសង្គមជារឿយៗត្រូវបានគេឃើញថា ជាវិធីមួយដែលឧស្សាហកម្មបញ្ចូលកង្វល់អំពីសេដ្ឋកិច្ចសង្គម និងបរិស្ថាននៅក្នុងសកម្មភាពការងាររបស់ខ្លួន ទោះជាដូច្នេះក្តី គំនិតផ្តួចផ្តើមជាច្រើនរបស់ការទទួលខុសត្រូវរបស់សាជីវកម្មចំពោះសង្គម បានធ្វើឡើងតាមការជ្រើសរើស មានលក្ខណៈអាដហុកនិងមានត្រឹមតែសកម្មភាពមនុស្សធម៌ វាផ្អែកលើអ្វីដែលក្រុមហ៊ុនជ្រើសរើសយកមកដោះស្រាយ តាមការចង់បានរបស់ខ្លួន ផ្ទុយទៅវិញការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស មិនមែនជាការធ្វើឡើងតាមការស្ម័គ្រចិត្តនោះទេ ការគោរពសិទ្ធិមនុស្សតម្រូវនូវការប្តេជ្ញាចិត្តពីធុរកិច្ច ក្របខណ្ឌសិទ្ធិមនុស្សផ្តល់នូវការទទួលស្គាល់ជាសាកល ការគិតគូរជាចម្បងដល់ប្រជាពលរដ្ឋចំពោះផលប៉ះពាល់សង្គម និងបរិស្ថានរបស់ធុរកិច្ច ដើម្បីសម្រេចបានការទទួលខុសត្រូវរបស់ខ្លួនក្នុងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សមានការរំពឹងទុកថាសហគ្រាសពាណិជ្ជកម្មអនុវត្ត គោលនយោបាយដើម្បីទប់ស្កាត់ និងដោះស្រាយចំពោះផលអវិជ្ជមានជាសក្តានុពល និងជាក់ស្តែងកើតចេញមកពីសកម្មភាពរបស់ខ្លួន	null	នៅក្នុងអតីតកាល សហគ្រាសពាណិជ្ជកម្មនានាមាននិន្នាការដោះស្រាយញ្ហាសង្គម តាមរយៈកម្មវិធីទទួលខុសត្រូវរបស់សាជីវកម្មចំពោះសង្គម CSR របស់ខ្លួន ការទទួលខុសត្រូវរបស់សាជីវកម្ម ចំពោះសង្គមជារឿយៗត្រូវបានគេឃើញថា ជាវិធីមួយដែលឧស្សាហកម្មបញ្ចូលកង្វល់អំពីសេដ្ឋកិច្ចសង្គម និងបរិស្ថាននៅក្នុងសកម្មភាពការងាររបស់ខ្លួន ទោះជាដូច្នេះក្តី គំនិតផ្តួចផ្តើមជាច្រើនរបស់ការទទួលខុសត្រូវរបស់សាជីវកម្មចំពោះសង្គម បានធ្វើឡើងតាមការជ្រើសរើស មានលក្ខណៈអាដហុកនិងមានត្រឹមតែសកម្មភាពមនុស្សធម៌ វាផ្អែកលើអ្វីដែលក្រុមហ៊ុនជ្រើសរើសយកមកដោះស្រាយ តាមការចង់បានរបស់ខ្លួន ផ្ទុយទៅវិញការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស មិនមែនជាការធ្វើឡើងតាមការស្ម័គ្រចិត្តនោះទេ ការគោរពសិទ្ធិមនុស្សតម្រូវនូវការប្តេជ្ញាចិត្តពីធុរកិច្ច ក្របខណ្ឌសិទ្ធិមនុស្សផ្តល់នូវការទទួលស្គាល់ជាសាកល ការគិតគូរជាចម្បងដល់ប្រជាពលរដ្ឋចំពោះផលប៉ះពាល់សង្គម និងបរិស្ថានរបស់ធុរកិច្ច ដើម្បីសម្រេចបានការទទួលខុសត្រូវរបស់ខ្លួនក្នុងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សមានការរំពឹងទុកថាសហគ្រាសពាណិជ្ជកម្មអនុវត្ត គោលនយោបាយដើម្បីទប់ស្កាត់ និងដោះស្រាយចំពោះផលអវិជ្ជមានជាសក្តានុពល និងជាក់ស្តែងកើតចេញមកពីសកម្មភាពរបស់ខ្លួន	ត ើ ធ ុរ កិច្ច Ġ និង សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ខុស ប្លែក គ្នា ពី ការ ទទួល ខុស ត្រូវ ចំ ព ោះ សង ្ គម រ ប ស់ សា ជីវ កម្ម យ៉ាង ដូច ម្ ត េច Ġ	36	នៅ ក្នុង អ តី ត កាល Ġ ស ហ គ្រ ាស ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម នា នា មាន និ ន្ន ាក ារ ដ ោះ ស្រ ាយ ញ ្ហ ាស ង្គ ម Ġ តា ម រយ ៈ កម្ម វិ ធី ទទួល ខុស ត្រូវ រ ប ស់ សា ជីវ កម្ម ចំ ព ោះ សង ្ គម ĠCSR Ġ រ ប ស់ ខ្លួន Ġ ការ ទទួល ខុស ត្រូវ រ ប ស់ សា ជីវ កម្ម Ġ ចំ ព ោះ សង ្ គម ជា រឿយ ៗ ត្រូវ បាន គ េ ឃើញ ថា Ġ ជា វិ ធី មួយ ដ ែល ឧ ស្សា ហ កម្ម បញ្ចូល ក ង ្វ ល់ អ ំព ី សេ ដ្ឋ កិច្ច សង ្ គម Ġ និង បរ ិស ្ថ ាន នៅ ក្នុង ស កម្ម ភាព ការងារ រ ប ស់ ខ្លួន Ġ ទ ោះ ជា ដូច ្ន េះ ក្តី Ġ គ ំ និ ត ផ្តួចផ្តើម ជា ច្ រ ើន រ ប ស់ ការ ទទួល ខុស ត្រូវ រ ប ស់ សា ជីវ កម្ម ចំ ព ោះ សង ្ គម Ġ បាន ធ ្វ ើ ឡើង តា មក ារ ជ្រ ើស រ ើស Ġ មាន ល ក្ខ ណៈ អា ដ ហ ុក និង មាន ត្រ ឹម តែ ស កម្ម ភាព ម នុ ស្ស ធម៌ Ġ វា ផ្ អ ែក លើ អ ្វី ដ ែល ក្រុម ហ៊ ុន ជ្រ ើស រ ើស យក មក ដ ោះ ស្រ ាយ Ġ តា មក ារ ច ង់ បាន រ ប ស់ ខ្លួន Ġ ផ្ ទ ុយ ទៅ វិញ ការ គោ រ ព សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស Ġ ម ិន ម ែន ជា ការ ធ ្វ ើ ឡើង តា មក ារ ស្ម ័ គ្រ ចិត្ត ន ោះ ទេ Ġ ការ គោ រ ព សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ត ម្រ ូវ ន ូវ ការប្តេជ្ញាចិត្ត ពី ធ ុរ កិច្ច Ġ ក្រ ប ខ ណ្ឌ សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ផ្ ត ល់ ន ូវ ការ ទទួល ស្ គ ាល់ ជា សា ក ល Ġ ការ គ ិត គូ រ ជា ច ម្ បង ដល់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ចំ ព ោះ ផល ប៉ ះ ពា ល់ សង ្ គម Ġ និង បរ ិស ្ថ ាន រ ប ស់ ធ ុរ កិច្ច Ġ ដើម ្ប ី សម ្រ េច បាន ការ ទទួល ខុស ត្រូវ រ ប ស់ ខ្លួន ក្នុង ការ គោ រ ព សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស មាន ការ រំ ព ឹង ទុក ថា ស ហ គ្រ ាស ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម អនុ វត្ត Ġ គោ ល ន យោ បា យ ដើម ្ប ី ទ ប់ ស្ កាត់ Ġ និង ដ ោះ ស្រ ាយ ចំ ព ោះ ផល អ វិ ជ្ជ មាន ជា ស ក្ត ានុ ពល Ġ និង ជា ក់ ស្ត ែង កើត ចេញ មក ពី ស កម្ម ភាព រ ប ស់ ខ្លួន	422	▁តើ ធ ុរ កិច្ច ▁និង សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ខុស ប្លែក គ្នា ពី ការ ទទួល ខុស ត្រូវ ច ំព ោះ ស ង្គ ម រ ប ស់ សា ជីវ កម្ម យ៉ាង ដូច ម ្ត េច ▁	35	▁នៅក្នុង អ ត ីត កាល ▁សហគ្រាស ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម នា នា មាន ន ិន ្នា ការ ដ ោះ ស្រ ាយ ញ ្ហ ាស ង្គ ម ▁តាមរយៈ កម្ម វិ ធី ទទួល ខុស ត្រូវ រ ប ស់ សា ជីវ កម្ម ច ំព ោះ ស ង្គ ម ▁CS R ▁របស់ ខ្លួន ▁ការទទួលខុសត្រូវ រ ប ស់ សា ជីវ កម្ម ▁ចំពោះ ស ង្គ ម ជា រឿយ ៗ ត្រូវ បាន គ េ ឃើញ ថា ▁ជា វិ ធី មួយ ដ ែល ឧ ស្សា ហ កម្ម បញ្ចូល ក ង ្វ ល់ អ ំព ី សេ ដ្ឋ កិច្ច ស ង្គ ម ▁និង ប រិ ស្ថាន នៅ ក្នុង ស កម្ម ភាព ការងារ រ ប ស់ ខ្លួន ▁ទោះជា ដូច ្ នេះ ក្តី ▁គំនិត ផ្តួចផ្តើម ជា ច ្រ ើន រ ប ស់ ការ ទទួល ខុស ត្រូវ រ ប ស់ សា ជីវ កម្ម ច ំព ោះ ស ង្គ ម ▁បាន ធ ្វ ើ ឡើង ត ាម ការ ជ្រ ើស រ ើស ▁មាន ល ក្ខ ណៈ អា ដ ហ ុក និង មាន ត្រ ឹម តែ ស កម្ម ភាព ម នុ ស្ស ធម៌ ▁វា ផ្ អ ែក លើ អ ្វី ដ ែល ក្រុម ហ៊ ុន ជ្រ ើស រ ើស យក មក ដ ោះ ស្រ ាយ ▁តាម ការ ច ង់ បាន រ ប ស់ ខ្លួន ▁ផ្ទុយទៅវិញ ការ គ ោរ ព សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ▁មិន ម ែន ជា ការ ធ ្វ ើ ឡើង ត ាម ការ ស្ម ័ គ្រ ចិត្ត ន ោះ ទេ ▁ការគោរព សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ត ម្រ ូវ ន ូវ ការប្តេជ្ញាចិត្ត ពី ធ ុរ កិច្ច ▁ក្របខណ្ឌ សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ផ្ ត ល់ ន ូវ ការ ទទួល ស្ គ ាល់ ជា សា ក ល ▁ការគិត គ ូរ ជា ច ម្ បង ដល់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ច ំព ោះ ផល ប៉ ះ ព ាល់ ស ង្គ ម ▁និង ប រិ ស្ថាន រ ប ស់ ធ ុរ កិច្ច ▁ដើម្បី ស ម្រ េច បាន ការ ទទួល ខុស ត្រូវ រ ប ស់ ខ្លួន ក្នុង ការ គ ោរ ព សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស មាន ការ រ ំព ឹង ទុក ថា ស ហ គ្រ ាស ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម អនុ វត្ត ▁គោល ន យោ ប ាយ ដើម ្ប ី ទ ប់ ស្ កាត់ ▁និង ដ ោះ ស្រ ាយ ច ំព ោះ ផល អ វិ ជ្ជ មាន ជា ស ក្ត ានុ ពល ▁និង ជ ាក់ ស្ត ែង កើត ចេញ មក ពី ស កម្ម ភាព រ ប ស់ ខ្លួន	384
ចូរប្រៀបធៀបបញ្ញាមនុស្ស និងសត្វ	null	ប្រៀបធៀបបញ្ញាមនុស្សនិងសត្វ បញ្ញាមនុស្ស គ្មានព្រំដែនកំណត់មានសម្បទានក្នុងការបង្កើតឧបករណ៍មានការវិវត្តឥតឈប់ឈរមានគោលការណ៍អប់រំសីលធម៌មានវិចារណញាណ បញ្ហាទ្រឹស្តី បញ្ញាសត្វបែបអព្ភន្តរញាណ និងរូបីមានព្រំដែនកំណត់គ្មានសម្បទាតាមទម្លាប់គ្មានការបង្កើតអ្វីដែលថ្មីទេ	null	ប្រៀបធៀបបញ្ញាមនុស្សនិងសត្វ បញ្ញាមនុស្ស គ្មានព្រំដែនកំណត់មានសម្បទានក្នុងការបង្កើតឧបករណ៍មានការវិវត្តឥតឈប់ឈរមានគោលការណ៍អប់រំសីលធម៌មានវិចារណញាណ បញ្ហាទ្រឹស្តី បញ្ញាសត្វបែបអព្ភន្តរញាណ និងរូបីមានព្រំដែនកំណត់គ្មានសម្បទាតាមទម្លាប់គ្មានការបង្កើតអ្វីដែលថ្មីទេ	ច ូរ ប្រ ៀប ធៀប ប ញ្ញា ម នុ ស្ស Ġ និង ស ត ្វ Ġ	14	ប្រ ៀប ធៀប ប ញ្ញា ម នុ ស្ស និង ស ត ្វ Ġ ប ញ្ញា ម នុ ស្ស Ġ គ ្ម ាន ព្រ ំ ដ ែន កំ ណ ត់ មាន សម្បទា ន ក្នុង ការ បង ្ក ើត ឧ ប ករណ៍ មាន ការ វិ វត្ត ឥ ត ឈ ប់ ឈ រ មាន គោ ល ការណ៍ អ ប់ រំ សី ល ធម៌ មាន វិ ចារ ណ ញ ា ណ Ġ ប ញ ្ហ ា ទ្រ ឹ ស្ត ី Ġ ប ញ្ញា ស ត ្វ ប ែប អ ព្ ភ ន្ត រ ញ ា ណ Ġ និង រូប ី មាន ព្រ ំ ដ ែន កំ ណ ត់ គ ្ម ាន សម្បទា តា ម ទ ម្ល ាប់ គ ្ម ាន ការ បង ្ក ើត អ ្វី ដ ែល ថ ្ម ី ទេ	123	▁ចូរ ប្រ ៀប ធៀប ប ញ្ញា ម នុ ស្ស ▁និង ស ត ្វ ▁	13	▁ប្រៀបធៀប ប ញ្ញា ម នុ ស្ស និង ស ត ្វ ▁បញ្ញា ម នុ ស្ស ▁គ្មាន ព្រ ំ ដ ែន ក ំណ ត់ មាន សម្បទា ន ក្នុង ការ ប ង្ក ើត ឧ ប ករណ៍ មាន ការ វិ វត្ត ឥ ត ឈ ប់ ឈ រ មាន គ ោល ការណ៍ អ ប់ រំ សី ល ធម៌ មាន វិ ចារ ណ ញ ា ណ ▁បញ្ហា ទ្រ ឹ ស្ត ី ▁បញ្ញា ស ត ្វ ប ែប អ ព្ ភ ន្ត រ ញ ា ណ ▁និង រូប ី មាន ព្រ ំ ដ ែន ក ំណ ត់ គ ្ មាន សម្បទា ត ាម ទ ម្ល ាប់ គ ្ មាន ការ ប ង្ក ើត អ ្វី ដ ែល ថ ្ម ី ទេ	114
តើព្រះពុទ្ធសាសនាមានគម្ពីរអ្វីខ្លះជាគោលចែកជាអ្វីខ្លះ	null	ព្រះពុទ្ធសាសនាមានគម្ពីរព្រះត្រៃបិដកដែលចែកជាគម្ពីរវិន័យបិដកឬព្រះវិន័យមាន ១៣ភាគនិង២១០០០ធម្មក្ខ័ន គម្ពីរសុត្តន្តបិដកឬព្រះសូតមាន ៦៤ភាគ និង២១០០០ធម្មក្ខ័ន គម្ពីរអភិធម្មបិដកឬព្រះអភិធម្មមាន ៣៣ភាគនិង៤២០០០ធម្មក័្ខន សរុបមាន ១១០ភាគនិង៨៤០០០ធម្មក្ខ័ន	null	ព្រះពុទ្ធសាសនាមានគម្ពីរព្រះត្រៃបិដកដែលចែកជាគម្ពីរវិន័យបិដកឬព្រះវិន័យមាន ១៣ភាគនិង២១០០០ធម្មក្ខ័ន គម្ពីរសុត្តន្តបិដកឬព្រះសូតមាន ៦៤ភាគ និង២១០០០ធម្មក្ខ័ន គម្ពីរអភិធម្មបិដកឬព្រះអភិធម្មមាន ៣៣ភាគនិង៤២០០០ធម្មក័្ខន សរុបមាន ១១០ភាគនិង៨៤០០០ធម្មក្ខ័ន	ត ើ ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា មាន គម ្ ពី រ អ ្វី ខ្ ល ះ ជា គោ ល ច ែក ជា អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	30	ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា មាន គម ្ ពី រ ព្រ ះ ត្រ ៃ ប ិ ដ ក ដ ែល ច ែក ជា គម ្ ពី រ វិ ន ័យ ប ិ ដ ក ឬ ព្រ ះ វិ ន ័យ មាន Ġ ១ ៣ ភាគ និង ២ ១០ ០០ ធម្ម ក្ខ ័ន Ġ គម ្ ពី រស ុត ្ត ន្ត ប ិ ដ ក ឬ ព្រ ះ ស ូត មាន Ġ ៦ ៤ ភាគ Ġ និង ២ ១០ ០០ ធម្ម ក្ខ ័ន Ġ គម ្ ពី រ អ ភិ ធម្ម ប ិ ដ ក ឬ ព្រ ះ អ ភិ ធម្ម មាន Ġ ៣ ៣ ភាគ និង ៤ ២០ ០០ ធម្ម ក ័ ្ខ ន Ġ ស រ ុប មាន Ġ ១ ១០ ភាគ និង ៨ ៤០ ០០ ធម្ម ក្ខ ័ន	124	▁តើ ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស នា មាន គ ម្ព ី រ អ ្វី ខ្ ល ះ ជា គ ោល ច ែក ជា អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	29	▁ព្រះពុទ្ធ សា ស នា មាន គ ម្ព ី រ ព្រ ះ ត្រ ៃ ប ិ ដ ក ដ ែល ច ែក ជា គ ម្ព ី រ វ ិន ័យ ប ិ ដ ក ឬ ព្រ ះ វ ិន ័យ មាន ▁១៣ ភាគ និង ២ ១ ០០០ ធម្ម ក្ខ ័ន ▁គម្ពីរ សុ ត្ត ន្ត ប ិ ដ ក ឬ ព្រ ះ ស ូត មាន ▁៦ ៤ ភាគ ▁និង ២ ១ ០០០ ធម្ម ក្ខ ័ន ▁គម្ពីរ អ ភិ ធម្ម ប ិ ដ ក ឬ ព្រ ះ អ ភិ ធម្ម មាន ▁៣៣ ភាគ និង ៤ ២ ០០០ ធម្ម ក ័ ្ខ ន ▁សរុប មាន ▁១ ១០ ភាគ និង ៨ ៤ ០០០ ធម្ម ក្ខ ័ន	111
តើតំណាងប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវទទួលប្រាក់ឧបត្ថម្ភពីស្ថាប័នណា	null	តំណាងប្រជាពលរដ្ឋនឹងទទួលបានប្រាក់ឧបត្តម្ភពីគម្រោង តាមរយៈកិច្ចសន្យាជាមួយក្រុងប្រឹក្សាក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ	null	តំណាងប្រជាពលរដ្ឋនឹងទទួលបានប្រាក់ឧបត្តម្ភពីគម្រោង តាមរយៈកិច្ចសន្យាជាមួយក្រុងប្រឹក្សាក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ	ត ើត ំណ ាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ Ġ ត្រូវ ទទួល ប្រា ក់ ឧ ប ត្ថ ម្ភ ពី ស្ ថា ប ័ន ណា Ġ	22	ត ំណ ាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ នឹង ទទួលបាន ប្រា ក់ ឧ ប ត្ត ម្ភ ពី គម ្រ ោង Ġ តា ម រយ ៈ កិច្ច ស ន្ យា ជា មួយ ក្រុង ប្រ ឹក ្សា ក្រុង Ġ ស្រ ុក Ġ ខ ណ្ឌ	38	▁តើ ត ំណ ាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ▁ត្រូវ ទទួល ប្រ ាក់ ឧ ប ត្ថ ម្ភ ពី ស្ ថា ប ័ន ណា ▁	22	▁តំណាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ នឹង ទទួលបាន ប្រ ាក់ ឧ ប ត្ត ម្ភ ពី គ ម្រ ោង ▁តាមរយៈ កិច្ច ស ន ្យា ជា មួយ ក្រុង ប្រ ឹក ្សា ក្រុង ▁ស្រុក ▁ខណ្ឌ	31
តើអ្នកណាជាអ្នកតាមដានស្រាវជ្រាវ ត្រួតពិនិត្យ និងជំរុញការអនុវត្តច្បាប់ ផ្លូវថ្នល់	null	សមត្ថកិច្ចគ្រប់គ្រងផ្លូវថ្នល់មានសិទ្ធិចាត់តាំងមន្ត្រីអធិការកិច្ចផ្លូវថ្នល់ ដើម្បីតាមដានស្រាវជ្រាវ ត្រួតពិនិត្យ និងជំរុញការអនុវត្តច្បាប់មន្ត្រីអធិការកិច្ចផ្លូវថ្នល់ទទួលនីតិសម្បទាឲ្យពិនិត្យបទល្មើសដូចមានចែងក្នុងច្បាប់ផ្លូវថ្នល់ ស្របតាមបទប្បញ្ញត្តិនៃក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ	null	សមត្ថកិច្ចគ្រប់គ្រងផ្លូវថ្នល់មានសិទ្ធិចាត់តាំងមន្ត្រីអធិការកិច្ចផ្លូវថ្នល់ ដើម្បីតាមដានស្រាវជ្រាវ ត្រួតពិនិត្យ និងជំរុញការអនុវត្តច្បាប់មន្ត្រីអធិការកិច្ចផ្លូវថ្នល់ទទួលនីតិសម្បទាឲ្យពិនិត្យបទល្មើសដូចមានចែងក្នុងច្បាប់ផ្លូវថ្នល់ ស្របតាមបទប្បញ្ញត្តិនៃក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ	ត ើ អ្នក ណា ជា អ្នក តាមដាន ស្រ ាវ ជ្រ ាវ Ġ ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ Ġ និង ជំ រ ុញ ការ អនុ វត្ត ច្ បា ប់ Ġ ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ Ġ	31	សម ត្ថ កិច្ច គ្រ ប់ គ្រ ង ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ មាន សិ ទ្ធិ ច ាត់ តាំង ម ន្ត ្រី អ ធិ ការ កិច្ច ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ Ġ ដើម ្ប ីត ាម ដា ន ស្រ ាវ ជ្រ ាវ Ġ ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ Ġ និង ជំ រ ុញ ការ អនុ វត្ត ច្ បា ប់ ម ន្ត ្រី អ ធិ ការ កិច្ច ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ ទទួល នី តិ សម្បទា ឲ្យ ពិ និ ត ្យ បទ ល ្ម ើស ដូច មាន ច ែង ក្នុង ច្ បា ប់ ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ Ġ ស្រ ប តា ម បទ ប្ប ញ្ញ ត្តិ នៃ ក្រ ម នី តិ វិ ធី ព្រ ហ្ម ទ ណ្ឌ	109	▁តើ អ្នក ណា ជា អ្នក តាមដាន ស្រ ាវ ជ្រ ាវ ▁ត្រួតពិនិត្យ ▁និង ជំ រ ុញ ការ អនុ វត្ត ច ្ប ាប់ ▁ផ្លូវ ថ្ន ល់ ▁	24	▁សមត្ថកិច្ច គ្រ ប់ គ្រ ង ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ មាន ស ិទ្ធ ិច ាត់ តាំង ម ន្ត ្រី អ ធិ ការ កិច្ច ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ ▁ដើម្បី តាមដាន ស្រ ាវ ជ្រ ាវ ▁ត្រួតពិនិត្យ ▁និង ជំ រ ុញ ការ អនុ វត្ត ច ្ប ាប់ ម ន្ត ្រី អ ធិ ការ កិច្ច ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ ទទួល នី តិ សម្បទា ឲ្យ ព ិន ិត ្យ បទ ល ្ម ើស ដូច មាន ច ែង ក្នុង ច ្ប ាប់ ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ ▁ស្រប ត ាម បទ ប្ បញ្ញត្តិ នៃ ក្រ ម នី តិ វិ ធី ព្រ ហ្ម ទ ណ្ឌ	96
ដើម្បីទប់ស្កាត់គ្រោះថ្នាក់មកលើសុខភាពមនុស្សលើពិភពលោក ក៏ដូចជាខ្លូនយើងផ្ទាល់តើយើងអាចធ្វើកិច្ចការអ្វីខ្លះ ដើម្បីកាត់បន្ថយកាបំពុលខ្យល់	null	ដើម្បីទប់ស្កាត់ គ្រោះថ្នាក់មកលើសុខភាពមនុស្សលើពីភពលោក និងរូបយើងផ្ទាល់យើងត្រូវមានវិធានការ ដូចខាងក្រោមកាត់បន្ថយការ ប្រើប្រាស់ប្រេងសាំង មានជាតិសំណច្រើន ប្រេងកាតមានជាតិស្ពាន់ធ័រទាបនិងរថយន្តចាស់ៗទៅតាមដងផ្លូវសារធារណៈ លើកទឹកចិត្តដល់ប្រជាជនឲ្យមានការធ្វើដំណើរតាមថ្មើរជើង និងទោចក្រយានយន្ត ដាំដើមឈើឲ្យបានច្រើននៅតាមដងផ្លូវមមាញឹក ព្រោះវាអាចស្រូបធូលីនិងឧស្ម័នពុលផ្សេងៗ ដែលចេញពីរថយន្ត តំបន់ឧស្សាហកម្មនិងកន្លែងចាក់សំរាម ត្រូវនៅឆ្ងាយពីទីប្រជុំជនឬទីក្រុងហើយនៅក្រោមខ្យល់ សង់ផ្លូវធំៗនិងអគារទាបៗជៀសវាងការប្រមូលផ្តុំនូវសារធាតុពុលមានកម្រិតខ្ពស់សង់បំពង់ផ្សែងចក្រដោលយប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាកាត់បន្ថយឧស្ម័ននិងផ្សែងពុលឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា ទំនើបក្នុងការត្រួតពិនិត្យឧស្ម័ន ពុលទាំងឡាយអនុវត្តច្បាប់យកពន្ធលើការបញ្ចចេញឧស្ម័នពុលផ្សេង ពីសំណាក់រោងចក្រសហគ្រាស និងយាន្តយន្តចាស់ៗជាដើម	null	ដើម្បីទប់ស្កាត់ គ្រោះថ្នាក់មកលើសុខភាពមនុស្សលើពីភពលោក និងរូបយើងផ្ទាល់យើងត្រូវមានវិធានការ ដូចខាងក្រោមកាត់បន្ថយការ ប្រើប្រាស់ប្រេងសាំង មានជាតិសំណច្រើន ប្រេងកាតមានជាតិស្ពាន់ធ័រទាបនិងរថយន្តចាស់ៗទៅតាមដងផ្លូវសារធារណៈ លើកទឹកចិត្តដល់ប្រជាជនឲ្យមានការធ្វើដំណើរតាមថ្មើរជើង និងទោចក្រយានយន្ត ដាំដើមឈើឲ្យបានច្រើននៅតាមដងផ្លូវមមាញឹក ព្រោះវាអាចស្រូបធូលីនិងឧស្ម័នពុលផ្សេងៗ ដែលចេញពីរថយន្ត តំបន់ឧស្សាហកម្មនិងកន្លែងចាក់សំរាម ត្រូវនៅឆ្ងាយពីទីប្រជុំជនឬទីក្រុងហើយនៅក្រោមខ្យល់ សង់ផ្លូវធំៗនិងអគារទាបៗជៀសវាងការប្រមូលផ្តុំនូវសារធាតុពុលមានកម្រិតខ្ពស់សង់បំពង់ផ្សែងចក្រដោលយប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាកាត់បន្ថយឧស្ម័ននិងផ្សែងពុលឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា ទំនើបក្នុងការត្រួតពិនិត្យឧស្ម័ន ពុលទាំងឡាយអនុវត្តច្បាប់យកពន្ធលើការបញ្ចចេញឧស្ម័នពុលផ្សេង ពីសំណាក់រោងចក្រសហគ្រាស និងយាន្តយន្តចាស់ៗជាដើម	ដើម ្ប ី ទ ប់ ស្ កាត់ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ មក លើ សុខ ភាព ម នុ ស្ស លើ ពិ ភព លោក Ġ ក ៏ ដូច ជា ខ្ ល ូន យ ើង ផ្ ទ ាល់ ត ើយ ើង អា ច ធ ្វ ើក ិច ្ច ការ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ដើម ្ប ី កាត់ បន្ថយ កា ប ំព ុល ខ្ យ ល់ Ġ	62	ដើម ្ប ី ទ ប់ ស្ កាត់ Ġ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ មក លើ សុខ ភាព ម នុ ស្ស លើ ពី ភព លោក Ġ និង រូប យ ើង ផ្ ទ ាល់ យ ើង ត្រូវ មាន វិ ធាន ការ Ġ ដូច ខា ង ក្រោម កាត់ បន្ថយ ការ Ġ ប្រ ើប ្រា ស់ ប្រ េង សា ំ ង Ġ មាន ជាតិ សំ ណ ច្ រ ើន Ġ ប្រ េង កា ត មាន ជាតិ ស្ព ាន់ ធ ័រ ទ ាប និង រ ថ យ ន្ត ច ាស់ ៗ ទៅ តា ម ដង ផ្ល ូវ សារ ធា រណៈ Ġ លើក ទឹក ចិត្ត ដល់ ប្រ ជា ជន ឲ្យ មាន ការ ធ ្វ ើ ដំណើរ តា ម ថ ្ម ើរ ជើង Ġ និង ទ ោច ក្រ យា ន យ ន្ត Ġ ដា ំ ដើម ឈ ើ ឲ្យ បាន ច្ រ ើន នៅ តា ម ដង ផ្ល ូវ ម មា ញ ឹក Ġ ព្រ ោះ វា អា ច ស្រ ូប ធ ូល ីន ិ ង ឧ ស្ម ័ន ពុ ល ផ្ សេ ង ៗ Ġ ដ ែល ចេញ ពី រ ថ យ ន្ត Ġ ត ំ ប ន់ ឧ ស្សា ហ កម្ម និង កន្លែង ច ាក់ សំ រា ម Ġ ត្រូវ នៅ ឆ្ ង ាយ ពី ទី ប្រជុំ ជន ឬ ទី ក្រុង ហើយ នៅ ក្រោម ខ្ យ ល់ Ġ សង ់ ផ្ល ូវ ធ ំ ៗ និង អ គ ារ ទ ាប ៗ ជ ៀស វា ង ការ ប្រ ម ូល ផ្ ត ុំ ន ូវ សារ ធាតុ ពុ ល មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ សង ់ ប ំព ង់ ផ្ ស ែង ច ក្រ ដ ោល យ ប្រ ើប ្រា ស់ ប ច្ច េក វិទ្យា កាត់ បន្ថយ ឧ ស្ម ័ន និង ផ្ ស ែង ពុ ល ឲ្យ បាន ត្រ ឹម ត្រូវ Ġ ប្រ ើប ្រា ស់ ប ច្ច េក វិទ្យា Ġ ទំ ន ើប ក្នុង ការ ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ ឧ ស្ម ័ន Ġ ពុ ល ទ ាំង ឡា យ អនុ វត្ត ច្ បា ប់ យក ពន្ធ លើក ារ បញ្ច ចេញ ឧ ស្ម ័ន ពុ ល ផ្ សេ ង Ġ ពី សំ ណា ក់ រ ោង ច ក្រ ស ហ គ្រ ាស Ġ និង យា ន្ត យ ន្ត ច ាស់ ៗ ជា ដើម	342	▁ដើម្បី ទ ប់ ស្ កាត់ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ មក លើ សុខ ភាព ម នុ ស្ស លើ ពិ ភព លោក ▁ក៏ ដូច ជា ខ្ ល ូន យ ើង ផ្ ទ ាល់ ត ើយ ើង អា ច ធ ្វ ើ កិច្ច ការ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ដើម្បី កាត់ បន្ថយ កា ប ំព ុល ខ្ យ ល់ ▁	56	▁ដើម្បី ទ ប់ ស្ កាត់ ▁គ្រោះថ្នាក់ មក លើ សុខ ភាព ម នុ ស្ស លើ ពី ភព លោក ▁និង រូប យ ើង ផ្ ទ ាល់ យ ើង ត្រូវ មាន វិ ធាន ការ ▁ដូច ខា ង ក្រោម កាត់ បន្ថយ ការ ▁ប្រើប្រាស់ ប្រ េង ស ាំង ▁មាន ជាតិ ស ំណ ច ្រ ើន ▁ប្រេង ក ាត មាន ជាតិ ស្ ពាន់ ធ ័រ ទ ាប និង រ ថ យ ន្ត ច ាស់ ៗ ទៅ ត ាម ដង ផ្ល ូវ សារ ធា រណៈ ▁លើកទឹកចិត្ត ដល់ ប្រ ជា ជន ឲ្យ មាន ការ ធ ្វ ើ ដំណើរ ត ាម ថ ្ម ើរ ជើង ▁និង ទ ោច ក្រ យ ាន យ ន្ត ▁ដាំ ដើម ឈ ើ ឲ្យ បាន ច ្រ ើន នៅ ត ាម ដង ផ្ល ូវ ម ម ាញ ឹក ▁ព្រោះ វា អា ច ស្ រូប ធ ូ លី និង ឧ ស្ម ័ន ព ុល ផ្ ស េង ៗ ▁ដែល ចេញ ពី រ ថ យ ន្ត ▁តំបន់ ឧ ស្សា ហ កម្ម និង កន្លែង ច ាក់ សំ រ ាម ▁ត្រូវ នៅ ឆ្ ង ាយ ពី ទី ប្រជុំ ជន ឬ ទី ក្រុង ហើយ នៅ ក្រោម ខ្ យ ល់ ▁សង់ ផ្ល ូវ ធ ំ ៗ និង អ គ ារ ទ ាប ៗ ជ ៀស វ ាង ការ ប្រ ម ូល ផ្ ត ុំ ន ូវ សារ ធាតុ ព ុល មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ ស ង់ ប ំព ង់ ផ្ ស ែង ច ក្រ ដ ោល យ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ប ច្ច េក វិទ្យា កាត់ បន្ថយ ឧ ស្ម ័ន និង ផ្ ស ែង ព ុល ឲ្យ បាន ត្រ ឹម ត្រូវ ▁ប្រើប្រាស់ ប ច្ច េក វិទ្យា ▁ទំនើប ក្នុង ការ ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ ឧ ស្ម ័ន ▁ពុល ទ ាំង ឡា យ អនុ វត្ត ច ្ប ាប់ យក ពន្ធ លើ ការ បញ្ច ចេញ ឧ ស្ម ័ន ព ុល ផ្ ស េង ▁ពីសំណាក់ រ ោង ច ក្រ ស ហ គ្រ ាស ▁និង យា ន្ត យ ន្ត ច ាស់ ៗ ជា ដើម	313
ចូរនិយាយពីស្នាព្រះហស្ថរបស់ព្រះបាទអង្គឌួង	null	៤ ព្រះបាទអង្គឌួងមានស្នាព្រះហស្ថដូចជាព្រះអង្គមានស្នាដៃខាងអក្សរសាស្រ្តកំណែទំរង់ផ្នែករដ្ឋបាលបង្កើតប្រាក់ថ្មីកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធកសាងផ្លូវពីឧដុង្គ ទៅកំពតកាត់តាមស្រុកឈូក តភ្ជាប់ទៅដល់ផែសមុទ្រថ្មី	null	៤ ព្រះបាទអង្គឌួងមានស្នាព្រះហស្ថដូចជាព្រះអង្គមានស្នាដៃខាងអក្សរសាស្រ្តកំណែទំរង់ផ្នែករដ្ឋបាលបង្កើតប្រាក់ថ្មីកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធកសាងផ្លូវពីឧដុង្គ ទៅកំពតកាត់តាមស្រុកឈូក តភ្ជាប់ទៅដល់ផែសមុទ្រថ្មី	ច ូរ និ យា យ ពី ស្ន ា ព្រ ះ ហ ស្ ថ រ ប ស់ ព្រ ះ បាទ អង្គ ឌ ួង Ġ	22	៤ Ġ ព្រ ះ បាទ អង្គ ឌ ួង មាន ស្ន ា ព្រ ះ ហ ស្ ថ ដូច ជា ព្រ ះ អង្គ មាន ស្ន ា ដៃ ខា ង អ ក្ស រស ាស ្រ ្ត កំ ណ ែ ទំ រ ង់ ផ្ ន ែក រដ្ឋ បាល បង ្ក ើត ប្រា ក់ ថ ្ម ី ក សា ង ហ េ ដ្ឋា រ ច នា សម ្ ព ័ន ្ ធ ក សា ង ផ្ល ូវ ពី ឧ ដ ុង ្ គ Ġ ទៅ កំ ព ត កាត់ តា ម ស្រ ុក ឈ ូក ĠâĢĭâĢĭ ត ភ្ជាប់ ទៅ ដល់ ផ ែ សម ុ ទ្រ ថ ្ម ី	100	▁ចូរ ន ិយ ាយ ពី ស្ន ា ព្រ ះ ហ ស ្ថ រ ប ស់ ព្រ ះ បាទ អង្គ ឌ ួង ▁	21	▁៤ ▁ព្រះបាទ អង្គ ឌ ួង មាន ស្ន ា ព្រ ះ ហ ស ្ថ ដូច ជា ព្រ ះ អង្គ មាន ស្ន ា ដៃ ខា ង អ ក្ស រ សា ស្រ ្ត ក ំណ ែ ទំ រ ង់ ផ្ ន ែក រដ្ឋ បាល ប ង្ក ើត ប្រ ាក់ ថ ្ម ី ក សា ង ហ េ ដ្ឋា រ ច នា ស ម្ព ័ ន្ធ ក សា ង ផ្ល ូវ ពី ឧ ដ ុ ង្គ ▁ទៅ ក ំព ត កាត់ ត ាម ស្រ ុក ឈ ូក ▁តភ្ជាប់ ទៅ ដល់ ផ ែ សម ុ ទ្រ ថ ្ម ី	94
តើព្រុះម៉ាញេទិចបណ្តាលឲ្យមានផលប៉ះពាល់អ្វីខ្លះ នៅលើផែនដី	null	ព្រុះម៉ាញេទិចរំខានដល់រលកវិទ្យុ ទូរទស្សន៍ ទូរសព្ទ ថាមពលអញ្គិសនី និងអាចជះឥទ្ធិពលដល់តារារណបផងដែរ	null	ព្រុះម៉ាញេទិចរំខានដល់រលកវិទ្យុ ទូរទស្សន៍ ទូរសព្ទ ថាមពលអញ្គិសនី និងអាចជះឥទ្ធិពលដល់តារារណបផងដែរ	ត ើ ព្រ ុះ ម៉ា ញ េ ទិ ច បណ្ត ាល ឲ្យ មាន ផល ប៉ ះ ពា ល់ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ នៅ លើ ផ ែន ដ ី Ġ	29	ព្រ ុះ ម៉ា ញ េ ទិ ចរ ំ ខា ន ដល់ រ ល ក វិ ទ ្យ ុ Ġ ទូ រ ទស្សន៍ Ġ ទូ រស ព្ ទ Ġ ថា ម ពល អ ញ ្ គ ិស នី Ġ និង អា ច ជ ះ ឥ ទ្ធិ ពល ដល់ តា រា រណ ប ផ ង ដ ែរ	51	▁តើ ព្រ ុះ ម៉ា ញ េ ទ ិច បណ្ត ាល ឲ្យ មាន ផល ប៉ ះ ព ាល់ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁នៅលើ ផ ែន ដ ី ▁	27	▁ព្រ ុះ ម៉ា ញ េ ទ ិច រំ ខា ន ដល់ រ ល ក វិ ទ ្យ ុ ▁ទូរទស្សន៍ ▁ទូរសព្ទ ▁ថាមពល អ ញ ្ គ ិស នី ▁និង អា ច ជ ះ ឥ ទ្ធិ ពល ដល់ តា រា រណ ប ផ ង ដ ែរ	44
តើរាជធានីភ្នំពេញមានទីតាំងភូមិសាស្រ្តស្ថិតនៅត្រង់ណា	null	រាជធានីភ្នំពេញមានទីតាំងភូមិសាស្រ្តស្ថិតនៅត្រើយខាងលិចត្រង់ទំនាបចតុមុខដែលជាទីប្រសព្វនៃទន្លេបួន ទន្លេទាំងបួននោះគឺ ទន្លេមេគង្គលើ ឬ ទន្លេធំ ទន្លេមេគង្គក្រោម ឬទន្លេក្រៅ ទន្លេសាប និងទន្លេបាសាក់ ឬ ទន្លេក្នុង	null	រាជធានីភ្នំពេញមានទីតាំងភូមិសាស្រ្តស្ថិតនៅត្រើយខាងលិចត្រង់ទំនាបចតុមុខដែលជាទីប្រសព្វនៃទន្លេបួន ទន្លេទាំងបួននោះគឺ ទន្លេមេគង្គលើ ឬ ទន្លេធំ ទន្លេមេគង្គក្រោម ឬទន្លេក្រៅ ទន្លេសាប និងទន្លេបាសាក់ ឬ ទន្លេក្នុង	ត ើរ ា ជ ធាន ី ភ្នំពេញ មាន ទី តាំង ភ ូម ិស ាស ្រ ្ត ស្ ថ ិត នៅ ត្រ ង់ ណា Ġ	23	រាជ ធាន ី ភ្នំពេញ មាន ទី តាំង ភ ូម ិស ាស ្រ ្ត ស្ ថ ិត នៅ ត្រ ើយ ខា ង ល ិច ត្រ ង់ ទំ នា ប ច ត ុម ុ ខ ដ ែល ជា ទី ប្រ ស ព្វ នៃ ទ ន្ ល េ ប ួន Ġ ទ ន្ ល េ ទ ាំង ប ួន ន ោះ គ ឺ Ġ ទ ន្ ល េ មេ គ ង្គ លើ Ġ ឬ Ġ ទ ន្ ល េ ធ ំ Ġ ទ ន្ ល េ មេ គ ង្គ ក្រោម Ġ ឬ ទ ន្ ល េក ្រ ៅ Ġ ទ ន្ ល េស ាប Ġ និង ទ ន្ ល េ បា សា ក់ Ġ ឬ Ġ ទ ន្ ល េក ្ន ុង	109	▁តើ រាជ ធាន ី ភ្នំពេញ មាន ទី តាំង ភ ូម ិ សា ស្រ ្ត ស ្ថ ិត នៅ ត្រ ង់ ណា ▁	21	▁រាជធានី ភ្នំពេញ មាន ទី តាំង ភ ូម ិ សា ស្រ ្ត ស ្ថ ិត នៅ ត្រ ើយ ខា ង ល ិច ត្រ ង់ ទំ នា ប ច ត ុ មុខ ដ ែល ជា ទី ប្រ ស ព្វ នៃ ទ ន ្ល េ ប ួន ▁ទន្លេ ទ ាំង ប ួន ន ោះ គ ឺ ▁ទន្លេ មេ គ ង្គ លើ ▁ឬ ▁ទន្លេ ធ ំ ▁ទន្លេ មេ គ ង្គ ក្រោម ▁ឬ ទ ន ្ល េ ក្រ ៅ ▁ទន្លេ សា ប ▁និង ទ ន ្ល េ ប ាស ាក់ ▁ឬ ▁ទន្លេ ក្នុង	88
ក្នុងឋានៈជាអ្នកអប់រំមួយរូប តើអ្នកធ្វើអ្វីខ្លះដើម្បីការពារវប្បធម៌អរិធម៌ខ្មែរ	null	ក្នុងឋានៈជាអ្នកអប់រំមួយរូប យើងត្រូវការពារវប្បធម៌ និងធរិយធម៌ដូចជាស្គាល់ តម្លៃវប្បធម៌ អរិយធម៌ជាតិរបស់ខ្លួនចេះឪ្យតម្លៃលើវប្បធម៌ការពារដោយទប់ស្កាត់ការជួញដូរសម្បត្តិវប្បធម៌ចេះថែរក្សា ការពារ និងទប់ស្កាត់វប្បធម៌ពាលាអាវ៉ាសែផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌ជាតិដល់ស្រទាប់មហាជន ដល់បណ្ដាលប្រទេសនានាអនុវត្តរាល់គ្រប់ទង្វើ និងសកម្មភាពត្រូវស្ដែងឪ្យសមស្របតាមលក្ខណៈនៃវប្បធម៌ជាតិខ្លួន	null	ក្នុងឋានៈជាអ្នកអប់រំមួយរូប យើងត្រូវការពារវប្បធម៌ និងធរិយធម៌ដូចជាស្គាល់ តម្លៃវប្បធម៌ អរិយធម៌ជាតិរបស់ខ្លួនចេះឪ្យតម្លៃលើវប្បធម៌ការពារដោយទប់ស្កាត់ការជួញដូរសម្បត្តិវប្បធម៌ចេះថែរក្សា ការពារ និងទប់ស្កាត់វប្បធម៌ពាលាអាវ៉ាសែផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌ជាតិដល់ស្រទាប់មហាជន ដល់បណ្ដាលប្រទេសនានាអនុវត្តរាល់គ្រប់ទង្វើ និងសកម្មភាពត្រូវស្ដែងឪ្យសមស្របតាមលក្ខណៈនៃវប្បធម៌ជាតិខ្លួន	ក្នុង ឋ ាន ៈ ជា អ្នក អ ប់ រំ មួយ រូប Ġ ត ើ អ្នក ធ ្វ ើ អ ្វី ខ្ ល ះ ដើម ្ប ី ការពារ វ ប្ប ធម៌ អ រិ ធម៌ ខ្ ម ែរ Ġ	35	ក្នុង ឋ ាន ៈ ជា អ្នក អ ប់ រំ មួយ រូប Ġ យ ើង ត្រូវ ការពារ វ ប្ប ធម៌ Ġ និង ធរ ិយ ធម៌ ដូច ជា ស្ គ ាល់ Ġ ត ម្ល ៃ វ ប្ប ធម៌ Ġ អ រិយ ធម៌ ជាតិ រ ប ស់ ខ្លួន ច េះ ឪ ្យ ត ម្ល ៃ លើ វ ប្ប ធម៌ ការពារ ដោយ ទ ប់ ស្ កាត់ ការ ជ ួញ ដ ូរ សម្បត្តិ វ ប្ប ធម៌ âĢĭ ច េះ ថ ែរ ក្ស ា Ġ ការពារ Ġ និង ទ ប់ ស្ កាត់ វ ប្ប ធម៌ ពា លា អា វ៉ា ស ែ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ ដល់ ស្រ ទ ាប់ ម ហា ជន Ġ ដល់ ប ណ ្ ដា ល ប្រ ទេស នា នា អនុ វត្ត រា ល់ គ្រ ប់ ទ ង ្វ ើ ÂłĠ និង ស កម្ម ភាព ត្រូវ ស្ ដ ែង ឪ ្យ សម ស្រ ប តា ម ល ក្ខ ណៈ នៃ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ ខ្លួន	147	▁ក្នុង ឋ ាន ៈ ជា អ្នក អ ប់ រំ មួយ រូប ▁តើ អ្នក ធ ្វ ើ អ ្វី ខ្ ល ះ ដើម ្ប ី ការពារ វ ប្ប ធម៌ អ រិ ធម៌ ខ្ ម ែរ ▁	34	▁ក្នុង ឋ ាន ៈ ជា អ្នក អ ប់ រំ មួយ រូប ▁យើង ត្រូវ ការពារ វ ប្ប ធម៌ ▁និង ធ រិយ ធម៌ ដូច ជា ស្ គ ាល់ ▁តម្លៃ វ ប្ប ធម៌ ▁អរិយធម៌ ជាតិ រ ប ស់ ខ្លួន ច េះ ឪ ្យ ត ម្ល ៃ លើ វ ប្ប ធម៌ ការពារ ដោយ ទ ប់ ស្ កាត់ ការ ជ ួញ ដ ូរ សម្បត្តិ វ ប្ប ធម៌ ▁ចេះ ថ ែរ ក ្សា ▁ការពារ ▁និង ទ ប់ ស្ កាត់ វ ប្ប ធម៌ ពា លា អា វ៉ា ស ែ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ ដល់ ស្រ ទ ាប់ ម ហា ជន ▁ដល់ ប ណ ្ ដា ល ប្រ ទេស នា នា អនុ វត្ត រ ាល់ គ្រ ប់ ទ ង ្វ ើ ▁និង ស កម្ម ភាព ត្រូវ ស្ ដ ែង ឪ ្យ សម ស្រ ប ត ាម ល ក្ខ ណៈ នៃ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ ខ្លួន	141
ដូចម្តេចដែលហៅថា “ឩស្សាហកម្មបញ្ញា” ចូរពន្យល់ និងបញ្ជាក់ដោយឩទាហរណ៍ក្នុងការផលិតកម្មសហរដ្ឋអាមេរិក	null	ឩស្សាហកម្មបញ្ញា គឺជាឩស្សាហកម្មដែលប្រើប្រាស់បញ្ញា ដោយផ្អែកលើការស្រាវជ្រាវខ្លាំងលើក្រុមហត្ថពលករមានជំនាន់ខ្ពស់ និងលើបន្សុំាទៅលើបន្លាស់ប្តូរថេរ ឆាប់រហ័ស បច្ចេកទេសជឿនលឿនបំផុតឩទាហរណ៍ ផ្នែកគីមីមានប្លាស្ទិច កៅស៊ូ គីមីរ៉ែ គីមីសរីរាង្គ,សំណង់បរិក្ខារអគ្គិសនី និងអេឡិចត្រូនិច មានម៉ាញ៉េ ទូរទស្សន៍ ម៉ាស៊ីនចាក់ស៊ីឌី ព័ត៍មានវិទ្យា, សំណង់យន្តហោះ និងយានអវកាស	null	ឩស្សាហកម្មបញ្ញា គឺជាឩស្សាហកម្មដែលប្រើប្រាស់បញ្ញា ដោយផ្អែកលើការស្រាវជ្រាវខ្លាំងលើក្រុមហត្ថពលករមានជំនាន់ខ្ពស់ និងលើបន្សុំាទៅលើបន្លាស់ប្តូរថេរ ឆាប់រហ័ស បច្ចេកទេសជឿនលឿនបំផុតឩទាហរណ៍ ផ្នែកគីមីមានប្លាស្ទិច កៅស៊ូ គីមីរ៉ែ គីមីសរីរាង្គ,សំណង់បរិក្ខារអគ្គិសនី និងអេឡិចត្រូនិច មានម៉ាញ៉េ ទូរទស្សន៍ ម៉ាស៊ីនចាក់ស៊ីឌី ព័ត៍មានវិទ្យា, សំណង់យន្តហោះ និងយានអវកាស	ដូច ម្ ត េច ដ ែល ហ ៅ ថា ĠâĢľ ឩ ស្សា ហ កម្ម ប ញ្ញា âĢĿ Ġ ច ូរ ព ន្ យ ល់ Ġ និង បញ្ជា ក់ ដោយ ឩ ទ ា ហ រណ ៍ ក្នុង ការ ផល ិត កម្ម ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក Ġ	42	ឩ ស្សា ហ កម្ម ប ញ្ញា Ġ គ ឺ ជា ឩ ស្សា ហ កម្ម ដ ែល ប្រ ើប ្រា ស់ ប ញ្ញា Ġ ដោយ ផ្ អ ែក លើក ារ ស្រ ាវ ជ្រ ាវ ខ្ លា ំ ង លើក ្រ ុម ហ ត្ថ ពល ករ មាន ជំ នា ន់ ខ្ ព ស់ Ġ និង លើ ប ន្ សុ ំ ា ទៅ លើ ប ន្ លាស់ ប្ តូ រ ថ េរ Ġ ឆ ាប់ រ ហ ័ ស Ġ ប ច្ច េក ទេស ជឿនលឿន ប ំ ផ ុត ឩ ទ ា ហ រណ ៍ Ġ ផ្ ន ែក គី មី មាន ប្ លា ស្ទ ិច Ġ ក ៅ ស៊ូ Ġ គី មី រ៉ ែ Ġ គី មី ស រី រា ង្គ , សំ ណ ង់ បរ ិក ្ខ ារ អ គ្គ ិស នី Ġ និង អ េ ឡ ិច ត្រ ូន ិច Ġ មាន ម៉ា ញ ៉ េ Ġ ទូ រ ទស្សន៍ Ġ ម៉ា ស៊ី ន ច ាក់ ស៊ី ឌី Ġ ព ័ត ៍ មាន វិទ្យា , Ġ សំ ណ ង់ យ ន្ត ហ ោះ Ġ និង យា ន អ វ កាស	162	▁ដូចម្តេច ដ ែល ហ ៅ ថា ▁ “ ឩ ស្សា ហ កម្ម ប ញ្ញា ” ▁ចូរ ព ន ្យ ល់ ▁និង បញ្ជា ក់ ដោយ ឩ ទ ា ហ រ ណ៍ ក្នុង ការ ផល ិត កម្ម ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ▁	38	▁ ឩ ស្សា ហ កម្ម ប ញ្ញា ▁គឺជា ឩ ស្សា ហ កម្ម ដ ែល ប្រ ើ ប្រ ាស់ ប ញ្ញា ▁ដោយ ផ្ អ ែក លើ ការ ស្រ ាវ ជ្រ ាវ ខ្ ល ាំង លើ ក្រុម ហ ត្ថ ពល ករ មាន ជំ ន ាន់ ខ្ ព ស់ ▁និង លើ ប ន្ ស ុំ ា ទៅ លើ ប ន្ លាស់ ប ្ត ូរ ថ េរ ▁ឆាប់រហ័ស ▁បច្ចេកទេស ជឿនលឿន ប ំ ផ ុត ឩ ទ ា ហ រ ណ៍ ▁ផ្នែក គី មី មាន ប ្លា ស្ទ ិច ▁កៅស៊ូ ▁គីមី រ៉ ែ ▁គីមី ស រី រា ង្គ , ស ំណ ង់ ប រិ ក្ខ ារ អ គ្គ ិស នី ▁និង អ េ ឡ ិច ត្រ ូន ិច ▁មាន ម៉ា ញ ៉ េ ▁ទូរទស្សន៍ ▁ម៉ាស៊ីន ច ាក់ ស៊ី ឌី ▁ព ័ត ៍ មាន វិទ្យា , ▁សំណង់ យ ន្ត ហ ោះ ▁និង យ ាន អ វ កាស	138
ស្រ្តីផ្ទៃពោះ ឆាប់ទទួលការឆ្លងជម្ងឺគ្រុនចាញ់ជាងមនុស្សធម្មតាតើជម្ងឺនេះបង្កផលប៉ះពាល់ យ៉ាងណាខ្លះ ដល់ស្រ្តីជាម្តាយកំពុងពរពោះ និងដល់ទារកដែលកើតមក	null	ដូចជាជម្ងឺនេះធ្វើឲ្យអ្នកជម្ងឺស្លេកស្លាំង អាចបណ្តាលឲ្យរលូតកូន កូនកើតមិនគ្រប់ខែ ឬស្លាប់ក្នុងពោះម្តាយ ពេលកើតម្តាយដែលមានជម្ងឺគ្រុនចាញ់ ទារកមានមាឌល្អិតកម្លាំងខ្សោយហើយនឹងងាយទទួលរងជម្ងឺផ្សេងៗទៀត	null	ដូចជាជម្ងឺនេះធ្វើឲ្យអ្នកជម្ងឺស្លេកស្លាំង អាចបណ្តាលឲ្យរលូតកូន កូនកើតមិនគ្រប់ខែ ឬស្លាប់ក្នុងពោះម្តាយ ពេលកើតម្តាយដែលមានជម្ងឺគ្រុនចាញ់ ទារកមានមាឌល្អិតកម្លាំងខ្សោយហើយនឹងងាយទទួលរងជម្ងឺផ្សេងៗទៀត	ស្រ ្ត ី ផ្ ទ ៃ ព ោះ Ġ ឆ ាប់ ទទួល ការ ឆ្ លង ជ ម្ ង ឺ គ្រ ុន ច ាញ់ ជា ង ម នុ ស្ស ធម្ម តា ត ើ ជ ម្ ង ឺន េះ បង ្ក ផល ប៉ ះ ពា ល់ Ġ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ Ġ ដល់ ស្រ ្ត ី ជា ម្ តា យក ំព ុង ពរ ព ោះ Ġ និង ដល់ ទ ារ ក ដ ែល កើត មក Ġ	70	ដូច ជា ជ ម្ ង ឺន េះ ធ ្វ ើ ឲ្យ អ្នក ជ ម្ ង ឺ ស្ ល េក ស្ លា ំ ង Ġ អា ច បណ្ត ាល ឲ្យ រ ល ូត កូ ន Ġ កូ ន កើត ម ិន គ្រ ប់ ខែ Ġ ឬ ស្លាប់ ក្នុង ព ោះ ម្ តា យ Ġ ពេល កើត ម្ តា យ ដ ែល មាន ជ ម្ ង ឺ គ្រ ុន ច ាញ់ Ġ ទ ារ ក មាន មា ឌ ល្អ ិត ក ម្ល ាំង ខ្សោយ ហើយ នឹង ង ាយ ទទួល រ ង ជ ម្ ង ឺ ផ្ សេ ង ៗ ទៀត	93	▁ស្រ ្ត ី ផ្ ទ ៃ ព ោះ ▁ឆាប់ ទទួល ការ ឆ្ លង ជ ម្ ង ឺ គ្រ ុន ច ាញ់ ជា ង ម នុ ស្ស ធម្ម តា ត ើ ជ ម្ ង ឺ នេះ ប ង្ក ផល ប៉ ះ ព ាល់ ▁យ៉ាងណា ខ្ ល ះ ▁ដល់ ស្រ ្ត ី ជា ម្ តា យក ំព ុង ពរ ព ោះ ▁និង ដល់ ទ ារ ក ដ ែល កើត មក ▁	68	▁ដូចជា ជ ម្ ង ឺ នេះ ធ ្វ ើ ឲ្យ អ្នក ជ ម្ ង ឺ ស ្ល េក ស ្ល ាំង ▁អាច បណ្ត ាល ឲ្យ រ ល ូត ក ូន ▁កូន កើត ម ិន គ្រ ប់ ខែ ▁ឬ ស្លាប់ ក្នុង ព ោះ ម ្ត ាយ ▁ពេល កើត ម ្ត ាយ ដ ែល មាន ជ ម្ ង ឺ គ្រ ុន ច ាញ់ ▁ទារក មាន មា ឌ ល្អ ិត ក ម្ល ាំង ខ្សោយ ហើយ នឹង ង ាយ ទទួល រ ង ជ ម្ ង ឺ ផ្ ស េង ៗ ទៀត	87
តើធាតុសំខាន់ៗក្នុងរបបប្រជាធិតេយ្យ មានអ្វីខ្លះ	null	ធាតុសំខាន់ៗក្នុងរបបប្រជាធិតេយ្យមានសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិការជ្រើសរើសដោយសេរីការដឹកនាំដោយភាគច្រើន សម្លេងភាគច្រើន និងសិទ្ធិតិច គោរពសម្លេងភាគតិចដែរគណបក្សនយោបាយភាគច្រើន	null	ធាតុសំខាន់ៗក្នុងរបបប្រជាធិតេយ្យមានសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិការជ្រើសរើសដោយសេរីការដឹកនាំដោយភាគច្រើន សម្លេងភាគច្រើន និងសិទ្ធិតិច គោរពសម្លេងភាគតិចដែរគណបក្សនយោបាយភាគច្រើន	ត ើ ធាតុ សំ ខា ន់ ៗ ក្នុង រ ប ប ប្រ ជា ធិ ត េយ្យ Ġ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	22	âĢĭ Ġ ធាតុ សំ ខា ន់ ៗ ក្នុង រ ប ប ប្រ ជា ធិ ត េយ្យ មាន សេ រី ភាព ក្នុង ការ បញ្ច េញ ម តិ ការ ជ្រ ើស រ ើស ដោយ សេ រី ការ ដ ឹក នាំ ដោយ ភាគ ច្ រ ើន Ġ សម ្ល េង ភាគ ច្ រ ើន Ġ និង សិ ទ្ធិ តិ ច Ġ គោ រ ព សម ្ល េង ភាគ តិ ច ដ ែរ គ ណ ប ក្ស ន យោ បា យ ភាគ ច្ រ ើន	76	▁តើ ធាតុ សំ ខ ាន់ ៗ ក្នុង រ ប ប ប្រ ជា ធ ិត េយ្យ ▁មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	21	▁ធាតុ សំ ខ ាន់ ៗ ក្នុង រ ប ប ប្រ ជា ធ ិត េយ្យ មាន សេ រី ភាព ក្នុង ការ បញ្ច េញ ម តិ ការ ជ្រ ើស រ ើស ដោយ សេ រី ការ ដ ឹក នាំ ដោយ ភាគ ច ្រ ើន ▁សម្លេង ភាគ ច ្រ ើន ▁និង ស ិទ្ធ ិត ិច ▁គោរព ស ម្ល េង ភាគ ត ិច ដ ែរ គ ណ ប ក្ស ន យោ ប ាយ ភាគ ច ្រ ើន	72
តើអក្សរសិល្ប៍ខ្មែររឿងទុកបរិញ្ញាបត្រឱ្យមេឃមើលជាវណ្ណកម្មដែលនិពន្ធដោយនរណា	null	អក្សរសិល្ប៍ខ្មែររឿងទុកបរិញ្ញាបត្រឱ្យមេឃមើលជាវណ្ណកម្មដែលនិពន្ធដោយលោកយូសុភា	null	អក្សរសិល្ប៍ខ្មែររឿងទុកបរិញ្ញាបត្រឱ្យមេឃមើលជាវណ្ណកម្មដែលនិពន្ធដោយលោកយូសុភា	ត ើ អ ក្ស រស ិល ្ប ៍ ខ្ ម ែរ រឿង ទុក បរ ិញ ្ញ ាប ត្រ ឱ្យ មេ ឃ មើល ជា វ ណ្ណ កម្ម ដ ែល និ ពន្ធ ដោយ ន រណ ា Ġ	34	អ ក្ស រស ិល ្ប ៍ ខ្ ម ែរ រឿង ទុក បរ ិញ ្ញ ាប ត្រ ឱ្យ មេ ឃ មើល ជា វ ណ្ណ កម្ម ដ ែល និ ពន្ធ ដោយ លោក យ ូស ុ ភា	34	▁តើ អ ក្ស រស ិល ្ប ៍ ខ្ ម ែរ រឿង ទុក ប រិ ញ្ញា ប ត្រ ឱ្យ មេ ឃ មើល ជា វ ណ្ណ កម្ម ដ ែល និ ពន្ធ ដោយ ន រ ណា ▁	33	▁អក្សរ ស ិល ្ប ៍ ខ្ ម ែរ រឿង ទុក ប រិ ញ្ញា ប ត្រ ឱ្យ មេ ឃ មើល ជា វ ណ្ណ កម្ម ដ ែល និ ពន្ធ ដោយ លោក យ ូស ុ ភា	33
តើអគ្គនាយកដ្ឋានបេតិកភណ្ឌរបស់ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈមានភារកិច្ចអ្វីខ្លះ ហើយមាននាយកដ្ឋានចំណុះប៉ុន្មានអ្វីខ្លះ	null	អគ្គនាយដ្ឋានបេតិកភណ្ឌ មានមុខងារអនុវត្តរាល់នូវបេសកកម្មរបស់ក្រសួង ក្នុងការប្រតិបត្តិនយោបាយលើបេតិកភណ្ឌ សារមន្ទីរគាំពារ និងអភិរក្សសំណង់បុរាណនិងវត្ថុបុរាណ ការស្រាវជ្រាវ រុករកនិងកំណាយស្ថានីយបុរេប្រវត្តិ ប្រវត្តិសាស្រ្ត ដែលកប់ក្នុងដីក្រោមទឹក និងការអប់រំផ្សព្វផ្សាយអគ្គនាយកដ្ឋានបេតិកភណ្ឌ មាននាយកដ្ឋានចំណុះចំនួន៤ បួន នាយកដ្ឋានបុរាណវត្ថុ នាយកដ្ឋានសារមន្ទីរ នាយកដ្ឋានគាំពារនិងអភិរក្សសំណង់បុរាណ នាយកដ្ឋាន បុរាណវិទ្យា បុរេប្រវត្តិវិទ្យា	null	អគ្គនាយដ្ឋានបេតិកភណ្ឌ មានមុខងារអនុវត្តរាល់នូវបេសកកម្មរបស់ក្រសួង ក្នុងការប្រតិបត្តិនយោបាយលើបេតិកភណ្ឌ សារមន្ទីរគាំពារ និងអភិរក្សសំណង់បុរាណនិងវត្ថុបុរាណ ការស្រាវជ្រាវ រុករកនិងកំណាយស្ថានីយបុរេប្រវត្តិ ប្រវត្តិសាស្រ្ត ដែលកប់ក្នុងដីក្រោមទឹក និងការអប់រំផ្សព្វផ្សាយអគ្គនាយកដ្ឋានបេតិកភណ្ឌ មាននាយកដ្ឋានចំណុះចំនួន៤ បួន នាយកដ្ឋានបុរាណវត្ថុ នាយកដ្ឋានសារមន្ទីរ នាយកដ្ឋានគាំពារនិងអភិរក្សសំណង់បុរាណ នាយកដ្ឋាន បុរាណវិទ្យា បុរេប្រវត្តិវិទ្យា	ត ើ អ គ្គ នា យក ដ្ឋាន ប េត ិក ភណ្ឌ រ ប ស់ ក្រ ស ួង វ ប្ប ធម៌ Ġ និង វិ ច ិត ្រ សិ ល ្ប ៈ មាន ភា រក ិច ្ច អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ហើយ មាន នា យក ដ្ឋាន ចំ ណ ុះ ប៉ ុន ្ម ាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	56	អ គ្គ នា យ ដ្ឋាន ប េត ិក ភណ្ឌ Ġ មាន មុខ ងារ អនុ វត្ត រា ល់ ន ូវ ប េស ក កម្ម រ ប ស់ ក្រ ស ួង Ġ ក្នុង ការ ប្រ តិ ប ត្តិ ន យោ បា យ លើ ប េត ិក ភណ្ឌ Ġ សារ ម ន្ទ ី រ គ ាំ ពារ Ġ និង អ ភិ រក ្ស សំ ណ ង់ ប ុរ ា ណ និង វ ត្ថ ុប ុរ ា ណ Ġ ការ ស្រ ាវ ជ្រ ាវ Ġ រ ុក រក និង កំ ណា យ ស្ថាន ី យ ប ុរ េ ប្រ វត្ត ិ Ġ ប្រ វត្ត ិស ាស ្រ ្ត Ġ ដ ែល ក ប់ ក្នុង ដ ី ក្រោម ទឹក Ġ និង ការ អ ប់ រំ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ អ គ្គ នា យក ដ្ឋាន ប េត ិក ភណ្ឌ ĠÂł មាន នា យក ដ្ឋាន ចំ ណ ុះ ចំ ន ួន ៤ Ġ ប ួន Ġ នា យក ដ្ឋាន ប ុរ ា ណ វ ត្ថ ុ Ġ នា យក ដ្ឋាន សារ ម ន្ទ ី រ Ġ នា យក ដ្ឋាន គ ាំ ពារ និង អ ភិ រក ្ស សំ ណ ង់ ប ុរ ា ណ Ġ នា យក ដ្ឋាន Ġ ប ុរ ា ណ វិទ្យា Ġ ប ុរ េ ប្រ វត្ត ិ វិទ្យា	188	▁តើ អ គ្គ នា យក ដ្ឋាន ប េត ិក ភណ្ឌ រ ប ស់ ក្រ ស ួង វ ប្ប ធម៌ ▁និង វ ិច ិត ្រ ស ិល ្ប ៈ មាន ភា រ កិច្ច អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ហើយ មាន នា យក ដ្ឋាន ច ំណ ុះ ប៉ ុន ្ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	54	▁អគ្គ ន ាយ ដ្ឋាន ប េត ិក ភណ្ឌ ▁មាន មុខ ងារ អនុ វត្ត រ ាល់ ន ូវ ប េស ក កម្ម រ ប ស់ ក្រ ស ួង ▁ក្នុង ការ ប្រ តិ ប ត្តិ ន យោ ប ាយ លើ ប េត ិក ភណ្ឌ ▁សារ ម ន្ទ ី រ គ ាំ ពារ ▁និង អ ភិ រ ក្ស ស ំណ ង់ ប ុរ ា ណ និង វ ត្ថ ុប ុរ ា ណ ▁ការស្រាវជ្រាវ ▁រុករក និង ក ំណ ាយ ស្ថាន ី យ ប ុរ េ ប្រ វ ត្តិ ▁ប្រវត្តិ សា ស្រ ្ត ▁ដែល ក ប់ ក្នុង ដ ី ក្រោម ទឹក ▁និង ការ អ ប់ រំ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ អ គ្គ នា យក ដ្ឋាន ប េត ិក ភណ្ឌ ▁មាន នា យក ដ្ឋាន ច ំណ ុះ ចំ ន ួន ៤ ▁បួន ▁នាយកដ្ឋាន ប ុរ ា ណ វ ត្ថ ុ ▁នាយកដ្ឋាន សារ ម ន្ទ ី រ ▁នាយកដ្ឋាន គ ាំ ពារ និង អ ភិ រ ក្ស ស ំណ ង់ ប ុរ ា ណ ▁នាយកដ្ឋាន ▁បុរាណ វិទ្យា ▁បុ រ េ ប្រ វ ត្តិ វិទ្យា	166
ដូចម្តេចដែឡហៅថា ពិចារណាតាមទស្សនវិជ្ជា	null	ដែលហៅថាពិចារណាតាមទស្សនវិជ្ជា គឺពិចារណាតាមបែបទស្សនវិជ្ជា គឺជាការពិចារណាមួយ ដែលទាមទារនូវអំណត់ខន្តីជំនះគ្រប់តណ្ហា គ្រប់ឧបសគ្គនិងការលំបាកដែលផ្តើមចេញពីចំងល់ទៅសង្ស័យដើម្បីឈានទៅដល់ការពិចារណា តាមសូក្រាត ពិចារណាតាមបែបទស្សនវិជ្ជាគឺ ហាត់ស្លាប់មានន័យថាសូក្រាត ពិចារណាលើន័យជីវីតរបស់ខ្លួនផ្ទាល់សិនរួចហើយទើបពិចារណាដល់បញ្ហាអ្នកដទៃ តាមកង់ ពិចារណាតាមបែបទស្សនវិជ្ជា គឺពិចារណាលើបញ្ហាធំៗបី តើយើងអាចស្គាល់អ្វីខ្លះ តើយើងត្រូវធ្វើអ្វីខ្លះ តើយើងអាចសង្ឃឹមលើអ្វីខ្លះ	null	ដែលហៅថាពិចារណាតាមទស្សនវិជ្ជា គឺពិចារណាតាមបែបទស្សនវិជ្ជា គឺជាការពិចារណាមួយ ដែលទាមទារនូវអំណត់ខន្តីជំនះគ្រប់តណ្ហា គ្រប់ឧបសគ្គនិងការលំបាកដែលផ្តើមចេញពីចំងល់ទៅសង្ស័យដើម្បីឈានទៅដល់ការពិចារណា តាមសូក្រាត ពិចារណាតាមបែបទស្សនវិជ្ជាគឺ ហាត់ស្លាប់មានន័យថាសូក្រាត ពិចារណាលើន័យជីវីតរបស់ខ្លួនផ្ទាល់សិនរួចហើយទើបពិចារណាដល់បញ្ហាអ្នកដទៃ តាមកង់ ពិចារណាតាមបែបទស្សនវិជ្ជា គឺពិចារណាលើបញ្ហាធំៗបី តើយើងអាចស្គាល់អ្វីខ្លះ តើយើងត្រូវធ្វើអ្វីខ្លះ តើយើងអាចសង្ឃឹមលើអ្វីខ្លះ	ដូច ម្ ត េច ដ ែ ឡ ហ ៅ ថា Ġ ពិ ចារ ណា តា ម ទ ស្ស ន វិជ្ជា Ġ	19	ដ ែល ហ ៅ ថា ពិ ចារ ណា តា ម ទ ស្ស ន វិជ្ជា Ġ គ ឺ ពិ ចារ ណា តា ម ប ែប ទ ស្ស ន វិជ្ជា Ġ គ ឺ ជា ការ ពិ ចារ ណា មួយ Ġ ដ ែល ទ ាម ទ ារ ន ូវ អ ំណ ត់ ខ ន្ត ី ជំ ន ះ គ្រ ប់ ត ណ ្ហ ា Ġ គ្រ ប់ ឧ ប ស គ្គ និង ការ លំបាក ដ ែល ផ្ ត ើម ចេញ ពី ចំ ង ល់ ទៅ សង្ស័យ ដើម ្ប ី ឈ ាន ទៅ ដល់ ការ ពិ ចារ ណា Ġ តា ម ស ូក ្រា ត Ġ ពិ ចារ ណា តា ម ប ែប ទ ស្ស ន វិជ្ជា គ ឺ Ġ ហា ត់ ស្លាប់ មាន ន ័យ ថា ស ូក ្រា ត Ġ ពិ ចារ ណា លើ ន ័យ ជីវ ីត រ ប ស់ ខ្លួន ផ្ ទ ាល់ សិ ន រ ួច ហើយ ទ ើប ពិ ចារ ណា ដល់ ប ញ ្ហ ា អ្នក ដ ទ ៃ Ġ តា មក ង់ Ġ ពិ ចារ ណា តា ម ប ែប ទ ស្ស ន វិជ្ជា Ġ គ ឺ ពិ ចារ ណា លើ ប ញ ្ហ ា ធ ំ ៗ បី Ġ ត ើយ ើង អា ច ស្ គ ាល់ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ត ើយ ើង ត្រូវ ធ ្វ ើ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ត ើយ ើង អា ច សង ្ ឃ ឹម លើ អ ្វី ខ្ ល ះ	222	▁ដូចម្តេច ដ ែ ឡ ហ ៅ ថា ▁ពិចារណា ត ាម ទ ស្ស ន វិជ្ជា ▁	14	▁ដែល ហ ៅ ថា ពិ ចារ ណា ត ាម ទ ស្ស ន វិជ្ជា ▁គឺ ពិ ចារ ណា ត ាម ប ែប ទ ស្ស ន វិជ្ជា ▁គឺជា ការ ពិ ចារ ណា មួយ ▁ដែល ទ ាម ទ ារ ន ូវ អ ំណ ត់ ខ ន្ត ី ជំ ន ះ គ្រ ប់ ត ណ ្ហ ា ▁គ្រប់ ឧ ប ស គ្គ និង ការ លំបាក ដ ែល ផ្ ត ើម ចេញ ពី ចំ ង ល់ ទៅ សង្ស័យ ដើម ្ប ី ឈ ាន ទៅ ដល់ ការ ពិ ចារ ណា ▁តាម ស ូ ក្រ ាត ▁ពិចារណា ត ាម ប ែប ទ ស្ស ន វិជ្ជា គ ឺ ▁ហាត់ ស្លាប់ មាន ន ័យ ថា ស ូ ក្រ ាត ▁ពិចារណា លើ ន ័យ ជីវ ីត រ ប ស់ ខ្លួន ផ្ ទ ាល់ ស ិន រ ួច ហើយ ទ ើប ពិ ចារ ណា ដល់ ប ញ ្ហ ា អ្នក ដ ទ ៃ ▁តាម ក ង់ ▁ពិចារណា ត ាម ប ែប ទ ស្ស ន វិជ្ជា ▁គឺ ពិ ចារ ណា លើ ប ញ ្ហ ា ធ ំ ៗ បី ▁តើ យ ើង អា ច ស្ គ ាល់ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁តើ យ ើង ត្រូវ ធ ្វ ើ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁តើ យ ើង អា ច សង ្ ឃ ឹម លើ អ ្វី ខ្ ល ះ	207
ហេតុអ្វីបានជាអំណាចតុលាការត្រូវតែជាអំណាចឯករាជ្យ	null	បានជាអំណាចតុលាការត្រូវតែជាអំណាចឯករាជ្យ ព្រោះគេចង់បានភាពយុត្តិធម៌មួយពីការកាត់ក្តីដោយត្រឹមត្រូវដើម្បីការពារសិទ្ធិសេរីភាព និងករណីយកិច្ចរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញដើម្បីរក្សាការពារសណ្តាប់ធ្នាប់ សន្តិសុខសាធារណៈដើម្បីរក្សាការពារ សុវត្ថិភាពផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្តជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីទប់ស្កាត់ មិនអោយសិទ្ធិរបស់បុគ្គលម្នាក់ប្រើហួសព្រំដែនដែលទៅរំលោភដល់សិទ្ធិអ្នកដទៃដើម្បីផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ប្រជារាស្រ្ត ធានាដល់ការអនុវត្តច្បាប់មានប្រសិទ្ធភាព ប្រសិនបើតុលាការគ្មានឯករាជ្យសម្បត្តិធម៌ប្រជារាស្រ្តគ្មានជំនឿលើច្បាប់ ហើយប្រាកដជារិះរកមធ្យោបាយផ្ទាល់ខ្លួនដោយមិនពឹងលើច្បាប់ ដែលអាចនាំឱ្យមានបញ្ហាអស្ថិរភាពសង្គម	null	បានជាអំណាចតុលាការត្រូវតែជាអំណាចឯករាជ្យ ព្រោះគេចង់បានភាពយុត្តិធម៌មួយពីការកាត់ក្តីដោយត្រឹមត្រូវដើម្បីការពារសិទ្ធិសេរីភាព និងករណីយកិច្ចរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញដើម្បីរក្សាការពារសណ្តាប់ធ្នាប់ សន្តិសុខសាធារណៈដើម្បីរក្សាការពារ សុវត្ថិភាពផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្តជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីទប់ស្កាត់ មិនអោយសិទ្ធិរបស់បុគ្គលម្នាក់ប្រើហួសព្រំដែនដែលទៅរំលោភដល់សិទ្ធិអ្នកដទៃដើម្បីផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ប្រជារាស្រ្ត ធានាដល់ការអនុវត្តច្បាប់មានប្រសិទ្ធភាព ប្រសិនបើតុលាការគ្មានឯករាជ្យសម្បត្តិធម៌ប្រជារាស្រ្តគ្មានជំនឿលើច្បាប់ ហើយប្រាកដជារិះរកមធ្យោបាយផ្ទាល់ខ្លួនដោយមិនពឹងលើច្បាប់ ដែលអាចនាំឱ្យមានបញ្ហាអស្ថិរភាពសង្គម	ហេតុ អ ្វី បាន ជា អ ំណ ា ច ត ុល ាក ារ ត្រូវ តែ ជា អ ំណ ា ច ឯក រាជ ្យ Ġ	23	បាន ជា អ ំណ ា ច ត ុល ាក ារ ត្រូវ តែ ជា អ ំណ ា ច ឯក រាជ ្យ Ġ ព្រ ោះ គ េច ង់ បាន ភាព យុត្តិ ធម៌ មួយ ពី ការ កាត់ ក្តី ដោយ ត្រ ឹម ត្រូវ ដើម ្ប ី ការពារ សិ ទ្ធិ សេ រី ភាព Ġ និង ករណី យក ិច ្ច រ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ដ ែល មាន ច ែង នៅ ក្នុង រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ ដើម ្ប ី រក ្សា ការពារ ស ណ្ត ាប់ ធ ្នា ប់ Ġ ស ន្ត ិស ុ ខ សា ធា រណៈ ដើម ្ប ី រក ្សា ការពារ Ġ សុ វ ត្ថ ិ ភាព ផ្ល ូវ កាយ Ġ និង ផ្ល ូវ ចិត្ត ជ ូន ដល់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ដើម ្ប ី ទ ប់ ស្ កាត់ Ġ ម ិន អោយ សិ ទ្ធិ រ ប ស់ ប ុ គ្គ ល ម្ នាក់ ប្រ ើ ហ ួស ព្រ ំ ដ ែន ដ ែល ទៅ រំ ល ោ ភ ដល់ សិ ទ្ធិ អ្នក ដ ទ ៃ ដើម ្ប ី ផ្ ត ល់ យុត្តិ ធម៌ ដល់ ប្រ ជា រា ស្រ ្ត Ġ ធាន ា ដល់ ការ អនុ វត្ត ច្ បា ប់ មាន ប្រ សិ ទ្ធ ភាព Ġ ប្រ សិ ន ប ើត ុល ាក ារ គ ្ម ាន ឯក រាជ ្យ សម្បត្តិ ធម៌ ប្រ ជា រា ស្រ ្ត គ ្ម ាន ជំ ន ឿ លើ ច្ បា ប់ Ġ ហើយ ប្រា ក ដ ជា រិ ះ រក ម ធ ្យ ោ បា យ ផ្ ទ ាល់ ខ្លួន ដោយ ម ិន ព ឹង លើ ច្ បា ប់ Ġ ដ ែល អា ច នាំ ឱ្យ មាន ប ញ ្ហ ា អ ស្ ថ ិ រ ភាព សង ្ គម	264	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា អ ំ ណា ច ត ុល ា ការ ត្រូវ តែ ជា អ ំ ណា ច ឯក រាជ ្យ ▁	23	▁បានជា អ ំ ណា ច ត ុល ា ការ ត្រូវ តែ ជា អ ំ ណា ច ឯក រាជ ្យ ▁ព្រោះ គ េច ង់ បាន ភាព យុត្តិ ធម៌ មួយ ពី ការ កាត់ ក្តី ដោយ ត្រ ឹម ត្រូវ ដើម ្ប ី ការពារ សិ ទ្ធិ សេ រី ភាព ▁និង ករណី យ កិច្ច រ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ដ ែល មាន ច ែង នៅ ក្នុង រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ ដើម ្ប ី រក ្សា ការពារ ស ណ្ត ាប់ ធ ្ន ាប់ ▁សន្តិសុខ សា ធា រណៈ ដើម ្ប ី រក ្សា ការពារ ▁សុវត្ថិភាព ផ្ល ូវ កាយ ▁និង ផ្ល ូវ ចិត្ត ជ ូន ដល់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ដើម ្ប ី ទ ប់ ស្ កាត់ ▁មិន អោយ សិ ទ្ធិ រ ប ស់ ប ុ គ្គ ល ម្ នាក់ ប្រ ើ ហ ួស ព្រ ំ ដ ែន ដ ែល ទៅ រំ ល ោ ភ ដល់ សិ ទ្ធិ អ្នក ដ ទ ៃ ដើម ្ប ី ផ្ ត ល់ យុត្តិ ធម៌ ដល់ ប្រ ជា រា ស្រ ្ត ▁ធានា ដល់ ការ អនុ វត្ត ច ្ប ាប់ មាន ប្រ ស ិទ្ធ ភាព ▁ប្រសិនបើ ត ុល ា ការ គ ្ មាន ឯក រាជ ្យ សម្បត្តិ ធម៌ ប្រ ជា រា ស្រ ្ត គ ្ មាន ជំ ន ឿ លើ ច ្ប ាប់ ▁ហើយ ប្រា ក ដ ជា រ ិះ រក ម ធ ្យ ោ ប ាយ ផ្ ទ ាល់ ខ្លួន ដោយ ម ិន ព ឹង លើ ច ្ប ាប់ ▁ដែល អា ច នាំ ឱ្យ មាន ប ញ ្ហ ា អ ស ្ថ ិ រ ភាព ស ង្គ ម	247
តើក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ត្រូវបានច្បាប់មិនអនុញ្ញាតមិនឲ្យមានសិទ្ធិលើវិស័យអ្វីខ្លះ	null	ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលឃុំ សង្កាត់មិនបានអនុញ្ញតុំលឲ្យយឃុំសង្កាត់មានសិទ្ធិទៅលើវិស័យមួយចំនួនដូចជា ព្រៃឈើ ប្រៃសនីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍ សន្តិសុខជាំតិការពារប្រទេស រូនិយវត្ថុ នយោបាយក្រៅប្រទេស នយោបាយសារពើពន្ធ និងងវិស័យផ្សេងៗទៀតដែលមានចែងក្នុងច្បាប់និងលិខិតបទដ្ឋាន	null	ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលឃុំ សង្កាត់មិនបានអនុញ្ញតុំលឲ្យយឃុំសង្កាត់មានសិទ្ធិទៅលើវិស័យមួយចំនួនដូចជា ព្រៃឈើ ប្រៃសនីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍ សន្តិសុខជាំតិការពារប្រទេស រូនិយវត្ថុ នយោបាយក្រៅប្រទេស នយោបាយសារពើពន្ធ និងងវិស័យផ្សេងៗទៀតដែលមានចែងក្នុងច្បាប់និងលិខិតបទដ្ឋាន	ត ើក ្រ ុម ប្រ ឹក ្សា ឃ ុំ Ġ សង ្ក ាត់ ត្រូវ បាន ច្ បា ប់ ម ិន អនុ ញ្ញា ត ម ិន ឲ្យ មាន សិ ទ្ធិ លើ វិ ស ័យ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	37	ច្ បា ប់ ស្ត ី ពី កា âĢĭ រ គ្រ ប់ គ្រ ង រដ្ឋ បាល ឃ ុំ Ġ ស âĢĭ ង្ក ាត់ ម ិន បាន អនុ ញ្ញ ត ុំ ល ឲ្យ âĢĭ យ ឃ ុំ សង ្ក ាត់ មាន សិ ទ្ធិ ទៅ លើ វិ ស ័យ មួយ ចំ ន ួន ដូច ជា Ġ ព្រ ៃ ឈ ើ Ġ ប្រ ៃ ស នី យ ៍ Ġ និង ទូ រ គម នា គមន៍ Ġ ស ន្ត ិស ុ ខ ជា ំ តិ ការពារ ប្រ ទេស Ġ រ ូន ិយ វ ត្ថ ុ Ġ ន យោ បា យក ្រ ៅ ប្រ ទេស Ġ ន âĢĭ យោ បា យ សារ ព ើ ពន្ធ Ġ និង ង វិ ស ័យ ផ្ សេ ង ៗ ទៀត ដ ែល មាន ច ែង ក្នុង ច្ បា ប់ និង ល ិ ខ ិត បទ ដ្ឋាន	123	▁តើ ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ឃ ុំ ▁សង្កាត់ ត្រូវ បាន ច ្ប ាប់ ម ិន អនុ ញ្ញា ត ម ិន ឲ្យ មាន សិ ទ្ធិ លើ វិ ស ័យ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	33	▁ច្បាប់ ស្ត ី ពី កា ▁រ គ្រ ប់ គ្រ ង រដ្ឋ បាល ឃ ុំ ▁ស ▁ ង្ក ាត់ ម ិន បាន អនុ ញ្ញ ត ុំ ល ឲ្យ ▁យ ឃ ុំ ស ង្ក ាត់ មាន សិ ទ្ធិ ទៅ លើ វិ ស ័យ មួយ ចំ ន ួន ដូច ជា ▁ព្រៃឈើ ▁ប្រ ៃ ស ន ីយ៍ ▁និង ទ ូរ គម នា គមន៍ ▁សន្តិសុខ ជ ាំ តិ ការពារ ប្រ ទេស ▁រ ូន ិយ វ ត្ថ ុ ▁នយោបាយ ក្រ ៅ ប្រ ទេស ▁ន ▁យោ ប ាយ សារ ព ើ ពន្ធ ▁និង ង វិ ស ័យ ផ្ ស េង ៗ ទៀត ដ ែល មាន ច ែង ក្នុង ច ្ប ាប់ និង ល ិ ខ ិត បទ ដ្ឋាន	110
តើអ្នកណាជាអ្នកទទួលខុសត្រូវខាងការងារត្រួតពិនិត្យបរិស្ថាន គេមានគំនិតដូចម្តេចខ្លះ ដើម្បីដោះស្រាយ និងកែលម្អរាល់បាតុភាពផ្សេងៗ ដែលកើតមានទៅថ្ងៃអនាគត	null	អ្នកដែលទទួលខុសត្រូវខាងការងារត្រួតពិនិត្យបរិសា្ថន គឺមន្ត្រីជំនាញនៃក្រសួងបរិស្ថាន និងក្រសួងឩស្សាហកម្មគេមានគំនិតដើម្បីដោះស្រាយ និងកែលម្អចំពោះបរិស្ថានដូចជា ណែនាំរោងចក្រ និងសិប្បកម្មដែលមានការបង្ហូរកាកសំណល់រាវកខ្វក់ឲ្យតំឡើងប្រព័ន្ធសម្អាត ឬសម្អាតមេរោគចេញ មុខនឹង បង្ហូរចូលទៅទន្លេ បឹង ណែនាំរោងចក្រ និងសិប្បកម្មដែលមានការបញ្ចេញក្លិនមិនល្អឲ្យមានវិធានការកែលម្អឡើងវិញ ដើម្បីកុំឲ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាពប្រជាជនដែលរស់នៅជុំវិញ	null	អ្នកដែលទទួលខុសត្រូវខាងការងារត្រួតពិនិត្យបរិសា្ថន គឺមន្ត្រីជំនាញនៃក្រសួងបរិស្ថាន និងក្រសួងឩស្សាហកម្មគេមានគំនិតដើម្បីដោះស្រាយ និងកែលម្អចំពោះបរិស្ថានដូចជា ណែនាំរោងចក្រ និងសិប្បកម្មដែលមានការបង្ហូរកាកសំណល់រាវកខ្វក់ឲ្យតំឡើងប្រព័ន្ធសម្អាត ឬសម្អាតមេរោគចេញ មុខនឹង បង្ហូរចូលទៅទន្លេ បឹង ណែនាំរោងចក្រ និងសិប្បកម្មដែលមានការបញ្ចេញក្លិនមិនល្អឲ្យមានវិធានការកែលម្អឡើងវិញ ដើម្បីកុំឲ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាពប្រជាជនដែលរស់នៅជុំវិញ	ត ើ អ្នក ណា ជា អ្នក ទទួល ខុស ត្រូវ ខា ង ការងារ ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ បរ ិស ្ថ ាន Ġ គ េ មាន គ ំ និ ត ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ ដើម ្ប ី ដ ោះ ស្រ ាយ Ġ និង ក ែល ម្ អ រា ល់ បា ត ុ ភាព ផ្ សេ ង ៗ Ġ ដ ែល កើត មាន ទៅ ថ ្ង ៃ អ នា គ ត Ġ	70	អ្នក ដ ែល ទទួល ខុស ត្រូវ ខា ង ការងារ ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ បរ ិស ា ្ថ ន Ġ គ ឺ ម ន្ត ្រី ជំ នា ញ នៃ ក្រ ស ួង បរ ិស ្ថ ាន Ġ និង ក្រ ស ួង ឩ ស្សា ហ កម្ម គ េ មាន គ ំ និ ត ដើម ្ប ី ដ ោះ ស្រ ាយ Ġ និង ក ែល ម្ អ ចំ ព ោះ បរ ិស ្ថ ាន ដូច ជា Ġ ណ ែន ាំ រ ោង ច ក្រ Ġ និង សិ ប្ប កម្ម ដ ែល មាន ការ បង ្ហ ូរ កា ក សំ ណ ល់ រា វ ក ខ្វ ក់ ឲ្យ ត ំ ឡើង ប្រ ព ័ន ្ ធ សម ្អ ាត Ġ ឬ សម ្អ ាត មេ រ ោ គ ចេញ Ġ មុខ នឹង Ġ បង ្ហ ូរ ចូល ទៅ ទ ន្ ល េ Ġ ប ឹង Ġ ណ ែន ាំ រ ោង ច ក្រ Ġ និង សិ ប្ប កម្ម ដ ែល មាន ការ បញ្ច េញ ក្ ល ិន ម ិន ល្អ ឲ្យ មាន វិ ធាន ការ ក ែល ម្ អ ឡើង វិញ Ġ ដើម ្ប ី ក ុំ ឲ្យ ប៉ ះ ពា ល់ ដល់ សុខ ភាព ប្រ ជា ជន ដ ែល រស់ នៅ ជ ុំ វិញ	191	▁តើ អ្នក ណា ជា អ្នក ទទួល ខុស ត្រូវ ខា ង ការងារ ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ ប រិ ស្ថាន ▁គេ មាន គ ំ ន ិត ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁ដើម្បី ដ ោះ ស្រ ាយ ▁និង ក ែ លម្អ រ ាល់ ប ាត ុ ភាព ផ្ ស េង ៗ ▁ដែល កើត មាន ទៅ ថ ្ង ៃ អ នា គ ត ▁	63	▁អ្នក ដ ែល ទទួល ខុស ត្រូវ ខា ង ការងារ ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ ប រិ សា ្ថ ន ▁គឺ ម ន្ត ្រី ជំ ន ាញ នៃ ក្រ ស ួង ប រិ ស្ថាន ▁និង ក្រ ស ួង ឩ ស្សា ហ កម្ម គ េ មាន គ ំ ន ិត ដើម ្ប ី ដ ោះ ស្រ ាយ ▁និង ក ែ លម្អ ច ំព ោះ ប រិ ស្ថាន ដូច ជា ▁ណែនាំ រ ោង ច ក្រ ▁និង សិ ប្ប កម្ម ដ ែល មាន ការ ប ង្ហ ូរ កា ក ស ំណ ល់ រ ាវ ក ខ្វ ក់ ឲ្យ ត ំ ឡើង ប្រ ព ័ ន្ធ សម ្អ ាត ▁ឬ សម ្អ ាត ម េរ ោ គ ចេញ ▁មុខ នឹង ▁បង្ហូរ ចូល ទៅ ទ ន ្ល េ ▁បឹង ▁ណែនាំ រ ោង ច ក្រ ▁និង សិ ប្ប កម្ម ដ ែល មាន ការ បញ្ច េញ ក ្ល ិន ម ិន ល្អ ឲ្យ មាន វិ ធាន ការ ក ែ លម្អ ឡើង វិញ ▁ដើម្បី ក ុំ ឲ្យ ប៉ ះ ព ាល់ ដល់ សុខ ភាព ប្រ ជា ជន ដ ែល រស់ នៅ ជ ុំ វិញ	176
តើនគរបាលតែងធ្វើការទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកណាខ្លះ	null	នគរបាលតែធ្វើការទំនាក់ទំនងជាមួយជាមួយនគរបាលឬសមត្ថកិច្ចដទៃទៀតជាមួយមេការឬអ្នកទទួលខុសត្រូវស្ថាប័នផ្សេងៗជាមួយជនរងគ្រោះ សាក្សី ឬដើមបណ្តឹងជាមួយជនសង្ស័យជាមួយក្រុមគ្រួសារឬមិត្រភ័ក្រជាមួយសមាគមន៍ សហគមន៍ល	null	នគរបាលតែធ្វើការទំនាក់ទំនងជាមួយជាមួយនគរបាលឬសមត្ថកិច្ចដទៃទៀតជាមួយមេការឬអ្នកទទួលខុសត្រូវស្ថាប័នផ្សេងៗជាមួយជនរងគ្រោះ សាក្សី ឬដើមបណ្តឹងជាមួយជនសង្ស័យជាមួយក្រុមគ្រួសារឬមិត្រភ័ក្រជាមួយសមាគមន៍ សហគមន៍ល	ត ើន គរ បាល តែ ង ធ ្វ ើក ារ ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ អ្នក ណា ខ្ ល ះ Ġ	22	ន គរ បាល តែ ធ ្វ ើក ារ ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ ជា មួយ ន គរ បាល ឬ សម ត្ថ កិច្ច ដ ទ ៃ ទៀត ជា មួយ មេ ការ ឬ អ្នក ទទួល ខុស ត្រូវ ស្ ថា ប ័ន ផ្ សេ ង ៗ ជា មួយ ជន រ ង គ្រ ោះ Ġ សា ក្ស ី Ġ ឬ ដើម បណ្ត ឹង ជា មួយ ជន សង្ស័យ ជា មួយ ក្រុម គ្រួសារ ឬ ម ិត ្រ ភ ័ ក្រ ជា មួយ សម ា គមន៍ Ġ ស ហ គមន៍ ល	83	▁តើ ន គរ បាល ត ែង ធ ្វ ើ ការ ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ អ្នក ណា ខ្ ល ះ ▁	22	▁នគរបាល តែ ធ ្វ ើ ការ ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ ជា មួយ ន គរ បាល ឬ សម ត្ថ កិច្ច ដ ទ ៃ ទៀត ជា មួយ មេ ការ ឬ អ្នក ទទួល ខុស ត្រូវ ស្ ថា ប ័ន ផ្ ស េង ៗ ជា មួយ ជន រ ង គ្រ ោះ ▁សាក្សី ▁ឬ ដើម បណ្ត ឹង ជា មួយ ជន សង្ស័យ ជា មួយ ក្រុម គ្រួសារ ឬ ម ិត ្រ ភ ័ ក្រ ជា មួយ ស មា គមន៍ ▁សហគមន៍ ល	77
តើអាណានិគមហូឡង់ធ្វើឱ្យប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីទទួលបានគុណសម្បត្តិនិងគុណវិបត្តិអ្វីខ្លះ	null	អាណានិគមហូឡង់ធ្វើឱ្យប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីទទួលបានគុណសម្បត្តិនិងគុណវិបត្តិដូចជាក គុណសម្បត្តិ សេដ្ឋកិច្ចនៅកោះស៊ូម៉ាត្រា ក្នុងរយៈពេលជាង ៣០ឆ្នាំដំបូងមានការផ្លាស់ប្តូរគួរឱ្យកត់់សម្គាល់ស៊ូម៉ាត្រាក្លាយជាអ្នកផ្គត់ផ្គងថ្នាំជក់ដ៏ធំបំផុតនិងមានគុណភាពល្អដាច់គេនៅក្នុងចំណោមប្រទេសផ្គត់ផ្គងថ្នាំជក់ពិភពលោកនៅពេលដែលបានគេរកឃើញកំណប់ប្រេងកាតទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩២០ទឹកដីស៊ូម៉ាត្រាបានក្លាយជាទីតាំងក្រុមហ៊ុនប្រេងសែលភូមិន្ទរបស់ហូឡង់ ខ គុណវិបត្តិ មានការជិះជាន់យ៉ាងឃោរទៅលើប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីដោយភ្ជាប់នឹងនយោបាយរើសអើងពណ៌សំបុរ ដែលអាណានិគមនិយមហូឡង់បានប្រកាន់នោះបានធ្វើឱ្យជនជាតិឥណ្ឌូណេស៊ីរងទុកក្ខវេទនាក្រលំបាកតោកយ៉ាងក្រៃលែងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មផ្តាច់មុនរបស់ហូឡង់ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់សេ្ឋកិច្ចនៅប្រជុំកោះឥណ្ឌូណេស៊ីយ៉ាងខ្លាំងពួកគេអាចបំផ្លាញពាណិជ្ជកម្មបន្តិចម្តងៗ ក្នុងតំបន់ដែលមានជីវិតរាប់រយឆ្នាំមកហើយនោះពួកពាណិជ្ជករតូចតាចត្រូវបានគេកំណត់ព្រំដែនក្នុងការក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មតាមតំបន់ទីក្រុងសំខាន់ៗទទួលរងគ្រោះដោយសារទឹកជំនន់ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនារដូវវស្សាជារៀងរាល់ឆ្នាំ ហើយប្រជាជនត្រូវរងគ្រោះដោយជំងឺគ្រុនចាញ់ និងជំងឺរាតត្បាផ្សេងជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនឥណ្ឌូណេស៊ីនៅទីក្រុងនានាស្ទើរតែទាំងអស់កាន់តែលំបាកឡើង	null	អាណានិគមហូឡង់ធ្វើឱ្យប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីទទួលបានគុណសម្បត្តិនិងគុណវិបត្តិដូចជាក គុណសម្បត្តិ សេដ្ឋកិច្ចនៅកោះស៊ូម៉ាត្រា ក្នុងរយៈពេលជាង ៣០ឆ្នាំដំបូងមានការផ្លាស់ប្តូរគួរឱ្យកត់់សម្គាល់ស៊ូម៉ាត្រាក្លាយជាអ្នកផ្គត់ផ្គងថ្នាំជក់ដ៏ធំបំផុតនិងមានគុណភាពល្អដាច់គេនៅក្នុងចំណោមប្រទេសផ្គត់ផ្គងថ្នាំជក់ពិភពលោកនៅពេលដែលបានគេរកឃើញកំណប់ប្រេងកាតទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩២០ទឹកដីស៊ូម៉ាត្រាបានក្លាយជាទីតាំងក្រុមហ៊ុនប្រេងសែលភូមិន្ទរបស់ហូឡង់ ខ គុណវិបត្តិ មានការជិះជាន់យ៉ាងឃោរទៅលើប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីដោយភ្ជាប់នឹងនយោបាយរើសអើងពណ៌សំបុរ ដែលអាណានិគមនិយមហូឡង់បានប្រកាន់នោះបានធ្វើឱ្យជនជាតិឥណ្ឌូណេស៊ីរងទុកក្ខវេទនាក្រលំបាកតោកយ៉ាងក្រៃលែងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មផ្តាច់មុនរបស់ហូឡង់ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់សេ្ឋកិច្ចនៅប្រជុំកោះឥណ្ឌូណេស៊ីយ៉ាងខ្លាំងពួកគេអាចបំផ្លាញពាណិជ្ជកម្មបន្តិចម្តងៗ ក្នុងតំបន់ដែលមានជីវិតរាប់រយឆ្នាំមកហើយនោះពួកពាណិជ្ជករតូចតាចត្រូវបានគេកំណត់ព្រំដែនក្នុងការក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មតាមតំបន់ទីក្រុងសំខាន់ៗទទួលរងគ្រោះដោយសារទឹកជំនន់ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនារដូវវស្សាជារៀងរាល់ឆ្នាំ ហើយប្រជាជនត្រូវរងគ្រោះដោយជំងឺគ្រុនចាញ់ និងជំងឺរាតត្បាផ្សេងជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនឥណ្ឌូណេស៊ីនៅទីក្រុងនានាស្ទើរតែទាំងអស់កាន់តែលំបាកឡើង	ត ើ អា ណា និ គម ហ ូ ឡង់ ធ ្វ ើ ឱ្យ ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី ទទួលបាន គុណ សម្បត្តិ និង គុណ វិ ប ត្តិ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	33	អា ណា និ គម ហ ូ ឡង់ ធ ្វ ើ ឱ្យ ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី ទទួលបាន គុណ សម្បត្តិ និង គុណ វិ ប ត្តិ ដូច ជា ក Ġ គុណ សម្បត្តិ Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច នៅ ក ោះ ស៊ូ ម៉ា ត្រា Ġ ក្នុង រយ ៈ ពេល ជា ង Ġ ៣០ ឆ្នាំ ដំ បូ ង មាន ការ ផ្ល ាស់ ប្ តូ រ គ ួរ ឱ្យ ក ត់ ់ សម ្ គ ាល់ ស៊ូ ម៉ា ត្រា ក្លា យ ជា អ្នក ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង ថ្ន ាំ ជ ក់ ដ ៏ ធ ំ ប ំ ផ ុត និង មាន គុណ ភាព ល្អ ដា ច ់ គ េន ៅ ក្នុង ចំ ណ ោម ប្រ ទេស ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង ថ្ន ាំ ជ ក់ ពិ ភព លោក នៅ ពេល ដ ែល បាន គ េរ ក ឃើញ កំ ណ ប់ ប្រ េង កា ត ទ ស្ស វ ត ្ស រ ៍ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ២០ âĢĭ ទឹក ដ ី ស៊ូ ម៉ា ត្រា បាន ក្លា យ ជា ទី តាំង ក្រុម ហ៊ ុន ប្រ េង ស ែល ភ ូម ិន ្ ទ រ ប ស់ ហ ូ ឡង់ Ġ ខ Ġ គុណ វិ ប ត្តិ Ġ មាន ការ ជ ិះ ជា ន់ យ៉ាង ឃ ោរ ទៅ លើ ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី ដោយ ភ្ជាប់ នឹង ន យោ បា យ រ ើស អ ើង ព ណ៌ សំ ប ុរ Ġ ដ ែល អា ណា និ គម និយម ហ ូ ឡង់ បាន ប្រ កាន់ ន ោះ បាន ធ ្វ ើ ឱ្យ ជន ជាតិ ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី រ ង ទុក ក្ខ វេ ទ នា ក្រ លំបាក ត ោក យ៉ាង ក្រ ៃ លែង ការ ធ ្វ ើ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ផ្ តា ច ់ ម ុន រ ប ស់ ហ ូ ឡង់ ធ ្វ ើ ឱ្យ ប៉ ះ ពា ល់ សេ ្ឋ កិច្ច នៅ ប្រជុំ ក ោះ ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី យ៉ាង ខ្ លា ំ ង ព ួ ក គ េ អា ច ប ំ ផ្ល ាញ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ប ន្ត ិច ម្ ត ង ៗ Ġ ក្នុង ត ំ ប ន់ ដ ែល មាន ជីវ ិត រា ប់ រយ ឆ្នាំ មក ហើយ ន ោះ ព ួ ក ពា ណ ិ ជ្ជ ករ តូ ច តា ច ត្រូវ បាន គ េក ំណ ត់ ព្រ ំ ដ ែន ក្នុង ការ ក្នុង ការ ធ ្វ ើ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម តា ម ត ំ ប ន់ ទី ក្រុង សំ ខា ន់ ៗ ទទួល រ ង គ្រ ោះ ដោយ សារ ទឹក ជំ ន ន់ ដ ៏ ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ នា រ ដ ូវ វ ស្សា ជា រ ៀង រា ល់ ឆ្នាំ Ġ ហើយ ប្រ ជា ជន ត្រូវ រ ង គ្រ ោះ ដោយ ជំ ង ឺ គ្រ ុន ច ាញ់ Ġ និង ជំ ង ឺ រា ត ត្ប ា ផ្ សេ ង ជីវ ភាព រស់ នៅ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី នៅ ទី ក្រុង នា នា ស្ទ ើរ តែ ទ ាំង អ ស់ កាន់ តែ លំបាក ឡើង	483	▁តើ អា ណា និ គម ហ ូ ឡង់ ធ ្វ ើ ឱ្យ ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី ទទួលបាន គុណ សម្បត្តិ និង គុណ វិ ប ត្តិ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	32	▁អាណានិគម ហ ូ ឡង់ ធ ្វ ើ ឱ្យ ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី ទទួលបាន គុណ សម្បត្តិ និង គុណ វិ ប ត្តិ ដូច ជា ក ▁គុណសម្បត្តិ ▁សេដ្ឋកិច្ច នៅ ក ោះ ស៊ូ ម៉ា ត្រា ▁ក្នុង រយ ៈ ពេល ជា ង ▁៣០ ឆ្នាំ ដំ បូ ង មាន ការ ផ្ល ាស់ ប ្ត ូរ គ ួរ ឱ្យ ក ត់ ់ ស ម្ គ ាល់ ស៊ូ ម៉ា ត្រា ក្លា យ ជា អ្នក ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង ថ្ន ាំ ជ ក់ ដ ៏ ធ ំ ប ំ ផ ុត និង មាន គុណ ភាព ល្អ ដ ាច់ គ េន ៅ ក្នុង ច ំណ ោម ប្រ ទេស ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង ថ្ន ាំ ជ ក់ ពិ ភព លោក នៅ ពេល ដ ែល បាន គ េរ ក ឃើញ ក ំណ ប់ ប្រ េង ក ាត ទ ស្ស វ ត ្ស រ ៍ ឆ្នាំ ▁១៩ ២០ ▁ទឹកដី ស៊ូ ម៉ា ត្រា បាន ក្លា យ ជា ទី តាំង ក្រុម ហ៊ ុន ប្រ េង ស ែល ភ ូម ិ ន្ទ រ ប ស់ ហ ូ ឡង់ ▁ខ ▁គុណ វិ ប ត្តិ ▁មាន ការ ជ ិះ ជ ាន់ យ៉ាង ឃ ោរ ទៅ លើ ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី ដោយ ភ្ជាប់ នឹង ន យោ ប ាយ រ ើស អ ើង ព ណ៌ សំ ប ុរ ▁ដែល អា ណា និ គម និយម ហ ូ ឡង់ បាន ប្រ កាន់ ន ោះ បាន ធ ្វ ើ ឱ្យ ជន ជាតិ ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី រ ង ទុក ក្ខ វេ ទ នា ក្រ លំបាក ត ោក យ៉ាង ក្រ ៃ លែង ការ ធ ្វ ើ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ផ្ ត ាច់ ម ុន រ ប ស់ ហ ូ ឡង់ ធ ្វ ើ ឱ្យ ប៉ ះ ព ាល់ សេ ្ឋ កិច្ច នៅ ប្រជុំ ក ោះ ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី យ៉ាង ខ្ ល ាំង ព ួ ក គ េ អា ច ប ំ ផ្ល ាញ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ប ន្ត ិច ម ្ត ង ៗ ▁ក្នុង ត ំ ប ន់ ដ ែល មាន ជីវ ិត រ ាប់ រយ ឆ្នាំ មក ហើយ ន ោះ ព ួ ក ពា ណ ិ ជ្ជ ករ ត ូច តា ច ត្រូវ បាន គ េក ំណ ត់ ព្រ ំ ដ ែន ក្នុង ការ ក្នុង ការ ធ ្វ ើ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ត ាម ត ំ ប ន់ ទី ក្រុង សំ ខ ាន់ ៗ ទទួល រ ង គ្រ ោះ ដោយ សារ ទឹក ជំ ន ន់ ដ ៏ ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ ន ារ ដ ូវ វ ស្សា ជា រ ៀង រ ាល់ ឆ្នាំ ▁ហើយ ប្រ ជា ជន ត្រូវ រ ង គ្រ ោះ ដោយ ជំ ង ឺ គ្រ ុន ច ាញ់ ▁និង ជំ ង ឺ រ ាត ត្ប ា ផ្ ស េង ជីវ ភាព រស់ នៅ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី នៅ ទី ក្រុង នា នា ស្ទ ើរ តែ ទ ាំង អ ស់ កាន់ តែ លំបាក ឡើង	470
រូបព្រះសង្ហារនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមានចំណុចសំខាន់ប្រាំ គឺ ១ ពន្លឺពណ្ណរង្សីនៅពីលើគេ ២ ស្វេតច្ឆត្រទាំងពីរ ៣ ព្រះខ័ណ្ឌនៅពីក្រោមមកុដរាជ្យ ៤ រាជសីហ៏ទាំងពីរ និង ៥ ពាក្យ “ព្រះចៅក្រុងកម្ពុជា” តើចំណុចនីមួយៗ មានអត្ថន័យយ៉ាងណា	null	ពន្លឺពណ្ណរង្សីនៅពីលើគេ តំណាងឲ្យអារ្យធម៏ខ្មែរស្វេតច្ឆត្រទាំងពីរ តំណាងឲ្យព្រះមហាក្សត្រនិងព្រះមហាក្សត្រិយានី ជាអ្នករក្សាប្រជារាស្រ្តព្រះខ័ណ្ឌនៅពីក្រោមម្កុដរាជ្យ ជានិម្មិតរូបនៃអំណាច និងយុត្តិធម៏រាជសីហ៏ទាំងពីរ កម្លាំងទ័ពរបស់ប្រជានុរាស្រ្តខ្មែរ នៅជុំវិញព្រះរាជបល្ល័ង្គពាក្យព្រះចៅក្រុងកម្ពុជា តំណាងឲ្យអធិបតីភាពនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា	null	ពន្លឺពណ្ណរង្សីនៅពីលើគេ តំណាងឲ្យអារ្យធម៏ខ្មែរស្វេតច្ឆត្រទាំងពីរ តំណាងឲ្យព្រះមហាក្សត្រនិងព្រះមហាក្សត្រិយានី ជាអ្នករក្សាប្រជារាស្រ្តព្រះខ័ណ្ឌនៅពីក្រោមម្កុដរាជ្យ ជានិម្មិតរូបនៃអំណាច និងយុត្តិធម៏រាជសីហ៏ទាំងពីរ កម្លាំងទ័ពរបស់ប្រជានុរាស្រ្តខ្មែរ នៅជុំវិញព្រះរាជបល្ល័ង្គពាក្យព្រះចៅក្រុងកម្ពុជា តំណាងឲ្យអធិបតីភាពនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា	រូប ព្រ ះ សង ្ហ ារ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា មាន ចំណុច សំ ខា ន់ ប្រា ំ Ġ គ ឺ Ġ ១ Ġ ព ន្ ល ឺ ព ណ្ណ រ ង្ស ីន ៅ ពី លើ គ េ Ġ ២ Ġ ស្ វេ ត ច្ឆ ត្រ ទ ាំង ពី រ Ġ ៣ Ġ ព្រ ះ ខ ័ណ្ឌ នៅ ពី ក្រោម មក ុ ដ រាជ ្យ Ġ ៤ Ġ រាជ សី ហ ៏ ទ ាំង ពី រ Ġ និង Ġ ៥ Ġ ពាក្យ ĠâĢľ ព្រ ះ ច ៅ ក្រុង ក ម្ព ុ ជា âĢĿ Ġ ត ើ ចំណុច នី មួយ ៗ Ġ មាន អ ត្ថ ន ័យ យ៉ាង ណា Ġ	99	ព ន្ ល ឺ ព ណ្ណ រ ង្ស ីន ៅ ពី លើ គ េ Ġ ត ំណ ាង ឲ្យ អា រ ្យ ធម ៏ ខ្ ម ែរ ស្ វេ ត ច្ឆ ត្រ ទ ាំង ពី រ Ġ ត ំណ ាង ឲ្យ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ âĢĭ និង ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ិយ ាន ី Ġ ជា អ្នក រក ្សា ប្រ ជា រា ស្រ ្ត ព្រ ះ ខ ័ណ្ឌ នៅ ពី ក្រោម ម្ ក ុ ដ រាជ ្យ Ġ ជា និ ម្ម ិត រូប នៃ អ ំណ ា ច Ġ និង យុត្តិ ធម ៏ រាជ សី ហ ៏ ទ ាំង ពី រ Ġ ក ម្ល ាំង ទ ័ ពរ ប ស់ ប្រ ជា នុ រា ស្រ ្ត ខ្ ម ែរ Ġ នៅ ជ ុំ វិញ ព្រ ះ រាជ ប ល្ល ័ ង្គ ពាក្យ ព្រ ះ ច ៅ ក្រុង ក ម្ព ុ ជា Ġ ត ំណ ាង ឲ្យ អ ធិ បតី ភាព នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា	155	▁រូប ព្រ ះ ស ង្ហ ារ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា មាន ចំណុច សំ ខ ាន់ ប្រ ាំ ▁គឺ ▁១ ▁ពន្លឺ ព ណ្ណ រ ង្ស ី នៅ ពី លើ គ េ ▁២ ▁ស្វ េត ច្ឆ ត្រ ទ ាំង ពី រ ▁៣ ▁ព្រះ ខ ័ណ្ឌ នៅ ពី ក្រោម មក ុ ដ រាជ ្យ ▁៤ ▁រាជ សី ហ ៏ ទ ាំង ពី រ ▁និង ▁៥ ▁ពាក្យ ▁ “ ព្រ ះ ច ៅ ក្រុង ក ម្ព ុ ជា ” ▁តើ ចំណុច នី មួយ ៗ ▁មាន អ ត្ថ ន ័យ យ៉ាង ណា ▁	92	▁ពន្លឺ ព ណ្ណ រ ង្ស ី នៅ ពី លើ គ េ ▁តំណាង ឲ្យ អា រ ្យ ធម ៏ ខ្ ម ែរ ស ្វ េត ច្ឆ ត្រ ទ ាំង ពី រ ▁តំណាង ឲ្យ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ▁និង ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ិយ ាន ី ▁ជា អ្នក រក ្សា ប្រ ជា រា ស្រ ្ត ព្រ ះ ខ ័ណ្ឌ នៅ ពី ក្រោម ម្ ក ុ ដ រាជ ្យ ▁ជា និ ម្ម ិត រូប នៃ អ ំ ណា ច ▁និង យុត្តិ ធម ៏ រាជ សី ហ ៏ ទ ាំង ពី រ ▁កម្លាំង ទ ័ ពរ ប ស់ ប្រ ជ ានុ រា ស្រ ្ត ខ្ ម ែរ ▁នៅ ជ ុំ វិញ ព្រ ះ រាជ ប ល្ល ័ ង្គ ពាក្យ ព្រ ះ ច ៅ ក្រុង ក ម្ព ុ ជា ▁តំណាង ឲ្យ អ ធិ បតី ភាព នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា	144
ដូចម្តេចដែលហៅថាចំលាក់លោត	null	ចំលាក់លោត គឺរូបចំលាក់ដាច់ពីជញ្ជាំង ប៉ុន្តែផ្អែកជាប់នឹងជញ្ជាំងដោយទម្រ ព្រោះខ្លាចរលំរដួល លុះក្រោយមកទៀត គេឆ្លាក់រូបបដិមាដាច់តែឯង ដោយមិនចាំបាច់មានទម្រដូចមុនទៀតទេ	null	ចំលាក់លោត គឺរូបចំលាក់ដាច់ពីជញ្ជាំង ប៉ុន្តែផ្អែកជាប់នឹងជញ្ជាំងដោយទម្រ ព្រោះខ្លាចរលំរដួល លុះក្រោយមកទៀត គេឆ្លាក់រូបបដិមាដាច់តែឯង ដោយមិនចាំបាច់មានទម្រដូចមុនទៀតទេ	ដូច ម្ ត េច ដ ែល ហ ៅ ថា ចំ លា ក់ ល ោត Ġ	14	ចំ លា ក់ ល ោត Ġ គ ឺ រូប ចំ លា ក់ ដា ច ់ ពី ជ ញ្ជ ាំង Ġ ប៉ ុន ្ត ែ ផ្ អ ែក ជាប់ នឹង ជ ញ្ជ ាំង ដោយ ទ ម្រ Ġ ព្រ ោះ ខ្ លា ចរ លំ រ ដ ួល Ġ ល ុះ ក្រ ោយ មក ទៀត Ġ គ េ ឆ្ លា ក់ រូប ប ដ ិម ា ដា ច ់ តែ ឯ ង Ġ ដោយ ម ិន ចាំបាច់ មាន ទ ម្រ ដូច ម ុន ទៀត ទេ	76	▁ដូចម្តេច ដ ែល ហ ៅ ថា ចំ ល ាក់ ល ោត ▁	11	▁ចំ ល ាក់ ល ោត ▁គឺ រូប ចំ ល ាក់ ដ ាច់ ពី ជ ញ្ជ ាំង ▁ប៉ុន្តែ ផ្ អ ែក ជាប់ នឹង ជ ញ្ជ ាំង ដោយ ទ ម្រ ▁ព្រោះ ខ ្លា ចរ លំ រ ដ ួល ▁លុះ ក្រ ោយ មក ទៀត ▁គេ ឆ្ ល ាក់ រូប ប ដ ិ មា ដ ាច់ តែ ឯ ង ▁ដោយ ម ិន ចាំបាច់ មាន ទ ម្រ ដូច ម ុន ទៀត ទេ	67
ចូរនិយាយពីជំហានដំបូងនៃការសង្រ្គោះទារក	null	ជំហានដំបូងនៃការសង្រ្គោះទារកគឺផ្តល់កម្តៅសម្អាតស្លេស្មពីមាត់និងច្រមុះជូតសម្ងួតទារកនិងរៀបចំស្ថានភាពហើយហិតរំញោចទារកបើចាំបាច់	null	ជំហានដំបូងនៃការសង្រ្គោះទារកគឺផ្តល់កម្តៅសម្អាតស្លេស្មពីមាត់និងច្រមុះជូតសម្ងួតទារកនិងរៀបចំស្ថានភាពហើយហិតរំញោចទារកបើចាំបាច់	ច ូរ និ យា យ ពី ជំ ហាន ដំ បូ ង នៃ ការ សង ្រ ្ គោ ះ ទ ារ ក Ġ	21	ជំ ហាន ដំ បូ ង នៃ ការ សង ្រ ្ គោ ះ ទ ារ ក គ ឺ ផ្ ត ល់ ក ម្ ត ៅ សម ្អ ាត ស្ ល េស ្ម ពី មា ត់ និង ច្ រ ម ុះ ជ ូត សម ្ង ួត ទ ារ ក និង រៀបចំ ស្ថាន ភាព ហើយ ហិត រំ ញ ោច ទ ារ ក ប ើ ចាំបាច់	62	▁ចូរ ន ិយ ាយ ពី ជំ ហាន ដំ បូ ង នៃ ការ សង ្រ ្ គ ោះ ទ ារ ក ▁	20	▁ជំហាន ដំ បូ ង នៃ ការ សង ្រ ្ គ ោះ ទ ារ ក គ ឺ ផ្ ត ល់ ក ម ្ត ៅ សម ្អ ាត ស ្ល េស ្ម ពី ម ាត់ និង ច ្រ ម ុះ ជ ូត សម ្ង ួត ទ ារ ក និង រៀបចំ ស្ថាន ភាព ហើយ ហិត រំ ញ ោច ទ ារ ក ប ើ ចាំបាច់	61
ដូចម្ដេចដែលហៅថា សកលភាវូបនីយកម្ម	null	ដែលហៅថា សកលភាវូបនីយកម្ម គឺជាដំណើរវិវត្ដន៍ក្នុងចរន្ដនៃការបង្កើតឡើងនូវប្រព័ន្ធតែមួយនៅលើពិភពលោកទាំងមូល	null	ដែលហៅថា សកលភាវូបនីយកម្ម គឺជាដំណើរវិវត្ដន៍ក្នុងចរន្ដនៃការបង្កើតឡើងនូវប្រព័ន្ធតែមួយនៅលើពិភពលោកទាំងមូល	ដូច ម្ ដ េច ដ ែល ហ ៅ ថា Ġ ស ក ល ភា វ ូប នី យក ម្ម Ġ	18	ដ ែល ហ ៅ ថា Ġ ស ក ល ភា វ ូប នី យក ម្ម Ġ គ ឺ ជា ដំណើរ វិ វ ត ្ ដ ន៍ ក្នុង ចរ ន្ ដ នៃ ការ បង ្ក ើត ឡើង ន ូវ ប្រ ព ័ន ្ ធ តែ មួយ នៅ លើ ពិ ភព លោក ទ ាំង ម ូល	52	▁ដូច ម្ ដ េច ដ ែល ហ ៅ ថា ▁សកល ភា វ ូប នី យ កម្ម ▁	16	▁ដែល ហ ៅ ថា ▁សកល ភា វ ូប នី យ កម្ម ▁គឺជា ដំណើរ វិ វ ត ្ ដ ន៍ ក្នុង ចរ ន្ ដ នៃ ការ ប ង្ក ើត ឡើង ន ូវ ប្រ ព ័ ន្ធ តែ មួយ នៅ លើ ពិ ភព លោក ទ ាំង ម ូល	46
តើមានការលើកលែងទោសឬការអនុគ្រោះទោសដែរឬទេ	null	រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានប្រកាសរួចជាស្រេចហើយ នៅក្នុងច្បាប់និងកិច្ចព្រមព្រៀងថា ខ្លួននឹងមិនស្នើសុំឲ្យមានការលើកលែងទោសឬការអនុគ្រោះទោសសម្រាប់ជនណាម្នាក់ដែលត្រូវបានស៊ើបអង្កេត ឬត្រូវបានអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញរកឃើញថាមានទោសទេ	null	រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានប្រកាសរួចជាស្រេចហើយ នៅក្នុងច្បាប់និងកិច្ចព្រមព្រៀងថា ខ្លួននឹងមិនស្នើសុំឲ្យមានការលើកលែងទោសឬការអនុគ្រោះទោសសម្រាប់ជនណាម្នាក់ដែលត្រូវបានស៊ើបអង្កេត ឬត្រូវបានអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញរកឃើញថាមានទោសទេ	ត ើម ាន ការ លើក លែង ទោស ឬ ការ អនុ គ្រ ោះ ទោស ដ ែរ ឬ ទេ Ġ	17	រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល ក ម្ព ុ ជា បាន ប្រ កាស រ ួច ជា ស្រ េច ហើយ Ġ នៅ ក្នុង ច្ បា ប់ និង កិច្ច ព្រមព្រៀង ថា Ġ ខ្លួន នឹង ម ិន ស្ន ើស ុំ ឲ្យ មាន ការ លើក លែង ទោស ឬ ការ អនុ គ្រ ោះ ទោស សម ្រា ប់ ជន ណា ម្ នាក់ ដ ែល ត្រូវ បាន ស៊ ើប អ ង្ក េត Ġ ឬ ត្រូវ បាន អង្គ ជំ នុ ំ ជម្រះ វិ សា ម ញ្ញ រក ឃើញ ថា មាន ទោស ទេ	80	▁តើ មាន ការ លើក លែង ទោស ឬ ការ អនុ គ្រ ោះ ទោស ដ ែរ ឬ ទេ ▁	16	▁រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល ក ម្ព ុ ជា បាន ប្រ កាស រ ួច ជា ស្រ េច ហើយ ▁នៅក្នុង ច ្ប ាប់ និង កិច្ច ព្រមព្រៀង ថា ▁ខ្លួន នឹង ម ិន ស្ន ើស ុំ ឲ្យ មាន ការ លើក លែង ទោស ឬ ការ អនុ គ្រ ោះ ទោស ស ម្រ ាប់ ជន ណា ម្ នាក់ ដ ែល ត្រូវ បាន ស៊ ើប អ ង្ក េត ▁ឬ ត្រូវ បាន អង្គ ជំ ន ុំ ជម្រះ វិ ស ាម ញ្ញ រក ឃើញ ថា មាន ទោស ទេ	79
ក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី២ ហេតុអ្វីបានជាគេថាសហភាពសូវៀតក្លាយជាមហាអំណាចមួយថ្មី	null	ក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី ២ បានជាគេថាសហភាពសូវៀតបាន ក្លាយជាមហាសអំណាចមួយថ្មីព្រោះសហភាពសូវៀតបានទទួលជ័យជម្នះយ៉ាងធំធេងហើយសូម្បីតែប្រទេសនៅអឺរ៉ុបខាងលិចក៏បានលើកសរសើរនិងជំនឿជឿយ៉ាងខ្លាំងលើសហភាពសូវៀតផងដែរ	null	ក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី ២ បានជាគេថាសហភាពសូវៀតបាន ក្លាយជាមហាសអំណាចមួយថ្មីព្រោះសហភាពសូវៀតបានទទួលជ័យជម្នះយ៉ាងធំធេងហើយសូម្បីតែប្រទេសនៅអឺរ៉ុបខាងលិចក៏បានលើកសរសើរនិងជំនឿជឿយ៉ាងខ្លាំងលើសហភាពសូវៀតផងដែរ	ក្រ ោយ សង ្រ ្ គ ាម លោក លើក ទី ២ Ġ ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េ ថា ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ក្លា យ ជា ម ហា អ ំណ ា ច មួយ ថ ្ម ី Ġ	38	ក្រ ោយ សង ្រ ្ គ ាម លោក លើក ទី Ġ ២ Ġ បាន ជា គ េ ថា ស ហ ភាព ស ូវ ៀត បាន Ġ ក្លា យ ជា ម ហា ស អ ំណ ា ច មួយ ថ ្ម ី ព្រ ោះ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត បាន ទទួល ជ ័យ ជ ម្ ន ះ យ៉ាង ធ ំ ធ េង ហើយ ស ូម ្ប ីត ែប ្រ ទេស នៅ អ ឺ រ៉ ុប ខា ង ល ិច ក ៏ បាន លើក ស រស ើរ និង ជំ ន ឿ ជ ឿ យ៉ាង ខ្ លា ំ ង លើ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ផ ង ដ ែរ	104	▁ក្រោយ សង ្រ ្ គ ាម លោក លើក ទី ២ ▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េ ថា ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ក្លា យ ជា ម ហា អ ំ ណា ច មួយ ថ ្ម ី ▁	37	▁ក្រោយ សង ្រ ្ គ ាម លោក លើក ទី ▁២ ▁បានជា គ េ ថា ស ហ ភាព ស ូវ ៀត បាន ▁ក្លាយជា ម ហា ស អ ំ ណា ច មួយ ថ ្ម ី ព្រ ោះ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត បាន ទទួល ជ ័យ ជ ម ្ន ះ យ៉ាង ធ ំ ធ េង ហើយ ស ូម ្ប ី តែ ប្រ ទេស នៅ អ ឺ រ៉ ុប ខា ង ល ិច ក ៏ បាន លើក ស រស ើរ និង ជំ ន ឿ ជ ឿ យ៉ាង ខ្ ល ាំង លើ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ផ ង ដ ែរ	99
តើអាស៊ានប្រារព្វទិវារបស់ខ្លួនជារៀងរាល់ឆ្នាំនៅថ្ងៃខែណា	null	ថ្ងៃដែលកំណត់ជាទិវាអាស៊ានគឺថ្ងៃទី០៨ ខែសីហា	null	ថ្ងៃដែលកំណត់ជាទិវាអាស៊ានគឺថ្ងៃទី០៨ ខែសីហា	ត ើ អា ស៊ ាន ប្រា រ ព្វ ទិ វា រ ប ស់ ខ្លួន ជា រ ៀង រា ល់ ឆ្នាំ នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ណា Ġ	26	ថ ្ង ៃ ដ ែល កំ ណ ត់ ជា ទិ វា អា ស៊ ាន គ ឺ ថ ្ង ៃ ទី ០ ៨ Ġ ខែ សី ហា	25	▁តើ អា ស៊ ាន ប្រ ារ ព្វ ទិ វ ារ ប ស់ ខ្លួន ជា រ ៀង រ ាល់ ឆ្នាំ នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ណា ▁	25	▁ថ្ងៃ ដ ែល ក ំណ ត់ ជា ទិ វា អា ស៊ ាន គ ឺ ថ ្ង ៃ ទី ០ ៨ ▁ខែសីហា	21
តើតុលាការជាន់ខ្ពស់នៅបារាំងមានសមាជិកប៉ុន្មានមានអាណត្តិប៉ុន្មានត្រូវបានជ្រើសរើសតាំងដូចម្ដេច	null	តុលាការជាន់តុលាខ្ពស់នៅបារាំង មានសមាជិក៩ រូប មានអាណត្តិ៩ឆ្នាំត្រូវបានជ្រើសរើសតាំងដោយប្រធានាធិបតីនិងប្រធានសភាទាំង ២	null	តុលាការជាន់តុលាខ្ពស់នៅបារាំង មានសមាជិក៩ រូប មានអាណត្តិ៩ឆ្នាំត្រូវបានជ្រើសរើសតាំងដោយប្រធានាធិបតីនិងប្រធានសភាទាំង ២	ត ើត ុល ាក ារ ជា ន់ ខ្ ព ស់ នៅ បា រា ំ ង មាន សម ា ជ ិក ប៉ ុន ្ម ាន មាន អា ណ ត្តិ ប៉ ុន ្ម ាន ត្រូវ បាន ជ្រ ើស រ ើស តាំង ដូច ម្ ដ េច Ġ	43	ត ុល ាក ារ ជា ន់ ត ុល ា ខ្ ព ស់ នៅ បា រា ំ ង Ġ មាន សម ា ជ ិក ៩ Ġ រូប Ġ មាន អា ណ ត្តិ ៩ ឆ្នាំ ត្រូវ បាន ជ្រ ើស រ ើស តាំង ដោយ ប្រ ធាន ា ធិ បតី និង ប្រ ធាន ស ភា ទ ាំង Ġ ២	51	▁តើ ត ុល ា ការ ជ ាន់ ខ្ ព ស់ នៅ ប ារ ាំង មាន ស មា ជ ិក ប៉ ុន ្ មាន មាន អា ណ ត្តិ ប៉ ុន ្ មាន ត្រូវ បាន ជ្រ ើស រ ើស តាំង ដូច ម្ ដ េច ▁	42	▁តុលាការ ជ ាន់ ត ុល ា ខ្ ព ស់ នៅ ប ារ ាំង ▁មាន ស មា ជ ិក ៩ ▁រូប ▁មាន អា ណ ត្តិ ៩ ឆ្នាំ ត្រូវ បាន ជ្រ ើស រ ើស តាំង ដោយ ប្រ ធាន ា ធិ បតី និង ប្រ ធាន ស ភា ទ ាំង ▁២	47
ដូចម្តេចហៅថា បណ្តឹងអាជ្ញា បណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី	null	បណ្តឹងអាជ្ញា ជាបណ្តឹងដែលមានគោលបំណងផ្តន្ទាទោសសម្រាប់អំពើដែលនាំឱ្យមានការខូចខាតសណ្តាប់ធ្នាប់ និងសន្តិសុខសាធារណៈ បណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីជាបណ្តឹងដែលមានគោលបំណងធ្វើឱ្យមានការជួសជុលកំហូចខាត ដែលបណ្តាលមកពីអំពើល្មើសដល់ភាគីរងគ្រោះ ហើយក្នុងគោលបំណងនេះអ្នករងគ្រោះបានទទួលសំនងជំងឺចិត្តសមល្មមនឹងកំហូចខាតដែលខ្លួនបានបាត់បង់	null	បណ្តឹងអាជ្ញា ជាបណ្តឹងដែលមានគោលបំណងផ្តន្ទាទោសសម្រាប់អំពើដែលនាំឱ្យមានការខូចខាតសណ្តាប់ធ្នាប់ និងសន្តិសុខសាធារណៈ បណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីជាបណ្តឹងដែលមានគោលបំណងធ្វើឱ្យមានការជួសជុលកំហូចខាត ដែលបណ្តាលមកពីអំពើល្មើសដល់ភាគីរងគ្រោះ ហើយក្នុងគោលបំណងនេះអ្នករងគ្រោះបានទទួលសំនងជំងឺចិត្តសមល្មមនឹងកំហូចខាតដែលខ្លួនបានបាត់បង់	âĢĭ ដូច ម្ ត េច ហ ៅ ថា Ġ បណ្ត ឹង អា ជ្ញ ា Ġ បណ្ត ឹង រដ្ឋ ប្ប វេ ណី Ġ	18	បណ្ត ឹង អា ជ្ញ ា Ġ ជា បណ្ត ឹង ដ ែល មាន គោ ល ប ំណ ង ផ្ ត ន្ទ ា ទោស សម ្រា ប់ អ ំព ើ ដ ែល នាំ ឱ្យ មាន ការ ខ ូច ខា ត ស ណ្ត ាប់ ធ ្នា ប់ Ġ និង ស ន្ត ិស ុ ខ សា ធា រណៈ Ġ បណ្ត ឹង រដ្ឋ ប្ប វេ ណី ជា បណ្ត ឹង ដ ែល មាន គោ ល ប ំណ ង ធ ្វ ើ ឱ្យ មាន ការ ជ ួស ជ ុល កំ ហ ូច ខា ត Ġ ដ ែល បណ្ត ាល មក ពី អ ំព ើ ល ្ម ើស ដល់ ភាគ ី រ ង គ្រ ោះ Ġ ហើយ ក្នុង គោ ល ប ំណ ង នេះ អ្នក រ ង គ្រ ោះ បាន ទទួល សំ ន ង ជំ ង ឺ ចិត្ត សម ល ្ម ម នឹង កំ ហ ូច ខា ត ដ ែល ខ្លួន បាន បា ត់ បង់	142	▁ដូចម្តេច ហ ៅ ថា ▁បណ្តឹង អា ជ្ញ ា ▁បណ្តឹង រដ្ឋ ប្ប វេ ណី ▁	13	▁បណ្តឹង អា ជ្ញ ា ▁ជា បណ្ត ឹង ដ ែល មាន គ ោល ប ំណ ង ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ស ម្រ ាប់ អ ំព ើ ដ ែល នាំ ឱ្យ មាន ការ ខ ូច ខា ត ស ណ្ត ាប់ ធ ្ន ាប់ ▁និង ស ន្ត ិ សុខ សា ធា រណៈ ▁បណ្តឹង រដ្ឋ ប្ប វេ ណី ជា បណ្ត ឹង ដ ែល មាន គ ោល ប ំណ ង ធ ្វ ើ ឱ្យ មាន ការ ជ ួស ជ ុល កំ ហ ូច ខា ត ▁ដែល បណ្ត ាល មក ពី អ ំព ើ ល ្ម ើស ដល់ ភាគ ី រ ង គ្រ ោះ ▁ហើយ ក្នុង គ ោល ប ំណ ង នេះ អ្នក រ ង គ្រ ោះ បាន ទទួល សំ ន ង ជំ ង ឺ ចិត្ត សម ល ្ម ម នឹង កំ ហ ូច ខា ត ដ ែល ខ្លួន បាន ប ាត់ បង់	138
ចូររៀបរាប់ប្រភេទគ្រឿងឥស្សរិយយស នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា	null	ប្រភេទគ្រឿងឥស្សរិយយស នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមាន ៤ប្រភេទគឺ ប្រភេទ មាតុប្រទេស គឺសម្រាប់ផ្តល់ជូនវរៈជនដែលមានគុណូបការ ដ៏ឩត្តុង្គឩត្តម ជូនមាតុប្រទេស ដើម្បីជាបុព្វហេតុក្នុងការសាមគ្គីភាពឯករាជ្យជាតិ និងសន្តិភាព មេដាយនេះមាន៣ដូចខាងក្រោម ១ មេដាយជាតូបការមេដាយព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មាន៥គឺមេដាយ មហាសេរីវឌ្ឍន៍មេដាយ ធិបឌិន្ទមេដាយ មហាសេនាមេដាយ សេនាមេដាយអស្សឬទ្ធិ មេដាយ ឯកភាពជាតិ ប្រភេទ រាជបល្ល័ង គឺសម្រាប់ផ្តល់ជូនវរៈជនដែលមានគុណបំណាច់ចំពោះរាជបល្ល័ង ព្រះមហាក្សត្រផ្ទាល់ព្រះរាជវង្សានុវង្ស ព្រះមហាក្សត្រ ជាពិសេស ជូនជាអនុស្សាវរីយ៍ពីព្រះមហាក្សត្រ មេដាយនេះមាន ៣ ដូចខាងក្រោម ១ មេដាយរាជសម្បត្តិ២ មេដាយ រជ្ជកាលមាន ៣ គឺ មាស ប្រាក់ និងសំរិទ្ធ មេដាយអនុស្សារា ប្រភេទ ការពារជាតិ គឺសម្រាប់ផ្តល់ជូនពលទាហាន នាយទាហានរង នាយទាហាន កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ឬនគរបាល ក្នុងកិច្ចការពារព្រំដែន និងសន្តិសុខជូនប្រទេសជាតិក្នុងពេលសង្រ្គាម មេដាយនេះមាន ២ ដូចខាងក្រោម ១ មេដាយសេនាជ័យសិទ្ធ មេដាយការពារជាតិ មាន ៣ ថ្នាក់គឺ មាស ប្រាក់ និងសំរិទ្ធ ប្រភេទ ចម្រុះមាន ៧គឺ មេដាយ សហមេត្រី គឺសម្រាប់បំពាក់ជូនអង្គ ទូតឬតំណាងប្រទេសជាមិត្ត មេដាយនេះមាន ៣ ប្រភេទដូចខាងក្រោម មេដាយធិបឌិន្ទមេដាយសេនា មេដាយសុវត្ថារា គឺបំពាក់ជូនអ្នកមានស្នាដៃខាងកសិកម្ម សេដ្ឋកិច្ច មេដាយ នេះមាន ៣ ប្រភេទ គឺ មេដាយមុនីសារភ័ណ្ឌ គឺបំពាក់ជូនខាងសិក្សាធិការ វិស័យផ្សេងៗ មេដាយនេះមាន ៣ ប្រភេទ គឺ មេដាយការងារ គឺបំពាក់ជូនអ្នកមានស្នាដៃការងារល្អក្នុងការបំពេញភារកិច្ច មេដាយនេះមាន ៣ ប្រភេទគឺ មេដាយ មាសមេដាយ ប្រាក់មេដាយ សំរិទ្ធ មេដាយស្ថាបនាជាតិ មេដាយនេះមាន ៣ប្រភេទគឹ មេដាយខេមរាកីឡាឬទ្ធិ មេដាយនេះមាន ៣ ប្រភេទ គឺ មេដាយស្រ្តីវឌ្ឍនា មេដាយនេះមាន ៣ ប្រភេទ គឺមេដាយ សំរិទ្ធ	null	ប្រភេទគ្រឿងឥស្សរិយយស នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមាន ៤ប្រភេទគឺ ប្រភេទ មាតុប្រទេស គឺសម្រាប់ផ្តល់ជូនវរៈជនដែលមានគុណូបការ ដ៏ឩត្តុង្គឩត្តម ជូនមាតុប្រទេស ដើម្បីជាបុព្វហេតុក្នុងការសាមគ្គីភាពឯករាជ្យជាតិ និងសន្តិភាព មេដាយនេះមាន៣ដូចខាងក្រោម ១ មេដាយជាតូបការមេដាយព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មាន៥គឺមេដាយ មហាសេរីវឌ្ឍន៍មេដាយ ធិបឌិន្ទមេដាយ មហាសេនាមេដាយ សេនាមេដាយអស្សឬទ្ធិ មេដាយ ឯកភាពជាតិ ប្រភេទ រាជបល្ល័ង គឺសម្រាប់ផ្តល់ជូនវរៈជនដែលមានគុណបំណាច់ចំពោះរាជបល្ល័ង ព្រះមហាក្សត្រផ្ទាល់ព្រះរាជវង្សានុវង្ស ព្រះមហាក្សត្រ ជាពិសេស ជូនជាអនុស្សាវរីយ៍ពីព្រះមហាក្សត្រ មេដាយនេះមាន ៣ ដូចខាងក្រោម ១ មេដាយរាជសម្បត្តិ២ មេដាយ រជ្ជកាលមាន ៣ គឺ មាស ប្រាក់ និងសំរិទ្ធ មេដាយអនុស្សារា ប្រភេទ ការពារជាតិ គឺសម្រាប់ផ្តល់ជូនពលទាហាន នាយទាហានរង នាយទាហាន កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ឬនគរបាល ក្នុងកិច្ចការពារព្រំដែន និងសន្តិសុខជូនប្រទេសជាតិក្នុងពេលសង្រ្គាម មេដាយនេះមាន ២ ដូចខាងក្រោម ១ មេដាយសេនាជ័យសិទ្ធ មេដាយការពារជាតិ មាន ៣ ថ្នាក់គឺ មាស ប្រាក់ និងសំរិទ្ធ ប្រភេទ ចម្រុះមាន ៧គឺ មេដាយ សហមេត្រី គឺសម្រាប់បំពាក់ជូនអង្គ ទូតឬតំណាងប្រទេសជាមិត្ត មេដាយនេះមាន ៣ ប្រភេទដូចខាងក្រោម មេដាយធិបឌិន្ទមេដាយសេនា មេដាយសុវត្ថារា គឺបំពាក់ជូនអ្នកមានស្នាដៃខាងកសិកម្ម សេដ្ឋកិច្ច មេដាយ នេះមាន ៣ ប្រភេទ គឺ មេដាយមុនីសារភ័ណ្ឌ គឺបំពាក់ជូនខាងសិក្សាធិការ វិស័យផ្សេងៗ មេដាយនេះមាន ៣ ប្រភេទ គឺ មេដាយការងារ គឺបំពាក់ជូនអ្នកមានស្នាដៃការងារល្អក្នុងការបំពេញភារកិច្ច មេដាយនេះមាន ៣ ប្រភេទគឺ មេដាយ មាសមេដាយ ប្រាក់មេដាយ សំរិទ្ធ មេដាយស្ថាបនាជាតិ មេដាយនេះមាន ៣ប្រភេទគឹ មេដាយខេមរាកីឡាឬទ្ធិ មេដាយនេះមាន ៣ ប្រភេទ គឺ មេដាយស្រ្តីវឌ្ឍនា មេដាយនេះមាន ៣ ប្រភេទ គឺមេដាយ សំរិទ្ធ	ច ូរ រ ៀប រា ប់ ប្រ ភ េ ទ គ្រឿង ឥ ស្ស រិយ យ ស Ġ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា Ġ	28	ប្រ ភ េ ទ គ្រឿង ឥ ស្ស រិយ យ ស Ġ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា មាន Ġ ៤ ប្រ ភ េ ទ គ ឺ âĢĭ Ġ ប្រ ភ េ ទ Ġ មា ត ុប ្រ ទេស Ġ គ ឺ សម ្រា ប់ ផ្ ត ល់ ជ ូន វរ ៈ ជន ដ ែល មាន គុណ ូប ការ Ġ ដ ៏ ឩ ត្ត ុង ្ គ ឩ ត្ត ម Ġ ជ ូន មា ត ុប ្រ ទេស Ġ ដើម ្ប ី ជា ប ុ ព្វ ហេតុ ក្នុង ការ សា ម គ្គ ី ភាព ឯក រាជ ្យ ជាតិ Ġ និង ស ន្ត ិ ភាព Ġ មេ ដា យ នេះ មាន ៣ ដូច ខា ង ក្រោម ĠâĢĭ ១ Ġ មេ ដា យ ជា តូ ប ការ âĢĭâĢĭ មេ ដា យ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា Ġ មាន ៥ គ ឺ មេ ដា យ Ġ ម ហា សេ រី វ ឌ ្ឍ ន៍ មេ ដា យ Ġ ធិ ប ឌ ិន ្ ទ មេ ដា យ Ġ ម ហា សេ នា មេ ដា យ Ġ សេ នា មេ ដា យ អ ស្ស ឬ ទ្ធិ Ġ មេ ដា យ Ġ ឯក ភាព ជាតិ Ġ ប្រ ភ េ ទ Ġ រាជ ប ល្ល ័ ង Ġ គ ឺ សម ្រា ប់ ផ្ ត ល់ ជ ូន វរ ៈ ជន ដ ែល មាន គុណ ប ំណ ាច់ ចំ ព ោះ រាជ ប ល្ល ័ ង Ġ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ផ្ ទ ាល់ ព្រ ះ រាជ វង្ស ានុ វង្ស Ġ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ Ġ ជា ពិ សេ ស Ġ ជ ូន ជា អនុ ស្សា វរ ីយ៍ ពី ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ Ġ មេ ដា យ នេះ មាន Ġ ៣ Ġ ដូច ខា ង ក្រោម ĠâĢĭâĢĭ ១ Ġ មេ ដា យ រាជ សម្បត្តិ âĢĭ ២ Ġ មេ ដា យ Ġ រ ជ្ជ កាល មាន Ġ ៣ Ġ គ ឺ Ġ មាស Ġ ប្រា ក់ Ġ និង âĢĭ សំ រិទ្ធ Ġ មេ ដា យ អនុ ស្សា រា Ġ ប្រ ភ េ ទ Ġ ការពារ ជាតិ Ġ គ ឺ សម ្រា ប់ ផ្ ត ល់ ជ ូន ពល ទ ា ហាន Ġ នា យ ទ ា ហាន រ ង Ġ នា យ ទ ា ហាន Ġ ក ង ក ម្ល ាំង ប្រដាប់អាវុធ Ġ ឬ ន គរ បាល Ġ ក្នុង កិច្ច ការពារ ព្រ ំ ដ ែន âĢĭ Ġ និង ស ន្ត ិស ុ ខ ជ ូន ប្រ ទេស ជាតិ ក្នុង ពេល សង ្រ ្ គ ាម Ġ មេ ដា យ នេះ មាន Ġ ២ Ġ ដូច ខា ង ក្រោម ĠâĢĭâĢĭ ១ Ġ មេ ដា យ សេ នា ជ ័យ សិ ទ្ធ Ġ មេ ដា យក ារ ពារ ជាតិ Ġ មាន Ġ ៣ Ġ ថ្ន ាក់ គ ឺ Ġ មាស Ġ ប្រា ក់ Ġ និង សំ រិទ្ធ Ġ ប្រ ភ េ ទ Ġ ចម្រ ុះ មាន Ġ ៧ គ ឺ Ġ មេ ដា យ Ġ ស ហ មេ ត្រ ី Ġ គ ឺ សម ្រា ប់ ប ំព ាក់ ជ ូន អង្គ Ġ ទូ ត ឬ ត ំណ ាង ប្រ ទេស ជា ម ិត្ត Ġ មេ ដា យ នេះ មាន Ġ ៣ Ġ ប្រ ភ េ ទ ដូច ខា ង ក្រោម Ġ មេ ដា យ ធិ ប ឌ ិន ្ ទ មេ ដា យ សេ នា Ġ មេ ដា យ សុ វ ត្ថា រា Ġ គ ឺ ប ំព ាក់ ជ ូន អ្នក មាន ស្ន ា ដៃ ខា ង ក សិ កម្ម Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ មេ ដា យ Ġ នេះ មាន Ġ ៣ Ġ ប្រ ភ េ ទ Ġ គ ឺ Ġ មេ ដា យ ម ុន ី សារ ភ ័ណ្ឌ Ġ គ ឺ ប ំព ាក់ ជ ូន ខា ង សិ ក្ស ា ធិ ការ Ġ វិ ស ័យ ផ្ សេ ង ៗ Ġ មេ ដា យ នេះ មាន Ġ ៣ Ġ ប្រ ភ េ ទ Ġ គ ឺ Ġ មេ ដា យក ារ ងារ Ġ គ ឺ ប ំព ាក់ ជ ូន អ្នក មាន ស្ន ា ដៃ ការងារ ល្អ ក្នុង ការ ប ំព េញ ភា រក ិច ្ច Ġ មេ ដា យ នេះ មាន Ġ ៣ Ġ ប្រ ភ េ ទ គ ឺ Ġ មេ ដា យ Ġ មាស មេ ដា យ Ġ ប្រា ក់ មេ ដា យ Ġ សំ រិទ្ធ Ġ មេ ដា យ ស្ ថា ប នា ជាតិ Ġ មេ ដា យ នេះ មាន Ġ ៣ ប្រ ភ េ ទ គ ឹ Ġ មេ ដា យ ខ េ ម រា ក ី ឡា ឬ ទ្ធិ Ġ មេ ដា យ នេះ មាន Ġ ៣ Ġ ប្រ ភ េ ទ Ġ គ ឺ Ġ មេ ដា យ ស្រ ្ត ី វ ឌ ្ឍ នា Ġ មេ ដា យ នេះ មាន Ġ ៣ Ġ ប្រ ភ េ ទ Ġ គ ឺ មេ ដា យ Ġ សំ រិទ្ធ	671	▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ ប្រ ភ េ ទ គ្រឿង ឥ ស្ស រិយ យ ស ▁នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ▁	27	▁ប្រភេទ គ្រឿង ឥ ស្ស រិយ យ ស ▁នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា មាន ▁៤ ប្រ ភ េ ទ គ ឺ ▁ប្រភេទ ▁មា ត ុ ប្រ ទេស ▁គឺ ស ម្រ ាប់ ផ្ ត ល់ ជ ូន វ រៈ ជន ដ ែល មាន គុណ ូប ការ ▁ដ៏ ឩ ត្ត ុ ង្គ ឩ ត្ត ម ▁ជូន ម ាត ុ ប្រ ទេស ▁ដើម្បី ជា ប ុ ព្វ ហេតុ ក្នុង ការ ស ាម គ្គ ី ភាព ឯក រាជ ្យ ជាតិ ▁និង ស ន្ត ិ ភាព ▁មេដាយ នេះ មាន ៣ ដូច ខា ង ក្រោម ▁១ ▁មេដាយ ជា ត ូប ការ ▁មេដាយ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ▁មាន ៥ គ ឺ មេ ដ ាយ ▁មហា សេ រី វ ឌ ្ឍ ន៍ មេ ដ ាយ ▁ធ ិប ឌ ិ ន្ទ មេ ដ ាយ ▁មហា សេ នា មេ ដ ាយ ▁សេនា មេ ដ ាយ អ ស្ស ឬ ទ្ធិ ▁មេដាយ ▁ឯកភាព ជាតិ ▁ប្រភេទ ▁រាជ ប ល្ល ័ ង ▁គឺ ស ម្រ ាប់ ផ្ ត ល់ ជ ូន វ រៈ ជន ដ ែល មាន គុណ ប ំណ ាច់ ច ំព ោះ រាជ ប ល្ល ័ ង ▁ព្រះមហាក្សត្រ ផ្ ទ ាល់ ព្រ ះ រាជ វង្ស ានុ វង្ស ▁ព្រះមហាក្សត្រ ▁ជាពិសេស ▁ជូន ជា អនុ ស្សា វរ ីយ៍ ពី ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ▁មេដាយ នេះ មាន ▁៣ ▁ដូច ខា ង ក្រោម ▁១ ▁មេដាយ រាជ សម្បត្តិ ▁២ ▁មេដាយ ▁រ ជ្ជ កាល មាន ▁៣ ▁គឺ ▁មាស ▁ប្រាក់ ▁និង ▁សំ រិទ្ធ ▁មេដាយ អនុ ស្សា រា ▁ប្រភេទ ▁ការពារ ជាតិ ▁គឺ ស ម្រ ាប់ ផ្ ត ល់ ជ ូន ពល ទ ា ហាន ▁នាយ ទ ា ហាន រ ង ▁នាយ ទ ា ហាន ▁កងកម្លាំង ប្រដាប់អាវុធ ▁ឬ ន គរ បាល ▁ក្នុង កិច្ច ការពារ ព្រ ំ ដ ែន ▁និង ស ន្ត ិ សុខ ជ ូន ប្រ ទេស ជាតិ ក្នុង ពេល សង ្រ ្ គ ាម ▁មេដាយ នេះ មាន ▁២ ▁ដូច ខា ង ក្រោម ▁១ ▁មេដាយ សេ នា ជ ័យ ស ិទ្ធ ▁មេដាយ ការពារ ជាតិ ▁មាន ▁៣ ▁ថ្នាក់ គ ឺ ▁មាស ▁ប្រាក់ ▁និង សំ រិទ្ធ ▁ប្រភេទ ▁ចម្រុះ មាន ▁៧ គ ឺ ▁មេដាយ ▁សហ មេ ត្រ ី ▁គឺ ស ម្រ ាប់ ប ំព ាក់ ជ ូន អង្គ ▁ទូត ឬ ត ំណ ាង ប្រ ទេស ជា ម ិត្ត ▁មេដាយ នេះ មាន ▁៣ ▁ប្រភេទ ដូច ខា ង ក្រោម ▁មេដាយ ធិ ប ឌ ិ ន្ទ មេ ដ ាយ សេ នា ▁មេដាយ សុ វ ត្ថា រា ▁គឺ ប ំព ាក់ ជ ូន អ្នក មាន ស្ន ា ដៃ ខា ង ក សិ កម្ម ▁សេដ្ឋកិច្ច ▁មេដាយ ▁នេះ មាន ▁៣ ▁ប្រភេទ ▁គឺ ▁មេដាយ ម ុន ី សារ ភ ័ណ្ឌ ▁គឺ ប ំព ាក់ ជ ូន ខា ង ស ិក ្សា ធិ ការ ▁វិស័យ ផ្ ស េង ៗ ▁មេដាយ នេះ មាន ▁៣ ▁ប្រភេទ ▁គឺ ▁មេដាយ ការងារ ▁គឺ ប ំព ាក់ ជ ូន អ្នក មាន ស្ន ា ដៃ ការងារ ល្អ ក្នុង ការ ប ំព េញ ភា រ កិច្ច ▁មេដាយ នេះ មាន ▁៣ ▁ប្រភេទ គ ឺ ▁មេដាយ ▁មាស មេ ដ ាយ ▁ប្រាក់ មេ ដ ាយ ▁សំ រិទ្ធ ▁មេដាយ ស្ ថា ប នា ជាតិ ▁មេដាយ នេះ មាន ▁៣ ប្រ ភ េ ទ គ ឹ ▁មេដាយ ខ េ ម រា ក ី ឡា ឬ ទ្ធិ ▁មេដាយ នេះ មាន ▁៣ ▁ប្រភេទ ▁គឺ ▁មេដាយ ស្រ ្ត ី វ ឌ ្ឍ នា ▁មេដាយ នេះ មាន ▁៣ ▁ប្រភេទ ▁គឺ មេ ដ ាយ ▁សំ រិទ្ធ	528
ហេតុអ្វីបានជាសហគ្រាសតូចៗ និងកសិដ្ឋានត្រូវរលាយបាត់រូប ដើម្បីជំរុញការស្រាវជ្រាវរបៀបថ្មីៗ តើសហគ្រាសធំៗត្រូវធ្វើដូចម្តេច	null	បានជាសហគ្រាសតូចៗ និងកសិដ្ឋានត្រូវរលាយបាត់រូបដោយសារការលេប ត្របាក់របស់ក្រុមហ៊ុនធំៗដែលមានមូលធន ដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ទាប់ដើម្បីជំរុញ ការស្រាវជ្រាវរបៀបថ្មីៗ សហគ្រាសធំៗបានផ្តល់ជំនួយឧបត្ថម្ភដ៏ច្រើនដល់មន្ទីរពិសោធន៍នៃសកលវិទ្យាល័យទាំងនោះ	null	បានជាសហគ្រាសតូចៗ និងកសិដ្ឋានត្រូវរលាយបាត់រូបដោយសារការលេប ត្របាក់របស់ក្រុមហ៊ុនធំៗដែលមានមូលធន ដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ទាប់ដើម្បីជំរុញ ការស្រាវជ្រាវរបៀបថ្មីៗ សហគ្រាសធំៗបានផ្តល់ជំនួយឧបត្ថម្ភដ៏ច្រើនដល់មន្ទីរពិសោធន៍នៃសកលវិទ្យាល័យទាំងនោះ	ហេតុ អ ្វី បាន ជា ស ហ គ្រ ាស តូ ច ៗ Ġ និង ក សិ ដ្ឋាន ត្រូវ រ លា យ បា ត់ រូប Ġ ដើម ្ប ី ជំ រ ុញ ការ ស្រ ាវ ជ្រ ាវ រ ប ៀប ថ ្ម ី ៗ Ġ ត ើស ហ គ្រ ាស ធ ំ ៗ ត្រូវ ធ ្វ ើ ដូច ម្ ត េច Ġ	57	បាន ជា ស ហ គ្រ ាស តូ ច ៗ Ġ និង ក សិ ដ្ឋាន ត្រូវ រ លា យ បា ត់ រូប ដោយ សារ ការ ល េ ប Ġ ត្រ បា ក់ រ ប ស់ ក្រុម ហ៊ ុន ធ ំ ៗ ដ ែល មាន ម ូល ធ ន Ġ ដ ៏ ច្ រ ើន ស ន្ធ ឹក ស ន្ទ ាប់ ដើម ្ប ី ជំ រ ុញ Ġ ការ ស្រ ាវ ជ្រ ាវ រ ប ៀប ថ ្ម ី ៗ Ġ ស ហ គ្រ ាស ធ ំ ៗ បាន ផ្ ត ល់ ជំ ន ួយ ឧ ប ត្ថ ម្ភ ដ ៏ ច្ រ ើន ដល់ ម ន្ទ ី រ ពិ ស ោ ធ ន៍ នៃ ស ក ល វិទ្យា ល័យ ទ ាំង ន ោះ	117	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា ស ហ គ្រ ាស ត ូច ៗ ▁និង ក សិ ដ្ឋាន ត្រូវ រ ល ាយ ប ាត់ រូប ▁ដើម្បី ជំ រ ុញ ការ ស្រ ាវ ជ្រ ាវ រ ប ៀប ថ ្ម ី ៗ ▁តើ ស ហ គ្រ ាស ធ ំ ៗ ត្រូវ ធ ្វ ើ ដូច ម ្ត េច ▁	55	▁បានជា ស ហ គ្រ ាស ត ូច ៗ ▁និង ក សិ ដ្ឋាន ត្រូវ រ ល ាយ ប ាត់ រូប ដោយ សារ ការ ល េ ប ▁ត្រ ប ាក់ រ ប ស់ ក្រុម ហ៊ ុន ធ ំ ៗ ដ ែល មាន ម ូល ធ ន ▁ដ៏ ច ្រ ើន ស ន្ធ ឹក ស ន្ទ ាប់ ដើម ្ប ី ជំ រ ុញ ▁ការស្រាវជ្រាវ រ ប ៀប ថ ្ម ី ៗ ▁សហគ្រាស ធ ំ ៗ បាន ផ្ ត ល់ ជំ ន ួយ ឧ ប ត្ថ ម្ភ ដ ៏ ច ្រ ើន ដល់ ម ន្ទ ី រ ពិ ស ោ ធ ន៍ នៃ ស ក ល វិទ្យា ល័យ ទ ាំង ន ោះ	108
តើព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេច ព្រះនរោត្តម សីហនុ ព្រះអង្គបានសោយទីវង្គតនៅថ្ងៃខែឆ្នាំណា ម៉ោងប៉ុន្មាន នៅទីណា ក្នុងព្រះជន្មាយុប៉ុន្មានព្រះវស្សា	null	ព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេច ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ ព្រះអង្គបានសោយទិវង្គតនៅថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី ១៥រោច ខែភទ្របទ ឆ្នាំរោង ចត្វាស័កពស២៥៥៦ វេលាម៉ោង ១២០ រំលងអធ្រាត្រ ម៉ោងនៅរាជធានីភ្នំពេញ នៅទីក្រុងប៉េកាំង នៃប្រទេសចិន ក្នុងព្រះជន្មាយុ ៩០ព្រះវស្សា	null	ព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេច ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ ព្រះអង្គបានសោយទិវង្គតនៅថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី ១៥រោច ខែភទ្របទ ឆ្នាំរោង ចត្វាស័កពស២៥៥៦ វេលាម៉ោង ១២០ រំលងអធ្រាត្រ ម៉ោងនៅរាជធានីភ្នំពេញ នៅទីក្រុងប៉េកាំង នៃប្រទេសចិន ក្នុងព្រះជន្មាយុ ៩០ព្រះវស្សា	ត ើ ព្រ ះ ករ ុ ណា ព្រ ះ បាទ សម ្ ដ េច Ġ ព្រ ះ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ Ġ ព្រ ះ អង្គ បាន ស ោយ ទី វ ង្គ ត នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា Ġ ម៉ ោង ប៉ ុន ្ម ាន Ġ នៅ ទី ណា Ġ ក្នុង ព្រ ះ ជន ្ម ាយ ុប ៉ ុន ្ម ាន ព្រ ះ វ ស្សា Ġ	65	ព្រ ះ ករ ុ ណា ព្រ ះ បាទ សម ្ ដ េច Ġ ព្រ ះ បាទ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ Ġ ព្រ ះ អង្គ បាន ស ោយ ទិ វ ង្គ ត នៅ ថ ្ង ៃ ទី១ ៥ Ġ ខែ ត ុល ា Ġ ឆ្នាំ ២០ ១ ២ Ġ ត្រូវ នឹង ថ ្ង ៃ ទី Ġ ១ ៥ រោច Ġ ខែ ភ ទ្រ បទ Ġ ឆ្នាំ រ ោង Ġ ច ត ្វា ស ័ ក ព ស ២៥ ៥ ៦ Ġ វេ លា ម៉ ោង Ġ ១ ២០ Ġ រំ លង អ ធ ្រា ត្រ Ġ ម៉ ោង នៅ រាជ ធាន ី ភ្នំពេញ Ġ នៅ ទី ក្រុង ប៉ េក ាំង Ġ នៃ ប្រ ទេស ច ិន Ġ ក្នុង ព្រ ះ ជន ្ម ាយ ុ Ġ ៩០ ព្រ ះ វ ស្សា	116	▁តើ ព្រ ះ ក រុណ ា ព្រ ះ បាទ ស ម្ ដ េច ▁ព្រះ ន រ ោ ត្ត ម ▁សីហនុ ▁ព្រះអង្គ បាន ស ោយ ទី វ ង្គ ត នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា ▁ម៉ោង ប៉ ុន ្ មាន ▁នៅ ទី ណា ▁ក្នុង ព្រ ះ ជន ្ម ាយ ុ ប៉ ុន ្ មាន ព្រ ះ វ ស្សា ▁	58	▁ព្រះករុណា ព្រ ះ បាទ ស ម្ ដ េច ▁ព្រះបាទ ន រ ោ ត្ត ម ▁សីហនុ ▁ព្រះអង្គ បាន ស ោយ ទិ វ ង្គ ត នៅ ថ ្ង ៃ ទី១ ៥ ▁ខែតុលា ▁ឆ្នាំ ២០ ១ ២ ▁ត្រូវ នឹង ថ ្ង ៃ ទី ▁១៥ រោច ▁ខែ ភ ទ្រ បទ ▁ឆ្នាំ រ ោង ▁ចត ្វា ស ័ ក ព ស ២៥ ៥ ៦ ▁វេលា ម៉ ោង ▁១ ២០ ▁រំលង អ ធ ្រា ត្រ ▁ម៉ោង នៅ រាជ ធាន ី ភ្នំពេញ ▁នៅ ទី ក្រុង ប៉ េក ាំង ▁នៃ ប្រ ទេស ច ិន ▁ក្នុង ព្រ ះ ជន ្ម ាយ ុ ▁៩០ ព្រ ះ វ ស្សា	98
តើកត្តាអ្វីខ្លះដែលនាំឪ្យចលនាតស៊ូនោះបានទទួលលទ្ធផលដូចខាងលើ	null	ចលនាតស៊ូទទួលបានទទួលផលដោយសារក្រោយសង្រ្គាមពួកអាណានិគមមានការនឿយហត់យ៉ាងខ្លាំងសេដ្ឋកិច្ចខ្ចេចខ្ចីការគាំទ្រពីសហរដ្ឋអាមេរិច សហភាពសូរៀត និងអង្គការសហប្រជាជាតិប្រទេសនីមួយៗមានមគ្គុទេសឈ្លាវៃ មានគោលនយោបាយត្រឹមត្រូវមានការសហការគ្នារវាងអាស៊ី អាព្រិច អាមេរិចឡាទីន	null	ចលនាតស៊ូទទួលបានទទួលផលដោយសារក្រោយសង្រ្គាមពួកអាណានិគមមានការនឿយហត់យ៉ាងខ្លាំងសេដ្ឋកិច្ចខ្ចេចខ្ចីការគាំទ្រពីសហរដ្ឋអាមេរិច សហភាពសូរៀត និងអង្គការសហប្រជាជាតិប្រទេសនីមួយៗមានមគ្គុទេសឈ្លាវៃ មានគោលនយោបាយត្រឹមត្រូវមានការសហការគ្នារវាងអាស៊ី អាព្រិច អាមេរិចឡាទីន	ត ើក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល នាំ ឪ ្យ ច ល នា ត ស៊ូ ន ោះ បាន ទទួល ល ទ្ធ ផល ដូច ខា ង លើ Ġ	30	ច ល នា ត ស៊ូ ទទួលបាន ទទួល ផល ដោយ សារ ក្រ ោយ សង ្រ ្ គ ាម ព ួ ក អា ណា និ គម មាន ការ ន ឿ យ ហ ត់ យ៉ាង ខ្ លា ំ ង សេ ដ្ឋ កិច្ច ខ្ ច េច ខ្ ច ី ការ គ ាំ ទ្រ ពី ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិ ច Ġ ស ហ ភាព ស ូរ ៀត Ġ និង អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ប្រ ទេស នី មួយ ៗ មាន ម គ្គ ុ ទេស ឈ ្លា វ ៃ Ġ មាន គោ ល ន យោ បា យ ត្រ ឹម ត្រូវ មាន ការ ស ហ ការ គ្នា រ វា ង អា ស៊ី Ġ អា ព្រ ិច Ġ អា មេ រិ ច ឡា ទី ន	116	▁តើ ក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល នាំ ឪ ្យ ច ល នា ត ស៊ូ ន ោះ បាន ទទួល ល ទ្ធ ផល ដូច ខា ង លើ ▁	30	▁ចលនា ត ស៊ូ ទទួលបាន ទទួល ផល ដោយ សារ ក្រ ោយ សង ្រ ្ គ ាម ព ួ ក អា ណា និ គម មាន ការ ន ឿ យ ហ ត់ យ៉ាង ខ្ ល ាំង សេ ដ្ឋ កិច្ច ខ្ ច េច ខ្ ច ី ការ គ ាំ ទ្រ ពី ស ហ រដ្ឋ អា ម េរ ិច ▁សហភាព ស ូរ ៀត ▁និង អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ប្រ ទេស នី មួយ ៗ មាន ម គ្គ ុ ទេស ឈ ្លា វ ៃ ▁មាន គ ោល ន យោ ប ាយ ត្រ ឹម ត្រូវ មាន ការ ស ហ ការ គ្នា រ វ ាង អា ស៊ី ▁អា ព្រ ិច ▁អាមេរិច ឡា ទី ន	108
តើអ្វីទៅជាបណ្តឹងបរិហារ	null	បណ្តឹងបរិហារ គឺសំដៅទៅលើបណ្តឹងវែកមុខបទល្មើស ដែលមានគោលបំណងបង្ហាញឬបកអាលក្រាតនូវបទល្មើស ដើម្បីឲ្យសមត្ថកិច្ចធ្វើការត្រួតពិនិត្យ និងស្វែងរកភស្តុតាងនៅកក្នុងបទល្មើសចាស់ជនល្មើសយកមកផ្តន្ទាទោស តាមច្បាប់ បណ្តឹងបរិហារអាចតាមរយៈរបស់តតិយជនឬដោយមន្រ្តីសាធារណៈដែលគាត់បានឃើញ ឬបានដឹងពីបទល្មើសនោះ	null	បណ្តឹងបរិហារ គឺសំដៅទៅលើបណ្តឹងវែកមុខបទល្មើស ដែលមានគោលបំណងបង្ហាញឬបកអាលក្រាតនូវបទល្មើស ដើម្បីឲ្យសមត្ថកិច្ចធ្វើការត្រួតពិនិត្យ និងស្វែងរកភស្តុតាងនៅកក្នុងបទល្មើសចាស់ជនល្មើសយកមកផ្តន្ទាទោស តាមច្បាប់ បណ្តឹងបរិហារអាចតាមរយៈរបស់តតិយជនឬដោយមន្រ្តីសាធារណៈដែលគាត់បានឃើញ ឬបានដឹងពីបទល្មើសនោះ	ត ើ អ ្វី ទៅ ជា បណ្ត ឹង បរ ិ ហា រ Ġ	12	បណ្ត ឹង បរ ិ ហា រ Ġ គ ឺ សំ ដ ៅ ទៅ លើ បណ្ត ឹង វ ែក មុខ បទ ល ្ម ើស Ġ ដ ែល មាន គោ ល ប ំណ ង បង ្ហ ាញ ឬ ប ក អា ល ក្រ ាត ន ូវ បទ ល ្ម ើស Ġ ដើម ្ប ី ឲ្យ សម ត្ថ កិច្ច ធ ្វ ើក ារ ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ âĢĭ Ġ និង ស្ វ ែង រក ភ ស្ត ុត ាង នៅ ក ក្នុង បទ ល ្ម ើស ច ាស់ ជន ល ្ម ើស យក មក ផ្ ត ន្ទ ា ទោស Ġ តា ម ច្ បា ប់ Ġ បណ្ត ឹង បរ ិ ហា រ អា ច តា ម រយ ៈ រ ប ស់ ត តិ យ ជន ឬ ដោយ ម ន្ រ ្ត ី សា ធា រណៈ ដ ែល គ ាត់ បាន ឃើញ Ġ ឬ បាន ដ ឹង ពី បទ ល ្ម ើស ន ោះ	143	▁តើ អ ្វី ទៅ ជា បណ្ត ឹង ប រិ ហា រ ▁	11	▁បណ្តឹង ប រិ ហា រ ▁គឺ សំ ដ ៅ ទៅ លើ បណ្ត ឹង វ ែក មុខ បទ ល ្ម ើស ▁ដែល មាន គ ោល ប ំណ ង ប ង្ហ ាញ ឬ ប ក អា ល ក្រ ាត ន ូវ បទ ល ្ម ើស ▁ដើម្បីឲ្យ សម ត្ថ កិច្ច ធ ្វ ើ ការ ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ ▁និង ស ្វ ែង រក ភ ស្ត ុត ាង នៅ ក ក្នុង បទ ល ្ម ើស ច ាស់ ជន ល ្ម ើស យក មក ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ▁តាម ច ្ប ាប់ ▁បណ្តឹង ប រិ ហា រ អា ច ត ាម រយ ៈ រ ប ស់ ត តិ យ ជន ឬ ដោយ ម ន ្រ ្ត ី សា ធា រណៈ ដ ែល គ ាត់ បាន ឃើញ ▁ឬ បាន ដ ឹង ពី បទ ល ្ម ើស ន ោះ	135
ដូចម្តេចដែលហៅថាល្ខោន ចូររាប់ល្ខោនឱ្យបាន១០	null	ល្ខោន គឺជាមហោស្រពមួយប្រភេទឋិតនៅចំទស្សនិកជន រាប់ល្ខោនឱ្យបាន១០គឺល្ខោនមហោរីល្ខោនពោលស្រីល្ខោនបើកបទល្ខោនព្រះរាជទ្រព្យល្ខោនអាប៉េល្ខោនស្រម៉ោលស្បែកធំល្ខោនប្រាមោទ្យ ឬបាមោទយល្ខោនចាប៉ីរឿង និទានរឿង សាដៀវរឿងល្ខោនខោលល្ខោនពណ៍ ស្បែកសម្តែងពេលថ្ងៃ	null	ល្ខោន គឺជាមហោស្រពមួយប្រភេទឋិតនៅចំទស្សនិកជន រាប់ល្ខោនឱ្យបាន១០គឺល្ខោនមហោរីល្ខោនពោលស្រីល្ខោនបើកបទល្ខោនព្រះរាជទ្រព្យល្ខោនអាប៉េល្ខោនស្រម៉ោលស្បែកធំល្ខោនប្រាមោទ្យ ឬបាមោទយល្ខោនចាប៉ីរឿង និទានរឿង សាដៀវរឿងល្ខោនខោលល្ខោនពណ៍ ស្បែកសម្តែងពេលថ្ងៃ	ដូច ម្ ត េច ដ ែល ហ ៅ ថា ល ្ខ ោន Ġ ច ូរ រា ប់ ល ្ខ ោន ឱ្យ បាន ១០ Ġ	22	ល ្ខ ោន Ġ គ ឺ ជា ម ហ ោស ្រ ព មួយ ប្រ ភ េ ទ ឋ ិត នៅ ចំ ទ ស្ស និ ក ជន Ġ រា ប់ ល ្ខ ោន ឱ្យ បាន ១០ គ ឺ ល ្ខ ោន ម ហ ោរ ី ល ្ខ ោន ព ោល ស្រី ល ្ខ ោន ប ើក បទ ល ្ខ ោន ព្រ ះ រាជ ទ្រ ព្យ ល ្ខ ោន អា ប៉ េ ល ្ខ ោន ស្រ ម៉ ោល ស្ បែក ធ ំ ល ្ខ ោន ប្រា ម ោទ ្យ Ġ ឬ បា ម ោទ យ ល ្ខ ោន ច ាប ៉ី រឿង Ġ និ ទាន រឿង Ġ សា ដ ៀវ រឿង ល ្ខ ោន ខ ោល ល ្ខ ោន ព ណ៍ Ġ ស្ បែក សម ្ត ែង ពេល ថ ្ង ៃ	123	▁ដូចម្តេច ដ ែល ហ ៅ ថា ល ្ខ ោន ▁ចូរ រ ាប់ ល ្ខ ោន ឱ្យ បាន ១០ ▁	18	▁ល្ខោន ▁គឺជា ម ហ ោ ស្រ ព មួយ ប្រ ភ េ ទ ឋ ិត នៅ ចំ ទ ស្ស ន ិក ជន ▁រាប់ ល ្ខ ោន ឱ្យ បាន ១០ គ ឺ ល ្ខ ោន ម ហ ោ រី ល ្ខ ោន ព ោល ស្រី ល ្ខ ោន ប ើក បទ ល ្ខ ោន ព្រ ះ រាជ ទ្រ ព្យ ល ្ខ ោន អា ប៉ េ ល ្ខ ោន ស្រ ម៉ ោល ស្ បែក ធ ំ ល ្ខ ោន ប្រ ាម ោទ ្យ ▁ឬ ប ាម ោទ យ ល ្ខ ោន ច ាប ៉ី រឿង ▁និ ទាន រឿង ▁សា ដ ៀវ រឿង ល ្ខ ោន ខ ោល ល ្ខ ោន ព ណ៍ ▁ស្បែក សម ្ត ែង ពេល ថ ្ង ៃ	117
ចូររៀបរាប់អំពីឥទ្ធិពលនៃព្រឹត្តការណ៍ថ្ងៃអង្គារទី ២៤ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៩២៩ ថ្ងៃអង្គារដ៏ខ្មៅងងឹត ចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិក និងចំពោះពិភពលោក	null	ឥទ្ធិពលនៃព្រឹត្តការណ៍ថ្ងៃអង្គារទី ២៤ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៩២៩ ថ្ងៃអង្គារដ៏ខ្មៅងងឹត ចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិក និងចំពោះពិភពលោក គឺវិបត្តិកសិកម្មស្ថានភាពកសិកម្មធ្លាក់ដុនដាបតាំងពីឆ្នាំ ១៩២៥ បានបន្តចុះដល់កម្រិតទាបបំផុតក្នុងឆ្នាំ ១៩៣០វិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុ វិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុបានផ្ទុះក្នុងឆ្នាំ ១៩២៩ ធនាគារទាំងឡាយត្រូវបិទទ្វារស្ទើរតែទាំងអស់ដោយរកប្រាក់បង្វិលឱ្យអ្នកផ្ញើនិងអ្នកខ្ចីប្រាក់ពុំទាន់បានវិបត្តិឩស្សាហកម្ម រោងចក្រជាច្រើនបានត្រូវបិទទ្វារ សហគ្រាសអស់មូលធនបន្តៗគ្នា កម្មករគ្មានការងារមានចំនួន ១៤ លាននាក់ ដោយពុំបានបញ្ចូលកសិករចំនួន ១៥ លាននាក់ដែលរស់នៅខ្វះព្រឹកខ្វះល្ងាចយ៉ាងត្រដាបត្រដួសផងដែរ	null	ឥទ្ធិពលនៃព្រឹត្តការណ៍ថ្ងៃអង្គារទី ២៤ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៩២៩ ថ្ងៃអង្គារដ៏ខ្មៅងងឹត ចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិក និងចំពោះពិភពលោក គឺវិបត្តិកសិកម្មស្ថានភាពកសិកម្មធ្លាក់ដុនដាបតាំងពីឆ្នាំ ១៩២៥ បានបន្តចុះដល់កម្រិតទាបបំផុតក្នុងឆ្នាំ ១៩៣០វិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុ វិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុបានផ្ទុះក្នុងឆ្នាំ ១៩២៩ ធនាគារទាំងឡាយត្រូវបិទទ្វារស្ទើរតែទាំងអស់ដោយរកប្រាក់បង្វិលឱ្យអ្នកផ្ញើនិងអ្នកខ្ចីប្រាក់ពុំទាន់បានវិបត្តិឩស្សាហកម្ម រោងចក្រជាច្រើនបានត្រូវបិទទ្វារ សហគ្រាសអស់មូលធនបន្តៗគ្នា កម្មករគ្មានការងារមានចំនួន ១៤ លាននាក់ ដោយពុំបានបញ្ចូលកសិករចំនួន ១៥ លាននាក់ដែលរស់នៅខ្វះព្រឹកខ្វះល្ងាចយ៉ាងត្រដាបត្រដួសផងដែរ	ច ូរ រ ៀប រា ប់ អ ំព ី ឥ ទ្ធិ ពល នៃ ព្រ ឹត ្ត ការណ៍ ថ ្ង ៃ អង្គ ារ ទី Ġ ២ ៤ Ġ ខែ ត ុល ា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ២ ៩ Ġ ថ ្ង ៃ អង្គ ារ ដ ៏ ខ្ ម ៅ ង ង ឹត Ġ ចំ ព ោះ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក Ġ និង ចំ ព ោះ ពិ ភព លោក Ġ	62	ឥ ទ្ធិ ពល នៃ ព្រ ឹត ្ត ការណ៍ ថ ្ង ៃ អង្គ ារ ទី Ġ ២ ៤ Ġ ខែ ត ុល ា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ២ ៩ Ġ ថ ្ង ៃ អង្គ ារ ដ ៏ ខ្ ម ៅ ង ង ឹត Ġ ចំ ព ោះ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក Ġ និង ចំ ព ោះ ពិ ភព លោក Ġ គ ឺ វិ ប ត្តិ ក សិ កម្ម ស្ថាន ភាព ក សិ កម្ម ធ ្លា ក់ ដ ុន ដា ប តាំង ពី ឆ្នាំ Ġ ១៩ ២៥ Ġ បាន ប ន្ត ច ុះ ដល់ ក ម្រ ិត ទ ាប ប ំ ផ ុត ក្នុង ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៣០ វិ ប ត្តិ ហ ិ រ ញ្ញ វ ត្ថ ុ Ġ វិ ប ត្តិ ហ ិ រ ញ្ញ វ ត្ថ ុប ាន ផ្ ទ ុះ ក្នុង ឆ្នាំ Ġ ១៩ ២ ៩ Ġ ធ នា គ ារ ទ ាំង ឡា យ ត្រូវ ប ិ ទ ទ ្វា រស ្ ទ ើរ តែ ទ ាំង អ ស់ ដោយ រក ប្រា ក់ បង ្វ ិល ឱ្យ អ្នក ផ្ ញ ើន ិ ង អ្នក ខ្ ច ី ប្រា ក់ ពុ ំ ទាន ់ បាន វិ ប ត្តិ ឩ ស្សា ហ កម្ម Ġ រ ោង ច ក្រ ជា ច្ រ ើន បាន ត្រូវ ប ិ ទ ទ ្វា រ Ġ ស ហ គ្រ ាស អ ស់ ម ូល ធ ន ប ន្ត ៗ គ្នា Ġ កម្ម ករ គ ្ម ាន ការងារ មាន ចំ ន ួន Ġ ១ ៤ Ġ លាន នាក់ Ġ ដោយ ពុ ំ បាន បញ្ចូល ក សិ ករ ចំ ន ួន Ġ ១ ៥ Ġ លាន នាក់ ដ ែល រស់ នៅ ខ្វ ះ ព្រឹក ខ្វ ះ ល្ងាច យ៉ាង ត្រ ដា ប ត្រ ដ ួស ផ ង ដ ែរ	261	▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ អ ំព ី ឥ ទ្ធិ ពល នៃ ព្រ ឹ ត្ត ការណ៍ ថ ្ង ៃ អង្គ ារ ទី ▁២៤ ▁ខែតុលា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ២ ៩ ▁ថ្ងៃអង្គារ ដ ៏ ខ្ ម ៅ ង ង ឹត ▁ចំពោះ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ▁និង ច ំព ោះ ពិ ភព លោក ▁	51	▁ឥទ្ធិពល នៃ ព្រ ឹ ត្ត ការណ៍ ថ ្ង ៃ អង្គ ារ ទី ▁២៤ ▁ខែតុលា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ២ ៩ ▁ថ្ងៃអង្គារ ដ ៏ ខ្ ម ៅ ង ង ឹត ▁ចំពោះ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ▁និង ច ំព ោះ ពិ ភព លោក ▁គឺ វិ ប ត្តិ ក សិ កម្ម ស្ថាន ភាព ក សិ កម្ម ធ ្ល ាក់ ដ ុន ដា ប តាំង ពី ឆ្នាំ ▁១៩ ២៥ ▁បាន ប ន្ត ច ុះ ដល់ ក ម្រ ិត ទ ាប ប ំ ផ ុត ក្នុង ឆ្នាំ ▁១៩ ៣០ វិ ប ត្តិ ហ ិ រ ញ្ញ វ ត្ថ ុ ▁វិបត្តិ ហ ិ រ ញ្ញ វ ត្ថ ុ បាន ផ្ ទ ុះ ក្នុង ឆ្នាំ ▁១៩ ២ ៩ ▁ធនាគារ ទ ាំង ឡា យ ត្រូវ ប ិ ទ ទ ្វា រ ស្ទ ើរ តែ ទ ាំង អ ស់ ដោយ រក ប្រ ាក់ បង ្វ ិល ឱ្យ អ្នក ផ្ ញ ើ និង អ្នក ខ្ ច ី ប្រ ាក់ ព ុំ ទ ាន់ បាន វិ ប ត្តិ ឩ ស្សា ហ កម្ម ▁រោងចក្រ ជា ច ្រ ើន បាន ត្រូវ ប ិ ទ ទ ្វា រ ▁សហគ្រាស អ ស់ ម ូល ធ ន ប ន្ត ៗ គ្នា ▁កម្មករ គ ្ មាន ការងារ មាន ចំ ន ួន ▁១៤ ▁លាន នាក់ ▁ដោយ ព ុំ បាន បញ្ចូល ក សិ ករ ចំ ន ួន ▁១៥ ▁លាន នាក់ ដ ែល រស់ នៅ ខ្វ ះ ព្រឹក ខ្វ ះ ល្ងាច យ៉ាង ត្រ ដា ប ត្រ ដ ួស ផ ង ដ ែរ	232
តើអង្គការសហប្រជាជាតិបានដោះស្រាយ យ៉ាងដូចម្តេចចំពោះធុរកិច្ចនិងសិទ្ធមនុស្ស	null	លោកអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ បានផ្តួចផ្តើមឲ្យមាននូវគ្លូបលកំផែកដោយស្ម័គ្រចិត្តមួយនៅក្នុងឆ្នាំ ២០០០ ជាវេទិកាពិភពលោកដែលប្រមូលផ្តុំនូវការជួបប្រជុំគ្នារបស់ធុរកិច្ចទាំងឡាយនិងទីភ្នាក់ងារនានារបស់អង្គការសហប្រជាជាតិផ្នែកកម្មករនិងសង្គមស៊ីវិល ដើម្បីគាំទ្រដល់សិទ្ធិមនុស្សពលកម្មបរិស្ថាន និងប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ក្នុងឆ្នាំ ២០០៥ គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្ស របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ក្នុងឆ្នាំ ២០០៦ ជំនួយដោយក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស បានតែងតាំងសាស្រ្តចារ្យ ចន រ៉ាក់គី ជាតំណាងពិសេសរបស់លោកអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកលើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងសាជីវកម្មឆ្លងដែននិងសហគ្រាសពាណិជ្ជកម្មផ្សេងៗទៀត អាណត្តិការងារត្រូវបានប្រគល់ដល់រូបគាត់ ដើម្បីធ្វើការកំណត់ និងស្រាយសបំភ្លឺបទដ្ឋាននានាអំពីការទទួលខុសត្រូវនិងគណនេយ្យភាពសាជីវកម្មចំពោះសិទ្ធិមនុស្សរាប់បញ្ចូលទាំងតួនាទីរបស់រដ្ឋផងដែរ អ្នកតំណាងពិសេសបានស្នើរឡើងនូវក្របខណ្ឌគោលនយោបាយស្តីពីការការពារ ការគោរពនិងដោះស្រាយដែលក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានស្វាគមន៍ជាឯកច្ឆ័ន្ទក្នុងឆ្នាំ ២០០៨	null	លោកអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ បានផ្តួចផ្តើមឲ្យមាននូវគ្លូបលកំផែកដោយស្ម័គ្រចិត្តមួយនៅក្នុងឆ្នាំ ២០០០ ជាវេទិកាពិភពលោកដែលប្រមូលផ្តុំនូវការជួបប្រជុំគ្នារបស់ធុរកិច្ចទាំងឡាយនិងទីភ្នាក់ងារនានារបស់អង្គការសហប្រជាជាតិផ្នែកកម្មករនិងសង្គមស៊ីវិល ដើម្បីគាំទ្រដល់សិទ្ធិមនុស្សពលកម្មបរិស្ថាន និងប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ក្នុងឆ្នាំ ២០០៥ គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្ស របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ក្នុងឆ្នាំ ២០០៦ ជំនួយដោយក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស បានតែងតាំងសាស្រ្តចារ្យ ចន រ៉ាក់គី ជាតំណាងពិសេសរបស់លោកអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកលើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងសាជីវកម្មឆ្លងដែននិងសហគ្រាសពាណិជ្ជកម្មផ្សេងៗទៀត អាណត្តិការងារត្រូវបានប្រគល់ដល់រូបគាត់ ដើម្បីធ្វើការកំណត់ និងស្រាយសបំភ្លឺបទដ្ឋាននានាអំពីការទទួលខុសត្រូវនិងគណនេយ្យភាពសាជីវកម្មចំពោះសិទ្ធិមនុស្សរាប់បញ្ចូលទាំងតួនាទីរបស់រដ្ឋផងដែរ អ្នកតំណាងពិសេសបានស្នើរឡើងនូវក្របខណ្ឌគោលនយោបាយស្តីពីការការពារ ការគោរពនិងដោះស្រាយដែលក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានស្វាគមន៍ជាឯកច្ឆ័ន្ទក្នុងឆ្នាំ ២០០៨	ត ើ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ បាន ដ ោះ ស្រ ាយ Ġ យ៉ាង ដូច ម្ ត េច ចំ ព ោះ ធ ុរ កិច្ច និង សិ ទ្ធ ម នុ ស្ស Ġ	31	លោក អ គ្គ លេខ ា ធិ ការ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ Ġ បាន ផ្តួចផ្តើម ឲ្យ មាន ន ូវ គ ្ល ូប ល កំ ផ ែក ដោយ ស្ម ័ គ្រ ចិត្ត មួយ នៅ ក្នុង ឆ្នាំ Ġ ២០ ០០ Ġ ជា វេ ទិ កា ពិ ភព លោក ដ ែល ប្រ ម ូល ផ្ ត ុំ ន ូវ ការ ជ ួ ប ប្រជុំ គ្នា រ ប ស់ ធ ុរ កិច្ច ទ ាំង ឡា យ និង ទីភ្នាក់ងារ នា នា រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ផ្ ន ែក កម្ម ករ និង សង ្ គម ស៊ី វិ ល Ġ ដើម ្ប ី គ ាំ ទ្រ ដល់ សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ពល កម្ម បរ ិស ្ថ ាន Ġ និង ប្រ ឆ ាំង អ ំព ើ ពុ ករ ល ួយ Ġ ក្នុង ឆ្នាំ Ġ ២០ ០ ៥ Ġ គ ណៈ កម្ម ា ធិ ការ សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស Ġ រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ Ġ ក្នុង ឆ្នាំ Ġ ២០ ០ ៦ Ġ ជំ ន ួយ ដោយ ក្រុម ប្រ ឹក ្សា សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស Ġ បាន តែ ង តាំង សា ស្រ ្ត ចារ្យ Ġ ច ន Ġ រ៉ា ក់ គី Ġ ជា ត ំណ ាង ពិ សេ ស រ ប ស់ លោក អ គ្គ លេខ ា ធិ ការ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ទទួល ប ន្ទ ុក លើ ប ញ ្ហ ាស ិទ្ធ ិម នុ ស្ស Ġ និង សា ជីវ កម្ម ឆ្ លង ដ ែន និង ស ហ គ្រ ាស ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ផ្ សេ ង ៗ ទៀត Ġ អា ណ ត្តិ ការងារ ត្រូវ បាន ប្រ គ ល់ ដល់ រូប គ ាត់ Ġ ដើម ្ប ី ធ ្វ ើក ារ កំ ណ ត់ Ġ និង ស្រ ាយ ស ប ំ ភ្ល ឺ បទ ដ្ឋាន នា នា អ ំព ី ការ ទទួល ខុស ត្រូវ និង គ ណ ន េយ្យ ភាព សា ជីវ កម្ម ចំ ព ោះ សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស រា ប់ បញ្ចូល ទ ាំង ត ួន ា ទី រ ប ស់ រដ្ឋ ផ ង ដ ែរ Ġ អ្នក ត ំណ ាង ពិ សេ ស បាន ស្ន ើរ ឡើង ន ូវ ក្រ ប ខ ណ្ឌ គោ ល ន យោ បា យ ស្ត ី ពី ការ ការពារ Ġ ការ គោ រ ព និង ដ ោះ ស្រ ាយ ដ ែល ក្រុម ប្រ ឹក ្សា សិ ទ្ធ ម នុ ស្ស រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ បាន ស្ វា គមន៍ ជា ឯក ច្ឆ ័ន ្ ទ ក្នុង ឆ្នាំ Ġ ២០ ០ ៨	392	▁តើ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ បាន ដ ោះ ស្រ ាយ ▁យ៉ាងដូចម្តេច ច ំព ោះ ធ ុរ កិច្ច និង ស ិទ្ធ ម នុ ស្ស ▁	26	▁លោក អ គ្គ លេខ ា ធិ ការ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ▁បាន ផ្តួចផ្តើម ឲ្យ មាន ន ូវ គ ្ល ូប ល កំ ផ ែក ដោយ ស្ម ័ គ្រ ចិត្ត មួយ នៅ ក្នុង ឆ្នាំ ▁២ ០០០ ▁ជា វេ ទ ិកា ពិ ភព លោក ដ ែល ប្រ ម ូល ផ្ ត ុំ ន ូវ ការ ជ ួ ប ប្រជុំ គ្នា រ ប ស់ ធ ុរ កិច្ច ទ ាំង ឡា យ និង ទីភ្នាក់ងារ ន ាន ារ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ផ្ ន ែក កម្ម ករ និង ស ង្គ ម ស៊ី វិ ល ▁ដើម្បី គ ាំ ទ្រ ដល់ សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ពល កម្ម ប រិ ស្ថាន ▁និង ប្រ ឆ ាំង អ ំព ើ ពុ ករ ល ួយ ▁ក្នុង ឆ្នាំ ▁២០០ ៥ ▁គណៈកម្មាធិការ សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ▁របស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ▁ក្នុង ឆ្នាំ ▁២០០ ៦ ▁ជំនួយ ដោយ ក្រុម ប្រ ឹក ្សា សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ▁បាន ត ែង តាំង សា ស្រ ្ត ចារ្យ ▁ចន ▁រ៉ា ក់ គី ▁ជា ត ំណ ាង ពិ ស េស រ ប ស់ លោក អ គ្គ លេខ ា ធិ ការ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ទទួល ប ន្ទ ុក លើ ប ញ ្ហ ាស ិទ្ធ ិម នុ ស្ស ▁និង សា ជីវ កម្ម ឆ្ លង ដ ែន និង ស ហ គ្រ ាស ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ផ្ ស េង ៗ ទៀត ▁អាណត្តិ ការងារ ត្រូវ បាន ប្រ គ ល់ ដល់ រូប គ ាត់ ▁ដើម្បី ធ ្វ ើ ការ ក ំណ ត់ ▁និង ស្រ ាយ ស ប ំ ភ្ល ឺ បទ ដ្ឋាន នា នា អ ំព ី ការ ទទួល ខុស ត្រូវ និង គ ណ ន េយ្យ ភាព សា ជីវ កម្ម ច ំព ោះ សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស រ ាប់ បញ្ចូល ទ ាំង ត ួ នាទី រ ប ស់ រដ្ឋ ផ ង ដ ែរ ▁អ្នក ត ំណ ាង ពិ ស េស បាន ស្ន ើរ ឡើង ន ូវ ក្រ ប ខ ណ្ឌ គ ោល ន យោ ប ាយ ស្ត ី ពី ការ ការពារ ▁ការគោរព និង ដ ោះ ស្រ ាយ ដ ែល ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ិទ្ធ ម នុ ស្ស រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ បាន ស ្វា គមន៍ ជា ឯក ច្ឆ ័ ន្ទ ក្នុង ឆ្នាំ ▁២០០៨	366
តើយុវជនត្រូវស្វែងរកការថែទាំរក្សាជីវិត ឱ្យប្រសើរតាមវិធីរឺលក្ខណៈអ្វីខ្លះ	null	វិធីលក្ខណៈដែលយុវជនត្រូវស្វែងរកការថែទាំរក្សាជីវិតឱ្យល្អប្រសើរត្រូវចេះរៀបចំផែនការគ្រួសារមិនត្រូវរៀបការនៅវ័យក្មេងពេក និងការរួមភេទដោយគ្មានការពិចារិណា ដែលនាំឱ្យទទួលផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរត្រូវសំរេចចិត្តឱ្យបានត្រឹមត្រូវ មុននឹងរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ព្រោះជាជំរើសនៃ ជីវិតសុភមង្គលមានទំនួលខុសត្រូវច្បាស់លាស់អំពីចំនួនកូនដើម្បីធានាសុវត្ថិភាពជៀសវាងការមានផ្ទៃពោះឆាប់ញឹបញាប់ រីច្រើនដងពេកព្រោះនាំឱ្យគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតបំបាត់អំពើហឹង្សាគ្រប់យ៉ាងលើស្រី្តបំប៉នចំណីអាហារដល់ពេលមានផ្ទៃពោះ និងអំឡុងពេកបំបៅដោះមិនត្រូវប្រព្រឹត្តអំពើពាលាអាវ៉ាសែ ស្រីស្រា ល្បែងស៊ីសងនិងថ្នាំញៀនមានលំហាត់ប្រាណជាប្រចាំ កីឡារក្សាអនាម័យអោយល្អ	null	វិធីលក្ខណៈដែលយុវជនត្រូវស្វែងរកការថែទាំរក្សាជីវិតឱ្យល្អប្រសើរត្រូវចេះរៀបចំផែនការគ្រួសារមិនត្រូវរៀបការនៅវ័យក្មេងពេក និងការរួមភេទដោយគ្មានការពិចារិណា ដែលនាំឱ្យទទួលផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរត្រូវសំរេចចិត្តឱ្យបានត្រឹមត្រូវ មុននឹងរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ព្រោះជាជំរើសនៃ ជីវិតសុភមង្គលមានទំនួលខុសត្រូវច្បាស់លាស់អំពីចំនួនកូនដើម្បីធានាសុវត្ថិភាពជៀសវាងការមានផ្ទៃពោះឆាប់ញឹបញាប់ រីច្រើនដងពេកព្រោះនាំឱ្យគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតបំបាត់អំពើហឹង្សាគ្រប់យ៉ាងលើស្រី្តបំប៉នចំណីអាហារដល់ពេលមានផ្ទៃពោះ និងអំឡុងពេកបំបៅដោះមិនត្រូវប្រព្រឹត្តអំពើពាលាអាវ៉ាសែ ស្រីស្រា ល្បែងស៊ីសងនិងថ្នាំញៀនមានលំហាត់ប្រាណជាប្រចាំ កីឡារក្សាអនាម័យអោយល្អ	ត ើយ ុ វ ជន ត្រូវ ស្ វ ែង រក ការ ថ ែ ទ ាំ រក ្សា ជីវ ិត Ġ ឱ្យ ប្រសើរ តា ម វិ ធី រ ឺ ល ក្ខ ណៈ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	35	វិ ធី ល ក្ខ ណៈ ដ ែល យ ុ វ ជន ត្រូវ ស្ វ ែង រក ការ ថ ែ ទ ាំ រក ្សា ជីវ ិត ឱ្យ ល្អ ប្រសើរ ត្រូវ ច េះ រៀបចំ ផ ែន ការ គ្រួសារ ម ិន ត្រូវ រ ៀប ការ នៅ វ ័យ ក្ មេ ង ព េក Ġ និង ការ រួម ភ េ ទ ដោយ គ ្ម ាន ការ ពិ ចារ ិ ណា Ġ ដ ែល នាំ ឱ្យ ទទួល ផល វិ បា ក ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ ត្រូវ សំ រ េច ចិត្ត ឱ្យ បាន ត្រ ឹម ត្រូវ Ġ ម ុន នឹង រ ៀប អា ពា ហ៍ ពិ ពា ហ៍ ព្រ ោះ ជា ជំ រ ើស នៃ Ġ ជីវ ិត សុ ភ ម ង្គ ល មាន ទំ ន ួល ខុស ត្រូវ ច្ បា ស់ លាស់ អ ំព ី ចំ ន ួន កូ ន ដើម ្ប ី ធាន ាស ុ វ ត្ថ ិ ភាព ជ ៀស វា ង ការ មាន ផ្ ទ ៃ ព ោះ ឆ ាប់ ញ ឹប ញ ាប់ Ġ រី ច្ រ ើន ដង ព េក ព្រ ោះ នាំ ឱ្យ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ដល់ ជីវ ិត ប ំ បា ត់ អ ំព ើ ហ ឹង ្សា គ្រ ប់ យ៉ាង លើ ស្រី ្ត ប ំ ប៉ ន ចំ ណី អា ហា រ ដល់ ពេល មាន ផ្ ទ ៃ ព ោះ Ġ និង អ ំ ឡ ុង ព េក ប ំ ប ៅ ដ ោះ ម ិន ត្រូវ ប្រ ព្រ ឹត ្ត អ ំព ើ ពា លា អា វ៉ា ស ែ Ġ ស្រី ស្រ ា Ġ ល ្ប ែង ស៊ី សង និង ថ្ន ាំ ញ ៀន មាន លំ ហា ត់ ប្រា ណ ជា ប្រ ច ាំ Ġ ក ី ឡា រក ្សា អ នា ម ័យ អោយ ល្អ	274	▁តើ យ ុ វ ជន ត្រូវ ស ្វ ែង រក ការ ថ ែ ទ ាំ រក ្សា ជីវ ិត ▁ឱ្យ ប្រសើរ ត ាម វិ ធី រ ឺ ល ក្ខ ណៈ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	35	▁វិធី ល ក្ខ ណៈ ដ ែល យ ុ វ ជន ត្រូវ ស ្វ ែង រក ការ ថ ែ ទ ាំ រក ្សា ជីវ ិត ឱ្យ ល្អ ប្រសើរ ត្រូវ ច េះ រៀបចំ ផ ែន ការ គ្រួសារ ម ិន ត្រូវ រ ៀប ការ នៅ វ ័យ ក ្ម េង ព េក ▁និង ការ រួម ភ េ ទ ដោយ គ ្ មាន ការ ពិ ចារ ិ ណា ▁ដែល នាំ ឱ្យ ទទួល ផល វិ ប ាក ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ ត្រូវ សំ រ េច ចិត្ត ឱ្យ បាន ត្រ ឹម ត្រូវ ▁មុននឹង រ ៀប អា ពា ហ៍ ពិ ពា ហ៍ ព្រ ោះ ជា ជំ រ ើស នៃ ▁ជីវិត សុ ភ ម ង្គ ល មាន ទំ ន ួល ខុស ត្រូវ ច ្ប ាស់ លាស់ អ ំព ី ចំ ន ួន ក ូន ដើម ្ប ី ធាន ាស ុ វ ត្ថ ិ ភាព ជ ៀស វ ាង ការ មាន ផ្ ទ ៃ ព ោះ ឆ ាប់ ញ ឹប ញ ាប់ ▁រី ច ្រ ើន ដង ព េក ព្រ ោះ នាំ ឱ្យ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ដល់ ជីវ ិត ប ំ ប ាត់ អ ំព ើ ហ ឹង ្សា គ្រ ប់ យ៉ាង លើ ស្រី ្ត ប ំ ប៉ ន ចំ ណី អា ហា រ ដល់ ពេល មាន ផ្ ទ ៃ ព ោះ ▁និង អ ំ ឡ ុង ព េក ប ំ ប ៅ ដ ោះ ម ិន ត្រូវ ប្រ ព្រ ឹ ត្ត អ ំព ើ ពា លា អា វ៉ា ស ែ ▁ស្រី ស្រ ា ▁ល្បែងស៊ីសង និង ថ្ន ាំ ញ ៀន មាន លំ ហ ាត់ ប្រា ណ ជា ប្រ ច ាំ ▁កីឡា រក ្សា អ ន ាម ័យ អោយ ល្អ	263
តើមន្ទីរពេទ្យជាតិមានប៉ុន្មាន អ្វីខ្លះ	null	មន្ទីរពេទ្យជាតិមានដូចជាមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត្រមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរសូវៀតមន្ទីរពេទ្យព្រះកុសុមៈមន្ទីរពេទ្យកុមារជាតិមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ឆាមន្ទីរពេទ្យព្រះអង្គឌួងមជ្ឈមណ្ឌលជាតិគាំពារមាតានិងទារក	null	មន្ទីរពេទ្យជាតិមានដូចជាមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត្រមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពខ្មែរសូវៀតមន្ទីរពេទ្យព្រះកុសុមៈមន្ទីរពេទ្យកុមារជាតិមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ឆាមន្ទីរពេទ្យព្រះអង្គឌួងមជ្ឈមណ្ឌលជាតិគាំពារមាតានិងទារក	ត ើម ន្ទ ី រ ពេទ្យ ជាតិ មាន ប៉ ុន ្ម ាន Ġ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	17	ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ ជាតិ មាន ដូច ជា ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ កាល ់ ម៉ែត្រ ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ ម ិត្ត ភាព ខ្ ម ែរ ស ូវ ៀត ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ ព្រ ះ ក ុស ុម ៈ ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ ក ុម ារ ជាតិ ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ គ ន្ធ ប ុប ្ ឆ ាម ន្ទ ី រ ពេទ្យ ព្រ ះ អង្គ ឌ ួង ម ជ ្ឈ ម ណ្ឌ ល ជាតិ គ ាំ ពារ មា តា និង ទ ារ ក	88	▁តើ ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ ជាតិ មាន ប៉ ុន ្ មាន ▁អ្វី ខ្ ល ះ ▁	16	▁មន្ទីរពេទ្យ ជាតិ មាន ដូច ជា ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ ក ាល់ ម៉ែត្រ ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ ម ិត្ត ភាព ខ្ ម ែរ ស ូវ ៀត ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ ព្រ ះ ក ុស ុម ៈ ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ ក ុម ារ ជាតិ ម ន្ទ ី រ ពេទ្យ គ ន្ធ ប ុប ្ ឆ ាម ន្ទ ី រ ពេទ្យ ព្រ ះ អង្គ ឌ ួង ម ជ ្ឈ ម ណ្ឌ ល ជាតិ គ ាំ ពារ មា តា និង ទ ារ ក	84
ចូររៀបរាប់អំពីទំនាក់ទំនងរវាងការដាំដុះ អាជីវកម្មព្រៃឈើ និងនេសាទ	null	ការដាំដុះព្រៃឈើនិងការនេសាទជាភោគទ្រព្យយ៉ាងសំខាន់សម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជាក្នុងការទ្រទ្រង់ជីវភាពរស់នៅនិងការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ ធាតុគន្លឹះ ទាំងបីនេះមានអន្តរអំពើលើគ្នាទៅវិញទៅមក ការពង្រីកប្រព័ន្ធផលិតកម្មមិន បានយកចិត្តទុកដាក់ដល់ទំនាក់ទំនងនៃធាតុគន្លឹះទាំងបីនេះទេ នោះនឹងឈានទៅដល់ការបំផ្លិចបំផ្លាញដល់បរិស្ថានថែមទៀត ដោយតម្រូវការការក្នុងការផលិត និងតម្រូវការផ្សេងៗទៀត មនុស្សនាំគ្នាកាប់ព្រៃឈើដែលជាហេតុធ្វើឲ្យមានការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ប៉ះពាល់ដល់ជីវិតមនុស្ស សត្វ និងរុក្ខជាតិ អតិផលនៃប្រព័ន្ធផលិតផលនាំឲ្យមានកំណើនការប្រែប្រួលថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត និងជីគីមី ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត និងជីគីមី ទាំងនោះហូរទៅផ្តុំគ្នានៅទន្លេនិងបឹងហើយបំផ្លាញជីវិតនិងពូជមច្ឆាជាតិ	null	ការដាំដុះព្រៃឈើនិងការនេសាទជាភោគទ្រព្យយ៉ាងសំខាន់សម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជាក្នុងការទ្រទ្រង់ជីវភាពរស់នៅនិងការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ ធាតុគន្លឹះ ទាំងបីនេះមានអន្តរអំពើលើគ្នាទៅវិញទៅមក ការពង្រីកប្រព័ន្ធផលិតកម្មមិន បានយកចិត្តទុកដាក់ដល់ទំនាក់ទំនងនៃធាតុគន្លឹះទាំងបីនេះទេ នោះនឹងឈានទៅដល់ការបំផ្លិចបំផ្លាញដល់បរិស្ថានថែមទៀត ដោយតម្រូវការការក្នុងការផលិត និងតម្រូវការផ្សេងៗទៀត មនុស្សនាំគ្នាកាប់ព្រៃឈើដែលជាហេតុធ្វើឲ្យមានការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ប៉ះពាល់ដល់ជីវិតមនុស្ស សត្វ និងរុក្ខជាតិ អតិផលនៃប្រព័ន្ធផលិតផលនាំឲ្យមានកំណើនការប្រែប្រួលថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត និងជីគីមី ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត និងជីគីមី ទាំងនោះហូរទៅផ្តុំគ្នានៅទន្លេនិងបឹងហើយបំផ្លាញជីវិតនិងពូជមច្ឆាជាតិ	ច ូរ រ ៀប រា ប់ អ ំព ី ទំ នាក់ ទំ ន ង រ វា ង ការ ដា ំ ដ ុះ Ġ អា ជីវ កម្ម ព្រ ៃ ឈ ើ Ġ និង ន េស ា ទ Ġ	34	ការ ដា ំ ដ ុះ ព្រ ៃ ឈ ើន ិ ង ការ ន េស ា ទ ជា ភោគ ទ្រ ព្យ យ៉ាង សំ ខា ន់ សម ្រា ប់ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ក្នុង ការ ទ្រ ទ្រ ង់ ជីវ ភាព រស់ នៅ និង ការ អភិវឌ្ឍ ប្រ ទេស ជាតិ ĠâĢĭ ធាតុ គ ន្ ល ឹ ះ Ġ ទ ាំង បី នេះ មាន អ ន្ត រ អ ំព ើ លើ គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក Ġ ការ ព ង ្រី ក ប្រ ព ័ន ្ ធ ផល ិត កម្ម ម ិន Ġ បាន យកចិត្តទុកដាក់ ដល់ ទំ នាក់ ទំ ន ង នៃ ធាតុ គ ន្ ល ឹ ះ ទ ាំង បី នេះ ទេ Ġ ន ោះ នឹង ឈ ាន ទៅ ដល់ ការ ប ំ ផ្ល ិច ប ំ ផ្ល ាញ ដល់ បរ ិស ្ថ ាន ថ ែម ទៀត Ġ ដោយ ត ម្រ ូវ ការ ការ ក្នុង ការ ផល ិត Ġ និង ត ម្រ ូវ ការ ផ្ សេ ង ៗ ទៀត Ġ ម នុ ស្ស នាំ គ្នា កា ប់ ព្រ ៃ ឈ ើ ដ ែល ជា ហេតុ ធ ្វ ើ ឲ្យ មាន ការ ប្រ ែប ្រ ួល អា កាស ធាតុ Ġ ប៉ ះ ពា ល់ ដល់ ជីវ ិត ម នុ ស្ស Ġ ស ត ្វ Ġ និង រ ុក ្ខ ជាតិ Ġ អ តិ ផល នៃ ប្រ ព ័ន ្ ធ ផល ិត ផល នាំ ឲ្យ មាន កំ ណ ើន ការ ប្រ ែប ្រ ួល ថ្ន ាំ សម ្លា ប់ ស ត ្វ ល្អ ិត Ġ និង ជី គី មី Ġ ថ្ន ាំ សម ្លា ប់ ស ត ្វ ល្អ ិត Ġ និង ជី គី មី Ġ ទ ាំង ន ោះ ហ ូរ ទៅ ផ្ ត ុំ គ្នា នៅ ទ ន្ ល េន ិ ង ប ឹង ហើយ ប ំ ផ្ល ាញ ជីវ ិត និង ព ូ ជ ម ច្ឆ ា ជាតិ	283	▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ អ ំព ី ទំ នាក់ ទំ ន ង រ វ ាង ការ ដ ាំ ដ ុះ ▁អាជីវកម្ម ព្រ ៃ ឈ ើ ▁និង ន េ សា ទ ▁	31	▁ការ ដ ាំ ដ ុះ ព្រ ៃ ឈ ើ និង ការ ន េ សា ទ ជា ភោគ ទ្រ ព្យ យ៉ាង សំ ខ ាន់ ស ម្រ ាប់ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ក្នុង ការ ទ្រ ទ្រ ង់ ជីវ ភាព រស់ នៅ និង ការ អភិវឌ្ឍ ប្រ ទេស ជាតិ ▁ធាតុ គ ន ្ល ឹ ះ ▁ទាំង បី នេះ មាន អ ន្ត រ អ ំព ើ លើ គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក ▁ការ ព ង ្រី ក ប្រ ព ័ ន្ធ ផល ិត កម្ម ម ិន ▁បាន យកចិត្តទុកដាក់ ដល់ ទំ នាក់ ទំ ន ង នៃ ធាតុ គ ន ្ល ឹ ះ ទ ាំង បី នេះ ទេ ▁នោះ នឹង ឈ ាន ទៅ ដល់ ការ ប ំ ផ្ល ិច ប ំ ផ្ល ាញ ដល់ ប រិ ស្ថាន ថ ែម ទៀត ▁ដោយ ត ម្រ ូវ ការ ការ ក្នុង ការ ផល ិត ▁និង ត ម្រ ូវ ការ ផ្ ស េង ៗ ទៀត ▁មនុស្ស នាំ គ្នា ក ាប់ ព្រ ៃ ឈ ើ ដ ែល ជា ហេតុ ធ ្វ ើ ឲ្យ មាន ការ ប្រ ែ ប្រ ួល អា កាស ធាតុ ▁ប៉ះពាល់ ដល់ ជីវ ិត ម នុ ស្ស ▁សត្វ ▁និង រ ុ ក្ខ ជាតិ ▁អ តិ ផល នៃ ប្រ ព ័ ន្ធ ផល ិត ផល នាំ ឲ្យ មាន ក ំណ ើន ការ ប្រ ែ ប្រ ួល ថ្ន ាំ ស ម្ល ាប់ ស ត ្វ ល្អ ិត ▁និង ជី គី មី ▁ថ្នាំ ស ម្ល ាប់ ស ត ្វ ល្អ ិត ▁និង ជី គី មី ▁ទាំងនោះ ហ ូរ ទៅ ផ្ ត ុំ គ្នា នៅ ទ ន ្ល េ និង ប ឹង ហើយ ប ំ ផ្ល ាញ ជីវ ិត និង ព ូ ជ ម ច្ឆ ា ជាតិ	265
តើអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារកើតឡើងពីមូលហេតុអ្វីខ្លះ ចូររៀបរាប់	null	មូលហេតុដែលនាំឱ្យកើតឡើងអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារគឺ ស្រវឹង ធ្វើឱ្យភ្លេចភ្លាំងស្មារតី បាត់សតិប្តូរអត្តចរិតពីស្លូតទៅឈ្លើយ ឬសាហាវ ភាពក្រីក្រ មានភាពទ័លច្រក ខឹងសំបាមួម៉ៅ មានលក្ខណៈសុញគំនិត និកម្មភាព ការបណ្តេញចេញ ពីការងារដោយធ្វើការមិនបានល្អ គ្មានប្រាក់ចំណូល ភាពអវិជ្ជា អនក្ខរជន ល្ងង់ខ្លៅ មិនចេះពិចារណាថ្លឹងថ្លែងមានគំនិតទុទិដ្ឋិ តណ្ហា សំបូរទៅដោយកិលេសគិតមមៃតែការរួមភេទ មានបញ្ហារោគចិត្ត ការរើសអើង លើការស្លៀកពាក់ ប្រកាន់ហួងហែង មានទស្សនៈផ្ទុយគ្នា បាត់អាជីព មានការបាត់បង់ការងារធ្វើបាត់បង់ប្រាក់ចំណូលដើម្បីផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារ ចរិតមនុស្ស មានលក្ខណៈកាចសាហាវមិនរមទមក្រេវក្រោច អស្មិមានៈ ប្រច័ណ្ឌ គ្រឿងញៀន ធ្វើឱ្យបាត់បង់ស្មារតីទប់អារម្មណ៍មិនបានមិនអាចគ្រប់គ្រងខ្លួនបាន ល្បែងស៊ីសង មានភាពមួម៉ៅ នៅពេលលេងចាញ់តប់ប្រម៉ល់ វិញ្ញាណមិនជាប់ខ្លួន រៀបការវ័យក្មេង ការអប់រំនៅ មានកម្រិតមិនទាន់យល់អំពីតម្លៃនៃការរៀបការឱ្យបានស៊ីជម្រៅ ប្រកាន់តែឈ្នះរៀងខ្លួនជាដើម	null	មូលហេតុដែលនាំឱ្យកើតឡើងអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារគឺ ស្រវឹង ធ្វើឱ្យភ្លេចភ្លាំងស្មារតី បាត់សតិប្តូរអត្តចរិតពីស្លូតទៅឈ្លើយ ឬសាហាវ ភាពក្រីក្រ មានភាពទ័លច្រក ខឹងសំបាមួម៉ៅ មានលក្ខណៈសុញគំនិត និកម្មភាព ការបណ្តេញចេញ ពីការងារដោយធ្វើការមិនបានល្អ គ្មានប្រាក់ចំណូល ភាពអវិជ្ជា អនក្ខរជន ល្ងង់ខ្លៅ មិនចេះពិចារណាថ្លឹងថ្លែងមានគំនិតទុទិដ្ឋិ តណ្ហា សំបូរទៅដោយកិលេសគិតមមៃតែការរួមភេទ មានបញ្ហារោគចិត្ត ការរើសអើង លើការស្លៀកពាក់ ប្រកាន់ហួងហែង មានទស្សនៈផ្ទុយគ្នា បាត់អាជីព មានការបាត់បង់ការងារធ្វើបាត់បង់ប្រាក់ចំណូលដើម្បីផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារ ចរិតមនុស្ស មានលក្ខណៈកាចសាហាវមិនរមទមក្រេវក្រោច អស្មិមានៈ ប្រច័ណ្ឌ គ្រឿងញៀន ធ្វើឱ្យបាត់បង់ស្មារតីទប់អារម្មណ៍មិនបានមិនអាចគ្រប់គ្រងខ្លួនបាន ល្បែងស៊ីសង មានភាពមួម៉ៅ នៅពេលលេងចាញ់តប់ប្រម៉ល់ វិញ្ញាណមិនជាប់ខ្លួន រៀបការវ័យក្មេង ការអប់រំនៅ មានកម្រិតមិនទាន់យល់អំពីតម្លៃនៃការរៀបការឱ្យបានស៊ីជម្រៅ ប្រកាន់តែឈ្នះរៀងខ្លួនជាដើម	ត ើ អ ំព ើ ហ ិ ង្ស ាក ្ន ុង គ្រួសារ កើត ឡើង ពី ម ូល ហេតុ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ច ូរ រ ៀប រា ប់ Ġ	29	ម ូល ហេតុ ដ ែល នាំ ឱ្យ កើត ឡើង អ ំព ើ ហ ិ ង្ស ាក ្ន ុង គ្រួសារ គ ឺ ĠâĢĭ ស្រ វ ឹង Ġ ធ ្វ ើ ឱ្យ ភ្ល េច ភ្ល ាំង ស្ម ារ តី Ġ បា ត់ ស តិ ប្ តូ រ អ ត្ត ចរ ិត ពី ស្ ល ូត ទៅ ឈ ្ល ើយ Ġ ឬ សា ហា វ Ġ ភាព ក្រ ី ក្រ Ġ មាន ភាព ទ ័ ល ច្ រក Ġ ខ ឹង សំ បា ម ួ ម៉ ៅ Ġ មាន ល ក្ខ ណៈ សុ ញ គ ំ និ ត Ġ និ កម្ម ភាព Ġ ការ បណ្ត េញ ចេញ Ġ ពី ការងារ ដោយ ធ ្វ ើក ារ ម ិន បាន ល្អ Ġ គ ្ម ាន ប្រា ក់ ចំ ណូ ល Ġ ភាព អ វិជ្ជា Ġ អ ន ក្ខ រ ជន Ġ ល ្ង ង់ ខ្ ល ៅ Ġ ម ិន ច េះ ពិ ចារ ណា ថ ្ល ឹង ថ ្ល ែង មាន គ ំ និ ត ទ ុ ទិ ដ្ឋ ិ Ġ ត ណ ្ហ ា Ġ សំ បូ រ ទៅ ដោយ ក ិល េស គ ិត ម ម ៃ តែ ការ រួម ភ េ ទ Ġ មាន ប ញ ្ហ ារ ោ គ ចិត្ត Ġ ការ រ ើស អ ើង Ġ លើក ារ ស្ ល ៀក ពាក់ Ġ ប្រ កាន់ ហ ួង ហ ែង Ġ មាន ទ ស្ស នៈ ផ្ ទ ុយ គ្នា Ġ បា ត់ អា ជី ព Ġ មាន ការ បា ត់ បង់ ការងារ ធ ្វ ើប ាត់ បង់ ប្រា ក់ ចំ ណូ ល ដើម ្ប ី ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង់ គ្រួសារ Ġ ចរ ិត ម នុ ស្ស Ġ មាន ល ក្ខ ណៈ កា ច សា ហា វ ម ិន រ ម ទ មក ្រ េ វ ក្រ ោច Ġ អ ស្ម ិម ាន ៈ Ġ ប្រ ច ័ណ្ឌ Ġ គ្រឿង ញ ៀន Ġ ធ ្វ ើ ឱ្យ បា ត់ បង់ ស្ម ារ តី ទ ប់ អារម្មណ៍ ម ិន បាន ម ិន អា ច គ្រ ប់ គ្រ ង ខ្លួន បាន Ġ ល ្ប ែង ស៊ី សង Ġ មាន ភាព ម ួ ម៉ ៅ Ġ នៅ ពេល ល េង ច ាញ់ ត ប់ ប្រ ម៉ ល់ Ġ វិញ ្ញ ា ណ ម ិន ជាប់ ខ្លួន Ġ រ ៀប ការ វ ័យ ក្ មេ ង Ġ ការ អ ប់ រំ នៅ Ġ មាន ក ម្រ ិត ម ិន ទាន ់ យ ល់ អ ំព ីត ម្ល ៃ នៃ ការ រ ៀប ការ âĢĭ ឱ្យ បាន ស៊ី ជ ម្រ ៅ ĠâĢĭ ប្រ កាន់ តែ ឈ ្ន ះ រ ៀង ខ្លួន ជា ដើម	379	▁តើ អ ំព ើ ហ ិ ង ្សា ក្នុង គ្រួសារ កើត ឡើង ពី ម ូល ហេតុ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ ▁	26	▁មូលហេតុ ដ ែល នាំ ឱ្យ កើត ឡើង អ ំព ើ ហ ិ ង ្សា ក្នុង គ្រួសារ គ ឺ ▁ស្រវឹង ▁ធ្វើឱ្យ ភ្ល េច ភ្ល ាំង ស្ម ារ តី ▁បាត់ ស តិ ប ្ត ូរ អ ត្ត ចរ ិត ពី ស ្ល ូត ទៅ ឈ ្ល ើយ ▁ឬ សា ហា វ ▁ភាពក្រីក្រ ▁មាន ភាព ទ ័ ល ច្ រក ▁ខឹង សំ ប ាម ួ ម៉ ៅ ▁មាន ល ក្ខ ណៈ ស ុញ គ ំ ន ិត ▁និ កម្ម ភាព ▁ការ បណ្ត េញ ចេញ ▁ពី ការងារ ដោយ ធ ្វ ើ ការ ម ិន បាន ល្អ ▁គ្មាន ប្រ ាក់ ច ំណ ូល ▁ភាព អ វិជ្ជា ▁អន ក្ខ រ ជន ▁ល ្ង ង់ ខ្ ល ៅ ▁មិន ច េះ ពិ ចារ ណា ថ ្ល ឹង ថ ្ល ែង មាន គ ំ ន ិត ទ ុ ទិ ដ្ឋ ិ ▁ត ណ ្ហ ា ▁សំបូរ ទៅ ដោយ ក ិល េស គ ិត ម ម ៃ តែ ការ រួម ភ េ ទ ▁មាន ប ញ ្ហ ារ ោ គ ចិត្ត ▁ការរ ើស អ ើង ▁លើ ការ ស ្ល ៀក ពាក់ ▁ប្រកាន់ ហ ួង ហ ែង ▁មាន ទ ស្ស នៈ ផ្ ទ ុយ គ្នា ▁បាត់ អា ជី ព ▁មាន ការ ប ាត់ បង់ ការងារ ធ ្វ ើប ាត់ បង់ ប្រ ាក់ ច ំណ ូល ដើម ្ប ី ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង់ គ្រួសារ ▁ចរិត ម នុ ស្ស ▁មាន ល ក្ខ ណៈ កា ច សា ហា វ ម ិន រ ម ទ ម ក្រ េ វ ក្រ ោច ▁អ ស្ម ិ មាន ៈ ▁ប្រ ច ័ណ្ឌ ▁គ្រឿងញៀន ▁ធ្វើឱ្យ ប ាត់ បង់ ស្ម ារ តី ទ ប់ អារម្មណ៍ ម ិន បាន ម ិន អា ច គ្រ ប់ គ្រ ង ខ្លួន បាន ▁ល្បែងស៊ីសង ▁មាន ភាព ម ួ ម៉ ៅ ▁នៅពេល ល េង ច ាញ់ ត ប់ ប្រ ម៉ ល់ ▁វិញ្ញាណ ម ិន ជាប់ ខ្លួន ▁រៀបការ វ ័យ ក ្ម េង ▁ការអប់រំ នៅ ▁មាន ក ម្រ ិត ម ិន ទ ាន់ យ ល់ អ ំព ីត ម្ល ៃ នៃ ការ រ ៀប ការ ▁ឱ្យ បាន ស៊ី ជ ម្រ ៅ ▁ប្រកាន់ តែ ឈ ្ន ះ រ ៀង ខ្លួន ជា ដើម	337
តើប្រទេសបារាំងបានដកខ្លួនចេញពីសមាជិកអង្គអូរតង់នៅឆ្នាំណា	null	ប្រទេសបារាំងបានដកខ្លួនចេញពីសមាជិកអង្គការអូតង់នៅឆ្នាំ ១៩៦៦	null	ប្រទេសបារាំងបានដកខ្លួនចេញពីសមាជិកអង្គការអូតង់នៅឆ្នាំ ១៩៦៦	ត ើប ្រ ទេស បា រា ំ ង បាន ដ ក ខ្លួន ចេញ ពី សម ា ជ ិក អង្គ អូ រ ត ង់ នៅ ឆ្នាំ ណា Ġ	26	ប្រ ទេស បា រា ំ ង បាន ដ ក ខ្លួន ចេញ ពី សម ា ជ ិក អង្គ ការ អូ ត ង់ នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៦ ៦	26	▁តើ ប្រ ទេស ប ារ ាំង បាន ដ ក ខ្លួន ចេញ ពី ស មា ជ ិក អង្គ អ ូរ ត ង់ នៅ ឆ្នាំ ណា ▁	24	▁ប្រទេស ប ារ ាំង បាន ដ ក ខ្លួន ចេញ ពី ស មា ជ ិក អង្គ ការ អ ូត ង់ នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៦ ៦	24
តើសម័យប្រជុំវិសាមញ្ញពីថ្ងៃ២៩ ដល់ថ្ងៃ៣០ ខែមេសា ១៩៨៩បានធ្វើវិសោធនកម្មដូចម្ដេចខ្លះ	null	បានធ្វើវិសោធន៍កម្មរដ្ឋធនុញ្ញដូចជា ប្ដូរឈ្មោះប្រទេសពីសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជាទៅជា រដ្ឋកម្ពុជា ព្រមទាំងប្ដូរទង់ជាតិ និងភ្លេងជាតិផងដែរលុបបំបាត់ទោសប្រហារជិវិតទទួលយកព្រះពុទ្ធសាសនាជាសាសនារបស់រដ្ឋបង្កើតច្បាប់កាពារកម្មសិទ្ធឯកជន និងទីផ្សារសេរីផ្ដល់សេរីភាពសាពត៌មាននិងការបង្កើតអង្គការសង្គមស៊ីវិលប្រកាសប្រទេសកម្ពុជា ជាប្រទេសអព្យាក្រឹត្យានិងមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ	null	បានធ្វើវិសោធន៍កម្មរដ្ឋធនុញ្ញដូចជា ប្ដូរឈ្មោះប្រទេសពីសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជាទៅជា រដ្ឋកម្ពុជា ព្រមទាំងប្ដូរទង់ជាតិ និងភ្លេងជាតិផងដែរលុបបំបាត់ទោសប្រហារជិវិតទទួលយកព្រះពុទ្ធសាសនាជាសាសនារបស់រដ្ឋបង្កើតច្បាប់កាពារកម្មសិទ្ធឯកជន និងទីផ្សារសេរីផ្ដល់សេរីភាពសាពត៌មាននិងការបង្កើតអង្គការសង្គមស៊ីវិលប្រកាសប្រទេសកម្ពុជា ជាប្រទេសអព្យាក្រឹត្យានិងមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ	ត ើស ម ័យ ប្រជុំ វិ សា ម ញ្ញ ពី ថ ្ង ៃ ២ ៩ Ġ ដល់ ថ ្ង ៃ ៣០ Ġ ខែ មេ សា Ġ ១៩ ៨ ៩ បាន ធ ្វ ើ វិ ស ោ ធ ន កម្ម ដូច ម្ ដ េច ខ្ ល ះ Ġ	43	បាន ធ ្វ ើ វិ ស ោ ធ ន៍ កម្ម រដ្ឋ ធ នុ ញ្ញ ដូច ជា Ġ ប្ ដ ូរ ឈ្មោះ ប្រ ទេស ពី សា ធា រណ រដ្ឋ ប្រ ជា មាន ិត ក ម្ព ុ ជា ទៅ ជា Ġ រដ្ឋ ក ម្ព ុ ជា ĠâĢĭ ព្រ ម ទ ាំង ប្ ដ ូរ ទ ង់ ជាតិ Ġ និង ភ្ល េង ជាតិ ផ ង ដ ែរ ល ុប ប ំ បា ត់ ទោស ប្រហារ ជ ិ វិ ត ទទួល យក ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា ជា សា ស នា រ ប ស់ រដ្ឋ បង ្ក ើត ច្ បា ប់ កា ពារ កម្ម សិ ទ្ធ ឯក ជន Ġ និង ទី ផ្ សារ សេ រី ផ្ ដល់ សេ រី ភាព សា ព ត ៌ មាន និង ការ បង ្ក ើត អង្គ ការ សង ្ គម ស៊ី វិ ល ប្រ កាស ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា Ġ ជា ប្រ ទេស អ ព្យា ក្រ ឹត ្យា និង ម ិន ចូល ប ក្ស សម ្ ព ័ន ្ ធ	159	▁តើ សម័យ ប្រជុំ វិ ស ាម ញ្ញ ពី ថ ្ង ៃ ២ ៩ ▁ដល់ ថ ្ង ៃ ៣០ ▁ខែមេសា ▁១៩ ៨ ៩ បាន ធ ្វ ើ វិ ស ោ ធ ន កម្ម ដូច ម្ ដ េច ខ្ ល ះ ▁	39	▁បាន ធ ្វ ើ វិ ស ោ ធ ន៍ កម្ម រដ្ឋ ធ នុ ញ្ញ ដូច ជា ▁ ប្ ដ ូរ ឈ្មោះ ប្រ ទេស ពី សា ធា រណ រដ្ឋ ប្រ ជា មាន ិត ក ម្ព ុ ជា ទៅ ជា ▁រដ្ឋ ក ម្ព ុ ជា ▁ព្រមទាំង ប្ ដ ូរ ទ ង់ ជាតិ ▁និង ភ្ល េង ជាតិ ផ ង ដ ែរ ល ុប ប ំ ប ាត់ ទោស ប្រហារ ជ ិ វ ិត ទទួល យក ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស នា ជា សា ស ន ារ ប ស់ រដ្ឋ ប ង្ក ើត ច ្ប ាប់ កា ពារ កម្ម ស ិទ្ធ ឯក ជន ▁និង ទី ផ្ សារ សេ រី ផ្ ដល់ សេ រី ភាព សា ព ត ៌ មាន និង ការ ប ង្ក ើត អង្គ ការ ស ង្គ ម ស៊ី វិ ល ប្រ កាស ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ▁ជា ប្រ ទេស អ ព្យា ក្រ ឹត ្យា និង ម ិន ចូល ប ក្ស ស ម្ព ័ ន្ធ	154
តើសន្និសិទក្រុងសឺណែវឆ្នាំ ១៩៥៤បានអនុម័តលើកិច្ចព្រមព្រៀងសម្រាប់កម្ពុជាដូចម្តេចខ្លះ	null	សន្និសិទក្រុងសឺណែវឆ្នាំ ១៩៥៤ បានអនុម័តលើកិច្ចព្រមព្រៀងសម្រាប់កម្ពុជាដូចជាកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការបញ្ឍប់បទបាញ់គ្នានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសេចក្តីប្រកាសរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអំពីសិទ្ធិរបស់ ប្រជាពលរដ្ឋនិងការបោះឆ្នោតសេចក្តីប្រកាសរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទាក់ទងនិងសម្ព័ន្ធភាពយោធាការតាំងមូលដ្ឋានទ័ពបរទេសនិងការជួយឧបត្ដម្ភកម្លាំងយោធាពីបរទេសសេចក្តីប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលបារាំងស្តីពីការដកកងទ័ពបារាំងចេញ ពីទឹកដីប្រទេសឥណ្ឌូចិននិងគោរពឯករាជ្យអធិបតេយ្យភាពនៃប្រទេសឥណ្ឌូចិនសេចក្តីថ្លែងការរបស់សន្និសិទទាក់ទងនិងកិច្ចព្រមព្រៀងសឺណែវសេចក្តីថ្លែងការបិទកម្មវិធី	null	សន្និសិទក្រុងសឺណែវឆ្នាំ ១៩៥៤ បានអនុម័តលើកិច្ចព្រមព្រៀងសម្រាប់កម្ពុជាដូចជាកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីការបញ្ឍប់បទបាញ់គ្នានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសេចក្តីប្រកាសរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអំពីសិទ្ធិរបស់ ប្រជាពលរដ្ឋនិងការបោះឆ្នោតសេចក្តីប្រកាសរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទាក់ទងនិងសម្ព័ន្ធភាពយោធាការតាំងមូលដ្ឋានទ័ពបរទេសនិងការជួយឧបត្ដម្ភកម្លាំងយោធាពីបរទេសសេចក្តីប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលបារាំងស្តីពីការដកកងទ័ពបារាំងចេញ ពីទឹកដីប្រទេសឥណ្ឌូចិននិងគោរពឯករាជ្យអធិបតេយ្យភាពនៃប្រទេសឥណ្ឌូចិនសេចក្តីថ្លែងការរបស់សន្និសិទទាក់ទងនិងកិច្ចព្រមព្រៀងសឺណែវសេចក្តីថ្លែងការបិទកម្មវិធី	ត ើស ន្ន ិស ិ ទ ក្រុង ស ឺ ណ ែ វ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៥ ៤ បាន អនុ ម ័ត លើក ិច ្ច ព្រមព្រៀង សម ្រា ប់ ក ម្ព ុ ជា ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ	38	ស ន្ន ិស ិ ទ ក្រុង ស ឺ ណ ែ វ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៥ ៤ Ġ បាន អនុ ម ័ត លើក ិច ្ច ព្រមព្រៀង សម ្រា ប់ ក ម្ព ុ ជា ដូច ជា កិច្ច ព្រមព្រៀង ស្ត ី ពី ការ ប ញ ្ឍ ប់ បទ បា ញ ់ គ្នា នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា សេ ច ក្តី ប្រ កាស រ ប ស់ រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល ក ម្ព ុ ជា អ ំព ី សិ ទ្ធិ រ ប ស់ Ġ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ និង ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត សេ ច ក្តី ប្រ កាស រ ប ស់ រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល ក ម្ព ុ ជា ទ ាក់ ទ ង និង សម ្ ព ័ន ្ ធ ភាព យោ ធា ការ តាំង ម ូល ដ្ឋាន ទ ័ ព បរ ទេស និង ការ ជ ួយ ឧ ប ត ្ ដ ម្ភ ក ម្ល ាំង យោ ធា ពី បរ ទេស សេ ច ក្តី ប្រ កាស រ ប ស់ រដ្ឋ ា ភិ បាល បា រា ំ ង ស្ត ី ពី ការ ដ ក ក ង ទ ័ ព បា រា ំ ង ចេញ Ġ ពី ទឹក ដ ី ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ូច ិន និង គោ រ ព ឯក រាជ ្យ អ ធិបតេយ្យ ភាព នៃ ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ូច ិន សេ ច ក្តី ថ ្ល ែង ការ រ ប ស់ ស ន្ន ិស ិ ទ ទ ាក់ ទ ង និង កិច្ច ព្រមព្រៀង ស ឺ ណ ែ វ សេ ច ក្តី ថ ្ល ែង ការ ប ិ ទ កម្ម វិ ធី	249	▁តើ ស ន្ន ិ សិ ទ ក្រុង ស ឺ ណ ែ វ ឆ្នាំ ▁១៩ ៥ ៤ បាន អនុ ម ័ត លើ កិច្ច ព្រមព្រៀង ស ម្រ ាប់ ក ម្ព ុ ជា ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	37	▁សន្ និ សិ ទ ក្រុង ស ឺ ណ ែ វ ឆ្នាំ ▁១៩ ៥ ៤ ▁បាន អនុ ម ័ត លើ កិច្ច ព្រមព្រៀង ស ម្រ ាប់ ក ម្ព ុ ជា ដូច ជា កិច្ច ព្រមព្រៀង ស្ត ី ពី ការ ប ញ ្ឍ ប់ បទ ប ាញ់ គ្នា នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ស េច ក្តី ប្រ កាស រ ប ស់ រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល ក ម្ព ុ ជា អ ំព ី សិ ទ្ធិ រ ប ស់ ▁ប្រជាពលរដ្ឋ និង ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ស េច ក្តី ប្រ កាស រ ប ស់ រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល ក ម្ព ុ ជា ទ ាក់ ទ ង និង ស ម្ព ័ ន្ធ ភាព យោ ធា ការ តាំង ម ូល ដ្ឋាន ទ ័ ព បរ ទេស និង ការ ជ ួយ ឧ ប ត ្ ដ ម្ភ ក ម្ល ាំង យោ ធា ពី បរ ទេស ស េច ក្តី ប្រ កាស រ ប ស់ រ ដ្ឋា ភិ បាល ប ារ ាំង ស្ត ី ពី ការ ដ ក ក ង ទ ័ ព ប ារ ាំង ចេញ ▁ពី ទឹក ដ ី ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ូច ិន និង គ ោរ ព ឯក រាជ ្យ អ ធិបតេយ្យ ភាព នៃ ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ូច ិន ស េច ក្តី ថ ្ល ែង ការ រ ប ស់ ស ន្ន ិ សិ ទ ទ ាក់ ទ ង និង កិច្ច ព្រមព្រៀង ស ឺ ណ ែ វ ស េច ក្តី ថ ្ល ែង ការ ប ិ ទ កម្ម វិ ធី	239
តើក្រោយសង្រ្គាមត្រជាក់ប្រទេសអឺរ៉ុបខាងកើតមានការប្រែប្រួលដូចម្ដេច	null	ក្រោយពីការអស់ជំនួយពីជំនួយសូវៀត និងការដួលរលំទីផ្សារ កូមេកុង សេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ុបខាងកើតមានស្ថានភាពដុនដាប ដូចនេះប្រទេសទាំងនោះបានប្រែប្រួលនយោបាយដោយមិនប្រកាន់ខ្ជាប់នយោបាយកុំមុយនីស្ដដូចមុនទេគឺសម្របសម្រួលតាមកាលៈទេសៈ ដោយមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយពិភពសេរី និងបង្កើតគុណភាពផលិតផលដើម្បីប្រកួតប្រជែងលើទីផ្សារសេរី ដើម្បីអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសជាតិ ដូចជាប្រទេសអាឡឺម៉ងខាងកើត	null	ក្រោយពីការអស់ជំនួយពីជំនួយសូវៀត និងការដួលរលំទីផ្សារ កូមេកុង សេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ុបខាងកើតមានស្ថានភាពដុនដាប ដូចនេះប្រទេសទាំងនោះបានប្រែប្រួលនយោបាយដោយមិនប្រកាន់ខ្ជាប់នយោបាយកុំមុយនីស្ដដូចមុនទេគឺសម្របសម្រួលតាមកាលៈទេសៈ ដោយមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយពិភពសេរី និងបង្កើតគុណភាពផលិតផលដើម្បីប្រកួតប្រជែងលើទីផ្សារសេរី ដើម្បីអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសជាតិ ដូចជាប្រទេសអាឡឺម៉ងខាងកើត	ត ើក ្រ ោយ សង ្រ ្ គ ាម ត្រ ជា ក់ ប្រ ទេស អ ឺ រ៉ ុប ខា ង កើត មាន ការ ប្រ ែប ្រ ួល ដូច ម្ ដ េច Ġ	31	ក្រ ោយ ពី ការ អ ស់ ជំ ន ួយ ពី ជំ ន ួយ ស ូវ ៀត Ġ និង ការ ដ ួល រ លំ ទី ផ្ សារ Ġ កូ មេ ក ុង Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច អ ឺ រ៉ ុប ខា ង កើត âĢĭ មាន ស្ថាន ភាព ដ ុន ដា ប Ġ ដូច នេះ ប្រ ទេស ទ ាំង ន ោះ បាន ប្រ ែប ្រ ួល ន យោ បា យ ដោយ ម ិន ប្រ កាន់ ខ្ ជាប់ ន យោ បា យក ុំ ម ុយ នី ស្ ដ ដូច ម ុន ទេ គ ឺ សម ្រ ប សម ្រ ួល តា មក ាល ៈ ទេស ៈ Ġ ដោយ មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ល្អ ជា មួយ ពិ ភព សេ រី Ġ និង បង ្ក ើត គុណ ភាព ផល ិត ផល ដើម ្ប ី ប្រកួត ប្រ ជ ែង លើ ទី ផ្ សារ សេ រី Ġ ដើម ្ប ី អភិវឌ្ឍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ប្រ ទេស ជាតិ Ġ ដូច ជា ប្រ ទេស អា ឡ ឺ ម៉ ង ខា ង កើត	156	▁តើ ក្រ ោយ សង ្រ ្ គ ាម ត្រ ជ ាក់ ប្រ ទេស អ ឺ រ៉ ុប ខា ង កើត មាន ការ ប្រ ែ ប្រ ួល ដូច ម្ ដ េច ▁	30	▁ក្រោយពី ការ អ ស់ ជំ ន ួយ ពី ជំ ន ួយ ស ូវ ៀត ▁និង ការ ដ ួល រ លំ ទី ផ្ សារ ▁កូ ម េក ុង ▁សេដ្ឋកិច្ច អ ឺ រ៉ ុប ខា ង កើត ▁មាន ស្ថាន ភាព ដ ុន ដា ប ▁ដូចនេះ ប្រ ទេស ទ ាំង ន ោះ បាន ប្រ ែ ប្រ ួល ន យោ ប ាយ ដោយ ម ិន ប្រ កាន់ ខ្ ជាប់ ន យោ បា យក ុំ ម ុយ នី ស្ ដ ដូច ម ុន ទេ គ ឺ ស ម្រ ប ស ម្រ ួល ត ាម កាល ៈ ទេស ៈ ▁ដោយ មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ល្អ ជា មួយ ពិ ភព សេ រី ▁និង ប ង្ក ើត គុណ ភាព ផល ិត ផល ដើម ្ប ី ប្រកួត ប្រ ជ ែង លើ ទី ផ្ សារ សេ រី ▁ដើម្បី អភិវឌ្ឍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ប្រ ទេស ជាតិ ▁ដូចជា ប្រ ទេស អា ឡ ឺ ម៉ ង ខា ង កើត	148
តើអាទិភាពចម្បងពីរ របស់កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យមានអ្វីខ្លះ	null	អាទិភាពចម្បងពីររបស់កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យគឺសមូភាវូបនីយកម្មដើម្បីធ្វើការដាំដុះស្រូវ និងការពារប្រឆាំងទល់នឹងវៀតណាម	null	អាទិភាពចម្បងពីររបស់កម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យគឺសមូភាវូបនីយកម្មដើម្បីធ្វើការដាំដុះស្រូវ និងការពារប្រឆាំងទល់នឹងវៀតណាម	ត ើ អា ទិ ភាព ច ម្ បង ពី រ Ġ រ ប ស់ ក ម្ព ុ ជា ប្រ ជា ធិបតេយ្យ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	26	អា ទិ ភាព ច ម្ បង ពី រ រ ប ស់ ក ម្ព ុ ជា ប្រ ជា ធិបតេយ្យ គ ឺ សម ូ ភា វ ូប នី យក ម្ម ដើម ្ប ី ធ ្វ ើក ារ ដា ំ ដ ុះ ស្រ ូវ Ġ និង ការពារ ប្រ ឆ ាំង ទល់ នឹង វ ៀត ណា ម	52	▁តើ អា ទិ ភាព ច ម្ បង ពី រ ▁របស់ ក ម្ព ុ ជា ប្រ ជា ធិបតេយ្យ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	23	▁អាទិភាព ច ម្ បង ពី រ រ ប ស់ ក ម្ព ុ ជា ប្រ ជា ធិបតេយ្យ គ ឺ សម ូ ភា វ ូប នី យ កម្ម ដើម ្ប ី ធ ្វ ើ ការ ដ ាំ ដ ុះ ស្រ ូវ ▁និង ការពារ ប្រ ឆ ាំង ទល់ នឹង វ ៀត ណា ម	50
តើអ្វីខ្លះជាសក្តានុពលក្នុងការផលិតវារីអគ្គីសនីនៅកម្ពុជា	null	សក្តានុពលក្នុងការផលិតវារីអគ្គីសនីនៅកម្ពុជាមានដូចជា តំបន់ទឹកធ្លាក់ ទឹកធ្លាក់មានល្បឿនខ្លាំងល្បាក់ខោនប្រព័ន្ធផ្លូវទឹកច្រើន បឹង ទន្លេ មានទឹកពេញមួយឆ្នាំ	null	សក្តានុពលក្នុងការផលិតវារីអគ្គីសនីនៅកម្ពុជាមានដូចជា តំបន់ទឹកធ្លាក់ ទឹកធ្លាក់មានល្បឿនខ្លាំងល្បាក់ខោនប្រព័ន្ធផ្លូវទឹកច្រើន បឹង ទន្លេ មានទឹកពេញមួយឆ្នាំ	ត ើ អ ្វី ខ្ ល ះ ជា ស ក្ត ានុ ពល ក្នុង ការ ផល ិត វា រី អ គ្គ ី ស នី នៅ ក ម្ព ុ ជា Ġ	28	ស ក្ត ានុ ពល ក្នុង ការ ផល ិត វា រី អ គ្គ ី ស នី នៅ ក ម្ព ុ ជា មាន ដូច ជា Ġ ត ំ ប ន់ ទឹក ធ ្លា ក់ Ġ ទឹក ធ ្លា ក់ មាន ល ្ប ឿន ខ្ លា ំ ង ល ្ប ាក់ ខ ោន ប្រ ព ័ន ្ ធ ផ្ល ូវ ទឹក ច្ រ ើន Ġ ប ឹង Ġ ទ ន្ ល េ Ġ មាន ទឹក ព េញ មួយ ឆ្នាំ	71	▁តើ អ ្វី ខ្ ល ះ ជា ស ក្ត ានុ ពល ក្នុង ការ ផល ិត វា រី អ គ្គ ី ស នី នៅ ក ម្ព ុ ជា ▁	27	▁សក្តានុពល ក្នុង ការ ផល ិត វា រី អ គ្គ ី ស នី នៅ ក ម្ព ុ ជា មាន ដូច ជា ▁តំបន់ ទឹក ធ ្ល ាក់ ▁ទឹក ធ ្ល ាក់ មាន ល ្ប ឿន ខ្ ល ាំង ល ្ប ាក់ ខ ោន ប្រ ព ័ ន្ធ ផ្ល ូវ ទឹក ច ្រ ើន ▁បឹង ▁ទន្លេ ▁មាន ទឹក ព េញ មួយ ឆ្នាំ	59
តើកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានត្រូវធ្វើប៉ុន្មានដងក្នុងមូយឆ្នាំ	null	កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានត្រូវបានរៀបចំឡើង២ដងក្នុងមួយឆ្នាំក្នុងរដ្ឋសមាជិកដែលទទួលបន្ទុកជាប្រធានអាស៊ាន	null	កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានត្រូវបានរៀបចំឡើង២ដងក្នុងមួយឆ្នាំក្នុងរដ្ឋសមាជិកដែលទទួលបន្ទុកជាប្រធានអាស៊ាន	ត ើក ិច ្ច ប្រជុំ កំ ព ូល អា ស៊ ាន ត្រូវ ធ ្វ ើប ៉ ុន ្ម ាន ដង ក្នុង ម ូ យ ឆ្នាំ Ġ	25	កិច្ច ប្រជុំ កំ ព ូល អា ស៊ ាន ត្រូវ បាន រៀបចំ ឡើង ២ ដង ក្នុង មួយ ឆ្នាំ ក្នុង រដ្ឋ សម ា ជ ិក ដ ែល ទទួល ប ន្ទ ុក ជា ប្រ ធាន អា ស៊ ាន	35	▁តើ កិច្ច ប្រជុំ ក ំព ូល អា ស៊ ាន ត្រូវ ធ ្វ ើ ប៉ ុន ្ មាន ដង ក្នុង ម ូ យ ឆ្នាំ ▁	23	▁កិច្ចប្រជុំ ក ំព ូល អា ស៊ ាន ត្រូវ បាន រៀបចំ ឡើង ២ ដង ក្នុង មួយ ឆ្នាំ ក្នុង រដ្ឋ ស មា ជ ិក ដ ែល ទទួល ប ន្ទ ុក ជា ប្រ ធាន អា ស៊ ាន	34
ចូរពន្យល់ពីការផ្តន្ទាទោសចំពោះជនបរទេសទាក់ទងនឹងការអនុវត្តច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍	null	ពន្យល់ពីការផ្តន្ទាទោសចំពោះជនបរទេសទាក់ទងនឹងការអនុវត្តច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ការផ្តន្ទាទោសជាការដាក់ទោសបញ្ញាត្តិដល់ជនបរទេសឬភ្នាក់ងារមានសមត្ថកិច្ច ឬជនទាំងឡាយណាដែលមិនបានអនុវត្តតាមច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ ឬការបណ្តេញចេញពីព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាចំពោះជនបរទេសដែលមិនគោរពនិងអនុវត្តតាមច្បាប់នេះ ទោសជាប់ពន្ធនាគារ ទោសជាប់ពន្ធនាគារមានដូចជា ជនបរទេសទាំងឡាយណាដែលចូលមកព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដោយគ្មានការអនុញ្ញាតដែលលបលាក់បន្លំ ឬដោយល្បិចផ្សេងៗ ដែលផ្ទុយនឹងច្បាប់ ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់គុកពី ៣ខែ ដល់ ៦ខែមុននឹងងត្រូវបណ្តេញពីព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាត្រូវផ្តន្ទាទោសដូចគ្នាចំពោះជនណាដែលផ្តល់ជំនួយ ឬជួយលាក់បាំងក្នុងការបញ្ចូលជនបរទេស ដែលគ្មានការអនុញ្ញាតមកក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមន្ត្រី ឬភ្នាក់ងាររាជការមានសមត្ថកិច្ចរូបណាដែលជាអ្នកសមគំនិត ឬជួយសម្រួលក្នុងការប្រព្រឹត្តបទល្មើស ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់គុកពី ៦ ខែដល់មួយឆ្នាំជនណាធ្វើការកោសលុប សរសេរត្រួត ក្លែង ឬឱ្យគេខ្លី ឬមួយក៏សរសេរឈ្មោះក្លែងក្លាយនៅក្នុងប័ណ្ណស្នាក់នៅ ប័ណ្ណការងារកិច្ចសន្យា ឬមួយក៏ប្រើប្រាស់ឯកសារទាំងនោះ ដែលមានឈ្មោះផ្សេងពីឈ្មោះខ្លួន ឬធ្វើបណ្តឹងក្លែងបន្លំសុំឯកសារខាងលើ ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់គុកពី ៥ឆ្នាំ ដល់ ១០ឆ្នាំ អ្នកសមគំនិត ត្រូវផ្តន្ទាទោសដូចគ្នា ទោសពិន័យជាប្រាក់ ទោសពិន័យជាប្រាក់មានដូចជា ត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យអន្តរការណ៍ជាប្រាក់ពី ៥០ ០០០រៀល ដល់ ១០០០ ០០០ រៀលចំពោះជនអន្តោប្រវេសន៍ដែល មិនបានបង្ហាញខ្លួននិងដាក់ពាក្យសុំស្នាក់នៅបន្ទាប់ពីមកដល់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមិនបានសុំបញ្ជាក់លើប័ណ្ឌស្នាក់នៅ នៅពេលសមត្ថកិច្ចធ្វើការឆែកឆេរ ឬមិនព្រមប្រគល់ប័ណ្ណនៅពេលដែលសមត្ថកិច្ចធ្វើការដកហូតដោយសមត្ថកិច្ចពិនិត្យឃើញថា ជនអន្តោប្រវេសន៍នោះមិនគោរពតាមបទបញ្ញត្តិនៃច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ការធ្វើដំណើរជិត ឬចូលក្នុងតំបន់ដែលសមត្ថកិច្ចហាមឃាត់ប្រើប្រាស់ប័ណ្ណស្នាក់នៅហូសរយៈពេលកំណត់មិនបានសុំការអនុញ្ញាតចេញនិងវិលមកវិញពីអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចក្នុងរយៈពេលស្នាក់នៅ ក្នុងករណីពុំរាងចាលត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យអន្តរការណ៍ជាប្រាក់ពី១០០០ ០០០ រៀល ដល់ ២០០០ ០០០ រៀល ករណីមិនរាលចាល ត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យអន្តរការណ៍ជាប្រាក់ពី៣០ ០០០ រៀល ដល់ ៦០ ០០០រៀល ត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យអន្តរការណ៍ជាប្រាក់ពី ១០ ០០០ រៀល ដល់ ៣០ ០០០ រៀលចំពោះម្ចាស់ ឬអ្នកកាន់កាប់លំនៅឋានណាដែលពុំបានជូនដំណឹងដល់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចស្តីពីការស្នាក់នៅរបស់ជនបរទេសក្នុងលំនៅឋានរបស់ខ្លួន ត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យអន្តរការណ៍ជាប្រាក់ ២០០ ០០០រៀលដល់ ៥០០ ០០០ រៀលចំពោះជនដែលទទួលជនបរទេសឱ្យធ្វើការ ហើយមិនគោរពច្បាប់ការងារនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្នុងករណីមិនរាចាលត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់គុកពី ១ខែ ដល់ ៣ខែ ទោសបណ្តេញចេញ មាត្រាមួយចំនួនក្នុងច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍បានចែងពីការបណ្តេញចេញជនបរទេសដែលមិនអនុវត្តតាមច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍មានដូចជា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃត្រូវបណ្តេញចេញពីព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជារាល់ជនបរទេសអន្តោប្រវេសន៍ណាដែលរំលោភលើបញ្ញត្តិច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃត្រូវបណ្តេញចេញពីព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា រាល់ជនបរទេសដែលមានអាកប្បកិរិយានិងសកម្មភាពគ្រោះថ្នាក់ដល់សន្តិសុខជាតិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្រសួងមានសមត្ថកិច្ច មានភស្តុតាងជាក់លាក់ថា ជននោះជាអ្នកកប្រឆាំងនឹងសន្តិសុខ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មកធ្វើការនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដោយគ្មានប័ណ្ណការងារ	null	ពន្យល់ពីការផ្តន្ទាទោសចំពោះជនបរទេសទាក់ទងនឹងការអនុវត្តច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ការផ្តន្ទាទោសជាការដាក់ទោសបញ្ញាត្តិដល់ជនបរទេសឬភ្នាក់ងារមានសមត្ថកិច្ច ឬជនទាំងឡាយណាដែលមិនបានអនុវត្តតាមច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ ឬការបណ្តេញចេញពីព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាចំពោះជនបរទេសដែលមិនគោរពនិងអនុវត្តតាមច្បាប់នេះ ទោសជាប់ពន្ធនាគារ ទោសជាប់ពន្ធនាគារមានដូចជា ជនបរទេសទាំងឡាយណាដែលចូលមកព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដោយគ្មានការអនុញ្ញាតដែលលបលាក់បន្លំ ឬដោយល្បិចផ្សេងៗ ដែលផ្ទុយនឹងច្បាប់ ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់គុកពី ៣ខែ ដល់ ៦ខែមុននឹងងត្រូវបណ្តេញពីព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាត្រូវផ្តន្ទាទោសដូចគ្នាចំពោះជនណាដែលផ្តល់ជំនួយ ឬជួយលាក់បាំងក្នុងការបញ្ចូលជនបរទេស ដែលគ្មានការអនុញ្ញាតមកក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមន្ត្រី ឬភ្នាក់ងាររាជការមានសមត្ថកិច្ចរូបណាដែលជាអ្នកសមគំនិត ឬជួយសម្រួលក្នុងការប្រព្រឹត្តបទល្មើស ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់គុកពី ៦ ខែដល់មួយឆ្នាំជនណាធ្វើការកោសលុប សរសេរត្រួត ក្លែង ឬឱ្យគេខ្លី ឬមួយក៏សរសេរឈ្មោះក្លែងក្លាយនៅក្នុងប័ណ្ណស្នាក់នៅ ប័ណ្ណការងារកិច្ចសន្យា ឬមួយក៏ប្រើប្រាស់ឯកសារទាំងនោះ ដែលមានឈ្មោះផ្សេងពីឈ្មោះខ្លួន ឬធ្វើបណ្តឹងក្លែងបន្លំសុំឯកសារខាងលើ ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់គុកពី ៥ឆ្នាំ ដល់ ១០ឆ្នាំ អ្នកសមគំនិត ត្រូវផ្តន្ទាទោសដូចគ្នា ទោសពិន័យជាប្រាក់ ទោសពិន័យជាប្រាក់មានដូចជា ត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យអន្តរការណ៍ជាប្រាក់ពី ៥០ ០០០រៀល ដល់ ១០០០ ០០០ រៀលចំពោះជនអន្តោប្រវេសន៍ដែល មិនបានបង្ហាញខ្លួននិងដាក់ពាក្យសុំស្នាក់នៅបន្ទាប់ពីមកដល់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមិនបានសុំបញ្ជាក់លើប័ណ្ឌស្នាក់នៅ នៅពេលសមត្ថកិច្ចធ្វើការឆែកឆេរ ឬមិនព្រមប្រគល់ប័ណ្ណនៅពេលដែលសមត្ថកិច្ចធ្វើការដកហូតដោយសមត្ថកិច្ចពិនិត្យឃើញថា ជនអន្តោប្រវេសន៍នោះមិនគោរពតាមបទបញ្ញត្តិនៃច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ការធ្វើដំណើរជិត ឬចូលក្នុងតំបន់ដែលសមត្ថកិច្ចហាមឃាត់ប្រើប្រាស់ប័ណ្ណស្នាក់នៅហូសរយៈពេលកំណត់មិនបានសុំការអនុញ្ញាតចេញនិងវិលមកវិញពីអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចក្នុងរយៈពេលស្នាក់នៅ ក្នុងករណីពុំរាងចាលត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យអន្តរការណ៍ជាប្រាក់ពី១០០០ ០០០ រៀល ដល់ ២០០០ ០០០ រៀល ករណីមិនរាលចាល ត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យអន្តរការណ៍ជាប្រាក់ពី៣០ ០០០ រៀល ដល់ ៦០ ០០០រៀល ត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យអន្តរការណ៍ជាប្រាក់ពី ១០ ០០០ រៀល ដល់ ៣០ ០០០ រៀលចំពោះម្ចាស់ ឬអ្នកកាន់កាប់លំនៅឋានណាដែលពុំបានជូនដំណឹងដល់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចស្តីពីការស្នាក់នៅរបស់ជនបរទេសក្នុងលំនៅឋានរបស់ខ្លួន ត្រូវផ្តន្ទាទោសពិន័យអន្តរការណ៍ជាប្រាក់ ២០០ ០០០រៀលដល់ ៥០០ ០០០ រៀលចំពោះជនដែលទទួលជនបរទេសឱ្យធ្វើការ ហើយមិនគោរពច្បាប់ការងារនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្នុងករណីមិនរាចាលត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់គុកពី ១ខែ ដល់ ៣ខែ ទោសបណ្តេញចេញ មាត្រាមួយចំនួនក្នុងច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍បានចែងពីការបណ្តេញចេញជនបរទេសដែលមិនអនុវត្តតាមច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍មានដូចជា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃត្រូវបណ្តេញចេញពីព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជារាល់ជនបរទេសអន្តោប្រវេសន៍ណាដែលរំលោភលើបញ្ញត្តិច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃត្រូវបណ្តេញចេញពីព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា រាល់ជនបរទេសដែលមានអាកប្បកិរិយានិងសកម្មភាពគ្រោះថ្នាក់ដល់សន្តិសុខជាតិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្រសួងមានសមត្ថកិច្ច មានភស្តុតាងជាក់លាក់ថា ជននោះជាអ្នកកប្រឆាំងនឹងសន្តិសុខ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មកធ្វើការនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដោយគ្មានប័ណ្ណការងារ	ច ូរ ព ន្ យ ល់ ពី ការ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ចំ ព ោះ ជន បរ ទេស ទ ាក់ ទ ង នឹង ការ អនុ វត្ត ច្ បា ប់ អ ន្ត ោ ប្រ វេ ស ន៍ Ġ	37	ព ន្ យ ល់ ពី ការ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ចំ ព ោះ ជន បរ ទេស ទ ាក់ ទ ង នឹង ការ អនុ វត្ត ច្ បា ប់ អ ន្ត ោ ប្រ វេ ស ន៍ ការ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ជា ការ ដា ក់ ទោស ប ញ្ញា ត្តិ ដល់ ជន បរ ទេស ឬ ភ ្នា ក់ ងារ មាន សម ត្ថ កិច្ច âĢĭ Ġ ឬ ជន ទ ាំង ឡា យ ណា ដ ែល ម ិន បាន អនុ វត្ត តា ម ច្ បា ប់ អ ន្ត ោ ប្រ វេ ស ន៍ Ġ ឬ ការ បណ្ត េញ ចេញ ពី ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ចំ ព ោះ ជន បរ ទេស ដ ែល ម ិន គោ រ ព និង អនុ វត្ត តា ម ច្ បា ប់ នេះ Ġ ទោស ជាប់ ពន្ធ នា គ ារ Ġ ទោស ជាប់ ពន្ធ នា គ ារ មាន ដូច ជា Ġ ជន បរ ទេស ទ ាំង ឡា យ ណា ដ ែល ចូល មក ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ដោយ គ ្ម ាន ការ អនុ ញ្ញា ត ដ ែល ល ប លា ក់ ប ន្ លំ Ġ ឬ ដោយ ល ្ប ិច ផ្ សេ ង ៗ Ġ ដ ែល ផ្ ទ ុយ នឹង ច្ បា ប់ Ġ ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដា ក់ គ ុក ពី Ġ ៣ ខែ Ġ ដល់ Ġ ៦ ខែ ម ុន នឹង ង ត្រូវ បណ្ត េញ ពី ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដូច គ្នា ចំ ព ោះ ជន ណា ដ ែល ផ្ ត ល់ ជំ ន ួយ Ġ ឬ ជ ួយ លា ក់ បា ំ ង ក្នុង ការ បញ្ចូល ជន បរ ទេស Ġ ដ ែល គ ្ម ាន ការ អនុ ញ្ញា ត មក ក្នុង ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ម ន្ត ្រី Ġ ឬ ភ ្នា ក់ ងារ រាជ ការ មាន សម ត្ថ កិច្ច រូប ណា ដ ែល ជា អ្នក សម គ ំ និ ត Ġ ឬ ជ ួយ សម ្រ ួល ក្នុង ការ ប្រ ព្រ ឹត ្ត បទ ល ្ម ើស Ġ ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដា ក់ គ ុក ពី Ġ ៦ Ġ ខែ ដល់ មួយ ឆ្នាំ ជន ណា ធ ្វ ើក ារ ក ោស ល ុប Ġ ស រស េរ ត្រ ួត Ġ ក្ លែង Ġ ឬ ឱ្យ គ េ ខ្ លី Ġ ឬ មួយ ក ៏ ស រស េរ ឈ្មោះ ក្ លែង ក្លា យ នៅ ក្នុង ប ័ ណ្ណ ស្ន ាក់ នៅ Ġ ប ័ ណ្ណ ការងារ កិច្ច ស ន្ យា Ġ ឬ មួយ ក ៏ ប្រ ើប ្រា ស់ ឯក សារ ទ ាំង ន ោះ Ġ ដ ែល មាន ឈ្មោះ ផ្ សេ ង ពី ឈ្មោះ ខ្លួន Ġ ឬ ធ ្វ ើប ណ្ត ឹង ក្ លែង ប ន្ លំ សុ ំ ឯក សារ ខា ង លើ Ġ ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដា ក់ គ ុក ពី Ġ ៥ ឆ្នាំ Ġ ដល់ Ġ ១០ ឆ្នាំ Ġ អ្នក សម គ ំ និ ត Ġ ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដូច គ្នា Ġ ទោស ពិ ន ័យ ជា ប្រា ក់ Ġ ទោស ពិ ន ័យ ជា ប្រា ក់ មាន ដូច ជា Ġ ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ពិ ន ័យ អ ន្ត រក ារ ណ៍ ជា ប្រា ក់ ពី Ġ ៥០ Ġ ០០០ រ ៀល Ġ ដល់ Ġ ១០ ០០ Ġ ០០០ Ġ រ ៀល ចំ ព ោះ ជន អ ន្ត ោ ប្រ វេ ស ន៍ ដ ែល Ġ ម ិន បាន បង ្ហ ាញ ខ្លួន និង ដា ក់ ពាក្យ សុ ំ ស្ន ាក់ នៅ បន្ទាប់ ពី មក ដល់ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ម ិន បាន សុ ំ បញ្ជា ក់ លើ ប ័ណ្ឌ ស្ន ាក់ នៅ Ġ នៅ ពេល សម ត្ថ កិច្ច ធ ្វ ើក ារ ឆ ែក ឆ េរ Ġ ឬ ម ិន ព្រ ម ប្រ គ ល់ ប ័ ណ្ណ នៅ ពេល ដ ែល សម ត្ថ កិច្ច ធ ្វ ើក ារ ដ ក ហ ូត ដោយ សម ត្ថ កិច្ច ពិ និ ត ្យ ឃើញ ថា Ġ ជន អ ន្ត ោ ប្រ វេ ស ន៍ ន ោះ ម ិន គោ រ ព តា ម បទ បញ្ញត្តិ នៃ ច្ បា ប់ អ ន្ត ោ ប្រ វេ ស ន៍ ការ ធ ្វ ើ ដំណើរ ជ ិត Ġ ឬ ចូល ក្នុង ត ំ ប ន់ ដ ែល សម ត្ថ កិច្ច ហា ម ឃាត ់ ប្រ ើប ្រា ស់ ប ័ ណ្ណ ស្ន ាក់ នៅ ហ ូស រយ ៈ ពេល កំ ណ ត់ ម ិន បាន សុ ំ ការ អនុ ញ្ញា ត ចេញ និង វិ ល មក វិញ ពី អា ជ្ញ ា ធរ មាន សម ត្ថ កិច្ច ក្នុង រយ ៈ ពេល ស្ន ាក់ នៅ Ġ ក្នុង ករណី ពុ ំ រា ង ច ាល ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ពិ ន ័យ អ ន្ត រក ារ ណ៍ ជា ប្រា ក់ ពី âĢĭ ១០ ០០ Ġ ០០០ Ġ រ ៀល Ġ ដល់ Ġ ២០ ០០ Ġ ០០០ Ġ រ ៀល Ġ ករណី ម ិន រា ល ច ាល Ġ ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ពិ ន ័យ អ ន្ត រក ារ ណ៍ ជា ប្រា ក់ ពី âĢĭ ៣០ Ġ ០០០ Ġ រ ៀល Ġ ដល់ Ġ ៦០ Ġ ០០០ រ ៀល Ġ ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ពិ ន ័យ អ ន្ត រក ារ ណ៍ ជា ប្រា ក់ ពី Ġ ១០ Ġ ០០០ Ġ រ ៀល Ġ ដល់ Ġ ៣០ Ġ ០០០ Ġ រ ៀល ចំ ព ោះ ម្ចាស់ Ġ ឬ អ្នក កាន់ កា ប់ លំ នៅ ឋ ាន ណា ដ ែល ពុ ំ បាន ជ ូន ដំ ណ ឹង ដល់ អា ជ្ញ ា ធរ មាន សម ត្ថ កិច្ច ស្ត ី ពី ការ ស្ន ាក់ នៅ រ ប ស់ ជន បរ ទេស ក្នុង លំ នៅ ឋ ាន រ ប ស់ ខ្លួន Ġ ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ពិ ន ័យ អ ន្ត រក ារ ណ៍ ជា ប្រា ក់ Ġ ២០ ០ Ġ ០០០ រ ៀល ដល់ Ġ ៥០០ Ġ ០០០ Ġ រ ៀល ចំ ព ោះ ជន ដ ែល ទទួល ជន បរ ទេស ឱ្យ ធ ្វ ើក ារ Ġ ហើយ ម ិន គោ រ ព ច្ បា ប់ ការងារ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា Ġ ក្នុង ករណី ម ិន រា ច ាល ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដា ក់ គ ុក ពី Ġ ១ ខែ Ġ ដល់ Ġ ៣ ខែ Ġ ទោស បណ្ត េញ ចេញ Ġ មា ត្រា មួយ ចំ ន ួន ក្នុង ច្ បា ប់ អ ន្ត ោ ប្រ វេ ស ន៍ បាន ច ែង ពី ការ បណ្ត េញ ចេញ ជន បរ ទេស ដ ែល ម ិន អនុ វត្ត តា ម ច្ បា ប់ អ ន្ត ោ ប្រ វេ ស ន៍ មាន ដូច ជា Ġ រដ្ឋ ម ន្ត ្រី ក្រ ស ួង ម ហា ផ្ ទ ៃ ត្រូវ បណ្ត េញ ចេញ ពី ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា រា ល់ ជន បរ ទេស អ ន្ត ោ ប្រ វេ ស ន៍ ណា ដ ែល រំ ល ោ ភ លើ បញ្ញត្តិ ច្ បា ប់ អ ន្ត ោ ប្រ វេ ស ន៍ Ġ រដ្ឋ ម ន្ រ ្ត ី ក្រ ស ួង ម ហា ផ្ ទ ៃ ត្រូវ បណ្ត េញ ចេញ ពី ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា Ġ រា ល់ ជន បរ ទេស ដ ែល មាន អា ក ប្ប ក ិ រិយា និង ស កម្ម ភាព គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ដល់ ស ន្ត ិស ុ ខ ជាតិ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា Ġ ក្រ ស ួង មាន សម ត្ថ កិច្ច Ġ មាន ភ ស្ត ុត ាង ជា ក់ លា ក់ ថា Ġ ជន ន ោះ ជា អ្នក ក ប្រ ឆ ាំង នឹង ស ន្ត ិស ុ ខ Ġ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា Ġ មក ធ ្វ ើក ារ នៅ ក្នុង ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ដោយ គ ្ម ាន ប ័ ណ្ណ ការងារ	1,218	▁ចូរ ព ន ្យ ល់ ពី ការ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ច ំព ោះ ជន បរ ទេស ទ ាក់ ទ ង នឹង ការ អនុ វត្ត ច ្ប ាប់ អ ន្ត ោ ប្រ វ េស ន៍ ▁	36	▁ពន្យល់ ពី ការ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ច ំព ោះ ជន បរ ទេស ទ ាក់ ទ ង នឹង ការ អនុ វត្ត ច ្ប ាប់ អ ន្ត ោ ប្រ វ េស ន៍ ការ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ជា ការ ដ ាក់ ទោស ប ញ្ញា ត្តិ ដល់ ជន បរ ទេស ឬ ភ ្ន ាក់ ងារ មាន សម ត្ថ កិច្ច ▁ឬ ជន ទ ាំង ឡា យ ណា ដ ែល ម ិន បាន អនុ វត្ត ត ាម ច ្ប ាប់ អ ន្ត ោ ប្រ វ េស ន៍ ▁ឬ ការ បណ្ត េញ ចេញ ពី ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ច ំព ោះ ជន បរ ទេស ដ ែល ម ិន គ ោរ ព និង អនុ វត្ត ត ាម ច ្ប ាប់ នេះ ▁ទោស ជាប់ ពន្ធ នា គ ារ ▁ទោស ជាប់ ពន្ធ នា គ ារ មាន ដូច ជា ▁ជន បរ ទេស ទ ាំង ឡា យ ណា ដ ែល ចូល មក ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ដោយ គ ្ មាន ការ អនុ ញ្ញា ត ដ ែល ល ប ល ាក់ ប ន្ លំ ▁ឬ ដោយ ល ្ប ិច ផ្ ស េង ៗ ▁ដែល ផ្ ទ ុយ នឹង ច ្ប ាប់ ▁ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដ ាក់ គ ុក ពី ▁៣ ខែ ▁ដល់ ▁៦ខែ ម ុន នឹង ង ត្រូវ បណ្ត េញ ពី ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដូច គ្នា ច ំព ោះ ជន ណា ដ ែល ផ្ ត ល់ ជំ ន ួយ ▁ឬ ជ ួយ ល ាក់ ប ាំង ក្នុង ការ បញ្ចូល ជន បរ ទេស ▁ដែល គ ្ មាន ការ អនុ ញ្ញា ត មក ក្នុង ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ម ន្ត ្រី ▁ឬ ភ ្ន ាក់ ងារ រាជ ការ មាន សម ត្ថ កិច្ច រូប ណា ដ ែល ជា អ្នក សម គ ំ ន ិត ▁ឬ ជ ួយ ស ម្រ ួល ក្នុង ការ ប្រ ព្រ ឹ ត្ត បទ ល ្ម ើស ▁ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដ ាក់ គ ុក ពី ▁៦ ▁ខែ ដល់ មួយ ឆ្នាំ ជន ណា ធ ្វ ើ ការ ក ោស ល ុប ▁សរសេរ ត្រ ួត ▁ក្លែង ▁ឬ ឱ្យ គ េ ខ្ លី ▁ឬ មួយ ក ៏ ស រស េរ ឈ្មោះ ក្ លែង ក្លា យ នៅ ក្នុង ប ័ ណ្ណ ស្ន ាក់ នៅ ▁ប័ណ្ណ ការងារ កិច្ច ស ន ្យា ▁ឬ មួយ ក ៏ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ឯក សារ ទ ាំង ន ោះ ▁ដែល មាន ឈ្មោះ ផ្ ស េង ពី ឈ្មោះ ខ្លួន ▁ឬ ធ ្វ ើ បណ្ត ឹង ក្ លែង ប ន្ លំ ស ុំ ឯក សារ ខា ង លើ ▁ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដ ាក់ គ ុក ពី ▁៥ឆ្នាំ ▁ដល់ ▁១០ឆ្នាំ ▁អ្នក សម គ ំ ន ិត ▁ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដូច គ្នា ▁ទោស ព ិន ័យ ជា ប្រ ាក់ ▁ទោស ព ិន ័យ ជា ប្រ ាក់ មាន ដូច ជា ▁ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ព ិន ័យ អ ន្ត រ ការណ៍ ជា ប្រ ាក់ ពី ▁៥០ ▁ ០០០ រ ៀល ▁ដល់ ▁១ ០០០ ▁ ០០០ ▁រៀល ច ំព ោះ ជន អ ន្ត ោ ប្រ វ េស ន៍ ដ ែល ▁មិន បាន ប ង្ហ ាញ ខ្លួន និង ដ ាក់ ពាក្យ ស ុំ ស្ន ាក់ នៅ បន្ទាប់ ពី មក ដល់ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ម ិន បាន ស ុំ បញ្ជា ក់ លើ ប ័ណ្ឌ ស្ន ាក់ នៅ ▁នៅពេល សម ត្ថ កិច្ច ធ ្វ ើ ការ ឆ ែក ឆ េរ ▁ឬ ម ិន ព្រ ម ប្រ គ ល់ ប ័ ណ្ណ នៅ ពេល ដ ែល សម ត្ថ កិច្ច ធ ្វ ើ ការ ដ ក ហ ូត ដោយ សម ត្ថ កិច្ច ព ិន ិត ្យ ឃើញ ថា ▁ជន អ ន្ត ោ ប្រ វ េស ន៍ ន ោះ ម ិន គ ោរ ព ត ាម បទ បញ្ញត្តិ នៃ ច ្ប ាប់ អ ន្ត ោ ប្រ វ េស ន៍ ការ ធ ្វ ើ ដំណើរ ជ ិត ▁ឬ ចូល ក្នុង ត ំ ប ន់ ដ ែល សម ត្ថ កិច្ច ហា ម ឃ ាត់ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ប ័ ណ្ណ ស្ន ាក់ នៅ ហ ូស រយ ៈ ពេល ក ំណ ត់ ម ិន បាន ស ុំ ការ អនុ ញ្ញា ត ចេញ និង វិ ល មក វិញ ពី អា ជ្ញ ា ធរ មាន សម ត្ថ កិច្ច ក្នុង រយ ៈ ពេល ស្ន ាក់ នៅ ▁ក្នុង ករណី ព ុំ រ ាង ច ាល ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ព ិន ័យ អ ន្ត រ ការណ៍ ជា ប្រ ាក់ ពី ▁១ ០០០ ▁ ០០០ ▁រៀល ▁ដល់ ▁២ ០០០ ▁ ០០០ ▁រៀល ▁ករណី ម ិន រ ាល ច ាល ▁ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ព ិន ័យ អ ន្ត រ ការណ៍ ជា ប្រ ាក់ ពី ▁៣០ ▁ ០០០ ▁រៀល ▁ដល់ ▁៦០ ▁ ០០០ រ ៀល ▁ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ព ិន ័យ អ ន្ត រ ការណ៍ ជា ប្រ ាក់ ពី ▁១០ ▁ ០០០ ▁រៀល ▁ដល់ ▁៣០ ▁ ០០០ ▁រៀល ច ំព ោះ ម្ចាស់ ▁ឬ អ្នក កាន់ ក ាប់ លំ នៅ ឋ ាន ណា ដ ែល ព ុំ បាន ជ ូន ដ ំណ ឹង ដល់ អា ជ្ញ ា ធរ មាន សម ត្ថ កិច្ច ស្ត ី ពី ការ ស្ន ាក់ នៅ រ ប ស់ ជន បរ ទេស ក្នុង លំ នៅ ឋ ាន រ ប ស់ ខ្លួន ▁ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ព ិន ័យ អ ន្ត រ ការណ៍ ជា ប្រ ាក់ ▁២០០ ▁ ០០០ រ ៀល ដល់ ▁៥០០ ▁ ០០០ ▁រៀល ច ំព ោះ ជន ដ ែល ទទួល ជន បរ ទេស ឱ្យ ធ ្វ ើ ការ ▁ហើយ ម ិន គ ោរ ព ច ្ប ាប់ ការងារ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ▁ក្នុង ករណី ម ិន រា ច ាល ត្រូវ ផ្ ត ន្ទ ា ទោស ដ ាក់ គ ុក ពី ▁១ ខែ ▁ដល់ ▁៣ ខែ ▁ទោស បណ្ត េញ ចេញ ▁មាត្រា មួយ ចំ ន ួន ក្នុង ច ្ប ាប់ អ ន្ត ោ ប្រ វ េស ន៍ បាន ច ែង ពី ការ បណ្ត េញ ចេញ ជន បរ ទេស ដ ែល ម ិន អនុ វត្ត ត ាម ច ្ប ាប់ អ ន្ត ោ ប្រ វ េស ន៍ មាន ដូច ជា ▁រដ្ឋមន្ត្រី ក្រ ស ួង ម ហា ផ្ ទ ៃ ត្រូវ បណ្ត េញ ចេញ ពី ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា រ ាល់ ជន បរ ទេស អ ន្ត ោ ប្រ វ េស ន៍ ណា ដ ែល រំ ល ោ ភ លើ បញ្ញត្តិ ច ្ប ាប់ អ ន្ត ោ ប្រ វ េស ន៍ ▁រដ្ឋ ម ន ្រ ្ត ី ក្រ ស ួង ម ហា ផ្ ទ ៃ ត្រូវ បណ្ត េញ ចេញ ពី ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ▁រាល់ ជន បរ ទេស ដ ែល មាន អា ក ប្ប ក ិ រិយា និង ស កម្ម ភាព គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ដល់ ស ន្ត ិ សុខ ជាតិ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ▁ក្រសួង មាន សម ត្ថ កិច្ច ▁មាន ភ ស្ត ុត ាង ជ ាក់ ល ាក់ ថា ▁ជន ន ោះ ជា អ្នក ក ប្រ ឆ ាំង នឹង ស ន្ត ិ សុខ ▁នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ▁មក ធ ្វ ើ ការ នៅ ក្នុង ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ដោយ គ ្ មាន ប ័ ណ្ណ ការងារ	1,179
តើនៅពេលណាប្រជាជនកម្ពុជាគោរពបូជាព្រះឥន្ទ្រ ព្រះព្រហ្ម និងអាទិទេពដទៃទៀត	null	ប្រជាជនកម្ពុជាគោរពបូជាព្រះឥន្រ្ទ ព្រះព្រហ្ម និងអាទិទេពដទៃផ្សេងទៀតនៅពេលដែលមានពិធីបុណ្យផ្សេងៗដូចជា ពិធីបុណ្យ កោរជុក ឡើងផ្ទះពិធីបួងសួងផ្សេងៗលាបំណន់ពិធីរៀបមង្គលការពិធីកាត់គ្រោះ ស្រោចទឹក ម៉្យាងទៀតពេលមានទុក្ខព្រួយអ្វីមួយតែងដុតធូបនឹកដល់ ព្រះឥន្ទ្រ ព្រះព្រហ្មអារក្ស អ្នកតា បង់បត់ មាតាបិតាជីដូនជីតា ដែលបានចែកឋានទៅជាដើម	null	ប្រជាជនកម្ពុជាគោរពបូជាព្រះឥន្រ្ទ ព្រះព្រហ្ម និងអាទិទេពដទៃផ្សេងទៀតនៅពេលដែលមានពិធីបុណ្យផ្សេងៗដូចជា ពិធីបុណ្យ កោរជុក ឡើងផ្ទះពិធីបួងសួងផ្សេងៗលាបំណន់ពិធីរៀបមង្គលការពិធីកាត់គ្រោះ ស្រោចទឹក ម៉្យាងទៀតពេលមានទុក្ខព្រួយអ្វីមួយតែងដុតធូបនឹកដល់ ព្រះឥន្ទ្រ ព្រះព្រហ្មអារក្ស អ្នកតា បង់បត់ មាតាបិតាជីដូនជីតា ដែលបានចែកឋានទៅជាដើម	ត ើន ៅ ពេល ណា ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា គោ រ ព បូ ជា ព្រ ះ ឥ ន្ទ ្រ Ġ ព្រ ះ ព្រ ហ្ម Ġ និង អា ទិ ទេ ព ដ ទ ៃ ទៀត ĠâĢĭ Ġ	35	ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា គោ រ ព បូ ជា ព្រ ះ ឥ ន្ រ ្ ទ Ġ ព្រ ះ ព្រ ហ្ម Ġ និង អា ទិ ទេ ព ដ ទ ៃ ផ្ សេ ង ទៀត នៅ ពេល ដ ែល មាន ពិ ធី ប ុ ណ ្យ ផ្ សេ ង ៗ ដូច ជា Ġ ពិ ធី ប ុ ណ ្យ Ġ ក ោរ ជ ុក Ġ ឡើង ផ្ ទ ះ ពិ ធី ប ួង ស ួង ផ្ សេ ង ៗ លា ប ំណ ន់ ពិ ធី រ ៀប ម ង្គ ល ការ ពិ ធី កាត់ គ្រ ោះ Ġ ស្រ ោច ទឹក Ġ ម៉ ្យា ង ទៀត ពេល មាន ទុក្ខ ព្រ ួយ អ ្វី មួយ តែ ង ដ ុត ធ ូប ន ឹក ដល់ Ġ ព្រ ះ ឥ ន្ទ ្រ Ġ ព្រ ះ ព្រ ហ្ម អា រក ្ស Ġ អ្នក តា Ġ បង់ ប ត់ Ġ មា តា ប ិត ា ជី ដ ូន ជី តា Ġ ដ ែល បាន ច ែក ឋ ាន ទៅ ជា ដើម	154	▁តើ នៅ ពេល ណា ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា គ ោរ ព បូ ជា ព្រ ះ ឥ ន្ទ ្រ ▁ព្រះ ព្រ ហ្ម ▁និង អា ទិ ទេ ព ដ ទ ៃ ទៀត ▁	33	▁ប្រជាជន ក ម្ព ុ ជា គ ោរ ព បូ ជា ព្រ ះ ឥ ន ្រ ្ ទ ▁ព្រះ ព្រ ហ្ម ▁និង អា ទិ ទេ ព ដ ទ ៃ ផ្ ស េង ទៀត នៅ ពេល ដ ែល មាន ពិ ធី ប ុ ណ ្យ ផ្ ស េង ៗ ដូច ជា ▁ពិធី ប ុ ណ ្យ ▁ក ោរ ជ ុក ▁ឡើង ផ្ ទ ះ ពិ ធី ប ួង ស ួង ផ្ ស េង ៗ ល ាប ំណ ន់ ពិ ធី រ ៀប ម ង្គ ល ការ ពិ ធី កាត់ គ្រ ោះ ▁ស្រោច ទឹក ▁ម៉ ្យា ង ទៀត ពេល មាន ទុក្ខ ព្រ ួយ អ ្វី មួយ ត ែង ដ ុត ធ ូប ន ឹក ដល់ ▁ព្រះ ឥ ន្ទ ្រ ▁ព្រះ ព្រ ហ្ម អា រ ក្ស ▁អ្នក តា ▁បង់ ប ត់ ▁មាតា ប ិត ា ជី ដ ូន ជី តា ▁ដែល បាន ច ែក ឋ ាន ទៅ ជា ដើម	145
តើប្រទេសម៉ាឡេស៊ីធ្លាប់នៅក្រោមអាណានិគមប្រទេសណាខ្លះ	null	ប្រទេសម៉ាឡេស៊ីធ្លាប់នៅក្រោមអាណានិគមប្រទេសព័រទុយហ្កាល់ ឆ្នាំ ១៥១១ ប្រទេសហូឡង់ ឆ្នាំ ១៦៤១ និងចក្រភពអង់គ្លេស ឆ្នាំ ១៨១៥	null	ប្រទេសម៉ាឡេស៊ីធ្លាប់នៅក្រោមអាណានិគមប្រទេសព័រទុយហ្កាល់ ឆ្នាំ ១៥១១ ប្រទេសហូឡង់ ឆ្នាំ ១៦៤១ និងចក្រភពអង់គ្លេស ឆ្នាំ ១៨១៥	ត ើប ្រ ទេស ម៉ា ឡេ ស៊ី ធ ្លា ប់ នៅ ក្រោម អា ណា និ គម ប្រ ទេស ណា ខ្ ល ះ Ġ	22	ប្រ ទេស ម៉ា ឡេ ស៊ី ធ ្លា ប់ នៅ ក្រោម អា ណា និ គម ប្រ ទេស ព ័រ ទ ុយ ហ្កា ល់ Ġ ឆ្នាំ Ġ ១ ៥ ១ ១ Ġ ប្រ ទេស ហ ូ ឡង់ Ġ ឆ្នាំ Ġ ១ ៦ ៤ ១ Ġ និង ច ក្រ ភព អ ង់ គ ្ល េស Ġ ឆ្នាំ Ġ ១ ៨ ១ ៥	51	▁តើ ប្រ ទេស ម៉ា ឡេ ស៊ី ធ ្ល ាប់ នៅ ក្រោម អា ណា និ គម ប្រ ទេស ណា ខ្ ល ះ ▁	21	▁ប្រទេស ម៉ា ឡេ ស៊ី ធ ្ល ាប់ នៅ ក្រោម អា ណា និ គម ប្រ ទេស ព ័រ ទ ុយ ហ្កា ល់ ▁ឆ្នាំ ▁១៥ ១ ១ ▁ប្រទេស ហ ូ ឡង់ ▁ឆ្នាំ ▁១៦ ៤ ១ ▁និង ច ក្រ ភព អ ង់ គ ្ល េស ▁ឆ្នាំ ▁១៨ ១ ៥	46
ចូរពន្យល់ពីដំណាក់កាលនៃវដ្តទឹក ដែលទឹកធ្វើចលនាចូលក្នុងមណ្ឌលអាកាស	null	ដំណាក់កាលនៃវដ្តទឹកដែលធ្វើចលនាចូលក្នុងមណ្ឌលអាកាសគឺរំហួត គឺជាការកែប្រែទឹករាវនៅលើផែនដីឲ្យទៅជាឧស្ម័ន គឺក្លាយជាចំហាយទឹកដែលអាចនាំយកទៅមណ្ឌលអាកាសបានកំណក ដំណើរនៃការកែប្រែចំហាយទឹកដែលនាំពីលើដី ទៅក្នុងមណ្ឌលអាកាស តាមរយៈខ្យល់ក្តៅ ពេលចំហាយទឹកបានជួបជាមួយភាគល្អិតនៃធូលីតូចៗ ឬផ្សែងដែលមាននាទីជា ស្នូលបង្កើតបានជាពពកក្នុងមណ្ឌលអាកាស តំណក់ចំហាយទឹកកាន់តែធំនៅក្នុងកំណក់អាកាស កាលណាចំហាយទឹកកាន់តែ ច្រើន បណ្តាលឲ្យមានមាឌទឹក កំណក់អាកាស កាលណាមាឌទឹកកាន់តែធំមានកំណកកាន់តែធំ បន្ទាប់មកដំណក់ទឹកដែលមានទំរង់ធំក៏ធ្លាក់មកផែនដីក្រោម រូបភាព ជាភ្លៀង ព្រិល ភ្លៀងលាយព្រិល ហើយវាបាន ហូរចូលក្នុងប្រភពទឹកនៅលើផែនដីរួចរងនូវរំហួតជាបន្តបន្ទាប់ទៀត	null	ដំណាក់កាលនៃវដ្តទឹកដែលធ្វើចលនាចូលក្នុងមណ្ឌលអាកាសគឺរំហួត គឺជាការកែប្រែទឹករាវនៅលើផែនដីឲ្យទៅជាឧស្ម័ន គឺក្លាយជាចំហាយទឹកដែលអាចនាំយកទៅមណ្ឌលអាកាសបានកំណក ដំណើរនៃការកែប្រែចំហាយទឹកដែលនាំពីលើដី ទៅក្នុងមណ្ឌលអាកាស តាមរយៈខ្យល់ក្តៅ ពេលចំហាយទឹកបានជួបជាមួយភាគល្អិតនៃធូលីតូចៗ ឬផ្សែងដែលមាននាទីជា ស្នូលបង្កើតបានជាពពកក្នុងមណ្ឌលអាកាស តំណក់ចំហាយទឹកកាន់តែធំនៅក្នុងកំណក់អាកាស កាលណាចំហាយទឹកកាន់តែ ច្រើន បណ្តាលឲ្យមានមាឌទឹក កំណក់អាកាស កាលណាមាឌទឹកកាន់តែធំមានកំណកកាន់តែធំ បន្ទាប់មកដំណក់ទឹកដែលមានទំរង់ធំក៏ធ្លាក់មកផែនដីក្រោម រូបភាព ជាភ្លៀង ព្រិល ភ្លៀងលាយព្រិល ហើយវាបាន ហូរចូលក្នុងប្រភពទឹកនៅលើផែនដីរួចរងនូវរំហួតជាបន្តបន្ទាប់ទៀត	ច ូរ ព ន្ យ ល់ ពី ដំ ណា ក់ កាល នៃ វ ដ ្ត ទឹក Ġ ដ ែល ទឹក ធ ្វ ើ ច ល នា ចូល ក្នុង ម ណ្ឌ ល អា កាស Ġ	32	ដំ ណា ក់ កាល នៃ វ ដ ្ត ទឹក ដ ែល ធ ្វ ើ ច ល នា âĢĭ ចូល ក្នុង ម ណ្ឌ ល អា កាស គ ឺ រំ ហ ួត Ġ គ ឺ ជា ការ ក ែប ្រ ែ ទឹក រា វ នៅ លើ ផ ែន ដ ី ឲ្យ ទៅ ជា ឧ ស្ម ័ន Ġ គ ឺ ក្លា យ ជា ចំ ហា យ ទឹក ដ ែល អា ច âĢĭ នាំ យក ទៅ ម ណ្ឌ ល អា កាស បាន កំ ណ ក Ġ ដំណើរ នៃ ការ ក ែប ្រ ែ ចំ ហា យ ទឹក ដ ែល នាំ ពី លើ ដ ី Ġ ទៅ ក្នុង ម ណ្ឌ ល អា កាស Ġ តា ម រយ ៈ ខ្ យ ល់ ក្ត ៅ Ġ ពេល ចំ ហា យ ទឹក បាន ជ ួ ប ជា មួយ ភាគ ល្អ ិត នៃ ធ ូល ីត ូច ៗ Ġ ឬ ផ្ ស ែង ដ ែល មាន នាទី ជា Ġ ស្ន ូល បង ្ក ើត បាន ជា ព ព ក ក្នុង ម ណ្ឌ ល អា កាស Ġ ត ំណ ក់ ចំ ហា យ ទឹក កាន់ តែ ធ ំ នៅ ក្នុង កំ ណ ក់ អា កាស Ġ កាល ណា ចំ ហា យ ទឹក កាន់ តែ Ġ ច្ រ ើន Ġ បណ្ត ាល ឲ្យ មាន មា ឌ ទឹក Ġ កំ ណ ក់ អា កាស Ġ កាល ណា មា ឌ ទឹក កាន់ តែ ធ ំ មាន កំ ណ ក កាន់ តែ ធ ំ Ġ បន្ទាប់ មក ដំ ណ ក់ ទឹក ដ ែល មាន ទំ រ ង់ ធ ំ ក ៏ ធ ្លា ក់ មក ផ ែន ដ ី ក្រោម Ġ រូប ភាព Ġ ជា ភ្ល ៀង Ġ ព្រ ិល Ġ ភ្ល ៀង លា យ ព្រ ិល Ġ ហើយ វា បាន Ġ ហ ូរ ចូល ក្នុង ប្រ ភព ទឹក នៅ លើ ផ ែន ដ ី រ ួច រ ង ន ូវ រំ ហ ួត ជា ប ន្ត âĢĭ បន្ទាប់ ទៀត	282	▁ចូរ ព ន ្យ ល់ ពី ដ ំណ ាក់ កាល នៃ វ ដ ្ត ទឹក ▁ដែល ទឹក ធ ្វ ើ ច ល នា ចូល ក្នុង ម ណ្ឌ ល អា កាស ▁	30	▁ដំណាក់កាល នៃ វ ដ ្ត ទឹក ដ ែល ធ ្វ ើ ច ល នា ▁ចូលក្នុង ម ណ្ឌ ល អា កាស គ ឺ រំ ហ ួត ▁គឺជា ការ ក ែ ប្រ ែ ទឹក រ ាវ នៅ លើ ផ ែន ដ ី ឲ្យ ទៅ ជា ឧ ស្ម ័ន ▁គឺ ក្លា យ ជា ចំ ហ ាយ ទឹក ដ ែល អា ច ▁នាំយក ទៅ ម ណ្ឌ ល អា កាស បាន ក ំណ ក ▁ដំណើរ នៃ ការ ក ែ ប្រ ែ ចំ ហ ាយ ទឹក ដ ែល នាំ ពី លើ ដ ី ▁ទៅក្នុង ម ណ្ឌ ល អា កាស ▁តាមរយៈ ខ្ យ ល់ ក្ត ៅ ▁ពេល ចំ ហ ាយ ទឹក បាន ជ ួ ប ជា មួយ ភាគ ល្អ ិត នៃ ធ ូល ីត ូច ៗ ▁ឬ ផ្ ស ែង ដ ែល មាន នាទី ជា ▁ស្នូល ប ង្ក ើត បាន ជា ព ព ក ក្នុង ម ណ្ឌ ល អា កាស ▁តំណ ក់ ចំ ហ ាយ ទឹក កាន់ តែ ធ ំ នៅ ក្នុង ក ំណ ក់ អា កាស ▁កាលណា ចំ ហ ាយ ទឹក កាន់ តែ ▁ច្រើន ▁បណ្តាលឲ្យ មាន មា ឌ ទឹក ▁ក ំណ ក់ អា កាស ▁កាលណា មា ឌ ទឹក កាន់ តែ ធ ំ មាន ក ំណ ក កាន់ តែ ធ ំ ▁បន្ទាប់មក ដ ំណ ក់ ទឹក ដ ែល មាន ទំ រ ង់ ធ ំ ក ៏ ធ ្ល ាក់ មក ផ ែន ដ ី ក្រោម ▁រូបភាព ▁ជា ភ្ល ៀង ▁ព្រ ិល ▁ភ្លៀង ល ាយ ព្រ ិល ▁ហើយ វា បាន ▁ហូរ ចូល ក្នុង ប្រ ភព ទឹក នៅ លើ ផ ែន ដ ី រ ួច រ ង ន ូវ រំ ហ ួត ជា ប ន្ត ▁បន្ទាប់ ទៀត	258
តើ NEP ម៉ាឡេស៊ីមានគោលដៅអ្វីខ្លះ	null	NEP ម៉ាឡេស៊ីមានគកោលដៅធំៗពីរ គឺបំបាត់ភាពក្រីក្រ និងការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធសង្គមជាថ្មី ក្នុងន័យកាត់បន្ថយ និងបំបាត់ចោលជាយថាហេតុនូវឯកទេសកម្មមុខរបររបស់ក្រុមជនជាតិ ពិសេសជនជាតិចិន	null	NEP ម៉ាឡេស៊ីមានគកោលដៅធំៗពីរ គឺបំបាត់ភាពក្រីក្រ និងការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធសង្គមជាថ្មី ក្នុងន័យកាត់បន្ថយ និងបំបាត់ចោលជាយថាហេតុនូវឯកទេសកម្មមុខរបររបស់ក្រុមជនជាតិ ពិសេសជនជាតិចិន	ត ើ ĠNE P Ġ ម៉ា ឡេ ស៊ី មាន គោ ល ដ ៅ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	15	NE P Ġ ម៉ា ឡេ ស៊ី មាន គ ក ោល ដ ៅ ធ ំ ៗ ពី រ Ġ គ ឺ ប ំ បា ត់ ភាព ក្រ ី ក្រ Ġ និង ការ រៀបចំ រ ច នា សម ្ ព ័ន ្ ធ សង ្ គម ជា ថ ្ម ី Ġ ក្នុង ន ័យ កាត់ បន្ថយ Ġ និង ប ំ បា ត់ ចោល ជា យ ថា ហេតុ ន ូវ ឯក ទេស កម្ម មុខ រ បរ រ ប ស់ ក្រុម ជន ជាតិ Ġ ពិ សេ ស ជន ជាតិ ច ិន	79	▁តើ ▁NE P ▁ម៉ាឡេស៊ី មាន គ ោល ដ ៅ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	12	▁NE P ▁ម៉ាឡេស៊ី មាន គ ក ោល ដ ៅ ធ ំ ៗ ពី រ ▁គឺ ប ំ ប ាត់ ភាព ក្រ ី ក្រ ▁និង ការ រៀបចំ រ ច នា ស ម្ព ័ ន្ធ ស ង្គ ម ជា ថ ្ម ី ▁ក្នុង ន ័យ កាត់ បន្ថយ ▁និង ប ំ ប ាត់ ចោល ជ ាយ ថា ហេតុ ន ូវ ឯក ទេស កម្ម មុខ រ បរ រ ប ស់ ក្រុម ជន ជាតិ ▁ពិសេស ជន ជាតិ ច ិន	72
តើមានស្ថាប័នអ្វីខ្លះ ស្ថិតនៅជាយន្តការអង្គការសហប្រជាជាតិ	null	ស្ថាប័នដែលស្ថិតនៅជាយន្តការអង្គការសហប្រជាជាតិមានមហាសន្និបាតក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខក្រុមប្រឹក្សាភិបាលតុលាការអន្តរជាតិលេខាធិការដ្ឋានក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម	null	ស្ថាប័នដែលស្ថិតនៅជាយន្តការអង្គការសហប្រជាជាតិមានមហាសន្និបាតក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខក្រុមប្រឹក្សាភិបាលតុលាការអន្តរជាតិលេខាធិការដ្ឋានក្រុមប្រឹក្សាសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម	ត ើម ាន ស្ ថា ប ័ន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ស្ ថ ិត នៅ ជា យ ន្ត ការ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ Ġ	27	ស្ ថា ប ័ន ដ ែល ស្ ថ ិត នៅ ជា យ ន្ត ការ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ មាន ម ហា ស ន្ន ិប ាត ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ន្ត ិស ុ ខ ក្រុម ប្រឹក្សាភិបាល ត ុល ាក ារ អ ន្ត រ ជាតិ លេខ ា ធិ ការ ដ្ឋាន ក្រុម ប្រ ឹក ្សា សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង សង ្ គម	63	▁តើ មាន ស្ ថា ប ័ន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ស្ថិត នៅ ជ ាយ ន្ត ការ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ▁	24	▁ស្ថាប័ន ដ ែល ស ្ថ ិត នៅ ជ ាយ ន្ត ការ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ មាន ម ហា ស ន្ន ិប ាត ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ន្ត ិ សុខ ក្រុម ប្រឹក្សាភិបាល ត ុល ា ការ អ ន្ត រ ជាតិ លេខ ា ធិ ការ ដ្ឋាន ក្រុម ប្រ ឹក ្សា សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁និង ស ង្គ ម	59
ចូរនិយាយអំពីសមាជិកភាពនៃតុលាការឲ្យក្បោះក្បាយ	null	តុលាការនេះមានចៅក្រមចំនួន១៥រូប ដែលត្រូវបានបោះឆ្នោតជ្រើរើសជាលក្ខណៈឯករាជ្យដោយមហាសន្និបាតនិងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ចៅក្រមទាំងនេះត្រូវបានរើសដោយឈរលើគុណសម្បត្តិ មិនមែននៅលើសញ្ជាតិទេហើយត្រូវបានធានាថាប្រព័ន្ធច្បាប់មូលដ្ឋានរបស់ពិភពលោកនឹងត្រូវបានបង្ហាញចចេញនៅតុលាការ គ្មានចៅក្រមណាម្នាក់មានសញ្ជាតិដូចគ្នាទៅនឹងរដ្ឋ វិវាទកម្មអាចកាត់ក្តីចំពោះជម្លោះបានឡើយ ចៅក្រមទាំងនោះមានអាណត្តិការងារចំនួន៩ឆ្នាំ ហើយអាចនឹងត្រូវជ្រើសរើសសាជាថ្មី ជាធម្មតាតុលាការ គឺជាការប្រជុំពេញអង្គ ប៉ុន្តែក៏អាចបង្កើតនូវក្រុមតូចៗ ប្រសិនបើភាគីជម្លោះស្នើសុំក្នុងគោលបំណងសម្របសម្រួលទៅតាមរបត់នយោបាយរបស់ប្រទេសនោះ ក្នុងការបង្កើតប្រព័ន្ធទទួលខុសត្រូវអន្តរជាតិ International Trusteeship Syetem ធម្មនុញ្ញសហប្រជាជាតិបានបង្កើត ក្រុមប្រឹក្សាទទួលខុសត្រូវមួយដែលជាអង្គមួយក្នុងចំណោមអង្គសំខាន់ៗររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិហើយផ្តល់ការងារជាអ្នក ដឹកនាំការងាររដ្ឋបាលរបស់ប្រទេសឬដែនដីទាំងឡាយណាដែលមិនទទួលសិទ្ធពេញលេញជារដ្ឋឯករាជ្យមួយ Trust Territies ហើយស្ថិតក្រោមប្រព័ន្ធទទួលខុសត្រូវ គោលដៅសំខាន់របស់ប្រព័ន្ធនេះគែជំរុញឲ្យមានការរីកចម្រើនជីវភាពរស់នៅអ្នកដែលរស់នៅក្នុងតំបន់ដើមទាំង១១នៃ Trust Territories និងការអភិវឌ្ឍន៍របស់ពួកគេឆ្ពោះទៅរកការបង្កើតរដ្ឋាភិបាល ឬក៏រាជ្យផ្ទាល់ខ្លួន ក្រុមប្រឹក្សានេះ ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយមាន សមាជិកអចន្ត្រៃយ៍៥នៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខគឺ ប្រទេសចិន បារំាង សហព័ន្ធរុស្ស៊ី ចក្រភពអង់គ្លេស និងសហរដ្ឋអាមេរិក គោលបំណងរបស់ប្រព័ន្ធទទួលខុសត្រូវនេះ គឺបំពេញនូវវិសាលភាពដែលគ្រប់ Trust Territories បានឈានទៅដល់ការបង្កើតរាជ្យរដ្ឋាភិបាល ដោយខ្លួនឯងឬទទួលឯករាជ្យដោយរួមទាំងរដ្ឋបម្បែកខ្លួន ឬក៏ប្រទេសដែលចូលរួមឯករាជ្យជាមួយនិងប្រទេសជិតខាង ក្រុមប្រឹក្សាទទួលខុសត្រូវ ត្រូវបានផ្តល់សិទ្ធិឲ្យត្រួតត្រាពិនិត្យនិងពិភាក្សាលើរបាយការណ៍ដែលទទួលពីអាជ្ញាធរចាត់ចែងការងារ Administering Authority លើបញ្ហារីកចម្រើននៃប្រជាជន ដែលស្ថិតនៅក្នុងទំបន់ Trust Territories ក្នុងផ្នែកនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងសិក្សាធិការ ក្នុងការពិគ្រោះ យោបល់ជាមួយនឹងអាជ្ញាធរចាត់តាំងដើម្បីត្រួតពិនិត្យ បទដ្ឋានលិខិតដែលទទួលយ៉ាងទៀងទាត់ និងបេសកម្មពិសេសផ្សេងៗទៅក្នុងតំបន់ Trust Territories តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ មានទីតាំងនៅទីក្រុងឡាអេប្រទេសហូឡង់ គឺជាអង់ការយុត្តិធម៌មូលដ្ឋាននៃអង្គការសហប្រជាជាតិ តុលាការនេះបើកចំហរទៅគ្រប់ភាគីទាំងអស់នូវលក្ខន្តិកៈរបស់ខ្លួន ដែលបញ្ជូលជាស្វ័យប្រវត្តិនូវគ្រប់សមាជិកទាំងអស់នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ អាចក្លាយជាភាគីមួយនៃអង្គការនេះដោយឈរលើលក្ខខណ្ឌត្រូវកំណត់លើករណីនីមួយៗដោយឈរលើលក្ខខណ្ឌត្រូវកំណត់លើករណីនីមួយៗដោយអនុសាសន៍ដែលផ្តល់ដោយក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ក្នុងមហាសន្និបាត ឧទាហរណ៍ប្រទេសស្វីស និងBauru ជារដ្ឋមួយមិនមែនសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិ ហើយជាភាគីនៃអង្គការនេះ តុលាការនេះមិនបើកចំហរ ចំពោះបុគ្គលឯកជនណាមួយឡើយ ទាំងមហាសន្និបាត និងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអាចសុំយោបល់ស្តីពីបញ្ហាច្បាប់ពីតុលាការនេះបាន នៅពេលដែលទទួលការយល់ព្រមពីមហាសន្និបាតអង្គការផ្សេងទៀតក៏អាចបានសុំមតិបានផងដែរ ប៉ុន្តែត្រូវស្ថិតនៅក្នុងទំហំសកម្មភាពរបស់ខ្លួន ហើយមិនអាចធ្វើឲ្យហួសពីក្របខណ្ឌនៃច្បាប់បានឡើយ យុត្តាធិការនៃតុលាគឺគ្រប់ដណ្តប់គ្រប់សំណួរទាំងឡាយបានសំដៅមក និងគ្រប់បញ្ហាទាំងអស់ដែលត្រូវផ្តល់សម្រាប់ធម្មនុញ្ញសហប្រជាជាតិ ឬស្ថិតកក្នុងសន្ធិសញ្ញឬអនុសញ្ញាដែលបម្រុងសម្រាប់អ្នកបញ្ជាក់ ទៅឲ្យតុលាការឬក៏ធ្វើការប្រកាសចំពោះប្រសិទ្ធភាពនោះ ការប្រកាសទទូលយកយុត្តាធិការទាំងនោះមិនបញ្ជូលនូវករណីមួយចំនួន យោងទៅតាមមាត្រទី៣៨នៃលក្ខន្និកៈតុលាការអាចសម្រេចចិត្ត ទៅលើទំនាក់ទំនងណាមួយដោយយោងទៅតាម អនុសញ្ញាអន្តរជាតិដែលបង្កើតឡើងដោយរដ្ឋមួយ ទទួលស្គាល់ដោយរដ្ឋដែលមានវិវាទកម្ម ទំនៀមទម្លាប់អន្តរជាតិ ជាភស្តុតាងនៃការប្រតិបត្តិទូទៅមួយដែលទទួលស្គាល់ដោយច្បាប់ គោលការណ៍ទូទៅ នៃច្បាប់ដែលទទួលស្គាល់ដោយប្រទេស ទាំងឡាយជាសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ការសម្រេចចិត្តរបស់តុលាការ និងការបង្រៀនរបស់អ្នកនិពន្ធអត្ថបទ ដែលមានកម្រិតខ្ពស់បំផុតនៃប្រទេសខុសៗគ្នាជាការពិតមានអង្គបន្ទាប់បន្សំក្នុងការការកំណត់នីតិរបស់ប្រទេសនីមួយៗ ជាសមភាពកំណត់ដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសនោះ ប្រសិនបើភាគីទាំងអស់យល់ព្រម តុលាការអាចសម្រេចចិត្តក្នុងករណីមួយដោយឈរលើមូលដ្ឋានសមភាព តុលាការនេះមានចៅក្រមចំនួន១៥រូប ដែលត្រូវបានបោះឆ្នោតជ្រើរើសជាលក្ខណៈឯករាជ្យដោយមហាសន្និបាតនិងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ចៅក្រមទាំងនេះត្រូវបានរើសដោយឈរលើគុណសម្បត្តិ មិនមែននៅលើសញ្ជាតិទេហើយត្រូវបានធានាថាប្រព័ន្ធច្បាប់មូលដ្ឋានរបស់ពិភពលោកនឹងត្រូវបានបង្ហាញចចេញនៅតុលាការ គ្មានចៅក្រមណាម្នាក់មានសញ្ជាតិដូចគ្នាទៅនឹងរដ្ឋ វិវាទកម្មអាចកាត់ក្តីចំពោះជម្លោះបានឡើយ ចៅក្រមទាំងនោះមានអាណត្តិការងារចំនួន៩ឆ្នាំ ហើយអាចនឹងត្រូវជ្រើសរើសសាជាថ្មី ជាធម្មតាតុលាការ គឺជាការប្រជុំពេញអង្គ ប៉ុន្តែក៏អាចបង្កើតនូវក្រុមតូចៗ ប្រសិនបើភាគីជម្លោះស្នើសុំក្នុងគោលបំណងសម្របសម្រួលទៅតាមរបត់នយោបាយរបស់ប្រទេសនោះ	null	តុលាការនេះមានចៅក្រមចំនួន១៥រូប ដែលត្រូវបានបោះឆ្នោតជ្រើរើសជាលក្ខណៈឯករាជ្យដោយមហាសន្និបាតនិងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ចៅក្រមទាំងនេះត្រូវបានរើសដោយឈរលើគុណសម្បត្តិ មិនមែននៅលើសញ្ជាតិទេហើយត្រូវបានធានាថាប្រព័ន្ធច្បាប់មូលដ្ឋានរបស់ពិភពលោកនឹងត្រូវបានបង្ហាញចចេញនៅតុលាការ គ្មានចៅក្រមណាម្នាក់មានសញ្ជាតិដូចគ្នាទៅនឹងរដ្ឋ វិវាទកម្មអាចកាត់ក្តីចំពោះជម្លោះបានឡើយ ចៅក្រមទាំងនោះមានអាណត្តិការងារចំនួន៩ឆ្នាំ ហើយអាចនឹងត្រូវជ្រើសរើសសាជាថ្មី ជាធម្មតាតុលាការ គឺជាការប្រជុំពេញអង្គ ប៉ុន្តែក៏អាចបង្កើតនូវក្រុមតូចៗ ប្រសិនបើភាគីជម្លោះស្នើសុំក្នុងគោលបំណងសម្របសម្រួលទៅតាមរបត់នយោបាយរបស់ប្រទេសនោះ ក្នុងការបង្កើតប្រព័ន្ធទទួលខុសត្រូវអន្តរជាតិ International Trusteeship Syetem ធម្មនុញ្ញសហប្រជាជាតិបានបង្កើត ក្រុមប្រឹក្សាទទួលខុសត្រូវមួយដែលជាអង្គមួយក្នុងចំណោមអង្គសំខាន់ៗររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិហើយផ្តល់ការងារជាអ្នក ដឹកនាំការងាររដ្ឋបាលរបស់ប្រទេសឬដែនដីទាំងឡាយណាដែលមិនទទួលសិទ្ធពេញលេញជារដ្ឋឯករាជ្យមួយ Trust Territies ហើយស្ថិតក្រោមប្រព័ន្ធទទួលខុសត្រូវ គោលដៅសំខាន់របស់ប្រព័ន្ធនេះគែជំរុញឲ្យមានការរីកចម្រើនជីវភាពរស់នៅអ្នកដែលរស់នៅក្នុងតំបន់ដើមទាំង១១នៃ Trust Territories និងការអភិវឌ្ឍន៍របស់ពួកគេឆ្ពោះទៅរកការបង្កើតរដ្ឋាភិបាល ឬក៏រាជ្យផ្ទាល់ខ្លួន ក្រុមប្រឹក្សានេះ ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយមាន សមាជិកអចន្ត្រៃយ៍៥នៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខគឺ ប្រទេសចិន បារំាង សហព័ន្ធរុស្ស៊ី ចក្រភពអង់គ្លេស និងសហរដ្ឋអាមេរិក គោលបំណងរបស់ប្រព័ន្ធទទួលខុសត្រូវនេះ គឺបំពេញនូវវិសាលភាពដែលគ្រប់ Trust Territories បានឈានទៅដល់ការបង្កើតរាជ្យរដ្ឋាភិបាល ដោយខ្លួនឯងឬទទួលឯករាជ្យដោយរួមទាំងរដ្ឋបម្បែកខ្លួន ឬក៏ប្រទេសដែលចូលរួមឯករាជ្យជាមួយនិងប្រទេសជិតខាង ក្រុមប្រឹក្សាទទួលខុសត្រូវ ត្រូវបានផ្តល់សិទ្ធិឲ្យត្រួតត្រាពិនិត្យនិងពិភាក្សាលើរបាយការណ៍ដែលទទួលពីអាជ្ញាធរចាត់ចែងការងារ Administering Authority លើបញ្ហារីកចម្រើននៃប្រជាជន ដែលស្ថិតនៅក្នុងទំបន់ Trust Territories ក្នុងផ្នែកនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងសិក្សាធិការ ក្នុងការពិគ្រោះ យោបល់ជាមួយនឹងអាជ្ញាធរចាត់តាំងដើម្បីត្រួតពិនិត្យ បទដ្ឋានលិខិតដែលទទួលយ៉ាងទៀងទាត់ និងបេសកម្មពិសេសផ្សេងៗទៅក្នុងតំបន់ Trust Territories តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ មានទីតាំងនៅទីក្រុងឡាអេប្រទេសហូឡង់ គឺជាអង់ការយុត្តិធម៌មូលដ្ឋាននៃអង្គការសហប្រជាជាតិ តុលាការនេះបើកចំហរទៅគ្រប់ភាគីទាំងអស់នូវលក្ខន្តិកៈរបស់ខ្លួន ដែលបញ្ជូលជាស្វ័យប្រវត្តិនូវគ្រប់សមាជិកទាំងអស់នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ អាចក្លាយជាភាគីមួយនៃអង្គការនេះដោយឈរលើលក្ខខណ្ឌត្រូវកំណត់លើករណីនីមួយៗដោយឈរលើលក្ខខណ្ឌត្រូវកំណត់លើករណីនីមួយៗដោយអនុសាសន៍ដែលផ្តល់ដោយក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ក្នុងមហាសន្និបាត ឧទាហរណ៍ប្រទេសស្វីស និងBauru ជារដ្ឋមួយមិនមែនសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិ ហើយជាភាគីនៃអង្គការនេះ តុលាការនេះមិនបើកចំហរ ចំពោះបុគ្គលឯកជនណាមួយឡើយ ទាំងមហាសន្និបាត និងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអាចសុំយោបល់ស្តីពីបញ្ហាច្បាប់ពីតុលាការនេះបាន នៅពេលដែលទទួលការយល់ព្រមពីមហាសន្និបាតអង្គការផ្សេងទៀតក៏អាចបានសុំមតិបានផងដែរ ប៉ុន្តែត្រូវស្ថិតនៅក្នុងទំហំសកម្មភាពរបស់ខ្លួន ហើយមិនអាចធ្វើឲ្យហួសពីក្របខណ្ឌនៃច្បាប់បានឡើយ យុត្តាធិការនៃតុលាគឺគ្រប់ដណ្តប់គ្រប់សំណួរទាំងឡាយបានសំដៅមក និងគ្រប់បញ្ហាទាំងអស់ដែលត្រូវផ្តល់សម្រាប់ធម្មនុញ្ញសហប្រជាជាតិ ឬស្ថិតកក្នុងសន្ធិសញ្ញឬអនុសញ្ញាដែលបម្រុងសម្រាប់អ្នកបញ្ជាក់ ទៅឲ្យតុលាការឬក៏ធ្វើការប្រកាសចំពោះប្រសិទ្ធភាពនោះ ការប្រកាសទទូលយកយុត្តាធិការទាំងនោះមិនបញ្ជូលនូវករណីមួយចំនួន យោងទៅតាមមាត្រទី៣៨នៃលក្ខន្និកៈតុលាការអាចសម្រេចចិត្ត ទៅលើទំនាក់ទំនងណាមួយដោយយោងទៅតាម អនុសញ្ញាអន្តរជាតិដែលបង្កើតឡើងដោយរដ្ឋមួយ ទទួលស្គាល់ដោយរដ្ឋដែលមានវិវាទកម្ម ទំនៀមទម្លាប់អន្តរជាតិ ជាភស្តុតាងនៃការប្រតិបត្តិទូទៅមួយដែលទទួលស្គាល់ដោយច្បាប់ គោលការណ៍ទូទៅ នៃច្បាប់ដែលទទួលស្គាល់ដោយប្រទេស ទាំងឡាយជាសមាជិកនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ការសម្រេចចិត្តរបស់តុលាការ និងការបង្រៀនរបស់អ្នកនិពន្ធអត្ថបទ ដែលមានកម្រិតខ្ពស់បំផុតនៃប្រទេសខុសៗគ្នាជាការពិតមានអង្គបន្ទាប់បន្សំក្នុងការការកំណត់នីតិរបស់ប្រទេសនីមួយៗ ជាសមភាពកំណត់ដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសនោះ ប្រសិនបើភាគីទាំងអស់យល់ព្រម តុលាការអាចសម្រេចចិត្តក្នុងករណីមួយដោយឈរលើមូលដ្ឋានសមភាព តុលាការនេះមានចៅក្រមចំនួន១៥រូប ដែលត្រូវបានបោះឆ្នោតជ្រើរើសជាលក្ខណៈឯករាជ្យដោយមហាសន្និបាតនិងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ចៅក្រមទាំងនេះត្រូវបានរើសដោយឈរលើគុណសម្បត្តិ មិនមែននៅលើសញ្ជាតិទេហើយត្រូវបានធានាថាប្រព័ន្ធច្បាប់មូលដ្ឋានរបស់ពិភពលោកនឹងត្រូវបានបង្ហាញចចេញនៅតុលាការ គ្មានចៅក្រមណាម្នាក់មានសញ្ជាតិដូចគ្នាទៅនឹងរដ្ឋ វិវាទកម្មអាចកាត់ក្តីចំពោះជម្លោះបានឡើយ ចៅក្រមទាំងនោះមានអាណត្តិការងារចំនួន៩ឆ្នាំ ហើយអាចនឹងត្រូវជ្រើសរើសសាជាថ្មី ជាធម្មតាតុលាការ គឺជាការប្រជុំពេញអង្គ ប៉ុន្តែក៏អាចបង្កើតនូវក្រុមតូចៗ ប្រសិនបើភាគីជម្លោះស្នើសុំក្នុងគោលបំណងសម្របសម្រួលទៅតាមរបត់នយោបាយរបស់ប្រទេសនោះ	ច ូរ និ យា យ អ ំព ី សម ា ជ ិក ភាព នៃ ត ុល ាក ារ ឲ្យ ក្ ប ោះ ក្ បា យ Ġ	25	ត ុល ាក ារ នេះ មាន ច ៅ ក្រ ម ចំ ន ួន ១ ៥ រូប âĢĭ Ġ ដ ែល ត្រូវ បាន ប ោះ ឆ្ ន ោត ជ្រ ើរ ើស ជា ល ក្ខ ណៈ ឯក រាជ ្យ ដោយ ម ហា ស ន្ន ិប ាត និង ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ន្ត ិស ុ ខ Ġ ច ៅ ក្រ ម ទ ាំង នេះ ត្រូវ បាន រ ើស ដោយ ឈ រ លើ គុណ សម្បត្តិ Ġ ម ិន ម ែន នៅ លើ ស ញ្ជ ាត ិ ទេ ហើយ ត្រូវ បាន ធាន ា ថា ប្រ ព ័ន ្ ធ ច្ បា ប់ ម ូល ដ្ឋាន រ ប ស់ ពិ ភព លោក នឹង ត្រូវ បាន បង ្ហ ាញ ច ចេញ នៅ ត ុល ាក ារ Ġ គ ្ម ាន ច ៅ ក្រ ម ណា ម្ នាក់ មាន ស ញ្ជ ាត ិ ដូច គ្នា ទៅ នឹង រដ្ឋ Ġ វិ វា ទ កម្ម អា ច កាត់ ក្តី ចំ ព ោះ ជ ម្ល ោះ បាន ឡ ើយ Ġ ច ៅ ក្រ ម ទ ាំង ន ោះ មាន អា ណ ត្តិ ការងារ ចំ ន ួន ៩ ឆ្នាំ Ġ ហើយ អា ច នឹង ត្រូវ ជ្រ ើស រ ើស សា ជា ថ ្ម ី Ġ ជា ធម្ម តា ត ុល ាក ារ Ġ គ ឺ ជា ការ ប្រជុំ ព េញ អង្គ Ġ ប៉ ុន ្ត ែក ៏ អា ច បង ្ក ើត ន ូវ ក្រុម តូ ច ៗ Ġ ប្រ សិ ន ប ើ ភាគ ី ជ ម្ល ោះ ស្ន ើស ុំ ក្នុង គោ ល ប ំណ ង សម ្រ ប សម ្រ ួល ទៅ តា ម រ ប ត់ ន យោ បា យ រ ប ស់ ប្រ ទេស ន ោះ Ġ ក្នុង ការ បង ្ក ើត ប្រ ព ័ន ្ ធ ទទួល ខុស ត្រូវ អ ន្ត រ ជាតិ ĠInternational ĠTrustees hip ĠSy et em Ġ ធម្ម នុ ញ្ញ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ បាន បង ្ក ើត Ġ ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ទទួល ខុស ត្រូវ មួយ ដ ែល ជា អង្គ មួយ ក្នុង ចំ ណ ោម អង្គ សំ ខា ន់ ៗ រ រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ហើយ ផ្ ត ល់ ការងារ ជា អ្នក Ġ ដ ឹក នាំ ការងារ រដ្ឋ បាល រ ប ស់ ប្រ ទេស ឬ ដ ែន ដ ី ទ ាំង ឡា យ âĢĭ ណា ដ ែល ម ិន ទទួល សិ ទ្ធ ព េញ ល េញ ជា រដ្ឋ ឯក រាជ ្យ âĢĭ មួយ ĠTrust ĠTerr ities Ġ ហើយ ស្ ថ ិត ក្រោម ប្រ ព ័ន ្ ធ ទទួល ខុស âĢĭ ត្រូវ Ġ គោ ល ដ ៅ សំ ខា ន់ រ ប ស់ ប្រ ព ័ន ្ ធ âĢĭ នេះ គ ែ ជំ រ ុញ ឲ្យ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ជីវ ភាព រស់ នៅ អ្នក ដ ែល រស់ នៅ ក្នុង ត ំ ប ន់ ដើម ទ ាំង ១ ១ នៃ ĠTrust ĠTerritories Ġ និង ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ រ ប ស់ ព ួ ក គ េ ឆ្ ព ោះ ទៅ រក ការ បង ្ក ើត រដ្ឋ ា ភិ បាល Ġ ឬ ក ៏ រាជ ្យ ផ្ ទ ាល់ ខ្លួន Ġ ក្រុម ប្រ ឹក ្សា នេះ Ġ ត្រូវ បាន បង ្ក ើត ឡើង ដោយ មាន Ġ សម ា ជ ិក អ ច ន្ត ្រ ៃ យ ៍ ៥ នៃ ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ន្ត ិស ុ ខ គ ឺ Ġ ប្រ ទេស ច ិន Ġ បា រំ ាង Ġ ស ហ ព ័ន ្ ធរ ុស ្ស ៊ី Ġ ច ក្រ ភព អ ង់ គ ្ល េស Ġ និង ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក Ġ គោ ល ប ំណ ង រ ប ស់ ប្រ ព ័ន ្ ធ ទទួល ខុស ត្រូវ នេះ Ġ គ ឺ ប ំព េញ ន ូវ វិ សា ល ភាព ដ ែល គ្រ ប់ ĠTrust ĠTerritories Ġ បាន ឈ ាន ទៅ ដល់ ការ បង ្ក ើត រាជ ្យ រដ្ឋ ា ភិ បាល Ġ ដោយ ខ្លួន ឯ ង ឬ ទទួល ឯក រាជ ្យ ដោយ រួម ទ ាំង រដ្ឋ ប ម្ បែក ខ្លួន Ġ ឬ ក ៏ ប្រ ទេស ដ ែល ចូល រួម ឯក រាជ ្យ âĢĭ ជា មួយ និង ប្រ ទេស ជ ិត ខា ង Ġ ក្រុម âĢĭ ប្រ ឹក ្សា ទទួល ខុស ត្រូវ Ġ ត្រូវ បាន ផ្ ត ល់ សិ ទ្ធិ ឲ្យ ត្រ ួត ត្រា ពិ និ ត ្យ និង ពិ ភា ក្ស ាល ើរ បា យក ារ ណ៍ ដ ែល ទទួល ពី អា ជ្ញ ា ធរ ច ាត់ ច ែង ការ âĢĭ ងារ ĠAdmin ister ing ĠAuthority Ġ លើ ប ញ ្ហ ារ ី ក ចម្រ ើន នៃ ប្រ ជា ជន Ġ ដ ែល ស្ ថ ិត នៅ ក្នុង ទំ ប ន់ ĠTrust ĠTerritories Ġ ក្នុង ផ្ ន ែក ន យោ បា យ Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ សង ្ គម Ġ និង សិ ក្ស ា ធិ ការ Ġ ក្នុង ការ ពិ គ្រ ោះ Ġ យោ ប ល់ ជា មួយ នឹង អា ជ្ញ ា ធរ ច ាត់ តាំង ដើម ្ប ីត ្រ ួត ពិ និ ត ្យ Ġ បទ ដ្ឋាន ល ិ ខ ិត ដ ែល ទទួល យ៉ាង ទ ៀង ទ ាត់ Ġ និង ប េស កម្ម ពិ សេ ស ផ្ សេ ង ៗ ទៅ ក្នុង ត ំ ប ន់ ĠTrust ĠTerritories Ġ ត ុល ាក ារ យុត្តិ ធម៌ អ ន្ត រ ជាតិ Ġ មាន ទី តាំង នៅ ទី ក្រុង ឡា អ េ ប្រ ទេស ហ ូ ឡង់ Ġ គ ឺ ជា អ ង់ ការ យុត្តិ ធម៌ ម ូល ដ្ឋាន នៃ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ Ġ ត ុល ាក ារ នេះ ប ើក ចំ ហ រ ទៅ គ្រ ប់ ភាគ ី ទ ាំង អ ស់ ន ូវ ល ក្ខ ន្ត ិក ៈ រ ប ស់ ខ្លួន Ġ ដ ែល ប ញ្ជ ូល ជា ស្ វ ័យ ប្រ វត្ត ិន ូវ គ្រ ប់ សម ា ជ ិក ទ ាំង អ ស់ នៃ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ Ġ អា ច ក្លា យ ជា ភាគ ី មួយ នៃ អង្គ ការ នេះ ដោយ ឈ រ លើ ល ក្ខ ខ ណ្ឌ ត្រូវ កំ ណ ត់ លើក រណ ីន ី មួយ ៗ ដោយ ឈ រ លើ ល ក្ខ ខ ណ្ឌ ត្រូវ កំ ណ ត់ លើក រណ ីន ី មួយ ៗ ដោយ អនុ សា ស ន៍ ដ ែល ផ្ ត ល់ ដោយ ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ន្ត ិស ុ ខ Ġ ក្នុង ម ហា ស âĢĭ ន្ន ិប ាត Ġ ឧ ទ ា ហ រណ ៍ ប្រ ទេស ស្ វី ស Ġ និង B aur u Ġ ជា រដ្ឋ មួយ ម ិន ម ែន សម ា ជ ិក អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ Ġ ហើយ ជា ភាគ ីន ៃ អង្គ ការ នេះ Ġ ត ុល ាក ារ នេះ ម ិន ប ើក ចំ ហ រ Ġ ចំ ព ោះ ប ុ គ្គ ល ឯក ជន ណា មួយ ឡ ើយ Ġ ទ ាំង ម ហា ស ន្ន ិប ាត Ġ និង ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ន្ត ិស ុ ខ អា ច សុ ំ យោ ប ល់ ស្ត ី ពី ប ញ ្ហ ា ច្ បា ប់ ពី ត ុល ាក ារ នេះ បាន Ġ នៅ ពេល ដ ែល ទទួល ការ យ ល់ ព្រ ម ពី ម ហា ស ន្ន ិប ាត អង្គ ការ ផ្ សេ ង ទៀត ក ៏ អា ច បាន សុ ំ ម តិ បាន ផ ង ដ ែរ Ġ ប៉ ុន ្ត ែត ្រ ូវ ស្ ថ ិត នៅ ក្នុង ទំ ហ ំ ស កម្ម ភាព រ ប ស់ ខ្លួន Ġ ហើយ ម ិន អា ច ធ ្វ ើ ឲ្យ ហ ួស ពី ក្រ ប ខ ណ្ឌ នៃ ច្ បា ប់ បាន ឡ ើយ Ġ យ ុត ្ត ា ធិ ការ នៃ ត ុល ា គ ឺ គ្រ ប់ ដ ណ្ត ប់ គ្រ ប់ សំ ណ ួរ ទ ាំង ឡា យ បាន សំ ដ ៅ មក Ġ និង គ្រ ប់ ប ញ ្ហ ា ទ ាំង អ ស់ ដ ែល ត្រូវ ផ្ ត ល់ សម ្រា ប់ ធម្ម នុ ញ្ញ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ Ġ ឬ ស្ ថ ិត ក ក្នុង ស ន្ធ ិស ញ្ញ ឬ អនុ ស ញ្ញា ដ ែល ប ម្រ ុង សម ្រា ប់ អ្នក បញ្ជា ក់ Ġ ទៅ ឲ្យ ត ុល ាក ារ ឬ ក ៏ ធ ្វ ើក ារ ប្រ កាស ចំ ព ោះ ប្រ សិ ទ្ធ ភាព ន ោះ Ġ ការ ប្រ កាស ទ ទូ ល យក យ ុត ្ត ា ធិ ការ ទ ាំង ន ោះ ម ិន ប ញ្ជ ូល ន ូវ ករណី មួយ ចំ ន ួន Ġ យោ ង ទៅ តា ម មា ត្រ ទី ៣ ៨ នៃ ល ក្ខ ន្ន ិក ៈ ត ុល ាក ារ អា ច សម ្រ េច ចិត្ត Ġ ទៅ លើ ទំ នាក់ ទំ ន ង ណា មួយ ដោយ យោ ង ទៅ តា ម Ġ អនុ ស ញ្ញា អ ន្ត រ ជាតិ ដ ែល បង ្ក ើត ឡើង ដោយ រដ្ឋ មួយ Ġ ទទួល ស្ គ ាល់ ដោយ រដ្ឋ ដ ែល មាន វិ វា ទ កម្ម Ġ ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ អ ន្ត រ ជាតិ Ġ ជា ភ ស្ត ុត ាង នៃ ការ ប្រ តិ ប ត្តិ ទូ ទៅ មួយ ដ ែល ទទួល ស្ គ ាល់ ដោយ ច្ បា ប់ Ġ គោ ល ការណ៍ ទូ ទៅ Ġ នៃ ច្ បា ប់ ដ ែល ទទួល ស្ គ ាល់ ដោយ ប្រ ទេស Ġ ទ ាំង ឡា យ ជា សម ា ជ ិក នៃ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ Ġ ការ សម ្រ េច ចិត្ត រ ប ស់ ត ុល ាក ារ Ġ និង ការ បង ្រ ៀន រ ប ស់ អ្នក និ ពន្ធ អ ត្ថ បទ Ġ ដ ែល មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ ប ំ ផ ុត នៃ ប្រ ទេស ខុស ៗ គ្នា ជា ការ ពិ ត មាន អង្គ បន្ទាប់ ប ន្ សំ ក្នុង ការ ការ កំ ណ ត់ នី តិ រ ប ស់ ប្រ ទេស នី មួយ ៗ Ġ ជា សម ភាព កំ ណ ត់ ដោយ រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ នៃ ប្រ ទេស ន ោះ Ġ ប្រ សិ ន ប ើ ភាគ ី ទ ាំង អ ស់ យ ល់ ព្រ ម Ġ ត ុល ាក ារ អា ច សម ្រ េច ចិត្ត ក្នុង ករណី មួយ ដោយ ឈ រ លើ ម ូល ដ្ឋាន សម ភាព Ġ ត ុល ាក ារ នេះ មាន ច ៅ ក្រ ម ចំ ន ួន ១ ៥ រូប âĢĭ Ġ ដ ែល ត្រូវ បាន ប ោះ ឆ្ ន ោត ជ្រ ើរ ើស ជា ល ក្ខ ណៈ ឯក រាជ ្យ ដោយ ម ហា ស ន្ន ិប ាត និង ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ន្ត ិស ុ ខ Ġ ច ៅ ក្រ ម ទ ាំង នេះ ត្រូវ បាន រ ើស ដោយ ឈ រ លើ គុណ សម្បត្តិ Ġ ម ិន ម ែន នៅ លើ ស ញ្ជ ាត ិ ទេ ហើយ ត្រូវ បាន ធាន ា ថា ប្រ ព ័ន ្ ធ ច្ បា ប់ ម ូល ដ្ឋាន រ ប ស់ ពិ ភព លោក នឹង ត្រូវ បាន បង ្ហ ាញ ច ចេញ នៅ ត ុល ាក ារ Ġ គ ្ម ាន ច ៅ ក្រ ម ណា ម្ នាក់ មាន ស ញ្ជ ាត ិ ដូច គ្នា ទៅ នឹង រដ្ឋ Ġ វិ វា ទ កម្ម អា ច កាត់ ក្តី ចំ ព ោះ ជ ម្ល ោះ បាន ឡ ើយ Ġ ច ៅ ក្រ ម ទ ាំង ន ោះ មាន អា ណ ត្តិ ការងារ ចំ ន ួន ៩ ឆ្នាំ Ġ ហើយ អា ច នឹង ត្រូវ ជ្រ ើស រ ើស សា ជា ថ ្ម ី Ġ ជា ធម្ម តា ត ុល ាក ារ Ġ គ ឺ ជា ការ ប្រជុំ ព េញ អង្គ Ġ ប៉ ុន ្ត ែក ៏ អា ច បង ្ក ើត ន ូវ ក្រុម តូ ច ៗ Ġ ប្រ សិ ន ប ើ ភាគ ី ជ ម្ល ោះ ស្ន ើស ុំ ក្នុង គោ ល ប ំណ ង សម ្រ ប សម ្រ ួល ទៅ តា ម រ ប ត់ ន យោ បា យ រ ប ស់ ប្រ ទេស ន ោះ	1,784	▁ចូរ ន ិយ ាយ អ ំព ី ស មា ជ ិក ភាព នៃ ត ុល ា ការ ឲ្យ ក ្ប ោះ ក ្ប ាយ ▁	24	▁តុលាការ នេះ មាន ច ៅ ក្រ ម ចំ ន ួន ១ ៥ រូប ▁ដែល ត្រូវ បាន ប ោះ ឆ្ ន ោត ជ្រ ើរ ើស ជា ល ក្ខ ណៈ ឯក រាជ ្យ ដោយ ម ហា ស ន្ន ិប ាត និង ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ន្ត ិ សុខ ▁ចៅក្រម ទ ាំង នេះ ត្រូវ បាន រ ើស ដោយ ឈ រ លើ គុណ សម្បត្តិ ▁មិន ម ែន នៅ លើ ស ញ្ជ ា តិ ទេ ហើយ ត្រូវ បាន ធាន ា ថា ប្រ ព ័ ន្ធ ច ្ប ាប់ ម ូល ដ្ឋាន រ ប ស់ ពិ ភព លោក នឹង ត្រូវ បាន ប ង្ហ ាញ ច ចេញ នៅ ត ុល ា ការ ▁គ្មាន ច ៅ ក្រ ម ណា ម្ នាក់ មាន ស ញ្ជ ា តិ ដូច គ្នា ទៅ នឹង រដ្ឋ ▁វិវាទ កម្ម អា ច កាត់ ក្តី ច ំព ោះ ជ ម្ល ោះ បាន ឡ ើយ ▁ចៅក្រម ទ ាំង ន ោះ មាន អា ណ ត្តិ ការងារ ចំ ន ួន ៩ ឆ្នាំ ▁ហើយ អា ច នឹង ត្រូវ ជ្រ ើស រ ើស សា ជា ថ ្ម ី ▁ជាធម្មតា ត ុល ា ការ ▁គឺជា ការ ប្រជុំ ព េញ អង្គ ▁ប៉ុន្តែ ក ៏ អា ច ប ង្ក ើត ន ូវ ក្រុម ត ូច ៗ ▁ប្រសិនបើ ភាគ ី ជ ម្ល ោះ ស្ន ើស ុំ ក្នុង គ ោល ប ំណ ង ស ម្រ ប ស ម្រ ួល ទៅ ត ាម រ ប ត់ ន យោ ប ាយ រ ប ស់ ប្រ ទេស ន ោះ ▁ក្នុង ការ ប ង្ក ើត ប្រ ព ័ ន្ធ ទទួល ខុស ត្រូវ អ ន្ត រ ជាតិ ▁International ▁Trust ee ship ▁Sy et em ▁ធម្មនុញ្ញ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ បាន ប ង្ក ើត ▁ក្រុមប្រឹក្សា ទទួល ខុស ត្រូវ មួយ ដ ែល ជា អង្គ មួយ ក្នុង ច ំណ ោម អង្គ សំ ខ ាន់ ៗ រ រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ហើយ ផ្ ត ល់ ការងារ ជា អ្នក ▁ដឹកនាំ ការងារ រដ្ឋ បាល រ ប ស់ ប្រ ទេស ឬ ដ ែន ដ ី ទ ាំង ឡា យ ▁ណា ដ ែល ម ិន ទទួល ស ិទ្ធ ព េញ ល េញ ជា រដ្ឋ ឯក រាជ ្យ ▁មួយ ▁Trust ▁Terri ties ▁ហើយ ស ្ថ ិត ក្រោម ប្រ ព ័ ន្ធ ទទួល ខុស ▁ត្រូវ ▁គោលដៅ សំ ខ ាន់ រ ប ស់ ប្រ ព ័ ន្ធ ▁នេះ គ ែ ជំ រ ុញ ឲ្យ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ជីវ ភាព រស់ នៅ អ្នក ដ ែល រស់ នៅ ក្នុង ត ំ ប ន់ ដើម ទ ាំង ១ ១ នៃ ▁Trust ▁Terri to ries ▁និង ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ រ ប ស់ ព ួ ក គ េ ឆ្ ព ោះ ទៅ រក ការ ប ង្ក ើត រ ដ្ឋា ភិ បាល ▁ឬ ក ៏ រាជ ្យ ផ្ ទ ាល់ ខ្លួន ▁ក្រុមប្រឹក្សា នេះ ▁ត្រូវបាន ប ង្ក ើត ឡើង ដោយ មាន ▁សមាជិក អ ច ន្ត ្រ ៃ យ ៍ ៥ នៃ ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ន្ត ិ សុខ គ ឺ ▁ប្រទេស ច ិន ▁បា រំ ាង ▁សហព័ន្ធ រ ុ ស្ ស៊ី ▁ចក្រភព អ ង់ គ ្ល េស ▁និង ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ▁គោលបំណង រ ប ស់ ប្រ ព ័ ន្ធ ទទួល ខុស ត្រូវ នេះ ▁គឺ ប ំព េញ ន ូវ វិ ស ាល ភាព ដ ែល គ្រ ប់ ▁Trust ▁Terri to ries ▁បាន ឈ ាន ទៅ ដល់ ការ ប ង្ក ើត រាជ ្យ រ ដ្ឋា ភិ បាល ▁ដោយ ខ្លួន ឯ ង ឬ ទទួល ឯក រាជ ្យ ដោយ រួម ទ ាំង រដ្ឋ ប ម្ បែក ខ្លួន ▁ឬ ក ៏ ប្រ ទេស ដ ែល ចូល រួម ឯក រាជ ្យ ▁ជាមួយនិង ប្រ ទេស ជ ិត ខា ង ▁ក្រុម ▁ប្រ ឹក ្សា ទទួល ខុស ត្រូវ ▁ត្រូវបាន ផ្ ត ល់ សិ ទ្ធិ ឲ្យ ត្រ ួត ត្រា ព ិន ិត ្យ និង ពិ ភា ក្ស ាល ើរ ប ាយ ការណ៍ ដ ែល ទទួល ពី អា ជ្ញ ា ធរ ច ាត់ ច ែង ការ ▁ ងារ ▁Admin ister ing ▁Authority ▁លើ ប ញ ្ហ ារ ី ក ចម្រ ើន នៃ ប្រ ជា ជន ▁ដែល ស ្ថ ិត នៅ ក្នុង ទំ ប ន់ ▁Trust ▁Terri to ries ▁ក្នុង ផ្ ន ែក ន យោ ប ាយ ▁សេដ្ឋកិច្ច ▁សង្គម ▁និង ស ិក ្សា ធិ ការ ▁ក្នុង ការ ពិ គ្រ ោះ ▁យោបល់ ជា មួយ នឹង អា ជ្ញ ា ធរ ច ាត់ តាំង ដើម ្ប ី ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ ▁បទដ្ឋាន ល ិ ខ ិត ដ ែល ទទួល យ៉ាង ទ ៀង ទ ាត់ ▁និង ប េស កម្ម ពិ ស េស ផ្ ស េង ៗ ទៅ ក្នុង ត ំ ប ន់ ▁Trust ▁Terri to ries ▁តុលាការ យុត្តិ ធម៌ អ ន្ត រ ជាតិ ▁មាន ទី តាំង នៅ ទី ក្រុង ឡា អ េ ប្រ ទេស ហ ូ ឡង់ ▁គឺជា អ ង់ ការ យុត្តិ ធម៌ ម ូល ដ្ឋាន នៃ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ▁តុលាការ នេះ ប ើក ចំ ហ រ ទៅ គ្រ ប់ ភាគ ី ទ ាំង អ ស់ ន ូវ ល ក្ខ ន្ត ិក ៈ រ ប ស់ ខ្លួន ▁ដែល ប ញ្ជ ូល ជា ស ្វ ័យ ប្រ វត្ត ិន ូវ គ្រ ប់ ស មា ជ ិក ទ ាំង អ ស់ នៃ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ▁អាច ក្លា យ ជា ភាគ ី មួយ នៃ អង្គ ការ នេះ ដោយ ឈ រ លើ ល ក្ខ ខ ណ្ឌ ត្រូវ ក ំណ ត់ លើ ករណី នី មួយ ៗ ដោយ ឈ រ លើ ល ក្ខ ខ ណ្ឌ ត្រូវ ក ំណ ត់ លើ ករណី នី មួយ ៗ ដោយ អនុ សា ស ន៍ ដ ែល ផ្ ត ល់ ដោយ ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ន្ត ិ សុខ ▁ក្នុង ម ហា ស ▁ ន្ន ិប ាត ▁ឧទាហរណ៍ ប្រ ទេស ស ្វី ស ▁និង Ba uru ▁ជា រដ្ឋ មួយ ម ិន ម ែន ស មា ជ ិក អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ▁ហើយ ជា ភាគ ីន ៃ អង្គ ការ នេះ ▁តុលាការ នេះ ម ិន ប ើក ចំ ហ រ ▁ចំពោះ ប ុ គ្គ ល ឯក ជន ណា មួយ ឡ ើយ ▁ទាំង ម ហា ស ន្ន ិប ាត ▁និង ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ន្ត ិ សុខ អា ច ស ុំ យោ ប ល់ ស្ត ី ពី ប ញ ្ហ ា ច ្ប ាប់ ពី ត ុល ា ការ នេះ បាន ▁នៅពេល ដ ែល ទទួល ការ យ ល់ ព្រ ម ពី ម ហា ស ន្ន ិប ាត អង្គ ការ ផ្ ស េង ទៀត ក ៏ អា ច បាន ស ុំ ម តិ បាន ផ ង ដ ែរ ▁ប៉ុន្តែ ត្រូវ ស ្ថ ិត នៅ ក្នុង ទំ ហ ំ ស កម្ម ភាព រ ប ស់ ខ្លួន ▁ហើយ ម ិន អា ច ធ ្វ ើ ឲ្យ ហ ួស ពី ក្រ ប ខ ណ្ឌ នៃ ច ្ប ាប់ បាន ឡ ើយ ▁យុ ត្ត ា ធិ ការ នៃ ត ុល ា គ ឺ គ្រ ប់ ដ ណ្ត ប់ គ្រ ប់ ស ំណ ួរ ទ ាំង ឡា យ បាន សំ ដ ៅ មក ▁និង គ្រ ប់ ប ញ ្ហ ា ទ ាំង អ ស់ ដ ែល ត្រូវ ផ្ ត ល់ ស ម្រ ាប់ ធម្ម នុ ញ្ញ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ▁ឬ ស ្ថ ិត ក ក្នុង ស ន្ធ ិស ញ្ញ ឬ អនុ ស ញ្ញា ដ ែល ប ម្រ ុង ស ម្រ ាប់ អ្នក បញ្ជា ក់ ▁ទៅឲ្យ ត ុល ា ការ ឬ ក ៏ ធ ្វ ើ ការ ប្រ កាស ច ំព ោះ ប្រ ស ិទ្ធ ភាព ន ោះ ▁ការប្រកាស ទ ទ ូល យក យ ុ ត្ត ា ធិ ការ ទ ាំង ន ោះ ម ិន ប ញ្ជ ូល ន ូវ ករណី មួយ ចំ ន ួន ▁យោង ទៅ ត ាម មា ត្រ ទី ៣ ៨ នៃ ល ក្ខ ន្ន ិក ៈ ត ុល ា ការ អា ច ស ម្រ េច ចិត្ត ▁ទៅ លើ ទំ នាក់ ទំ ន ង ណា មួយ ដោយ យ ោង ទៅ ត ាម ▁អនុ ស ញ្ញា អ ន្ត រ ជាតិ ដ ែល ប ង្ក ើត ឡើង ដោយ រដ្ឋ មួយ ▁ទទួលស្គាល់ ដោយ រដ្ឋ ដ ែល មាន វិ វា ទ កម្ម ▁ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ អ ន្ត រ ជាតិ ▁ជា ភ ស្ត ុត ាង នៃ ការ ប្រ តិ ប ត្តិ ទូ ទៅ មួយ ដ ែល ទទួល ស្ គ ាល់ ដោយ ច ្ប ាប់ ▁គោលការណ៍ ទូ ទៅ ▁នៃ ច ្ប ាប់ ដ ែល ទទួល ស្ គ ាល់ ដោយ ប្រ ទេស ▁ទាំងឡាយ ជា ស មា ជ ិក នៃ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ▁ការសម្រេចចិត្ត រ ប ស់ ត ុល ា ការ ▁និង ការ បង ្រ ៀន រ ប ស់ អ្នក និ ពន្ធ អ ត្ថ បទ ▁ដែល មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ ប ំ ផ ុត នៃ ប្រ ទេស ខុស ៗ គ្នា ជា ការ ព ិត មាន អង្គ បន្ទាប់ ប ន្ សំ ក្នុង ការ ការ ក ំណ ត់ នី តិ រ ប ស់ ប្រ ទេស នី មួយ ៗ ▁ជា សម ភាព ក ំណ ត់ ដោយ រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ នៃ ប្រ ទេស ន ោះ ▁ប្រសិនបើ ភាគ ី ទ ាំង អ ស់ យ ល់ ព្រ ម ▁តុលាការ អា ច ស ម្រ េច ចិត្ត ក្នុង ករណី មួយ ដោយ ឈ រ ល ើម ូល ដ្ឋាន សម ភាព ▁តុលាការ នេះ មាន ច ៅ ក្រ ម ចំ ន ួន ១ ៥ រូប ▁ដែល ត្រូវ បាន ប ោះ ឆ្ ន ោត ជ្រ ើរ ើស ជា ល ក្ខ ណៈ ឯក រាជ ្យ ដោយ ម ហា ស ន្ន ិប ាត និង ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ន្ត ិ សុខ ▁ចៅក្រម ទ ាំង នេះ ត្រូវ បាន រ ើស ដោយ ឈ រ លើ គុណ សម្បត្តិ ▁មិន ម ែន នៅ លើ ស ញ្ជ ា តិ ទេ ហើយ ត្រូវ បាន ធាន ា ថា ប្រ ព ័ ន្ធ ច ្ប ាប់ ម ូល ដ្ឋាន រ ប ស់ ពិ ភព លោក នឹង ត្រូវ បាន ប ង្ហ ាញ ច ចេញ នៅ ត ុល ា ការ ▁គ្មាន ច ៅ ក្រ ម ណា ម្ នាក់ មាន ស ញ្ជ ា តិ ដូច គ្នា ទៅ នឹង រដ្ឋ ▁វិវាទ កម្ម អា ច កាត់ ក្តី ច ំព ោះ ជ ម្ល ោះ បាន ឡ ើយ ▁ចៅក្រម ទ ាំង ន ោះ មាន អា ណ ត្តិ ការងារ ចំ ន ួន ៩ ឆ្នាំ ▁ហើយ អា ច នឹង ត្រូវ ជ្រ ើស រ ើស សា ជា ថ ្ម ី ▁ជាធម្មតា ត ុល ា ការ ▁គឺជា ការ ប្រជុំ ព េញ អង្គ ▁ប៉ុន្តែ ក ៏ អា ច ប ង្ក ើត ន ូវ ក្រុម ត ូច ៗ ▁ប្រសិនបើ ភាគ ី ជ ម្ល ោះ ស្ន ើស ុំ ក្នុង គ ោល ប ំណ ង ស ម្រ ប ស ម្រ ួល ទៅ ត ាម រ ប ត់ ន យោ ប ាយ រ ប ស់ ប្រ ទេស ន ោះ	1,629
តើប្រជុំកោះឥណ្ឌូណេស៊ីមានប៉ុន្មានបែបអ្វីខ្លះហើយរដ្ឋទាំងនេះប្រកបរបរអ្វីខ្លះ	null	ប្រជុំកោះឥណ្ឌូណេស៊ីមានរដ្ឋ២ បែបធំៗ គឺរដ្ឋនៅតាមឆ្នេរសមុទ្រនិងរដ្ឋកោះ រដ្ឋនៅតាមឆ្នេរសមុទ្រស្ថិតនៅតាមពាម តាមទន្លេប្រកបដោយផែល្អៗ ចាកផុតពីគ្រោះថ្នាក់ទាំងពួង ហើយមានការពឹងពាក់លើពាណិជ្ជកម្មតាមតំបន់និងអន្តរជាតិរដ្ឋកោះ ភាគច្រើនពឹងលើផលិតផលកសិកម្មគ្រប់បែបយ៉ាងដែលបានមកពីបន្ទុះភ្នំភ្លើង ដីក្រហម និងតំបន់ដីល្បាប់	null	ប្រជុំកោះឥណ្ឌូណេស៊ីមានរដ្ឋ២ បែបធំៗ គឺរដ្ឋនៅតាមឆ្នេរសមុទ្រនិងរដ្ឋកោះ រដ្ឋនៅតាមឆ្នេរសមុទ្រស្ថិតនៅតាមពាម តាមទន្លេប្រកបដោយផែល្អៗ ចាកផុតពីគ្រោះថ្នាក់ទាំងពួង ហើយមានការពឹងពាក់លើពាណិជ្ជកម្មតាមតំបន់និងអន្តរជាតិរដ្ឋកោះ ភាគច្រើនពឹងលើផលិតផលកសិកម្មគ្រប់បែបយ៉ាងដែលបានមកពីបន្ទុះភ្នំភ្លើង ដីក្រហម និងតំបន់ដីល្បាប់	ត ើប ្រ ជ ុំ ក ោះ ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី មាន ប៉ ុន ្ម ាន ប ែប អ ្វី ខ្ ល ះ ហើយ រដ្ឋ ទ ាំង នេះ ប្រ ក បរ បរ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	38	ប្រជុំ ក ោះ ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី មាន រដ្ឋ ២ Ġ ប ែប ធ ំ ៗ Ġ គ ឺ រដ្ឋ នៅ តា ម ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ និង រដ្ឋ ក ោះ Ġ រដ្ឋ នៅ តា ម ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ស្ ថ ិត នៅ តា ម ពា ម Ġ តា ម ទ ន្ ល េ ប្រ ក ប ដោយ ផ ែល ្អ ៗ Ġ ច ាក ផ ុត ពី គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ទ ាំង ព ួង Ġ ហើយ មាន ការ ព ឹង ពាក់ លើ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម តា ម ត ំ ប ន់ និង អ ន្ត រ ជាតិ រដ្ឋ ក ោះ Ġ ភាគ ច្ រ ើន ព ឹង លើ ផល ិត ផល ក សិ កម្ម គ្រ ប់ ប ែប យ៉ាង ដ ែល បាន មក ពី ប ន្ទ ុះ ភ្នំ ភ្លើង Ġ ដ ី ក្រ ហ ម Ġ និង ត ំ ប ន់ ដ ី ល ្ប ាប់	146	▁តើ ប្រជុំ ក ោះ ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី មាន ប៉ ុន ្ មាន ប ែប អ ្វី ខ្ ល ះ ហើយ រដ្ឋ ទ ាំង នេះ ប្រ ក បរ បរ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	35	▁ប្រជុំ ក ោះ ឥ ណ្ឌ ូ ណេ ស៊ី មាន រដ្ឋ ២ ▁បែប ធ ំ ៗ ▁គឺ រដ្ឋ នៅ ត ាម ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ និង រដ្ឋ ក ោះ ▁រដ្ឋ នៅ ត ាម ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ស ្ថ ិត នៅ ត ាម ព ាម ▁តាម ទ ន ្ល េ ប្រ ក ប ដោយ ផ ែ ល្អ ៗ ▁ចាក ផ ុត ពី គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ទ ាំង ព ួង ▁ហើយ មាន ការ ព ឹង ពាក់ លើ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ត ាម ត ំ ប ន់ និង អ ន្ត រ ជាតិ រដ្ឋ ក ោះ ▁ភាគ ច ្រ ើន ព ឹង លើ ផល ិត ផល ក សិ កម្ម គ្រ ប់ ប ែប យ៉ាង ដ ែល បាន មក ពី ប ន្ទ ុះ ភ្នំ ភ្លើង ▁ដី ក្រ ហ ម ▁និង ត ំ ប ន់ ដ ី ល ្ប ាប់	141
តើអត្ថបទខាងលើដកស្រង់ពីរឿងអ្វី អ្នកនិពន្ធឈ្មោះអ្វី	null	អត្ថបទខាងលើដកស្រង់ពីរឿង តេជោដំឌិន របស់លោកតាមាស	null	អត្ថបទខាងលើដកស្រង់ពីរឿង តេជោដំឌិន របស់លោកតាមាស	ត ើ អ ត្ថ បទ ខា ង លើ ដ ក ស្រ ង់ ពី រឿង អ ្វី Ġ អ្នក និ ពន្ធ ឈ្មោះ អ ្វី ĠĠ	22	អ ត្ថ បទ ខា ង លើ ដ ក ស្រ ង់ ពី រឿង Ġ ត េ ជ ោ ដំ ឌ ិន Ġ រ ប ស់ លោក តា មាស	25	▁តើ អ ត្ថ បទ ខា ង លើ ដ ក ស្រ ង់ ពី រឿង អ ្វី ▁អ្នកនិពន្ធ ឈ្មោះ អ ្វី ▁	19	▁អត្ថបទ ខា ង លើ ដ ក ស្រ ង់ ពី រឿង ▁តេជោ ដំ ឌ ិន ▁របស់ លោក តា មាស	18

Subsets and Splits

No community queries yet

The top public SQL queries from the community will appear here once available.