Split (3)

train · 9.55k rows

instruction stringlengths 9 478	input float64	output stringlengths 6 612k	input_text float64	output_text stringlengths 6 612k	merged_input_tokens stringlengths 16 730	merged_input_khmer_count int64 5 233	merged_output_tokens stringlengths 9 924k	merged_output_khmer_count int64 2 296k	ref_input_tokens stringlengths 17 680	ref_input_khmer_count int64 4 201	ref_output_tokens stringlengths 8 892k	ref_output_khmer_count int64 1 280k
តើអ្វីជាមូលដ្នានផលិតកម្មសំខាន់បំផុតរបស់រដ្ឋសម្រាប់នាំចេញ នៅពេលនោះ មាននៅខេត្តណាខ្លះ	null	មូលដ្ឋានផលិតកម្មសំខាន់បំផុតរបស់រដ្ឋសម្រាប់នាំចេញនៅពេលចំការកៅស៊ូ ដែលមាននៅ ខេត្តរតនគីរី កំពង់សោម កំពង់ចាម និងក្រចេះ	null	មូលដ្ឋានផលិតកម្មសំខាន់បំផុតរបស់រដ្ឋសម្រាប់នាំចេញនៅពេលចំការកៅស៊ូ ដែលមាននៅ ខេត្តរតនគីរី កំពង់សោម កំពង់ចាម និងក្រចេះ	ត ើ អ ្វី ជា ម ូល ដ ្នា ន ផល ិត កម្ម សំ ខា ន់ ប ំ ផ ុត រ ប ស់ រដ្ឋ សម ្រា ប់ នាំ ចេញ Ġ នៅ ពេល ន ោះ Ġ មាន នៅ ខ េត ្ត ណា ខ្ ល ះ Ġ	42	ម ូល ដ្ឋាន ផល ិត កម្ម សំ ខា ន់ ប ំ ផ ុត រ ប ស់ រដ្ឋ សម ្រា ប់ នាំ ចេញ នៅ ពេល ចំ ការ ក ៅ ស៊ូ Ġ ដ ែល មាន នៅ Ġ ខ េត ្ត រ ត ន គី រី Ġ កំ ព ង់ ស ោម Ġ កំ ព ង់ ច ាម Ġ និង ក្រ ច េះ âĢĭ	55	▁តើ អ ្វី ជា ម ូល ដ ្នា ន ផល ិត កម្ម សំ ខ ាន់ ប ំ ផ ុត រ ប ស់ រដ្ឋ ស ម្រ ាប់ នាំ ចេញ ▁នៅពេល ន ោះ ▁មាន នៅ ខ េ ត្ត ណា ខ្ ល ះ ▁	40	▁មូលដ្ឋាន ផល ិត កម្ម សំ ខ ាន់ ប ំ ផ ុត រ ប ស់ រដ្ឋ ស ម្រ ាប់ នាំ ចេញ នៅ ពេល ចំ ការ ក ៅ ស៊ូ ▁ដែល មាន នៅ ▁ខេត្ត រ ត ន គី រី ▁កំពង់ ស ោម ▁កំពង់ចាម ▁និង ក្រ ច េះ ▁	44
តើមានលក្ខខណ្ឌអ្វីខ្លះក្នុងការក្លាយជាសមាជិកអាស៊ាន	null	មានលក្ខខណ្ឌក្នុងការក្លាយជាសមាជិកអាស៊ាន គឺប្រទេសនោះ ត្រូវស្ថិតនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ជារដ្ឋអធិបតេយ្យពិតប្រាកដ ហើយត្រូវសច្ចាប័នដោយអង្គការនីតិប្បញ្ញត្តិត្រូវមានស្ថានទូតនៅគ្រប់បណ្តាប្រទេសសមាជិក សមាគមអាស៊ានត្រូវទទួលចុះហត្ថលេខា និងគោរពតាមរាល់សន្ធិសញ្ញា កិច្ចព្រមព្រៀង និងអនុស្សារណៈ ដែលមានកន្លងមក និងទៅអនាគតត្រូវបង់វិភាគទាន ១លានដុល្លារសម្រាប់មូលនិធិអាស៊ាន តែមួយដងគត់ប៉ុណ្ណោះ៥ម៉ឺដុល្លារសម្រាប់ មូលនិធិវិទ្យាសាស្ត្រអាស៊ានតែមួយដងគត់៦០ ម៉ឺនដុល្លារ សម្រាប់ចំណាយប្រចាំឆ្នាំនិងដំណើរការលេខាធិការដ្ឋានអាស៊ានចូលរួមរាល់កិច្ចប្រជុំអាស៊ាន ដែលមានជិត៣០០ដងក្នុងមួយឆ្នាំសម្រួលទិដ្ឋាការចេញ ចូល ដោយមិនចាំបាច់ធ្វើពាក្យសុំ សម្រាប់រយៈពេលពីរសប្តាហ៍ រហូតដល់២ខែ	null	មានលក្ខខណ្ឌក្នុងការក្លាយជាសមាជិកអាស៊ាន គឺប្រទេសនោះ ត្រូវស្ថិតនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ជារដ្ឋអធិបតេយ្យពិតប្រាកដ ហើយត្រូវសច្ចាប័នដោយអង្គការនីតិប្បញ្ញត្តិត្រូវមានស្ថានទូតនៅគ្រប់បណ្តាប្រទេសសមាជិក សមាគមអាស៊ានត្រូវទទួលចុះហត្ថលេខា និងគោរពតាមរាល់សន្ធិសញ្ញា កិច្ចព្រមព្រៀង និងអនុស្សារណៈ ដែលមានកន្លងមក និងទៅអនាគតត្រូវបង់វិភាគទាន ១លានដុល្លារសម្រាប់មូលនិធិអាស៊ាន តែមួយដងគត់ប៉ុណ្ណោះ៥ម៉ឺដុល្លារសម្រាប់ មូលនិធិវិទ្យាសាស្ត្រអាស៊ានតែមួយដងគត់៦០ ម៉ឺនដុល្លារ សម្រាប់ចំណាយប្រចាំឆ្នាំនិងដំណើរការលេខាធិការដ្ឋានអាស៊ានចូលរួមរាល់កិច្ចប្រជុំអាស៊ាន ដែលមានជិត៣០០ដងក្នុងមួយឆ្នាំសម្រួលទិដ្ឋាការចេញ ចូល ដោយមិនចាំបាច់ធ្វើពាក្យសុំ សម្រាប់រយៈពេលពីរសប្តាហ៍ រហូតដល់២ខែ	ត ើម ាន ល ក្ខ ខ ណ្ឌ អ ្វី ខ្ ល ះ ក្នុង ការ ក្លា យ ជា សម ា ជ ិក អា ស៊ ាន Ġ	24	មាន ល ក្ខ ខ ណ្ឌ ក្នុង ការ ក្លា យ ជា សម ា ជ ិក អា ស៊ ាន Ġ គ ឺ ប្រ ទេស ន ោះ Ġ ត្រូវ ស្ ថ ិត នៅ ក្នុង ត ំ ប ន់ អា ស៊ី អា គ ្ន េ យ ៍ ជា រដ្ឋ អ ធិបតេយ្យ ពិ ត ប្រា ក ដ Ġ ហើយ ត្រូវ ស ច្ច ាប ័ន ដោយ អង្គ ការ នី តិ ប្ប ញ្ញ ត្តិ ត្រូវ មាន ស្ថាន ទូ ត នៅ គ្រ ប់ បណ្ត ាប ្រ ទេស សម ា ជ ិក Ġ សម ា គម អា ស៊ ាន ត្រូវ ទទួល ច ុះ ហ ត្ថ លេខ ា Ġ និង គោ រ ព តា ម រា ល់ ស ន្ធ ិស ញ្ញា Ġ កិច្ច ព្រមព្រៀង Ġ និង អនុ ស្សា រណៈ Ġ ដ ែល មាន ក ន្ លង មក Ġ និង ទៅ អ នា គ ត ត្រូវ បង់ វិ ភាគ ទាន Ġ ១ លាន ដុល្លារ សម ្រា ប់ ម ូល និ ធិ អា ស៊ ាន Ġ តែ មួយ ដង គ ត់ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ៥ ម៉ ឺ ដុល្លារ សម ្រា ប់ Ġ ម ូល និ ធិ វិទ្យាសាស្ត្រ អា ស៊ ាន តែ មួយ ដង គ ត់ ៦០ Ġ ម៉ឺន ដុល្លារ Ġ សម ្រា ប់ ចំ ណា យ ប្រ ច ាំ ឆ្នាំ និង ដំណើរ ការ លេខ ា ធិ ការ ដ្ឋាន អា ស៊ ាន ចូល រួម រា ល់ កិច្ច ប្រជុំ អា ស៊ ាន Ġ ដ ែល មាន ជ ិត ៣០ ០ ដង ក្នុង មួយ ឆ្នាំ សម ្រ ួល ទិ ដ្ឋា ការ ចេញ Ġ ចូល Ġ ដោយ ម ិន ចាំបាច់ ធ ្វ ើ ពាក្យ សុ ំ Ġ សម ្រា ប់ រយ ៈ ពេល ពី រស ប្ តា ហ៍ Ġ រ ហ ូត ដល់ ២ ខែ	251	▁តើ មាន ល ក្ខ ខ ណ្ឌ អ ្វី ខ្ ល ះ ក្នុង ការ ក្លា យ ជា ស មា ជ ិក អា ស៊ ាន ▁	23	▁មាន ល ក្ខ ខ ណ្ឌ ក្នុង ការ ក្លា យ ជា ស មា ជ ិក អា ស៊ ាន ▁គឺ ប្រ ទេស ន ោះ ▁ត្រូវ ស ្ថ ិត នៅ ក្នុង ត ំ ប ន់ អា ស៊ី អា គ ្ន េ យ ៍ ជា រដ្ឋ អ ធិបតេយ្យ ព ិត ប្រា ក ដ ▁ហើយ ត្រូវ ស ច្ច ាប ័ន ដោយ អង្គ ការ នី តិ ប្ បញ្ញត្តិ ត្រូវ មាន ស្ថាន ទ ូត នៅ គ្រ ប់ បណ្ត ា ប្រ ទេស ស មា ជ ិក ▁សមាគម អា ស៊ ាន ត្រូវ ទទួល ច ុះ ហ ត្ថ លេខ ា ▁និង គ ោរ ព ត ាម រ ាល់ ស ន្ធ ិស ញ្ញា ▁កិច្ចព្រមព្រៀង ▁និង អនុ ស្សា រណៈ ▁ដែល មាន ក ន្ លង មក ▁និង ទៅ អ នា គ ត ត្រូវ បង់ វិ ភាគ ទាន ▁១លាន ដុល្លារ ស ម្រ ាប់ ម ូល និ ធិ អា ស៊ ាន ▁តែ មួយ ដង គ ត់ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ៥ ម៉ ឺ ដុល្លារ ស ម្រ ាប់ ▁មូលនិធិ វិទ្យាសាស្ត្រ អា ស៊ ាន តែ មួយ ដង គ ត់ ៦០ ▁ម៉ឺន ដុល្លារ ▁សម្រាប់ ច ំណ ាយ ប្រ ច ាំ ឆ្នាំ និង ដំណើរ ការ លេខ ា ធិ ការ ដ្ឋាន អា ស៊ ាន ចូល រួម រ ាល់ កិច្ច ប្រជុំ អា ស៊ ាន ▁ដែល មាន ជ ិត ៣ ០០ ដង ក្នុង មួយ ឆ្នាំ ស ម្រ ួល ទិ ដ្ឋា ការ ចេញ ▁ចូល ▁ដោយ ម ិន ចាំបាច់ ធ ្វ ើ ពាក្យ ស ុំ ▁សម្រាប់ រយ ៈ ពេល ពី រស ប្ តា ហ៍ ▁រហូតដល់ ២ ខែ	233
តើមេទ័ពសូវៀតឈ្មោះអ្វី ដែលបានបញ្ជាឲ្យបិទផ្លូវចេញចូលទៅកាន់អាឡឺម៉ង់ខាងលិច នៅឆ្នាំណា ដោយសារមូលហេតុអ្វី ហើយច្រកនេះបើកឡើងវិញនៅឆ្នាំណា	null	មេទ័ពសូវៀតឈ្មោះដែលបានបញ្ជាឲ្យបិទផ្លូវចេញចូលទៅកាន់អាឡឺម៉ង់ខាងលិច គឺមានឈ្មោះថា សូកូឡូវស្គីនៅឆ្នាំ១៩៤៨ ដោយសារគាត់យល់ឃើញថា ប៊ែរឡាំងស្ថិត នៅអឡឺម៉ង់ខាងកើត ដូចនេះសហភាពសូវៀតត្រូវតែត្រួតត្រារាល់ការចេញ ចូលទៅកាន់ប៊ែកឡាំងខាងលិចហើយច្រកនេះបើកឡើងវិញនៅឆ្នាំ១៩៤៩	null	មេទ័ពសូវៀតឈ្មោះដែលបានបញ្ជាឲ្យបិទផ្លូវចេញចូលទៅកាន់អាឡឺម៉ង់ខាងលិច គឺមានឈ្មោះថា សូកូឡូវស្គីនៅឆ្នាំ១៩៤៨ ដោយសារគាត់យល់ឃើញថា ប៊ែរឡាំងស្ថិត នៅអឡឺម៉ង់ខាងកើត ដូចនេះសហភាពសូវៀតត្រូវតែត្រួតត្រារាល់ការចេញ ចូលទៅកាន់ប៊ែកឡាំងខាងលិចហើយច្រកនេះបើកឡើងវិញនៅឆ្នាំ១៩៤៩	ត ើម េ ទ ័ ព ស ូវ ៀត ឈ្មោះ អ ្វី Ġ ដ ែល បាន បញ្ជា ឲ្យ ប ិ ទ ផ្ល ូវ ចេញ ចូល ទៅ កាន់ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង ល ិច Ġ នៅ ឆ្នាំ ណា Ġ ដោយ សារ ម ូល ហេតុ អ ្វី Ġ ហើយ ច្ រក នេះ ប ើក ឡើង វិញ នៅ ឆ្នាំ ណា Ġ	55	មេ ទ ័ ព ស ូវ ៀត ឈ្មោះ ដ ែល បាន បញ្ជា ឲ្យ ប ិ ទ ផ្ល ូវ ចេញ ចូល ទៅ កាន់ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង ល ិច Ġ គ ឺ មាន ឈ្មោះ ថា Ġ ស ូក ូ ឡូ វ ស្ គី នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៤ ៨ Ġ ដោយ សារ គ ាត់ យល់ឃើញ ថា Ġ ប៊ ែរ ឡា ំ ង ស្ ថ ិត Ġ នៅ អ ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង កើត Ġ ដូច នេះ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ត្រូវ តែ ត្រ ួត ត្រា រា ល់ ការ ចេញ Ġ ចូល ទៅ កាន់ ប៊ ែក ឡា ំ ង ខា ង ល ិច ហើយ ច្ រក នេះ ប ើក ឡើង វិញ នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៤ ៩	111	▁តើ មេ ទ ័ ព ស ូវ ៀត ឈ្មោះ អ ្វី ▁ដែល បាន បញ្ជា ឲ្យ ប ិ ទ ផ្ល ូវ ចេញ ចូល ទៅ កាន់ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង ល ិច ▁នៅ ឆ្នាំ ណា ▁ដោយសារ ម ូល ហេតុ អ ្វី ▁ហើយ ច្ រក នេះ ប ើក ឡើង វិញ នៅ ឆ្នាំ ណា ▁	52	▁មេ ទ ័ ព ស ូវ ៀត ឈ្មោះ ដ ែល បាន បញ្ជា ឲ្យ ប ិ ទ ផ្ល ូវ ចេញ ចូល ទៅ កាន់ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង ល ិច ▁គឺ មាន ឈ្មោះ ថា ▁សូ កូ ឡូ វ ស្ គី នៅ ឆ្នាំ ១ ៩៤ ៨ ▁ដោយសារ គ ាត់ យល់ឃើញ ថា ▁ប៊ ែរ ឡ ាំង ស ្ថ ិត ▁នៅ អ ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង កើត ▁ដូចនេះ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ត្រូវ តែ ត្រ ួត ត្រា រ ាល់ ការ ចេញ ▁ចូលទៅ កាន់ ប៊ ែក ឡ ាំង ខា ង ល ិច ហើយ ច្ រក នេះ ប ើក ឡើង វិញ នៅ ឆ្នាំ ១ ៩៤ ៩	104
តើសន្ធិសញ្ញាសឺណឺវឆ្នាំ ១៩៥៤ បានអនុម័តលើកិច្ចព្រមព្រៀង សេចក្តីប្រកាសនិងសេចក្តីថ្លែងការណ៍អ្វីខ្លះ	null	សន្ធិសញ្ញាសឺណឺវឆ្នាំ ១៩៥៤ បានអនុម័តលើកិច្ចព្រមព្រៀង សេចក្តីប្រកាសនិងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ទាក់ទងនិងកម្ពុជាដូចជាកិច្ចព្រមព្រៀងការណ៍ស្តីពីការបញ្ឈប់បទបាញ់គ្នានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសេចក្តីប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទាក់ទងនឹងសម្ព័ន្ធភាពយោធា ការតាំងមូលដ្ឋានទ័ពបរទេស និងការជួយឩបត្ថមកម្លាំងយោធាពីបរទេសសេចក្តីប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលបារាំងស្តីពីការដកកម្លាំងទ័ពបារាំងចេញពីទឹកដីប្រទេសឥណ្ឌចិនសេចក្តីថ្លេងការណ៍របស់សន្និសិទ្ធិទាក់ទងនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងសឺណែវសេចក្តីថ្លែងការណ៍បិទសន្និសិទ្ធិសមាជិកទាំងអស់បានប្រកាសស្តីពីកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន គោរពនូវឯករាជ្យនិងអធិបតេយ្យភាពរបស់ប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងឥណ្ឌចិន	null	សន្ធិសញ្ញាសឺណឺវឆ្នាំ ១៩៥៤ បានអនុម័តលើកិច្ចព្រមព្រៀង សេចក្តីប្រកាសនិងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ទាក់ទងនិងកម្ពុជាដូចជាកិច្ចព្រមព្រៀងការណ៍ស្តីពីការបញ្ឈប់បទបាញ់គ្នានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសេចក្តីប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទាក់ទងនឹងសម្ព័ន្ធភាពយោធា ការតាំងមូលដ្ឋានទ័ពបរទេស និងការជួយឩបត្ថមកម្លាំងយោធាពីបរទេសសេចក្តីប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលបារាំងស្តីពីការដកកម្លាំងទ័ពបារាំងចេញពីទឹកដីប្រទេសឥណ្ឌចិនសេចក្តីថ្លេងការណ៍របស់សន្និសិទ្ធិទាក់ទងនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងសឺណែវសេចក្តីថ្លែងការណ៍បិទសន្និសិទ្ធិសមាជិកទាំងអស់បានប្រកាសស្តីពីកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន គោរពនូវឯករាជ្យនិងអធិបតេយ្យភាពរបស់ប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងឥណ្ឌចិន	ត ើស ន្ធ ិស ញ្ញា ស ឺ ណ ឺ វ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៥ ៤ Ġ បាន អនុ ម ័ត លើក ិច ្ច ព្រមព្រៀង Ġ សេ ច ក្តី ប្រ កាស និង សេ ច ក្តី ថ ្ល ែង ការណ៍ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	40	ស ន្ធ ិស ញ្ញា ស ឺ ណ ឺ វ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៥ ៤ Ġ បាន អនុ ម ័ត លើក ិច ្ច ព្រមព្រៀង Ġ សេ ច ក្តី ប្រ កាស និង សេ ច ក្តី ថ ្ល ែង ការណ៍ ទ ាក់ ទ ង និង ក ម្ព ុ ជា ដូច ជា កិច្ច ព្រមព្រៀង ការណ៍ ស្ត ី ពី ការ ប ញ ្ឈ ប់ បទ បា ញ ់ គ្នា នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា សេ ច ក្តី ប្រ កាស រ ប ស់ រដ្ឋ ា ភិ បាល ក ម្ព ុ ជា ទ ាក់ ទ ង នឹង សម ្ ព ័ន ្ ធ ភាព យោ ធា Ġ ការ តាំង ម ូល ដ្ឋាន ទ ័ ព បរ ទេស Ġ និង ការ ជ ួយ ឩ ប ត្ថ មក ម្ល ាំង យោ ធា ពី បរ ទេស សេ ច ក្តី ប្រ កាស រ ប ស់ រដ្ឋ ា ភិ បាល បា រា ំ ង ស្ត ី ពី ការ ដ ក ក ម្ល ាំង ទ ័ ព បា រា ំ ង ចេញ ពី ទឹក ដ ី ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ច ិន សេ ច ក្តី ថ ្ល េង ការណ៍ រ ប ស់ ស ន្ន ិស ិទ្ធ ិ ទ ាក់ ទ ង នឹង កិច្ច ព្រមព្រៀង ស ឺ ណ ែ វ សេ ច ក្តី ថ ្ល ែង ការណ៍ ប ិ ទ ស ន្ន ិស ិទ្ធ ិស មា ជ ិក ទ ាំង អ ស់ បាន ប្រ កាស ស្ត ី ពី កា ត ព្វ កិច្ច រ ប ស់ ខ្លួន Ġ គោ រ ព ន ូវ ឯក រាជ ្យ និង អ ធិបតេយ្យ ភាព រ ប ស់ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា នៅ ក្នុង ឥ ណ្ឌ ច ិន ĠâĢĭ	257	▁តើ ស ន្ធ ិស ញ្ញា ស ឺ ណ ឺ វ ឆ្នាំ ▁១៩ ៥ ៤ ▁បាន អនុ ម ័ត លើ កិច្ច ព្រមព្រៀង ▁សេចក្តីប្រកាស និង ស េចក្តីថ្លែងការណ៍ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	30	▁សន្ធិសញ្ញា ស ឺ ណ ឺ វ ឆ្នាំ ▁១៩ ៥ ៤ ▁បាន អនុ ម ័ត លើ កិច្ច ព្រមព្រៀង ▁សេចក្តីប្រកាស និង ស េចក្តីថ្លែងការណ៍ ទ ាក់ ទ ង និង ក ម្ព ុ ជា ដូច ជា កិច្ច ព្រមព្រៀង ការណ៍ ស្ត ី ពី ការ ប ញ ្ឈ ប់ បទ ប ាញ់ គ្នា នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ស េច ក្តី ប្រ កាស រ ប ស់ រ ដ្ឋា ភិ បាល ក ម្ព ុ ជា ទ ាក់ ទ ង នឹង ស ម្ព ័ ន្ធ ភាព យោ ធា ▁ការ តាំង ម ូល ដ្ឋាន ទ ័ ព បរ ទេស ▁និង ការ ជ ួយ ឩ ប ត្ថ មក ម្ល ាំង យោ ធា ពី បរ ទេស ស េច ក្តី ប្រ កាស រ ប ស់ រ ដ្ឋា ភិ បាល ប ារ ាំង ស្ត ី ពី ការ ដ ក ក ម្ល ាំង ទ ័ ព ប ារ ាំង ចេញ ពី ទឹក ដ ី ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ច ិន ស េច ក្តី ថ ្ល េង ការណ៍ រ ប ស់ ស ន្ន ិ សិ ទ្ធិ ទ ាក់ ទ ង នឹង កិច្ច ព្រមព្រៀង ស ឺ ណ ែ វ ស េចក្តីថ្លែងការណ៍ ប ិ ទ ស ន្ន ិស ិទ្ធ ិស មា ជ ិក ទ ាំង អ ស់ បាន ប្រ កាស ស្ត ី ពី ក ាត ព្វ កិច្ច រ ប ស់ ខ្លួន ▁គោរព ន ូវ ឯក រាជ ្យ និង អ ធិបតេយ្យ ភាព រ ប ស់ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា នៅ ក្នុង ឥ ណ្ឌ ច ិន ▁	232
តើការប្រើប្រាស់រ៉ែមានលក្ខណៈដូចគ្នាឬទេ ហើយក្រុមប្រទេសណាប្រើប្រាស់រ៉ែច្រើនជាងគេ	null	ការប្រើប្រាស់រ៉ែមានលក្ខណៈខុសប្លែកគ្នាទៅតាមប្រទេសនីមួយៗនិងអាស្រ័យលើលក្ខណៈរបស់វា ប្រទេសអភិវឌ្ឍប្រើប្រាស់រ៉ែយ៉ាងច្រើនលើសលប់	null	ការប្រើប្រាស់រ៉ែមានលក្ខណៈខុសប្លែកគ្នាទៅតាមប្រទេសនីមួយៗនិងអាស្រ័យលើលក្ខណៈរបស់វា ប្រទេសអភិវឌ្ឍប្រើប្រាស់រ៉ែយ៉ាងច្រើនលើសលប់	ត ើក ារ ប្រ ើប ្រា ស់ រ៉ ែម ាន ល ក្ខ ណៈ ដូច គ្នា ឬ ទេ Ġ ហើយ ក្រុម ប្រ ទេស ណា ប្រ ើប ្រា ស់ រ៉ ែ ច្ រ ើន ជា ង គ េ Ġ	35	ការ ប្រ ើប ្រា ស់ រ៉ ែម ាន ល ក្ខ ណៈ ខុស ប្លែក គ្នា ទៅ តា ម ប្រ ទេស នី មួយ ៗ និង អា ស្រ ័យ លើ ល ក្ខ ណៈ រ ប ស់ វា Ġ ប្រ ទេស អភិវឌ្ឍ ប្រ ើប ្រា ស់ រ៉ ែ យ៉ាង ច្ រ ើន លើ ស ល ប់	51	▁តើ ការ ប្រ ើ ប្រ ាស់ រ៉ ែ មាន ល ក្ខ ណៈ ដូច គ្នា ឬ ទេ ▁ហើយ ក្រុម ប្រ ទេស ណា ប្រ ើ ប្រ ាស់ រ៉ ែ ច ្រ ើន ជា ង គ េ ▁	34	▁ការប្រើប្រាស់ រ៉ ែ មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស ប្លែក គ្នា ទៅ ត ាម ប្រ ទេស នី មួយ ៗ និង អា ស្រ ័យ លើ ល ក្ខ ណៈ រ ប ស់ វា ▁ប្រទេស អភិវឌ្ឍ ប្រ ើ ប្រ ាស់ រ៉ ែ យ៉ាង ច ្រ ើន លើ ស ល ប់	46
ចូរប្អូនពន្យល់ពីបុព្វហេតុសំខាន់ៗ ដែលនាំឱ្យកើតសង្រ្គាមក្រោយរជ្ជកាលព្រះបាទពញាយ៉ាត	null	បុព្វហេតុសំខាន់ៗ ដែលនាំឱ្យកើតសង្រ្គាមក្រោយរជ្ជកាលព្រះបាទពញាយ៉ាត គឺបុត្រព្រះបាទពញាយ៉ាតច្បាំងគ្នាដណ្តើមរាជបល្ល័ង្កនៅពេលបុត្រច្បងពញាយ៉ាតនាមនរាយណ៍រាជាសោយទិវង្គតទៅ សង្រ្គាមបានផ្ទុះឡើងដែលបង្កដោយបុត្រនរាយណ៍រាជានាមស្រីសុរិយាទ័យ បាននាំប្រជារាស្ត្របះបោរប្រឆាមងនឹងធម្មរាជា ព្រោះខូចចិត្តមិនបានសោយរាជ្យក្នុងឆ្នាំ ១៥៨៦ ព្រះសត្ថាទី ១ ដោយខ្លាចក្រែងរាជសម្បត្តិបន្តពីព្រះអង្គធ្លាក់ទៅក្នុងដៃស្រីសុរិយោពណ៍ជាប្អូន ក៏បានរៀបអភិសេកឱ្យបុត្រពីរអង្គគឺ ជ័យជេដ្ឋានមានព្រះជន្ម ១១ ព្រះវស្សាឡើងសោយរាជ្យនិងពញាតន់ព្រះជន្ម ៦ ព្រះវស្សាជាឩបរាជជាឱកាសសៀមលើកទ័ពមកវាយខ្មែរជាលើកទីពីរនៅឆ្នាំ ១៥៩៤នៅឆ្នាំ ១៦០០ ពញាញោមដែលជាបុត្រចុងក្រោយរបស់ព្រះសត្ថាទី ១ ជាស្តេចគ្មានទសពិធរាជធម៌ ឆ្កួតនឹងល្បែងភ្នាល់ដាក់ប្រាក់និងប្រព្រឹត្តអំពើធនាចារដោយអត់ទ្រាំពុំបានរាជ្យវង្សានុវង្សក៏ផ្ញើសារទៅព្រះចោះសៀមសុំយាងក្សត្រស្រីសុរិយោពណ៍ ដែលកំពុងជាប់ជាឈ្លើយសឹកឱ្យត្រឡប់មកសោយរាជ្យដើម្បីជាម្លប់សម្រាប់ប្រជារាស្រ្តខ្មែរជំនួសពញាញោម	null	បុព្វហេតុសំខាន់ៗ ដែលនាំឱ្យកើតសង្រ្គាមក្រោយរជ្ជកាលព្រះបាទពញាយ៉ាត គឺបុត្រព្រះបាទពញាយ៉ាតច្បាំងគ្នាដណ្តើមរាជបល្ល័ង្កនៅពេលបុត្រច្បងពញាយ៉ាតនាមនរាយណ៍រាជាសោយទិវង្គតទៅ សង្រ្គាមបានផ្ទុះឡើងដែលបង្កដោយបុត្រនរាយណ៍រាជានាមស្រីសុរិយាទ័យ បាននាំប្រជារាស្ត្របះបោរប្រឆាមងនឹងធម្មរាជា ព្រោះខូចចិត្តមិនបានសោយរាជ្យក្នុងឆ្នាំ ១៥៨៦ ព្រះសត្ថាទី ១ ដោយខ្លាចក្រែងរាជសម្បត្តិបន្តពីព្រះអង្គធ្លាក់ទៅក្នុងដៃស្រីសុរិយោពណ៍ជាប្អូន ក៏បានរៀបអភិសេកឱ្យបុត្រពីរអង្គគឺ ជ័យជេដ្ឋានមានព្រះជន្ម ១១ ព្រះវស្សាឡើងសោយរាជ្យនិងពញាតន់ព្រះជន្ម ៦ ព្រះវស្សាជាឩបរាជជាឱកាសសៀមលើកទ័ពមកវាយខ្មែរជាលើកទីពីរនៅឆ្នាំ ១៥៩៤នៅឆ្នាំ ១៦០០ ពញាញោមដែលជាបុត្រចុងក្រោយរបស់ព្រះសត្ថាទី ១ ជាស្តេចគ្មានទសពិធរាជធម៌ ឆ្កួតនឹងល្បែងភ្នាល់ដាក់ប្រាក់និងប្រព្រឹត្តអំពើធនាចារដោយអត់ទ្រាំពុំបានរាជ្យវង្សានុវង្សក៏ផ្ញើសារទៅព្រះចោះសៀមសុំយាងក្សត្រស្រីសុរិយោពណ៍ ដែលកំពុងជាប់ជាឈ្លើយសឹកឱ្យត្រឡប់មកសោយរាជ្យដើម្បីជាម្លប់សម្រាប់ប្រជារាស្រ្តខ្មែរជំនួសពញាញោម	ច ូរ ប្ អូ ន ព ន្ យ ល់ ពី ប ុ ព្វ ហេតុ សំ ខា ន់ ៗ Ġ ដ ែល នាំ ឱ្យ កើត សង ្រ ្ គ ាម ក្រ ោយ រ ជ្ជ កាល ព្រ ះ បាទ ព ញ ាយ ៉ ាត Ġ	41	ប ុ ព្វ ហេតុ សំ ខា ន់ ៗ Ġ ដ ែល នាំ ឱ្យ កើត សង ្រ ្ គ ាម ក្រ ោយ រ ជ្ជ កាល ព្រ ះ បាទ ព ញ ាយ ៉ ាត Ġ គ ឺ ប ុត ្រ ព្រ ះ បាទ ព ញ ាយ ៉ ាត ច្ បា ំ ង គ្នា ដ ណ្ត ើម រាជ ប ល្ល ័ ង្ក នៅ ពេល ប ុត ្រ ច្ បង ព ញ ាយ ៉ ាត នា ម ន រា យ ណ៍ រាជ ាស ោយ ទិ វ ង្គ ត ទៅ Ġ សង ្រ ្ គ ាម បាន ផ្ទុះឡើង ដ ែល បង ្ក ដោយ ប ុត ្រ ន រា យ ណ៍ រាជ ាន ាម ស្រី សុ រិយា ទ ័យ Ġ បាន នាំ ប្រ ជា រា ស្ត្រ ប ះ ប ោរ ប្រ ឆ ាម ង នឹង ធម្ម រាជ ា Ġ ព្រ ោះ ខ ូច ចិត្ត ម ិន បាន ស ោយ រាជ ្យ ក្នុង ឆ្នាំ Ġ ១ ៥ ៨ ៦ Ġ ព្រ ះ ស ត្ថា ទី Ġ ១ Ġ ដោយ ខ្ លា ច ក្រ ែង រាជ សម្បត្តិ ប ន្ត ពី ព្រ ះ អង្គ ធ ្លា ក់ ទៅ ក្នុង ដៃ ស្រី សុ រិយ ោ ព ណ៍ ជា ប្ អូ ន Ġ ក ៏ បាន រ ៀប អ ភិ សេ ក ឱ្យ ប ុត ្រ ពី រ អង្គ គ ឺ Ġ ជ ័យ ជ េ ដ្ឋាន មាន ព្រ ះ ជន ្ម Ġ ១ ១ Ġ ព្រ ះ វ ស្សា ឡើង ស ោយ រាជ ្យ និង ព ញ ាត ន់ ព្រ ះ ជន ្ម Ġ ៦ Ġ ព្រ ះ វ ស្សា ជា ឩ បរ ា ជ ជា ឱ កាស ស ៀម លើក ទ ័ ព មក វា យ ខ្ ម ែរ ជា លើក ទី ពី រ នៅ ឆ្នាំ Ġ ១ ៥ ៩៤ នៅ ឆ្នាំ Ġ ១ ៦០ ០ Ġ ព ញ ាញ ោម ដ ែល ជា ប ុត ្រ ច ុង ក្រ ោយ រ ប ស់ ព្រ ះ ស ត្ថា ទី Ġ ១ Ġ ជា ស្ត េច គ ្ម ាន ទ ស ពិ ធរ ា ជ ធម៌ Ġ ឆ្ ក ួត នឹង ល ្ប ែង ភ ្នា ល់ ដា ក់ ប្រា ក់ និង ប្រ ព្រ ឹត ្ត អ ំព ើ ធ នា ចារ ដោយ អ ត់ ទ្រ ាំ ពុ ំ បាន រាជ ្យ វង្ស ានុ វង្ស ក ៏ ផ្ ញ ើស ារ ទៅ ព្រ ះ ច ោះ ស ៀម សុ ំ យា ង ក្សត្រ ស្រី សុ រិយ ោ ព ណ៍ Ġ ដ ែល កំ ពុ ង ជាប់ ជា ឈ ្ល ើយ ស ឹក ឱ្យ ត្រ ឡ ប់ មក ស ោយ រាជ ្យ ដើម ្ប ី ជា ម្ល ប់ សម ្រា ប់ ប្រ ជា រា ស្រ ្ត ខ្ ម ែរ ជំ ន ួស ព ញ ាញ ោម	413	▁ចូរ ប ្អ ូន ព ន ្យ ល់ ពី ប ុ ព្វ ហេតុ សំ ខ ាន់ ៗ ▁ដែល នាំ ឱ្យ កើត សង ្រ ្ គ ាម ក្រ ោយ រ ជ្ជ កាល ព្រ ះ បាទ ព ញ ា យ៉ា ត ▁	39	▁បុ ព្វ ហេតុ សំ ខ ាន់ ៗ ▁ដែល នាំ ឱ្យ កើត សង ្រ ្ គ ាម ក្រ ោយ រ ជ្ជ កាល ព្រ ះ បាទ ព ញ ា យ៉ា ត ▁គឺ ប ុ ត្រ ព្រ ះ បាទ ព ញ ា យ៉ា ត ច ្ប ាំង គ្នា ដ ណ្ត ើម រាជ ប ល្ល ័ ង្ក នៅ ពេល ប ុ ត្រ ច្ បង ព ញ ា យ៉ា ត ន ាម ន រ ាយ ណ៍ រាជ ាស ោយ ទិ វ ង្គ ត ទៅ ▁សង ្រ ្ គ ាម បាន ផ្ទុះឡើង ដ ែល ប ង្ក ដោយ ប ុ ត្រ ន រ ាយ ណ៍ រាជ ាន ាម ស្រី សុ រិយា ទ ័យ ▁បាន នាំ ប្រ ជា រា ស្ត្រ ប ះ ប ោរ ប្រ ឆ ាម ង នឹង ធម្ម រាជ ា ▁ព្រោះ ខ ូច ចិត្ត ម ិន បាន ស ោយ រាជ ្យ ក្នុង ឆ្នាំ ▁១៥ ៨ ៦ ▁ព្រះ ស ត្ថា ទី ▁១ ▁ដោយ ខ ្លា ច ក្រ ែង រាជ សម្បត្តិ ប ន្ត ពី ព្រ ះ អង្គ ធ ្ល ាក់ ទៅ ក្នុង ដៃ ស្រី សុ រិយ ោ ព ណ៍ ជា ប ្អ ូន ▁ក៏ បាន រ ៀប អ ភិ ស េក ឱ្យ ប ុ ត្រ ពី រ អង្គ គ ឺ ▁ជ័យ ជ េ ដ្ឋាន មាន ព្រ ះ ជន ្ម ▁១១ ▁ព្រះ វ ស្សា ឡើង ស ោយ រាជ ្យ និង ព ញ ាត ន់ ព្រ ះ ជន ្ម ▁៦ ▁ព្រះ វ ស្សា ជា ឩ ប រាជ ជា ឱ កាស ស ៀម លើក ទ ័ ព មក វ ាយ ខ្ ម ែរ ជា លើក ទី ពី រ នៅ ឆ្នាំ ▁១៥ ៩៤ នៅ ឆ្នាំ ▁១៦ ០០ ▁ពញា ញ ោម ដ ែល ជា ប ុ ត្រ ច ុង ក្រ ោយ រ ប ស់ ព្រ ះ ស ត្ថា ទី ▁១ ▁ជា ស្ត េច គ ្ មាន ទ ស ពិ ធ រាជ ធម៌ ▁ឆ្កួត នឹង ល ្ប ែង ភ ្ន ាល់ ដ ាក់ ប្រ ាក់ និង ប្រ ព្រ ឹ ត្ត អ ំព ើ ធ នា ចារ ដោយ អ ត់ ទ្រ ាំ ព ុំ បាន រាជ ្យ វង្ស ានុ វង្ស ក ៏ ផ្ ញ ើ សារ ទៅ ព្រ ះ ច ោះ ស ៀម ស ុំ យ ាង ក្សត្រ ស្រី សុ រិយ ោ ព ណ៍ ▁ដែល ក ំព ុង ជាប់ ជា ឈ ្ល ើយ ស ឹក ឱ្យ ត្រ ឡ ប់ មក ស ោយ រាជ ្យ ដើម ្ប ី ជា ម្ល ប់ ស ម្រ ាប់ ប្រ ជា រា ស្រ ្ត ខ្ ម ែរ ជំ ន ួស ព ញ ាញ ោម	393
តើសម្ដេច នរោត្តម សីហនុមានប្រតិបត្តិដូចម្ដេចចំពោះកុប្បកម្មខាងលើនេះ	null	ខណៈពេលនោះសម្ដេច នរោត្តម សីហនុបានបន្ទាសអ្នកប្រើអំពើហិង្សា នេះពីទីក្រុងប៉ារីស បើទោះបីជាកុប្បកម្មមានព្រះរាជានុញ្ញាតពី ព្រះអង្គក៏ដោយ	null	ខណៈពេលនោះសម្ដេច នរោត្តម សីហនុបានបន្ទាសអ្នកប្រើអំពើហិង្សា នេះពីទីក្រុងប៉ារីស បើទោះបីជាកុប្បកម្មមានព្រះរាជានុញ្ញាតពី ព្រះអង្គក៏ដោយ	ត ើស ម្ ដ េច Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ មាន ប្រ តិ ប ត្តិ ដូច ម្ ដ េច ចំ ព ោះ ក ុប ្ប កម្ម ខា ង លើ នេះ Ġ	33	ខ ណៈ ពេល ន ោះ សម ្ ដ េច Ġ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ âĢĭ នុ បាន ប ន្ទ ាស អ្នក ប្រ ើ អ ំព ើ ហ ិ ង្ស ា Ġ នេះ ពី ទី ក្រុង ប៉ា រី ស Ġ ប ើ ទ ោះ បី ជា ក ុប ្ប កម្ម មាន ព្រ ះ រាជ ានុ ញ្ញា ត ពី Ġ ព្រ ះ អង្គ ក ៏ ដោយ	62	▁តើ ស ម្ ដ េច ▁នរោត្តម ▁សីហនុ មាន ប្រ តិ ប ត្តិ ដូច ម្ ដ េច ច ំព ោះ ក ុ ប្ប កម្ម ខា ង លើ នេះ ▁	27	▁ខណៈពេល ន ោះ ស ម្ ដ េច ▁នរោត្តម ▁សី ហ ▁ នុ បាន ប ន្ទ ាស អ្នក ប្រ ើ អ ំព ើ ហ ិ ង ្សា ▁នេះ ពី ទី ក្រុង ប៉ា រី ស ▁បើ ទ ោះ បី ជា ក ុ ប្ប កម្ម មាន ព្រ ះ រាជ ានុ ញ្ញា ត ពី ▁ព្រះអង្គ ក ៏ ដោយ	53
តើអង្គការអាកាសចរណ៍ស៊ីវិលអន្តរជាតិICAO បង្កើតឡើងនៅថ្ងៃខែឆ្នាំណា	null	អង្គការអាកាសចរណ៍ស៊ីវិលអន្តរជាតិICAO បង្កើតឡើងនៅថ្ងៃទី០៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៤៥	null	អង្គការអាកាសចរណ៍ស៊ីវិលអន្តរជាតិICAO បង្កើតឡើងនៅថ្ងៃទី០៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៤៥	ត ើ អង្គ ការ អា កាស ចរ ណ៍ ស៊ី វិ ល អ ន្ត រ ជាតិ IC AO Ġ បង ្ក ើត ឡើង នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា Ġ	26	អង្គ ការ អា កាស ចរ ណ៍ ស៊ី វិ ល អ ន្ត រ ជាតិ IC AO Ġ បង ្ក ើត ឡើង នៅ ថ ្ង ៃ ទី ០ ៧ Ġ ខែ ធ្នូ Ġ ឆ្នាំ ១៩ ៤ ៥	30	▁តើ អង្គ ការ អា កាស ចរ ណ៍ ស៊ី វិ ល អ ន្ត រ ជាតិ ICA O ▁បង្កើតឡើង នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា ▁	22	▁អង្គការ អា កាស ចរ ណ៍ ស៊ី វិ ល អ ន្ត រ ជាតិ ICA O ▁បង្កើតឡើង នៅ ថ ្ង ៃ ទី ០ ៧ ▁ខែធ្នូ ▁ឆ្នាំ ១ ៩៤ ៥	25
តើផ្លាកចរាចរណ៍នៅប្រទេសកម្ពុជាមានប៉ុន្មានប្រភេទ អ្វីខ្លះ	null	ផ្លាកចរាចរណ៍នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានចំនួន១០ប្រភេទគឺសញ្ញាគ្រោះថ្នាក់សញ្ញាបម្រាមសញ្ញាបញ្ជាសញ្ញាប្រាប់សិទ្ធិអាទិភាពសញ្ញាដាក់បន្ថែមពីក្រោមសញ្ញាបណ្តោះអាសន្នសញ្ញាប្រាប់ដំណឹងសញ្ញាបង្ហាញទិសដៅសញ្ញាប្រាប់ឈ្មោះតំបន់សញ្ញាប្រាប់ឈ្មោះផ្លូវ	null	ផ្លាកចរាចរណ៍នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានចំនួន១០ប្រភេទគឺសញ្ញាគ្រោះថ្នាក់សញ្ញាបម្រាមសញ្ញាបញ្ជាសញ្ញាប្រាប់សិទ្ធិអាទិភាពសញ្ញាដាក់បន្ថែមពីក្រោមសញ្ញាបណ្តោះអាសន្នសញ្ញាប្រាប់ដំណឹងសញ្ញាបង្ហាញទិសដៅសញ្ញាប្រាប់ឈ្មោះតំបន់សញ្ញាប្រាប់ឈ្មោះផ្លូវ	ត ើ ផ្ល ាក ចរ ា ចរ ណ៍ នៅ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា មាន ប៉ ុន ្ម ាន ប្រ ភ េ ទ Ġ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	29	ផ្ល ាក ចរ ា ចរ ណ៍ នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា មាន ចំ ន ួន ១០ ប្រ ភ េ ទ គ ឺ ស ញ្ញា គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ស ញ្ញា ប ម្រ ាម ស ញ្ញា បញ្ជា ស ញ្ញា ប្រា ប់ សិ ទ្ធិ អា ទិ ភាព ស ញ្ញា ដា ក់ ប ន្ ថ ែម ពី ក្រោម ស ញ្ញា បណ្ត ោះ អា ស ន្ន ស ញ្ញា ប្រា ប់ ដំ ណ ឹង ស ញ្ញា បង ្ហ ាញ ទិ ស ដ ៅ ស ញ្ញា ប្រា ប់ ឈ្មោះ ត ំ ប ន់ ស ញ្ញា ប្រា ប់ ឈ្មោះ ផ្ល ូវ	97	▁តើ ផ្ល ាក ច រា ចរ ណ៍ នៅ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា មាន ប៉ ុន ្ មាន ប្រ ភ េ ទ ▁អ្វី ខ្ ល ះ ▁	27	▁ផ្លា ក ច រា ចរ ណ៍ នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា មាន ចំ ន ួន ១០ ប្រ ភ េ ទ គ ឺ ស ញ្ញា គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ស ញ្ញា ប ម្រ ាម ស ញ្ញា បញ្ជា ស ញ្ញា ប្រ ាប់ សិ ទ្ធិ អា ទិ ភាព ស ញ្ញា ដ ាក់ ប ន ្ថ ែម ពី ក្រោម ស ញ្ញា បណ្ត ោះ អា ស ន្ន ស ញ្ញា ប្រ ាប់ ដ ំណ ឹង ស ញ្ញា ប ង្ហ ាញ ទិ ស ដ ៅ ស ញ្ញា ប្រ ាប់ ឈ្មោះ ត ំ ប ន់ ស ញ្ញា ប្រ ាប់ ឈ្មោះ ផ្ល ូវ	97
ពាក្យថា “ ប្រមុខគេ” មានអត្ថន័យ និងលក្ខណៈសម្បត្តិដូចម្តេចខ្លះ	null	ពាក្យថា ប្រមុខគេ បានន័យថាមនុស្សសំខាន់ដែលគេចាត់ទុកជាត្រឹមមុខជំនួសគេ មនុស្សនោះត្រូវមានលក្ខណៈសម្បត្តិ ៣ យ៉ាងសំខាន់ៗវៃឆ្លាតក្នុងការមើលឃើញគ្រប់ទិដ្ឋភាពនៃការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋចេះស្តាប់យកដំណឹងពិត មិនជឿតាមពាក្យញុះញង់ចេះនិយាយស្តីប្រកបដោយពាក្យពិរោះ ទន់ផ្អែមក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហា	null	ពាក្យថា ប្រមុខគេ បានន័យថាមនុស្សសំខាន់ដែលគេចាត់ទុកជាត្រឹមមុខជំនួសគេ មនុស្សនោះត្រូវមានលក្ខណៈសម្បត្តិ ៣ យ៉ាងសំខាន់ៗវៃឆ្លាតក្នុងការមើលឃើញគ្រប់ទិដ្ឋភាពនៃការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋចេះស្តាប់យកដំណឹងពិត មិនជឿតាមពាក្យញុះញង់ចេះនិយាយស្តីប្រកបដោយពាក្យពិរោះ ទន់ផ្អែមក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហា	ពាក្យ ថា ĠâĢľ Ġ ប្រ មុខ គ េ âĢĿ Ġ មាន អ ត្ថ ន ័យ Ġ និង ល ក្ខ ណៈ សម្បត្តិ ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ	23	ពាក្យ ថា Ġ ប្រ មុខ គ េ Ġ បាន ន ័យ ថា ម នុ ស្ស សំ ខា ន់ ដ ែល គ េច ាត់ ទុក ជា ត្រ ឹម មុខ ជំ ន ួស គ េ Ġ ម នុ ស្ស ន ោះ ត្រូវ មាន ល ក្ខ ណៈ សម្បត្តិ Ġ ៣ Ġ យ៉ាង សំ ខា ន់ ៗ វ ៃ ឆ្ លា ត ក្នុង ការ មើល ឃើញ គ្រ ប់ ទិ ដ្ឋ ភាព នៃ ការ រស់ នៅ រ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ច េះ ស្តា ប់ យក ដំ ណ ឹង ពិ ត Ġ ម ិន ជ ឿ តា ម ពាក្យ ញ ុះ ញ ង់ ច េះ និ យា យ ស្ត ី ប្រ ក ប ដោយ ពាក្យ ពិ រ ោះ Ġ ទ ន់ ផ្ អ ែម ក្នុង ការ ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា	124	▁ពាក្យ ថា ▁ “ ▁ប្រមុខ គ េ ” ▁មាន អ ត្ថ ន ័យ ▁និង ល ក្ខ ណៈ សម្បត្តិ ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	22	▁ពាក្យ ថា ▁ប្រមុខ គ េ ▁បាន ន ័យ ថា ម នុ ស្ស សំ ខ ាន់ ដ ែល គ េច ាត់ ទុក ជា ត្រ ឹម មុខ ជំ ន ួស គ េ ▁មនុស្ស ន ោះ ត្រូវ មាន ល ក្ខ ណៈ សម្បត្តិ ▁៣ ▁យ៉ាង សំ ខ ាន់ ៗ វ ៃ ឆ ្លា ត ក្នុង ការ មើល ឃើញ គ្រ ប់ ទិ ដ្ឋ ភាព នៃ ការ រស់ នៅ រ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ច េះ ស្ត ាប់ យក ដ ំណ ឹង ព ិត ▁មិន ជ ឿ ត ាម ពាក្យ ញ ុះ ញ ង់ ច េះ ន ិយ ាយ ស្ត ី ប្រ ក ប ដោយ ពាក្យ ពិ រ ោះ ▁ទន់ ផ្ អ ែម ក្នុង ការ ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា	119
តើប្រជាពលរដ្ឋបង្កើតគណបក្សនយោបាយដើម្បីអ្វី	null	ប្រជាពលរដ្ឋបង្កើតគណបក្សនយោបាយ ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយនូវគំនិតរបស់គេ ស្តីពីការគ្រប់គ្រងប្រទេស	null	ប្រជាពលរដ្ឋបង្កើតគណបក្សនយោបាយ ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយនូវគំនិតរបស់គេ ស្តីពីការគ្រប់គ្រងប្រទេស	ត ើប ្រ ជា ពល រដ្ឋ បង ្ក ើត គ ណ ប ក្ស ន យោ បា យ ដើម ្ប ី អ ្វី Ġ	22	ប្រ ជា ពល រដ្ឋ បង ្ក ើត គ ណ ប ក្ស ន យោ បា យ Ġ ដើម ្ប ី ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ន ូវ គ ំ និ ត រ ប ស់ គ េ Ġ ស្ត ី ពី ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ប្រ ទេស	43	▁តើ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ប ង្ក ើត គ ណ ប ក្ស ន យោ ប ាយ ដើម ្ប ី អ ្វី ▁	21	▁ប្រជាពលរដ្ឋ ប ង្ក ើត គ ណ ប ក្ស ន យោ ប ាយ ▁ដើម្បី ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ន ូវ គ ំ ន ិត រ ប ស់ គ េ ▁ស្តីពី ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ប្រ ទេស	36
តើដំនាំកៅស៊ូមាននៅកន្លែងណា	null	ដំនាំកៅស៊ូមាននៅតំបន់ខ្ពង់រាបខាងលិច និងអាគ្នេយយ៍	null	ដំនាំកៅស៊ូមាននៅតំបន់ខ្ពង់រាបខាងលិច និងអាគ្នេយយ៍	ត ើ ដំ នាំ ក ៅ ស៊ូ មាន នៅ កន្លែង ណា Ġ	11	ដំ នាំ ក ៅ ស៊ូ មាន នៅ ត ំ ប ន់ ខ្ ព ង់ រា ប ខា ង ល ិច Ġ និង អា គ ្ន េ យ យ ៍ ĠâĢĭ	28	▁តើ ដំ នាំ ក ៅ ស៊ូ មាន នៅ កន្លែង ណា ▁	10	▁ដំ នាំ ក ៅ ស៊ូ មាន នៅ ត ំ ប ន់ ខ្ ព ង់ រ ាប ខា ង ល ិច ▁និង អា គ ្ន េ យ យ ៍ ▁	28
ដូចម្ដេចដែលហៅថាវប្បធម៌	null	វប្បធម៌មានន័យច្រើនយ៉ាងទៅតាមទស្សនៈនិយមន័យផ្សេងៗគ្នា ប៉ុន្តែទស្សនៈទាំងអស់បានឯកភាពគ្នាទៅលើការរីកចម្រើនផ្នែកចំណេះដឹង និងបញ្ញា ស្មារតីរបស់មនុស្ស ដូចនេះយើងអាចឲ្យន័យរួមមួយចំពោះពាក្យវប្បធម៌ដូចតទៅវប្បធម៌ គឺជាសញ្ញាណមួយដ៏ទូលំទូលាយក្ដោបក្ដាប់គ្រប់តម្លៃច្នៃប្រឌិតរបស់មនុស្សទៅលើបញ្ហាបាតុភូតផ្សេងៗទៃធម្មជាតិទោះបីដោយបញ្ញាពលកម្មក្តីឬកាយពលកម្មក្តី	null	វប្បធម៌មានន័យច្រើនយ៉ាងទៅតាមទស្សនៈនិយមន័យផ្សេងៗគ្នា ប៉ុន្តែទស្សនៈទាំងអស់បានឯកភាពគ្នាទៅលើការរីកចម្រើនផ្នែកចំណេះដឹង និងបញ្ញា ស្មារតីរបស់មនុស្ស ដូចនេះយើងអាចឲ្យន័យរួមមួយចំពោះពាក្យវប្បធម៌ដូចតទៅវប្បធម៌ គឺជាសញ្ញាណមួយដ៏ទូលំទូលាយក្ដោបក្ដាប់គ្រប់តម្លៃច្នៃប្រឌិតរបស់មនុស្សទៅលើបញ្ហាបាតុភូតផ្សេងៗទៃធម្មជាតិទោះបីដោយបញ្ញាពលកម្មក្តីឬកាយពលកម្មក្តី	ដូច ម្ ដ េច ដ ែល ហ ៅ ថា វ ប្ប ធម៌ Ġ	12	វ ប្ប ធម៌ មាន ន ័យ ច្ រ ើន យ៉ាង ទៅ តា ម ទ ស្ស នៈ និយម ន ័យ ផ្ សេ ង ៗ គ្នា Ġ ប៉ ុន ្ត ែ ទ ស្ស នៈ ទ ាំង អ ស់ បាន ឯក ភាព គ្នា ទៅ លើក ារ រី ក ចម្រ ើន ផ្ ន ែក ចំ ណេ ះ ដ ឹង Ġ និង ប ញ្ញា Ġ ស្ម ារ តី រ ប ស់ ម នុ ស្ស Ġ ដូច នេះ យ ើង អា ច ឲ្យ ន ័យ រួម មួយ ចំ ព ោះ ពាក្យ វ ប្ប ធម៌ ដូច ត ទៅ វ ប្ប ធម៌ Ġ គ ឺ ជា ស ញ្ញា ណ មួយ ដ ៏ ទូ លំ ទូ លា យក ្ ដ ោ ប ក្ ដា ប់ គ្រ ប់ ត ម្ល ៃ ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត រ ប ស់ ម នុ ស្ស ទៅ លើ ប ញ ្ហ ាប ាត ុ ភ ូត ផ្ សេ ង ៗ ទ ៃ ធម្ម ជាតិ ទ ោះ បី ដោយ ប ញ្ញា ពល កម្ម ក្តី ឬ កាយ ពល កម្ម ក្តី	159	▁ដូច ម្ ដ េច ដ ែល ហ ៅ ថា វ ប្ប ធម៌ ▁	12	▁វប្បធម ៌ មាន ន ័យ ច ្រ ើន យ៉ាង ទៅ ត ាម ទ ស្ស នៈ និយម ន ័យ ផ្ ស េង ៗ គ្នា ▁ប៉ុន្តែ ទ ស្ស នៈ ទ ាំង អ ស់ បាន ឯក ភាព គ្នា ទៅ លើ ការ រី ក ចម្រ ើន ផ្ ន ែក ច ំណ េះ ដ ឹង ▁និង ប ញ្ញា ▁ស្មារតី រ ប ស់ ម នុ ស្ស ▁ដូចនេះ យ ើង អា ច ឲ្យ ន ័យ រួម មួយ ច ំព ោះ ពាក្យ វ ប្ប ធម៌ ដូច ត ទៅ វ ប្ប ធម៌ ▁គឺជា ស ញ្ញា ណ មួយ ដ ៏ ទូ លំ ទ ូល ាយ ក្ ដ ោ ប ក្ ដ ាប់ គ្រ ប់ ត ម្ល ៃ ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត រ ប ស់ ម នុ ស្ស ទៅ លើ ប ញ ្ហ ាប ាត ុ ភ ូត ផ្ ស េង ៗ ទ ៃ ធម្ម ជាតិ ទ ោះ បី ដោយ ប ញ្ញា ពល កម្ម ក្តី ឬ កាយ ពល កម្ម ក្តី	150
ហេតុអ្វីបានជាការនាំចូលមានកម្រិតខ្ពស់ជាងការនាំចេញតើត្រូវធ្វើដូចម្តេច ដើម្បីកាត់បន្ថយកម្រិតនាំចូលឲ្យបានជាអតិបរមា	null	បានជាការនាំចូលមានកម្រិតខ្ពស់ជាងការនាំចេញព្រោះ ប្រទេសកម្ពុជានៅមិនទាន់មានភាពរីកចម្រើនខាងផ្នែកឩស្សាហកម្ម និងកសិកម្មមិនអាចបំពេញតម្រូវការចាំបាច់របស់ប្រជាជនកម្ពុជា ជាមួយ នឹងភាពរីកចម្រើនកើនឡើងផ្នែកជីវភាពរស់នៅ និងតម្រូវការប្រើប្រាស់ដើម្បីកាត់បន្ថយការនាំចូលដំបូងត្រូវបង្កើនផលិតផលក្នុងស្រុករបស់យើង ជាពិសេសផលិតផលកសិកម្ម និងឧស្សាហកម្មតំឡើងពន្ធក្នុងការនាំចូល និងតំឡើងពន្ធក្នុងការនាំចេញកាត់បន្ថយកំណើនប្រជាជនបំផុសស្មារតីប្រជាជន ឱ្យធ្វើការប្រើប្រាស់ផលិតផលក្នុងស្រុក ពង្រឹង និងពង្រីកសមត្ថភាពផលិតទំនិញក្នុងស្រុក	null	បានជាការនាំចូលមានកម្រិតខ្ពស់ជាងការនាំចេញព្រោះ ប្រទេសកម្ពុជានៅមិនទាន់មានភាពរីកចម្រើនខាងផ្នែកឩស្សាហកម្ម និងកសិកម្មមិនអាចបំពេញតម្រូវការចាំបាច់របស់ប្រជាជនកម្ពុជា ជាមួយ នឹងភាពរីកចម្រើនកើនឡើងផ្នែកជីវភាពរស់នៅ និងតម្រូវការប្រើប្រាស់ដើម្បីកាត់បន្ថយការនាំចូលដំបូងត្រូវបង្កើនផលិតផលក្នុងស្រុករបស់យើង ជាពិសេសផលិតផលកសិកម្ម និងឧស្សាហកម្មតំឡើងពន្ធក្នុងការនាំចូល និងតំឡើងពន្ធក្នុងការនាំចេញកាត់បន្ថយកំណើនប្រជាជនបំផុសស្មារតីប្រជាជន ឱ្យធ្វើការប្រើប្រាស់ផលិតផលក្នុងស្រុក ពង្រឹង និងពង្រីកសមត្ថភាពផលិតទំនិញក្នុងស្រុក	ហេតុ អ ្វី បាន ជា ការ នាំ ចូល មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ ជា ង ការ នាំ ចេញ ត ើត ្រ ូវ ធ ្វ ើ ដូច ម្ ត េច Ġ ដើម ្ប ី កាត់ បន្ថយ ក ម្រ ិត នាំ ចូល ឲ្យ បាន ជា អ តិ បរ មា Ġ	48	បាន ជា ការ នាំ ចូល មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ ជា ង ការ នាំ ចេញ ព្រ ោះ Ġ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា នៅ ម ិន ទាន ់ មាន ភាព រី ក ចម្រ ើន ខា ង ផ្ ន ែក ឩ ស្សា ហ កម្ម Ġ និង ក សិ កម្ម ម ិន អា ច ប ំព េញ ត ម្រ ូវ ការ ចាំបាច់ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា Ġ ជា មួយ Ġ នឹង ភាព រី ក ចម្រ ើន ក ើន ឡើង ផ្ ន ែក ជីវ ភាព រស់ នៅ Ġ និង ត ម្រ ូវ ការ ប្រ ើប ្រា ស់ ដើម ្ប ី កាត់ បន្ថយ ការ នាំ ចូល ដំ បូ ង ត្រូវ បង ្ក ើន ផល ិត ផល ក្នុង ស្រ ុក រ ប ស់ យ ើង Ġ ជា ពិ សេ ស ផល ិត ផល ក សិ កម្ម Ġ និង ឧ ស្សា ហ កម្ម ត ំ ឡើង ពន្ធ ក្នុង ការ នាំ ចូល Ġ និង ត ំ ឡើង ពន្ធ ក្នុង ការ នាំ ចេញ កាត់ បន្ថយ កំ ណ ើន ប្រ ជា ជន ប ំ ផ ុស ស្ម ារ តី ប្រ ជា ជន Ġ ឱ្យ ធ ្វ ើក ារ ប្រ ើប ្រា ស់ ផល ិត ផល ក្នុង ស្រ ុក Âł ពង្រឹង Ġ និង ព ង ្រី ក សម ត្ថ ភាព ផល ិត ទំ និ ញ ក្នុង ស្រ ុក	206	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា ការ នាំ ចូល មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ ជា ង ការ នាំ ចេញ ត ើ ត្រូវ ធ ្វ ើ ដូច ម ្ត េច ▁ដើម្បី កាត់ បន្ថយ ក ម្រ ិត នាំ ចូល ឲ្យ បាន ជា អ តិ បរ មា ▁	45	▁បានជា ការ នាំ ចូល មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ ជា ង ការ នាំ ចេញ ព្រ ោះ ▁ប្រទេស ក ម្ព ុ ជា នៅ ម ិន ទ ាន់ មាន ភាព រី ក ចម្រ ើន ខា ង ផ្ ន ែក ឩ ស្សា ហ កម្ម ▁និង ក សិ កម្ម ម ិន អា ច ប ំព េញ ត ម្រ ូវ ការ ចាំបាច់ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ▁ជាមួយ ▁នឹង ភាព រី ក ចម្រ ើន ក ើន ឡើង ផ្ ន ែក ជីវ ភាព រស់ នៅ ▁និង ត ម្រ ូវ ការ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ដើម ្ប ី កាត់ បន្ថយ ការ នាំ ចូល ដំ បូ ង ត្រូវ ប ង្ក ើន ផល ិត ផល ក្នុង ស្រ ុក រ ប ស់ យ ើង ▁ជាពិសេស ផល ិត ផល ក សិ កម្ម ▁និង ឧ ស្សា ហ កម្ម ត ំ ឡើង ពន្ធ ក្នុង ការ នាំ ចូល ▁និង ត ំ ឡើង ពន្ធ ក្នុង ការ នាំ ចេញ កាត់ បន្ថយ ក ំណ ើន ប្រ ជា ជន ប ំ ផ ុស ស្ម ារ តី ប្រ ជា ជន ▁ឱ្យ ធ ្វ ើ ការ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ផល ិត ផល ក្នុង ស្រ ុក ▁ពង្រឹង ▁និង ព ង ្រី ក សម ត្ថ ភាព ផល ិត ទំ ន ិញ ក្នុង ស្រ ុក	200
ដើម្បីទប់ទល់នឹងសហរដ្ឋអាមេរិក តើសហភាពសូវៀតបានជួយអ្វីខ្លះទៅកាន់ប្រទេសគុយបាក្រៅពីប្រទេស គុយបា តើសហភាពសូវៀតបានជួយប្រទេសណាទៀតជួយយ៉ាងដូចម្ដេច	null	ដើម្បីទប់ទល់នឹងសហរដ្ឋអាមេរិក សហាភាពសូវៀតបានផ្តល់ជំនួយចំនួន ៤ ពាន់លានដុណ្លរសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុង១ ឆ្នាំៗ ព្រមទាំងផ្គ់ជំនួយផ្នែកយោធា និងសេដ្ឋកិច្ចផងដែរទៅកាន់ប្រទេសគុយបាមិនតែប៉ុណ្ណោះក៏បានអនុញ្ញាតឪ្យប្រទេសគុយបា នាំស្ករចូលរហូតដល់ធ្វលឪ្យដួលរលំផលស្ករក្នុងស្រុក ក្រៅពីប្រទេស គុយបាសហភាពសូវៀតក៏បានជួយប្រទេសមួយចំនួនទៀត ផងដែរដូចជា ផ្គល់ជំនួយដល់ប្រទេសអារ៉ាប់នៅឆ្នាំ ១៨៦៧ ដើម្បីប្រឆាំងនឹសងប្រទេសអ៉ឺស្រាអែល ក្នុងសង្រ្គាម៦ថ្ងៃ ការលើកទ័ពចូលប្រទេសអាហ្គានីស្ថាននៅ ថ្ងៃទី ២៧ ធ្នូ ១៩៧៩ ដើម្បីគាំទ្ររបបដឹកនាំថ្មីដែលមាននិន្នាការទៅរកសហភាពសូវៀត ការផ្គល់ជំនួយដល់ប្រទេសនៅអឺរ៉ុបខាងកើត ដើម្បីទ្រទ្រង់បក្សសម្ព័្ដន្ធវ៉ាសូវី និងអង្គការកូមេកុង	null	ដើម្បីទប់ទល់នឹងសហរដ្ឋអាមេរិក សហាភាពសូវៀតបានផ្តល់ជំនួយចំនួន ៤ ពាន់លានដុណ្លរសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុង១ ឆ្នាំៗ ព្រមទាំងផ្គ់ជំនួយផ្នែកយោធា និងសេដ្ឋកិច្ចផងដែរទៅកាន់ប្រទេសគុយបាមិនតែប៉ុណ្ណោះក៏បានអនុញ្ញាតឪ្យប្រទេសគុយបា នាំស្ករចូលរហូតដល់ធ្វលឪ្យដួលរលំផលស្ករក្នុងស្រុក ក្រៅពីប្រទេស គុយបាសហភាពសូវៀតក៏បានជួយប្រទេសមួយចំនួនទៀត ផងដែរដូចជា ផ្គល់ជំនួយដល់ប្រទេសអារ៉ាប់នៅឆ្នាំ ១៨៦៧ ដើម្បីប្រឆាំងនឹសងប្រទេសអ៉ឺស្រាអែល ក្នុងសង្រ្គាម៦ថ្ងៃ ការលើកទ័ពចូលប្រទេសអាហ្គានីស្ថាននៅ ថ្ងៃទី ២៧ ធ្នូ ១៩៧៩ ដើម្បីគាំទ្ររបបដឹកនាំថ្មីដែលមាននិន្នាការទៅរកសហភាពសូវៀត ការផ្គល់ជំនួយដល់ប្រទេសនៅអឺរ៉ុបខាងកើត ដើម្បីទ្រទ្រង់បក្សសម្ព័្ដន្ធវ៉ាសូវី និងអង្គការកូមេកុង	ដើម ្ប ី ទ ប់ ទល់ នឹង ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក Ġ ត ើស ហ ភាព ស ូវ ៀត បាន ជ ួយ អ ្វី ខ្ ល ះ ទៅ កាន់ ប្រ ទេស គ ុយ បា ក្រ ៅ ពី ប្រ ទេស Ġ គ ុយ បា Ġ ត ើស ហ ភាព ស ូវ ៀត បាន ជ ួយ ប្រ ទេស ណា ទៀត ជ ួយ យ៉ាង ដូច ម្ ដ េច Ġ	64	ដើម ្ប ី ទ ប់ ទល់ នឹង ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក Ġ ស ហា ភាព ស ូវ ៀត បាន ផ្ ត ល់ ជំ ន ួយ ចំ ន ួន Ġ ៤ Ġ ពាន់ លាន ដ ុ ណ ្ល រស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក Ġ ក្នុង ១ Ġ ឆ្នាំ ៗ Ġ ព្រ ម ទ ាំង ផ្ គ ់ ជំ ន ួយ ផ្ ន ែក យោ ធា Ġ និង សេ ដ្ឋ កិច្ច ផ ង ដ ែរ ទៅ កាន់ ប្រ ទេស គ ុយ បា ម ិន តែ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ក ៏ បាន អនុ ញ្ញា ត ឪ ្យ ប្រ ទេស គ ុយ បា Ġ នាំ ស្ ករ ចូល រ ហ ូត ដល់ ធ ្វ ល ឪ ្យ ដ ួល រ លំ ផល ស្ ករ ក្នុង ស្រ ុក ĠâĢĭ Ġ ក្រ ៅ ពី ប្រ ទេស Ġ គ ុយ បា ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ក ៏ បាន ជ ួយ ប្រ ទេស មួយ ចំ ន ួន ទៀត Ġ ផ ង ដ ែរ ដូច ជា Ġ ផ្ គ ល់ ជំ ន ួយ ដល់ ប្រ ទេស អា រ៉ា ប់ នៅ ឆ្នាំ Ġ ១ ៨ ៦ ៧ Ġ ដើម ្ប ី ប្រ ឆ ាំង ន ឹ សង ប្រ ទេស អ ៉ ឺ ស្រ ា អ ែល Ġ ក្នុង សង ្រ ្ គ ាម ៦ ថ ្ង ៃ Ġ ការ លើក ទ ័ ព ចូល ប្រ ទេស អា ហ្គា នី ស្ថាន នៅ Âł ថ ្ង ៃ ទី Ġ ២ ៧ Ġ ធ្នូ Ġ ១៩ ៧ ៩ Ġ ដើម ្ប ី គ ាំ ទ្រ រ ប ប ដ ឹក នាំ ថ ្ម ី ដ ែល មាន និ ន្ន ាក ារ ទៅ រក ស ហ ភាព ស ូវ ៀត Ġ ការ ផ្ គ ល់ ជំ ន ួយ ដល់ ប្រ ទេស នៅ អ ឺ រ៉ ុប ខា ង កើត Ġ ដើម ្ប ី ទ្រ ទ្រ ង់ ប ក្ស សម ្ ព ័ ្ ដ ន្ធ វ៉ា ស ូវ ី Ġ និង អង្គ ការ កូ មេ ក ុង	294	▁ដើម្បី ទ ប់ ទល់ នឹង ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ▁តើ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត បាន ជ ួយ អ ្វី ខ្ ល ះ ទៅ កាន់ ប្រ ទេស គ ុយ បា ក្រ ៅ ពី ប្រ ទេស ▁គុយ បា ▁តើ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត បាន ជ ួយ ប្រ ទេស ណា ទៀត ជ ួយ យ៉ាង ដូច ម្ ដ េច ▁	61	▁ដើម្បី ទ ប់ ទល់ នឹង ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ▁ស ហា ភាព ស ូវ ៀត បាន ផ្ ត ល់ ជំ ន ួយ ចំ ន ួន ▁៤ ▁ពាន់ លាន ដ ុ ណ ្ល រស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ▁ក្នុង ១ ▁ឆ្នាំ ៗ ▁ព្រមទាំង ផ្ គ ់ ជំ ន ួយ ផ្ ន ែក យោ ធា ▁និង សេ ដ្ឋ កិច្ច ផ ង ដ ែរ ទៅ កាន់ ប្រ ទេស គ ុយ ប ាម ិន តែ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ក ៏ បាន អនុ ញ្ញា ត ឪ ្យ ប្រ ទេស គ ុយ បា ▁នាំ ស្ ករ ចូល រ ហ ូត ដល់ ធ ្វ ល ឪ ្យ ដ ួល រ លំ ផល ស្ ករ ក្នុង ស្រ ុក ▁ក្រៅពី ប្រ ទេស ▁គុយ ប ាស ហ ភាព ស ូវ ៀត ក ៏ បាន ជ ួយ ប្រ ទេស មួយ ចំ ន ួន ទៀត ▁ផងដែរ ដូច ជា ▁ផ្ គ ល់ ជំ ន ួយ ដល់ ប្រ ទេស អា រ៉ា ប់ នៅ ឆ្នាំ ▁១៨ ៦ ៧ ▁ដើម្បី ប្រ ឆ ាំង ន ឹ សង ប្រ ទេស អ ៉ ឺ ស្រ ា អ ែល ▁ក្នុង សង ្រ ្ គ ាម ៦ ថ ្ង ៃ ▁ការ លើក ទ ័ ព ចូល ប្រ ទេស អា ហ្គា នី ស្ថាន នៅ ▁ថ្ងៃទី ▁២៧ ▁ធ្នូ ▁១៩៧៩ ▁ដើម្បី គ ាំ ទ្រ រ ប ប ដ ឹក នាំ ថ ្ម ី ដ ែល មាន ន ិន ្នា ការ ទៅ រក ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ▁ការផ្ គ ល់ ជំ ន ួយ ដល់ ប្រ ទេស នៅ អ ឺ រ៉ ុប ខា ង កើត ▁ដើម្បី ទ្រ ទ្រ ង់ ប ក្ស ស ម្ព ័ ្ ដ ន្ធ វ៉ា ស ូវ ី ▁និង អង្គ ការ ក ូម េក ុង	268
តើនៅកម្ពុជាគេដាំស្រូវអ្វីច្រើនជាងគេព្រោះអ្វី	null	នៅកម្ពុជាគេដាំស្រូវវស្សាច្រើនជាងគេ ពីព្រោះវាងាយស្រួលដាំចំណាយដើមទុនតិច ដោយមិនចាំបាច់បូមទឹកដាក់ស្រែដូចស្រូវប្រាំង មានរយៈពេលខ្លី ទទួលផលបានច្រើន	null	នៅកម្ពុជាគេដាំស្រូវវស្សាច្រើនជាងគេ ពីព្រោះវាងាយស្រួលដាំចំណាយដើមទុនតិច ដោយមិនចាំបាច់បូមទឹកដាក់ស្រែដូចស្រូវប្រាំង មានរយៈពេលខ្លី ទទួលផលបានច្រើន	ត ើន ៅ ក ម្ព ុ ជា គ េ ដា ំ ស្រ ូវ អ ្វី ច្ រ ើន ជា ង គ េ ព្រ ោះ អ ្វី Ġ	26	នៅ ក ម្ព ុ ជា គ េ ដា ំ ស្រ ូវ វ ស្សា ច្ រ ើន ជា ង គ េ Ġ ពី ព្រ ោះ វា ង ាយ ស្រ ួល ដា ំ ចំ ណា យ ដើម ទ ុន តិ ច Ġ ដោយ ម ិន ចាំបាច់ បូ ម ទឹក ដា ក់ ស្រ ែ ដូច ស្រ ូវ ប្រា ំ ង Ġ មាន រយ ៈ ពេល ខ្ លី Ġ ទទួល ផល បាន ច្ រ ើន	67	▁តើ នៅ ក ម្ព ុ ជា គ េ ដ ាំ ស្រ ូវ អ ្វី ច ្រ ើន ជា ង គ េ ព្រ ោះ អ ្វី ▁	25	▁នៅ ក ម្ព ុ ជា គ េ ដ ាំ ស្រ ូវ វ ស្សា ច ្រ ើន ជា ង គ េ ▁ពីព្រោះ វ ាង ាយ ស្រ ួល ដ ាំ ច ំណ ាយ ដើម ទ ុន ត ិច ▁ដោយ ម ិន ចាំបាច់ ប ូម ទឹក ដ ាក់ ស្រ ែ ដូច ស្រ ូវ ប្រ ាំង ▁មាន រយ ៈ ពេល ខ្ លី ▁ទទួល ផល បាន ច ្រ ើន	64
ចូរប្រៀបធៀបវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុរវាងប្រទេសទាំងពីរ តើប្រទេសណាធ្ងន់ធ្ងរជាង	null	ប្រៀបធៀបវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុរវាងប្រទេសបារាំង និងអង់គ្លេស វិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុនៅប្រទេសបារាំងមានសភាពធ្ងន់ធ្ងរជាងនៅអង់គ្លេស បារាំងខ្ចីប្រាក់ពីប្រទេសនានាយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ពិសេសពីសហរដ្ឋអាមេរិកប្រទេសបារាំងខូចខាតក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១ ធ្ងន់ធ្ងរដូចនេះត្រូវការថវិកាប្រាក់ប្រង់ចុះថោកដូចក្រដាសកាសែតផលិតផលក្នុងស្រុកពុំអាចនាំចេញបានអ្នកអត់ការងារធ្វើច្រើនពេក	null	ប្រៀបធៀបវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុរវាងប្រទេសបារាំង និងអង់គ្លេស វិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុនៅប្រទេសបារាំងមានសភាពធ្ងន់ធ្ងរជាងនៅអង់គ្លេស បារាំងខ្ចីប្រាក់ពីប្រទេសនានាយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់ពិសេសពីសហរដ្ឋអាមេរិកប្រទេសបារាំងខូចខាតក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី១ ធ្ងន់ធ្ងរដូចនេះត្រូវការថវិកាប្រាក់ប្រង់ចុះថោកដូចក្រដាសកាសែតផលិតផលក្នុងស្រុកពុំអាចនាំចេញបានអ្នកអត់ការងារធ្វើច្រើនពេក	ច ូរ ប្រ ៀប ធៀប វិ ប ត្តិ ហ ិ រ ញ្ញ វ ត្ថ ុរ វា ង ប្រ ទេស ទ ាំង ពី រ Ġ ត ើប ្រ ទេស ណា ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ ជា ង Ġ	36	ប្រ ៀប ធៀប វិ ប ត្តិ ហ ិ រ ញ្ញ វ ត្ថ ុរ វា ង ប្រ ទេស បា រា ំ ង Ġ និង អ ង់ គ ្ល េស Ġ វិ ប ត្តិ ហ ិ រ ញ្ញ វ ត្ថ ុន ៅ ប្រ ទេស បា រា ំ ង មាន ស ភាព ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ ជា ង នៅ អ ង់ គ ្ល េស Ġ បា រា ំ ង ខ្ ច ី ប្រា ក់ ពី ប្រ ទេស នា នា យ៉ាង ស ន្ធ ឹក ស ន្ធ ាប់ ពិ សេ ស ពី ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ប្រ ទេស បា រា ំ ង ខ ូច ខា ត ក្នុង សង ្ គ្រ ាម លោក លើក ទី១ Ġ ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ ដូច នេះ ត្រូវ ការ ថ វិ កា ប្រា ក់ ប្រ ង់ ច ុះ ថ ោក ដូច ក្រ ដា ស កាស ែត ផល ិត ផល ក្នុង ស្រ ុក ពុ ំ អា ច នាំ ចេញ បាន អ្នក អ ត់ ការងារ ធ ្វ ើ ច្ រ ើន ព េក	162	▁ចូរ ប្រ ៀប ធៀប វិ ប ត្តិ ហ ិ រ ញ្ញ វ ត្ថ ុរ វ ាង ប្រ ទេស ទ ាំង ពី រ ▁តើ ប្រ ទេស ណា ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ ជា ង ▁	34	▁ប្រៀបធៀប វិ ប ត្តិ ហ ិ រ ញ្ញ វ ត្ថ ុរ វ ាង ប្រ ទេស ប ារ ាំង ▁និង អ ង់ គ ្ល េស ▁វិបត្តិ ហ ិ រ ញ្ញ វ ត្ថ ុន ៅ ប្រ ទេស ប ារ ាំង មាន ស ភាព ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ ជា ង នៅ អ ង់ គ ្ល េស ▁បារាំង ខ្ ច ី ប្រ ាក់ ពី ប្រ ទេស នា នា យ៉ាង ស ន្ធ ឹក ស ន្ធ ាប់ ពិ ស េស ពី ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ប្រ ទេស ប ារ ាំង ខ ូច ខា ត ក្នុង ស ង្គ ្រា ម លោក លើក ទី១ ▁ធ្ងន់ធ្ងរ ដូច នេះ ត្រូវ ការ ថ វ ិកា ប្រ ាក់ ប្រ ង់ ច ុះ ថ ោក ដូច ក្រ ដា ស កាស ែត ផល ិត ផល ក្នុង ស្រ ុក ព ុំ អា ច នាំ ចេញ បាន អ្នក អ ត់ ការងារ ធ ្វ ើ ច ្រ ើន ព េក	147
តើអ្នកជាគ្រូបង្រៀនត្រូវមានភារកិច្ចយ៉ាងណា ដើម្បីទប់ស្កាត់បញ្ជាទាំងនេះបាន	null	ដើម្បីទប់ស្កាត់បញ្ហានេះក្នុងនាមជាគ្រូបង្រៀនត្រូវមានភារកិច្ចដូចតទៅរស់នៅសីលធម៌ល្អ ដើម្បីជាគម្រងដល់មហាជនត្រូវអប់រំសិស្ស ដើម្បីឪ្យសក្ដិសមជាកូនល្អ សិស្សល្អត្រូវគោរពច្បាប់សង្គមឪ្យបានខ្ជាប់ខ្លួន ដើម្បីក្លាយខ្លួនជាពលរដ្ឋល្អរបស់សង្គមជាតិត្រូវអប់រំសិស្សឪ្យខិតខំប្រឹងប្រែងសូត្រឪ្យបានពូកែ ដើម្បីយកចំណេះដឹងមកចិញ្ចឹមគ្រូសារ និងកសាងសង្គមជាតិត្រុវអប់រំសិស្សឪ្យជៀសវាងអំពើអបាយមុខទាំងនេះ ដើម្បីឪ្យសង្គមមានស្ថិរភាពមិនត្រូវសេពគប់សមាសភាពមិនល្អ ហើយត្រូវតែរាយការណ៍ឪ្យសមត្ថកិច្ចដើម្បិមានវិធានការបន្ទាប់	null	ដើម្បីទប់ស្កាត់បញ្ហានេះក្នុងនាមជាគ្រូបង្រៀនត្រូវមានភារកិច្ចដូចតទៅរស់នៅសីលធម៌ល្អ ដើម្បីជាគម្រងដល់មហាជនត្រូវអប់រំសិស្ស ដើម្បីឪ្យសក្ដិសមជាកូនល្អ សិស្សល្អត្រូវគោរពច្បាប់សង្គមឪ្យបានខ្ជាប់ខ្លួន ដើម្បីក្លាយខ្លួនជាពលរដ្ឋល្អរបស់សង្គមជាតិត្រូវអប់រំសិស្សឪ្យខិតខំប្រឹងប្រែងសូត្រឪ្យបានពូកែ ដើម្បីយកចំណេះដឹងមកចិញ្ចឹមគ្រូសារ និងកសាងសង្គមជាតិត្រុវអប់រំសិស្សឪ្យជៀសវាងអំពើអបាយមុខទាំងនេះ ដើម្បីឪ្យសង្គមមានស្ថិរភាពមិនត្រូវសេពគប់សមាសភាពមិនល្អ ហើយត្រូវតែរាយការណ៍ឪ្យសមត្ថកិច្ចដើម្បិមានវិធានការបន្ទាប់	ត ើ អ្នក ជា គ្រ ូប ង ្រ ៀន ត្រូវ មាន ភា រក ិច ្ច យ៉ាង ណា Ġ ដើម ្ប ី ទ ប់ ស្ កាត់ បញ្ជា ទ ាំង នេះ បាន Ġ	29	ដើម ្ប ី ទ ប់ ស្ កាត់ ប ញ ្ហ ាន េះ ក្នុង នា ម ជា គ្រ ូប ង ្រ ៀន ត្រូវ មាន ភា រក ិច ្ច ដូច ត ទៅ រស់ នៅ សី ល ធម៌ ល្អ Ġ ដើម ្ប ី ជា គម ្រ ង ដល់ ម ហា ជន ត្រូវ អ ប់ រំ សិ ស្ស Ġ ដើម ្ប ី ឪ ្យ ស ក្ ដ ិស ម ជា កូ ន ល្អ Ġ សិ ស្ស ល្អ ត្រូវ គោ រ ព ច្ បា ប់ សង ្ គម ឪ ្យ បាន ខ្ ជាប់ ខ្លួន Ġ ដើម ្ប ី ក្លា យ ខ្លួន ជា ពល រដ្ឋ ល្អ រ ប ស់ សង ្ គម ជាតិ ត្រូវ អ ប់ រំ សិ ស្ស ឪ ្យ ខ ិត ខ ំ ប្រ ឹង ប្រ ែង ស ូត ្រ ឪ ្យ បាន ព ូក ែ Ġ ដើម ្ប ី យក ចំ ណេ ះ ដ ឹង មក ច ិញ ្ច ឹម គ្រ ូស ារ Ġ និង ក សា ង សង ្ គម ជាតិ ត្រ ុ វ អ ប់ រំ សិ ស្ស ឪ ្យ ជ ៀស វា ង អ ំព ើ អ បា យ មុខ ទ ាំង នេះ Ġ ដើម ្ប ី ឪ ្យ សង ្ គម មាន ស្ ថ ិ រ ភាព ម ិន ត្រូវ សេ ព គ ប់ សម ាស ភាព ម ិន ល្អ Ġ ហើយ ត្រូវ តែ រា យក ារ ណ៍ ឪ ្យ សម ត្ថ កិច្ច âĢĭ ដើម ្ប ិម ាន វិ ធាន ការ បន្ទាប់	224	▁តើ អ្នក ជា គ្រ ូប ង ្រ ៀន ត្រូវ មាន ភា រ កិច្ច យ៉ាង ណា ▁ដើម្បី ទ ប់ ស្ កាត់ បញ្ជា ទ ាំង នេះ បាន ▁	25	▁ដើម្បី ទ ប់ ស្ កាត់ ប ញ ្ហ ា នេះ ក្នុង ន ាម ជា គ្រ ូប ង ្រ ៀន ត្រូវ មាន ភា រ កិច្ច ដូច ត ទៅ រស់ នៅ សី ល ធម៌ ល្អ ▁ដើម្បី ជា គ ម្រ ង ដល់ ម ហា ជន ត្រូវ អ ប់ រំ សិ ស្ស ▁ដើម្បី ឪ ្យ ស ក្ ដ ិស ម ជា ក ូន ល្អ ▁សិស្ស ល្អ ត្រូវ គ ោរ ព ច ្ប ាប់ ស ង្គ ម ឪ ្យ បាន ខ្ ជាប់ ខ្លួន ▁ដើម្បី ក្លា យ ខ្លួន ជា ពល រដ្ឋ ល្អ រ ប ស់ ស ង្គ ម ជាតិ ត្រូវ អ ប់ រំ សិ ស្ស ឪ ្យ ខ ិត ខ ំ ប្រ ឹង ប្រ ែង ស ូ ត្រ ឪ ្យ បាន ព ូក ែ ▁ដើម្បី យក ច ំណ េះ ដ ឹង មក ច ិ ញ្ច ឹម គ្រ ូ សារ ▁និង ក សា ង ស ង្គ ម ជាតិ ត្រ ុ វ អ ប់ រំ សិ ស្ស ឪ ្យ ជ ៀស វ ាង អ ំព ើ អ ប ាយ មុខ ទ ាំង នេះ ▁ដើម្បី ឪ ្យ ស ង្គ ម មាន ស ្ថ ិ រ ភាព ម ិន ត្រូវ សេ ព គ ប់ ស មាស ភាព ម ិន ល្អ ▁ហើយ ត្រូវ តែ រ ាយ ការណ៍ ឪ ្យ សម ត្ថ កិច្ច ▁ដើម ្ប ិ មាន វិ ធាន ការ បន្ទាប់	209
ភីលីពីនពង្រីកឩស្សាហកម្មចាប់ពីទស្សវត្សណាមក	null	ភីលីពីនពង្រីកឩស្សាហកម្មចាប់ពីទស្សវត្សទី៧០ ម្ល៉េះរោងចក្រប្រមូលផ្តុំនៅភាគខាងកើតនៃប្រទេស	null	ភីលីពីនពង្រីកឩស្សាហកម្មចាប់ពីទស្សវត្សទី៧០ ម្ល៉េះរោងចក្រប្រមូលផ្តុំនៅភាគខាងកើតនៃប្រទេស	ភ ី លី ពី ន ព ង ្រី ក ឩ ស្សា ហ កម្ម ច ាប់ ពី ទ ស្ស វ ត ្ស ណា មក Ġ	23	ភ ី លី ពី ន ព ង ្រី ក ឩ ស្សា ហ កម្ម ច ាប់ ពី ទ ស្ស វ ត ្ស ទី ៧០ Ġ ម្ល ៉ េះ រ ោង ច ក្រ ប្រ ម ូល ផ្ ត ុំ នៅ ភាគ ខា ង កើត នៃ ប្រ ទេស	44	▁ភី លី ពី ន ព ង ្រី ក ឩ ស្សា ហ កម្ម ច ាប់ ពី ទ ស្ស វ ត ្ស ណា មក ▁	22	▁ភី លី ពី ន ព ង ្រី ក ឩ ស្សា ហ កម្ម ច ាប់ ពី ទ ស្ស វ ត ្ស ទី ៧០ ▁ម្ល៉េះ រ ោង ច ក្រ ប្រ ម ូល ផ្ ត ុំ នៅ ភាគ ខា ង កើត នៃ ប្រ ទេស	41
តើពលរដ្ឋមានកាតព្វកិច្ចត្រូវធ្វើអ្វីខ្លះ	null	ពលរដ្ឋមានកាតព្វកិច្ចចំបងពីរៈ១ គោរពប្រណិបត្តិតាមច្បាប់២ ការពារច្បាប់ត្រូវសិក្សាយល់ដឹងអំពីច្បាប់នានាឲ្យបានច្បាស់លាស់ជួយពន្យល់ណែនាំអ្នកដទៃឲ្យបានយល់ដឹងអំពីច្បាប់នានាព្យាយាមឃាត់ឃាំងកុំឲ្យមនុស្សប្រព្រឹត្តអំពើណាដែលបំពានច្បាប់ជួយរិះរកយន្តការ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការបំពានច្បាប់ និងរាយការណ៏ជូនអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចអំពីការរំលោភច្បាប់ ដើម្បីផ្តន្មាទោសជនល្មើស	null	ពលរដ្ឋមានកាតព្វកិច្ចចំបងពីរៈ១ គោរពប្រណិបត្តិតាមច្បាប់២ ការពារច្បាប់ត្រូវសិក្សាយល់ដឹងអំពីច្បាប់នានាឲ្យបានច្បាស់លាស់ជួយពន្យល់ណែនាំអ្នកដទៃឲ្យបានយល់ដឹងអំពីច្បាប់នានាព្យាយាមឃាត់ឃាំងកុំឲ្យមនុស្សប្រព្រឹត្តអំពើណាដែលបំពានច្បាប់ជួយរិះរកយន្តការ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការបំពានច្បាប់ និងរាយការណ៏ជូនអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចអំពីការរំលោភច្បាប់ ដើម្បីផ្តន្មាទោសជនល្មើស	ត ើ ពល រដ្ឋ មាន កា ត ព្វ កិច្ច ត្រូវ ធ ្វ ើ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	18	ពល រដ្ឋ មាន កា ត ព្វ កិច្ច ចំ បង ពី រៈ ១ Ġ គោ រ ព ប្រ ណ ិប ត្តិ តា ម ច្ បា ប់ ២ Ġ ការពារ ច្ បា ប់ ត្រូវ សិ ក្ស ាយ ល់ ដ ឹង អ ំព ី ច្ បា ប់ នា នា ឲ្យ បាន ច្ បា ស់ លាស់ ជ ួយ ព ន្ យ ល់ ណ ែន ាំ អ្នក ដ ទ ៃ ឲ្យ បាន យ ល់ ដ ឹង អ ំព ី ច្ បា ប់ នា នា ព្យា យា ម ឃាត ់ ឃ ាំង ក ុំ ឲ្យ ម នុ ស្ស ប្រ ព្រ ឹត ្ត អ ំព ើ ណា ដ ែល ប ំព ាន ច្ បា ប់ ជ ួយ រិ ះ រក យ ន្ត ការ Ġ ដើម ្ប ី ទ ប់ ស្ កាត់ ការ ប ំព ាន ច្ បា ប់ Ġ និង រា យក ារ ណ ៏ ជ ូន អា ជ្ញ ា ធរ មាន សម ត្ថ កិច្ច អ ំព ី ការ រំ ល ោ ភ ច្ បា ប់ Ġ ដើម ្ប ី ផ្ ត ន្ មា ទោស ជន ល ្ម ើស	167	▁តើ ពល រដ្ឋ មាន ក ាត ព្វ កិច្ច ត្រូវ ធ ្វ ើ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	17	▁ពលរដ្ឋ មាន ក ាត ព្វ កិច្ច ចំ បង ពី រៈ ១ ▁គោរព ប្រ ណ ិប ត្តិ ត ាម ច ្ប ាប់ ២ ▁ការពារ ច ្ប ាប់ ត្រូវ សិ ក្ស ាយ ល់ ដ ឹង អ ំព ី ច ្ប ាប់ នា នា ឲ្យ បាន ច ្ប ាស់ លាស់ ជ ួយ ព ន ្យ ល់ ណ ែន ាំ អ្នក ដ ទ ៃ ឲ្យ បាន យ ល់ ដ ឹង អ ំព ី ច ្ប ាប់ នា នា ព្យា យ ាម ឃ ាត់ ឃ ាំង ក ុំ ឲ្យ ម នុ ស្ស ប្រ ព្រ ឹ ត្ត អ ំព ើ ណា ដ ែល ប ំព ាន ច ្ប ាប់ ជ ួយ រ ិះ រក យ ន្ត ការ ▁ដើម្បី ទ ប់ ស្ កាត់ ការ ប ំព ាន ច ្ប ាប់ ▁និង រ ាយ ការ ណ ៏ ជ ូន អា ជ្ញ ា ធរ មាន សម ត្ថ កិច្ច អ ំព ី ការ រំ ល ោ ភ ច ្ប ាប់ ▁ដើម្បី ផ្ ត ន្ មា ទោស ជន ល ្ម ើស	160
តើកម្ពុជាទទួលបាននូវសារៈប្រយោជន៍អ្វីខ្លះ នៅពេលចូលអាស៊ាន	null	កម្ពុជាទទួលបាននូវសារៈប្រយោជន៍នៅពេលចូលអាស៊ានដូចជាកម្ពុជាអាចធ្វើទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសសមាជិកក្នុងតំបន់កម្ពុជាមានឳកាសប្រកួតប្រជែងខ្ពស់ ជាមួយប្រទេសក្នុងតំបន់ធ្វើឪ្តសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជារីកចម្រើនកម្ពុជាទទួលបានកំណើនភ្ញៀវទេសចរណ៍កម្ពុជានបានចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាផ្សេងៗជាមួយអាស៊ានមានការផ្លាស់ប្ដូរផ្នែកចំណេះដឹងដ សង្គម វប្បធម៌ កីឡាពីប្រទេសជាសមាជិកទាំងអស់ផ្លាស់ប្ដូរគ្នាទៅវិញទៅមកផ្នែកវិស័យអប់រំវិទ្យាសាស្ដ្រ បច្ចេកវិទ្យាព៍ត៌មានថ្មីបន្ថែមទៀតកម្ពុជាទទួលបានផលចំណេញយ៉ាងច្រើនពីការអភិវឌ្ឍន៍ពីវិស័យផ្សេងៗដូចជាកិច្ចការនយោបាយ និងទំនាក់ទំនងការបរទេស	null	កម្ពុជាទទួលបាននូវសារៈប្រយោជន៍នៅពេលចូលអាស៊ានដូចជាកម្ពុជាអាចធ្វើទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសសមាជិកក្នុងតំបន់កម្ពុជាមានឳកាសប្រកួតប្រជែងខ្ពស់ ជាមួយប្រទេសក្នុងតំបន់ធ្វើឪ្តសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជារីកចម្រើនកម្ពុជាទទួលបានកំណើនភ្ញៀវទេសចរណ៍កម្ពុជានបានចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាផ្សេងៗជាមួយអាស៊ានមានការផ្លាស់ប្ដូរផ្នែកចំណេះដឹងដ សង្គម វប្បធម៌ កីឡាពីប្រទេសជាសមាជិកទាំងអស់ផ្លាស់ប្ដូរគ្នាទៅវិញទៅមកផ្នែកវិស័យអប់រំវិទ្យាសាស្ដ្រ បច្ចេកវិទ្យាព៍ត៌មានថ្មីបន្ថែមទៀតកម្ពុជាទទួលបានផលចំណេញយ៉ាងច្រើនពីការអភិវឌ្ឍន៍ពីវិស័យផ្សេងៗដូចជាកិច្ចការនយោបាយ និងទំនាក់ទំនងការបរទេស	ត ើក ម្ព ុ ជា ទទួលបាន ន ូវ សារ ៈ ប្រ យោ ជន ៍ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ នៅ ពេល ចូល អា ស៊ ាន Ġ	25	ក ម្ព ុ ជា ទទួលបាន ន ូវ សារ ៈ ប្រ យោ ជន ៍ នៅ ពេល ចូល អា ស៊ ាន ដូច ជា ក ម្ព ុ ជា អា ច ធ ្វ ើ ទំ នាក់ ទំ ន ង ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ជា មួយ ប្រ ទេស សម ា ជ ិក ក្នុង ត ំ ប ន់ ក ម្ព ុ ជា មាន ឳ កាស ប្រកួត ប្រ ជ ែង ខ្ ព ស់ Ġ ជា មួយ ប្រ ទេស ក្នុង ត ំ ប ន់ ធ ្វ ើ ឪ ្ត សេ ដ្ឋ កិច្ច ក ម្ព ុ ជា រី ក ចម្រ ើន ក ម្ព ុ ជា ទទួលបាន កំ ណ ើន ភ ្ញ ៀវ ទេស ចរ ណ៍ ក ម្ព ុ ជា ន បាន ចូល រួម ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា ផ្ សេ ង ៗ ជា មួយ អា ស៊ ាន មាន ការ ផ្ល ាស់ ប្ ដ ូរ ផ្ ន ែក ចំ ណេ ះ ដ ឹង ដ Ġ សង ្ គម Ġ វ ប្ប ធម៌ Ġ ក ី ឡា ពី ប្រ ទេស ជា សម ា ជ ិក ទ ាំង អ ស់ ផ្ល ាស់ ប្ ដ ូរ គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក ផ្ ន ែក វិ ស ័យ អ ប់ រំ វិទ្យា សា ស្ ដ ្រ Ġ ប ច្ច េក វិទ្យា ព ៍ ត ៌ មាន ថ ្ម ី ប ន្ ថ ែម ទៀត ក ម្ព ុ ជា ទទួលបាន ផល ចំ ណេ ញ យ៉ាង ច្ រ ើន ពី ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ ពី វិ ស ័យ ផ្ សេ ង ៗ ដូច ជា កិច្ច ការ ន យោ បា យ Ġ និង ទំ នាក់ ទំ ន ង ការ បរ ទេស	251	▁តើ ក ម្ព ុ ជា ទទួលបាន ន ូវ សារ ៈ ប្រ យោ ជ ន៍ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁នៅពេល ចូល អា ស៊ ាន ▁	24	▁កម្ពុជា ទទួលបាន ន ូវ សារ ៈ ប្រ យោ ជ ន៍ នៅ ពេល ចូល អា ស៊ ាន ដូច ជា ក ម្ព ុ ជា អា ច ធ ្វ ើ ទំ នាក់ ទំ ន ង ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ជា មួយ ប្រ ទេស ស មា ជ ិក ក្នុង ត ំ ប ន់ ក ម្ព ុ ជា មាន ឳ កាស ប្រកួត ប្រ ជ ែង ខ្ ព ស់ ▁ជាមួយ ប្រ ទេស ក្នុង ត ំ ប ន់ ធ ្វ ើ ឪ ្ត សេ ដ្ឋ កិច្ច ក ម្ព ុ ជា រី ក ចម្រ ើន ក ម្ព ុ ជា ទទួលបាន ក ំណ ើន ភ ្ញ ៀវ ទេស ចរ ណ៍ ក ម្ព ុ ជា ន បាន ចូល រួម ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា ផ្ ស េង ៗ ជា មួយ អា ស៊ ាន មាន ការ ផ្ល ាស់ ប្ ដ ូរ ផ្ ន ែក ច ំណ េះ ដ ឹង ដ ▁សង្គម ▁វប្បធម ៌ ▁កីឡា ពី ប្រ ទេស ជា ស មា ជ ិក ទ ាំង អ ស់ ផ្ល ាស់ ប្ ដ ូរ គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក ផ្ ន ែក វិ ស ័យ អ ប់ រំ វិទ្យា សា ស្ ដ ្រ ▁បច្ចេកវិទ្យា ព ៍ ត ៌ មាន ថ ្ម ី ប ន ្ថ ែម ទៀត ក ម្ព ុ ជា ទទួលបាន ផល ច ំណ េញ យ៉ាង ច ្រ ើន ពី ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ ពី វិ ស ័យ ផ្ ស េង ៗ ដូច ជា កិច្ច ការ ន យោ ប ាយ ▁និង ទំ នាក់ ទំ ន ង ការ បរ ទេស	239
តើលោកគឺ ជាអ្នកទទួលតំណែងប្រធានាធិបតីពីលោក ដឺហ្គោលលោកជានរណាហើយលោកបានតែងតាំងនរណាជានាយករដ្ឋមន្ដ្រី	null	អ្នកទទួលតំណែងប្រធានាធិបតីបន្ដពីលោក ដឺ ហ្គោលគឺលោក ហ្សក ប៉ុម ពីឌូ សាបង់ ដែលម៉ាស់ ជានាយករដ្ឋមន្ដ្រី	null	អ្នកទទួលតំណែងប្រធានាធិបតីបន្ដពីលោក ដឺ ហ្គោលគឺលោក ហ្សក ប៉ុម ពីឌូ សាបង់ ដែលម៉ាស់ ជានាយករដ្ឋមន្ដ្រី	ត ើ លោក គ ឺ Ġ ជា អ្នក ទទួល ត ំណ ែង ប្រ ធាន ា ធិ បតី ពី លោក Ġ ដ ឺ ហ្គោ ល លោក ជា ន រណ ា ហើយ លោក បាន តែ ង តាំង ន រណ ា ជា នា យក រដ្ឋ ម ន្ ដ ្រី Ġ	44	អ្នក ទទួល ត ំណ ែង ប្រ ធាន ា ធិ បតី ប ន្ ដ ពី លោក Ġ ដ ឺ Ġ ហ្គោ ល គ ឺ លោក Ġ ហ្ស ក Ġ ប៉ ុម Ġ ពី ឌ ូ Ġ សា បង់ Ġ ដ ែល ម៉ា ស់ Ġ ជា នា យក រដ្ឋ ម ន្ ដ ្រី	43	▁តើ លោក គ ឺ ▁ជា អ្នក ទទួល ត ំណ ែង ប្រ ធាន ា ធិ បតី ពី លោក ▁ដ ឺ ហ្គោ ល លោក ជា ន រ ណា ហើយ លោក បាន ត ែង តាំង ន រ ណា ជា នា យក រដ្ឋ ម ន្ ដ ្រី ▁	43	▁អ្នក ទទួល ត ំណ ែង ប្រ ធាន ា ធិ បតី ប ន្ ដ ពី លោក ▁ដ ឺ ▁ហ្គ ោល គ ឺ លោក ▁ហ្ស ក ▁ប៉ុ ម ▁ពី ឌ ូ ▁សាប ង់ ▁ដែល ម៉ ាស់ ▁ជា នា យក រដ្ឋ ម ន្ ដ ្រី	42
ពុទ្ធិជាអ្វី ពុទ្ធិចែកជាប៉ុន្មានសណ្ឋាន	null	ពុទ្ធិសំដៅយកចំណេះដឹងទូទៅរបស់មនុស្សស ទោះក្នុងខ្លួនយើងក្តីខ្លួនអ្នកដទៃក្តី ឬនៅលើធម្មជាតិក្រៅខ្លួនយើងក្តី ប៉ុន្តែពុទ្ធិ ពុំមែនត្រឹមតែជាចំណេះដឹងស្រពេចស្រពិល ឬមានប្រព័ន្ធច្បាស់លាស់ដែលមនុស្សបង្កើតប៉ុននោះទេ តែវាជារបៀបដែលញុំាអោយចំណេះទាំងនោះកើតឡើងថែមទៀតផង គេចែកពុទ្ធិជាបីសណ្ឋានគឺ ពួកនៃពុទ្ធិ ល្បិចនៃពុទ្ធិ និងទំរងនៃពុទ្ធិ	null	ពុទ្ធិសំដៅយកចំណេះដឹងទូទៅរបស់មនុស្សស ទោះក្នុងខ្លួនយើងក្តីខ្លួនអ្នកដទៃក្តី ឬនៅលើធម្មជាតិក្រៅខ្លួនយើងក្តី ប៉ុន្តែពុទ្ធិ ពុំមែនត្រឹមតែជាចំណេះដឹងស្រពេចស្រពិល ឬមានប្រព័ន្ធច្បាស់លាស់ដែលមនុស្សបង្កើតប៉ុននោះទេ តែវាជារបៀបដែលញុំាអោយចំណេះទាំងនោះកើតឡើងថែមទៀតផង គេចែកពុទ្ធិជាបីសណ្ឋានគឺ ពួកនៃពុទ្ធិ ល្បិចនៃពុទ្ធិ និងទំរងនៃពុទ្ធិ	ពុ ទ្ធិ ជា អ ្វី Ġ ពុ ទ្ធិ ច ែក ជា ប៉ ុន ្ម ាន ស ណ ្ឋ ាន Ġ	18	ពុ ទ្ធិ សំ ដ ៅ យក ចំ ណេ ះ ដ ឹង ទូ ទៅ រ ប ស់ ម នុ ស្ស ស Ġ ទ ោះ ក្នុង ខ្លួន យ ើង ក្តី ខ្លួន អ្នក ដ ទ ៃ ក្តី Ġ ឬ នៅ លើ ធម្ម ជាតិ ក្រ ៅ ខ្លួន យ ើង ក្តី Ġ ប៉ ុន ្ត ែ ពុ ទ្ធិ Ġ ពុ ំ ម ែន ត្រ ឹម តែ ជា ចំ ណេ ះ ដ ឹង ស្រ ព េច ស្រ ពិ ល Ġ ឬ មាន ប្រ ព ័ន ្ ធ ច្ បា ស់ លាស់ ដ ែល ម នុ ស្ស បង ្ក ើត ប៉ ុន ន ោះ ទេ âĢĭ Ġ តែ វា ជា រ ប ៀប ដ ែល ញ ុំ ា អោយ ចំ ណេ ះ ទ ាំង ន ោះ កើត ឡើង ថ ែម ទៀត ផ ង Ġ គ េច ែក ពុ ទ្ធិ ជា បី ស ណ ្ឋ ាន គ ឺ Ġ ព ួ ក នៃ ពុ ទ្ធិ Ġ ល ្ប ិច នៃ ពុ ទ្ធិ Ġ និង ទំ រ ង នៃ ពុ ទ្ធិ	151	▁ពុទ្ធ ិ ជា អ ្វី ▁ពុទ្ធ ិច ែក ជា ប៉ ុន ្ មាន ស ណ ្ឋ ាន ▁	17	▁ពុទ្ធ ិ សំ ដ ៅ យក ច ំណ េះ ដ ឹង ទូ ទៅ រ ប ស់ ម នុ ស្ស ស ▁ទោះ ក្នុង ខ្លួន យ ើង ក្តី ខ្លួន អ្នក ដ ទ ៃ ក្តី ▁ឬ នៅ លើ ធម្ម ជាតិ ក្រ ៅ ខ្លួន យ ើង ក្តី ▁ប៉ុន្តែ ពុ ទ្ធិ ▁ពុំ ម ែន ត្រ ឹម តែ ជា ច ំណ េះ ដ ឹង ស្រ ព េច ស្រ ពិ ល ▁ឬ មាន ប្រ ព ័ ន្ធ ច ្ប ាស់ លាស់ ដ ែល ម នុ ស្ស ប ង្ក ើត ប៉ ុន ន ោះ ទេ ▁តែ វា ជា រ ប ៀប ដ ែល ញ ុំ ា អោយ ច ំណ េះ ទ ាំង ន ោះ កើត ឡើង ថ ែម ទៀត ផ ង ▁គេច ែក ពុ ទ្ធិ ជា បី ស ណ ្ឋ ាន គ ឺ ▁ពួក នៃ ពុ ទ្ធិ ▁ល្បិច នៃ ពុ ទ្ធិ ▁និង ទំ រ ង នៃ ពុ ទ្ធិ	140
ចូរនិយាយពីការវិវត្តន៍នៃ ចម្លាក់នៅក្នុងសម័យនគរភ្នំ និងចេនឡា	null	នៅសម័យហ្វូណន ចម្លាកមានលក្ខណៈបែបឥណ្ឌា ឈរកាច់ចង្កេះ មានជន្ទល់ជាទម្រពីក្រោយ ភ្នែក ទឹកមុខឥរិយាបថ នៅសម័យចេនឡា ចម្លាក់មានលក្ខណៈជាខ្មែរ មានជំហរត្រង់ គ្មានជន្ទល់ទម្រមិនឈរកាច់ចង្កេះមានទឹកមុខ និងឥរិយាថ ហាប់មុំា ជាលក្ខណៈបែបខ្មែរ	null	នៅសម័យហ្វូណន ចម្លាកមានលក្ខណៈបែបឥណ្ឌា ឈរកាច់ចង្កេះ មានជន្ទល់ជាទម្រពីក្រោយ ភ្នែក ទឹកមុខឥរិយាបថ នៅសម័យចេនឡា ចម្លាក់មានលក្ខណៈជាខ្មែរ មានជំហរត្រង់ គ្មានជន្ទល់ទម្រមិនឈរកាច់ចង្កេះមានទឹកមុខ និងឥរិយាថ ហាប់មុំា ជាលក្ខណៈបែបខ្មែរ	ច ូរ និ យា យ ពី ការ វិ វត្ត ន៍ នៃ Ġ ច ម្ល ាក់ នៅ ក្នុង សម័យ ន គរ ភ្នំ Ġ និង ច េន ឡា Ġ	24	នៅ សម័យ ហ្វ ូ ណ ន Ġ ច ម្ល ាក មាន ល ក្ខ ណៈ ប ែប ឥ ណ្ឌ ា Ġ ឈ រក ាច់ ច ង្ក េះ Ġ មាន ជន ្ ទល់ ជា ទ ម្រ ពី ក្រ ោយ Ġ ភ ្ន ែក Ġ ទឹក មុខ ឥ រិយា ប ថ Ġ នៅ សម័យ ច េន ឡា Ġ ច ម្ល ាក់ មាន ល ក្ខ ណៈ ជា ខ្ ម ែរ Ġ មាន ជំ ហ រ ត្រ ង់ Ġ គ ្ម ាន ជន ្ ទល់ ទ ម្រ ម ិន ឈ រក ាច់ ច ង្ក េះ មាន ទឹក មុខ Ġ និង ឥ រិយា ថ Ġ ហា ប់ ម ុំ ា Ġ ជា ល ក្ខ ណៈ ប ែប ខ្ ម ែរ	102	▁ចូរ ន ិយ ាយ ពី ការ វិ វត្ត ន៍ នៃ ▁ចម្លាក់ នៅ ក្នុង សម័យ ន គរ ភ្នំ ▁និង ច េន ឡា ▁	21	▁នៅ សម័យ ហ្វ ូ ណ ន ▁ច ម្ល ាក មាន ល ក្ខ ណៈ ប ែប ឥ ណ្ឌ ា ▁ឈរ ក ាច់ ច ង្ក េះ ▁មាន ជ ន្ទ ល់ ជា ទ ម្រ ពី ក្រ ោយ ▁ភ្នែក ▁ទឹក មុខ ឥ រិយា ប ថ ▁នៅ សម័យ ច េន ឡា ▁ចម្លាក់ មាន ល ក្ខ ណៈ ជា ខ្ ម ែរ ▁មាន ជំ ហ រ ត្រ ង់ ▁គ្មាន ជ ន្ទ ល់ ទ ម្រ ម ិន ឈ រក ាច់ ច ង្ក េះ មាន ទឹក មុខ ▁និង ឥ រិយា ថ ▁ហ ាប់ ម ុំ ា ▁ជា ល ក្ខ ណៈ ប ែប ខ្ ម ែរ	96
គោលដៅនៃជីវិតរបស់មនុស្ស មិនគ្រាប់តែជាការរស់រានមានជីវិតប៉ុណ្ណោះទេ តែត្រូវរស់នៅប្រកបដោយសេចក្តីថ្លៃថ្នូរផងដែរ តើអ្នកមានយោបល់ដូចម្តេចចំពោះគំនិតខាងលើ	null	មនុស្សមិនត្រូវរស់ដើម្បីរស់ ឬរស់ដើម្បីគ្រាន់តែចម្អែត ក្រពះនោះទេ គឺត្រូវរស់ឱ្យល្អប្រកបដោយមនសិការ សីលធម៌ គុណធម៌នុស្សធម៌ ភក្តីភាពចេះគោរពច្បាប់ សិទ្ធិអ្នកដទៃ ដោយមិនបំពាននិងបំផ្លាញគេឯង និងជាតិមាតុភូមិស្រលាញ់ និងអនុវត្ត យុត្តិធម៌ សច្ចធម៌ចូលរួមការពារ សម្បត្តិវប្បធម៌ជាតិទាំង លទ្ធកម្មនិងធម្មជាតិ រក្សាបរិសា្ថនបង្កើនសមត្ថភាព ពុទ្ធិ បច្ចេកទេសរក្សាសុខភាពឱ្យល្អមិនឈ្លក់វង្វេង នឹងអបាយមុខ អំពើពាលាអាវាសែថ្នាំញៀនមិនបំផ្លាញជាតិមាតុភូមិ ទោះស្ថិតក្នុង ករណីណាក៏ដោយ រួមមត្រូវធ្វើជីវិតឱ្យថ្លៃថ្នូរ និងមានអារ្យធម៌ខ្ពង់ខ្ពស់	null	មនុស្សមិនត្រូវរស់ដើម្បីរស់ ឬរស់ដើម្បីគ្រាន់តែចម្អែត ក្រពះនោះទេ គឺត្រូវរស់ឱ្យល្អប្រកបដោយមនសិការ សីលធម៌ គុណធម៌នុស្សធម៌ ភក្តីភាពចេះគោរពច្បាប់ សិទ្ធិអ្នកដទៃ ដោយមិនបំពាននិងបំផ្លាញគេឯង និងជាតិមាតុភូមិស្រលាញ់ និងអនុវត្ត យុត្តិធម៌ សច្ចធម៌ចូលរួមការពារ សម្បត្តិវប្បធម៌ជាតិទាំង លទ្ធកម្មនិងធម្មជាតិ រក្សាបរិសា្ថនបង្កើនសមត្ថភាព ពុទ្ធិ បច្ចេកទេសរក្សាសុខភាពឱ្យល្អមិនឈ្លក់វង្វេង នឹងអបាយមុខ អំពើពាលាអាវាសែថ្នាំញៀនមិនបំផ្លាញជាតិមាតុភូមិ ទោះស្ថិតក្នុង ករណីណាក៏ដោយ រួមមត្រូវធ្វើជីវិតឱ្យថ្លៃថ្នូរ និងមានអារ្យធម៌ខ្ពង់ខ្ពស់	គោ ល ដ ៅ នៃ ជីវ ិត រ ប ស់ ម នុ ស្ស Ġ ម ិន គ្រាប់ តែ ជា ការ រស់ រា ន មាន ជីវ ិត ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ទេ Ġ តែ ត្រូវ រស់ នៅ ប្រ ក ប ដោយ សេ ច ក្តី ថ្លៃ ថ្ន ូរ ផ ង ដ ែរ Ġ ត ើ អ្នក មាន យោ ប ល់ ដូច ម្ ត េច ចំ ព ោះ គ ំ និ ត ខា ង លើ Ġ	69	ម នុ ស្ស ម ិន ត្រូវ រស់ ដើម ្ប ី រស់ Ġ ឬ រស់ ដើម ្ប ី គ្រ ាន់ តែ ច ម្ អ ែត Ġ ក្រ ព ះ ន ោះ ទេ Ġ គ ឺត ្រ ូវ រស់ ឱ្យ ល្អ âĢĭ ប្រ ក ប ដោយ ម ន សិ ការ Ġ សី ល ធម៌ Ġ គុណ ធម៌ នុ ស្ស ធម៌ Ġ ភ ក្តី ភាព ច េះ គោ រ ព ច្ បា ប់ Ġ សិ ទ្ធិ អ្នក ដ ទ ៃ Ġ ដោយ ម ិន ប ំព ាន âĢĭ និង ប ំ ផ្ល ាញ គ េ ឯ ង Ġ និង ជាតិ មា ត ុ ភ ូម ិស ្រ លា ញ ់ Ġ និង អនុ វត្ត Ġ យុត្តិ ធម៌ Ġ ស ច្ច ធម៌ ចូល រួម ការពារ Ġ សម្បត្តិ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ ទ ាំង Ġ ល ទ្ធ កម្ម និង ធម្ម ជាតិ Ġ រក ្សា បរ ិស ា ្ថ ន បង ្ក ើន សម ត្ថ ភាព Ġ ពុ ទ្ធិ Ġ ប ច្ច េក ទេស រក ្សា សុខ ភាព ឱ្យ ល្អ ម ិន ឈ ្ល ក់ វ ង ្វ េង Ġ នឹង អ បា យ មុខ Ġ អ ំព ើ ពា លា អា វា ស ែ ថ្ន ាំ ញ ៀន ម ិន ប ំ ផ្ល ាញ ជាតិ មា ត ុ ភ ូម ិ Ġ ទ ោះ ស្ ថ ិត ក្នុង Ġ ករណី ណា ក ៏ ដោយ Ġ រួម ម ត្រូវ ធ ្វ ើ ជីវ ិត ឱ្យ ថ្លៃ ថ្ន ូរ Ġ និង មាន អា រ ្យ ធម៌ ខ្ ព ង់ ខ្ ព ស់	220	▁គោលដៅ នៃ ជីវ ិត រ ប ស់ ម នុ ស្ស ▁មិន គ្រាប់ តែ ជា ការ រស់ រ ាន មាន ជីវ ិត ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ទេ ▁តែ ត្រូវ រស់ នៅ ប្រ ក ប ដោយ ស េច ក្តី ថ្លៃ ថ្ន ូរ ផ ង ដ ែរ ▁តើ អ្នក មាន យោ ប ល់ ដូច ម ្ត េច ច ំព ោះ គ ំ ន ិត ខា ង លើ ▁	64	▁មនុស្ស ម ិន ត្រូវ រស់ ដើម ្ប ី រស់ ▁ឬ រស់ ដើម ្ប ី គ្រ ាន់ តែ ច ម ្អ ែត ▁ក្រពះ ន ោះ ទេ ▁គឺ ត្រូវ រស់ ឱ្យ ល្អ ▁ប្រកបដោយ ម ន សិ ការ ▁សីលធម៌ ▁គុណ ធម៌ នុ ស្ស ធម៌ ▁ភក្តី ភាព ច េះ គ ោរ ព ច ្ប ាប់ ▁សិទ្ធិ អ្នក ដ ទ ៃ ▁ដោយ ម ិន ប ំព ាន ▁និង ប ំ ផ្ល ាញ គ េ ឯ ង ▁និង ជាតិ ម ាត ុ ភ ូម ិ ស្រលាញ់ ▁និង អនុ វត្ត ▁យុត្តិធម៌ ▁ស ច្ច ធម៌ ចូល រួម ការពារ ▁សម្បត្តិ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ ទ ាំង ▁ល ទ្ធ កម្ម និង ធម្ម ជាតិ ▁រក្សា ប រិ សា ្ថ ន ប ង្ក ើន សម ត្ថ ភាព ▁ពុទ្ធ ិ ▁បច្ចេកទេស រក ្សា សុខ ភាព ឱ្យ ល្អ ម ិន ឈ ្ល ក់ វ ង ្វ េង ▁នឹង អ ប ាយ មុខ ▁អំពើ ពា លា អា វា ស ែ ថ្ន ាំ ញ ៀន ម ិន ប ំ ផ្ល ាញ ជាតិ ម ាត ុ ភ ូម ិ ▁ទោះ ស ្ថ ិត ក្នុង ▁ករណី ណា ក ៏ ដោយ ▁រួម ម ត្រូវ ធ ្វ ើ ជីវ ិត ឱ្យ ថ្លៃ ថ្ន ូរ ▁និង មាន អា រ ្យ ធម៌ ខ្ ព ង់ ខ្ ព ស់	196
តើជីវីតប្រជាជនខ្មែរក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យជួបប្រទះនិងបញ្ហាអ្វីខ្លះ	null	ជីវីតប្រជាជនខ្មែរក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ជួបប្រទះនិងបញ្ហាដូចជាៈគ្មានសិទ្ធិសេរីភាព បំបិទសេរីភាពផ្នែកជំនឿសាសនាគ្មានកម្មសិទ្ធិផ្ទាល់ខ្លួនត្រូវគេបង្ខំឲ្យធ្វើការយ៉ាងធ្ងនធ្ងរ គ្មានពេលឈប់សម្រាក និងផ្តល់របបអាហារមិនគ្រប់គ្រាន់គ្មានសន្តិសុខផ្ទាល់ខ្លួនរស់ក្នុងភាពភ័យខ្លាចបង្ខំគេឲ្យរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍តាមអង្គការកជាអ្នកកំណត់ សាមីខ្លួនគ្មានសិទ្ធិសម្រេចឡើយប្រជាជនស្លូតត្រង់ត្រូវគេធ្វើទារុណកម្ម ជាប់គុក ឬសម្លាប់ចោលដោយគ្រាន់តែមានកំហុសបន្តិចបន្តួចឬចោទប្រកាន់ថាជាខ្មាំងរបស់អង្គការត្រូវព្រាតប្រាស់គ្រួសារ សាច់ញាតិបងប្អូនដែលបន្សល់ទុកនូវស្រ្តីមេម៉ាយ កុមារកំព្រាជាច្រើននាក់	null	ជីវីតប្រជាជនខ្មែរក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ជួបប្រទះនិងបញ្ហាដូចជាៈគ្មានសិទ្ធិសេរីភាព បំបិទសេរីភាពផ្នែកជំនឿសាសនាគ្មានកម្មសិទ្ធិផ្ទាល់ខ្លួនត្រូវគេបង្ខំឲ្យធ្វើការយ៉ាងធ្ងនធ្ងរ គ្មានពេលឈប់សម្រាក និងផ្តល់របបអាហារមិនគ្រប់គ្រាន់គ្មានសន្តិសុខផ្ទាល់ខ្លួនរស់ក្នុងភាពភ័យខ្លាចបង្ខំគេឲ្យរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍តាមអង្គការកជាអ្នកកំណត់ សាមីខ្លួនគ្មានសិទ្ធិសម្រេចឡើយប្រជាជនស្លូតត្រង់ត្រូវគេធ្វើទារុណកម្ម ជាប់គុក ឬសម្លាប់ចោលដោយគ្រាន់តែមានកំហុសបន្តិចបន្តួចឬចោទប្រកាន់ថាជាខ្មាំងរបស់អង្គការត្រូវព្រាតប្រាស់គ្រួសារ សាច់ញាតិបងប្អូនដែលបន្សល់ទុកនូវស្រ្តីមេម៉ាយ កុមារកំព្រាជាច្រើននាក់	ត ើ ជីវ ីត ប្រ ជា ជន ខ្ ម ែរ ក្នុង រ ប ប ក ម្ព ុ ជា ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ជ ួ ប ប្រ ទ ះ និង ប ញ ្ហ ា អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	37	ជីវ ីត ប្រ ជា ជន ខ្ ម ែរ ក្នុង រ ប ប ក ម្ព ុ ជា ប្រ ជា ធិបតេយ្យ Ġ ជ ួ ប ប្រ ទ ះ និង ប ញ ្ហ ា ដូច ជា ៈ គ ្ម ាន សិ ទ្ធិ សេ រី ភាព Ġ ប ំ ប ិ ទ សេ រី ភាព ផ្ ន ែក ជំ ន ឿ សា ស នា គ ្ម ាន កម្ម សិ ទ្ធិ ផ្ ទ ាល់ ខ្លួន ត្រូវ គ េ បង ្ខ ំ ឲ្យ ធ ្វ ើក ារ យ៉ាង ធ ្ង ន ធ ្ង រ Ġ គ ្ម ាន ពេល ឈ ប់ សម ្រា ក Ġ និង ផ្ ត ល់ រ ប ប អា ហា រ ម ិន គ្រ ប់ គ្រ ាន់ គ ្ម ាន ស ន្ត ិស ុ ខ ផ្ ទ ាល់ ខ្លួន រស់ ក្នុង ភាព ភ ័យ ខ្ លា ច បង ្ខ ំ គ េ ឲ្យ រ ៀប អា ពា ហ៍ ពិ ពា ហ៍ តា ម អង្គ ការ ក ជា អ្នក កំ ណ ត់ Ġ សា មី ខ្លួន គ ្ម ាន សិ ទ្ធិ សម ្រ េច ឡ ើយ ប្រ ជា ជន ស្ ល ូត ត្រ ង់ ត្រូវ គ េ ធ ្វ ើ ទ ារ ុ ណ កម្ម Ġ ជាប់ គ ុក Ġ ឬ សម ្លា ប់ ចោល ដោយ គ្រ ាន់ តែ មាន កំ ហ ុស ប ន្ត ិច ប ន្ត ួច ឬ ច ោទ ប្រ កាន់ ថា ជា ខ្ មា ំ ង រ ប ស់ អង្គ ការ ត្រូវ ព្រ ាត ប្រា ស់ គ្រួសារ Ġ សា ច ់ ញ ាត ិប ង ប្ អូ ន ដ ែល ប ន្ ស ល់ ទុក ន ូវ ស្រ ្ត ី មេ ម៉ា យ Ġ ក ុម ារ កំ ព្រ ា ជា ច្ រ ើន នាក់	267	▁តើ ជីវ ីត ប្រ ជា ជន ខ្ ម ែរ ក្នុង រ ប ប ក ម្ព ុ ជា ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ជ ួ ប ប្រ ទ ះ និង ប ញ ្ហ ា អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	36	▁ជីវ ីត ប្រ ជា ជន ខ្ ម ែរ ក្នុង រ ប ប ក ម្ព ុ ជា ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ▁ជួបប្រទះ និង ប ញ ្ហ ា ដូច ជា ៈ គ ្ មាន សិ ទ្ធិ សេ រី ភាព ▁បំ ប ិ ទ សេ រី ភាព ផ្ ន ែក ជំ ន ឿ សា ស នា គ ្ មាន កម្ម សិ ទ្ធិ ផ្ ទ ាល់ ខ្លួន ត្រូវ គ េ បង ្ខ ំ ឲ្យ ធ ្វ ើ ការ យ៉ាង ធ ្ង ន ធ ្ង រ ▁គ្មាន ពេល ឈ ប់ ស ម្រ ាក ▁និង ផ្ ត ល់ រ ប ប អា ហា រ ម ិន គ្រ ប់ គ្រ ាន់ គ ្ មាន ស ន្ត ិ សុខ ផ្ ទ ាល់ ខ្លួន រស់ ក្នុង ភាព ភ ័យ ខ ្លា ច បង ្ខ ំ គ េ ឲ្យ រ ៀប អា ពា ហ៍ ពិ ពា ហ៍ ត ាម អង្គ ការ ក ជា អ្នក ក ំណ ត់ ▁សាម ី ខ្លួន គ ្ មាន សិ ទ្ធិ ស ម្រ េច ឡ ើយ ប្រ ជា ជន ស ្ល ូត ត្រ ង់ ត្រូវ គ េ ធ ្វ ើ ទ ា រុណ កម្ម ▁ជាប់ គ ុក ▁ឬ ស ម្ល ាប់ ចោល ដោយ គ្រ ាន់ តែ មាន កំ ហ ុស ប ន្ត ិច ប ន្ត ួច ឬ ច ោទ ប្រ កាន់ ថា ជា ខ្ ម ាំង រ ប ស់ អង្គ ការ ត្រូវ ព្រ ាត ប្រ ាស់ គ្រួសារ ▁សាច់ញាតិ បង ប ្អ ូន ដ ែល ប ន្ ស ល់ ទុក ន ូវ ស្រ ្ត ី មេ ម៉ា យ ▁កុមារ ក ំព ្រា ជា ច ្រ ើន នាក់	249
តើនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៦៧.១៩៦៨ តើស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសកម្ពុជាមានលក្ខណៈដូចម្តេច	null	នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៦៧ ១៩៦៨ ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសកម្ពុជា មានដំណើររាំងស្ទះដោយសារបាត់បង់ប្រាក់ចំណូលដែលជាលទ្ធផលនៃការរត់ពន្ធការគ្រប់គ្រងឧស្សាហកម្មរដ្ឋមិនបានល្អការចំណាយខ្វះតុល្យភាពបញ្ហាកសិកម្មក៏ជូបវិបត្តិ ប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្តគ្មានសិទ្ធិនាំឲ្យទិន្នផលកសិកម្មទាប	null	នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៦៧ ១៩៦៨ ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសកម្ពុជា មានដំណើររាំងស្ទះដោយសារបាត់បង់ប្រាក់ចំណូលដែលជាលទ្ធផលនៃការរត់ពន្ធការគ្រប់គ្រងឧស្សាហកម្មរដ្ឋមិនបានល្អការចំណាយខ្វះតុល្យភាពបញ្ហាកសិកម្មក៏ជូបវិបត្តិ ប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្តគ្មានសិទ្ធិនាំឲ្យទិន្នផលកសិកម្មទាប	ត ើន ៅ ក្នុង ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៦ ៧ . ១៩ ៦ ៨ Ġ ត ើស ្ថ ាន ភាព សេ ដ្ឋ កិច្ច ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា មាន ល ក្ខ ណៈ ដូច ម្ ត េច Ġ	33	នៅ ក្នុង ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៦ ៧ Ġ ១៩ ៦ ៨ Ġ ស្ថាន ភាព សេ ដ្ឋ កិច្ច ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា Ġ មាន ដំណើរ រា ំ ង ស្ទ ះ ដោយ សារ បា ត់ បង់ ប្រា ក់ ចំ ណូ ល ដ ែល ជា ល ទ្ធ ផល នៃ ការ រ ត់ ពន្ធ ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ឧ ស្សា ហ កម្ម រដ្ឋ ម ិន បាន ល្អ ការ ចំ ណា យ ខ្វ ះ ត ុល ្យ ភាព ប ញ ្ហ ាក សិ កម្ម ក ៏ ជ ូប វិ ប ត្តិ Ġ ប្រ ព ័ន ្ ធ ធា រា សា ស្រ ្ត គ ្ម ាន សិ ទ្ធិ នាំ ឲ្យ ទិ ន្ន ផល ក សិ កម្ម ទ ាប	110	▁តើ នៅ ក្នុង ឆ្នាំ ▁១៩ ៦ ៧ . ១ ៩៦ ៨ ▁តើ ស្ថាន ភាព សេ ដ្ឋ កិច្ច ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា មាន ល ក្ខ ណៈ ដូច ម ្ត េច ▁	30	▁នៅក្នុង ឆ្នាំ ▁១៩ ៦ ៧ ▁១៩ ៦ ៨ ▁ស្ថានភាព សេ ដ្ឋ កិច្ច ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ▁មាន ដំណើរ រ ាំង ស្ទ ះ ដោយ សារ ប ាត់ បង់ ប្រ ាក់ ច ំណ ូល ដ ែល ជា ល ទ្ធ ផល នៃ ការ រ ត់ ពន្ធ ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ឧ ស្សា ហ កម្ម រដ្ឋ ម ិន បាន ល្អ ការ ច ំណ ាយ ខ្វ ះ ត ុល ្យ ភាព ប ញ ្ហ ាក សិ កម្ម ក ៏ ជ ូប វិ ប ត្តិ ▁ប្រព័ន្ធ ធា រា សា ស្រ ្ត គ ្ មាន សិ ទ្ធិ នាំ ឲ្យ ទិ ន្ន ផល ក សិ កម្ម ទ ាប	103
ហេតុដូចម្តេចបានជាប្អូនៗមកដាក់ពាក្យចូលប្រលងក្របខណ្ឌរបស់ក្រសួងអប់រំយុវជននិងកីឡា	null	មូលហេតុដែលនាំអោយខ្ញុំដាក់ពាក្យចូលប្រឡងចូលក្របខណ្ឌរបស់ក្រសួងអប់រំយុវជននិងកីឡាហើយនាំអោយខ្ញុំស្រឡាញ់មុខរបរវិជ្ចាជីវៈគ្រូបង្រៀនព្រោះជាមុខរបរសុចរិតមុចរបរគ្រូបង្រៀនជាមុខរបរមួយថ្លៃថ្នូរ ឧត្តមនិងមានគុណប្រយោជន៏ចំពោះមាតុភូមិក្នុងការបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្សដើម្បីអភិវឌ្ឍន៏សង្គមជាតិដូចមានពាក្យស្លោកបានពោលថាដាំក្នុងសាលា ផ្លែក្នុងសហគមន៏	null	មូលហេតុដែលនាំអោយខ្ញុំដាក់ពាក្យចូលប្រឡងចូលក្របខណ្ឌរបស់ក្រសួងអប់រំយុវជននិងកីឡាហើយនាំអោយខ្ញុំស្រឡាញ់មុខរបរវិជ្ចាជីវៈគ្រូបង្រៀនព្រោះជាមុខរបរសុចរិតមុចរបរគ្រូបង្រៀនជាមុខរបរមួយថ្លៃថ្នូរ ឧត្តមនិងមានគុណប្រយោជន៏ចំពោះមាតុភូមិក្នុងការបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្សដើម្បីអភិវឌ្ឍន៏សង្គមជាតិដូចមានពាក្យស្លោកបានពោលថាដាំក្នុងសាលា ផ្លែក្នុងសហគមន៏	ហេតុ ដូច ម្ ត េច បាន ជា ប្ អូ ន ៗ មក ដា ក់ ពាក្យ ចូល ប្រ លង ក្រ ប ខ ណ្ឌ រ ប ស់ ក្រ ស ួង អ ប់ រំ យ ុ វ ជន និង ក ី ឡា Ġ	39	ម ូល ហេតុ ដ ែល នាំ អោយ ខ្ ញ ុំ ដា ក់ ពាក្យ ចូល ប្រ ឡ ង ចូល ក្រ ប ខ ណ្ឌ រ ប ស់ ក្រ ស ួង អ ប់ រំ យ ុ វ ជន និង ក ី ឡា ហើយ នាំ អោយ ខ្ ញ ុំ ស្រ ឡា ញ ់ មុខ រ បរ វិ ជ ្ច ា ជីវ ៈ គ្រ ូប ង ្រ ៀន ព្រ ោះ ជា មុខ រ បរ សុ ចរ ិត âĢĭ ម ុច រ âĢĭ បរ គ្រ ូប ង ្រ ៀន ជា មុខ រ បរ មួយ ថ្លៃ ថ្ន ូរ Ġ ឧ ត្ត ម និង មាន គុណ ប្រ យោ ជន ៏ ចំ ព ោះ មា ត ុ ភ ូម ិក ្ន ុង ការ បណ្ត ុះ បណ្ត ាល ធ ន ធាន ម នុ ស្ស ដើម ្ប ី អភិវឌ្ឍ ន ៏ សង ្ គម ជាតិ ដូច មាន ពាក្យ ស្ លោក បាន ព ោល ថា ដា ំ ក្នុង សា លា Ġ ផ្ល ែក ្ន ុង ស ហ គម ន ៏	154	▁ហេតុ ដូច ម ្ត េច បាន ជា ប ្អ ូន ៗ មក ដ ាក់ ពាក្យ ចូល ប្រ លង ក្រ ប ខ ណ្ឌ រ ប ស់ ក្រ ស ួង អ ប់ រំ យ ុ វ ជន និង ក ី ឡា ▁	39	▁មូលហេតុ ដ ែល នាំ អោយ ខ្ ញ ុំ ដ ាក់ ពាក្យ ចូល ប្រ ឡ ង ចូល ក្រ ប ខ ណ្ឌ រ ប ស់ ក្រ ស ួង អ ប់ រំ យ ុ វ ជន និង ក ី ឡា ហើយ នាំ អោយ ខ្ ញ ុំ ស្រ ឡ ាញ់ មុខ រ បរ វិ ជ ្ច ា ជីវ ៈ គ្រ ូប ង ្រ ៀន ព្រ ោះ ជា មុខ រ បរ សុ ចរ ិត ▁ម ុច រ ▁បរ គ្រ ូប ង ្រ ៀន ជា មុខ រ បរ មួយ ថ្លៃ ថ្ន ូរ ▁ឧត្តម និង មាន គុណ ប្រ យោ ជន ៏ ច ំព ោះ ម ាត ុ ភ ូម ិ ក្នុង ការ បណ្ត ុះ បណ្ត ាល ធ ន ធាន ម នុ ស្ស ដើម ្ប ី អភិវឌ្ឍ ន ៏ ស ង្គ ម ជាតិ ដូច មាន ពាក្យ ស្ លោក បាន ព ោល ថា ដ ាំ ក្នុង សា លា ▁ផ្លែ ក្នុង ស ហ គម ន ៏	146
តើលោក ហ្គោត វ៉តបានធ្លាក់ពីតំណែងនៅឆ្នាំ ណាហើយនរណាជាអ្នកឡើងជំនួសហើយគាត់បានកំណែទម្រង់នយោបាយដូចម្ដេច	null	លោក ហ្គោត វ៉តបានធ្លាក់ពីតំណែងនៅឆ្នាំ ១៩៦៨ ហើយអ្នកដែលបានឡើងជំនួស គឺលោក ឌុប ស៊ីកគាត់បានកំណែទម្រង់នយោបាយ ដោយបញ្ចូលទស្សនៈ លិទ្ធិ ប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងរបបកុំមុយនីស្ដ ដែលកំពុងចាត់ស្រះហៅថា និទាឃៈរដូវនៃ ក្រុងប្រាក់ដែលគាំទ្រសេរីភាពដល់ការបញ្ចេញមតិនិងសិទ្ធិនយោបាយរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ	null	លោក ហ្គោត វ៉តបានធ្លាក់ពីតំណែងនៅឆ្នាំ ១៩៦៨ ហើយអ្នកដែលបានឡើងជំនួស គឺលោក ឌុប ស៊ីកគាត់បានកំណែទម្រង់នយោបាយ ដោយបញ្ចូលទស្សនៈ លិទ្ធិ ប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងរបបកុំមុយនីស្ដ ដែលកំពុងចាត់ស្រះហៅថា និទាឃៈរដូវនៃ ក្រុងប្រាក់ដែលគាំទ្រសេរីភាពដល់ការបញ្ចេញមតិនិងសិទ្ធិនយោបាយរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ	ត ើ លោក Ġ ហ្គោ ត Ġ វ ៉ ត បាន ធ ្លា ក់ ពី ត ំណ ែង នៅ ឆ្នាំ Ġ ណា ហើយ ន រណ ា ជា អ្នក ឡើង ជំ ន ួស ហើយ គ ាត់ បាន កំ ណ ែ ទ ម្រ ង់ ន យោ បា យ ដូច ម្ ដ េច Ġ	47	លោក Ġ ហ្គោ ត Ġ វ ៉ ត បាន ធ ្លា ក់ ពី ត ំណ ែង នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៦ ៨ Ġ ហើយ អ្នក ដ ែល បាន ឡើង ជំ ន ួស Ġ គ ឺ លោក Ġ ឌ ុប Ġ ស៊ី ក គ ាត់ បាន កំ ណ ែ ទ ម្រ ង់ ន យោ បា យ Ġ ដោយ បញ្ចូល ទ ស្ស នៈ Ġ ល ិទ្ធ ិ Ġ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ នៅ ក្នុង រ ប ប ក ុំ ម ុយ នី ស្ ដ Ġ ដ ែល កំ ពុ ង ច ាត់ ស្រ ះ ហ ៅ ថា Ġ និ ទ ា ឃ ៈ រ ដ ូវ នៃ Ġ ក្រុង âĢĭ ប្រា ក់ ដ ែល គ ាំ ទ្រ សេ រី ភាព ដល់ ការ បញ្ច េញ ម តិ និង សិ ទ្ធិ ន យោ បា យ រ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ	123	▁តើ លោក ▁ហ្គ ោត ▁វ៉ ត បាន ធ ្ល ាក់ ពី ត ំណ ែង នៅ ឆ្នាំ ▁ណា ហើយ ន រ ណា ជា អ្នក ឡើង ជំ ន ួស ហើយ គ ាត់ បាន ក ំណ ែ ទ ម្រ ង់ ន យោ ប ាយ ដូច ម្ ដ េច ▁	45	▁លោក ▁ហ្គ ោត ▁វ៉ ត បាន ធ ្ល ាក់ ពី ត ំណ ែង នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៦ ៨ ▁ហើយ អ្នក ដ ែល បាន ឡើង ជំ ន ួស ▁គឺ លោក ▁ឌុប ▁ស៊ី ក គ ាត់ បាន ក ំណ ែ ទ ម្រ ង់ ន យោ ប ាយ ▁ដោយ បញ្ចូល ទ ស្ស នៈ ▁ល ិ ទ្ធិ ▁ប្រជាធិបតេយ្យ នៅ ក្នុង រ ប ប ក ុំ ម ុយ នី ស្ ដ ▁ដែល ក ំព ុង ច ាត់ ស្រ ះ ហ ៅ ថា ▁និ ទ ា ឃ ៈ រ ដ ូវ នៃ ▁ក្រុង ▁ប្រាក់ ដ ែល គ ាំ ទ្រ សេ រី ភាព ដល់ ការ បញ្ច េញ ម តិ និង ស ិទ្ធ ិន យោ ប ាយ រ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ	116
ដូចម្តេចដែលហៅថាព្រហ្មញ្ញសាសនា	null	ព្រហ្មញ្ញសាសនា គឺជាសាសនារបស់ព្រះព្រហ្មឬសាសនាតមកពីព្រះព្រហ្ម ដែលមានពួកព្រាហ្មណ៍ប្រកាន់ខ្លួនថាជាបុត្ររបស់ព្រះព្រហ្មកាន់កាប់ប្រតិបត្តិសាសនានេះ ទើបគេហៅថា សាសនាព្រាហណ៍ តាមការស្រាវជ្រាវខាងប្រវត្តិសាស្រ្តគេបានដឹងថា សាសនាព្រាហ្មណ៍នេះត្រូវបាននាំចូលប្រទេសឥណ្ឌាដោយពួកអារ្យ ឬអារ្យ័ន កាលពីដើម ជនជាតិអារ្យបានរស់នៅតំបន់ ក្នុងភូមិភាគ និងខ្ពង់រាប ដែលគេចាត់ទុកជាដំបូងពិភពលោកនៅតាមឆ្នេរសមុទ្រ និងឆ្នេរសមុទ្រ ភូមិភាគទាំងនេះជាលំនៅស្ថាននៃសាខាមួយធំនៃមនុស្សបូរាណហៅអារ្យនេះឯង បន្ទាប់មកពួកអារ្យបានចូលលុកលុយប្រទេសអឺរ៉ុបមួយផ្នែក ហើយមួយផ្នែកទៀតចូលលុកលុយប្រទេសឥណ្ឌាភាគខាងជើងប្រមាណជា១៥០០ឆ្នាំមុនគ្រិស្តសករាជ ដូច្នេះហើយ ទើបគេចាត់ទុកពួកអារ្យជាបុព្វបុរសនៃអំបូរឥណ្ឌាអឹរ៉ុប នៅប្រទេសឥណ្ឌាពួកទ្រាវិឌ ដែលជាម្ចាស់ស្រុកបានខិតខំស៊ូច្បាំងណាស់ដែរ ប៉ុន្តែពុំអាចយកជ័យជំនះបានដោយសារពួកអារ្យមានគ្រឿងចម្បាំងជំនាញៗជាងដូចជារថចម្បាំងទឹកដោយសេះមួយ ឬសេះពីរឬសេះច្រើនជាងដើម ពួកអារ្យក៏ចូលមកគ្រប់គ្រងពួកទ្រាវិឌ ហើយក៏បានចាប់ផ្សាយលទ្ធិសាសនាតាំងពីពេលនោះមក ឯពួកព្រាហ្មណ៍ដែលមានការថែរក្សា និងផ្សាយលទ្ធិសាសនានេះក៏បានរៀបចំកែខៃផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈទ្រឹស្តីអោយកាន់តែប្រសើរឡើងតាមការនិយមរាប់អានក្នុងសម័យនីមួយៗថែមទៀត ព្រាហ្មណ៍សាសនា ទំនងបានផ្សាយចូលមកដល់ប្រទេសខ្មែរយើងមុនពុទ្ធសាសនា នៅដើមសតវត្សរ៍ទីមួយនៃគស តាមរយៈពួកឈ្មួញឥណ្ឌាដែលធ្វើដំណើរតាមសំពៅមកទាក់ទងលក់ដូរជាមួយអ្នកស្រុក ដោយពួកឈ្មួញទាំងនោះច្រើនតែជាអ្នកចេះដឹងខាងព្រាហ្មណ៍សាសនាផងហើយដោយមានឈ្មួញខ្លះបានរៀបការជាមួយស្រីខ្មែរផង ម្ល៉ោះហើយឥទ្ធិពលសាសនាព្រាហ្មណ៍ក៏បានជ្រូតជ្រាបយ៉ាងខ្លាំងទៅលើជនជាតិខ្មែរយើង ម៉្យាងទៀត យើងបានដឹងតាមប្រវត្តិសាស្រ្តថា កាលនោះប្រទេសខ្មែរយើងគ្រប់គ្រងដោយព្រះនាង លីវ យី ហើយមានស្តេចឥណ្ឌាព្រះនាងហ៊ុន ទៀន បានលើកទ័ពមកច្បាំងដណ្តើមយកទឹកដីខ្មែរ ក្រោយដែលមានជ័យជំនះលើព្រះនាងលីវ យី ព្រះបាទហ៊ុន ទៀនក៏បានរៀបអភិសេកក្សត្រីអង្គនេះជាអគ្គមហេសី ហើយបានប្រកាសតាំងខ្លួនជាស្តេចព្រមទាំងបានរៀបចំទឹកដីខ្មែរតាមទស្សនៈពួកឥណ្ឌាបែបព្រាហ្មណ៍ ថែមទៀតម្ល៉ោះហើយលទ្ធិព្រាហ្មណ៍ក៏រីកដុះដាលឡើងជាលំដាប់	null	ព្រហ្មញ្ញសាសនា គឺជាសាសនារបស់ព្រះព្រហ្មឬសាសនាតមកពីព្រះព្រហ្ម ដែលមានពួកព្រាហ្មណ៍ប្រកាន់ខ្លួនថាជាបុត្ររបស់ព្រះព្រហ្មកាន់កាប់ប្រតិបត្តិសាសនានេះ ទើបគេហៅថា សាសនាព្រាហណ៍ តាមការស្រាវជ្រាវខាងប្រវត្តិសាស្រ្តគេបានដឹងថា សាសនាព្រាហ្មណ៍នេះត្រូវបាននាំចូលប្រទេសឥណ្ឌាដោយពួកអារ្យ ឬអារ្យ័ន កាលពីដើម ជនជាតិអារ្យបានរស់នៅតំបន់ ក្នុងភូមិភាគ និងខ្ពង់រាប ដែលគេចាត់ទុកជាដំបូងពិភពលោកនៅតាមឆ្នេរសមុទ្រ និងឆ្នេរសមុទ្រ ភូមិភាគទាំងនេះជាលំនៅស្ថាននៃសាខាមួយធំនៃមនុស្សបូរាណហៅអារ្យនេះឯង បន្ទាប់មកពួកអារ្យបានចូលលុកលុយប្រទេសអឺរ៉ុបមួយផ្នែក ហើយមួយផ្នែកទៀតចូលលុកលុយប្រទេសឥណ្ឌាភាគខាងជើងប្រមាណជា១៥០០ឆ្នាំមុនគ្រិស្តសករាជ ដូច្នេះហើយ ទើបគេចាត់ទុកពួកអារ្យជាបុព្វបុរសនៃអំបូរឥណ្ឌាអឹរ៉ុប នៅប្រទេសឥណ្ឌាពួកទ្រាវិឌ ដែលជាម្ចាស់ស្រុកបានខិតខំស៊ូច្បាំងណាស់ដែរ ប៉ុន្តែពុំអាចយកជ័យជំនះបានដោយសារពួកអារ្យមានគ្រឿងចម្បាំងជំនាញៗជាងដូចជារថចម្បាំងទឹកដោយសេះមួយ ឬសេះពីរឬសេះច្រើនជាងដើម ពួកអារ្យក៏ចូលមកគ្រប់គ្រងពួកទ្រាវិឌ ហើយក៏បានចាប់ផ្សាយលទ្ធិសាសនាតាំងពីពេលនោះមក ឯពួកព្រាហ្មណ៍ដែលមានការថែរក្សា និងផ្សាយលទ្ធិសាសនានេះក៏បានរៀបចំកែខៃផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈទ្រឹស្តីអោយកាន់តែប្រសើរឡើងតាមការនិយមរាប់អានក្នុងសម័យនីមួយៗថែមទៀត ព្រាហ្មណ៍សាសនា ទំនងបានផ្សាយចូលមកដល់ប្រទេសខ្មែរយើងមុនពុទ្ធសាសនា នៅដើមសតវត្សរ៍ទីមួយនៃគស តាមរយៈពួកឈ្មួញឥណ្ឌាដែលធ្វើដំណើរតាមសំពៅមកទាក់ទងលក់ដូរជាមួយអ្នកស្រុក ដោយពួកឈ្មួញទាំងនោះច្រើនតែជាអ្នកចេះដឹងខាងព្រាហ្មណ៍សាសនាផងហើយដោយមានឈ្មួញខ្លះបានរៀបការជាមួយស្រីខ្មែរផង ម្ល៉ោះហើយឥទ្ធិពលសាសនាព្រាហ្មណ៍ក៏បានជ្រូតជ្រាបយ៉ាងខ្លាំងទៅលើជនជាតិខ្មែរយើង ម៉្យាងទៀត យើងបានដឹងតាមប្រវត្តិសាស្រ្តថា កាលនោះប្រទេសខ្មែរយើងគ្រប់គ្រងដោយព្រះនាង លីវ យី ហើយមានស្តេចឥណ្ឌាព្រះនាងហ៊ុន ទៀន បានលើកទ័ពមកច្បាំងដណ្តើមយកទឹកដីខ្មែរ ក្រោយដែលមានជ័យជំនះលើព្រះនាងលីវ យី ព្រះបាទហ៊ុន ទៀនក៏បានរៀបអភិសេកក្សត្រីអង្គនេះជាអគ្គមហេសី ហើយបានប្រកាសតាំងខ្លួនជាស្តេចព្រមទាំងបានរៀបចំទឹកដីខ្មែរតាមទស្សនៈពួកឥណ្ឌាបែបព្រាហ្មណ៍ ថែមទៀតម្ល៉ោះហើយលទ្ធិព្រាហ្មណ៍ក៏រីកដុះដាលឡើងជាលំដាប់	ដូច ម្ ត េច ដ ែល ហ ៅ ថា ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា Ġ	15	ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា Ġ គ ឺ ជា សា ស នា រ ប ស់ ព្រ ះ ព្រ ហ្ម ឬ សា ស នា ត មក ពី ព្រ ះ ព្រ ហ្ម Ġ ដ ែល មាន ព ួ ក ព្រ ា ហ្ម ណ៍ ប្រ កាន់ ខ្លួន ថា ជា ប ុត ្រ រ ប ស់ ព្រ ះ ព្រ ហ្ម កាន់ កា ប់ ប្រ តិ ប ត្តិ សា ស នា នេះ Ġ ទ ើប គ េ ហ ៅ ថា Ġ សា ស នា ព្រ ា ហ ណ៍ Ġ តា មក ារ ស្រ ាវ ជ្រ ាវ ខា ង ប្រ វត្ត ិស ាស ្រ ្ត គ េ បាន ដ ឹង ថា Ġ សា ស នា ព្រ ា ហ្ម ណ៍ នេះ ត្រូវ បាន នាំ ចូល ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ា ដោយ ព ួ ក អា រ ្យ Ġ ឬ អា រ ្យ ័ន Ġ កាល ពី ដើម Ġ ជន ជាតិ អា រ ្យ បាន រស់ នៅ ត ំ ប ន់ Ġ ក្នុង ភ ូម ិ ភាគ Ġ និង ខ្ ព ង់ រា ប Ġ ដ ែល គ េច ាត់ ទុក ជា ដំ បូ ង ពិ ភព លោក នៅ តា ម ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ Ġ និង ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ Ġ ភ ូម ិ ភាគ ទ ាំង នេះ ជា លំ នៅ ស្ថាន នៃ សា ខា មួយ ធ ំ នៃ ម នុ ស្ស បូ រា ណ ហ ៅ អា រ ្យ នេះ ឯ ង Ġ បន្ទាប់ មក ព ួ ក អា រ ្យ បាន ចូល ល ុក ល ុយ ប្រ ទេស អ ឺ រ៉ ុប មួយ ផ្ ន ែក Ġ ហើយ មួយ ផ្ ន ែក ទៀត ចូល ល ុក ល ុយ ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ា ភាគ ខា ង ជើង ប្រ មា ណ ជា ១ ៥០០ ឆ្នាំ ម ុន គ្រ ិស ្ត ស ករ ា ជ Ġ ដូច ្ន េះ ហើយ Ġ ទ ើប គ េច ាត់ ទុក ព ួ ក អា រ ្យ ជា ប ុ ព្វ ប ុរ ស នៃ អ ំ បូ រ ឥ ណ្ឌ ា អ ឹ រ៉ ុប Ġ នៅ ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ា ព ួ ក ទ្រ ាវ ិ ឌ Ġ ដ ែល ជា ម្ចាស់ ស្រ ុក បាន ខ ិត ខ ំ ស៊ូ ច្ បា ំ ង ណា ស់ ដ ែរ Ġ ប៉ ុន ្ត ែ ពុ ំ អា ច យក ជ ័យ ជំ ន ះ បាន ដោយ សារ ព ួ ក អា រ ្យ មាន គ្រឿង ច ម្ បា ំ ង ជំ នា ញ ៗ ជា ង ដូច ជា រ ថ ច ម្ បា ំ ង ទឹក ដោយ សេ ះ មួយ Ġ ឬ សេ ះ ពី រ âĢĭ ឬ សេ ះ ច្ រ ើន ជា ង ដើម Ġ ព ួ ក អា រ ្យ ក ៏ ចូល មក គ្រ ប់ គ្រ ង ព ួ ក ទ្រ ាវ ិ ឌ Ġ ហើយ ក ៏ បាន ច ាប់ ផ្សាយ ល ទ្ធិ សា ស នា តាំង ពី ពេល ន ោះ មក Ġ ឯ ព ួ ក ព្រ ា ហ្ម ណ៍ ដ ែល មាន ការ ថ ែរ ក្ស ា Ġ និង ផ្សាយ ល ទ្ធិ សា ស នា នេះ ក ៏ បាន រៀបចំ ក ែ ខ ៃ ផ្ល ាស់ ប្ តូ រ ទ ស្ស នៈ ទ្រ ឹ ស្ត ី អោយ កាន់ តែ ប្រសើរ ឡើង តា មក ារ និយម រា ប់ អាន ក្នុង សម័យ នី មួយ ៗ ថ ែម ទៀត Ġ ព្រ ា ហ្ម ណ៍ សា ស នា Ġ ទំ ន ង បាន ផ្សាយ ចូល មក ដល់ ប្រ ទេស ខ្ ម ែរ យ ើង ម ុន ពុ ទ្ធ សា ស នា Ġ នៅ ដើម ស ត វ ត ្ស រ ៍ ទី មួយ នៃ គ ស Ġ តា ម រយ ៈ ព ួ ក ឈ ្ម ួញ ឥ ណ្ឌ ា ដ ែល ធ ្វ ើ ដំណើរ តា ម សំ ព ៅ មក ទ ាក់ ទ ង ល ក់ ដ ូរ ជា មួយ អ្នក ស្រ ុក Ġ ដោយ ព ួ ក ឈ ្ម ួញ ទ ាំង ន ោះ ច្ រ ើន តែ ជា អ្នក ច េះ ដ ឹង ខា ង ព្រ ា ហ្ម ណ៍ សា ស នា ផ ង ហើយ ដោយ មាន ឈ ្ម ួញ ខ្ ល ះ បាន រ ៀប ការ ជា មួយ ស្រី ខ្ ម ែរ ផ ង Ġ ម្ល ៉ ោះ âĢĭ ហើយ ឥ ទ្ធិ ពល សា ស នា ព្រ ា ហ្ម ណ៍ ក ៏ បាន ជ្រ ូត ជ្រ ាប យ៉ាង ខ្ លា ំ ង ទៅ លើ ជន ជាតិ ខ្ ម ែរ យ ើង Ġ ម៉ ្យា ង ទៀត Ġ យ ើង បាន ដ ឹង តា ម ប្រ វត្ត ិស ាស ្រ ្ត ថា Ġ កាល ន ោះ ប្រ ទេស ខ្ ម ែរ យ ើង គ្រ ប់ គ្រ ង ដោយ ព្រ ះ នា ង Ġ លី វ Ġ យ ី Ġ ហើយ មាន ស្ត េច ឥ ណ្ឌ ា ព្រ ះ នា ង ហ៊ ុន Ġ ទ ៀន Ġ បាន លើក ទ ័ ព មក ច្ បា ំ ង ដ ណ្ត ើម យក ទឹក ដ ី ខ្ ម ែរ Ġ ក្រ ោយ ដ ែល មាន ជ ័យ ជំ ន ះ លើ ព្រ ះ នា ង លី វ Ġ យ ី Ġ ព្រ ះ បាទ ហ៊ ុន Ġ ទ ៀន ក ៏ បាន រ ៀប អ ភិ សេ ក ក្សត្រ ី អង្គ នេះ ជា អ គ្គ ម ហ េស ី Ġ ហើយ បាន ប្រ កាស តាំង ខ្លួន ជា ស្ត េច ព្រ ម ទ ាំង បាន រៀបចំ ទឹក ដ ី ខ្ ម ែរ តា ម ទ ស្ស នៈ ព ួ ក ឥ ណ្ឌ ាប ែប ព្រ ា ហ្ម ណ៍ Ġ ថ ែម ទៀត ម្ល ៉ ោះ ហើយ ល ទ្ធិ ព្រ ា ហ្ម ណ៍ ក ៏ រី ក ដ ុះ ដា ល ឡើង ជា លំ ដា ប់	866	▁ដូចម្តេច ដ ែល ហ ៅ ថា ព្រ ហ្ម ញ្ញ សា ស នា ▁	12	▁ព្រហ្ម ញ្ញ សា ស នា ▁គឺជា សា ស ន ារ ប ស់ ព្រ ះ ព្រ ហ្ម ឬ សា ស នា ត មក ពី ព្រ ះ ព្រ ហ្ម ▁ដែល មាន ព ួ ក ព្រ ា ហ្ម ណ៍ ប្រ កាន់ ខ្លួន ថា ជា ប ុ ត្រ រ ប ស់ ព្រ ះ ព្រ ហ្ម កាន់ ក ាប់ ប្រ តិ ប ត្តិ សា ស នា នេះ ▁ទើប គ េ ហ ៅ ថា ▁សាសនា ព្រ ា ហ ណ៍ ▁តាម ការ ស្រ ាវ ជ្រ ាវ ខា ង ប្រ វ ត្តិ សា ស្រ ្ត គ េ បាន ដ ឹង ថា ▁សាសនា ព្រ ា ហ្ម ណ៍ នេះ ត្រូវ បាន នាំ ចូល ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ា ដោយ ព ួ ក អា រ ្យ ▁ឬ អា រ ្យ ័ន ▁កាលពី ដើម ▁ជនជាតិ អា រ ្យ បាន រស់ នៅ ត ំ ប ន់ ▁ក្នុង ភ ូម ិ ភាគ ▁និង ខ្ ព ង់ រ ាប ▁ដែល គ េច ាត់ ទុក ជា ដំ បូ ង ពិ ភព លោក នៅ ត ាម ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ▁និង ឆ្ ន េរ សម ុ ទ្រ ▁ភូមិភាគ ទ ាំង នេះ ជា លំ នៅ ស្ថាន នៃ សា ខា មួយ ធ ំ នៃ ម នុ ស្ស បូ រា ណ ហ ៅ អា រ ្យ នេះ ឯ ង ▁បន្ទាប់មក ព ួ ក អា រ ្យ បាន ចូល ល ុក ល ុយ ប្រ ទេស អ ឺ រ៉ ុប មួយ ផ្ ន ែក ▁ហើយ មួយ ផ្ ន ែក ទៀត ចូល ល ុក ល ុយ ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ា ភាគ ខា ង ជើង ប្រ មា ណ ជា ១ ៥០០ ឆ្នាំ ម ុន គ្រ ិ ស្ត ស ក រាជ ▁ដូច្នេះហើយ ▁ទើប គ េច ាត់ ទុក ព ួ ក អា រ ្យ ជា ប ុ ព្វ ប ុរ ស នៃ អ ំ ប ូរ ឥ ណ្ឌ ា អ ឹ រ៉ ុប ▁នៅ ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ា ព ួ ក ទ្រ ា វិ ឌ ▁ដែល ជា ម្ចាស់ ស្រ ុក បាន ខ ិត ខ ំ ស៊ូ ច ្ប ាំង ណ ាស់ ដ ែរ ▁ប៉ុន្តែ ព ុំ អា ច យក ជ ័យ ជំ ន ះ បាន ដោយ សារ ព ួ ក អា រ ្យ មាន គ្រឿង ច ម ្ប ាំង ជំ ន ាញ ៗ ជា ង ដូច ជា រ ថ ច ម ្ប ាំង ទឹក ដោយ ស េះ មួយ ▁ឬ ស េះ ពី រ ▁ឬ ស េះ ច ្រ ើន ជា ង ដើម ▁ពួក អា រ ្យ ក ៏ ចូល មក គ្រ ប់ គ្រ ង ព ួ ក ទ្រ ា វិ ឌ ▁ហើយក៏ បាន ច ាប់ ផ្សាយ ល ទ្ធិ សា ស នា តាំង ពី ពេល ន ោះ មក ▁ឯ ព ួ ក ព្រ ា ហ្ម ណ៍ ដ ែល មាន ការ ថ ែរ ក ្សា ▁និង ផ្សាយ ល ទ្ធិ សា ស នា នេះ ក ៏ បាន រៀបចំ ក ែ ខ ៃ ផ្ល ាស់ ប ្ត ូរ ទ ស្ស នៈ ទ្រ ឹ ស្ត ី អោយ កាន់ តែ ប្រសើរ ឡើង ត ាម ការ និយម រ ាប់ អាន ក្នុង សម័យ នី មួយ ៗ ថ ែម ទៀត ▁ព្រាហ្មណ៍ សា ស នា ▁ទំនង បាន ផ្សាយ ចូល មក ដល់ ប្រ ទេស ខ្ ម ែរ យ ើង ម ុន ព ុទ្ធ សា ស នា ▁នៅ ដើម ស ត វ ត ្ស រ ៍ ទី មួយ នៃ គ ស ▁តាមរយៈ ព ួ ក ឈ ្ម ួញ ឥ ណ្ឌ ា ដ ែល ធ ្វ ើ ដំណើរ ត ាម ស ំព ៅ មក ទ ាក់ ទ ង ល ក់ ដ ូរ ជា មួយ អ្នក ស្រ ុក ▁ដោយ ព ួ ក ឈ ្ម ួញ ទ ាំង ន ោះ ច ្រ ើន តែ ជា អ្នក ច េះ ដ ឹង ខា ង ព្រ ា ហ្ម ណ៍ សា ស នា ផ ង ហើយ ដោយ មាន ឈ ្ម ួញ ខ្ ល ះ បាន រ ៀប ការ ជា មួយ ស្រី ខ្ ម ែរ ផ ង ▁ ម្ល ៉ ោះ ▁ហើយ ឥ ទ្ធិ ពល សា ស នា ព្រ ា ហ្ម ណ៍ ក ៏ បាន ជ្រ ូត ជ្រ ាប យ៉ាង ខ្ ល ាំង ទៅ លើ ជន ជាតិ ខ្ ម ែរ យ ើង ▁ម៉ ្យា ង ទៀត ▁យើង បាន ដ ឹង ត ាម ប្រ វ ត្តិ សា ស្រ ្ត ថា ▁កាល ន ោះ ប្រ ទេស ខ្ ម ែរ យ ើង គ្រ ប់ គ្រ ង ដោយ ព្រ ះ ន ាង ▁លី វ ▁យី ▁ហើយ មាន ស្ត េច ឥ ណ្ឌ ា ព្រ ះ ន ាង ហ៊ ុន ▁ទៀន ▁បាន លើក ទ ័ ព មក ច ្ប ាំង ដ ណ្ត ើម យក ទឹក ដ ី ខ្ ម ែរ ▁ក្រោយ ដ ែល មាន ជ ័យ ជំ ន ះ លើ ព្រ ះ ន ាង លី វ ▁យី ▁ព្រះបាទ ហ៊ ុន ▁ទៀន ក ៏ បាន រ ៀប អ ភិ ស េក ក្សត្រ ី អង្គ នេះ ជា អ គ្គ ម ហ េស ី ▁ហើយ បាន ប្រ កាស តាំង ខ្លួន ជា ស្ត េច ព្រ ម ទ ាំង បាន រៀបចំ ទឹក ដ ី ខ្ ម ែរ ត ាម ទ ស្ស នៈ ព ួ ក ឥ ណ្ឌ ាប ែប ព្រ ា ហ្ម ណ៍ ▁ថែម ទៀត ម្ល ៉ ោះ ហើយ ល ទ្ធិ ព្រ ា ហ្ម ណ៍ ក ៏ រី ក ដ ុះ ដា ល ឡើង ជា លំ ដ ាប់	814
ដូចម្តេចដែលហៅថា មនសិការវិជ្ជាជីវៈ ដើម្បីបំពេញបានមុខងារជាគ្រូបង្រៀនអ្នកត្រូវមានមនសិការវិជ្ជាជីវៈដូចម្តេចខ្លះ ចូរពន្យល់	null	ដែលហៅថាមនសិការវិជ្ជាជីវៈ គឺទឹកចិត្តស្រលាញ់និងមានឆន្ទៈចង់បំពេញការងាររបស់ខ្លួនអោយបានល្អ ដើម្បីបំពេញបានមុខងារជាគ្រូបង្រៀនត្រូវមានមនសិការដូចតទៅការស្រលាញ់ថ្នាក់ថ្នមសិស្ស គឺជាករណីដែលធ្វើឱ្យគ្រូឈានទៅស្រលាញ់មុខរបរ និងចង់បំពេញការងារមានមនសិការតស៊ូ ព្យាយាម អំណត់អត់ធន់ក្នុងការបង្រៀននិងអប់រំ ស្មារតីទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លួនឯង និងចំណេះសិស្សានុសិស្ស ចំពោះពលរដ្ឋ និងសង្គម រាល់គ្រប់សកម្មភាពសុទ្ធតែប្រកបដោយស្មារតីភ្ញាក់រលឹកពោរពេញដោយឆន្ទៈចង់ធ្វើឱ្យបានជោគជ័យ ចំណង់ចំណូលចិត្តក្នុងការបំពេញការងារ បំពេញការងារដោយមិនខ្ជីខ្ជា ធ្វើអ្វីឱ្យរួចពីដៃត្រូវមានភាពវាងវៃ តែមិនរឹងស្តូក មានគំនិតផ្តួចផ្តើម និងរិះរកគ្រប់វិធីដើម្បីបំពេញការងារឱ្យបានល្អ និងទទួលជោគជ័យ និយ័តភាពក្នុងការងារ គោរពពេលវេលាទៅបង្រៀនឱ្យទាន់ម៉ោងកំណត់ និងទៀងទាត់គ្មានអវត្តមាន និងជៀសវាងអត្តមានដោយគ្មានមូលហេតុ ចាំបាច់ បើសិនជាមានករណីចាំបាច់ត្រូវជូនដំណឹងដល់ទីចាត់ការ ឬក៏ដល់សិស្សានុសិស្ស ធ្វើកិច្ចតែងការបង្រៀនឱ្យបានទៀងទាត់ និងផ្ចិតផ្ចង់ត្រៀមសម្ភារៈឧបទេស និងចេះប្រើ សម្ភារៈទាំងអស់នេះដោយប៉ិនប្រសព្វផ្តល់កិច្ចការឱ្យសិស្សអនុវត្ត និងកែកិច្ចការឱ្យបានទៀងទាត់ ទាន់ពេលវេលា និងយុត្តិធម៌ តាមដាន និងអនុវត្ត គ្រប់ពេលវេលារាល់បទបញ្ញាតិ និងរាល់ការណែនាំរបស់ថ្នាក់លើ រៀបចំសៀវភៅតាមដាន បញ្ជី តារាងឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់និងទាន់ពេលវេលា	null	ដែលហៅថាមនសិការវិជ្ជាជីវៈ គឺទឹកចិត្តស្រលាញ់និងមានឆន្ទៈចង់បំពេញការងាររបស់ខ្លួនអោយបានល្អ ដើម្បីបំពេញបានមុខងារជាគ្រូបង្រៀនត្រូវមានមនសិការដូចតទៅការស្រលាញ់ថ្នាក់ថ្នមសិស្ស គឺជាករណីដែលធ្វើឱ្យគ្រូឈានទៅស្រលាញ់មុខរបរ និងចង់បំពេញការងារមានមនសិការតស៊ូ ព្យាយាម អំណត់អត់ធន់ក្នុងការបង្រៀននិងអប់រំ ស្មារតីទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លួនឯង និងចំណេះសិស្សានុសិស្ស ចំពោះពលរដ្ឋ និងសង្គម រាល់គ្រប់សកម្មភាពសុទ្ធតែប្រកបដោយស្មារតីភ្ញាក់រលឹកពោរពេញដោយឆន្ទៈចង់ធ្វើឱ្យបានជោគជ័យ ចំណង់ចំណូលចិត្តក្នុងការបំពេញការងារ បំពេញការងារដោយមិនខ្ជីខ្ជា ធ្វើអ្វីឱ្យរួចពីដៃត្រូវមានភាពវាងវៃ តែមិនរឹងស្តូក មានគំនិតផ្តួចផ្តើម និងរិះរកគ្រប់វិធីដើម្បីបំពេញការងារឱ្យបានល្អ និងទទួលជោគជ័យ និយ័តភាពក្នុងការងារ គោរពពេលវេលាទៅបង្រៀនឱ្យទាន់ម៉ោងកំណត់ និងទៀងទាត់គ្មានអវត្តមាន និងជៀសវាងអត្តមានដោយគ្មានមូលហេតុ ចាំបាច់ បើសិនជាមានករណីចាំបាច់ត្រូវជូនដំណឹងដល់ទីចាត់ការ ឬក៏ដល់សិស្សានុសិស្ស ធ្វើកិច្ចតែងការបង្រៀនឱ្យបានទៀងទាត់ និងផ្ចិតផ្ចង់ត្រៀមសម្ភារៈឧបទេស និងចេះប្រើ សម្ភារៈទាំងអស់នេះដោយប៉ិនប្រសព្វផ្តល់កិច្ចការឱ្យសិស្សអនុវត្ត និងកែកិច្ចការឱ្យបានទៀងទាត់ ទាន់ពេលវេលា និងយុត្តិធម៌ តាមដាន និងអនុវត្ត គ្រប់ពេលវេលារាល់បទបញ្ញាតិ និងរាល់ការណែនាំរបស់ថ្នាក់លើ រៀបចំសៀវភៅតាមដាន បញ្ជី តារាងឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់និងទាន់ពេលវេលា	ដូច ម្ ត េច ដ ែល ហ ៅ ថា Ġ ម ន សិ ការ វិជ្ជា ជីវ ៈ Ġ ដើម ្ប ី ប ំព េញ បាន មុខ ងារ ជា គ្រ ូប ង ្រ ៀន អ្នក ត្រូវ មាន ម ន សិ ការ វិជ្ជា ជីវ ៈ ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ ច ូរ ព ន្ យ ល់ Ġ	54	ដ ែល ហ ៅ ថា ម ន សិ ការ វិជ្ជា ជីវ ៈ Ġ គ ឺ ទឹក ចិត្ត ស្រលាញ់ និង មាន ឆ ន្ទ ៈ ច ង់ ប ំព េញ ការងារ រ ប ស់ ខ្លួន អោយ បាន ល្អ Ġ ដើម ្ប ី ប ំព េញ បាន មុខ ងារ ជា គ្រ ូប ង ្រ ៀន ត្រូវ មាន ម ន សិ ការ ដូច ត ទៅ ការ ស្រលាញ់ ថ្ន ាក់ ថ្ន ម សិ ស្ស Ġ គ ឺ ជា ករណី ដ ែល ធ ្វ ើ ឱ្យ គ្រ ូ ឈ ាន ទៅ ស្រលាញ់ មុខ រ បរ Ġ និង ច ង់ ប ំព េញ ការងារ មាន ម ន សិ ការ ត ស៊ូ Ġ ព្យា យា ម Ġ អ ំណ ត់ អ ត់ ធ ន់ ក្នុង ការ បង ្រ ៀន និង អ ប់ រំ Ġ ស្ម ារ តី ទទួល ខុស ត្រូវ ចំ ព ោះ ខ្លួន ឯ ង Ġ និង ចំ ណេ ះ សិ ស្សា នុ សិ ស្ស Ġ ចំ ព ោះ ពល រដ្ឋ Ġ និង សង ្ គម Ġ រា ល់ គ្រ ប់ ស កម្ម ភាព សុ ទ្ធ តែ ប្រ ក ប ដោយ ស្ម ារ តី ភ ្ញ ាក់ រ ល ឹក ព ោរ ព េញ ដោយ ឆ ន្ទ ៈ ច ង់ ធ ្វ ើ ឱ្យ បាន ជ ោ គ ជ ័យ Ġ ចំ ណ ង់ ចំ ណូ ល ចិត្ត ក្នុង ការ ប ំព េញ ការងារ Ġ ប ំព េញ ការងារ ដោយ ម ិន ខ្ ជី ខ្ ជា Ġ ធ ្វ ើ អ ្វី ឱ្យ រ ួច ពី ដៃ ត្រូវ មាន ភាព វា ង វ ៃ Ġ តែ ម ិន រ ឹង ស្ត ូក Ġ មាន គ ំ និ ត ផ្តួចផ្តើម Ġ និង រិ ះ រក គ្រ ប់ វិ ធី ដើម ្ប ី ប ំព េញ ការងារ ឱ្យ បាន ល្អ Ġ និង ទទួល ជ ោ គ ជ ័យ Ġ និ យ ័ត ភាព ក្នុង ការងារ Ġ គោ រ ព ពេល វេ លា ទៅ បង ្រ ៀន ឱ្យ ទាន ់ ម៉ ោង កំ ណ ត់ Ġ និង ទ ៀង ទ ាត់ គ ្ម ាន អ វត្ត មាន Ġ និង ជ ៀស វា ង អ ត្ត មាន ដោយ គ ្ម ាន ម ូល ហេតុ Ġ ចាំបាច់ Ġ ប ើស ិន ជា មាន ករណី ចាំបាច់ ត្រូវ ជ ូន ដំ ណ ឹង ដល់ ទី ច ាត់ ការ Ġ ឬ ក ៏ ដល់ សិ ស្សា នុ សិ ស្ស Ġ ធ ្វ ើក ិច ្ច តែ ង ការ បង ្រ ៀន ឱ្យ បាន ទ ៀង ទ ាត់ Ġ និង ផ្ ច ិត ផ្ ច ង់ ត្រ ៀម សម ្ ភា រៈ ឧ បទ េស Ġ និង ច េះ ប្រ ើ Ġ សម ្ ភា រៈ ទ ាំង អ ស់ នេះ ដោយ ប៉ ិន ប្រ ស ព្វ ផ្ ត ល់ កិច្ច ការ ឱ្យ សិ ស្ស អនុ វត្ត Ġ និង ក ែក ិច ្ច ការ ឱ្យ បាន ទ ៀង ទ ាត់ Ġ ទាន ់ ពេល វេ លា Ġ និង យុត្តិ ធម៌ Ġ តាមដាន Ġ និង អនុ វត្ត Ġ គ្រ ប់ ពេល វេ លា រា ល់ បទ ប ញ្ញា តិ Ġ និង រា ល់ ការ ណ ែន ាំ រ ប ស់ ថ្ន ាក់ លើ Ġ រៀបចំ ស ៀវ ភ ៅ តាមដាន Ġ ប ញ្ជ ី Ġ តា រា ង ឱ្យ បាន គ្រ ប់ គ្រ ាន់ និង ទាន ់ ពេល វេ លា	484	▁ដូចម្តេច ដ ែល ហ ៅ ថា ▁មន សិ ការ វិជ្ជា ជីវ ៈ ▁ដើម្បី ប ំព េញ បាន មុខ ងារ ជា គ្រ ូប ង ្រ ៀន អ្នក ត្រូវ មាន ម ន សិ ការ វិជ្ជា ជីវ ៈ ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁ចូរ ព ន ្យ ល់ ▁	47	▁ដែល ហ ៅ ថា ម ន សិ ការ វិជ្ជា ជីវ ៈ ▁គឺ ទឹក ចិត្ត ស្រលាញ់ និង មាន ឆ ន្ទ ៈ ច ង់ ប ំព េញ ការងារ រ ប ស់ ខ្លួន អោយ បាន ល្អ ▁ដើម្បី ប ំព េញ បាន មុខ ងារ ជា គ្រ ូប ង ្រ ៀន ត្រូវ មាន ម ន សិ ការ ដូច ត ទៅ ការ ស្រលាញ់ ថ្ន ាក់ ថ្ន ម សិ ស្ស ▁គឺជា ករណី ដ ែល ធ ្វ ើ ឱ្យ គ្រ ូ ឈ ាន ទៅ ស្រលាញ់ មុខ រ បរ ▁និង ច ង់ ប ំព េញ ការងារ មាន ម ន សិ ការ ត ស៊ូ ▁ព្យាយាម ▁អ ំណ ត់ អ ត់ ធ ន់ ក្នុង ការ បង ្រ ៀន និង អ ប់ រំ ▁ស្មារតី ទទួល ខុស ត្រូវ ច ំព ោះ ខ្លួន ឯ ង ▁និង ច ំណ េះ សិ ស្ស ានុ សិ ស្ស ▁ចំពោះ ពល រដ្ឋ ▁និង ស ង្គ ម ▁រាល់ គ្រ ប់ ស កម្ម ភាព ស ុទ្ធ តែ ប្រ ក ប ដោយ ស្ម ារ តី ភ ្ញ ាក់ រ ល ឹក ព ោរ ព េញ ដោយ ឆ ន្ទ ៈ ច ង់ ធ ្វ ើ ឱ្យ បាន ជ ោ គ ជ ័យ ▁ចំណ ង់ ច ំណ ូល ចិត្ត ក្នុង ការ ប ំព េញ ការងារ ▁បំពេញ ការងារ ដោយ ម ិន ខ្ ជី ខ្ ជា ▁ធ្វើ អ ្វី ឱ្យ រ ួច ពី ដៃ ត្រូវ មាន ភាព វ ាង វ ៃ ▁តែ ម ិន រ ឹង ស្ត ូក ▁មាន គ ំ ន ិត ផ្តួចផ្តើម ▁និង រ ិះ រក គ្រ ប់ វិ ធី ដើម ្ប ី ប ំព េញ ការងារ ឱ្យ បាន ល្អ ▁និង ទទួល ជ ោ គ ជ ័យ ▁និ យ ័ត ភាព ក្នុង ការងារ ▁គោរព ពេល វេ លា ទៅ បង ្រ ៀន ឱ្យ ទ ាន់ ម៉ ោង ក ំណ ត់ ▁និង ទ ៀង ទ ាត់ គ ្ មាន អ វត្ត មាន ▁និង ជ ៀស វ ាង អ ត្ត មាន ដោយ គ ្ មាន ម ូល ហេតុ ▁ចាំបាច់ ▁បើសិនជា មាន ករណី ចាំបាច់ ត្រូវ ជ ូន ដ ំណ ឹង ដល់ ទី ច ាត់ ការ ▁ឬ ក ៏ ដល់ សិ ស្ស ានុ សិ ស្ស ▁ធ្វើ កិច្ច ត ែង ការ បង ្រ ៀន ឱ្យ បាន ទ ៀង ទ ាត់ ▁និង ផ្ ច ិត ផ្ ច ង់ ត្រ ៀម ស ម្ភ ារ ៈ ឧ ប ទេស ▁និង ច េះ ប្រ ើ ▁សម្ភារៈ ទ ាំង អ ស់ នេះ ដោយ ប៉ ិន ប្រ ស ព្វ ផ្ ត ល់ កិច្ច ការ ឱ្យ សិ ស្ស អនុ វត្ត ▁និង ក ែ កិច្ច ការ ឱ្យ បាន ទ ៀង ទ ាត់ ▁ទាន់ ពេល វេ លា ▁និង យុត្តិ ធម៌ ▁តាមដាន ▁និង អនុ វត្ត ▁គ្រប់ ពេល វេ ល ារ ាល់ បទ ប ញ្ញា តិ ▁និង រ ាល់ ការ ណ ែន ាំ រ ប ស់ ថ្ន ាក់ លើ ▁រៀបចំ ស ៀវ ភ ៅ តាមដាន ▁បញ្ជី ▁តារាង ឱ្យ បាន គ្រ ប់ គ្រ ាន់ និង ទ ាន់ ពេល វេ លា	448
គេថាការចិញ្ចឹមសត្វនៅវៀតណាម និងកម្ពុជាមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នាចូរពន្យល់	null	គេថាការចិញ្ចឹមសត្វនៅវៀតណាម និងកម្ពុជាមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នាដោយសារវៀតណាមមានស្ថានភាពភុមិសាស្រ្តស្រដៀងគ្នា មានព្រំប្រទល់ជាប់គ្នាលក្ខណៈអាកាសធាតុប្រហាក់ប្រហែលគ្នាសណ្ឋានដី ព្រៃ ព្រែក បឹងបួ មានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នាប៉ុន្តែខុសគ្នាត្រង់ផ្នែកបច្ចេកទេស ដោយប្រទេសវៀតណាមមានលក្ខណៈជឿនលឿនជាងប្រទេសកម្ពុជា	null	គេថាការចិញ្ចឹមសត្វនៅវៀតណាម និងកម្ពុជាមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នាដោយសារវៀតណាមមានស្ថានភាពភុមិសាស្រ្តស្រដៀងគ្នា មានព្រំប្រទល់ជាប់គ្នាលក្ខណៈអាកាសធាតុប្រហាក់ប្រហែលគ្នាសណ្ឋានដី ព្រៃ ព្រែក បឹងបួ មានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នាប៉ុន្តែខុសគ្នាត្រង់ផ្នែកបច្ចេកទេស ដោយប្រទេសវៀតណាមមានលក្ខណៈជឿនលឿនជាងប្រទេសកម្ពុជា	គ េ ថា ការ ច ិញ ្ច ឹម ស ត ្វ នៅ វ ៀត ណា ម Ġ និង ក ម្ព ុ ជា មាន ល ក្ខ ណៈ ប្រ ហា ក់ ប្រ ហ ែល គ្នា ច ូរ ព ន្ យ ល់ Ġ	38	គ េ ថា ការ ច ិញ ្ច ឹម ស ត ្វ នៅ វ ៀត ណា ម Ġ និង ក ម្ព ុ ជា មាន ល ក្ខ ណៈ ប្រ ហា ក់ ប្រ ហ ែល គ្នា ដោយ សារ វ ៀត ណា ម មាន ស្ថាន ភាព ភ ុម ិស ាស ្រ ្ត ស្រ ដ ៀង គ្នា Ġ មាន ព្រ ំ ប្រ ទល់ ជាប់ គ្នា ល ក្ខ ណៈ អា កាស ធាតុ ប្រ ហា ក់ ប្រ ហ ែល គ្នា ស ណ ្ឋ ាន ដ ី Ġ ព្រ ៃ Ġ ព្រ ែក Ġ ប ឹង ប ួ Ġ មាន ល ក្ខ ណៈ ស្រ ដ ៀង គ្នា ប៉ ុន ្ត ែ ខុស គ្នា ត្រ ង់ ផ្ ន ែក ប ច្ច េក ទេស Ġ ដោយ ប្រ ទេស វ ៀត ណា ម មាន ល ក្ខ ណៈ ជឿនលឿន ជា ង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា	128	▁គេ ថា ការ ច ិ ញ្ច ឹម ស ត ្វ នៅ វ ៀត ណា ម ▁និង ក ម្ព ុ ជា មាន ល ក្ខ ណៈ ប្រ ហ ាក់ ប្រ ហ ែល គ្នា ច ូរ ព ន ្យ ល់ ▁	37	▁គេ ថា ការ ច ិ ញ្ច ឹម ស ត ្វ នៅ វ ៀត ណា ម ▁និង ក ម្ព ុ ជា មាន ល ក្ខ ណៈ ប្រ ហ ាក់ ប្រ ហ ែល គ្នា ដោយ សារ វ ៀត ណា ម មាន ស្ថាន ភាព ភ ុម ិ សា ស្រ ្ត ស្រ ដ ៀង គ្នា ▁មាន ព្រ ំ ប្រ ទល់ ជាប់ គ្នា ល ក្ខ ណៈ អា កាស ធាតុ ប្រ ហ ាក់ ប្រ ហ ែល គ្នា ស ណ ្ឋ ាន ដ ី ▁ព្រៃ ▁ព្រែក ▁បឹង ប ួ ▁មាន ល ក្ខ ណៈ ស្រ ដ ៀង គ្នា ប៉ ុ ន្ត ែ ខុស គ្នា ត្រ ង់ ផ្ ន ែក ប ច្ច េក ទេស ▁ដោយ ប្រ ទេស វ ៀត ណា ម មាន ល ក្ខ ណៈ ជឿនលឿន ជា ង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា	124
ហេតុអ្វីបានជាបារាំងយល់ព្រមប្រគល់ឯករាជ្យដល់ប្រទេសកម្ពុជានៅឆ្នាំ ១៩៥៣	null	បានជាបារាំងយល់ព្រមប្រគល់ឯករាជ្យដល់ប្រទេសកម្ពុជានៅឆ្នាំ ១៩៥៣ ព្រោះ បារាំងចុះខ្សោយក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទី២ឥទ្ធិពល និងជំនួយឩបត្ថម្ភពីបណ្តាប្រទេសសង្គមនិយម ពិសេសសហភាពសូវៀតមានការគាំទ្រពីអង្គការសហប្រជាជាតិ សហរដ្ឋអាមេរិក និងសូវៀតបារាំងជាប់ដៃធ្វើសង្គ្រាមជាមួយវៀតណាមចលនាខ្មែរវៀតមិញ និងខ្មែរឥស្សរៈ គាប់សង្គត់បារាំងកម្លាំងសាមគ្គីផ្ទៃក្នុងមានសន្ទុះខ្លាំងក្លា ព្រះរាជបូជនីយកិច្ចទាមទារឯករាជ្យដឹកនាំដោយសម្តេចនរោត្តម សីហនុ	null	បានជាបារាំងយល់ព្រមប្រគល់ឯករាជ្យដល់ប្រទេសកម្ពុជានៅឆ្នាំ ១៩៥៣ ព្រោះ បារាំងចុះខ្សោយក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទី២ឥទ្ធិពល និងជំនួយឩបត្ថម្ភពីបណ្តាប្រទេសសង្គមនិយម ពិសេសសហភាពសូវៀតមានការគាំទ្រពីអង្គការសហប្រជាជាតិ សហរដ្ឋអាមេរិក និងសូវៀតបារាំងជាប់ដៃធ្វើសង្គ្រាមជាមួយវៀតណាមចលនាខ្មែរវៀតមិញ និងខ្មែរឥស្សរៈ គាប់សង្គត់បារាំងកម្លាំងសាមគ្គីផ្ទៃក្នុងមានសន្ទុះខ្លាំងក្លា ព្រះរាជបូជនីយកិច្ចទាមទារឯករាជ្យដឹកនាំដោយសម្តេចនរោត្តម សីហនុ	ហេតុ អ ្វី បាន ជា បា រា ំ ង យ ល់ ព្រ ម ប្រ គ ល់ ឯក រាជ ្យ ដល់ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៥ ៣ Ġ	31	បាន ជា បា រា ំ ង យ ល់ ព្រ ម ប្រ គ ល់ ឯក រាជ ្យ ដល់ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៥ ៣ Ġ ព្រ ោះ Ġ បា រា ំ ង ច ុះ ខ្សោយ ក្រ ោយ សង ្ គ្រ ាម លោក លើក ទី ២ ឥ ទ្ធិ ពល Ġ និង ជំ ន ួយ ឩ ប ត្ថ ម្ភ ពី បណ្ត ាប ្រ ទេស សង ្ គម និយម Ġ ពិ សេ ស ស ហ ភាព ស ូវ ៀត មាន ការ គ ាំ ទ្រ ពី អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ Ġ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក Ġ និង ស ូវ ៀត បា រា ំ ង ជាប់ ដៃ ធ ្វ ើស ង្គ ្រា ម ជា មួយ វ ៀត ណា ម ច ល នា ខ្ ម ែរ វ ៀត ម ិញ Ġ និង ខ្ ម ែរ ឥ ស្ស រៈ Ġ គ ាប់ សង ្ គ ត់ បា រា ំ ង ក ម្ល ាំង សា ម គ្គ ី ផ្ ទ ៃ ក្នុង មាន ស ន្ទ ុះ ខ្ លា ំ ង ក្លា Ġ ព្រ ះ រាជ បូ ជន ី យក ិច ្ច ទ ាម ទ ារ ឯក រាជ ្យ ដ ឹក នាំ ដោយ សម ្ត េច ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ	195	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា ប ារ ាំង យ ល់ ព្រ ម ប្រ គ ល់ ឯក រាជ ្យ ដល់ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៥ ៣ ▁	30	▁បានជា ប ារ ាំង យ ល់ ព្រ ម ប្រ គ ល់ ឯក រាជ ្យ ដល់ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៥ ៣ ▁ព្រោះ ▁បារាំង ច ុះ ខ្សោយ ក្រ ោយ ស ង្គ ្រា ម លោក លើក ទី ២ ឥ ទ្ធិ ពល ▁និង ជំ ន ួយ ឩ ប ត្ថ ម្ភ ពី បណ្ត ា ប្រ ទេស ស ង្គ ម និយម ▁ពិសេស ស ហ ភាព ស ូវ ៀត មាន ការ គ ាំ ទ្រ ពី អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ▁សហរដ្ឋ អា មេ រិក ▁និង ស ូវ ៀត ប ារ ាំង ជាប់ ដៃ ធ ្វ ើស ង្គ ្រា ម ជា មួយ វ ៀត ណា ម ច ល នា ខ្ ម ែរ វ ៀត ម ិញ ▁និង ខ្ ម ែរ ឥ ស្ស រៈ ▁គ ាប់ ស ង្គ ត់ ប ារ ាំង ក ម្ល ាំង ស ាម គ្គ ី ផ្ ទ ៃ ក្នុង មាន ស ន្ទ ុះ ខ្ ល ាំង ក្លា ▁ព្រះរាជ បូ ជ នី យ កិច្ច ទ ាម ទ ារ ឯក រាជ ្យ ដ ឹក នាំ ដោយ សម ្ត េច ន រ ោ ត្ត ម ▁សីហនុ	176
តើអ្នកណាខ្លះមានសិទ្ធិចូលរួមថែរក្សាការពារបរិស្ថាន	null	អ្នកដែលមានសិទ្ធិចូលរួមថែរក្សាការពារបរិស្ថានគឺ មនុស្សគ្រប់រូប	null	អ្នកដែលមានសិទ្ធិចូលរួមថែរក្សាការពារបរិស្ថានគឺ មនុស្សគ្រប់រូប	ត ើ អ្នក ណា ខ្ ល ះ មាន សិ ទ្ធិ ចូល រួម ថ ែរ ក្ស ាក ារ ពារ បរ ិស ្ថ ាន Ġ	22	អ្នក ដ ែល មាន សិ ទ្ធិ ចូល រួម ថ ែរ ក្ស ាក ារ ពារ បរ ិស ្ថ ាន âĢĭ គ ឺ Ġ ម នុ ស្ស គ្រ ប់ រូប	26	▁តើ អ្នក ណា ខ្ ល ះ មាន សិ ទ្ធិ ចូល រួម ថ ែរ ក ្សា ការពារ ប រិ ស្ថាន ▁	19	▁អ្នក ដ ែល មាន សិ ទ្ធិ ចូល រួម ថ ែរ ក ្សា ការពារ ប រិ ស្ថាន ▁គឺ ▁មនុស្ស គ្រ ប់ រូប	21
ហេតុអ្វីបានជាបញ្ហាបរិភោគមិនគ្រប់គ្រាន់ បានចោទខ្លាំងចំពោះប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ តើបញ្ហានេះបានផ្ដល់ប៉ះពាល់យ៉ាងណាខ្លះ ចំពោះកុមារ តើត្រូវមានដំណោះស្រាយដូចម្ដេចចំពោះបញ្ហានេះ	null	ការបរិភោគគ្រប់គ្រាន់ ចោទខ្លាំងចំពោះប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍព្រោះកំណើនប្រជាជនខ្ពស់កំណើនផលិតកម្ម មានល្បឿនយឺត ផលប៉ះពាល់ចំពោះកុមារ ជំងឺកង្វះអាហារូបត្ថម្ភ កង្វះជីវជាតិ ជំងឺពិស អាចម័កុកកុមារស្លាប់ច្រើនសុខភាពទ្រុឌទ្រោម ស្គមស្គាំងស្បែកយារជ្រីវជ្រួញការរៀនសូត្រចុះខ្សោយ ដំណោះស្រាយ កាត់បន្ថយអត្រាកំនើនប្រជាជន ពន្យាកំណើតលើកកំពស់កំរិតជីវភាព ផ្ដល់អាហារបំប៉នឪ្យបាន គ្រប់គ្រាន់ និងត្រឹមត្រូវអាហារបន្ថែមត្រូវសំបូរវីតាមីន A D	null	ការបរិភោគគ្រប់គ្រាន់ ចោទខ្លាំងចំពោះប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍព្រោះកំណើនប្រជាជនខ្ពស់កំណើនផលិតកម្ម មានល្បឿនយឺត ផលប៉ះពាល់ចំពោះកុមារ ជំងឺកង្វះអាហារូបត្ថម្ភ កង្វះជីវជាតិ ជំងឺពិស អាចម័កុកកុមារស្លាប់ច្រើនសុខភាពទ្រុឌទ្រោម ស្គមស្គាំងស្បែកយារជ្រីវជ្រួញការរៀនសូត្រចុះខ្សោយ ដំណោះស្រាយ កាត់បន្ថយអត្រាកំនើនប្រជាជន ពន្យាកំណើតលើកកំពស់កំរិតជីវភាព ផ្ដល់អាហារបំប៉នឪ្យបាន គ្រប់គ្រាន់ និងត្រឹមត្រូវអាហារបន្ថែមត្រូវសំបូរវីតាមីន A D	ហេតុ អ ្វី បាន ជា ប ញ ្ហ ាប រិ ភោគ ម ិន គ្រ ប់ គ្រ ាន់ Ġ បាន ច ោទ ខ្ លា ំ ង ចំ ព ោះ ប្រ ទេស កំ ពុ ង អភិវឌ្ឍ Ġ ត ើប ញ ្ហ ាន េះ បាន ផ្ ដល់ ប៉ ះ ពា ល់ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ Ġ ចំ ព ោះ ក ុម ារ Ġ ត ើត ្រ ូវ មាន ដំ ណ ោះ ស្រ ាយ ដូច ម្ ដ េច ចំ ព ោះ ប ញ ្ហ ាន េះ Ġ	79	ការ បរ ិ ភោគ គ្រ ប់ គ្រ ាន់ Ġ ច ោទ ខ្ លា ំ ង ចំ ព ោះ ប្រ ទេស កំ ពុ ង អភិវឌ្ឍ ព្រ ោះ កំ ណ ើន ប្រ ជា ជន ខ្ ព ស់ កំ ណ ើន ផល ិត កម្ម Ġ មាន ល ្ប ឿន យ ឺត Ġ ផល ប៉ ះ ពា ល់ ចំ ព ោះ ក ុម ារ Ġ ជំ ង ឺ ក ង ្វ ះ អា ហា រូប ត្ថ ម្ភ Ġ ក ង ្វ ះ ជីវ ជាតិ Ġ ជំ ង ឺ ពិ ស Ġ អា ច ម ័ ក ុក ក ុម ារ ស្លាប់ ច្ រ ើន សុខ ភាព ទ្រ ុ ឌ ទ្រ ោម Ġ ស្ គម ស្ គ ាំង ស្ បែក យា រ ជ្រ ី វ ជ្រ ួញ ការ រ ៀន ស ូត ្រ ច ុះ ខ្សោយ Ġ ដំ ណ ោះ ស្រ ាយ Ġ កាត់ បន្ថយ អ ត្រា កំ ន ើន ប្រ ជា ជន Ġ ព ន្ យា កំ ណ ើត លើក កំ ព ស់ កំ រិ ត ជីវ ភាព Ġ ផ្ ដល់ អា ហា រ ប ំ ប៉ ន ឪ ្យ បាន Ġ គ្រ ប់ គ្រ ាន់ Ġ និង ត្រ ឹម ត្រូវ អា ហា រ ប ន្ ថ ែម ត្រូវ សំ បូ រ វី តា មី ន ĠA ĠD	188	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា ប ញ ្ហ ាប រិ ភោគ ម ិន គ្រ ប់ គ្រ ាន់ ▁បាន ច ោទ ខ្ ល ាំង ច ំព ោះ ប្រ ទេស ក ំព ុង អភិវឌ្ឍ ▁តើ ប ញ ្ហ ា នេះ បាន ផ្ ដល់ ប៉ ះ ព ាល់ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ▁ចំពោះ ក ុម ារ ▁តើ ត្រូវ មាន ដ ំណ ោះ ស្រ ាយ ដូច ម្ ដ េច ច ំព ោះ ប ញ ្ហ ា នេះ ▁	74	▁ការប រិ ភោគ គ្រ ប់ គ្រ ាន់ ▁ចោទ ខ្ ល ាំង ច ំព ោះ ប្រ ទេស ក ំព ុង អភិវឌ្ឍ ព្រ ោះ ក ំណ ើន ប្រ ជា ជន ខ្ ព ស់ ក ំណ ើន ផល ិត កម្ម ▁មាន ល ្ប ឿន យ ឺត ▁ផល ប៉ ះ ព ាល់ ច ំព ោះ ក ុម ារ ▁ជំងឺ ក ង ្វ ះ អា ហា រូប ត្ថ ម្ភ ▁កង្វះ ជីវ ជាតិ ▁ជំងឺ ពិ ស ▁អាច ម ័ ក ុក ក ុម ារ ស្លាប់ ច ្រ ើន សុខ ភាព ទ្រ ុ ឌ ទ្រ ោម ▁ស្ គម ស្ គ ាំង ស្ បែក យ ារ ជ្រ ី វ ជ្រ ួញ ការ រ ៀន ស ូ ត្រ ច ុះ ខ្សោយ ▁ដំណោះស្រាយ ▁កាត់បន្ថយ អ ត្រា កំ ន ើន ប្រ ជា ជន ▁ពន ្យា ក ំណ ើត លើក ក ំព ស់ កំ រ ិត ជីវ ភាព ▁ផ្ ដល់ អា ហា រ ប ំ ប៉ ន ឪ ្យ បាន ▁គ្រប់គ្រាន់ ▁និង ត្រ ឹម ត្រូវ អា ហា រ ប ន ្ថ ែម ត្រូវ សំ ប ូរ វី តា មី ន ▁A ▁D	168
តើប្រជាពលរដ្ឋត្រូវធ្វើអ្វីខ្លះដើម្បីជួយការធ្វើជំរឿនឱ្យបានជោគជ័យ	null	ដើម្បីជួយការធ្វើជំរឿនឱ្យបានជោគជ័យប្រជាពលរដ្ឋត្រូវលះបង់ពេលវេលាដើម្បីចូលរួមផ្តល់ពត៍មានដល់មន្ត្រីជំរឿនសំដែងការស្មោះត្រង់ ក្នុងការផ្តល់ពត៍មានពិតដល់មន្ត្រីជំរឿនបង្កលក្ខណៈសម្បត្តិឱ្យមន្រ្តីជំរឿនសម្ភាស និងទទួលបដិសណ្ឋាកិច្ចដោយភាពកក់ក្តៅក្តាប់ឱ្យបាននូវពត៍មាននៅក្នុងគ្រួសាររបស់ខ្លួនឱ្យបានច្បាស់លាស់ដូចជាឆ្នាំកំណើតស្ថានភាពគ្រួសារកម្រិតវប្បធម៌	null	ដើម្បីជួយការធ្វើជំរឿនឱ្យបានជោគជ័យប្រជាពលរដ្ឋត្រូវលះបង់ពេលវេលាដើម្បីចូលរួមផ្តល់ពត៍មានដល់មន្ត្រីជំរឿនសំដែងការស្មោះត្រង់ ក្នុងការផ្តល់ពត៍មានពិតដល់មន្ត្រីជំរឿនបង្កលក្ខណៈសម្បត្តិឱ្យមន្រ្តីជំរឿនសម្ភាស និងទទួលបដិសណ្ឋាកិច្ចដោយភាពកក់ក្តៅក្តាប់ឱ្យបាននូវពត៍មាននៅក្នុងគ្រួសាររបស់ខ្លួនឱ្យបានច្បាស់លាស់ដូចជាឆ្នាំកំណើតស្ថានភាពគ្រួសារកម្រិតវប្បធម៌	ត ើប ្រ ជា ពល រដ្ឋ ត្រូវ ធ ្វ ើ អ ្វី ខ្ ល ះ ដើម ្ប ី ជ ួយ ការ ធ ្វ ើ ជំ រ ឿន ឱ្យ បាន ជ ោ គ ជ ័យ Ġ	34	ដើម ្ប ី ជ ួយ ការ ធ ្វ ើ ជំ រ ឿន ឱ្យ បាន ជ ោ គ ជ ័យ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ត្រូវ ល ះ បង់ ពេល វេ លា ដើម ្ប ី ចូល រួម ផ្ ត ល់ ព ត ៍ មាន ដល់ ម ន្ត ្រី ជំ រ ឿន សំ ដ ែង ការ ស្ម ោះ ត្រ ង់ Ġ ក្នុង ការ ផ្ ត ល់ ព ត ៍ មាន ពិ ត ដល់ ម ន្ត ្រី ជំ រ ឿន បង ្ក ល ក្ខ ណៈ សម្បត្តិ ឱ្យ ម ន្ រ ្ត ី ជំ រ ឿន សម ្ ភា ស Ġ និង ទទួល ប ដ ិស ណ ្ឋ ាក ិច ្ច ដោយ ភាព ក ក់ ក្ត ៅ ក្ត ាប់ ឱ្យ បាន ន ូវ ព ត ៍ មាន នៅ ក្នុង គ្រួសារ រ ប ស់ ខ្លួន ឱ្យ បាន ច្ បា ស់ លាស់ ដូច ជា ឆ្នាំ កំ ណ ើត ស្ថាន ភាព គ្រួសារ ក ម្រ ិត វ ប្ប ធម៌	148	▁តើ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ត្រូវ ធ ្វ ើ អ ្វី ខ្ ល ះ ដើម ្ប ី ជ ួយ ការ ធ ្វ ើ ជំ រ ឿន ឱ្យ បាន ជ ោ គ ជ ័យ ▁	33	▁ដើម្បី ជ ួយ ការ ធ ្វ ើ ជំ រ ឿន ឱ្យ បាន ជ ោ គ ជ ័យ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ត្រូវ ល ះ បង់ ពេល វេ លា ដើម ្ប ី ចូល រួម ផ្ ត ល់ ព ត ៍ មាន ដល់ ម ន្ត ្រី ជំ រ ឿន សំ ដ ែង ការ ស្ម ោះ ត្រ ង់ ▁ក្នុង ការ ផ្ ត ល់ ព ត ៍ មាន ព ិត ដល់ ម ន្ត ្រី ជំ រ ឿន ប ង្ក ល ក្ខ ណៈ សម្បត្តិ ឱ្យ ម ន ្រ ្ត ី ជំ រ ឿន ស ម្ភ ាស ▁និង ទទួល ប ដ ិស ណ ្ឋ ា កិច្ច ដោយ ភាព ក ក់ ក្ត ៅ ក្ត ាប់ ឱ្យ បាន ន ូវ ព ត ៍ មាន នៅ ក្នុង គ្រួសារ រ ប ស់ ខ្លួន ឱ្យ បាន ច ្ប ាស់ លាស់ ដូច ជា ឆ្នាំ ក ំណ ើត ស្ថាន ភាព គ្រួសារ ក ម្រ ិត វ ប្ប ធម៌	144
ចូរវិភាគពីតូនាទីព្រះពុទ្ធសាសនាក្នុងសង្គមកម្ពុជា	null	វិភាគពីតួនាទីព្រះពុទ្ធសាសនាក្នុងសង្គមកម្ពុជាបានអប់រំមនុស្ស ប្រកាន់នូវចំនុចល្អ ស្គាល់បុណ្យបាបចេះធ្វើ អំពើល្អ ប្រកាន់នូវសច្ចៈធម៌ផ្ដល់ចំណេះដឹង ស្គាល់បុណ្យបាប អំពើល្អ អំពើគុណទោស ប្រកាន់នូវសច្ចៈធម៌ ជាទីកន្លែងស្នាក់អាស្រ័យនិងជំរកសម្រាប់ការអប់រំផ្លូវចិត្តផ្ដល់ចំណេះធ្វើ គោរពប្រតិបត្តិ អំពើល្អឪ្យស្រលាញ់ជាតិមិនប្រកាន់ពូជសាសន៍មិនប្រព្រឹត្តិខុសគន្លងព្រះពុទ្ធសាសនាសីលធម៌ មានអត្តចរិតថ្លៃថ្នូរ ខមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្សចេះរស់នៅក្នុងសង្គម មានទំនាក់ទំនងល្អ ចេះអត់អោនអធ្យាស្រ័យ សាមគ្គីក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យជាកន្លែងផ្សព្វផ្សាយ វប្បធម៌ជាតិរស់នៅដោយសុខសន្ដិភាព អហិង្សា រស់នៅក្នុងវប្បធម៌ចែករំលែក	null	វិភាគពីតួនាទីព្រះពុទ្ធសាសនាក្នុងសង្គមកម្ពុជាបានអប់រំមនុស្ស ប្រកាន់នូវចំនុចល្អ ស្គាល់បុណ្យបាបចេះធ្វើ អំពើល្អ ប្រកាន់នូវសច្ចៈធម៌ផ្ដល់ចំណេះដឹង ស្គាល់បុណ្យបាប អំពើល្អ អំពើគុណទោស ប្រកាន់នូវសច្ចៈធម៌ ជាទីកន្លែងស្នាក់អាស្រ័យនិងជំរកសម្រាប់ការអប់រំផ្លូវចិត្តផ្ដល់ចំណេះធ្វើ គោរពប្រតិបត្តិ អំពើល្អឪ្យស្រលាញ់ជាតិមិនប្រកាន់ពូជសាសន៍មិនប្រព្រឹត្តិខុសគន្លងព្រះពុទ្ធសាសនាសីលធម៌ មានអត្តចរិតថ្លៃថ្នូរ ខមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្សចេះរស់នៅក្នុងសង្គម មានទំនាក់ទំនងល្អ ចេះអត់អោនអធ្យាស្រ័យ សាមគ្គីក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យជាកន្លែងផ្សព្វផ្សាយ វប្បធម៌ជាតិរស់នៅដោយសុខសន្ដិភាព អហិង្សា រស់នៅក្នុងវប្បធម៌ចែករំលែក	ច ូរ វិ ភាគ ពី តូ នាទី ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា ក្នុង សង ្ គម ក ម្ព ុ ជា Ġ	22	âĢĭ វិ ភាគ ពី ត ួន ា ទី ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា ក្នុង សង ្ គម ក ម្ព ុ ជា បាន អ ប់ រំ ម នុ ស្ស Ġ ប្រ កាន់ ន ូវ ចំ នុ ច ល្អ Ġ ស្ គ ាល់ ប ុ ណ ្យ បា ប ច េះ ធ ្វ ើ Ġ អ ំព ើ ល្អ Ġ ប្រ កាន់ ន ូវ ស ច្ច ៈ ធម៌ ផ្ ដល់ ចំ ណេ ះ ដ ឹង Ġ ស្ គ ាល់ ប ុ ណ ្យ បា ប Ġ អ ំព ើ ល្អ Ġ អ ំព ើ គុណ ទោស Ġ ប្រ កាន់ ន ូវ ស ច្ច ៈ ធម៌ Ġ ជា ទី កន្លែង ស្ន ាក់ អា ស្រ ័យ និង ជំ រក សម ្រា ប់ ការ អ ប់ រំ ផ្ល ូវ ចិត្ត ផ្ ដល់ ចំ ណេ ះ ធ ្វ ើ Ġ គោ រ ព ប្រ តិ ប ត្តិ Ġ អ ំព ើ ល្អ ឪ ្យ ស្រលាញ់ ជាតិ ម ិន ប្រ កាន់ ព ូ ជ សា ស ន៍ ម ិន ប្រ ព្រ ឹត ្តិ ខុស គ ន្ លង ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា សី ល ធម៌ Ġ មាន អ ត្ត ចរ ិត ថ្លៃ ថ្ន ូរ Ġ ខ មាន ការ គោ រ ព សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ច េះ រស់ នៅ ក្នុង សង ្ គម Ġ មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ល្អ Ġ ច េះ អ ត់ អ ោន អ ធ ្យា ស្រ ័យ Ġ សា ម គ្គ ី ក្នុង សង ្ គម ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ជា កន្លែង ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ Ġ វ ប្ប ធម៌ ជាតិ រស់ នៅ ដោយ សុខ ស ន្ ដ ិ ភាព Ġ អ ហ ិ ង្ស ា Ġ រស់ នៅ ក្នុង វ ប្ប ធម៌ ច ែក រំ ល ែក	261	▁ចូរ វិ ភាគ ពី តូ នាទី ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស នា ក្នុង ស ង្គ មក ម្ព ុ ជា ▁	20	▁វិភាគ ពី ត ួ នាទី ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស នា ក្នុង ស ង្គ មក ម្ព ុ ជា បាន អ ប់ រំ ម នុ ស្ស ▁ប្រកាន់ ន ូវ ចំ ន ុច ល្អ ▁ស្គាល់ ប ុ ណ ្យ ប ាប ច េះ ធ ្វ ើ ▁អំពើ ល្អ ▁ប្រកាន់ ន ូវ ស ច្ច ៈ ធម៌ ផ្ ដល់ ច ំណ េះ ដ ឹង ▁ស្គាល់ ប ុ ណ ្យ ប ាប ▁អំពើ ល្អ ▁អំពើ គុណ ទោស ▁ប្រកាន់ ន ូវ ស ច្ច ៈ ធម៌ ▁ជា ទី កន្លែង ស្ន ាក់ អា ស្រ ័យ និង ជំ រក ស ម្រ ាប់ ការ អ ប់ រំ ផ្ល ូវ ចិត្ត ផ្ ដល់ ច ំណ េះ ធ ្វ ើ ▁គោរព ប្រ តិ ប ត្តិ ▁អំពើ ល្អ ឪ ្យ ស្រលាញ់ ជាតិ ម ិន ប្រ កាន់ ព ូ ជ សា ស ន៍ ម ិន ប្រ ព្រ ឹ ត្តិ ខុស គ ន្ លង ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស នា សី ល ធម៌ ▁មាន អ ត្ត ចរ ិត ថ្លៃ ថ្ន ូរ ▁ខ មាន ការ គ ោរ ព សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ច េះ រស់ នៅ ក្នុង ស ង្គ ម ▁មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ល្អ ▁ចេះ អ ត់ អ ោន អ ធ ្យា ស្រ ័យ ▁សាមគ្គី ក្នុង ស ង្គ ម ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ជា កន្លែង ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ▁វប្បធម ៌ ជាតិ រស់ នៅ ដោយ សុខ ស ន្ ដ ិ ភាព ▁អ ហ ិ ង ្សា ▁រស់ នៅ ក្នុង វ ប្ប ធម៌ ច ែក រំ ល ែក	236
មុននឹងចាប់ផ្តើមកសាងគំរោងថាមពលនុយក្លេអ៊ែរក្នុងគោលបំណងសន្តិភាព តើរដ្ឋភាគីនីមួយៗត្រូវធ្វើដូចម្តេច	null	មុននឹងចាប់ផ្តើមកសាងគំរោងថាមពលនុយក្លេអ៊ែរក្នុងគោលបំណងសន្តិភាព រដ្ឋភាគីនីមួយៗត្រូវដាក់គម្រោងនោះ ឱ្យមានការវាយតម្លៃអំពីសុវត្ថិភាពយ៉ាងម៉ត់ចត់បំផុតស្របតាមការណែនាំនិងខ្នាតដែលលើកឡើងដោយ IAEA ភ្នាក់ងារថាមពលបរិមាណូអន្តរជាតិអន្តរជាតិ ក្នុងការការពារសុខភាព និងបន្ថយជាអប្បបរមានូវគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត និងទ្រព្យសម្បត្តិ	null	មុននឹងចាប់ផ្តើមកសាងគំរោងថាមពលនុយក្លេអ៊ែរក្នុងគោលបំណងសន្តិភាព រដ្ឋភាគីនីមួយៗត្រូវដាក់គម្រោងនោះ ឱ្យមានការវាយតម្លៃអំពីសុវត្ថិភាពយ៉ាងម៉ត់ចត់បំផុតស្របតាមការណែនាំនិងខ្នាតដែលលើកឡើងដោយ IAEA ភ្នាក់ងារថាមពលបរិមាណូអន្តរជាតិអន្តរជាតិ ក្នុងការការពារសុខភាព និងបន្ថយជាអប្បបរមានូវគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត និងទ្រព្យសម្បត្តិ	ម ុន នឹង ច ាប់ ផ្ ត ើម ក សា ង គ ំ រ ោង ថា ម ពល នុ យក ្ល េ អ៊ ែរ ក្នុង គោ ល ប ំណ ង ស ន្ត ិ ភាព Ġ ត ើរ ដ្ឋ ភាគ ីន ី មួយ ៗ ត្រូវ ធ ្វ ើ ដូច ម្ ត េច Ġ	50	ម ុន នឹង ច ាប់ ផ្ ត ើម ក សា ង គ ំ រ ោង ថា ម ពល នុ យក ្ល េ អ៊ ែរ ក្នុង គោ ល ប ំណ ង ស ន្ត ិ ភាព Ġ រដ្ឋ ភាគ ីន ី មួយ ៗ ត្រូវ ដា ក់ គម ្រ ោង ន ោះ Ġ ឱ្យ មាន ការ វា យ ត ម្ល ៃ អ ំព ី សុ វ ត្ថ ិ ភាព យ៉ាង ម៉ ត់ ច ត់ ប ំ ផ ុត ស្រ ប តា មក ារ ណ ែន ាំ និង ខ្ នា ត ដ ែល លើក ឡើង ដោយ ĠI AEA Ġ ភ ្នា ក់ ងារ ថា ម ពល បរ ិម ា ណូ អ ន្ត រ ជាតិ អ ន្ត រ ជាតិ Ġ ក្នុង ការ ការពារ សុខ ភាព Ġ និង បន្ថយ ជា អ ប្ប បរ មាន ូវ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ដល់ ជីវ ិត Ġ និង ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ	133	▁មុននឹង ច ាប់ ផ្ ត ើម ក សា ង គ ំ រ ោង ថា ម ពល នុ យក ្ល េ អ៊ ែរ ក្នុង គ ោល ប ំណ ង ស ន្ត ិ ភាព ▁តើ រដ្ឋ ភាគ ី នី មួយ ៗ ត្រូវ ធ ្វ ើ ដូច ម ្ត េច ▁	47	▁មុននឹង ច ាប់ ផ្ ត ើម ក សា ង គ ំ រ ោង ថា ម ពល នុ យក ្ល េ អ៊ ែរ ក្នុង គ ោល ប ំណ ង ស ន្ត ិ ភាព ▁រដ្ឋ ភាគ ី នី មួយ ៗ ត្រូវ ដ ាក់ គ ម្រ ោង ន ោះ ▁ឱ្យ មាន ការ វ ាយ ត ម្ល ៃ អ ំព ី សុ វ ត្ថ ិ ភាព យ៉ាង ម៉ ត់ ច ត់ ប ំ ផ ុត ស្រ ប ត ាម ការ ណ ែន ាំ និង ខ្ នា ត ដ ែល លើក ឡើង ដោយ ▁IA EA ▁ភ្នាក់ងារ ថា ម ពល ប រិ មា ណូ អ ន្ត រ ជាតិ អ ន្ត រ ជាតិ ▁ក្នុង ការ ការពារ សុខ ភាព ▁និង បន្ថយ ជា អ ប្ប បរ មាន ូវ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ដល់ ជីវ ិត ▁និង ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ	128
តើការអប់រំបានជិះឥទ្ធិពលអោយស្រ្ដីអាចធ្វើការអភិវឌ្ឍន៍ខ្លួនឯង គ្រួសារ និងសង្គមជាតិដូចម្ដេចខ្លះ ឬ ចូររៀបរាប់់ពន្យល់ពីសារៈប្រយោជន៍នៃការអប់រំស្ដ្រី	null	ការអប់រំ ឬ ការសិក្សាបានជិះឥទ្ធិពលធ្វើអោយស្ដ្រីអាកសាងខ្លួន ឬ អភិវឌ្ឍខ្លួនឯង គ្រួសារ និងសង្គមជាតិដូចតទៅ អភិវឌ្ឍន៍ខ្លួនឯង ធ្វើជាម្ចាស់លើខ្លួនឯងម្ចាស់ការលើការងារ មានការទទួលខុសត្រុវចេះថែទាំសុខភាពរបស់ខ្លួនចេះត្រិះរិះពិចារណា មានហេតុផលមានអធ្យាស្រ័យល្អ គំនិតទូលំទូលាយ សុទិដ្ឋិនិយមយល់ដឹងពីតួនាទី និងសិទ្ធិអំណាចចេះរៀបចំជីវិតអោយមានភាពល្អប្រសើរ អភិវឌ្ឍន៍គ្រួសារ ចេះអប់រំប្ដី កូនអោយចេះរក្សាសុខភាព អនាម័យរ បង្កាជំងឺផ្សេងៗពិសេសជំងឺអេដស៍អប់រំវប្បធម៌ទូទៅដល់កូន ប្រពៃណីវប្បធម៌ អរិយធម៌ ទស្សនវិជ្ជាមានផែនការសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារបានល្អប្រសើរចេះរៀបចំផែនការសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារបានល្អប្រសើរអាចយកចំណេះដឹងផ្តល់ដល់វិស័យកសិកម្មបានទិន្នផលខ្ពស់បណ្ដុះនូវសីលធម៌អំពើ សីលធម៌តំលៃគ្រួសារ សីលធម៌ សុជិវកម្ម អភិវឌ្ឍន៍សង្គមចាតិ ជាអ្នកផលិតនូវធនធានមនុស្ស ពលរដ្ឋដ៏ល្អជូនសង្គមជាតិបង្កើតស្នាដៃ ឬ សមិទ្ធផលផ្សេងៗ ដើម្បីបម្រើសង្គមជាតិធ្វើអោយស្វាមី និងសង្គមទទួលស្គាល់ចូលរួមក្នុងកិច្ចការសាធារណៈ កិច្ចការបម្រើរដ្ឋ ឬ កិច្ចការក្នុងអង្គការមហាជន សេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច វប្បធម៌ និង នយោបាយ ធ្ចើអោយបុរសក្នុងសង្គមទទួលស្គាល់សិទ្ធិ និងស្នាដៃរបស់ស្ដ្រីចូលរួមផ្សព្វផ្សាយស្ដីពីការអប់រំសុខភាពមាតា និងទារកចូលរួមលប់បំបាត់អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងសហគមន៍	null	ការអប់រំ ឬ ការសិក្សាបានជិះឥទ្ធិពលធ្វើអោយស្ដ្រីអាកសាងខ្លួន ឬ អភិវឌ្ឍខ្លួនឯង គ្រួសារ និងសង្គមជាតិដូចតទៅ អភិវឌ្ឍន៍ខ្លួនឯង ធ្វើជាម្ចាស់លើខ្លួនឯងម្ចាស់ការលើការងារ មានការទទួលខុសត្រុវចេះថែទាំសុខភាពរបស់ខ្លួនចេះត្រិះរិះពិចារណា មានហេតុផលមានអធ្យាស្រ័យល្អ គំនិតទូលំទូលាយ សុទិដ្ឋិនិយមយល់ដឹងពីតួនាទី និងសិទ្ធិអំណាចចេះរៀបចំជីវិតអោយមានភាពល្អប្រសើរ អភិវឌ្ឍន៍គ្រួសារ ចេះអប់រំប្ដី កូនអោយចេះរក្សាសុខភាព អនាម័យរ បង្កាជំងឺផ្សេងៗពិសេសជំងឺអេដស៍អប់រំវប្បធម៌ទូទៅដល់កូន ប្រពៃណីវប្បធម៌ អរិយធម៌ ទស្សនវិជ្ជាមានផែនការសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារបានល្អប្រសើរចេះរៀបចំផែនការសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារបានល្អប្រសើរអាចយកចំណេះដឹងផ្តល់ដល់វិស័យកសិកម្មបានទិន្នផលខ្ពស់បណ្ដុះនូវសីលធម៌អំពើ សីលធម៌តំលៃគ្រួសារ សីលធម៌ សុជិវកម្ម អភិវឌ្ឍន៍សង្គមចាតិ ជាអ្នកផលិតនូវធនធានមនុស្ស ពលរដ្ឋដ៏ល្អជូនសង្គមជាតិបង្កើតស្នាដៃ ឬ សមិទ្ធផលផ្សេងៗ ដើម្បីបម្រើសង្គមជាតិធ្វើអោយស្វាមី និងសង្គមទទួលស្គាល់ចូលរួមក្នុងកិច្ចការសាធារណៈ កិច្ចការបម្រើរដ្ឋ ឬ កិច្ចការក្នុងអង្គការមហាជន សេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច វប្បធម៌ និង នយោបាយ ធ្ចើអោយបុរសក្នុងសង្គមទទួលស្គាល់សិទ្ធិ និងស្នាដៃរបស់ស្ដ្រីចូលរួមផ្សព្វផ្សាយស្ដីពីការអប់រំសុខភាពមាតា និងទារកចូលរួមលប់បំបាត់អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងសហគមន៍	ត ើក ារ អ ប់ រំ បាន ជ ិះ ឥ ទ្ធិ ពល អោយ ស្រ ្ ដ ី អា ច ធ ្វ ើក ារ អភិវឌ្ឍ ន៍ ខ្លួន ឯ ង Ġ គ្រួសារ Ġ និង សង ្ គម ជាតិ ដូច ម្ ដ េច ខ្ ល ះ Ġ ឬ Ġ ច ូរ រ ៀប រា ប់ ់ ព ន្ យ ល់ ពី សារ ៈ ប្រ យោ ជន ៍ នៃ ការ អ ប់ រំ ស្ ដ ្រី Ġ	68	ការ អ ប់ រំ Ġ ឬ Ġ ការ សិ ក្ស ាប ាន ជ ិះ ឥ ទ្ធិ ពល ធ ្វ ើ អោយ ស្ ដ ្រី អា ក សា ង ខ្លួន Ġ ឬ Ġ អភិវឌ្ឍ ខ្លួន ឯ ង Ġ គ្រួសារ Ġ និង សង ្ គម ជាតិ ដូច ត ទៅ Ġ អភិវឌ្ឍ ន៍ ខ្លួន ឯ ង Ġ ធ ្វ ើ ជា ម្ចាស់ លើ ខ្លួន ឯ ង ម្ចាស់ ការ លើក ារ ងារ Ġ មាន ការ ទទួល ខុស ត្រ ុ វ ច េះ ថ ែ ទ ាំ សុខ ភាព រ ប ស់ ខ្លួន ច េះ ត្រ ិះ រិ ះ ពិ ចារ ណា Ġ មាន ហេតុ ផល មាន អ ធ ្យា ស្រ ័យ ល្អ Ġ គ ំ និ ត ទូ លំ ទូ លា យ Ġ សុ ទិ ដ្ឋ ិន ិយ ម យ ល់ ដ ឹង ពី ត ួន ា ទី Ġ និង សិ ទ្ធិ អ ំណ ា ច ច េះ រៀបចំ ជីវ ិត អោយ មាន ភាព ល្អ ប្រសើរ Ġ អភិវឌ្ឍ ន៍ គ្រួសារ Ġ ច េះ អ ប់ រំ ប្ ដ ី Ġ កូ ន អោយ ច េះ រក ្សា សុខ ភាព Ġ អ នា ម ័យ រ Ġ បង ្ក ា ជំ ង ឺ ផ្ សេ ង ៗ ពិ សេ ស ជំ ង ឺ អ េ ដ ស៍ âĢĭ អ ប់ រំ វ ប្ប ធម៌ ទូ ទៅ ដល់ កូ ន Ġ ប្រ ព ៃ ណី វ ប្ប ធម៌ Ġ អ រិយ ធម៌ Ġ ទ ស្ស ន វិជ្ជា មាន ផ ែន ការ សេ ដ្ឋ កិច្ច គ្រួសារ បាន ល្អ ប្រសើរ ច េះ រៀបចំ ផ ែន ការ សេ ដ្ឋ កិច្ច គ្រួសារ បាន ល្អ ប្រសើរ អា ច យក ចំ ណេ ះ ដ ឹង ផ្ ត ល់ ដល់ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម បាន ទិ ន្ន ផល ខ្ ព ស់ ប ណ ្ ដ ុះ ន ូវ សី ល ធម៌ អ ំព ើ âĢĭ Ġ សី ល ធម៌ ត ំ ល ៃ គ្រួសារ Ġ សី ល ធម៌ Ġ សុ ជ ិ វ កម្ម âĢĭ Ġ អភិវឌ្ឍ ន៍ សង ្ គម ច ាត ិ Ġ ជា អ្នក ផល ិត ន ូវ ធ ន ធាន ម នុ ស្ស Ġ ពល រដ្ឋ ដ ៏ ល្អ ជ ូន សង ្ គម ជាតិ បង ្ក ើត ស្ន ា ដៃ Ġ ឬ Ġ សម ិទ្ធ ផល ផ្ សេ ង ៗ Ġ ដើម ្ប ី ប ម្រ ើស ង្គ ម ជាតិ ធ ្វ ើ អោយ ស្ វា មី Ġ និង សង ្ គម ទទួល ស្ គ ាល់ ចូល រួម ក្នុង កិច្ច ការ សា ធា រណៈ Ġ កិច្ច ការ ប ម្រ ើរ ដ្ឋ Ġ ឬ Ġ កិច្ច ការ ក្នុង អង្គ ការ ម ហា ជន Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ សង ្ គម កិច្ច Ġ វ ប្ប ធម៌ Ġ និង Ġ ន យោ បា យ Ġ ធ ្ច ើ អោយ ប ុរ ស ក្នុង សង ្ គម ទទួល ស្ គ ាល់ សិ ទ្ធិ Ġ និង ស្ន ា ដៃ រ ប ស់ ស្ ដ ្រី ចូល រួម ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ស្ ដ ី ពី ការ អ ប់ រំ សុខ ភាព មា តា Ġ និង ទ ារ ក ចូល រួម ល ប់ ប ំ បា ត់ អ ំព ើ ហ ិ ង្ស ាក ្ន ុង គ្រួសារ Ġ និង ស ហ គមន៍	465	▁តើ ការ អ ប់ រំ បាន ជ ិះ ឥ ទ្ធិ ពល អោយ ស្រ ្ ដ ី អា ច ធ ្វ ើ ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ ខ្លួន ឯ ង ▁គ្រួសារ ▁និង ស ង្គ ម ជាតិ ដូច ម្ ដ េច ខ្ ល ះ ▁ឬ ▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ ់ ព ន ្យ ល់ ពី សារ ៈ ប្រ យោ ជ ន៍ នៃ ការ អ ប់ រំ ស្ ដ ្រី ▁	66	▁ការអប់រំ ▁ឬ ▁ការសិក្សា បាន ជ ិះ ឥ ទ្ធិ ពល ធ ្វ ើ អោយ ស្ ដ ្រី អា ក សា ង ខ្លួន ▁ឬ ▁អភិវឌ្ឍ ខ្លួន ឯ ង ▁គ្រួសារ ▁និង ស ង្គ ម ជាតិ ដូច ត ទៅ ▁អភិវឌ្ឍន៍ ខ្លួន ឯ ង ▁ធ្វើជា ម្ចាស់ លើ ខ្លួន ឯ ង ម្ចាស់ ការ លើ ការងារ ▁មាន ការ ទទួល ខុស ត្រ ុ វ ច េះ ថ ែ ទ ាំ សុខ ភាព រ ប ស់ ខ្លួន ច េះ ត្រ ិះ រ ិះ ពិ ចារ ណា ▁មាន ហេតុ ផល មាន អ ធ ្យា ស្រ ័យ ល្អ ▁គំនិត ទូ លំ ទ ូល ាយ ▁សុ ទិ ដ្ឋ ិ និយម យ ល់ ដ ឹង ពី ត ួ នាទី ▁និង សិ ទ្ធិ អ ំ ណា ច ច េះ រៀបចំ ជីវ ិត អោយ មាន ភាព ល្អ ប្រសើរ ▁អភិវឌ្ឍន៍ គ្រួសារ ▁ចេះ អ ប់ រំ ប្ ដ ី ▁កូន អោយ ច េះ រក ្សា សុខ ភាព ▁អនាម័យ រ ▁បង្ក ា ជំ ង ឺ ផ្ ស េង ៗ ពិ ស េស ជំ ង ឺ អ េ ដ ស៍ ▁អប់រំ វ ប្ប ធម៌ ទូ ទៅ ដល់ ក ូន ▁ប្រពៃណី វ ប្ប ធម៌ ▁អរិយធម៌ ▁ទស្សន វិជ្ជា មាន ផ ែន ការ សេ ដ្ឋ កិច្ច គ្រួសារ បាន ល្អ ប្រសើរ ច េះ រៀបចំ ផ ែន ការ សេ ដ្ឋ កិច្ច គ្រួសារ បាន ល្អ ប្រសើរ អា ច យក ច ំណ េះ ដ ឹង ផ្ ត ល់ ដល់ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម បាន ទិ ន្ន ផល ខ្ ព ស់ ប ណ ្ ដ ុះ ន ូវ សី ល ធម៌ អ ំព ើ ▁សីលធម៌ ត ំ ល ៃ គ្រួសារ ▁សីលធម៌ ▁សុ ជ ិ វ កម្ម ▁អភិវឌ្ឍន៍ ស ង្គ ម ច ា តិ ▁ជា អ្នក ផល ិត ន ូវ ធ ន ធាន ម នុ ស្ស ▁ពលរដ្ឋ ដ ៏ ល្អ ជ ូន ស ង្គ ម ជាតិ ប ង្ក ើត ស្ន ា ដៃ ▁ឬ ▁សមិទ្ធផល ផ្ ស េង ៗ ▁ដើម្បី ប ម្រ ើស ង្គ ម ជាតិ ធ ្វ ើ អោយ ស ្វា មី ▁និង ស ង្គ ម ទទួល ស្ គ ាល់ ចូល រួម ក្នុង កិច្ច ការ សា ធា រណៈ ▁កិច្ចការ ប ម្រ ើ រដ្ឋ ▁ឬ ▁កិច្ចការ ក្នុង អង្គ ការ ម ហា ជន ▁សេដ្ឋកិច្ច ▁សង្គមកិច្ច ▁វប្បធម ៌ ▁និង ▁នយោបាយ ▁ធ្ ច ើ អោយ ប ុរ ស ក្នុង ស ង្គ ម ទទួល ស្ គ ាល់ សិ ទ្ធិ ▁និង ស្ន ា ដៃ រ ប ស់ ស្ ដ ្រី ចូល រួម ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ស្ ដ ី ពី ការ អ ប់ រំ សុខ ភាព មា តា ▁និង ទ ារ ក ចូល រួម ល ប់ ប ំ ប ាត់ អ ំព ើ ហ ិ ង ្សា ក្នុង គ្រួសារ ▁និង ស ហ គមន៍	411
តើគេចែកសិល្បៈជាប៉ុន្មានទំរង់ មានអ្វីខ្លះ	null	សិល្បៈចែកចេញជា ៧ ទម្រង់ គឺសិល្បៈ ស្ថាបត្យកម្ម សំណង់សិល្បៈ ចំលាក់ សូនរូបសិល្បៈ គំនូរ វិចិត្រកម្មសិល្បៈ តន្ត្រីចម្រៀង សូរសំលេងសិល្បៈ របាំ កាយវិការសិល្បៈ អក្សរសិល្ប៍ កំណាព្យ ពាក្យសំដីសិល្បៈ ខ្សែភាពយន្ត វីដេអូ រូបភាព	null	សិល្បៈចែកចេញជា ៧ ទម្រង់ គឺសិល្បៈ ស្ថាបត្យកម្ម សំណង់សិល្បៈ ចំលាក់ សូនរូបសិល្បៈ គំនូរ វិចិត្រកម្មសិល្បៈ តន្ត្រីចម្រៀង សូរសំលេងសិល្បៈ របាំ កាយវិការសិល្បៈ អក្សរសិល្ប៍ កំណាព្យ ពាក្យសំដីសិល្បៈ ខ្សែភាពយន្ត វីដេអូ រូបភាព	ត ើ គ េច ែក សិ ល ្ប ៈ ជា ប៉ ុន ្ម ាន ទំ រ ង់ Ġ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	23	សិ ល ្ប ៈ ច ែក ចេញ ជា Ġ ៧ Ġ ទ ម្រ ង់ Ġ គ ឺ សិ ល ្ប ៈ Ġ ស្ ថា ប ត ្យ កម្ម Ġ សំ ណ ង់ សិ ល ្ប ៈ Ġ ចំ លា ក់ Ġ ស ូន រូប សិ ល ្ប ៈ Ġ គ ំ ន ូរ Ġ វិ ច ិត ្រ កម្ម សិ ល ្ប ៈ Ġ ត ន្ត ្រី ចម្រ ៀង Ġ ស ូរ សំ ល េង សិ ល ្ប ៈ Ġ រ បា ំ Ġ កាយ វិ ការ សិ ល ្ប ៈ Ġ អ ក្ស រស ិល ្ប ៍ Ġ កំ ណា ព្យ Ġ ពាក្យ សំ ដ ី សិ ល ្ប ៈ Ġ ខ្ ស ែ ភាព យ ន្ត Ġ វីដេអូ Ġ រូប ភាព	104	▁តើ គ េច ែក ស ិល ្ប ៈ ជា ប៉ ុន ្ មាន ទំ រ ង់ ▁មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	22	▁សិល្បៈ ច ែក ចេញ ជា ▁៧ ▁ទម្រង់ ▁គឺ ស ិល ្ប ៈ ▁ស្ ថា ប ត ្យ កម្ម ▁សំណង់ ស ិល ្ប ៈ ▁ចំ ល ាក់ ▁ស ូន រូប ស ិល ្ប ៈ ▁គំនូរ ▁វិចិត្រ កម្ម ស ិល ្ប ៈ ▁តន្ត្រី ចម្រ ៀង ▁សូរ សំ ល េង ស ិល ្ប ៈ ▁របាំ ▁កាយវិការ ស ិល ្ប ៈ ▁អក្សរ ស ិល ្ប ៍ ▁កំណាព្យ ▁ពាក្យ សំ ដ ី ស ិល ្ប ៈ ▁ខ្សែភាពយន្ត ▁វីដេអូ ▁រូបភាព	74
តើកិច្ចសន្យាការងារដែលមានកំណត់ថេរវេលា មានលក្ខណៈខុសគ្នាពីកិច្ចសន្យាការងារមិនកំណត់ថេរវេលាដូចម្តេចខ្លះ	null	កិច្ចសន្យាការងារ ដែលមានកំណត់ថេរវេលាមានលក្ខណៈខុសគ្នាពីកិច្ចសន្យាការងារមិនកំណត់ថេរដូចជាកិច្ចសន្យាការងារកំណត់ថេរវេលា ជាកិច្ចសន្យាធ្វើឡើងដោយមានការព្រមព្រៀងគ្នារវាងនិយោជក និងនិយោជិកមានការកំណត់ពេលវេលាច្បាស់លាស់ និងកាលបរិច្ឆទបញ្ចប់កិច្ចសន្យាច្បាស់លាស់ កិច្ចសន្យាការងារសន្យាការងារមិនកំណត់ថេរវេលា ជាកិច្ចសន្យាដែលគ្មានកំណត់ពេលវេលានិងកាលបរិច្ឆទច្បាស់លាស់ហើយកិច្ចសន្យានេះអាចរំលាយតាមកាលឆន្ទៈភាគីតែម្ខាងបាន	null	កិច្ចសន្យាការងារ ដែលមានកំណត់ថេរវេលាមានលក្ខណៈខុសគ្នាពីកិច្ចសន្យាការងារមិនកំណត់ថេរដូចជាកិច្ចសន្យាការងារកំណត់ថេរវេលា ជាកិច្ចសន្យាធ្វើឡើងដោយមានការព្រមព្រៀងគ្នារវាងនិយោជក និងនិយោជិកមានការកំណត់ពេលវេលាច្បាស់លាស់ និងកាលបរិច្ឆទបញ្ចប់កិច្ចសន្យាច្បាស់លាស់ កិច្ចសន្យាការងារសន្យាការងារមិនកំណត់ថេរវេលា ជាកិច្ចសន្យាដែលគ្មានកំណត់ពេលវេលានិងកាលបរិច្ឆទច្បាស់លាស់ហើយកិច្ចសន្យានេះអាចរំលាយតាមកាលឆន្ទៈភាគីតែម្ខាងបាន	ត ើក ិច ្ច ស ន្ យា ការងារ ដ ែល មាន កំ ណ ត់ ថ េរ វេ លា Ġ មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា ពី កិច្ច ស ន្ យា ការងារ ម ិន កំ ណ ត់ ថ េរ វេ លា ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ	46	កិច្ច ស ន្ យា ការងារ Ġ ដ ែល មាន កំ ណ ត់ ថ េរ វេ លា មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា ពី កិច្ច ស ន្ យា ការងារ ម ិន កំ ណ ត់ ថ េរ ដូច ជា âĢĭ កិច្ច ស ន្ យា ការងារ កំ ណ ត់ ថ េរ វេ លា Ġ ជា កិច្ច ស ន្ យា ធ ្វ ើ ឡើង ដោយ មាន ការ ព្រមព្រៀង គ្នា រ វា ង និ យោ ជ ក Ġ និង និ យោ ជ ិក មាន ការ កំ ណ ត់ ពេល វេ លា ច្ បា ស់ លាស់ Ġ និង កាល បរ ិច ្ ឆ ទ បញ្ច ប់ កិច្ច ស ន្ យា ច្ បា ស់ លាស់ Ġ កិច្ច ស ន្ យា ការងារ ស ន្ យា ការងារ ម ិន កំ ណ ត់ ថ េរ វេ លា Ġ ជា កិច្ច ស ន្ យា ដ ែល គ ្ម ាន កំ ណ ត់ ពេល វេ លាន ិ ង កាល បរ ិច ្ ឆ ទ ច្ បា ស់ លាស់ ហើយ កិច្ច ស ន្ យា នេះ អា ចរ ំ លា យ តា មក ាល ឆ ន្ទ ៈ ភាគ ីត ែម ្ខ ាង បាន	172	▁តើ កិច្ច ស ន ្យា ការងារ ដ ែល មាន ក ំណ ត់ ថ េរ វេ លា ▁មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា ពី កិច្ច ស ន ្យា ការងារ ម ិន ក ំណ ត់ ថ េរ វេ លា ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	44	▁កិច្ចសន្យា ការងារ ▁ដែល មាន ក ំណ ត់ ថ េរ វេ លា មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា ពី កិច្ច ស ន ្យា ការងារ ម ិន ក ំណ ត់ ថ េរ ដូច ជា ▁កិច្ចសន្យា ការងារ ក ំណ ត់ ថ េរ វេ លា ▁ជា កិច្ច ស ន ្យា ធ ្វ ើ ឡើង ដោយ មាន ការ ព្រមព្រៀង គ្នា រ វ ាង និ យោ ជ ក ▁និង និ យោ ជ ិក មាន ការ ក ំណ ត់ ពេល វេ លា ច ្ប ាស់ លាស់ ▁និង កាល ប រិ ច្ឆ ទ បញ្ច ប់ កិច្ច ស ន ្យា ច ្ប ាស់ លាស់ ▁កិច្ចសន្យា ការងារ ស ន ្យា ការងារ ម ិន ក ំណ ត់ ថ េរ វេ លា ▁ជា កិច្ច ស ន ្យា ដ ែល គ ្ មាន ក ំណ ត់ ពេល វេ លា និង កាល ប រិ ច្ឆ ទ ច ្ប ាស់ លាស់ ហើយ កិច្ច ស ន ្យា នេះ អា ច រំ ល ាយ ត ាម កាល ឆ ន្ទ ៈ ភាគ ីត ែម ្ខ ាង បាន	159
ដូចម្តេចដែលហៅថាទម្រង់ធ្ងន់ធ្ងរនៃពលកម្មកុមារ តើកិច្ចការណាខ្លះ ដែលអាចចាត់ទុកថាជាទម្រង់ធ្ងន់ធ្ងរនៃពលកម្មកុមារ	null	ដែលហៅថាទម្រង់ធ្ងន់ធ្ងរនៃពលកម្មកុមារគឺជាសកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ការលូតលាស់ផ្នែករាងកាយបញ្ញាសា្មរតីសញ្ចេតនានឹងសុខសុវត្ថិភាពរបស់កុមារ កិច្ចការ ដែលអាចចាត់ទុកថា ជាទម្រង់ធ្ងន់ធ្ងរនៃពលកម្មកុមារមានដូចជាកុមារធ្វើការងារជាកម្មករសំណង់ ជញ្ជូនឥដ្ឋ គ្រួសារកុមារធ្វើការងារជាកម្មករស្រែអំបិល លីសែងកុមារធ្វើការងារជាកម្មករទូកនេសាទកុមារធ្វើការងារជាកម្មករចម្ការកៅស៊ូកុមារធ្វើការងារជាកម្មករសេវាកម្មតាមផ្ទះកុមារធ្វើការងារជាកម្មករក្នុងការដ្ឋានឡឥដ្ឋកុមារធ្វើការងារជាកម្មករលីសែងតាមផ្សារកុមារធ្វើការងារជាកម្មករបម្រើផ្លូវភេទប្រើកុមារក្នុងជម្លោះប្រដាប់អាវុធ ធ្វើជាទាហាន ជាអ្នកជញ្ជូនគ្រាប់យកកុមារធ្វើជារនាំង ឬជាខែលសម្រាប់ការពារសុវត្ថិភាពរបស់ពួកអ្នកធំប្រើកុមារឱ្យធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំងពួកឧក្រិដ្ឋជនប្រើកុមារជួញដូរគ្រឿងញៀន ឆក់ ប្លន់ ជម្រិតប្រើកុមារជាឧបករណ៍សម្រាប់ប្រព្រឹត្តអំពើឧក្រិដ្ឋ សម្លាប់មនុស្ស ឬបង្កៃគ្រាប់	null	ដែលហៅថាទម្រង់ធ្ងន់ធ្ងរនៃពលកម្មកុមារគឺជាសកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ការលូតលាស់ផ្នែករាងកាយបញ្ញាសា្មរតីសញ្ចេតនានឹងសុខសុវត្ថិភាពរបស់កុមារ កិច្ចការ ដែលអាចចាត់ទុកថា ជាទម្រង់ធ្ងន់ធ្ងរនៃពលកម្មកុមារមានដូចជាកុមារធ្វើការងារជាកម្មករសំណង់ ជញ្ជូនឥដ្ឋ គ្រួសារកុមារធ្វើការងារជាកម្មករស្រែអំបិល លីសែងកុមារធ្វើការងារជាកម្មករទូកនេសាទកុមារធ្វើការងារជាកម្មករចម្ការកៅស៊ូកុមារធ្វើការងារជាកម្មករសេវាកម្មតាមផ្ទះកុមារធ្វើការងារជាកម្មករក្នុងការដ្ឋានឡឥដ្ឋកុមារធ្វើការងារជាកម្មករលីសែងតាមផ្សារកុមារធ្វើការងារជាកម្មករបម្រើផ្លូវភេទប្រើកុមារក្នុងជម្លោះប្រដាប់អាវុធ ធ្វើជាទាហាន ជាអ្នកជញ្ជូនគ្រាប់យកកុមារធ្វើជារនាំង ឬជាខែលសម្រាប់ការពារសុវត្ថិភាពរបស់ពួកអ្នកធំប្រើកុមារឱ្យធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំងពួកឧក្រិដ្ឋជនប្រើកុមារជួញដូរគ្រឿងញៀន ឆក់ ប្លន់ ជម្រិតប្រើកុមារជាឧបករណ៍សម្រាប់ប្រព្រឹត្តអំពើឧក្រិដ្ឋ សម្លាប់មនុស្ស ឬបង្កៃគ្រាប់	ដូច ម្ ត េច ដ ែល ហ ៅ ថា ទ ម្រ ង់ ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ នៃ ពល កម្ម ក ុម ារ Ġ ត ើក ិច ្ច ការ ណា ខ្ ល ះ Ġ ដ ែល អា ច ច ាត់ ទុក ថា ជា ទ ម្រ ង់ ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ នៃ ពល កម្ម ក ុម ារ Ġ	57	ដ ែល ហ ៅ ថា ទ ម្រ ង់ ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ នៃ ពល កម្ម ក ុម ារ គ ឺ ជា ស កម្ម ភាព ទ ាំង ឡា យ ណា ដ ែល ធ ្វ ើ ឱ្យ ប៉ ះ ពា ល់ ដល់ ការ ល ូត លាស់ ផ្ ន ែក រា ង កាយ ប ញ្ញា សា ្ម រ តី ស ញ្ច េត នា នឹង សុខ សុ វ ត្ថ ិ ភាព រ ប ស់ ក ុម ារ Ġ កិច្ច ការ Ġ ដ ែល អា ច ច ាត់ ទុក ថា Ġ ជា ទ ម្រ ង់ ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ នៃ ពល កម្ម ក ុម ារ មាន ដូច ជា ក ុម ារ ធ ្វ ើក ារ ងារ ជា កម្ម ករ សំ ណ ង់ Ġ ជ ញ្ជ ូន ឥ ដ្ឋ Ġ គ្រួសារ ក ុម ារ ធ ្វ ើក ារ ងារ ជា កម្ម ករ ស្រ ែ អ ំ ប ិល Ġ លី ស ែង ក ុម ារ ធ ្វ ើក ារ ងារ ជា កម្ម ករ ទូ ក ន េស ា ទ ក ុម ារ ធ ្វ ើក ារ ងារ ជា កម្ម ករ ច ម្ ការ ក ៅ ស៊ូ ក ុម ារ ធ ្វ ើក ារ ងារ ជា កម្ម ករ សេ វា កម្ម តា ម ផ្ ទ ះ ក ុម ារ ធ ្វ ើក ារ ងារ ជា កម្ម ករ ក្នុង ការ ដ្ឋាន ឡ ឥ ដ្ឋ ក ុម ារ ធ ្វ ើក ារ ងារ ជា កម្ម ករ លី ស ែង តា ម ផ្ សារ ក ុម ារ ធ ្វ ើក ារ ងារ ជា កម្ម ករ ប ម្រ ើ ផ្ល ូវ ភ េ ទ ប្រ ើក ុម ារ ក្នុង ជ ម្ល ោះ ប្រដាប់អាវុធ Ġ ធ ្វ ើ ជា ទ ា ហាន Ġ ជា អ្នក ជ ញ្ជ ូន គ្រាប់ យក ក ុម ារ ធ ្វ ើ ជា រ នាំ ង Ġ ឬ ជា ខែ ល សម ្រា ប់ ការពារ សុ វ ត្ថ ិ ភាព រ ប ស់ ព ួ ក អ្នក ធ ំ ប្រ ើក ុម ារ ឱ្យ ធ ្វ ើ ជា ចំ ណា ប់ ខ្ មា ំ ង ព ួ ក ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ ជន ប្រ ើក ុម ារ ជ ួញ ដ ូរ គ្រឿង ញ ៀន Ġ ឆ ក់ Ġ ប្ ល ន់ Ġ ជ ម្រ ិត ប្រ ើក ុម ារ ជា ឧ ប ករណ៍ សម ្រា ប់ ប្រ ព្រ ឹត ្ត អ ំព ើ ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ Ġ សម ្លា ប់ ម នុ ស្ស Ġ ឬ បង ្ក ៃ គ្រាប់	382	▁ដូចម្តេច ដ ែល ហ ៅ ថា ទ ម្រ ង់ ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ នៃ ពល កម្ម ក ុម ារ ▁តើ កិច្ច ការ ណា ខ្ ល ះ ▁ដែល អា ច ច ាត់ ទុក ថា ជា ទ ម្រ ង់ ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ នៃ ពល កម្ម ក ុម ារ ▁	51	▁ដែល ហ ៅ ថា ទ ម្រ ង់ ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ នៃ ពល កម្ម ក ុម ារ គ ឺ ជា ស កម្ម ភាព ទ ាំង ឡា យ ណា ដ ែល ធ ្វ ើ ឱ្យ ប៉ ះ ព ាល់ ដល់ ការ ល ូត លាស់ ផ្ ន ែក រ ាង កាយ ប ញ្ញា សា ្ម រ តី ស ញ្ច េត នា នឹង សុខ សុ វ ត្ថ ិ ភាព រ ប ស់ ក ុម ារ ▁កិច្ចការ ▁ដែល អា ច ច ាត់ ទុក ថា ▁ជា ទ ម្រ ង់ ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ នៃ ពល កម្ម ក ុម ារ មាន ដូច ជា ក ុម ារ ធ ្វ ើ ការងារ ជា កម្ម ករ ស ំណ ង់ ▁ជ ញ្ជ ូន ឥ ដ្ឋ ▁គ្រួសារ ក ុម ារ ធ ្វ ើ ការងារ ជា កម្ម ករ ស្រ ែ អ ំ ប ិល ▁លី ស ែង ក ុម ារ ធ ្វ ើ ការងារ ជា កម្ម ករ ទូ ក ន េ សា ទ ក ុម ារ ធ ្វ ើ ការងារ ជា កម្ម ករ ច ម្ ការ ក ៅ ស៊ូ ក ុម ារ ធ ្វ ើ ការងារ ជា កម្ម ករ សេ វា កម្ម ត ាម ផ្ ទ ះ ក ុម ារ ធ ្វ ើ ការងារ ជា កម្ម ករ ក្នុង ការ ដ្ឋាន ឡ ឥ ដ្ឋ ក ុម ារ ធ ្វ ើ ការងារ ជា កម្ម ករ លី ស ែង ត ាម ផ្ សារ ក ុម ារ ធ ្វ ើ ការងារ ជា កម្ម ករ ប ម្រ ើ ផ្ល ូវ ភ េ ទ ប្រ ើក ុម ារ ក្នុង ជ ម្ល ោះ ប្រដាប់អាវុធ ▁ធ្វើជា ទ ា ហាន ▁ជា អ្នក ជ ញ្ជ ូន គ្រាប់ យក ក ុម ារ ធ ្វ ើ ជា រ ន ាំង ▁ឬ ជា ខែ ល ស ម្រ ាប់ ការពារ សុ វ ត្ថ ិ ភាព រ ប ស់ ព ួ ក អ្នក ធ ំ ប្រ ើក ុម ារ ឱ្យ ធ ្វ ើ ជា ច ំណ ាប់ ខ្ ម ាំង ព ួ ក ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ ជន ប្រ ើក ុម ារ ជ ួញ ដ ូរ គ្រឿង ញ ៀន ▁ឆក់ ▁ប្លន់ ▁ជ ម្រ ិត ប្រ ើក ុម ារ ជា ឧ ប ករណ៍ ស ម្រ ាប់ ប្រ ព្រ ឹ ត្ត អ ំព ើ ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ ▁សម្លាប់ ម នុ ស្ស ▁ឬ ប ង្ក ៃ គ្រាប់	362
តើអាឡឺម៉ង់បានប្រកាសចុះចាញ់សង្រ្គាមនៅថ្ងៃណា ខែណា ឆ្នាំណា	null	អាឡឺម៉ងបានប្រកាសចុះចាញ់សង្រ្គាមនៅថ្ងៃទី ០៨ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ ១៩៤៥	null	អាឡឺម៉ងបានប្រកាសចុះចាញ់សង្រ្គាមនៅថ្ងៃទី ០៨ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ ១៩៤៥	ត ើ អា ឡ ឺ ម៉ង់ បាន ប្រ កាស ច ុះ ច ាញ់ សង ្រ ្ គ ាម នៅ ថ ្ង ៃ ណា Ġ ខែ ណា Ġ ឆ្នាំ ណា Ġ	27	អា ឡ ឺ ម៉ ង បាន ប្រ កាស ច ុះ ច ាញ់ សង ្រ ្ គ ាម នៅ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ០ ៨ Ġ ខែ Ġ ឧ ស ភា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៤ ៥	32	▁តើ អា ឡ ឺ ម៉ង់ បាន ប្រ កាស ច ុះ ច ាញ់ សង ្រ ្ គ ាម នៅ ថ ្ង ៃ ណា ▁ខែ ណា ▁ឆ្នាំ ណា ▁	26	▁អា ឡ ឺ ម៉ ង បាន ប្រ កាស ច ុះ ច ាញ់ សង ្រ ្ គ ាម នៅ ថ ្ង ៃ ទី ▁០៨ ▁ខែ ▁ឧសភា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៤ ៥	29
តើព្រះករុណាព្រះបាទបរមរតនកោដសម្តេចនរោត្តម សីហនុ តើព្រះអង្គយាងចូលទីវង្គតនៅថ្ងៃខែឆ្នាំណា	null	ព្រះករុណាព្រះបាទបរមរតនកោដសម្តេចនរោត្តម សីហនុ ព្រះអង្គយាងចូលទិវង្គតនៅថ្ងៃចន្ទ ទី ១៥ ខែ តុលា ឆ្នាំ ២០១២ ត្រូវនឹងថ្ងៃ១៥កើត ខែ ភទ្របទឆ្នាំរោង ចត្វាស័ក	null	ព្រះករុណាព្រះបាទបរមរតនកោដសម្តេចនរោត្តម សីហនុ ព្រះអង្គយាងចូលទិវង្គតនៅថ្ងៃចន្ទ ទី ១៥ ខែ តុលា ឆ្នាំ ២០១២ ត្រូវនឹងថ្ងៃ១៥កើត ខែ ភទ្របទឆ្នាំរោង ចត្វាស័ក	ត ើ ព្រ ះ ករ ុ ណា ព្រ ះ បាទ បរ ម រ ត ន ក ោ ដ សម ្ត េច ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ Ġ ត ើ ព្រ ះ អង្គ យា ង ចូល ទី វ ង្គ ត នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា Ġ	48	ព្រ ះ ករ ុ ណា ព្រ ះ បាទ បរ ម រ ត ន ក ោ ដ សម ្ត េច ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ Ġ ព្រ ះ អង្គ យា ង ចូល ទិ វ ង្គ ត នៅ ថ ្ង ៃ ច ន្ទ Ġ ទី Ġ ១ ៥ Ġ ខែ Ġ ត ុល ា Ġ ឆ្នាំ Ġ ២០ ១ ២ Ġ ត្រូវ នឹង ថ ្ង ៃ ១ ៥ កើត Ġ ខែ Ġ ភ ទ្រ បទ ឆ្នាំ រ ោង Ġ ច ត ្វា ស ័ ក	75	▁តើ ព្រ ះ ក រុណ ា ព្រ ះ បាទ បរ ម រ ត ន ក ោ ដ សម ្ត េច ន រ ោ ត្ត ម ▁សីហនុ ▁តើ ព្រ ះ អង្គ យ ាង ចូល ទី វ ង្គ ត នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា ▁	44	▁ព្រះករុណា ព្រ ះ បាទ បរ ម រ ត ន ក ោ ដ សម ្ត េច ន រ ោ ត្ត ម ▁សីហនុ ▁ព្រះអង្គ យ ាង ចូល ទិ វ ង្គ ត នៅ ថ ្ង ៃ ច ន្ទ ▁ទី ▁១៥ ▁ខែ ▁តុលា ▁ឆ្នាំ ▁២០១២ ▁ត្រូវ នឹង ថ ្ង ៃ ១ ៥ កើត ▁ខែ ▁ភ ទ្រ បទ ឆ្នាំ រ ោង ▁ចត ្វា ស ័ ក	61
តើប្រធានាធិបតីមានតួនាទីដូចម្តេចខ្លះ	null	ប្រធានាធិបតីមានតួនាទីដូចជា ជាមេបញ្ជាការកងទ័ងជាតិមានសិទ្ធិផ្តើមច្បាប់អ្វីមួយមានអនុប្រធានមួយរូប ដើម្បីធ្វើការជំនួសប្រធាធិបតីនៅពេលប្រធានាធិបតីមានជំងឺ ឬទទួលមរណៈភាព ឬត្រូវ ដកហូតពីតំណែង	null	ប្រធានាធិបតីមានតួនាទីដូចជា ជាមេបញ្ជាការកងទ័ងជាតិមានសិទ្ធិផ្តើមច្បាប់អ្វីមួយមានអនុប្រធានមួយរូប ដើម្បីធ្វើការជំនួសប្រធាធិបតីនៅពេលប្រធានាធិបតីមានជំងឺ ឬទទួលមរណៈភាព ឬត្រូវ ដកហូតពីតំណែង	ត ើប ្រ ធាន ា ធិ បតី មាន ត ួន ា ទី ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ	19	ប្រ ធាន ា ធិ បតី មាន ត ួន ា ទី ដូច ជា Ġ ជា មេ បញ្ជា ការ ក ង ទ ័ ង ជាតិ មាន សិ ទ្ធិ ផ្ ត ើម ច្ បា ប់ អ ្វី មួយ មាន អនុ ប្រ ធាន មួយ រូប Ġ ដើម ្ប ី ធ ្វ ើក ារ ជំ ន ួស ប្រ ធា ធិ បតី នៅ ពេល ប្រ ធាន ា ធិ បតី មាន ជំ ង ឺ Ġ ឬ ទទួល ម រណៈ ភាព Ġ ឬ ត្រូវ Ġ ដ ក ហ ូត ពី ត ំណ ែង	80	▁តើ ប្រ ធាន ា ធិ បតី មាន ត ួ នាទី ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	17	▁ប្រធានាធិបតី មាន ត ួ នាទី ដូច ជា ▁ជា មេ បញ្ជា ការ ក ង ទ ័ ង ជាតិ មាន សិ ទ្ធិ ផ្ ត ើម ច ្ប ាប់ អ ្វី មួយ មាន អនុ ប្រ ធាន មួយ រូប ▁ដើម្បី ធ ្វ ើ ការ ជំ ន ួស ប្រ ធា ធិ បតី នៅ ពេល ប្រ ធាន ា ធិ បតី មាន ជំ ង ឺ ▁ឬ ទទួល ម រណៈ ភាព ▁ឬ ត្រូវ ▁ដកហូត ពី ត ំណ ែង	70
នៅអ៉ីតាលីប្រធានាធិបតីសិទ្ធិអ្វីខ្លះ	null	នៅអ៉ីតាលីប្រធានាធិបតីមានសិទ្ធិដូចជា តែងតាំងនាយករដ្ឋមន្ដ្រីរំលាយសភាហើយរៀលចំការបោះឆ្នោតជាថ្មីឡើងវិញ ជាមេបញ្ជាការជាន់ខ្ពស់កងទ័ពាជាតិព្រមទាំងប្រកាសសង្រ្គាម	null	នៅអ៉ីតាលីប្រធានាធិបតីមានសិទ្ធិដូចជា តែងតាំងនាយករដ្ឋមន្ដ្រីរំលាយសភាហើយរៀលចំការបោះឆ្នោតជាថ្មីឡើងវិញ ជាមេបញ្ជាការជាន់ខ្ពស់កងទ័ពាជាតិព្រមទាំងប្រកាសសង្រ្គាម	នៅ អ ៉ី តា លី ប្រ ធាន ា ធិ បតី សិ ទ្ធិ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	17	នៅ អ ៉ី តា លី ប្រ ធាន ា ធិ បតី មាន សិ ទ្ធិ ដូច ជា Ġ តែ ង តាំង នា យក រដ្ឋ ម ន្ ដ ្រី រំ លា យ ស ភា ហើយ រ ៀល ចំ ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ជា ថ ្ម ី ឡើង វិញ Ġ ជា មេ បញ្ជា ការ ជា ន់ ខ្ ព ស់ ក ង ទ ័ ពា ជាតិ ព្រ ម ទ ាំង ប្រ កាស សង ្រ ្ គ ាម	72	▁នៅ អ ៉ី តា លី ប្រ ធាន ា ធិ បតី សិ ទ្ធិ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	17	▁នៅ អ ៉ី តា លី ប្រ ធាន ា ធិ បតី មាន សិ ទ្ធិ ដូច ជា ▁តែងតាំង នា យក រដ្ឋ ម ន្ ដ ្រី រំ ល ាយ ស ភា ហើយ រ ៀល ចំ ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ជា ថ ្ម ី ឡើង វិញ ▁ជា មេ បញ្ជា ការ ជ ាន់ ខ្ ព ស់ ក ង ទ ័ ពា ជាតិ ព្រ ម ទ ាំង ប្រ កាស សង ្រ ្ គ ាម	70
ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកត្រូវបានគេចាត់ថ្នាក់ចូលក្នុងរចនាបថមានដូចជាប្រាសាទណាខ្លះមានចំណុចពិសេអ្វីខ្លះ	null	ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកត្រូវបានគេចាត់ថ្នាក់ចូលក្នុងរចនាបថមានដូចជាប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក ព្រៃក្មេង គំពង់ព្រះ គូលេន និងបាពួន នៅសវទី១១ប្រាសាទចំណុចពិសេសប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក ក្បាច់ផ្កាឈូក ឬត្របកឈូកជាក្បាច់លម្អ ដែលមានអត្ថន័យយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងជំនឿរបស់ប្រជាជនខ្មែររហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះគឺតំណាងឲ្យភាពស្អាតស្អំ និងបរិសុទ្ធ	null	ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកត្រូវបានគេចាត់ថ្នាក់ចូលក្នុងរចនាបថមានដូចជាប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក ព្រៃក្មេង គំពង់ព្រះ គូលេន និងបាពួន នៅសវទី១១ប្រាសាទចំណុចពិសេសប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក ក្បាច់ផ្កាឈូក ឬត្របកឈូកជាក្បាច់លម្អ ដែលមានអត្ថន័យយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងជំនឿរបស់ប្រជាជនខ្មែររហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះគឺតំណាងឲ្យភាពស្អាតស្អំ និងបរិសុទ្ធ	ប្រា សា ទ សំ បូ រ ព្រ ៃ គ ុក ត្រូវ បាន គ េច ាត់ ថ្ន ាក់ ចូល ក្នុង រ ច នា ប ថ មាន ដូច ជា ប្រា សា ទ ណា ខ្ ល ះ មាន ចំណុច ពិ សេ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	43	ប្រា សា ទ សំ បូ រ ព្រ ៃ គ ុក ត្រូវ បាន គ េច ាត់ ថ្ន ាក់ ចូល ក្នុង រ ច នា ប ថ មាន ដូច ជា ប្រា សា ទ សំ បូ រ ព្រ ៃ គ ុក Ġ ព្រ ៃ ក្ មេ ង Ġ គ ំព ង់ ព្រ ះ Ġ គូ ល េន Ġ និង បា ព ួន Ġ នៅ ស វ ទី១ ១ ប្រា សា ទ ចំណុច ពិ សេ ស ប្រា សា ទ សំ បូ រ ព្រ ៃ គ ុក Ġ ក្ បា ច ់ ផ្ កា ឈ ូក Ġ ឬ ត្រ ប ក ឈ ូក ជា ក្ បា ច ់ លម្អ Ġ ដ ែល មាន អ ត្ថ ន ័យ យ៉ាង សំ ខា ន់ នៅ ក្នុង ជំ ន ឿ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ខ្ ម ែរ រ ហ ូត មក ដល់ ប ច្ច ុប ្ប ន្ន នេះ គ ឺត ំណ ាង ឲ្យ ភាព ស្ អា ត ស្ អ ំ Ġ និង បរ ិស ុទ្ធ	148	▁ប្រាសាទ សំ ប ូរ ព្រ ៃ គ ុក ត្រូវ បាន គ េច ាត់ ថ្ន ាក់ ចូល ក្នុង រ ច នា ប ថ មាន ដូច ជា ប្រា សា ទ ណា ខ្ ល ះ មាន ចំណុច ពិ សេ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	41	▁ប្រាសាទ សំ ប ូរ ព្រ ៃ គ ុក ត្រូវ បាន គ េច ាត់ ថ្ន ាក់ ចូល ក្នុង រ ច នា ប ថ មាន ដូច ជា ប្រា សា ទ សំ ប ូរ ព្រ ៃ គ ុក ▁ព្រៃ ក ្ម េង ▁គ ំព ង់ ព្រ ះ ▁គូ ល េន ▁និង បា ព ួន ▁នៅ ស វ ទី១ ១ ប្រា សា ទ ចំណុច ពិ ស េស ប្រា សា ទ សំ ប ូរ ព្រ ៃ គ ុក ▁ក្បាច់ ផ្ កា ឈ ូក ▁ឬ ត្រ ប ក ឈ ូក ជា ក ្ប ាច់ លម្អ ▁ដែល មាន អ ត្ថ ន ័យ យ៉ាង សំ ខ ាន់ នៅ ក្នុង ជំ ន ឿ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ខ្ ម ែរ រ ហ ូត មក ដល់ ប ច្ច ុ ប្ប ន្ន នេះ គ ឺត ំណ ាង ឲ្យ ភាព ស ្អ ាត ស ្អ ំ ▁និង បរ ិស ុទ្ធ	140
ដូចម្តេចដែលហៅថា ប្រតិបត្តិ	null	ប្រតិបត្តិ គឺជាសកម្មភាពសភារៈទាំងមូលដែលមានលក្ខណៈសង្គមប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់មនុស្សសំដៅកែប្រែនិងកសាងមជ្ឈដ្ឋានធម្មជាតិនិងសង្គម ប្រតិបត្តិដេលមានលក្ខណៈសង្គមដំបូងបង្អស់គឺសកម្មភាពរូបធាតុ សកម្មភាពផលិតរបស់មនុស្ស ម៉្យាងទៀតប្រតិបត្តិត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរឥតឈប់ឈរុំតាមដំនើរកែឆ្នៃពិភពលោកបរានុម័ត	null	ប្រតិបត្តិ គឺជាសកម្មភាពសភារៈទាំងមូលដែលមានលក្ខណៈសង្គមប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់មនុស្សសំដៅកែប្រែនិងកសាងមជ្ឈដ្ឋានធម្មជាតិនិងសង្គម ប្រតិបត្តិដេលមានលក្ខណៈសង្គមដំបូងបង្អស់គឺសកម្មភាពរូបធាតុ សកម្មភាពផលិតរបស់មនុស្ស ម៉្យាងទៀតប្រតិបត្តិត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរឥតឈប់ឈរុំតាមដំនើរកែឆ្នៃពិភពលោកបរានុម័ត	ដូច ម្ ត េច ដ ែល ហ ៅ ថា Ġ ប្រ តិ ប ត្តិ Ġ	13	ប្រ តិ ប ត្តិ Ġ គ ឺ ជា ស កម្ម ភាព ស ភា រៈ ទ ាំង ម ូល ដ ែល មាន ល ក្ខ ណៈ សង ្ គម ប្រ វត្ត ិស ាស ្រ ្ត រ ប ស់ ម នុ ស្ស សំ ដ ៅ ក ែប ្រ ែន ិ ង ក សា ង ម ជ ្ឈ ដ្ឋាន ធម្ម ជាតិ និង សង ្ គម Ġ ប្រ តិ ប ត្តិ ដ េ ល មាន ល ក្ខ ណៈ សង ្ គម ដំ បូ ង បង ្អ ស់ គ ឺ ស កម្ម ភាព រូប ធាតុ Ġ ស កម្ម ភាព ផល ិត រ ប ស់ ម នុ ស្ស Ġ ម៉ ្យា ង ទៀត ប្រ តិ ប ត្តិ ត្រូវ បាន ផ្ល ាស់ ប្ តូ រ ឥ ត ឈ ប់ ឈ រ ុំ តា ម ដំ ន ើរ ក ែ ឆ្ នៃ ពិ ភព លោក បរ ានុ ម ័ត	136	▁ដូចម្តេច ដ ែល ហ ៅ ថា ▁ប្រតិបត្តិ ▁	7	▁ប្រតិបត្តិ ▁គឺជា ស កម្ម ភាព ស ភា រៈ ទ ាំង ម ូល ដ ែល មាន ល ក្ខ ណៈ ស ង្គ ម ប្រ វ ត្តិ សា ស្រ ្ត រ ប ស់ ម នុ ស្ស សំ ដ ៅ ក ែ ប្រ ែ និង ក សា ង ម ជ ្ឈ ដ្ឋាន ធម្ម ជាតិ និង ស ង្គ ម ▁ប្រតិបត្តិ ដ េ ល មាន ល ក្ខ ណៈ ស ង្គ ម ដំ បូ ង បង ្អ ស់ គ ឺ ស កម្ម ភាព រូប ធាតុ ▁សកម្មភាព ផល ិត រ ប ស់ ម នុ ស្ស ▁ម៉ ្យា ង ទៀត ប្រ តិ ប ត្តិ ត្រូវ បាន ផ្ល ាស់ ប ្ត ូរ ឥ ត ឈ ប់ ឈ រ ុំ ត ាម ដំ ន ើរ ក ែ ឆ្ នៃ ពិ ភព លោក បរ ានុ ម ័ត	125
តើក្នុងការអនុវត្ត ការងារតំណាងប្រជាពលរដ្ឋត្រូវធ្វើការងារយ៉ាងណា	null	ក្នុងការអនុវត្តការងារតំណាងប្រជាពលរដ្ឋត្រូវធ្វើការងារតាមដូចទៅក្នុងការអនុវត្តការងារតំណាងប្រជាពលរដ្ឋមិនត្រូវទទួលការណែនាំណាមួយពីអភិបាលក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ និងមិនតម្រូវឪ្យធ្វើសេចក្ដីរាយការណ៍ ឬជូនព័ត៌មានណាមួយទៅអភិបាលក្រុង ស្រុក ខណ្ឌឡើយ តំណាងប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវមានគណនេយ្យភាពចំពោះគណកម្មាធិការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងប្រជាពលរដ្ឋឬអាជីវករ ពាណិជ្ជករ ក្រុមហ៊ុន និងសហគ្រាសតំណាងប្រជាពលរដ្ឋត្រូវធ្វើសេចក្ដីរាយការណ៍ប្រចាំត្រីមាស គណៈកម្មាធិការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងប្រជាពលរដ្ឋ	null	ក្នុងការអនុវត្តការងារតំណាងប្រជាពលរដ្ឋត្រូវធ្វើការងារតាមដូចទៅក្នុងការអនុវត្តការងារតំណាងប្រជាពលរដ្ឋមិនត្រូវទទួលការណែនាំណាមួយពីអភិបាលក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ និងមិនតម្រូវឪ្យធ្វើសេចក្ដីរាយការណ៍ ឬជូនព័ត៌មានណាមួយទៅអភិបាលក្រុង ស្រុក ខណ្ឌឡើយ តំណាងប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវមានគណនេយ្យភាពចំពោះគណកម្មាធិការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងប្រជាពលរដ្ឋឬអាជីវករ ពាណិជ្ជករ ក្រុមហ៊ុន និងសហគ្រាសតំណាងប្រជាពលរដ្ឋត្រូវធ្វើសេចក្ដីរាយការណ៍ប្រចាំត្រីមាស គណៈកម្មាធិការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងប្រជាពលរដ្ឋ	ត ើក ្ន ុង ការ អនុ វត្ត Ġ ការងារ ត ំណ ាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ត្រូវ ធ ្វ ើក ារ ងារ យ៉ាង ណា Ġ	23	ក្នុង ការ អនុ វត្ត ការងារ ត ំណ ាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ត្រូវ ធ ្វ ើក ារ ងារ តា ម ដូច ទៅ ក្នុង ការ អនុ វត្ត ការងារ ត ំណ ាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ម ិន ត្រូវ ទទួល ការ ណ ែន ាំ ណា មួយ ពី អ ភិ បាល ក្រុង Ġ ស្រ ុក Ġ ខ ណ្ឌ Ġ និង ម ិន ត ម្រ ូវ ឪ ្យ ធ ្វ ើស េច ក្ ដ ី រា យក ារ ណ៍ Ġ ឬ ជ ូន ព័ត៌មាន ណា មួយ ទៅ អ ភិ បាល ក្រុង Ġ ស្រ ុក Ġ ខ ណ្ឌ ឡ ើយ Ġ ត ំណ ាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ Ġ ត្រូវ មាន គ ណ ន េយ្យ ភាព ចំ ព ោះ គ ណ កម្ម ា ធិ ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ជ្រ ើស រ ើស ត ំណ ាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ឬ អា ជីវ ករ Ġ ពា ណ ិ ជ្ជ ករ Ġ ក្រុម ហ៊ ុន Ġ និង ស ហ គ្រ ាស ត ំណ ាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ត្រូវ ធ ្វ ើស េច ក្ ដ ី រា យក ារ ណ៍ ប្រ ច ាំ ត្រ ី មាស Ġ គ ណៈ កម្ម ា ធិ ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ជ្រ ើស រ ើស ត ំណ ាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ	192	▁តើ ក្នុង ការ អនុ វត្ត ▁ការងារ ត ំណ ាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ត្រូវ ធ ្វ ើ ការងារ យ៉ាង ណា ▁	20	▁ក្នុង ការ អនុ វត្ត ការងារ ត ំណ ាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ត្រូវ ធ ្វ ើ ការងារ ត ាម ដូច ទៅ ក្នុង ការ អនុ វត្ត ការងារ ត ំណ ាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ម ិន ត្រូវ ទទួល ការ ណ ែន ាំ ណា មួយ ពី អ ភិ បាល ក្រុង ▁ស្រុក ▁ខណ្ឌ ▁និង ម ិន ត ម្រ ូវ ឪ ្យ ធ ្វ ើស េច ក្ ដ ី រ ាយ ការណ៍ ▁ឬ ជ ូន ព័ត៌មាន ណា មួយ ទៅ អ ភិ បាល ក្រុង ▁ស្រុក ▁ខណ្ឌ ឡ ើយ ▁តំណាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ▁ត្រូវ មាន គ ណ ន េយ្យ ភាព ច ំព ោះ គ ណ កម្ម ា ធិ ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ជ្រ ើស រ ើស ត ំណ ាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ឬ អា ជីវ ករ ▁ពាណិជ្ជ ករ ▁ក្រុមហ៊ុន ▁និង ស ហ គ្រ ាស ត ំណ ាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ត្រូវ ធ ្វ ើស េច ក្ ដ ី រ ាយ ការណ៍ ប្រ ច ាំ ត្រ ី មាស ▁គណៈកម្មាធិការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ជ្រ ើស រ ើស ត ំណ ាង ប្រ ជា ពល រដ្ឋ	173
តើនៅក្នុងអាណត្តិលោក ប្រធានាធិបតី ដឺហ្គោលលបារាំងបានអនុវត្តនយោបាយដូចម្ដេចខ្លះ	null	នៅក្នុងអាណត្តិលោក ប្រធានាធិបតី ដឺហ្គោលលបារាំងបានអនុវត្តនយោបាយដូចជា គាំទ្រចលនារើបម្រាស់ពីនឹមអាណានិគម ជាពិសេសប្រទេសមួយនៅទ្វីបអាព្រិកដូចជាបញ្ហាអាល់សេរី លោកដឺ ហ្គោលបានធ្វើឪ្យមានការចរចារបញ្ចប់សង្រ្គាមដែលីបំផុត ប្រជាជនបារាំងចំនួន ១ លាននាក់បានចាកចេញពីប្រទេស អាល់សេរីទៅរស់នៅប្រទេសបារាំងវិញ ប្រឆាំងសមជិកភាពរបស់អង់គ្លេសនៅក្នុងផ្សាររួមអឺរ៉ុប ដោយបានចាត់ទុកថាអង់គ្លេសជាប្រទេសនិយមសហរដ្ឋអាមេរិកដោយបានជំទាស់នឹងអង់គ្លេសមិនឪ្យចូលរួមជាសមាជិកនៃអង្គការនេះ	null	នៅក្នុងអាណត្តិលោក ប្រធានាធិបតី ដឺហ្គោលលបារាំងបានអនុវត្តនយោបាយដូចជា គាំទ្រចលនារើបម្រាស់ពីនឹមអាណានិគម ជាពិសេសប្រទេសមួយនៅទ្វីបអាព្រិកដូចជាបញ្ហាអាល់សេរី លោកដឺ ហ្គោលបានធ្វើឪ្យមានការចរចារបញ្ចប់សង្រ្គាមដែលីបំផុត ប្រជាជនបារាំងចំនួន ១ លាននាក់បានចាកចេញពីប្រទេស អាល់សេរីទៅរស់នៅប្រទេសបារាំងវិញ ប្រឆាំងសមជិកភាពរបស់អង់គ្លេសនៅក្នុងផ្សាររួមអឺរ៉ុប ដោយបានចាត់ទុកថាអង់គ្លេសជាប្រទេសនិយមសហរដ្ឋអាមេរិកដោយបានជំទាស់នឹងអង់គ្លេសមិនឪ្យចូលរួមជាសមាជិកនៃអង្គការនេះ	ត ើន ៅ ក្នុង អា ណ ត្តិ លោក Ġ ប្រ ធាន ា ធិ បតី Ġ ដ ឺ ហ្គោ ល ល បា រា ំ ង បាន អនុ វត្ត ន យោ បា យ ដូច ម្ ដ េច ខ្ ល ះ Ġ	36	នៅ ក្នុង អា ណ ត្តិ លោក Ġ ប្រ ធាន ា ធិ បតី Ġ ដ ឺ ហ្គោ ល ល បា រា ំ ង បាន អនុ វត្ត ន យោ បា យ ដូច ជា Ġ គ ាំ ទ្រ ច ល នា រ ើប ម្រ ាស់ ពី ន ឹម អា ណា និ គម Ġ ជា ពិ សេ ស ប្រ ទេស មួយ នៅ ទ ្វី ប អា ព្រ ិក ដូច ជា ប ញ ្ហ ា អា ល់ សេ រី Ġ លោក ដ ឺ Ġ ហ្គោ ល បាន ធ ្វ ើ ឪ ្យ មាន ការ ចរ ចារ បញ្ច ប់ សង ្រ ្ គ ាម ដ ែល ី ប ំ ផ ុត Ġ ប្រ ជា ជន បា រា ំ ង ចំ ន ួន Ġ ១ Ġ លាន នាក់ បាន ច ាក ចេញ ពី ប្រ ទេស Ġ អា ល់ សេ រី ទៅ រស់ នៅ ប្រ ទេស បា រា ំ ង វិញ Ġ ប្រ ឆ ាំង សម ជ ិក ភាព រ ប ស់ អ ង់ គ ្ល េស នៅ ក្នុង ផ្ សារ រួម អ ឺ រ៉ ុប Ġ ដោយ បាន ច ាត់ ទុក ថា អ ង់ គ ្ល េស ជា ប្រ ទេស និយម ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ដោយ បាន ជំ ទ ាស់ នឹង អ ង់ គ ្ល េស ម ិន ឪ ្យ ចូល រួម ជា សម ា ជ ិក នៃ អង្គ ការ នេះ	204	▁តើ នៅ ក្នុង អា ណ ត្តិ លោក ▁ប្រធានាធិបតី ▁ដ ឺ ហ្គោ ល ល ប ារ ាំង បាន អនុ វត្ត ន យោ ប ាយ ដូច ម្ ដ េច ខ្ ល ះ ▁	30	▁នៅក្នុង អា ណ ត្តិ លោក ▁ប្រធានាធិបតី ▁ដ ឺ ហ្គោ ល ល ប ារ ាំង បាន អនុ វត្ត ន យោ ប ាយ ដូច ជា ▁គាំទ្រ ច ល ន ារ ើប ម្រ ាស់ ពី ន ឹម អា ណា និ គម ▁ជាពិសេស ប្រ ទេស មួយ នៅ ទ ្វី ប អា ព្រ ិក ដូច ជា ប ញ ្ហ ា អ ាល់ សេ រី ▁លោក ដ ឺ ▁ហ្គ ោល បាន ធ ្វ ើ ឪ ្យ មាន ការ ចរ ចារ បញ្ច ប់ សង ្រ ្ គ ាម ដ ែល ី ប ំ ផ ុត ▁ប្រជាជន ប ារ ាំង ចំ ន ួន ▁១ ▁លាន នាក់ បាន ច ាក ចេញ ពី ប្រ ទេស ▁អាល់ សេ រី ទៅ រស់ នៅ ប្រ ទេស ប ារ ាំង វិញ ▁ប្រឆាំង សម ជ ិក ភាព រ ប ស់ អ ង់ គ ្ល េស នៅ ក្នុង ផ្ សារ រួម អ ឺ រ៉ ុប ▁ដោយ បាន ច ាត់ ទុក ថា អ ង់ គ ្ល េស ជា ប្រ ទេស និយម ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ដោយ បាន ជំ ទ ាស់ នឹង អ ង់ គ ្ល េស ម ិន ឪ ្យ ចូល រួម ជា ស មា ជ ិក នៃ អង្គ ការ នេះ	186
នៅក្នុងបទសម្ភាសជាមួយនឹងកាសែត ញូវយ៉កថថាម តើព្រះអង្គនរោត្តមសីហនុបានថ្លែងថាដូចម្ដេច	null	នៅក្នុងបទសម្ភាសជាមួយនឹងកាសែត ញូវយ៉ក ព្រះអង្គបានថ្លែងថា បើសិនជាប្រទេសឥណ្ឌូចិនមិនបានទទួលឯករាជ្យពីបារាំងទេនោះ នោះប្រជាជនខ្មែរនៅទូទាំងប្រទេសនឹងក្រោកតស៊ូឡើងធ្វើការប្រឆាំងនឹងអាណានិគមបារាំង ហើយនៅពេលនោះជោគជ័យ របស់ពួកកុំមុយនីស្ដនឹងកើតមានឡើងជាស្វ័យប្រវត្តិ	null	នៅក្នុងបទសម្ភាសជាមួយនឹងកាសែត ញូវយ៉ក ព្រះអង្គបានថ្លែងថា បើសិនជាប្រទេសឥណ្ឌូចិនមិនបានទទួលឯករាជ្យពីបារាំងទេនោះ នោះប្រជាជនខ្មែរនៅទូទាំងប្រទេសនឹងក្រោកតស៊ូឡើងធ្វើការប្រឆាំងនឹងអាណានិគមបារាំង ហើយនៅពេលនោះជោគជ័យ របស់ពួកកុំមុយនីស្ដនឹងកើតមានឡើងជាស្វ័យប្រវត្តិ	នៅ ក្នុង បទ សម ្ ភា ស ជា មួយ នឹង កាស ែត Ġ ញ ូវ យ៉ ក ថ ថា ម Ġ ត ើ ព្រ ះ អង្គ ន រ ោត ្ត ម សី ហ នុ បាន ថ ្ល ែង ថា ដូច ម្ ដ េច Ġ	41	នៅ ក្នុង បទ សម ្ ភា ស ជា មួយ នឹង កាស ែត Ġ ញ ូវ យ៉ ក Ġ ព្រ ះ អង្គ បាន ថ ្ល ែង ថា Ġ ប ើស ិន ជា ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ូច ិន ម ិន បាន ទទួល ឯក រាជ ្យ ពី បា រា ំ ង ទេ ន ោះ Ġ ន ោះ ប្រ ជា ជន ខ្ ម ែរ នៅ ទូ ទ ាំង ប្រ ទេស នឹង ក្រ ោក ត ស៊ូ ឡើង ធ ្វ ើក ារ ប្រ ឆ ាំង នឹង អា ណា និ គម បា រា ំ ង Ġ ហើយ នៅ ពេល ន ោះ ជ ោ គ ជ ័យ Ġ រ ប ស់ ព ួ ក ក ុំ ម ុយ នី ស្ ដ នឹង កើត មាន ឡើង ជា ស្ វ ័យ ប្រ វត្ត ិ	119	▁នៅក្នុង បទ ស ម្ភ ាស ជា មួយ នឹង កាស ែត ▁ញ ូវ យ៉ ក ថ ថា ម ▁តើ ព្រ ះ អង្គ ន រ ោ ត្ត ម សី ហ នុ បាន ថ ្ល ែង ថា ដូច ម្ ដ េច ▁	38	▁នៅក្នុង បទ ស ម្ភ ាស ជា មួយ នឹង កាស ែត ▁ញ ូវ យ៉ ក ▁ព្រះអង្គ បាន ថ ្ល ែង ថា ▁បើសិនជា ប្រ ទេស ឥ ណ្ឌ ូច ិន ម ិន បាន ទទួល ឯក រាជ ្យ ពី ប ារ ាំង ទ េន ោះ ▁នោះ ប្រ ជា ជន ខ្ ម ែរ នៅ ទូ ទ ាំង ប្រ ទេស នឹង ក្រ ោក ត ស៊ូ ឡើង ធ ្វ ើ ការ ប្រ ឆ ាំង នឹង អា ណា និ គម ប ារ ាំង ▁ហើយ នៅ ពេល ន ោះ ជ ោ គ ជ ័យ ▁របស់ ព ួ ក ក ុំ ម ុយ នី ស្ ដ នឹង កើត មាន ឡើង ជា ស ្វ ័យ ប្រ វ ត្តិ	107
ហេតុអ្វីបានជាគេមិនបញ្ចូលព្លុយតូថាជាភព	null	បានជាគេមិនបញ្ចូលព្លុយតូថាជាភពព្រោះដោយផ្អែកលើអំណះអំណាងថា ភពគឺត្រូវតែធ្វើដំណើរតាមគន្លងជុំវិញព្រះអាទិត្យ ពុំមែនជាភពរណប មានម៉ាស់ធំល្មមដើម្បីរក្សាទំនាញរាងឲ្យមូល និងមានទំហំធំល្មមដើម្បីរក្សាគន្លងរបស់វា ក្នុងលក្ខខណ្ឌចុងក្រោយ ព្លុយតូធ្លាក់ពីចំណាត់ថ្នាក់ជាភពភ្លាមហើយក្លាយជាអង្គមួយ ដូចអង្គផ្សេងទៀតដែលធ្វើដំណើរតាមគន្លងស្ថិតនៅក្នុងក្រវាត់ឃីភើ Kuiper belt	null	បានជាគេមិនបញ្ចូលព្លុយតូថាជាភពព្រោះដោយផ្អែកលើអំណះអំណាងថា ភពគឺត្រូវតែធ្វើដំណើរតាមគន្លងជុំវិញព្រះអាទិត្យ ពុំមែនជាភពរណប មានម៉ាស់ធំល្មមដើម្បីរក្សាទំនាញរាងឲ្យមូល និងមានទំហំធំល្មមដើម្បីរក្សាគន្លងរបស់វា ក្នុងលក្ខខណ្ឌចុងក្រោយ ព្លុយតូធ្លាក់ពីចំណាត់ថ្នាក់ជាភពភ្លាមហើយក្លាយជាអង្គមួយ ដូចអង្គផ្សេងទៀតដែលធ្វើដំណើរតាមគន្លងស្ថិតនៅក្នុងក្រវាត់ឃីភើ Kuiper belt	ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េ ម ិន បញ្ចូល ព្ ល ុយ តូ ថា ជា ភព Ġ	17	បាន ជា គ េ ម ិន បញ្ចូល ព្ ល ុយ តូ ថា ជា ភព ព្រ ោះ ដោយ ផ្ អ ែក លើ អ ំណ ះ អ ំណ ាង ថា Ġ ភព គ ឺត ្រ ូវ តែ ធ ្វ ើ ដំណើរ តា ម គ ន្ លង ជ ុំ វិញ ព្រ ះ អា ទិ ត ្យ Ġ ពុ ំ âĢĭ ម ែន ជា ភព រណ ប Ġ មាន ម៉ា ស់ ធ ំ ល ្ម ម ដើម ្ប ី រក ្សា ទំ នា ញ រា ង ឲ្យ ម ូល Ġ និង មាន ទំ ហ ំ ធ ំ ល ្ម ម ដើម ្ប ី រក ្សា គ ន្ លង រ ប ស់ វា ĠâĢĭâĢĭ ក្នុង ល ក្ខ ខ ណ្ឌ ច ុង ក្រ ោយ Ġ ព្ ល ុយ តូ ធ ្លា ក់ ពី ចំ ណា ត់ ថ្ន ាក់ ជា ភព ភ្ល ាម ហើយ ក្លា យ ជា អង្គ មួយ Ġ ដូច អង្គ ផ្ សេ ង ទៀត ដ ែល ធ ្វ ើ ដំណើរ តា ម គ ន្ លង ស្ ថ ិត នៅ ក្នុង ក្រ វា ត់ ឃ ី ភ ើ ĠKu iper Ġbelt	164	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េ ម ិន បញ្ចូល ព ្ល ុយ តូ ថា ជា ភព ▁	17	▁បានជា គ េ ម ិន បញ្ចូល ព ្ល ុយ តូ ថា ជា ភព ព្រ ោះ ដោយ ផ្ អ ែក លើ អ ំណ ះ អ ំណ ាង ថា ▁ភព គ ឺ ត្រូវ តែ ធ ្វ ើ ដំណើរ ត ាម គ ន្ លង ជ ុំ វិញ ព្រ ះ អា ទ ិត ្យ ▁ពុំ ▁មែន ជា ភព រណ ប ▁មាន ម៉ ាស់ ធ ំ ល ្ម ម ដើម ្ប ី រក ្សា ទំ ន ាញ រ ាង ឲ្យ ម ូល ▁និង មាន ទំ ហ ំ ធ ំ ល ្ម ម ដើម ្ប ី រក ្សា គ ន្ លង រ ប ស់ វា ▁ក្នុង ល ក្ខ ខ ណ្ឌ ច ុង ក្រ ោយ ▁ព ្ល ុយ តូ ធ ្ល ាក់ ពី ច ំណ ាត់ ថ្ន ាក់ ជា ភព ភ្ល ាម ហើយ ក្លា យ ជា អង្គ មួយ ▁ដូច អង្គ ផ្ ស េង ទៀត ដ ែល ធ ្វ ើ ដំណើរ ត ាម គ ន្ លង ស ្ថ ិត នៅ ក្នុង ក្រ វ ាត់ ឃ ី ភ ើ ▁Ku ip er ▁belt	160
តើការបង្រួបបង្រួមប្រទេសអាឡឺម៉ង់ប្រព្រឹត្តទៅយ៉ាងដូចម្តេច	null	ការបង្រួបបង្រួមប្រទេសអាឡឺម៉ង់ប្រព្រឹត្តធ្វើឱ្យរូបីយប័ណ្ណ ឯកភារឹតមួយ ១ កក្កដា ១៩៩០ឯកភាពផនែកនយោបាយ ៣ តុលា ១៩៩០សម្ព័ន្ធមិត្តទាំងបួន អាមេរិក បារាំង អង់គ្លេស រូស៊ី ដកទ័ព ចេញពីអាឡឺម៉ង់	null	ការបង្រួបបង្រួមប្រទេសអាឡឺម៉ង់ប្រព្រឹត្តធ្វើឱ្យរូបីយប័ណ្ណ ឯកភារឹតមួយ ១ កក្កដា ១៩៩០ឯកភាពផនែកនយោបាយ ៣ តុលា ១៩៩០សម្ព័ន្ធមិត្តទាំងបួន អាមេរិក បារាំង អង់គ្លេស រូស៊ី ដកទ័ព ចេញពីអាឡឺម៉ង់	ត ើក ារ បង ្រ ួ ប បង ្រ ួ ម ប្រ ទេស អា ឡ ឺ ម៉ង់ ប្រ ព្រ ឹត ្ត ទៅ យ៉ាង ដូច ម្ ត េច Ġ	27	ការ បង ្រ ួ ប បង ្រ ួ ម ប្រ ទេស អា ឡ ឺ ម៉ង់ ប្រ ព្រ ឹត ្ត ធ ្វ ើ ឱ្យ រូប ី យ ប ័ ណ្ណ Ġ ឯក ភា រ ឹត មួយ Ġ ១ Ġ ក ក្ក ដា Ġ ១៩ ៩០ âĢĭ ឯក ភាព ផ ន ែក ន យោ បា យ Ġ ៣ Ġ ត ុល ា Ġ ១៩ ៩០ សម ្ ព ័ន ្ ធម ិត្ត ទ ាំង ប ួន Ġ អា មេ រិក Ġ បា រា ំ ង Ġ អ ង់ គ ្ល េស Ġ រ ូស ៊ី Ġ ដ ក ទ ័ ព Ġ ចេញ ពី អា ឡ ឺ ម៉ង់	92	▁តើ ការ បង ្រ ួ ប បង ្ រួម ប្រ ទេស អា ឡ ឺ ម៉ង់ ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ទៅ យ៉ាង ដូច ម ្ត េច ▁	25	▁ការបង្ រ ួ ប បង ្ រួម ប្រ ទេស អា ឡ ឺ ម៉ង់ ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ធ ្វ ើ ឱ្យ រូប ី យ ប ័ ណ្ណ ▁ឯក ភា រ ឹត មួយ ▁១ ▁កក្កដា ▁១៩ ៩០ ▁ឯកភាព ផ ន ែក ន យោ ប ាយ ▁៣ ▁តុលា ▁១៩ ៩០ ស ម្ព ័ ន្ធ ម ិត្ត ទ ាំង ប ួន ▁អាមេរិក ▁បារាំង ▁អង់គ្លេស ▁រ ូ ស៊ី ▁ដក ទ ័ ព ▁ចេញពី អា ឡ ឺ ម៉ង់	73
ហេតុអ្វីបានជាលោក គ្រូតឆូវ ត្រូវគេទម្លាក់ចេញពីតំណែង	null	ការបរាជ័យផ្នែកកសិកម្មចំណាយថវិការច្រើនលើវិស័យយោធាការបរាជ័យនយោបាយការបរទេសវិបត្តិកាំជ្រួចនៅគុយបា មានភាពតានតឹងចាមួយប្រទេសចិន	null	ការបរាជ័យផ្នែកកសិកម្មចំណាយថវិការច្រើនលើវិស័យយោធាការបរាជ័យនយោបាយការបរទេសវិបត្តិកាំជ្រួចនៅគុយបា មានភាពតានតឹងចាមួយប្រទេសចិន	ហេតុ អ ្វី បាន ជា លោក Ġ គ្រ ូត ឆ ូវ Ġ ត្រូវ គ េ ទ ម្ល ាក់ ចេញ ពី ត ំណ ែង Ġ	21	ការ បរ ា ជ ័យ ផ្ ន ែក ក សិ កម្ម ចំ ណា យ ថ វិ ការ ច្ រ ើន លើ វិ ស ័យ យោ ធា ការ បរ ា ជ ័យ ន យោ បា យក ារ បរ ទេស វិ ប ត្តិ កា ំ ជ្រ ួច នៅ គ ុយ បា Ġ មាន ភាព តា ន ត ឹង ច ាម ួយ ប្រ ទេស ច ិន	62	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា លោក ▁គ្រូ ត ឆ ូវ ▁ត្រូវ គ េ ទ ម្ល ាក់ ចេញ ពី ត ំណ ែង ▁	21	▁ការប រាជ ័យ ផ្ ន ែក ក សិ កម្ម ច ំណ ាយ ថ វិ ការ ច ្រ ើន លើ វិ ស ័យ យោ ធា ការ ប រាជ ័យ ន យោ ប ាយ ការ បរ ទេស វិ ប ត្តិ ក ាំ ជ្រ ួច នៅ គ ុយ បា ▁មាន ភាព តា ន ត ឹង ច ា មួយ ប្រ ទេស ច ិន	59
ហេតុអ្វីបានជាលទ្ធភាពបង្កកំណើតរបស់ស្រ្តី គឺជាកត្តាកំណត់នៃសន្ទស្សន៏ អភិវឌ្ឍន៏មនុស្ស	null	លទ្ធភាពបង្កកំណើតរបស់ស្រី្តគឺជាកត្តាកំណត់នៃសន្ទស្សន៏ IDH ព្រោះ ប្រសិនបើជាប្រទេសមួយ មានសន្ទស្សន៏ការអភិវឌ្ឍន៏មនុស្សទាបបញ្ហាចូល រៀននៅមានកម្រិត អាហារូបត្ថម្ភមិនគ្រប់គ្រាន់ និងសុខភាពមិនបានប្រសើរនោះលទ្ធភាពបង្កកំណើតរបស់ស្រី្តមានកម្រិតខ្ពស់ផ្ទុយទៅវិញ បើប្រទេសមួយមានសន្ទស្សន៏អភិវឌ្ឍន៏កម្រិតខ្ពស់អត្រាចូលរៀន ខ្ពស់ អាហារូបត្ថម្ភគ្រប់គ្រាន់ សុខភាពប្រជាជនល្អប្រសើរ និងមានអាយុវែង នោះលទ្ធភាពបង្កកំណើតរបស់ស្រ្តីមានកម្រិតទាបវិញ	null	លទ្ធភាពបង្កកំណើតរបស់ស្រី្តគឺជាកត្តាកំណត់នៃសន្ទស្សន៏ IDH ព្រោះ ប្រសិនបើជាប្រទេសមួយ មានសន្ទស្សន៏ការអភិវឌ្ឍន៏មនុស្សទាបបញ្ហាចូល រៀននៅមានកម្រិត អាហារូបត្ថម្ភមិនគ្រប់គ្រាន់ និងសុខភាពមិនបានប្រសើរនោះលទ្ធភាពបង្កកំណើតរបស់ស្រី្តមានកម្រិតខ្ពស់ផ្ទុយទៅវិញ បើប្រទេសមួយមានសន្ទស្សន៏អភិវឌ្ឍន៏កម្រិតខ្ពស់អត្រាចូលរៀន ខ្ពស់ អាហារូបត្ថម្ភគ្រប់គ្រាន់ សុខភាពប្រជាជនល្អប្រសើរ និងមានអាយុវែង នោះលទ្ធភាពបង្កកំណើតរបស់ស្រ្តីមានកម្រិតទាបវិញ	ហេតុ អ ្វី បាន ជា ល ទ្ធ ភាព បង ្ក កំ ណ ើត រ ប ស់ ស្រ ្ត ី Ġ គ ឺ ជា ក ត្ត ាក ំណ ត់ នៃ ស ន្ទ ស្ស ន ៏ Ġ អភិវឌ្ឍ ន ៏ ម នុ ស្ស Ġ	39	ល ទ្ធ ភាព បង ្ក កំ ណ ើត រ ប ស់ ស្រី ្ត គ ឺ ជា ក ត្ត ាក ំណ ត់ នៃ ស ន្ទ ស្ស ន ៏ ĠID H Ġ ព្រ ោះ Ġ ប្រ សិ ន ប ើ ជា ប្រ ទេស មួយ Ġ មាន ស ន្ទ ស្ស ន ៏ ការ អភិវឌ្ឍ ន ៏ ម នុ ស្ស ទ ាប ប ញ ្ហ ា ចូល Ġ រ ៀន នៅ មាន ក ម្រ ិត Ġ អា ហា រូប ត្ថ ម្ភ ម ិន គ្រ ប់ គ្រ ាន់ Ġ និង សុខ ភាព ម ិន បាន ប្រសើរ ន ោះ ល ទ្ធ ភាព បង ្ក កំ ណ ើត រ ប ស់ ស្រី ្ត មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ ផ្ ទ ុយ ទៅ វិញ Ġ ប ើប ្រ ទេស មួយ មាន ស ន្ទ ស្ស ន ៏ អភិវឌ្ឍ ន ៏ ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ អ ត្រា ចូល រ ៀន Ġ ខ្ ព ស់ Ġ អា ហា រូប ត្ថ ម្ភ គ្រ ប់ គ្រ ាន់ Ġ សុខ ភាព ប្រ ជា ជន ល្អ ប្រសើរ Ġ និង មាន អា យ ុ វ ែង Ġ ន ោះ ល ទ្ធ ភាព បង ្ក កំ ណ ើត រ ប ស់ ស្រ ្ត ី មាន ក ម្រ ិត ទ ាប វិញ	184	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា ល ទ្ធ ភាព ប ង្ក ក ំណ ើត រ ប ស់ ស្រ ្ត ី ▁គឺជា ក ត្ត ាក ំណ ត់ នៃ ស ន្ទ ស្ស ន ៏ ▁អភិវឌ្ឍ ន ៏ ម នុ ស្ស ▁	37	▁លទ្ធភាព ប ង្ក ក ំណ ើត រ ប ស់ ស្រី ្ត គ ឺ ជា ក ត្ត ាក ំណ ត់ នៃ ស ន្ទ ស្ស ន ៏ ▁ID H ▁ព្រោះ ▁ប្រសិនបើ ជា ប្រ ទេស មួយ ▁មាន ស ន្ទ ស្ស ន ៏ ការ អភិវឌ្ឍ ន ៏ ម នុ ស្ស ទ ាប ប ញ ្ហ ា ចូល ▁រៀន នៅ មាន ក ម្រ ិត ▁អាហារ ូប ត្ថ ម្ភ ម ិន គ្រ ប់ គ្រ ាន់ ▁និង សុខ ភាព ម ិន បាន ប្រសើរ ន ោះ ល ទ្ធ ភាព ប ង្ក ក ំណ ើត រ ប ស់ ស្រី ្ត មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ ផ្ ទ ុយ ទៅ វិញ ▁បើ ប្រ ទេស មួយ មាន ស ន្ទ ស្ស ន ៏ អភិវឌ្ឍ ន ៏ ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ អ ត្រា ចូល រ ៀន ▁ខ្ពស់ ▁អាហារ ូប ត្ថ ម្ភ គ្រ ប់ គ្រ ាន់ ▁សុខភាព ប្រ ជា ជន ល្អ ប្រសើរ ▁និង មាន អ ាយ ុ វ ែង ▁នោះ ល ទ្ធ ភាព ប ង្ក ក ំណ ើត រ ប ស់ ស្រ ្ត ី មាន ក ម្រ ិត ទ ាប វិញ	169
តើនយោបាយ”ទំនើបកម្មបួនបែប” លើកឡើងដោយមេដឹកនាំចិនរូបណាមានអ្វីខ្លះ	null	នយោបាយទំនើបកម្មបួនបែប លើកឡើងដោយមេដឹកនាំចិនគឺ លោក តេងសៀវពីងនយោបាយ ទំនើបកម្មបួនបែប នោះមាន ឩស្សាហកម្មកសិកម្មវិទ្យាសាស្រ្តការពារជាតិ	null	នយោបាយទំនើបកម្មបួនបែប លើកឡើងដោយមេដឹកនាំចិនគឺ លោក តេងសៀវពីងនយោបាយ ទំនើបកម្មបួនបែប នោះមាន ឩស្សាហកម្មកសិកម្មវិទ្យាសាស្រ្តការពារជាតិ	ត ើន យោ បា យ âĢĿ ទំ ន ើប កម្ម ប ួន ប ែប âĢĿ Ġ លើក ឡើង ដោយ មេ ដ ឹក នាំ ច ិន រូប ណា មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	30	ន យោ បា យ ទំ ន ើប កម្ម ប ួន ប ែប Ġ លើក ឡើង ដោយ មេ ដ ឹក នាំ ច ិន គ ឺ Ġ លោក Ġ ត េង ស ៀវ ពី ង ន យោ បា យ Ġ ទំ ន ើប កម្ម ប ួន ប ែប Ġ ន ោះ មាន Ġ ឩ ស្សា ហ កម្ម ក សិ កម្ម វិទ្យា សា ស្រ ្ត ការពារ ជាតិ	58	▁តើ ន យោ ប ាយ ” ទំ ន ើប កម្ម ប ួន ប ែប ” ▁លើកឡើង ដោយ មេ ដ ឹក នាំ ច ិន រូប ណា មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	29	▁នយោបាយ ទំ ន ើប កម្ម ប ួន ប ែប ▁លើកឡើង ដោយ មេ ដ ឹក នាំ ច ិន គ ឺ ▁លោក ▁តេ ង ស ៀវ ពី ង ន យោ ប ាយ ▁ទំនើប កម្ម ប ួន ប ែប ▁នោះ មាន ▁ ឩ ស្សា ហ កម្ម ក សិ កម្ម វិទ្យា សា ស្រ ្ត ការពារ ជាតិ	51
ហេតុអ្វីបានជាបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មចាប់ពីឆ្នាំ ១៨៤៦ ដល់១៨៥២ សេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ុបមនៅតែដដែល	null	បានជាបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មចាប់ពីឆ្នាំ១៨៤៦ ដល់ឆ១៨៥១ សេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ុបនៅដដែលដោយសារ អាកាសធាតុត្រជាក់ ភាពរាំងស្ងូត ឬ ទឹកកក ធ្វើឪ្យខូចខាតផលដំណាំអ្នកស្រែចំការមិនទិញផលិតផលឧស្សាហកម្មអ្វីបន្ដិចសោះ រោងចក្របិទទ្វារ ភាពឥតការងារធ្វលប៉ះពាល់ដល់កម្មករនិងសិប្បករទាំងឡាយចំណែកតម្លៃនំបុ័ងឡើងថ្លៃនៅឆ្នាំ ១៨៥០ មានវិបត្តិថ្មីមួយទៀតបានកើតឡើងពីវបត្តិឧស្សាហកម្មវិបត្តិនេះកើតឡើងពីផលិតកម្មពីសេចក្ដីត្រូវការសហគ្រាសទាំងឡាយត្រូវបន្ថយតម្លៃផលិតផលរបស់ខ្លួនប្រសិនបើជាចង់បន្ដលក់ទៅទៀត	null	បានជាបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មចាប់ពីឆ្នាំ១៨៤៦ ដល់ឆ១៨៥១ សេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ុបនៅដដែលដោយសារ អាកាសធាតុត្រជាក់ ភាពរាំងស្ងូត ឬ ទឹកកក ធ្វើឪ្យខូចខាតផលដំណាំអ្នកស្រែចំការមិនទិញផលិតផលឧស្សាហកម្មអ្វីបន្ដិចសោះ រោងចក្របិទទ្វារ ភាពឥតការងារធ្វលប៉ះពាល់ដល់កម្មករនិងសិប្បករទាំងឡាយចំណែកតម្លៃនំបុ័ងឡើងថ្លៃនៅឆ្នាំ ១៨៥០ មានវិបត្តិថ្មីមួយទៀតបានកើតឡើងពីវបត្តិឧស្សាហកម្មវិបត្តិនេះកើតឡើងពីផលិតកម្មពីសេចក្ដីត្រូវការសហគ្រាសទាំងឡាយត្រូវបន្ថយតម្លៃផលិតផលរបស់ខ្លួនប្រសិនបើជាចង់បន្ដលក់ទៅទៀត	ហេតុ អ ្វី បាន ជា ប ដ ិ វត្ត ន៍ ឧ ស្សា ហ កម្ម ច ាប់ ពី ឆ្នាំ Ġ ១ ៨ ៤ ៦ Ġ ដល់ ១ ៨ ៥ ២ Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច អ ឺ រ៉ ុប ម នៅ តែ ដ ដ ែល Ġ	40	បាន ជា ប ដ ិ វត្ត ន៍ ឧ ស្សា ហ កម្ម ច ាប់ ពី ឆ្នាំ ១ ៨ ៤ ៦ Ġ ដល់ ឆ ១ ៨ ៥ ១ Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច អ ឺ រ៉ ុប នៅ ដ ដ ែល ដោយ សារ âĢĭ Ġ អា កាស ធាតុ ត្រ ជា ក់ Ġ ភាព រា ំ ង ស្ ង ូត Ġ ឬ Ġ ទឹក ក ក Ġ ធ ្វ ើ ឪ ្យ ខ ូច ខា ត ផល ដំ ណា ំ អ្នក ស្រ ែ ចំ ការ ម ិន ទិ ញ ផល ិត ផល ឧ ស្សា ហ កម្ម អ ្វី ប ន្ ដ ិច ស ោះ ĠâĢĭ Ġ រ ោង ច ក្រ ប ិ ទ ទ ្វា រ Ġ ភាព ឥ ត ការងារ ធ ្វ ល ប៉ ះ ពា ល់ ដល់ កម្ម ករ និង សិ ប្ប ករ ទ ាំង ឡា យ ចំ ណ ែក ត ម្ល ៃ ន ំ ប ុ ័ ង ឡើង ថ្លៃ នៅ ឆ្នាំ Ġ ១ ៨ ៥០ Ġ មាន វិ ប ត្តិ ថ ្ម ី មួយ ទៀត បាន កើត ឡើង ពី វ ប ត្តិ ឧ ស្សា ហ កម្ម វិ ប ត្តិ នេះ កើត ឡើង ពី ផល ិត កម្ម ពី សេ ច ក្ ដ ីត ្រ ូវ ការ ស ហ គ្រ ាស ទ ាំង ឡា យ ត្រូវ បន្ថយ ត ម្ល ៃ ផល ិត ផល រ ប ស់ ខ្លួន ប្រ សិ ន ប ើ ជា ច ង់ ប ន្ ដ ល ក់ ទៅ ទៀត	217	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា ប ដ ិ វត្ត ន៍ ឧ ស្សា ហ កម្ម ច ាប់ ពី ឆ្នាំ ▁១៨ ៤ ៦ ▁ដល់ ១ ៨ ៥ ២ ▁សេដ្ឋកិច្ច អ ឺ រ៉ ុប ម នៅ តែ ដ ដ ែល ▁	37	▁បានជា ប ដ ិ វត្ត ន៍ ឧ ស្សា ហ កម្ម ច ាប់ ពី ឆ្នាំ ១ ៨ ៤ ៦ ▁ដល់ ឆ ១ ៨ ៥ ១ ▁សេដ្ឋកិច្ច អ ឺ រ៉ ុប នៅ ដ ដ ែល ដោយ សារ ▁អាកាសធាតុ ត្រ ជ ាក់ ▁ភាព រ ាំង ស្ ង ូត ▁ឬ ▁ទឹកកក ▁ធ្វើ ឪ ្យ ខ ូច ខា ត ផល ដ ំណ ាំ អ្នក ស្រ ែ ចំ ការ ម ិន ទ ិញ ផល ិត ផល ឧ ស្សា ហ កម្ម អ ្វី ប ន្ ដ ិច ស ោះ ▁រោងចក្រ ប ិ ទ ទ ្វា រ ▁ភាព ឥ ត ការងារ ធ ្វ ល ប៉ ះ ព ាល់ ដល់ កម្ម ករ និង សិ ប្ប ករ ទ ាំង ឡា យ ច ំណ ែក ត ម្ល ៃ ន ំ ប ុ ័ ង ឡើង ថ្លៃ នៅ ឆ្នាំ ▁១៨ ៥០ ▁មាន វិ ប ត្តិ ថ ្ម ី មួយ ទៀត បាន កើត ឡើង ពី វ ប ត្តិ ឧ ស្សា ហ កម្ម វិ ប ត្តិ នេះ កើត ឡើង ពី ផល ិត កម្ម ពី ស េច ក្ ដ ី ត្រូវ ការ ស ហ គ្រ ាស ទ ាំង ឡា យ ត្រូវ បន្ថយ ត ម្ល ៃ ផល ិត ផល រ ប ស់ ខ្លួន ប្រ ស ិន ប ើ ជា ច ង់ ប ន្ ដ ល ក់ ទៅ ទៀត	202
តើអង្គការសាមគ្គីភាពមានប្រភពចេញពីណាដឹកនាំដោយនរណាហើយអង្គការនេះមានឥទ្ធិពលខ្លាំងដោយសារអ្វី	null	អង្គការសាមគ្គីភាពមានមកពី ការប្រមូលផ្ដុំនៃ ចលនាបាតុកម្ម របស់កម្មករអង្គការនេះដឹកដោយលោក ឡិច វ៉ាឡេសា ហើយអង្គការនេះមានឥទ្ធិពល ខ្លាំងដោយសារ មានការចូលរួមពីពួកកាតូលិក បានធ្វើការទាមទារតវ៉ា សិទ្ធិកម្មករក្នុងការ បង្កើតសហជីព និងសិទ្ធបាតុកម្មពីរដ្ឋាភិបាលហើយក្រោយពីបានចុះ កិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយរដ្ឋាភិបាលរូចមក អង្គការនេះក៏បានរីកដុះដាល ពេញផ្ទៃប្រទេស	null	អង្គការសាមគ្គីភាពមានមកពី ការប្រមូលផ្ដុំនៃ ចលនាបាតុកម្ម របស់កម្មករអង្គការនេះដឹកដោយលោក ឡិច វ៉ាឡេសា ហើយអង្គការនេះមានឥទ្ធិពល ខ្លាំងដោយសារ មានការចូលរួមពីពួកកាតូលិក បានធ្វើការទាមទារតវ៉ា សិទ្ធិកម្មករក្នុងការ បង្កើតសហជីព និងសិទ្ធបាតុកម្មពីរដ្ឋាភិបាលហើយក្រោយពីបានចុះ កិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយរដ្ឋាភិបាលរូចមក អង្គការនេះក៏បានរីកដុះដាល ពេញផ្ទៃប្រទេស	ត ើ អង្គ ការ សា ម គ្គ ី ភាព មាន ប្រ ភព ចេញ ពី ណា ដ ឹក នាំ ដោយ ន រណ ា ហើយ អង្គ ការ នេះ មាន ឥ ទ្ធិ ពល ខ្ លា ំ ង ដោយ សារ អ ្វី Ġ	38	អង្គ ការ សា ម គ្គ ី ភាព មាន មក ពី Ġ ការ ប្រ ម ូល ផ្ ដ ុំ នៃ Ġ ច ល នា បា ត ុក ម្ម Ġ រ ប ស់ កម្ម ករ អង្គ ការ នេះ ដ ឹក ដោយ លោក Ġ ឡ ិច Ġ វ៉ា ឡេ សា Ġ ហើយ អង្គ ការ នេះ មាន ឥ ទ្ធិ ពល Ġ ខ្ លា ំ ង ដោយ សារ Ġ មាន ការ ចូល រួម ពី ព ួ ក កា តូ ល ិក Ġ បាន ធ ្វ ើក ារ ទ ាម ទ ារ ត វ៉ា Ġ សិ ទ្ធិ កម្ម ករ ក្នុង ការ Ġ បង ្ក ើត ស ហ ជី ព Ġ និង សិ ទ្ធ បា ត ុក ម្ម ពី រដ្ឋ ា ភិ បាល ហើយ ក្រ ោយ ពី បាន ច ុះ Ġ កិច្ច ព្រមព្រៀង ជា មួយ រដ្ឋ ា ភិ បាល រ ូច មក Ġ អង្គ ការ នេះ ក ៏ បាន រី ក ដ ុះ ដា ល Ġ ព េញ ផ្ ទ ៃ ប្រ ទេស	141	▁តើ អង្គ ការ ស ាម គ្គ ី ភាព មាន ប្រ ភព ចេញ ពី ណា ដ ឹក នាំ ដោយ ន រ ណា ហើយ អង្គ ការ នេះ មាន ឥ ទ្ធិ ពល ខ្ ល ាំង ដោយ សារ អ ្វី ▁	36	▁អង្គការ ស ាម គ្គ ី ភាព មាន មក ពី ▁ការប្រមូល ផ្ ដ ុំ នៃ ▁ចលនា ប ាត ុ កម្ម ▁របស់ កម្ម ករ អង្គ ការ នេះ ដ ឹក ដោយ លោក ▁ឡ ិច ▁វ៉ា ឡេ សា ▁ហើយ អង្គ ការ នេះ មាន ឥ ទ្ធិ ពល ▁ខ្លាំង ដោយ សារ ▁មាន ការ ចូល រួម ពី ព ួ ក ក ាត ូល ិក ▁បាន ធ ្វ ើ ការ ទ ាម ទ ារ ត វ៉ា ▁សិទ្ធិ កម្ម ករ ក្នុង ការ ▁បង្កើត ស ហ ជី ព ▁និង ស ិទ្ធ ប ាត ុ កម្ម ពី រ ដ្ឋា ភិ បាល ហើយ ក្រ ោយ ពី បាន ច ុះ ▁កិច្ចព្រមព្រៀង ជា មួយ រ ដ្ឋា ភិ បាល រ ូច មក ▁អង្គការ នេះ ក ៏ បាន រី ក ដ ុះ ដា ល ▁ពេញ ផ្ ទ ៃ ប្រ ទេស	124
តើច្បាប់ស្តីពីគោលការណ៍ទូទៅក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះអាស៊ានបានចែងយ៉ាងដូចម្តេច	null	គោលការណ៍ទូទៅក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះរបស់អាស៊ានរដ្ឋសមាជិកអាស៊ានត្រូវខិតខំប្រឹងប្រែងដោះស្រាយជម្លោះទាំងឡាយដោយសន្តិវិធីឱ្យទាន់ពេលវេលាតាមរយៈកិច្ចសន្យា ការប្រឹក្សាយោបល់ និងចរចារ អាស៊ានត្រូវរក្សានិងបង្កើតយន្តការដោះស្រាយជម្លោះលើគ្រប់វិស័យនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់ខ្លួន	null	គោលការណ៍ទូទៅក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះរបស់អាស៊ានរដ្ឋសមាជិកអាស៊ានត្រូវខិតខំប្រឹងប្រែងដោះស្រាយជម្លោះទាំងឡាយដោយសន្តិវិធីឱ្យទាន់ពេលវេលាតាមរយៈកិច្ចសន្យា ការប្រឹក្សាយោបល់ និងចរចារ អាស៊ានត្រូវរក្សានិងបង្កើតយន្តការដោះស្រាយជម្លោះលើគ្រប់វិស័យនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់ខ្លួន	ត ើ ច្ បា ប់ ស្ត ី ពី គោ ល ការណ៍ ទូ ទៅ ក្នុង ការ ដ ោះ ស្រ ាយ ជ ម្ល ោះ អា ស៊ ាន បាន ច ែង យ៉ាង ដូច ម្ ត េច Ġ	33	គោ ល ការណ៍ ទូ ទៅ ក្នុង ការ ដ ោះ ស្រ ាយ ជ ម្ល ោះ រ ប ស់ អា ស៊ ាន រដ្ឋ សម ា ជ ិក អា ស៊ ាន ត្រូវ ខ ិត ខ ំ ប្រ ឹង ប្រ ែង ដ ោះ ស្រ ាយ ជ ម្ល ោះ ទ ាំង ឡា យ ដោយ ស ន្ត ិ វិ ធី ឱ្យ ទាន ់ ពេល វេ លា តា ម រយ ៈ កិច្ច ស ន្ យា Ġ ការ ប្រ ឹក ្សា យោ ប ល់ Ġ និង ចរ ចារ Ġ អា ស៊ ាន ត្រូវ រក ្សា និង បង ្ក ើត យ ន្ត ការ ដ ោះ ស្រ ាយ ជ ម្ល ោះ លើ គ្រ ប់ វិ ស ័យ នៃ កិច្ច សហប្រតិបត្តិការ រ ប ស់ ខ្លួន	111	▁តើ ច ្ប ាប់ ស្ត ី ពី គ ោល ការណ៍ ទូ ទៅ ក្នុង ការ ដ ោះ ស្រ ាយ ជ ម្ល ោះ អា ស៊ ាន បាន ច ែង យ៉ាង ដូច ម ្ត េច ▁	32	▁គោលការណ៍ ទូ ទៅ ក្នុង ការ ដ ោះ ស្រ ាយ ជ ម្ល ោះ រ ប ស់ អា ស៊ ាន រដ្ឋ ស មា ជ ិក អា ស៊ ាន ត្រូវ ខ ិត ខ ំ ប្រ ឹង ប្រ ែង ដ ោះ ស្រ ាយ ជ ម្ល ោះ ទ ាំង ឡា យ ដោយ ស ន្ត ិ វិ ធី ឱ្យ ទ ាន់ ពេល វេ ល ាត ាម រយ ៈ កិច្ច ស ន ្យា ▁ការប្រ ឹក ្សា យោ ប ល់ ▁និង ចរ ចារ ▁អាស៊ាន ត្រូវ រក ្សា និង ប ង្ក ើត យ ន្ត ការ ដ ោះ ស្រ ាយ ជ ម្ល ោះ លើ គ្រ ប់ វិ ស ័យ នៃ កិច្ច សហប្រតិបត្តិការ រ ប ស់ ខ្លួន	106
ទង់ពុទ្ធសាសនាមានពណ៌អ្វីខ្លះ មានអត្ថន័យយ៉ាងណាខ្លះ	null	ទង់ព្រះពុទ្ធសាសនាមានបីពណ៌ ខៀវ ក្រហម លឿន ស ហង្សបាទ ផ្លេក អត្ថន័យពណ៌ទាំង ៦នោះគឺពណ៌ខៀវ ពណ៌ខៀវកាលព្រះអង្គយកកំណើតជាព្រះបាទស្រីពិរាស្រ្ដឥន្ទ្រព្រាហ្មណ៍ មកសុំព្រះនេត្រទាំងគូ ព្រះពោធិសត្វ ខ្វេះឆ្កៀលភ្នែកខ្លួនឯងដាក់ទានដល់ឥន្រ្ទព្រាហ្មណ៍ ពណ៌ក្រហម កាលព្រះអង្គយកកំណើតជាមាណពឈ្មោះបុទុមកុមារពស់ចឹកមាតា ពេទ្យ ឪ្យរកបេះដូងឪ្យពេទ្យផ្សំថ្នាំឪ្យព្រះមាតាសោយ ដើម្បីឪ្យបាត់ឈឺចុកចាប់ ហើយរស់ឡើងវិញបាន ពណ៌ហង្សបាទ កាលព្រះអង្គកើតជាព្រះកើតជាវិទ្យាធរ យក្សចាប់មាតាទៅ វិទ្យាសាធរបានអារសាច់ឪ្យយក្សស៊ីដើម្បីដូរមាតាមកវិញ ពណ៌ស កាលព្រះអង្គកើតជាព្រះវេស្សន្តរ ឪ្យទានដំរីដល់ព្រាហ្មណ៍ពណ៌ផ្លេក ឬ ឥន្ធធនូ ឬ ពណ៌ចំរុះ កាលព្រះអង្គកើតជាសត្វទន្សាយលោកចូលភ្លើង ដើម្បីយកសាច់ឈាមឪ្យដល់ឥន្ទ្រព្រាហ្មណ៍ធ្វើអាហារ	null	ទង់ព្រះពុទ្ធសាសនាមានបីពណ៌ ខៀវ ក្រហម លឿន ស ហង្សបាទ ផ្លេក អត្ថន័យពណ៌ទាំង ៦នោះគឺពណ៌ខៀវ ពណ៌ខៀវកាលព្រះអង្គយកកំណើតជាព្រះបាទស្រីពិរាស្រ្ដឥន្ទ្រព្រាហ្មណ៍ មកសុំព្រះនេត្រទាំងគូ ព្រះពោធិសត្វ ខ្វេះឆ្កៀលភ្នែកខ្លួនឯងដាក់ទានដល់ឥន្រ្ទព្រាហ្មណ៍ ពណ៌ក្រហម កាលព្រះអង្គយកកំណើតជាមាណពឈ្មោះបុទុមកុមារពស់ចឹកមាតា ពេទ្យ ឪ្យរកបេះដូងឪ្យពេទ្យផ្សំថ្នាំឪ្យព្រះមាតាសោយ ដើម្បីឪ្យបាត់ឈឺចុកចាប់ ហើយរស់ឡើងវិញបាន ពណ៌ហង្សបាទ កាលព្រះអង្គកើតជាព្រះកើតជាវិទ្យាធរ យក្សចាប់មាតាទៅ វិទ្យាសាធរបានអារសាច់ឪ្យយក្សស៊ីដើម្បីដូរមាតាមកវិញ ពណ៌ស កាលព្រះអង្គកើតជាព្រះវេស្សន្តរ ឪ្យទានដំរីដល់ព្រាហ្មណ៍ពណ៌ផ្លេក ឬ ឥន្ធធនូ ឬ ពណ៌ចំរុះ កាលព្រះអង្គកើតជាសត្វទន្សាយលោកចូលភ្លើង ដើម្បីយកសាច់ឈាមឪ្យដល់ឥន្ទ្រព្រាហ្មណ៍ធ្វើអាហារ	ទ ង់ ពុ ទ្ធ សា ស នា មាន ព ណ៌ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ មាន អ ត្ថ ន ័យ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ Ġ	25	ទ ង់ ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា មាន បី ព ណ៌ Ġ ខ ៀវ Ġ ក្រ ហ ម Ġ ល ឿន Ġ ស Ġ ហ ង្ស បាទ Ġ ផ្ល េក Ġ អ ត្ថ ន ័យ ព ណ៌ ទ ាំង Ġ ៦ ន ោះ គ ឺ ព ណ៌ ខ ៀវ Ġ ព ណ៌ ខ ៀវ កាល ព្រ ះ អង្គ យក កំ ណ ើត ជា ព្រ ះ បាទ ស្រី ពិ រា ស្រ ្ ដ ឥ ន្ទ ្រ ព្រ ា ហ្ម ណ៍ Ġ មក សុ ំព ្រ ះ ន េត ្រ ទ ាំង គូ Ġ ព្រ ះ ព ោ ធិ ស ត ្វ Ġ ខ្វ េះ ឆ្ ក ៀល ភ ្ន ែក ខ្លួន ឯ ង ដា ក់ ទាន ដល់ ឥ ន្ រ ្ ទ ព្រ ា ហ្ម ណ៍ Ġ ព ណ៌ ក្រ ហ ម Ġ កាល ព្រ ះ អង្គ យក កំ ណ ើត ជា មា ណ ព ឈ្មោះ ប ុ ទ ុម ក ុម ារ ព ស់ ច ឹក មា តា Ġ ពេទ្យ Ġ ឪ ្យ រក ប េះ ដ ូង ឪ ្យ ពេទ្យ ផ្ សំ ថ្ន ាំ ឪ ្យ ព្រ ះ មា តា ស ោយ Ġ ដើម ្ប ី ឪ ្យ បា ត់ ឈ ឺ ច ុក ច ាប់ Ġ ហើយ រស់ ឡើង វិញ បាន Ġ ព ណ៌ ហ ង្ស បាទ Ġ កាល ព្រ ះ អង្គ កើត ជា ព្រ ះ កើត ជា វិទ្យា ធរ Ġ យក ្ស ច ាប់ មា តា ទៅ Ġ វិទ្យា សា ធរ បាន អា រស ាច់ ឪ ្យ យក ្ស ស៊ី ដើម ្ប ី ដ ូរ មា តា មក វិញ Ġ ព ណ៌ ស Ġ កាល ព្រ ះ អង្គ កើត ជា ព្រ ះ វេ ស្ស ន្ត រ Ġ ឪ ្យ ទាន ដំ រី ដល់ ព្រ ា ហ្ម ណ៍ ព ណ៌ ផ្ល េក Ġ ឬ Ġ ឥ ន្ធ ធ ន ូ Ġ ឬ Ġ ព ណ៌ ចំ រ ុះ Ġ កាល ព្រ ះ អង្គ កើត ជា ស ត ្វ ទ ន្ សាយ លោក ចូល ភ្លើង Ġ ដើម ្ប ី យក សា ច ់ ឈ ាម ឪ ្យ ដល់ ឥ ន្ទ ្រ ព្រ ា ហ្ម ណ៍ ធ ្វ ើ អា ហា រ	313	▁ទ ង់ ព ុទ្ធ សា ស នា មាន ព ណ៌ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁មាន អ ត្ថ ន ័យ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ▁	25	▁ទ ង់ ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស នា មាន បី ព ណ៌ ▁ខៀវ ▁ក្រហម ▁លឿន ▁ស ▁ហង្ស បាទ ▁ផ្ល េក ▁អត្ថន័យ ព ណ៌ ទ ាំង ▁៦ ន ោះ គ ឺ ព ណ៌ ខ ៀវ ▁ពណ៌ ខ ៀវ កាល ព្រ ះ អង្គ យក ក ំណ ើត ជា ព្រ ះ បាទ ស្រី ពិ រា ស្រ ្ ដ ឥ ន្ទ ្រ ព្រ ា ហ្ម ណ៍ ▁មក ស ុំ ព្រ ះ ន េ ត្រ ទ ាំង គូ ▁ព្រះ ព ោ ធិ ស ត ្វ ▁ខ្វ េះ ឆ្ ក ៀល ភ ្ន ែក ខ្លួន ឯ ង ដ ាក់ ទាន ដល់ ឥ ន ្រ ្ ទ ព្រ ា ហ្ម ណ៍ ▁ពណ៌ ក្រ ហ ម ▁កាល ព្រ ះ អង្គ យក ក ំណ ើត ជា មា ណ ព ឈ្មោះ ប ុ ទ ុម ក ុម ារ ព ស់ ច ឹក មា តា ▁ពេទ្យ ▁ឪ ្យ រក ប េះ ដ ូង ឪ ្យ ពេទ្យ ផ្ សំ ថ្ន ាំ ឪ ្យ ព្រ ះ មា តា ស ោយ ▁ដើម្បី ឪ ្យ ប ាត់ ឈ ឺ ច ុក ច ាប់ ▁ហើយ រស់ ឡើង វិញ បាន ▁ពណ៌ ហ ង្ស បាទ ▁កាល ព្រ ះ អង្គ កើត ជា ព្រ ះ កើត ជា វិទ្យា ធរ ▁យក្ស ច ាប់ មា តា ទៅ ▁ វិទ្យា សា ធរ បាន អា រស ាច់ ឪ ្យ យ ក្ស ស៊ី ដើម ្ប ី ដ ូរ មា តា មក វិញ ▁ពណ៌ ស ▁កាល ព្រ ះ អង្គ កើត ជា ព្រ ះ វេ ស្ស ន្ត រ ▁ឪ ្យ ទាន ដំ រី ដល់ ព្រ ា ហ្ម ណ៍ ព ណ៌ ផ្ល េក ▁ឬ ▁ឥ ន្ធ ធ ន ូ ▁ឬ ▁ពណ៌ ចំ រ ុះ ▁កាល ព្រ ះ អង្គ កើត ជា ស ត ្វ ទ ន្ សាយ លោក ចូល ភ្លើង ▁ដើម្បី យក ស ាច់ ឈ ាម ឪ ្យ ដល់ ឥ ន្ទ ្រ ព្រ ា ហ្ម ណ៍ ធ ្វ ើ អា ហា រ	293
តើអគ្គនាយកដ្ឋានបច្ចេកទេសរបស់ក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទបន្ទុកការងារអ្វីខ្លះ ដោយមាននាយកដ្ឋានចំណុះប៉ុន្មាន	null	អគ្គនាយកដ្ឋានបច្ចេកទេសរបស់ក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទទទួលបន្ទុកធ្វើទំនាក់ទំនង សម្របសម្រួលនិងគ្រប់គ្រងកម្មវិធីផ្លូវជនបទ ផ្កត់ផ្គងក់ទឹកជនបទថែទាំសុខភាពបឋម អភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចជនបទ អគ្គនាយកដ្ឋានដឹកនាំដោយអគ្គនាយកមួយរូប ដែលអាចអមដោយអគ្គនាយករងជាជំនួយការតាមការចាំបាច់នាយកដ្ឋានចំណុះចំនួន៤ដូចតទៅនាយកដ្ឋានផ្គត់ផ្គង់ទឹកជនបទនាយកដ្ឋានថែទាំសុខភាពជនបទនាយកដ្ឋានអភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍នាយកដ្ឋានអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចបទ	null	អគ្គនាយកដ្ឋានបច្ចេកទេសរបស់ក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទទទួលបន្ទុកធ្វើទំនាក់ទំនង សម្របសម្រួលនិងគ្រប់គ្រងកម្មវិធីផ្លូវជនបទ ផ្កត់ផ្គងក់ទឹកជនបទថែទាំសុខភាពបឋម អភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចជនបទ អគ្គនាយកដ្ឋានដឹកនាំដោយអគ្គនាយកមួយរូប ដែលអាចអមដោយអគ្គនាយករងជាជំនួយការតាមការចាំបាច់នាយកដ្ឋានចំណុះចំនួន៤ដូចតទៅនាយកដ្ឋានផ្គត់ផ្គង់ទឹកជនបទនាយកដ្ឋានថែទាំសុខភាពជនបទនាយកដ្ឋានអភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍នាយកដ្ឋានអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចបទ	ត ើ អ គ្គ នា យក ដ្ឋាន ប ច្ច េក ទេស រ ប ស់ ក្រ ស ួង អភិវឌ្ឍ ន៍ ជន បទ ប ន្ទ ុក ការងារ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ដោយ មាន នា យក ដ្ឋាន ចំ ណ ុះ ប៉ ុន ្ម ាន Ġ	42	អ គ្គ នា យក ដ្ឋាន ប ច្ច េក ទេស រ ប ស់ ក្រ ស ួង អភិវឌ្ឍ ន៍ ជន បទ ទទួល ប ន្ទ ុក ធ ្វ ើ ទំ នាក់ ទំ ន ង Ġ សម ្រ ប សម ្រ ួល និង គ្រ ប់ គ្រ ង កម្ម វិ ធី ផ្ល ូវ ជន បទ Ġ ផ្ ក ត់ ផ្ គ ង ក់ ទឹក ជន បទ ថ ែ ទ ាំ សុខ ភាព ប ឋ ម Ġ អភិវឌ្ឍ ន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ជន បទ Ġ អ គ្គ នា យក ដ្ឋាន ដ ឹក នាំ ដោយ អ គ្គ នា យក មួយ រូប âĢĭ Ġ ដ ែល អា ច អ ម ដោយ អ គ្គ នា យក រ ង ជា ជំ ន ួយ ការ តា មក ារ ចាំបាច់ នា យក ដ្ឋាន ចំ ណ ុះ ចំ ន ួន ៤ ដូច ត ទៅ នា យក ដ្ឋាន ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង់ ទឹក ជន បទ នា យក ដ្ឋាន ថ ែ ទ ាំ សុខ ភាព ជន បទ នា យក ដ្ឋាន អភិវឌ្ឍ ន៍ ស ហ គមន៍ នា យក ដ្ឋាន អភិវឌ្ឍ ន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច បទ	165	▁តើ អ គ្គ នា យក ដ្ឋាន ប ច្ច េក ទេស រ ប ស់ ក្រ ស ួង អភិវឌ្ឍ ន៍ ជន បទ ប ន្ទ ុក ការងារ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ដោយ មាន នា យក ដ្ឋាន ច ំណ ុះ ប៉ ុន ្ មាន ▁	41	▁អគ្គ នា យក ដ្ឋាន ប ច្ច េក ទេស រ ប ស់ ក្រ ស ួង អភិវឌ្ឍ ន៍ ជន បទ ទទួល ប ន្ទ ុក ធ ្វ ើ ទំ នាក់ ទំ ន ង ▁សម្របសម្រួល និង គ្រ ប់ គ្រ ង កម្ម វិ ធី ផ្ល ូវ ជន បទ ▁ផ្ ក ត់ ផ្ គ ង ក់ ទឹក ជន បទ ថ ែ ទ ាំ សុខ ភាព ប ឋ ម ▁អភិវឌ្ឍន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ជន បទ ▁អគ្គ នា យក ដ្ឋាន ដ ឹក នាំ ដោយ អ គ្គ នា យក មួយ រូប ▁ដែល អា ច អ ម ដោយ អ គ្គ ន ាយ ករ ង ជា ជំ ន ួយ ការ ត ាម ការ ចាំបាច់ នា យក ដ្ឋាន ច ំណ ុះ ចំ ន ួន ៤ ដូច ត ទៅ នា យក ដ្ឋាន ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង់ ទឹក ជន បទ នា យក ដ្ឋាន ថ ែ ទ ាំ សុខ ភាព ជន បទ នា យក ដ្ឋាន អភិវឌ្ឍ ន៍ ស ហ គមន៍ នា យក ដ្ឋាន អភិវឌ្ឍ ន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច បទ	156
តើហេតុអ្វីបានជាព្រះនរោត្តមសីហនុបង្កើតអង្គការសង្គមរាស្រ្តនិយម	null	បានជាព្រះបាទនរោត្តមសីហនុបង្កើតអង្គការសង្គមរាស្រ្តនិយមពីព្រោះ ដើម្បីរៀបចំសង្គមកម្ពុជាថ្មីក្រោយពីរបបអាណានិគមរៀបចំសេដ្ឋកិច្ចឲ្យរីកចម្រើនបរទេស រដ្ឋ មូលដ្ឋាន សហករណ៍ កសាងហេដ្ឋានរចនាសម្ព័ន្ធរដ្ឋបាលអភិវឌ្ឍន៍វិស័យវប្បធម៍សាលារៀន កីឡា បង្កើតសមាជជាតិសភា មន្ត្រីរាជការ ប្រជារាស្រ្ត បំបាត់អំពើពុករលួយ ចង់អភិវឌ្ឍន៍ជាតិឲ្យដូចអារ្យប្រទេសដើម្បីបង្រួបបង្រួមជាតិ និងដង្ហែរតាមព្រះមហាក្សត្រ	null	បានជាព្រះបាទនរោត្តមសីហនុបង្កើតអង្គការសង្គមរាស្រ្តនិយមពីព្រោះ ដើម្បីរៀបចំសង្គមកម្ពុជាថ្មីក្រោយពីរបបអាណានិគមរៀបចំសេដ្ឋកិច្ចឲ្យរីកចម្រើនបរទេស រដ្ឋ មូលដ្ឋាន សហករណ៍ កសាងហេដ្ឋានរចនាសម្ព័ន្ធរដ្ឋបាលអភិវឌ្ឍន៍វិស័យវប្បធម៍សាលារៀន កីឡា បង្កើតសមាជជាតិសភា មន្ត្រីរាជការ ប្រជារាស្រ្ត បំបាត់អំពើពុករលួយ ចង់អភិវឌ្ឍន៍ជាតិឲ្យដូចអារ្យប្រទេសដើម្បីបង្រួបបង្រួមជាតិ និងដង្ហែរតាមព្រះមហាក្សត្រ	ត ើ ហេតុ អ ្វី បាន ជា ព្រ ះ ន រ ោត ្ត ម សី ហ នុ បង ្ក ើត អង្គ ការ សង ្ គម រា ស្រ ្ត និយម Ġ	29	បាន ជា ព្រ ះ បាទ ន រ ោត ្ត ម សី ហ នុ បង ្ក ើត អង្គ ការ សង ្ គម រា ស្រ ្ត និយម ពី ព្រ ោះ Ġ ដើម ្ប ី រៀបចំ សង ្ គម ក ម្ព ុ ជា ថ ្ម ី ក្រ ោយ ពី រ ប ប អា ណា និ គម រៀបចំ សេ ដ្ឋ កិច្ច ឲ្យ រី ក ចម្រ ើន បរ ទេស Ġ រដ្ឋ Ġ ម ូល ដ្ឋាន Ġ ស ហ ករណ៍ Ġ ក សា ង ហ េ ដ្ឋាន រ ច នា សម ្ ព ័ន ្ ធរ ដ្ឋ បាល អភិវឌ្ឍ ន៍ វិ ស ័យ វ ប្ប ធម ៍ សា លា រ ៀន Ġ ក ី ឡា Ġ បង ្ក ើត សម ា ជ ជាតិ ស ភា Ġ ម ន្ត ្រី រាជ ការ Ġ ប្រ ជា រា ស្រ ្ត Ġ ប ំ បា ត់ អ ំព ើ ពុ ករ ល ួយ Ġ ច ង់ អភិវឌ្ឍ ន៍ ជាតិ ឲ្យ ដូច អា រ ្យ ប្រ ទេស ដើម ្ប ី បង ្រ ួ ប បង ្រ ួ ម ជាតិ Ġ និង ដង ្ហ ែរ តា ម ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ	168	▁តើ ហេតុ អ ្វី បាន ជា ព្រ ះ ន រ ោ ត្ត ម សី ហ ន ុប ង្ក ើត អង្គ ការ ស ង្គ ម រា ស្រ ្ត និយម ▁	28	▁បានជា ព្រ ះ បាទ ន រ ោ ត្ត ម សី ហ ន ុប ង្ក ើត អង្គ ការ ស ង្គ ម រា ស្រ ្ត និយម ពី ព្រ ោះ ▁ដើម្បី រៀបចំ ស ង្គ មក ម្ព ុ ជា ថ ្ម ី ក្រ ោយ ពី រ ប ប អា ណា និ គម រៀបចំ សេ ដ្ឋ កិច្ច ឲ្យ រី ក ចម្រ ើន បរ ទេស ▁រដ្ឋ ▁មូលដ្ឋាន ▁សហ ករណ៍ ▁កសាង ហ េ ដ្ឋាន រ ច នា ស ម្ព ័ ន្ធ រដ្ឋ បាល អភិវឌ្ឍ ន៍ វិ ស ័យ វ ប្ប ធម ៍ ស ាល ារ ៀន ▁កីឡា ▁បង្កើត ស មា ជ ជាតិ ស ភា ▁មន្ត្រីរាជការ ▁ប្រជា រា ស្រ ្ត ▁បំបាត់ អ ំព ើ ពុ ករ ល ួយ ▁ចង់ អភិវឌ្ឍ ន៍ ជាតិ ឲ្យ ដូច អា រ ្យ ប្រ ទេស ដើម ្ប ី បង ្រ ួ ប បង ្ រួម ជាតិ ▁និង ដ ង្ហ ែរ ត ាម ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ	143
ចូររៀបរាប់អំពី “កម្មវិធីថ្មី “ របស់លោកប្រធានាធិបតីប្រង់ឃ្លីនរូស្វែល	null	កម្មវិធីថ្មី របស់លោកប្រធានធិបតីប្រង់ឃ្លីនរូស្វែល គឺលោកបានបញ្ចុះតម្លៃប្រាក់ដុល្លាពាក់កណ្តាល និងបើកការដ្ឋានសាធារណៈធំៗដើម្បីផ្តល់ការងារដល់អ្នកគ្មានការងារធ្វើនិងធ្វើឱ្យកូនបំណុលធូរស្រាលបន្តិចព្រមទាំងបានទាក់ទាញប្រាក់ដែលកប់ក្នុងទូដែកឯកជនឱ្យមានចលនាឡើងវិញការផ្តល់ការងារដល់អ្នកគ្មានការងារធ្វើញុំាពួកគេឱ្យមានប្រាក់កាសនិងធ្វើឱ្យរោងចក្រមានសកម្មភាពឡើងវិញវិធានការកំណែទម្រង់សំខាន់ៗមាន វិធានការខាងកសិកម្ម ច្បាប់ស្តីពីកំណែទម្រង់ខាងកសិកម្មវិធានការខាងឩស្សាហកម្ម ច្បាប់ស្តីពីការលើកស្ទួយឩស្សាហកម្ម	null	កម្មវិធីថ្មី របស់លោកប្រធានធិបតីប្រង់ឃ្លីនរូស្វែល គឺលោកបានបញ្ចុះតម្លៃប្រាក់ដុល្លាពាក់កណ្តាល និងបើកការដ្ឋានសាធារណៈធំៗដើម្បីផ្តល់ការងារដល់អ្នកគ្មានការងារធ្វើនិងធ្វើឱ្យកូនបំណុលធូរស្រាលបន្តិចព្រមទាំងបានទាក់ទាញប្រាក់ដែលកប់ក្នុងទូដែកឯកជនឱ្យមានចលនាឡើងវិញការផ្តល់ការងារដល់អ្នកគ្មានការងារធ្វើញុំាពួកគេឱ្យមានប្រាក់កាសនិងធ្វើឱ្យរោងចក្រមានសកម្មភាពឡើងវិញវិធានការកំណែទម្រង់សំខាន់ៗមាន វិធានការខាងកសិកម្ម ច្បាប់ស្តីពីកំណែទម្រង់ខាងកសិកម្មវិធានការខាងឩស្សាហកម្ម ច្បាប់ស្តីពីការលើកស្ទួយឩស្សាហកម្ម	ច ូរ រ ៀប រា ប់ អ ំព ី ĠâĢľ កម្ម វិ ធី ថ ្ម ី ĠâĢľ Ġ រ ប ស់ លោក ប្រ ធាន ា ធិ បតី ប្រ ង់ ឃ ្ល ីន រ ូស ្វ ែល Ġ	33	កម្ម វិ ធី ថ ្ម ី Ġ រ ប ស់ លោក ប្រ ធាន ធិ បតី ប្រ ង់ ឃ ្ល ីន រ ូស ្វ ែល Ġ គ ឺ លោក បាន បញ្ច ុះ ត ម្ល ៃ ប្រា ក់ ដ ុល ្លា ពាក់ ក ណ្ត ាល Ġ និង ប ើក ការ ដ្ឋាន សា ធា រណៈ ធ ំ ៗ ដើម ្ប ី ផ្ ត ល់ ការងារ ដល់ អ្នក គ ្ម ាន ការងារ ធ ្វ ើន ិ ង ធ ្វ ើ ឱ្យ កូ ន ប ំណ ុល ធ ូរ ស្រ ាល ប ន្ត ិច ព្រ ម ទ ាំង បាន ទ ាក់ ទ ាញ ប្រា ក់ ដ ែល ក ប់ ក្នុង ទូ ដ ែក ឯក ជន ឱ្យ មាន ច ល នា ឡើង វិញ ការ ផ្ ត ល់ ការងារ ដល់ អ្នក គ ្ម ាន ការងារ ធ ្វ ើ ញ ុំ ា ព ួ ក គ េ ឱ្យ មាន ប្រា ក់ កាស និង ធ ្វ ើ ឱ្យ រ ោង ច ក្រ មាន ស កម្ម ភាព ឡើង វិញ វិ ធាន ការ កំ ណ ែ ទ ម្រ ង់ សំ ខា ន់ ៗ មាន Ġ វិ ធាន ការ ខា ង ក សិ កម្ម Ġ ច្ បា ប់ ស្ត ី ពី កំ ណ ែ ទ ម្រ ង់ ខា ង ក សិ កម្ម វិ ធាន ការ ខា ង ឩ ស្សា ហ កម្ម Ġ ច្ បា ប់ ស្ត ី ពី ការ លើក ស្ទ ួយ ឩ ស្សា ហ កម្ម	218	▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ អ ំព ី ▁ “ កម្ម វិ ធី ថ ្ម ី ▁ “ ▁របស់ លោក ប្រ ធាន ា ធិ បតី ប្រ ង់ ឃ ្ល ីន រ ូស ្វ ែល ▁	30	▁កម្មវិធី ថ ្ម ី ▁របស់ លោក ប្រ ធាន ធិ បតី ប្រ ង់ ឃ ្ល ីន រ ូស ្វ ែល ▁គឺ លោក បាន បញ្ច ុះ ត ម្ល ៃ ប្រ ាក់ ដ ុល ្លា ពាក់ ក ណ្ត ាល ▁និង ប ើក ការ ដ្ឋាន សា ធា រណៈ ធ ំ ៗ ដើម ្ប ី ផ្ ត ល់ ការងារ ដល់ អ្នក គ ្ មាន ការងារ ធ ្វ ើ និង ធ ្វ ើ ឱ្យ ក ូន ប ំណ ុល ធ ូរ ស្រ ាល ប ន្ត ិច ព្រ ម ទ ាំង បាន ទ ាក់ ទ ាញ ប្រ ាក់ ដ ែល ក ប់ ក្នុង ទូ ដ ែក ឯក ជន ឱ្យ មាន ច ល នា ឡើង វិញ ការ ផ្ ត ល់ ការងារ ដល់ អ្នក គ ្ មាន ការងារ ធ ្វ ើ ញ ុំ ា ព ួ ក គ េ ឱ្យ មាន ប្រ ាក់ កាស និង ធ ្វ ើ ឱ្យ រ ោង ច ក្រ មាន ស កម្ម ភាព ឡើង វិញ វិ ធាន ការ ក ំណ ែ ទ ម្រ ង់ សំ ខ ាន់ ៗ មាន ▁វិធានការ ខា ង ក សិ កម្ម ▁ច្បាប់ ស្ត ី ពី ក ំណ ែ ទ ម្រ ង់ ខា ង ក សិ កម្ម វិ ធាន ការ ខា ង ឩ ស្សា ហ កម្ម ▁ច្បាប់ ស្ត ី ពី ការ លើក ស្ទ ួយ ឩ ស្សា ហ កម្ម	206
តើលោក លន់ ណុលបានធ្វើសារលិខិតទៅលោក ប្រធានាធិបតី និច សុន ក្នុងគោលបំណងអ្វី	null	លោក លន់ ណុល បានផ្ទើសារលិខិតទៅលោកប្រធានាធិបតី និច សុន ក្នុងគោលបំណងសុំជំនួយបន្ថែមដើម្បីឪ្យរបបសាធារណៈខ្មែរអាចរស់រាន បានបន្ដទៅទៀត	null	លោក លន់ ណុល បានផ្ទើសារលិខិតទៅលោកប្រធានាធិបតី និច សុន ក្នុងគោលបំណងសុំជំនួយបន្ថែមដើម្បីឪ្យរបបសាធារណៈខ្មែរអាចរស់រាន បានបន្ដទៅទៀត	ត ើ លោក Ġ ល ន់ Ġ ណ ុល បាន ធ ្វ ើស ារ ល ិ ខ ិត ទៅ លោក Ġ ប្រ ធាន ា ធិ បតី Ġ និ ច Ġ សុ ន Ġ ក្នុង គោ ល ប ំណ ង អ ្វី Ġ	35	លោក Ġ ល ន់ Ġ ណ ុល Ġ បាន ផ្ ទ ើស ារ ល ិ ខ ិត ទៅ លោក ប្រ ធាន ា ធិ បតី Ġ និ ច Ġ សុ ន Ġ ក្នុង គោ ល ប ំណ ង សុ ំ ជំ ន ួយ ប ន្ ថ ែម ដើម ្ប ី ឪ ្យ រ ប ប សា ធា រណៈ ខ្ ម ែរ អា ចរ ស់ រា ន Ġ បាន ប ន្ ដ ទៅ ទៀត	65	▁តើ លោក ▁ល ន់ ▁ណ ុល បាន ធ ្វ ើ សារ ល ិ ខ ិត ទៅ លោក ▁ប្រធានាធិបតី ▁និ ច ▁សុន ▁ក្នុង គ ោល ប ំណ ង អ ្វី ▁	29	▁លោក ▁ល ន់ ▁ណ ុល ▁បាន ផ្ ទ ើ សារ ល ិ ខ ិត ទៅ លោក ប្រ ធាន ា ធិ បតី ▁និ ច ▁សុន ▁ក្នុង គ ោល ប ំណ ង ស ុំ ជំ ន ួយ ប ន ្ថ ែម ដើម ្ប ី ឪ ្យ រ ប ប សា ធា រណៈ ខ្ ម ែរ អា ច រស់ រ ាន ▁បាន ប ន្ ដ ទៅ ទៀត	64
តើកិច្ចព្រមព្រៀងបញ្ចប់វិបត្តិនយោបាយនៅកម្ពុជាត្រូវបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃណា ខែណា ឆ្នាំណា	null	កិច្ចព្រមព្រៀងបញ្ចប់វិបត្តិនយោបាយនៅកម្ពុជា ត្រូវបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃ២៣ តុលា ១៩៩១ នៅទីក្រុងប៉ារីសប្រទេសបារាំង	null	កិច្ចព្រមព្រៀងបញ្ចប់វិបត្តិនយោបាយនៅកម្ពុជា ត្រូវបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃ២៣ តុលា ១៩៩១ នៅទីក្រុងប៉ារីសប្រទេសបារាំង	ត ើក ិច ្ច ព្រមព្រៀង បញ្ច ប់ វិ ប ត្តិ ន យោ បា យ នៅ ក ម្ព ុ ជា ត្រូវ បាន ធ ្វ ើ ឡើង នៅ ថ ្ង ៃ ណា Ġ ខែ ណា Ġ ឆ្នាំ ណា Ġ	34	កិច្ច ព្រមព្រៀង បញ្ច ប់ វិ ប ត្តិ ន យោ បា យ នៅ ក ម្ព ុ ជា Ġ ត្រូវ បាន ធ ្វ ើ ឡើង នៅ ថ ្ង ៃ ២ ៣ Ġ ត ុល ា Ġ ១៩ ៩ ១ Ġ នៅ ទី ក្រុង ប៉ា រី ស ប្រ ទេស បា រា ំ ង	46	▁តើ កិច្ច ព្រមព្រៀង បញ្ច ប់ វិ ប ត្តិ ន យោ ប ាយ នៅ ក ម្ព ុ ជា ត្រូវ បាន ធ ្វ ើ ឡើង នៅ ថ ្ង ៃ ណា ▁ខែ ណា ▁ឆ្នាំ ណា ▁	32	▁កិច្ចព្រមព្រៀង បញ្ច ប់ វិ ប ត្តិ ន យោ ប ាយ នៅ ក ម្ព ុ ជា ▁ត្រូវបាន ធ ្វ ើ ឡើង នៅ ថ ្ង ៃ ២ ៣ ▁តុលា ▁១៩ ៩ ១ ▁នៅ ទី ក្រុង ប៉ា រី ស ប្រ ទេស ប ារ ាំង	41
តើមូលហេតុអ្វីដែលធ្វើឪ្យរបបសាធារណខ្មែរដួលរលំ	null	បានរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរដួលរលំព្រោះ របបនេះពុករលួយ បក្សពួកនិយមរបបនេះជាអាយ៉ងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកអាមេរិកដកខ្លួនចេញពីសង្រ្គាមនៅឥណ្ឌូចិនប្រជាជនមិនពេញចិត្តខ្មែរក្រហមវាយរលំ	null	បានរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរដួលរលំព្រោះ របបនេះពុករលួយ បក្សពួកនិយមរបបនេះជាអាយ៉ងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកអាមេរិកដកខ្លួនចេញពីសង្រ្គាមនៅឥណ្ឌូចិនប្រជាជនមិនពេញចិត្តខ្មែរក្រហមវាយរលំ	ត ើម ូល ហេតុ អ ្វី ដ ែល ធ ្វ ើ ឪ ្យ រ ប ប សា ធា រណ ខ្ ម ែរ ដ ួល រ លំ Ġ	26	បាន រ ប ប សា ធា រណ រដ្ឋ ខ្ ម ែរ ដ ួល រ លំ ព្រ ោះ Ġ រ ប ប នេះ ពុ ករ ល ួយ Ġ ប ក្ស ព ួ ក និយម âĢĭ រ ប ប នេះ ជា អា យ៉ ង រ ប ស់ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក អា មេ រិក ដ ក ខ្លួន ចេញ ពី សង ្រ ្ គ ាម នៅ ឥ ណ្ឌ ូច ិន ប្រ ជា ជន ម ិន ព េញ ចិត្ត âĢĭ ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម វា យ រ លំ	84	▁តើ ម ូល ហេតុ អ ្វី ដ ែល ធ ្វ ើ ឪ ្យ រ ប ប សា ធា រណ ខ្ ម ែរ ដ ួល រ លំ ▁	26	▁បាន រ ប ប សា ធា រណ រដ្ឋ ខ្ ម ែរ ដ ួល រ លំ ព្រ ោះ ▁របប នេះ ពុ ករ ល ួយ ▁បក្ស ព ួ ក និយម ▁របប នេះ ជា អា យ៉ ង រ ប ស់ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក អា មេ រិក ដ ក ខ្លួន ចេញ ពី សង ្រ ្ គ ាម នៅ ឥ ណ្ឌ ូច ិន ប្រ ជា ជន ម ិន ព េញ ចិត្ត ▁ខ្មែរ ក្រ ហ ម វ ាយ រ លំ	77
តើរបបសាធារដ្ឋទី៥ ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំណាមានប្រធានាធិបតី ឈ្មោះអ្វី	null	របបសាធារដ្ឋទី៥ ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៩៥៨ មានប្រធានាធិបតី ដឺហ្គោល ជាប្រធានាធិបតី	null	របបសាធារដ្ឋទី៥ ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៩៥៨ មានប្រធានាធិបតី ដឺហ្គោល ជាប្រធានាធិបតី	ត ើរ ប ប សា ធា រដ្ឋ ទី ៥ Ġ ត្រូវ បាន បង ្ក ើត ឡើង នៅ ឆ្នាំ ណា មាន ប្រ ធាន ា ធិ បតី Ġ ឈ្មោះ អ ្វី Ġ	27	រ ប ប សា ធា រដ្ឋ ទី ៥ Ġ ត្រូវ បាន បង ្ក ើត ឡើង នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៥ ៨ Ġ មាន ប្រ ធាន ា ធិ បតី Ġ ដ ឺ ហ្គោ ល Ġ ជា ប្រ ធាន ា ធិ បតី	35	▁តើ រ ប ប សា ធា រដ្ឋ ទី ៥ ▁ត្រូវបាន ប ង្ក ើត ឡើង នៅ ឆ្នាំ ណា មាន ប្រ ធាន ា ធិ បតី ▁ឈ្មោះ អ ្វី ▁	26	▁របប សា ធា រដ្ឋ ទី ៥ ▁ត្រូវបាន ប ង្ក ើត ឡើង នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៥ ៨ ▁មាន ប្រ ធាន ា ធិ បតី ▁ដ ឺ ហ្គោ ល ▁ជា ប្រ ធាន ា ធិ បតី	32
តើកត្តាអ្វីដែលធ្វើឪ្យប្រទេសអាឡឺម៉ង់បង្រួបបង្រួមគ្នាវិញនៅថ្ងៃខែឆ្នាំណា	null	ប្រទេសអាឡឺម៉ង់បង្រួបបង្រួមគ្នាវិញនៅទីថ្ងៃទី ១២ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៩០ ដោយសារ ការដួលរលំនៃសហភាពវៀតការប្រកួតប្រជែងដណ្ដើមឧត្តមគ្រប់គ្រងពិភពលោកត្រូវបញ្ចប់ប្រជាជនអាឡឺម៉ង់ចង់បានដោះលែងប្រទេសអាឡឺម៉ង់ឪ្យមានសេរីភាពខាងនយោបាយ ពោលគឺអធិបតេយ្យភាព និងឯករាជ្យឡើងវិញ	null	ប្រទេសអាឡឺម៉ង់បង្រួបបង្រួមគ្នាវិញនៅទីថ្ងៃទី ១២ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៩០ ដោយសារ ការដួលរលំនៃសហភាពវៀតការប្រកួតប្រជែងដណ្ដើមឧត្តមគ្រប់គ្រងពិភពលោកត្រូវបញ្ចប់ប្រជាជនអាឡឺម៉ង់ចង់បានដោះលែងប្រទេសអាឡឺម៉ង់ឪ្យមានសេរីភាពខាងនយោបាយ ពោលគឺអធិបតេយ្យភាព និងឯករាជ្យឡើងវិញ	ត ើក ត្ត ា អ ្វី ដ ែល ធ ្វ ើ ឪ ្យ ប្រ ទេស អា ឡ ឺ ម៉ង់ បង ្រ ួ ប បង ្រ ួ ម គ្នា វិញ នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា Ġ	36	ប្រ ទេស អា ឡ ឺ ម៉ង់ បង ្រ ួ ប បង ្រ ួ ម គ្នា វិញ នៅ ទី ថ ្ង ៃ ទី Ġ ១ ២ ខែ âĢĭ Ġ ក ញ្ញា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩០ ĠâĢĭâĢĭ Ġ ដោយ សារ Ġ ការ ដ ួល រ លំ នៃ ស ហ ភាព វ ៀត ការ ប្រកួត ប្រ ជ ែង ដ ណ ្ ដើម ឧ ត្ត ម គ្រ ប់ គ្រ ង ពិ ភព លោក ត្រូវ បញ្ច ប់ ប្រ ជា ជន អា ឡ ឺ ម៉ង់ ច ង់ បាន ដ ោះ លែង ប្រ ទេស អា ឡ ឺ ម៉ង់ ឪ ្យ មាន សេ រី ភាព ខា ង ន យោ បា យ Ġ ព ោល គ ឺ អ ធិបតេយ្យ ភាព Ġ និង ឯក រាជ ្យ ឡើង វិញ	109	▁តើ ក ត្ត ា អ ្វី ដ ែល ធ ្វ ើ ឪ ្យ ប្រ ទេស អា ឡ ឺ ម៉ង់ បង ្រ ួ ប បង ្ រួម គ្នា វិញ នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា ▁	35	▁ប្រទេស អា ឡ ឺ ម៉ង់ បង ្រ ួ ប បង ្ រួម គ្នា វិញ នៅ ទី ថ ្ង ៃ ទី ▁១២ ខែ ▁កញ្ញា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៩០ ▁ដោយសារ ▁ការ ដ ួល រ លំ នៃ ស ហ ភាព វ ៀត ការ ប្រកួត ប្រ ជ ែង ដ ណ ្ ដើម ឧ ត្ត ម គ្រ ប់ គ្រ ង ពិ ភព លោក ត្រូវ បញ្ច ប់ ប្រ ជា ជន អា ឡ ឺ ម៉ង់ ច ង់ បាន ដ ោះ លែង ប្រ ទេស អា ឡ ឺ ម៉ង់ ឪ ្យ មាន សេ រី ភាព ខា ង ន យោ ប ាយ ▁ពោលគឺ អ ធិបតេយ្យ ភាព ▁និង ឯក រាជ ្យ ឡើង វិញ	101
តើព្រះបាទពញាយ៉ាត មានបុត្រប៉ុន្មានអង្គ អ្វីខ្លះ	null	ព្រះបាទពញាយ៉ាតមានបុត្រ៣អង្គគឺនរាយណ៍រាជា រាជបុត្រអ្នកម្នាងទេវី ខ្លះជាបុត្រអ្នកម្នាង សៀម ស្រងៀមឬស៊ីសាងាម ស្រីរាជា រាជបុត្រអ្នកម្នាងបទមកេសរ ខ្លះថាបុត្រអ្នកម្នាង ចាន់ឬច័ន្ទ ៣ ធម្មរាជា រាជបុត្រអ្នកម្នាងសៀមស្រងៀម ឬស៊ី សាងាម	null	ព្រះបាទពញាយ៉ាតមានបុត្រ៣អង្គគឺនរាយណ៍រាជា រាជបុត្រអ្នកម្នាងទេវី ខ្លះជាបុត្រអ្នកម្នាង សៀម ស្រងៀមឬស៊ីសាងាម ស្រីរាជា រាជបុត្រអ្នកម្នាងបទមកេសរ ខ្លះថាបុត្រអ្នកម្នាង ចាន់ឬច័ន្ទ ៣ ធម្មរាជា រាជបុត្រអ្នកម្នាងសៀមស្រងៀម ឬស៊ី សាងាម	ត ើ ព្រ ះ បាទ ព ញ ាយ ៉ ាត Ġ មាន ប ុត ្រ ប៉ ុន ្ម ាន អង្គ Ġ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	24	ព្រ ះ បាទ ព ញ ាយ ៉ ាត មាន ប ុត ្រ ៣ អង្គ គ ឺ âĢĭâĢĭ ន រា យ ណ៍ រាជ ា Ġ រាជ ប ុត ្រ អ្នក ម្ នា ង ទេ វី Ġ ខ្ ល ះ ជា ប ុត ្រ អ្នក ម្ នា ង Ġ ស ៀម Ġ ស្រ ង ៀម ឬ ស៊ី សា ង ាម Ġ ស្រី រាជ ា Ġ រាជ ប ុត ្រ អ្នក ម្ នា ង បទ មក េស រ Ġ ខ្ ល ះ ថា ប ុត ្រ អ្នក ម្ នា ង Ġ ច ាន់ ឬ ច ័ន ្ ទ Ġ ៣ Ġ ធម្ម រាជ ា Ġ រាជ ប ុត ្រ អ្នក ម្ នា ង ស ៀម ស្រ ង ៀម Ġ ឬ ស៊ី Ġ សា ង ាម	108	▁តើ ព្រ ះ បាទ ព ញ ា យ៉ា ត ▁មាន ប ុ ត្រ ប៉ ុន ្ មាន អង្គ ▁អ្វី ខ្ ល ះ ▁	22	▁ព្រះបាទ ព ញ ា យ៉ា ត មាន ប ុ ត្រ ៣ អង្គ គ ឺ ▁ន រ ាយ ណ៍ រាជ ា ▁រាជ ប ុ ត្រ អ្នក ម ្នា ង ទេ វី ▁ខ្លះ ជា ប ុ ត្រ អ្នក ម ្នា ង ▁សៀម ▁ស្រ ង ៀម ឬ ស៊ី សា ង ាម ▁ស្រី រាជ ា ▁រាជ ប ុ ត្រ អ្នក ម ្នា ង បទ មក េស រ ▁ខ្លះ ថា ប ុ ត្រ អ្នក ម ្នា ង ▁ចាន់ ឬ ច ័ ន្ទ ▁៣ ▁ធម្ម រាជ ា ▁រាជ ប ុ ត្រ អ្នក ម ្នា ង ស ៀម ស្រ ង ៀម ▁ឬ ស៊ី ▁សាង ាម	98
ក្នុងអាណត្តិលោក និចសុន តើលោកបានចាត់វិធានការចំពោះនយោបាយក្រៅប្រទេសដូចម្ដេច	null	លោក និចសុន ឡើងកាន់តំណែងប្រធានាធិបតីឆ្នាំ ១៩៦៨ បានចាត់វិធានការបញ្ចប់សង្រ្គាមនៅវៀតណាម ការទម្លាប់គ្រាប់បែក ការសម្លាប់រង្គាល់ នាំឪ្យមានប្រតិកម្មរិះគន់រៀតណាមខាងត្បូងនៅឆ្នាំ១៩៧៣ ជាឪកាសត្រូវវៀតណាមខាងជើងវាយចូលកាន់កាប់ក្រុងព្រៃនគរបានថ្ងៃទី៣០ មេសា ១៩៧៥ លោក និច សុន ជាប្រធានធិបតីតែម្នាក់គត់ នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ដអាមេរិក ដែលត្រូវដកហូរពីតំណែង ដោយមានឡើងអាស្រូវវ៉ាទែចហ្គេតក្នុងសម័យបោះឆ្នោត លោកបានលាលែងពីតំណែងថ្ងៃទី ៩ មេសា ១៩៧៤	null	លោក និចសុន ឡើងកាន់តំណែងប្រធានាធិបតីឆ្នាំ ១៩៦៨ បានចាត់វិធានការបញ្ចប់សង្រ្គាមនៅវៀតណាម ការទម្លាប់គ្រាប់បែក ការសម្លាប់រង្គាល់ នាំឪ្យមានប្រតិកម្មរិះគន់រៀតណាមខាងត្បូងនៅឆ្នាំ១៩៧៣ ជាឪកាសត្រូវវៀតណាមខាងជើងវាយចូលកាន់កាប់ក្រុងព្រៃនគរបានថ្ងៃទី៣០ មេសា ១៩៧៥ លោក និច សុន ជាប្រធានធិបតីតែម្នាក់គត់ នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ដអាមេរិក ដែលត្រូវដកហូរពីតំណែង ដោយមានឡើងអាស្រូវវ៉ាទែចហ្គេតក្នុងសម័យបោះឆ្នោត លោកបានលាលែងពីតំណែងថ្ងៃទី ៩ មេសា ១៩៧៤	ក្នុង អា ណ ត្តិ លោក Ġ និ ច សុ ន Ġ ត ើ លោក បាន ច ាត់ វិ ធាន ការ ចំ ព ោះ ន យោ បា យក ្រ ៅ ប្រ ទេស ដូច ម្ ដ េច Ġ	33	លោក Ġ និ ច សុ ន Ġ ឡើង កាន់ ត ំណ ែង ប្រ ធាន ា ធិ បតី ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៦ ៨ Ġ បាន ច ាត់ វិ ធាន ការ បញ្ច ប់ សង ្រ ្ គ ាម នៅ វ ៀត ណា ម Ġ ការ ទ ម្ល ាប់ គ្រាប់ បែក Ġ ការ សម ្លា ប់ រ ង្គ ាល់ Ġ នាំ ឪ ្យ មាន ប្រ តិ កម្ម រិ ះ គ ន់ រ ៀត ណា ម ខា ង ត្ប ូង នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៧ ៣ Ġ ជា ឪ កាស ត្រូវ វ ៀត ណា ម ខា ង ជើង វា យ ចូល កាន់ កា ប់ ក្រុង ព្រ ៃ ន គរ បាន ថ ្ង ៃ ទី ៣០ Ġ មេ សា Ġ ១៩ ៧ ៥ Ġ លោក Ġ និ ច Ġ សុ ន Ġ ជា ប្រ ធាន ធិ បតី តែ ម្ នាក់ គ ត់ Ġ នៅ ក្នុង ប្រ វត្ត ិស ាស ្រ ្ ដ អា មេ រិក Ġ ដ ែល ត្រូវ ដ ក ហ ូរ ពី ត ំណ ែង Ġ ដោយ មាន ឡើង អា ស្រ ូវ វ៉ា ទ ែ ច ហ្គ េត ក្នុង សម័យ ប ោះ ឆ្ ន ោត Ġ លោក បាន លា លែង ពី ត ំណ ែង ថ ្ង ៃ ទី Ġ ៩ Ġ មេ សា Ġ ១៩ ៧ ៤	182	▁ក្នុង អា ណ ត្តិ លោក ▁និ ច ស ុន ▁តើ លោក បាន ច ាត់ វិ ធាន ការ ច ំព ោះ ន យោ ប ាយ ក្រ ៅ ប្រ ទេស ដូច ម្ ដ េច ▁	32	▁លោក ▁និ ច ស ុន ▁ឡើង កាន់ ត ំណ ែង ប្រ ធាន ា ធិ បតី ឆ្នាំ ▁១៩ ៦ ៨ ▁បាន ច ាត់ វិ ធាន ការ បញ្ច ប់ សង ្រ ្ គ ាម នៅ វ ៀត ណា ម ▁ការ ទ ម្ល ាប់ គ្រាប់ បែក ▁ការស ម្ល ាប់ រ ង្គ ាល់ ▁នាំ ឪ ្យ មាន ប្រ តិ កម្ម រ ិះ គ ន់ រ ៀត ណា ម ខា ង ត្ប ូង នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៧ ៣ ▁ជា ឪ កាស ត្រូវ វ ៀត ណា ម ខា ង ជើង វ ាយ ចូល កាន់ ក ាប់ ក្រុង ព្រ ៃ ន គរ បាន ថ ្ង ៃ ទី ៣០ ▁មេសា ▁១៩ ៧ ៥ ▁លោក ▁និ ច ▁សុន ▁ជា ប្រ ធាន ធិ បតី តែ ម្ នាក់ គ ត់ ▁នៅក្នុង ប្រ វ ត្តិ សា ស្រ ្ ដ អា មេ រិក ▁ដែល ត្រូវ ដ ក ហ ូរ ពី ត ំណ ែង ▁ដោយ មាន ឡើង អា ស្រ ូវ វ៉ា ទ ែ ច ហ្គ េត ក្នុង សម័យ ប ោះ ឆ្ ន ោត ▁លោក បាន លា លែង ពី ត ំណ ែង ថ ្ង ៃ ទី ▁៩ ▁មេសា ▁១៩ ៧ ៤	176
ចូរនិយាយអំពីភារកិច្ចរបស់នាយកប៉ុស្តិ៍នគរបាលរដ្ឋបាលឃុំ សង្កាត់	null	ភារកិច្ចរបស់នាយកប៉ុស្តិ៍នគរបាលរដ្ឋបាលឃុំ សង្កាត់បញ្ជាដឹកនាំកម្លាំងនិងគ្រប់គ្រងមធ្យោបាយ យុទ្ធោបករណ៍របស់ប៉ុស្តិ៍នគរបាលរដ្ឋបាលឃុំ សង្កាត់ដោះស្រាយការងារប្រចាំថ្ងៃ រៀបចំរបៀបរបបផែនការកម្មវិធី ទិសដៅការងាររបស់ប៉ុស្តិ៍នគរបាលរដ្ឋបាលនិងចាត់តាំងការប្រជុំណែនាំផ្សព្វផ្សាយ ដាក់ផែនការព្រមទាំងតាមដានត្រួតពិនិត្យ ការបំពេញភារកិច្ចរបស់មន្រ្តីក្រោមឱវាទតាមការកំណត់ទទួលសំណូមពរពីប្រជាពលរដ្ឋនិងផ្តល់សេវាដោះស្រាយដើម្បីសុខភាព សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈនិងសុវត្ថិក្នុងមូលដ្ឋានរៀបបចំវេនប្រចាំការអចិន្រ្តៃ២៤ ម៉ោងដើម្បីទំនាក់ទំនងជួប និងទទួលព័ត៌មានបូកសរុបវាយតម្លៃពិន្ទុ មូលវិចារណ៍លើកសំណើរតែងតាំងឋានៈ ឋានន្តរសក្តិ សរសើជូនរង្វាន់ដល់មន្រ្តីមានស្នាដៃក្នុងការបំពេញភារកិច្ច និងត្រួតពិនិត្យអនុវត្តន៍វិនិ័យចំពោះមន្រ្តីនគរបាលក្រោមដែលអសកម្មរៀបចំបញ្ជីសារពើភ័ណ្ឌ កាន់កាប់ ប្រើប្រាស់និងថែរក្សាទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋរបស់អង្គភាពបំពេញភារកិច្ចផ្សេងៗទៀតដែលមេឃុំ ចៅសង្កាត់និងអធិការប្រគល់ឲ្យ	null	ភារកិច្ចរបស់នាយកប៉ុស្តិ៍នគរបាលរដ្ឋបាលឃុំ សង្កាត់បញ្ជាដឹកនាំកម្លាំងនិងគ្រប់គ្រងមធ្យោបាយ យុទ្ធោបករណ៍របស់ប៉ុស្តិ៍នគរបាលរដ្ឋបាលឃុំ សង្កាត់ដោះស្រាយការងារប្រចាំថ្ងៃ រៀបចំរបៀបរបបផែនការកម្មវិធី ទិសដៅការងាររបស់ប៉ុស្តិ៍នគរបាលរដ្ឋបាលនិងចាត់តាំងការប្រជុំណែនាំផ្សព្វផ្សាយ ដាក់ផែនការព្រមទាំងតាមដានត្រួតពិនិត្យ ការបំពេញភារកិច្ចរបស់មន្រ្តីក្រោមឱវាទតាមការកំណត់ទទួលសំណូមពរពីប្រជាពលរដ្ឋនិងផ្តល់សេវាដោះស្រាយដើម្បីសុខភាព សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈនិងសុវត្ថិក្នុងមូលដ្ឋានរៀបបចំវេនប្រចាំការអចិន្រ្តៃ២៤ ម៉ោងដើម្បីទំនាក់ទំនងជួប និងទទួលព័ត៌មានបូកសរុបវាយតម្លៃពិន្ទុ មូលវិចារណ៍លើកសំណើរតែងតាំងឋានៈ ឋានន្តរសក្តិ សរសើជូនរង្វាន់ដល់មន្រ្តីមានស្នាដៃក្នុងការបំពេញភារកិច្ច និងត្រួតពិនិត្យអនុវត្តន៍វិនិ័យចំពោះមន្រ្តីនគរបាលក្រោមដែលអសកម្មរៀបចំបញ្ជីសារពើភ័ណ្ឌ កាន់កាប់ ប្រើប្រាស់និងថែរក្សាទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋរបស់អង្គភាពបំពេញភារកិច្ចផ្សេងៗទៀតដែលមេឃុំ ចៅសង្កាត់និងអធិការប្រគល់ឲ្យ	ច ូរ និ យា យ អ ំព ី ភា រក ិច ្ច រ ប ស់ នា យក ប៉ ុស ្តិ ៍ ន គរ បាល រដ្ឋ បាល ឃ ុំ Ġ សង ្ក ាត់ Ġ	31	ភា រក ិច ្ច រ ប ស់ នា យក ប៉ ុស ្តិ ៍ ន គរ បាល រដ្ឋ បាល ឃ ុំ Ġ សង ្ក ាត់ បញ្ជា âĢĭâĢĭ âĢĭ ដ ឹក នាំ ក ម្ល ាំង និង គ្រ ប់ គ្រ ង ម ធ ្យ ោ បា យ Ġ យ ុទ្ធ ោ ប ករណ៍ រ ប ស់ ប៉ ុស ្តិ ៍ ន គរ បាល រដ្ឋ បាល ឃ ុំ Ġ សង ្ក ាត់ ដ ោះ ស្រ ាយ ការងារ ប្រ ច ាំ ថ ្ង ៃ Ġ រៀបចំ រ ប ៀប រ ប ប ផ ែន âĢĭâĢĭ ការ កម្ម វិ ធី Ġ ទិ ស ដ ៅ ការងារ រ ប ស់ ប៉ ុស ្តិ ៍ ន គរ បាល រដ្ឋ បាល និង ច ាត់ តាំង ការ ប្រជុំ ណ ែន ាំ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ Ġ ដា ក់ ផ ែន ការ ព្រ ម ទ ាំង តាមដាន ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ Ġ ការ ប ំព េញ ភា រក ិច ្ច រ ប ស់ ម ន្ រ ្ត ី ក្រោម ឱ វា ទ តា មក ារ កំ ណ ត់ ទទួល សំ ណូ ម ពរ ពី ប្រ ជា ពល រដ្ឋ និង ផ្ ត ល់ សេ វា ដ ោះ ស្រ ាយ ដើម ្ប ី សុខ ភាព Ġ ស ណ្ត ាប់ ធ ្នា ប់ សា ធា រណៈ និង សុ វ ត្ថ ិក ្ន ុង ម ូល ដ្ឋាន រ ៀប ប ចំ វេ ន ប្រ ច ាំ ការ អ ច ិន ្រ ្ត ៃ ២ ៤ Ġ ម៉ ោង ដើម ្ប ី ទំ នាក់ ទំ ន ង ជ ួ ប Ġ និង ទទួល ព័ត៌មាន បូ ក ស រ ុប វា យ ត ម្ល ៃ ពិន្ទុ Ġ ម ូល វិ ចារ ណ៍ លើក សំ ណ ើរ តែ ង តាំង ឋ ាន ៈ Ġ ឋ ាន ន្ត រស ក្ត ិ Ġ ស រស ើ ជ ូន រ ង ្វា ន់ ដល់ ម ន្ រ ្ត ី មាន ស្ន ា ដៃ ក្នុង ការ ប ំព េញ ភា រក ិច ្ច Ġ និង ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ អនុ វត្ត ន៍ វិ និ ័យ ចំ ព ោះ ម ន្ រ ្ត ីន គរ បាល ក្រោម ដ ែល អ ស កម្ម រៀបចំ ប ញ្ជ ី សារ ព ើ ភ ័ណ្ឌ Ġ កាន់ កា ប់ Ġ ប្រ ើប ្រា ស់ និង ថ ែរ ក្ស ា ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ រដ្ឋ រ ប ស់ អង្គ ភាព ប ំព េញ ភា រក ិច ្ច ផ្ សេ ង ៗ ទៀត ដ ែល មេ ឃ ុំ Ġ ច ៅ សង ្ក ាត់ និង អ ធិ ការ ប្រ គ ល់ ឲ្យ	386	▁ចូរ ន ិយ ាយ អ ំព ី ភា រ កិច្ច រ ប ស់ នា យក ប៉ ុ ស្ត ិ៍ ន គរ បាល រដ្ឋ បាល ឃ ុំ ▁សង្កាត់ ▁	27	▁ភារកិច្ច រ ប ស់ នា យក ប៉ ុ ស្ត ិ៍ ន គរ បាល រដ្ឋ បាល ឃ ុំ ▁សង្កាត់ បញ្ជា ▁ដឹកនាំ ក ម្ល ាំង និង គ្រ ប់ គ្រ ង ម ធ ្យ ោ ប ាយ ▁យុទ្ធ ោ ប ករណ៍ រ ប ស់ ប៉ ុ ស្ត ិ៍ ន គរ បាល រដ្ឋ បាល ឃ ុំ ▁សង្កាត់ ដ ោះ ស្រ ាយ ការងារ ប្រ ច ាំ ថ ្ង ៃ ▁រៀបចំ រ ប ៀប រ ប ប ផ ែន ▁ការ កម្ម វិ ធី ▁ទិសដៅ ការងារ រ ប ស់ ប៉ ុ ស្ត ិ៍ ន គរ បាល រដ្ឋ បាល និង ច ាត់ តាំង ការ ប្រជុំ ណ ែន ាំ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ▁ដាក់ ផ ែន ការ ព្រ ម ទ ាំង តាមដាន ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ ▁ការបំពេញ ភា រ កិច្ច រ ប ស់ ម ន ្រ ្ត ី ក្រោម ឱ វា ទ ត ាម ការ ក ំណ ត់ ទទួល ស ំណ ូម ពរ ពី ប្រ ជា ពល រដ្ឋ និង ផ្ ត ល់ សេ វា ដ ោះ ស្រ ាយ ដើម ្ប ី សុខ ភាព ▁សណ្តាប់ធ្នាប់ សា ធា រណៈ និង សុ វ ត្ថ ិ ក្នុង ម ូល ដ្ឋាន រ ៀប ប ចំ វ េន ប្រ ច ាំ ការ អ ច ិន ្រ ្ត ៃ ២ ៤ ▁ម៉ោង ដើម ្ប ី ទំ នាក់ ទំ ន ង ជ ួ ប ▁និង ទទួល ព័ត៌មាន ប ូក ស រ ុប វ ាយ ត ម្ល ៃ ពិន្ទុ ▁មូល វិ ចារ ណ៍ លើក ស ំណ ើរ ត ែង តាំង ឋ ាន ៈ ▁ឋាន ន្ត រស ក ្តិ ▁ស រស ើ ជ ូន រ ង ្វា ន់ ដល់ ម ន ្រ ្ត ី មាន ស្ន ា ដៃ ក្នុង ការ ប ំព េញ ភា រ កិច្ច ▁និង ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ អនុ វត្ត ន៍ វិ និ ័យ ច ំព ោះ ម ន ្រ ្ត ីន គរ បាល ក្រោម ដ ែល អ ស កម្ម រៀបចំ ប ញ្ជ ី សារ ព ើ ភ ័ណ្ឌ ▁កាន់កាប់ ▁ប្រើប្រាស់ និង ថ ែរ ក ្សា ទ្រ ព្យ សម្បត្តិ រដ្ឋ រ ប ស់ អង្គ ភាព ប ំព េញ ភា រ កិច្ច ផ្ ស េង ៗ ទៀត ដ ែល មេ ឃ ុំ ▁ចៅសង្កាត់ និង អ ធិ ការ ប្រ គ ល់ ឲ្យ	348
ទាក់ទងនឹងកាឡាក់ស៊ី តើច្បាប់ហាប់ប៊លបានបញ្ជាក់ដូចម្តេច	null	ទាក់ទង់នឹងកាឡាក់ស៊ី ច្បាប់ហាប់ប៊លបានបញ្ជាក់ថាកាឡាក់ស៊ីធ្វើចលនាកាន់តែលឿនកាលណាវាស្ថិតនៅកាន់តែឆ្ងាយពីយើង	null	ទាក់ទង់នឹងកាឡាក់ស៊ី ច្បាប់ហាប់ប៊លបានបញ្ជាក់ថាកាឡាក់ស៊ីធ្វើចលនាកាន់តែលឿនកាលណាវាស្ថិតនៅកាន់តែឆ្ងាយពីយើង	ទ ាក់ ទ ង នឹង កា ឡា ក់ ស៊ី Ġ ត ើ ច្ បា ប់ ហា ប់ ប៊ ល បាន បញ្ជា ក់ ដូច ម្ ត េច Ġ	25	ទ ាក់ ទ ង់ នឹង កា ឡា ក់ ស៊ី Ġ ច្ បា ប់ ហា ប់ ប៊ ល បាន បញ្ជា ក់ ថា កា ឡា ក់ ស៊ី ធ ្វ ើ ច ល នា កាន់ តែ ល ឿន កាល ណា វា ស្ ថ ិត នៅ កាន់ តែ ឆ្ ង ាយ ពី យ ើង	49	▁ទាក់ទង នឹង កា ឡា ក់ ស៊ី ▁តើ ច ្ប ាប់ ហ ាប់ ប៊ ល បាន បញ្ជា ក់ ដូច ម ្ត េច ▁	21	▁ទាក់ទង ់ នឹង កា ឡា ក់ ស៊ី ▁ច្បាប់ ហ ាប់ ប៊ ល បាន បញ្ជា ក់ ថា កា ឡា ក់ ស៊ី ធ ្វ ើ ច ល នា កាន់ ត ែល ឿន កាល ណា វា ស ្ថ ិត នៅ កាន់ តែ ឆ្ ង ាយ ពី យ ើង	45
តើប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកស្ថិតនៅខេត្តណាប្រទេសកម្ពុជា	null	ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកមានចំងាយ៣០គីឡូម៉ែត្រពីទីរួមខេត្តកំពង់ធំនៃប្រទេសកម្ពុជាដែលសង់លើដីរាបស្មើមានទំហំ៣០០០ហិចតាតាមផ្លូវជាតិ៦៤បត់ស្តាំតាមសាលាវិស័យ កាត់តាមផ្លូវបុសស្រមោច ផ្លូវនេះពេលរដូវវស្សាលិចទឹក តែយើងអាចដំណើរឆ្ពោះទៅរកស្រុកសំបូរបានតែម្តង	null	ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកមានចំងាយ៣០គីឡូម៉ែត្រពីទីរួមខេត្តកំពង់ធំនៃប្រទេសកម្ពុជាដែលសង់លើដីរាបស្មើមានទំហំ៣០០០ហិចតាតាមផ្លូវជាតិ៦៤បត់ស្តាំតាមសាលាវិស័យ កាត់តាមផ្លូវបុសស្រមោច ផ្លូវនេះពេលរដូវវស្សាលិចទឹក តែយើងអាចដំណើរឆ្ពោះទៅរកស្រុកសំបូរបានតែម្តង	ត ើប ្រា សា ទ សំ បូ រ ព្រ ៃ គ ុក ស្ ថ ិត នៅ ខ េត ្ត ណា ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា Ġ	26	ប្រា សា ទ សំ បូ រ ព្រ ៃ គ ុក មាន ចំ ង ាយ ៣០ គីឡូម៉ែត្រ ពី ទី រួម ខ េត ្ត កំ ព ង់ ធ ំ នៃ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ដ ែល សង ់ លើ ដ ី រា ប ស្ម ើម ាន ទំ ហ ំ ៣០ ០០ ហ ិច តា តា ម ផ្ល ូវ ជាតិ ៦ ៤ ប ត់ ស្តា ំ តា ម សា លា វិ ស ័យ Ġ កាត់ តា ម ផ្ល ូវ ប ុស ស្រ ម ោច Ġ ផ្ល ូវ នេះ ពេល រ ដ ូវ វ ស្សា ល ិច ទឹក Ġ តែ យ ើង អា ច ដំណើរ ឆ្ ព ោះ ទៅ រក ស្រ ុក សំ បូ រ បាន តែ ម្ ត ង	115	▁តើ ប្រា សា ទ សំ ប ូរ ព្រ ៃ គ ុក ស ្ថ ិត នៅ ខ េ ត្ត ណា ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ▁	25	▁ប្រាសាទ សំ ប ូរ ព្រ ៃ គ ុក មាន ចំ ង ាយ ៣០ គីឡូម៉ែត្រ ពី ទី រួម ខ េ ត្ត ក ំព ង់ ធ ំ នៃ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ដ ែល ស ង់ លើ ដ ី រ ាប ស្ម ើ មាន ទំ ហ ំ ៣ ០០០ ហ ិច តា ត ាម ផ្ល ូវ ជាតិ ៦ ៤ ប ត់ ស្ត ាំ ត ាម សា លា វិ ស ័យ ▁កាត់ ត ាម ផ្ល ូវ ប ុស ស្រ ម ោច ▁ផ្លូវ នេះ ពេល រ ដ ូវ វ ស្ស ាល ិច ទឹក ▁តែ យ ើង អា ច ដំណើរ ឆ្ ព ោះ ទៅ រក ស្រ ុក សំ ប ូរ បាន តែ ម ្ត ង	112
ហេតុអ្វីបានជាប្រទេសភាគច្រើននិយមជ្រើសរើសយកការដឹកនាំប្រទេសតាមលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ	null	បានជាប្រទេសភាគច្រើននិយមជ្រើសរើសយកការដឹកនាំត្រូវបានជ្រើសរើសដោយប្រជាពលរដ្ឋ	null	បានជាប្រទេសភាគច្រើននិយមជ្រើសរើសយកការដឹកនាំត្រូវបានជ្រើសរើសដោយប្រជាពលរដ្ឋ	ហេតុ អ ្វី បាន ជា ប្រ ទេស ភាគ ច្ រ ើន និយម ជ្រ ើស រ ើស យក ការ ដ ឹក នាំ ប្រ ទេស តា ម ល ទ្ធិ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ Ġ	30	បាន ជា ប្រ ទេស ភាគ ច្ រ ើន និយម ជ្រ ើស រ ើស យក ការ ដ ឹក នាំ ត្រូវ បាន ជ្រ ើស រ ើស ដោយ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ	29	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា ប្រ ទេស ភាគ ច ្រ ើន និយម ជ្រ ើស រ ើស យក ការ ដ ឹក នាំ ប្រ ទេស ត ាម ល ទ្ធិ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ▁	30	▁បានជា ប្រ ទេស ភាគ ច ្រ ើន និយម ជ្រ ើស រ ើស យក ការ ដ ឹក នាំ ត្រូវ បាន ជ្រ ើស រ ើស ដោយ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ	28
តើប្រជាជនម៉ាឡេស៊ីមានជាតិពន្ធុសំខាន់អ្វីខ្លះ	null	ប្រជាជនម៉ាឡេស៊ី មានជាតិពន្ធុសំខាន់ៗដូចជា ជនជាតិម៉ាឡេ ៦១៧ ចិន ២៩៧ ឥណ្ឌា៨១ និងជនជាតិដទៃទៀត០៥	null	ប្រជាជនម៉ាឡេស៊ី មានជាតិពន្ធុសំខាន់ៗដូចជា ជនជាតិម៉ាឡេ ៦១៧ ចិន ២៩៧ ឥណ្ឌា៨១ និងជនជាតិដទៃទៀត០៥	ត ើប ្រ ជា ជន ម៉ា ឡេ ស៊ី មាន ជាតិ ពន្ធ ុស ំ ខា ន់ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	20	ប្រ ជា ជន ម៉ា ឡេ ស៊ី Ġ មាន ជាតិ ពន្ធ ុស ំ ខា ន់ ៗ ដូច ជា Ġ ជន ជាតិ ម៉ា ឡេ Ġ ៦ ១ ៧ Ġ ច ិន Ġ ២ ៩ ៧ Ġ ឥ ណ្ឌ ា ៨ ១ Ġ និង ជន ជាតិ ដ ទ ៃ ទៀត ០ ៥	42	▁តើ ប្រ ជា ជន ម៉ា ឡេ ស៊ី មាន ជាតិ ពន្ធ ុស ំ ខ ាន់ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	19	▁ប្រជាជន ម៉ា ឡេ ស៊ី ▁មាន ជាតិ ពន្ធ ុស ំ ខ ាន់ ៗ ដូច ជា ▁ជនជាតិ ម៉ា ឡេ ▁៦ ១ ៧ ▁ចិន ▁២៩ ៧ ▁ឥណ្ឌា ៨ ១ ▁និង ជន ជាតិ ដ ទ ៃ ទៀត ០ ៥	35
បង្ហាញលក្ខណៈខុសគ្នារវាងតុលាការមានឯករាជភាព និងតុលាការគ្មានឯករាជ្យ	null	លក្ខណៈខុសគ្នារវាងតុលាការមានឯករាជភាព និងតុលាការគ្មានឯករាជ្យ តុលាការមានឯករាជ្យភាព គឺ មិននៅក្រោមឥទ្ធិពលនៃស្ថាប័ន ឬបុគ្គលមានអំណាចណាម្នាក់ឡើយការជម្រះក្តីដោយសុចរិត យុត្តិធម៌ ឥតលម្អៀង និងហ៊ានធ្វើសេចក្តីសម្រេចដោយឯករាជ្យពិតៗមិនទទួលឥទ្ធិពល ឬបទបញ្ជាពីអ្នកដទៃ ហើយមានសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការសម្រេចធ្វើអ្វីមួយកាត់ក្តីតាមគតិយុត្តិធម៌ ផ្អែកលើហេតុការណ៍ ដែលមាននៅចំពោះមុខមិនចំណុះអំណាចនីតិប្រតិបត្តិ នីតិបញ្ញត្តិឬក្រោមភាគីនយោបាយណាមួយឡើយជាអ្នកសុចរិតនិងមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការបំពេញមុនងារក្នុងតុលាការរក្សា អនាគិត វៀរចាកអគតិទាំង ៤យ៉ាង គឺឆន្ទាគតិ លម្អៀងព្រោះការស្រឡាញ់ ទោសាគតិ លម្អៀងព្រោះស្អប់ មោហាគតិ លអៀងព្រោះវង្វេង និងភយាគតិលអៀងព្រោះការភ័យខ្លាច តុលាការគ្មានឯករាជ្យភាព គឺមានលក្ខណៈផ្ទុយគ្នា ពីចំណុចកខាងលើ	null	លក្ខណៈខុសគ្នារវាងតុលាការមានឯករាជភាព និងតុលាការគ្មានឯករាជ្យ តុលាការមានឯករាជ្យភាព គឺ មិននៅក្រោមឥទ្ធិពលនៃស្ថាប័ន ឬបុគ្គលមានអំណាចណាម្នាក់ឡើយការជម្រះក្តីដោយសុចរិត យុត្តិធម៌ ឥតលម្អៀង និងហ៊ានធ្វើសេចក្តីសម្រេចដោយឯករាជ្យពិតៗមិនទទួលឥទ្ធិពល ឬបទបញ្ជាពីអ្នកដទៃ ហើយមានសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការសម្រេចធ្វើអ្វីមួយកាត់ក្តីតាមគតិយុត្តិធម៌ ផ្អែកលើហេតុការណ៍ ដែលមាននៅចំពោះមុខមិនចំណុះអំណាចនីតិប្រតិបត្តិ នីតិបញ្ញត្តិឬក្រោមភាគីនយោបាយណាមួយឡើយជាអ្នកសុចរិតនិងមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការបំពេញមុនងារក្នុងតុលាការរក្សា អនាគិត វៀរចាកអគតិទាំង ៤យ៉ាង គឺឆន្ទាគតិ លម្អៀងព្រោះការស្រឡាញ់ ទោសាគតិ លម្អៀងព្រោះស្អប់ មោហាគតិ លអៀងព្រោះវង្វេង និងភយាគតិលអៀងព្រោះការភ័យខ្លាច តុលាការគ្មានឯករាជ្យភាព គឺមានលក្ខណៈផ្ទុយគ្នា ពីចំណុចកខាងលើ	បង ្ហ ាញ ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា រ វា ង ត ុល ាក ារ មាន ឯក រាជ ភាព Ġ និង ត ុល ាក ារ គ ្ម ាន ឯក រាជ ្យ Ġ	30	ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា រ វា ង ត ុល ាក ារ មាន ឯក រាជ ភាព Ġ និង ត ុល ាក ារ គ ្ម ាន ឯក រាជ ្យ Ġ ត ុល ាក ារ មាន ឯក រាជ ្យ ភាព Ġ គ ឺ Ġ ម ិន នៅ ក្រោម ឥ ទ្ធិ ពល នៃ ស្ ថា ប ័ន Ġ ឬ ប ុ គ្គ ល មាន អ ំណ ា ច ណា ម្ នាក់ ឡ ើយ ការ ជម្រះ ក្តី ដោយ សុ ចរ ិត Ġ យុត្តិ ធម៌ Ġ ឥ ត លម្អ ៀង Ġ និង ហ៊ ាន ធ ្វ ើស េច ក្តី សម ្រ េច ដោយ ឯក រាជ ្យ ពិ ត ៗ ម ិន ទទួល ឥ ទ្ធិ ពល Ġ ឬ បទ បញ្ជា ពី អ្នក ដ ទ ៃ Ġ ហើយ មាន សិ ទ្ធិ សេ រី ភាព ក្នុង ការ សម ្រ េច ធ ្វ ើ អ ្វី មួយ កាត់ ក្តី តា ម គ តិ យុត្តិ ធម៌ Ġ ផ្ អ ែក លើ ហេតុ ការណ៍ Ġ ដ ែល មាន នៅ ចំ ព ោះ មុខ ម ិន ចំ ណ ុះ អ ំណ ា ច នី តិ ប្រ តិ ប ត្តិ Ġ នី តិ បញ្ញត្តិ ឬ ក្រោម ភាគ ីន យោ បា យ ណា មួយ ឡ ើយ ជា អ្នក សុ ចរ ិត និង មាន សម ត្ថ ភាព គ្រ ប់ គ្រ ាន់ ក្នុង ការ ប ំព េញ ម ុន ងារ ក្នុង ត ុល ាក ារ រក ្សា Ġ អ នា គ ិត Ġ វ ៀរ ច ាក អ គ តិ ទ ាំង Ġ ៤ យ៉ាង Ġ គ ឺ ឆ ន្ទ ា គ តិ Ġ លម្អ ៀង ព្រ ោះ ការ ស្រ ឡា ញ ់ Ġ ទោស ា គ តិ Ġ លម្អ ៀង ព្រ ោះ ស្ អ ប់ Ġ ម ោ ហា គ តិ âĢĭ Ġ ល អ ៀង ព្រ ោះ វ ង ្វ េង Ġ និង ភ យា គ តិ ល អ ៀង ព្រ ោះ ការ ភ ័យ ខ្ លា ច Ġ ត ុល ាក ារ គ ្ម ាន ឯក រាជ ្យ ភាព Ġ គ ឺ មាន ល ក្ខ ណៈ ផ្ ទ ុយ គ្នា Ġ ពី ចំណុច ក ខា ង លើ Ġ	307	▁បង្ហាញ ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា រ វ ាង ត ុល ា ការ មាន ឯក រាជ ភាព ▁និង ត ុល ា ការ គ ្ មាន ឯក រាជ ្យ ▁	28	▁លក្ខណៈ ខុស គ្នា រ វ ាង ត ុល ា ការ មាន ឯក រាជ ភាព ▁និង ត ុល ា ការ គ ្ មាន ឯក រាជ ្យ ▁តុលាការ មាន ឯក រាជ ្យ ភាព ▁គឺ ▁មិន នៅ ក្រោម ឥ ទ្ធិ ពល នៃ ស្ ថា ប ័ន ▁ឬ ប ុ គ្គ ល មាន អ ំ ណា ច ណា ម្ នាក់ ឡ ើយ ការ ជម្រះ ក្តី ដោយ សុ ចរ ិត ▁យុត្តិធម៌ ▁ឥត លម្អ ៀង ▁និង ហ៊ ាន ធ ្វ ើស េច ក្តី ស ម្រ េច ដោយ ឯក រាជ ្យ ព ិត ៗ ម ិន ទទួល ឥ ទ្ធិ ពល ▁ឬ បទ បញ្ជា ពី អ្នក ដ ទ ៃ ▁ហើយ មាន សិ ទ្ធិ សេ រី ភាព ក្នុង ការ ស ម្រ េច ធ ្វ ើ អ ្វី មួយ កាត់ ក្តី ត ាម គ តិ យុត្តិ ធម៌ ▁ផ្អែក លើ ហេតុ ការណ៍ ▁ដែល មាន នៅ ច ំព ោះ មុខ ម ិន ច ំណ ុះ អ ំ ណា ច នី តិ ប្រ តិ ប ត្តិ ▁នីតិ បញ្ញត្តិ ឬ ក្រោម ភាគ ីន យោ ប ាយ ណា មួយ ឡ ើយ ជា អ្នក សុ ចរ ិត និង មាន សម ត្ថ ភាព គ្រ ប់ គ្រ ាន់ ក្នុង ការ ប ំព េញ ម ុន ងារ ក្នុង ត ុល ា ការ រក ្សា ▁អ នា គ ិត ▁វ ៀរ ច ាក អ គ តិ ទ ាំង ▁៤ យ៉ាង ▁គឺ ឆ ន្ទ ា គ តិ ▁ លម្អ ៀង ព្រ ោះ ការ ស្រ ឡ ាញ់ ▁ទោស ា គ តិ ▁ លម្អ ៀង ព្រ ោះ ស ្អ ប់ ▁ម ោ ហា គ តិ ▁ល អ ៀង ព្រ ោះ វ ង ្វ េង ▁និង ភ យា គ តិ ល អ ៀង ព្រ ោះ ការ ភ ័យ ខ ្លា ច ▁តុលាការ គ ្ មាន ឯក រាជ ្យ ភាព ▁គឺ មាន ល ក្ខ ណៈ ផ្ ទ ុយ គ្នា ▁ពី ចំណុច ក ខា ង លើ ▁	288
តើអ្វីដែលគេចាត់ទុកថាគឺជាបញ្ហារួមនៅលើសកលលោក	null	បានជាអង្គការណាតូ ទម្លាក់គ្រាប់បែកលើប្រទេសយូហ្គោស្លាវីពីព្រោះទ័ពយូហ្គោស្លាវីបានប្រើវិធានការក្ដៅមកលើអំបូរជនជាតិតិចអាល់បានី ដែលកាន់សាសនាឥស្លាមហើយប្រទេសនេះយូហ្គោស្លាវីមិនយល់ព្រមតាមការស្វះស្វែងសន្ដិភាពរបស់អង្គការសហសហប្រជាជាតិ ការទម្លាក់គ្រាប់បែកនេះគឺ ដើម្បីបង្ខំប្រទេសយូហ្គោស្លាវីដកកងទ័ពចេញពីកូសូវ៉ូ	null	បានជាអង្គការណាតូ ទម្លាក់គ្រាប់បែកលើប្រទេសយូហ្គោស្លាវីពីព្រោះទ័ពយូហ្គោស្លាវីបានប្រើវិធានការក្ដៅមកលើអំបូរជនជាតិតិចអាល់បានី ដែលកាន់សាសនាឥស្លាមហើយប្រទេសនេះយូហ្គោស្លាវីមិនយល់ព្រមតាមការស្វះស្វែងសន្ដិភាពរបស់អង្គការសហសហប្រជាជាតិ ការទម្លាក់គ្រាប់បែកនេះគឺ ដើម្បីបង្ខំប្រទេសយូហ្គោស្លាវីដកកងទ័ពចេញពីកូសូវ៉ូ	ត ើ អ ្វី ដ ែល គ េច ាត់ ទុក ថា គ ឺ ជា ប ញ ្ហ ារ ួ ម នៅ លើ ស ក ល លោក Ġ	26	បាន ជា អង្គ ការ ណា តូ Ġ ទ ម្ល ាក់ គ្រាប់ បែក លើ ប្រ ទេស យ ូ ហ្គោ ស្ លា វី ពី ព្រ ោះ ទ ័ ព យ ូ ហ្គោ ស្ លា វី បាន ប្រ ើ វិ ធាន ការ ក្ ដ ៅ មក លើ អ ំ បូ រ ជន ជាតិ តិ ច អា ល់ បាន ី Ġ ដ ែល កាន់ សា ស នា ឥ ស្ លា ម ហើយ ប្រ ទេស នេះ យ ូ ហ្គោ ស្ លា វី ម ិន យ ល់ ព្រ ម តា មក ារ ស្ វ ះ ស្ វ ែង ស ន្ ដ ិ ភាព រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ Ġ ការ ទ ម្ល ាក់ គ្រាប់ បែក នេះ គ ឺ Ġ ដើម ្ប ី បង ្ខ ំ ប្រ ទេស យ ូ ហ្គោ ស្ លា វី ដ ក ក ង ទ ័ ព ចេញ ពី កូ ស ូវ ៉ ូ	144	▁តើ អ ្វី ដ ែល គ េច ាត់ ទុក ថា គ ឺ ជា ប ញ ្ហ ា រួម នៅ លើ ស ក ល លោក ▁	24	▁បានជា អង្គ ការ ណា តូ ▁ទម្លាក់ គ្រាប់ បែក លើ ប្រ ទេស យ ូ ហ្គោ ស ្លា វី ពី ព្រ ោះ ទ ័ ព យ ូ ហ្គោ ស ្លា វី បាន ប្រ ើ វិ ធាន ការ ក្ ដ ៅ មក លើ អ ំ ប ូរ ជន ជាតិ ត ិច អ ាល់ បាន ី ▁ដែល កាន់ សា ស នា ឥ ស ្លា ម ហើយ ប្រ ទេស នេះ យ ូ ហ្គោ ស ្លា វី ម ិន យ ល់ ព្រ ម ត ាម ការ ស ្វ ះ ស ្វ ែង ស ន្ ដ ិ ភាព រ ប ស់ អង្គ ការ ស ហ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ▁ការ ទ ម្ល ាក់ គ្រាប់ បែក នេះ គ ឺ ▁ដើម្បី បង ្ខ ំ ប្រ ទេស យ ូ ហ្គោ ស ្លា វី ដ ក ក ង ទ ័ ព ចេញ ពី ក ូស ូវ ៉ ូ	138
ចូរឱ្យនិយមន័យស្តីពីការសម្រួលពាណិជ្ជកម្មក្នុង WTO	null	និយមន័យស្តីពីការសម្រួលពាណិជ្ជកម្មក្នុង WTO គឺសំដៅជំរុញបណ្តាប្រទេស ជាសមាជិកឱ្យបង្កើតនូវចំណុចពាណិជ្ជកម្ម ដោយប្រមូលជាក្រុមជារូបវ័ន្តនូវភ្នាក់ងារទាំងឡាយដែលចូលរួមក្នុងប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្មក្រៅប្រទេសដើម្បីអាចផ្តល់និងទទួលបាននូវសេវាកម្មចាំបាច់សម្រាប់បញ្ចប់ប្រតិបត្តិការនេះយ៉ាងរហ័ស និងមានប្រសិទ្ធភាពសំដៅលើការងារកែលម្អលើតម្រូវការឯកសារនិងនីតិវិធីកំណត់ដោយបណ្តាប្រទេសនានា ដើម្បីធានានូវការគោរពតាមវិធានដែលអនុវត្តចំពោះទំនិញ នៅពេលធ្វើការនាំចេញ នាំចូល និងឆ្លងកាត់ វិធានទាំងនោះរួមមាន វិធានត្រួតពិនិត្យរបស់ភ្នាក់ងារគយបទបញ្ញត្តិបច្ចេកទេសស្តង់ដារការត្រួតពិនិត្យភូតត្តាមអនាម័យ	null	និយមន័យស្តីពីការសម្រួលពាណិជ្ជកម្មក្នុង WTO គឺសំដៅជំរុញបណ្តាប្រទេស ជាសមាជិកឱ្យបង្កើតនូវចំណុចពាណិជ្ជកម្ម ដោយប្រមូលជាក្រុមជារូបវ័ន្តនូវភ្នាក់ងារទាំងឡាយដែលចូលរួមក្នុងប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្មក្រៅប្រទេសដើម្បីអាចផ្តល់និងទទួលបាននូវសេវាកម្មចាំបាច់សម្រាប់បញ្ចប់ប្រតិបត្តិការនេះយ៉ាងរហ័ស និងមានប្រសិទ្ធភាពសំដៅលើការងារកែលម្អលើតម្រូវការឯកសារនិងនីតិវិធីកំណត់ដោយបណ្តាប្រទេសនានា ដើម្បីធានានូវការគោរពតាមវិធានដែលអនុវត្តចំពោះទំនិញ នៅពេលធ្វើការនាំចេញ នាំចូល និងឆ្លងកាត់ វិធានទាំងនោះរួមមាន វិធានត្រួតពិនិត្យរបស់ភ្នាក់ងារគយបទបញ្ញត្តិបច្ចេកទេសស្តង់ដារការត្រួតពិនិត្យភូតត្តាមអនាម័យ	ច ូរ ឱ្យ និយម ន ័យ ស្ត ី ពី ការ សម ្រ ួល ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ក្នុង ĠWTO Ġ	19	និយម ន ័យ ស្ត ី ពី ការ សម ្រ ួល ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ក្នុង ĠWTO Ġ គ ឺ សំ ដ ៅ ជំ រ ុញ បណ្ត ាប ្រ ទេស Ġ ជា សម ា ជ ិក ឱ្យ បង ្ក ើត ន ូវ ចំណុច ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម Ġ ដោយ ប្រ ម ូល ជា ក្រុម ជា រូប វ ័ន ្ត ន ូវ ភ ្នា ក់ ងារ ទ ាំង ឡា យ ដ ែល ចូល រួម ក្នុង ប្រ តិ ប ត្តិ ការ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ក្រ ៅ ប្រ ទេស ដើម ្ប ី អា ច ផ្ ត ល់ និង ទទួលបាន ន ូវ សេ វា កម្ម ចាំបាច់ សម ្រា ប់ បញ្ច ប់ ប្រ តិ ប ត្តិ ការ នេះ យ៉ាង រ ហ ័ ស Ġ និង មាន âĢĭ ប្រ សិ ទ្ធ ភាព សំ ដ ៅ លើក ារ ងារ ក ែល ម្ អ លើ ត ម្រ ូវ ការ ឯក សារ និង នី តិ វិ ធី កំ ណ ត់ ដោយ បណ្ត ាប ្រ ទេស នា នា Ġ ដើម ្ប ី ធាន ាន ូវ ការ គោ រ ព តា ម វិ ធាន ដ ែល អនុ វត្ត ចំ ព ោះ ទំ និ ញ Ġ នៅ ពេល ធ ្វ ើក ារ នាំ ចេញ Ġ នាំ ចូល Ġ និង ឆ្ លង កាត់ Ġ វិ ធាន ទ ាំង ន ោះ រួម មាន Ġ វិ ធាន ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ រ ប ស់ ភ ្នា ក់ ងារ គ យ បទ បញ្ញត្តិ ប ច្ច េក ទេស ស្ត ង់ ដា រក ារ ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ ភ ូត ត្ត ាម អ នា ម ័យ	243	▁ចូរ ឱ្យ និយម ន ័យ ស្ត ី ពី ការ ស ម្រ ួល ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ក្នុង ▁W TO ▁	18	▁និយម ន ័យ ស្ត ី ពី ការ ស ម្រ ួល ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ក្នុង ▁W TO ▁គឺ សំ ដ ៅ ជំ រ ុញ បណ្ត ា ប្រ ទេស ▁ជា ស មា ជ ិក ឱ្យ ប ង្ក ើត ន ូវ ចំណុច ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ▁ដោយ ប្រ ម ូល ជា ក្រុម ជា រូប វ ័ ន្ត ន ូវ ភ ្ន ាក់ ងារ ទ ាំង ឡា យ ដ ែល ចូល រួម ក្នុង ប្រ តិ ប ត្តិ ការ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ក្រ ៅ ប្រ ទេស ដើម ្ប ី អា ច ផ្ ត ល់ និង ទទួលបាន ន ូវ សេ វា កម្ម ចាំបាច់ ស ម្រ ាប់ បញ្ច ប់ ប្រ តិ ប ត្តិ ការ នេះ យ៉ាង រ ហ ័ ស ▁និង មាន ▁ប្រសិទ្ធភាព សំ ដ ៅ លើ ការងារ ក ែ លម្អ លើ ត ម្រ ូវ ការ ឯក សារ និង នី តិ វិ ធី ក ំណ ត់ ដោយ បណ្ត ា ប្រ ទេស នា នា ▁ដើម្បី ធាន ាន ូវ ការ គ ោរ ព ត ាម វិ ធាន ដ ែល អនុ វត្ត ច ំព ោះ ទំ ន ិញ ▁នៅពេល ធ ្វ ើ ការ នាំ ចេញ ▁នាំចូល ▁និង ឆ្ លង កាត់ ▁វិ ធាន ទ ាំង ន ោះ រួម មាន ▁វិ ធាន ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ រ ប ស់ ភ ្ន ាក់ ងារ គ យ បទ បញ្ញត្តិ ប ច្ច េក ទេស ស្ត ង់ ដា រ ការ ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ ភ ូត ត្ត ាម អ ន ាម ័យ	233
តាមទស្សនវិជ្ជា មនុស្ស និងសត្វខុសគ្នាត្រង់ណាខ្លះ	null	តាមទស្សនវិជ្ជាមនុស្ស និងសត្វខុសគ្នាត្រង់មនុស្សមិនមែនមានត្រឹមតែសភាវៈគតិ ទំលាប់បញ្ញាប្រតិបត្តិប៉ុននោះទេថែមទាំងមានបញ្ញាទ្រឹស្តីដែលអាចអោយខ្លួនទៅដល់បញ្ញត្តិកម្មនៃសច្ចៈទូទៅមានរូបបារម្មណ៍បង្កើតដែលអាចអោយខ្លួនបង្កើតថ្មីថែមទៀតផង បញ្ញាសត្វជាបញ្ញាប្រតិបត្តិមានព្រំដែនជាពិសេសសត្វស្ថិតនៅក្រោមបញ្ជាសភាវៈគតិ ដោយសារសមត្ថនេះ ទើបមនុស្សមានប្រវត្តិហើយផ្លាស់ប្តូរអរិយធម៌វប្បធម៌ ពីសម័យមូយទៅសម័យមានការជឿនលឿនលើគ្រប់វិស័យ ផ្ទុយពីសត្វ គ្មានប្រវត្តិ តែមានតែការវិវត្តន៍ផ្នែកជីវវិទ្យាប៉ុននោះ ម៉្យាងទៀតមនុស្សមានវិចារញាណមានមនោសញ្ចេតនានេះវិនិច្ឆ័យរកហេតុផលធ្វើការងារ ប្រកបដោយគោលបំណងច្បាស់លាស់ ហើយចេះកែឆ្នៃធម្មជាតិមកបំរើផលប្រយោជន៍មនុស្សជាតិ ដែលសត្វពុំមាននិងពុំអាចធ្វើបាន	null	តាមទស្សនវិជ្ជាមនុស្ស និងសត្វខុសគ្នាត្រង់មនុស្សមិនមែនមានត្រឹមតែសភាវៈគតិ ទំលាប់បញ្ញាប្រតិបត្តិប៉ុននោះទេថែមទាំងមានបញ្ញាទ្រឹស្តីដែលអាចអោយខ្លួនទៅដល់បញ្ញត្តិកម្មនៃសច្ចៈទូទៅមានរូបបារម្មណ៍បង្កើតដែលអាចអោយខ្លួនបង្កើតថ្មីថែមទៀតផង បញ្ញាសត្វជាបញ្ញាប្រតិបត្តិមានព្រំដែនជាពិសេសសត្វស្ថិតនៅក្រោមបញ្ជាសភាវៈគតិ ដោយសារសមត្ថនេះ ទើបមនុស្សមានប្រវត្តិហើយផ្លាស់ប្តូរអរិយធម៌វប្បធម៌ ពីសម័យមូយទៅសម័យមានការជឿនលឿនលើគ្រប់វិស័យ ផ្ទុយពីសត្វ គ្មានប្រវត្តិ តែមានតែការវិវត្តន៍ផ្នែកជីវវិទ្យាប៉ុននោះ ម៉្យាងទៀតមនុស្សមានវិចារញាណមានមនោសញ្ចេតនានេះវិនិច្ឆ័យរកហេតុផលធ្វើការងារ ប្រកបដោយគោលបំណងច្បាស់លាស់ ហើយចេះកែឆ្នៃធម្មជាតិមកបំរើផលប្រយោជន៍មនុស្សជាតិ ដែលសត្វពុំមាននិងពុំអាចធ្វើបាន	តា ម ទ ស្ស ន វិជ្ជា Ġ ម នុ ស្ស Ġ និង ស ត ្វ ខុស គ្នា ត្រ ង់ ណា ខ្ ល ះ Ġ	21	តា ម ទ ស្ស ន វិជ្ជា ម នុ ស្ស Ġ និង ស ត ្វ ខុស គ្នា ត្រ ង់ ម នុ ស្ស ម ិន ម ែន មាន ត្រ ឹម តែ ស ភា វៈ គ តិ Ġ ទំ លា ប់ ប ញ្ញា ប្រ តិ ប ត្តិ ប៉ ុន ន ោះ ទេ ថ ែម ទ ាំង មាន ប ញ្ញា ទ្រ ឹ ស្ត ី ដ ែល អា ច អោយ ខ្លួន ទៅ ដល់ បញ្ញត្តិ កម្ម នៃ ស ច្ច ៈ ទូ ទៅ មាន រូប បា រ ម្ម ណ៍ បង ្ក ើត ដ ែល អា ច អោយ ខ្លួន បង ្ក ើត ថ ្ម ី ថ ែម ទៀត ផ ង Ġ ប ញ្ញា ស ត ្វ ជា ប ញ្ញា ប្រ តិ ប ត្តិ មាន ព្រ ំ ដ ែន ជា ពិ សេ ស ស ត ្វ ស្ ថ ិត នៅ ក្រោម បញ្ជា ស ភា វៈ គ តិ ĠâĢĭ ដោយ សារ សម ត្ថ នេះ Ġ ទ ើប ម នុ ស្ស មាន ប្រ វត្ត ិ ហើយ ផ្ល ាស់ ប្ តូ រ អ រិយ ធម៌ វ ប្ប ធម៌ Ġ ពី សម័យ ម ូ យ ទៅ សម័យ មាន ការ ជឿនលឿន លើ គ្រ ប់ វិ ស ័យ Ġ ផ្ ទ ុយ ពី ស ត ្វ Ġ គ ្ម ាន ប្រ វត្ត ិ Ġ តែ មាន តែ ការ វិ វត្ត ន៍ ផ្ ន ែក ជីវ វិទ្យា ប៉ ុន ន ោះ Ġ ម៉ ្យា ង ទៀត ម នុ ស្ស មាន វិ ចារ ញ ា ណ មាន ម ន ោស ញ្ច េ âĢĭ ត នា នេះ វិ និ ច្ឆ ័យ រក ហេតុ ផល ធ ្វ ើក ារ ងារ Ġ ប្រ ក ប ដោយ គោ ល ប ំណ ង ច្ បា ស់ លាស់ Ġ ហើយ ច េះ ក ែ ឆ្ នៃ ធម្ម ជាតិ មក ប ំ រ ើ ផល ប្រ យោ ជន ៍ ម នុ ស្ស ជាតិ Ġ ដ ែល ស ត ្វ ពុ ំ មាន និង ពុ ំ អា ច ធ ្វ ើប ាន	293	▁តាម ទ ស្ស ន វិជ្ជា ▁មនុស្ស ▁និង ស ត ្វ ខុស គ្នា ត្រ ង់ ណា ខ្ ល ះ ▁	18	▁តាម ទ ស្ស ន វិជ្ជា ម នុ ស្ស ▁និង ស ត ្វ ខុស គ្នា ត្រ ង់ ម នុ ស្ស ម ិន ម ែន មាន ត្រ ឹម តែ ស ភា វៈ គ តិ ▁ទំ ល ាប់ ប ញ្ញា ប្រ តិ ប ត្តិ ប៉ ុន ន ោះ ទេ ថ ែម ទ ាំង មាន ប ញ្ញា ទ្រ ឹ ស្ត ី ដ ែល អា ច អោយ ខ្លួន ទៅ ដល់ បញ្ញត្តិ កម្ម នៃ ស ច្ច ៈ ទូ ទៅ មាន រូប ប ារ ម្ម ណ៍ ប ង្ក ើត ដ ែល អា ច អោយ ខ្លួន ប ង្ក ើត ថ ្ម ី ថ ែម ទៀត ផ ង ▁បញ្ញា ស ត ្វ ជា ប ញ្ញា ប្រ តិ ប ត្តិ មាន ព្រ ំ ដ ែន ជា ពិ ស េស ស ត ្វ ស ្ថ ិត នៅ ក្រោម បញ្ជា ស ភា វៈ គ តិ ▁ដោយសារ សម ត្ថ នេះ ▁ទើប ម នុ ស្ស មាន ប្រ វ ត្តិ ហើយ ផ្ល ាស់ ប ្ត ូរ អ រិយ ធម៌ វ ប្ប ធម៌ ▁ពី សម័យ ម ូ យ ទៅ សម័យ មាន ការ ជឿនលឿន លើ គ្រ ប់ វិ ស ័យ ▁ផ្ទុយ ពី ស ត ្វ ▁គ្មាន ប្រ វ ត្តិ ▁តែ មាន តែ ការ វិ វត្ត ន៍ ផ្ ន ែក ជីវ វិទ្យា ប៉ ុន ន ោះ ▁ម៉ ្យា ង ទៀត ម នុ ស្ស មាន វិ ចារ ញ ា ណ មាន ម ន ោស ញ្ច េ ▁ត នា នេះ វិ និ ច្ឆ ័យ រក ហេតុ ផល ធ ្វ ើ ការងារ ▁ប្រកបដោយ គ ោល ប ំណ ង ច ្ប ាស់ លាស់ ▁ហើយ ច េះ ក ែ ឆ្ នៃ ធម្ម ជាតិ មក ប ំ រ ើ ផល ប្រ យោ ជ ន៍ ម នុ ស្ស ជាតិ ▁ដែល ស ត ្វ ព ុំ មាន និង ព ុំ អា ច ធ ្វ ើ បាន	280
តើគោលគំនិតសំខាន់ររបស់ WFC ជាអ្វី	null	ក្នុងចំណោមគោលគំនិតសំខាន់របស់ WFC គឺការពិនិត្យទៅលើទស្សនទាននៃយុទ្ធសាស្រ្តស្បៀងអាហារជាតិដែលមានគោលបំណងឆ្ពោះទៅរកការសម្របសម្រួលកម្រិត ខ្ពស់ អំពីគោលនយោបាយចំណីអាហារនិងកសិកម្មជាតិនៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ យុទ្ធសាស្រ្តទាំងនេះបានបង្កើតកម្មវិធីរយៈពេលវែង និងមធ្យមដើម្បីបញ្ច្រាស់ផលិតកម្មអវិជ្ជមាន និងទំនោរនៃការប្រើប្រាស់ តាមរយៈផ្តោតអារម្មណ៍ទៅលើការខិតខំរួមគ្នារបស់រដ្ឋាភិបាលទាំងឡាយដោយដាក់បញ្ចូលជាមួយនឹងការឧបត្ថម្ភពីសំណាក់ភ្នាក់ងារជំនួយទ្វេភាគីនិងភាគី	null	ក្នុងចំណោមគោលគំនិតសំខាន់របស់ WFC គឺការពិនិត្យទៅលើទស្សនទាននៃយុទ្ធសាស្រ្តស្បៀងអាហារជាតិដែលមានគោលបំណងឆ្ពោះទៅរកការសម្របសម្រួលកម្រិត ខ្ពស់ អំពីគោលនយោបាយចំណីអាហារនិងកសិកម្មជាតិនៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ យុទ្ធសាស្រ្តទាំងនេះបានបង្កើតកម្មវិធីរយៈពេលវែង និងមធ្យមដើម្បីបញ្ច្រាស់ផលិតកម្មអវិជ្ជមាន និងទំនោរនៃការប្រើប្រាស់ តាមរយៈផ្តោតអារម្មណ៍ទៅលើការខិតខំរួមគ្នារបស់រដ្ឋាភិបាលទាំងឡាយដោយដាក់បញ្ចូលជាមួយនឹងការឧបត្ថម្ភពីសំណាក់ភ្នាក់ងារជំនួយទ្វេភាគីនិងភាគី	ត ើ គោ ល គ ំ និ ត សំ ខា ន់ រ រ ប ស់ ĠW FC Ġ ជា អ ្វី Ġ	18	ក្នុង ចំ ណ ោម គោ ល គ ំ និ ត សំ ខា ន់ រ ប ស់ ĠW FC Ġ គ ឺ ការ ពិ និ ត ្យ ទៅ លើ ទ ស្ស ន ទាន នៃ យ ុទ្ធ សា ស្រ ្ត ស្ ប ៀង អា ហា រ ជាតិ ដ ែល មាន គោ ល ប ំណ ង ឆ្ ព ោះ ទៅ រក ការ សម ្រ ប សម ្រ ួល ក ម្រ ិត Ġ ខ្ ព ស់ Ġ អ ំព ី គោ ល ន យោ បា យ ចំ ណី អា ហា រ និង ក សិ កម្ម ជាតិ នៅ ក្នុង ប្រ ទេស កំ ពុ ង អភិវឌ្ឍ ន៍ Ġ យ ុទ្ធ សា ស្រ ្ត ទ ាំង នេះ បាន បង ្ក ើត កម្ម វិ ធី រយ ៈ ពេល វ ែង Ġ និង ម ធ ្យ ម ដើម ្ប ី បញ្ច ្រា ស់ ផល ិត កម្ម អ វិ ជ្ជ មាន Ġ និង ទំ ន ោរ នៃ ការ ប្រ ើប ្រា ស់ Ġ តា ម រយ ៈ ផ្ ត ោត អារម្មណ៍ ទៅ លើក ារ ខ ិត ខ ំ រួម គ្នា រ ប ស់ រដ្ឋ ា ភិ បាល ទ ាំង ឡា យ ដោយ ដា ក់ បញ្ចូល ជា មួយ នឹង ការ ឧ ប ត្ថ ម្ភ ពី សំ ណា ក់ ភ ្នា ក់ ងារ ជំ ន ួយ ទ ្វ េ ភាគ ីន ិ ង ភាគ ី	204	▁តើ គ ោល គ ំ ន ិត សំ ខ ាន់ រ រ ប ស់ ▁W FC ▁ជា អ ្វី ▁	17	▁ក្នុង ច ំណ ោម គ ោល គ ំ ន ិត សំ ខ ាន់ រ ប ស់ ▁W FC ▁គឺ ការ ព ិន ិត ្យ ទៅ លើ ទ ស្ស ន ទាន នៃ យ ុទ្ធ សា ស្រ ្ត ស ្ប ៀង អា ហា រ ជាតិ ដ ែល មាន គ ោល ប ំណ ង ឆ្ ព ោះ ទៅ រក ការ ស ម្រ ប ស ម្រ ួល ក ម្រ ិត ▁ខ្ពស់ ▁អំពី គ ោល ន យោ ប ាយ ចំ ណី អា ហា រ និង ក សិ កម្ម ជាតិ នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ក ំព ុង អភិវឌ្ឍ ន៍ ▁យុទ្ធ សា ស្រ ្ត ទ ាំង នេះ បាន ប ង្ក ើត កម្ម វិ ធី រយ ៈ ពេល វ ែង ▁និង ម ធ ្យ ម ដើម ្ប ី បញ្ច ្រ ាស់ ផល ិត កម្ម អ វិ ជ្ជ មាន ▁និង ទំ ន ោរ នៃ ការ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ▁តាមរយៈ ផ្ ត ោត អារម្មណ៍ ទៅ លើ ការ ខ ិត ខ ំ រួម គ្នា រ ប ស់ រ ដ្ឋា ភិ បាល ទ ាំង ឡា យ ដោយ ដ ាក់ បញ្ចូល ជា មួយ នឹង ការ ឧ ប ត្ថ ម្ភ ពី ស ំណ ាក់ ភ ្ន ាក់ ងារ ជំ ន ួយ ទ ្វ េ ភាគ ី និង ភាគ ី	194
តើមូលហេតុអ្វីបានជាសហរដ្ឋអាមេរិកជួបបញ្ហាវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចឆ្នាំ១៩២៩ វិបត្តិនេះជះឥទ្ធិពលដូចម្ដេច	null	ក្រោយពីរីកចម្រើនអស់រយៈពេលជិត១០ឆ្នាំ សហរដ្ឋអាមេរិកជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចឆ្នាំ១៩២៩ ដែលកើតចេញពីបញ្ហាលក់ផលិតផលមិនចេញ ឬដោយការផលិតច្រើនហួសហេតុពេកមិនសមតាមតម្រូវការ ទីផ្សាររួមតូច វិបត្តិនេះបានជិះឥទ្ធិពលទៅលើវិស័យឧស្សាហកម្ម ដោយសារផលិតផលលក់មិនចេញ ធ្វើឪ្យរោងចក្រមួយចំនួនធំបិទទ្វារ នាំឪ្យកម្មករបាត់បង់ការងារ ឯវិស័យកសិកម្មក៏ទទួលឥទ្ធិពលនេះដែរ កសិករលក់ផលិតផលមិនដាច់ធ្វើឪ្យពួកគេជួបការលំបាក ធនាគារស្ទើរទាំងអស់ត្រូវបិទត្រូវព្រោះគ្មានបង្វិល តាមការធ្វើជំនឿឆ្នាំ ១៩២៩ ធនាគារ ៧០០បិទទ្វារ នៅឆ្នាំ១៩២៨ ជនអាមេរិកចំនួន៦០ រកមិនបានចំនូល ២០០០ដុល្លារក្នុង១ឆ្នាំ ឯ៤០រស់ក្រោមបន្ទាត់នៃភាពក្រីក្រ ឆ្នាំ១៩២៨ដល់ឆ្នាំ១៩៣៣ ពាណិជ្ជករជាង ១០០ពាន់នាក់ក្ស័យធន និងកម្មករ ១៣លាននាក់គ្មានការងារធ្វើ	null	ក្រោយពីរីកចម្រើនអស់រយៈពេលជិត១០ឆ្នាំ សហរដ្ឋអាមេរិកជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចឆ្នាំ១៩២៩ ដែលកើតចេញពីបញ្ហាលក់ផលិតផលមិនចេញ ឬដោយការផលិតច្រើនហួសហេតុពេកមិនសមតាមតម្រូវការ ទីផ្សាររួមតូច វិបត្តិនេះបានជិះឥទ្ធិពលទៅលើវិស័យឧស្សាហកម្ម ដោយសារផលិតផលលក់មិនចេញ ធ្វើឪ្យរោងចក្រមួយចំនួនធំបិទទ្វារ នាំឪ្យកម្មករបាត់បង់ការងារ ឯវិស័យកសិកម្មក៏ទទួលឥទ្ធិពលនេះដែរ កសិករលក់ផលិតផលមិនដាច់ធ្វើឪ្យពួកគេជួបការលំបាក ធនាគារស្ទើរទាំងអស់ត្រូវបិទត្រូវព្រោះគ្មានបង្វិល តាមការធ្វើជំនឿឆ្នាំ ១៩២៩ ធនាគារ ៧០០បិទទ្វារ នៅឆ្នាំ១៩២៨ ជនអាមេរិកចំនួន៦០ រកមិនបានចំនូល ២០០០ដុល្លារក្នុង១ឆ្នាំ ឯ៤០រស់ក្រោមបន្ទាត់នៃភាពក្រីក្រ ឆ្នាំ១៩២៨ដល់ឆ្នាំ១៩៣៣ ពាណិជ្ជករជាង ១០០ពាន់នាក់ក្ស័យធន និងកម្មករ ១៣លាននាក់គ្មានការងារធ្វើ	ត ើម ូល ហេតុ អ ្វី បាន ជា ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ជ ួ ប ប ញ ្ហ ាវ ិប ត្តិ សេ ដ្ឋ កិច្ច ឆ្នាំ ១៩ ២ ៩ Ġ វិ ប ត្តិ នេះ ជ ះ ឥ ទ្ធិ ពល ដូច ម្ ដ េច Ġ	43	ក្រ ោយ ពី រី ក ចម្រ ើន អ ស់ រយ ៈ ពេល ជ ិត ១០ ឆ្នាំ Ġ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ជ ួ ប វិ ប ត្តិ សេ ដ្ឋ កិច្ច ឆ្នាំ ១៩ ២ ៩ Ġ ដ ែល កើត ចេញ ពី ប ញ ្ហ ាល ក់ ផល ិត ផល ម ិន ចេញ Ġ ឬ ដោយ ការ ផល ិត ច្ រ ើន ហ ួស ហេតុ ព េក ម ិន សម តា ម ត ម្រ ូវ ការ Ġ ទី ផ្ សារ រួម តូ ច Ġ វិ ប ត្តិ នេះ បាន ជ ិះ ឥ ទ្ធិ ពល ទៅ លើ វិ ស ័យ ឧ ស្សា ហ កម្ម Ġ ដោយ សារ ផល ិត ផល ល ក់ ម ិន ចេញ Ġ ធ ្វ ើ ឪ ្យ រ ោង ច ក្រ មួយ ចំ ន ួន ធ ំ ប ិ ទ ទ ្វា រ Ġ នាំ ឪ ្យ កម្ម ករ បា ត់ បង់ ការងារ Ġ ឯ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ក ៏ ទទួល ឥ ទ្ធិ ពល នេះ ដ ែរ Ġ ក សិ ករ ល ក់ ផល ិត ផល ម ិន ដា ច ់ ធ ្វ ើ ឪ ្យ ព ួ ក គ េ ជ ួ ប ការ លំបាក Ġ ធ នា គ ារ ស្ទ ើរ ទ ាំង អ ស់ ត្រូវ ប ិ ទ ត្រូវ ព្រ ោះ គ ្ម ាន បង ្វ ិល Ġ តា មក ារ ធ ្វ ើ ជំ ន ឿ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ២ ៩ Ġ ធ នា គ ារ Ġ ៧០ ០ ប ិ ទ ទ ្វា រ Ġ នៅ ឆ្នាំ ១៩ ២ ៨ Ġ ជន អា មេ រិក ចំ ន ួន ៦០ Ġ រក ម ិន បាន ចំ ន ូល Ġ ២០ ០០ ដុល្លារ ក្នុង ១ ឆ្នាំ Ġ ឯ ៤០ រស់ ក្រោម ប ន្ទ ាត់ នៃ ភាព ក្រ ី ក្រ Ġ ឆ្នាំ ១៩ ២ ៨ ដល់ ឆ្នាំ ១៩ ៣ ៣ Ġ ពា ណ ិ ជ្ជ ករ ជា ង Ġ ១០ ០ ពាន់ នាក់ ក្ស ័យ ធ ន Ġ និង កម្ម ករ Ġ ១ ៣ លាន នាក់ គ ្ម ាន ការងារ ធ ្វ ើ	306	▁តើ ម ូល ហេតុ អ ្វី បាន ជា ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ជ ួ ប ប ញ ្ហ ាវ ិប ត្តិ សេ ដ្ឋ កិច្ច ឆ្នាំ ១៩ ២ ៩ ▁វិបត្តិ នេះ ជ ះ ឥ ទ្ធិ ពល ដូច ម្ ដ េច ▁	41	▁ក្រោយពី រី ក ចម្រ ើន អ ស់ រយ ៈ ពេល ជ ិត ១០ ឆ្នាំ ▁សហរដ្ឋ អា មេ រិក ជ ួ ប វិ ប ត្តិ សេ ដ្ឋ កិច្ច ឆ្នាំ ១៩ ២ ៩ ▁ដែល កើត ចេញ ពី ប ញ ្ហ ាល ក់ ផល ិត ផល ម ិន ចេញ ▁ឬ ដោយ ការ ផល ិត ច ្រ ើន ហ ួស ហេតុ ព េក ម ិន សម ត ាម ត ម្រ ូវ ការ ▁ទីផ្សារ រួម ត ូច ▁វិបត្តិ នេះ បាន ជ ិះ ឥ ទ្ធិ ពល ទៅ លើ វិ ស ័យ ឧ ស្សា ហ កម្ម ▁ដោយសារ ផល ិត ផល ល ក់ ម ិន ចេញ ▁ធ្វើ ឪ ្យ រ ោង ច ក្រ មួយ ចំ ន ួន ធ ំ ប ិ ទ ទ ្វា រ ▁នាំ ឪ ្យ កម្ម ករ ប ាត់ បង់ ការងារ ▁ឯ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ក ៏ ទទួល ឥ ទ្ធិ ពល នេះ ដ ែរ ▁កសិករ ល ក់ ផល ិត ផល ម ិន ដ ាច់ ធ ្វ ើ ឪ ្យ ព ួ ក គ េ ជ ួ ប ការ លំបាក ▁ធនាគារ ស្ទ ើរ ទ ាំង អ ស់ ត្រូវ ប ិ ទ ត្រូវ ព្រ ោះ គ ្ មាន បង ្វ ិល ▁តាម ការ ធ ្វ ើ ជំ ន ឿ ឆ្នាំ ▁១៩ ២ ៩ ▁ធនាគារ ▁៧ ០០ ប ិ ទ ទ ្វា រ ▁នៅ ឆ្នាំ ១៩ ២ ៨ ▁ជន អា មេ រិក ចំ ន ួន ៦០ ▁រក ម ិន បាន ចំ ន ូល ▁២ ០០០ ដុល្លារ ក្នុង ១ ឆ្នាំ ▁ឯ ៤០ រស់ ក្រោម ប ន្ទ ាត់ នៃ ភាព ក្រ ី ក្រ ▁ឆ្នាំ ១៩ ២ ៨ ដល់ ឆ្នាំ ១៩ ៣ ៣ ▁ពាណិជ្ជ ករ ជា ង ▁១០០ ពាន់ នាក់ ក្ស ័យ ធ ន ▁និង កម្ម ករ ▁១៣ លាន នាក់ គ ្ មាន ការងារ ធ ្វ ើ	279
បើសិនបើសីតុណ្ហភាពនិងចំនួនចំហាយទឹកក្នុងខ្យល់ប្រែប្រួលតើសំណើមប្រៀបធៀបស្ថិតនៅ ដដែលឬទេ	null	បើសិន ជាសីតុណ្ហភាពនិងចំនួនចំហាយក្នុងខ្យល់ប្រែប្រួលវានិងបណ្តាលឲ្យសំណើមប្រៀធៀបប្រែប្រួល ពីព្រោះសំណើមប្រៀបធៀបមាន ជាផលធៀបរវាងទម្ងន់ចំហាយទឹក និងទម្ងន់ចំហាយទឹកដែលមានច្រើនបំផុតនៅក្នុងអាកាស ក្នុងចំណុះស្មើគ្នាហើយក្នុងលក្ខខណ្ឌសិតុណ្ហភាពភាព និងសម្ពាធដូចគ្នាបើកាលណាមានការប្រែប្រួលនូវធាតុបន្សំណាមួយ វានឹងបណ្តាលឲ្យសំណើមប្រៀធៀបប្រែប្រួលភ្លាម	null	បើសិន ជាសីតុណ្ហភាពនិងចំនួនចំហាយក្នុងខ្យល់ប្រែប្រួលវានិងបណ្តាលឲ្យសំណើមប្រៀធៀបប្រែប្រួល ពីព្រោះសំណើមប្រៀបធៀបមាន ជាផលធៀបរវាងទម្ងន់ចំហាយទឹក និងទម្ងន់ចំហាយទឹកដែលមានច្រើនបំផុតនៅក្នុងអាកាស ក្នុងចំណុះស្មើគ្នាហើយក្នុងលក្ខខណ្ឌសិតុណ្ហភាពភាព និងសម្ពាធដូចគ្នាបើកាលណាមានការប្រែប្រួលនូវធាតុបន្សំណាមួយ វានឹងបណ្តាលឲ្យសំណើមប្រៀធៀបប្រែប្រួលភ្លាម	ប ើស ិន ប ើស ីត ុ ណ ្ហ ភាព âĢĭ និង ចំ ន ួន ចំ ហា យ ទឹក ក្នុង ខ្ យ ល់ ប្រ ែប ្រ ួល ត ើស ំណ ើ âĢĭ ម ប្រ ៀប ធៀប ស្ ថ ិត នៅ Ġ ដ ដ ែល ឬ ទេ Ġ	43	ប ើស ិន Ġ ជា សី ត ុ ណ ្ហ ភាព និង ចំ ន ួន ចំ ហា យក ្ន ុង ខ្ យ ល់ ប្រ ែប ្រ ួល វា និង បណ្ត ាល ឲ្យ សំ ណ ើម ប្រ ៀ ធៀប ប្រ ែប ្រ ួល Ġ ពី ព្រ ោះ សំ ណ ើម ប្រ ៀប ធៀប មាន Ġ ជា ផល ធៀប រ វា ង ទ ម្ ង ន់ ចំ ហា យ ទឹក Ġ និង ទ ម្ ង ន់ ចំ ហា យ ទឹក ដ ែល មាន ច្ រ ើន ប ំ ផ ុត នៅ ក្នុង អា កាស Ġ ក្នុង ចំ ណ ុះ ស្ម ើ គ្នា ហើយ ក្នុង ល ក្ខ ខ ណ្ឌ សិ ត ុ ណ ្ហ ភាព ភាព Ġ និង សម ្ ពា ធ ដូច គ្នា ប ើក ាល ណា មាន ការ ប្រ ែប ្រ ួល ន ូវ ធាតុ ប ន្ សំ ណា មួយ Ġ វា នឹង បណ្ត ាល ឲ្យ សំ ណ ើម ប្រ ៀ ធៀប ប្រ ែប ្រ ួល ភ្ល ាម âĢĭ	150	▁បើសិន ប ើស ីត ុ ណ ្ហ ភាព ▁និង ចំ ន ួន ចំ ហ ាយ ទឹក ក្នុង ខ្ យ ល់ ប្រ ែ ប្រ ួល ត ើស ំណ ើ ▁ម ប្រ ៀប ធៀប ស ្ថ ិត នៅ ▁ដដែល ឬ ទេ ▁	39	▁បើសិន ▁ជា សី ត ុ ណ ្ហ ភាព និង ចំ ន ួន ចំ ហ ាយ ក្នុង ខ្ យ ល់ ប្រ ែ ប្រ ួល វា និង បណ្ត ាល ឲ្យ ស ំណ ើម ប្រ ៀ ធៀប ប្រ ែ ប្រ ួល ▁ពីព្រោះ ស ំណ ើម ប្រ ៀប ធៀប មាន ▁ជា ផល ធៀប រ វ ាង ទ ម្ ង ន់ ចំ ហ ាយ ទឹក ▁និង ទ ម្ ង ន់ ចំ ហ ាយ ទឹក ដ ែល មាន ច ្រ ើន ប ំ ផ ុត នៅ ក្នុង អា កាស ▁ក្នុង ច ំណ ុះ ស្ម ើ គ្នា ហើយ ក្នុង ល ក្ខ ខ ណ្ឌ ស ិត ុ ណ ្ហ ភាព ភាព ▁និង ស ម្ព ា ធ ដូច គ្នា ប ើ កាល ណា មាន ការ ប្រ ែ ប្រ ួល ន ូវ ធាតុ ប ន្ សំ ណា មួយ ▁វា នឹង បណ្ត ាល ឲ្យ ស ំណ ើម ប្រ ៀ ធៀប ប្រ ែ ប្រ ួល ភ្ល ាម ▁	145
តើហេតុអ្វីបានជាប្រទេសអង់គ្លេស និងបារាំងដកថយពីការគ្រប់គ្រងព្រែកជីកស៊យអេ	null	បានជាអង់គ្លេស និងបារាំងដកថយពីគ្រប់គ្រងព្រែកជីកស៊ុយអេ ពីព្រោះដោយសារតែ មានការគាបសង្គ់ពីសំណាក់អង្គការសហប្រជាជាតិ សហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពសូវៀត	null	បានជាអង់គ្លេស និងបារាំងដកថយពីគ្រប់គ្រងព្រែកជីកស៊ុយអេ ពីព្រោះដោយសារតែ មានការគាបសង្គ់ពីសំណាក់អង្គការសហប្រជាជាតិ សហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពសូវៀត	ត ើ ហេតុ អ ្វី បាន ជា ប្រ ទេស អ ង់ គ ្ល េស Ġ និង បា រា ំ ង ដ ក ថ យ ពី ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ព្រ ែក ជី ក ស៊ យ អ េ Ġ	37	បាន ជា អ ង់ គ ្ល េស Ġ និង បា រា ំ ង ដ ក ថ យ ពី គ្រ ប់ គ្រ ង ព្រ ែក ជី ក ស៊ ុយ អ េ Ġ ពី ព្រ ោះ ដោយ សារ តែ Ġ មាន ការ គ ាប សង ្ គ ់ ពី សំ ណា ក់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ Ġ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក Ġ និង ស ហ ភាព ស ូវ ៀត	67	▁តើ ហេតុ អ ្វី បាន ជា ប្រ ទេស អ ង់ គ ្ល េស ▁និង ប ារ ាំង ដ ក ថ យ ពី ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ព្រ ែក ជី ក ស៊ យ អ េ ▁	35	▁បានជា អ ង់ គ ្ល េស ▁និង ប ារ ាំង ដ ក ថ យ ពី គ្រ ប់ គ្រ ង ព្រ ែក ជី ក ស៊ ុយ អ េ ▁ពីព្រោះ ដោយ សារ តែ ▁មាន ការ គ ាប ស ង្គ ់ ពី ស ំណ ាក់ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ▁សហរដ្ឋ អា មេ រិក ▁និង ស ហ ភាព ស ូវ ៀត	60
ដូចម្តេចដែលហៅថា រុក្ខជាតិឌីកូទីលេដូន?	null	រុក្ខជាតិឌីកូទីលេដូន ជារុក្ខជាតិ ដែលមានគ្រាប់មានកូទីលេដុងពីរ	null	រុក្ខជាតិឌីកូទីលេដូន ជារុក្ខជាតិ ដែលមានគ្រាប់មានកូទីលេដុងពីរ	ដូច ម្ ត េច ដ ែល ហ ៅ ថា Ġ រ ុក ្ខ ជាតិ ឌី កូ ទី ល េ ដ ូន ? Ġ	20	រ ុក ្ខ ជាតិ ឌី កូ ទី ល េ ដ ូន Ġ ជា រ ុក ្ខ ជាតិ Ġ ដ ែល មាន គ្រាប់ មាន កូ ទី ល េ ដ ុង ពី រ	29	▁ដូចម្តេច ដ ែល ហ ៅ ថា ▁រុក្ខជាតិ ឌី កូ ទី ល េ ដ ូន ? ▁	14	▁រុក្ខជាតិ ឌី កូ ទី ល េ ដ ូន ▁ជា រ ុ ក្ខ ជាតិ ▁ដែល មាន គ្រាប់ មាន កូ ទី ល េ ដ ុង ពី រ	25
ចូររៀបរាប់អ្នកបង្កើតទ្រឹស្តីថែទាំសុខភាព	null	អ្នកបង្កើតទ្រឹស្តីថែទាំសុខភាពមានដូចជាFlorence Nightingale ១៨២០១៩១៩Barton ១៨១២១៩១២Lillian Wald ១៨៦២១៩៤០Lavinial Dock ១៨៥៨១៩៥៦Sanger ១៨៧៩១៩៦៦Breckinridge ១៨៨១១៩៦៥	null	អ្នកបង្កើតទ្រឹស្តីថែទាំសុខភាពមានដូចជាFlorence Nightingale ១៨២០១៩១៩Barton ១៨១២១៩១២Lillian Wald ១៨៦២១៩៤០Lavinial Dock ១៨៥៨១៩៥៦Sanger ១៨៧៩១៩៦៦Breckinridge ១៨៨១១៩៦៥	ច ូរ រ ៀប រា ប់ អ្នក បង ្ក ើត ទ្រ ឹ ស្ត ី ថ ែ ទ ាំ សុខ ភាព Ġ	20	អ្នក បង ្ក ើត ទ្រ ឹ ស្ត ី ថ ែ ទ ាំ សុខ ភាព មាន ដូច ជា Flo rence ĠNight ing ale Ġ ១ ៨ ២០ ១៩ ១៩ B arton Ġ ១ ៨ ១ ២ ១៩ ១ ២ L illian ĠWald Ġ ១ ៨ ៦ ២ ១៩ ៤០ L avin ial ĠDock Ġ ១ ៨ ៥ ៨ ១៩ ៥ ៦ S anger Ġ ១ ៨ ៧ ៩ ១៩ ៦ ៦ B reck in ridge Ġ ១ ៨៨ ១ ១៩ ៦ ៥	55	▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ អ្នក ប ង្ក ើត ទ្រ ឹ ស្ត ី ថ ែ ទ ាំ សុខ ភាព ▁	19	▁អ្នក ប ង្ក ើត ទ្រ ឹ ស្ត ី ថ ែ ទ ាំ សុខ ភាព មាន ដូច ជា F lor ence ▁Night ing ale ▁១៨ ២០ ១៩ ១៩ Bar ton ▁១៨ ១ ២ ១៩ ១ ២ L ill ian ▁Wal d ▁១៨ ៦ ២ ១៩ ៤០ La vin ial ▁Dock ▁១៨ ៥ ៨ ១៩ ៥ ៦ S ang er ▁១៨ ៧ ៩ ១ ៩៦ ៦ B re ck in ridge ▁១៨ ៨ ១ ១ ៩៦ ៥	50
តើអធិការបតីប៊ីស្មាក់ មានគោលនយោបាយយ៉ាងណាខ្លះដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ចក្រភពអាឡឺម៉ង់	null	ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៌ចក្រភពអាឡឺម៉ង់ អធិការបតីប៊ីស្មាក់មានគោលនយោបាយ ដូចខាងក្រោម នៅឆ្នាំ ១៩៧១ សភារ៉ៃស្តាកបានអនុម័តច្បាប់ជាវិធានការប្រឆាំងនឹងគណៈសង្ឃកាតូលិចអធិបតេយ្យនៃរដ្ឋត្រូវប្រកាសឡើង អាពាហ៍ពិពាហ៍ស៊ីវិលក៏ត្រូវដាក់ឱ្យអនុវត្តជាទូទៅ កាលពីមុន គេរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍តែតាមផ្លូវសាសនាប៊ីស្មាក់ប្រកាន់យកនយោបាយពាណិជ្ជកម្មឩបត្ថម្ភនិយមដើម្បីទ្រទ្រង់កសិកម្ម និងឩស្សាហកម្មរាជរដ្ឋាភិបាលប៊ីស្មាក់ បានធ្វើការកែប្រែទ្រង់ទ្រាយសង្គមជាជឿននៅឆ្នាំ ១៨៨១ ប៊ីស្មាក់ បានប្រកាសការចែងច្បាប់សិទ្ធិកម្មករ ដែលរងគ្រោះដោយចៃដន្យនៅក្នុងពេលផលិតកម្ម ឬដោយសារតែមានជំងឺព្យាធិនៅឆ្នាំ ១៨៨៩ គេបានអនុម័តច្បាប់ស្តីពីម៉ោងពលកម្ម ១១ ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ និងបម្រាមមិនឱ្យកុមារអាយុតិចជាង ១៣ ឆ្នាំ ធ្វើការងារពលកម្មចាប់ពីដើមទសវត្សទី ៨ នៃសតវត្សទី ១៩ នយោបាយក្រៅប្រទេសរបស់ប៊ីស្មាក់មានទិសដៅផ្តោតលើបញ្ហាអាណានិគមនិយម	null	ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៌ចក្រភពអាឡឺម៉ង់ អធិការបតីប៊ីស្មាក់មានគោលនយោបាយ ដូចខាងក្រោម នៅឆ្នាំ ១៩៧១ សភារ៉ៃស្តាកបានអនុម័តច្បាប់ជាវិធានការប្រឆាំងនឹងគណៈសង្ឃកាតូលិចអធិបតេយ្យនៃរដ្ឋត្រូវប្រកាសឡើង អាពាហ៍ពិពាហ៍ស៊ីវិលក៏ត្រូវដាក់ឱ្យអនុវត្តជាទូទៅ កាលពីមុន គេរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍តែតាមផ្លូវសាសនាប៊ីស្មាក់ប្រកាន់យកនយោបាយពាណិជ្ជកម្មឩបត្ថម្ភនិយមដើម្បីទ្រទ្រង់កសិកម្ម និងឩស្សាហកម្មរាជរដ្ឋាភិបាលប៊ីស្មាក់ បានធ្វើការកែប្រែទ្រង់ទ្រាយសង្គមជាជឿននៅឆ្នាំ ១៨៨១ ប៊ីស្មាក់ បានប្រកាសការចែងច្បាប់សិទ្ធិកម្មករ ដែលរងគ្រោះដោយចៃដន្យនៅក្នុងពេលផលិតកម្ម ឬដោយសារតែមានជំងឺព្យាធិនៅឆ្នាំ ១៨៨៩ គេបានអនុម័តច្បាប់ស្តីពីម៉ោងពលកម្ម ១១ ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ និងបម្រាមមិនឱ្យកុមារអាយុតិចជាង ១៣ ឆ្នាំ ធ្វើការងារពលកម្មចាប់ពីដើមទសវត្សទី ៨ នៃសតវត្សទី ១៩ នយោបាយក្រៅប្រទេសរបស់ប៊ីស្មាក់មានទិសដៅផ្តោតលើបញ្ហាអាណានិគមនិយម	ត ើ អ ធិ ការ បតី ប៊ី ស្ម ាក់ Ġ មាន គោ ល ន យោ បា យ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ដើម ្ប ី អភិវឌ្ឍ ន៍ ច ក្រ ភព អា ឡ ឺ ម៉ង់ Ġ	33	ដើម ្ប ី អភិវឌ្ឍ ន ៌ ច ក្រ ភព អា ឡ ឺ ម៉ង់ Ġ អ ធិ ការ បតី ប៊ី ស្ម ាក់ មាន គោ ល ន យោ បា យ Ġ ដូច ខា ង ក្រោម Ġ នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៧ ១ Ġ ស ភា រ៉ ៃ ស្តា ក បាន អនុ ម ័ត ច្ បា ប់ ជា វិ ធាន ការ ប្រ ឆ ាំង នឹង គ ណៈ សង ្ ឃ កា តូ ល ិច âĢĭ អ ធិបតេយ្យ នៃ រដ្ឋ ត្រូវ ប្រ កាស ឡើង Ġ អា ពា ហ៍ ពិ ពា ហ៍ ស៊ី វិ ល ក ៏ ត្រូវ ដា ក់ ឱ្យ អនុ វត្ត ជា ទូ ទៅ Ġ កាល ពី ម ុន Ġ គ េរ ៀប អា ពា ហ៍ ពិ ពា ហ៍ តែ តា ម ផ្ល ូវ សា ស នា ប៊ី ស្ម ាក់ ប្រ កាន់ យក ន យោ បា យ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ឩ ប ត្ថ ម្ភ និយម ដើម ្ប ី ទ្រ ទ្រ ង់ ក សិ កម្ម Ġ និង ឩ ស្សា ហ កម្ម រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល ប៊ី ស្ម ាក់ Ġ បាន ធ ្វ ើក ារ ក ែប ្រ ែ ទ្រ ង់ ទ្រ ាយ សង ្ គម ជា ជ ឿន នៅ ឆ្នាំ Ġ ១ ៨៨ ១ Ġ ប៊ី ស្ម ាក់ Ġ បាន ប្រ កាស ការ ច ែង ច្ បា ប់ សិ ទ្ធិ កម្ម ករ Ġ ដ ែល រ ង គ្រ ោះ ដោយ ច ៃ ដ ន្ យ នៅ ក្នុង ពេល ផល ិត កម្ម Ġ ឬ ដោយ សារ តែ មាន ជំ ង ឺ ព្យា ធិ នៅ ឆ្នាំ Ġ ១ ៨៨ ៩ Ġ គ េ បាន អនុ ម ័ត ច្ បា ប់ ស្ត ី ពី ម៉ ោង ពល កម្ម Ġ ១ ១ Ġ ម៉ ោង ក្នុង មួយ ថ ្ង ៃ Ġ និង ប ម្រ ាម ម ិន ឱ្យ ក ុម ារ អា យ ុត ិច ជា ង Ġ ១ ៣ Ġ ឆ្នាំ Ġ ធ ្វ ើក ារ ងារ ពល កម្ម ច ាប់ ពី ដើម ទ ស វ ត ្ស ទី Ġ ៨ Ġ នៃ ស ត វ ត ្ស ទី Ġ ១៩ Ġ ន យោ បា យក ្រ ៅ ប្រ ទេស រ ប ស់ ប៊ី ស្ម ាក់ មាន ទិ ស ដ ៅ ផ្ ត ោត លើ ប ញ ្ហ ា អា ណា និ គម និយម	332	▁តើ អ ធិ ការ បតី ប៊ី ស្ម ាក់ ▁មាន គ ោល ន យោ ប ាយ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ដើម ្ប ី អភិវឌ្ឍ ន៍ ច ក្រ ភព អា ឡ ឺ ម៉ង់ ▁	32	▁ដើម្បី អភិវឌ្ឍ ន ៌ ច ក្រ ភព អា ឡ ឺ ម៉ង់ ▁អធិការ បតី ប៊ី ស្ម ាក់ មាន គ ោល ន យោ ប ាយ ▁ដូច ខា ង ក្រោម ▁នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៧ ១ ▁សភា រ ៉ៃ ស្តា ក បាន អនុ ម ័ត ច ្ប ាប់ ជា វិ ធាន ការ ប្រ ឆ ាំង នឹង គ ណៈ សង ្ ឃ ក ាត ូល ិច ▁អ ធិបតេយ្យ នៃ រដ្ឋ ត្រូវ ប្រ កាស ឡើង ▁អាពាហ៍ពិពាហ៍ ស៊ី វិ ល ក ៏ ត្រូវ ដ ាក់ ឱ្យ អនុ វត្ត ជា ទូ ទៅ ▁កាលពី ម ុន ▁គេ រ ៀប អា ពា ហ៍ ពិ ពា ហ៍ តែ ត ាម ផ្ល ូវ សា ស នា ប៊ី ស្ម ាក់ ប្រ កាន់ យក ន យោ ប ាយ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ឩ ប ត្ថ ម្ភ និយម ដើម ្ប ី ទ្រ ទ្រ ង់ ក សិ កម្ម ▁និង ឩ ស្សា ហ កម្ម រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល ប៊ី ស្ម ាក់ ▁បាន ធ ្វ ើ ការ ក ែ ប្រ ែ ទ្រ ង់ ទ្រ ាយ ស ង្គ ម ជា ជ ឿន នៅ ឆ្នាំ ▁១៨ ៨ ១ ▁ប៊ី ស្ម ាក់ ▁បាន ប្រ កាស ការ ច ែង ច ្ប ាប់ សិ ទ្ធិ កម្ម ករ ▁ដែល រ ង គ្រ ោះ ដោយ ច ៃ ដ ន ្យ នៅ ក្នុង ពេល ផល ិត កម្ម ▁ឬ ដោយ សារ តែ មាន ជំ ង ឺ ព្យា ធិ នៅ ឆ្នាំ ▁១៨ ៨ ៩ ▁គេ បាន អនុ ម ័ត ច ្ប ាប់ ស្ត ី ពី ម៉ ោង ពល កម្ម ▁១១ ▁ម៉ោង ក្នុង មួយ ថ ្ង ៃ ▁និង ប ម្រ ាម ម ិន ឱ្យ ក ុម ារ អ ាយ ុត ិច ជា ង ▁១៣ ▁ឆ្នាំ ▁ធ្វើ ការងារ ពល កម្ម ច ាប់ ពី ដើម ទ ស វ ត ្ស ទី ▁៨ ▁នៃ ស ត វ ត ្ស ទី ▁១៩ ▁នយោបាយ ក្រ ៅ ប្រ ទេស រ ប ស់ ប៊ី ស្ម ាក់ មាន ទិ ស ដ ៅ ផ្ ត ោត លើ ប ញ ្ហ ា អា ណា និ គម និយម	310
តើរដ្ឋធនុម្មញ្ញនៃរាជាណាចក្រកម្ពុជាមានប៉ុន្មានជំពូក ហើយមានប៉ុន្មានមាត្រា ប៉ុន្មានឧបសម្ព័ន្ធ ហើយនៅក្នុងឧបសម្ព័ន្ធទាំងនោះចែងពីអ្វីខ្លះ	null	រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមាន ១៤ ជំពូក ១៣៩ មាត្រា និង ៦ ឧបសម្ព័ន្ធ ឧបសម្ព័ន្ធទាំង៦ គឺ ឧបសម្ព័ន្ធ១ ចែងអំពី ទង់ជាតិ ឧបសម្ព័ន្ធ២ ចែងអំពី ភ្លេងជាតិ បទនគររាជឧបសម្ព័ន្ធ៣ ចែងអំពី សញ្ញាជាតិ ព្រះសង្ខារ ឧបសម្ព័ន្ធ៤ ចែកអំពី សច្ចាប្រណិធាននៃព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ឧបសម្ព័ន្ធ៥ ចែងអំពី សច្ចាប្រណិធានប្រធាន អនុប្រធាន និងសមាជិកនៃរដ្ឋសភានៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានៅចំពោះព្រះភ័ក្ត្រព្រះមហាក្សត្រ ព្រះភ័ក្ត្រសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ និងទេវតារក្សាធ្វេតច្ឆ័ត្រ ឧបសម្ព័ន្ធ៦ នៃនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងសមាជិកនៃរដ្ឋាភិបាលនៅចំពោះមុខព្រះភ័ក្ត្រព្រះមហាក្សត្រព្រះភ័ក្ត្រសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ និងទេវតារក្សាឆ្វេតច័្ឆត្រ	null	រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមាន ១៤ ជំពូក ១៣៩ មាត្រា និង ៦ ឧបសម្ព័ន្ធ ឧបសម្ព័ន្ធទាំង៦ គឺ ឧបសម្ព័ន្ធ១ ចែងអំពី ទង់ជាតិ ឧបសម្ព័ន្ធ២ ចែងអំពី ភ្លេងជាតិ បទនគររាជឧបសម្ព័ន្ធ៣ ចែងអំពី សញ្ញាជាតិ ព្រះសង្ខារ ឧបសម្ព័ន្ធ៤ ចែកអំពី សច្ចាប្រណិធាននៃព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ឧបសម្ព័ន្ធ៥ ចែងអំពី សច្ចាប្រណិធានប្រធាន អនុប្រធាន និងសមាជិកនៃរដ្ឋសភានៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានៅចំពោះព្រះភ័ក្ត្រព្រះមហាក្សត្រ ព្រះភ័ក្ត្រសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ និងទេវតារក្សាធ្វេតច្ឆ័ត្រ ឧបសម្ព័ន្ធ៦ នៃនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងសមាជិកនៃរដ្ឋាភិបាលនៅចំពោះមុខព្រះភ័ក្ត្រព្រះមហាក្សត្រព្រះភ័ក្ត្រសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ និងទេវតារក្សាឆ្វេតច័្ឆត្រ	ត ើរ ដ្ឋ ធ នុ ម្ម ញ្ញ នៃ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា មាន ប៉ ុន ្ម ាន ជំ ព ូក Ġ ហើយ មាន ប៉ ុន ្ម ាន មា ត្រា Ġ ប៉ ុន ្ម ាន ឧ ប សម ្ ព ័ន ្ ធ Ġ ហើយ នៅ ក្នុង ឧ ប សម ្ ព ័ន ្ ធ ទ ាំង ន ោះ ច ែង ពី អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	68	រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា មាន Ġ ១ ៤ Ġ ជំ ព ូក Ġ ១ ៣ ៩ Ġ មា ត្រា Ġ និង Ġ ៦ Ġ ឧ ប សម ្ ព ័ន ្ ធ Ġ ឧ ប សម ្ ព ័ន ្ ធ ទ ាំង ៦ Ġ គ ឺ Ġ ឧ ប សម ្ ព ័ន ្ ធ ១ Ġ ច ែង អ ំព ី Ġ ទ ង់ ជាតិ Ġ ឧ ប សម ្ ព ័ន ្ ធ ២ ĠÂł ច ែង អ ំព ី Ġ ភ្ល េង ជាតិ Ġ បទ ន គរ រាជ ឧ ប សម ្ ព ័ន ្ ធ ៣ Ġ ច ែង អ ំព ី Ġ ស ញ្ញា ជាតិ Ġ ព្រ ះ សង ្ខ ារ Ġ ឧ ប សម ្ ព ័ន ្ ធ ៤ Ġ ច ែក អ ំព ី Ġ ស ច្ច ាប ្រ ណ ិ ធាន នៃ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា Ġ ឧ ប សម ្ ព ័ន ្ ធ ៥ Ġ ច ែង អ ំព ី Ġ ស ច្ច ាប ្រ ណ ិ ធាន ប្រ ធាន Ġ អនុ ប្រ ធាន Ġ និង សម ា ជ ិក នៃ រដ្ឋ ស ភា នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា នៅ ចំ ព ោះ ព្រ ះ ភ ័ ក្ត ្រ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ Ġ ព្រ ះ ភ ័ ក្ត ្រ សម ្ត េច ព្រ ះ សង ្ ឃ រាជ Ġ និង ទេ វ តា រក ្សា ធ ្វ េត ច្ឆ ័ត ្រ Ġ ឧ ប សម ្ ព ័ន ្ ធ ៦ Ġ នៃ នា យក រដ្ឋ ម ន្ត ្រី Ġ និង សម ា ជ ិក នៃ រដ្ឋ ា ភិ បាល នៅ ចំ ព ោះ មុខ ព្រ ះ ភ ័ ក្ត ្រ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ព្រ ះ ភ ័ ក្ត ្រ សម ្ត េច ព្រ ះ សង ្ ឃ រាជ Ġ និង ទេ វ តា រក ្សា ឆ្ វេ ត ច ័ ្ ឆ ត្រ	309	▁តើ រដ្ឋ ធ នុ ម្ម ញ្ញ នៃ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា មាន ប៉ ុន ្ មាន ជ ំព ូក ▁ហើយ មាន ប៉ ុន ្ មាន មា ត្រា ▁ប៉ុន្មាន ឧ ប ស ម្ព ័ ន្ធ ▁ហើយ នៅ ក្នុង ឧ ប ស ម្ព ័ ន្ធ ទ ាំង ន ោះ ច ែង ពី អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	60	▁រដ្ឋធម្មនុញ្ញ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា មាន ▁១៤ ▁ជំពូក ▁១៣ ៩ ▁មាត្រា ▁និង ▁៦ ▁ឧប ស ម្ព ័ ន្ធ ▁ឧប ស ម្ព ័ ន្ធ ទ ាំង ៦ ▁គឺ ▁ឧប ស ម្ព ័ ន្ធ ១ ▁ចែង អ ំព ី ▁ទ ង់ ជាតិ ▁ឧប ស ម្ព ័ ន្ធ ២ ▁ចែង អ ំព ី ▁ភ្លេង ជាតិ ▁បទ ន គរ រាជ ឧ ប ស ម្ព ័ ន្ធ ៣ ▁ចែង អ ំព ី ▁សញ្ញា ជាតិ ▁ព្រះ សង ្ខ ារ ▁ឧប ស ម្ព ័ ន្ធ ៤ ▁ចែក អ ំព ី ▁ស ច្ច ា ប្រ ណ ិ ធាន នៃ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា ▁ឧប ស ម្ព ័ ន្ធ ៥ ▁ចែង អ ំព ី ▁ស ច្ច ា ប្រ ណ ិ ធាន ប្រ ធាន ▁អនុប្រធាន ▁និង ស មា ជ ិក នៃ រដ្ឋ ស ភា នៃ ព្រ ះ រាជ ា ណា ច ក្រ ក ម្ព ុ ជា នៅ ច ំព ោះ ព្រ ះ ភ ័ ក្ត ្រ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ▁ព្រះ ភ ័ ក្ត ្រ សម ្ត េច ព្រ ះ សង ្ ឃ រាជ ▁និង ទេ វ តា រក ្សា ធ ្វ េត ច្ឆ ័ ត្រ ▁ឧប ស ម្ព ័ ន្ធ ៦ ▁នៃ នា យក រដ្ឋ ម ន្ត ្រី ▁និង ស មា ជ ិក នៃ រ ដ្ឋា ភិ បាល នៅ ច ំព ោះ មុខ ព្រ ះ ភ ័ ក្ត ្រ ព្រ ះ ម ហា ក្សត្រ ព្រ ះ ភ ័ ក្ត ្រ សម ្ត េច ព្រ ះ សង ្ ឃ រាជ ▁និង ទេ វ តា រក ្សា ឆ្ វ េត ច ័ ្ ឆ ត្រ	266
តើខួរក្បាលមានប៉ុន្មានផ្នែក?អ្វីខ្លះ?	null	ខួរក្បាលមានផ្នែកសំខាន់ៗ៣ គឺ ខួរធំ ខួរតូច និង ខួរកញ្ចឹងក	null	ខួរក្បាលមានផ្នែកសំខាន់ៗ៣ គឺ ខួរធំ ខួរតូច និង ខួរកញ្ចឹងក	ត ើ ខ ួរ ក្ បាល មាន ប៉ ុន ្ម ាន ផ្ ន ែក ? អ ្វី ខ្ ល ះ ? Ġ	19	ខ ួរ ក្ បាល មាន ផ្ ន ែក សំ ខា ន់ ៗ ៣ Ġ គ ឺ Ġ ខ ួរ ធ ំ Ġ ខ ួរ តូ ច Ġ និង Ġ ខ ួរ ក ញ្ច ឹង ក	30	▁តើ ខ ួរ ក្ បាល មាន ប៉ ុន ្ មាន ផ្ ន ែក ? អ ្វី ខ្ ល ះ ? ▁	18	▁ខួរក្បាល មាន ផ្ ន ែក សំ ខ ាន់ ៗ ៣ ▁គឺ ▁ខ ួរ ធ ំ ▁ខ ួរ ត ូច ▁និង ▁ខ ួរ ក ញ្ច ឹង ក	26
តើរូបភាពដែលឱ្យដោយកញ្ចក់ស្វ៊ែផតមានប៉ុន្មានករណី អ្វីខ្លះ	null	រូបភាពដែលឱ្យដោយកញ្ចក់ស្វ៊ែផតមានច្រើនករណី ដូចខាងក្រោមករណីវត្ថុស្ថិតនៅចន្លោះកំពូល និងកំណុំ d f រូបភាពដែលឱ្យជារូបភាពមិនពិត ឈរស្របនិងវត្ថុ ទំហំធំជាងវត្ថុ ករណីវត្ថុស្ថិតនៅលើ ឬឈរលើកំណុំ df រូបភាពដែលឱ្យជារូបភាពពិតឈរនៅអនន្តបញ្រ្ចសវត្ថុ ទំហំធំជាងវត្ថុ ករណីវត្ថុស្ថិតនៅចន្លោះកំណុំ និងផ្ចិត df រូបភាពដែលឱ្យជារូបភាពពិត ឈរបញ្ច្រាសវត្ថុ ទំហំធំជាងវត្ថុ ករណីវត្ថុស្ថិតនៅលើផ្ចិត df រូបភាពដែលឱ្យជារូបភាពពិត ឈរបញ្រ្ចាសនិងវត្ថុ ទំហំធំជាងវត្ថុ ករណីវត្ថុស្ថិតនៅក្រៅផ្ចិត d>f រូបភាពដែលឱ្យជារូបភាពពិត ឈរបញ្រ្ចាសនិងវត្ថុ ទំហំតូចជាងវត្ថុ	null	រូបភាពដែលឱ្យដោយកញ្ចក់ស្វ៊ែផតមានច្រើនករណី ដូចខាងក្រោមករណីវត្ថុស្ថិតនៅចន្លោះកំពូល និងកំណុំ d f រូបភាពដែលឱ្យជារូបភាពមិនពិត ឈរស្របនិងវត្ថុ ទំហំធំជាងវត្ថុ ករណីវត្ថុស្ថិតនៅលើ ឬឈរលើកំណុំ df រូបភាពដែលឱ្យជារូបភាពពិតឈរនៅអនន្តបញ្រ្ចសវត្ថុ ទំហំធំជាងវត្ថុ ករណីវត្ថុស្ថិតនៅចន្លោះកំណុំ និងផ្ចិត df រូបភាពដែលឱ្យជារូបភាពពិត ឈរបញ្ច្រាសវត្ថុ ទំហំធំជាងវត្ថុ ករណីវត្ថុស្ថិតនៅលើផ្ចិត df រូបភាពដែលឱ្យជារូបភាពពិត ឈរបញ្រ្ចាសនិងវត្ថុ ទំហំធំជាងវត្ថុ ករណីវត្ថុស្ថិតនៅក្រៅផ្ចិត d>f រូបភាពដែលឱ្យជារូបភាពពិត ឈរបញ្រ្ចាសនិងវត្ថុ ទំហំតូចជាងវត្ថុ	âĢĭ ត ើរ ូប ភាព ដ ែល ឱ្យ ដោយ ក ញ្ច ក់ ស្ វ ៊ ែ ផ ត មាន ប៉ ុន ្ម ាន ករណី Ġ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	28	រូប ភាព ដ ែល ឱ្យ ដោយ ក ញ្ច ក់ ស្ វ ៊ ែ ផ ត មាន ច្ រ ើន ករណី Ġ ដូច ខា ង ក្រោម ករណី វ ត្ថ ុស ្ថ ិត នៅ ច ន្ ល ោះ កំ ព ូល Ġ និង កំ ណ ុំ Ġd Ġf Ġ រូប ភាព ដ ែល ឱ្យ ជា រូប ភាព ម ិន ពិ ត Ġ ឈ រស ្រ ប និង វ ត្ថ ុ Ġ ទំ ហ ំ ធ ំ ជា ង វ ត្ថ ុ Ġ ករណី វ ត្ថ ុស ្ថ ិត នៅ លើ Ġ ឬ ឈ រ លើក ំណ ុំ Ġdf Ġ រូប ភាព ដ ែល ឱ្យ ជា រូប ភាព ពិ ត ឈ រ នៅ អ ន ន្ត ប ញ ្រ ្ច ស វ ត្ថ ុ Ġ ទំ ហ ំ ធ ំ ជា ង វ ត្ថ ុ Ġ ករណី វ ត្ថ ុស ្ថ ិត នៅ ច ន្ ល ោះ កំ ណ ុំ Ġ និង ផ្ ច ិត Ġdf Ġ រូប ភាព ដ ែល ឱ្យ ជា រូប ភាព ពិ ត Ġ ឈ រ បញ្ច ្រា ស វ ត្ថ ុ Ġ ទំ ហ ំ ធ ំ ជា ង វ ត្ថ ុ Ġ ករណី វ ត្ថ ុស ្ថ ិត នៅ លើ ផ្ ច ិត Ġdf Ġ រូប ភាព ដ ែល ឱ្យ ជា រូប ភាព ពិ ត Ġ ឈ រ ប ញ ្រ ្ច ាស និង វ ត្ថ ុ Ġ ទំ ហ ំ ធ ំ ជា ង វ ត្ថ ុ ĠâĢĭ ករណី វ ត្ថ ុស ្ថ ិត នៅ ក្រ ៅ ផ្ ច ិត Ġd >f Ġ រូប ភាព ដ ែល ឱ្យ ជា រូប ភាព ពិ ត Ġ ឈ រ ប ញ ្រ ្ច ាស និង វ ត្ថ ុ Ġ ទំ ហ ំ តូ ច ជា ង វ ត្ថ ុ	251	▁តើ រូប ភាព ដ ែល ឱ្យ ដោយ ក ញ្ច ក់ ស ្វ ៊ ែ ផ ត មាន ប៉ ុន ្ មាន ករណី ▁អ្វី ខ្ ល ះ ▁	26	▁រូបភាព ដ ែល ឱ្យ ដោយ ក ញ្ច ក់ ស ្វ ៊ ែ ផ ត មាន ច ្រ ើន ករណី ▁ដូច ខា ង ក្រោម ករណី វ ត្ថ ុស ្ថ ិត នៅ ច ន ្ល ោះ ក ំព ូល ▁និង ក ំណ ុំ ▁d ▁f ▁រូបភាព ដ ែល ឱ្យ ជា រូប ភាព ម ិន ព ិត ▁ឈរ ស្រ ប និង វ ត្ថ ុ ▁ទំហំ ធ ំ ជា ង វ ត្ថ ុ ▁ករណី វ ត្ថ ុស ្ថ ិត នៅ លើ ▁ឬ ឈ រ លើក ំណ ុំ ▁d f ▁រូបភាព ដ ែល ឱ្យ ជា រូប ភាព ព ិត ឈ រ នៅ អ ន ន្ត ប ញ ្រ ្ច ស វ ត្ថ ុ ▁ទំហំ ធ ំ ជា ង វ ត្ថ ុ ▁ករណី វ ត្ថ ុស ្ថ ិត នៅ ច ន ្ល ោះ ក ំណ ុំ ▁និង ផ្ ច ិត ▁d f ▁រូបភាព ដ ែល ឱ្យ ជា រូប ភាព ព ិត ▁ឈរ បញ្ច ្រា ស វ ត្ថ ុ ▁ទំហំ ធ ំ ជា ង វ ត្ថ ុ ▁ករណី វ ត្ថ ុស ្ថ ិត នៅ លើ ផ្ ច ិត ▁d f ▁រូបភាព ដ ែល ឱ្យ ជា រូប ភាព ព ិត ▁ឈរ ប ញ ្រ ្ច ាស និង វ ត្ថ ុ ▁ទំហំ ធ ំ ជា ង វ ត្ថ ុ ▁ករណី វ ត្ថ ុស ្ថ ិត នៅ ក្រ ៅ ផ្ ច ិត ▁d > f ▁រូបភាព ដ ែល ឱ្យ ជា រូប ភាព ព ិត ▁ឈរ ប ញ ្រ ្ច ាស និង វ ត្ថ ុ ▁ទំហំ ត ូច ជា ង វ ត្ថ ុ	231
តើមូលហេតុអ្វីបានជាមានឈ្មោះថាខេត្តសៀមរាប	null	បានជាមានឈ្មោះថាខេត្តសៀមរាប ព្រោះដោយសារដោយសារសៀមលើកទ័ពមកវាយខ្មែរនៅក្បែរក្រុងអង្គរ ព្រះបាទចន្ទរាជាបានកេណ្ឌទ័ពទៅទប់ទល់នឹងទ័ពសៀមនៅស្ទឹងអង្គរ និងវាយបកសៀមឱ្យបាក់ទ័ពចាប់ជាឈ្លើយស្វឹងរាបពាន់នាក់ត្រង់កន្លែងនោះហៅភូមិសៀមរាប ឃុំសៀមរាប និងស្រុកសៀមរាប ក្លាយទៅជាខេត្តសៀមរាបរហូតដល់សព្វថ្ងៃ សៀមចាញ់ខែ្មររាប	null	បានជាមានឈ្មោះថាខេត្តសៀមរាប ព្រោះដោយសារដោយសារសៀមលើកទ័ពមកវាយខ្មែរនៅក្បែរក្រុងអង្គរ ព្រះបាទចន្ទរាជាបានកេណ្ឌទ័ពទៅទប់ទល់នឹងទ័ពសៀមនៅស្ទឹងអង្គរ និងវាយបកសៀមឱ្យបាក់ទ័ពចាប់ជាឈ្លើយស្វឹងរាបពាន់នាក់ត្រង់កន្លែងនោះហៅភូមិសៀមរាប ឃុំសៀមរាប និងស្រុកសៀមរាប ក្លាយទៅជាខេត្តសៀមរាបរហូតដល់សព្វថ្ងៃ សៀមចាញ់ខែ្មររាប	ត ើម ូល ហេតុ អ ្វី បាន ជា មាន ឈ្មោះ ថា ខ េត ្ត ស ៀម រា ប Ġ	18	បាន ជា មាន ឈ្មោះ ថា ខ េត ្ត ស ៀម រា ប Ġ ព្រ ោះ ដោយ សារ ដោយ សារ ស ៀម លើក ទ ័ ព មក វា យ ខ្ ម ែរ នៅ ក្ ប ែរ ក្រុង អង្គ រ Ġ ព្រ ះ បាទ ច ន្ទ រាជ ាប ាន ក េ ណ្ឌ ទ ័ ព ទៅ ទ ប់ ទល់ នឹង ទ ័ ព ស ៀម នៅ ស្ទ ឹង អង្គ រ Ġ និង វា យ ប ក ស ៀម ឱ្យ បា ក់ ទ ័ ព ច ាប់ ជា ឈ ្ល ើយ ស្ វ ឹង រា ប ពាន់ នាក់ ត្រ ង់ កន្លែង ន ោះ ហ ៅ ភ ូម ិស ៀម រា ប Ġ ឃ ុំ ស ៀម រា ប Ġ និង ស្រ ុក ស ៀម រា ប Ġ ក្លា យ ទៅ ជា ខ េត ្ត ស ៀម រា បរ ហ ូត ដល់ ស ព្វ ថ ្ង ៃ Ġ ស ៀម ច ាញ់ ខែ ្ម រ រា ប	146	▁តើ ម ូល ហេតុ អ ្វី បាន ជា មាន ឈ្មោះ ថា ខ េ ត្ត ស ៀម រ ាប ▁	18	▁បានជា មាន ឈ្មោះ ថា ខ េ ត្ត ស ៀម រ ាប ▁ព្រោះ ដោយ សារ ដោយ សារ ស ៀម លើក ទ ័ ព មក វ ាយ ខ្ ម ែរ នៅ ក ្ប ែរ ក្រុង អង្គ រ ▁ព្រះបាទ ច ន្ទ រាជ ា បាន ក េ ណ្ឌ ទ ័ ព ទៅ ទ ប់ ទល់ នឹង ទ ័ ព ស ៀម នៅ ស្ទ ឹង អង្គ រ ▁និង វ ាយ ប ក ស ៀម ឱ្យ ប ាក់ ទ ័ ព ច ាប់ ជា ឈ ្ល ើយ ស ្វ ឹង រ ាប ពាន់ នាក់ ត្រ ង់ កន្លែង ន ោះ ហ ៅ ភ ូម ិស ៀម រ ាប ▁ឃុំ ស ៀម រ ាប ▁និង ស្រ ុក ស ៀម រ ាប ▁ក្លាយទៅជា ខ េ ត្ត ស ៀម រា បរ ហ ូត ដល់ ស ព្វ ថ ្ង ៃ ▁សៀម ច ាញ់ ខែ ្ម រ រ ាប	137
ដូចម្តេចដែលហៅថាសិទ្ធិកុមារ តើសិទ្ធិធំៗរបស់កុមារមានប៉ុន្មាន ចូររៀបរាប់ខ្លឹមសារសំខាន់ៗមកបញ្ជាក់ផង	null	សិទ្ធិកុមារ គឺជាអំណាចពិសេសរបស់កុមារដែលធម្មជាតិផ្តល់ឱ្យតាំងពីកំណើតមកសម្រាប់ឱ្យកុមារការពារខ្លួនពីការរំលោភបំពានពីអ្នកដទៃសិទ្ធិធំៗរបស់កុមារមាន៤គឺសិទ្ធិរស់រានមានជីវិត គឺកុមារគ្រប់រូបមានសិទ្ធិទទួលបានចំណីអាហារគ្រប់គ្រាន់ មានជម្រកសមរម្យ ទទួលបានការព្យាបាលនិងថែទាំសុខភាព មានសិទ្ធមានឈ្មោះនិងមាសញ្ជាតិស្រមច្បាប់ សិទ្ធិក្នុងការអភិវឌ្ឍ គឺកុមារគ្រប់រូបមានសិទ្ធិទទួលបានការអប់រំទាំងក្នុង និងក្រៅប្រព័ន្ធ មានសិទ្ធិទទួលព័ត៌មានសមស្រប មានសិទ្ធិលេងកម្សាន្តលំហែ និងមានសិទ្ធិទទួលការថ្នាក់ថ្នមពីឪពុកម្តាយ សិទ្ធិទទួលការការពារ គឺការពារពីការជួញដូរនិងរំលោភផ្លូវភេទ ការពារពីអំពើហិង្សានានា ការពារពីពលកម្មធ្ងន់ធ្ងរនិងសិទ្ធិការពារពីគ្រឿងញៀន សិទ្ធិក្នុងការចូលរួម គឺមានសិទ្ធិបញ្ចេញមតិយោបល់ចូលរួមផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន ចូលរួមនិងបង្កើតក្រុម ឬសមាគមនិងមានសិទ្ធិចូលរួមក្នុងសកម្មភាពសង្គមផ្សេងៗ	null	សិទ្ធិកុមារ គឺជាអំណាចពិសេសរបស់កុមារដែលធម្មជាតិផ្តល់ឱ្យតាំងពីកំណើតមកសម្រាប់ឱ្យកុមារការពារខ្លួនពីការរំលោភបំពានពីអ្នកដទៃសិទ្ធិធំៗរបស់កុមារមាន៤គឺសិទ្ធិរស់រានមានជីវិត គឺកុមារគ្រប់រូបមានសិទ្ធិទទួលបានចំណីអាហារគ្រប់គ្រាន់ មានជម្រកសមរម្យ ទទួលបានការព្យាបាលនិងថែទាំសុខភាព មានសិទ្ធមានឈ្មោះនិងមាសញ្ជាតិស្រមច្បាប់ សិទ្ធិក្នុងការអភិវឌ្ឍ គឺកុមារគ្រប់រូបមានសិទ្ធិទទួលបានការអប់រំទាំងក្នុង និងក្រៅប្រព័ន្ធ មានសិទ្ធិទទួលព័ត៌មានសមស្រប មានសិទ្ធិលេងកម្សាន្តលំហែ និងមានសិទ្ធិទទួលការថ្នាក់ថ្នមពីឪពុកម្តាយ សិទ្ធិទទួលការការពារ គឺការពារពីការជួញដូរនិងរំលោភផ្លូវភេទ ការពារពីអំពើហិង្សានានា ការពារពីពលកម្មធ្ងន់ធ្ងរនិងសិទ្ធិការពារពីគ្រឿងញៀន សិទ្ធិក្នុងការចូលរួម គឺមានសិទ្ធិបញ្ចេញមតិយោបល់ចូលរួមផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន ចូលរួមនិងបង្កើតក្រុម ឬសមាគមនិងមានសិទ្ធិចូលរួមក្នុងសកម្មភាពសង្គមផ្សេងៗ	ដូច ម្ ត េច ដ ែល ហ ៅ ថា សិ ទ្ធិ ក ុម ារ Ġ ត ើស ិទ្ធ ិ ធ ំ ៗ រ ប ស់ ក ុម ារ មាន ប៉ ុន ្ម ាន Ġ ច ូរ រ ៀប រា ប់ ខ្ ល ឹម សារ សំ ខា ន់ ៗ មក បញ្ជា ក់ ផ ង Ġ	51	សិ ទ្ធិ ក ុម ារ Ġ គ ឺ ជា អ ំណ ា ច ពិ សេ ស រ ប ស់ ក ុម ារ ដ ែល ធម្ម ជាតិ ផ្ ត ល់ ឱ្យ តាំង ពី កំ ណ ើត មក សម ្រា ប់ ឱ្យ ក ុម ារ ការពារ ខ្លួន ពី ការ រំ ល ោ ភ ប ំព ាន ពី អ្នក ដ ទ ៃ សិ ទ្ធិ ធ ំ ៗ រ ប ស់ ក ុម ារ មាន ៤ គ ឺ សិ ទ្ធិ រស់ រា ន មាន ជីវ ិត Ġ គ ឺ ក ុម ារ គ្រ ប់ រូប មាន សិ ទ្ធិ ទទួលបាន ចំ ណី អា ហា រ គ្រ ប់ គ្រ ាន់ Ġ មាន ជ ម្រ ក សម រម្យ Ġ ទទួលបាន ការ ព្យា បាល និង ថ ែ ទ ាំ សុខ ភាព Ġ មាន សិ ទ្ធ មាន ឈ្មោះ និង មាស ញ្ជ ាត ិស ្រ ម ច្ បា ប់ Ġ សិ ទ្ធិ ក្នុង ការ អភិវឌ្ឍ Ġ គ ឺ ក ុម ារ គ្រ ប់ រូប មាន សិ ទ្ធិ ទទួលបាន ការ អ ប់ រំ ទ ាំង ក្នុង Ġ និង ក្រ ៅ ប្រ ព ័ន ្ ធ Ġ មាន សិ ទ្ធិ ទទួល ព័ត៌មាន សម ស្រ ប Ġ មាន សិ ទ្ធិ ល េង កម្សាន្ត លំ ហ ែ Ġ និង មាន សិ ទ្ធិ ទទួល ការ ថ្ន ាក់ ថ្ន ម ពី ឪ ពុ ក ម្ តា យ Ġ សិ ទ្ធិ ទទួល ការ ការពារ Ġ គ ឺ ការពារ ពី ការ ជ ួញ ដ ូរ និង រំ ល ោ ភ ផ្ល ូវ ភ េ ទ Ġ ការពារ ពី អ ំព ើ ហ ិ ង្ស ាន ាន ា Ġ ការពារ ពី ពល កម្ម ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ និង សិ ទ្ធិ ការពារ ពី គ្រឿង ញ ៀន Ġ សិ ទ្ធិ ក្នុង ការ ចូល រួម Ġ គ ឺ មាន សិ ទ្ធិ បញ្ច េញ ម តិ យោ ប ល់ ចូល រួម ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ព័ត៌មាន Ġ ចូល រួម និង បង ្ក ើត ក្រុម Ġ ឬ សម ា គម និង មាន សិ ទ្ធិ ចូល រួម ក្នុង ស កម្ម ភាព សង ្ គម ផ្ សេ ង ៗ	306	▁ដូចម្តេច ដ ែល ហ ៅ ថា ស ិទ្ធ ិក ុម ារ ▁តើ សិ ទ្ធិ ធ ំ ៗ រ ប ស់ ក ុម ារ មាន ប៉ ុន ្ មាន ▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ ខ្ ល ឹម សារ សំ ខ ាន់ ៗ មក បញ្ជា ក់ ផ ង ▁	46	▁សិទ្ធិ ក ុម ារ ▁គឺជា អ ំ ណា ច ពិ ស េស រ ប ស់ ក ុម ារ ដ ែល ធម្ម ជាតិ ផ្ ត ល់ ឱ្យ តាំង ពី ក ំណ ើត មក ស ម្រ ាប់ ឱ្យ ក ុម ារ ការពារ ខ្លួន ពី ការ រំ ល ោ ភ ប ំព ាន ពី អ្នក ដ ទ ៃ សិ ទ្ធិ ធ ំ ៗ រ ប ស់ ក ុម ារ មាន ៤ គ ឺ សិ ទ្ធិ រស់ រ ាន មាន ជីវ ិត ▁គឺ ក ុម ារ គ្រ ប់ រូប មាន សិ ទ្ធិ ទទួលបាន ចំ ណី អា ហា រ គ្រ ប់ គ្រ ាន់ ▁មាន ជ ម្រ ក សម រម្យ ▁ទទួលបាន ការ ព្យា បាល និង ថ ែ ទ ាំ សុខ ភាព ▁មាន ស ិទ្ធ មាន ឈ្មោះ និង មាស ញ្ជ ា តិ ស្រ ម ច ្ប ាប់ ▁សិទ្ធិ ក្នុង ការ អភិវឌ្ឍ ▁គឺ ក ុម ារ គ្រ ប់ រូប មាន សិ ទ្ធិ ទទួលបាន ការ អ ប់ រំ ទ ាំង ក្នុង ▁និង ក្រ ៅ ប្រ ព ័ ន្ធ ▁មាន សិ ទ្ធិ ទទួល ព័ត៌មាន សម ស្រ ប ▁មាន ស ិទ្ធ ិល េង កម្សាន្ត លំ ហ ែ ▁និង មាន សិ ទ្ធិ ទទួល ការ ថ្ន ាក់ ថ្ន ម ពី ឪ ព ុក ម ្ត ាយ ▁សិទ្ធិ ទទួល ការ ការពារ ▁គឺ ការពារ ពី ការ ជ ួញ ដ ូរ និង រំ ល ោ ភ ផ្ល ូវ ភ េ ទ ▁ការពារ ពី អ ំព ើ ហ ិ ង ្សា នា នា ▁ការពារ ពី ពល កម្ម ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ និង សិ ទ្ធិ ការពារ ពី គ្រឿង ញ ៀន ▁សិទ្ធិ ក្នុង ការ ចូល រួម ▁គឺ មាន សិ ទ្ធិ បញ្ច េញ ម តិ យោ ប ល់ ចូល រួម ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ព័ត៌មាន ▁ចូលរួម និង ប ង្ក ើត ក្រុម ▁ឬ ស មា គម និង មាន សិ ទ្ធិ ចូល រួម ក្នុង ស កម្ម ភាព ស ង្គ ម ផ្ ស េង ៗ	294
តើសម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីប្រចាំជាតិរបស់កូរ៉េមានឈ្មោះថាដូចម្តេច	null	សម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីប្រចាំជាតិរបស់កូរ៉េមានឈ្មោះថា ហានបុក	null	សម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីប្រចាំជាតិរបស់កូរ៉េមានឈ្មោះថា ហានបុក	ត ើស ម្ល ៀក ប ំព ាក់ ប្រ ព ៃ ណី ប្រ ច ាំ ជាតិ រ ប ស់ កូ រ៉េ មាន ឈ្មោះ ថា ដូច ម្ ត េច âĢĭ ĠâĢĭ Ġ	27	សម ្ល ៀក ប ំព ាក់ ប្រ ព ៃ ណី ប្រ ច ាំ ជាតិ រ ប ស់ កូ រ៉េ មាន ឈ្មោះ ថា Ġ ហាន ប ុក	25	▁តើ ស ម្ល ៀក ប ំព ាក់ ប្រ ព ៃ ណី ប្រ ច ាំ ជាតិ រ ប ស់ កូ រ៉េ មាន ឈ្មោះ ថា ដូច ម ្ត េច ▁	27	▁សម្លៀកបំពាក់ ប្រ ព ៃ ណី ប្រ ច ាំ ជាតិ រ ប ស់ កូ រ៉េ មាន ឈ្មោះ ថា ▁ ហាន ប ុក	20
ដើម្បីស្ដារសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម តើរដ្ឋាភិបាលបារាំងបានធ្វើដូចម្ដេចខ្លះ	null	ដើម្បីស្ដារសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម រដ្ឋាភិបាលបារាំងបានធ្វើដូចតទៅ កសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវថ្នល់ ស្ពាននិងធ្វើឪ្យមានកំណើនខាងផលិតផល ឧស្សាហកម្ម និងកសិកម្ម ប្រហាក់ប្រហែលមុនឆ្នាំ ១៩៣៨ ធ្វើជាតួបនីយកម្មរោងចក្រឧស្សាហកម្មធ្បូងថ្មនិងឧស្ម័នរហូតដល់ធនាគារ បង្កើតអង្គមានជំងឺ គ្រោះថ្នាក់ក្នុងការងារ និងប្រាក់បំណាច់សម្រាប់គ្រួសារ	null	ដើម្បីស្ដារសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម រដ្ឋាភិបាលបារាំងបានធ្វើដូចតទៅ កសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវថ្នល់ ស្ពាននិងធ្វើឪ្យមានកំណើនខាងផលិតផល ឧស្សាហកម្ម និងកសិកម្ម ប្រហាក់ប្រហែលមុនឆ្នាំ ១៩៣៨ ធ្វើជាតួបនីយកម្មរោងចក្រឧស្សាហកម្មធ្បូងថ្មនិងឧស្ម័នរហូតដល់ធនាគារ បង្កើតអង្គមានជំងឺ គ្រោះថ្នាក់ក្នុងការងារ និងប្រាក់បំណាច់សម្រាប់គ្រួសារ	ដើម ្ប ី ស្ ដា រស េ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង សង ្ គម Ġ ត ើរ ដ្ឋា ភិ បាល បា រា ំ ង បាន ធ ្វ ើ ដូច ម្ ដ េច ខ្ ល ះ Ġ	33	ដើម ្ប ី ស្ ដា រស េ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង សង ្ គម Ġ រដ្ឋ ា ភិ បាល បា រា ំ ង បាន ធ ្វ ើ ដូច ត ទៅ Ġ ក សា ង ហ េ ដ្ឋា រ ច នា សម ្ ព ័ន ្ ធ ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ Ġ ស្ព ាន និង ធ ្វ ើ ឪ ្យ មាន កំ ណ ើន ខា ង ផល ិត ផល Ġ ឧ ស្សា ហ កម្ម Ġ និង ក សិ កម្ម Ġ ប្រ ហា ក់ ប្រ ហ ែល ម ុន ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៣ ៨ Ġ ធ ្វ ើ ជា ត ួ ប នី យក ម្ម រ ោង ច ក្រ ឧ ស្សា ហ កម្ម ធ ្ប ូង ថ ្ម និង ឧ ស្ម ័ន រ ហ ូត ដល់ ធ នា គ ារ Ġ បង ្ក ើត អង្គ មាន ជំ ង ឺ Ġ គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ក្នុង ការងារ Ġ និង ប្រា ក់ ប ំណ ាច់ សម ្រា ប់ គ្រួសារ	143	▁ដើម្បី ស្ ដា រ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁និង ស ង្គ ម ▁តើ រ ដ្ឋា ភិ បាល ប ារ ាំង បាន ធ ្វ ើ ដូច ម្ ដ េច ខ្ ល ះ ▁	30	▁ដើម្បី ស្ ដា រ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁និង ស ង្គ ម ▁រដ្ឋាភិបាល ប ារ ាំង បាន ធ ្វ ើ ដូច ត ទៅ ▁កសាង ហ េ ដ្ឋា រ ច នា ស ម្ព ័ ន្ធ ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ ▁ស្ពាន និង ធ ្វ ើ ឪ ្យ មាន ក ំណ ើន ខា ង ផល ិត ផល ▁ឧស្សាហកម្ម ▁និង ក សិ កម្ម ▁ប្រ ហ ាក់ ប្រ ហ ែល ម ុន ឆ្នាំ ▁១៩ ៣ ៨ ▁ធ្វើជា ត ួ ប នី យ កម្ម រ ោង ច ក្រ ឧ ស្សា ហ កម្ម ធ ្ប ូង ថ ្ម និង ឧ ស្ម ័ន រ ហ ូត ដល់ ធ នា គ ារ ▁បង្កើត អង្គ មាន ជំ ង ឺ ▁គ្រោះថ្នាក់ ក្នុង ការងារ ▁និង ប្រ ាក់ ប ំណ ាច់ ស ម្រ ាប់ គ្រួសារ	121
តើអ៉ីតាលីបានក្លាយជារដ្ឋផាស៊ីលចាប់ពីឆ្នាំណាដល់ខែណាក្រោយការដឹកនាំដោយយនរណា	null	អ៉ីតាលីបានក្លាយជារដ្ឋផាស៊ីលពីឆ្នាំ ១៩២០ ដល់ ១៩៤៣ ក្រោមការដឹកនាំដោយលោក ម៉ូសូលីនី ដែលជាដៃគូជាមួយនិងណាស៊ីអាឡឺម៉ង់ក្នុងសង្រ្គាមលោកលើកទី ២	null	អ៉ីតាលីបានក្លាយជារដ្ឋផាស៊ីលពីឆ្នាំ ១៩២០ ដល់ ១៩៤៣ ក្រោមការដឹកនាំដោយលោក ម៉ូសូលីនី ដែលជាដៃគូជាមួយនិងណាស៊ីអាឡឺម៉ង់ក្នុងសង្រ្គាមលោកលើកទី ២	ត ើ អ ៉ី តា លី បាន ក្លា យ ជា រដ្ឋ ផ ាស ៊ី ល ច ាប់ ពី ឆ្នាំ ណា ដល់ ខែ ណា ក្រ ោយ ការ ដ ឹក នាំ ដោយ យ ន រណ ា Ġ	34	អ ៉ី តា លី បាន ក្លា យ ជា រដ្ឋ ផ ាស ៊ី ល ពី ឆ្នាំ Ġ ១៩ ២០ Ġ ដល់ Ġ ១៩ ៤ ៣ Ġ ក្រោម ការ ដ ឹក នាំ ដោយ លោក Ġ ម៉ូ ស ូល ីន ី Ġ ដ ែល ជា ដៃ គូ ជា មួយ និង ណា ស៊ី អា ឡ ឺ ម៉ង់ ក្នុង សង ្រ ្ គ ាម លោក លើក ទី Ġ ២	57	▁តើ អ ៉ី តា លី បាន ក្លា យ ជា រដ្ឋ ផ ា ស៊ី ល ច ាប់ ពី ឆ្នាំ ណា ដល់ ខែ ណា ក្រ ោយ ការ ដ ឹក នាំ ដោយ យ ន រ ណា ▁	33	▁អ ៉ី តា លី បាន ក្លា យ ជា រដ្ឋ ផ ា ស៊ី ល ពី ឆ្នាំ ▁១៩ ២០ ▁ដល់ ▁១៩ ៤ ៣ ▁ក្រោម ការ ដ ឹក នាំ ដោយ លោក ▁ម៉ូ ស ូ លី នី ▁ដែល ជា ដៃ គូ ជា មួយ និង ណា ស៊ី អា ឡ ឺ ម៉ង់ ក្នុង សង ្រ ្ គ ាម លោក លើក ទី ▁២	56
ហេតុអ្វីបានជានៅខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៦៨ សហភាពសូវៀតលើកទ័ពចូលលុកលុយប្រទេសឆេកូស្លូវ៉ាគី	null	បានជានៅខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៦៨ សហភាពសូវៀតលើកទ័ពចូលលុកលុយប្រទេសឆេកូស្លូវ៉ាគី ព្រោះ នយោបាយកែទម្រង់តាមបែបលោកខាងលិចបណ្តាលឲ្យសហភាពសូវៀត និងប្លុកវ៉ាសូវីមានការព្រួយបារម្ភសហភាពសូវៀតលើកទ័ពចូលលុកប្រទេសឆេកូស្លូវ៉ាគីនៅឆ្នាំ ១៩៦៨	null	បានជានៅខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៦៨ សហភាពសូវៀតលើកទ័ពចូលលុកលុយប្រទេសឆេកូស្លូវ៉ាគី ព្រោះ នយោបាយកែទម្រង់តាមបែបលោកខាងលិចបណ្តាលឲ្យសហភាពសូវៀត និងប្លុកវ៉ាសូវីមានការព្រួយបារម្ភសហភាពសូវៀតលើកទ័ពចូលលុកប្រទេសឆេកូស្លូវ៉ាគីនៅឆ្នាំ ១៩៦៨	ហេតុ អ ្វី បាន ជា នៅ ខែ សី ហា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៦ ៨ Ġ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត លើក ទ ័ ព ចូល ល ុក ល ុយ ប្រ ទេស ឆ េក ូស ្ល ូវ ៉ ា គី Ġ	38	បាន ជា នៅ ខែ សី ហា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៦ ៨ Ġ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត លើក ទ ័ ព ចូល ល ុក ល ុយ ប្រ ទេស ឆ េក ូស ្ល ូវ ៉ ា គី Ġ ព្រ ោះ Ġ ន យោ បា យក ែ ទ ម្រ ង់ តា ម ប ែប លោក ខា ង ល ិច បណ្ត ាល ឲ្យ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត Ġ និង ប្ ល ុក វ៉ា ស ូវ ី មាន ការ ព្រ ួយ បា រ ម្ភ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត លើក ទ ័ ព ចូល ល ុក ប្រ ទេស ឆ េក ូស ្ល ូវ ៉ ា គី នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៦ ៨	106	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា នៅ ខែ សី ហា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៦ ៨ ▁សហភាព ស ូវ ៀត លើក ទ ័ ព ចូល ល ុក ល ុយ ប្រ ទេស ឆ េក ូស ្ល ូ វ៉ា គី ▁	35	▁បានជា នៅ ខែ សី ហា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៦ ៨ ▁សហភាព ស ូវ ៀត លើក ទ ័ ព ចូល ល ុក ល ុយ ប្រ ទេស ឆ េក ូស ្ល ូ វ៉ា គី ▁ព្រោះ ▁នយោបាយ ក ែ ទ ម្រ ង់ ត ាម ប ែប លោក ខា ង ល ិច បណ្ត ាល ឲ្យ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ▁និង ប ្ល ុក វ៉ា ស ូវ ី មាន ការ ព្រ ួយ ប ារ ម្ភ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត លើក ទ ័ ព ចូល ល ុក ប្រ ទេស ឆ េក ូស ្ល ូ វ៉ា គី នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៦ ៨	98
នៅឆ្នាំ ១៩៧៩ តើមានព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗអ្វីខ្លះបានកើតមានឡើង	null	នៅឆ្នាំ១៩៧៨ ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗដែលមានឡើងមាន ០១ មករា ១៩៧៩ ខ្មែរក្រហមយាងសម្ដេច សីហនុ ទៅគង់នៅសិរីសោភ័ណ្ឌ០២ មករា ១៩៧៩ កងទ័ពពិសេសវៀតណាម បានចូលរំដោះសម្ដេច សីហនុ តែបរាជ័យ០៤ មករា ១៩៧៩ កងទ័ពវៀតណាមបានចូលកាន់កាប់ត្រើយខាងកើតទន្លេមេគង្គ០៥ មករា ១៩៧៩ ប៉ុល ពត បានយាងសម្ដេច សីហនុ មកភ្នំពេញវិញ០៦ មករា ១៩៧៩ សម្ដេច ប៉ែន នុត បានយាងទៅទីក្រុង ប៉េកាំង ប្រទេសចិន០៧ មករា ១៩៧៩ កងទ័ពរណសិរ្យសាមគ្គីសង្រ្គោះជាតិកម្ពុជា និងកងទ័ពវៀតណាមបានវាយលុកទីក្រុងភ្នំពេញ១១ មករា ១៩៧៩ សម្ដេច សីហនុ បានថ្ដោលទោសវៀតណាមដែលឈ្លានពានកម្ពុជា១២ មករា ១៩៧៩ រដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា បានចាប់បដិសន្ធិឡើង១៣ មករា ១៩៧៩ ក្រុមប្រឹក្សាសន្ដិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ អំពាវនាវឪ្យវៀតណាមដកទ័ពចេញពិកម្ពុជា	null	នៅឆ្នាំ១៩៧៨ ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗដែលមានឡើងមាន ០១ មករា ១៩៧៩ ខ្មែរក្រហមយាងសម្ដេច សីហនុ ទៅគង់នៅសិរីសោភ័ណ្ឌ០២ មករា ១៩៧៩ កងទ័ពពិសេសវៀតណាម បានចូលរំដោះសម្ដេច សីហនុ តែបរាជ័យ០៤ មករា ១៩៧៩ កងទ័ពវៀតណាមបានចូលកាន់កាប់ត្រើយខាងកើតទន្លេមេគង្គ០៥ មករា ១៩៧៩ ប៉ុល ពត បានយាងសម្ដេច សីហនុ មកភ្នំពេញវិញ០៦ មករា ១៩៧៩ សម្ដេច ប៉ែន នុត បានយាងទៅទីក្រុង ប៉េកាំង ប្រទេសចិន០៧ មករា ១៩៧៩ កងទ័ពរណសិរ្យសាមគ្គីសង្រ្គោះជាតិកម្ពុជា និងកងទ័ពវៀតណាមបានវាយលុកទីក្រុងភ្នំពេញ១១ មករា ១៩៧៩ សម្ដេច សីហនុ បានថ្ដោលទោសវៀតណាមដែលឈ្លានពានកម្ពុជា១២ មករា ១៩៧៩ រដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា បានចាប់បដិសន្ធិឡើង១៣ មករា ១៩៧៩ ក្រុមប្រឹក្សាសន្ដិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ អំពាវនាវឪ្យវៀតណាមដកទ័ពចេញពិកម្ពុជា	នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៧ ៩ Ġ ត ើម ាន ព្រ ឹត ្តិ ការណ៍ សំ ខា ន់ ៗ អ ្វី ខ្ ល ះ បាន កើត មាន ឡើង Ġ	25	នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៧ ៨ Ġ ព្រ ឹត ្តិ ការណ៍ សំ ខា ន់ ៗ ដ ែល មាន ឡើង មាន Ġ ០ ១ Ġ មក រា Ġ ១៩ ៧ ៩ Ġ ខ្ ម ែរ ក្រ ហ ម យា ង សម ្ ដ េច Ġ សី ហ នុ Ġ ទៅ គ ង់ នៅ សិ រី ស ោ ភ ័ណ្ឌ ០ ២ Ġ មក រា Ġ ១៩ ៧ ៩ Ġ ក ង ទ ័ ព ពិ សេ ស វ ៀត ណា ម Ġ បាន ចូល រំ ដ ោះ សម ្ ដ េច Ġ សី ហ នុ Ġ តែ បរ ា ជ ័យ ០ ៤ Ġ មក រា Ġ ១៩ ៧ ៩ Ġ ក ង ទ ័ ព វ ៀត ណា ម បាន ចូល កាន់ កា ប់ ត្រ ើយ ខា ង កើត ទ ន្ ល េ មេ គ ង្គ ០ ៥ Ġ មក រា Ġ ១៩ ៧ ៩ Ġ ប៉ ុល Ġ ព ត Ġ បាន យា ង សម ្ ដ េច Ġ សី ហ នុ Ġ មក ភ្នំពេញ វិញ ០ ៦ Ġ មក រា Ġ ១៩ ៧ ៩ Ġ សម ្ ដ េច Ġ ប៉ ែន Ġ នុ ត Ġ បាន យា ង ទៅ ទី ក្រុង Ġ ប៉ េក ាំង Ġ ប្រ ទេស ច ិន ០ ៧ Ġ មក រា Ġ ១៩ ៧ ៩ Ġ ក ង ទ ័ ពរ ណ សិ រ ្យ សា ម គ្គ ី សង ្រ ្ គោ ះ ជាតិ ក ម្ព ុ ជា Ġ និង ក ង ទ ័ ព វ ៀត ណា ម បាន វា យ ល ុក ទី ក្រុង ភ្នំពេញ ១ ១ Ġ មក រា Ġ ១៩ ៧ ៩ Ġ សម ្ ដ េច Ġ សី ហ នុ Ġ បាន ថ ្ ដ ោល ទោស វ ៀត ណា ម ដ ែល ឈ ្លា ន ពា ន ក ម្ព ុ ជា ១ ២ Ġ មក រា Ġ ១៩ ៧ ៩ Ġ រដ្ឋ ា ភិ បាល សា ធា រណ រដ្ឋ ប្រ ជា មាន ិត ក ម្ព ុ ជា Ġ បាន ច ាប់ ប ដ ិស ន្ធ ិ ឡើង ១ ៣ Ġ មក រា Ġ ១៩ ៧ ៩ ÂłĠ ក្រុម ប្រ ឹក ្សា ស ន្ ដ ិស ុ ខ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ Ġ អ ំព ាវ នា វ ឪ ្យ វ ៀត ណា ម ដ ក ទ ័ ព ចេញ ពិ ក ម្ព ុ ជា	332	▁នៅ ឆ្នាំ ▁១៩៧៩ ▁តើ មាន ព្រ ឹ ត្តិ ការណ៍ សំ ខ ាន់ ៗ អ ្វី ខ្ ល ះ បាន កើត មាន ឡើង ▁	22	▁នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៧ ៨ ▁ព្រឹត្តិការណ៍ សំ ខ ាន់ ៗ ដ ែល មាន ឡើង មាន ▁០១ ▁មករា ▁១៩៧៩ ▁ខ្មែរ ក្រ ហ ម យ ាង ស ម្ ដ េច ▁សីហនុ ▁ទៅ គ ង់ នៅ សិ រី ស ោ ភ ័ណ្ឌ ០ ២ ▁មករា ▁១៩៧៩ ▁កងទ័ព ពិ ស េស វ ៀត ណា ម ▁បាន ចូល រំ ដ ោះ ស ម្ ដ េច ▁សីហនុ ▁តែ ប រាជ ័យ ០ ៤ ▁មករា ▁១៩៧៩ ▁កងទ័ព វ ៀត ណា ម បាន ចូល កាន់ ក ាប់ ត្រ ើយ ខា ង កើត ទ ន ្ល េ មេ គ ង្គ ០ ៥ ▁មករា ▁១៩៧៩ ▁ប៉ុល ▁ពត ▁បាន យ ាង ស ម្ ដ េច ▁សីហនុ ▁មក ភ្នំពេញ វិញ ០ ៦ ▁មករា ▁១៩៧៩ ▁សម្ ដ េច ▁ប៉ែន ▁ន ុត ▁បាន យ ាង ទៅ ទី ក្រុង ▁ប៉េកាំង ▁ប្រទេស ច ិន ០ ៧ ▁មករា ▁១៩៧៩ ▁កងទ័ព រណ សិ រ ្យ ស ាម គ្គ ី សង ្រ ្ គ ោះ ជាតិ ក ម្ព ុ ជា ▁និង ក ង ទ ័ ព វ ៀត ណា ម បាន វ ាយ ល ុក ទី ក្រុង ភ្នំពេញ ១ ១ ▁មករា ▁១៩៧៩ ▁សម្ ដ េច ▁សីហនុ ▁បាន ថ ្ ដ ោល ទោស វ ៀត ណា ម ដ ែល ឈ ្លា ន ព ាន ក ម្ព ុ ជា ១ ២ ▁មករា ▁១៩៧៩ ▁រដ្ឋាភិបាល សា ធា រណ រដ្ឋ ប្រ ជា មាន ិត ក ម្ព ុ ជា ▁បាន ច ាប់ ប ដ ិស ន្ធ ិ ឡើង ១ ៣ ▁មករា ▁១៩៧៩ ▁ក្រុមប្រឹក្សា ស ន្ ដ ិ សុខ អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ▁អំពាវនាវ ឪ ្យ វ ៀត ណា ម ដ ក ទ ័ ព ចេញ ពិ ក ម្ព ុ ជា	259
តើអ្វីទៅហៅថា ស្ថានីយថ្លឹងយានយន្ត	null	ស្ថានីយថ្លឹងយានយន្ត សំដៅដល់ទីកន្លែងដែលរៀបចំឡើងសម្រាប់ត្រួតពិនិត្យទម្ងន់យាន យន្តដឹកជញ្ជូនលើសទម្ងន់កម្រិតកំណត់	null	ស្ថានីយថ្លឹងយានយន្ត សំដៅដល់ទីកន្លែងដែលរៀបចំឡើងសម្រាប់ត្រួតពិនិត្យទម្ងន់យាន យន្តដឹកជញ្ជូនលើសទម្ងន់កម្រិតកំណត់	ត ើ អ ្វី ទៅ ហ ៅ ថា Ġ ស្ថាន ី យ ថ ្ល ឹង យា ន យ ន្ត ĠĠ	18	ស្ថាន ី យ ថ ្ល ឹង យា ន យ ន្ត Ġ សំ ដ ៅ ដល់ ទី កន្លែង ដ ែល រៀបចំ ឡើង សម ្រា ប់ ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ ទ ម្ ង ន់ យា ន Ġ យ ន្ត ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន លើ ស ទ ម្ ង ន់ ក ម្រ ិត កំ ណ ត់	54	▁តើ អ ្វី ទៅ ហ ៅ ថា ▁ស្ថានីយ ថ ្ល ឹង យ ាន យ ន្ត ▁	15	▁ស្ថានីយ ថ ្ល ឹង យ ាន យ ន្ត ▁សំដៅ ដល់ ទី កន្លែង ដ ែល រៀបចំ ឡើង ស ម្រ ាប់ ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ ទ ម្ ង ន់ យ ាន ▁យន្ត ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន លើ ស ទ ម្ ង ន់ ក ម្រ ិត ក ំណ ត់	49
តើមានកត្តាអ្វីខ្លះ ដែលធ្វើឪ្យនយោបាយរបស់បក្សកុំមុយនីស្ដសូវៀត ធ្លាក់ចុះ និងបាត់ជំនឿ	null	កត្តាដែលធ្វើឪ្យនយោបាយរបស់បក្សកុំមុយនីស្ដសូវៀត ធ្លាក់ចុះ និងបានជំនឿមាន វិបត្តិខាងកសិកម្ម ដោយការប្រើជីគីមី និងថ្នាំពុលហួលប្រមាណ ដែលបានធ្វើឪ្យ ប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់បរិស្ថាន និងខូចដីធ្លីដែលបានជិះឥទ្ធិពលលអាក្រក់ដល់ការអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្ម វិបត្តិខាងសង្គមដូចជា ការធ្លាក់ទឹកចិត្ត ការប្រមឹកស្រា បញ្ហារលួយចាប់ពី ថ្នាក់ក្រោមដល់ថ្នាក់លើការថយចុះអាយុ និងកំណើនអត្រាមរណៈ កុមារ	null	កត្តាដែលធ្វើឪ្យនយោបាយរបស់បក្សកុំមុយនីស្ដសូវៀត ធ្លាក់ចុះ និងបានជំនឿមាន វិបត្តិខាងកសិកម្ម ដោយការប្រើជីគីមី និងថ្នាំពុលហួលប្រមាណ ដែលបានធ្វើឪ្យ ប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់បរិស្ថាន និងខូចដីធ្លីដែលបានជិះឥទ្ធិពលលអាក្រក់ដល់ការអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្ម វិបត្តិខាងសង្គមដូចជា ការធ្លាក់ទឹកចិត្ត ការប្រមឹកស្រា បញ្ហារលួយចាប់ពី ថ្នាក់ក្រោមដល់ថ្នាក់លើការថយចុះអាយុ និងកំណើនអត្រាមរណៈ កុមារ	ត ើម ាន ក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ដ ែល ធ ្វ ើ ឪ ្យ ន យោ បា យ រ ប ស់ ប ក្ស ក ុំ ម ុយ នី ស្ ដ ស ូវ ៀត Ġ ធ ្លា ក់ ច ុះ Ġ និង បា ត់ ជំ ន ឿ Ġ	48	ក ត្ត ា ដ ែល ធ ្វ ើ ឪ ្យ ន យោ បា យ រ ប ស់ ប ក្ស ក ុំ ម ុយ នី ស្ ដ ស ូវ ៀត Ġ ធ ្លា ក់ ច ុះ Ġ និង បាន ជំ ន ឿ មាន Ġ វិ ប ត្តិ ខា ង ក សិ កម្ម Ġ ដោយ ការ ប្រ ើ ជី គី មី Ġ និង ថ្ន ាំ ពុ ល ហ ួល ប្រ មា ណ Ġ ដ ែល បាន ធ ្វ ើ ឪ ្យ Ġ ប៉ ះ ពា ល់ យ៉ាង ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ ដល់ បរ ិស ្ថ ាន Ġ និង ខ ូច ដ ី ធ ្ល ី ដ ែល បាន ជ ិះ ឥ ទ្ធិ ពល ល អា ក្រ ក់ ដល់ ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ ក សិ កម្ម ĠâĢĭ វិ ប ត្តិ ខា ង សង ្ គម ដូច ជា Ġ ការ ធ ្លា ក់ ទឹក ចិត្ត Ġ ការ ប្រ ម ឹក ស្រ ា Ġ ប ញ ្ហ ារ ល ួយ ច ាប់ ពី Ġ ថ្ន ាក់ ក្រោម ដល់ ថ្ន ាក់ លើក ារ ថ យ ច ុះ អា យ ុ Ġ និង កំ ណ ើន អ ត្រា ម រណៈ Ġ ក ុម ារ	173	▁តើ មាន ក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ដែល ធ ្វ ើ ឪ ្យ ន យោ ប ាយ រ ប ស់ ប ក្ស ក ុំ ម ុយ នី ស្ ដ ស ូវ ៀត ▁ធ្លាក់ចុះ ▁និង ប ាត់ ជំ ន ឿ ▁	42	▁កត្តា ដ ែល ធ ្វ ើ ឪ ្យ ន យោ ប ាយ រ ប ស់ ប ក្ស ក ុំ ម ុយ នី ស្ ដ ស ូវ ៀត ▁ធ្លាក់ចុះ ▁និង បាន ជំ ន ឿ មាន ▁វិបត្តិ ខា ង ក សិ កម្ម ▁ដោយ ការ ប្រ ើ ជី គី មី ▁និង ថ្ន ាំ ព ុល ហ ួល ប្រ មា ណ ▁ដែល បាន ធ ្វ ើ ឪ ្យ ▁ប៉ះពាល់ យ៉ាង ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ ដល់ ប រិ ស្ថាន ▁និង ខ ូច ដ ី ធ ្ល ី ដ ែល បាន ជ ិះ ឥ ទ្ធិ ពល ល អា ក្រ ក់ ដល់ ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ ក សិ កម្ម ▁វិបត្តិ ខា ង ស ង្គ ម ដូច ជា ▁ការ ធ ្ល ាក់ ទឹក ចិត្ត ▁ការប្រ ម ឹក ស្រ ា ▁បញ្ហា រ ល ួយ ច ាប់ ពី ▁ថ្នាក់ ក្រោម ដល់ ថ្ន ាក់ លើ ការ ថ យ ច ុះ អ ាយ ុ ▁និង ក ំណ ើន អ ត្រា ម រណៈ ▁កុមារ	152
ដូចម្ដេចដែលហៅថាគណបក្ស	null	ដែលហៅថាគណបក្សនយោជន៍គឺ ជាក្រុមដែលមានគំនិត និងឆន្ទៈស្របគ្នា ហើយរួបរួមដោយស័្មគ្រ័ចិត្តចិត្តតាមសន្យាបង្កើននូវអង្គការមួយ ដែលលមានលក្ខណៈអចិន្រ្ដៃយ៍ និងស័្វយភាពដើម្បីចូលរួមក្នុងឆាកនយោបាយ ជាតិសន្យាបង្កើតអង្គការមួយ ដែលមានលក្ខណៈអចិន្រៃ្ដយ៍ និងស័្វយភាពដើម្បីចូលរួមក្នុងឆាកនយោបាយជាតិតាមរបបប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ដោយការបោះឆ្នោតដោយសេរី និយុត្តិធម៌ស្រមតាមការកំណត់នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់ពាក់ព័ន្ធជាធរមាន	null	ដែលហៅថាគណបក្សនយោជន៍គឺ ជាក្រុមដែលមានគំនិត និងឆន្ទៈស្របគ្នា ហើយរួបរួមដោយស័្មគ្រ័ចិត្តចិត្តតាមសន្យាបង្កើននូវអង្គការមួយ ដែលលមានលក្ខណៈអចិន្រ្ដៃយ៍ និងស័្វយភាពដើម្បីចូលរួមក្នុងឆាកនយោបាយ ជាតិសន្យាបង្កើតអង្គការមួយ ដែលមានលក្ខណៈអចិន្រៃ្ដយ៍ និងស័្វយភាពដើម្បីចូលរួមក្នុងឆាកនយោបាយជាតិតាមរបបប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ដោយការបោះឆ្នោតដោយសេរី និយុត្តិធម៌ស្រមតាមការកំណត់នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់ពាក់ព័ន្ធជាធរមាន	ដូច ម្ ដ េច ដ ែល ហ ៅ ថា គ ណ ប ក្ស ĠâĢĭ Ġ	13	ដ ែល ហ ៅ ថា គ ណ ប ក្ស ន យោ ជន ៍ គ ឺ Ġ ជា ក្រុម ដ ែល មាន គ ំ និ ត Ġ និង ឆ ន្ទ ៈ ស្រ ប គ្នា Ġ ហើយ រ ួ បរ ួ ម ដោយ ស ័ ្ម គ្រ ័ ចិត្ត ចិត្ត តា ម ស ន្ យា បង ្ក ើន ន ូវ អង្គ ការ មួយ Ġ ដ ែល ល មាន ល ក្ខ ណៈ អ ច ិន ្រ ្ ដៃ យ ៍ Ġ និង ស ័ ្វ យ ភាព ដើម ្ប ី ចូល រួម ក្នុង ឆ ាក ន យោ បា យ Ġ ជាតិ ស ន្ យា បង ្ក ើត អង្គ ការ មួយ Ġ ដ ែល មាន ល ក្ខ ណៈ អ ច ិន ្រ ៃ ្ ដ យ ៍ Ġ និង ស ័ ្វ យ ភាព ដើម ្ប ី ចូល រួម ក្នុង ឆ ាក ន យោ បា យ ជាតិ តា ម រ ប ប ប្រ ជា ធិបតេយ្យ សេ រី ព ហ ុប ក្ស Ġ ដោយ ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ដោយ សេ រី Ġ និ យុត្តិ ធម៌ ស្រ ម តា មក ារ កំ ណ ត់ នៃ រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ Ġ និង ច្ បា ប់ ពាក់ ព ័ន ្ ធ ជា ធរ មាន	187	▁ដូច ម្ ដ េច ដ ែល ហ ៅ ថា គ ណ ប ក្ស ▁	13	▁ដែល ហ ៅ ថា គ ណ ប ក្ស ន យោ ជ ន៍ គ ឺ ▁ជា ក្រុម ដ ែល មាន គ ំ ន ិត ▁និង ឆ ន្ទ ៈ ស្រ ប គ្នា ▁ហើយ រ ួ ប រួម ដោយ ស ័ ្ម គ្រ ័ ចិត្ត ចិត្ត ត ាម ស ន ្យា ប ង្ក ើន ន ូវ អង្គ ការ មួយ ▁ដែល ល មាន ល ក្ខ ណៈ អ ច ិន ្រ ្ ដៃ យ ៍ ▁និង ស ័ ្វ យ ភាព ដើម ្ប ី ចូល រួម ក្នុង ឆ ាក ន យោ ប ាយ ▁ជាតិ ស ន ្យា ប ង្ក ើត អង្គ ការ មួយ ▁ដែល មាន ល ក្ខ ណៈ អ ច ិន ្រ ៃ ្ ដ យ ៍ ▁និង ស ័ ្វ យ ភាព ដើម ្ប ី ចូល រួម ក្នុង ឆ ាក ន យោ ប ាយ ជាតិ ត ាម រ ប ប ប្រ ជា ធិបតេយ្យ សេ រី ព ហ ុប ក្ស ▁ដោយ ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ដោយ សេ រី ▁និ យុត្តិ ធម៌ ស្រ ម ត ាម ការ ក ំណ ត់ នៃ រដ្ឋ ធម្ម នុ ញ្ញ ▁និង ច ្ប ាប់ ពាក់ ព ័ ន្ធ ជា ធរ មាន	182
ប្រសិនបើនរណាម្នាក់ ឲ្យអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន តើអ្នកត្រូវមានវិធីបដិសេធដូចម្ដេច	null	ប្រសិននរណាម្នាក់បង្ខំអោយអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនយើងត្រូវមានវិធី បដិសេដដោយនិយាយថា សុំទោសខ្ញុំមានជំងឺ ខ្ញុំប្រញាប់ណាស់ខ្ញុំតមចំណី ទេ ខ្ញុំអរគុណច្រើនណាស់ ខ្ញុំមិនអាចទេ	null	ប្រសិននរណាម្នាក់បង្ខំអោយអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនយើងត្រូវមានវិធី បដិសេដដោយនិយាយថា សុំទោសខ្ញុំមានជំងឺ ខ្ញុំប្រញាប់ណាស់ខ្ញុំតមចំណី ទេ ខ្ញុំអរគុណច្រើនណាស់ ខ្ញុំមិនអាចទេ	ប្រ សិ ន ប ើន រណ ាម ្នា ក់ Ġ ឲ្យ អ្នក ប្រ ើប ្រា ស់ គ្រឿង ញ ៀន Ġ ត ើ អ្នក ត្រូវ មាន វិ ធី ប ដ ិស េ ធ ដូច ម្ ដ េច Ġ	34	ប្រ សិ ន ន រណ ាម ្នា ក់ បង ្ខ ំ អោយ អ្នក ប្រ ើ âĢĭ ប្រា ស់ គ្រឿង ញ ៀន យ ើង ត្រូវ មាន វិ ធី Ġ ប ដ ិស េ ដ ដោយ និ យា យ ថា Ġ សុ ំ ទោស ខ្ ញ ុំ មាន ជំ ង ឺ Ġ ខ្ ញ ុំ ប្រ ញ ាប់ ណា ស់ âĢĭ ខ្ ញ ុំ ត ម ចំ ណី Ġ ទេ Ġ ខ្ ញ ុំ អ រ គុណ ច្ រ ើន ណា ស់ ĠâĢĭ ខ្ ញ ុំ ម ិន អា ច ទេ	81	▁ប្រសិនបើ ន រ ណា ម្ នាក់ ▁ឲ្យ អ្នក ប្រ ើ ប្រ ាស់ គ្រឿង ញ ៀន ▁តើ អ្នក ត្រូវ មាន វិ ធី ប ដ ិ សេ ធ ដូច ម្ ដ េច ▁	30	▁ប្រសិន ន រ ណា ម្ នាក់ បង ្ខ ំ អោយ អ្នក ប្រ ើ ▁ប្រ ាស់ គ្រឿង ញ ៀន យ ើង ត្រូវ មាន វិ ធី ▁បដិ សេ ដ ដោយ ន ិយ ាយ ថា ▁សុំទោស ខ្ ញ ុំ មាន ជំ ង ឺ ▁ខ្ញុំ ប្រ ញ ាប់ ណ ាស់ ▁ខ្ញុំ ត ម ចំ ណី ▁ទេ ▁ខ្ញុំ អ រ គុណ ច ្រ ើន ណ ាស់ ▁ខ្ញុំ ម ិន អា ច ទេ	67

Subsets and Splits

No community queries yet

The top public SQL queries from the community will appear here once available.