Split (3)

train · 9.55k rows

instruction stringlengths 9 478	input float64	output stringlengths 6 612k	input_text float64	output_text stringlengths 6 612k	merged_input_tokens stringlengths 16 730	merged_input_khmer_count int64 5 233	merged_output_tokens stringlengths 9 924k	merged_output_khmer_count int64 2 296k	ref_input_tokens stringlengths 17 680	ref_input_khmer_count int64 4 201	ref_output_tokens stringlengths 8 892k	ref_output_khmer_count int64 1 280k
តើការសិក្សាពីវប្បធម៌ ចំណេះដឹងទូទៅត្រូវសិក្សាអ្វីខ្លះ	null	ការសិក្សាពីវប្បធម៌ ចំណេះដឹងទូទៅត្រូវសិក្សាចំណេះដឹង ជំនឿសាសនា ចំណេះវិជ្ជា វិទ្យាសាស្ត្របច្ចេកទេសភាសា អក្សរ សញ្ញា អក្សរសាស្ត្រ អក្សរសិល្ប៍ សិល្បៈ ពត័មានទំនៀមទំលាប់ប្រពៃណី ការសិក្សា ការអប់រំ សីលធម៌ គុណធម៌ ចរិយាធម៌ ច្បាប់ទូន្មាន កីឡា លែងកំសាន្ត ច្បាប់នានា មធ្យោបាយបច្ចេកទេស បច្ចេកវិទ្យាទំនើប ការបង្កបង្កើនផលការដើរហើរ មុខរបរវិជ្ជា សេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច នយោបាយក្នុងនិងក្រៅប្រទេសពោលគឺរបៀបរៀបរយសង្គមឱ្យ មានសណ្តាប់ធ្នាប់ និងការរីកចំរើន ចំណេះដឹងគឺអ្វីៗ ដែលខ្លួនមានហើយល្អ ហើយត្រូវបានអ្នកផងទាំងពួង ស្រលាញ់និងទទួលស្គាល់តាំងពីបុរាណកាលពោលគឺស្គាល់មូលដ្ឋានគ្រឹះរបស់សង្គមជាតិព្រលឹងជាតិ អត្តសញ្ញាជាតិ ចំណេះដឹងអំពីសិទ្ធិមនុស្ស លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សិទ្ធិ និងច្បាប់សិទ្ធិ និងករណីកិច្ច ការទទួលខុសត្រូវ វប្បធម៌សន្តិភាព ចំណេះចេះរស់នៅក្នុងសង្គមការកសាង នីតិរដ្ឋលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការបោះឆ្នោតក្នុងរបបប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស សិទ្ធិស្រ្តី សិទ្ធិកុមារ រដ្ឋធនុញ្ញ អនាម័យ សុខភាព ចំណេះដឹងស្តីអំពើហឹង្សាក្នុងគ្រួសារកត្តាដែលនាំអោយមានអំពើហឹង្សាក្នុងគ្រួសារផលវិបាកនៃអំពើហឹង្សាក្នុងគ្រួសារច្បាប់ទប់ស្កាត់អំពើហឹង្សាក្នុងគ្រួសារ ចំណេះដឹងស្តីពីបរិស្ថាន៩ការថែរក្សានិងការពារបរិស្ថានបានដើម្បីអោយយល់ច្បាស់ថាបរិស្ថានធម្មជាតិជាប្រភព នៃជីវិតនៅលើភពផែនដី ចំណេះដឹងស្តីពីជំងឺអេដស៍ និងកាមរោគដែលជាជំងឺឆ្លងពុំអាចព្យាបាល យល់ពីវិធីផ្សព្វផ្សាយនិងការពារជំងឺនេះ ចំណេះដឹងរឹងមាំលើព្រឹត្តិការណ៍ជាតិ អន្តរជាតិពិសេសការយល់ដឹងស្តីពីការ វិវឌ្ឍនៃបច្ចេកវិជ្ជាទំនើបនៅលើសាកលលោក ទាំងផ្នែកនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមកិច្ច	null	ការសិក្សាពីវប្បធម៌ ចំណេះដឹងទូទៅត្រូវសិក្សាចំណេះដឹង ជំនឿសាសនា ចំណេះវិជ្ជា វិទ្យាសាស្ត្របច្ចេកទេសភាសា អក្សរ សញ្ញា អក្សរសាស្ត្រ អក្សរសិល្ប៍ សិល្បៈ ពត័មានទំនៀមទំលាប់ប្រពៃណី ការសិក្សា ការអប់រំ សីលធម៌ គុណធម៌ ចរិយាធម៌ ច្បាប់ទូន្មាន កីឡា លែងកំសាន្ត ច្បាប់នានា មធ្យោបាយបច្ចេកទេស បច្ចេកវិទ្យាទំនើប ការបង្កបង្កើនផលការដើរហើរ មុខរបរវិជ្ជា សេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច នយោបាយក្នុងនិងក្រៅប្រទេសពោលគឺរបៀបរៀបរយសង្គមឱ្យ មានសណ្តាប់ធ្នាប់ និងការរីកចំរើន ចំណេះដឹងគឺអ្វីៗ ដែលខ្លួនមានហើយល្អ ហើយត្រូវបានអ្នកផងទាំងពួង ស្រលាញ់និងទទួលស្គាល់តាំងពីបុរាណកាលពោលគឺស្គាល់មូលដ្ឋានគ្រឹះរបស់សង្គមជាតិព្រលឹងជាតិ អត្តសញ្ញាជាតិ ចំណេះដឹងអំពីសិទ្ធិមនុស្ស លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សិទ្ធិ និងច្បាប់សិទ្ធិ និងករណីកិច្ច ការទទួលខុសត្រូវ វប្បធម៌សន្តិភាព ចំណេះចេះរស់នៅក្នុងសង្គមការកសាង នីតិរដ្ឋលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការបោះឆ្នោតក្នុងរបបប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស សិទ្ធិស្រ្តី សិទ្ធិកុមារ រដ្ឋធនុញ្ញ អនាម័យ សុខភាព ចំណេះដឹងស្តីអំពើហឹង្សាក្នុងគ្រួសារកត្តាដែលនាំអោយមានអំពើហឹង្សាក្នុងគ្រួសារផលវិបាកនៃអំពើហឹង្សាក្នុងគ្រួសារច្បាប់ទប់ស្កាត់អំពើហឹង្សាក្នុងគ្រួសារ ចំណេះដឹងស្តីពីបរិស្ថាន៩ការថែរក្សានិងការពារបរិស្ថានបានដើម្បីអោយយល់ច្បាស់ថាបរិស្ថានធម្មជាតិជាប្រភព នៃជីវិតនៅលើភពផែនដី ចំណេះដឹងស្តីពីជំងឺអេដស៍ និងកាមរោគដែលជាជំងឺឆ្លងពុំអាចព្យាបាល យល់ពីវិធីផ្សព្វផ្សាយនិងការពារជំងឺនេះ ចំណេះដឹងរឹងមាំលើព្រឹត្តិការណ៍ជាតិ អន្តរជាតិពិសេសការយល់ដឹងស្តីពីការ វិវឌ្ឍនៃបច្ចេកវិជ្ជាទំនើបនៅលើសាកលលោក ទាំងផ្នែកនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមកិច្ច	ត ើក ារ សិ ក្ស ា ពី វ ប្ប ធម៌ Ġ ចំ ណេ ះ ដ ឹង ទូ ទៅ ត្រូវ សិ ក្ស ា អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	26	ការ សិ ក្ស ា ពី វ ប្ប ធម៌ Ġ ចំ ណេ ះ ដ ឹង ទូ ទៅ ត្រូវ សិ ក្ស ា ចំ ណេ ះ ដ ឹង Ġ ជំ ន ឿ សា ស នា Ġ ចំ ណេ ះ វិជ្ជា Ġ វិទ្យាសាស្ត្រ ប ច្ច េក ទេស ភា សា Ġ អ ក្ស រ Ġ ស ញ្ញា Ġ អ ក្ស រស ាស ្ត ្រ Ġ អ ក្ស រស ិល ្ប ៍ Ġ សិ ល ្ប ៈ Ġ ព ត ័ មាន ទំ ន ៀម ទំ លា ប់ ប្រ ព ៃ ណី Ġ ការ សិ ក្ស ា Ġ ការ អ ប់ រំ Ġ សី ល ធម៌ Ġ គុណ ធម៌ Ġ ចរ ិយ ា ធម៌ Ġ ច្ បា ប់ ទូ ន្ មាន Ġ ក ី ឡា Ġ លែង កំសាន្ត Ġ ច្ បា ប់ នា នា Ġ ម ធ ្យ ោ បា យ ប ច្ច េក ទេស Ġ ប ច្ច េក វិទ្យា ទំ ន ើប Ġ ការ បង ្ក បង ្ក ើន ផល ការ ដ ើរ ហ ើរ Ġ មុខ រ បរ វិជ្ជា Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ សង ្ គម កិច្ច Ġ ន យោ បា យក ្ន ុង និង ក្រ ៅ ប្រ ទេស ព ោល គ ឺ រ ប ៀប រ ៀប រយ សង ្ គម ឱ្យ Ġ មាន ស ណ្ត ាប់ ធ ្នា ប់ Ġ និង ការ រី ក ចំ រ ើន Ġ ចំ ណេ ះ ដ ឹង គ ឺ អ ្វី ៗ Ġ ដ ែល ខ្លួន មាន ហើយ ល្អ Ġ ហើយ ត្រូវ បាន អ្នក ផ ង ទ ាំង ព ួង Ġ ស្រលាញ់ និង ទទួល ស្ គ ាល់ តាំង ពី ប ុរ ា ណ កាល ព ោល គ ឺ ស្ គ ាល់ ម ូល ដ្ឋាន គ្រ ឹ ះ រ ប ស់ សង ្ គម ជាតិ ព្រ ល ឹង ជាតិ Ġ អ ត្ត ស ញ្ញា ជាតិ Ġ ចំ ណេ ះ ដ ឹង អ ំព ី សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស Ġ ល ទ្ធិ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ Ġ សិ ទ្ធិ Ġ និង ច្ បា ប់ សិ ទ្ធិ Ġ និង ករណី កិច្ច Ġ ការ ទទួល ខុស ត្រូវ Ġ វ ប្ប ធម៌ ស ន្ត ិ ភាព Ġ ចំ ណេ ះ ច េះ រស់ នៅ ក្នុង សង ្ គម ការ ក សា ង Ġ នី តិ រដ្ឋ ល ទ្ធិ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ Ġ និង ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ក្នុង រ ប ប ប្រ ជា ធិបតេយ្យ Ġ សេ រី ព ហ ុប ក្ស Ġ សិ ទ្ធិ ស្រ ្ត ី Ġ សិ ទ្ធិ ក ុម ារ Ġ រដ្ឋ ធ នុ ញ្ញ Ġ អ នា ម ័យ Ġ សុខ ភាព Ġ ចំ ណេ ះ ដ ឹង ស្ត ី អ ំព ើ ហ ឹង ្សា ក្នុង គ្រួសារ ក ត្ត ា ដ ែល នាំ អោយ មាន អ ំព ើ ហ ឹង ្សា ក្នុង គ្រួសារ ផល វិ បា ក នៃ អ ំព ើ ហ ឹង ្សា ក្នុង គ្រួសារ ច្ បា ប់ ទ ប់ ស្ កាត់ អ ំព ើ ហ ឹង ្សា ក្នុង គ្រួសារ Ġ ចំ ណេ ះ ដ ឹង ស្ត ី ពី បរ ិស ្ថ ាន ៩ ការ ថ ែរ ក្ស ាន ិ ង ការពារ បរ ិស ្ថ ាន បាន ដើម ្ប ី អោយ យ ល់ ច្ បា ស់ ថា បរ ិស ្ថ ាន ធម្ម ជាតិ ជា ប្រ ភព Ġ នៃ ជីវ ិត នៅ លើ ភព ផ ែន ដ ី Ġ ចំ ណេ ះ ដ ឹង ស្ត ី ពី ជំ ង ឺ អ េ ដ ស៍ Ġ និង កា ម រ ោ គ ដ ែល ជា ជំ ង ឺ ឆ្ លង ពុ ំ អា ច ព្យា បាល Ġ យ ល់ ពី វិ ធី ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ និង ការពារ ជំ ង ឺន េះ Ġ ចំ ណេ ះ ដ ឹង រ ឹង មា ំ លើ ព្រ ឹត ្តិ ការណ៍ ជាតិ Ġ អ ន្ត រ ជាតិ ពិ សេ ស ការ យ ល់ ដ ឹង ស្ត ី ពី ការ Ġ វិ វ ឌ ្ឍ នៃ ប ច្ច េក វិជ្ជា ទំ ន ើប នៅ លើ សា ក ល លោក Ġ ទ ាំង ផ្ ន ែក ន យោ បា យ Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង សង ្ គម កិច្ច	589	▁តើ ការ ស ិក ្សា ពី វ ប្ប ធម៌ ▁ចំណេះដឹង ទូ ទៅ ត្រូវ ស ិក ្សា អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	21	▁ការសិក្សា ពី វ ប្ប ធម៌ ▁ចំណេះដឹង ទូ ទៅ ត្រូវ ស ិក ្សា ច ំណ េះ ដ ឹង ▁ជំនឿ សា ស នា ▁ចំណេះ វិជ្ជា ▁វិទ្យាសាស្ត្រ ប ច្ច េក ទេស ភា សា ▁អក្សរ ▁សញ្ញា ▁អក្សរ សាស្ត្រ ▁អក្សរ ស ិល ្ប ៍ ▁សិល្បៈ ▁ពត ័ មាន ទំ ន ៀម ទំ ល ាប់ ប្រ ព ៃ ណី ▁ការសិក្សា ▁ការអប់រំ ▁សីលធម៌ ▁គុណ ធម៌ ▁ច រិយា ធម៌ ▁ច្បាប់ ទូ ន្ មាន ▁កីឡា ▁លែង កំសាន្ត ▁ច្បាប់ នា នា ▁មធ្យោបាយ ប ច្ច េក ទេស ▁បច្ចេកវិទ្យា ទំ ន ើប ▁ការបង្ ក ប ង្ក ើន ផល ការ ដ ើរ ហ ើរ ▁មុខរបរ វិជ្ជា ▁សេដ្ឋកិច្ច ▁សង្គមកិច្ច ▁នយោបាយ ក្នុង និង ក្រ ៅ ប្រ ទេស ព ោល គ ឺ រ ប ៀប រ ៀប រយ ស ង្គ ម ឱ្យ ▁មាន ស ណ្ត ាប់ ធ ្ន ាប់ ▁និង ការ រី ក ចំ រ ើន ▁ចំណេះដឹង គ ឺ អ ្វី ៗ ▁ដែល ខ្លួន មាន ហើយ ល្អ ▁ហើយ ត្រូវ បាន អ្នក ផ ង ទ ាំង ព ួង ▁ស្រលាញ់ និង ទទួល ស្ គ ាល់ តាំង ពី ប ុរ ា ណ កាល ព ោល គ ឺ ស្ គ ាល់ ម ូល ដ្ឋាន គ្រ ឹ ះ រ ប ស់ ស ង្គ ម ជាតិ ព្រ ល ឹង ជាតិ ▁អត្ត ស ញ្ញា ជាតិ ▁ចំណេះដឹង អ ំព ី សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ▁លទ្ធិ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ▁សិទ្ធិ ▁និង ច ្ប ាប់ សិ ទ្ធិ ▁និង ករណី កិច្ច ▁ការទទួលខុសត្រូវ ▁វប្បធម ៌ ស ន្ត ិ ភាព ▁ចំណេះ ច េះ រស់ នៅ ក្នុង ស ង្គ ម ការ ក សា ង ▁នីតិ រដ្ឋ ល ទ្ធិ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ▁និង ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ក្នុង រ ប ប ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ▁សេរី ព ហ ុប ក្ស ▁សិទ្ធិ ស្រ ្ត ី ▁សិទ្ធិ ក ុម ារ ▁រដ្ឋ ធ នុ ញ្ញ ▁អនាម័យ ▁សុខភាព ▁ចំណេះដឹង ស្ត ី អ ំព ើ ហ ឹង ្សា ក្នុង គ្រួសារ ក ត្ត ា ដ ែល នាំ អោយ មាន អ ំព ើ ហ ឹង ្សា ក្នុង គ្រួសារ ផល វិ ប ាក នៃ អ ំព ើ ហ ឹង ្សា ក្នុង គ្រួសារ ច ្ប ាប់ ទ ប់ ស្ កាត់ អ ំព ើ ហ ឹង ្សា ក្នុង គ្រួសារ ▁ចំណេះដឹង ស្ត ី ពី ប រិ ស្ថាន ៩ ការ ថ ែរ ក ្សា និង ការពារ ប រិ ស្ថាន បាន ដើម ្ប ី អោយ យ ល់ ច ្ប ាស់ ថា ប រិ ស្ថាន ធម្ម ជាតិ ជា ប្រ ភព ▁នៃ ជីវ ិត នៅ លើ ភព ផ ែន ដ ី ▁ចំណេះដឹង ស្ត ី ពី ជំ ង ឺ អ េ ដ ស៍ ▁និង ក ាម រ ោ គ ដ ែល ជា ជំ ង ឺ ឆ្ លង ព ុំ អា ច ព្យា បាល ▁យល់ ពី វិ ធី ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ និង ការពារ ជំ ង ឺ នេះ ▁ចំណេះដឹង រ ឹង ម ាំ លើ ព្រ ឹ ត្តិ ការណ៍ ជាតិ ▁អន្តរជាតិ ពិ ស េស ការ យ ល់ ដ ឹង ស្ត ី ពី ការ ▁វិ វ ឌ ្ឍ នៃ ប ច្ច េក វិជ្ជា ទំ ន ើប នៅ លើ សា ក ល លោក ▁ទាំង ផ្ ន ែក ន យោ ប ាយ ▁សេដ្ឋកិច្ច ▁និង ស ង្គ ម កិច្ច	478
តើសហគមន៍បីឬសសរគោលបី The Pillarsរបស់សហគមន៍អាស៊ាន ASEAN Community មានអ្វីខ្លះ	null	សហគមន៍បីឬសសរគោលបី The Pillarsរបស់សហគមន៍អាស៊ាន ASEAN Community មាន៣រូបមានសហគមន៍សន្តិសុខអាស៊ានសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានសហគមន៍សង្គម វប្បធម៌អាស៊ាន	null	សហគមន៍បីឬសសរគោលបី The Pillarsរបស់សហគមន៍អាស៊ាន ASEAN Community មាន៣រូបមានសហគមន៍សន្តិសុខអាស៊ានសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានសហគមន៍សង្គម វប្បធម៌អាស៊ាន	ត ើស ហ គមន៍ បី ឬ ស ស រ គោ ល បី ĠThe ĠPill ars រ ប ស់ ស ហ គមន៍ អា ស៊ ាន ĠASE AN ĠCommunity Ġ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	27	ស ហ គមន៍ បី ឬ ស ស រ គោ ល បី ĠThe ĠPill ars រ ប ស់ ស ហ គមន៍ អា ស៊ ាន ĠASE AN ĠCommunity Ġ មាន ៣ រូប មាន ស ហ គមន៍ ស ន្ត ិស ុ ខ អា ស៊ ាន ស ហ គមន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច អា ស៊ ាន ស ហ គមន៍ សង ្ គម Ġ វ ប្ប ធម៌ អា ស៊ ាន	56	▁តើ ស ហ គមន៍ បី ឬ ស ស រ គ ោល បី ▁The ▁Pill ar s រ ប ស់ ស ហ គមន៍ អា ស៊ ាន ▁A SE AN ▁Community ▁មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	27	▁សហគមន៍ បី ឬ ស ស រ គ ោល បី ▁The ▁Pill ar s រ ប ស់ ស ហ គមន៍ អា ស៊ ាន ▁A SE AN ▁Community ▁មាន ៣ រូប មាន ស ហ គមន៍ ស ន្ត ិ សុខ អា ស៊ ាន ស ហ គមន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច អា ស៊ ាន ស ហ គមន៍ ស ង្គ ម ▁វប្បធម ៌ អា ស៊ ាន	52
ទន្ទឹមនឹងការរីកចម្រើនខាងនយោបាយ តើអង់គ្លេសបានជួបប្រទះនូវវិបត្តិអ្វីខ្លះ	null	ទន្ទឹមនឹងការរីកចម្រើនខាងនយោបាយ អង់គ្លេសបានជួបប្រទះវិបត្តិនៅអៀឡង់ គឺអង់គ្លេសតែជួបប្រទះការបះបោរទាមទារឯករាជ្យពីជនជាតិអៀឡង់ជារឿយៗ	null	ទន្ទឹមនឹងការរីកចម្រើនខាងនយោបាយ អង់គ្លេសបានជួបប្រទះវិបត្តិនៅអៀឡង់ គឺអង់គ្លេសតែជួបប្រទះការបះបោរទាមទារឯករាជ្យពីជនជាតិអៀឡង់ជារឿយៗ	ទ ន្ទ ឹម នឹង ការ រី ក ចម្រ ើន ខា ង ន យោ បា យ Ġ ត ើ អ ង់ គ ្ល េស បាន ជ ួ ប ប្រ ទ ះ ន ូវ វិ ប ត្តិ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	39	ទ ន្ទ ឹម នឹង ការ រី ក ចម្រ ើន ខា ង ន យោ បា យ Ġ អ ង់ គ ្ល េស បាន ជ ួ ប ប្រ ទ ះ វិ ប ត្តិ នៅ អ ៀ ឡង់ Ġ គ ឺ អ ង់ គ ្ល េស តែ ជ ួ ប ប្រ ទ ះ ការ ប ះ ប ោរ ទ ាម ទ ារ ឯក រាជ ្យ ពី ជន ជាតិ អ ៀ ឡង់ ជា រឿយ ៗ	69	▁ទន្ទឹមនឹង ការ រី ក ចម្រ ើន ខា ង ន យោ ប ាយ ▁តើ អ ង់ គ ្ល េស បាន ជ ួ ប ប្រ ទ ះ ន ូវ វិ ប ត្តិ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	35	▁ទន្ទឹមនឹង ការ រី ក ចម្រ ើន ខា ង ន យោ ប ាយ ▁អង់គ្លេស បាន ជ ួ ប ប្រ ទ ះ វិ ប ត្តិ នៅ អ ៀ ឡង់ ▁គឺ អ ង់ គ ្ល េស តែ ជ ួ ប ប្រ ទ ះ ការ ប ះ ប ោរ ទ ាម ទ ារ ឯក រាជ ្យ ពី ជន ជាតិ អ ៀ ឡង់ ជា រឿយ ៗ	61
តើគេចែកប្រភេទព័ត៌មានជាប៉ុន្មាន អ្វីខ្លះ	null	គេចែកប្រភេទព័ត៌មានជា២គឺព័ត៌មានដោយផ្ទាល់គឺជាព័ត៌មានដើម ព័ត៌មាននេះត្រូវប្រមូលដ្ឋានបានពីចំណុចដែកកើតវា វាអាចបានមកពី បុគ្គលណាម្នាក់ឬអង្គការចាត់តាំងណាមួយឬស្ថាប័នណាមួយ ព័ត៌មានដោយប្រយោលគឺជាព័ត៌មានដែលប្រមូលបានដោយ ឆ្លងកាត់តាមដំណាក់កាលណាមួយឬតាមរយៈប្រភពផ្តល់ទី១ ទី២ ទី៣ អន្តរការី	null	គេចែកប្រភេទព័ត៌មានជា២គឺព័ត៌មានដោយផ្ទាល់គឺជាព័ត៌មានដើម ព័ត៌មាននេះត្រូវប្រមូលដ្ឋានបានពីចំណុចដែកកើតវា វាអាចបានមកពី បុគ្គលណាម្នាក់ឬអង្គការចាត់តាំងណាមួយឬស្ថាប័នណាមួយ ព័ត៌មានដោយប្រយោលគឺជាព័ត៌មានដែលប្រមូលបានដោយ ឆ្លងកាត់តាមដំណាក់កាលណាមួយឬតាមរយៈប្រភពផ្តល់ទី១ ទី២ ទី៣ អន្តរការី	ត ើ គ េច ែក ប្រ ភ េ ទ ព័ត៌មាន ជា ប៉ ុន ្ម ាន Ġ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	20	គ េច ែក ប្រ ភ េ ទ ព័ត៌មាន ជា ២ គ ឺ ព័ត៌មាន ដោយ ផ្ ទ ាល់ គ ឺ ជា ព័ត៌មាន âĢĭ ដើម Ġ ព័ត៌មាន នេះ ត្រូវ ប្រ ម ូល ដ្ឋាន បាន ពី ចំណុច ដ ែក កើត វា Ġ វា អា ច បាន មក ពី Ġ ប ុ គ្គ ល ណា ម្ នាក់ ឬ អង្គ ការ ច ាត់ តាំង ណា មួយ ឬ ស្ ថា ប ័ន ណា មួយ Ġ ព័ត៌មាន ដោយ ប្រ យោ ល គ ឺ ជា ព័ត៌មាន ដ ែល ប្រ ម ូល បាន ដោយ Ġ ឆ្ លង កាត់ តា ម ដំ ណា ក់ កាល ណា មួយ ឬ តា ម រយ ៈ ប្រ ភព ផ្ ត ល់ ទី១ Ġ ទី ២ Ġ ទី ៣ Ġ អ ន្ត រក ារ ី	111	▁តើ គ េច ែក ប្រ ភ េ ទ ព័ត៌មាន ជា ប៉ ុន ្ មាន ▁អ្វី ខ្ ល ះ ▁	18	▁គេច ែក ប្រ ភ េ ទ ព័ត៌មាន ជា ២ គ ឺ ព័ត៌មាន ដោយ ផ្ ទ ាល់ គ ឺ ជា ព័ត៌មាន ▁ដើម ▁ព័ត៌មាន នេះ ត្រូវ ប្រ ម ូល ដ្ឋាន បាន ពី ចំណុច ដ ែក កើត វា ▁វា អា ច បាន មក ពី ▁បុគ្គល ណា ម្ នាក់ ឬ អង្គ ការ ច ាត់ តាំង ណា មួយ ឬ ស្ ថា ប ័ន ណា មួយ ▁ព័ត៌មាន ដោយ ប្រ យោ ល គ ឺ ជា ព័ត៌មាន ដ ែល ប្រ ម ូល បាន ដោយ ▁ឆ្លងកាត់ ត ាម ដ ំណ ាក់ កាល ណា មួយ ឬ ត ាម រយ ៈ ប្រ ភព ផ្ ត ល់ ទី១ ▁ទី២ ▁ទី៣ ▁អន្តរ ការ ី	101
តើគោលដៅនៃការអប់រំសម្រាប់ទាំងអស់គ្នាមានអ្វីខ្លះ តើមានប្រទេសប៉ុន្មាននៅលើសកលលោកដែលសម្រេចបាននូវគោលដៅទាំងនេះ	null	គោលដៅនៃការអប់រំសម្រាប់ទាំងអស់គ្នាមានគោលដៅទី១ ការគាំពារនិងការអប់រំកុមារតូចគោលដៅទី២ សកលកកម្មនៃការអប់រំបឋមសិក្សាគោលដៅទី៣ ជំនាញរបស់យុវជននិងមនុស្សពេញវ័យគោលដៅទី៤ អក្ខរកម្មមនុស្សពេញវ័យគោលដៅទី៥ គុណភាពនៃការអប់រំយោងតាមរបាយការណពិនិត្យជាសកលលើការអប់រំសម្រាប់ទាំងបអស់គ្នានាឆ្នាំ ២០១៣២០១៤ បានបញ្ចាក់ថា លើលោកមិនមានកំណត់ចំនួនប្រទេសដែលសម្រេចបានតាមគោលដៅទាំងអស់នេះនៅត្រឹមឆ្នាំ២០១៥ទេ ប៉ុន្ដែមានអត្រាភាគរយនៃចំនួនប្រទេសដែលនឹងអាចសម្រេចបាន ៥គោលដៅ គឺ គោលដៅទី៥ ៤៨ គោលដៅទី២ ៥៦ គោលដៅទី៣ ៤៦ គោលដៅទី៤ ២៩ គោលដៅទី៥ ៧០ យុគភាពនៅកម្រិតមធ្យមសិក្សាបឋមភូមិ	null	គោលដៅនៃការអប់រំសម្រាប់ទាំងអស់គ្នាមានគោលដៅទី១ ការគាំពារនិងការអប់រំកុមារតូចគោលដៅទី២ សកលកកម្មនៃការអប់រំបឋមសិក្សាគោលដៅទី៣ ជំនាញរបស់យុវជននិងមនុស្សពេញវ័យគោលដៅទី៤ អក្ខរកម្មមនុស្សពេញវ័យគោលដៅទី៥ គុណភាពនៃការអប់រំយោងតាមរបាយការណពិនិត្យជាសកលលើការអប់រំសម្រាប់ទាំងបអស់គ្នានាឆ្នាំ ២០១៣២០១៤ បានបញ្ចាក់ថា លើលោកមិនមានកំណត់ចំនួនប្រទេសដែលសម្រេចបានតាមគោលដៅទាំងអស់នេះនៅត្រឹមឆ្នាំ២០១៥ទេ ប៉ុន្ដែមានអត្រាភាគរយនៃចំនួនប្រទេសដែលនឹងអាចសម្រេចបាន ៥គោលដៅ គឺ គោលដៅទី៥ ៤៨ គោលដៅទី២ ៥៦ គោលដៅទី៣ ៤៦ គោលដៅទី៤ ២៩ គោលដៅទី៥ ៧០ យុគភាពនៅកម្រិតមធ្យមសិក្សាបឋមភូមិ	ត ើ គោ ល ដ ៅ នៃ ការ អ ប់ រំ សម ្រា ប់ ទ ាំង អ ស់ គ្នា មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ត ើម ាន ប្រ ទេស ប៉ ុន ្ម ាន âĢĭ នៅ លើ ស ក ល លោក ដ ែល សម ្រ េច បាន ន ូវ គោ ល ដ ៅ ទ ាំង នេះ Ġ	55	âĢĭ Ġ គោ ល ដ ៅ នៃ ការ អ ប់ រំ សម ្រា ប់ ទ ាំង អ ស់ គ្នា មាន គោ ល ដ ៅ ទី១ Ġ ការ គ ាំ ពារ និង ការ អ ប់ រំ ក ុម ារ តូ ច គោ ល ដ ៅ ទី ២ Ġ ស ក ល ក កម្ម នៃ ការ អ ប់ រំ ប ឋ ម សិ ក្ស ា âĢĭ គោ ល ដ ៅ ទី ៣ Ġ ជំ នា ញ រ ប ស់ យ ុ វ ជន និង ម នុ ស្ស ព េញ វ ័យ âĢĭ គោ ល ដ ៅ ទី ៤ Ġ អ ក្ខ រក ម្ម ម នុ ស្ស ព េញ វ ័យ គោ ល ដ ៅ ទី ៥ Ġ គុណ ភាព នៃ ការ អ ប់ រំ យោ ង តា ម រ បា យក ារ ណ ពិ និ ត ្យ ជា ស ក ល លើក ារ អ ប់ រំ សម ្រា ប់ ទ ាំង ប អ ស់ គ្នា នា ឆ្នាំ Ġ ២០ ១ ៣ ២០ ១ ៤ Ġ បាន បញ្ច ាក់ ថា Ġ លើ លោក ម ិន មាន កំ ណ ត់ ចំ ន ួន ប្រ ទេស ដ ែល សម ្រ េច បាន តា ម គោ ល ដ ៅ ទ ាំង អ ស់ នេះ នៅ ត្រ ឹម ឆ្នាំ ២០ ១ ៥ ទេ Ġ ប៉ ុន ្ ដ ែម ាន អ ត្រា ភាគ រយ នៃ ចំ ន ួន ប្រ ទេស ដ ែល នឹង អា ច សម ្រ េច បាន Ġ ៥ គោ ល ដ ៅ Ġ គ ឺ Ġ គោ ល ដ ៅ ទី ៥ Ġ ៤ ៨ Ġ គោ ល ដ ៅ ទី ២ Ġ ៥ ៦ âĢĭ Ġ គោ ល ដ ៅ ទី ៣ Ġ ៤ ៦ ĠâĢĭ Ġ គោ ល ដ ៅ ទី ៤ âĢĭ Ġ ២ ៩ Ġ គោ ល ដ ៅ ទី ៥ Ġ ៧០ Ġ យ ុ គ ភាព នៅ ក ម្រ ិត ម ធ ្យ ម សិ ក្ស ាប ឋ ម ភ ូម ិ	285	▁តើ គ ោល ដ ៅ នៃ ការ អ ប់ រំ ស ម្រ ាប់ ទ ាំង អ ស់ គ្នា មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁តើ មាន ប្រ ទេស ប៉ ុន ្ មាន ▁នៅលើ ស ក ល លោក ដ ែល ស ម្រ េច បាន ន ូវ គ ោល ដ ៅ ទ ាំង នេះ ▁	52	▁គោលដៅ នៃ ការ អ ប់ រំ ស ម្រ ាប់ ទ ាំង អ ស់ គ្នា មាន គ ោល ដ ៅ ទី១ ▁ការ គ ាំ ពារ និង ការ អ ប់ រំ ក ុម ារ ត ូច គ ោល ដ ៅ ទី ២ ▁សកល ក កម្ម នៃ ការ អ ប់ រំ ប ឋ ម ស ិក ្សា ▁គោលដៅ ទី ៣ ▁ជំនាញ រ ប ស់ យ ុ វ ជន និង ម នុ ស្ស ព េញ វ ័យ ▁គោលដៅ ទី ៤ ▁អ ក្ខ រ កម្ម ម នុ ស្ស ព េញ វ ័យ គ ោល ដ ៅ ទី ៥ ▁គុណភាព នៃ ការ អ ប់ រំ យ ោង ត ាម រ ប ាយ ការ ណ ព ិន ិត ្យ ជា ស ក ល លើ ការ អ ប់ រំ ស ម្រ ាប់ ទ ាំង ប អ ស់ គ្នា នា ឆ្នាំ ▁២០១៣ ២០ ១ ៤ ▁បាន បញ្ច ាក់ ថា ▁លើ លោក ម ិន មាន ក ំណ ត់ ចំ ន ួន ប្រ ទេស ដ ែល ស ម្រ េច បាន ត ាម គ ោល ដ ៅ ទ ាំង អ ស់ នេះ នៅ ត្រ ឹម ឆ្នាំ ២០ ១ ៥ ទេ ▁ប៉ុន ្ ដ ែ មាន អ ត្រា ភាគ រយ នៃ ចំ ន ួន ប្រ ទេស ដ ែល នឹង អា ច ស ម្រ េច បាន ▁៥ គ ោល ដ ៅ ▁គឺ ▁គោលដៅ ទី ៥ ▁៤៨ ▁គោលដៅ ទី ២ ▁៥ ៦ ▁គោលដៅ ទី ៣ ▁៤ ៦ ▁គោលដៅ ទី ៤ ▁២៩ ▁គោលដៅ ទី ៥ ▁៧០ ▁យុ គ ភាព នៅ ក ម្រ ិត ម ធ ្យ ម សិ ក្ស ាប ឋ ម ភ ូម ិ	249
តើមូលហេតុអ្វីដែលធ្វើឱ្យរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរដួលរលំ	null	ហេតុដែលធ្វើឱ្យរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរដួលរលំព្រោះមានអំពើពុករលួយគ្រប់ស្ថាប័នប្រជាពលរដ្ឋឹមិនពេញចិត្តនឹងគាំទ្រការដឹកនាំថ្មីរបស់ពួកកុំមុយនីសមិនអាចដោះស្រាយបានចំពោះបញ្ហាអំពើពុករលួយមិនដោះស្រាយបានបញ្ហាជនបទត្រូវបានកាត់ផ្តាច់ទាំងស្រុងនៃការផ្គត់ផ្គង់ជំនួយពីអាមេរិក	null	ហេតុដែលធ្វើឱ្យរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរដួលរលំព្រោះមានអំពើពុករលួយគ្រប់ស្ថាប័នប្រជាពលរដ្ឋឹមិនពេញចិត្តនឹងគាំទ្រការដឹកនាំថ្មីរបស់ពួកកុំមុយនីសមិនអាចដោះស្រាយបានចំពោះបញ្ហាអំពើពុករលួយមិនដោះស្រាយបានបញ្ហាជនបទត្រូវបានកាត់ផ្តាច់ទាំងស្រុងនៃការផ្គត់ផ្គង់ជំនួយពីអាមេរិក	ត ើម ូល ហេតុ អ ្វី ដ ែល ធ ្វ ើ ឱ្យ រ ប ប សា ធា រណ រដ្ឋ ខ្ ម ែរ ដ ួល រ លំ Ġ	26	ហេតុ ដ ែល ធ ្វ ើ ឱ្យ រ ប ប សា ធា រណ រដ្ឋ ខ្ ម ែរ ដ ួល រ លំ ព្រ ោះ មាន អ ំព ើ ពុ ករ ល ួយ គ្រ ប់ ស្ ថា ប ័ន ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ឹម ិន ព េញ ចិត្ត នឹង គ ាំ ទ្រ ការ ដ ឹក នាំ ថ ្ម ី រ ប ស់ ព ួ ក ក ុំ ម ុយ នី សម ិន អា ច ដ ោះ ស្រ ាយ បាន ចំ ព ោះ ប ញ ្ហ ា អ ំព ើ ពុ ករ ល ួយ ម ិន ដ ោះ ស្រ ាយ បាន ប ញ ្ហ ា ជន បទ ត្រូវ បាន កាត់ ផ្ តា ច ់ ទ ាំង ស្រ ុង នៃ ការ ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង់ ជំ ន ួយ ពី អា មេ រិក	130	▁តើ ម ូល ហេតុ អ ្វី ដ ែល ធ ្វ ើ ឱ្យ រ ប ប សា ធា រណ រដ្ឋ ខ្ ម ែរ ដ ួល រ លំ ▁	26	▁ហេតុ ដ ែល ធ ្វ ើ ឱ្យ រ ប ប សា ធា រណ រដ្ឋ ខ្ ម ែរ ដ ួល រ លំ ព្រ ោះ មាន អ ំព ើ ពុ ករ ល ួយ គ្រ ប់ ស្ ថា ប ័ន ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ឹម ិន ព េញ ចិត្ត នឹង គ ាំ ទ្រ ការ ដ ឹក នាំ ថ ្ម ី រ ប ស់ ព ួ ក ក ុំ ម ុយ នី សម ិន អា ច ដ ោះ ស្រ ាយ បាន ច ំព ោះ ប ញ ្ហ ា អ ំព ើ ពុ ករ ល ួយ ម ិន ដ ោះ ស្រ ាយ បាន ប ញ ្ហ ា ជន បទ ត្រូវ បាន កាត់ ផ្ ត ាច់ ទ ាំង ស្រ ុង នៃ ការ ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង់ ជំ ន ួយ ពី អា មេ រិក	129
តើឆន្ទះ និងកំហំប្រឹងដូចគ្នាឬទេ ចូរពន្យល់	null	ឆន្ទះនិងកំហំប្រឹង មានលក្ខណៈមិនដូចគ្នាទេព្រោះឆន្ទះសំដៅលើអំនាចចិត្តដែលសំរេចអោយធ្វើ ឬមិនធ្វើឯកំហំប្រឹងវិញជាសកម្មភាពផ្លូវកាយដែលដឹកនាំដោយកំលាំងចិត្ត ពោលគឹឆន្ទះស្ថិតនៅក្នុងវិស័យផ្លូវចិត្ត ឯកំហំប្រឹងស្ថិតនៅក្នុងវិស័យផ្លូវកាយ ប៉ុន្តែកំហំប្រឹង គ្រាន់តែអាចអោយយើងមើលឃើញ នូវសកម្មភាពរបស់ឆន្ទះតែប៉ុននោះ	null	ឆន្ទះនិងកំហំប្រឹង មានលក្ខណៈមិនដូចគ្នាទេព្រោះឆន្ទះសំដៅលើអំនាចចិត្តដែលសំរេចអោយធ្វើ ឬមិនធ្វើឯកំហំប្រឹងវិញជាសកម្មភាពផ្លូវកាយដែលដឹកនាំដោយកំលាំងចិត្ត ពោលគឹឆន្ទះស្ថិតនៅក្នុងវិស័យផ្លូវចិត្ត ឯកំហំប្រឹងស្ថិតនៅក្នុងវិស័យផ្លូវកាយ ប៉ុន្តែកំហំប្រឹង គ្រាន់តែអាចអោយយើងមើលឃើញ នូវសកម្មភាពរបស់ឆន្ទះតែប៉ុននោះ	ត ើ ឆ ន្ទ ះ Ġ និង កំ ហ ំ ប្រ ឹង ដូច គ្នា ឬ ទេ Ġ ច ូរ ព ន្ យ ល់ Ġ	21	ឆ ន្ទ ះ និង កំ ហ ំ ប្រ ឹង Ġ មាន ល ក្ខ ណៈ ម ិន ដូច គ្នា ទេ ព្រ ោះ ឆ ន្ទ ះ សំ ដ ៅ លើ អ ំ នា ច ចិត្ត ដ ែល សំ រ េច អោយ ធ ្វ ើ Ġ ឬ ម ិន ធ ្វ ើ ឯក ំ ហ ំ ប្រ ឹង វិញ ជា ស កម្ម ភាព ផ្ល ូវ កាយ ដ ែល ដ ឹក នាំ ដោយ កំ លា ំ ង ចិត្ត Ġ ព ោល គ ឹ ឆ ន្ទ ះ ស្ ថ ិត នៅ ក្នុង វិ ស ័យ ផ្ល ូវ ចិត្ត Ġ ឯក ំ ហ ំ ប្រ ឹង ស្ ថ ិត នៅ ក្នុង វិ ស ័យ ផ្ល ូវ កាយ Ġ ប៉ ុន ្ត ែក ំ ហ ំ ប្រ ឹង Ġ គ្រ ាន់ តែ អា ច អោយ យ ើង មើល ឃើញ Ġ ន ូវ ស កម្ម ភាព រ ប ស់ ឆ ន្ទ ះ តែ ប៉ ុន ន ោះ	142	▁តើ ឆ ន្ទ ះ ▁និង កំ ហ ំ ប្រ ឹង ដូច គ្នា ឬ ទេ ▁ចូរ ព ន ្យ ល់ ▁	19	▁ឆ ន្ទ ះ និង កំ ហ ំ ប្រ ឹង ▁មាន ល ក្ខ ណៈ ម ិន ដូច គ្នា ទេ ព្រ ោះ ឆ ន្ទ ះ សំ ដ ៅ លើ អ ំ នា ច ចិត្ត ដ ែល សំ រ េច អោយ ធ ្វ ើ ▁ឬ ម ិន ធ ្វ ើ ឯក ំ ហ ំ ប្រ ឹង វិញ ជា ស កម្ម ភាព ផ្ល ូវ កាយ ដ ែល ដ ឹក នាំ ដោយ កំ ល ាំង ចិត្ត ▁ពោល គ ឹ ឆ ន្ទ ះ ស ្ថ ិត នៅ ក្នុង វិ ស ័យ ផ្ល ូវ ចិត្ត ▁ឯក ំ ហ ំ ប្រ ឹង ស ្ថ ិត នៅ ក្នុង វិ ស ័យ ផ្ល ូវ កាយ ▁ប៉ុន្តែ កំ ហ ំ ប្រ ឹង ▁គ្រាន់តែ អា ច អោយ យ ើង មើល ឃើញ ▁នូវ ស កម្ម ភាព រ ប ស់ ឆ ន្ទ ះ តែ ប៉ ុន ន ោះ	134
កាតព្វកិច្ច ១០ ប្រការ ក្នុងការគ្រប់គ្រង គឺអ្វីខ្លះ	null	កាតព្វកិច្ច១០ ប្រការនោះ រួមមានៈប្រជុំគ្នា និងពិគ្រោះគ្នាជានិច្ចស្តីពីការងារព្រមព្រៀងគ្នាការពារប្រទេសកែប្រែច្បាប់ និងបង្កើតច្បាប់ជាប៉ុនាស្របតាមសភាពការណ៏ផង ស្របតាមសិទ្ធិមនុស្សផងស្តាប់មតិអ្នកបា្រជ្ញ បណ្ឌិត និងព្រឹទ្ធាចារ្យការពារនារី និងកុមារគោរព និងការពារបូជនីយដ្ឋាន និងកេរមតិកជាតិប្រពៃណីជាតិរក្សាឃុំ គ្រងបព្វជិត និងព្រះសង្ឃដែលមានគុណធម៏រក្សាសត្វព្រៃ និងព្រៃឈើ ឲ្យមានតុល្យភាពក្នុងប្រទេសផ្តល់អាហារូបករណ៏ បៀវត្ស គ្រប់គ្រាន់ដល់ពលទាហាន និងមន្រ្តីរាជការស៊ីវិលបង្ក្រាបឩក្រិដ្ឋកម្មគ្រប់ប្រការ	null	កាតព្វកិច្ច១០ ប្រការនោះ រួមមានៈប្រជុំគ្នា និងពិគ្រោះគ្នាជានិច្ចស្តីពីការងារព្រមព្រៀងគ្នាការពារប្រទេសកែប្រែច្បាប់ និងបង្កើតច្បាប់ជាប៉ុនាស្របតាមសភាពការណ៏ផង ស្របតាមសិទ្ធិមនុស្សផងស្តាប់មតិអ្នកបា្រជ្ញ បណ្ឌិត និងព្រឹទ្ធាចារ្យការពារនារី និងកុមារគោរព និងការពារបូជនីយដ្ឋាន និងកេរមតិកជាតិប្រពៃណីជាតិរក្សាឃុំ គ្រងបព្វជិត និងព្រះសង្ឃដែលមានគុណធម៏រក្សាសត្វព្រៃ និងព្រៃឈើ ឲ្យមានតុល្យភាពក្នុងប្រទេសផ្តល់អាហារូបករណ៏ បៀវត្ស គ្រប់គ្រាន់ដល់ពលទាហាន និងមន្រ្តីរាជការស៊ីវិលបង្ក្រាបឩក្រិដ្ឋកម្មគ្រប់ប្រការ	កា ត ព្វ កិច្ច Ġ ១០ Ġ ប្រ ការ Ġ ក្នុង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង Ġ គ ឺ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	20	កា ត ព្វ កិច្ច ១០ Ġ ប្រ ការ ន ោះ Ġ រួម មាន ៈ ប្រជុំ គ្នា Ġ និង ពិ គ្រ ោះ គ្នា ជា និ ច្ច ស្ត ី ពី ការងារ ព្រមព្រៀង គ្នា ការពារ ប្រ ទេស ក ែប ្រ ែ ច្ បា ប់ Ġ និង បង ្ក ើត ច្ បា ប់ ជា ប៉ ុន ាស ្រ ប តា ម ស ភាព ការ ណ ៏ ផ ង Ġ ស្រ ប តា ម សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ផ ង ស្តា ប់ ម តិ អ្នក បា ្រ ជ្ញ Ġ បណ្ឌិត Ġ និង ព្រ ឹ ទ្ធ ា ចារ្យ ការពារ នា រី Ġ និង ក ុម ារ គោ រ ព Ġ និង ការពារ បូ ជន ី យ ដ្ឋាន Ġ និង ក េរ ម តិ ក ជាតិ ប្រ ព ៃ ណី ជាតិ រក ្សា ឃ ុំ Ġ គ្រ ង ប ព្វ ជ ិត Ġ និង ព្រ ះ សង ្ ឃ ដ ែល មាន គុណ ធម ៏ រក ្សា ស ត ្វ ព្រ ៃ Ġ និង ព្រ ៃ ឈ ើ Ġ ឲ្យ មាន ត ុល ្យ ភាព ក្នុង ប្រ ទេស ផ្ ត ល់ អា ហា រូប ករ ណ ៏ Ġ ប ៀវ ត ្ស Ġ គ្រ ប់ គ្រ ាន់ ដល់ ពល ទ ា ហាន Ġ និង ម ន្ រ ្ត ី រាជ ការ ស៊ី វិ ល បង ្ក ្រា ប ឩ ក្រ ិ ដ្ឋ កម្ម គ្រ ប់ ប្រ ការ	204	▁កាតព្វកិច្ច ▁១០ ▁ប្រការ ▁ក្នុង ការ គ្រ ប់ គ្រ ង ▁គឺ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	15	▁កាតព្វកិច្ច ១០ ▁ប្រការ ន ោះ ▁រួម មាន ៈ ប្រជុំ គ្នា ▁និង ពិ គ្រ ោះ គ្នា ជា និ ច្ច ស្ត ី ពី ការងារ ព្រមព្រៀង គ្នា ការពារ ប្រ ទេស ក ែ ប្រ ែ ច ្ប ាប់ ▁និង ប ង្ក ើត ច ្ប ាប់ ជា ប៉ ុន ា ស្រ ប ត ាម ស ភាព ការ ណ ៏ ផ ង ▁ស្រប ត ាម សិ ទ្ធិ ម នុ ស្ស ផ ង ស្ត ាប់ ម តិ អ្នក បា ្រ ជ្ញ ▁បណ្ឌិត ▁និង ព្រ ឹ ទ្ធ ា ចារ្យ ការពារ នា រី ▁និង ក ុម ារ គ ោរ ព ▁និង ការពារ បូ ជ នី យ ដ្ឋាន ▁និង ក េរ ម តិ ក ជាតិ ប្រ ព ៃ ណី ជាតិ រក ្សា ឃ ុំ ▁គ្រង ប ព្វ ជ ិត ▁និង ព្រ ះ សង ្ ឃ ដ ែល មាន គុណ ធម ៏ រ ក្ស ាស ត ្វ ព្រ ៃ ▁និង ព្រ ៃ ឈ ើ ▁ឲ្យ មាន ត ុល ្យ ភាព ក្នុង ប្រ ទេស ផ្ ត ល់ អា ហា រូប ក រណ ៏ ▁បៀវត្ស ▁គ្រប់គ្រាន់ ដល់ ពល ទ ា ហាន ▁និង ម ន ្រ ្ត ី រាជ ការ ស៊ី វិ ល ប ង្ក ្រា ប ឩ ក្រ ិ ដ្ឋ កម្ម គ្រ ប់ ប្រ ការ	192
ទំនោរជាអ្វី	null	ទំនោរជាកំលាំងច្បាស់លាស់ តំរង់ទៅរកគោលបំណងជាក់លាក់ឬជាការទោរទន់រកឧត្តមគតិណាមួយប្រកបដោយបំណងនិងទិសត្រឹមត្រូវ វាស្តែងឡើងនូវ អារម្មណ៍ជាប់ជំពាក់ខ្លាំងដកពុំរួច ហើយបង្ហាញចេញជារូបភាពនៃអកប្បកិរិយាខាងក្រៅ ឬជាសកម្មភាពដោយទប់ពុំបាន តាមស្យង់គោលបំណងទាំងឡាយពុំមែនកើតឡើ់ងដោយឯកឯងទេ គឺវាសុទ្ធតែមានប្រភពប៉ុន្តែយើងមិនអាចស្តាប់ប្រភពទាំងអស់នោះបានទេ	null	ទំនោរជាកំលាំងច្បាស់លាស់ តំរង់ទៅរកគោលបំណងជាក់លាក់ឬជាការទោរទន់រកឧត្តមគតិណាមួយប្រកបដោយបំណងនិងទិសត្រឹមត្រូវ វាស្តែងឡើងនូវ អារម្មណ៍ជាប់ជំពាក់ខ្លាំងដកពុំរួច ហើយបង្ហាញចេញជារូបភាពនៃអកប្បកិរិយាខាងក្រៅ ឬជាសកម្មភាពដោយទប់ពុំបាន តាមស្យង់គោលបំណងទាំងឡាយពុំមែនកើតឡើ់ងដោយឯកឯងទេ គឺវាសុទ្ធតែមានប្រភពប៉ុន្តែយើងមិនអាចស្តាប់ប្រភពទាំងអស់នោះបានទេ	ទំ ន ោរ ជា អ ្វី Ġ	6	ទំ ន ោរ ជា កំ លា ំ ង ច្ បា ស់ លាស់ Ġ ត ំ រ ង់ ទៅ រក គោ ល ប ំណ ង ជា ក់ លា ក់ ឬ ជា ការ ទ ោរ ទ ន់ រក ឧ ត្ត ម គ តិ ណា មួយ ប្រ ក ប ដោយ ប ំណ ង និង ទិ ស ត្រ ឹម ត្រូវ Ġ វា ស្ត ែង ឡើង ន ូវ ĠâĢĭ អារម្មណ៍ ជាប់ ជំ ពាក់ ខ្ លា ំ ង ដ ក ពុ ំ រ ួច Ġ ហើយ បង ្ហ ាញ ចេញ ជា រូប ភាព នៃ អ ក ប្ប ក ិ រិយា ខា ង ក្រ ៅ Ġ ឬ ជា ស កម្ម ភាព ដោយ ទ ប់ ពុ ំ បាន Ġ តា ម ស្ យ ង់ គោ ល ប ំណ ង ទ ាំង ឡា យ ពុ ំ ម ែន កើត ឡ ើ ់ ង ដោយ ឯក ឯ ង ទេ Ġ គ ឺ វា សុ ទ្ធ តែ មាន ប្រ ភព ប៉ ុន ្ត ែ យ ើង ម ិន អា ច ស្តា ប់ ប្រ ភព ទ ាំង អ ស់ ន ោះ បាន ទេ	164	▁ទំ ន ោរ ជា អ ្វី ▁	6	▁ទំ ន ោរ ជា កំ ល ាំង ច ្ប ាស់ លាស់ ▁តំ រ ង់ ទៅ រក គ ោល ប ំណ ង ជ ាក់ ល ាក់ ឬ ជា ការ ទ ោរ ទ ន់ រក ឧ ត្ត ម គ តិ ណា មួយ ប្រ ក ប ដោយ ប ំណ ង និង ទិ ស ត្រ ឹម ត្រូវ ▁វា ស្ត ែង ឡើង ន ូវ ▁អារម្មណ៍ ជាប់ ជំ ពាក់ ខ្ ល ាំង ដ ក ព ុំ រ ួច ▁ហើយ ប ង្ហ ាញ ចេញ ជា រូប ភាព នៃ អ ក ប្ប ក ិ រិយា ខា ង ក្រ ៅ ▁ឬ ជា ស កម្ម ភាព ដោយ ទ ប់ ព ុំ បាន ▁តាម ស ្យ ង់ គ ោល ប ំណ ង ទ ាំង ឡា យ ព ុំ ម ែន កើត ឡ ើ ់ ង ដោយ ឯក ឯ ង ទេ ▁គឺ វា ស ុទ្ធ តែ មាន ប្រ ភព ប៉ ុ ន្ត ែ យ ើង ម ិន អា ច ស្ត ាប់ ប្រ ភព ទ ាំង អ ស់ ន ោះ បាន ទេ	159
តើគំនិតច្នៃប្រឌិតមានអត្ថន័យដូចម្តេច តើគំនិតច្នៃប្រឌិតផ្តល់ផលប្រយោជន៍អ្វីខ្លះដល់គ្រួសារ និងសង្គម	null	គំនិតច្នៃប្រឌិត សំដៅយកគំនិតផ្តួចផ្តើមធ្វើអ្វីមួយបង្កើតអ្វីមួយឱ្យលេចចេញជារូបរាង និងអាចប្រើប្រាស់តាមតម្រូវការរបស់ខ្លួន មនុស្សមានគំនិតច្នៃប្រឌិតមានការវិវត្តផ្នែកបញ្ញា ស្មារតី សមត្ថភាពជំនាញ និងចេះកែច្នៃអ្វីមួយពុំមានប្រយោជន៍ឱ្យក្លាយជាមានប្រយោជន៍ មានតម្លៃ មានសារៈសំខាន់ចំពោះគ្រួសារ និងសង្គម គំនិតច្នៃប្រឌិតផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់គ្រួសារ និងសង្គមគឺ ចំពោះគ្រួសារ សេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារធូរធារ ដោយសារមានមុខរបរមានរបៀបរៀបរយក្នុងគ្រួសារកូនមានការអប់រំខ្ពស់គ្មានអំពើហិង្សា ចេះដោះស្រាយបញ្ហាផ្សេងៗដោយសន្តិវិធីគ្រួសារមានសុភមង្គល មានកិត្តិយស មានសេចក្តីថ្លៃថ្នូរគ្រួសារមានការរីកចម្រើន អភិវឌ្ឍជាលំដាប់ ចំពោះសង្គម មានធនធានមនុស្សល្អក្នុងប្រទេសមានរបស់របរប្រើប្រាស់ច្រើនមានចំណូលសេដ្ឋកិច្ចជាតិកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រក្នុងសង្គមជាតិមានរបៀបរៀបរយល្អក្នុងសង្គមសង្គមជាតិមានការរីកចម្រើនគ្រប់ផ្នែក គ្រប់វិស័យ មិនពឹងលើជំនួយបរទេសទៀតទេមានលទ្ធភាពផលិតរបស់របរប្រើប្រាស់បានច្រើន និងអាចមានអ្វីៗ គ្រប់យ៉ាងក្នុងបម្រើបម្រាស់ សរុបមក ការមានគំនិតច្នៃប្រឌិត ពិតជាមិនឥតប្រយោជន៍ឡើយ ផ្ទុយទៅវិញ គឺធ្វើឱ្យខ្លួនមានការអភិវឌ្ឍជាកិច្ច ដែលជះឥទ្ធិពលដល់សង្គមជាតិផងដែរ	null	គំនិតច្នៃប្រឌិត សំដៅយកគំនិតផ្តួចផ្តើមធ្វើអ្វីមួយបង្កើតអ្វីមួយឱ្យលេចចេញជារូបរាង និងអាចប្រើប្រាស់តាមតម្រូវការរបស់ខ្លួន មនុស្សមានគំនិតច្នៃប្រឌិតមានការវិវត្តផ្នែកបញ្ញា ស្មារតី សមត្ថភាពជំនាញ និងចេះកែច្នៃអ្វីមួយពុំមានប្រយោជន៍ឱ្យក្លាយជាមានប្រយោជន៍ មានតម្លៃ មានសារៈសំខាន់ចំពោះគ្រួសារ និងសង្គម គំនិតច្នៃប្រឌិតផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់គ្រួសារ និងសង្គមគឺ ចំពោះគ្រួសារ សេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារធូរធារ ដោយសារមានមុខរបរមានរបៀបរៀបរយក្នុងគ្រួសារកូនមានការអប់រំខ្ពស់គ្មានអំពើហិង្សា ចេះដោះស្រាយបញ្ហាផ្សេងៗដោយសន្តិវិធីគ្រួសារមានសុភមង្គល មានកិត្តិយស មានសេចក្តីថ្លៃថ្នូរគ្រួសារមានការរីកចម្រើន អភិវឌ្ឍជាលំដាប់ ចំពោះសង្គម មានធនធានមនុស្សល្អក្នុងប្រទេសមានរបស់របរប្រើប្រាស់ច្រើនមានចំណូលសេដ្ឋកិច្ចជាតិកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រក្នុងសង្គមជាតិមានរបៀបរៀបរយល្អក្នុងសង្គមសង្គមជាតិមានការរីកចម្រើនគ្រប់ផ្នែក គ្រប់វិស័យ មិនពឹងលើជំនួយបរទេសទៀតទេមានលទ្ធភាពផលិតរបស់របរប្រើប្រាស់បានច្រើន និងអាចមានអ្វីៗ គ្រប់យ៉ាងក្នុងបម្រើបម្រាស់ សរុបមក ការមានគំនិតច្នៃប្រឌិត ពិតជាមិនឥតប្រយោជន៍ឡើយ ផ្ទុយទៅវិញ គឺធ្វើឱ្យខ្លួនមានការអភិវឌ្ឍជាកិច្ច ដែលជះឥទ្ធិពលដល់សង្គមជាតិផងដែរ	ត ើ គ ំ និ ត ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត មាន អ ត្ថ ន ័យ ដូច ម្ ត េច Ġ ត ើ គ ំ និ ត ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត ផ្ ត ល់ ផល ប្រ យោ ជន ៍ អ ្វី ខ្ ល ះ ដល់ គ្រួសារ Ġ និង សង ្ គម Ġ	50	គ ំ និ ត ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត Ġ សំ ដ ៅ យក គ ំ និ ត ផ្តួចផ្តើម ធ ្វ ើ អ ្វី មួយ បង ្ក ើត អ ្វី មួយ ឱ្យ ល េច ចេញ ជា រូប រា ង Ġ និង អា ច ប្រ ើប ្រា ស់ តា ម ត ម្រ ូវ ការ រ ប ស់ ខ្លួន Ġ ម នុ ស្ស មាន គ ំ និ ត ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត មាន ការ វិ វត្ត ផ្ ន ែក ប ញ្ញា Ġ ស្ម ារ តី Ġ សម ត្ថ ភាព ជំ នា ញ Ġ និង ច េះ ក ែ ច្ នៃ អ ្វី មួយ ពុ ំ មាន ប្រ យោ ជន ៍ ឱ្យ ក្លា យ ជា មាន ប្រ យោ ជន ៍ Ġ មាន ត ម្ល ៃ Ġ មាន សារ ៈ សំ ខា ន់ ចំ ព ោះ គ្រួសារ Ġ និង សង ្ គម Ġ គ ំ និ ត ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត ផ្ ត ល់ ផល âĢĭ ប្រ យោ ជន ៍ ដល់ គ្រួសារ Ġ និង សង ្ គម គ ឺ Ġ ចំ ព ោះ គ្រួសារ Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច គ្រួសារ ធ ូរ ធា រ Ġ ដោយ សារ មាន មុខ រ បរ មាន រ ប ៀប រ ៀប រយ ក្នុង គ្រួសារ កូ ន មាន ការ អ ប់ រំ ខ្ ព ស់ គ ្ម ាន អ ំព ើ ហ ិ ង្ស ា Ġ ច េះ ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា ផ្ សេ ង ៗ ដោយ ស ន្ត ិ វិ ធី គ្រួសារ មាន សុ ភ ម ង្គ ល Ġ មាន ក ិត្ត ិយ ស Ġ មាន សេ ច ក្តី ថ្លៃ ថ្ន ូរ គ្រួសារ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន Ġ អភិវឌ្ឍ ជា លំ ដា ប់ Ġ ចំ ព ោះ សង ្ គម Ġ មាន ធ ន ធាន ម នុ ស្ស ល្អ ក្នុង ប្រ ទេស មាន រ ប ស់ រ បរ ប្រ ើប ្រា ស់ ច្ រ ើន មាន ចំ ណូ ល សេ ដ្ឋ កិច្ច ជាតិ កាត់ បន្ថយ ភាព ក្រ ី ក្រ ក្នុង សង ្ គម ជាតិ មាន រ ប ៀប រ ៀប រយ ល្អ ក្នុង សង ្ គម សង ្ គម ជាតិ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន គ្រ ប់ ផ្ ន ែក Ġ គ្រ ប់ វិ ស ័យ Ġ ម ិន ព ឹង លើ ជំ ន ួយ បរ ទេស ទៀត ទេ មាន ល ទ្ធ ភាព ផល ិត រ ប ស់ រ បរ ប្រ ើប ្រា ស់ បាន ច្ រ ើន Ġ និង អា ច មាន អ ្វី ៗ Ġ គ្រ ប់ យ៉ាង ក្នុង ប ម្រ ើប ម្រ ាស់ Ġ ស រ ុប មក Ġ ការ មាន គ ំ និ ត ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត Ġ ពិ ត ជា ម ិន ឥ ត âĢĭ ប្រ យោ ជន ៍ ឡ ើយ Ġ ផ្ ទ ុយ ទៅ វិញ Ġ គ ឺ ធ ្វ ើ ឱ្យ ខ្លួន មាន ការ អភិវឌ្ឍ ជា កិច្ច Ġ ដ ែល ជ ះ ឥ ទ្ធិ ពល ដល់ សង ្ គម ជាតិ ផ ង ដ ែរ	442	▁តើ គ ំ ន ិត ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត មាន អ ត្ថ ន ័យ ដូច ម ្ត េច ▁តើ គ ំ ន ិត ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត ផ្ ត ល់ ផល ប្រ យោ ជ ន៍ អ ្វី ខ្ ល ះ ដល់ គ្រួសារ ▁និង ស ង្គ ម ▁	48	▁គំនិត ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត ▁សំដៅ យក គ ំ ន ិត ផ្តួចផ្តើម ធ ្វ ើ អ ្វី មួយ ប ង្ក ើត អ ្វី មួយ ឱ្យ ល េច ចេញ ជា រូប រ ាង ▁និង អា ច ប្រ ើ ប្រ ាស់ ត ាម ត ម្រ ូវ ការ រ ប ស់ ខ្លួន ▁មនុស្ស មាន គ ំ ន ិត ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត មាន ការ វិ វត្ត ផ្ ន ែក ប ញ្ញា ▁ស្មារតី ▁សមត្ថភាព ជំ ន ាញ ▁និង ច េះ ក ែ ច្ នៃ អ ្វី មួយ ព ុំ មាន ប្រ យោ ជ ន៍ ឱ្យ ក្លា យ ជា មាន ប្រ យោ ជ ន៍ ▁មាន ត ម្ល ៃ ▁មាន សារ ៈ សំ ខ ាន់ ច ំព ោះ គ្រួសារ ▁និង ស ង្គ ម ▁គំនិត ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត ផ្ ត ល់ ផល ▁ប្រយោជន៍ ដល់ គ្រួសារ ▁និង ស ង្គ ម គ ឺ ▁ចំពោះ គ្រួសារ ▁សេដ្ឋកិច្ច គ្រួសារ ធ ូរ ធ ារ ▁ដោយសារ មាន មុខ រ បរ មាន រ ប ៀប រ ៀប រយ ក្នុង គ្រួសារ ក ូន មាន ការ អ ប់ រំ ខ្ ព ស់ គ ្ មាន អ ំព ើ ហ ិ ង ្សា ▁ចេះ ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា ផ្ ស េង ៗ ដោយ ស ន្ត ិ វិ ធី គ្រួសារ មាន សុ ភ ម ង្គ ល ▁មាន ក ិត្ត ិយ ស ▁មាន ស េច ក្តី ថ្លៃ ថ្ន ូរ គ្រួសារ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ▁អភិវឌ្ឍ ជា លំ ដ ាប់ ▁ចំពោះ ស ង្គ ម ▁មាន ធ ន ធាន ម នុ ស្ស ល្អ ក្នុង ប្រ ទេស មាន រ ប ស់ រ បរ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ច ្រ ើន មាន ច ំណ ូល សេ ដ្ឋ កិច្ច ជាតិ កាត់ បន្ថយ ភាព ក្រ ី ក្រ ក្នុង ស ង្គ ម ជាតិ មាន រ ប ៀប រ ៀប រយ ល្អ ក្នុង ស ង្គ ម ស ង្គ ម ជាតិ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន គ្រ ប់ ផ្ ន ែក ▁គ្រប់ វិ ស ័យ ▁មិន ព ឹង លើ ជំ ន ួយ បរ ទេស ទៀត ទេ មាន ល ទ្ធ ភាព ផល ិត រ ប ស់ រ បរ ប្រ ើ ប្រ ាស់ បាន ច ្រ ើន ▁និង អា ច មាន អ ្វី ៗ ▁គ្រប់ យ៉ាង ក្នុង ប ម្រ ើប ម្រ ាស់ ▁សរុប មក ▁ការ មាន គ ំ ន ិត ច្ នៃ ប្រ ឌ ិត ▁ពិតជា ម ិន ឥ ត ▁ប្រយោជន៍ ឡ ើយ ▁ផ្ទុយទៅវិញ ▁គឺ ធ ្វ ើ ឱ្យ ខ្លួន មាន ការ អភិវឌ្ឍ ជា កិច្ច ▁ដែល ជ ះ ឥ ទ្ធិ ពល ដល់ ស ង្គ ម ជាតិ ផ ង ដ ែរ	401
តើប្រទេសអង់គ្លេសមានគណបក្សសំខាន់ៗអ្វីខ្លះតើគណបក្សមួយណាដែលដឹកនាំប្រទេសអង់គ្លេសបានល្អជាងគេ	null	ក ប្រទេសអង់គ្លេសមានគណបក្សសំខាន់ៗដូចជាគណបក្សការងារនិយមគណបក្សអភិរក្សនិយមគណបក្សសេរីនិយម ខ គណបក្សដែលដឹកនាំប្រទេសអង់គ្លេសបានល្អ ជាងគេគឺគណបក្សអភិរក្សនិយម	null	ក ប្រទេសអង់គ្លេសមានគណបក្សសំខាន់ៗដូចជាគណបក្សការងារនិយមគណបក្សអភិរក្សនិយមគណបក្សសេរីនិយម ខ គណបក្សដែលដឹកនាំប្រទេសអង់គ្លេសបានល្អ ជាងគេគឺគណបក្សអភិរក្សនិយម	ត ើប ្រ ទេស អ ង់ គ ្ល េស មាន គ ណ ប ក្ស សំ ខា ន់ ៗ អ ្វី ខ្ ល ះ ត ើ គ ណ ប ក្ស មួយ ណា ដ ែល ដ ឹក នាំ ប្រ ទេស អ ង់ គ ្ល េស បាន ល្អ ជា ង គ េ Ġ	49	ក Ġ ប្រ ទេស អ ង់ គ ្ល េស មាន គ ណ ប ក្ស សំ ខា ន់ ៗ ដូច ជា គ ណ ប ក្ស ការងារ និយម គ ណ ប ក្ស អ ភិ រក ្ស និយម គ ណ ប ក្ស សេ រី និយម Ġ ខ Ġ គ ណ ប ក្ស ដ ែល ដ ឹក នាំ ប្រ ទេស អ ង់ គ ្ល េស បាន ល្អ Ġ ជា ង គ េ គ ឺ គ ណ ប ក្ស អ ភិ រក ្ស និយម	75	▁តើ ប្រ ទេស អ ង់ គ ្ល េស មាន គ ណ ប ក្ស សំ ខ ាន់ ៗ អ ្វី ខ្ ល ះ ត ើ គ ណ ប ក្ស មួយ ណា ដ ែល ដ ឹក នាំ ប្រ ទេស អ ង់ គ ្ល េស បាន ល្អ ជា ង គ េ ▁	48	▁ក ▁ប្រទេស អ ង់ គ ្ល េស មាន គ ណ ប ក្ស សំ ខ ាន់ ៗ ដូច ជា គ ណ ប ក្ស ការងារ និយម គ ណ ប ក្ស អ ភិ រ ក្ស និយម គ ណ ប ក្ស សេ រី និយម ▁ខ ▁គណបក្ស ដ ែល ដ ឹក នាំ ប្រ ទេស អ ង់ គ ្ល េស បាន ល្អ ▁ជាង គ េ គ ឺ គ ណ ប ក្ស អ ភិ រ ក្ស និយម	70
តើតុលាការបែងចែកជាប៉ុន្មាន ថ្នាក់អ្វីខ្លះ ហើយថ្នាក់នីមួយមានអ្វីខ្លះទៀត	null	តុលាការបែងចែកចេញពីរថ្នាក់គឺៈតុលាការជាន់ខ្ពស់តុលាការកំពុលសាលាឧទ្ធរណ៍តុលាការជាន់ទាបតុលាការខេត្តក្រុងតុលាការយោធា	null	តុលាការបែងចែកចេញពីរថ្នាក់គឺៈតុលាការជាន់ខ្ពស់តុលាការកំពុលសាលាឧទ្ធរណ៍តុលាការជាន់ទាបតុលាការខេត្តក្រុងតុលាការយោធា	ត ើត ុល ាក ារ ប ែង ច ែក ជា ប៉ ុន ្ម ាន Ġ ថ្ន ាក់ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ហើយ ថ្ន ាក់ នី មួយ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ទៀត Ġ	33	ត ុល ាក ារ ប ែង ច ែក ចេញ ពី រ ថ្ន ាក់ គ ឺ ៈ ត ុល ាក ារ ជា ន់ ខ្ ព ស់ ត ុល ាក ារ កំ ពុ ល សា លា ឧ ទ្ធ រណ ៍ ត ុល ាក ារ ជា âĢĭ ន់ ទ ាប ត ុល ាក ារ ខ េត ្ត ក្រុង ត ុល ាក ារ យោ ធា	60	▁តើ ត ុល ា ការ ប ែង ច ែក ជា ប៉ ុន ្ មាន ▁ថ្នាក់ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ហើយ ថ្ន ាក់ នី មួយ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ទៀត ▁	32	▁តុលាការ ប ែង ច ែក ចេញ ពី រ ថ្ន ាក់ គ ឺ ៈ ត ុល ា ការ ជ ាន់ ខ្ ព ស់ ត ុល ា ការ ក ំព ុល សា លា ឧ ទ្ធ រ ណ៍ ត ុល ា ការ ជា ▁ ន់ ទ ាប ត ុល ា ការ ខ េ ត្ត ក្រុង ត ុល ា ការ យោ ធា	57
បារាំងឡោមព័ទ្ធព្រះបរមរាជវាំងចតុមុន ភ្នំពេញនៅថ្ងៃណា ខែណា ឆ្នាំណាឈ្មោះអ្វីជាមេដឹកនាំ	null	បារាំងឡោមព័ទ្ធវាំងនៅថ្ងៃទី ២៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៨៨៤ ដោយមេដឹកនាំឈ្មោះ Charles Thompson	null	បារាំងឡោមព័ទ្ធវាំងនៅថ្ងៃទី ២៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ១៨៨៤ ដោយមេដឹកនាំឈ្មោះ Charles Thompson	បា រា ំ ង ឡ ោម ព័ទ្ធ ព្រ ះ បរ ម រាជ វា ំ ង ច ត ុម ុន Ġ ភ្នំពេញ នៅ ថ ្ង ៃ ណា Ġ ខែ ណា Ġ ឆ្នាំ ណា ឈ្មោះ អ ្វី ជា មេ ដ ឹក នាំ Ġ	37	បា រា ំ ង ឡ ោម ព័ទ្ធ វា ំ ង នៅ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ២ ៤ Ġ ខែ ម ិ ថ ុន ា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១ ៨៨ ៤ Ġ ដោយ មេ ដ ឹក នាំ ឈ្មោះ ĠCharles ĠThompson	33	▁បារាំង ឡ ោម ព័ទ្ធ ព្រ ះ បរ ម រាជ វ ាំង ច ត ុម ុន ▁ភ្នំពេញ នៅ ថ ្ង ៃ ណា ▁ខែ ណា ▁ឆ្នាំ ណា ឈ្មោះ អ ្វី ជា មេ ដ ឹក នាំ ▁	33	▁បារាំង ឡ ោម ព័ទ្ធ វ ាំង នៅ ថ ្ង ៃ ទី ▁២៤ ▁ខែមិថុនា ▁ឆ្នាំ ▁១៨ ៨ ៤ ▁ដោយ មេ ដ ឹក នាំ ឈ្មោះ ▁Charles ▁Thompson	23
តើលោកសេនាប្រមុខ លន់ នល់បានទម្លាក់សម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ពីតំណែងព្រះប្រមុខរដ្ឋនៅថ្ងៃ ខែ ឆ្នាំណា តើក្រុមគាំទ្ររបបសាធារណរដ្ឋ បានបង្កើតបក្សនយោបាយចំនួនប៉ុន្មានមានឈ្មោះអ្វីខ្លះ	null	លោកសេនាប្រមុខ លន់ នល់ បានទម្លាក់សម្តេចនរោត្តម សីហនុ ពីតំណែងព្រះប្រមុខរដ្ឋពនៅថ្ងៃទី ១៨ មីនា ឆ្នាំ១៩៧០ ក្រុមគាំទ្ររបបសាធារណរដ្ឋ បាទបង្កើតបក្សនយោបាយចំនួន គឺបក្សសាធារណរដ្ឋបក្សប្រជាធិបតេយ្យបក្សសង្គមសាធារណរដ្ឋ	null	លោកសេនាប្រមុខ លន់ នល់ បានទម្លាក់សម្តេចនរោត្តម សីហនុ ពីតំណែងព្រះប្រមុខរដ្ឋពនៅថ្ងៃទី ១៨ មីនា ឆ្នាំ១៩៧០ ក្រុមគាំទ្ររបបសាធារណរដ្ឋ បាទបង្កើតបក្សនយោបាយចំនួន គឺបក្សសាធារណរដ្ឋបក្សប្រជាធិបតេយ្យបក្សសង្គមសាធារណរដ្ឋ	ត ើ លោក សេ នា ប្រ មុខ Ġ ល ន់ Ġ ន ល់ បាន ទ ម្ល ាក់ សម ្ត េច ព្រ ះ ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ Ġ ពី ត ំណ ែង ព្រ ះ ប្រ មុខ រដ្ឋ នៅ ថ ្ង ៃ Ġ ខែ Ġ ឆ្នាំ ណា Ġ ត ើក ្រ ុម គ ាំ ទ្រ រ ប ប សា ធា រណ រដ្ឋ Ġ បាន បង ្ក ើត ប ក្ស ន យោ បា យ ចំ ន ួន ប៉ ុន ្ម ាន មាន ឈ្មោះ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	82	លោក សេ នា ប្រ មុខ Ġ ល ន់ Ġ ន ល់ Ġ បាន ទ ម្ល ាក់ សម ្ត េច ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ Ġ ពី ត ំណ ែង ព្រ ះ ប្រ មុខ រដ្ឋ ព នៅ ថ ្ង ៃ ទី Ġ ១ ៨ Ġ មី នា Ġ ឆ្នាំ ១៩ ៧០ Ġ ក្រុម គ ាំ ទ្រ រ ប ប សា ធា រណ រដ្ឋ Ġ បាទ បង ្ក ើត ប ក្ស ន យោ បា យ ចំ ន ួន Ġ គ ឺ ប ក្ស សា ធា រណ រដ្ឋ ប ក្ស ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ប ក្ស សង ្ គម សា ធា រណ រដ្ឋ	92	▁តើ លោក សេ នា ប្រ មុខ ▁ល ន់ ▁ន ល់ បាន ទ ម្ល ាក់ សម ្ត េច ព្រ ះ ន រ ោ ត្ត ម ▁សីហនុ ▁ពី ត ំណ ែង ព្រ ះ ប្រ មុខ រដ្ឋ នៅ ថ ្ង ៃ ▁ខែ ▁ឆ្នាំ ណា ▁តើ ក្រុម គ ាំ ទ្រ រ ប ប សា ធា រណ រដ្ឋ ▁បាន ប ង្ក ើត ប ក្ស ន យោ ប ាយ ចំ ន ួន ប៉ ុន ្ មាន មាន ឈ្មោះ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	77	▁លោក សេ នា ប្រ មុខ ▁ល ន់ ▁ន ល់ ▁បាន ទ ម្ល ាក់ សម ្ត េច ន រ ោ ត្ត ម ▁សីហនុ ▁ពី ត ំណ ែង ព្រ ះ ប្រ មុខ រដ្ឋ ព នៅ ថ ្ង ៃ ទី ▁១៨ ▁មីនា ▁ឆ្នាំ ១៩ ៧០ ▁ក្រុម គ ាំ ទ្រ រ ប ប សា ធា រណ រដ្ឋ ▁ បាទ ប ង្ក ើត ប ក្ស ន យោ ប ាយ ចំ ន ួន ▁គឺ ប ក្ស សា ធា រណ រដ្ឋ ប ក្ស ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ប ក្ស ស ង្គ ម សា ធា រណ រដ្ឋ	87
តើគ្រូបង្រៀនត្រូវអនិវត្តសិទ្ធិសេរីភាពយ៉ាងណាខ្លះ ក្នុងមុខរបរវិជ្ជាជីវៈក្នុងគ្រូសារ និងសង្គមជាតិ	null	គ្រូបង្រៀនត្រូវអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងមុខរបរវិជ្ជាជិវៈក្នុងគ្រួសារ និងសង្គមជាតិដូចជា មុខរបរវិជ្ជាជីវៈមានសិទ្ធិគោរពច្បាប់ គោរពម៉ោងពេលធ្វើការ ការគោរពតាមការចាត់តាំងរបស់អង្គភាពបំពេញការងារឪ្យបានត្រឹមត្រូវ គោរពបុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់សិស្ស ទុក្ខលទ្ធភាពឪ្យសិស្សមានសេរីភាពក្នុងការក្នុងបញ្ចេញមតិយោបល់ ក្នុងសង្គម ជួយទំនុកបំរុងគ្រួសារធ្វើឪ្យគ្រួសារជគម្រូមួយក្នុងសង្គមគោរពសេរីភាពប្រព័ន្ធកូនមិនផ្គាច់ការ មិនប្រើហិង្សា ក្នុងសង្គម គោរពច្បាប់រដ្ឋធ្វើការដដើម្បីផលប្រយោជន៍សង្គមបំពេញភារកិច្ចជាប្រជាពលរដ្ឋបោះឆ្នោត បញ្ចេញមតិ	null	គ្រូបង្រៀនត្រូវអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងមុខរបរវិជ្ជាជិវៈក្នុងគ្រួសារ និងសង្គមជាតិដូចជា មុខរបរវិជ្ជាជីវៈមានសិទ្ធិគោរពច្បាប់ គោរពម៉ោងពេលធ្វើការ ការគោរពតាមការចាត់តាំងរបស់អង្គភាពបំពេញការងារឪ្យបានត្រឹមត្រូវ គោរពបុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់សិស្ស ទុក្ខលទ្ធភាពឪ្យសិស្សមានសេរីភាពក្នុងការក្នុងបញ្ចេញមតិយោបល់ ក្នុងសង្គម ជួយទំនុកបំរុងគ្រួសារធ្វើឪ្យគ្រួសារជគម្រូមួយក្នុងសង្គមគោរពសេរីភាពប្រព័ន្ធកូនមិនផ្គាច់ការ មិនប្រើហិង្សា ក្នុងសង្គម គោរពច្បាប់រដ្ឋធ្វើការដដើម្បីផលប្រយោជន៍សង្គមបំពេញភារកិច្ចជាប្រជាពលរដ្ឋបោះឆ្នោត បញ្ចេញមតិ	ត ើ គ្រ ូប ង ្រ ៀន ត្រូវ អ និ វត្ត សិ ទ្ធិ សេ រី ភាព យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ Ġ ក្នុង មុខ រ បរ វិជ្ជា ជីវ ៈ ក្នុង គ្រ ូស ារ ĠâĢĭ និង សង ្ គម ជាតិ Ġ	37	គ្រ ូប ង ្រ ៀន ត្រូវ អនុ វត្ត សិ ទ្ធិ សេ រី ភាព ក្នុង មុខ រ បរ វិជ្ជា ជ ិ វៈ ក្នុង គ្រួសារ ÂłĠ និង សង ្ គម ជាតិ ដូច ជា Ġ មុខ រ បរ វិជ្ជា ជីវ ៈ âĢĭ មាន សិ ទ្ធិ គោ រ ព ច្ បា ប់ Ġ គោ រ ព ម៉ ោង ពេល ធ ្វ ើក ារ Ġ ការ គោ រ ព តា មក ារ ច ាត់ តាំង រ ប ស់ អង្គ ភាព ប ំព េញ ការងារ ឪ ្យ បាន ត្រ ឹម ត្រូវ Ġ គោ រ ព ប ុ គ្គ ល ិក ល ក្ខ ណៈ រ ប ស់ សិ ស្ស Ġ ទុក្ខ ល ទ្ធ ភាព ឪ ្យ សិ ស្ស មាន សេ រី ភាព ក្នុង ការ ក្នុង បញ្ច េញ ម តិ យោ ប ល់ Ġ ក្នុង សង ្ គម Ġ ជ ួយ ទំ នុ ក ប ំ រ ុង គ្រួសារ ធ ្វ ើ ឪ ្យ គ្រួសារ ជ គម ្រ ូម ួយ ក្នុង សង ្ គម âĢĭ គោ រ ព សេ រី ភាព ប្រ ព ័ន ្ ធ កូ ន ម ិន ផ្ គ ាច់ ការ Ġ ម ិន ប្រ ើ ហ ិ ង្ស ា Ġ ក្នុង សង ្ គម Ġ គោ រ ព ច្ បា ប់ រដ្ឋ ធ ្វ ើក ារ ដ ដើម ្ប ី ផល ប្រ យោ ជន ៍ សង ្ គម ប ំព េញ ភា រក ិច ្ច ជា ប្រ ជា ពល រដ្ឋ âĢĭ ប ោះ ឆ្ ន ោត Ġ បញ្ច េញ ម តិ	222	▁តើ គ្រ ូប ង ្រ ៀន ត្រូវ អ និ វត្ត សិ ទ្ធិ សេ រី ភាព យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ▁ក្នុង មុខ រ បរ វិជ្ជា ជីវ ៈ ក្នុង គ្រ ូ សារ ▁និង ស ង្គ ម ជាតិ ▁	36	▁គ្រូបង្រៀន ត្រូវ អនុ វត្ត សិ ទ្ធិ សេ រី ភាព ក្នុង មុខ រ បរ វិជ្ជា ជ ិ វៈ ក្នុង គ្រួសារ ▁និង ស ង្គ ម ជាតិ ដូច ជា ▁មុខរបរ វិជ្ជា ជីវ ៈ ▁មាន សិ ទ្ធិ គ ោរ ព ច ្ប ាប់ ▁គោរព ម៉ ោង ពេល ធ ្វ ើ ការ ▁ការគោរព ត ាម ការ ច ាត់ តាំង រ ប ស់ អង្គ ភាព ប ំព េញ ការងារ ឪ ្យ បាន ត្រ ឹម ត្រូវ ▁គោរព ប ុ គ្គ ល ិក ល ក្ខ ណៈ រ ប ស់ សិ ស្ស ▁ទុក្ខ ល ទ្ធ ភាព ឪ ្យ សិ ស្ស មាន សេ រី ភាព ក្នុង ការ ក្នុង បញ្ច េញ ម តិ យោ ប ល់ ▁ក្នុង ស ង្គ ម ▁ជួយ ទំ ន ុក ប ំ រ ុង គ្រួសារ ធ ្វ ើ ឪ ្យ គ្រួសារ ជ គ ម្រ ូ មួយ ក្នុង ស ង្គ ម ▁គោរព សេ រី ភាព ប្រ ព ័ ន្ធ ក ូន ម ិន ផ្ គ ាច់ ការ ▁មិន ប្រ ើ ហ ិ ង ្សា ▁ក្នុង ស ង្គ ម ▁គោរព ច ្ប ាប់ រដ្ឋ ធ ្វ ើ ការ ដ ដើម ្ប ី ផល ប្រ យោ ជ ន៍ ស ង្គ ម ប ំព េញ ភា រ កិច្ច ជា ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ▁បោះឆ្នោត ▁បញ្ចេញមតិ	194
តម្លៃជាអ្វី តើចំណាត់ថ្នាក់នៃតម្លៃរបស់មនុស្សមានអ្វីខ្លះ ចូរពន្យល់ពីតម្លៃនីមួយៗឱ្យបានក្បោះក្បាយ	null	តម្លៃគឺជាអ្វីៗដែលមនុស្សគ្រប់រូបតែងតែប្រាថ្នាចង់បាន ដើម្បីធ្វើឱ្យជីវិតរបស់ពួកគេរស់នៅក្នុងសង្គមប្រកបដោយសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ និងមានតម្លៃចំណាត់ថ្នាក់នៃតម្លៃរបស់មនុស្សមាន តម្លៃជីវសាស្រ្ត ជាតម្លៃទាក់ទងជាមួយទិដ្ឋភាពនៃជីវិត និងជាហេតុការជីវសាស្រ្តតម្លៃសេដ្ឋកិច្ច ជាតម្លៃដែលទាក់ទងនឹងវត្ថុសម្ភារៈដែលគេប្រើ ឬផ្លាស់ប្តូរទំនិញ និងសេវាកម្ម តម្លៃឥទ្ធិពល ជាតម្លៃដែលគេបានជួបប្រទះក្នុងទំនាក់ទំនងសង្គម សហប្រតិបត្តិការនិងការប្រកួតប្រជែង តម្លៃបញ្ញា ជាតម្លៃដែលគេបានជួបប្រទះនៅក្នុងការពេញចិត្តនឹងការចេះចង់ដឹងប្រកបដោយសុភវិនិច្ឆ័យ និងការប្រើប្រាស់ស្មារតីប្រកបដោយបញ្ញា តម្លៃសោភ័ណ ជាតម្លៃដែលគេបានជួបប្រទះនៅក្នុងការអបអរសាទរ ឬការសរសើរដោយមិនលំអៀងចំពោះសោភ័ណភាពធម្មជាតិ និងសោភ័ណភាពសិល្បៈ	null	តម្លៃគឺជាអ្វីៗដែលមនុស្សគ្រប់រូបតែងតែប្រាថ្នាចង់បាន ដើម្បីធ្វើឱ្យជីវិតរបស់ពួកគេរស់នៅក្នុងសង្គមប្រកបដោយសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ និងមានតម្លៃចំណាត់ថ្នាក់នៃតម្លៃរបស់មនុស្សមាន តម្លៃជីវសាស្រ្ត ជាតម្លៃទាក់ទងជាមួយទិដ្ឋភាពនៃជីវិត និងជាហេតុការជីវសាស្រ្តតម្លៃសេដ្ឋកិច្ច ជាតម្លៃដែលទាក់ទងនឹងវត្ថុសម្ភារៈដែលគេប្រើ ឬផ្លាស់ប្តូរទំនិញ និងសេវាកម្ម តម្លៃឥទ្ធិពល ជាតម្លៃដែលគេបានជួបប្រទះក្នុងទំនាក់ទំនងសង្គម សហប្រតិបត្តិការនិងការប្រកួតប្រជែង តម្លៃបញ្ញា ជាតម្លៃដែលគេបានជួបប្រទះនៅក្នុងការពេញចិត្តនឹងការចេះចង់ដឹងប្រកបដោយសុភវិនិច្ឆ័យ និងការប្រើប្រាស់ស្មារតីប្រកបដោយបញ្ញា តម្លៃសោភ័ណ ជាតម្លៃដែលគេបានជួបប្រទះនៅក្នុងការអបអរសាទរ ឬការសរសើរដោយមិនលំអៀងចំពោះសោភ័ណភាពធម្មជាតិ និងសោភ័ណភាពសិល្បៈ	ត ម្ល ៃ ជា អ ្វី Ġ ត ើ ចំ ណា ត់ ថ្ន ាក់ នៃ ត ម្ល ៃ រ ប ស់ ម នុ ស្ស មាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ច ូរ ព ន្ យ ល់ ពី ត ម្ល ៃ នី មួយ ៗ ឱ្យ បាន ក្ ប ោះ ក្ បា យ Ġ	50	ត ម្ល ៃ គ ឺ ជា អ ្វី ៗ ដ ែល ម នុ ស្ស គ្រ ប់ រូប តែ ង តែ ប្រា ថ្ន ា ច ង់ បាន Ġ ដើម ្ប ី ធ ្វ ើ ឱ្យ ជីវ ិត រ ប ស់ ព ួ ក គ េរ ស់ នៅ ក្នុង សង ្ គម ប្រ ក ប ដោយ សេ ច ក្តី ថ្លៃ ថ្ន ូរ Ġ និង មាន ត ម្ល ៃ ចំ ណា ត់ ថ្ន ាក់ នៃ ត ម្ល ៃ រ ប ស់ ម នុ ស្ស មាន Ġ ត ម្ល ៃ ជីវ សា ស្រ ្ត Ġ ជា ត ម្ល ៃ ទ ាក់ ទ ង ជា មួយ ទិ ដ្ឋ ភាព នៃ ជីវ ិត Ġ និង ជា ហេតុ ការ ជីវ សា ស្រ ្ត ត ម្ល ៃ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ ជា ត ម្ល ៃ ដ ែល ទ ាក់ ទ ង នឹង វ ត្ថ ុស ម្ភ ារ ៈ ដ ែល គ េ ប្រ ើ Ġ ឬ ផ្ល ាស់ ប្ តូ រ ទំ និ ញ Ġ និង សេ វា កម្ម Ġ ត ម្ល ៃ ឥ ទ្ធិ ពល Ġ ជា ត ម្ល ៃ ដ ែល គ េ បាន ជ ួ ប ប្រ ទ ះ ក្នុង ទំ នាក់ ទំ ន ង សង ្ គម Ġ សហប្រតិបត្តិការ និង ការ ប្រកួត ប្រ ជ ែង Ġ ត ម្ល ៃ ប ញ្ញា Ġ ជា ត ម្ល ៃ ដ ែល គ េ បាន ជ ួ ប ប្រ ទ ះ នៅ ក្នុង ការ ព េញ ចិត្ត នឹង ការ ច េះ ច âĢĭ ង់ ដ ឹង ប្រ ក ប ដោយ សុ ភ វិ និ ច្ឆ ័យ Ġ និង ការ ប្រ ើប ្រា ស់ ស្ម ារ តី ប្រ ក ប ដោយ ប ញ្ញា Ġ ត ម្ល ៃ ស ោ ភ ័ ណ Ġ ជា ត ម្ល ៃ ដ ែល គ េ បាន ជ ួ ប ប្រ ទ ះ នៅ ក្នុង ការ អ ប អ រស ា ទ រ Ġ ឬ ការ ស រស ើរ ដោយ ម ិន លំ អ ៀង ចំ ព ោះ ស ោ ភ ័ ណ ភាព ធម្ម ជាតិ Ġ និង ស ោ ភ ័ ណ ភាព សិ ល ្ប ៈ	315	▁តម្លៃ ជា អ ្វី ▁តើ ច ំណ ាត់ ថ្ន ាក់ នៃ ត ម្ល ៃ រ ប ស់ ម នុ ស្ស មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ចូរ ព ន ្យ ល់ ពី ត ម្ល ៃ នី មួយ ៗ ឱ្យ បាន ក ្ប ោះ ក ្ប ាយ ▁	46	▁តម្លៃ គ ឺ ជា អ ្វី ៗ ដ ែល ម នុ ស្ស គ្រ ប់ រូប ត ែង តែ ប្រា ថ្ន ា ច ង់ បាន ▁ដើម្បី ធ ្វ ើ ឱ្យ ជីវ ិត រ ប ស់ ព ួ ក គ េ រស់ នៅ ក្នុង ស ង្គ ម ប្រ ក ប ដោយ ស េច ក្តី ថ្លៃ ថ្ន ូរ ▁និង មាន ត ម្ល ៃ ច ំណ ាត់ ថ្ន ាក់ នៃ ត ម្ល ៃ រ ប ស់ ម នុ ស្ស មាន ▁តម្លៃ ជីវ សា ស្រ ្ត ▁ជា ត ម្ល ៃ ទ ាក់ ទ ង ជា មួយ ទិ ដ្ឋ ភាព នៃ ជីវ ិត ▁និង ជា ហេតុ ការ ជីវ សា ស្រ ្ត ត ម្ល ៃ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁ជា ត ម្ល ៃ ដ ែល ទ ាក់ ទ ង នឹង វ ត្ថ ុស ម្ភ ារ ៈ ដ ែល គ េ ប្រ ើ ▁ឬ ផ្ល ាស់ ប ្ត ូរ ទំ ន ិញ ▁និង សេ វា កម្ម ▁តម្លៃ ឥ ទ្ធិ ពល ▁ជា ត ម្ល ៃ ដ ែល គ េ បាន ជ ួ ប ប្រ ទ ះ ក្នុង ទំ នាក់ ទំ ន ង ស ង្គ ម ▁សហប្រតិបត្តិការ និង ការ ប្រកួត ប្រ ជ ែង ▁តម្លៃ ប ញ្ញា ▁ជា ត ម្ល ៃ ដ ែល គ េ បាន ជ ួ ប ប្រ ទ ះ នៅ ក្នុង ការ ព េញ ចិត្ត នឹង ការ ច េះ ច ▁ ង់ ដ ឹង ប្រ ក ប ដោយ សុ ភ វិ និ ច្ឆ ័យ ▁និង ការ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ស្ម ារ តី ប្រ ក ប ដោយ ប ញ្ញា ▁តម្លៃ ស ោ ភ ័ ណ ▁ជា ត ម្ល ៃ ដ ែល គ េ បាន ជ ួ ប ប្រ ទ ះ នៅ ក្នុង ការ អ ប អ រ សា ទ រ ▁ឬ ការ ស រស ើរ ដោយ ម ិន លំ អ ៀង ច ំព ោះ ស ោ ភ ័ ណ ភាព ធម្ម ជាតិ ▁និង ស ោ ភ ័ ណ ភាព ស ិល ្ប ៈ	303
នៅឆ្នាំ១៩៨៣ តើសហរដ្ឋអាមេរិកប្រកាសសង្រ្គាមផ្កាយជាមួយប្រទេសណា	null	នៅឆ្នាំ១៩៨៣ សហរដ្ឋអាមេរិកប្រកាសសង្រ្គាមផ្កាយជាមួយប្រទេសសហភាពសូវៀត	null	នៅឆ្នាំ១៩៨៣ សហរដ្ឋអាមេរិកប្រកាសសង្រ្គាមផ្កាយជាមួយប្រទេសសហភាពសូវៀត	នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៨ ៣ Ġ ត ើស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ប្រ កាស សង ្រ ្ គ ាម ផ្ កាយ ជា មួយ ប្រ ទេស ណា Ġ	26	នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៨ ៣ Ġ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ប្រ កាស សង ្រ ្ គ ាម ផ្ កាយ ជា មួយ ប្រ ទេស ស ហ ភាព ស ូវ ៀត	30	▁នៅ ឆ្នាំ ១ ៩៨ ៣ ▁តើ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ប្រ កាស សង ្រ ្ គ ាម ផ្ កាយ ជា មួយ ប្រ ទេស ណា ▁	26	▁នៅ ឆ្នាំ ១ ៩៨ ៣ ▁សហរដ្ឋ អា មេ រិក ប្រ កាស សង ្រ ្ គ ាម ផ្ កាយ ជា មួយ ប្រ ទេស ស ហ ភាព ស ូវ ៀត	28
ចូរអ្នកពណ៌នាអំពីពិធីមង្គលការ ឬអាពាហ៍ពិពាហ៍ក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ	null	ពណ៌នាអំពើពិធីមង្គលការ ឬ អាពាហ៍ពិពាហ៍ក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ពិធីមង្គលការ នៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យខុសគ្នាទាំងស្រុងពីមង្គលការតាមទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីខ្មែរកូនកំលោះក្រមុំចំនួនពី៣ទៅ១០ គូក្នុងពិធីតូចហើយពិធីធំមានពី៣០ ទៅ ៥០ គូ ឬរហូតដល់ជាង១០០គូក៏មានការរៀបការ គេរៀបចំប្រារព្ធឡើងក្នុងពិធីរួមក្នុងរាត្រីតែមួយ យុវជនយុវនាទីពុំអនុញ្ញាតឪ្យជ្រើសរើសគូស្រករតាមបំណងរបស់ខ្លួនឡើយ អង្គការឬសង្គមគ្រួសារត្រូវរៀបចំដោយអង្គការដែលអះអាងថា ជាឪពុកម្ដាយរបស់មនុស្សគ្រប់រូប នារីមួយចំនួន ត្រូវបង្ខំឪ្យរៀបការជាមួយយុទ្ធជនពិការដែលរងបួសក្នុងសង្រ្គាមបើគេហ៊ានជំទាស់និងងបំណងអង្គការគេរត្រូវទទួលទណ្ឌកម្មដោយបញ្ចូនទៅការបញ្ជូនទៅការដ្ឋានដាច់ស្រយោលពីលំនៅស្ថាន ឪ្យធ្វើការងារជាទម្ងន់ឬសម្លាប់ចោលតែម្ដង ថ្ងៃរៀបការបុរសនារី ត្រូវឈរជាពីរជួរតាមគូបែរមុខរកគ្នា បន្ទាប់មកប្រធានភូមិបញ្ជាឪ្យគូទាំងនោះចាប់ដៃគ្នាហើយធ្វើការប្ដេជ្ញាចិត្តថា បម្រើអង្គការដោយឥតលក្ខខណ្ឌបន្ទាប់ពីបញ្ជាប់ពិធីរៀបការគ្រួសារថ្មីបានទទួលការអនុញ្ញាតឪ្យរស់នៅជាមួយគ្នាតែពីរថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់មកត្រូវទៅធ្វើការតាមការដ្ឋានដើម ឬ មុខព្រួញថ្មី	null	ពណ៌នាអំពើពិធីមង្គលការ ឬ អាពាហ៍ពិពាហ៍ក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ពិធីមង្គលការ នៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យខុសគ្នាទាំងស្រុងពីមង្គលការតាមទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីខ្មែរកូនកំលោះក្រមុំចំនួនពី៣ទៅ១០ គូក្នុងពិធីតូចហើយពិធីធំមានពី៣០ ទៅ ៥០ គូ ឬរហូតដល់ជាង១០០គូក៏មានការរៀបការ គេរៀបចំប្រារព្ធឡើងក្នុងពិធីរួមក្នុងរាត្រីតែមួយ យុវជនយុវនាទីពុំអនុញ្ញាតឪ្យជ្រើសរើសគូស្រករតាមបំណងរបស់ខ្លួនឡើយ អង្គការឬសង្គមគ្រួសារត្រូវរៀបចំដោយអង្គការដែលអះអាងថា ជាឪពុកម្ដាយរបស់មនុស្សគ្រប់រូប នារីមួយចំនួន ត្រូវបង្ខំឪ្យរៀបការជាមួយយុទ្ធជនពិការដែលរងបួសក្នុងសង្រ្គាមបើគេហ៊ានជំទាស់និងងបំណងអង្គការគេរត្រូវទទួលទណ្ឌកម្មដោយបញ្ចូនទៅការបញ្ជូនទៅការដ្ឋានដាច់ស្រយោលពីលំនៅស្ថាន ឪ្យធ្វើការងារជាទម្ងន់ឬសម្លាប់ចោលតែម្ដង ថ្ងៃរៀបការបុរសនារី ត្រូវឈរជាពីរជួរតាមគូបែរមុខរកគ្នា បន្ទាប់មកប្រធានភូមិបញ្ជាឪ្យគូទាំងនោះចាប់ដៃគ្នាហើយធ្វើការប្ដេជ្ញាចិត្តថា បម្រើអង្គការដោយឥតលក្ខខណ្ឌបន្ទាប់ពីបញ្ជាប់ពិធីរៀបការគ្រួសារថ្មីបានទទួលការអនុញ្ញាតឪ្យរស់នៅជាមួយគ្នាតែពីរថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់មកត្រូវទៅធ្វើការតាមការដ្ឋានដើម ឬ មុខព្រួញថ្មី	ច ូរ អ្នក ព ណ៌ នា អ ំព ី ពិ ធី ម ង្គ ល ការ Ġ ឬ អា ពា ហ៍ ពិ ពា ហ៍ ក្នុង រ ប ប ក ម្ព ុ ជា ប្រ ជា ធិបតេយ្យ Ġ	33	ព ណ៌ នា អ ំព ើ ពិ ធី ម ង្គ ល ការ Ġ ឬ Ġ អា ពា ហ៍ ពិ ពា ហ៍ ក្នុង រ ប ប ក ម្ព ុ ជា ប្រ ជា ធិបតេយ្យ Ġ ពិ ធី ម ង្គ ល ការ Ġ នៅ ក្នុង រ ប ប ក ម្ព ុ ជា ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ខុស គ្នា ទ ាំង ស្រ ុង ពី ម ង្គ ល ការ តា ម ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ ប្រ ព ៃ ណី ខ្ ម ែរ កូ ន កំ ល ោះ ក្រ ម ុំ ចំ ន ួន ពី ៣ ទៅ ១០ Ġ គូ ក្នុង ពិ ធី តូ ច ហើយ ពិ ធី ធ ំ មាន ពី ៣០ Ġ ទៅ Ġ ៥០ Ġ គូ Ġ ឬ រ ហ ូត ដល់ ជា ង ១០ ០ គូ ក ៏ មាន ការ រ ៀប ការ Ġ គ េរ ៀប ចំ ប្រា រ ព្ ធ ឡើង ក្នុង ពិ ធី រួម ក្នុង រា ត្រ ីត ែម ួយ Ġ យ ុ វ ជន យ ុ វ នាទី ពុ ំ អនុ ញ្ញា ត ឪ ្យ ជ្រ ើស រ ើស គូ ស្រ ករ តា ម ប ំណ ង រ ប ស់ ខ្លួន ឡ ើយ ĠâĢĭ Ġ អង្គ ការ ឬ សង ្ គម គ្រួសារ ត្រូវ រៀបចំ ដោយ អង្គ ការ ដ ែល អ ះ អា ង ថា Ġ ជា ឪ ពុ ក ម្ ដា យ រ ប ស់ ម នុ ស្ស គ្រ ប់ រូប Ġ នា រី មួយ ចំ ន ួន Ġ ត្រូវ បង ្ខ ំ ឪ ្យ រ ៀប ការ ជា មួយ យ ុទ្ធ ជន ពិ ការ ដ ែល រ ង ប ួស ក្នុង សង ្រ ្ គ ាម ប ើ គ េ ហ៊ ាន ជំ ទ ាស់ និង ង ប ំណ ង អង្គ ការ គ េរ ត្រូវ ទទួល ទ ណ្ឌ កម្ម ដោយ បញ្ច ូន ទៅ ការ ប ញ្ជ ូន ទៅ ការ ដ្ឋាន ដា ច ់ ស្រ យោ ល ពី លំ នៅ ស្ថាន Ġ ឪ ្យ ធ ្វ ើក ារ ងារ ជា ទ ម្ ង ន់ ឬ សម ្លា ប់ ចោល តែ ម្ ដង Ġ ថ ្ង ៃ រ ៀប ការ ប ុរ ស នា រី Ġ ត្រូវ ឈ រ ជា ពី រ ជ ួរ តា ម គូ ប ែរ មុខ រក គ្នា Ġ បន្ទាប់ មក ប្រ ធាន ភ ូម ិប ញ្ជ ា ឪ ្យ គូ ទ ាំង ន ោះ ច ាប់ ដៃ គ្នា ហើយ ធ ្វ ើក ារ ប្ ដ េ ជ្ញ ា ចិត្ត ថា Ġ ប ម្រ ើ អង្គ ការ ដោយ ឥ ត ល ក្ខ ខ ណ្ឌ បន្ទាប់ ពី បញ្ជា ប់ ពិ ធី រ ៀប ការ គ្រួសារ ថ ្ម ី បាន ទទួល ការ អនុ ញ្ញា ត ឪ ្យ រស់ នៅ ជា មួយ គ្នា តែ ពី រ ថ ្ង ៃ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ Ġ បន្ទាប់ មក ត្រូវ ទៅ ធ ្វ ើក ារ តា មក ារ ដ្ឋាន ដើម Ġ ឬ Ġ មុខ ព្រ ួញ ថ ្ម ី	435	▁ចូរ អ្នក ព ណ៌ នា អ ំព ី ពិ ធី ម ង្គ ល ការ ▁ឬ អា ពា ហ៍ ពិ ពា ហ៍ ក្នុង រ ប ប ក ម្ព ុ ជា ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ▁	32	▁ពណ៌ នា អ ំព ើ ពិ ធី ម ង្គ ល ការ ▁ឬ ▁អាពាហ៍ពិពាហ៍ ក្នុង រ ប ប ក ម្ព ុ ជា ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ▁ពិធី ម ង្គ ល ការ ▁នៅក្នុង រ ប ប ក ម្ព ុ ជា ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ខុស គ្នា ទ ាំង ស្រ ុង ពី ម ង្គ ល ការ ត ាម ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ ប្រ ព ៃ ណី ខ្ ម ែរ ក ូន កំ ល ោះ ក្រ ម ុំ ចំ ន ួន ពី ៣ ទៅ ១០ ▁គូ ក្នុង ពិ ធី ត ូច ហើយ ពិ ធី ធ ំ មាន ពី ៣០ ▁ទៅ ▁៥០ ▁គូ ▁ឬ រ ហ ូត ដល់ ជា ង ១ ០០ គូ ក ៏ មាន ការ រ ៀប ការ ▁គេ រៀបចំ ប្រ ារ ព្ ធ ឡើង ក្នុង ពិ ធី រួម ក្នុង រា ត្រ ី តែ មួយ ▁យុវជន យ ុ វ នាទី ព ុំ អនុ ញ្ញា ត ឪ ្យ ជ្រ ើស រ ើស គូ ស្រ ករ ត ាម ប ំណ ង រ ប ស់ ខ្លួន ឡ ើយ ▁អង្គការ ឬ ស ង្គ ម គ្រួសារ ត្រូវ រៀបចំ ដោយ អង្គ ការ ដ ែល អ ះ អា ង ថា ▁ជា ឪ ព ុក ម្ ដ ាយ រ ប ស់ ម នុ ស្ស គ្រ ប់ រូប ▁នារី មួយ ចំ ន ួន ▁ត្រូវ បង ្ខ ំ ឪ ្យ រ ៀប ការ ជា មួយ យ ុទ្ធ ជន ពិ ការ ដ ែល រ ង ប ួស ក្នុង សង ្រ ្ គ ាម ប ើ គ េ ហ៊ ាន ជំ ទ ាស់ និង ង ប ំណ ង អង្គ ការ គ េរ ត្រូវ ទទួល ទ ណ្ឌ កម្ម ដោយ បញ្ច ូន ទៅ ការ ប ញ្ជ ូន ទៅ ការ ដ្ឋាន ដ ាច់ ស្រ យោ ល ពី លំ នៅ ស្ថាន ▁ឪ ្យ ធ ្វ ើ ការងារ ជា ទ ម្ ង ន់ ឬ ស ម្ល ាប់ ចោល តែ ម្ ដង ▁ថ្ងៃ រ ៀប ការ ប ុរ ស នា រី ▁ត្រូវ ឈ រ ជា ពី រ ជ ួរ ត ាម គូ ប ែរ មុខ រក គ្នា ▁បន្ទាប់មក ប្រ ធាន ភ ូម ិ បញ្ជា ឪ ្យ គូ ទ ាំង ន ោះ ច ាប់ ដៃ គ្នា ហើយ ធ ្វ ើ ការ ប្ ដ េ ជ្ញ ា ចិត្ត ថា ▁បម្រើ អង្គ ការ ដោយ ឥ ត ល ក្ខ ខ ណ្ឌ បន្ទាប់ ពី បញ្ជា ប់ ពិ ធី រ ៀប ការ គ្រួសារ ថ ្ម ី បាន ទទួល ការ អនុ ញ្ញា ត ឪ ្យ រស់ នៅ ជា មួយ គ្នា តែ ពី រ ថ ្ង ៃ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ▁បន្ទាប់មក ត្រូវ ទៅ ធ ្វ ើ ការ ត ាម ការ ដ្ឋាន ដើម ▁ឬ ▁មុខ ព្រ ួញ ថ ្ម ី	411
តើចលនាតស៊ូដើម្បីឯករាជ្យជាតិក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចែកជាប៉ុន្មានផ្នែកអ្វីខ្លះ	null	ចលនាតស៊ូដើម្បីឯករាជ្យជាតិក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចែកជា២ផ្នែកគឺ ការតស៊ូដោយអាវុធដឹកនាំដោយកម្លាំងនៃចលនាតស៊ូខ្មែរឥស្សរៈដែលមានការជួយគាំទ្រពសំណាក់កងកម្លាំងវៀតមិញការតស៊ូដោយសន្តិលវិធីដឹកនាំដោយសម្តេចព្រះនរោត្តមសីហនុនយោបាយការទូត ចលនាតស៊ូដើម្បីឯករាជ្យជាតិក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចែកជា២ផ្នែកគឺ ការតស៊ូដោយសន្តិលវិធីដឹកនាំដោយសម្តេចព្រះនរោត្តមសីហនុនយោបាយការទូត"	null	ចលនាតស៊ូដើម្បីឯករាជ្យជាតិក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចែកជា២ផ្នែកគឺ ការតស៊ូដោយអាវុធដឹកនាំដោយកម្លាំងនៃចលនាតស៊ូខ្មែរឥស្សរៈដែលមានការជួយគាំទ្រពសំណាក់កងកម្លាំងវៀតមិញការតស៊ូដោយសន្តិលវិធីដឹកនាំដោយសម្តេចព្រះនរោត្តមសីហនុនយោបាយការទូត ចលនាតស៊ូដើម្បីឯករាជ្យជាតិក្នុងប្រទេសកម្ពុជាចែកជា២ផ្នែកគឺ ការតស៊ូដោយសន្តិលវិធីដឹកនាំដោយសម្តេចព្រះនរោត្តមសីហនុនយោបាយការទូត"	ត ើ ច ល នា ត ស៊ូ ដើម ្ប ី ឯក រាជ ្យ ជាតិ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ច ែក ជា ប៉ ុន ្ម ាន ផ្ ន ែក អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	36	ច ល នា ត ស៊ូ ដើម ្ប ី ឯក រាជ ្យ ជាតិ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ច ែក ជា ២ ផ្ ន ែក គ ឺ Âł ការ ត ស៊ូ ដោយ អា វុធ ដ ឹក នាំ ដោយ ក ម្ល ាំង នៃ ច ល នា ត ស៊ូ ខ្ ម ែរ ឥ ស្ស រៈ ដ ែល មាន ការ ជ ួយ គ ាំ ទ្រ ព សំ ណា ក់ ក ង ក ម្ល ាំង វ ៀត ម ិញ ការ ត ស៊ូ ដោយ ស ន្ត ិល វិ ធី ដ ឹក នាំ ដោយ សម ្ត េច ព្រ ះ ន រ ោត ្ត ម សី ហ នុ ន យោ បា យក ារ ទូ ត Ġ ច ល នា ត ស៊ូ ដើម ្ប ី ឯក រាជ ្យ ជាតិ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ច ែក ជា ២ ផ្ ន ែក គ ឺ Âł ការ ត ស៊ូ ដោយ ស ន្ត ិល វិ ធី ដ ឹក នាំ ដោយ សម ្ត េច ព្រ ះ ន រ ោត ្ត ម សី ហ នុ ន យោ បា យក ារ ទូ ត "	169	▁តើ ច ល នា ត ស៊ូ ដើម ្ប ី ឯក រាជ ្យ ជាតិ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ច ែក ជា ប៉ ុន ្ មាន ផ្ ន ែក អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	35	▁ចលនា ត ស៊ូ ដើម ្ប ី ឯក រាជ ្យ ជាតិ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ច ែក ជា ២ ផ្ ន ែក គ ឺ ▁ការតស៊ូ ដោយ អា វុធ ដ ឹក នាំ ដោយ ក ម្ល ាំង នៃ ច ល នា ត ស៊ូ ខ្ ម ែរ ឥ ស្ស រៈ ដ ែល មាន ការ ជ ួយ គ ាំ ទ្រ ព ស ំណ ាក់ ក ង ក ម្ល ាំង វ ៀត ម ិញ ការ ត ស៊ូ ដោយ ស ន្ត ិល វិ ធី ដ ឹក នាំ ដោយ សម ្ត េច ព្រ ះ ន រ ោ ត្ត ម សី ហ ន ុន យោ ប ាយ ការ ទ ូត ▁ចលនា ត ស៊ូ ដើម ្ប ី ឯក រាជ ្យ ជាតិ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ច ែក ជា ២ ផ្ ន ែក គ ឺ ▁ការតស៊ូ ដោយ ស ន្ត ិល វិ ធី ដ ឹក នាំ ដោយ សម ្ត េច ព្រ ះ ន រ ោ ត្ត ម សី ហ ន ុន យោ ប ាយ ការ ទ ូត "	161
តើការកសាងវិមានឈ្នះឈ្នះនេះមានគោលបំណងអ្វីខ្លះ	null	គោលបំណងនៃការកសាងវិមានឈ្នះឈ្នះមានដើម្បីជាការចងចាំ និងដឹងគុណដល់ការពុះពារគ្រប់យ៉ាងដើម្បីទទួលបានសន្តិភាពសម្រាប់ជាការបង្ហាញសមិទ្ធផលនានាដែលកម្ពុជាទទួលបានរយៈពេល២០ឆ្នាំ ក្រោយនយោបាយឈ្នះឈ្នះដើម្បីជាកន្លែងសម្រាប់សិក្សាស្វែងយល់អំពីប្រវត្ថិសាស្រ្តនិងចក្ខុវិស័យបែបនេះ	null	គោលបំណងនៃការកសាងវិមានឈ្នះឈ្នះមានដើម្បីជាការចងចាំ និងដឹងគុណដល់ការពុះពារគ្រប់យ៉ាងដើម្បីទទួលបានសន្តិភាពសម្រាប់ជាការបង្ហាញសមិទ្ធផលនានាដែលកម្ពុជាទទួលបានរយៈពេល២០ឆ្នាំ ក្រោយនយោបាយឈ្នះឈ្នះដើម្បីជាកន្លែងសម្រាប់សិក្សាស្វែងយល់អំពីប្រវត្ថិសាស្រ្តនិងចក្ខុវិស័យបែបនេះ	ត ើក ារ ក សា ង វិ មាន ឈ ្ន ះ ឈ ្ន ះ នេះ មាន គោ ល ប ំណ ង អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	26	គោ ល ប ំណ ង នៃ ការ ក សា ង វិ មាន ឈ ្ន ះ ឈ ្ន ះ មាន ដើម ្ប ី ជា ការ ច ង ច ាំ Ġ និង ដ ឹង គុណ ដល់ ការ ពុ ះ ពារ គ្រ ប់ យ៉ាង ដើម ្ប ី ទទួលបាន ស ន្ត ិ ភាព សម ្រា ប់ ជា ការ បង ្ហ ាញ សម ិទ្ធ ផល នា នា ដ ែល ក ម្ព ុ ជា ទទួលបាន រយ ៈ ពេល ២០ ឆ្នាំ Ġ ក្រ ោយ ន យោ បា យ ឈ ្ន ះ ឈ ្ន ះ ដើម ្ប ី ជា កន្លែង សម ្រា ប់ សិ ក្ស ាស ្វ ែង យ ល់ អ ំព ី ប្រ វ ត្ថ ិស ាស ្រ ្ត និង ច ក្ខ ុ វិ ស ័យ ប ែប នេះ	120	▁តើ ការ ក សា ង វិ មាន ឈ ្ន ះ ឈ ្ន ះ នេះ មាន គ ោល ប ំណ ង អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	25	▁គោលបំណង នៃ ការ ក សា ង វិ មាន ឈ ្ន ះ ឈ ្ន ះ មាន ដើម ្ប ី ជា ការ ច ង ច ាំ ▁និង ដ ឹង គុណ ដល់ ការ ព ុះ ពារ គ្រ ប់ យ៉ាង ដើម ្ប ី ទទួលបាន ស ន្ត ិ ភាព ស ម្រ ាប់ ជា ការ ប ង្ហ ាញ សម ិទ្ធ ផល នា នា ដ ែល ក ម្ព ុ ជា ទទួលបាន រយ ៈ ពេល ២០ ឆ្នាំ ▁ក្រោយ ន យោ ប ាយ ឈ ្ន ះ ឈ ្ន ះ ដើម ្ប ី ជា កន្លែង ស ម្រ ាប់ សិ ក្ស ាស ្វ ែង យ ល់ អ ំព ី ប្រ វ ត្ថ ិ សា ស្រ ្ត និង ច ក្ខ ុ វិ ស ័យ ប ែប នេះ	115
តើសង្គមវប្បធម៌អាស៊ានមានគោលបំណងយ៉ាងដូចម្តេច	null	គម្រោងការយុទ្ធសសាស្រ្តបីដែលអាស៊ានបានបង្កើតដើម្បីឲ្យអាស៊ានក្លាយជាសហគមន៍តែមួយនឹងវាសនាតែមួយមានដូចជាៈ សហគមន៍សុវត្ថិភាពនយោបាយអាស៊ាន សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសហគមន៍សង្គមវប្បធម៌អាស៊ាន	null	គម្រោងការយុទ្ធសសាស្រ្តបីដែលអាស៊ានបានបង្កើតដើម្បីឲ្យអាស៊ានក្លាយជាសហគមន៍តែមួយនឹងវាសនាតែមួយមានដូចជាៈ សហគមន៍សុវត្ថិភាពនយោបាយអាស៊ាន សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសហគមន៍សង្គមវប្បធម៌អាស៊ាន	ត ើស ង្គ ម វ ប្ប ធម៌ អា ស៊ ាន មាន គោ ល ប ំណ ង យ៉ាង ដូច ម្ ត េច Ġ	21	គម ្រ ោង ការ យ ុទ្ធ ស សា ស្រ ្ត បី ដ ែល អា ស៊ ាន បាន បង ្ក ើត ដើម ្ប ី ឲ្យ អា ស៊ ាន ក្លា យ ជា ស ហ គមន៍ តែ មួយ âĢĭ នឹង វា ស នា តែ មួយ មាន ដូច ជា ៈ Ġ ស ហ គមន៍ សុ វ ត្ថ ិ ភាព ន យោ បា យ អា ស៊ ាន Ġ ស ហ គមន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង ស ហ គមន៍ សង ្ គម វ ប្ប ធម៌ អា ស៊ ាន âĢĭ	79	▁តើ ស ង្គ ម វ ប្ប ធម៌ អា ស៊ ាន មាន គ ោល ប ំណ ង យ៉ាង ដូច ម ្ត េច ▁	21	▁គម្រោង ការ យ ុទ្ធ ស សា ស្រ ្ត បី ដ ែល អា ស៊ ាន បាន ប ង្ក ើត ដើម ្ប ី ឲ្យ អា ស៊ ាន ក្លា យ ជា ស ហ គមន៍ តែ មួយ ▁នឹង វា ស នា តែ មួយ មាន ដូច ជា ៈ ▁សហគមន៍ សុ វ ត្ថ ិ ភាព ន យោ ប ាយ អា ស៊ ាន ▁សហគមន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁និង ស ហ គមន៍ ស ង្គ ម វ ប្ប ធម៌ អា ស៊ ាន ▁	73
នៅក្នុងវិស័យសង្គម តើរដ្ឋាភិបាលអាឡឺម៉ងខាងលិចបានយកចិត្តទុកដាក់អ្វីខ្លះ	null	នៅក្នុងវិស័យសង្គម តើរដ្ឋាភិបាលអាឡឺម៉ង់ខាងលិចបានយកចិត្តទុកដាក់លើ ប្រាក់ធានារ៉ាប់រងខាងការងារ អ្នកគ្មានការងារធ្វើនិងមនុស្សចាស់ជរា ផ្គល់សិទ្ធិឪ្យស្រ្ដីស្មើគ្នានឹងបុរស ស្រ្ដីមានផ្ទៃពោះត្រូវបានឈប់សម្រាបករយៈពេល ៦ ខែក្រោយពីឆ្លងទន្លេរួច រដ្ឋាភិបាលសង់ផ្ទះថ្មីចំនួយ ១២ លានខ្នង់បន្លែម	null	នៅក្នុងវិស័យសង្គម តើរដ្ឋាភិបាលអាឡឺម៉ង់ខាងលិចបានយកចិត្តទុកដាក់លើ ប្រាក់ធានារ៉ាប់រងខាងការងារ អ្នកគ្មានការងារធ្វើនិងមនុស្សចាស់ជរា ផ្គល់សិទ្ធិឪ្យស្រ្ដីស្មើគ្នានឹងបុរស ស្រ្ដីមានផ្ទៃពោះត្រូវបានឈប់សម្រាបករយៈពេល ៦ ខែក្រោយពីឆ្លងទន្លេរួច រដ្ឋាភិបាលសង់ផ្ទះថ្មីចំនួយ ១២ លានខ្នង់បន្លែម	នៅ ក្នុង វិ ស ័យ សង ្ គម Ġ ត ើរ ដ្ឋា ភិ បាល អា ឡ ឺ ម៉ ង ខា ង ល ិច បាន យកចិត្តទុកដាក់ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	29	នៅ ក្នុង វិ ស ័យ សង ្ គម Ġ ត ើរ ដ្ឋា ភិ បាល អា ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង ល ិច បាន យកចិត្តទុកដាក់ លើ Ġ ប្រា ក់ ធាន ារ៉ា ប់ រ ង ខា ង ការងារ Ġ អ្នក គ ្ម ាន ការងារ ធ ្វ ើន ិ ង ម នុ ស្ស ច ាស់ ជ រា Ġ ផ្ គ ល់ សិ ទ្ធិ ឪ ្យ ស្រ ្ ដ ី ស្ម ើ គ្នា នឹង ប ុរ ស Ġ ស្រ ្ ដ ី មាន ផ្ ទ ៃ ព ោះ ត្រូវ បាន ឈ ប់ សម ្រា ប ករ យ ៈ ពេល Ġ ៦ Ġ ខែ ក្រ ោយ ពី ឆ្ លង ទ ន្ ល េរ ួច Ġ រដ្ឋ ា ភិ បាល សង ់ ផ្ ទ ះ ថ ្ម ី ចំ ន ួយ Ġ ១ ២ Ġ លាន ខ្នង ់ ប ន្ ល ែម	126	▁នៅក្នុង វិ ស ័យ ស ង្គ ម ▁តើ រ ដ្ឋា ភិ បាល អា ឡ ឺ ម៉ ង ខា ង ល ិច បាន យកចិត្តទុកដាក់ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	28	▁នៅក្នុង វិ ស ័យ ស ង្គ ម ▁តើ រ ដ្ឋា ភិ បាល អា ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង ល ិច បាន យកចិត្តទុកដាក់ លើ ▁ប្រាក់ ធាន ារ៉ា ប់ រ ង ខា ង ការងារ ▁អ្នក គ ្ មាន ការងារ ធ ្វ ើ និង ម នុ ស្ស ច ាស់ ជ រា ▁ផ្ គ ល់ សិ ទ្ធិ ឪ ្យ ស្រ ្ ដ ី ស្ម ើ គ្នា នឹង ប ុរ ស ▁ស្រ ្ ដ ី មាន ផ្ ទ ៃ ព ោះ ត្រូវ បាន ឈ ប់ ស ម្រ ាប ក រយ ៈ ពេល ▁៦ ▁ខែ ក្រ ោយ ពី ឆ្ លង ទ ន ្ល េរ ួច ▁រដ្ឋាភិបាល ស ង់ ផ្ ទ ះ ថ ្ម ី ចំ ន ួយ ▁១២ ▁លាន ខ្នង ់ ប ន ្ល ែម	119
ចូរនិយាយរឿងព្រេងក្នុងការបង្កើតរដ្ឋឡាវដំបូង	null	នៅសវទី១៤ មានវិរៈបុរសម្នាក់ឈ្មោះ ហ្វា ង៉ុម ១៣១០ ១៣២០ ព្រះអង្គត្រូវបានបញ្ជូនទៅក្រុងអង្គរអស់ជាច្រើនឆ្នាំ បន្ទាប់មក ទ្រង់ត្រូវបានបញ្ចូនមកហ្លួងព្រះបាងវិញជាមួយនិងបុត្រីស្តេចអង្គរជាព្រះមហេសីឈ្មោះ កែវកញ្ញាអមដោយកងទ័ពមការពារផង បន្ទាប់មក ប្រទេសឡាវគោរពព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទតាមបែបខ្មែរ ត្រូវបានបង្កើតឡើង ការវិលត្រលប់របស់ទ្រង់ គឺបានបង្កើតអាណាចក្រឡាន សាង ឡាន មួយលាន សាង សំរី ដែលមានរាជធានីដែលហ្លួងព្រះបាង	null	នៅសវទី១៤ មានវិរៈបុរសម្នាក់ឈ្មោះ ហ្វា ង៉ុម ១៣១០ ១៣២០ ព្រះអង្គត្រូវបានបញ្ជូនទៅក្រុងអង្គរអស់ជាច្រើនឆ្នាំ បន្ទាប់មក ទ្រង់ត្រូវបានបញ្ចូនមកហ្លួងព្រះបាងវិញជាមួយនិងបុត្រីស្តេចអង្គរជាព្រះមហេសីឈ្មោះ កែវកញ្ញាអមដោយកងទ័ពមការពារផង បន្ទាប់មក ប្រទេសឡាវគោរពព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទតាមបែបខ្មែរ ត្រូវបានបង្កើតឡើង ការវិលត្រលប់របស់ទ្រង់ គឺបានបង្កើតអាណាចក្រឡាន សាង ឡាន មួយលាន សាង សំរី ដែលមានរាជធានីដែលហ្លួងព្រះបាង	ច ូរ និ យា យ រឿង ព្រ េង ក្នុង ការ បង ្ក ើត រដ្ឋ ឡា វ ដំ បូ ង Ġ	19	នៅ ស វ ទី១ ៤ Ġ មាន វិ រៈ ប ុរ សម ្នា ក់ ឈ្មោះ Ġ ហ្វ ា Ġ ង ៉ ុម Ġ ១ ៣ ១០ Ġ ១ ៣ ២០ Ġ ព្រ ះ អង្គ ត្រូវ បាន ប ញ្ជ ូន ទៅ ក្រុង អង្គ រ អ ស់ ជា ច្ រ ើន ឆ្នាំ Ġ បន្ទាប់ មក Ġ ទ្រ ង់ ត្រូវ បាន បញ្ច ូន មក ហ ្ល ួង ព្រ ះ បា ង វិញ ជា មួយ និង ប ុត ្រី ស្ត េច អង្គ រ ជា ព្រ ះ ម ហ េស ី ឈ្មោះ Ġ កែវ ក ញ្ញា អ ម ដោយ ក ង ទ ័ ព មក ារ ពារ ផ ង Ġ បន្ទាប់ មក Ġ ប្រ ទេស ឡា វ គោ រ ព ព្រ ះ ពុ ទ្ធ សា ស នា ថ េរ វា ទ តា ម ប ែប ខ្ ម ែរ Ġ ត្រូវ បាន បង ្ក ើត ឡើង Ġ ការ វិ ល ត្រ ល ប់ រ ប ស់ ទ្រ ង់ Ġ គ ឺ បាន បង ្ក ើត អា ណា ច ក្រ ឡា ន Ġ សា ង Ġ ឡា ន Ġ មួយ លាន Ġ សា ង Ġ សំ រី Ġ ដ ែល មាន រាជ ធាន ី ដ ែល ហ ្ល ួង ព្រ ះ បា ង	176	▁ចូរ ន ិយ ាយ រឿង ព្រ េង ក្នុង ការ ប ង្ក ើត រដ្ឋ ឡា វ ដំ បូ ង ▁	18	▁នៅ ស វ ទី១ ៤ ▁មាន វិ រៈ ប ុរ ស ម្ នាក់ ឈ្មោះ ▁ហ្វា ▁ង៉ ុម ▁១៣ ១០ ▁១៣ ២០ ▁ព្រះអង្គ ត្រូវ បាន ប ញ្ជ ូន ទៅ ក្រុង អង្គ រ អ ស់ ជា ច ្រ ើន ឆ្នាំ ▁បន្ទាប់មក ▁ទ្រង់ ត្រូវ បាន បញ្ច ូន មក ហ ្ល ួង ព្រ ះ ប ាង វិញ ជា មួយ និង ប ុត ្រី ស្ត េច អង្គ រ ជា ព្រ ះ ម ហ េស ី ឈ្មោះ ▁កែវ ក ញ្ញា អ ម ដោយ ក ង ទ ័ ព ម ការពារ ផ ង ▁បន្ទាប់មក ▁ប្រទេស ឡា វ គ ោរ ព ព្រ ះ ព ុទ្ធ សា ស នា ថ េរ វា ទ ត ាម ប ែប ខ្ ម ែរ ▁ត្រូវបាន ប ង្ក ើត ឡើង ▁ការ វិ ល ត្រ ល ប់ រ ប ស់ ទ្រ ង់ ▁គឺ បាន ប ង្ក ើត អា ណា ច ក្រ ឡា ន ▁សាង ▁ឡាន ▁មួយ លាន ▁សាង ▁សំ រី ▁ដែល មាន រាជ ធាន ី ដ ែល ហ ្ល ួង ព្រ ះ ប ាង	159
ក្នុងនាមពុទ្ធសាសនិក គេមានពំនោលមួយឃ្លាពោលថា ៣ក្នុងខ្លួន ៤ ក្នុងសាច់១ សម្រេច ២ ពិចារណា តើពុំនោលនោះមានអត្ថន័យយ៉ាងណា ចូរពន្យល់	null	ក្នុងនាមពុទ្ធសាសនិក មានពំនោលមួយពោលថា ៣ក្នុងខ្លួន ៤ ក្នុងសាច់ ១សម្រេច ២ ពិចារណា ពំនោលនេះមានន័យ៣ ក្នុងខ្លួន សំដៅដល់ ព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ និងព្រះសង្ឃ៤ ក្នុងសាច់ សំដៅដល់ ទឹកដី ភ្លើង និងខ្យល់១ សម្រេច សំដៅដល់ ចិត្ត២ ពិចារណា សំដៅដល់ កម្ម និងផល	null	ក្នុងនាមពុទ្ធសាសនិក មានពំនោលមួយពោលថា ៣ក្នុងខ្លួន ៤ ក្នុងសាច់ ១សម្រេច ២ ពិចារណា ពំនោលនេះមានន័យ៣ ក្នុងខ្លួន សំដៅដល់ ព្រះពុទ្ធ ព្រះធម៌ និងព្រះសង្ឃ៤ ក្នុងសាច់ សំដៅដល់ ទឹកដី ភ្លើង និងខ្យល់១ សម្រេច សំដៅដល់ ចិត្ត២ ពិចារណា សំដៅដល់ កម្ម និងផល	ក្នុង នា ម ពុ ទ្ធ សា ស និ ក Ġ គ េ មាន ព ំ ន ោល មួយ ឃ្លា ព ោល ថា Ġ ៣ ក្នុង ខ្លួន Ġ ៤ Ġ ក្នុង សា ច ់ ១ Ġ សម ្រ េច Ġ ២ Ġ ពិ ចារ ណា Ġ ត ើ ពុ ំ ន ោល ន ោះ មាន អ ត្ថ ន ័យ យ៉ាង ណា Ġ ច ូរ ព ន្ យ ល់ Ġ	58	ក្នុង នា ម ពុ ទ្ធ សា ស និ ក Ġ មាន ព ំ ន ោល មួយ ព ោល ថា Ġ ៣ ក្នុង ខ្លួន Ġ ៤ Ġ ក្នុង សា ច ់ Ġ ១ សម ្រ េច Ġ ២ Ġ ពិ ចារ ណា Ġ ព ំ ន ោល នេះ មាន ន ័យ ៣ Ġ ក្នុង ខ្លួន Ġ សំ ដ ៅ ដល់ Ġ ព្រ ះ ពុ ទ្ធ Ġ ព្រ ះ ធម៌ Ġ និង ព្រ ះ សង ្ ឃ ៤ Ġ ក្នុង សា ច ់ Ġ សំ ដ ៅ ដល់ Ġ ទឹក ដ ី Ġ ភ្លើង Ġ និង ខ្ យ ល់ ១ Ġ សម ្រ េច Ġ សំ ដ ៅ ដល់ Ġ ចិត្ត ២ Ġ ពិ ចារ ណា Ġ សំ ដ ៅ ដល់ Ġ កម្ម Ġ និង ផល	99	▁ក្នុង ន ាម ព ុទ្ធ សា ស ន ិក ▁គេ មាន ព ំ ន ោល មួយ ឃ្លា ព ោល ថា ▁៣ ក្នុង ខ្លួន ▁៤ ▁ក្នុង ស ាច់ ១ ▁សម្រេច ▁២ ▁ពិចារណា ▁តើ ព ុំ ន ោល ន ោះ មាន អ ត្ថ ន ័យ យ៉ាង ណា ▁ចូរ ព ន ្យ ល់ ▁	50	▁ក្នុង ន ាម ព ុទ្ធ សា ស ន ិក ▁មាន ព ំ ន ោល មួយ ព ោល ថា ▁៣ ក្នុង ខ្លួន ▁៤ ▁ក្នុង ស ាច់ ▁១ ស ម្រ េច ▁២ ▁ពិចារណា ▁ព ំ ន ោល នេះ មាន ន ័យ ៣ ▁ក្នុង ខ្លួន ▁សំដៅ ដល់ ▁ព្រះពុទ្ធ ▁ព្រះ ធម៌ ▁និង ព្រ ះ សង ្ ឃ ៤ ▁ក្នុង ស ាច់ ▁សំដៅ ដល់ ▁ទឹកដី ▁ភ្លើង ▁និង ខ្ យ ល់ ១ ▁សម្រេច ▁សំដៅ ដល់ ▁ចិត្ត ២ ▁ពិចារណា ▁សំដៅ ដល់ ▁កម្ម ▁និង ផល	77
អនក្ខរភាពនៅប្រទេសយើងបណ្តាលមកពីមូលហេតុអ្វីខ្លះ	null	អនក្ខរភាពនៅប្រទេសយើង មកពីភាពក្រីក្រទាំងនៅជនបទនិងទីក្រុងកុមារជាច្រើនមិនបានចូលសាលារៀនកុមារខ្លះបានចូលរៀនមួយរយៈពេល ត្រូវបោះបង់ចោលសាលាកុមារទាំងនេះជាកូនអ្នកក្រីក្រដែលត្រូវធ្វើការងារខាងកសិកម្ម ពាណិជ្ជកម្ម រីសិប្បកម្មដើម្បីជួយដោះស្រាយជីវភាពគ្រួសារ	null	អនក្ខរភាពនៅប្រទេសយើង មកពីភាពក្រីក្រទាំងនៅជនបទនិងទីក្រុងកុមារជាច្រើនមិនបានចូលសាលារៀនកុមារខ្លះបានចូលរៀនមួយរយៈពេល ត្រូវបោះបង់ចោលសាលាកុមារទាំងនេះជាកូនអ្នកក្រីក្រដែលត្រូវធ្វើការងារខាងកសិកម្ម ពាណិជ្ជកម្ម រីសិប្បកម្មដើម្បីជួយដោះស្រាយជីវភាពគ្រួសារ	អ ន ក្ខ រ ភាព នៅ ប្រ ទេស យ ើង បណ្ត ាល មក ពី ម ូល ហេតុ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	22	អ ន ក្ខ រ ភាព នៅ ប្រ ទេស យ ើង Ġ មក ពី ភាព ក្រ ី ក្រ ទ ាំង នៅ ជន បទ និង ទី ក្រុង ក ុម ារ ជា ច្ រ ើន ម ិន បាន ចូល សា លា រ ៀន ក ុម ារ ខ្ ល ះ បាន ចូល រ ៀន មួយ រយ ៈ ពេល Ġ ត្រូវ ប ោះ បង់ ចោល សា លា ក ុម ារ ទ ាំង នេះ ជា កូ ន អ្នក ក្រ ី ក្រ ដ ែល ត្រូវ ធ ្វ ើក ារ ងារ ខា ង ក សិ ក âĢĭ ម្ម Ġ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម Ġ រី សិ ប្ប កម្ម ដើម ្ប ី ជ ួយ ដ ោះ ស្រ ាយ ជីវ ភាព គ្រួសារ	108	▁អន ក្ខ រ ភាព នៅ ប្រ ទេស យ ើង បណ្ត ាល មក ពី ម ូល ហេតុ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	21	▁អន ក្ខ រ ភាព នៅ ប្រ ទេស យ ើង ▁មកពី ភាព ក្រ ី ក្រ ទ ាំង នៅ ជន បទ និង ទី ក្រុង ក ុម ារ ជា ច ្រ ើន ម ិន បាន ចូល ស ាល ារ ៀន ក ុម ារ ខ្ ល ះ បាន ចូល រ ៀន មួយ រយ ៈ ពេល ▁ត្រូវ ប ោះ បង់ ចោល សា លា ក ុម ារ ទ ាំង នេះ ជា ក ូន អ្នក ក្រ ី ក្រ ដ ែល ត្រូវ ធ ្វ ើ ការងារ ខា ង ក ស ិក ▁ ម្ម ▁ពាណិជ្ជកម្ម ▁រី សិ ប្ប កម្ម ដើម ្ប ី ជ ួយ ដ ោះ ស្រ ាយ ជីវ ភាព គ្រួសារ	101
តើការកសាងជញ្ជាំងក្រុងប៊ែរឡាំងអាចទប់ស្កាត់ប្រជាជនអាឡឺម៉ងខាងកើតបានឬទេព្រោះអ្វី	null	ការកសាងជញ្ជាំងក្រុងប៊ែរឡាំងមិនអាចទប់ស្កាត់ប្រជាជនអាឡឺម៉ង់ខាងកើតមិនឲ្យរត់ឆ្លងកាត់អាឡឺម៉ង់ខាងលើបានទេ ព្រោះទោះបីជាមានការយាមកាម ឬត្រួតពិនិត្យយ៉ាងតឹងរឹងក៏ដោយ ក៏នៅតែមានជនភៀសខ្លួនតាមផ្លូវរថភ្លើងក្រោមដី ជួនកាលតាមរូងផ្លូវក្រោមដី ឬឆ្លងទៅប្រទេសសង្គមនិយមផ្សេងទៀតដើម្បីបញ្ចៀសរបងនេះ	null	ការកសាងជញ្ជាំងក្រុងប៊ែរឡាំងមិនអាចទប់ស្កាត់ប្រជាជនអាឡឺម៉ង់ខាងកើតមិនឲ្យរត់ឆ្លងកាត់អាឡឺម៉ង់ខាងលើបានទេ ព្រោះទោះបីជាមានការយាមកាម ឬត្រួតពិនិត្យយ៉ាងតឹងរឹងក៏ដោយ ក៏នៅតែមានជនភៀសខ្លួនតាមផ្លូវរថភ្លើងក្រោមដី ជួនកាលតាមរូងផ្លូវក្រោមដី ឬឆ្លងទៅប្រទេសសង្គមនិយមផ្សេងទៀតដើម្បីបញ្ចៀសរបងនេះ	ត ើក ារ ក សា ង ជ ញ្ជ ាំង ក្រុង ប៊ ែរ ឡា ំ ង អា ច ទ ប់ ស្ កាត់ ប្រ ជា ជន អា ឡ ឺ ម៉ ង ខា ង កើត បាន ឬ ទេ ព្រ ោះ អ ្វី Ġ	39	ការ ក សា ង ជ ញ្ជ ាំង ក្រុង ប៊ ែរ ឡា ំ ង ម ិន អា ច ទ ប់ ស្ កាត់ ប្រ ជា ជន អា ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង កើត ម ិន ឲ្យ រ ត់ ឆ្ លង កាត់ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង លើ បាន ទេ Ġ ព្រ ោះ ទ ោះ បី ជា មាន ការ យា មក ាម Ġ ឬ ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ យ៉ាង ត ឹង រ ឹង ក ៏ ដោយ Ġ ក ៏ នៅ តែ មាន ជន ភ ៀស ខ្លួន តា ម ផ្ល ូវ រ ថ ភ្លើង ក្រោម ដ ី Ġ ជ ួន កាល តា ម រ ូង ផ្ល ូវ ក្រោម ដ ី Ġ ឬ ឆ្ លង ទៅ ប្រ ទេស សង ្ គម និយម ផ្ សេ ង ទៀត ដើម ្ប ី បញ្ច ៀស រ បង នេះ	127	▁តើ ការ ក សា ង ជ ញ្ជ ាំង ក្រុង ប៊ ែរ ឡ ាំង អា ច ទ ប់ ស្ កាត់ ប្រ ជា ជន អា ឡ ឺ ម៉ ង ខា ង កើត បាន ឬ ទេ ព្រ ោះ អ ្វី ▁	37	▁ការកសាង ជ ញ្ជ ាំង ក្រុង ប៊ ែរ ឡ ាំង ម ិន អា ច ទ ប់ ស្ កាត់ ប្រ ជា ជន អា ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង កើត ម ិន ឲ្យ រ ត់ ឆ្ លង កាត់ អា ឡ ឺ ម៉ង់ ខា ង លើ បាន ទេ ▁ព្រោះ ទ ោះ បី ជា មាន ការ យា មក ាម ▁ឬ ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ យ៉ាង ត ឹង រ ឹង ក ៏ ដោយ ▁ក៏ នៅ តែ មាន ជន ភ ៀស ខ្លួន ត ាម ផ្ល ូវ រ ថ ភ្លើង ក្រោម ដ ី ▁ជួនកាល ត ាម រ ូង ផ្ល ូវ ក្រោម ដ ី ▁ឬ ឆ្ លង ទៅ ប្រ ទេស ស ង្គ ម និយម ផ្ ស េង ទៀត ដើម ្ប ី បញ្ច ៀស រ បង នេះ	119
ចូរសិក្សាប្រៀបធៀបពីការធ្វើជំរឿននៅឆ្នាំ ១៩២១ និង១៩៩៨ ខុសគ្នាដូចម្ដេច	null	ប្រៀបធៀបពីការធ្វើជំរឿននៅឆ្នាំ ១៩២១ និងឆ្នាំ ១៩៩៨ឆ្នាំ១៩២១ធ្វើឡើងដោយអាណាព្យាបាលបារាំងធ្វើឡើងដើម្បីចង់ដឹងចំនួនមនុស្សប្រុសដែលមានអាយុ២០ឆ្នាំដល់៦០ឆ្នាំធ្វើឡើងដើម្បីគាប់សង្គត់លើប្រជាជនដើម្បីផលប្រយោជន៍អ្នកកាន់អំណាចក្នុងគោលបំណងបម្រើនយោបាយ និងប្រមូលពន្ធដារធ្វើឡើងដោយពួកបារាំងលទ្ធផលមិនបានល្អប្រសើរ ឆ្នាំ១៩៩៨ធ្វើឡើងដោយរាជរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯងចង់ដឹងចំនួនប្រជាជនដែលកំពុងរស់នៅបច្ចុប្បន្នចង់ដឹងពីតម្រួវការរបស់ប្រជាជនគ្មានការគាបសង្កត់លើប្រជាជនដើម្បីផលប្រយោជន៍ប្រទេសជាតិក្នុងគោលបំណងអភិវឌ្ឍប្រទេស ឪ្យមានការរីកចម្រើនមានការឧបត្ថម្ភពីអង្គការសហប្រជាជាតិលទ្ធផលបានល្អប្រសើរនិងប្ររយោជន៍	null	ប្រៀបធៀបពីការធ្វើជំរឿននៅឆ្នាំ ១៩២១ និងឆ្នាំ ១៩៩៨ឆ្នាំ១៩២១ធ្វើឡើងដោយអាណាព្យាបាលបារាំងធ្វើឡើងដើម្បីចង់ដឹងចំនួនមនុស្សប្រុសដែលមានអាយុ២០ឆ្នាំដល់៦០ឆ្នាំធ្វើឡើងដើម្បីគាប់សង្គត់លើប្រជាជនដើម្បីផលប្រយោជន៍អ្នកកាន់អំណាចក្នុងគោលបំណងបម្រើនយោបាយ និងប្រមូលពន្ធដារធ្វើឡើងដោយពួកបារាំងលទ្ធផលមិនបានល្អប្រសើរ ឆ្នាំ១៩៩៨ធ្វើឡើងដោយរាជរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯងចង់ដឹងចំនួនប្រជាជនដែលកំពុងរស់នៅបច្ចុប្បន្នចង់ដឹងពីតម្រួវការរបស់ប្រជាជនគ្មានការគាបសង្កត់លើប្រជាជនដើម្បីផលប្រយោជន៍ប្រទេសជាតិក្នុងគោលបំណងអភិវឌ្ឍប្រទេស ឪ្យមានការរីកចម្រើនមានការឧបត្ថម្ភពីអង្គការសហប្រជាជាតិលទ្ធផលបានល្អប្រសើរនិងប្ររយោជន៍	ច ូរ សិ ក្ស ាប ្រ ៀប ធៀប ពី ការ ធ ្វ ើ ជំ រ ឿន នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ២ ១ Ġ និង ១៩ ៩៨ Ġ ខុស គ្នា ដូច ម្ ដ េច Ġ	30	ប្រ ៀប ធៀប ពី ការ ធ ្វ ើ ជំ រ ឿន នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ២ ១ Ġ និង ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩៨ ឆ្នាំ ១៩ ២ ១ ធ ្វ ើ ឡើង ដោយ អា ណា ព្យា បាល បា រា ំ ង ធ ្វ ើ ឡើង ដើម ្ប ី ច ង់ ដ ឹង ចំ ន ួន ម នុ ស្ស ប្រ ុស ដ ែល មាន អា យ ុ ២០ ឆ្នាំ ដល់ ៦០ ឆ្នាំ ធ ្វ ើ ឡើង ដើម ្ប ី គ ាប់ សង ្ គ ត់ លើ ប្រ ជា ជន ដើម ្ប ី ផល ប្រ យោ ជន ៍ អ្នក កាន់ អ ំណ ា ច ក្នុង គោ ល ប ំណ ង ប ម្រ ើន យោ បា យ Ġ និង ប្រ ម ូល ពន្ធ ដា រ ធ ្វ ើ ឡើង ដោយ ព ួ ក បា រា ំ ង ល ទ្ធ ផល ម ិន បាន ល្អ ប្រសើរ Ġ ឆ្នាំ ១៩ ៩៨ ធ ្វ ើ ឡើង ដោយ រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល ខ្លួន ឯ ង ច ង់ ដ ឹង ចំ ន ួន ប្រ ជា ជន ដ ែល កំ ពុ ង រស់ នៅ ប ច្ច ុប ្ប ន្ន ច ង់ ដ ឹង ពី ត ម្រ ួ វ ការ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន គ ្ម ាន ការ គ ាប សង ្ក ត់ លើ ប្រ ជា ជន ដើម ្ប ី ផល ប្រ យោ ជន ៍ ប្រ ទេស ជាតិ ក្នុង គោ ល ប ំណ ង អភិវឌ្ឍ ប្រ ទេស Ġ ឪ ្យ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន មាន ការ ឧ ប ត្ថ ម្ភ ពី អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ល ទ្ធ ផល បាន ល្អ ប្រសើរ និង ប្រ រយ ោ ជន ៍	258	▁ចូរ ស ិក ្សា ប្រ ៀប ធៀប ពី ការ ធ ្វ ើ ជំ រ ឿន នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ២ ១ ▁និង ១៩ ៩៨ ▁ខុសគ្នា ដូច ម្ ដ េច ▁	28	▁ប្រៀបធៀប ពី ការ ធ ្វ ើ ជំ រ ឿន នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ២ ១ ▁និង ឆ្នាំ ▁១៩ ៩៨ ឆ្នាំ ១៩ ២ ១ ធ ្វ ើ ឡើង ដោយ អា ណា ព្យា បាល ប ារ ាំង ធ ្វ ើ ឡើង ដើម ្ប ី ច ង់ ដ ឹង ចំ ន ួន ម នុ ស្ស ប្រ ុស ដ ែល មាន អ ាយ ុ ២០ ឆ្នាំ ដល់ ៦០ ឆ្នាំ ធ ្វ ើ ឡើង ដើម ្ប ី គ ាប់ ស ង្គ ត់ លើ ប្រ ជា ជន ដើម ្ប ី ផល ប្រ យោ ជ ន៍ អ្នក កាន់ អ ំ ណា ច ក្នុង គ ោល ប ំណ ង ប ម្រ ើន យោ ប ាយ ▁និង ប្រ ម ូល ពន្ធ ដា រ ធ ្វ ើ ឡើង ដោយ ព ួ ក ប ារ ាំង ល ទ្ធ ផល ម ិន បាន ល្អ ប្រសើរ ▁ឆ្នាំ ១៩ ៩៨ ធ ្វ ើ ឡើង ដោយ រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល ខ្លួន ឯ ង ច ង់ ដ ឹង ចំ ន ួន ប្រ ជា ជន ដ ែល ក ំព ុង រស់ នៅ ប ច្ច ុ ប្ប ន្ន ច ង់ ដ ឹង ពី ត ម្រ ួ វ ការ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន គ ្ មាន ការ គ ាប ស ង្ក ត់ លើ ប្រ ជា ជន ដើម ្ប ី ផល ប្រ យោ ជ ន៍ ប្រ ទេស ជាតិ ក្នុង គ ោល ប ំណ ង អភិវឌ្ឍ ប្រ ទេស ▁ឪ ្យ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន មាន ការ ឧ ប ត្ថ ម្ភ ពី អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ល ទ្ធ ផល បាន ល្អ ប្រសើរ និង ប្រ រ យោ ជ ន៍	253
តើរដ្ឋណាខ្លះប្រកាសឯករាជពីសហភាពសូវៀតព្រោះអ្វី	null	រដ្ឋដែលប្រកាសឯករាជ្យពីសូវៀតគឺ ប្រទេសអាឡឺម៉ង់ឆេហហ្គោស្លូវាគឺហុង់គ្រីប៊ុលការីនិងម៉ូឡូញ ព្រោះដោយសារក្រោយពេលឡើងកាន់អំណាចហ្គោបាឆូវបានប្រកាសថានិងមិនអនុញ្ញាតិឱ្យមានការអន្តរាមគមន៍ខាងវិស័យនយោធាទៀតឡើយ	null	រដ្ឋដែលប្រកាសឯករាជ្យពីសូវៀតគឺ ប្រទេសអាឡឺម៉ង់ឆេហហ្គោស្លូវាគឺហុង់គ្រីប៊ុលការីនិងម៉ូឡូញ ព្រោះដោយសារក្រោយពេលឡើងកាន់អំណាចហ្គោបាឆូវបានប្រកាសថានិងមិនអនុញ្ញាតិឱ្យមានការអន្តរាមគមន៍ខាងវិស័យនយោធាទៀតឡើយ	ត ើរ ដ្ឋ ណា ខ្ ល ះ ប្រ កាស ឯក រាជ ពី ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ព្រ ោះ អ ្វី Ġ	22	រដ្ឋ ដ ែល ប្រ កាស ឯក រាជ ្យ ពី ស ូវ ៀត គ ឺ Ġ ប្រ ទេស អា ឡ ឺ ម៉ង់ ឆ េ ហ ហ្គោ ស្ ល ូវ ា គ ឺ ហ ុង ់ គ្រ ី ប៊ ុល ការ ីន ិ ង ម៉ូ ឡូ ញ Ġ ព្រ ោះ ដោយ សារ ក្រ ោយ ពេល ឡើង កាន់ អ ំណ ា ច ហ្គោ បា ឆ ូវ បាន ប្រ កាស ថា និង ម ិន អនុ ញ្ញា តិ ឱ្យ មាន ការ អ ន្ត រា ម គមន៍ ខា ង វិ ស ័យ ន យោ ធា ទៀត ឡ ើយ	90	▁តើ រដ្ឋ ណា ខ្ ល ះ ប្រ កាស ឯក រាជ ពី ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ព្រ ោះ អ ្វី ▁	21	▁រដ្ឋ ដ ែល ប្រ កាស ឯក រាជ ្យ ពី ស ូវ ៀត គ ឺ ▁ប្រទេស អា ឡ ឺ ម៉ង់ ឆ េ ហ ហ្គោ ស ្ល ូវ ា គ ឺ ហ ុ ង់ គ្រ ី ប៊ ុល ការ ី និង ម៉ូ ឡូ ញ ▁ព្រោះ ដោយ សារ ក្រ ោយ ពេល ឡើង កាន់ អ ំ ណា ច ហ្គោ បា ឆ ូវ បាន ប្រ កាស ថា និង ម ិន អនុ ញ្ញា តិ ឱ្យ មាន ការ អ ន្ត រ ាម គមន៍ ខា ង វិ ស ័យ ន យោ ធា ទៀត ឡ ើយ	87
តើរដ្ឋប្រហាទម្លាក់សម្តេចនរោត្តម សីហនុ កើតឡើងនៅឆ្នាំណា	null	រដ្ឋប្រហារទម្លាក់សម្តេចនរោត្តម សីហនុនៅថ្ងៃ ១៨ មីនា ១៩៧០	null	រដ្ឋប្រហារទម្លាក់សម្តេចនរោត្តម សីហនុនៅថ្ងៃ ១៨ មីនា ១៩៧០	ត ើរ ដ្ឋ ប្រ ហា ទ ម្ល ាក់ សម ្ត េច ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ Ġ កើត ឡើង នៅ ឆ្នាំ ណា Ġ	24	រដ្ឋ ប្រហារ ទ ម្ល ាក់ សម ្ត េច ន រ ោត ្ត ម Ġ សី ហ នុ នៅ ថ ្ង ៃ Ġ ១ ៨ Ġ មី នា Ġ ១៩ ៧០	26	▁តើ រដ្ឋ ប្រ ហា ទ ម្ល ាក់ សម ្ត េច ន រ ោ ត្ត ម ▁សីហនុ ▁កើតឡើង នៅ ឆ្នាំ ណា ▁	20	▁រដ្ឋប្រហារ ទ ម្ល ាក់ សម ្ត េច ន រ ោ ត្ត ម ▁សីហនុ នៅ ថ ្ង ៃ ▁១៨ ▁មីនា ▁១៩ ៧០	21
តើនយោបាយពេរ៉េស្រ្តយកាផ្តល់វិបាកអ្វីខ្លះ	null	សូវៀតធ្វើដំណើរទៅកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យបក្សសម្ព័ន្ធវ៉ាសូវី និងអង្គការកូមរកុងត្រូវរំលាយប្រទេសរណបសូវៀតប្រកាសឯករាជ្យការប្រឈមមុខគ្នារវាងកុំមុយនីស្ត និងសេរីត្រូវបញ្ចប់សហភាពសូវៀតត្រូវបាត់ឈ្មោះពីផែនទីពិភពលោក	null	សូវៀតធ្វើដំណើរទៅកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យបក្សសម្ព័ន្ធវ៉ាសូវី និងអង្គការកូមរកុងត្រូវរំលាយប្រទេសរណបសូវៀតប្រកាសឯករាជ្យការប្រឈមមុខគ្នារវាងកុំមុយនីស្ត និងសេរីត្រូវបញ្ចប់សហភាពសូវៀតត្រូវបាត់ឈ្មោះពីផែនទីពិភពលោក	ត ើន យោ បា យ ព េរ ៉ េស ្រ ្ត យក ា ផ្ ត ល់ វិ បា ក អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ	24	ស ូវ ៀត ធ ្វ ើ ដំណើរ ទៅ កាន់ ល ទ្ធិ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ប ក្ស សម ្ ព ័ន ្ ធ វ៉ា ស ូវ ី Ġ និង អង្គ ការ កូ ម រក ុង ត្រូវ រំ លា យ ប្រ ទេស រណ ប ស ូវ ៀត ប្រ កាស ឯក រាជ ្យ ការ ប្រ ឈ ម មុខ គ្នា រ វា ង ក ុំ ម ុយ នី ស្ត Ġ និង សេ រី ត្រូវ បញ្ច ប់ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ត្រូវ បា ត់ ឈ្មោះ ពី ផ ែន ទី ពិ ភព លោក ĠâĢĭ	87	▁តើ ន យោ ប ាយ ព េ រ៉េ ស្រ ្ត យ កា ផ្ ត ល់ វិ ប ាក អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	23	▁សូវៀត ធ ្វ ើ ដំណើរ ទៅ កាន់ ល ទ្ធិ ប្រ ជា ធិបតេយ្យ ប ក្ស ស ម្ព ័ ន្ធ វ៉ា ស ូវ ី ▁និង អង្គ ការ ក ូម រក ុង ត្រូវ រំ ល ាយ ប្រ ទេស រណ ប ស ូវ ៀត ប្រ កាស ឯក រាជ ្យ ការ ប្រ ឈ ម មុខ គ្នា រ វ ាង ក ុំ ម ុយ នី ស្ត ▁និង សេ រី ត្រូវ បញ្ច ប់ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត ត្រូវ ប ាត់ ឈ្មោះ ពី ផ ែន ទី ពិ ភព លោក ▁	83
តើប្រាសាទអង្គរវត្ត និងប្រាសាទបាយ័នកសាងនៅឆ្នាំណា ឧទ្ទិសដល់ទេវអង្គណា	null	ប្រាសាទអង្គរវត្ត និងប្រាសាទបាយ័ន គេពុំដឹងថាចាប់ផ្តើមកសាងនៅឆ្នាំណាទេ តែគេដឹងថាប្រាសាទអង្គរវត្តស្ថិតនៅក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសូរ្យវម៌្មទី២ ពីឆ្នាំ ១១១៣ គស ដល់ ១១៥០គស ចំណែកប្រាសាទបាយ័ន កសាងដោយព្រះបាទជយវម៌្មទី៧ ពីឆ្នាំ ១១៨១គស ដល់ ១១១៨ គស នេះដោយពុំមានសិលាចារឹកណាមួយ បានសរសេរពីការកសាងប្រាសាទនេះ ខុសពីប្រាសាទនានា ដែលមានកាលបរិច្ឆេទច្បាស់លាស់	null	ប្រាសាទអង្គរវត្ត និងប្រាសាទបាយ័ន គេពុំដឹងថាចាប់ផ្តើមកសាងនៅឆ្នាំណាទេ តែគេដឹងថាប្រាសាទអង្គរវត្តស្ថិតនៅក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទសូរ្យវម៌្មទី២ ពីឆ្នាំ ១១១៣ គស ដល់ ១១៥០គស ចំណែកប្រាសាទបាយ័ន កសាងដោយព្រះបាទជយវម៌្មទី៧ ពីឆ្នាំ ១១៨១គស ដល់ ១១១៨ គស នេះដោយពុំមានសិលាចារឹកណាមួយ បានសរសេរពីការកសាងប្រាសាទនេះ ខុសពីប្រាសាទនានា ដែលមានកាលបរិច្ឆេទច្បាស់លាស់	ត ើប ្រា សា ទ អង្គ រ វត្ត Ġ និង ប្រា សា ទ បា យ ័ន ក សា ង នៅ ឆ្នាំ ណា Ġ ឧ ទ្ទ ិស ដល់ ទេ វ អង្គ ណា Ġ	29	ប្រា សា ទ អង្គ រ វត្ត Ġ និង ប្រា សា ទ បា យ ័ន Ġ គ េ ពុ ំ ដ ឹង ថា ច ាប់ ផ្ ត ើម ក សា ង នៅ ឆ្នាំ ណា ទេ Ġ តែ គ េ ដ ឹង ថា ប្រា សា ទ អង្គ រ វត្ត ស្ ថ ិត នៅ ក្នុង រ ជ្ជ កាល ព្រ ះ បាទ ស ូរ ្យ វ ម ៌្ ម ទី ២ Ġ ពី ឆ្នាំ Ġ ១ ១ ១ ៣ Ġ គ ស Ġ ដល់ Ġ ១ ១ ៥០ គ ស Ġ ចំ ណ ែក ប្រា សា ទ បា យ ័ន Ġ ក សា ង ដោយ ព្រ ះ បាទ ជ យ វ ម ៌្ ម ទី ៧ Ġ ពី ឆ្នាំ Ġ ១ ១ ៨ ១ គ ស Ġ ដល់ Ġ ១ ១ ១ ៨ Ġ គ ស âĢĭ Ġ នេះ ដោយ ពុ ំ មាន សិ លា ចារ ឹក ណា មួយ Ġ បាន ស រស េរ ពី ការ ក សា ង ប្រា សា ទ នេះ Ġ ខុស ពី ប្រា សា ទ នា នា Ġ ដ ែល មាន កាល បរ ិច ្ ឆ េ ទ ច្ បា ស់ លាស់	162	▁តើ ប្រា សា ទ អង្គ រ វត្ត ▁និង ប្រា សា ទ ប ាយ ័ន ក សា ង នៅ ឆ្នាំ ណា ▁ឧ ទ្ទ ិស ដល់ ទេ វ អង្គ ណា ▁	28	▁ប្រាសាទ អង្គ រ វត្ត ▁និង ប្រា សា ទ ប ាយ ័ន ▁គេ ព ុំ ដ ឹង ថា ច ាប់ ផ្ ត ើម ក សា ង នៅ ឆ្នាំ ណា ទេ ▁តែ គ េ ដ ឹង ថា ប្រា សា ទ អង្គ រ វត្ត ស ្ថ ិត នៅ ក្នុង រ ជ្ជ កាល ព្រ ះ បាទ ស ូរ ្យ វ ម ៌្ ម ទី ២ ▁ពី ឆ្នាំ ▁១១ ១ ៣ ▁គ ស ▁ដល់ ▁១១ ៥០ គ ស ▁ចំណែក ប្រា សា ទ ប ាយ ័ន ▁កសាង ដោយ ព្រ ះ បាទ ជ យ វ ម ៌្ ម ទី ៧ ▁ពី ឆ្នាំ ▁១១ ៨ ១ គ ស ▁ដល់ ▁១១ ១ ៨ ▁គ ស ▁នេះ ដោយ ព ុំ មាន សិ លា ចារ ឹក ណា មួយ ▁បាន ស រស េរ ពី ការ ក សា ង ប្រា សា ទ នេះ ▁ខុសពី ប្រា សា ទ នា នា ▁ដែល មាន កាល ប រិ ច្ឆ េ ទ ច ្ប ាស់ លាស់	148
តើសហភាពសូវៀតបានបាញ់បង្ហោះយានស្កុតនិចជាលើដំបូងនៅឆ្នាំណាអាកាសយាននិកមានឈ្មោះអ្វី	null	សហភាពសូវៀតបានបាញ់បង្ហោះយានស្កុតនិចជាលើ ដំបូងនៅឆ្នាំ១៩៥៧ដែលមានអាកាសយាននិកឈ្មោះ យូរីហ្គារីន	null	សហភាពសូវៀតបានបាញ់បង្ហោះយានស្កុតនិចជាលើ ដំបូងនៅឆ្នាំ១៩៥៧ដែលមានអាកាសយាននិកឈ្មោះ យូរីហ្គារីន	ត ើស ហ ភាព ស ូវ ៀត បាន បា ញ ់ បង ្ហ ោះ យា ន ស្ ក ុត និ ច ជា លើ ដំ បូ ង នៅ ឆ្នាំ ណា អា កាស យា ន និ ក មាន ឈ្មោះ អ ្វី Ġ	39	ស ហ ភាព ស ូវ ៀត បាន បា ញ ់ បង ្ហ ោះ យា ន ស្ ក ុត និ ច ជា លើ Ġ ដំ បូ ង នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៥ ៧ ដ ែល មាន អា កាស យា ន និ ក ឈ្មោះ Ġ យ ូរ ី ហ្គា រី ន	46	▁តើ ស ហ ភាព ស ូវ ៀត បាន ប ាញ់ ប ង្ហ ោះ យ ាន ស្ ក ុត ន ិច ជា លើ ដំ បូ ង នៅ ឆ្នាំ ណា អា កាស យ ាន ន ិក មាន ឈ្មោះ អ ្វី ▁	38	▁សហភាព ស ូវ ៀត បាន ប ាញ់ ប ង្ហ ោះ យ ាន ស្ ក ុត ន ិច ជា លើ ▁ដំបូង នៅ ឆ្នាំ ១៩ ៥ ៧ ដ ែល មាន អា កាស យ ាន ន ិក ឈ្មោះ ▁យូរ ី ហ្គា រី ន	40
តើដំណាំកៅស៊ូផ្តល់សារៈសំខាន់អ្វីខ្លះដល់សេដ្ឋកិច្ច បរិស្ថាន និងសង្គម	null	ផ្តល់សារៈសំខាន់ដល់សេដ្ឋកិច្ច បរិស្ថាន និងសង្គមដូចជាសេដ្ឋកិច្ចៈ ចូលរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មក្នុងការផ្តល់ប្រាក់ចំណូលក្នុងខឿនសេដ្ឋកិច្ចជាតិជាប្រភពផ្គត់ផ្គង់វត្ថុធាតុដើមសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍ផ្នែកកសិឧស្សាហកម្មសង្គមៈ បង្កើតការងារនៅមូលដ្ឋានជនបទ និងទប់ស្កាត់ការធ្វើចំណាក់ស្រុក មានការអភិវឌ្ឍចូលរួមកាត់បន្ថយភាពក្រីក្របរិស្ថានៈ ទប់ទល់នឹងភាពក្តៅខ្លាំងនៃអាកាសធាតុ ការហូរច្រោះនៃទឹក និងកបង្កើតជាគម្របបៃតងជំនួសព្រៃឈើដែលរិចរិល និងផ្តល់ឈើសម្រាប់ប្រើប្រាស់និងធ្វើអុសដុត	null	ផ្តល់សារៈសំខាន់ដល់សេដ្ឋកិច្ច បរិស្ថាន និងសង្គមដូចជាសេដ្ឋកិច្ចៈ ចូលរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មក្នុងការផ្តល់ប្រាក់ចំណូលក្នុងខឿនសេដ្ឋកិច្ចជាតិជាប្រភពផ្គត់ផ្គង់វត្ថុធាតុដើមសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍ផ្នែកកសិឧស្សាហកម្មសង្គមៈ បង្កើតការងារនៅមូលដ្ឋានជនបទ និងទប់ស្កាត់ការធ្វើចំណាក់ស្រុក មានការអភិវឌ្ឍចូលរួមកាត់បន្ថយភាពក្រីក្របរិស្ថានៈ ទប់ទល់នឹងភាពក្តៅខ្លាំងនៃអាកាសធាតុ ការហូរច្រោះនៃទឹក និងកបង្កើតជាគម្របបៃតងជំនួសព្រៃឈើដែលរិចរិល និងផ្តល់ឈើសម្រាប់ប្រើប្រាស់និងធ្វើអុសដុត	ត ើ ដំ ណា ំ ក ៅ ស៊ូ ផ្ ត ល់ សារ ៈ សំ ខា ន់ អ ្វី ខ្ ល ះ ដល់ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ បរ ិស ្ថ ាន Ġ និង សង ្ គម ĠĠ	33	ផ្ ត ល់ សារ ៈ សំ ខា ន់ ដល់ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ បរ ិស ្ថ ាន Ġ និង សង ្ គម ដូច ជា សេ ដ្ឋ កិច្ច ៈ Ġ ចូលរួមចំណែក យ៉ាង ស កម្ម ក្នុង ការ ផ្ ត ល់ ប្រា ក់ ចំ ណូ ល ក្នុង ខ ឿន សេ ដ្ឋ កិច្ច ជាតិ ជា ប្រ ភព ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង់ វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម សម ្រា ប់ ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ ផ្ ន ែក ក សិ ឧ ស្សា ហ កម្ម សង ្ គម ៈ Ġ បង ្ក ើត ការងារ នៅ ម ូល ដ្ឋាន ជន បទ Ġ និង ទ ប់ ស្ កាត់ ការ ធ ្វ ើ ចំ ណា ក់ ស្រ ុក Ġ មាន ការ អភិវឌ្ឍ ចូល រួម កាត់ បន្ថយ ភាព ក្រ ី ក្រ បរ ិស ្ថ ាន ៈ ĠâĢĭ ទ ប់ ទល់ នឹង ភាព ក្ត ៅ ខ្ លា ំ ង នៃ អា កាស ធាតុ Ġ ការ ហ ូរ ច្ រ ោះ នៃ ទឹក Ġ និង ក បង ្ក ើត ជា គម ្រ ប ប ៃ ត ង ជំ ន ួស ព្រ ៃ ឈ ើ ដ ែល រិ ចរ ិល Ġ និង ផ្ ត ល់ ឈ ើស ម្រ ាប់ ប្រ ើប ្រា ស់ និង ធ ្វ ើ អ ុស ដ ុត	188	▁តើ ដ ំណ ាំ ក ៅ ស៊ូ ផ្ ត ល់ សារ ៈ សំ ខ ាន់ អ ្វី ខ្ ល ះ ដល់ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁បរិស្ថាន ▁និង ស ង្គ ម ▁	29	▁ផ្តល់ សារ ៈ សំ ខ ាន់ ដល់ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁បរិស្ថាន ▁និង ស ង្គ ម ដូច ជា សេ ដ្ឋ កិច្ច ៈ ▁ ចូលរួមចំណែក យ៉ាង ស កម្ម ក្នុង ការ ផ្ ត ល់ ប្រ ាក់ ច ំណ ូល ក្នុង ខ ឿន សេ ដ្ឋ កិច្ច ជាតិ ជា ប្រ ភព ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង់ វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម ស ម្រ ាប់ ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ ផ្ ន ែក ក សិ ឧ ស្សា ហ កម្ម ស ង្គ ម ៈ ▁បង្កើត ការងារ នៅ ម ូល ដ្ឋាន ជន បទ ▁និង ទ ប់ ស្ កាត់ ការ ធ ្វ ើ ច ំណ ាក់ ស្រ ុក ▁មាន ការ អភិវឌ្ឍ ចូល រួម កាត់ បន្ថយ ភាព ក្រ ី ក្រ ប រិ ស្ថាន ៈ ▁ទប់ទល់ នឹង ភាព ក្ត ៅ ខ្ ល ាំង នៃ អា កាស ធាតុ ▁ការ ហ ូរ ច ្រ ោះ នៃ ទឹក ▁និង ក ប ង្ក ើត ជា គ ម្រ ប ប ៃ ត ង ជំ ន ួស ព្រ ៃ ឈ ើ ដ ែល រិ ចរ ិល ▁និង ផ្ ត ល់ ឈ ើស ម្រ ាប់ ប្រ ើ ប្រ ាស់ និង ធ ្វ ើ អ ុស ដ ុត	177
តើផ្ទៃដីកៅស៊ូនៅកម្ពុជាចែកចេញជាប៉ុន្មានប្រភេទអ្វីខ្លះ	null	ចែកចេញជា៣ប្រភេទគឺកៅស៊ូកសិកម្មឧស្សាហកម្ម មានស្រាប់កៅស៊ូក្រុមហ៊ុនដីសប្បទានសេដ្ឋកិច្ចកៅស៊ូគ្រួសារ	null	ចែកចេញជា៣ប្រភេទគឺកៅស៊ូកសិកម្មឧស្សាហកម្ម មានស្រាប់កៅស៊ូក្រុមហ៊ុនដីសប្បទានសេដ្ឋកិច្ចកៅស៊ូគ្រួសារ	ត ើ ផ្ ទ ៃ ដ ី ក ៅ ស៊ូ នៅ ក ម្ព ុ ជា ច ែក ចេញ ជា ប៉ ុន ្ម ាន ប្រ ភ េ ទ អ ្វី ខ្ ល ះ ĠĠ	32	ច ែក ចេញ ជា ៣ ប្រ ភ េ ទ គ ឺ ក ៅ ស៊ូ ក សិ កម្ម ឧ ស្សា ហ កម្ម Ġ មាន ស្រ ាប់ ក ៅ ស៊ូ ក្រុម ហ៊ ុន ដ ី ស ប្ប ទាន សេ ដ្ឋ កិច្ច ក ៅ ស៊ូ គ្រួសារ	42	▁តើ ផ្ ទ ៃ ដ ី ក ៅ ស៊ូ នៅ ក ម្ព ុ ជា ច ែក ចេញ ជា ប៉ ុន ្ មាន ប្រ ភ េ ទ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	31	▁ចែក ចេញ ជា ៣ ប្រ ភ េ ទ គ ឺ ក ៅ ស៊ូ ក សិ កម្ម ឧ ស្សា ហ កម្ម ▁មាន ស្រ ាប់ ក ៅ ស៊ូ ក្រុម ហ៊ ុន ដ ី ស ប្ប ទាន សេ ដ្ឋ កិច្ច ក ៅ ស៊ូ គ្រួសារ	41
តើកៅស៊ូមានប្រភពមកពីប្រទេសណានាំចូលមកប្រទេសកម្ពុជាដោយអ្នកណាហើយមានដាំនៅក្នុងខេត្តណាខ្លះ	null	កៅស៊ូមានប្រភពមកពីប្រទេសប្រេស៊ីល ហើយនាំចូលមកដាំនៅប្រទេសកម្ពុជាដោយក្រុមហ៊ុនបារាំងកាលពីឆ្នាំ ១៩២០ ហើយគេដាំកៅស៊ូនៅតំបន់ដីក្រហម ក្នុងខេត្ត កំពង់ចាម ក្រចេះ រតនគិរី និងព្រះសីហនុ ដាំជាលក្ខណៈគ្រួសារនៅខេត្តស្ទឹងត្រែង មណ្ឌលគិរី សៀមរាប កំពង់ធំ ព្រះវិហារ ពោធ៍សាត់ បាត់ដំបង ប៉ៃលិន	null	កៅស៊ូមានប្រភពមកពីប្រទេសប្រេស៊ីល ហើយនាំចូលមកដាំនៅប្រទេសកម្ពុជាដោយក្រុមហ៊ុនបារាំងកាលពីឆ្នាំ ១៩២០ ហើយគេដាំកៅស៊ូនៅតំបន់ដីក្រហម ក្នុងខេត្ត កំពង់ចាម ក្រចេះ រតនគិរី និងព្រះសីហនុ ដាំជាលក្ខណៈគ្រួសារនៅខេត្តស្ទឹងត្រែង មណ្ឌលគិរី សៀមរាប កំពង់ធំ ព្រះវិហារ ពោធ៍សាត់ បាត់ដំបង ប៉ៃលិន	ត ើក ៅ ស៊ូ មាន ប្រ ភព មក ពី ប្រ ទេស ណា នាំ ចូល មក ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ដោយ អ្នក ណា ហើយ មាន ដា ំ នៅ ក្នុង ខ េត ្ត ណា ខ្ ល ះ ĠĠ	37	ក ៅ ស៊ូ មាន ប្រ ភព មក ពី ប្រ ទេស ប្រ េស ៊ី ល Ġ ហើយ នាំ ចូល មក ដា ំ នៅ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ដោយ ក្រុម ហ៊ ុន បា រា ំ ង កាល ពី ឆ្នាំ Ġ ១៩ ២០ Ġ ហើយ គ េ ដា ំ ក ៅ ស៊ូ នៅ ត ំ ប ន់ ដ ី ក្រ ហ ម Ġ ក្នុង ខ េត ្ត Ġ កំ ព ង់ ច ាម ÂłĠ ក្រ ច េះ Ġ រ ត ន គ ិ រី Ġ និង ព្រ ះ សី ហ នុ Ġ ដា ំ ជា ល ក្ខ ណៈ គ្រួសារ នៅ ខ េត ្ត ស្ទ ឹង ត្រ ែង Ġ ម ណ្ឌ ល គ ិ រី Ġ ស ៀម រា ប Ġ កំ ព ង់ ធ ំ Ġ ព្រ ះ វិ ហា រ Ġ ព ោ ធ ៍ សា ត់ Ġ បា ត់ ដំ បង Ġ ប៉ ៃ ល ិន	131	▁តើ ក ៅ ស៊ូ មាន ប្រ ភព មក ពី ប្រ ទេស ណា នាំ ចូល មក ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ដោយ អ្នក ណា ហើយ មាន ដ ាំ នៅ ក្នុង ខ េ ត្ត ណា ខ្ ល ះ ▁	37	▁កៅស៊ូ មាន ប្រ ភព មក ពី ប្រ ទេស ប្រ េ ស៊ី ល ▁ហើយ នាំ ចូល មក ដ ាំ នៅ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ដោយ ក្រុម ហ៊ ុន ប ារ ាំង កាល ពី ឆ្នាំ ▁១៩ ២០ ▁ហើយ គ េ ដ ាំ ក ៅ ស៊ូ នៅ ត ំ ប ន់ ដ ី ក្រ ហ ម ▁ក្នុង ខ េ ត្ត ▁កំពង់ចាម ▁ក្រចេះ ▁រតនគិរី ▁និង ព្រ ះ សី ហ នុ ▁ដាំ ជា ល ក្ខ ណៈ គ្រួសារ នៅ ខ េ ត្ត ស្ទ ឹង ត្រ ែង ▁មណ្ឌលគិរី ▁សៀមរាប ▁កំពង់ធំ ▁ព្រះវិហារ ▁ព ោ ធ ៍ ស ាត់ ▁បាត់ដំបង ▁ប៉ៃលិន	94
តើប្រព័ន្ធផលិតស្រូវមានលក្ខណៈខុសគ្នាទៅតាមអ្វីខ្លះ ហើយគេចែកប្រព័ន្ធផលិតកម្មស្រូវជាប៉ុន្មានអ្វីខ្លះ ចូររៀបរាប់	null	ខុសប្លែកគ្នាទៅតាមទីតាំងភូមិសាស្រ្ត របបទឹក រដូវដាំដុះ និងកម្រិតត្រួតពិនិត្យផ្សេងៗ គេចែកប្រព័ន្ធផលិតកម្មស្រូវជា៣គឺស្រូវវស្សា ត្រូវបានគេដាំនៅទូទាំងប្រទេសចាប់ពីខែ ឧសភា ដល់តុលា ហើយខេត្តដែលផ្តល់ស្រូវបានច្រើនជាងគេគឺព្រៃវែង តាកែវ បាត់ដំបង បន្ទាយមានជ័យ កំពង់ធំ កំពង់ចាម កំពង់ឆ្នាំង និងស្វាយរៀង រីឯខេត្តដែលផលិតស្រូវមិនគ្រប់គ្រាន់និងតម្រូវការមាន កោះកុង ខេត្តព្រះសីហនុ ប៉ៃលិន និងកែប ស្រូវប្រាំង ធ្វើនៅតំបន់ក្បែរមាត់បឹង ទន្លេ ស្ទឹង ព្រែក ដោយវិធីស្ទូង និងបាចទឹកបញ្ចូលនៅរដូវទឹកស្រក ខេត្តដែលធ្វើស្រូវប្រាំងសំខាន់ៗមានៈ ខេត្តព្រៃវែង តាកែវ កណ្តាល កំពង់ចាម និងកំពង់ឆ្នាំង ស្រូវ ឡើងទឹក ជាប្រភេទស្រូវធ្ងន់ដែលមានរយៈពេលដាំដុះពី ៨ ទៅ៩ ទើបអាចប្រមូលផលបាន ស្រូវឡើងទឹកអាចធន់និងកម្ពស់ទឹក ពី២ m ទៅ ៥ m តំបន់ស្រូវឡើងទឹកសំខាន់ៗស្ថិតនៅជំវិញបឹងទន្លេសាប និងកំហូងនានាតាមបណ្តោយទន្លេមេគង្ក ក្នុងខេត្តកំពង់ចាម ព្រៃវែង និងតាកែវ	null	ខុសប្លែកគ្នាទៅតាមទីតាំងភូមិសាស្រ្ត របបទឹក រដូវដាំដុះ និងកម្រិតត្រួតពិនិត្យផ្សេងៗ គេចែកប្រព័ន្ធផលិតកម្មស្រូវជា៣គឺស្រូវវស្សា ត្រូវបានគេដាំនៅទូទាំងប្រទេសចាប់ពីខែ ឧសភា ដល់តុលា ហើយខេត្តដែលផ្តល់ស្រូវបានច្រើនជាងគេគឺព្រៃវែង តាកែវ បាត់ដំបង បន្ទាយមានជ័យ កំពង់ធំ កំពង់ចាម កំពង់ឆ្នាំង និងស្វាយរៀង រីឯខេត្តដែលផលិតស្រូវមិនគ្រប់គ្រាន់និងតម្រូវការមាន កោះកុង ខេត្តព្រះសីហនុ ប៉ៃលិន និងកែប ស្រូវប្រាំង ធ្វើនៅតំបន់ក្បែរមាត់បឹង ទន្លេ ស្ទឹង ព្រែក ដោយវិធីស្ទូង និងបាចទឹកបញ្ចូលនៅរដូវទឹកស្រក ខេត្តដែលធ្វើស្រូវប្រាំងសំខាន់ៗមានៈ ខេត្តព្រៃវែង តាកែវ កណ្តាល កំពង់ចាម និងកំពង់ឆ្នាំង ស្រូវ ឡើងទឹក ជាប្រភេទស្រូវធ្ងន់ដែលមានរយៈពេលដាំដុះពី ៨ ទៅ៩ ទើបអាចប្រមូលផលបាន ស្រូវឡើងទឹកអាចធន់និងកម្ពស់ទឹក ពី២ m ទៅ ៥ m តំបន់ស្រូវឡើងទឹកសំខាន់ៗស្ថិតនៅជំវិញបឹងទន្លេសាប និងកំហូងនានាតាមបណ្តោយទន្លេមេគង្ក ក្នុងខេត្តកំពង់ចាម ព្រៃវែង និងតាកែវ	ត ើប ្រ ព ័ន ្ ធ ផល ិត ស្រ ូវ មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា ទៅ តា ម អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ហើយ គ េច ែក ប្រ ព ័ន ្ ធ ផល ិត កម្ម ស្រ ូវ ជា ប៉ ុន ្ម ាន អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ច ូរ រ ៀប រា ប់ ĠĠ	55	ខុស ប្លែក គ្នា ទៅ តា ម ទី តាំង ភ ូម ិស ាស ្រ ្ត Ġ រ ប បទ ឹក Ġ រ ដ ូវ ដា ំ ដ ុះ Ġ និង ក ម្រ ិត ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ ផ្ សេ ង ៗ Ġ គ េច ែក ប្រ ព ័ន ្ ធ ផល ិត កម្ម ស្រ ូវ ជា ៣ គ ឺ ស្រ ូវ វ ស្សា ÂłĠ ត្រូវ បាន គ េ ដា ំ នៅ ទូ ទ ាំង ប្រ ទេស ច ាប់ ពី ខែ Ġ ឧ ស ភា Ġ ដល់ ត ុល ា Ġ ហើយ ខ េត ្ត ដ ែល ផ្ ត ល់ ស្រ ូវ បាន ច្ រ ើន ជា ង គ េ គ ឺ ព្រ ៃ វ ែង Ġ តា កែវ Ġ បា ត់ ដំ បង Ġ ប ន្ទ ាយ មាន ជ ័យ Ġ កំ ព ង់ ធ ំ Ġ កំ ព ង់ ច ាម Ġ កំ ព ង់ ឆ្នាំ ង Ġ និង ស្ វា យ រ ៀង Ġ រី ឯ ខ េត ្ត ដ ែល ផល ិត ស្រ ូវ ម ិន គ្រ ប់ គ្រ ាន់ និង ត ម្រ ូវ ការ មាន Ġ ក ោះ ក ុង Ġ ខ េត ្ត ព្រ ះ សី ហ នុ Ġ ប៉ ៃ ល ិន Ġ និង ក ែប Ġ ស្រ ូវ ប្រា ំ ង Ġ ធ ្វ ើន ៅ ត ំ ប ន់ ក្ ប ែរ មា ត់ ប ឹង Ġ ទ ន្ ល េ Ġ ស្ទ ឹង Ġ ព្រ ែក Ġ ដោយ វិ ធី ស្ទ ូង Ġ និង បា ច ទឹក បញ្ចូល âĢĭ នៅ រ ដ ូវ ទឹក ស្រ ក Ġ ខ េត ្ត ដ ែល ធ ្វ ើស ្រ ូវ ប្រា ំ ង សំ ខា ន់ ៗ មាន ៈ Ġ ខ េត ្ត ព្រ ៃ វ ែង Ġ តា កែវ Ġ ក ណ្ត ាល Ġ កំ ព ង់ ច ាម Ġ និង កំ ព ង់ ឆ្នាំ ង Ġ ស្រ ូវ Ġ ឡើង ទឹក ĠÂłÂł Ġ ជា ប្រ ភ េ ទ ស្រ ូវ ធ ្ង ន់ ដ ែល មាន រយ ៈ ពេល ដា ំ ដ ុះ ពី Ġ ៨ Ġ ទៅ ៩ Ġ ទ ើប អា ច ប្រ ម ូល ផល បាន Ġ ស្រ ូវ ឡើង ទឹក អា ច ធ ន់ និង ក ម្ព ស់ ទឹក Ġ ពី ២ Ġm Ġ ទៅ Ġ ៥ Ġm Ġ ត ំ ប ន់ ស្រ ូវ ឡើង ទឹក សំ ខា ន់ ៗ ស្ ថ ិត នៅ ជំ វិញ ប ឹង ទ ន្ ល េស ាប Ġ និង កំ ហ ូង នា នា តា ម បណ្ត ោយ ទ ន្ ល េ មេ គ ង្ក Ġ ក្នុង ខ េត ្ត កំ ព ង់ ច ាម Ġ ព្រ ៃ វ ែង Ġ និង តា កែវ	382	▁តើ ប្រ ព ័ ន្ធ ផល ិត ស្រ ូវ មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា ទៅ ត ាម អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ហើយ គ េច ែក ប្រ ព ័ ន្ធ ផល ិត កម្ម ស្រ ូវ ជា ប៉ ុន ្ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ ▁	51	▁ខុស ប្លែក គ្នា ទៅ ត ាម ទី តាំង ភ ូម ិ សា ស្រ ្ត ▁របប ទឹក ▁រដូវ ដ ាំ ដ ុះ ▁និង ក ម្រ ិត ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ ផ្ ស េង ៗ ▁គេច ែក ប្រ ព ័ ន្ធ ផល ិត កម្ម ស្រ ូវ ជា ៣ គ ឺ ស្រ ូវ វ ស្សា ▁ត្រូវបាន គ េ ដ ាំ នៅ ទូ ទ ាំង ប្រ ទេស ច ាប់ ពី ខែ ▁ឧសភា ▁ដល់ ត ុល ា ▁ហើយ ខ េ ត្ត ដ ែល ផ្ ត ល់ ស្រ ូវ បាន ច ្រ ើន ជា ង គ េ គ ឺ ព្រ ៃ វ ែង ▁តាកែវ ▁បាត់ដំបង ▁បន្ទាយមានជ័យ ▁កំពង់ធំ ▁កំពង់ចាម ▁កំពង់ឆ្នាំង ▁និង ស ្វា យ រ ៀង ▁រីឯ ខ េ ត្ត ដ ែល ផល ិត ស្រ ូវ ម ិន គ្រ ប់ គ្រ ាន់ និង ត ម្រ ូវ ការ មាន ▁កោះកុង ▁ខេត្ត ព្រ ះ សី ហ នុ ▁ប៉ៃលិន ▁និង ក ែប ▁ស្រូវ ប្រ ាំង ▁ធ្វើ នៅ ត ំ ប ន់ ក ្ប ែរ ម ាត់ ប ឹង ▁ទន្លេ ▁ស្ទឹង ▁ព្រែក ▁ដោយ វិ ធី ស្ទ ូង ▁និង បា ច ទឹក បញ្ចូល ▁នៅ រ ដ ូវ ទឹក ស្រ ក ▁ខេត្ត ដ ែល ធ ្វ ើ ស្រ ូវ ប្រ ាំង សំ ខ ាន់ ៗ មាន ៈ ▁ខេត្ត ព្រ ៃ វ ែង ▁តាកែវ ▁កណ្តាល ▁កំពង់ចាម ▁និង ក ំព ង់ ឆ្នាំ ង ▁ស្រូវ ▁ឡើង ទឹក ▁ជា ប្រ ភ េ ទ ស្រ ូវ ធ ្ង ន់ ដ ែល មាន រយ ៈ ពេល ដ ាំ ដ ុះ ពី ▁៨ ▁ទៅ ៩ ▁ទើប អា ច ប្រ ម ូល ផល បាន ▁ស្រូវ ឡើង ទឹក អា ច ធ ន់ និង ក ម្ព ស់ ទឹក ▁ពី ២ ▁m ▁ទៅ ▁៥ ▁m ▁តំបន់ ស្រ ូវ ឡើង ទឹក សំ ខ ាន់ ៗ ស ្ថ ិត នៅ ជំ វិញ ប ឹង ទ ន ្ល េស ាប ▁និង កំ ហ ូង ន ាន ាត ាម បណ្ត ោយ ទ ន ្ល េ មេ គ ង្ក ▁ក្នុង ខ េ ត្ត ក ំព ង់ ច ាម ▁ព្រៃវែង ▁និង តា កែវ	313
តើការធ្វើកសិកម្មបនេចរផ្តល់ផលវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមានអ្វីខ្លះ	null	ការធ្វើកសិកម្មពនេចរផ្តល់ផលវិជ្ជមាននិងអវិជ្ជមានដូចជាផលអវិជ្ជមានៈ នៅតំបន់ដែលមានដង់ស៊ីតេប្រជាជនទាបនឹងមានផ្ទៃដីធំទូលាយសម្រាប់ឲ្យព្រៃដុះឡើងវិញ អាចចូលរួមចំណែកយ៉ាងល្អក្នុងការការពារទីជម្រាលគម្របព្រៃឈើនិងជីវចម្រុះផលអវិជ្ជមានៈ បំផ្លាញខ្ពស់បំផុតដូចជាធ្វើឲ្យមានសំណឹកដី បាត់បង់នូវសាធាតុចិញ្ចឹមសម្រាប់រុក្ខជាតិទឹកជំនន់ ភាពរាំងស្ងួត បាត់បង់ជំរកសត្វ និងថយចុះនូវផលិតភាពកសិកម្ម	null	ការធ្វើកសិកម្មពនេចរផ្តល់ផលវិជ្ជមាននិងអវិជ្ជមានដូចជាផលអវិជ្ជមានៈ នៅតំបន់ដែលមានដង់ស៊ីតេប្រជាជនទាបនឹងមានផ្ទៃដីធំទូលាយសម្រាប់ឲ្យព្រៃដុះឡើងវិញ អាចចូលរួមចំណែកយ៉ាងល្អក្នុងការការពារទីជម្រាលគម្របព្រៃឈើនិងជីវចម្រុះផលអវិជ្ជមានៈ បំផ្លាញខ្ពស់បំផុតដូចជាធ្វើឲ្យមានសំណឹកដី បាត់បង់នូវសាធាតុចិញ្ចឹមសម្រាប់រុក្ខជាតិទឹកជំនន់ ភាពរាំងស្ងួត បាត់បង់ជំរកសត្វ និងថយចុះនូវផលិតភាពកសិកម្ម	ត ើក ារ ធ ្វ ើក សិ កម្ម ប ន េច រ ផ្ ត ល់ ផល វិ ជ្ជ មាន Ġ និង អ វិ ជ្ជ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ĠĠ	29	ការ ធ ្វ ើក សិ កម្ម ព ន េច រ ផ្ ត ល់ ផល វិ ជ្ជ មាន និង អ វិ ជ្ជ មាន ដូច ជា ផល អ វិ ជ្ជ មាន ៈ Ġ នៅ ត ំ ប ន់ ដ ែល មាន ដង ់ ស៊ី ត េ ប្រ ជា ជន ទ ាប នឹង មាន ផ្ ទ ៃ ដ ី ធ ំ ទូ លា យ សម ្រា ប់ ឲ្យ ព្រ ៃ ដ ុះ ឡើង វិញ Ġ អា ច ចូលរួមចំណែក យ៉ាង ល្អ ក្នុង ការ ការពារ ទី ជ ម្រ ាល គម ្រ ប ព្រ ៃ ឈ ើន ិ ង ជីវ ចម្រ ុះ ផល អ វិ ជ្ជ មាន ៈ Ġ ប ំ ផ្ល ាញ ខ្ ព ស់ ប ំ ផ ុត ដូច ជា ធ ្វ ើ ឲ្យ មាន សំ ណ ឹក ដ ី Ġ បា ត់ បង់ ន ូវ សា ធាតុ ច ិញ ្ច ឹម សម ្រា ប់ រ ុក ្ខ ជាតិ ទឹក ជំ ន ន់ Ġ ភាព រា ំ ង ស្ ង ួត Ġ បា ត់ បង់ ជំ រក ស ត ្វ Ġ និង ថ យ ច ុះ ន ូវ ផល ិត ភាព ក សិ កម្ម	173	▁តើ ការ ធ ្វ ើក សិ កម្ម ប ន េច រ ផ្ ត ល់ ផល វិ ជ្ជ មាន ▁និង អ វិ ជ្ជ មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	28	▁ការធ្វើ ក សិ កម្ម ព ន េច រ ផ្ ត ល់ ផល វិ ជ្ជ មាន និង អ វិ ជ្ជ មាន ដូច ជា ផល អ វិ ជ្ជ មាន ៈ ▁នៅ ត ំ ប ន់ ដ ែល មាន ដ ង់ ស៊ី ត េ ប្រ ជា ជន ទ ាប នឹង មាន ផ្ ទ ៃ ដ ី ធ ំ ទ ូល ាយ ស ម្រ ាប់ ឲ្យ ព្រ ៃ ដ ុះ ឡើង វិញ ▁អាច ចូលរួមចំណែក យ៉ាង ល្អ ក្នុង ការ ការពារ ទី ជ ម្រ ាល គ ម្រ ប ព្រ ៃ ឈ ើ និង ជីវ ចម្រ ុះ ផល អ វិ ជ្ជ មាន ៈ ▁បំផ្លាញ ខ្ ព ស់ ប ំ ផ ុត ដូច ជា ធ ្វ ើ ឲ្យ មាន ស ំណ ឹក ដ ី ▁បាត់បង់ ន ូវ សា ធាតុ ច ិ ញ្ច ឹម ស ម្រ ាប់ រ ុ ក្ខ ជាតិ ទឹក ជំ ន ន់ ▁ភាព រ ាំង ស្ ង ួត ▁បាត់បង់ ជំ រក ស ត ្វ ▁និង ថ យ ច ុះ ន ូវ ផល ិត ភាព ក សិ កម្ម	161
តើនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាគេចែកកសិករជាប៉ុន្មានប្រភេទអ្វីខ្លះ	null	ចែកចេញជា៣ប្រភេទគឺកសិករផលិតស្រូវ ឬអ្នកស្រែ និយមធ្វើស្រូវវស្សាលើផ្ទៃដីទំនាប និងមានាការងារផ្សេងទៀតដូចជា ចិញ្ចឹមសត្វ ឡើងត្នោត ចំណាកស្រុកតាមរដូវទៅកាន់ទីប្រជុំជន ឬទីក្រុងដើម្បីរកការងារធ្វើកសិករនៅតំបន់ដីខ្ពស់ ដាំដំណាំអចិន្រ្តៃយ៍ ឬតានរដូវដូចជា ពោត ដំឡូង សណ្តែក ល្ង កសិករធ្វើចំការ ឬកសិករមិនដាំស្រូវ ដាំដំណាំផ្សេងៗនៅតាមបណ្តោយមាត់ទន្លេ មាត់ស្ទឹងនិងដីទួលនានាដូចជា ថ្នាំជក់ បន្លែ ផ្កា	null	ចែកចេញជា៣ប្រភេទគឺកសិករផលិតស្រូវ ឬអ្នកស្រែ និយមធ្វើស្រូវវស្សាលើផ្ទៃដីទំនាប និងមានាការងារផ្សេងទៀតដូចជា ចិញ្ចឹមសត្វ ឡើងត្នោត ចំណាកស្រុកតាមរដូវទៅកាន់ទីប្រជុំជន ឬទីក្រុងដើម្បីរកការងារធ្វើកសិករនៅតំបន់ដីខ្ពស់ ដាំដំណាំអចិន្រ្តៃយ៍ ឬតានរដូវដូចជា ពោត ដំឡូង សណ្តែក ល្ង កសិករធ្វើចំការ ឬកសិករមិនដាំស្រូវ ដាំដំណាំផ្សេងៗនៅតាមបណ្តោយមាត់ទន្លេ មាត់ស្ទឹងនិងដីទួលនានាដូចជា ថ្នាំជក់ បន្លែ ផ្កា	ត ើន ៅ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា គ េច ែក ក សិ ករ ជា ប៉ ុន ្ម ាន ប្រ ភ េ ទ អ ្វី ខ្ ល ះ ĠĠ	30	ច ែក ចេញ ជា ៣ ប្រ ភ េ ទ គ ឺ ក សិ ករ ផល ិត ស្រ ូវ Ġ ឬ អ្នក ស្រ ែ Ġ និយម ធ ្វ ើស ្រ ូវ វ ស្សា លើ ផ្ ទ ៃ ដ ី ទំ នា ប Ġ និង មាន ាក ារ ងារ ផ្ សេ ង ទៀត ដូច ជា Ġ ច ិញ ្ច ឹម ស ត ្វ Ġ ឡើង ត ្ន ោត Ġ ចំ ណា ក ស្រ ុក តា ម រ ដ ូវ ទៅ កាន់ ទី ប្រជុំ ជន Ġ ឬ ទី ក្រុង ដើម ្ប ី រក ការងារ ធ ្វ ើក សិ ករ នៅ ត ំ ប ន់ ដ ី ខ្ ព ស់ Ġ ដា ំ ដំ ណា ំ អ ច ិន ្រ ្ត ៃ យ ៍ Ġ ឬ តា ន រ ដ ូវ ដូច ជា âĢĭ Ġ ព ោត Ġ ដំ ឡូ ង Ġ ស ណ្ត ែក Ġ ល ្ង Ġ ក សិ ករ ធ ្វ ើ ចំ ការ Ġ ឬ ក សិ ករ ម ិន ដា ំ ស្រ ូវ Ġ ដា ំ ដំ ណា ំ ផ្ សេ ង ៗ នៅ តា ម បណ្ត ោយ មា ត់ ទ ន្ ល េ Ġ មា ត់ ស្ទ ឹង និង ដ ី ទ ួល នា នា ដូច ជា Ġ ថ្ន ាំ ជ ក់ Ġ ប ន្ ល ែ Ġ ផ្ កា	191	▁តើ នៅ ក្នុង ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា គ េច ែក ក សិ ករ ជា ប៉ ុន ្ មាន ប្រ ភ េ ទ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	29	▁ចែក ចេញ ជា ៣ ប្រ ភ េ ទ គ ឺ ក សិ ករ ផល ិត ស្រ ូវ ▁ឬ អ្នក ស្រ ែ ▁និយម ធ ្វ ើ ស្រ ូវ វ ស្សា លើ ផ្ ទ ៃ ដ ី ទំ នា ប ▁និង មាន ា ការងារ ផ្ ស េង ទៀត ដូច ជា ▁ចិញ្ចឹម ស ត ្វ ▁ឡើង ត ្ន ោត ▁ចំណាកស្រុក ត ាម រ ដ ូវ ទៅ កាន់ ទី ប្រជុំ ជន ▁ឬ ទី ក្រុង ដើម ្ប ី រក ការងារ ធ ្វ ើក សិ ករ នៅ ត ំ ប ន់ ដ ី ខ្ ព ស់ ▁ដាំ ដ ំណ ាំ អ ច ិន ្រ ្ត ៃ យ ៍ ▁ឬ តា ន រ ដ ូវ ដូច ជា ▁ព ោត ▁ដំឡូង ▁សណ្តែក ▁ល ្ង ▁កសិករ ធ ្វ ើ ចំ ការ ▁ឬ ក សិ ករ ម ិន ដ ាំ ស្រ ូវ ▁ដាំ ដ ំណ ាំ ផ្ ស េង ៗ នៅ ត ាម បណ្ត ោយ ម ាត់ ទ ន ្ល េ ▁មាត់ ស្ទ ឹង និង ដ ី ទ ួល នា នា ដូច ជា ▁ថ្នាំ ជ ក់ ▁បន្លែ ▁ផ្កា	168
តើផលិតកម្មកសិកម្មនៅកម្ពុជាចែកចេញជាប៉ុន្មានផ្នែកសំខាន់ៗ ចូរបញ្ជាក់ពីសារៈសំខាន់សេដ្ឋកិច្ចនៃផ្នែកនីមួយៗ	null	ផលិតកម្មកសិកម្មកម្ពុជាចែកចេញផ្នែកសំខាន់ៗដូចជាដំណាំស្រូវ និងដំណាំរួមផ្សំ បានផ្តល់អាហារសំខាន់សម្រាប់មនុស្សការចិញ្ចឹមសត្វ បានផ្តល់ជាកម្លាំងអូសទាញ និងសាច់ជាអាហារការនេសាទ បានបំពេញតម្រូវការក្នុងប្រទេស និងនាំចេញទៅក្រៅប្រទេសព្រៃឈើ សម្រាប់បំពេញតម្រូវការក្នុងប្រទេស ក្រៅប្រទេស និងផ្តល់រូបិយប័ណ្ណដំណាំកៅស៊ូ ផ្តល់រូបធាតុដើមសម្រាប់ឧស្សាហកម្ម ក្នុងស្រុក និងនាំចេញទៅក្រៅស្រុក	null	ផលិតកម្មកសិកម្មកម្ពុជាចែកចេញផ្នែកសំខាន់ៗដូចជាដំណាំស្រូវ និងដំណាំរួមផ្សំ បានផ្តល់អាហារសំខាន់សម្រាប់មនុស្សការចិញ្ចឹមសត្វ បានផ្តល់ជាកម្លាំងអូសទាញ និងសាច់ជាអាហារការនេសាទ បានបំពេញតម្រូវការក្នុងប្រទេស និងនាំចេញទៅក្រៅប្រទេសព្រៃឈើ សម្រាប់បំពេញតម្រូវការក្នុងប្រទេស ក្រៅប្រទេស និងផ្តល់រូបិយប័ណ្ណដំណាំកៅស៊ូ ផ្តល់រូបធាតុដើមសម្រាប់ឧស្សាហកម្ម ក្នុងស្រុក និងនាំចេញទៅក្រៅស្រុក	ត ើ ផល ិត កម្ម ក សិ កម្ម នៅ ក ម្ព ុ ជា ច ែក ចេញ ជា ប៉ ុន ្ម ាន ផ្ ន ែក សំ ខា ន់ ៗ Ġ ច ូរ បញ្ជា ក់ ពី សារ ៈ សំ ខា ន់ សេ ដ្ឋ កិច្ច នៃ ផ្ ន ែក នី មួយ ៗ ĠĠ	48	ផល ិត កម្ម ក សិ កម្ម ក ម្ព ុ ជា ច ែក ចេញ ផ្ ន ែក សំ ខា ន់ ៗ ដូច ជា ដំ ណា ំ ស្រ ូវ Ġ និង ដំ ណា ំ រួម ផ្ សំ Ġ បាន ផ្ ត ល់ អា ហា រស ំ ខា ន់ សម ្រា ប់ ម នុ ស្ស ការ ច ិញ ្ច ឹម ស ត ្វ Ġ បាន ផ្ ត ល់ ជា ក ម្ល ាំង អូ ស ទ ាញ Ġ និង សា ច ់ ជា អា ហា រក ារ ន េស ា ទ Ġ បាន ប ំព េញ ត ម្រ ូវ ការ ក្នុង ប្រ ទេស Ġ និង នាំ ចេញ ទៅ ក្រ ៅ ប្រ ទេស ព្រ ៃ ឈ ើ Ġ សម ្រា ប់ ប ំព េញ ត ម្រ ូវ ការ ក្នុង ប្រ ទេស Ġ ក្រ ៅ ប្រ ទេស Ġ និង ផ្ ត ល់ រូប ិយ ប ័ ណ្ណ ដំ ណា ំ ក ៅ ស៊ូ Ġ ផ្ ត ល់ រូប ធាតុ ដើម សម ្រា ប់ ឧ ស្សា ហ កម្ម Ġ ក្នុង ស្រ ុក Ġ និង នាំ ចេញ ទៅ ក្រ ៅ ស្រ ុក	162	▁តើ ផល ិត កម្ម ក សិ កម្ម នៅ ក ម្ព ុ ជា ច ែក ចេញ ជា ប៉ ុន ្ មាន ផ្ ន ែក សំ ខ ាន់ ៗ ▁ចូរ បញ្ជា ក់ ពី សារ ៈ សំ ខ ាន់ សេ ដ្ឋ កិច្ច នៃ ផ្ ន ែក នី មួយ ៗ ▁	46	▁ផលិតកម្ម ក សិ កម្ម ក ម្ព ុ ជា ច ែក ចេញ ផ្ ន ែក សំ ខ ាន់ ៗ ដូច ជា ដ ំណ ាំ ស្រ ូវ ▁និង ដ ំណ ាំ រួម ផ្ សំ ▁បាន ផ្ ត ល់ អា ហា រ សំ ខ ាន់ ស ម្រ ាប់ ម នុ ស្ស ការ ច ិ ញ្ច ឹម ស ត ្វ ▁បាន ផ្ ត ល់ ជា ក ម្ល ាំង អូ ស ទ ាញ ▁និង ស ាច់ ជា អា ហា រ ការ ន េ សា ទ ▁បាន ប ំព េញ ត ម្រ ូវ ការ ក្នុង ប្រ ទេស ▁និង នាំ ចេញ ទៅ ក្រ ៅ ប្រ ទេស ព្រ ៃ ឈ ើ ▁សម្រាប់ ប ំព េញ ត ម្រ ូវ ការ ក្នុង ប្រ ទេស ▁ក្រៅ ប្រ ទេស ▁និង ផ្ ត ល់ រូប ិយ ប ័ ណ្ណ ដ ំណ ាំ ក ៅ ស៊ូ ▁ផ្តល់ រូប ធាតុ ដើម ស ម្រ ាប់ ឧ ស្សា ហ កម្ម ▁ក្នុង ស្រ ុក ▁និង នាំ ចេញ ទៅ ក្រ ៅ ស្រ ុក	154
តើប្រព័ន្ធផលិតកម្មកសិកម្មកម្ពុជាចែកចេញជាប៉ុន្មានផ្នែកសំខាន់ៗ អ្វីខ្លះ	null	ចែកចេញជា៤ផ្នែកគឺដំណាំមាន ៥០៧ សូ្រត កៅស៊ូ ពោត សណ្តែក អំពៅ ថ្នាំជក់ ក្រចៅ ល្ង ដំឡូងការចញ្ចឹមសត្វមាន ១៥៥ គោ ក្របី ជ្រូក មាន់ ទានេសាទមាន ២៥០ ទឹកសាប និងទឹកប្រៃ ព្រៃឈើនិងអាជីវកម្មមាន ៦៨ ការប្រកបរបរអាជីវកម្មព្រៃឈើ	null	ចែកចេញជា៤ផ្នែកគឺដំណាំមាន ៥០៧ សូ្រត កៅស៊ូ ពោត សណ្តែក អំពៅ ថ្នាំជក់ ក្រចៅ ល្ង ដំឡូងការចញ្ចឹមសត្វមាន ១៥៥ គោ ក្របី ជ្រូក មាន់ ទានេសាទមាន ២៥០ ទឹកសាប និងទឹកប្រៃ ព្រៃឈើនិងអាជីវកម្មមាន ៦៨ ការប្រកបរបរអាជីវកម្មព្រៃឈើ	ត ើប ្រ ព ័ន ្ ធ ផល ិត កម្ម ក សិ កម្ម ក ម្ព ុ ជា ច ែក ចេញ ជា ប៉ ុន ្ម ាន ផ្ ន ែក សំ ខា ន់ ៗ Ġ អ ្វី ខ្ ល ះ ĠĠ	37	ច ែក ចេញ ជា ៤ ផ្ ន ែក គ ឺ ដំ ណា ំ មាន Ġ ៥០ ៧ Ġ ស ូ ្រ ត Ġ ក ៅ ស៊ូ Ġ ព ោត Ġ ស ណ្ត ែក Ġ អ ំព ៅ Ġ ថ្ន ាំ ជ ក់ Ġ ក្រ ច ៅ Ġ ល ្ង Ġ ដំ ឡូ ង ការ ច ញ្ច ឹម ស ត ្វ មាន Ġ ១ ៥ ៥ Ġ គោ Ġ ក្រ បី âĢĭ Ġ ជ្រ ូក Ġ មាន ់ Ġ ទាន េស ា ទ មាន Ġ ២៥ ០ Ġ ទឹក សា ប Ġ និង ទឹក ប្រ ៃ Ġ ព្រ ៃ ឈ ើន ិ ង អា ជីវ កម្ម មាន Ġ ៦ ៨ ĠâĢĭ ការ ប្រ ក បរ បរ អា ជីវ កម្ម ព្រ ៃ ឈ ើ ĠÂł	99	▁តើ ប្រ ព ័ ន្ធ ផល ិត កម្ម ក សិ កម្ម ក ម្ព ុ ជា ច ែក ចេញ ជា ប៉ ុន ្ មាន ផ្ ន ែក សំ ខ ាន់ ៗ ▁អ្វី ខ្ ល ះ ▁	34	▁ចែក ចេញ ជា ៤ ផ្ ន ែក គ ឺ ដ ំណ ាំ មាន ▁៥០ ៧ ▁សូ ្រ ត ▁កៅស៊ូ ▁ព ោត ▁សណ្តែក ▁អ ំព ៅ ▁ថ្នាំ ជ ក់ ▁ក្រ ច ៅ ▁ល ្ង ▁ដំឡូង ការ ច ញ្ច ឹម ស ត ្វ មាន ▁១៥ ៥ ▁គោ ▁ក្របី ▁ជ្រូក ▁មាន់ ▁ទាន េ សា ទ មាន ▁២ ៥០ ▁ទឹក សា ប ▁និង ទឹក ប្រ ៃ ▁ព្រៃឈើ និង អា ជីវ កម្ម មាន ▁៦ ៨ ▁ការប្រ ក បរ បរ អា ជីវ កម្ម ព្រ ៃ ឈ ើ ▁	81
ហេតុអ្វីបានជាវិស័យកសិកម្មចូលរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មក្នុងការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច	null	បានជាវិស័យកសិកម្មចូលរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មក្នុងការជំរុញកំណើននសេដ្ឋកិច្ចព្រោះវិស័យនេះអាចដោះស្រាយបាននូវការងាររបស់ប្រជាជនបានរហូតដល់ប្រមាណ ៧០តាមរយៈការធ្វើផលិតកម្មនៅក្នុងសមាសភាពនៃអនុវិស័យក្នុងវិស័យកសិកម្មវិស័យនេះអាចផ្តល់នូវប្រភពស្បៀងអាហារសម្រាប់ជីវភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់មនុស្សជាប្រភពផ្គត់ផ្គង់វត្ថុធាតុដើមចម្បងសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍផ្នែកកសិឧស្សាហកម្ម និងជាប្រភពចំណូលជាតិសំខាន់ដែលទទួលបានការធ្វើផលិតកម្ម និងការនាំចេញផលិតមផលកសិកម្មចូលទៅក្នុងទីផ្សារអន្តរជាតិ	null	បានជាវិស័យកសិកម្មចូលរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មក្នុងការជំរុញកំណើននសេដ្ឋកិច្ចព្រោះវិស័យនេះអាចដោះស្រាយបាននូវការងាររបស់ប្រជាជនបានរហូតដល់ប្រមាណ ៧០តាមរយៈការធ្វើផលិតកម្មនៅក្នុងសមាសភាពនៃអនុវិស័យក្នុងវិស័យកសិកម្មវិស័យនេះអាចផ្តល់នូវប្រភពស្បៀងអាហារសម្រាប់ជីវភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់មនុស្សជាប្រភពផ្គត់ផ្គង់វត្ថុធាតុដើមចម្បងសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍផ្នែកកសិឧស្សាហកម្ម និងជាប្រភពចំណូលជាតិសំខាន់ដែលទទួលបានការធ្វើផលិតកម្ម និងការនាំចេញផលិតមផលកសិកម្មចូលទៅក្នុងទីផ្សារអន្តរជាតិ	ហេតុ អ ្វី បាន ជា វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ចូលរួមចំណែក យ៉ាង ស កម្ម ក្នុង ការ ជំ រ ុញ កំ ណ ើន សេ ដ្ឋ កិច្ច ĠĠ	26	បាន ជា វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ចូលរួមចំណែក យ៉ាង ស កម្ម ក្នុង ការ ជំ រ ុញ កំ ណ ើន ន âĢĭ សេ ដ្ឋ កិច្ច ព្រ ោះ វិ ស ័យ នេះ អា ច ដ ោះ ស្រ ាយ បាន ន ូវ ការងារ âĢĭ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន បាន រ ហ ូត ដល់ ប្រ មា ណ Ġ ៧០ តា ម រយ ៈ ការ ធ ្វ ើ ផល ិត កម្ម នៅ ក្នុង សម ាស ភាព នៃ អនុ វិ ស ័យ ក្នុង វិ ស ័យ ក សិ កម្ម វិ ស ័យ âĢĭ នេះ អា ច ផ្ ត ល់ ន ូវ ប្រ ភព ស្ ប ៀង អា ហា រស ម្រ ាប់ ជីវ ភាព ប្រ ច ាំ ថ ្ង ៃ រ ប ស់ ម នុ ស្ស ជា ប្រ ភព ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង់ វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម ច ម្ បង សម ្រា ប់ ការ អភិវឌ្ឍ ផ្ ន ែក ក សិ ឧ ស្សា ហ កម្ម Ġ និង ជា ប្រ ភព ចំ ណូ ល ជាតិ សំ ខា ន់ ដ ែល ទទួលបាន ការ ធ ្វ ើ ផល ិត កម្ម Ġ និង ការ នាំ ចេញ ផល ិត ម ផល ក សិ កម្ម ចូល ទៅ ក្នុង ទី ផ្ សារ អ ន្ត រ ជាតិ	191	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ចូលរួមចំណែក យ៉ាង ស កម្ម ក្នុង ការ ជំ រ ុញ ក ំណ ើន សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁	26	▁បានជា វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ចូលរួមចំណែក យ៉ាង ស កម្ម ក្នុង ការ ជំ រ ុញ ក ំណ ើន ន ▁សេដ្ឋកិច្ច ព្រ ោះ វិ ស ័យ នេះ អា ច ដ ោះ ស្រ ាយ បាន ន ូវ ការងារ ▁របស់ ប្រ ជា ជន បាន រ ហ ូត ដល់ ប្រ មា ណ ▁៧០ ត ាម រយ ៈ ការ ធ ្វ ើ ផល ិត កម្ម នៅ ក្នុង ស មាស ភាព នៃ អនុ វិ ស ័យ ក្នុង វិ ស ័យ ក សិ កម្ម វិ ស ័យ ▁នេះ អា ច ផ្ ត ល់ ន ូវ ប្រ ភព ស ្ប ៀង អា ហា រស ម្រ ាប់ ជីវ ភាព ប្រ ច ាំ ថ ្ង ៃ រ ប ស់ ម នុ ស្ស ជា ប្រ ភព ផ្ គ ត់ ផ្ គ ង់ វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម ច ម្ បង ស ម្រ ាប់ ការ អភិវឌ្ឍ ផ្ ន ែក ក សិ ឧ ស្សា ហ កម្ម ▁និង ជា ប្រ ភព ច ំណ ូល ជាតិ សំ ខ ាន់ ដ ែល ទទួលបាន ការ ធ ្វ ើ ផល ិត កម្ម ▁និង ការ នាំ ចេញ ផល ិត ម ផល ក សិ កម្ម ចូល ទៅ ក្នុង ទី ផ្ សារ អ ន្ត រ ជាតិ	186
តើនៅក្នុងវិស័យកសិកម្មកម្ពុជាផ្តល់សារៈសំខាន់អ្វីខ្លះ	null	វិស័យកសិកម្មកម្ពុជាផ្តល់សារៈសំខាន់រួមចំណែកកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជនកម្ពុជាដោយផ្តល់ការងារដល់ប្រជាជនបានយ៉ាងច្រើនព្រោះមានរហូតដល់ ៧២៣០ នៃប្រជាជនទាំងអស់ ៨០៥ នៃប្រជាជនរស់នៅជនបទ ឆ្នាំ ២០០៨ ជាប្រភពចំណូលជាតិដ៏សំខាន់ដែលរួមចំណែកក្នុង GDP បាន ៣៤៤ នៅឆ្នាំ២០០៨ ផលិតកម្មនិងការនាំចេញផលិតផលកសិកម្ម ផ្តល់នូវប្រភពស្បៀងអាហារសម្រាប់ជីវភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាជាប្រភពផ្តល់វវត្ថុធាតុដើមចម្បងសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍកសិកម្មឧស្សាហកម្ម	null	វិស័យកសិកម្មកម្ពុជាផ្តល់សារៈសំខាន់រួមចំណែកកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជនកម្ពុជាដោយផ្តល់ការងារដល់ប្រជាជនបានយ៉ាងច្រើនព្រោះមានរហូតដល់ ៧២៣០ នៃប្រជាជនទាំងអស់ ៨០៥ នៃប្រជាជនរស់នៅជនបទ ឆ្នាំ ២០០៨ ជាប្រភពចំណូលជាតិដ៏សំខាន់ដែលរួមចំណែកក្នុង GDP បាន ៣៤៤ នៅឆ្នាំ២០០៨ ផលិតកម្មនិងការនាំចេញផលិតផលកសិកម្ម ផ្តល់នូវប្រភពស្បៀងអាហារសម្រាប់ជីវភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាជាប្រភពផ្តល់វវត្ថុធាតុដើមចម្បងសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍកសិកម្មឧស្សាហកម្ម	ត ើន ៅ ក្នុង វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ក ម្ព ុ ជា ផ្ ត ល់ សារ ៈ សំ ខា ន់ អ ្វី ខ្ ល ះ ĠĠ	27	វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ក ម្ព ុ ជា ផ្ ត ល់ សារ ៈ សំ ខា ន់ រួម ចំ ណ ែក កាត់ បន្ថយ ភាព ក្រ ី ក្រ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ដោយ ផ្ ត ល់ ការងារ ដល់ ប្រ ជា ជន បាន យ៉ាង ច្ រ ើន ព្រ ោះ មាន រ ហ ូត ដល់ Ġ ៧ ២ ៣០ Ġ នៃ ប្រ ជា ជន âĢĭ ទ ាំង អ ស់ Ġ ៨០ ៥ Ġ នៃ ប្រ ជា ជន រស់ នៅ ជន បទ Ġ ឆ្នាំ Ġ ២០ ០ ៨ Ġ ជា ប្រ ភព ចំ ណូ ល ជាតិ ដ ៏ សំ ខា ន់ ដ ែល រួម ចំ ណ ែក ក្នុង ĠGDP Ġ បាន Ġ ៣ ៤ ៤ Ġ នៅ ឆ្នាំ ២០ ០ ៨ Ġ ផល ិត កម្ម និង ការ នាំ ចេញ ផល ិត ផល ក សិ កម្ម Ġ ផ្ ត ល់ ន ូវ ប្រ ភព ស្ ប ៀង អា ហា រស ម្រ ាប់ ជីវ ភាព ប្រ ច ាំ ថ ្ង ៃ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ជា ប្រ ភព ផ្ ត ល់ វ វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម ច ម្ បង សម ្រា ប់ ការ អភិវឌ្ឍ ក សិ កម្ម ឧ ស្សា ហ កម្ម	185	▁តើ នៅ ក្នុង វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ក ម្ព ុ ជា ផ្ ត ល់ សារ ៈ សំ ខ ាន់ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	26	▁វិស័យ ក សិ កម្ម ក ម្ព ុ ជា ផ្ ត ល់ សារ ៈ សំ ខ ាន់ រួម ច ំណ ែក កាត់ បន្ថយ ភាព ក្រ ី ក្រ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ដោយ ផ្ ត ល់ ការងារ ដល់ ប្រ ជា ជន បាន យ៉ាង ច ្រ ើន ព្រ ោះ មាន រ ហ ូត ដល់ ▁៧ ២ ៣០ ▁នៃ ប្រ ជា ជន ▁ទាំងអស់ ▁៨០ ៥ ▁នៃ ប្រ ជា ជន រស់ នៅ ជន បទ ▁ឆ្នាំ ▁២០០៨ ▁ជា ប្រ ភព ច ំណ ូល ជាតិ ដ ៏ សំ ខ ាន់ ដ ែល រួម ច ំណ ែក ក្នុង ▁GDP ▁បាន ▁៣៤ ៤ ▁នៅ ឆ្នាំ ២ ០០ ៨ ▁ផលិតកម្ម និង ការ នាំ ចេញ ផល ិត ផល ក សិ កម្ម ▁ផ្តល់ ន ូវ ប្រ ភព ស ្ប ៀង អា ហា រស ម្រ ាប់ ជីវ ភាព ប្រ ច ាំ ថ ្ង ៃ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ជា ប្រ ភព ផ្ ត ល់ វ វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម ច ម្ បង ស ម្រ ាប់ ការ អភិវឌ្ឍ ក សិ កម្ម ឧ ស្សា ហ កម្ម	173
ប្រទេសកម្ពុជាចាប់មអនុវត្តន៍សេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរីចាប់ពីឆ្នាំណា តើមានការរីកចម្រើនដូចម្តេច	null	ប្រទេសកម្ពុជាចាប់អនុវត្តន៍សេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរីចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៣ ការរីកចម្រើនសហគ្រាសរដ្ឋមួយចំនួនត្រូវបានជួលផ្ទេរឬលក់ទៅឲ្យឯកជនសហគ្រាសមួយចំនួនត្រូវបានកែទម្រង់ជាថ្មីផ្នែកឯកជនមានកម្លាំងរឹងមាំ អាចបំពេញបន្ថែមវិនិយោគសាធារណៈក្នុងវិស័យសង្គមកិច្ចបង្កើតការងារជំនាញ ដល់ប្រជាជនពង្រឹងវិស័យឯកជន និងវិនិយោគទុន	null	ប្រទេសកម្ពុជាចាប់អនុវត្តន៍សេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរីចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៣ ការរីកចម្រើនសហគ្រាសរដ្ឋមួយចំនួនត្រូវបានជួលផ្ទេរឬលក់ទៅឲ្យឯកជនសហគ្រាសមួយចំនួនត្រូវបានកែទម្រង់ជាថ្មីផ្នែកឯកជនមានកម្លាំងរឹងមាំ អាចបំពេញបន្ថែមវិនិយោគសាធារណៈក្នុងវិស័យសង្គមកិច្ចបង្កើតការងារជំនាញ ដល់ប្រជាជនពង្រឹងវិស័យឯកជន និងវិនិយោគទុន	ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ច ាប់ ម អនុ វត្ត ន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ទី ផ្ សារ សេ រី ច ាប់ ពី ឆ្នាំ ណា Ġ ត ើម ាន ការ រី ក ចម្រ ើន ដូច ម្ ត េច ĠĠ	37	ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ច ាប់ អនុ វត្ត ន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ទី ផ្ សារ សេ រី ច ាប់ ពី ឆ្នាំ ១៩ ៩ ៣ Ġ ការ រី ក ចម្រ ើន ស ហ គ្រ ាស រដ្ឋ មួយ ចំ ន ួន ត្រូវ បាន ជ ួល ផ្ ទេ រ ឬ ល ក់ ទៅ ឲ្យ ឯក ជន ស ហ គ្រ ាស មួយ ចំ ន ួន ត្រូវ បាន ក ែ ទ ម្រ ង់ ជា ថ ្ម ី ផ្ ន ែក âĢĭ ឯក ជន មាន ក ម្ល ាំង រ ឹង មា ំ Ġ អា ច ប ំព េញ ប ន្ ថ ែម វិ និ យោគ សា ធា រណៈ ក្នុង វិ ស ័យ សង ្ គម កិច្ច បង ្ក ើត ការងារ ជំ នា ញ Ġ ដល់ ប្រ ជា ជន ពង្រឹង វិ ស ័យ ឯក ជន Ġ និង វិ និ យោគ ទ ុន	132	▁ប្រទេស ក ម្ព ុ ជា ច ាប់ ម អនុ វត្ត ន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ទី ផ្ សារ សេ រី ច ាប់ ពី ឆ្នាំ ណា ▁តើ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ដូច ម ្ត េច ▁	35	▁ប្រទេស ក ម្ព ុ ជា ច ាប់ អនុ វត្ត ន៍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ទី ផ្ សារ សេ រី ច ាប់ ពី ឆ្នាំ ១៩ ៩ ៣ ▁ការរីកចម្រើន ស ហ គ្រ ាស រដ្ឋ មួយ ចំ ន ួន ត្រូវ បាន ជ ួល ផ្ ទ េរ ឬ ល ក់ ទៅ ឲ្យ ឯក ជន ស ហ គ្រ ាស មួយ ចំ ន ួន ត្រូវ បាន ក ែ ទ ម្រ ង់ ជា ថ ្ម ី ផ្ ន ែក ▁ឯកជន មាន ក ម្ល ាំង រ ឹង ម ាំ ▁អាច ប ំព េញ ប ន ្ថ ែម វិ និ យោគ សា ធា រណៈ ក្នុង វិ ស ័យ ស ង្គ ម កិច្ច ប ង្ក ើត ការងារ ជំ ន ាញ ▁ដល់ ប្រ ជា ជន ពង្រឹង វិ ស ័យ ឯក ជន ▁និង វិ និ យោគ ទ ុន	125
តើវត្តមានកងទ័ពរៀតណាមនៅលើទឹកដីកម្ពុជានិងការដកកងទ័ពវៀតណាមចេញពីកម្ពុជានៅថ្ងៃខែឆ្នាំណា មានបញ្ហាអ្វីខ្លះកើតឡើង	null	វត្តមានកងទ័ពវៀតណាមនៅលើទឹកដីម្ពុជា ៧ មករា ១៩៧៩ កងទ័ពវៀតណាមដកចេញពីទឹកដីកម្ពុជា១ កញ្ញា ១៩៨៩ នៅពេលកងទ័ពវៀតណាមដកចេញទៅគេសង្កេតឃើញមានការរីកចម្រើនរវាងកងទ័ពរដ្ឋាភិបាលនិងកងទ័ពតស៊ូ	null	វត្តមានកងទ័ពវៀតណាមនៅលើទឹកដីម្ពុជា ៧ មករា ១៩៧៩ កងទ័ពវៀតណាមដកចេញពីទឹកដីកម្ពុជា១ កញ្ញា ១៩៨៩ នៅពេលកងទ័ពវៀតណាមដកចេញទៅគេសង្កេតឃើញមានការរីកចម្រើនរវាងកងទ័ពរដ្ឋាភិបាលនិងកងទ័ពតស៊ូ	ត ើ វត្ត មាន ក ង ទ ័ ពរ ៀត ណា ម នៅ លើ ទឹក ដ ី ក ម្ព ុ ជា និង ការ ដ ក ក ង ទ ័ ព វ ៀត ណា ម ចេញ ពី ក ម្ព ុ ជា នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា Ġ មាន ប ញ ្ហ ា អ ្វី ខ្ ល ះ កើត ឡើង Ġ	59	វត្ត មាន ក ង ទ ័ ព វ ៀត ណា ម នៅ លើ ទឹក ដ ី ម្ព ុ ជា Ġ ៧ Ġ មក រា Ġ ១៩ ៧ ៩ Ġ ក ង ទ ័ ព វ ៀត ណា ម ដ ក ចេញ ពី ទឹក ដ ី ក ម្ព ុ ជា ១ Ġ ក ញ្ញា Ġ ១៩ ៨ ៩ Ġ នៅ ពេល ក ង ទ ័ ព វ ៀត ណា ម ដ ក ចេញ ទៅ គ េស ង្ក េត ឃើញ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន រ វា ង ក ង ទ ័ ពរ ដ្ឋា ភិ បាល និង ក ង ទ ័ ព ត ស៊ូ	96	▁តើ វត្ត មាន ក ង ទ ័ ពរ ៀត ណា ម នៅ លើ ទឹក ដ ី ក ម្ព ុ ជា និង ការ ដ ក ក ង ទ ័ ព វ ៀត ណា ម ចេញ ពី ក ម្ព ុ ជា នៅ ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា ▁មាន ប ញ ្ហ ា អ ្វី ខ្ ល ះ កើត ឡើង ▁	58	▁វត្តមាន ក ង ទ ័ ព វ ៀត ណា ម នៅ លើ ទឹក ដ ី ម្ព ុ ជា ▁៧ ▁មករា ▁១៩៧៩ ▁កងទ័ព វ ៀត ណា ម ដ ក ចេញ ពី ទឹក ដ ី ក ម្ព ុ ជា ១ ▁កញ្ញា ▁១៩ ៨ ៩ ▁នៅពេល ក ង ទ ័ ព វ ៀត ណា ម ដ ក ចេញ ទៅ គ េស ង្ក េត ឃើញ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន រ វ ាង ក ង ទ ័ ពរ ដ្ឋា ភិ បាល និង ក ង ទ ័ ព ត ស៊ូ	86
កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសប្រព្រឹត្តឡើងនៅលថ្ងៃខែឆ្នាំណា កិច្ចព្រមព្រៀងនេះរៀបចំឡើងដើម្បីអ្វី ចូរពន្យល់	null	កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពនាទីក្រុងប៉ារីស ប្រព្រឹត្តឡើងនាថ្ងៃទី ២៣ ខែ តុលា ឆ្នាំ ១៩៩១ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះរៀបចំឡើងដើម្បីផ្តល់លទ្ធភាពដល់ការ វិលត្រឡប់មកវិញដោយស្ម័គ្រចិត្តនៃជននភៀសខ្លួនពីជំរំដែលគ្រប់គ្រងដោយលអង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងប្រទេសថៃមានការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ១៩៩៣ កម្មវិធីនេះរៀបចំឡើងដោយអង្គការ UNDPនិងអង្គការ UNHCR ដែលជួយឧបត្ថម្ភដល់ជនភៀសខ្លនរវាងដីនិងលុយ	null	កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពនាទីក្រុងប៉ារីស ប្រព្រឹត្តឡើងនាថ្ងៃទី ២៣ ខែ តុលា ឆ្នាំ ១៩៩១ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះរៀបចំឡើងដើម្បីផ្តល់លទ្ធភាពដល់ការ វិលត្រឡប់មកវិញដោយស្ម័គ្រចិត្តនៃជននភៀសខ្លួនពីជំរំដែលគ្រប់គ្រងដោយលអង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងប្រទេសថៃមានការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ១៩៩៣ កម្មវិធីនេះរៀបចំឡើងដោយអង្គការ UNDPនិងអង្គការ UNHCR ដែលជួយឧបត្ថម្ភដល់ជនភៀសខ្លនរវាងដីនិងលុយ	កិច្ច ព្រមព្រៀង ស ន្ត ិ ភាព ទី ក្រុង ប៉ា រី ស ប្រ ព្រ ឹត ្ត ឡើង នៅ ល ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា Ġ កិច្ច ព្រមព្រៀង នេះ រៀបចំ ឡើង ដើម ្ប ី អ ្វី Ġ ច ូរ ព ន្ យ ល់ ĠĠ	40	កិច្ច ព្រមព្រៀង ស ន្ត ិ ភាព នាទី ក្រុង ប៉ា រី ស Ġ ប្រ ព្រ ឹត ្ត ឡើង នា ថ ្ង ៃ ទី Ġ ២ ៣ Ġ ខែ Ġ ត ុល ា Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩ ១ Ġ កិច្ច ព្រមព្រៀង នេះ រៀបចំ ឡើង ដើម ្ប ី ផ្ ត ល់ ល ទ្ធ ភាព ដល់ ការ Ġ វិ ល ត្រ ឡ ប់ មក វិញ ដោយ ស្ម ័ គ្រ ចិត្ត នៃ ជន ន ភ ៀស ខ្លួន ពី ជំ រំ ដ ែល គ្រ ប់ គ្រ ង ដោយ ល អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ក្នុង ប្រ ទេស ថ ៃ មាន ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩ ៣ Ġ កម្ម វិ ធី នេះ រៀបចំ ឡើង ដោយ អង្គ ការ ĠUN DP និង អង្គ ការ ĠUN H CR Ġ ដ ែល ជ ួយ ឧ ប ត្ថ âĢĭ ម្ភ ដល់ ជន ភ ៀស ខ្ ល ន រ វា ង ដ ីន ិ ង ល ុយ	135	▁កិច្ចព្រមព្រៀង ស ន្ត ិ ភាព ទី ក្រុង ប៉ា រី ស ប្រ ព្រ ឹ ត្ត ឡើង នៅ ល ថ ្ង ៃ ខែ ឆ្នាំ ណា ▁កិច្ចព្រមព្រៀង នេះ រៀបចំ ឡើង ដើម ្ប ី អ ្វី ▁ចូរ ព ន ្យ ល់ ▁	37	▁កិច្ចព្រមព្រៀង ស ន្ត ិ ភាព នាទី ក្រុង ប៉ា រី ស ▁ប្រព្រឹត្ត ឡើង នា ថ ្ង ៃ ទី ▁២៣ ▁ខែ ▁តុលា ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៩ ១ ▁កិច្ចព្រមព្រៀង នេះ រៀបចំ ឡើង ដើម ្ប ី ផ្ ត ល់ ល ទ្ធ ភាព ដល់ ការ ▁វិលត្រឡប់ មក វិញ ដោយ ស្ម ័ គ្រ ចិត្ត នៃ ជន ន ភ ៀស ខ្លួន ពី ជំ រំ ដ ែល គ្រ ប់ គ្រ ង ដោយ ល អង្គ ការ ស ហ ប្រ ជា ជាតិ ក្នុង ប្រ ទេស ថ ៃ មាន ការ ប ោះ ឆ្ ន ោត ឆ្នាំ ▁១៩ ៩ ៣ ▁កម្មវិធី នេះ រៀបចំ ឡើង ដោយ អង្គ ការ ▁UN DP និង អង្គ ការ ▁UN H CR ▁ដែល ជ ួយ ឧ ប ត្ថ ▁ ម្ភ ដល់ ជន ភ ៀស ខ្ ល ន រ វ ាង ដ ី និង ល ុយ	119
តើចលនាបម្លាស់លំនៅឆ្នាំ ១៩៧០ និងឆ្នាំ ១៩៧៥ មានលក្ខណៈខុសគ្នាដូចម្តេច	null	ចលនាបម្លាស់លំនៅឆ្នាំ ១៩៧០ និងឆ្នាំ១៩៧៥មានលក្ខណៈខុសគ្នាឆ្នាំ១៩៧០មានទំនាក់ទំនងខ្លាំងទៅហ្នឹងប្រជាជនរស់នៅជនបទជាចលនាបម្លាស់លំនៅដោយស្មគ្រចិត្តប្រជាជនផ្លាស់ទីលំនៅពីជនបទទៅកាន់ទីក្រុងដើម្បីជ្រកកោន ស្វែងរកការងារធ្វើនិងរៀនសូត្របន្តឆ្នាំ១៩៧៥ជាចលនាបម្លាស់លំនៅដោយបង្ខំប្រជាជនផ្លាស់ទីលំនៅពីទីក្រុងទៅកាន់ជនបទដាច់ស្រយោលដើម្បីបង្កបង្កើនផលការងារ កសិកម្ម និងលើទំនប់ជីកប្រឡាយ	null	ចលនាបម្លាស់លំនៅឆ្នាំ ១៩៧០ និងឆ្នាំ១៩៧៥មានលក្ខណៈខុសគ្នាឆ្នាំ១៩៧០មានទំនាក់ទំនងខ្លាំងទៅហ្នឹងប្រជាជនរស់នៅជនបទជាចលនាបម្លាស់លំនៅដោយស្មគ្រចិត្តប្រជាជនផ្លាស់ទីលំនៅពីជនបទទៅកាន់ទីក្រុងដើម្បីជ្រកកោន ស្វែងរកការងារធ្វើនិងរៀនសូត្របន្តឆ្នាំ១៩៧៥ជាចលនាបម្លាស់លំនៅដោយបង្ខំប្រជាជនផ្លាស់ទីលំនៅពីទីក្រុងទៅកាន់ជនបទដាច់ស្រយោលដើម្បីបង្កបង្កើនផលការងារ កសិកម្ម និងលើទំនប់ជីកប្រឡាយ	ត ើ ច ល នា ប ម្ល ាស់ លំ នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៧០ Ġ និង ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៧ ៥ Ġ មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា ដូច ម្ ត េច ĠĠ	28	ច ល នា ប ម្ល ាស់ លំ នៅ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៧០ Ġ និង ឆ្នាំ ១៩ ៧ ៥ មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា ឆ្នាំ ១៩ ៧០ មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ខ្ លា ំ ង ទៅ ហ ្ន ឹង ប្រ ជា ជន រស់ នៅ ជន បទ ជា ច ល នា ប ម្ល ាស់ លំ នៅ ដោយ ស្ម គ្រ ចិត្ត ប្រ ជា ជន ផ្ល ាស់ ទី លំ នៅ ពី ជន បទ ទៅ កាន់ ទី ក្រុង ដើម ្ប ី ជ្រ ក ក ោន Ġ ស្ វ ែង រក ការងារ ធ ្វ ើន ិ ង រ ៀន ស ូត ្រ ប ន្ត ឆ្នាំ ១៩ ៧ ៥ ជា ច ល នា ប ម្ល ាស់ លំ នៅ ដោយ បង ្ខ ំ ប្រ ជា ជន ផ្ល ាស់ ទី លំ នៅ ពី ទី ក្រុង ទៅ កាន់ ជន បទ ដា ច ់ ស្រ យោ ល ដើម ្ប ី បង ្ក បង ្ក ើន ផល ការងារ Ġ ក សិ កម្ម Ġ និង លើ ទំ ន ប់ ជី ក ប្រ ឡា យ Âł	159	▁តើ ច ល នា ប ម្ល ាស់ លំ នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៧០ ▁និង ឆ្នាំ ▁១៩ ៧ ៥ ▁មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា ដូច ម ្ត េច ▁	27	▁ចលនា ប ម្ល ាស់ លំ នៅ ឆ្នាំ ▁១៩ ៧០ ▁និង ឆ្នាំ ១៩ ៧ ៥ មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា ឆ្នាំ ១៩ ៧០ មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ខ្ ល ាំង ទៅ ហ ្ន ឹង ប្រ ជា ជន រស់ នៅ ជន បទ ជា ច ល នា ប ម្ល ាស់ លំ នៅ ដោយ ស្ម គ្រ ចិត្ត ប្រ ជា ជន ផ្ល ាស់ ទី លំ នៅ ពី ជន បទ ទៅ កាន់ ទី ក្រុង ដើម ្ប ី ជ្រ ក ក ោន ▁ស្វែងរក ការងារ ធ ្វ ើ និង រ ៀន ស ូ ត្រ ប ន្ត ឆ្នាំ ១៩ ៧ ៥ ជា ច ល នា ប ម្ល ាស់ លំ នៅ ដោយ បង ្ខ ំ ប្រ ជា ជន ផ្ល ាស់ ទី លំ នៅ ពី ទី ក្រុង ទៅ កាន់ ជន បទ ដ ាច់ ស្រ យោ ល ដើម ្ប ី ប ង្ក ប ង្ក ើន ផល ការងារ ▁កសិកម្ម ▁និង លើ ទំ ន ប់ ជី ក ប្រ ឡា យ ▁	149
ហេតុអ្វីបានជាគេនិយាយថា បម្លាស់ប្តូរលំនៅជាបាតុភូតសកល ចូររៀបរាប់ ពីមូលហេតុដែលធ្វើអោយកើតមានចលនាបម្លាស់លំនៅកម្ពុជា	null	បម្លាស់ប្តូរទីលំនៅជាបាត់ភូតសកលដោយសារចលនាបម្លាស់លំនៅនេះពាក់ព័ន្ធទៅនឹងវិបត្តិផ្សេងៗដែលកើតមានក្នុងនិងក្រៅប្រទេសដែលបណ្តាមកពីវិបត្តិនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម របស់ប្រទេស បាតុភូមិនេះផ្តល់ផលប៉ះពាល់ដល់ទំហំនិងសមាសភាពនៃប្រជាជនកម្ពុជាយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ មូហេតុនៃចលនាបម្លាស់លំនៅកម្ពុជាសង្គ្រាមគ្រោះធម្មជាតិ រាំងស្ងួត និងទឹកជំនន់ អសន្តិសុខ ក្នុងតំបន់ការផ្លាស់ប្តូរកន្លែងធ្វើការការសិក្សារកការងារធ្វើការសិក្សារៀនសូត្រការរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ការផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅ	null	បម្លាស់ប្តូរទីលំនៅជាបាត់ភូតសកលដោយសារចលនាបម្លាស់លំនៅនេះពាក់ព័ន្ធទៅនឹងវិបត្តិផ្សេងៗដែលកើតមានក្នុងនិងក្រៅប្រទេសដែលបណ្តាមកពីវិបត្តិនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម របស់ប្រទេស បាតុភូមិនេះផ្តល់ផលប៉ះពាល់ដល់ទំហំនិងសមាសភាពនៃប្រជាជនកម្ពុជាយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ មូហេតុនៃចលនាបម្លាស់លំនៅកម្ពុជាសង្គ្រាមគ្រោះធម្មជាតិ រាំងស្ងួត និងទឹកជំនន់ អសន្តិសុខ ក្នុងតំបន់ការផ្លាស់ប្តូរកន្លែងធ្វើការការសិក្សារកការងារធ្វើការសិក្សារៀនសូត្រការរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ការផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅ	ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េន ិយ ាយ ថា Ġ ប ម្ល ាស់ ប្ តូ រ លំ នៅ ជា បា ត ុ ភ ូត ស ក ល Ġ ច ូរ រ ៀប រា ប់ Ġ ពី ម ូល ហេតុ ដ ែល ធ ្វ ើ អោយ កើត មាន ច ល នា ប ម្ល ាស់ លំ នៅ ក ម្ព ុ ជា ĠĠ	57	ប ម្ល ាស់ ប្ តូ រ ទី លំ នៅ ជា បា ត់ ភ ូត ស ក ល ដោយ សារ ច ល នា ប ម្ល ាស់ លំ នៅ នេះ ពាក់ ព ័ន ្ ធ ទៅ នឹង វិ ប ត្តិ ផ្ សេ ង ៗ ដ ែល កើត មាន ក្នុង និង ក្រ ៅ ប្រ ទេស ដ ែល បណ្ត ាម ក ពី វិ ប ត្តិ ន យោ បា យ Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង សង ្ គម Ġ រ ប ស់ ប្រ ទេស Ġ បា ត ុ ភ ូម ិន េះ ផ្ ត ល់ ផល ប៉ ះ ពា ល់ ដល់ ទំ ហ ំ និង សម ាស ភាព នៃ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា យ៉ាង ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ Ġ ម ូ ហេតុ នៃ ច ល នា ប ម្ល ាស់ លំ នៅ ក ម្ព ុ ជា សង ្ គ្រ ាម គ្រ ោះ ធម្ម ជាតិ Ġ រា ំ ង ស្ ង ួត Ġ និង ទឹក ជំ ន ន់ Ġ អ ស ន្ត ិស ុ ខ Ġ ក្នុង ត ំ ប ន់ ការ ផ្ល ាស់ ប្ តូ រក ន្ លែង ធ ្វ ើក ារ ការ សិ ក្ស ារ ក ការងារ ធ ្វ ើក ារ សិ ក្ស ារ ៀន ស ូត ្រ ការ រ ៀប អា ពា ហ៍ ពិ ពា ហ៍ ការ ផ្ល ាស់ ប្ តូ រ ទី លំ នៅ	208	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េន ិយ ាយ ថា ▁ប ម្ល ាស់ ប ្ត ូរ លំ នៅ ជា ប ាត ុ ភ ូត ស ក ល ▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ ▁ពី ម ូល ហេតុ ដ ែល ធ ្វ ើ អោយ កើត មាន ច ល នា ប ម្ល ាស់ លំ នៅ ក ម្ព ុ ជា ▁	56	▁ប ម្ល ាស់ ប ្ត ូរ ទី លំ នៅ ជា ប ាត់ ភ ូត ស ក ល ដោយ សារ ច ល នា ប ម្ល ាស់ លំ នៅ នេះ ពាក់ ព ័ ន្ធ ទៅ នឹង វិ ប ត្តិ ផ្ ស េង ៗ ដ ែល កើត មាន ក្នុង និង ក្រ ៅ ប្រ ទេស ដ ែល បណ្ត ាម ក ពី វិ ប ត្តិ ន យោ ប ាយ ▁សេដ្ឋកិច្ច ▁និង ស ង្គ ម ▁របស់ ប្រ ទេស ▁បាត ុ ភ ូម ិន េះ ផ្ ត ល់ ផល ប៉ ះ ព ាល់ ដល់ ទំ ហ ំ និង ស មាស ភាព នៃ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា យ៉ាង ធ ្ង ន់ ធ ្ង រ ▁ម ូ ហេតុ នៃ ច ល នា ប ម្ល ាស់ លំ នៅ ក ម្ព ុ ជា ស ង្គ ្រា ម គ្រ ោះ ធម្ម ជាតិ ▁រាំង ស្ ង ួត ▁និង ទឹក ជំ ន ន់ ▁អស ន្ត ិ សុខ ▁ក្នុង ត ំ ប ន់ ការ ផ្ល ាស់ ប ្ត ូរ កន្លែង ធ ្វ ើ ការ ការ សិ ក្ស ារ ក ការងារ ធ ្វ ើ ការ សិ ក្ស ារ ៀន ស ូ ត្រ ការ រ ៀប អា ពា ហ៍ ពិ ពា ហ៍ ការ ផ្ល ាស់ ប ្ត ូរ ទី លំ នៅ	197
តើបណ្តាញគមនាគមន៍នៅប្រទេសកម្ពុជាមានប៉ុន្មានប្រភេទអ្វីខ្លះ	null	បណ្តាញគមនាគមន៍នៅកម្ពុជាមានបីប្រភេទគឺផ្លូវគោក ផ្លូវថ្នល់ និងផ្លូវដែក ផ្លូវទឹកផ្លូវអាកាស ការអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវថ្នល់គឺកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជនពីព្រោះវិស័យនេះបានជួយអភិវឌ្ឍន៍ វិស័យផ្សេងៗទៀតដួចជាកសិកម្ម ដឹកជញ្ជូនកសិផលឧស្សាហកម្ម ដឹកជញ្ជូន វត្ថុធាតុដើម និងផលិតផលសម្រេចពាណិជ្ជកម្ម បម្រើឲ្យការនាំចេញនាំចូលទេសចរណ៍ ដឹកជញ្ជូនភ្ញៀវ ទេសចរណ៍បានងាយស្រួលវិស័យសុខាភិបាល ដឹកជញ្ជូនអ្នកជម្ងែទាន់សភាពការណ៍	null	បណ្តាញគមនាគមន៍នៅកម្ពុជាមានបីប្រភេទគឺផ្លូវគោក ផ្លូវថ្នល់ និងផ្លូវដែក ផ្លូវទឹកផ្លូវអាកាស ការអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវថ្នល់គឺកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជនពីព្រោះវិស័យនេះបានជួយអភិវឌ្ឍន៍ វិស័យផ្សេងៗទៀតដួចជាកសិកម្ម ដឹកជញ្ជូនកសិផលឧស្សាហកម្ម ដឹកជញ្ជូន វត្ថុធាតុដើម និងផលិតផលសម្រេចពាណិជ្ជកម្ម បម្រើឲ្យការនាំចេញនាំចូលទេសចរណ៍ ដឹកជញ្ជូនភ្ញៀវ ទេសចរណ៍បានងាយស្រួលវិស័យសុខាភិបាល ដឹកជញ្ជូនអ្នកជម្ងែទាន់សភាពការណ៍	ត ើប ណ្ត ាញ គម នា គមន៍ នៅ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា មាន ប៉ ុន ្ម ាន ប្រ ភ េ ទ អ ្វី ខ្ ល ះ ĠĠ	28	បណ្ត ាញ គម នា គមន៍ នៅ ក ម្ព ុ ជា មាន បី ប្រ ភ េ ទ គ ឺ ផ្ល ូវ គោ ក Ġ ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ Ġ និង ផ្ល ូវ ដ ែក Ġ ផ្ល ូវ ទឹក ផ្ល ូវ អា កាស Ġ ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ គ ឺ កាត់ បន្ថយ ភាព ក្រ ី ក្រ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ពី ព្រ ោះ វិ ស ័យ នេះ បាន ជ ួយ អភិវឌ្ឍ ន៍ Ġ វិ ស ័យ ផ្ សេ ង ៗ ទៀត ដ ួច ជា ក សិ កម្ម Ġ ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន ក សិ ផល ឧ ស្សា ហ កម្ម Ġ ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន Ġ វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម Ġ និង ផល ិត ផល សម ្រ េច ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម Ġ ប ម្រ ើ ឲ្យ ការ នាំ ចេញ នាំ ចូល ទេស ចរ ណ៍ Ġ ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន ភ ្ញ ៀវ Ġ ទេស ចរ ណ៍ បាន ង ាយ ស្រ ួល វិ ស ័យ សុខ ា ភិ បាល ĠâĢĭ ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន អ្នក ជ ម្ ង ែ ទាន ់ ស ភាព ការណ៍	169	▁តើ បណ្ត ាញ គម នា គមន៍ នៅ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា មាន ប៉ ុន ្ មាន ប្រ ភ េ ទ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	27	▁បណ្តាញ គម នា គមន៍ នៅ ក ម្ព ុ ជា មាន បី ប្រ ភ េ ទ គ ឺ ផ្ល ូវ គ ោក ▁ផ្លូវ ថ្ន ល់ ▁និង ផ្ល ូវ ដ ែក ▁ផ្លូវ ទឹក ផ្ល ូវ អា កាស ▁ការអភិវឌ្ឍន៍ ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ គ ឺ កាត់ បន្ថយ ភាព ក្រ ី ក្រ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ពី ព្រ ោះ វិ ស ័យ នេះ បាន ជ ួយ អភិវឌ្ឍ ន៍ ▁វិស័យ ផ្ ស េង ៗ ទៀត ដ ួច ជា ក សិ កម្ម ▁ដឹកជញ្ជូន ក សិ ផល ឧ ស្សា ហ កម្ម ▁ដឹកជញ្ជូន ▁វត្ថុ ធាតុ ដើម ▁និង ផល ិត ផល ស ម្រ េច ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ▁បម្រើ ឲ្យ ការ នាំ ចេញ នាំ ចូល ទេស ចរ ណ៍ ▁ដឹកជញ្ជូន ភ ្ញ ៀវ ▁ទេសចរណ៍ បាន ង ាយ ស្រ ួល វិ ស ័យ សុខ ា ភិ បាល ▁ដឹកជញ្ជូន អ្នក ជ ម្ ង ែ ទ ាន់ ស ភាព ការណ៍	140
ចូររៀបរាប់អំពីទីផ្សារសំខាន់ៗរបស់កម្ពុជា តើទីផ្សារណាដែលមានបរិមាណ ទឹកប្រាក់ច្រើនជាងគេ ហេតុអ្វី	null	ទីផ្សារសំខាន់ៗរបស់កម្ពុជាទ្វីបអាមេរិកសហគមន៍អឺរ៉ុបទ្វីបអាហ្រ្វិកទ្វីបអាស៊ី និងអូសេអានីសាធារណៈរដ្ឋ សង្គមនិយមវៀតណាមទីផ្សារកម្ពុជាមានទឹកប្រាក់ច្រើនជាងសហរដ្ឋអាមេរិកព្រោះការអនុគ្រោះពន្ធនាំចូលកម្ពុជាជាសមាជិក WTO	null	ទីផ្សារសំខាន់ៗរបស់កម្ពុជាទ្វីបអាមេរិកសហគមន៍អឺរ៉ុបទ្វីបអាហ្រ្វិកទ្វីបអាស៊ី និងអូសេអានីសាធារណៈរដ្ឋ សង្គមនិយមវៀតណាមទីផ្សារកម្ពុជាមានទឹកប្រាក់ច្រើនជាងសហរដ្ឋអាមេរិកព្រោះការអនុគ្រោះពន្ធនាំចូលកម្ពុជាជាសមាជិក WTO	ច ូរ រ ៀប រា ប់ អ ំព ី ទី ផ្ សារ សំ ខា ន់ ៗ រ ប ស់ ក ម្ព ុ ជា Ġ ត ើ ទី ផ្ សារ ណា ដ ែល មាន បរ ិម ា ណ Ġ ទឹក ប្រា ក់ ច្ រ ើន ជា ង គ េ Ġ ហេតុ អ ្វី ĠĠ	49	ទី ផ្ សារ សំ ខា ន់ ៗ រ ប ស់ ក ម្ព ុ ជា ទ ្វី ប អា មេ រិក ស ហ គមន៍ អ ឺ រ៉ ុប ទ ្វី ប អា ហ ្រ ្វ ិក ទ ្វី ប អា ស៊ី Ġ និង អូ សេ អាន ី សា ធា រណៈ រដ្ឋ Ġ សង ្ គម និយម វ ៀត ណា ម ទី ផ្ សារ ក ម្ព ុ ជា âĢĭ មាន ទឹក ប្រា ក់ ច្ រ ើន ជា ង ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ព្រ ោះ ការ អនុ គ្រ ោះ ពន្ធ នាំ ចូល ក ម្ព ុ ជា ជា សម ា ជ ិក ĠWTO	97	▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ អ ំព ី ទី ផ្ សារ សំ ខ ាន់ ៗ រ ប ស់ ក ម្ព ុ ជា ▁តើ ទី ផ្ សារ ណា ដ ែល មាន ប រិ មា ណ ▁ទឹកប្រាក់ ច ្រ ើន ជា ង គ េ ▁ហេតុ អ ្វី ▁	45	▁ទីផ្សារ សំ ខ ាន់ ៗ រ ប ស់ ក ម្ព ុ ជា ទ ្វី ប អា មេ រិក ស ហ គមន៍ អ ឺ រ៉ ុប ទ ្វី ប អា ហ ្រ ្វ ិក ទ ្វី ប អា ស៊ី ▁និង អូ សេ អាន ី សា ធា រណៈ រដ្ឋ ▁សង្គម និយម វ ៀត ណា ម ទី ផ្ សារ ក ម្ព ុ ជា ▁មាន ទឹក ប្រ ាក់ ច ្រ ើន ជា ង ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ព្រ ោះ ការ អនុ គ្រ ោះ ពន្ធ នាំ ចូល ក ម្ព ុ ជា ជា ស មា ជ ិក ▁W TO	93
តើកំណើននគរូបនីយកម្មមានកម្រិតខ្ពស់នៅកម្ពុជា ចូរររៀបរាប់ពីកត្តាដែលនាំឲ្យមានកំណើននេះ	null	កំណើននគរូបនីយកម្មមានកម្រិតខ្ពស់នៅកម្ពុជាបណ្តាមកពីកត្តាកំណើនប្រជាជនមានកម្រិតខ្ពស់ប្រជាជនជនបទផ្លាស់ទីចូលក្នុងទីចូលក្នុងទីក្រុងដើម្បីរកការងារធ្វើការកើនឡើងនៃតម្រូវការ សេវា សាធារណៈការរៀបចំទីក្រុង តាមស្តង់ដារ អន្តរជាតិមានស្ថេរភាព នយោបាយ សន្តិសុខសង្គមគោលនយោបាយ ការរៀបចំទីក្រុងគោលនយោបាយដីធ្លី	null	កំណើននគរូបនីយកម្មមានកម្រិតខ្ពស់នៅកម្ពុជាបណ្តាមកពីកត្តាកំណើនប្រជាជនមានកម្រិតខ្ពស់ប្រជាជនជនបទផ្លាស់ទីចូលក្នុងទីចូលក្នុងទីក្រុងដើម្បីរកការងារធ្វើការកើនឡើងនៃតម្រូវការ សេវា សាធារណៈការរៀបចំទីក្រុង តាមស្តង់ដារ អន្តរជាតិមានស្ថេរភាព នយោបាយ សន្តិសុខសង្គមគោលនយោបាយ ការរៀបចំទីក្រុងគោលនយោបាយដីធ្លី	ត ើក ំណ ើន ន គរ ូប នី យក ម្ម មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ នៅ ក ម្ព ុ ជា Ġ ច ូរ រ រ ៀប រា ប់ ពី ក ត្ត ា ដ ែល នាំ ឲ្យ មាន កំ ណ ើន នេះ ĠĠ	42	កំ ណ ើន ន គរ ូប នី យក ម្ម មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ នៅ ក ម្ព ុ ជា បណ្ត ាម ក ពី ក ត្ត ាក ំណ ើន ប្រ ជា ជន មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ ប្រ ជា ជន ជន បទ ផ្ល ាស់ ទី ចូល ក្នុង ទី ចូល ក្នុង ទី ក្រុង ដើម ្ប ី រក ការងារ ធ ្វ ើក ារ ក ើន ឡើង នៃ ត ម្រ ូវ ការ Ġ សេ វា Ġ សា ធា រណៈ ការ រៀបចំ ទី ក្រុង Ġ តា ម ស្ត ង់ ដា រ Ġ អ ន្ត រ ជាតិ មាន ស្ ថ េរ ភាព Ġ ន យោ បា យ Ġ ស ន្ត ិស ុ ខ សង ្ គម គោ ល ន យោ បា យ Ġ ការ រៀបចំ ទី ក្រុង គោ ល ន យោ បា យ ដ ី ធ ្ល ី Âł	129	▁តើ ក ំណ ើន ន គ រូប នី យ កម្ម មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ នៅ ក ម្ព ុ ជា ▁ចូរ រ រ ៀប រ ាប់ ពី ក ត្ត ា ដ ែល នាំ ឲ្យ មាន ក ំណ ើន នេះ ▁	41	▁កំណើន ន គ រូប នី យ កម្ម មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ នៅ ក ម្ព ុ ជា បណ្ត ាម ក ពី ក ត្ត ាក ំណ ើន ប្រ ជា ជន មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ ប្រ ជា ជន ជន បទ ផ្ល ាស់ ទី ចូល ក្នុង ទី ចូល ក្នុង ទី ក្រុង ដើម ្ប ី រក ការងារ ធ ្វ ើ ការ ក ើន ឡើង នៃ ត ម្រ ូវ ការ ▁សេវា ▁សាធារណៈ ការ រៀបចំ ទី ក្រុង ▁តាម ស្ត ង់ ដា រ ▁អន្តរជាតិ មាន ស ្ថ េរ ភាព ▁នយោបាយ ▁សន្តិសុខ ស ង្គ ម គ ោល ន យោ ប ាយ ▁ការរៀបចំ ទី ក្រុង គ ោល ន យោ ប ាយ ដ ី ធ ្ល ី ▁	112
តើវិសមភាពចំពោះការអប់រំ ទាក់ទងទៅនិងអ្វីខ្លះ	null	វិសមភាពចំពោះការអប់រំទាក់ទងតាមភេទចាប់ពីកម្រិតថ្នាក់មធ្យមសិក្សាឡើងទៅសិស្សប្រុសច្រើនជាងសិស្សស្រីជួយការងារផ្ទះឆាប់រៀបការឲ្យកូនធ្វើការងារជួយជីវភាពគ្រួសារទីប្រជុំជននិងជនបទទីប្រជុំជនអាណាព្យាបាលមានការយល់ដឹងពីតម្លៃការសិក្សាជាងមានជីវភាពធូរធារសាលារៀនមានគ្រប់កម្រិតមានសម្ភារៈសិក្សាសម្បូរបែបមានសុវត្ថិភាពក្នុងការធ្វើដំណើរជនបទជីវភាពក្រីក្រសាលារៀននៅឆ្ងាយពីផ្ទះខ្វះមធ្យោបាយធ្វើដំណើរការចូលរៀនយឺតពេលអសន្តិសុខអាណព្យាបាលមានការយល់ដឹងពីការសិក្សានៅមានកម្រិតការផ្លាស់ទីលំនៅ	null	វិសមភាពចំពោះការអប់រំទាក់ទងតាមភេទចាប់ពីកម្រិតថ្នាក់មធ្យមសិក្សាឡើងទៅសិស្សប្រុសច្រើនជាងសិស្សស្រីជួយការងារផ្ទះឆាប់រៀបការឲ្យកូនធ្វើការងារជួយជីវភាពគ្រួសារទីប្រជុំជននិងជនបទទីប្រជុំជនអាណាព្យាបាលមានការយល់ដឹងពីតម្លៃការសិក្សាជាងមានជីវភាពធូរធារសាលារៀនមានគ្រប់កម្រិតមានសម្ភារៈសិក្សាសម្បូរបែបមានសុវត្ថិភាពក្នុងការធ្វើដំណើរជនបទជីវភាពក្រីក្រសាលារៀននៅឆ្ងាយពីផ្ទះខ្វះមធ្យោបាយធ្វើដំណើរការចូលរៀនយឺតពេលអសន្តិសុខអាណព្យាបាលមានការយល់ដឹងពីការសិក្សានៅមានកម្រិតការផ្លាស់ទីលំនៅ	ត ើ វិ សម ភាព ចំ ព ោះ ការ អ ប់ រំ Ġ ទ ាក់ ទ ង ទៅ និង អ ្វី ខ្ ល ះ ĠĠ	23	វិ សម ភាព ចំ ព ោះ ការ អ ប់ រំ âĢĭ ទ ាក់ ទ ង តា ម ភ េ ទ ច ាប់ ពី ក ម្រ ិត ថ្ន ាក់ ម ធ ្យ ម សិ ក្ស ា ឡើង ទៅ សិ ស្ស ប្រ ុស ច្ រ ើន ជា ង សិ ស្ស ស្រី ជ ួយ ការងារ ផ្ ទ ះ ឆ ាប់ រ ៀប ការ ឲ្យ កូ ន ធ ្វ ើក ារ ងារ ជ ួយ ជីវ ភាព គ្រួសារ ទី ប្រជុំ ជន និង ជន បទ ទី ប្រជុំ ជន អា ណា ព្យា បាល មាន ការ យ ល់ ដ ឹង ពី ត ម្ល ៃ ការ សិ ក្ស ា ជា ង មាន ជីវ ភាព ធ ូរ ធា រស ាល ារ ៀន មាន គ្រ ប់ ក ម្រ ិត មាន សម ្ ភា រៈ សិ ក្ស ាស ម្ បូ រ ប ែប មាន សុ វ ត្ថ ិ ភាព ក្នុង ការ ធ ្វ ើ ដំណើរ ជន បទ ជីវ ភាព ក្រ ី ក្រ សា លា រ ៀន នៅ ឆ្ ង ាយ ពី ផ្ ទ ះ ខ្វ ះ ម ធ ្យ ោ បា យ ធ ្វ ើ ដំណើរ ការ ចូល រ ៀន យ ឺត ពេល អ ស ន្ត ិស ុ ខ អា ណ ព្យា បាល មាន ការ យ ល់ ដ ឹង ពី ការ សិ ក្ស ាន ៅ មាន ក ម្រ ិត ការ ផ្ល ាស់ ទី លំ នៅ	212	▁តើ វិ សម ភាព ច ំព ោះ ការ អ ប់ រំ ▁ទាក់ទង ទៅ និង អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	19	▁វិ សម ភាព ច ំព ោះ ការ អ ប់ រំ ▁ទាក់ទង ត ាម ភ េ ទ ច ាប់ ពី ក ម្រ ិត ថ្ន ាក់ ម ធ ្យ ម ស ិក ្សា ឡើង ទៅ សិ ស្ស ប្រ ុស ច ្រ ើន ជា ង សិ ស្ស ស្រី ជ ួយ ការងារ ផ្ ទ ះ ឆ ាប់ រ ៀប ការ ឲ្យ ក ូន ធ ្វ ើ ការងារ ជ ួយ ជីវ ភាព គ្រួសារ ទី ប្រជុំ ជន និង ជន បទ ទី ប្រជុំ ជន អា ណា ព្យា បាល មាន ការ យ ល់ ដ ឹង ពី ត ម្ល ៃ ការ ស ិក ្សា ជា ង មាន ជីវ ភាព ធ ូរ ធា រស ាល ារ ៀន មាន គ្រ ប់ ក ម្រ ិត មាន ស ម្ភ ារ ៈ ស ិក ្សា សម្ប ូរ ប ែប មាន សុ វ ត្ថ ិ ភាព ក្នុង ការ ធ ្វ ើ ដំណើរ ជន បទ ជីវ ភាព ក្រ ី ក្រ ស ាល ារ ៀន នៅ ឆ្ ង ាយ ពី ផ្ ទ ះ ខ្វ ះ ម ធ ្យ ោ ប ាយ ធ ្វ ើ ដំណើរ ការ ចូល រ ៀន យ ឺត ពេល អ ស ន្ត ិ សុខ អា ណ ព្យា បាល មាន ការ យ ល់ ដ ឹង ពី ការ ស ិក ្សា នៅ មាន ក ម្រ ិត ការ ផ្ល ាស់ ទី លំ នៅ	206
ការដាំដុះជីគីមី និងការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ មានការប៉ះពាល់ដល់មច្ឆជាតិយ៉ាងដួចម្តេច	null	ការដាំដុះប្រើជីគីមី ប៉ះពាល់ដល់មច្ឆជាតិដូចជាជាតិ ជីគីមីហូរចូលទៅក្នុងទឹក ស្ទឹង ទន្លេ បឹង ព្រែក ធ្វើឲ្យខូចបរិស្ថានទឹកវិនាសបាត់បង់ពួកមច្ឆជាតិ មិនអាចបន្តពូជបាន ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនាំអោយមានការប៉ះពាល់ដល់មច្ឆជាតិដូចជាបាត់បង់ជំរកត្រីពងកូន និងចំណីរបស់មច្ឆជាតិបង្កភាពរាំងស្ងួត កំណើនសីតុណ្ហភាព បឹង ស្ទឹង ទន្លេ កាន់តែរាក់ទៅៗ ដោយសំណឹកដី	null	ការដាំដុះប្រើជីគីមី ប៉ះពាល់ដល់មច្ឆជាតិដូចជាជាតិ ជីគីមីហូរចូលទៅក្នុងទឹក ស្ទឹង ទន្លេ បឹង ព្រែក ធ្វើឲ្យខូចបរិស្ថានទឹកវិនាសបាត់បង់ពួកមច្ឆជាតិ មិនអាចបន្តពូជបាន ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនាំអោយមានការប៉ះពាល់ដល់មច្ឆជាតិដូចជាបាត់បង់ជំរកត្រីពងកូន និងចំណីរបស់មច្ឆជាតិបង្កភាពរាំងស្ងួត កំណើនសីតុណ្ហភាព បឹង ស្ទឹង ទន្លេ កាន់តែរាក់ទៅៗ ដោយសំណឹកដី	ការ ដា ំ ដ ុះ ជី គី មី Ġ និង ការ កា ប់ ប ំ ផ្ល ាញ ព្រ ៃ ឈ ើ Ġ មាន ការ ប៉ ះ ពា ល់ ដល់ ម ច្ឆ ជាតិ យ៉ាង ដ ួច ម្ ត េច Ġ	36	ការ ដា ំ ដ ុះ ប្រ ើ ជី គី មី Ġ ប៉ ះ ពា ល់ ដល់ ម ច្ឆ ជាតិ ដូច ជា ជាតិ Ġ ជី គី មី ហ ូរ ចូល ទៅ ក្នុង ទឹក Ġ ស្ទ ឹង Ġ ទ ន្ ល េ Ġ ប ឹង Ġ ព្រ ែក Ġ ធ ្វ ើ ឲ្យ ខ ូច បរ ិស ្ថ ាន ទឹក វិ នា ស បា ត់ បង់ ព ួ ក ម ច្ឆ ជាតិ Ġ ម ិន អា ច ប ន្ត ព ូ ជ បាន Ġ ការ កា ប់ ប ំ ផ្ល ាញ ព្រ ៃ ឈ ើន ាំ អោយ មាន ការ ប៉ ះ ពា ល់ ដល់ ម ច្ឆ ជាតិ ដូច ជា បា ត់ បង់ ជំ រក ត្រ ី ព ង កូ ន Ġ និង ចំ ណី រ ប ស់ ម ច្ឆ ជាតិ បង ្ក ភាព រា ំ ង ស្ ង ួត Ġ កំ ណ ើន សី ត ុ ណ ្ហ ភាព Ġ ប ឹង Ġ ស្ទ ឹង Ġ ទ ន្ ល េ Ġ កាន់ តែ រា ក់ ទៅ ៗ Ġ ដោយ សំ ណ ឹក ដ ី	156	▁ការ ដ ាំ ដ ុះ ជី គី មី ▁និង ការ ក ាប់ ប ំ ផ្ល ាញ ព្រ ៃ ឈ ើ ▁មាន ការ ប៉ ះ ព ាល់ ដល់ ម ច្ឆ ជាតិ យ៉ាង ដ ួច ម ្ត េច ▁	36	▁ការ ដ ាំ ដ ុះ ប្រ ើ ជី គី មី ▁ប៉ះពាល់ ដល់ ម ច្ឆ ជាតិ ដូច ជា ជាតិ ▁ជី គី មី ហ ូរ ចូល ទៅ ក្នុង ទឹក ▁ស្ទឹង ▁ទន្លេ ▁បឹង ▁ព្រែក ▁ធ្វើឲ្យ ខ ូច ប រិ ស្ថាន ទឹក វិ នា ស ប ាត់ បង់ ព ួ ក ម ច្ឆ ជាតិ ▁មិន អា ច ប ន្ត ព ូ ជ បាន ▁ការក ាប់ ប ំ ផ្ល ាញ ព្រ ៃ ឈ ើ នាំ អោយ មាន ការ ប៉ ះ ព ាល់ ដល់ ម ច្ឆ ជាតិ ដូច ជា ប ាត់ បង់ ជំ រក ត្រ ី ព ង ក ូន ▁និង ចំ ណី រ ប ស់ ម ច្ឆ ជាតិ ប ង្ក ភាព រ ាំង ស្ ង ួត ▁កំណើន សី ត ុ ណ ្ហ ភាព ▁បឹង ▁ស្ទឹង ▁ទន្លេ ▁កាន់តែ រ ាក់ ទៅ ៗ ▁ដោយ ស ំណ ឹក ដ ី	132
ចូររៀបរាប់អំពីទំនាក់ទំនងរវាងការដាំដុះ អាជីវកម្មព្រៃឈើ និងនេសាទ	null	ទំនាក់ទំនងរវាងការដាំដុះអាជីវកម្មព្រៃឈើ និងនេសាឬមានអន្តរអំពើលើគ្នាទៅវិញទៅមក ព្រោះថាដើម្បីបំពេញតំរូវការក្នុងផលិតកម្មនិងតំរូវការផ្សេងៗមនុស្សនាំគ្នាកាប់ព្រៃឈើច្រើនដែលជាហេតុធ្វើឲ្យអាកាសធាតុប្រែប្រួលប៉ះពាល់ដល់ជីវីតមនុស្ស សត្វ និងរុក្ខជាតិ អិផរណានៃប្រព័ន្ធផលិតកម្ម នាំឲ្យមានកំណើនការប្រែប្រួលថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតត និងជីគីមី ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត និងជីគីមីទាំងនោះហូរទៅផ្តុំគ្នានៅ ទន្លេ ស្ទឹង បឹង ហើយបានបំផ្លាញជីវិតសត្វ និងពូជមច្ឆជាតិ	null	ទំនាក់ទំនងរវាងការដាំដុះអាជីវកម្មព្រៃឈើ និងនេសាឬមានអន្តរអំពើលើគ្នាទៅវិញទៅមក ព្រោះថាដើម្បីបំពេញតំរូវការក្នុងផលិតកម្មនិងតំរូវការផ្សេងៗមនុស្សនាំគ្នាកាប់ព្រៃឈើច្រើនដែលជាហេតុធ្វើឲ្យអាកាសធាតុប្រែប្រួលប៉ះពាល់ដល់ជីវីតមនុស្ស សត្វ និងរុក្ខជាតិ អិផរណានៃប្រព័ន្ធផលិតកម្ម នាំឲ្យមានកំណើនការប្រែប្រួលថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតត និងជីគីមី ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត និងជីគីមីទាំងនោះហូរទៅផ្តុំគ្នានៅ ទន្លេ ស្ទឹង បឹង ហើយបានបំផ្លាញជីវិតសត្វ និងពូជមច្ឆជាតិ	ច ូរ រ ៀប រា ប់ អ ំព ី ទំ នាក់ ទំ ន ង រ វា ង ការ ដា ំ ដ ុះ Ġ អា ជីវ កម្ម ព្រ ៃ ឈ ើ Ġ និង ន េស ា ទ ĠĠ	34	ទំ នាក់ ទំ ន ង រ វា ង ការ ដា ំ ដ ុះ អា ជីវ កម្ម ព្រ ៃ ឈ ើ Ġ និង ន េស ា ឬ មាន អ ន្ត រ អ ំព ើ លើ គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក Ġ ព្រ ោះ ថា ដើម ្ប ី ប ំព េញ ត ំ រ ូវ ការ ក្នុង ផល ិត កម្ម និង ត ំ រ ូវ ការ ផ្ សេ ង ៗ ម នុ ស្ស នាំ គ្នា កា ប់ ព្រ ៃ ឈ ើ ច្ រ ើន ដ ែល ជា ហេតុ ធ ្វ ើ ឲ្យ អា កាស ធាតុ ប្រ ែប ្រ ួល ប៉ ះ ពា ល់ ដល់ ជីវ ីត ម នុ ស្ស Ġ ស ត ្វ Ġ និង រ ុក ្ខ ជាតិ Ġ អ ិ ផ រណ ាន ៃ ប្រ ព ័ន ្ ធ ផល ិត កម្ម Ġ នាំ ឲ្យ មាន កំ ណ ើន ការ ប្រ ែប ្រ ួល ថ្ន ាំ សម ្លា ប់ ស ត ្វ ល្អ ិត ត Ġ និង ជី គី មី Ġ ថ្ន ាំ សម ្លា ប់ ស ត ្វ ល្អ ិត Ġ និង ជី គី មី ទ ាំង ន ោះ ហ ូរ ទៅ ផ្ ត ុំ គ្នា នៅ Ġ ទ ន្ ល េ Ġ ស្ទ ឹង Ġ ប ឹង Ġ ហើយ បាន ប ំ ផ្ល ាញ ជីវ ិត ស ត ្វ Ġ និង ព ូ ជ ម ច្ឆ ជាតិ ĠâĢĭ	205	▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ អ ំព ី ទំ នាក់ ទំ ន ង រ វ ាង ការ ដ ាំ ដ ុះ ▁អាជីវកម្ម ព្រ ៃ ឈ ើ ▁និង ន េ សា ទ ▁	31	▁ទំនាក់ទំនង រ វ ាង ការ ដ ាំ ដ ុះ អា ជីវ កម្ម ព្រ ៃ ឈ ើ ▁និង ន េ សា ឬ មាន អ ន្ត រ អ ំព ើ លើ គ្នា ទៅ វិញ ទៅ មក ▁ព្រោះថា ដើម ្ប ី ប ំព េញ ត ំ រ ូវ ការ ក្នុង ផល ិត កម្ម និង ត ំ រ ូវ ការ ផ្ ស េង ៗ ម នុ ស្ស នាំ គ្នា ក ាប់ ព្រ ៃ ឈ ើ ច ្រ ើន ដ ែល ជា ហេតុ ធ ្វ ើ ឲ្យ អា កាស ធាតុ ប្រ ែ ប្រ ួល ប៉ ះ ព ាល់ ដល់ ជីវ ីត ម នុ ស្ស ▁សត្វ ▁និង រ ុ ក្ខ ជាតិ ▁អ ិ ផ រ ណា នៃ ប្រ ព ័ ន្ធ ផល ិត កម្ម ▁នាំឲ្យ មាន ក ំណ ើន ការ ប្រ ែ ប្រ ួល ថ្ន ាំ ស ម្ល ាប់ ស ត ្វ ល្អ ិត ត ▁និង ជី គី មី ▁ថ្នាំ ស ម្ល ាប់ ស ត ្វ ល្អ ិត ▁និង ជី គី មី ទ ាំង ន ោះ ហ ូរ ទៅ ផ្ ត ុំ គ្នា នៅ ▁ទន្លេ ▁ស្ទឹង ▁បឹង ▁ហើយ បាន ប ំ ផ្ល ាញ ជីវ ិត ស ត ្វ ▁និង ព ូ ជ ម ច្ឆ ជាតិ ▁	189
តើនៅប្រទេសកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នការប្រើប្រាស់ថ្នាំសំលាប់សត្វល្អិត និងជីគីមីក្នុងការដាំដុះផ្តល់ផលល្អនិងផលអាក្រក់ដូចម្តេចខ្លះ តើយើងត្រួវអនុវត្តន៍បច្ចេកទេសដាំដុះបែបណា ដើម្បីកាត់បន្ថយផលអាក្រក់ទាំងនេះបានផងនិងអាចបង្កើនផលិតផលបានផង	null	ផ្តល់ផលល្អដូចជាជួយកែលំអរគុណភាពដី បានរយៈពេលខ្លី ជួយបង្កើនទិន្នផលដំនាំជួយការពារ និងកំចាត់ពពួកសត្វចង្រៃផ្តល់ផលអាក្រក់ដូចជាខូចគុណភាពដីខូចគុណភាពទឹក ទឹកក្រោមដី និងទឹកលើដី បំផ្លាញសុខភាពមនុស្សសត្វនិងរុក្ខជាតិ គេអនុវត្តន៍បច្ចេកទេសដាំដុះដោយប្រើប្រាស់ជីធម្មជាតិ ដោយរួមផ្សំជាមួយជីកំប៉ុសប្រើប្រាស់ថ្នាំសំលាប់សត្វល្អិត ដែលផ្សំពីរុក្ខជាតិធ្វើការផ្លាស់ដំនាំ ដោយមិនដាំដំនាំដដែលៗនៅលើផ្ទៃដីដាំដុះតែមួយកន្លែងធ្វើយ៉ាងនេះក៏អាចបង្កើនជីជាតិនៃដីនិង អាចបញ្ចៀសនូវការកកើតសត្វចង្រៃបាន	null	ផ្តល់ផលល្អដូចជាជួយកែលំអរគុណភាពដី បានរយៈពេលខ្លី ជួយបង្កើនទិន្នផលដំនាំជួយការពារ និងកំចាត់ពពួកសត្វចង្រៃផ្តល់ផលអាក្រក់ដូចជាខូចគុណភាពដីខូចគុណភាពទឹក ទឹកក្រោមដី និងទឹកលើដី បំផ្លាញសុខភាពមនុស្សសត្វនិងរុក្ខជាតិ គេអនុវត្តន៍បច្ចេកទេសដាំដុះដោយប្រើប្រាស់ជីធម្មជាតិ ដោយរួមផ្សំជាមួយជីកំប៉ុសប្រើប្រាស់ថ្នាំសំលាប់សត្វល្អិត ដែលផ្សំពីរុក្ខជាតិធ្វើការផ្លាស់ដំនាំ ដោយមិនដាំដំនាំដដែលៗនៅលើផ្ទៃដីដាំដុះតែមួយកន្លែងធ្វើយ៉ាងនេះក៏អាចបង្កើនជីជាតិនៃដីនិង អាចបញ្ចៀសនូវការកកើតសត្វចង្រៃបាន	ត ើន ៅ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ប ច្ច ុប ្ប ន្ន ការ ប្រ ើប ្រា ស់ ថ្ន ាំ សំ លា ប់ ស ត ្វ ល្អ ិត Ġ និង ជី គី មី ក្នុង ការ ដា ំ ដ ុះ ផ្ ត ល់ ផល ល្អ និង ផល អា ក្រ ក់ ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ Ġ ត ើយ ើង ត្រ ួ វ អនុ វត្ត ន៍ ប ច្ច េក ទេស ដា ំ ដ ុះ ប ែប ណា Ġ ដើម ្ប ី កាត់ បន្ថយ ផល អា ក្រ ក់ ទ ាំង នេះ បាន ផ ង និង អា ច បង ្ក ើន ផល ិត ផល បាន ផ ង ĠĠ	103	ផ្ ត ល់ ផល ល្អ ដូច ជា ជ ួយ ក ែល ំ អ រ គុណ ភាព ដ ី ĠâĢĭ បាន រយ ៈ ពេល ខ្ លី Ġ ជ ួយ បង ្ក ើន ទិ ន្ន ផល ដំ នាំ ជ ួយ ការពារ Ġ និង កំ ច ាត់ ព ព ួ ក ស ត ្វ ច ង ្រ ៃ ផ្ ត ល់ ផល អា ក្រ ក់ ដូច ជា ខ ូច គុណ ភាព ដ ី ខ ូច គុណ ភាព ទឹក Ġ ទឹក ក្រោម ដ ី Ġ និង ទឹក លើ ដ ី Ġ ប ំ ផ្ល ាញ សុខ ភាព ម នុ ស្ស ស ត ្វ និង រ ុក ្ខ ជាតិ Ġ គ េ អនុ វត្ត ន៍ ប ច្ច េក ទេស ដា ំ ដ ុះ ដោយ ប្រ ើប ្រា ស់ ជី ធម្ម ជាតិ Ġ ដោយ រួម ផ្ សំ ជា មួយ ជី កំ ប៉ ុស ប្រ ើប ្រា ស់ ថ្ន ាំ សំ លា ប់ ស ត ្វ ល្អ ិត Ġ ដ ែល ផ្ សំ ពី រ ុក ្ខ ជាតិ ធ ្វ ើក ារ ផ្ល ាស់ ដំ នាំ Ġ ដោយ ម ិន ដា ំ ដំ នាំ ដ ដ ែល ៗ នៅ លើ ផ្ ទ ៃ ដ ី ដា ំ ដ ុះ តែ មួយ កន្លែង ធ ្វ ើយ ៉ ាង នេះ ក ៏ អា ច បង ្ក ើន ជី ជាតិ នៃ ដ ីន ិ ង Ġ អា ច បញ្ច ៀស ន ូវ ការ ក កើត ស ត ្វ ច ង ្រ ៃ បាន	222	▁តើ នៅ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ប ច្ច ុ ប្ប ន្ន ការ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ថ្ន ាំ សំ ល ាប់ ស ត ្វ ល្អ ិត ▁និង ជី គី មី ក្នុង ការ ដ ាំ ដ ុះ ផ្ ត ល់ ផល ល្អ និង ផល អា ក្រ ក់ ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁តើ យ ើង ត្រ ួ វ អនុ វត្ត ន៍ ប ច្ច េក ទេស ដ ាំ ដ ុះ ប ែប ណា ▁ដើម្បី កាត់ បន្ថយ ផល អា ក្រ ក់ ទ ាំង នេះ បាន ផ ង និង អា ច ប ង្ក ើន ផល ិត ផល បាន ផ ង ▁	100	▁ផ្តល់ ផល ល្អ ដូច ជា ជ ួយ ក ែល ំ អ រ គុណ ភាព ដ ី ▁បាន រយ ៈ ពេល ខ្ លី ▁ជួយ ប ង្ក ើន ទិ ន្ន ផល ដំ នាំ ជ ួយ ការពារ ▁និង កំ ច ាត់ ព ព ួ ក ស ត ្វ ច ង ្រ ៃ ផ្ ត ល់ ផល អា ក្រ ក់ ដូច ជា ខ ូច គុណ ភាព ដ ី ខ ូច គុណ ភាព ទឹក ▁ទឹក ក្រោម ដ ី ▁និង ទឹក លើ ដ ី ▁បំផ្លាញ សុខ ភាព ម នុ ស្ស ស ត ្វ និង រ ុ ក្ខ ជាតិ ▁គេ អនុ វត្ត ន៍ ប ច្ច េក ទេស ដ ាំ ដ ុះ ដោយ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ជី ធម្ម ជាតិ ▁ដោយ រួម ផ្ សំ ជា មួយ ជី កំ ប៉ ុស ប្រ ើ ប្រ ាស់ ថ្ន ាំ សំ ល ាប់ ស ត ្វ ល្អ ិត ▁ដែល ផ្ សំ ពី រ ុ ក្ខ ជាតិ ធ ្វ ើ ការ ផ្ល ាស់ ដំ នាំ ▁ដោយ ម ិន ដ ាំ ដំ នាំ ដ ដ ែល ៗ នៅ លើ ផ្ ទ ៃ ដ ី ដ ាំ ដ ុះ តែ មួយ កន្លែង ធ ្វ ើ យ៉ាង នេះ ក ៏ អា ច ប ង្ក ើន ជី ជាតិ នៃ ដ ី និង ▁អាច បញ្ច ៀស ន ូវ ការ ក កើត ស ត ្វ ច ង ្រ ៃ បាន	211
ចូរប្អូននិយាយអំពីតួនាទី ស្រ្តីខ្មែរក្នុងវិស័យកសិកម្ម	null	តួនាទីស្រ្តីខ្មែរក្នុងវិស័យកសិកម្មគឺក្រៅពីការងារគ្រប់គ្រងផ្ទះសំបែង ដាំបាយ បុកស្រូវ កិនស្រូវ ដងទឹក រកអុស មើលថែរក្សាកូន ស្រ្តីខ្មែរបានបំពេញតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងវិស័យកសិកម្មមានដូចជា ការដាំដំនាំ ប្រមូលផល និងថែទាំសត្វពាហនៈ ព្រមទាំងលក់ដូរ នៅឯផសារទៀតផង	null	តួនាទីស្រ្តីខ្មែរក្នុងវិស័យកសិកម្មគឺក្រៅពីការងារគ្រប់គ្រងផ្ទះសំបែង ដាំបាយ បុកស្រូវ កិនស្រូវ ដងទឹក រកអុស មើលថែរក្សាកូន ស្រ្តីខ្មែរបានបំពេញតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងវិស័យកសិកម្មមានដូចជា ការដាំដំនាំ ប្រមូលផល និងថែទាំសត្វពាហនៈ ព្រមទាំងលក់ដូរ នៅឯផសារទៀតផង	ច ូរ ប្ អូ ន និ យា យ អ ំព ីត ួន ា ទី Ġ ស្រ ្ត ី ខ្ ម ែរ ក្នុង វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ĠĠ	27	ត ួន ា ទី ស្រ ្ត ី ខ្ ម ែរ ក្នុង វិ ស ័យ ក សិ កម្ម គ ឺ ក្រ ៅ ពី ការងារ គ្រ ប់ គ្រ ង ផ្ ទ ះ សំ ប ែង Ġ ដា ំ បា យ Ġ ប ុក ស្រ ូវ Ġ ក ិន ស្រ ូវ Ġ ដង ទឹក Ġ រក អ ុស Ġ មើល ថ ែរ ក្ស ាក ូន Ġ ស្រ ្ត ី ខ្ ម ែរ បាន ប ំព េញ ត ួន ា ទី យ៉ាង សំ ខា ន់ ក្នុង វិ ស ័យ ក សិ កម្ម មាន ដូច ជា Ġ ការ ដា ំ ដំ នាំ Ġ ប្រ ម ូល ផល Ġ និង ថ ែ ទ ាំ ស ត ្វ ពា ហ នៈ Ġ ព្រ ម ទ ាំង ល ក់ ដ ូរ Ġ នៅ ឯ ផ សារ ទៀត ផ ង	119	▁ចូរ ប ្អ ូន ន ិយ ាយ អ ំព ីត ួ នាទី ▁ស្រ ្ត ី ខ្ ម ែរ ក្នុង វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ▁	25	▁តួនាទី ស្រ ្ត ី ខ្ ម ែរ ក្នុង វិ ស ័យ ក សិ កម្ម គ ឺ ក្រ ៅ ពី ការងារ គ្រ ប់ គ្រ ង ផ្ ទ ះ សំ ប ែង ▁ដាំ ប ាយ ▁បុក ស្រ ូវ ▁កិន ស្រ ូវ ▁ដង ទឹក ▁រក អ ុស ▁មើល ថ ែរ ក្ស ាក ូន ▁ស្រ ្ត ី ខ្ ម ែរ បាន ប ំព េញ ត ួ នាទី យ៉ាង សំ ខ ាន់ ក្នុង វិ ស ័យ ក សិ កម្ម មាន ដូច ជា ▁ការ ដ ាំ ដំ នាំ ▁ប្រមូល ផល ▁និង ថ ែ ទ ាំ ស ត ្វ ពា ហ នៈ ▁ព្រមទាំង ល ក់ ដ ូរ ▁នៅឯ ផ សារ ទៀត ផ ង	106
តើវិធានការអ្វីខ្លះ ដែលអាចនាំអោយផលិតកម្មស្រូវនៅប្រទេសយើងកើនឡើង	null	ប្រជាជនយើងចេះតែកើនឡើៀងពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំដូចនេះផលិតកម្មស្រួវយើងត្រូវតែកើនឡើងជាលំដាប់ដែរដើម្បី ឆ្លើយតបតំរូវាររបស់ប្រជាពលរដ្ឋនិងសំរាប់នីហ័រណផង វិធានការបង្កើនផលិយកម្មនោះមានូចជាត្រូវបង្កើនទិន្នផលស្រូវ ដោយអនុវត្តន៍ប្រពលវប្បកម្មត្រូវបង្កើនរដូវដាំដុះគឺធ្វើអោយបាន៣ទៅ៤ដងក្នុងមួយឆ្នាំត្រូវស្តារដីស្រែចាស់ៗទាំង២៥លានហិចកតាហើយបង្កបង្កើនដីទំាងនោះកុំអោយសល់ត្រូវពង្រឹងដីថ្មីឬបន្ថែមទៀតទាំងស្រូវវស្សាទាំងស្រូវប្រាំងត្រូវធ្វើប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្ត ទាំងតូវ មធ្យម និងធំដើម្បីបំពេញតំរូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ	null	ប្រជាជនយើងចេះតែកើនឡើៀងពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំដូចនេះផលិតកម្មស្រួវយើងត្រូវតែកើនឡើងជាលំដាប់ដែរដើម្បី ឆ្លើយតបតំរូវាររបស់ប្រជាពលរដ្ឋនិងសំរាប់នីហ័រណផង វិធានការបង្កើនផលិយកម្មនោះមានូចជាត្រូវបង្កើនទិន្នផលស្រូវ ដោយអនុវត្តន៍ប្រពលវប្បកម្មត្រូវបង្កើនរដូវដាំដុះគឺធ្វើអោយបាន៣ទៅ៤ដងក្នុងមួយឆ្នាំត្រូវស្តារដីស្រែចាស់ៗទាំង២៥លានហិចកតាហើយបង្កបង្កើនដីទំាងនោះកុំអោយសល់ត្រូវពង្រឹងដីថ្មីឬបន្ថែមទៀតទាំងស្រូវវស្សាទាំងស្រូវប្រាំងត្រូវធ្វើប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្ត ទាំងតូវ មធ្យម និងធំដើម្បីបំពេញតំរូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ	ត ើ វិ ធាន ការ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ដ ែល អា ច នាំ អោយ ផល ិត កម្ម ស្រ ូវ នៅ ប្រ ទេស យ ើង ក ើន ឡើង ĠĠ	29	ប្រ ជា ជន យ ើង ច េះ តែ ក ើន ឡ ើ ៀង ពី មួយ ឆ្នាំ ទៅ មួយ ឆ្នាំ ដូច នេះ ផល ិត កម្ម ស្រ ួ វ យ ើង ត្រូវ តែ ក ើន ឡើង ជា លំ ដា ប់ ដ ែរ ដើម ្ប ី Ġ ឆ្ លើ យ ត ប ត ំ រ ូវ ារ រ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ និង សំ រា ប់ នី ហ ័រ ណ ផ ង Ġ វិ ធាន ការ បង ្ក ើន ផល ិយ កម្ម ន ោះ មាន ូច ជា ត្រូវ បង ្ក ើន ទិ ន្ន ផល ស្រ ូវ Ġ ដោយ អនុ វត្ត ន៍ ប្រ ពល វ ប្ប កម្ម ត្រូវ បង ្ក ើន រ ដ ូវ ដា ំ ដ ុះ គ ឺ ធ ្វ ើ អោយ បាន ៣ ទៅ ៤ ដង ក្នុង មួយ ឆ្នាំ ត្រូវ ស្តា រ ដ ី ស្រ ែ ច ាស់ ៗ ទ ាំង ២៥ លាន ហ ិច ក តា ហើយ បង ្ក បង ្ក ើន ដ ី ទំ ាង ន ោះ ក ុំ អោយ ស ល់ ត្រូវ ពង្រឹង ដ ី ថ ្ម ី ឬ ប ន្ ថ ែម ទៀត ទ ាំង ស្រ ូវ វ ស្សា ទ ាំង ស្រ ូវ ប្រា ំ ង ត្រូវ ធ ្វ ើប ្រ ព ័ន ្ ធ ធា រា សា ស្រ ្ត Ġ ទ ាំង តូ វ âĢĭ Ġ ម ធ ្យ ម Ġ និង ធ ំ ដើម ្ប ី ប ំព េញ ត ំ រ ូវ ការ រ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ	231	▁តើ វិ ធាន ការ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ដែល អា ច នាំ អោយ ផល ិត កម្ម ស្រ ូវ នៅ ប្រ ទេស យ ើង ក ើន ឡើង ▁	27	▁ប្រជាជន យ ើង ច េះ ត ែក ើន ឡ ើ ៀង ពី មួយ ឆ្នាំ ទៅ មួយ ឆ្នាំ ដូច នេះ ផល ិត កម្ម ស្រ ួ វ យ ើង ត្រូវ ត ែក ើន ឡើង ជា លំ ដ ាប់ ដ ែរ ដើម ្ប ី ▁ឆ្លើយតប ត ំ រ ូវ ារ រ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ និង សំ រ ាប់ នី ហ ័រ ណ ផ ង ▁វិធានការ ប ង្ក ើន ផល ិយ កម្ម ន ោះ មាន ូច ជា ត្រូវ ប ង្ក ើន ទិ ន្ន ផល ស្រ ូវ ▁ដោយ អនុ វត្ត ន៍ ប្រ ពល វ ប្ប កម្ម ត្រូវ ប ង្ក ើន រ ដ ូវ ដ ាំ ដ ុះ គ ឺ ធ ្វ ើ អោយ បាន ៣ ទៅ ៤ ដង ក្នុង មួយ ឆ្នាំ ត្រូវ ស្តា រ ដ ី ស្រ ែ ច ាស់ ៗ ទ ាំង ២៥ លាន ហ ិច ក តា ហើយ ប ង្ក ប ង្ក ើន ដ ី ទំ ាង ន ោះ ក ុំ អោយ ស ល់ ត្រូវ ពង្រឹង ដ ី ថ ្ម ី ឬ ប ន ្ថ ែម ទៀត ទ ាំង ស្រ ូវ វ ស្សា ទ ាំង ស្រ ូវ ប្រ ាំង ត្រូវ ធ ្វ ើ ប្រ ព ័ ន្ធ ធា រា សា ស្រ ្ត ▁ទាំង ត ូវ ▁មធ្យម ▁និង ធ ំ ដើម ្ប ី ប ំព េញ ត ំ រ ូវ ការ រ ប ស់ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ	217
តើកៅស៊ូមានប្រភពមកពីណា នាំចូលដោយក្រុមហ៊ុនណានៅឆ្នាំណា នៅបណ្តាលខេត្តណាខ្លះ ហើយមានសារៈសំខាន់អ្វីខ្លះដល់សេដ្ឋកិច្ច បរិស្ថាន និងសង្គម	null	កៅស៊ូមានប្រភពនៅប្រទេសប្រេស៊ីល ហើយនាំចូលមកកម្ពុជាដោយក្រុមហ៊ុនបារាំងកាលពីឆ្នាំ ១៩២០ គេដាំកៅស៊ូនៅតំបន់ដីក្រហមក្នុងខេត្តកំពង់ចាម ខេត្តក្រចេះ ខេត្តរតនគិរី ខេត្តព្រះសីហនុ ហើយបច្ចុប្បន្នតាមរយៈការវិនិយោគលើដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច និងការដាំកៅស៊ូជាលក្ខណៈគ្រួសារមាននៅខេត្តស្ទឹងត្រែង មណ្ឌលគិរី សៀមរាប កំពង់ធំ ព្រះវិហារ ពោធិ៍សាត់ បាត់ដំបង និងប៉ៃលិន កៅស៊ូផ្តល់សារៈសំខាន់ដល់សេដ្ឋកិច្ច បរិស្ថាន និងសង្គម ដូចជារួមចំណែកយ៉ាងសកម្មក្នុងការផ្តល់ប្រាក់ចំណូលដល់ខឿនសេដ្ឋកិច្ចជាតិជួយបង្កើតការងារនៅមូលដ្ឋានជនបទ ទប់ស្កាត់ការធ្វើចំណាក់ស្រុក រួមចំណែកការពារបរិស្ថាន ទប់លទល់និងភាពក្តៅខ្លាំងនៃអាកាសធាតុការហូរច្រោះដី និងបង្កើតជាគម្របៃតងជំនួសព្រៃឈើដែលរិចរិល និងផ្តល់ឈើសម្រាប់ប្រើប្រាស់ធ្វើជាអុសដុត ដែលអាចកាត់បន្ថយការកាប់ព្រៃឈើរបស់ប្រជាជនបាន	null	កៅស៊ូមានប្រភពនៅប្រទេសប្រេស៊ីល ហើយនាំចូលមកកម្ពុជាដោយក្រុមហ៊ុនបារាំងកាលពីឆ្នាំ ១៩២០ គេដាំកៅស៊ូនៅតំបន់ដីក្រហមក្នុងខេត្តកំពង់ចាម ខេត្តក្រចេះ ខេត្តរតនគិរី ខេត្តព្រះសីហនុ ហើយបច្ចុប្បន្នតាមរយៈការវិនិយោគលើដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច និងការដាំកៅស៊ូជាលក្ខណៈគ្រួសារមាននៅខេត្តស្ទឹងត្រែង មណ្ឌលគិរី សៀមរាប កំពង់ធំ ព្រះវិហារ ពោធិ៍សាត់ បាត់ដំបង និងប៉ៃលិន កៅស៊ូផ្តល់សារៈសំខាន់ដល់សេដ្ឋកិច្ច បរិស្ថាន និងសង្គម ដូចជារួមចំណែកយ៉ាងសកម្មក្នុងការផ្តល់ប្រាក់ចំណូលដល់ខឿនសេដ្ឋកិច្ចជាតិជួយបង្កើតការងារនៅមូលដ្ឋានជនបទ ទប់ស្កាត់ការធ្វើចំណាក់ស្រុក រួមចំណែកការពារបរិស្ថាន ទប់លទល់និងភាពក្តៅខ្លាំងនៃអាកាសធាតុការហូរច្រោះដី និងបង្កើតជាគម្របៃតងជំនួសព្រៃឈើដែលរិចរិល និងផ្តល់ឈើសម្រាប់ប្រើប្រាស់ធ្វើជាអុសដុត ដែលអាចកាត់បន្ថយការកាប់ព្រៃឈើរបស់ប្រជាជនបាន	ត ើក ៅ ស៊ូ មាន ប្រ ភព មក ពី ណា Ġ នាំ ចូល ដោយ ក្រុម ហ៊ ុន ណា នៅ ឆ្នាំ ណា Ġ នៅ បណ្ត ាល ខ េត ្ត ណា ខ្ ល ះ Ġ ហើយ មាន សារ ៈ សំ ខា ន់ អ ្វី ខ្ ល ះ ដល់ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ បរ ិស ្ថ ាន Ġ និង សង ្ គម ĠĠ	54	ក ៅ ស៊ូ មាន ប្រ ភព នៅ ប្រ ទេស ប្រ េស ៊ី ល Ġ ហើយ នាំ ចូល មក ក ម្ព ុ ជា ដោយ ក្រុម ហ៊ ុន បា រា ំ ង កាល ពី ឆ្នាំ Ġ ១៩ ២០ Ġ គ េ ដា ំ ក ៅ ស៊ូ នៅ ត ំ ប ន់ ដ ី ក្រ ហ មក ្ន ុង ខ េត ្ត កំ ព ង់ ច ាម Ġ ខ េត ្ត ក្រ ច េះ Ġ ខ េត ្ត រ ត ន គ ិ រី Ġ ខ េត ្ត ព្រ ះ សី ហ នុ Ġ ហើយ ប ច្ច ុប ្ប ន្ន តា ម រយ ៈ ការ វិ និ យោគ លើ ដ ី សម្បទា ន សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ និង ការ ដា ំ ក ៅ ស៊ូ ជា ល ក្ខ ណៈ គ្រួសារ មាន នៅ ខ េត ្ត ស្ទ ឹង ត្រ ែង Ġ ម ណ្ឌ ល គ ិ រី Ġ ស ៀម រា ប Ġ កំ ព ង់ ធ ំ Ġ ព្រ ះ វិ ហា រ Ġ ព ោ ធិ ៍ សា ត់ Ġ បា ត់ ដំ បង Ġ និង ប៉ ៃ ល ិន Ġ ក ៅ ស៊ូ ផ្ ត ល់ សារ ៈ សំ ខា ន់ ដល់ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ បរ ិស ្ថ ាន ĠâĢĭ និង សង ្ គម Ġ ដូច ជា រួម ចំ ណ ែក យ៉ាង ស កម្ម ក្នុង ការ ផ្ ត ល់ ប្រា ក់ ចំ ណូ ល ដល់ ខ ឿន សេ ដ្ឋ កិច្ច ជាតិ ជ ួយ បង ្ក ើត ការងារ នៅ ម ូល ដ្ឋាន ជន បទ Ġ ទ ប់ ស្ កាត់ ការ ធ ្វ ើ ចំ ណា ក់ ស្រ ុក Ġ រួម ចំ ណ ែក ការពារ បរ ិស ្ថ ាន Ġ ទ ប់ ល ទល់ និង ភាព ក្ត ៅ ខ្ លា ំ ង នៃ អា កាស ធាតុ ការ ហ ូរ ច្ រ ោះ ដ ី Ġ និង បង ្ក ើត ជា គម ្រ âĢĭ ប ៃ ត ង ជំ ន ួស ព្រ ៃ ឈ ើ ដ ែល រិ ចរ ិល Ġ និង ផ្ ត ល់ ឈ ើស ម្រ ាប់ ប្រ ើប ្រា ស់ ធ ្វ ើ ជា អ ុស ដ ុត Ġ ដ ែល អា ច កាត់ បន្ថយ ការ កា ប់ ព្រ ៃ ឈ ើរ ប ស់ ប្រ ជា ជន បាន	331	▁តើ ក ៅ ស៊ូ មាន ប្រ ភព មក ពី ណា ▁នាំចូល ដោយ ក្រុម ហ៊ ុន ណា នៅ ឆ្នាំ ណា ▁នៅ បណ្ត ាល ខ េ ត្ត ណា ខ្ ល ះ ▁ហើយ មាន សារ ៈ សំ ខ ាន់ អ ្វី ខ្ ល ះ ដល់ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁បរិស្ថាន ▁និង ស ង្គ ម ▁	50	▁កៅស៊ូ មាន ប្រ ភព នៅ ប្រ ទេស ប្រ េ ស៊ី ល ▁ហើយ នាំ ចូល មក ក ម្ព ុ ជា ដោយ ក្រុម ហ៊ ុន ប ារ ាំង កាល ពី ឆ្នាំ ▁១៩ ២០ ▁គេ ដ ាំ ក ៅ ស៊ូ នៅ ត ំ ប ន់ ដ ី ក្រ ហ ម ក្នុង ខ េ ត្ត ក ំព ង់ ច ាម ▁ខេត្ត ក្រ ច េះ ▁ខេត្ត រ ត ន គ ិ រី ▁ខេត្ត ព្រ ះ សី ហ នុ ▁ហើយ ប ច្ច ុ ប្ប ន្ន ត ាម រយ ៈ ការ វិ និ យោគ លើ ដ ី សម្បទា ន សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁និង ការ ដ ាំ ក ៅ ស៊ូ ជា ល ក្ខ ណៈ គ្រួសារ មាន នៅ ខ េ ត្ត ស្ទ ឹង ត្រ ែង ▁មណ្ឌលគិរី ▁សៀមរាប ▁កំពង់ធំ ▁ព្រះវិហារ ▁ពោធិ៍សាត់ ▁បាត់ដំបង ▁និង ប៉ ៃ ល ិន ▁កៅស៊ូ ផ្ ត ល់ សារ ៈ សំ ខ ាន់ ដល់ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁បរិស្ថាន ▁និង ស ង្គ ម ▁ដូចជា រួម ច ំណ ែក យ៉ាង ស កម្ម ក្នុង ការ ផ្ ត ល់ ប្រ ាក់ ច ំណ ូល ដល់ ខ ឿន សេ ដ្ឋ កិច្ច ជាតិ ជ ួយ ប ង្ក ើត ការងារ នៅ ម ូល ដ្ឋាន ជន បទ ▁ទប់ស្កាត់ ការ ធ ្វ ើ ច ំណ ាក់ ស្រ ុក ▁រួមចំណែក ការពារ ប រិ ស្ថាន ▁ទប់ ល ទល់ និង ភាព ក្ត ៅ ខ្ ល ាំង នៃ អា កាស ធាតុ ការ ហ ូរ ច ្រ ោះ ដ ី ▁និង ប ង្ក ើត ជា គ ម្រ ▁បៃតង ជំ ន ួស ព្រ ៃ ឈ ើ ដ ែល រិ ចរ ិល ▁និង ផ្ ត ល់ ឈ ើស ម្រ ាប់ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ធ ្វ ើ ជា អ ុស ដ ុត ▁ដែល អា ច កាត់ បន្ថយ ការ ក ាប់ ព្រ ៃ ឈ ើរ ប ស់ ប្រ ជា ជន បាន	277
តើផលិតកម្មកសិកម្មនៅកម្ពុជា មានចែកចេញជាផ្នែកសំខាន់អ្វីខ្លះ ចូរបញ្ជាក់ពីសារៈសំខាន់សេដ្ឋកិច្ចនៃផ្នែកនីមួយៗ	null	ប្រព័ន្ធផលិតកម្ម កសិកម្មនៅកម្ពុជាចែកចេញជាដំណាំស្រូវ និងដំណាំរួមផ្សំការចិញ្ចឹមសត្វការនេសាទព្រៃឈើនិងដំណាំកៅស៊ូ សារៈសំខាន់ចំពោះសេដ្ឋកិច្ចក្នុងផ្នែកនីមួយៗដំណាំស្រូវ និងដំណាំរួមផ្សំ បានផ្តល់អាហារយ៉ាងសំខាន់សំរាប់មនុស្ស ៥២៧ ការចិញ្ចឹមសត្វៈ បានផ្តល់កំលាំងអូសទាញ និងសាច់ជាអាហារ ១៥៥ ការនេសាទៈ បានបំពេញតំរូវការក្នុងប្រទេសនិងនាំចេញទៅក្រៅប្រទេស ២៥ ព្រៃឈើនិងអាជីវកម្មៈ បានបំពេញតំរូវការរបស់មនុស្សនិងផ្តល់រូបិយប័ណ្ណ ៦៨ ដំណាំកៅស៊ូៈ ផ្តល់រូបធាតុដើមដល់ឧស្សាហកម្មក្នុងស្រុក និងជាផលិតផលសំរាបនាំចេញទៅក្រៅប្រទេសព្រមទាំងផ្តល់ការងារដល់ប្រជាជនមួយចំនួនទៀត	null	ប្រព័ន្ធផលិតកម្ម កសិកម្មនៅកម្ពុជាចែកចេញជាដំណាំស្រូវ និងដំណាំរួមផ្សំការចិញ្ចឹមសត្វការនេសាទព្រៃឈើនិងដំណាំកៅស៊ូ សារៈសំខាន់ចំពោះសេដ្ឋកិច្ចក្នុងផ្នែកនីមួយៗដំណាំស្រូវ និងដំណាំរួមផ្សំ បានផ្តល់អាហារយ៉ាងសំខាន់សំរាប់មនុស្ស ៥២៧ ការចិញ្ចឹមសត្វៈ បានផ្តល់កំលាំងអូសទាញ និងសាច់ជាអាហារ ១៥៥ ការនេសាទៈ បានបំពេញតំរូវការក្នុងប្រទេសនិងនាំចេញទៅក្រៅប្រទេស ២៥ ព្រៃឈើនិងអាជីវកម្មៈ បានបំពេញតំរូវការរបស់មនុស្សនិងផ្តល់រូបិយប័ណ្ណ ៦៨ ដំណាំកៅស៊ូៈ ផ្តល់រូបធាតុដើមដល់ឧស្សាហកម្មក្នុងស្រុក និងជាផលិតផលសំរាបនាំចេញទៅក្រៅប្រទេសព្រមទាំងផ្តល់ការងារដល់ប្រជាជនមួយចំនួនទៀត	ត ើ ផល ិត កម្ម ក សិ កម្ម នៅ ក ម្ព ុ ជា Ġ មាន ច ែក ចេញ ជា ផ្ ន ែក សំ ខា ន់ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ច ូរ បញ្ជា ក់ ពី សារ ៈ សំ ខា ន់ សេ ដ្ឋ កិច្ច នៃ ផ្ ន ែក នី មួយ ៗ Ġ	49	ប្រ ព ័ន ្ ធ ផល ិត កម្ម Ġ ក សិ កម្ម នៅ ក ម្ព ុ ជា ច ែក ចេញ ជា ដំ ណា ំ ស្រ ូវ Ġ និង ដំ ណា ំ រួម ផ្ សំ ការ ច ិញ ្ច ឹម ស ត ្វ ការ ន េស ា ទ ព្រ ៃ ឈ ើន ិ ង ដំ ណា ំ ក ៅ ស៊ូ Ġ សារ ៈ សំ ខា ន់ ចំ ព ោះ សេ ដ្ឋ កិច្ច ក្នុង ផ្ ន ែក នី មួយ ៗ ដំ ណា ំ ស្រ ូវ Ġ និង ដំ ណា ំ រួម ផ្ សំ Ġ បាន ផ្ ត ល់ អា ហា រយ ៉ ាង សំ ខា ន់ សំ រា ប់ ម នុ ស្ស Ġ ៥ ២ ៧ Ġ ការ ច ិញ ្ច ឹម ស ត ្វ ៈ Ġ បាន ផ្ ត ល់ កំ លា ំ ង អូ ស ទ ាញ Ġ និង សា ច ់ ជា អា ហា រ Ġ ១ ៥ ៥ Ġ ការ ន េស ា ទ ៈ Ġ បាន ប ំព េញ ត ំ រ ូវ ការ ក្នុង ប្រ ទេស និង នាំ ចេញ ទៅ ក្រ ៅ ប្រ ទេស Ġ ២៥ Ġ ព្រ ៃ ឈ ើន ិ ង អា ជីវ កម្ម ៈ Ġ បាន ប ំព េញ ត ំ រ ូវ ការ រ ប ស់ ម នុ ស្ស និង ផ្ ត ល់ រូប ិយ ប ័ ណ្ណ Ġ ៦ ៨ Ġ ដំ ណា ំ ក ៅ ស៊ូ ៈ Ġ ផ្ ត ល់ រូប ធាតុ ដើម ដល់ ឧ ស្សា ហ កម្ម ក្នុង ស្រ ុក Ġ និង ជា ផល ិត ផល សំ រា ប នាំ ចេញ ទៅ ក្រ ៅ ប្រ ទេស ព្រ ម ទ ាំង ផ្ ត ល់ ការងារ ដល់ ប្រ ជា ជន មួយ ចំ ន ួន ទៀត	256	▁តើ ផល ិត កម្ម ក សិ កម្ម នៅ ក ម្ព ុ ជា ▁មាន ច ែក ចេញ ជា ផ្ ន ែក សំ ខ ាន់ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ចូរ បញ្ជា ក់ ពី សារ ៈ សំ ខ ាន់ សេ ដ្ឋ កិច្ច នៃ ផ្ ន ែក នី មួយ ៗ ▁	47	▁ប្រព័ន្ធ ផល ិត កម្ម ▁កសិកម្ម នៅ ក ម្ព ុ ជា ច ែក ចេញ ជា ដ ំណ ាំ ស្រ ូវ ▁និង ដ ំណ ាំ រួម ផ្ សំ ការ ច ិ ញ្ច ឹម ស ត ្វ ការ ន េ សា ទ ព្រ ៃ ឈ ើ និង ដ ំណ ាំ ក ៅ ស៊ូ ▁សារៈសំខាន់ ច ំព ោះ សេ ដ្ឋ កិច្ច ក្នុង ផ្ ន ែក នី មួយ ៗ ដ ំណ ាំ ស្រ ូវ ▁និង ដ ំណ ាំ រួម ផ្ សំ ▁បាន ផ្ ត ល់ អា ហា រ យ៉ាង សំ ខ ាន់ សំ រ ាប់ ម នុ ស្ស ▁៥ ២ ៧ ▁ការច ិ ញ្ច ឹម ស ត ្វ ៈ ▁បាន ផ្ ត ល់ កំ ល ាំង អូ ស ទ ាញ ▁និង ស ាច់ ជា អា ហា រ ▁១៥ ៥ ▁ការ ន េ សា ទ ៈ ▁បាន ប ំព េញ ត ំ រ ូវ ការ ក្នុង ប្រ ទេស និង នាំ ចេញ ទៅ ក្រ ៅ ប្រ ទេស ▁២៥ ▁ព្រៃឈើ និង អា ជីវ កម្ម ៈ ▁បាន ប ំព េញ ត ំ រ ូវ ការ រ ប ស់ ម នុ ស្ស និង ផ្ ត ល់ រូប ិយ ប ័ ណ្ណ ▁៦ ៨ ▁ដំណាំ ក ៅ ស៊ូ ៈ ▁ផ្តល់ រូប ធាតុ ដើម ដល់ ឧ ស្សា ហ កម្ម ក្នុង ស្រ ុក ▁និង ជា ផល ិត ផល សំ រ ាប នាំ ចេញ ទៅ ក្រ ៅ ប្រ ទេស ព្រ ម ទ ាំង ផ្ ត ល់ ការងារ ដល់ ប្រ ជា ជន មួយ ចំ ន ួន ទៀត	232
តើសេដ្ឋកិច្ចនៅកម្ពុជានចែកចេញជាវិស័យអ្វីខ្លះ ក្នុងចំនោមវិស័យទាំងនោះតើវិស័យណាមួយដែលផ្តល់ការងារដល់ប្រជាជនបានច្រើនជាងគេនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ព្រោះអ្វី	null	សេដ្ឋកិច្ចនៅកម្ពុជាចែកចេញជាវិស័យវិស័យកសិកម្មវិស័យឧស្សាហកម្មវិស័យទេសចរណ៍វិស័យពាណិជ្ជកម្មវិស័យកមនាគមន៍ វិស័យដែលផ្តល់ការងារច្រើនជាងគេគឺវិស័យកសិកម្មព្រោះមានប្រជាជន ១២ ទៅ១៣ លានគ្រួសារគឺប្រហែល៨០ទៅ៨៥ជាកសិករសេដ្ឋកិច្ចពឹងផ្អែកលើកសិកម្ម ការដាំដុះការាចញ្ចឹមសត្វនេសាទព្រៃឈើ កសិកម្មបានផ្តល់ការងារពី ៨២នៃប្រជាជនសកម្ម ឯកសារសេដ្ឋកិច្ច ១៩៩៦ កសិកម្មបានផ្តល់ផល ៥០នៃផលិតផលជាតិសរុប GNP	null	សេដ្ឋកិច្ចនៅកម្ពុជាចែកចេញជាវិស័យវិស័យកសិកម្មវិស័យឧស្សាហកម្មវិស័យទេសចរណ៍វិស័យពាណិជ្ជកម្មវិស័យកមនាគមន៍ វិស័យដែលផ្តល់ការងារច្រើនជាងគេគឺវិស័យកសិកម្មព្រោះមានប្រជាជន ១២ ទៅ១៣ លានគ្រួសារគឺប្រហែល៨០ទៅ៨៥ជាកសិករសេដ្ឋកិច្ចពឹងផ្អែកលើកសិកម្ម ការដាំដុះការាចញ្ចឹមសត្វនេសាទព្រៃឈើ កសិកម្មបានផ្តល់ការងារពី ៨២នៃប្រជាជនសកម្ម ឯកសារសេដ្ឋកិច្ច ១៩៩៦ កសិកម្មបានផ្តល់ផល ៥០នៃផលិតផលជាតិសរុប GNP	ត ើស េ ដ្ឋ កិច្ច នៅ ក ម្ព ុ ជា ន ច ែក ចេញ ជា វិ ស ័យ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ក្នុង ចំ ន ោម វិ ស ័យ ទ ាំង ន ោះ ត ើ វិ ស ័យ ណា មួយ ដ ែល ផ្ ត ល់ ការងារ ដល់ ប្រ ជា ជន បាន ច្ រ ើន ជា ង គ េន ា ពេល ប ច្ច ុប ្ប ន្ន នេះ Ġ ព្រ ោះ អ ្វី ĠĠ	71	សេ ដ្ឋ កិច្ច នៅ ក ម្ព ុ ជា ច ែក ចេញ ជា វិ ស ័យ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម វិ ស ័យ ឧ ស្សា ហ កម្ម វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ វិ ស ័យ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម វិ ស ័យ ក ម នា គមន៍ Ġ វិ ស ័យ ដ ែល ផ្ ត ល់ ការងារ ច្ រ ើន ជា ង គ េ គ ឺ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ព្រ ោះ មាន ប្រ ជា ជន Ġ ១ ២ Ġ ទៅ ១ ៣ Ġ លាន គ្រួសារ គ ឺ ប្រ ហ ែល ៨០ ទៅ ៨ ៥ ជា ក សិ ករ សេ ដ្ឋ កិច្ច ព ឹង ផ្ អ ែក លើក សិ កម្ម Ġ ការ ដា ំ ដ ុះ ការ ា ច ញ្ច ឹម ស ត ្វ âĢĭ ន េស ា ទ ព្រ ៃ ឈ ើ Ġ ក សិ កម្ម បាន ផ្ ត ល់ ការងារ ពី Ġ ៨ ២ នៃ ប្រ ជា ជន ស កម្ម Ġ ឯក សារ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ ១៩ ៩៦ Ġ ក សិ កម្ម បាន ផ្ ត ល់ ផល Ġ ៥០ នៃ ផល ិត ផល ជាតិ ស រ ុប ĠG NP	172	▁តើ សេ ដ្ឋ កិច្ច នៅ ក ម្ព ុ ជា ន ច ែក ចេញ ជា វិ ស ័យ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ក្នុង ចំ ន ោម វិ ស ័យ ទ ាំង ន ោះ ត ើ វិ ស ័យ ណា មួយ ដ ែល ផ្ ត ល់ ការងារ ដល់ ប្រ ជា ជន បាន ច ្រ ើន ជា ង គ េន ា ពេល ប ច្ច ុ ប្ប ន្ន នេះ ▁ព្រោះ អ ្វី ▁	69	▁សេដ្ឋកិច្ច នៅ ក ម្ព ុ ជា ច ែក ចេញ ជា វិ ស ័យ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម វិ ស ័យ ឧ ស្សា ហ កម្ម វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ វិ ស ័យ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម វិ ស ័យ ក ម នា គមន៍ ▁វិស័យ ដ ែល ផ្ ត ល់ ការងារ ច ្រ ើន ជា ង គ េ គ ឺ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ព្រ ោះ មាន ប្រ ជា ជន ▁១២ ▁ទៅ ១ ៣ ▁លាន គ្រួសារ គ ឺ ប្រ ហ ែល ៨០ ទៅ ៨ ៥ ជា ក សិ ករ សេ ដ្ឋ កិច្ច ព ឹង ផ្ អ ែក លើក សិ កម្ម ▁ការ ដ ាំ ដ ុះ ការ ា ច ញ្ច ឹម ស ត ្វ ▁នេសាទ ព្រ ៃ ឈ ើ ▁កសិកម្ម បាន ផ្ ត ល់ ការងារ ពី ▁៨ ២ នៃ ប្រ ជា ជន ស កម្ម ▁ឯកសារ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁១៩ ៩៦ ▁កសិកម្ម បាន ផ្ ត ល់ ផល ▁៥០ នៃ ផល ិត ផល ជាតិ ស រ ុប ▁G NP	159
តើគេចែកកសិករទាំងនោះជាប៉ុន្មានប្រភេទអ្វីខ្លះ ចូរពន្យល់	null	គេចែកកសិករកម្ពុជា៥០ប្រភេទគឺៈកសិករផលិតស្រូវឬអ្នកស្រែៈ និយមធ្វើស្រូវប្រាំង ស្រូវវស្សា ស្រូវឡើងទឹកកសិករតំបន់ដីខ្ពស់ៈ គេដាំដំនាំជាអចិន្រ្តៃយ៍ ពោត ដំឡូង សណ្តែក ចេក កៅស៊ូ កសិករធ្វើចំការឬមិនដាំស្រូវៈ គេដាំដំណាំតាមមាត់ទន្លេ ចិញ្ចឹមសត្វ នេសាទកសិករភូមិភាគឦសានៈ គេធ្វើដំណាំព្រៃដុតមាន ដូចជា ពោត ដំឡូង ស្រូវ រុក្ខជាតិយកមើមដទៃទៀត និងបរបាញ់សត្វផងដែរ	null	គេចែកកសិករកម្ពុជា៥០ប្រភេទគឺៈកសិករផលិតស្រូវឬអ្នកស្រែៈ និយមធ្វើស្រូវប្រាំង ស្រូវវស្សា ស្រូវឡើងទឹកកសិករតំបន់ដីខ្ពស់ៈ គេដាំដំនាំជាអចិន្រ្តៃយ៍ ពោត ដំឡូង សណ្តែក ចេក កៅស៊ូ កសិករធ្វើចំការឬមិនដាំស្រូវៈ គេដាំដំណាំតាមមាត់ទន្លេ ចិញ្ចឹមសត្វ នេសាទកសិករភូមិភាគឦសានៈ គេធ្វើដំណាំព្រៃដុតមាន ដូចជា ពោត ដំឡូង ស្រូវ រុក្ខជាតិយកមើមដទៃទៀត និងបរបាញ់សត្វផងដែរ	ត ើ គ េច ែក ក សិ ករ ទ ាំង ន ោះ ជា ប៉ ុន ្ម ាន ប្រ ភ េ ទ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ច ូរ ព ន្ យ ល់ Ġ	32	គ េច ែក ក សិ ករ ក ម្ព ុ ជា ៥០ ប្រ ភ េ ទ គ ឺ ៈ ក សិ ករ ផល ិត ស្រ ូវ ឬ អ្នក ស្រ ែ ៈ Ġ និយម ធ ្វ ើស ្រ ូវ ប្រា ំ ង Ġ ស្រ ូវ វ ស្សា Ġ ស្រ ូវ ឡើង ទឹក ក សិ ករ ត ំ ប ន់ ដ ី ខ្ ព ស់ ៈ Ġ គ េ ដា ំ ដំ នាំ ជា អ ច ិន ្រ ្ត ៃ យ ៍ Ġ ព ោត Ġ ដំ ឡូ ង Ġ ស ណ្ត ែក Ġ ច េក Ġ ក ៅ ស៊ូ Ġ ក សិ ករ ធ ្វ ើ ចំ ការ ឬ ម ិន ដា ំ ស្រ ូវ ៈ Ġ គ េ ដា ំ ដំ ណា ំ តា ម មា ត់ ទ ន្ ល េ Ġ ច ិញ ្ច ឹម ស ត ្វ Ġ ន េស ា ទ ក សិ ករ ភ ូម ិ ភាគ ឦ សា នៈ Ġ គ េ ធ ្វ ើ ដំ ណា ំព ្រ ៃ ដ ុត មាន Ġ ដូច ជា Ġ ព ោត Ġ ដំ ឡូ ង Ġ ស្រ ូវ Ġ រ ុក ្ខ ជាតិ យក ម ើម ដ ទ ៃ ទៀត Ġ និង បរ បា ញ ់ ស ត ្វ ផ ង ដ ែរ	185	▁តើ គ េច ែក ក សិ ករ ទ ាំង ន ោះ ជា ប៉ ុន ្ មាន ប្រ ភ េ ទ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ចូរ ព ន ្យ ល់ ▁	30	▁គេច ែក ក ស ិក រក ម្ព ុ ជា ៥០ ប្រ ភ េ ទ គ ឺ ៈ ក សិ ករ ផល ិត ស្រ ូវ ឬ អ្នក ស្រ ែ ៈ ▁និយម ធ ្វ ើ ស្រ ូវ ប្រ ាំង ▁ស្រូវ វ ស្សា ▁ស្រូវ ឡើង ទឹក ក សិ ករ ត ំ ប ន់ ដ ី ខ្ ព ស់ ៈ ▁គេ ដ ាំ ដំ នាំ ជា អ ច ិន ្រ ្ត ៃ យ ៍ ▁ព ោត ▁ដំឡូង ▁សណ្តែក ▁ចេក ▁កៅស៊ូ ▁កសិករ ធ ្វ ើ ចំ ការ ឬ ម ិន ដ ាំ ស្រ ូវ ៈ ▁គេ ដ ាំ ដ ំណ ាំ ត ាម ម ាត់ ទ ន ្ល េ ▁ចិញ្ចឹម ស ត ្វ ▁នេសាទ ក សិ ករ ភ ូម ិ ភាគ ឦ សា នៈ ▁គេ ធ ្វ ើ ដ ំណ ាំ ព្រ ៃ ដ ុត មាន ▁ដូចជា ▁ព ោត ▁ដំឡូង ▁ស្រូវ ▁រុក្ខជាតិ យក ម ើម ដ ទ ៃ ទៀត ▁និង បរ ប ាញ់ ស ត ្វ ផ ង ដ ែរ	155
ហេតុអ្វីបានជាគេនិយាយថា ប្រទេសកម្ពជាជាប្រទេសកសិកម្ម	null	បានជាគេនិយាយថា ប្រទេសកម្ពុជាជាប្រទេសកសិកម្មព្រោះមានលក្ខខណ្ឌធម្មជាតិអនុគ្រោះច្រើនដល់វិស័យកសិកម្មនេះដូចជាសណ្ឋានដីៈ ដីមានជីជាតិល្អ និងសំបូរទំនាបល្បាប់ផ្លូវទឹកៈ ផ្លូវទឹកខ្វមាត់ខ្វែង ដូចសរសៃឈាមមនុស្ស មងាយស្រួលដល់ការដាំដុះអាការធាតុៈ ទទួលអាកាសធាតុត្រូពិចមូសុង ក្តៅសើម ប្រជាពលរដ្ឋពី៨០ទៅ៨៥ ជាកសិករកសិកម្មផ្តល់ផលបាន ៥០ នៃផលិតផលជាតិសរុប	null	បានជាគេនិយាយថា ប្រទេសកម្ពុជាជាប្រទេសកសិកម្មព្រោះមានលក្ខខណ្ឌធម្មជាតិអនុគ្រោះច្រើនដល់វិស័យកសិកម្មនេះដូចជាសណ្ឋានដីៈ ដីមានជីជាតិល្អ និងសំបូរទំនាបល្បាប់ផ្លូវទឹកៈ ផ្លូវទឹកខ្វមាត់ខ្វែង ដូចសរសៃឈាមមនុស្ស មងាយស្រួលដល់ការដាំដុះអាការធាតុៈ ទទួលអាកាសធាតុត្រូពិចមូសុង ក្តៅសើម ប្រជាពលរដ្ឋពី៨០ទៅ៨៥ ជាកសិករកសិកម្មផ្តល់ផលបាន ៥០ នៃផលិតផលជាតិសរុប	ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េន ិយ ាយ ថា Ġ ប្រ ទេស ក ម្ព ជា ជា ប្រ ទេស ក សិ កម្ម ĠĠ	21	បាន ជា គ េន ិយ ាយ ថា Ġ ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា ជា ប្រ ទេស ក សិ កម្ម ព្រ ោះ មាន ល ក្ខ ខ ណ្ឌ ធម្ម ជាតិ អនុ គ្រ ោះ ច្ រ ើន ដល់ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម នេះ ដូច ជា ស ណ ្ឋ ាន ដ ី ៈ Ġ ដ ី មាន ជី ជាតិ ល្អ Ġ និង សំ បូ រ ទំ នា ប ល ្ប ាប់ ផ្ល ូវ ទឹក ៈ Ġ ផ្ល ូវ ទឹក ខ្វ មា ត់ ខ្វ ែង Ġ ដូច ស រស ៃ ឈ ាម ម នុ ស្ស Ġ ម ង ាយ ស្រ ួល ដល់ ការ ដា ំ ដ ុះ អា ការ ធាតុ ៈ Ġ ទទួល អា កាស ធាតុ ត្រ ូ ពិ ច ម ូស ុង Ġ ក្ត ៅ ស ើម Ġ ប្រ ជា ពល រដ្ឋ ពី ៨០ ទៅ ៨ ៥ Ġ ជា ក សិ ករ ក សិ កម្ម ផ្ ត ល់ ផល បាន Ġ ៥០ Ġ នៃ ផល ិត ផល ជាតិ ស រ ុប Âł	148	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េន ិយ ាយ ថា ▁ប្រទេស ក ម្ព ជា ជា ប្រ ទេស ក សិ កម្ម ▁	20	▁បានជា គ េន ិយ ាយ ថា ▁ប្រទេស ក ម្ព ុ ជា ជា ប្រ ទេស ក សិ កម្ម ព្រ ោះ មាន ល ក្ខ ខ ណ្ឌ ធម្ម ជាតិ អនុ គ្រ ោះ ច ្រ ើន ដល់ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម នេះ ដូច ជា ស ណ ្ឋ ាន ដ ី ៈ ▁ដី មាន ជី ជាតិ ល្អ ▁និង សំ ប ូរ ទំ នា ប ល ្ប ាប់ ផ្ល ូវ ទឹក ៈ ▁ផ្លូវ ទឹក ខ្វ ម ាត់ ខ្វ ែង ▁ដូច ស រស ៃ ឈ ាម ម នុ ស្ស ▁ម ង ាយ ស្រ ួល ដល់ ការ ដ ាំ ដ ុះ អា ការ ធាតុ ៈ ▁ទទួល អា កាស ធាតុ ត្រ ូ ព ិច ម ូស ុង ▁ក្តៅ ស ើម ▁ប្រជាពលរដ្ឋ ពី ៨០ ទៅ ៨ ៥ ▁ជា ក ស ិក រក សិ កម្ម ផ្ ត ល់ ផល បាន ▁៥០ ▁នៃ ផល ិត ផល ជាតិ ស រ ុប ▁	140
តើវិសមភាពចំពោះការអប់រំ ទាក់ទងទៅនិងអ្វីខ្លះ	null	វិសមភាពចំពោះការអប់រំទាក់ទងតាមភេទចាប់ពីកម្រិតថ្នាក់មធ្យមសិក្សាឡើងទៅសិស្សប្រុសច្រើនជាងសិស្សស្រីជួយការងារផ្ទះឆាប់រៀបការឲ្យកូនធ្វើការងារជួយជីវភាពគ្រួសារទីប្រជុំជននិងជនបទទីប្រជុំជនអាណាព្យាបាលមានការយល់ដឹងពីតម្លៃការសិក្សាជាងមានជីវភាពធូរធារសាលារៀនមានគ្រប់កម្រិតមានសម្ភារៈសិក្សាសម្បូរបែបមានសុវត្ថិភាពក្នុងការធ្វើដំណើរជនបទជីវភាពក្រីក្រសាលារៀននៅឆ្ងាយពីផ្ទះខ្វះមធ្យោបាយធ្វើដំណើរការចូលរៀនយឺតពេលអសន្តិសុខអាណព្យាបាលមានការយល់ដឹងពីការសិក្សានៅមាន	null	វិសមភាពចំពោះការអប់រំទាក់ទងតាមភេទចាប់ពីកម្រិតថ្នាក់មធ្យមសិក្សាឡើងទៅសិស្សប្រុសច្រើនជាងសិស្សស្រីជួយការងារផ្ទះឆាប់រៀបការឲ្យកូនធ្វើការងារជួយជីវភាពគ្រួសារទីប្រជុំជននិងជនបទទីប្រជុំជនអាណាព្យាបាលមានការយល់ដឹងពីតម្លៃការសិក្សាជាងមានជីវភាពធូរធារសាលារៀនមានគ្រប់កម្រិតមានសម្ភារៈសិក្សាសម្បូរបែបមានសុវត្ថិភាពក្នុងការធ្វើដំណើរជនបទជីវភាពក្រីក្រសាលារៀននៅឆ្ងាយពីផ្ទះខ្វះមធ្យោបាយធ្វើដំណើរការចូលរៀនយឺតពេលអសន្តិសុខអាណព្យាបាលមានការយល់ដឹងពីការសិក្សានៅមាន	ត ើ វិ សម ភាព ចំ ព ោះ ការ អ ប់ រំ Ġ ទ ាក់ ទ ង ទៅ និង អ ្វី ខ្ ល ះ ĠĠ	23	វិ សម ភាព ចំ ព ោះ ការ អ ប់ រំ âĢĭ ទ ាក់ ទ ង តា ម ភ េ ទ ច ាប់ ពី ក ម្រ ិត ថ្ន ាក់ ម ធ ្យ ម សិ ក្ស ា ឡើង ទៅ សិ ស្ស ប្រ ុស ច្ រ ើន ជា ង សិ ស្ស ស្រី ជ ួយ ការងារ ផ្ ទ ះ ឆ ាប់ រ ៀប ការ ឲ្យ កូ ន ធ ្វ ើក ារ ងារ ជ ួយ ជីវ ភាព គ្រួសារ ទី ប្រជុំ ជន និង ជន បទ ទី ប្រជុំ ជន អា ណា ព្យា បាល មាន ការ យ ល់ ដ ឹង ពី ត ម្ល ៃ ការ សិ ក្ស ា ជា ង មាន ជីវ ភាព ធ ូរ ធា រស ាល ារ ៀន មាន គ្រ ប់ ក ម្រ ិត មាន សម ្ ភា រៈ សិ ក្ស ាស ម្ បូ រ ប ែប មាន សុ វ ត្ថ ិ ភាព ក្នុង ការ ធ ្វ ើ ដំណើរ ជន បទ ជីវ ភាព ក្រ ី ក្រ សា លា រ ៀន នៅ ឆ្ ង ាយ ពី ផ្ ទ ះ ខ្វ ះ ម ធ ្យ ោ បា យ ធ ្វ ើ ដំណើរ ការ ចូល រ ៀន យ ឺត ពេល អ ស ន្ត ិស ុ ខ អា ណ ព្យា បាល មាន ការ យ ល់ ដ ឹង ពី ការ សិ ក្ស ាន ៅ មាន	203	▁តើ វិ សម ភាព ច ំព ោះ ការ អ ប់ រំ ▁ទាក់ទង ទៅ និង អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	19	▁វិ សម ភាព ច ំព ោះ ការ អ ប់ រំ ▁ទាក់ទង ត ាម ភ េ ទ ច ាប់ ពី ក ម្រ ិត ថ្ន ាក់ ម ធ ្យ ម ស ិក ្សា ឡើង ទៅ សិ ស្ស ប្រ ុស ច ្រ ើន ជា ង សិ ស្ស ស្រី ជ ួយ ការងារ ផ្ ទ ះ ឆ ាប់ រ ៀប ការ ឲ្យ ក ូន ធ ្វ ើ ការងារ ជ ួយ ជីវ ភាព គ្រួសារ ទី ប្រជុំ ជន និង ជន បទ ទី ប្រជុំ ជន អា ណា ព្យា បាល មាន ការ យ ល់ ដ ឹង ពី ត ម្ល ៃ ការ ស ិក ្សា ជា ង មាន ជីវ ភាព ធ ូរ ធា រស ាល ារ ៀន មាន គ្រ ប់ ក ម្រ ិត មាន ស ម្ភ ារ ៈ ស ិក ្សា សម្ប ូរ ប ែប មាន សុ វ ត្ថ ិ ភាព ក្នុង ការ ធ ្វ ើ ដំណើរ ជន បទ ជីវ ភាព ក្រ ី ក្រ ស ាល ារ ៀន នៅ ឆ្ ង ាយ ពី ផ្ ទ ះ ខ្វ ះ ម ធ ្យ ោ ប ាយ ធ ្វ ើ ដំណើរ ការ ចូល រ ៀន យ ឺត ពេល អ ស ន្ត ិ សុខ អា ណ ព្យា បាល មាន ការ យ ល់ ដ ឹង ពី ការ ស ិក ្សា នៅ មាន	197
តើភ្នាក់ងារបំផ្លាញកំលាំងពលកម្មនៅកម្ពុជាយើងបច្ចុប្បន្នមានអ្វីខ្លះ	null	មានកង្វះអាហារមីនអេដស៍របេងគ្រុនចាញ់	null	មានកង្វះអាហារមីនអេដស៍របេងគ្រុនចាញ់	ត ើ ភ ្នា ក់ ងារ ប ំ ផ្ល ាញ កំ លា ំ ង ពល កម្ម នៅ ក ម្ព ុ ជា យ ើង ប ច្ច ុប ្ប ន្ន មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ĠĠ	34	មាន ក ង ្វ ះ អា ហា រ មី ន អ េ ដ ស៍ រ ប េង គ្រ ុន ច ាញ់	21	▁តើ ភ ្ន ាក់ ងារ ប ំ ផ្ល ាញ កំ ល ាំង ពល កម្ម នៅ ក ម្ព ុ ជ ាយ ើង ប ច្ច ុ ប្ប ន្ន មាន អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	32	▁មាន ក ង ្វ ះ អា ហា រ មី ន អ េ ដ ស៍ រ ប េង គ្រ ុន ច ាញ់	21
ក្នុងទិវាពិភពលោកប្រយុទ្ធប្រឆាំងនិងជំងឺអេដស៍នៅថ្ងៃទី២៩ វិច្ឆិកា ២០០៤ អង្គការទស្សនៈពិភពលោកបានលើកបង្ហាញជាសាធារណៈថា កម្ពុជាជាប្រទេសមួយដែលជួបប្រទះនឹងការចម្លងជំងឺអេដស៍ខ្លាំងជាងគេនៅអាស៊ី ចូរបញ្ជាក់អំពីមូលហេតុនៃអត្រាដ៏ខ្ពស់ក្នុងការចម្លងជំងឺនេះ ៕	null	គឺភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជនភាពឆោតល្ងង់ ភាពអវិជ្ជាទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណី សង្គមសេពគ្រឿងស្រវឹង និងគ្រឿងញៀនរួមភេទមិនប្រើស្រោមអនាម័យ	null	គឺភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជនភាពឆោតល្ងង់ ភាពអវិជ្ជាទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណី សង្គមសេពគ្រឿងស្រវឹង និងគ្រឿងញៀនរួមភេទមិនប្រើស្រោមអនាម័យ	ក្នុង ទិ វា ពិ ភព លោក ប្រ យ ុទ្ធ ប្រ ឆ ាំង និង ជំ ង ឺ អ េ ដ ស៍ នៅ ថ ្ង ៃ ទី ២ ៩ Ġ វិ ច្ឆ ិកា Ġ ២០ ០ ៤ Ġ អង្គ ការ ទ ស្ស នៈ ពិ ភព លោក បាន លើក បង ្ហ ាញ ជា សា ធា រណៈ ថា Ġ ក ម្ព ុ ជា ជា ប្រ ទេស មួយ ដ ែល ជ ួ ប ប្រ ទ ះ នឹង ការ ច ម្ល ង ជំ ង ឺ អ េ ដ ស៍ ខ្ លា ំ ង ជា ង គ េន ៅ អា ស៊ី Ġ ច ូរ បញ្ជា ក់ អ ំព ី ម ូល ហេតុ នៃ អ ត្រា ដ ៏ ខ្ ព ស់ ក្នុង ការ ច ម្ល ង ជំ ង ឺន េះ Ġ ៕ Ġ	118	គ ឺ ភាព ក្រ ី ក្រ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ភាព ឆ ោត ល ្ង ង់ Ġ ភាព អ វិជ្ជា ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ ប្រ ព ៃ ណី Ġ សង ្ គម សេ ព គ្រឿង ស្រ វ ឹង Ġ និង គ្រឿង ញ ៀន រួម ភ េ ទ ម ិន ប្រ ើស ្រ ោម អ នា ម ័យ	58	▁ក្នុង ទិ វា ពិ ភព លោក ប្រ យ ុទ្ធ ប្រ ឆ ាំង និង ជំ ង ឺ អ េ ដ ស៍ នៅ ថ ្ង ៃ ទី ២ ៩ ▁វិច្ឆិកា ▁២០០ ៤ ▁អង្គការ ទ ស្ស នៈ ពិ ភព លោក បាន លើក ប ង្ហ ាញ ជា សា ធា រណៈ ថា ▁កម្ពុជា ជា ប្រ ទេស មួយ ដ ែល ជ ួ ប ប្រ ទ ះ នឹង ការ ច ម្ល ង ជំ ង ឺ អ េ ដ ស៍ ខ្ ល ាំង ជា ង គ េន ៅ អា ស៊ី ▁ចូរ បញ្ជា ក់ អ ំព ី ម ូល ហេតុ នៃ អ ត្រា ដ ៏ ខ្ ព ស់ ក្នុង ការ ច ម្ល ង ជំ ង ឺ នេះ ▁៕ ▁	109	▁គឺ ភាព ក្រ ី ក្រ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ភាព ឆ ោត ល ្ង ង់ ▁ភាព អ វិជ្ជា ទំ ន ៀម ទ ម្ល ាប់ ប្រ ព ៃ ណី ▁សង្គម សេ ព គ្រឿង ស្រ វ ឹង ▁និង គ្រឿង ញ ៀន រួម ភ េ ទ ម ិន ប្រ ើ ស្រ ោម អ ន ាម ័យ	55
ហេតុអ្វីបានជាកុមារនៅកម្ពុជា ជនបទដាច់ស្រយោលមានអត្រាបោះបង់ការសិក្សាក្នុងចំនួនដ៏ច្រើនលើសលប់ តើគេត្រូវដោះស្រាយបញ្ហានេះដោយវិធីណា	null	ព្រោះតំបន់ដាច់ស្រយោលសេដ្ឋកិច្ចពុំមានការលូតលាស់ប្រជាជននៅតំបន់នោះមានជីវភាពក្រីក្រសិស្សមួយចំនួនឈប់រៀនដើម្បីជួយការងារឪពុកម្តាយតំបន់នោះពុំសូវសំបូរសាលារៀន ហើយសាលារៀនខ្លះមិនសូវគ្រប់កំរិតថ្នាក់សាលារៀនមួយចំនួនឆ្ងាយពីផ្ទះ វិធានការដោះស្រាយត្រូវអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ដាច់ស្រយោលឲ្យមានការរីកចម្រើនជួយកសាងសាលារៀនឲ្យបានច្រើន និងគ្រប់កំរិតថ្នាក់ជួយឧបត្ថម្ភសិស្សក្រីក្រ ថវិការ សំភារៈ សិក្សា អាហារូបករណ៍ដល់សិស្សក្រីក្រ បំផុសឲ្យឪពុកម្តាយសិស្សឲ្យនាំកូនទៅសាលា	null	ព្រោះតំបន់ដាច់ស្រយោលសេដ្ឋកិច្ចពុំមានការលូតលាស់ប្រជាជននៅតំបន់នោះមានជីវភាពក្រីក្រសិស្សមួយចំនួនឈប់រៀនដើម្បីជួយការងារឪពុកម្តាយតំបន់នោះពុំសូវសំបូរសាលារៀន ហើយសាលារៀនខ្លះមិនសូវគ្រប់កំរិតថ្នាក់សាលារៀនមួយចំនួនឆ្ងាយពីផ្ទះ វិធានការដោះស្រាយត្រូវអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ដាច់ស្រយោលឲ្យមានការរីកចម្រើនជួយកសាងសាលារៀនឲ្យបានច្រើន និងគ្រប់កំរិតថ្នាក់ជួយឧបត្ថម្ភសិស្សក្រីក្រ ថវិការ សំភារៈ សិក្សា អាហារូបករណ៍ដល់សិស្សក្រីក្រ បំផុសឲ្យឪពុកម្តាយសិស្សឲ្យនាំកូនទៅសាលា	ហេតុ អ ្វី បាន ជា ក ុម ារ នៅ ក ម្ព ុ ជា Ġ ជន បទ ដា ច ់ ស្រ យោ ល មាន អ ត្រា ប ោះ បង់ ការ សិ ក្ស ាក ្ន ុង ចំ ន ួន ដ ៏ ច្ រ ើន លើ ស ល ប់ Ġ ត ើ គ េត ្រ ូវ ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ាន េះ ដោយ វិ ធី ណា ĠĠ	64	ព្រ ោះ âĢĭ ត ំ ប ន់ ដា ច ់ ស្រ យោ ល សេ ដ្ឋ កិច្ច ពុ ំ មាន ការ ល ូត លាស់ ប្រ ជា ជន នៅ ត ំ ប ន់ ន ោះ មាន ជីវ ភាព ក្រ ី ក្រ សិ ស្ស មួយ ចំ ន ួន ឈ ប់ រ ៀន ដើម ្ប ី ជ ួយ ការងារ ឪ ពុ ក ម្ តា យ ត ំ ប ន់ ន ោះ ពុ ំ ស ូវ សំ បូ រស ាល ារ ៀន Ġ ហើយ សា លា រ ៀន ខ្ ល ះ ម ិន ស ូវ គ្រ ប់ កំ រិ ត ថ្ន ាក់ សា លា រ ៀន មួយ ចំ ន ួន ឆ្ ង ាយ ពី ផ្ ទ ះ Ġ វិ ធាន ការ ដ ោះ ស្រ ាយ ត្រូវ អភិវឌ្ឍ ន៍ ត ំ ប ន់ ដា ច ់ ស្រ យោ ល ឲ្យ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ជ ួយ ក សា ង សា លា រ ៀន ឲ្យ បាន ច្ រ ើន Ġ និង គ្រ ប់ កំ រិ ត ថ្ន ាក់ ជ ួយ ឧ ប ត្ថ ម្ភ សិ ស្ស ក្រ ី ក្រ Ġ ថ វិ ការ Ġ សំ ភា រៈ Ġ សិ ក្ស ា âĢĭ Ġ អា ហា រូប ករណ៍ ដល់ សិ ស្ស ក្រ ី ក្រ Ġ ប ំ ផ ុស ឲ្យ ឪ ពុ ក ម្ តា យ សិ ស្ស ឲ្យ នាំ កូ ន ទៅ សា លា	209	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា ក ុម ារ នៅ ក ម្ព ុ ជា ▁ជនបទ ដ ាច់ ស្រ យោ ល មាន អ ត្រា ប ោះ បង់ ការ ស ិក ្សា ក្នុង ចំ ន ួន ដ ៏ ច ្រ ើន លើ ស ល ប់ ▁តើ គ េ ត្រូវ ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា នេះ ដោយ វិ ធី ណា ▁	59	▁ព្រោះ ▁តំបន់ ដ ាច់ ស្រ យោ ល សេ ដ្ឋ កិច្ច ព ុំ មាន ការ ល ូត លាស់ ប្រ ជា ជន នៅ ត ំ ប ន់ ន ោះ មាន ជីវ ភាព ក្រ ី ក្រ សិ ស្ស មួយ ចំ ន ួន ឈ ប់ រ ៀន ដើម ្ប ី ជ ួយ ការងារ ឪ ព ុក ម ្ត ាយ ត ំ ប ន់ ន ោះ ព ុំ ស ូវ សំ បូ រស ាល ារ ៀន ▁ហើយ ស ាល ារ ៀន ខ្ ល ះ ម ិន ស ូវ គ្រ ប់ កំ រ ិត ថ្ន ាក់ ស ាល ារ ៀន មួយ ចំ ន ួន ឆ្ ង ាយ ពី ផ្ ទ ះ ▁វិធានការ ដ ោះ ស្រ ាយ ត្រូវ អភិវឌ្ឍ ន៍ ត ំ ប ន់ ដ ាច់ ស្រ យោ ល ឲ្យ មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ជ ួយ ក សា ង ស ាល ារ ៀន ឲ្យ បាន ច ្រ ើន ▁និង គ្រ ប់ កំ រ ិត ថ្ន ាក់ ជ ួយ ឧ ប ត្ថ ម្ភ សិ ស្ស ក្រ ី ក្រ ▁ថវិកា រ ▁សំ ភា រៈ ▁សិក្សា ▁អាហារូបករណ៍ ដល់ សិ ស្ស ក្រ ី ក្រ ▁បំ ផ ុស ឲ្យ ឪ ព ុក ម ្ត ាយ សិ ស្ស ឲ្យ នាំ ក ូន ទៅ សា លា	194
តាមរបាយការវិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិ ឆ្នាំ ១៩៩៨ បង្កាញថាជនពេញមវ័យក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី មានអត្រាអនក្ខរភាពទាប គឺ១៦.៣% ទៅ២៦.៤% ឯជនពេញវ័យនៅក្រុងភ្នំពេញមានអត្រាអនក្ខរភាពខ្ពស់ គឹរហូតដល់ ៨២.១% ចូរបញ្ជាក់ពីមូលហេតុដែលនាំឲ្យមានវិសមភាពនៃអនក្ខរភាពរវាងខេត្តក្រុងទាំងនេះ តើអនក្ខរភាពផ្តល់ផលវិបាកយ៉ាងណា ដល់សង្គមសេដ្ឋ	null	ព្រោះជនពេញវ័យសព្វថ្ងៃជាមនុស្សដែលកើតពីឆ្នាំ១៩៨០ឡើង ខេត្តមណ្ឌលគិរីជាខេត្តទទួលេងសង្គ្រាមអស់ជាច្រើនឆ្នាំធ្វើឲ្យសាលារៀនត្រូវបិទទ្វារជាខេត្តពុំសូវមានការលូតលាស់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចប្រជាជនភាគច្រើនជាជនជាតិ មានជីវភាពក្រីក្រពុំសូវយកចិត្តទុកដាក់លើការរៀនសូត្ររបស់កូន ព្រោះពួកគេរស់នៅតាមរបៀបអ្នកព្រៃភ្នំពុំសូវសម្បូរសាលារៀន និងគ្រូសាលារៀននៅឆ្ងាយពីផ្ទះ ខ្វះមធ្យោបាយទៅកាន់សាលារៀន ផលវិបាកនៃអនក្ខរភាពចំពោះសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ចអនក្ខរភាពធ្វើអោយសង្គមនិងសេដ្ឋកិច្ចចេញមិនផុតពីភាពអន់ថយឡើយព្រោះអនក្ខរភាពសង្គមជួបការលំបាកខ្វះធនធានមនុស្សខ្វះអ្នកបច្ចេកទេសខ្វះកម្លាំងនិងសេវាកម្ម សេដ្ឋកិច្ចអន់ថយ	null	ព្រោះជនពេញវ័យសព្វថ្ងៃជាមនុស្សដែលកើតពីឆ្នាំ១៩៨០ឡើង ខេត្តមណ្ឌលគិរីជាខេត្តទទួលេងសង្គ្រាមអស់ជាច្រើនឆ្នាំធ្វើឲ្យសាលារៀនត្រូវបិទទ្វារជាខេត្តពុំសូវមានការលូតលាស់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចប្រជាជនភាគច្រើនជាជនជាតិ មានជីវភាពក្រីក្រពុំសូវយកចិត្តទុកដាក់លើការរៀនសូត្ររបស់កូន ព្រោះពួកគេរស់នៅតាមរបៀបអ្នកព្រៃភ្នំពុំសូវសម្បូរសាលារៀន និងគ្រូសាលារៀននៅឆ្ងាយពីផ្ទះ ខ្វះមធ្យោបាយទៅកាន់សាលារៀន ផលវិបាកនៃអនក្ខរភាពចំពោះសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ចអនក្ខរភាពធ្វើអោយសង្គមនិងសេដ្ឋកិច្ចចេញមិនផុតពីភាពអន់ថយឡើយព្រោះអនក្ខរភាពសង្គមជួបការលំបាកខ្វះធនធានមនុស្សខ្វះអ្នកបច្ចេកទេសខ្វះកម្លាំងនិងសេវាកម្ម សេដ្ឋកិច្ចអន់ថយ	តា ម រ បា យក ារ វិទ្យា ស្ថាន ជាតិ ស្ ថ ិត ិ Ġ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩៨ Ġ បង ្ក ាញ ថា ជន ព េញ ម វ ័យ ក្នុង ខ េត ្ត ម ណ្ឌ ល គ ិ រី Ġ មាន អ ត្រា អ ន ក្ខ រ ភាព ទ ាប Ġ គ ឺ ១ ៦ . ៣ % Ġ ទៅ ២ ៦ . ៤ % Ġ ឯ ជន ព េញ វ ័យ នៅ ក្រុង ភ្នំពេញ មាន អ ត្រា អ ន ក្ខ រ ភាព ខ្ ព ស់ Ġ គ ឹ រ ហ ូត ដល់ Ġ ៨ ២ . ១ % Ġ ច ូរ បញ្ជា ក់ ពី ម ូល ហេតុ ដ ែល នាំ ឲ្យ មាន វិ សម ភាព នៃ អ ន ក្ខ រ ភាព រ វា ង ខ េត ្ត ក្រុង ទ ាំង នេះ Ġ ត ើ អ ន ក្ខ រ ភាព ផ្ ត ល់ ផល វិ បា ក យ៉ាង ណា Ġ ដល់ សង ្ គម សេ ដ្ឋ Ġ	138	ព្រ ោះ ជន ព េញ វ ័យ âĢĭ ស ព្វ ថ ្ង ៃ ជា ម នុ ស្ស ដ ែល កើត ពី ឆ្នាំ ១៩ ៨០ ឡើង Ġ ខ េត ្ត ម ណ្ឌ ល គ ិ រី ជា ខ េត ្ត ទទួល âĢĭ េង សង ្ គ្រ ាម អ ស់ ជា ច្ រ ើន ឆ្នាំ ធ ្វ ើ ឲ្យ សា លា រ ៀន ត្រូវ ប ិ ទ ទ ្វា រ ជា ខ េត ្ត ពុ ំ ស ូវ មាន ការ ល ូត លាស់ ផ្ ន ែក សេ ដ្ឋ កិច្ច ប្រ ជា ជន ភាគ ច្ រ ើន ជា ជន ជាតិ Ġ មាន ជីវ ភាព ក្រ ី ក្រ ពុ ំ ស ូវ យកចិត្តទុកដាក់ លើក ារ រ ៀន ស ូត ្រ រ ប ស់ កូ ន Ġ ព្រ ោះ ព ួ ក គ េរ ស់ នៅ តា ម រ ប ៀប អ្នក ព្រ ៃ ភ្នំ ពុ ំ ស ូវ សម្ប ូរ សា លា រ ៀន Ġ និង គ្រ ូស ាល ារ ៀន នៅ ឆ្ ង ាយ ពី ផ្ ទ ះ Ġ ខ្វ ះ ម ធ ្យ ោ បា យ ទៅ កាន់ សា លា រ ៀន Ġ ផល វិ បា ក នៃ អ ន ក្ខ រ ភាព ចំ ព ោះ សង ្ គម Ġ និង សេ ដ្ឋ កិច្ច អ ន ក្ខ រ ភាព ធ ្វ ើ អោយ សង ្ គម និង សេ ដ្ឋ កិច្ច ចេញ ម ិន ផ ុត ពី ភាព អ ន់ ថ យ ឡ ើយ ព្រ ោះ អ ន ក្ខ រ ភាព សង ្ គម ជ ួ ប ការ លំបាក ខ្វ ះ ធ ន ធាន ម នុ ស្ស ខ្វ ះ អ្នក ប ច្ច េក ទេស ខ្វ ះ ក ម្ល ាំង និង សេ វា កម្ម Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច អ ន់ ថ យ	268	▁តាម រ ប ាយ ការ វិទ្យា ស្ថាន ជាតិ ស ្ថ ិត ិ ▁ឆ្នាំ ▁១៩ ៩៨ ▁បង្ក ាញ ថា ជន ព េញ ម វ ័យ ក្នុង ខ េ ត្ត ម ណ្ឌ ល គ ិ រី ▁មាន អ ត្រា អ ន ក្ខ រ ភាព ទ ាប ▁គឺ ១ ៦ . ៣ % ▁ទៅ ២ ៦ . ៤ % ▁ឯ ជន ព េញ វ ័យ នៅ ក្រុង ភ្នំពេញ មាន អ ត្រា អ ន ក្ខ រ ភាព ខ្ ព ស់ ▁គ ឹ រ ហ ូត ដល់ ▁៨ ២ . ១ % ▁ចូរ បញ្ជា ក់ ពី ម ូល ហេតុ ដ ែល នាំ ឲ្យ មាន វិ សម ភាព នៃ អ ន ក្ខ រ ភាព រ វ ាង ខ េ ត្ត ក្រុង ទ ាំង នេះ ▁តើ អ ន ក្ខ រ ភាព ផ្ ត ល់ ផល វិ ប ាក យ៉ាង ណា ▁ដល់ ស ង្គ ម សេ ដ្ឋ ▁	133	▁ព្រោះ ជន ព េញ វ ័យ ▁សព្វ ថ ្ង ៃ ជា ម នុ ស្ស ដ ែល កើត ពី ឆ្នាំ ១៩ ៨០ ឡើង ▁ខេត្ត ម ណ្ឌ ល គ ិ រី ជា ខ េ ត្ត ទទួល ▁ េង ស ង្គ ្រា ម អ ស់ ជា ច ្រ ើន ឆ្នាំ ធ ្វ ើ ឲ្យ ស ាល ារ ៀន ត្រូវ ប ិ ទ ទ ្វា រ ជា ខ េ ត្ត ព ុំ ស ូវ មាន ការ ល ូត លាស់ ផ្ ន ែក សេ ដ្ឋ កិច្ច ប្រ ជា ជន ភាគ ច ្រ ើន ជា ជន ជាតិ ▁មាន ជីវ ភាព ក្រ ី ក្រ ព ុំ ស ូវ យកចិត្តទុកដាក់ លើ ការ រ ៀន ស ូ ត្រ រ ប ស់ ក ូន ▁ព្រោះ ព ួ ក គ េ រស់ នៅ ត ាម រ ប ៀប អ្នក ព្រ ៃ ភ្នំ ព ុំ ស ូវ សម្ប ូរ ស ាល ារ ៀន ▁និង គ្រ ូស ាល ារ ៀន នៅ ឆ្ ង ាយ ពី ផ្ ទ ះ ▁ខ្វះ ម ធ ្យ ោ ប ាយ ទៅ កាន់ ស ាល ារ ៀន ▁ផលវិបាក នៃ អ ន ក្ខ រ ភាព ច ំព ោះ ស ង្គ ម ▁និង សេ ដ្ឋ កិច្ច អ ន ក្ខ រ ភាព ធ ្វ ើ អោយ ស ង្គ ម និង សេ ដ្ឋ កិច្ច ចេញ ម ិន ផ ុត ពី ភាព អ ន់ ថ យ ឡ ើយ ព្រ ោះ អ ន ក្ខ រ ភាព ស ង្គ ម ជ ួ ប ការ លំបាក ខ្វ ះ ធ ន ធាន ម នុ ស្ស ខ្វ ះ អ្នក ប ច្ច េក ទេស ខ្វ ះ ក ម្ល ាំង និង សេ វា កម្ម ▁សេដ្ឋកិច្ច អ ន់ ថ យ	257
បច្ចុប្បន្ននៅកម្ពុជា គេសង្កេតឃើញអត្រាបោះបង់ការសិក្សាសិស្សនៅមធ្យមសិក្សាមានកម្រិតខ្ពស់ ពិសេសនៅតាមជនបទ បញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃមអត្រាបោះបង់ការសិក្សាដ៏ខ្ពង់នេះ	null	មូលហេតុមានជីវភាពគ្រួសារក្រីក្រ មិនអាចបន្តការសិក្សាបានចូលធ្វើការឬប្រកបការងារផ្សេងៗទៀតដើម្បីឧបត្ដម្ភជីវភាពគ្រួសារសាលារៀនឆ្ងាយពីផ្ទះ ខ្វះមធ្យោបាយទៅមកសាលារៀនខ្វះគោលដៅខ្វះគោលដៅក្នុងការសិក្សា និងពិបាករកការងារធ្វើក្រោយបញ្ចប់ការសិក្សាសេពគ្រឿងស្រវឹង គ្រឿងញៀនដើរចោលការសិក្សា	null	មូលហេតុមានជីវភាពគ្រួសារក្រីក្រ មិនអាចបន្តការសិក្សាបានចូលធ្វើការឬប្រកបការងារផ្សេងៗទៀតដើម្បីឧបត្ដម្ភជីវភាពគ្រួសារសាលារៀនឆ្ងាយពីផ្ទះ ខ្វះមធ្យោបាយទៅមកសាលារៀនខ្វះគោលដៅខ្វះគោលដៅក្នុងការសិក្សា និងពិបាករកការងារធ្វើក្រោយបញ្ចប់ការសិក្សាសេពគ្រឿងស្រវឹង គ្រឿងញៀនដើរចោលការសិក្សា	ប ច្ច ុប ្ប ន្ន នៅ ក ម្ព ុ ជា Ġ គ េស ង្ក េត ឃើញ អ ត្រា ប ោះ បង់ ការ សិ ក្ស ាស ិស ្ស នៅ ម ធ ្យ ម សិ ក្ស ាម ាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ Ġ ពិ សេ ស នៅ តា ម ជន បទ Ġ បញ្ជា ក់ ពី ម ូល ហេតុ នៃ ម អ ត្រា ប ោះ បង់ ការ សិ ក្ស ា ដ ៏ ខ្ ព ង់ នេះ ĠĠ	72	ម ូល ហេតុ មាន ជីវ ភាព គ្រួសារ ក្រ ី ក្រ Ġ ម ិន អា ច ប ន្ត ការ សិ ក្ស ាប ាន ចូល ធ ្វ ើក ារ ឬ ប្រ ក ប ការងារ ផ្ សេ ង ៗ ទៀត ដើម ្ប ី ឧ ប ត ្ ដ ម្ភ ជីវ ភាព គ្រួសារ សា លា រ ៀន ឆ្ ង ាយ ពី ផ្ ទ ះ Ġ ខ្វ ះ ម ធ ្យ ោ បា យ ទៅ មក សា លា រ ៀន ខ្វ ះ គោ ល ដ ៅ ខ្វ ះ គោ ល ដ ៅ ក្នុង ការ សិ ក្ស ា Ġ និង ពិ បា ករ ក ការងារ ធ ្វ ើក ្រ ោយ បញ្ច ប់ ការ សិ ក្ស ាស េ ព គ្រឿង ស្រ វ ឹង Ġ គ្រឿង ញ ៀន ដ ើរ ចោល ការ សិ ក្ស ា Âł	123	▁បច្ចុប្បន្ន នៅ ក ម្ព ុ ជា ▁គេ ស ង្ក េត ឃើញ អ ត្រា ប ោះ បង់ ការ ស ិក ្សា សិ ស្ស នៅ ម ធ ្យ ម ស ិក ្សា មាន ក ម្រ ិត ខ្ ព ស់ ▁ពិសេស នៅ ត ាម ជន បទ ▁បញ្ជាក់ ពី ម ូល ហេតុ នៃ ម អ ត្រា ប ោះ បង់ ការ ស ិក ្សា ដ ៏ ខ្ ព ង់ នេះ ▁	65	▁មូលហេតុ មាន ជីវ ភាព គ្រួសារ ក្រ ី ក្រ ▁មិន អា ច ប ន្ត ការ ស ិក ្សា បាន ចូល ធ ្វ ើ ការ ឬ ប្រ ក ប ការងារ ផ្ ស េង ៗ ទៀត ដើម ្ប ី ឧ ប ត ្ ដ ម្ភ ជីវ ភាព គ្រួសារ ស ាល ារ ៀន ឆ្ ង ាយ ពី ផ្ ទ ះ ▁ខ្វះ ម ធ ្យ ោ ប ាយ ទៅ មក ស ាល ារ ៀន ខ្វ ះ គ ោល ដ ៅ ខ្វ ះ គ ោល ដ ៅ ក្នុង ការ ស ិក ្សា ▁និង ពិ ប ាក រក ការងារ ធ ្វ ើ ក្រ ោយ បញ្ច ប់ ការ ស ិក ្សា សេ ព គ្រឿង ស្រ វ ឹង ▁គ្រឿងញៀន ដ ើរ ចោល ការ ស ិក ្សា ▁	117
តើការប្រើប្រាស់អុស និងប្រភពថាមពលជីវម៉ាសឯទៀតផ្តល់ផលវិបាកយ៉ាងណាខ្លះដល់បរិស្ថាន	null	ផ្តល់ផលវិបាក២យ៉ាងគឺការហិនហោច ការបាត់បង់ព្រៃឈើ ដែលបណ្តាលមកពីការបាត់បង់ព្រឈើការបំពុលលំនៅស្ថាន ដែលបណ្តាលមកពីការដុតជីវម៉ាស ដើម្បីចម្អិនអាហារ	null	ផ្តល់ផលវិបាក២យ៉ាងគឺការហិនហោច ការបាត់បង់ព្រៃឈើ ដែលបណ្តាលមកពីការបាត់បង់ព្រឈើការបំពុលលំនៅស្ថាន ដែលបណ្តាលមកពីការដុតជីវម៉ាស ដើម្បីចម្អិនអាហារ	ត ើក ារ ប្រ ើប ្រា ស់ អ ុស Ġ និង ប្រ ភព ថា ម ពល ជីវ ម៉ា ស ឯ ទៀត ផ្ ត ល់ ផល វិ បា ក យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ដល់ បរ ិស ្ថ ាន ĠĠ	37	ផ្ ត ល់ ផល វិ បា ក ២ យ៉ាង គ ឺ ការ ហ ិន ហ ោច Ġ ការ បា ត់ បង់ ព្រ ៃ ឈ ើ Ġ ដ ែល បណ្ត ាល មក ពី ការ បា ត់ បង់ ព្រ ឈ ើក ារ ប ំព ុល លំ នៅ ស្ថាន Ġ ដ ែល បណ្ត ាល មក ពី ការ ដ ុត ជីវ ម៉ា ស Ġ ដើម ្ប ី ច ម្ អ ិន អា ហា រ	66	▁តើ ការ ប្រ ើ ប្រ ាស់ អ ុស ▁និង ប្រ ភព ថា ម ពល ជីវ ម៉ា ស ឯ ទៀត ផ្ ត ល់ ផល វិ ប ាក យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ដល់ ប រិ ស្ថាន ▁	35	▁ផ្តល់ ផល វិ ប ាក ២ យ៉ាង គ ឺ ការ ហ ិន ហ ោច ▁ការបាត់បង់ ព្រ ៃ ឈ ើ ▁ដែល បណ្ត ាល មក ពី ការ ប ាត់ បង់ ព្រ ឈ ើ ការ ប ំព ុល លំ នៅ ស្ថាន ▁ដែល បណ្ត ាល មក ពី ការ ដ ុត ជីវ ម៉ា ស ▁ដើម្បី ច ម ្អ ិន អា ហា រ	57
តើការដាំដុះដោយប្រើជីគីមី និងការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើមានការប៉ះពាល់ដលើមច្ឆជាតិដូចម្តេចខ្លះ	null	ការប្រើជីគីមីមានការប៉ះពាល់ដូចជាជាតិគីមីហូរចូលទៅក្នុងទឹក ខូកចបរិស្ថានទឹកវិនាសបាត់បង់ពពួកមច្ឆជាតិ មិនបន្តពូជបាន ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើប៉ះពាល់ដូចជាបាត់បង់ជម្រកត្រីពង កូន និងចំណីរបស់មច្ឆជាតិបង្គភាពរាំងស្ងួត កំណើនសីតុណ្ហភាព បឹង ស្ទឹង ទន្លេ កាន់តែរាក់ ដោយសំណឹកដី	null	ការប្រើជីគីមីមានការប៉ះពាល់ដូចជាជាតិគីមីហូរចូលទៅក្នុងទឹក ខូកចបរិស្ថានទឹកវិនាសបាត់បង់ពពួកមច្ឆជាតិ មិនបន្តពូជបាន ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើប៉ះពាល់ដូចជាបាត់បង់ជម្រកត្រីពង កូន និងចំណីរបស់មច្ឆជាតិបង្គភាពរាំងស្ងួត កំណើនសីតុណ្ហភាព បឹង ស្ទឹង ទន្លេ កាន់តែរាក់ ដោយសំណឹកដី	ត ើក ារ ដា ំ ដ ុះ ដោយ ប្រ ើ ជី គី មី Ġ និង ការ កា ប់ ប ំ ផ្ល ាញ ព្រ ៃ ឈ ើម ាន ការ ប៉ ះ ពា ល់ ដ លើ ម ច្ឆ ជាតិ ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ ĠĠ	43	ការ ប្រ ើ ជី គី មី មាន ការ ប៉ ះ ពា ល់ ដូច ជា ជាតិ គី មី ហ ូរ ចូល ទៅ ក្នុង ទឹក Ġ ខ ូក ច បរ ិស ្ថ ាន ទឹក វិ នា ស បា ត់ បង់ ព ព ួ ក ម ច្ឆ ជាតិ Ġ ម ិន ប ន្ត ព ូ ជ បាន Ġ ការ កា ប់ ប ំ ផ្ល ាញ ព្រ ៃ ឈ ើប ៉ ះ ពា ល់ ដូច ជា បា ត់ បង់ ជ ម្រ ក ត្រ ី ព ង Ġ កូ âĢĭ ន Ġ និង ចំ ណី រ ប ស់ ម ច្ឆ ជាតិ បង ្ គ ភាព រា ំ ង ស្ ង ួត Ġ កំ ណ ើន សី ត ុ ណ ្ហ ភាព Ġ ប ឹង Ġ ស្ទ ឹង Ġ ទ ន្ ល េ Ġ កាន់ តែ រា ក់ Ġ ដោយ សំ ណ ឹក ដ ី	127	▁តើ ការ ដ ាំ ដ ុះ ដោយ ប្រ ើ ជី គី មី ▁និង ការ ក ាប់ ប ំ ផ្ល ាញ ព្រ ៃ ឈ ើ មាន ការ ប៉ ះ ព ាល់ ដ ល ើម ច្ឆ ជាតិ ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	42	▁ការប្រើ ជី គី មី មាន ការ ប៉ ះ ព ាល់ ដូច ជា ជាតិ គី មី ហ ូរ ចូល ទៅ ក្នុង ទឹក ▁ខ ូក ច ប រិ ស្ថាន ទឹក វិ នា ស ប ាត់ បង់ ព ព ួ ក ម ច្ឆ ជាតិ ▁មិន ប ន្ត ព ូ ជ បាន ▁ការក ាប់ ប ំ ផ្ល ាញ ព្រ ៃ ឈ ើ ប៉ ះ ព ាល់ ដូច ជា ប ាត់ បង់ ជ ម្រ ក ត្រ ី ព ង ▁កូ ▁ន ▁និង ចំ ណី រ ប ស់ ម ច្ឆ ជាតិ ប ង្គ ភាព រ ាំង ស្ ង ួត ▁កំណើន សី ត ុ ណ ្ហ ភាព ▁បឹង ▁ស្ទឹង ▁ទន្លេ ▁កាន់តែ រ ាក់ ▁ដោយ ស ំណ ឹក ដ ី	112
តាមឯកសាររបស់អង្គការះភិវឌ្ឍន៍ប្រជាជន នៃអង្គកានរសហប្រជាជាតិឆ្នាំ ១៩៩៧ កុមារកម្ពុជាដ៏ច្រើន បម្រើក្នុងការងារ ២៩.៣% នៅជនបទ ១១.៣%នៅទីក្រុង និងធ្វើជាស្រ្តីពេស្យា អនីតិជន ៥៣% តើអ្នកយល់យ៉ាងដូចម្តេចចំពោះបញ្ហាខាងលើនេះ	null	ខ្ញុំយល់ថាកុមារជាទំពាំងស្នងឬស្សីកុមារជាកម្លាំងប្រទេសជាតិ ទៅថ្ងៃអនាគតកុមារធ្វើជាស្រ្តីពេស្យា ខូចសុខភាព មិនបានចូលរៀន អនាគតជាម្តាយមិនល្អកុមារបម្រើការងារសង្គម បាក់កម្លាមង មិនបានចូលរៀន នាំឲ្យខ្វះធនធានមនុស្សរដ្ឋាភិបាលត្រូវមានវិធានមការទប់ស្កាត់ឲ្យខានតែបាន ព្រោះប្រឆាំងនិងសិទ្ធិកកុមារ	null	ខ្ញុំយល់ថាកុមារជាទំពាំងស្នងឬស្សីកុមារជាកម្លាំងប្រទេសជាតិ ទៅថ្ងៃអនាគតកុមារធ្វើជាស្រ្តីពេស្យា ខូចសុខភាព មិនបានចូលរៀន អនាគតជាម្តាយមិនល្អកុមារបម្រើការងារសង្គម បាក់កម្លាមង មិនបានចូលរៀន នាំឲ្យខ្វះធនធានមនុស្សរដ្ឋាភិបាលត្រូវមានវិធានមការទប់ស្កាត់ឲ្យខានតែបាន ព្រោះប្រឆាំងនិងសិទ្ធិកកុមារ	តា ម ឯក សារ រ ប ស់ អង្គ ការ ះ ភិ វ ឌ ្ឍ ន៍ ប្រ ជា ជន Ġ នៃ អង្គ កា ន រស ហ ប្រ ជា ជាតិ ឆ្នាំ Ġ ១៩ ៩ ៧ Ġ ក ុម ារ ក ម្ព ុ ជា ដ ៏ ច្ រ ើន Ġ ប ម្រ ើក ្ន ុង ការងារ Ġ ២ ៩ . ៣ % Ġ នៅ ជន បទ Ġ ១ ១ . ៣ % នៅ ទី ក្រុង Ġ និង ធ ្វ ើ ជា ស្រ ្ត ី ព េស ្យា Ġ អ នី តិ ជន Ġ ៥ ៣ % Ġ ត ើ អ្នក យ ល់ យ៉ាង ដូច ម្ ត េច ចំ ព ោះ ប ញ ្ហ ា ខា ង លើ នេះ ĠĠ	99	ខ្ ញ ុំ យ ល់ ថា ក ុម ារ ជា ទំ ពា ំ ង ស្ន ង ឬ ស្ស ី ក ុម ារ ជា ក ម្ល ាំង ប្រ ទេស ជាតិ Ġ ទៅ ថ ្ង ៃ អ នា គ ត ក ុម ារ ធ ្វ ើ ជា ស្រ ្ត ី ព េស ្យា Ġ ខ ូច សុខ ភាព Ġ ម ិន បាន ចូល រ ៀន Ġ អ នា គ ត ជា ម្ តា យ ម ិន ល្អ ក ុម ារ ប ម្រ ើក ារ ងារ សង ្ គម Ġ បា ក់ ក ម្ល ាម ង Ġ ម ិន បាន ចូល រ ៀន Ġ នាំ ឲ្យ ខ្វ ះ ធ ន ធាន ម នុ ស្ស រដ្ឋ ា ភិ បាល ត្រូវ មាន វិ ធាន មក ារ ទ ប់ ស្ កាត់ ឲ្យ ខា ន តែ បាន Ġ ព្រ ោះ ប្រ ឆ ាំង និង សិ ទ្ធិ ក ក ុម ារ âĢĭ	135	▁តាម ឯក សារ រ ប ស់ អង្គ ការ ះ ភិ វ ឌ ្ឍ ន៍ ប្រ ជា ជន ▁នៃ អង្គ ក ាន រស ហ ប្រ ជា ជាតិ ឆ្នាំ ▁១៩ ៩ ៧ ▁កុមារ ក ម្ព ុ ជា ដ ៏ ច ្រ ើន ▁បម្រើ ក្នុង ការងារ ▁២៩ . ៣ % ▁នៅ ជន បទ ▁១១ . ៣ % នៅ ទី ក្រុង ▁និង ធ ្វ ើ ជា ស្រ ្ត ី ព េស ្យា ▁អ នី តិ ជន ▁៥ ៣ % ▁តើ អ្នក យ ល់ យ៉ាង ដូច ម ្ត េច ច ំព ោះ ប ញ ្ហ ា ខា ង លើ នេះ ▁	90	▁ខ្ញុំ យ ល់ ថា ក ុម ារ ជា ទ ំព ាំង ស្ន ង ឬ ស្ស ី ក ុម ារ ជា ក ម្ល ាំង ប្រ ទេស ជាតិ ▁ទៅ ថ ្ង ៃ អ នា គ ត ក ុម ារ ធ ្វ ើ ជា ស្រ ្ត ី ព េស ្យា ▁ខូច សុខ ភាព ▁មិន បាន ចូល រ ៀន ▁អនាគត ជា ម ្ត ាយ ម ិន ល្អ ក ុម ារ ប ម្រ ើ ការងារ ស ង្គ ម ▁បាក់ ក ម្ល ាម ង ▁មិន បាន ចូល រ ៀន ▁នាំឲ្យ ខ្វ ះ ធ ន ធាន ម នុ ស្ស រ ដ្ឋា ភិ បាល ត្រូវ មាន វិ ធាន ម ការ ទ ប់ ស្ កាត់ ឲ្យ ខា ន តែ បាន ▁ព្រោះ ប្រ ឆ ាំង និង ស ិទ្ធ ិក ក ុម ារ ▁	122
តើបណ្តាលគមនាគមន៍ដ៏រីកចម្រើន ជាមូលដ្ឋានក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្ម ឧស្សាហកម្ម ពាណិជ្ជកម្ម និងទេសចរណ៍ ចូរពន្យល់និងលើកឧទាហរណ៍មកបញ្ជាក់ន ចំពោះវិស័យនីមួយៗនៅកម្ពុជា	null	វិស័យគមនាគមន៍ កម្ពុជាមានផ្លូវថ្នល់ ជាតិ ផ្លូវខេត្ត ផ្លូវរុក្ខបាន ផ្លូវដែក ២ខ្សែ ៦៥១ គម ផ្លូវទឹក ទន្លេមេគង្គ និងដែនសមុទ្រ ផ្លួវអាកាស អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិពោធិចិនតុង ភ្នំពេញ និងខេត្តនានា គមនាគមន៍រីកចម្រើន ជួយសម្រួលដល់ការដឹកជញ្ជូនភ្ញៀវទេសចរណ៍ ផលិតផលកសិកម្ម និងឧស្សាហកម្ម វត្ថុធាតុដើម ទំនិញនាំចេញនាំចូលរហ័សសំខាន់ពេលវេលា ចំនាយសោហ៊ុយតិចនិងប្រកបដោយជាសុខភាព សុវត្ថិភាព ដូចនេះវិស័យទាំង៤សុទ្ធតែពឹងផ្អែក លើការដឹកជញ្ជូន តាមបណ្តាញគមនាគមន៍ទាំងអស់ ឧទាហរណ៍គមនាគមន៍ អភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្មគមនាគមន៍ អភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្មគមនាគមន៍អភិវឌ្ឍន៍វិស័យពាណិជ្ជកម្មគមនាគមន៍ អភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍	null	វិស័យគមនាគមន៍ កម្ពុជាមានផ្លូវថ្នល់ ជាតិ ផ្លូវខេត្ត ផ្លូវរុក្ខបាន ផ្លូវដែក ២ខ្សែ ៦៥១ គម ផ្លូវទឹក ទន្លេមេគង្គ និងដែនសមុទ្រ ផ្លួវអាកាស អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិពោធិចិនតុង ភ្នំពេញ និងខេត្តនានា គមនាគមន៍រីកចម្រើន ជួយសម្រួលដល់ការដឹកជញ្ជូនភ្ញៀវទេសចរណ៍ ផលិតផលកសិកម្ម និងឧស្សាហកម្ម វត្ថុធាតុដើម ទំនិញនាំចេញនាំចូលរហ័សសំខាន់ពេលវេលា ចំនាយសោហ៊ុយតិចនិងប្រកបដោយជាសុខភាព សុវត្ថិភាព ដូចនេះវិស័យទាំង៤សុទ្ធតែពឹងផ្អែក លើការដឹកជញ្ជូន តាមបណ្តាញគមនាគមន៍ទាំងអស់ ឧទាហរណ៍គមនាគមន៍ អភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្មគមនាគមន៍ អភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្មគមនាគមន៍អភិវឌ្ឍន៍វិស័យពាណិជ្ជកម្មគមនាគមន៍ អភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍	ត ើប ណ្ត ាល គម នា គមន៍ ដ ៏ រី ក ចម្រ ើន Ġ ជា ម ូល ដ្ឋាន ក្នុង ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម Ġ ឧ ស្សា ហ កម្ម Ġ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម Ġ និង ទេស ចរ ណ៍ Ġ ច ូរ ព ន្ យ ល់ និង លើក ឧ ទ ា ហ រណ ៍ មក បញ្ជា ក់ ន Ġ ចំ ព ោះ វិ ស ័យ នី មួយ ៗ នៅ ក ម្ព ុ ជា ĠĠ	72	វិ ស ័យ គម នា គមន៍ Ġ ក ម្ព ុ ជា មាន ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ Ġ ជាតិ Ġ ផ្ល ូវ ខ េត ្ត Ġ ផ្ល ូវ រ ុក ្ខ បាន Ġ ផ្ល ូវ ដ ែក Ġ ២ ខ្ ស ែ Ġ ៦ ៥ ១ Ġ គម Ġ ផ្ល ូវ ទឹក Ġ ទ ន្ ល េ មេ គ ង្គ Ġ និង ដ ែន សម ុ ទ្រ Ġ ផ្ល ួ វ អា កាស Ġ អា កាស យា ន ដ្ឋាន អ ន្ត រ ជាតិ ព ោ ធិ ច ិន ត ុង Ġ ភ្នំពេញ Ġ និង ខ េត ្ត នា នា ĠÂłĠ គម នា គមន៍ រី ក ចម្រ ើន Ġ ជ ួយ សម ្រ ួល ដល់ ការ ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន ភ ្ញ ៀវ ទេស ចរ ណ៍ Ġ ផល ិត ផល ក សិ កម្ម Ġ និង ឧ ស្សា ហ កម្ម Ġ វ ត្ថ ុ ធាតុ ដើម Ġ ទំ និ ញ នាំ ចេញ នាំ ចូល រ ហ ័ ស សំ ខា ន់ ពេល វេ លា Ġ ចំ នា យ ស ោ ហ៊ ុយ តិ ច និង ប្រ ក ប ដោយ ជា សុខ ភាព Ġ សុ វ ត្ថ ិ ភាព ĠâĢĭ ដូច នេះ វិ ស ័យ ទ ាំង ៤ សុ ទ្ធ តែ ព ឹង ផ្ អ ែក Ġ លើក ារ ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន Ġ តា ម បណ្ត ាញ គម នា គមន៍ ទ ាំង អ ស់ Ġ ឧ ទ ា ហ រណ ៍ គម នា គមន៍ Ġ អភិវឌ្ឍ ន៍ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម គម នា គមន៍ Ġ អភិវឌ្ឍ ន៍ ឧ ស្សា ហ កម្ម គម នា គមន៍ អភិវឌ្ឍ ន៍ វិ ស ័យ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម គម នា គមន៍ Ġ អភិវឌ្ឍ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍	246	▁តើ បណ្ត ាល គម នា គមន៍ ដ ៏ រី ក ចម្រ ើន ▁ជា ម ូល ដ្ឋាន ក្នុង ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ▁ឧស្សាហកម្ម ▁ពាណិជ្ជកម្ម ▁និង ទេស ចរ ណ៍ ▁ចូរ ព ន ្យ ល់ និង លើក ឧ ទ ា ហ រ ណ៍ មក បញ្ជា ក់ ន ▁ចំពោះ វិ ស ័យ នី មួយ ៗ នៅ ក ម្ព ុ ជា ▁	61	▁វិស័យ គម នា គមន៍ ▁កម្ពុជា មាន ផ្ល ូវ ថ្ន ល់ ▁ជាតិ ▁ផ្លូវ ខ េ ត្ត ▁ផ្លូវ រ ុ ក្ខ បាន ▁ផ្លូវ ដ ែក ▁២ ខ្ ស ែ ▁៦៥ ១ ▁ គម ▁ផ្លូវ ទឹក ▁ទន្លេ មេ គ ង្គ ▁និង ដ ែន សម ុ ទ្រ ▁ផ្ល ួ វ អា កាស ▁អាកាសយានដ្ឋាន អ ន្ត រ ជាតិ ព ោ ធិ ច ិន ត ុង ▁ភ្នំពេញ ▁និង ខ េ ត្ត នា នា ▁ គម នា គមន៍ រី ក ចម្រ ើន ▁ជួយ ស ម្រ ួល ដល់ ការ ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន ភ ្ញ ៀវ ទេស ចរ ណ៍ ▁ផលិតផល ក សិ កម្ម ▁និង ឧ ស្សា ហ កម្ម ▁វត្ថុ ធាតុ ដើម ▁ទំនិញ នាំ ចេញ នាំ ចូល រ ហ ័ ស សំ ខ ាន់ ពេល វេ លា ▁ចំន ាយ ស ោ ហ៊ ុយ ត ិច និង ប្រ ក ប ដោយ ជា សុខ ភាព ▁សុវត្ថិភាព ▁ដូចនេះ វិ ស ័យ ទ ាំង ៤ ស ុទ្ធ តែ ព ឹង ផ្ អ ែក ▁លើ ការ ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន ▁តាម បណ្ត ាញ គម នា គមន៍ ទ ាំង អ ស់ ▁ឧទាហរណ៍ គម នា គមន៍ ▁អភិវឌ្ឍន៍ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម គម នា គមន៍ ▁អភិវឌ្ឍន៍ ឧ ស្សា ហ កម្ម គម នា គមន៍ អភិវឌ្ឍ ន៍ វិ ស ័យ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម គម នា គមន៍ ▁អភិវឌ្ឍ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍	208
តើការខ្វះលទ្ធភាពទទួលបានការប្រើប្រាស់ទឹកស្អាត និងបង្គន់អនាម័យរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាបណ្តាលមកពីមូលហេតុអ្វីខ្លះ បញ្ហានេះនាំឲ្យប៉ះពាល់យ៉ាងណាខ្លះដល់សុខភាពសាធារណៈ	null	បណ្តាលមកពីបញ្ហាជីវភាព សេដ្ឋកិច្ចភាពក្រីក្រ ខ្វះការយល់ដឹងពីបញ្ហាអនាម័យប្រព័ន្ធបណ្តាញទឹកស្អាតចាស់ៗ ទ្រុឌទ្រោម ដំណើរការមិនល្អ ផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពសាធារណៈមានដូចជាមានជម្ងឹឆ្លងផ្សេងៗ ដូចជារាតរូស អាសន្នរោគធ្វើឲ្យមានផលប៉ះពាល់ដល់កង្វក់ទឹក លើដី និងក្នុងដី កង្វក់បរិយាកាស ក្លិនស្អុយ	null	បណ្តាលមកពីបញ្ហាជីវភាព សេដ្ឋកិច្ចភាពក្រីក្រ ខ្វះការយល់ដឹងពីបញ្ហាអនាម័យប្រព័ន្ធបណ្តាញទឹកស្អាតចាស់ៗ ទ្រុឌទ្រោម ដំណើរការមិនល្អ ផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពសាធារណៈមានដូចជាមានជម្ងឹឆ្លងផ្សេងៗ ដូចជារាតរូស អាសន្នរោគធ្វើឲ្យមានផលប៉ះពាល់ដល់កង្វក់ទឹក លើដី និងក្នុងដី កង្វក់បរិយាកាស ក្លិនស្អុយ	ត ើក ារ ខ្វ ះ ល ទ្ធ ភាព ទទួលបាន ការ ប្រ ើប ្រា ស់ ទឹក ស្ អា ត Ġ និង បង ្ គ ន់ អ នា ម ័យ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា បណ្ត ាល មក ពី ម ូល ហេតុ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ប ញ ្ហ ាន េះ នាំ ឲ្យ ប៉ ះ ពា ល់ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ដល់ សុខ ភាព សា ធា រណៈ ĠĠ	71	បណ្ត ាល មក ពី ប ញ ្ហ ា ជីវ ភាព Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច ភាព ក្រ ី ក្រ Ġ ខ្វ ះ ការ យ ល់ ដ ឹង ពី ប ញ ្ហ ា អ នា ម ័យ ប្រ ព ័ន ្ ធ បណ្ត ាញ ទឹក ស្ អា ត ច ាស់ ៗ Ġ ទ្រ ុ ឌ ទ្រ ោម Ġ ដំណើរ ការ ម ិន ល្អ Ġ ផល ប៉ ះ ពា ល់ ដល់ សុខ ភាព សា ធា រណៈ មាន ដូច ជា មាន ជ ម្ ង ឹ ឆ្ លង ផ្ សេ ង ៗ Ġ ដូច ជា រា ត រ ូស Ġ អា ស ន្ន រ ោ គ ធ ្វ ើ ឲ្យ មាន ផល ប៉ ះ ពា ល់ ដល់ ក ង ្វ ក់ ទឹក Ġ លើ ដ ី Ġ និង ក្នុង ដ ី Ġ ក ង ្វ ក់ បរ ិយ ាក ាស Ġ ក្ ល ិន ស្ អ ុយ	131	▁តើ ការ ខ្វ ះ ល ទ្ធ ភាព ទទួលបាន ការ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ទឹក ស ្អ ាត ▁និង ប ង្គ ន់ អ ន ាម ័យ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា បណ្ត ាល មក ពី ម ូល ហេតុ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁បញ្ហា នេះ នាំ ឲ្យ ប៉ ះ ព ាល់ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ដល់ សុខ ភាព សា ធា រណៈ ▁	66	▁បណ្តាល មក ពី ប ញ ្ហ ា ជីវ ភាព ▁សេដ្ឋកិច្ច ភាព ក្រ ី ក្រ ▁ខ្វះ ការ យ ល់ ដ ឹង ពី ប ញ ្ហ ា អ ន ាម ័យ ប្រ ព ័ ន្ធ បណ្ត ាញ ទឹក ស ្អ ាត ច ាស់ ៗ ▁ទ្រ ុ ឌ ទ្រ ោម ▁ដំណើរការ ម ិន ល្អ ▁ផល ប៉ ះ ព ាល់ ដល់ សុខ ភាព សា ធា រណៈ មាន ដូច ជា មាន ជ ម្ ង ឹ ឆ្ លង ផ្ ស េង ៗ ▁ដូចជា រ ាត រ ូស ▁អាសន្ន រ ោ គ ធ ្វ ើ ឲ្យ មាន ផល ប៉ ះ ព ាល់ ដល់ ក ង ្វ ក់ ទឹក ▁លើ ដ ី ▁និង ក្នុង ដ ី ▁កង ្វ ក់ ប រិយា កាស ▁ក្លិន ស ្អ ុយ	118
តើមានមូលហេតុសំខាន់អ្វីខ្លះ ដែលនាំឲ្យសិស្សស្រ្តីនៅកម្ពុជាមិនអាចសម្រេចការសិក្សាដល់ទីបញ្ចប់បាន	null	មូលហេតុមានដូចជាកង្វះសន្តិសុខ និងសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួនបញ្ហា្កកង្វះជីវភាពបន្ទុកការងារច្រើនទំនៀមមទម្លាប់ប្រពៃណីសាលារៀនស្ថិតនៅឆ្ងាយពីផ្ទះសាលារៀនមិនគ្រប់កម្រិតថ្នាក់	null	មូលហេតុមានដូចជាកង្វះសន្តិសុខ និងសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួនបញ្ហា្កកង្វះជីវភាពបន្ទុកការងារច្រើនទំនៀមមទម្លាប់ប្រពៃណីសាលារៀនស្ថិតនៅឆ្ងាយពីផ្ទះសាលារៀនមិនគ្រប់កម្រិតថ្នាក់	ត ើម ាន ម ូល ហេតុ សំ ខា ន់ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ដ ែល នាំ ឲ្យ សិ ស្ស ស្រ ្ត ីន ៅ ក ម្ព ុ ជា ម ិន អា ច សម ្រ េច ការ សិ ក្ស ា ដល់ ទី បញ្ច ប់ បាន ĠĠ	44	ម ូល ហេតុ មាន ដូច ជា ក ង ្វ ះ ស ន្ត ិស ុ ខ Ġ និង សុ វ ត្ថ ិ ភាព ផ្ ទ ាល់ ខ្លួន ប ញ ្ហ ា ្ក ក ង ្វ ះ ជីវ ភាព ប ន្ទ ុក ការងារ ច្ រ ើន ទំ ន ៀម ម ទ ម្ល ាប់ ប្រ ព ៃ ណី សា លា រ ៀន ស្ ថ ិត នៅ ឆ្ ង ាយ ពី ផ្ ទ ះ សា លា រ ៀន ម ិន គ្រ ប់ ក ម្រ ិត ថ្ន ាក់	82	▁តើ មាន ម ូល ហេតុ សំ ខ ាន់ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ដែល នាំ ឲ្យ សិ ស្ស ស្រ ្ត ី នៅ ក ម្ព ុ ជា ម ិន អា ច ស ម្រ េច ការ ស ិក ្សា ដល់ ទី បញ្ច ប់ បាន ▁	42	▁មូលហេតុ មាន ដូច ជា ក ង ្វ ះ ស ន្ត ិ សុខ ▁និង សុ វ ត្ថ ិ ភាព ផ្ ទ ាល់ ខ្លួន ប ញ ្ហ ា ្ក ក ង ្វ ះ ជីវ ភាព ប ន្ទ ុក ការងារ ច ្រ ើន ទំ ន ៀម ម ទ ម្ល ាប់ ប្រ ព ៃ ណី ស ាល ារ ៀន ស ្ថ ិត នៅ ឆ្ ង ាយ ពី ផ្ ទ ះ ស ាល ារ ៀន ម ិន គ្រ ប់ ក ម្រ ិត ថ្ន ាក់	79
តើការអភិវឌ្ឍវិស័យឧស្សាហកម្មនៅកម្ពុជា មានទំនាក់ទំនងជាមួយជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្ម និងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជនយ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ	null	វិស័យឧស្សាហកម្មនៅកម្ពុជាមានទំនាក់ទំនងជាមួយពាណិជ្ជកម្មគឺរក្សាលំនឹងនៃជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មធ្វើឲ្យមាននផលិតផលច្រើនសម្រាប់នាំចេញទៅបរទេសឧស្សាហកម្មផលិតបានច្រើនកាត់បន្ថយលំនាំចូល វិស័យឧស្សាហកម្មរួមចំណែកកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជនដូចជាធ្វើឲ្យប្រជាជនមានការងារច្រើនធ្វើឲ្យទំនិញមានតម្លៃសមរម្យកាត់បន្ថយចំណាក់ស្រុករបស់ប្រជាជន	null	វិស័យឧស្សាហកម្មនៅកម្ពុជាមានទំនាក់ទំនងជាមួយពាណិជ្ជកម្មគឺរក្សាលំនឹងនៃជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មធ្វើឲ្យមាននផលិតផលច្រើនសម្រាប់នាំចេញទៅបរទេសឧស្សាហកម្មផលិតបានច្រើនកាត់បន្ថយលំនាំចូល វិស័យឧស្សាហកម្មរួមចំណែកកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជនដូចជាធ្វើឲ្យប្រជាជនមានការងារច្រើនធ្វើឲ្យទំនិញមានតម្លៃសមរម្យកាត់បន្ថយចំណាក់ស្រុករបស់ប្រជាជន	ត ើក ារ អភិវឌ្ឍ វិ ស ័យ ឧ ស្សា ហ កម្ម នៅ ក ម្ព ុ ជា Ġ មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ ជ ញ្ជ ី ង ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម Ġ និង ការ កាត់ បន្ថយ ភាព ក្រ ី ក្រ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន យ៉ាង ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ ĠĠ	55	វិ ស ័យ ឧ ស្សា ហ កម្ម នៅ ក ម្ព ុ ជា មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម គ ឺ រក ្សា លំ នឹង នៃ ជ ញ្ជ ី ង ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ធ ្វ ើ ឲ្យ មាន ន ផល ិត ផល ច្ រ ើន សម ្រា ប់ នាំ ចេញ ទៅ បរ ទេស ឧ ស្សា ហ កម្ម ផល ិត បាន ច្ រ ើន កាត់ បន្ថយ លំ នាំ ចូល Ġ វិ ស ័យ ឧ ស្សា ហ កម្ម រួម ចំ ណ ែក កាត់ បន្ថយ ភាព ក្រ ី ក្រ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ដូច ជា ធ ្វ ើ ឲ្យ ប្រ ជា ជន មាន ការងារ ច្ រ ើន ធ ្វ ើ ឲ្យ ទំ និ ញ មាន ត ម្ល ៃ សម រម្យ កាត់ បន្ថយ ចំ ណា ក់ ស្រ ុក រ ប ស់ ប្រ ជា ជន	139	▁តើ ការ អភិវឌ្ឍ វិ ស ័យ ឧ ស្សា ហ កម្ម នៅ ក ម្ព ុ ជា ▁មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ ជ ញ្ជ ី ង ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ▁និង ការ កាត់ បន្ថយ ភាព ក្រ ី ក្រ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន យ៉ាង ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	54	▁វិស័យ ឧ ស្សា ហ កម្ម នៅ ក ម្ព ុ ជា មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម គ ឺ រក ្សា លំ នឹង នៃ ជ ញ្ជ ី ង ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ធ ្វ ើ ឲ្យ មាន ន ផល ិត ផល ច ្រ ើន ស ម្រ ាប់ នាំ ចេញ ទៅ បរ ទេស ឧ ស្សា ហ កម្ម ផល ិត បាន ច ្រ ើន កាត់ បន្ថយ លំ នាំ ចូល ▁វិស័យ ឧ ស្សា ហ កម្ម រួម ច ំណ ែក កាត់ បន្ថយ ភាព ក្រ ី ក្រ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន ដូច ជា ធ ្វ ើ ឲ្យ ប្រ ជា ជន មាន ការងារ ច ្រ ើន ធ ្វ ើ ឲ្យ ទំ ន ិញ មាន ត ម្ល ៃ សម រម្យ កាត់ បន្ថយ ច ំណ ាក់ ស្រ ុក រ ប ស់ ប្រ ជា ជន	135
ហេតុអ្វីបានជាគេនិយាយថា បណ្តាញគមនាគមន៍មានតួនាទីជាក្បាលរថភ្លើងនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ច	null	បណ្តាលគមនាគមន៍មានតួនាទី ជាក្បាលរថភ្លើងនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចពីព្រោះបណ្តាញគមនាគមន៍មានផ្លូវគោក ផ្លូវទឹក និងផ្លូវអាកាសដែលបម្រើឲ្យវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ទាំងអស់គឺ កសិកម្ម ឧស្សាហកម្ម ពាណិជ្ជកម្ម ទេសចចរណ៍ និងសេវាកម្ម	null	បណ្តាលគមនាគមន៍មានតួនាទី ជាក្បាលរថភ្លើងនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចពីព្រោះបណ្តាញគមនាគមន៍មានផ្លូវគោក ផ្លូវទឹក និងផ្លូវអាកាសដែលបម្រើឲ្យវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ទាំងអស់គឺ កសិកម្ម ឧស្សាហកម្ម ពាណិជ្ជកម្ម ទេសចចរណ៍ និងសេវាកម្ម	ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េន ិយ ាយ ថា Ġ បណ្ត ាញ គម នា គមន៍ មាន ត ួន ា ទី ជា ក្ បាល រ ថ ភ្លើង នៃ កំ ណ ើន សេ ដ្ឋ កិច្ច ĠĠĠ	33	បណ្ត ាល គម នា គមន៍ មាន ត ួន ា ទី Ġ ជា ក្ បាល រ ថ ភ្លើង នៃ កំ ណ ើន សេ ដ្ឋ កិច្ច ពី ព្រ ោះ បណ្ត ាញ គម នា គមន៍ មាន ផ្ល ូវ គោ ក Ġ ផ្ល ូវ ទឹក Ġ និង ផ្ល ូវ អា កាស ដ ែល ប ម្រ ើ ឲ្យ វិ ស ័យ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ ទ ាំង អ ស់ គ ឺ Ġ ក សិ កម្ម Ġ ឧ ស្សា ហ កម្ម Ġ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម Ġ ទេស ច ចរ ណ៍ Ġ និង សេ វា កម្ម ĠâĢĭ	82	▁ហេតុ អ ្វី បាន ជា គ េន ិយ ាយ ថា ▁បណ្តាញ គម នា គមន៍ មាន ត ួ នាទី ជា ក្ បាល រ ថ ភ្លើង នៃ ក ំណ ើន សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁	31	▁បណ្តាល គម នា គមន៍ មាន ត ួ នាទី ▁ជា ក្ បាល រ ថ ភ្លើង នៃ ក ំណ ើន សេ ដ្ឋ កិច្ច ពី ព្រ ោះ បណ្ត ាញ គម នា គមន៍ មាន ផ្ល ូវ គ ោក ▁ផ្លូវ ទឹក ▁និង ផ្ល ូវ អា កាស ដ ែល ប ម្រ ើ ឲ្យ វិ ស ័យ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁ទាំងអស់ គ ឺ ▁កសិកម្ម ▁ឧស្សាហកម្ម ▁ពាណិជ្ជកម្ម ▁ទេ ស ច ចរ ណ៍ ▁និង សេ វា កម្ម ▁	68
តើកម្ពុជាមានសក្តានុពលអ្វីខ្លះក្នុងការផលិតវារីងអគ្គិសនី	null	សក្តានុពលក្នុងការផលិតវារីអគ្គិសនៅមានប្រទេសកម្ពុជាសម្បូរផ្លូវទឹក ទឹកជ្រោះ ទន្លេសម្បូរភ្លៀងគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការទាក់ទាញវិនិយោគទុន	null	សក្តានុពលក្នុងការផលិតវារីអគ្គិសនៅមានប្រទេសកម្ពុជាសម្បូរផ្លូវទឹក ទឹកជ្រោះ ទន្លេសម្បូរភ្លៀងគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការទាក់ទាញវិនិយោគទុន	ត ើក ម្ព ុ ជា មាន ស ក្ត ានុ ពល អ ្វី ខ្ ល ះ ក្នុង ការ ផល ិត វា រី ង អ គ្គ ិស នី ĠĠ	26	ស ក្ត ានុ ពល ក្នុង ការ ផល ិត វា រី អ គ្គ ិស នៅ មាន ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា សម្ប ូរ ផ្ល ូវ ទឹក Ġ ទឹក ជ្រ ោះ âĢĭ ÂłĠ ទ ន្ ល េស ម្ បូ រ ភ្ល ៀង គោ ល ន យោ បា យ រ ប ស់ រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល ក្នុង ការ ទ ាក់ ទ ាញ វិ និ យោគ ទ ុន	63	▁តើ ក ម្ព ុ ជា មាន ស ក្ត ានុ ពល អ ្វី ខ្ ល ះ ក្នុង ការ ផល ិត វា រី ង អ គ្គ ិស នី ▁	26	▁សក្តានុពល ក្នុង ការ ផល ិត វា រី អ គ្គ ិស នៅ មាន ប្រ ទេស ក ម្ព ុ ជា សម្ប ូរ ផ្ល ូវ ទឹក ▁ទឹក ជ្រ ោះ ▁ទន្លេ សម្ប ូរ ភ្ល ៀង គ ោល ន យោ ប ាយ រ ប ស់ រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល ក្នុង ការ ទ ាក់ ទ ាញ វិ និ យោគ ទ ុន	56
តើគោលនយោបាយបែងចែកដីធ្លីរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានសារៈសំខាន់យ៉ាងណាខ្លះ	null	សារៈសំខាន់នៃគោលនយោបាយបែងចែកដីធ្លីរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលគឺកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជនរួមចំណែកក្នុងការកាត់បន្ថយវិវាទដីធ្លីអាចឲ្យគេប្រើប្រាស់ដិធ្លី និងកម្លាំងពលកម្ម ដែលនៅទំនេប្រកបដោយប្រសិទ្ធិភាពរួមចំណែកក្នុងការកាត់បន្ថយបន្ទុក ផ្នែករដ្ឋាភិបាលនិងតុលាការធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវទំនាក់ទំនងសង្គមនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន	null	សារៈសំខាន់នៃគោលនយោបាយបែងចែកដីធ្លីរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលគឺកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជនរួមចំណែកក្នុងការកាត់បន្ថយវិវាទដីធ្លីអាចឲ្យគេប្រើប្រាស់ដិធ្លី និងកម្លាំងពលកម្ម ដែលនៅទំនេប្រកបដោយប្រសិទ្ធិភាពរួមចំណែកក្នុងការកាត់បន្ថយបន្ទុក ផ្នែករដ្ឋាភិបាលនិងតុលាការធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវទំនាក់ទំនងសង្គមនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន	ត ើ គោ ល ន យោ បា យ ប ែង ច ែក ដ ី ធ ្ល ី រ ប ស់ រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល ក ម្ព ុ ជា មាន សារ ៈ សំ ខា ន់ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ĠĠ	40	សារ ៈ សំ ខា ន់ នៃ គោ ល ន យោ បា យ ប ែង ច ែក ដ ី ធ ្ល ី រ ប ស់ រាជ រដ្ឋ ា ភិ បាល គ ឺ កាត់ បន្ថយ ភាព ក្រ ី ក្រ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន រួម ចំ ណ ែក ក្នុង ការ កាត់ បន្ថយ វិ វា ទ ដ ី ធ ្ល ី អា ច ឲ្យ គ េ ប្រ ើប ្រា ស់ ដ ិ ធ ្ល ី Ġ និង ក ម្ល ាំង ពល កម្ម Ġ ដ ែល នៅ ទំ ន េ ប្រ ក ប ដោយ ប្រ សិ ទ្ធិ ភាព រួម ចំ ណ ែក ក្នុង ការ កាត់ បន្ថយ ប ន្ទ ុក Ġ ផ្ ន ែក រដ្ឋ ា ភិ បាល និង ត ុល ាក ារ ធ ្វ ើ ឲ្យ ប្រសើរ ឡើង ន ូវ ទំ នាក់ ទំ ន ង សង ្ គម នៅ ថ្ន ាក់ ម ូល ដ្ឋាន	138	▁តើ គ ោល ន យោ ប ាយ ប ែង ច ែក ដ ី ធ ្ល ី រ ប ស់ រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល ក ម្ព ុ ជា មាន សារ ៈ សំ ខ ាន់ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ▁	39	▁សារៈសំខាន់ នៃ គ ោល ន យោ ប ាយ ប ែង ច ែក ដ ី ធ ្ល ី រ ប ស់ រាជ រ ដ្ឋា ភិ បាល គ ឺ កាត់ បន្ថយ ភាព ក្រ ី ក្រ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន រួម ច ំណ ែក ក្នុង ការ កាត់ បន្ថយ វិ វា ទ ដ ី ធ ្ល ី អា ច ឲ្យ គ េ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ដ ិ ធ ្ល ី ▁និង ក ម្ល ាំង ពល កម្ម ▁ដែល នៅ ទំ ន េ ប្រ ក ប ដោយ ប្រ សិ ទ្ធិ ភាព រួម ច ំណ ែក ក្នុង ការ កាត់ បន្ថយ ប ន្ទ ុក ▁ផ្នែក រ ដ្ឋា ភិ បាល និង ត ុល ា ការ ធ ្វ ើ ឲ្យ ប្រសើរ ឡើង ន ូវ ទំ នាក់ ទំ ន ង ស ង្គ ម នៅ ថ្ន ាក់ ម ូល ដ្ឋាន	131
ដូចម្តេចហៅថា អត្រាភេទ តើកត្តាអ្វីខ្លះដែលអាចធ្វើឲ្យអត្រាភេទមានការប្រែប្រួល	null	អត្រាភេទគឹជាចំនួនមនុស្សប្រុសធៀបនិងមនុស្សស្រី ចំនួន១០០នាក់ដែលមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ជារង្វាស់សាមញ្ញនៃសមាសភាពភេទ អត្រាភេទមកានការប្រែប្រួលទៅតាមស្ថានភាពសង្គមស្ថានភាពភូមិសាស្រ្តអាយុចលនាបម្លាស់លំនៅរបស់ប្រជាជន	null	អត្រាភេទគឹជាចំនួនមនុស្សប្រុសធៀបនិងមនុស្សស្រី ចំនួន១០០នាក់ដែលមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ជារង្វាស់សាមញ្ញនៃសមាសភាពភេទ អត្រាភេទមកានការប្រែប្រួលទៅតាមស្ថានភាពសង្គមស្ថានភាពភូមិសាស្រ្តអាយុចលនាបម្លាស់លំនៅរបស់ប្រជាជន	ដូច ម្ ត េច ហ ៅ ថា Ġ អ ត្រា ភ េ ទ Ġ ត ើក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល អា ច ធ ្វ ើ ឲ្យ អ ត្រា ភ េ ទ មាន ការ ប្រ ែប ្រ ួល ĠĠ	40	អ ត្រា ភ េ ទ គ ឹ ជា ចំ ន ួន ម នុ ស្ស ប្រ ុស ធៀប និង ម នុ ស្ស ស្រី Ġ ចំ ន ួន ១០ ០ នាក់ ដ ែល មាន សារ ៈ សំ ខា ន់ សម ្រា ប់ ជា រ ង ្វា ស់ សា ម ញ្ញ នៃ សម ាស ភាព ភ េ ទ ĠâĢĭ អ ត្រា ភ េ ទ មក ាន ការ ប្រ ែប ្រ ួល ទៅ តា ម ស្ថាន ភាព សង ្ គម ស្ថាន ភាព ភ ូម ិស ាស ្រ ្ត អា យ ុច ល នា ប ម្ល ាស់ លំ នៅ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន	98	▁ដូចម្តេច ហ ៅ ថា ▁អត្រា ភ េ ទ ▁តើ ក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល អា ច ធ ្វ ើ ឲ្យ អ ត្រា ភ េ ទ មាន ការ ប្រ ែ ប្រ ួល ▁	36	▁អត្រា ភ េ ទ គ ឹ ជា ចំ ន ួន ម នុ ស្ស ប្រ ុស ធៀប និង ម នុ ស្ស ស្រី ▁ចំនួន ១ ០០ នាក់ ដ ែល មាន សារ ៈ សំ ខ ាន់ ស ម្រ ាប់ ជា រ ង ្វ ាស់ ស ាម ញ្ញ នៃ ស មាស ភាព ភ េ ទ ▁អត្រា ភ េ ទ មក ាន ការ ប្រ ែ ប្រ ួល ទៅ ត ាម ស្ថាន ភាព ស ង្គ ម ស្ថាន ភាព ភ ូម ិ សា ស្រ ្ត អ ាយ ុច ល នា ប ម្ល ាស់ លំ នៅ រ ប ស់ ប្រ ជា ជន	94
ការរៀបចំសេដ្ឋកិច្ចបែបទ្វីបនិយម របស់ប្រទេសជប៉ុនមានលក្ខណៈផ្ទុយពីសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលមានលក្ខណៈសហគ្រាសធំ លេបត្របាក់សហពីសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលមានលក្ខណៈសហគ្រាសធំ លេបត្របាក់សហគ្រាសតូច ចូរពន្យល់ពីការរៀបចំសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសនីមួយៗនេះ	null	ពន្យល់ពិការរៀបចំសេដ្ឋកិច្ច របស់ប្រទេសនីមួយៗប្រទេសជប៉ុនទ្វិកនិយមសេដ្ឋកិច្ច ពេលសហគ្រាសធំៗលេចឡើង គេទុកសហគ្រាសតូច និងមធ្យមឲ្យនៅសហការនិងបម្រើសហគ្រាសធំសហរដ្ឋអាមេរិក នៅសហរដ្ឋអាមេរិចសហគ្រាសធំៗ មានប្រាក់ទុនច្រើនធ្វើការផ្តាច់មុខលេបត្របាក់ សហគ្រាសតូច និងមធ្យម ដែលមានដើមទុនតិចទោះបីមានសមត្ថភាពបង្កើតបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗក៏ដោយ	null	ពន្យល់ពិការរៀបចំសេដ្ឋកិច្ច របស់ប្រទេសនីមួយៗប្រទេសជប៉ុនទ្វិកនិយមសេដ្ឋកិច្ច ពេលសហគ្រាសធំៗលេចឡើង គេទុកសហគ្រាសតូច និងមធ្យមឲ្យនៅសហការនិងបម្រើសហគ្រាសធំសហរដ្ឋអាមេរិក នៅសហរដ្ឋអាមេរិចសហគ្រាសធំៗ មានប្រាក់ទុនច្រើនធ្វើការផ្តាច់មុខលេបត្របាក់ សហគ្រាសតូច និងមធ្យម ដែលមានដើមទុនតិចទោះបីមានសមត្ថភាពបង្កើតបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗក៏ដោយ	ការ រៀបចំ សេ ដ្ឋ កិច្ច ប ែប ទ ្វី ប និយម Ġ រ ប ស់ ប្រ ទេស ជ ប៉ ុន មាន ល ក្ខ ណៈ ផ្ ទ ុយ ពី ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក Ġ ដ ែល មាន ល ក្ខ ណៈ ស ហ គ្រ ាស ធ ំ Ġ ល េ ប ត្រ បា ក់ ស ហ ពី ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក Ġ ដ ែល មាន ល ក្ខ ណៈ ស ហ គ្រ ាស ធ ំ Ġ ល េ ប ត្រ បា ក់ ស ហ គ្រ ាស តូ ច Ġ ច ូរ ព ន្ យ ល់ ពី ការ រៀបចំ សេ ដ្ឋ កិច្ច រ ប ស់ ប្រ ទេស នី មួយ ៗ នេះ ĠĠ	105	ព ន្ យ ល់ ពិ ការ រៀបចំ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ រ ប ស់ ប្រ ទេស នី មួយ ៗ ប្រ ទេស ជ ប៉ ុន ទ ្វ ិក និយម សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ ពេល ស ហ គ្រ ាស ធ ំ ៗ ល េច ឡើង Ġ គ េ ទុក ស ហ គ្រ ាស តូ ច Ġ និង ម ធ ្យ ម ឲ្យ នៅ ស ហ ការ និង ប ម្រ ើស ហ គ្រ ាស ធ ំ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ÂłĠ នៅ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិ ច ស ហ គ្រ ាស ធ ំ ៗ Ġ មាន ប្រា ក់ ទ ុន ច្ រ ើន ធ ្វ ើក ារ ផ្ តា ច ់ មុខ ល េ ប ត្រ បា ក់ Ġ ស ហ គ្រ ាស តូ ច Ġ និង ម ធ ្យ ម Ġ ដ ែល មាន ដើម ទ ុន តិ ច ទ ោះ បី មាន សម ត្ថ ភាព បង ្ក ើត ប ច្ច េក វិទ្យា ថ ្ម ី ៗ ក ៏ ដោយ	153	▁ការរៀបចំ សេ ដ្ឋ កិច្ច ប ែប ទ ្វី ប និយម ▁របស់ ប្រ ទេស ជ ប៉ ុន មាន ល ក្ខ ណៈ ផ្ ទ ុយ ពី ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ▁ដែល មាន ល ក្ខ ណៈ ស ហ គ្រ ាស ធ ំ ▁លេប ត្រ ប ាក់ ស ហ ពី ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ▁ដែល មាន ល ក្ខ ណៈ ស ហ គ្រ ាស ធ ំ ▁លេប ត្រ ប ាក់ ស ហ គ្រ ាស ត ូច ▁ចូរ ព ន ្យ ល់ ពី ការ រៀបចំ សេ ដ្ឋ កិច្ច រ ប ស់ ប្រ ទេស នី មួយ ៗ នេះ ▁	95	▁ពន្យល់ ពិ ការ រៀបចំ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁របស់ ប្រ ទេស នី មួយ ៗ ប្រ ទេស ជ ប៉ ុន ទ ្វ ិក និយម សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁ពេល ស ហ គ្រ ាស ធ ំ ៗ ល េច ឡើង ▁គេ ទុក ស ហ គ្រ ាស ត ូច ▁និង ម ធ ្យ ម ឲ្យ នៅ ស ហ ការ និង ប ម្រ ើស ហ គ្រ ាស ធ ំ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ▁នៅ ស ហ រដ្ឋ អា ម េរ ិច ស ហ គ្រ ាស ធ ំ ៗ ▁មាន ប្រ ាក់ ទ ុន ច ្រ ើន ធ ្វ ើ ការ ផ្ ត ាច់ មុខ ល េ ប ត្រ ប ាក់ ▁សហគ្រាស ត ូច ▁និង ម ធ ្យ ម ▁ដែល មាន ដើម ទ ុន ត ិច ទ ោះ បី មាន សម ត្ថ ភាព ប ង្ក ើត ប ច្ច េក វិទ្យា ថ ្ម ី ៗ ក ៏ ដោយ	142
តើការងារអ្វីខ្លះ ដែលប្រជាជនកម្ពុជាទទួលបានពីវិស័យទេសចរណ៍ តើវិស័យទេសចរណ៍មានទំនាក់ទំនងជាមួយវិស័យកសិកម្មយ៉ាងណាខ្លះ	null	ការងារដែលប្រជាជនកម្ពុជា ទទួលបានពីវិស័យទេសចរណ៍សណ្ឋាគារ ភោជនីយដ្ឋាន ផ្ទះសំណាក់ទីភ្នាក់ងារទេសចរណ៍មគ្គុទេសទេសចរណ៍សេវាម្ហូបអាហារសេវាដឹកជញ្ជូនលក់វត្ថុអនុស្សាវរីយ៍កសិកម្ម នេសាទ តាមយន្តការ ភូមិមួយ ផលិតផលមួយ ទំនាក់ទំនងវិស័យទេសចរណ៍ ជាមួយវិស័យកសិកម្មការលក់ផលិតផលកសិកម្មជម្រុញឲ្យវិស័យកសិកម្មមានការរីកចម្រើនកែច្នៃកសិផល ឲ្យមានភាពសម្បូរបែបកាត់បន្ថយការនាំចូលកសិផលពីប្ររទេសក្រៅ	null	ការងារដែលប្រជាជនកម្ពុជា ទទួលបានពីវិស័យទេសចរណ៍សណ្ឋាគារ ភោជនីយដ្ឋាន ផ្ទះសំណាក់ទីភ្នាក់ងារទេសចរណ៍មគ្គុទេសទេសចរណ៍សេវាម្ហូបអាហារសេវាដឹកជញ្ជូនលក់វត្ថុអនុស្សាវរីយ៍កសិកម្ម នេសាទ តាមយន្តការ ភូមិមួយ ផលិតផលមួយ ទំនាក់ទំនងវិស័យទេសចរណ៍ ជាមួយវិស័យកសិកម្មការលក់ផលិតផលកសិកម្មជម្រុញឲ្យវិស័យកសិកម្មមានការរីកចម្រើនកែច្នៃកសិផល ឲ្យមានភាពសម្បូរបែបកាត់បន្ថយការនាំចូលកសិផលពីប្ររទេសក្រៅ	ត ើក ារ ងារ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ដ ែល ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ទទួលបាន ពី វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ Ġ ត ើ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ĠĠ	53	ការងារ ដ ែល ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា Ġ ទទួលបាន ពី វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ ស ណ ្ឋ ា គ ារ Ġ ភ ោ ជន ី យ ដ្ឋាន Ġ ផ្ ទ ះ សំ ណា ក់ ទីភ្នាក់ងារ ទេស ចរ ណ៍ ម គ្គ ុ ទេស ទេស ចរ ណ៍ សេ វា ម្ ហ ូប អា ហា រស េ វា ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន ល ក់ វ ត្ថ ុ អនុ ស្សា វរ ីយ៍ ក សិ កម្ម Ġ ន េស ា ទ Ġ តា ម យ ន្ត ការ Ġ ភ ូម ិម ួយ Ġ ផល ិត ផល មួយ Ġ ទំ នាក់ ទំ ន ង វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ Ġ ជា មួយ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ការ ល ក់ ផល ិត ផល ក សិ កម្ម ជ ម្រ ុញ ឲ្យ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ក ែ ច្ នៃ ក សិ ផល Ġ ឲ្យ មាន ភាព សម្ប ូរ ប ែប កាត់ បន្ថយ ការ នាំ ចូល ក សិ ផល ពី ប្រ រ ទេស ក្រ ៅ	163	▁តើ ការងារ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ដែល ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ទទួលបាន ពី វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ ▁តើ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ មាន ទំ នាក់ ទំ ន ង ជា មួយ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ▁	49	▁ការងារ ដ ែល ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ▁ទទួលបាន ពី វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ ស ណ ្ឋ ា គ ារ ▁ភោជនីយដ្ឋាន ▁ផ្ទះសំណាក់ ទីភ្នាក់ងារ ទេស ចរ ណ៍ ម គ្គ ុ ទេស ទេស ចរ ណ៍ សេ វ ាម ្ហ ូប អា ហា រ សេ វា ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន ល ក់ វ ត្ថ ុ អនុ ស្សា វរ ីយ៍ ក សិ កម្ម ▁នេសាទ ▁តាម យ ន្ត ការ ▁ភូមិ មួយ ▁ផលិតផល មួយ ▁ទំនាក់ទំនង វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ ▁ជាមួយ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម ការ ល ក់ ផល ិត ផល ក សិ កម្ម ជ ម្រ ុញ ឲ្យ វិ ស ័យ ក សិ កម្ម មាន ការ រី ក ចម្រ ើន ក ែ ច្ នៃ ក សិ ផល ▁ឲ្យ មាន ភាព សម្ប ូរ ប ែប កាត់ បន្ថយ ការ នាំ ចូល ក សិ ផល ពី ប្រ រ ទេស ក្រ ៅ	140
តើប្រទេសសហរដ្ឋអាមេរិចជាមហាអំណចទី១ លើវិស័យអ្វីខ្លះ	null	ប្រទេសនេះជាមហាអំណាចលើវិស័យពាណិជ្ជកម្មឧស្សាហកម្មកសិកម្មគមនាគមន៍នយោបាយ	null	ប្រទេសនេះជាមហាអំណាចលើវិស័យពាណិជ្ជកម្មឧស្សាហកម្មកសិកម្មគមនាគមន៍នយោបាយ	ត ើប ្រ ទេស ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិ ច ជា ម ហា អ ំណ ច ទី១ Ġ លើ វិ ស ័យ អ ្វី ខ្ ល ះ ĠĠ	27	ប្រ ទេស នេះ ជា ម ហា អ ំណ ា ច លើ វិ ស ័យ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ឧ ស្សា ហ កម្ម ក សិ កម្ម គម នា គមន៍ ន យោ បា យ	33	▁តើ ប្រ ទេស ស ហ រដ្ឋ អា ម េរ ិច ជា ម ហា អ ំណ ច ទី១ ▁លើ វិ ស ័យ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	26	▁ប្រទេស នេះ ជា ម ហា អ ំ ណា ច លើ វិ ស ័យ ពា ណ ិ ជ្ជ កម្ម ឧ ស្សា ហ កម្ម ក សិ កម្ម គម នា គមន៍ ន យោ ប ាយ	32
តើប្រជាជនក្រីក្រនៅសហរដ្ឋអាមេរិកភាគច្រើនជាជនជាតិមានដើមកំណើតមកពីទ្វីបណា	null	ប្រជាជនក្រីក្រភាគច្រើនមានដើមកំណើតពីទ្វីបទ្វីបអាហ្រ្វិច ស្បែកខ្មៅ ទ្វីបអឺរ៉ុប ជនជាតិអេស្ប៉ាញ ទ្វីបអាស៊ី	null	ប្រជាជនក្រីក្រភាគច្រើនមានដើមកំណើតពីទ្វីបទ្វីបអាហ្រ្វិច ស្បែកខ្មៅ ទ្វីបអឺរ៉ុប ជនជាតិអេស្ប៉ាញ ទ្វីបអាស៊ី	ត ើប ្រ ជា ជន ក្រ ី ក្រ នៅ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ភាគ ច្ រ ើន ជា ជន ជាតិ មាន ដើម កំ ណ ើត មក ពី ទ ្វី ប ណា ĠĠ	33	ប្រ ជា ជន ក្រ ី ក្រ ភាគ ច្ រ ើន មាន ដើម កំ ណ ើត ពី ទ ្វី បទ ្វី ប អា ហ ្រ ្វ ិច Ġ ស្ បែក ខ្ ម ៅ Ġ ទ ្វី ប អ ឺ រ៉ ុប Ġ ជន ជាតិ អ េស ្ប ៉ ាញ Ġ ទ ្វី ប អា ស៊ី ĠÂł	50	▁តើ ប្រ ជា ជន ក្រ ី ក្រ នៅ ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ភាគ ច ្រ ើន ជា ជន ជាតិ មាន ដើម ក ំណ ើត មក ពី ទ ្វី ប ណា ▁	32	▁ប្រជាជន ក្រ ី ក្រ ភាគ ច ្រ ើន មាន ដើម ក ំណ ើត ពី ទ ្វី បទ ្វី ប អា ហ ្រ ្វ ិច ▁ស្បែក ខ្ ម ៅ ▁ទ្វីប អ ឺ រ៉ ុប ▁ជនជាតិ អ េ ស្ ប៉ា ញ ▁ទ្វីប អា ស៊ី ▁	42
សហរដ្ឋអាមេរិកជាប្រទេសមហាអំណាចទី១ ក្នុងពិភពលោកហេតុអ្វីបានជាសហរដ្ឋអាមេរិកនៅមានប្រជាជនមួយចំនួនរស់នៅក្នុងភាពក្រីក្រនៅឡើយ	null	បានជាសហរដ្ឋអាមេរិចនៅមានប្រជាជនមួយចំនួនរស់នៅក្នុងភាពក្រីក្រព្រោះប្រជាជនភាគតិច ជនជាតិដើម ជាប្រជាជនគ្មានការងារធ្វើមានការងារមិនជាប់លាប់ប្រជាជនមិនបានទទួលការអប់រំ ឬអប់រំបានតិចតួច	null	បានជាសហរដ្ឋអាមេរិចនៅមានប្រជាជនមួយចំនួនរស់នៅក្នុងភាពក្រីក្រព្រោះប្រជាជនភាគតិច ជនជាតិដើម ជាប្រជាជនគ្មានការងារធ្វើមានការងារមិនជាប់លាប់ប្រជាជនមិនបានទទួលការអប់រំ ឬអប់រំបានតិចតួច	ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក ជា ប្រ ទេស ម ហា អ ំណ ា ច ទី១ Ġ ក្នុង ពិ ភព លោក ហេតុ អ ្វី បាន ជា ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក នៅ មាន ប្រ ជា ជន មួយ ចំ ន ួន រស់ នៅ ក្នុង ភាព ក្រ ី ក្រ នៅ ឡ ើយ ĠĠ	50	បាន ជា ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិ ច នៅ មាន ប្រ ជា ជន មួយ ចំ ន ួន រស់ នៅ ក្នុង ភាព ក្រ ី ក្រ ព្រ ោះ ប្រ ជា ជន ភាគ តិ ច Ġ ជន ជាតិ ដើម Ġ ជា ប្រ ជា ជន គ ្ម ាន ការងារ ធ ្វ ើម ាន ការងារ ម ិន ជាប់ លា ប់ ប្រ ជា ជន ម ិន បាន ទទួល ការ អ ប់ រំ Ġ ឬ អ ប់ រំ បាន តិ ច ត ួច	74	▁សហរដ្ឋ អា មេ រិក ជា ប្រ ទេស ម ហា អ ំ ណា ច ទី១ ▁ក្នុង ពិ ភព លោក ហេតុ អ ្វី បាន ជា ស ហ រដ្ឋ អា មេ រិក នៅ មាន ប្រ ជា ជន មួយ ចំ ន ួន រស់ នៅ ក្នុង ភាព ក្រ ី ក្រ នៅ ឡ ើយ ▁	48	▁បានជា ស ហ រដ្ឋ អា ម េរ ិច នៅ មាន ប្រ ជា ជន មួយ ចំ ន ួន រស់ នៅ ក្នុង ភាព ក្រ ី ក្រ ព្រ ោះ ប្រ ជា ជន ភាគ ត ិច ▁ជនជាតិ ដើម ▁ជា ប្រ ជា ជន គ ្ មាន ការងារ ធ ្វ ើ មាន ការងារ ម ិន ជាប់ ល ាប់ ប្រ ជា ជន ម ិន បាន ទទួល ការ អ ប់ រំ ▁ឬ អ ប់ រំ បាន ត ិច ត ួច	72
នៅកម្ពុជាតើតំបន់ណាដែលមានប្រជាជនរស់នៅច្រើននិងតំបន់មានប្រជាជនរស់នៅតិចបង្កការលំបាកយ៉ាងណាខ្លះ ចំពោះការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច តើមានវិធានការយ៉ាងណាខ្លះដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ	null	តំបន់មានប្រជាជនរស់នៅច្រើន និងតំប្រជាជនរស់នៅតិចបង្កការលំបាកចំពោះការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចតំបន់ប្រជាជនរស់នៅច្រើនបរិស្ថានចរាចរណ៍សុខភាព អប់រំសង្គម កង្វះលំនៅ កង្វះអាហារកង្វះដីកសិកម្មតំបន់ប្រជាជនរស់នៅតិចកង្វះកម្លាំងពលកម្មកង្វះធនធានមនុស្សសល់ដីកសិកម្មកង្វះហេដ្ឋរចនាសម្ព័ន្ធវិធានមការដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះពង្រឹងបញ្ហាបរិស្ថានគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ពង្រឹងផ្នែកអនាម័យ សណ្តាប់ធ្នាប់អភិវឌ្ឍហេដ្ឋរចនាសម្ព័ន្ធអភិវឌ្ឍវិស័យឧស្សាហកម្ម កសិកម្ម ទេសចរណ៍លើកទឹកចិត្តប្រជាជនឲ្យទៅរស់នៅតំបន់នោះ	null	តំបន់មានប្រជាជនរស់នៅច្រើន និងតំប្រជាជនរស់នៅតិចបង្កការលំបាកចំពោះការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចតំបន់ប្រជាជនរស់នៅច្រើនបរិស្ថានចរាចរណ៍សុខភាព អប់រំសង្គម កង្វះលំនៅ កង្វះអាហារកង្វះដីកសិកម្មតំបន់ប្រជាជនរស់នៅតិចកង្វះកម្លាំងពលកម្មកង្វះធនធានមនុស្សសល់ដីកសិកម្មកង្វះហេដ្ឋរចនាសម្ព័ន្ធវិធានមការដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះពង្រឹងបញ្ហាបរិស្ថានគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ពង្រឹងផ្នែកអនាម័យ សណ្តាប់ធ្នាប់អភិវឌ្ឍហេដ្ឋរចនាសម្ព័ន្ធអភិវឌ្ឍវិស័យឧស្សាហកម្ម កសិកម្ម ទេសចរណ៍លើកទឹកចិត្តប្រជាជនឲ្យទៅរស់នៅតំបន់នោះ	នៅ ក ម្ព ុ ជា ត ើត ំ ប ន់ ណា ដ ែល មាន ប្រ ជា ជន រស់ នៅ ច្ រ ើន និង ត ំ ប ន់ មាន ប្រ ជា ជន រស់ នៅ តិ ច បង ្ក ការ លំបាក យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ Ġ ចំ ព ោះ ការ អភិវឌ្ឍ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ ត ើម ាន វិ ធាន ការ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ដើម ្ប ី ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ាន េះ ĠĠ	75	ត ំ ប ន់ មាន ប្រ ជា ជន រស់ នៅ ច្ រ ើន Ġ និង ត ំ ប្រ ជា ជន រស់ នៅ តិ ច បង ្ក ការ លំបាក ចំ ព ោះ ការ អភិវឌ្ឍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ត ំ ប ន់ ប្រ ជា ជន រស់ នៅ ច្ រ ើន បរ ិស ្ថ ាន ចរ ា ចរ ណ៍ សុខ ភាព Ġ អ ប់ រំ សង ្ គម Ġ ក ង ្វ ះ លំ នៅ Ġ ក ង ្វ ះ អា ហា រក ង ្វ ះ ដ ី ក សិ កម្ម ត ំ ប ន់ ប្រ ជា ជន រស់ នៅ តិ ច ក ង ្វ ះ ក ម្ល ាំង ពល កម្ម ក ង ្វ ះ ធ ន ធាន ម នុ ស្ស ស ល់ ដ ី ក សិ កម្ម ក ង ្វ ះ ហ េ ដ្ឋ រ ច នា សម ្ ព ័ន ្ ធ វិ ធាន មក ារ ដើម ្ប ី ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ាន េះ ពង្រឹង ប ញ ្ហ ាប រិ ស្ថាន គោ រ ព ច្ បា ប់ ចរ ា ចរ ណ៍ ពង្រឹង ផ្ ន ែក អ នា ម ័យ Ġ ស ណ្ត ាប់ ធ ្នា ប់ អភិវឌ្ឍ ហ េ ដ្ឋ រ ច នា សម ្ ព ័ន ្ ធ អភិវឌ្ឍ វិ ស ័យ ឧ ស្សា ហ កម្ម Ġ ក សិ កម្ម Ġ ទេស ចរ ណ៍ លើក ទឹក ចិត្ត ប្រ ជា ជន ឲ្យ ទៅ រស់ នៅ ត ំ ប ន់ ន ោះ Âł	227	▁នៅ ក ម្ព ុ ជា ត ើត ំ ប ន់ ណា ដ ែល មាន ប្រ ជា ជន រស់ នៅ ច ្រ ើន និង ត ំ ប ន់ មាន ប្រ ជា ជន រស់ នៅ ត ិច ប ង្ក ការ លំបាក យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ▁ចំពោះ ការ អភិវឌ្ឍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁តើ មាន វិ ធាន ការ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ដើម ្ប ី ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា នេះ ▁	72	▁តំបន់ មាន ប្រ ជា ជន រស់ នៅ ច ្រ ើន ▁និង ត ំ ប្រ ជា ជន រស់ នៅ ត ិច ប ង្ក ការ លំបាក ច ំព ោះ ការ អភិវឌ្ឍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ត ំ ប ន់ ប្រ ជា ជន រស់ នៅ ច ្រ ើន ប រិ ស្ថាន ច រា ចរ ណ៍ សុខ ភាព ▁អប់រំ ស ង្គ ម ▁កង្វះ លំ នៅ ▁កង្វះ អា ហា រក ង ្វ ះ ដ ី ក សិ កម្ម ត ំ ប ន់ ប្រ ជា ជន រស់ នៅ ត ិច ក ង ្វ ះ ក ម្ល ាំង ពល កម្ម ក ង ្វ ះ ធ ន ធាន ម នុ ស្ស ស ល់ ដ ី ក សិ កម្ម ក ង ្វ ះ ហ េ ដ្ឋ រ ច នា ស ម្ព ័ ន្ធ វិ ធាន ម ការ ដើម ្ប ី ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា នេះ ពង្រឹង ប ញ ្ហ ាប រិ ស្ថាន គ ោរ ព ច ្ប ាប់ ច រា ចរ ណ៍ ពង្រឹង ផ្ ន ែក អ ន ាម ័យ ▁សណ្តាប់ធ្នាប់ អភិវឌ្ឍ ហ េ ដ្ឋ រ ច នា ស ម្ព ័ ន្ធ អភិវឌ្ឍ វិ ស ័យ ឧ ស្សា ហ កម្ម ▁កសិកម្ម ▁ទេសចរណ៍ លើក ទឹក ចិត្ត ប្រ ជា ជន ឲ្យ ទៅ រស់ នៅ ត ំ ប ន់ ន ោះ ▁	202
តើកត្តាអ្វីខ្លះដែលធ្វើឲ្យទម្រង់ប្រជាសាស្រ្តនេះតែងតែប្រែប្រួលខុសៗគ្នាពី សម័យកាលមួយ ទៅសម័យកាលមួយទៀត	null	កត្តាដែលធ្វើឲ្យទម្រង់ប្រជាសាស្រ្តប្រែប្រួលទៅតាមសម័យកាលនីមួយៗស្ថានភាពសង្គមសេដ្ឋកិច្ចនយោបាយកម្រិតអភិវឌ្ឍផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្តវប្បធម៌របស់ប្រទេស	null	កត្តាដែលធ្វើឲ្យទម្រង់ប្រជាសាស្រ្តប្រែប្រួលទៅតាមសម័យកាលនីមួយៗស្ថានភាពសង្គមសេដ្ឋកិច្ចនយោបាយកម្រិតអភិវឌ្ឍផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្តវប្បធម៌របស់ប្រទេស	ត ើក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល ធ ្វ ើ ឲ្យ ទ ម្រ ង់ ប្រ ជា សា ស្រ ្ត នេះ តែ ង តែ ប្រ ែប ្រ ួល ខុស ៗ គ្នា ពី Ġ សម័យ កាល មួយ Ġ ទៅ សម័យ កាល មួយ ទៀត ĠĠ	43	ក ត្ត ា ដ ែល ធ ្វ ើ ឲ្យ ទ ម្រ ង់ ប្រ ជា សា ស្រ ្ត ប្រ ែប ្រ ួល ទៅ តា ម សម័យ កាល នី មួយ ៗ ស្ថាន ភាព សង ្ គម សេ ដ្ឋ កិច្ច ន យោ បា យក ម្រ ិត អភិវឌ្ឍ ផ្ ន ែក វេ ជ្ជ សា ស្រ ្ត វ ប្ប ធម៌ រ ប ស់ ប្រ ទេស	60	▁តើ ក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល ធ ្វ ើ ឲ្យ ទ ម្រ ង់ ប្រ ជា សា ស្រ ្ត នេះ ត ែង តែ ប្រ ែ ប្រ ួល ខុស ៗ គ្នា ពី ▁សម័យ កាល មួយ ▁ទៅ សម័យ កាល មួយ ទៀត ▁	43	▁កត្តា ដ ែល ធ ្វ ើ ឲ្យ ទ ម្រ ង់ ប្រ ជា សា ស្រ ្ត ប្រ ែ ប្រ ួល ទៅ ត ាម សម័យ កាល នី មួយ ៗ ស្ថាន ភាព ស ង្គ ម សេ ដ្ឋ កិច្ច ន យោ បា យក ម្រ ិត អភិវឌ្ឍ ផ្ ន ែក វេ ជ្ជ សា ស្រ ្ត វ ប្ប ធម៌ រ ប ស់ ប្រ ទេស	58
នៅក្នុងការសិក្សាអំពីទម្រង់ប្រជាសាស្រ្តកម្ពុជា តើគេសិក្សាទៅលើចំណុចអ្វីខ្លះ តើចំណុចនីមួយៗមានខ្លឹមសារយ៉ាងណាខ្លះ	null	ការសិក្សាអំពីទម្រង់ប្រជាសាស្រ្តកម្ពុជាទៅលើចំណុចដង់ស៊ីតេប្រជាជនអត្រាភេទទម្រង់តាមភេទនិងអាយុប្រជាជនសកម្ម និងក្រុមទន់ខ្សោយប្រជាជនទីប្រជុំ និងជនបទចំណុចនីមួយៗមានខ្លឹមសារផលធៀបរវាងចំនួនប្រជាជន ទៅនឹងផ្ទៃដីផលធៀបរវាងមនុស្សប្រុស ទៅនិងមនុស្សស្រី១០០នាក់សិក្សាពីទម្រង់ចាស់ និងទម្រង់ក្មេងអតុល្យភាពរវាងប្រជាជនទីប្រជុំជន និងជនបទសិក្សាពីចំនួនប្រជាជនដែលធ្វើការ និងមិនអាចបម្រើវិស័យសេដ្ឋកិច្ច	null	ការសិក្សាអំពីទម្រង់ប្រជាសាស្រ្តកម្ពុជាទៅលើចំណុចដង់ស៊ីតេប្រជាជនអត្រាភេទទម្រង់តាមភេទនិងអាយុប្រជាជនសកម្ម និងក្រុមទន់ខ្សោយប្រជាជនទីប្រជុំ និងជនបទចំណុចនីមួយៗមានខ្លឹមសារផលធៀបរវាងចំនួនប្រជាជន ទៅនឹងផ្ទៃដីផលធៀបរវាងមនុស្សប្រុស ទៅនិងមនុស្សស្រី១០០នាក់សិក្សាពីទម្រង់ចាស់ និងទម្រង់ក្មេងអតុល្យភាពរវាងប្រជាជនទីប្រជុំជន និងជនបទសិក្សាពីចំនួនប្រជាជនដែលធ្វើការ និងមិនអាចបម្រើវិស័យសេដ្ឋកិច្ច	នៅ ក្នុង ការ សិ ក្ស ា អ ំព ី ទ ម្រ ង់ ប្រ ជា សា ស្រ ្ត ក ម្ព ុ ជា Ġ ត ើ គ េស ិក ្សា ទៅ លើ ចំណុច អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ត ើ ចំណុច នី មួយ ៗ មាន ខ្ ល ឹម សារ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ĠĠ	51	ការ សិ ក្ស ា អ ំព ី ទ ម្រ ង់ ប្រ ជា សា ស្រ ្ត ក ម្ព ុ ជា ទៅ លើ ចំណុច ដង ់ ស៊ី ត េ ប្រ ជា ជន អ ត្រា ភ េ ទ ទ ម្រ ង់ តា ម ភ េ ទ និង អា យ ុប ្រ ជា ជន ស កម្ម Ġ និង ក្រុម ទ ន់ ខ្សោយ ប្រ ជា ជន ទី ប្រជុំ Ġ និង ជន បទ ចំណុច នី មួយ ៗ មាន ខ្ ល ឹម សារ ផល ធៀប រ វា ង ចំ ន ួន ប្រ ជា ជន Ġ ទៅ នឹង ផ្ ទ ៃ ដ ី ផល ធៀប រ វា ង ម នុ ស្ស ប្រ ុស Ġ ទៅ និង ម នុ ស្ស ស្រី ១០ ០ នាក់ សិ ក្ស ា ពី ទ ម្រ ង់ ច ាស់ Ġ និង ទ ម្រ ង់ ក្ មេ ង អ ត ុល ្យ ភាព រ វា ង ប្រ ជា ជន ទី ប្រជុំ ជន Ġ និង ជន បទ សិ ក្ស ា ពី ចំ ន ួន ប្រ ជា ជន ដ ែល ធ ្វ ើក ារ Ġ និង ម ិន អា ច ប ម្រ ើ វិ ស ័យ សេ ដ្ឋ កិច្ច	174	▁នៅក្នុង ការ ស ិក ្សា អ ំព ី ទ ម្រ ង់ ប្រ ជា សា ស្រ ្ត ក ម្ព ុ ជា ▁តើ គ េស ិក ្សា ទៅ លើ ចំណុច អ ្វី ខ្ ល ះ ▁តើ ចំណុច នី មួយ ៗ មាន ខ្ ល ឹម សារ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ▁	48	▁ការសិក្សា អ ំព ី ទ ម្រ ង់ ប្រ ជា សា ស្រ ្ត ក ម្ព ុ ជា ទៅ លើ ចំណុច ដ ង់ ស៊ី ត េ ប្រ ជា ជន អ ត្រា ភ េ ទ ទ ម្រ ង់ ត ាម ភ េ ទ និង អ ាយ ុ ប្រ ជា ជន ស កម្ម ▁និង ក្រុម ទ ន់ ខ្សោយ ប្រ ជា ជន ទី ប្រជុំ ▁និង ជន បទ ចំណុច នី មួយ ៗ មាន ខ្ ល ឹម សារ ផល ធៀប រ វ ាង ចំ ន ួន ប្រ ជា ជន ▁ទៅនឹង ផ្ ទ ៃ ដ ី ផល ធៀប រ វ ាង ម នុ ស្ស ប្រ ុស ▁ទៅ និង ម នុ ស្ស ស្រី ១ ០០ នាក់ ស ិក ្សា ពី ទ ម្រ ង់ ច ាស់ ▁និង ទ ម្រ ង់ ក ្ម េង អ ត ុល ្យ ភាព រ វ ាង ប្រ ជា ជន ទី ប្រជុំ ជន ▁និង ជន បទ ស ិក ្សា ពី ចំ ន ួន ប្រ ជា ជន ដ ែល ធ ្វ ើ ការ ▁និង ម ិន អា ច ប ម្រ ើ វិ ស ័យ សេ ដ្ឋ កិច្ច	170
តើគេត្រូវធ្វើដូចម្តេចដើម្បីបង្កើនទិន្នផលស្រូវនៅកម្ពុជាដែលធានាបានទាំងផ្នែកបរិមាណ និងគុណភាព សម្រាប់ការនាំចេញទៅក្រៅប្រទេស	null	ដើម្បីបង្កើនទិន្នផលស្រូវនៅកម្ពុជា ដែលធានាបានទាំងផ្នែកបរិមាណនិងគុណភាពសម្រាប់ការនាំចេញទៅក្រៅប្រទេសគេត្រូវអនុវត្តកសិកម្មវិទ្យាសាស្រ្ត អតិផល ធ្វើការកែប្រែគុណភាពដីការជ្រើសរើសពូជប្រើជីធម្មជាតិ និងជីគីមីប្រើប្រាស់ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតការរៀបចំប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្តប្រើប្រាស់គ្រឿងយន្តតំហែទាំប្រពលវប្បកម្ម	null	ដើម្បីបង្កើនទិន្នផលស្រូវនៅកម្ពុជា ដែលធានាបានទាំងផ្នែកបរិមាណនិងគុណភាពសម្រាប់ការនាំចេញទៅក្រៅប្រទេសគេត្រូវអនុវត្តកសិកម្មវិទ្យាសាស្រ្ត អតិផល ធ្វើការកែប្រែគុណភាពដីការជ្រើសរើសពូជប្រើជីធម្មជាតិ និងជីគីមីប្រើប្រាស់ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិតការរៀបចំប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្តប្រើប្រាស់គ្រឿងយន្តតំហែទាំប្រពលវប្បកម្ម	ត ើ គ េត ្រ ូវ ធ ្វ ើ ដូច ម្ ត េច ដើម ្ប ី បង ្ក ើន ទិ ន្ន ផល ស្រ ូវ នៅ ក ម្ព ុ ជា ដ ែល ធាន ាប ាន ទ ាំង ផ្ ន ែក បរ ិម ា ណ Ġ និង គុណ ភាព Ġ សម ្រា ប់ ការ នាំ ចេញ ទៅ ក្រ ៅ ប្រ ទេស ĠĠ	57	ដើម ្ប ី បង ្ក ើន ទិ ន្ន ផល ស្រ ូវ នៅ ក ម្ព ុ ជា Ġ ដ ែល ធាន ាប ាន ទ ាំង ផ្ ន ែក បរ ិម ា ណ និង គុណ ភាព សម ្រា ប់ ការ នាំ ចេញ ទៅ ក្រ ៅ ប្រ ទេស គ េត ្រ ូវ អនុ វត្ត ក សិ កម្ម វិទ្យា សា ស្រ ្ត Ġ អ តិ ផល Ġ ធ ្វ ើក ារ ក ែប ្រ ែ គុណ ភាព ដ ី ការ ជ្រ ើស រ ើស ព ូ ជ ប្រ ើ ជី ធម្ម ជាតិ Ġ និង ជី គី មី ប្រ ើប ្រា ស់ ថ្ន ាំ សម ្លា ប់ ស ត ្វ ល្អ ិត ការ រៀបចំ ប្រ ព ័ន ្ ធ ធា រា សា ស្រ ្ត ប្រ ើប ្រា ស់ គ្រឿង យ ន្ត ត ំ ហ ែ ទ ាំ ប្រ ពល វ ប្ប កម្ម	133	▁តើ គ េ ត្រូវ ធ ្វ ើ ដូច ម ្ត េច ដើម ្ប ី ប ង្ក ើន ទិ ន្ន ផល ស្រ ូវ នៅ ក ម្ព ុ ជា ដ ែល ធាន ា បាន ទ ាំង ផ្ ន ែក ប រិ មា ណ ▁និង គុណ ភាព ▁សម្រាប់ ការ នាំ ចេញ ទៅ ក្រ ៅ ប្រ ទេស ▁	53	▁ដើម្បី ប ង្ក ើន ទិ ន្ន ផល ស្រ ូវ នៅ ក ម្ព ុ ជា ▁ដែល ធាន ា បាន ទ ាំង ផ្ ន ែក ប រិ មា ណ និង គុណ ភាព ស ម្រ ាប់ ការ នាំ ចេញ ទៅ ក្រ ៅ ប្រ ទេស គ េ ត្រូវ អនុ វត្ត ក សិ កម្ម វិទ្យា សា ស្រ ្ត ▁អ តិ ផល ▁ធ្វើការ ក ែ ប្រ ែ គុណ ភាព ដ ី ការ ជ្រ ើស រ ើស ព ូ ជ ប្រ ើ ជី ធម្ម ជាតិ ▁និង ជី គី មី ប្រ ើ ប្រ ាស់ ថ្ន ាំ ស ម្ល ាប់ ស ត ្វ ល្អ ិត ការ រៀបចំ ប្រ ព ័ ន្ធ ធា រា សា ស្រ ្ត ប្រ ើ ប្រ ាស់ គ្រឿង យ ន្ត ត ំ ហ ែ ទ ាំ ប្រ ពល វ ប្ប កម្ម	125
តើកត្តាអ្វីខ្លះដែលធ្វើឲ្យផលិតផលឧស្សាហកម្មរបស់ជប៉ុនទទួលបានជោគជ័យក្នុងការទាក់ទាញអតិថិជនក្នុងពិភពលោក	null	កត្តាដែលធ្វើឲ្យផលិតផលឧស្សាហកម្ម របស់ប្រទេសជប៉ុនទទួលបានជោគជ័យក្នុងការទាក់ទាញអតិថិជនក្នុងពិភពលោកមានផលិតផលមានគុណភាពខ្ពស់ និងតម្លៃសមរម្យឧស្សាហកម្មមានលក្ខណៈទំនើបកម្ម នៃបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗនិងផលិតកម្មច្រើនសម្បូរអ្នកជំនាញធ្វើវិនិយោគទុននៅបន្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍផលិតផលជប៉ុនឆ្លើយតប និងតម្រូវការពិភពលោក	null	កត្តាដែលធ្វើឲ្យផលិតផលឧស្សាហកម្ម របស់ប្រទេសជប៉ុនទទួលបានជោគជ័យក្នុងការទាក់ទាញអតិថិជនក្នុងពិភពលោកមានផលិតផលមានគុណភាពខ្ពស់ និងតម្លៃសមរម្យឧស្សាហកម្មមានលក្ខណៈទំនើបកម្ម នៃបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗនិងផលិតកម្មច្រើនសម្បូរអ្នកជំនាញធ្វើវិនិយោគទុននៅបន្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍផលិតផលជប៉ុនឆ្លើយតប និងតម្រូវការពិភពលោក	ត ើក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល ធ ្វ ើ ឲ្យ ផល ិត ផល ឧ ស្សា ហ កម្ម រ ប ស់ ជ ប៉ ុន ទទួលបាន ជ ោ គ ជ ័យ ក្នុង ការ ទ ាក់ ទ ាញ អ តិ ថ ិ ជន ក្នុង ពិ ភព លោក ĠĠ	49	ក ត្ត ា ដ ែល ធ ្វ ើ ឲ្យ ផល ិត ផល ឧ ស្សា ហ កម្ម Ġ រ ប ស់ ប្រ ទេស ជ ប៉ ុន ទទួលបាន ជ ោ គ ជ ័យ ក្នុង ការ ទ ាក់ ទ ាញ អ តិ ថ ិ ជន ក្នុង ពិ ភព លោក មាន ផល ិត ផល មាន គុណ ភាព ខ្ ព ស់ Ġ និង ត ម្ល ៃ សម រម្យ ឧ ស្សា ហ កម្ម âĢĭ មាន ល ក្ខ ណៈ ទំ ន ើប កម្ម Ġ នៃ ប ច្ច េក វិទ្យា ថ ្ម ី ៗ និង ផល ិត កម្ម ច្ រ ើន សម្ប ូរ អ្នក ជំ នា ញ ធ ្វ ើ វិ និ យោគ ទ ុន នៅ ប ន្ត ាប ្រ ទេស កំ ពុ ង អភិវឌ្ឍ ផល ិត ផល ជ ប៉ ុន ឆ្ លើ យ ត ប Ġ និង ត ម្រ ូវ ការ ពិ ភព លោក	132	▁តើ ក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល ធ ្វ ើ ឲ្យ ផល ិត ផល ឧ ស្សា ហ កម្ម រ ប ស់ ជ ប៉ ុន ទទួលបាន ជ ោ គ ជ ័យ ក្នុង ការ ទ ាក់ ទ ាញ អ តិ ថ ិ ជន ក្នុង ពិ ភព លោក ▁	49	▁កត្តា ដ ែល ធ ្វ ើ ឲ្យ ផល ិត ផល ឧ ស្សា ហ កម្ម ▁របស់ ប្រ ទេស ជ ប៉ ុន ទទួលបាន ជ ោ គ ជ ័យ ក្នុង ការ ទ ាក់ ទ ាញ អ តិ ថ ិ ជន ក្នុង ពិ ភព លោក មាន ផល ិត ផល មាន គុណ ភាព ខ្ ព ស់ ▁និង ត ម្ល ៃ សម រម្យ ឧ ស្សា ហ កម្ម ▁មាន ល ក្ខ ណៈ ទំ ន ើប កម្ម ▁នៃ ប ច្ច េក វិទ្យា ថ ្ម ី ៗ និង ផល ិត កម្ម ច ្រ ើន សម្ប ូរ អ្នក ជំ ន ាញ ធ ្វ ើ វិ និ យោគ ទ ុន នៅ ប ន្ត ា ប្រ ទេស ក ំព ុង អភិវឌ្ឍ ផល ិត ផល ជ ប៉ ុន ឆ្ ល ើយ ត ប ▁និង ត ម្រ ូវ ការ ពិ ភព លោក	128
នៅកម្ពុជាតើតំបន់ណាដែលមានប្រជាជនរស់នៅច្រើននិងតំបន់មានប្រជាជនរស់នៅតិចបង្កការលំបាកយ៉ាងណាខ្លះ ចំពោះការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច តើមានវិធានការយ៉ាងណាខ្លះដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ	null	វិស័យទេសចរណ៍ផ្តល់ការងារដល់ប្រជាជនកម្ពុជាដូចជាមគ្គទ្ទេសក៏ទេសចរណ៍ភោជនីយដ្ឋានផ្ទះសំណាក់ភ្នាក់ងារទេសចរណ៍យន្តការ ចលនាភូមិមួយផលិតផលមួយការរៀបចំផ្ទះសម្បែងរបស់ពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋានសេវាដឹកជញ្ជូន សាមញ្ញ រទេះគោ រទេះសេះ សេវាចំណីអាហារការលក់វត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ សិប្បកម្ម កសិកម្ម សេវាកម្មផ្សេងៗទៀត	null	វិស័យទេសចរណ៍ផ្តល់ការងារដល់ប្រជាជនកម្ពុជាដូចជាមគ្គទ្ទេសក៏ទេសចរណ៍ភោជនីយដ្ឋានផ្ទះសំណាក់ភ្នាក់ងារទេសចរណ៍យន្តការ ចលនាភូមិមួយផលិតផលមួយការរៀបចំផ្ទះសម្បែងរបស់ពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋានសេវាដឹកជញ្ជូន សាមញ្ញ រទេះគោ រទេះសេះ សេវាចំណីអាហារការលក់វត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ សិប្បកម្ម កសិកម្ម សេវាកម្មផ្សេងៗទៀត	នៅ ក ម្ព ុ ជា ត ើត ំ ប ន់ ណា ដ ែល មាន ប្រ ជា ជន រស់ នៅ ច្ រ ើន និង ត ំ ប ន់ មាន ប្រ ជា ជន រស់ នៅ តិ ច បង ្ក ការ លំបាក យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ Ġ ចំ ព ោះ ការ អភិវឌ្ឍ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ ត ើម ាន វិ ធាន ការ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ដើម ្ប ី ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ាន េះ ĠĠ	75	វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ ផ្ ត ល់ ការងារ ដល់ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ដូច ជា ម គ្គ ទ្ទ េស ក ៏ ទេស ចរ ណ៍ ភ ោ ជន ី យ ដ្ឋាន ផ្ ទ ះ សំ ណា ក់ ភ ្នា ក់ ងារ ទេស ចរ ណ៍ យ ន្ត ការ Ġ ច ល នា ភ ូម ិម ួយ ផល ិត ផល មួយ ការ រៀបចំ ផ្ ទ ះ សម្ប ែង រ ប ស់ ពល រដ្ឋ នៅ តា ម ម ូល ដ្ឋាន សេ វា ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន Ġ សា ម ញ្ញ Ġ រ ទេ ះ គោ Ġ រ ទេ ះ សេ ះ Ġ សេ វា ចំ ណី អា ហា រក ារ ល ក់ វ ត្ថ ុ អនុ ស្សា វរ ីយ៍ Ġ សិ ប្ប កម្ម Ġ ក សិ កម្ម âĢĭ Ġ សេ វា កម្ម ផ្ សេ ង ៗ ទៀត	130	▁នៅ ក ម្ព ុ ជា ត ើត ំ ប ន់ ណា ដ ែល មាន ប្រ ជា ជន រស់ នៅ ច ្រ ើន និង ត ំ ប ន់ មាន ប្រ ជា ជន រស់ នៅ ត ិច ប ង្ក ការ លំបាក យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ▁ចំពោះ ការ អភិវឌ្ឍ សេ ដ្ឋ កិច្ច ▁តើ មាន វិ ធាន ការ យ៉ាង ណា ខ្ ល ះ ដើម ្ប ី ដ ោះ ស្រ ាយ ប ញ ្ហ ា នេះ ▁	72	▁វិស័យ ទេស ចរ ណ៍ ផ្ ត ល់ ការងារ ដល់ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ដូច ជា ម គ្គ ទ្ទ េស ក ៏ ទេស ចរ ណ៍ ភ ោ ជ នី យ ដ្ឋាន ផ្ ទ ះ ស ំណ ាក់ ភ ្ន ាក់ ងារ ទេស ចរ ណ៍ យ ន្ត ការ ▁ចលនា ភ ូម ិ មួយ ផល ិត ផល មួយ ការ រៀបចំ ផ្ ទ ះ សម្ប ែង រ ប ស់ ពល រដ្ឋ នៅ ត ាម ម ូល ដ្ឋាន សេ វា ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន ▁សាមញ្ញ ▁រទេះ គោ ▁រទេះ ស េះ ▁សេវា ចំ ណី អា ហា រ ការ ល ក់ វ ត្ថ ុ អនុ ស្សា វរ ីយ៍ ▁សិប្បកម្ម ▁កសិកម្ម ▁សេវាកម្ម ផ្ ស េង ៗ ទៀត	113
តើកត្តាអ្វីខ្លះដែលធ្វើឲ្យទម្រង់ប្រជាសាស្រ្តនេះតែងតែប្រែប្រួលខុសៗគ្នាពី សម័យកាលមួយ ទៅសម័យកាលមួយទៀត	null	ប្រព័ន្ធផលិតស្រូវនៅកម្ពុជាមានលក្ខណៈខុសគ្នាដូចខាងក្រោមស្រូវវស្សាត្រូវបានគេដាំនៅទូទាំងប្រទេស ចាប់ពីខែឧសភា ដល់ខែតុលាលើផ្ទៃដីពី ៨៥ ទៅ៩០ នៅកម្ពុជាក៏មានសាំស្រូវចម្ការដែរ ស្រូវប្រាំងធ្វើនៅតំបន់ក្បែរមាត់បឹង ទន្លេ ស្ទឹង ព្រែក ដោយវិធីស្ទូងនិងបាចទឹកបញ្ចូលនៅពេលរដូវទឹកស្រក ទិន្នផលមធ្យម ៤០៣ ក្នុង១ហិត្ថា ២០០៨ ស្រូវឡើងទឹក ជាប្រភេទស្រូវធ្ងន់ដាំដុះពី ៨ទៅ ៩ខែទើបប្រមូលផល ស្រូវឡើងទឹកអាចធន់និងកម្ពស់ទឹក២ម៉ែត្រទៅ៥ម៉ែត្រគេធ្វើនៅជុំវិញបឹងទន្លេសាបនិងកំហូងនានាតាមបណ្តាលកទន្លរមេគង្គក្នុងខេត្តកំពង់ចាម ព្រៃវែង និងតាកែវ ទិន្នផលមធ្យមដូចស្រូវប្រាំងដែរ	null	ប្រព័ន្ធផលិតស្រូវនៅកម្ពុជាមានលក្ខណៈខុសគ្នាដូចខាងក្រោមស្រូវវស្សាត្រូវបានគេដាំនៅទូទាំងប្រទេស ចាប់ពីខែឧសភា ដល់ខែតុលាលើផ្ទៃដីពី ៨៥ ទៅ៩០ នៅកម្ពុជាក៏មានសាំស្រូវចម្ការដែរ ស្រូវប្រាំងធ្វើនៅតំបន់ក្បែរមាត់បឹង ទន្លេ ស្ទឹង ព្រែក ដោយវិធីស្ទូងនិងបាចទឹកបញ្ចូលនៅពេលរដូវទឹកស្រក ទិន្នផលមធ្យម ៤០៣ ក្នុង១ហិត្ថា ២០០៨ ស្រូវឡើងទឹក ជាប្រភេទស្រូវធ្ងន់ដាំដុះពី ៨ទៅ ៩ខែទើបប្រមូលផល ស្រូវឡើងទឹកអាចធន់និងកម្ពស់ទឹក២ម៉ែត្រទៅ៥ម៉ែត្រគេធ្វើនៅជុំវិញបឹងទន្លេសាបនិងកំហូងនានាតាមបណ្តាលកទន្លរមេគង្គក្នុងខេត្តកំពង់ចាម ព្រៃវែង និងតាកែវ ទិន្នផលមធ្យមដូចស្រូវប្រាំងដែរ	ត ើក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល ធ ្វ ើ ឲ្យ ទ ម្រ ង់ ប្រ ជា សា ស្រ ្ត នេះ តែ ង តែ ប្រ ែប ្រ ួល ខុស ៗ គ្នា ពី Ġ សម័យ កាល មួយ Ġ ទៅ សម័យ កាល មួយ ទៀត ĠĠ	43	ប្រ ព ័ន ្ ធ ផល ិត ស្រ ូវ នៅ ក ម្ព ុ ជា មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា ដូច ខា ង ក្រោម ស្រ ូវ វ ស្សា ត្រូវ បាន គ េ ដា ំ នៅ ទូ ទ ាំង ប្រ ទេស Ġ ច ាប់ ពី ខែ ឧ ស ភា Ġ ដល់ ខែ ត ុល ាល ើ ផ្ ទ ៃ ដ ី ពី Ġ ៨ ៥ Ġ ទៅ ៩០ Ġ នៅ ក ម្ព ុ ជា ក ៏ មាន សា ំ ស្រ ូវ ច ម្ ការ ដ ែរ Ġ ស្រ ូវ ប្រា ំ ង ធ ្វ ើន ៅ ត ំ ប ន់ ក្ ប ែរ មា ត់ ប ឹង Ġ ទ ន្ ល េ Ġ ស្ទ ឹង Ġ ព្រ ែក Ġ ដោយ វិ ធី ស្ទ ូង និង បា ច ទឹក បញ្ចូល នៅ ពេល រ ដ ូវ ទឹក ស្រ ក ÂłĠ ទិ ន្ន ផល ម ធ ្យ ម Ġ ៤០ ៣ Ġ ក្នុង ១ ហិត ្ថ ា Ġ ២០ ០ ៨ Ġ ស្រ ូវ ឡើង ទឹក Ġ ជា ប្រ ភ េ ទ ស្រ ូវ ធ ្ង ន់ ដា ំ ដ ុះ ពី Ġ ៨ ទៅ Ġ ៩ ខែ âĢĭ ទ ើប ប្រ ម ូល ផល Ġ ស្រ ូវ ឡើង ទឹក អា ច ធ ន់ និង ក ម្ព ស់ ទឹក ២ ម៉ែត្រ ទៅ ៥ ម៉ែត្រ គ េ ធ ្វ ើន ៅ ជ ុំ វិញ ប ឹង ទ ន្ ល េស ាប âĢĭ និង កំ ហ ូង នា នា តា ម បណ្ត ាល ក ទ ន្ ល រ មេ គ ង្គ ក្នុង ខ េត ្ត កំ ព ង់ ច ាម Ġ ព្រ ៃ វ ែង Ġ និង តា កែវ ĠâĢĭ ទិ ន្ន ផល ម ធ ្យ ម ដូច ស្រ ូវ ប្រា ំ ង ដ ែរ	255	▁តើ ក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ដ ែល ធ ្វ ើ ឲ្យ ទ ម្រ ង់ ប្រ ជា សា ស្រ ្ត នេះ ត ែង តែ ប្រ ែ ប្រ ួល ខុស ៗ គ្នា ពី ▁សម័យ កាល មួយ ▁ទៅ សម័យ កាល មួយ ទៀត ▁	43	▁ប្រព័ន្ធ ផល ិត ស្រ ូវ នៅ ក ម្ព ុ ជា មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា ដូច ខា ង ក្រោម ស្រ ូវ វ ស្សា ត្រូវ បាន គ េ ដ ាំ នៅ ទូ ទ ាំង ប្រ ទេស ▁ចាប់ពី ខែ ឧ ស ភា ▁ដល់ ខែ ត ុល ាល ើ ផ្ ទ ៃ ដ ី ពី ▁៨ ៥ ▁ទៅ ៩០ ▁នៅ ក ម្ព ុ ជា ក ៏ មាន ស ាំ ស្រ ូវ ច ម្ ការ ដ ែរ ▁ស្រូវ ប្រ ាំង ធ ្វ ើ នៅ ត ំ ប ន់ ក ្ប ែរ ម ាត់ ប ឹង ▁ទន្លេ ▁ស្ទឹង ▁ព្រែក ▁ដោយ វិ ធី ស្ទ ូង និង បា ច ទឹក បញ្ចូល នៅ ពេល រ ដ ូវ ទឹក ស្រ ក ▁ទិ ន្ន ផល ម ធ ្យ ម ▁៤០ ៣ ▁ក្នុង ១ ហ ិ ត្ថា ▁២០០៨ ▁ស្រូវ ឡើង ទឹក ▁ជា ប្រ ភ េ ទ ស្រ ូវ ធ ្ង ន់ ដ ាំ ដ ុះ ពី ▁៨ ទៅ ▁៩ ខែ ▁ទើប ប្រ ម ូល ផល ▁ស្រូវ ឡើង ទឹក អា ច ធ ន់ និង ក ម្ព ស់ ទឹក ២ ម៉ែត្រ ទៅ ៥ ម៉ែត្រ គ េ ធ ្វ ើ នៅ ជ ុំ វិញ ប ឹង ទ ន ្ល េស ាប ▁និង កំ ហ ូង ន ាន ាត ាម បណ្ត ាល ក ទ ន ្ល រ មេ គ ង្គ ក្នុង ខ េ ត្ត ក ំព ង់ ច ាម ▁ព្រៃវែង ▁និង តា កែវ ▁ទិ ន្ន ផល ម ធ ្យ ម ដូច ស្រ ូវ ប្រ ាំង ដ ែរ	233
តើវិស័យទេសចរណ៍ បានផ្តល់ការងារអ្វីខ្លះដល់ប្រជាជនកម្ពុជា	null	វិស័យទេសចរណ៍ផ្តល់ការងារដល់ប្រជាជនកម្ពុជាដូចជាមគ្គទ្ទេសក៏ទេសចរណ៍ភោជនីយដ្ឋានផ្ទះសំណាក់ភ្នាក់ងារទេសចរណ៍យន្តការ ចលនាភូមិមួយផលិតផលមួយការរៀបចំផ្ទះសម្បែងរបស់ពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋានសេវាដឹកជញ្ជូន សាមញ្ញ រទេះគោ រទេះសេះ សេវាចំណីអាហារការលក់វត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ សិប្បកម្ម កសិកម្ម សេវាកម្មផ្សេងៗទៀត	null	វិស័យទេសចរណ៍ផ្តល់ការងារដល់ប្រជាជនកម្ពុជាដូចជាមគ្គទ្ទេសក៏ទេសចរណ៍ភោជនីយដ្ឋានផ្ទះសំណាក់ភ្នាក់ងារទេសចរណ៍យន្តការ ចលនាភូមិមួយផលិតផលមួយការរៀបចំផ្ទះសម្បែងរបស់ពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋានសេវាដឹកជញ្ជូន សាមញ្ញ រទេះគោ រទេះសេះ សេវាចំណីអាហារការលក់វត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ សិប្បកម្ម កសិកម្ម សេវាកម្មផ្សេងៗទៀត	ត ើ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ Ġ បាន ផ្ ត ល់ ការងារ អ ្វី ខ្ ល ះ ដល់ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ĠĠ	26	វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ ផ្ ត ល់ ការងារ ដល់ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ដូច ជា ម គ្គ ទ្ទ េស ក ៏ ទេស ចរ ណ៍ ភ ោ ជន ី យ ដ្ឋាន ផ្ ទ ះ សំ ណា ក់ ភ ្នា ក់ ងារ ទេស ចរ ណ៍ យ ន្ត ការ Ġ ច ល នា ភ ូម ិម ួយ ផល ិត ផល មួយ ការ រៀបចំ ផ្ ទ ះ សម្ប ែង រ ប ស់ ពល រដ្ឋ នៅ តា ម ម ូល ដ្ឋាន សេ វា ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន Ġ សា ម ញ្ញ Ġ រ ទេ ះ គោ Ġ រ ទេ ះ សេ ះ Ġ សេ វា ចំ ណី អា ហា រក ារ ល ក់ វ ត្ថ ុ អនុ ស្សា វរ ីយ៍ Ġ សិ ប្ប កម្ម Ġ ក សិ កម្ម âĢĭ Ġ សេ វា កម្ម ផ្ សេ ង ៗ ទៀត	130	▁តើ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ ▁បាន ផ្ ត ល់ ការងារ អ ្វី ខ្ ល ះ ដល់ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ▁	25	▁វិស័យ ទេស ចរ ណ៍ ផ្ ត ល់ ការងារ ដល់ ប្រ ជា ជន ក ម្ព ុ ជា ដូច ជា ម គ្គ ទ្ទ េស ក ៏ ទេស ចរ ណ៍ ភ ោ ជ នី យ ដ្ឋាន ផ្ ទ ះ ស ំណ ាក់ ភ ្ន ាក់ ងារ ទេស ចរ ណ៍ យ ន្ត ការ ▁ចលនា ភ ូម ិ មួយ ផល ិត ផល មួយ ការ រៀបចំ ផ្ ទ ះ សម្ប ែង រ ប ស់ ពល រដ្ឋ នៅ ត ាម ម ូល ដ្ឋាន សេ វា ដ ឹក ជ ញ្ជ ូន ▁សាមញ្ញ ▁រទេះ គោ ▁រទេះ ស េះ ▁សេវា ចំ ណី អា ហា រ ការ ល ក់ វ ត្ថ ុ អនុ ស្សា វរ ីយ៍ ▁សិប្បកម្ម ▁កសិកម្ម ▁សេវាកម្ម ផ្ ស េង ៗ ទៀត	113
តើប្រព័ន្ធផលិតស្រូវនៅកម្ពុជាមានលក្ខណៈខុសប្លែកគ្នា ចូររៀបរាប់	null	ប្រព័ន្ធផលិតស្រូវនៅកម្ពុជាមានលក្ខណៈខុសគ្នាដូចខាងក្រោមស្រូវវស្សាត្រូវបានគេដាំនៅទូទាំងប្រទេស ចាប់ពីខែឧសភា ដល់ខែតុលាលើផ្ទៃដីពី ៨៥ ទៅ៩០ នៅកម្ពុជាក៏មានសាំស្រូវចម្ការដែរ ស្រូវប្រាំងធ្វើនៅតំបន់ក្បែរមាត់បឹង ទន្លេ ស្ទឹង ព្រែក ដោយវិធីស្ទូងនិងបាចទឹកបញ្ចូលនៅពេលរដូវទឹកស្រក ទិន្នផលមធ្យម ៤០៣ ក្នុង១ហិត្ថា ២០០៨ ស្រូវឡើងទឹក ជាប្រភេទស្រូវធ្ងន់ដាំដុះពី ៨ទៅ ៩ខែទើបប្រមូលផល ស្រូវឡើងទឹកអាចធន់និងកម្ពស់ទឹក២ម៉ែត្រទៅ៥ម៉ែត្រគេធ្វើនៅជុំវិញបឹងទន្លេសាបនិងកំហូងនានាតាមបណ្តាលកទន្លរមេគង្គក្នុងខេត្តកំពង់ចាម ព្រៃវែង និងតាកែវ ទិន្នផលមធ្យមដូចស្រូវប្រាំងដែរ	null	ប្រព័ន្ធផលិតស្រូវនៅកម្ពុជាមានលក្ខណៈខុសគ្នាដូចខាងក្រោមស្រូវវស្សាត្រូវបានគេដាំនៅទូទាំងប្រទេស ចាប់ពីខែឧសភា ដល់ខែតុលាលើផ្ទៃដីពី ៨៥ ទៅ៩០ នៅកម្ពុជាក៏មានសាំស្រូវចម្ការដែរ ស្រូវប្រាំងធ្វើនៅតំបន់ក្បែរមាត់បឹង ទន្លេ ស្ទឹង ព្រែក ដោយវិធីស្ទូងនិងបាចទឹកបញ្ចូលនៅពេលរដូវទឹកស្រក ទិន្នផលមធ្យម ៤០៣ ក្នុង១ហិត្ថា ២០០៨ ស្រូវឡើងទឹក ជាប្រភេទស្រូវធ្ងន់ដាំដុះពី ៨ទៅ ៩ខែទើបប្រមូលផល ស្រូវឡើងទឹកអាចធន់និងកម្ពស់ទឹក២ម៉ែត្រទៅ៥ម៉ែត្រគេធ្វើនៅជុំវិញបឹងទន្លេសាបនិងកំហូងនានាតាមបណ្តាលកទន្លរមេគង្គក្នុងខេត្តកំពង់ចាម ព្រៃវែង និងតាកែវ ទិន្នផលមធ្យមដូចស្រូវប្រាំងដែរ	ត ើប ្រ ព ័ន ្ ធ ផល ិត ស្រ ូវ នៅ ក ម្ព ុ ជា មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស ប្លែក គ្នា Ġ ច ូរ រ ៀប រា ប់ ĠĠ	29	ប្រ ព ័ន ្ ធ ផល ិត ស្រ ូវ នៅ ក ម្ព ុ ជា មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា ដូច ខា ង ក្រោម ស្រ ូវ វ ស្សា ត្រូវ បាន គ េ ដា ំ នៅ ទូ ទ ាំង ប្រ ទេស Ġ ច ាប់ ពី ខែ ឧ ស ភា Ġ ដល់ ខែ ត ុល ាល ើ ផ្ ទ ៃ ដ ី ពី Ġ ៨ ៥ Ġ ទៅ ៩០ Ġ នៅ ក ម្ព ុ ជា ក ៏ មាន សា ំ ស្រ ូវ ច ម្ ការ ដ ែរ Ġ ស្រ ូវ ប្រា ំ ង ធ ្វ ើន ៅ ត ំ ប ន់ ក្ ប ែរ មា ត់ ប ឹង Ġ ទ ន្ ល េ Ġ ស្ទ ឹង Ġ ព្រ ែក Ġ ដោយ វិ ធី ស្ទ ូង និង បា ច ទឹក បញ្ចូល នៅ ពេល រ ដ ូវ ទឹក ស្រ ក ÂłĠ ទិ ន្ន ផល ម ធ ្យ ម Ġ ៤០ ៣ Ġ ក្នុង ១ ហិត ្ថ ា Ġ ២០ ០ ៨ Ġ ស្រ ូវ ឡើង ទឹក Ġ ជា ប្រ ភ េ ទ ស្រ ូវ ធ ្ង ន់ ដា ំ ដ ុះ ពី Ġ ៨ ទៅ Ġ ៩ ខែ âĢĭ ទ ើប ប្រ ម ូល ផល Ġ ស្រ ូវ ឡើង ទឹក អា ច ធ ន់ និង ក ម្ព ស់ ទឹក ២ ម៉ែត្រ ទៅ ៥ ម៉ែត្រ គ េ ធ ្វ ើន ៅ ជ ុំ វិញ ប ឹង ទ ន្ ល េស ាប âĢĭ និង កំ ហ ូង នា នា តា ម បណ្ត ាល ក ទ ន្ ល រ មេ គ ង្គ ក្នុង ខ េត ្ត កំ ព ង់ ច ាម Ġ ព្រ ៃ វ ែង Ġ និង តា កែវ ĠâĢĭ ទិ ន្ន ផល ម ធ ្យ ម ដូច ស្រ ូវ ប្រា ំ ង ដ ែរ	255	▁តើ ប្រ ព ័ ន្ធ ផល ិត ស្រ ូវ នៅ ក ម្ព ុ ជា មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស ប្លែក គ្នា ▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ ▁	26	▁ប្រព័ន្ធ ផល ិត ស្រ ូវ នៅ ក ម្ព ុ ជា មាន ល ក្ខ ណៈ ខុស គ្នា ដូច ខា ង ក្រោម ស្រ ូវ វ ស្សា ត្រូវ បាន គ េ ដ ាំ នៅ ទូ ទ ាំង ប្រ ទេស ▁ចាប់ពី ខែ ឧ ស ភា ▁ដល់ ខែ ត ុល ាល ើ ផ្ ទ ៃ ដ ី ពី ▁៨ ៥ ▁ទៅ ៩០ ▁នៅ ក ម្ព ុ ជា ក ៏ មាន ស ាំ ស្រ ូវ ច ម្ ការ ដ ែរ ▁ស្រូវ ប្រ ាំង ធ ្វ ើ នៅ ត ំ ប ន់ ក ្ប ែរ ម ាត់ ប ឹង ▁ទន្លេ ▁ស្ទឹង ▁ព្រែក ▁ដោយ វិ ធី ស្ទ ូង និង បា ច ទឹក បញ្ចូល នៅ ពេល រ ដ ូវ ទឹក ស្រ ក ▁ទិ ន្ន ផល ម ធ ្យ ម ▁៤០ ៣ ▁ក្នុង ១ ហ ិ ត្ថា ▁២០០៨ ▁ស្រូវ ឡើង ទឹក ▁ជា ប្រ ភ េ ទ ស្រ ូវ ធ ្ង ន់ ដ ាំ ដ ុះ ពី ▁៨ ទៅ ▁៩ ខែ ▁ទើប ប្រ ម ូល ផល ▁ស្រូវ ឡើង ទឹក អា ច ធ ន់ និង ក ម្ព ស់ ទឹក ២ ម៉ែត្រ ទៅ ៥ ម៉ែត្រ គ េ ធ ្វ ើ នៅ ជ ុំ វិញ ប ឹង ទ ន ្ល េស ាប ▁និង កំ ហ ូង ន ាន ាត ាម បណ្ត ាល ក ទ ន ្ល រ មេ គ ង្គ ក្នុង ខ េ ត្ត ក ំព ង់ ច ាម ▁ព្រៃវែង ▁និង តា កែវ ▁ទិ ន្ន ផល ម ធ ្យ ម ដូច ស្រ ូវ ប្រ ាំង ដ ែរ	233
ចូរពន្យល់ពីភាពវិជ្ជមាន និងភាពអវិជ្ជមាននៃវិស័យទេសចរណ៍	null	វិស័យទេសចរណ៍មានភាពវិជ្ជមានបង្កើតឱកាសការងារលើកកម្ពស់ជីវភាពប្រជាជនកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រកាត់បន្ថយការធ្វើចំណាក់ស្រុកធ្វើឲ្យមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ បង្កើនប្រាក់ចំណូលជាតិ ផ្សព្វផ្សាយពីវប្បធម៌ជាតិលើឆាកអន្តរជាតិបង្កើនសមត្ថភាពភាសាបរទេសជំរុញសុវត្ថិភាព ស្ថេរភាព សង្គមជំរុញឲ្យវិស័យទេសចរណ៍កាន់តែរីកចម្រើនជំរុញឲ្យមានការអភិវឌ្ឍន៍លើវិស័យផ្សេងៗទៀតភាពអវិជ្ជមានឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែនពេស្យាចារការជួញដូរគ្រឿងញៀនកេងប្រវ័ញ្ចផ្លូវភេទលើកុមារបញ្ហាបរិស្ថាន	null	វិស័យទេសចរណ៍មានភាពវិជ្ជមានបង្កើតឱកាសការងារលើកកម្ពស់ជីវភាពប្រជាជនកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រកាត់បន្ថយការធ្វើចំណាក់ស្រុកធ្វើឲ្យមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ បង្កើនប្រាក់ចំណូលជាតិ ផ្សព្វផ្សាយពីវប្បធម៌ជាតិលើឆាកអន្តរជាតិបង្កើនសមត្ថភាពភាសាបរទេសជំរុញសុវត្ថិភាព ស្ថេរភាព សង្គមជំរុញឲ្យវិស័យទេសចរណ៍កាន់តែរីកចម្រើនជំរុញឲ្យមានការអភិវឌ្ឍន៍លើវិស័យផ្សេងៗទៀតភាពអវិជ្ជមានឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែនពេស្យាចារការជួញដូរគ្រឿងញៀនកេងប្រវ័ញ្ចផ្លូវភេទលើកុមារបញ្ហាបរិស្ថាន	ច ូរ ព ន្ យ ល់ ពី ភាព វិ ជ្ជ មាន Ġ និង ភាព អ វិ ជ្ជ មាន នៃ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ ĠĠ	24	វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ មាន ភាព វិ ជ្ជ មាន បង ្ក ើត ឱ កាស ការងារ លើក ក ម្ព ស់ ជីវ ភាព ប្រ ជា ជន កាត់ បន្ថយ ភាព ក្រ ី ក្រ កាត់ បន្ថយ ការ ធ ្វ ើ ចំ ណា ក់ ស្រ ុក ធ ្វ ើ ឲ្យ មាន កំ ណ ើន សេ ដ្ឋ កិច្ច ជាតិ Ġ បង ្ក ើន ប្រា ក់ ចំ ណូ ល ជាតិ Ġ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ពី វ ប្ប ធម៌ ជាតិ លើ ឆ ាក អ ន្ត រ ជាតិ បង ្ក ើន សម ត្ថ ភាព ភា សា បរ ទេស ជំ រ ុញ សុ វ ត្ថ ិ ភាព Ġ ស្ ថ េរ ភាព Ġ សង ្ គម ជំ រ ុញ ឲ្យ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ កាន់ តែ រី ក ចម្រ ើន ជំ រ ុញ ឲ្យ មាន ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ លើ វិ ស ័យ ផ្ សេ ង ៗ ទៀត ភាព អ វិ ជ្ជ មាន ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ កម្ម ឆ្ លង ដ ែន ព េស ្យា ចារ ការ ជ ួញ ដ ូរ គ្រឿង ញ ៀន ក េង ប្រ វ ័ ញ្ច ផ្ល ូវ ភ េ ទ លើក ុម ារ ប ញ ្ហ ាប រិ ស្ថាន	184	▁ចូរ ព ន ្យ ល់ ពី ភាព វិ ជ្ជ មាន ▁និង ភាព អ វិ ជ្ជ មាន នៃ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ ▁	23	▁វិស័យ ទេស ចរ ណ៍ មាន ភាព វិ ជ្ជ មាន ប ង្ក ើត ឱ កាស ការងារ លើក ក ម្ព ស់ ជីវ ភាព ប្រ ជា ជន កាត់ បន្ថយ ភាព ក្រ ី ក្រ កាត់ បន្ថយ ការ ធ ្វ ើ ច ំណ ាក់ ស្រ ុក ធ ្វ ើ ឲ្យ មាន ក ំណ ើន សេ ដ្ឋ កិច្ច ជាតិ ▁បង្កើន ប្រ ាក់ ច ំណ ូល ជាតិ ▁ផ្សព្វផ្សាយ ពី វ ប្ប ធម៌ ជាតិ លើ ឆ ាក អ ន្ត រ ជាតិ ប ង្ក ើន សម ត្ថ ភាព ភា សា បរ ទេស ជំ រ ុញ សុ វ ត្ថ ិ ភាព ▁ស្ថេរភាព ▁សង្គម ជំ រ ុញ ឲ្យ វិ ស ័យ ទេស ចរ ណ៍ កាន់ តែ រី ក ចម្រ ើន ជំ រ ុញ ឲ្យ មាន ការ អភិវឌ្ឍ ន៍ លើ វិ ស ័យ ផ្ ស េង ៗ ទៀត ភាព អ វិ ជ្ជ មាន ឧ ក្រ ិ ដ្ឋ កម្ម ឆ្ លង ដ ែន ព េស ្យា ចារ ការ ជ ួញ ដ ូរ គ្រឿង ញ ៀន ក េង ប្រ វ ័ ញ្ច ផ្ល ូវ ភ េ ទ លើក ុម ារ ប ញ ្ហ ាប រិ ស្ថាន	172
ចូររៀបរាប់ពីផែនការសកម្មភាពសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក	null	ផែនការសកម្មភាព សុវត្ថិភាពច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកមានអប់រំផ្សព្វផ្សាយពីច្បាប់ចរាចរណ៍ខិតខំពង្រឹងច្បាប់ចរាចរណ៍ តាំងពីពាក់មួកសុវត្ថិភាពទាំងយប់ទាំងថ្ងៃបន្តរឹតបន្តឹង ការអនុវត្តច្បាប់ពង្រឹងគុណភាពសាលារៀនបង្រៀនបើកបរធ្វើការត្រួតពិនិត្យលក្ខណៈបច្ចេកទេសយានយន្ត ១០០សវនកម្មសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍នៅតំបន់ ដែលមានគ្រោះថ្នាក់ញឹកញាប់កែលម្អ មជ្ឈមណ្ឌលព្យាបាល និងប្រព័ន្ធសេវាសង្គ្រោះបន្ទាន់នៅទូទាំងប្រទេស	null	ផែនការសកម្មភាព សុវត្ថិភាពច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកមានអប់រំផ្សព្វផ្សាយពីច្បាប់ចរាចរណ៍ខិតខំពង្រឹងច្បាប់ចរាចរណ៍ តាំងពីពាក់មួកសុវត្ថិភាពទាំងយប់ទាំងថ្ងៃបន្តរឹតបន្តឹង ការអនុវត្តច្បាប់ពង្រឹងគុណភាពសាលារៀនបង្រៀនបើកបរធ្វើការត្រួតពិនិត្យលក្ខណៈបច្ចេកទេសយានយន្ត ១០០សវនកម្មសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍នៅតំបន់ ដែលមានគ្រោះថ្នាក់ញឹកញាប់កែលម្អ មជ្ឈមណ្ឌលព្យាបាល និងប្រព័ន្ធសេវាសង្គ្រោះបន្ទាន់នៅទូទាំងប្រទេស	ច ូរ រ ៀប រា ប់ ពី ផ ែន ការ ស កម្ម ភាព សុ វ ត្ថ ិ ភាព ចរ ា ចរ ណ៍ ផ្ល ូវ គោ ក ĠĠ	26	ផ ែន ការ ស កម្ម ភាព Ġ សុ វ ត្ថ ិ ភាព ច្ បា ប់ ចរ ា ចរ ណ៍ ផ្ល ូវ គោ ក មាន អ ប់ រំ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ពី ច្ បា ប់ ចរ ា ចរ ណ៍ ខ ិត ខ ំព ង ្រ ឹង ច្ បា ប់ ចរ ា ចរ ណ៍ Ġ តាំង ពី ពាក់ ម ួ ក សុ វ ត្ថ ិ ភាព ទ ាំង យប់ ទ ាំង ថ ្ង ៃ ប ន្ត រ ឹត ប ន្ត ឹង Ġ ការ អនុ វត្ត ច្ បា ប់ ពង្រឹង គុណ ភាព សា លា រ ៀន បង ្រ ៀន ប ើក បរ ធ ្វ ើក ារ ត្រ ួត ពិ និ ត ្យ ល ក្ខ ណៈ ប ច្ច េក ទេស យា ន យ ន្ត Ġ ១០ ០ ស វ ន កម្ម សុ វ ត្ថ ិ ភាព ចរ ា ចរ ណ៍ នៅ ត ំ ប ន់ Ġ ដ ែល មាន គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ញ ឹក ញ ាប់ ក ែល ម្ អ Ġ ម ជ ្ឈ ម ណ្ឌ ល ព្យា បាល Ġ និង ប្រ ព ័ន ្ ធ សេ វា សង្គ្រោះ ប ន្ទ ាន់ នៅ ទូ ទ ាំង ប្រ ទេស	179	▁ចូរ រ ៀប រ ាប់ ពី ផ ែន ការ ស កម្ម ភាព សុ វ ត្ថ ិ ភាព ច រា ចរ ណ៍ ផ្ល ូវ គ ោក ▁	25	▁ផែនការ ស កម្ម ភាព ▁សុវត្ថិភាព ច ្ប ាប់ ច រា ចរ ណ៍ ផ្ល ូវ គ ោក មាន អ ប់ រំ ផ្ ស ព្វ ផ្សាយ ពី ច ្ប ាប់ ច រា ចរ ណ៍ ខ ិត ខ ំ ពង្រឹង ច ្ប ាប់ ច រា ចរ ណ៍ ▁តាំងពី ពាក់ ម ួ ក សុ វ ត្ថ ិ ភាព ទ ាំង យប់ ទ ាំង ថ ្ង ៃ ប ន្ត រ ឹត ប ន្ត ឹង ▁ការអនុវត្ត ច ្ប ាប់ ពង្រឹង គុណ ភាព ស ាល ារ ៀន បង ្រ ៀន ប ើក បរ ធ ្វ ើ ការ ត្រ ួត ព ិន ិត ្យ ល ក្ខ ណៈ ប ច្ច េក ទេស យ ាន យ ន្ត ▁១០០ ស វ ន កម្ម សុ វ ត្ថ ិ ភាព ច រា ចរ ណ៍ នៅ ត ំ ប ន់ ▁ដែល មាន គ្រ ោះ ថ្ន ាក់ ញ ឹក ញ ាប់ ក ែ លម្អ ▁មជ្ឈមណ្ឌល ព្យា បាល ▁និង ប្រ ព ័ ន្ធ សេ វា សង្គ្រោះ ប ន្ទ ាន់ នៅ ទូ ទ ាំង ប្រ ទេស	159
តើកង្វះអាហាររូបត្ថម្ភ បណ្តាលមកពីកត្តាអ្វីខ្លះ	null	កង្វះអាហាររូបត្ថម្ភបណ្តាលមកពីខ្វះការយល់ដឹងរបស់មាតា បិតា អាណាព្យាបាលកត្តាជីវភាពគ្រួសារ ជួបការលំបាក សេដ្ឋកិច្ច ភាពក្រីក្រ កង្វះសេវាសុខភាព ខ្វះទឹកស្អាតអាហារខ្វះសារធាតុចិញ្ចឹមសរីរាង្គកង្វះអនាម័យ និងកង្វះបង្គន់អនាម័យ	null	កង្វះអាហាររូបត្ថម្ភបណ្តាលមកពីខ្វះការយល់ដឹងរបស់មាតា បិតា អាណាព្យាបាលកត្តាជីវភាពគ្រួសារ ជួបការលំបាក សេដ្ឋកិច្ច ភាពក្រីក្រ កង្វះសេវាសុខភាព ខ្វះទឹកស្អាតអាហារខ្វះសារធាតុចិញ្ចឹមសរីរាង្គកង្វះអនាម័យ និងកង្វះបង្គន់អនាម័យ	ត ើក ង ្វ ះ អា ហា រ រូប ត្ថ ម្ភ Ġ បណ្ត ាល មក ពី ក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ĠĠ	23	ក ង ្វ ះ អា ហា រ រូប ត្ថ ម្ភ បណ្ត ាល មក ពី ខ្វ ះ ការ យ ល់ ដ ឹង រ ប ស់ មា តា Ġ ប ិត ា Ġ អា ណា ព្យា បាល ក ត្ត ា ជីវ ភាព គ្រួសារ Ġ ជ ួ ប ការ លំបាក Ġ សេ ដ្ឋ កិច្ច Ġ ភាព ក្រ ី ក្រ Ġ ក ង ្វ ះ សេ វា សុខ ភាព Ġ ខ្វ ះ ទឹក ស្ អា ត អា ហា រ ខ្វ ះ សារ ធាតុ ច ិញ ្ច ឹម ស រី រា ង្គ ក ង ្វ ះ អ នា ម ័យ Ġ និង ក ង ្វ ះ បង ្ គ ន់ អ នា ម ័យ	101	▁តើ ក ង ្វ ះ អា ហា រ រូប ត្ថ ម្ភ ▁បណ្តាល មក ពី ក ត្ត ា អ ្វី ខ្ ល ះ ▁	22	▁កង្វះ អា ហា រ រូប ត្ថ ម្ភ បណ្ត ាល មក ពី ខ្វ ះ ការ យ ល់ ដ ឹង រ ប ស់ មា តា ▁បិតា ▁អាណាព្យាបាល ក ត្ត ា ជីវ ភាព គ្រួសារ ▁ជួប ការ លំបាក ▁សេដ្ឋកិច្ច ▁ភាពក្រីក្រ ▁កង្វះ សេ វា សុខ ភាព ▁ខ្វះ ទឹក ស ្អ ាត អា ហា រ ខ្វ ះ សារ ធាតុ ច ិ ញ្ច ឹម ស រី រា ង្គ ក ង ្វ ះ អ ន ាម ័យ ▁និង ក ង ្វ ះ ប ង្គ ន់ អ ន ាម ័យ	81
តើកុមារខ្វះសាធាតុចិញ្ចឹមមានលក្ខណៈដូចម្តេចខ្លះ	null	កុមារខ្វះសារធាតុចឹញ្ចឹមគឹមានលក្ខណៈស្គម ស្បែកដណ្តប់ឆ្អឹង សាប់ទប់ជ្រាយ ជ្រីវជ្រួញ ចុះទម្ងន់ រាករួសញឹកញាប់	null	កុមារខ្វះសារធាតុចឹញ្ចឹមគឹមានលក្ខណៈស្គម ស្បែកដណ្តប់ឆ្អឹង សាប់ទប់ជ្រាយ ជ្រីវជ្រួញ ចុះទម្ងន់ រាករួសញឹកញាប់	ត ើក ុម ារ ខ្វ ះ សា ធាតុ ច ិញ ្ច ឹម មាន ល ក្ខ ណៈ ដូច ម្ ត េច ខ្ ល ះ ĠĠ	23	ក ុម ារ ខ្វ ះ សារ ធាតុ ច ឹ ញ្ច ឹម គ ឹម ាន ល ក្ខ ណៈ ស្ គម Ġ ស្ បែក ដ ណ្ត ប់ ឆ្ អ ឹង Ġ សា ប់ ទ ប់ ជ្រ ាយ Ġ ជ្រ ី វ ជ្រ ួញ Ġ ច ុះ ទ ម្ ង ន់ Ġ រា ករ ួស ញ ឹក ញ ាប់	51	▁តើ ក ុម ារ ខ្វ ះ សា ធាតុ ច ិ ញ្ច ឹម មាន ល ក្ខ ណៈ ដូច ម ្ត េច ខ្ ល ះ ▁	23	▁កុមារ ខ្វ ះ សារ ធាតុ ច ឹ ញ្ច ឹម គ ឹម ាន ល ក្ខ ណៈ ស្ គម ▁ស្បែក ដ ណ្ត ប់ ឆ្ អ ឹង ▁ស ាប់ ទ ប់ ជ្រ ាយ ▁ជ្រ ី វ ជ្រ ួញ ▁ចុះ ទ ម្ ង ន់ ▁រា ករ ួស ញ ឹក ញ ាប់	47
តើកុមារខ្វះអាហាររូបត្ថម្ភ មានន័យដូចម្តេច	null	កុមារខ្វះអាហាររូបត្ថម្ភមានន័យថា មិនគ្រាន់តែបណ្តាលមកពី កង្វះចំណីអាហារប៉ុណ្ណោះទេតែក៏អាចបណ្តាលមកពី កង្វះខាតការថែទាំ សេវាសុខភាព បង្គន់អនាម័យ ការប្រើប្រាស់ទឹកស្អាតនិងកង្វះអនាម័យ	null	កុមារខ្វះអាហាររូបត្ថម្ភមានន័យថា មិនគ្រាន់តែបណ្តាលមកពី កង្វះចំណីអាហារប៉ុណ្ណោះទេតែក៏អាចបណ្តាលមកពី កង្វះខាតការថែទាំ សេវាសុខភាព បង្គន់អនាម័យ ការប្រើប្រាស់ទឹកស្អាតនិងកង្វះអនាម័យ	ត ើក ុម ារ ខ្វ ះ អា ហា រ រូប ត្ថ ម្ភ Ġ មាន ន ័យ ដូច ម្ ត េច ĠĠ	19	ក ុម ារ ខ្វ ះ អា ហា រ រូប ត្ថ ម្ភ មាន ន ័យ ថា Ġ ម ិន គ្រ ាន់ តែ បណ្ត ាល មក ពី Ġ ក ង ្វ ះ ចំ ណី អា ហា រ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ទេ តែ ក ៏ អា ច បណ្ត ាល មក ពី Ġ ក ង ្វ ះ ខា ត ការ ថ ែ ទ ាំ Ġ សេ វា សុខ ភាព Ġ បង ្ គ ន់ អ នា ម ័យ Ġ ការ ប្រ ើប ្រា ស់ ទឹក ស្ អា ត និង ក ង ្វ ះ អ នា ម ័យ	88	▁តើ ក ុម ារ ខ្វ ះ អា ហា រ រូប ត្ថ ម្ភ ▁មាន ន ័យ ដូច ម ្ត េច ▁	19	▁កុមារ ខ្វ ះ អា ហា រ រូប ត្ថ ម្ភ មាន ន ័យ ថា ▁មិន គ្រ ាន់ តែ បណ្ត ាល មក ពី ▁កង្វះ ចំ ណី អា ហា រ ប៉ ុ ណ្ណ ោះ ទ េត ែក ៏ អា ច បណ្ត ាល មក ពី ▁កង្វះ ខា ត ការ ថ ែ ទ ាំ ▁សេវា សុខ ភាព ▁បង្គន់ អ ន ាម ័យ ▁ការប្រើប្រាស់ ទឹក ស ្អ ាត និង ក ង ្វ ះ អ ន ាម ័យ	71
តើតាមស្ថិតិ២០០៨អត្រាមរណទារកមានប៉ុន្មាន អត្រាកុមារអាយុ៥ឆ្នាំ អត្រាមរណមាតា	null	តាមស្ថិតិ២០០៨អត្រាមរណទារកមាន ៥៨ លើទារកទើបកើត ១០០០ ក្រុង ៣៤ ជនបទ ៦២ កុមារមានអាយុ ៥ឆ្នាំមាន៤៤ ក្រុង២២ ជនបទ៤៨ មរណភាព ៤៦១ក្នុងកំណើតទារករបស់ ១០០០០០ក្រុង ២៨៧ ជនបទ ៤៩០	null	តាមស្ថិតិ២០០៨អត្រាមរណទារកមាន ៥៨ លើទារកទើបកើត ១០០០ ក្រុង ៣៤ ជនបទ ៦២ កុមារមានអាយុ ៥ឆ្នាំមាន៤៤ ក្រុង២២ ជនបទ៤៨ មរណភាព ៤៦១ក្នុងកំណើតទារករបស់ ១០០០០០ក្រុង ២៨៧ ជនបទ ៤៩០	ត ើត ាម ស្ ថ ិត ិ ២០ ០ ៨ អ ត្រា ម រណ ទ ារ ក មាន ប៉ ុន ្ម ាន Ġ អ ត្រា ក ុម ារ អា យ ុ ៥ ឆ្នាំ Ġ អ ត្រា ម រណ មា តា ĠĠ	38	តា ម ស្ ថ ិត ិ ២០ ០ ៨ អ ត្រា ម រណ ទ ារ ក មាន Ġ ៥ ៨ Ġ លើ ទ ារ ក ទ ើប កើត Ġ ១០ ០០ Ġ ក្រុង Ġ ៣ ៤ Ġ ជន បទ Ġ ៦ ២ Ġ ក ុម ារ មាន អា យ ុ Ġ ៥ ឆ្នាំ មាន ៤ ៤ Ġ ក្រុង ២ ២ Ġ ជន បទ ៤ ៨ Ġ ម រណ ភាព Ġ ៤ ៦ ១ ក្នុង កំ ណ ើត ទ ារ ករ ប ស់ Ġ ១០ ០០០ ០ ក្រុង Ġ ២ ៨ ៧ Ġ ជន បទ Ġ ៤ ៩០	80	▁តើ ត ាម ស ្ថ ិត ិ ២ ០០ ៨ អ ត្រា ម រណ ទ ារ ក មាន ប៉ ុន ្ មាន ▁អត្រា ក ុម ារ អ ាយ ុ ៥ ឆ្នាំ ▁អត្រា ម រណ មា តា ▁	36	▁តាម ស ្ថ ិត ិ ២ ០០ ៨ អ ត្រា ម រណ ទ ារ ក មាន ▁៥ ៨ ▁លើ ទ ារ ក ទ ើប កើត ▁១ ០០០ ▁ក្រុង ▁៣៤ ▁ជនបទ ▁៦ ២ ▁កុមារ មាន អ ាយ ុ ▁៥ឆ្នាំ មាន ៤ ៤ ▁ក្រុង ២ ២ ▁ជនបទ ៤ ៨ ▁ម រណ ភាព ▁៤ ៦ ១ ក្នុង ក ំណ ើត ទ ារ ករ ប ស់ ▁១០០ ០០០ ក្រុង ▁២៨ ៧ ▁ជនបទ ▁៤ ៩០	70
តើមនុស្សប្រភេទណាខ្លះដែលចាត់ទុកជាក្រុមទន់ខ្សោយ ហេតុអ្វី	null	មនុស្សដែលចាត់ទុកជាក្រុមទន់ចខ្សោយគឹស្រ្តីមេម៉ាយ និងជនពិការ ព្រោះមិនបានចូលរួមសកម្មក្នុងវិសល័យកសិកម្ម ឧស្សាហកម្ម និងសេវាកម្មមានកម្លាំងទន់ខ្សោយ គ្មានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការងារធ្ងន់	null	មនុស្សដែលចាត់ទុកជាក្រុមទន់ចខ្សោយគឹស្រ្តីមេម៉ាយ និងជនពិការ ព្រោះមិនបានចូលរួមសកម្មក្នុងវិសល័យកសិកម្ម ឧស្សាហកម្ម និងសេវាកម្មមានកម្លាំងទន់ខ្សោយ គ្មានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការងារធ្ងន់	ត ើម នុ ស្ស ប្រ ភ េ ទ ណា ខ្ ល ះ ដ ែល ច ាត់ ទុក ជា ក្រុម ទ ន់ ខ្សោយ Ġ ហេតុ អ ្វី ĠĠ	25	ម នុ ស្ស ដ ែល ច ាត់ ទុក ជា ក្រុម ទ ន់ ច ខ្សោយ គ ឹ ស្រ ្ត ី មេ ម៉ា យ Ġ និង ជន ពិ ការ Ġ ព្រ ោះ ម ិន បាន ចូល រួម ស កម្ម ក្នុង វិ ស ល័យ ក សិ កម្ម Ġ ឧ ស្សា ហ កម្ម Ġ និង សេ វា កម្ម មាន ក ម្ល ាំង ទ ន់ ខ្សោយ Ġ គ ្ម ាន សម ត្ថ ភាព គ្រ ប់ គ្រ ាន់ ក្នុង ការងារ ធ ្ង ន់	72	▁តើ ម នុ ស្ស ប្រ ភ េ ទ ណា ខ្ ល ះ ដ ែល ច ាត់ ទុក ជា ក្រុម ទ ន់ ខ្សោយ ▁ហេតុ អ ្វី ▁	25	▁មនុស្ស ដ ែល ច ាត់ ទុក ជា ក្រុម ទ ន់ ច ខ្សោយ គ ឹ ស្រ ្ត ី មេ ម៉ា យ ▁និង ជន ពិ ការ ▁ព្រោះ ម ិន បាន ចូល រួម ស កម្ម ក្នុង វិ ស ល័យ ក សិ កម្ម ▁ឧស្សាហកម្ម ▁និង សេ វា កម្ម មាន ក ម្ល ាំង ទ ន់ ខ្សោយ ▁គ្មាន សម ត្ថ ភាព គ្រ ប់ គ្រ ាន់ ក្នុង ការងារ ធ ្ង ន់	64
តើកត្តាសំខាន់ៗអ្វីខ្លះ ដែលធ្វើឲ្យអត្រាស្លាប់របស់កុមារខ្ពស់នៅកម្ពុជា	null	កត្តាសំខាន់ៗដែលធ្វើឲ្យអត្រាស្លាប់របស់កុមារខ្ពស់នៅកម្ពុជាគឺកង្វះអាហាររូបត្ថម្ភកង្វះការថែទាំពីមាតាបិតាសេវាកម្មសុកភាពកង្វះអានាម័យការប្រើប្រាស់ទឹកមិនស្អាតខ្វះបង្គន់អនាម័យ	null	កត្តាសំខាន់ៗដែលធ្វើឲ្យអត្រាស្លាប់របស់កុមារខ្ពស់នៅកម្ពុជាគឺកង្វះអាហាររូបត្ថម្ភកង្វះការថែទាំពីមាតាបិតាសេវាកម្មសុកភាពកង្វះអានាម័យការប្រើប្រាស់ទឹកមិនស្អាតខ្វះបង្គន់អនាម័យ	ត ើក ត្ត ាស ំ ខា ន់ ៗ អ ្វី ខ្ ល ះ Ġ ដ ែល ធ ្វ ើ ឲ្យ អ ត្រា ស្លាប់ រ ប ស់ ក ុម ារ ខ្ ព ស់ នៅ ក ម្ព ុ ជា ĠĠ	36	ក ត្ត ាស ំ ខា ន់ ៗ ដ ែល ធ ្វ ើ ឲ្យ អ ត្រា ស្លាប់ រ ប ស់ ក ុម ារ ខ្ ព ស់ នៅ ក ម្ព ុ ជា គ ឺ ក ង ្វ ះ អា ហា រ រូប ត្ថ ម្ភ ក ង ្វ ះ ការ ថ ែ ទ ាំ ពី មា តា ប ិត ាស េ វា កម្ម សុ ក ភាព ក ង ្វ ះ អាន ាម ័យ ការ ប្រ ើប ្រា ស់ ទឹក ម ិន ស្ អា ត ខ្វ ះ បង ្ គ ន់ អ នា ម ័យ	91	▁តើ ក ត្ត ា សំ ខ ាន់ ៗ អ ្វី ខ្ ល ះ ▁ដែល ធ ្វ ើ ឲ្យ អ ត្រា ស្លាប់ រ ប ស់ ក ុម ារ ខ្ ព ស់ នៅ ក ម្ព ុ ជា ▁	35	▁កត្តា សំ ខ ាន់ ៗ ដ ែល ធ ្វ ើ ឲ្យ អ ត្រា ស្លាប់ រ ប ស់ ក ុម ារ ខ្ ព ស់ នៅ ក ម្ព ុ ជា គ ឺ ក ង ្វ ះ អា ហា រ រូប ត្ថ ម្ភ ក ង ្វ ះ ការ ថ ែ ទ ាំ ពី មា តា ប ិត ាស េ វា កម្ម ស ុក ភាព ក ង ្វ ះ អាន ាម ័យ ការ ប្រ ើ ប្រ ាស់ ទឹក ម ិន ស ្អ ាត ខ្វ ះ ប ង្គ ន់ អ ន ាម ័យ	88

Subsets and Splits

No community queries yet

The top public SQL queries from the community will appear here once available.